Jerzy Zamojski, Petro Garasyim, Zarzadzanie bezpieczenstwem

Transkrypt

Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae
Rok 18, Nr 4/2014
Wydział Zarządzania i Administracji
Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach
Gospodarka a rozwój regionalny
Jerzy Zamojski, Petro Garasyim1
ZARZĄDZANIE BEZPIECZEŃSTWEM ŁAŃCUCHA
DOSTAW W ŚWIETLE PRAC KOMITETU
TECHNICZNEGO ISO TC 8
„STATKI I TECHNIKA MORSKA”
Wstęp
ISO/TC 8 „Statki i technika morska” to jeden z najstarszych komitetów technicznych ISO. Powstał bowiem w 1947 roku i jest równolatkiem całego ISO. Zajmuje się normalizacją w obszarze projektowania, budowy, elementów konstrukcyjnych, części wyposażenia i urządzeń, metod i technologii, ochrony środowiska
i spraw morskich stosowanych w przemyśle stoczniowym i eksploatacji statków.
Pod pojęciem statków są tu rozumiane statki żeglugi morskiej i śródlądowej, konstrukcje morskie, statki portowe i wszystkie inne konstrukcje morskie w rozumieniu wymagań IMO, czyli Międzynarodowej Organizacji Morskiej2.
Spod obszaru działań ISO TC 8 zostało wyłączanych szereg zagadnień szczegółowych. Są nimi:
1) Sprzęt elektryczny i elektroniczny stosowany na pokładach statków i konstrukcji morskich, który został przypisany dwóm komitetom technicznym
IEC (IEC TC 183 i IEC TC 804).
1
2
3
Dr Jerzy Zamojski, adiunkt, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach; prof. zw. dr hab. Petro
Garasyim, profesor, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach.
IMO – Międzynarodowa Organizacja Morska (ang. International Maritime Organisation)
jest organizacją wyspecjalizowaną systemu Narodów Zjednoczonych, zajmującą się sprawami
morskimi, a w szczególności bezpieczeństwem na morzu oraz zapobieganiem zanieczyszczeniu
środowiska morskiego przez statki. Według stanu z października 2013 zrzesza 170 krajów i ma
3 kraje stowarzyszone. Za WWW.imo.org i „IMO What it is?”, IMO, London, United Kingdom,
October 2013
IEC TC 18 Electrical installations of ships and of mobile and fixed offshore units – Przygotowuje
normy dla instalacji elektrycznych i wyposażenia statków oraz mobilnych i stacjonarnych jednostek
305
2) Silniki spalinowe przypisane ISO TC 705.
3) konstrukcje typu offshore dla przemysłu naftowego i gazu ziemnego przypisane ISO/TC 67/SC 76.
4) Konstrukcje stalowe i aluminiowe przypisane ISO TC 1677.
5) Wyposażenie i detale konstrukcyjne rekreacyjnych jednostek pływających
i innych małych jednostek (nie będących łodziami ratunkowymi i sprzętem
ratunkowym) mających mniej niż 24 metry długości całkowitej, które przypisano ISO TC 1888.
6) Górnictwo dna morskiego
7) Urządzenia, które nie są specyficzne dla użytkowania na pokładzie statków
i konstrukcji morskich (np. rury, liny stalowe itp.).
Struktura organizacyjna ISO/TC 8
Komitet techniczny ISO zrzesza jako członków rzeczywistych przedstawicieli 25
krajów, a dalszych 27 krajów (wśród nich i Polska – reprezentowana przez Polski
Komitet Normalizacyjny PKN) ma status obserwatorów. Na jego czele do końca
2015 roku stoi Charles H. Piersall. Komitet posiada dwa bliźniacze sekretariaty:
Pierwszy znajduje się w Pekinie, gdzie jest goszczony przez Standardization Administration of China (SAC)9, a drugi znajduje się w Berlinie, gdzie jest goszczony
4
5
6
7
8
9
przybrzeżnych, zawierające dobre praktyki i w miarę możliwości dostosowanie istniejących już publikacji IEC. Standardy te głównie obejmują: a) czynniki sprzyjające bezpieczeństwu statków oraz
urządzeń mobilnych i stacjonarnych morskich; b) czynniki sprzyjające bezpieczeństwu życia. Za:
http://www.iec.ch/dyn/www/f?p=103:7:0::::FSP_ORG_ID,FSP_LANG_ID:1284,25.
IEC TC 80 Maritime navigation and radiocommunication equipment and systems Przygotowuje normy dla żeglugi morskiej oraz urządzeń i systemów wykorzystujących
radiokomunikację elektrotechniczną, elektroniczną, elektroakustyczną, elektrooptyczną oraz
związane z nią techniki przetwarzania danych. Za:
http://www.iec.ch/dyn/www/f?p=103:7:0::::FSP_ORG_ID,FSP_LANG_ID:1271,25.
ISO TC 70 Internal combustion engines – Zajmuje się normalizacją w obszarze zagadnień
związanych z silnikami spalinowymi. http://www.iso.org/iso/standards_development/technical
_committees/other_bodies/iso_technical_committee.htm?commid=49826.
ISO/TC 67/SC 7 Offshore structures działa w ramach ISO TC 67 Materials, equipment and
offshore structures for petroleum, petrochemical and natural gas industries zajmującego się
materiałami, urządzeniami i konstrukcjami morskimi dla przemysłu naftowego i gazowego.
http://www.iso.org/iso/standards_development/technical_committees/other_bodies/iso_technical_
committee.htm?commid=49622.
ISO TC 167 Steel and aluminium structures - Zajmuje się normalizacją w dziedzinie
zastosowań strukturalnych stali i stopów aluminium w budynkach, w inżynierii lądowej i struktur
pokrewnych. Normy obejmują wymagania w zakresie projektowania, produkcji i montażu
konstrukcji stalowych i aluminiowych, wraz z materiałami, elementami konstrukcyjnymi i ich
połączeniami. http://www.iso.org/iso/standards_development/technical_committees/other_bodies
/iso_technical_committee.htm?commid=53616.
ISO TC 188 Small craft - Normalizuje wyposażenie i detale konstrukcyjnych łodzi rekreacyjnych
i innych małych statków używających podobnego sprzętu, których całkowita długość kadłuba nie
przekracza 24 metrów.
http://www.iso.org/iso/standards_development/technical_committees/other_bodies/iso_technical_
committee.htm?commid=54258.
http://www.sac.gov.cn – oficjalna strona SAC Standarization Administration of China
306
przez Deutsches Institut für Normung e.V. (DIN)10. W ramach komitetu działa
dziewięć podkomitetów, których wykaz wraz z numeracją prezentuje tabela 1.
Tabela 1. Wykaz podkomitetów (SC) działających w ramach komitetu technicznego ISO TC 8 „Statki i technika morska”
SC 1
SC 2
SC 3
SC 4
SC 6
SC 7
SC 8
SC 11
SC 12
Lifesaving and fire protection
Marine environment protection
Piping and machinery
Outfitting and deck machinery
Navigation and ship operations
Inland navigation vessels
Ship design
Intermodal and Short Sea Shipping
Ships and marine technology
- Large yachts
Ratownictwo i ochrona przeciwpożarowa
Ochrona środowiska morskiego
Rurociągi i maszyny
Wyposażenie i maszyny pokładowe
Żegluga i operowanie statkami
Statki żeglugi śródlądowej
Konstrukcja statków
Żegluga intermodalna i bliskiego zasięgu
Statki i technika morska - Duże jachty
Źródło:
http://www.iso.org/iso/home/store/catalogue_tc/catalogue_tc_browse.htm?commid=45776&
development=on.
Dotychczasowa działalność
Przy współpracy tego komitetu technicznego oraz jego podkomitetów (SC)
opublikowano 291 nadal obowiązujących norm, a pod jego bezpośrednim kierownictwem 23 normy (w tym dwa uzupełnienia). Normy, których głównym twórcą
jest ISO/TC 8 obejmują dwa obszary: statki i technikę morską (zwłaszcza w obszarze recyklingu) oraz systemy zarządzania bezpieczeństwem w łańcuchu dostaw. To właśnie na omówieniu tej drugiej grupy skoncentrowany będzie niniejszy
artykuł. Aktualnie trwają prace nad trzema normami, z których dwie dotyczą kwestii bezpieczeństwa11. Obszar zarządzania w dorobku TC 8 nie ograniczył się bynajmniej wyłącznie do kwestii zarządzania łańcuchem dostaw, gdyż jako pierwszą
normę ściśle odnoszącą się do zarządzania opracowaną przez ten komitet techniczny i opublikowaną przez ISO w listopadzie 2001 roku należy wskazać normę
ISO 15849:2001 Ships and marine technology – Guidelines for implementation of
a fleet management system Network. Normę tę nieco przybliżymy po omówieniu
rodziny norm ISO serii 28000.
Rodzina norm ISO 28000
Wśród 291 norm jakie stworzono w ISO TC 8 i obecnie nadal obowiązują, rodzinę norm serii 28000 stanowi 16 norm (w tym jedna korekta ISO 28004-1:2007/
10
11
http://www.din.de - Oficjalna strona DIN Deutsches Institut für Normung e.V.
W oparciu o dane ISO/TC 8 http://www.iso.org/iso/home/store/catalogue_tc/catalogue_tc_browse.
htm?commid=45776&published=on&development=on.
307
Cor 1:2012). W tej chwili trwają prace nad dwiema nowymi normami tej serii.
Wszystkie one zostały wyszczególnione w tabeli 2.
Tabela 2. Normy serii 28000.
Numer normy
ISO 28000:2007
ISO 28001:2007
ISO 28002:2011
ISO 28003:2007
ISO 280041:2007 / Cor
1:2012
ISO 280041:2007
ISO 280042:2014
ISO 280043:2014
ISO 280044:2014
ISO 280051:2013
308
Nazwa w języku angielskim
Specification for security management
systems for the supply chain
Security management systems for the
supply chain – Best practices for
implementing supply chain security,
assessments and plans – Requirements
and guidance
supply chain – Development of resilience in the supply chain – Requirements with guidance for use
supply chain – Requirements for
bodies providing audit and certification of supply chain security management systems
X
Nazwa w przekładzie na język polski
Specyfikacja dla systemów zarządzania
bezpieczeństwem w łańcuchu dostaw
Systemy zarządzania bezpieczeństwem
w łańcuchu dostaw – Najlepsze praktyki
w zakresie realizacji bezpieczeństwa
łańcucha dostaw, oceny i plany – Wymagania i wytyczne
w łańcuchu dostaw – rozwój odporności
w łańcuchu dostaw – Wymagania i wytyczne stosowania
w łańcuchu dostaw – Wymagania dla
jednostek prowadzących audyt i certyfikację systemów zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw
X
supply chain – Guidelines for the
implementation of ISO 28000 – Part 1:
General principles
Guidelines for adopting ISO 28000 for
use in medium and small seaport
operations
Additional specific guidance for adopting ISO 28000 for use by medium and
small businesses (other than marine
ports)
Additional specific guidance on implementing ISO 28000 if compliance
with ISO 28001 is a management
objective
supply chain – Electronic port clearance (EPC) – Part 1: Message structures
w łańcuchu dostaw – Wytyczne dotyczące wdrażania ISO 28000 - Część 1:
Zasady ogólne
w łańcuchu dostaw – Wytyczne dotyczące wdrażania ISO 28000 – Część 2:
Wytyczne dotyczące przyjęcia ISO
28000 do stosowania w działalności
małych i średnich portów morskich
Dodatkowe szczegółowe wytyczne w
sprawie przyjęcia do stosowania ISO
28000 przez małych i średnich firm
(innych niż porty morskie)
Dodatkowe szczegółowe wytyczne dotyczące wdrażania ISO 28000, jeśli zgodność z ISO 28001 jest cel zarządzania
w łańcuchu dostaw – Elektroniczna
odprawy portu (EPC) – Część 1: Struktury Wiadomość
cd. Tabela 2.
Numer normy
ISO 280052:2011
ISO / PAS
28007:2012
ISO 28520:2009
ISO 28521:2009
ISO 28522:2009
ISO 28523:2009
Nazwa w języku angielskim
supply chain – Electronic port clearance (EPC) – Part 2: Core data elements
Ships and marine technology – Guidelines for Private Maritime Security
Companies (PMSC) providing privately contracted armed security personnel
(PCASP) on board ships (and pro
forma contract)
Ships and marine technology – Lubricating oil systems – Guidance for
grades of cleanliness and flushing
Ships and marine technology – Hydraulic oil systems – Guidance for
grades of cleanliness and flushing
Ships and marine technology – Hydraulic oil systems – Guidance for
assembly and flushing
Ships and marine technology – Lubricating and hydraulic oil systems –
Guidance for sampling to determine
cleanliness and particle contamination
NORMY OPRACOWYWANE
ISO / DIS 28007- Ships and marine technology – Guide1
lines for Private Maritime Security
forma contract)
ISO / CD 28007- Ships and marine technology – Guide2
lines for Private Maritime Security
forma contract) – Part 2: International
model set of maritime rules for the use
of force (RUF) – The 100 series rules
Nazwa w przekładzie na język polski
w łańcuchu dostaw – Elektroniczna
odprawy portu (EPC) – Część 2: Główne
elementy danych
Statki i technika morska – Wytyczne dla
prywatnych firm Bezpieczeństwa Morskiego (PMSC) zapewnienie prywatnie
zakontraktowanych uzbrojonych pracowników ochrony (PCASP) na pokładach statków (i pro forma umowy)
Statki i technika morska - Systemy olejów smarowych – Wskazówki dla klas
czystości i płukania
Statki i technika morska - Systemy hydrauliczne olejowe – Wskazówki dla klas
czystości i płukania
Statki i technika morska – Systemy
hydrauliczne olejowe – Wytyczne do
montażu i płukania
Statki i technika morska – Systemy
smarowania i olej hydrauliczny – Wytyczne do pobierania próbek w celu
określenia czystości i zanieczyszczenia
cząstek
zakontraktowanych uzbrojonych pracowników ochrony (PCASP) na pokładach statków (i pro forma umowy)
zakontraktowanych uzbrojonych pracowników ochrony (PCASP) na pokładach statków (i pro forma umowy) Część 2: Międzynarodowy zestaw model
przepisów morskich do użycia siły (RUF)
– Przepisy z serii 100
Źródło: opracowanie na podstawie
http://www.iso.org/iso/home/store/catalogue_tc/catalogue_tc_browse.htm?commid=45776.
Normy te zostały opracowane w ramach prac całego komitetu technicznego
nr 8 z wyjątkiem czterech norm o numerach 28520-28523, które powstały w jego
trzecim podkomitecie (SC 3 Piping and machinery). W niniejszym artykule te
ostatnie normy nie będą omawiane ze względu na brak związku z kwestiami zarządzania czy logistyki.
309
ISO 28000:2007 Specification for security management systems for the supply
chain
ISO 28000:2007 określa wymagania dotyczące systemu zarządzania bezpieczeństwem, w tym tych aspektów, które są krytycznymi w zakresie zapewnienia
bezpieczeństwa łańcucha dostaw. Zarządzanie bezpieczeństwem jest powiązane
z wieloma innymi aspektami zarządzania przedsiębiorstwem. Aspekty obejmują
wszystkie czynności kontrolowane lub pod wpływem organizacji mające wpływ
na bezpieczeństwo łańcucha dostaw. Te inne aspekty powinny być jasno sprecyzowane. Musi być jasno określone, gdzie i kiedy mają one wpływ na zarządzanie
bezpieczeństwem, włączając w to transport dóbr w łańcuchu dostaw.
ISO 28000:2007 ma zastosowanie do wszystkich organizacji niezależnie od ich
wielkości i roli, jaką pełnią w łańcuchu dostaw. Organizacje takie powinny:
a) ustanowić, wdrożyć, utrzymywać i doskonalić system zarządzania bezpieczeństwem;
b) zapewnić zgodność z polityką określającą założenia zarządzania bezpieczeństwem;
c) wykazywać taką zgodności innym partnerom biznesowym;
d) postarać się o certyfikację i rejestrację systemu zarządzania bezpieczeństwem przez akredytowaną instytucję będącą stroną trzecią lub
e) dokonać samooceny i zaprezentować własne oświadczenie o zgodności
z normą ISO 28000:200712.
ISO 28001:2007 Security management systems for the supply chain – Best
practices for implementing supply chain security, assessments and plans –
Requirements and guidance
ISO 28001:2007 zawiera wymagania i wytyczne dla organizacji międzynarodowych łańcuchów dostaw w zakresie
– opracowania i wdrożenia procesów bezpieczeństwa łańcucha dostaw;
– ustanowienia i udokumentowania minimalnego poziomu bezpieczeństwa
w łańcuchu dostaw lub segmentu łańcucha dostaw;
– uczestnictwa w spotkaniach upoważnionego podmiotu gospodarczego
(AEO) przy uwzględnieniu kryteriów i ram określonych przez Światową
Organizację Celną, zgodnych z normami krajowych programów bezpieczeństwa łańcucha dostaw.
Ponadto, ISO 28001:2007 ustanawia pewne wymogi dokumentacyjne, które
umożliwiają weryfikację.
Użytkownicy ISO 28001:2007 mają
– zdefiniować część międzynarodowego łańcucha dostaw, w którym chcą zapewnić bezpieczeństwo;
12
http://www.iso.org/iso/home/store/catalogue_tc/catalogue_detail.htm?csnumber=44641͘
310
– przeprowadzić ocenę bezpieczeństwa w tej części łańcucha dostaw oraz
opracować odpowiednie środki zaradcze;
– opracować i wdrożyć plan bezpieczeństwa dla łańcucha dostaw;
– przeszkolić pracowników ochrony w ich obowiązkach związanych z bezpieczeństwem13.
ISO 28002:2011 Security management systems for the supply chain – Development of resilience in the supply chain – Requirements with guidance for use
ISO 28002:2011 określa wymagania dla systemu zarządzania odpornością
w ramach łańcucha dostaw w celu umożliwienia organizacji opracowania i wdrożenia polityki, celów i programów, z uwzględnieniem wymogów prawnych, regulacyjnych i innych, do których aspiruje organizacja. Obejmuje informacje o istotnych rodzajach ryzyka, oraz zagrożeń, które mogą mieć konsekwencje dla organizacji, jej interesariuszy, a wpływają na jego łańcucha dostaw. Obejmuje także
ochronę aktywów i kluczowych procesów oraz zarządzanie incydentami14.
ISO 28003:2007 Security management systems for the supply chain – Requirements for bodies providing audit and certification of supply chain security management systems
ISO 28003:2007 zawiera zasady i wymagania dla jednostek prowadzących audyt i certyfikację systemów zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw zgodnie z wymaganiami systemu zarządzania i norm, takich jak ISO 28000.
Określa minimalne wymagania jednostki certyfikującej i związanych z nim rewidentów, uznając wyjątkową potrzebę poufności podczas audytu i poświadczania
/ rejestracji organizacji klienta.
Wymagania dla systemów zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw mogą pochodzić z różnych źródeł. ISO 28003:2007 został opracowany, aby pomóc
w zakresie certyfikacji systemów zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw,
które spełniają wymagania ISO 28000 oraz inne systemy międzynarodowych
standardów zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw. Zawartość ISO
28003:2007 może być również wykorzystywana do wspierania certyfikacji systemów zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw, które są oparte na innych
wymaganiach określonego systemu zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw.
ISO 28003:2007
– zapewnia zharmonizowane wytyczne dotyczące akredytacji jednostek certyfikujących ubiegających się o certyfikację / rejestrację ISO 28000 (lub innych określonych wymagań systemu zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw);
13
14
http://www.iso.org/iso/home/store/catalogue_tc/catalogue_detail.htm?csnumber=45654.
311
– określa zasady mające zastosowanie do kontroli i certyfikacji systemu zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw zgodnego z wymaganiami
standardu systemu zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw (lub innych zestawów określonych wymagań systemu zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw);
– zapewnia klientom niezbędne informacje i zaufanie do sposobu certyfikacji
gwarantowanego przez jej dostawców15.
ISO 28004-1:2007 Security management systems for the supply chain –
Guidelines for the implementation of ISO 28000 – Part 1: General principles
ISO 28004-1:2007/Cor 1:2012 poprawka z 8.08.2012 (zmiana numeracji
z 28004 na 28004-1)
ISO 28004:2007 zapewnia doradztwo ogólne w sprawie stosowania ISO
28000:2007.
Wyjaśnia podstawowe zasady ISO 28000 i opisuje intencje, typowe parametry,
procesy i typowe rozwiązania dla każdego wymagania normy ISO 28000. Ma to
na celu ułatwienie zrozumienia i wdrożenia ISO 28000.
ISO 28004:2007, nie stwarza dodatkowych wymagań do tych, określonych
w normie ISO 28000, ani też nie określa obowiązkowego podejścia do wdrożenia
ISO 2800016.
Guidelines for the implementation of ISO 28000 – Part 2: Guidelines for
adopting ISO 28000 for use in medium and small seaport operations
ISO 28004-2:2014 określa ryzyko łańcucha dostaw i scenariusze zagrożeń,
procedury przeprowadzania oceny ryzyka (zagrożeń) oraz kryteria oceny pomiaru
zgodności i skuteczności udokumentowanych planów bezpieczeństwa z normą
ISO 28000 i wytycznymi dotyczącymi jej wdrożenia zawartymi w wieloczęściowej normie ISO 28004. Efektem tego wysiłku będzie wzrost poziomu zaufania
odnośnie systemu oceny opartego na jakości planów i procedur zarządzania bezpieczeństwem realizowanych przez port morski w celu ochrony bezpieczeństwa
i zapewnienia ciągłości operacji łańcucha dostaw ładunków przetwarzanych przez
port morski. Systemy oceny będą stosowane jako środki identyfikacji mierzalnego
poziomu zaufania (w skali od 1 do 5), w którym określi się na ile działania związane z ochroną portu są w zgodzie z normą ISO 2800017.
15
16
17
312
Guidelines for the implementation of ISO 28000 – Part 3: Additional specific
guidance for adopting ISO 28000 for use by medium and small businesses
(other than marine ports)
ISO 28004-3:2014 została opracowana w celu uzupełnienia ISO 28004-1, dostarczając dodatkowych wytycznych dla małych i średnich firm (innych niż porty
morskie), które chcą przyjąć ISO 28000. Dodatkowe wytyczne w ISO 280043:2014, nie są sprzeczne z ogólnymi wytycznymi zawartymi w głównej części ISO
28004-1, i nie stoją w sprzeczności z ogólnym kierunkiem, ani też nie zmieniają
normy ISO 2800018.
ISO 28005-1:2013 Security management systems for the supply chain – Electronic port clearance (EPC) – Part 1: Message structures
ISO / PAS 28005-1:2013 zapewnia niezbędne informacje dla elektronicznej
odprawy portowej (EPC), takie jak wymogi transmisji wiadomości, struktury komunikatów i oprogramowania. W ramach ISO 28005-1:2013, EPC obejmuje działania, w ramach których użytkownik (taki jak kapitan statku, agencja żeglugowa
lub właściciel statku) zobowiązuje się do przedstawienia danych elektronicznych
do odpowiednich organizacji, aby mogły one zatwierdzić lub nie wyrazić zgody na
odprawę dla statku chcącego wejść lub wyjść z portu19.
ISO 28005-2:2011 Security management systems for the supply chain – Electronic port clearance (EPC) – Part 2: Core data elements
ISO 28005-2:2011 zawiera specyfikacje techniczne, które ułatwiają skuteczną
wymianę informacji w formie elektronicznej między statkami i brzegiem lub na
tranzyt połączeń portowych. Jest ona przeznaczona dla zapewnienia wymogów
bezpieczeństwa i zabezpieczeń związanych głównie z relacjami między statkiem
a władzami portu i nadmorskimi przedstawicielami władz państwowych.
ISO 28005-2:2011 zawiera definicję elementów danych podstawowych stosowanych w wiadomościach w elektronicznej odprawie portowej (EPC). Zawiera definicje podstawowych elementów danych wiadomości elektronicznej wysyłanych przez
statki i z brzegu w zakresie działań związanych z bezpieczeństwem morskim. Nie
definiuje żadnej struktury wiadomości lub wszelkich wskazówki na temat, jakie
informacje są wymagane do określonego celu; to raczej ogólny słownik danych dla
bezpieczeństwa lub informacji związanych z pracą portu morskiego.
Ów słownik jest przeznaczony do użycia w wiadomości typu XML i z tego
powodu różni się nieco od podobnych elementów danych handlowych z katalogu
(TDED) międzynarodowego standardu ISO 737220.
http://www.iso.org/iso/home/store/catalogue_ics/catalogue_detail_ics.htm?csnumber=61323.
20
ISO 7372:2005 Trade data interchange — Trade data elements directory.
18
19
313
Dane podstawowe elementy ISO 28005-2:2011 określone są tak, że ich znaczenie i interpretacja w ogóle są niezależne od kontekstu, w jakim są używane.
ISO 28005-2:2011 nie określa formatu komunikatów wymaganych do wymiany informacji.
ISO 28005-2:2011 zawiera definicje podstawowych elementów danych do
EPC. Elementy te obejmują wszystkie wymagania dla informacji przekazywanych
ze statków na brzeg i sprawozdawczości brzeg-statek, jak określono poniżej.
– Wszystkie deklaracje standardowe FAL (FAL 1 do 7), określonych w konwencji FAL21.
– ISPS wymogi sprawozdawcze określone w ISP i MSC 1305.
– Wszystkie ogólne wymogi sprawozdawcze statku, jak określono w rezolucji
IMO A.851.
– Zaleca raportowanie odpadów ze statków, określonych w MEPC 644 (obowiązkowy w ramach Unii Europejskiej, jak opisano w EU/2000/59).
– Wymagana sprawozdawczość zgodnie z definicją w załadunku i rozładunku
luzem - rezolucja IMO A.862.
– ETA raportowanie do stacji pilotowej, jak określono w rezolucji IMO
A.960.
ISO 28005-2:2011 mogą być również wykorzystywane do wymiany informacji
między statkiem a agentem statku, operatorem portowym i statkiem lub menedżerem. Korespondencja ta nie jest zawężona tylko do takich kwestii, jak odprawa
celna przywożonych lub wywożonych towarów lub przepisy dotyczące usług
transportowych dla właścicieli towarów22.
ISO/PAS 28007:2012 Ships and marine technology -- Guidelines for Private
Maritime Security Companies (PMSC) providing privately contracted armed
security personnel (PCASP) on board ships (and pro forma contract)
ISO / PAS 28007:2012 daje wytyczne zawierające dodatkowe rekomendacje
sektorowe dla przedsiębiorstw. Informuje, które są zgodne z normą ISO 28000,
można wdrożyć w celu wykazania, że zapewniają one prywatną zakontraktowaną
ochronę poprzez uzbrojony personel (PCASP) na pokładzie swych statków. Aby
ubiegać się o zaświadczenie zgodności z tą normą, wszystkie zawarte w niej zalecenia („powinności”) powinny być przestrzegane.
Gwarancja zgodność z normą ISO / PAS 28007:2012 może być przedstawiona
przez pierwszą, drugą lub trzecią stronę (certyfikacja). W przypadku stosowania
certyfikatu, zaleca się by certyfikat zawierał słowa: „Certyfikat ten został przygotowany z wykorzystaniem pełnych wytycznych ISO PAS 28007”23.
21
22
23
O konwencji FAL można przeczytać np. na stronach IMO (International Maritime Organization)
http://www.imo.org/OurWork/Facilitation/ConventionsCodesGuidelines/Pages/Default.aspx
Tekst konwencji: http://www.tc.gc.ca/media/documents/marinesafety/fal-34-4-e.pdf.
314
Norma ta niebawem stanie się normą wieloczęściową. Trwają obecnie prace
nad częścią 1 i 2. Prawdopodobnie część 1 będzie w znacznej części powieleniem
normy powyższej. W części 2 będą zawarte przepisy pozwalające na użycie siły
w obronie własnej. Zasady „100 Series TM An International Model Set of Maritime Rules for the Use of Force”24 wspierające tę część normy są już określone
i dostępne dla zainteresowanych25.
Normą mającą wiele wspólnego z normą wieloczęściową ISO 28005, a jednocześnie również opracowaną przez ISO TC 8, choć nie będą normą serii 28000,
jest norma ISO 15849:2001 Ships and marine technology – Guidelines for
implementation of a fleet management system Network. Niniejsza międzynarodowa norma zawiera przegląd i przewodnik dla wyboru i realizacji przez armatorów i operatorów sieci usług informatycznych dla systemu zarządzania flotą
(FMS). Obejmuje
– wytyczne dotyczące ogólnej infrastruktury, w tym sieci rozległej, usług
transmisji danych i wspólnych urządzeń bazodanowych
– Wytyczne dla instalacji na statku, w tym usług dla aplikacji oraz
– Wytyczne dla instalacji lądowych, w tym usług dla programów użytkowych.
Niniejsza norma nie zmierza do wskazania rozwiązań dla konkretnych systemów związanych z bezpieczeństwem, np. nawigacji, komunikacji radiowej, jak
i systemów stosowanych do kontroli funkcjonowania statku26.
Bibliografia
1.
2.
3.
WWW.imo.org – oficjalna strona Międzynarodowej Organizacji Morskiej IMO.
IMO What it is?, IMO, London, United Kingdom, October 2013.
http://www.iso.org/iso/home/store/catalogue_tc/catalogue_tc_browse.htm?commid=4577
6&published=on&development=on – wykaz aktualnych oraz opracowywanych norm ISO
w TC 8 i jego podkomitetach.
4. http://www.sac.gov.cn – oficjalna strona SAC Standarization Administration of China.
5. http://www.din.de - Oficjalna strona DIN Deutsches Institut für Normung e.V.
6. http://www.iso.org/iso/home/store/catalogue_tc/catalogue_tc_browse.htm?commid=4577
6&development=on – wykaz podkomitetów w ramach ISO/TC 8.
7. ISO 15849:2001 Ships and marine technology – Guidelines for implementation of a fleet
management system Network wraz z korektą z roku 2003.
8. IEC TC 18 Electrical installations of ships and of mobile and fixed offshore units http://www.iec.ch/dyn/www/f?p=103:7:0::::FSP_ORG_ID,FSP_LANG_ID:1284,25.
9. IEC TC 80 Maritime navigation and radiocommunication equipment and systems http://www.iec.ch/dyn/www/f?p=103:7:0::::FSP_ORG_ID,FSP_LANG_ID:1271,25.
10. ISO TC 70 Internal combustion engines http://www.iso.org/iso/standards_development/technical_committees/other_bodies/iso_te
24
25
26
https://100seriesrules.com/
https://100seriesrules.com/uploads/20130503-100_Series_Rules_for_the_Use_of_Force.pdf
http://webstore.ansi.org/RecordDetail.aspx?sku=ISO+15849%3a2001&source=google&adgroup
=iso4&keyword=iso%2015849&gclid=CPDIjbGF274CFa3LtAod92MAYw
315
chnical_committee.htm?commid=49826.
11. ISO TC 67 SC 7 Offshore structures
12.
13.
14.
15.
16.
http://www.iso.org/iso/standards_development/technical_committees/other_bodies/iso_te
ISO TC 167 Steel and aluminium structures http://www.iso.org/iso/standards_development/technical_committees/other_bodies/iso_te
ISO TC 188 Small craft http://www.iso.org/iso/standards_development/technical_committees/other_bodies/iso_te
Konwencja FAL http://www.tc.gc.ca/media/documents/marinesafety/fal-34-4-e.pdf.
Oficjalna strona 100 Series TM, https://100seriesrules.com/.
100 Series TM An International Model Set of Maritime Rules for the Use of Force
https://100seriesrules.com/uploads/20130503-100_Series_Rules_for_the_Use_of_
Force.pdf.
Abstract
W tym artykule starano się przedstawić szerzej normy z zakresu zarządzania
bezpieczeństwem łańcucha dostaw, zarówno te, które są używane tylko w kwestiach związanych z transportem morskim i wspierające organizację infrastruktury
tego transportu, jak i te, które mogą być stosowane w dowolnym łańcuchu dostaw.
Całość wzbogacona została opisem ciekawych norm odnoszących się do zarządzania informacjami w formie elektronicznej. Spójnym elementem tego zbioru
norm jest jego twórca. Jest nim istniejący od zarania ISO – Komitet Techniczny
ISO TC 8 „Statki i technika morska”, którego dorobek, ze względu na swoją
ogromną wartość, wykraczającą poza obszar transportu morskiego, powinien być
znacznie lepiej znany w środowisku logistyków.
Managing supply chain security in light of the work of the Technical Committee ISO TC 8 “Ships and marine technology”
In this article we have tried to bring the standards in the area of management of
the wider supply chain security, both those that are used only on issues related to
the maritime and designed to support maritime transport land infrastructure, and
those that can be used in any supply chain. The whole enriched description of
some interesting standards relating to the management of electronic information.
Cohesive element is a set of standards is the creator, that members of the association to existing since the dawn of the ISO - Technical Committee ISO TC 8 “Ships
and marine technology”, and whose body of work, due to its tremendous value
beyond the area of maritime transport, should be far more widely known logistics
environment.
PhD Jerzy Zamojski, assistant professor, Jan Kochanowski University in Kielce.
Professor Petro Garasyim, professor, Jan Kochanowski University in Kielce.
316

Jerzy Zamojski, Petro Garasyim, Zarzadzanie bezpieczenstwem

Transkrypt

Podobne dokumenty

definicja iso - MPGK Zgorzelec

Inżynier Jakości - NGK Ceramics Polska