zamki, pałace i rezydencje

Europejski Fundusz Rolny na Rzecz
Rozwoju Obszarów Wiejskich
Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu III Pomocy Technicznej
Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013
Instytucja Zarządzająca PROW na lata 2007 – 2013: Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Publikacja opracowana na zlecenie Województwa Opolskiego
Wydano na zlecenie:
Województwa Opolskiego
ul. Piastowska 14
45-082 Opole
www.visitopolskie.pl
www.opolskie.pl
www.ksow.pl
Wydawca:
Studio 4 Andrzej Nowak
ul. Grudzicka 6
46-053 Suchy Bór
www.studio4.opole.pl
[email protected]
Redakcja:
Andrzej Nowak
Opracowanie graficzne
i projekt okładki:
Marcin Skrzypczak©
Teksty:
Alicja Berger - Ziemba
Korekta:
Małgorzata Nowak
Współpraca:
Opolska Regionalna Organizacja Turystyczna
Janusz Wójcik
Bartosz Ostrowski
Kamila Sałajczyk
Zdjęcia:
Andrzej Nowak©
Ryciny:
Zbiory WBP w Opolu
Druk:
Nr ISBN 978-83-60455-77-7
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Spis treści
Wstęp......................................................................................................................................6
Bąkowice – pałac (gm. Świerczów)..........................................................................................8
Bąków – zespół pałacowo-parkowy (gm. Kluczbork)...............................................................9
Biechów – zespół pałacowo-parkowy (gm. Pakosławice)........................................................10
Biestrzykowice – dwór (gm. Świerczów)..................................................................................11
Biskupice – dwór (gm. Byczyna)..............................................................................................12
Błotnica Strzelecka – zespół pałacowo-parkowy (gm. Strzelce Opolskie)................................13
Brzeg – Zamek Piastów Śląskich (gm. Brzeg)...........................................................................14
Chrzelice – zespół zamkowo-parkowy (gm. Biała)...................................................................16
Dąbrowa – zespół zamkowo-parkowy (gm. Dąbrowa)............................................................17
Dąbrówka Górna – zespół pałacowo-parkowy (gm. Krapkowice)...........................................18
Frączków – zespół pałacowo-parkowy (gm. Pakosławice).......................................................19
Gierałcice – zespół pałacowo-parkowy (gm. Wołczyn)...........................................................20
Głogówek – zespół zamkowy (gm. Głogówek)........................................................................21
Gorzów Śląski – zespół dworsko-parkowy (gm. Gorzów Śląski)..............................................22
Izbicko – zespół pałacowo-parkowy (gm. Izbicko)...................................................................23
Jakubowice – zespół dworsko-parkowy (gm. Wilków).............................................................24
Jędrzejów – zespół pałacowo-parkowy (gm. Grodków)...........................................................25
Kamień Śląski – zespół pałacowo-parkowy z folwarkiem (gm. Gogolin)..................................26
Klisino – zespół pałacowo-parkowy (gm. Głubczyce)..............................................................27
Komorno – zespół dworsko-parkowy (gm. Reńska Wieś).......................................................28
Komorzno – zespół pałacowo-parkowy (gm. Wołczyn)...........................................................29
Kopice – zespół pałacowo-parkowy (gm. Grodków)...............................................................30
Krapkowice – zespół zamkowy (gm. Krapkowice)....................................................................31
Kujawy – zespół pałacowo-parkowy (gm. Strzeleczki).............................................................32
Łąka Prudnicka – zespół zamkowo-parkowy (gm. Prudnik).....................................................33
Łosiów – zespół pałacowo-parkowy (gm. Lewin Brzeski)........................................................34
Maciejów – zespół pałacowo-parkowy (gm. Kluczbork)..........................................................35
Moszna – zespół pałacowo-parkowy (gm. Strzeleczki)............................................................36
Namysłów – zespół zamkowo-parkowy (gm. Namysłów)........................................................38
Niemodlin – zespół zamkowo-parkowy (gm. Niemodlin)........................................................39
Niewodniki – zespół pałacowo-parkowy (gm. Dąbrowa)........................................................40
Otmuchów – zespół zamkowy (gm. Otmuchów)......................................................................41
Nysa – zespół dawnego dworu biskupiego (gm. Nysa)...........................................................42
Opole – Zamek Piastowski (gm. Opole)...................................................................................44
Opole – Zamek Górny (gm. Opole)..........................................................................................46
Pawłowice – zespół pałacowo-parkowy (gm. Gorzów Śląski).................................................47
Pokój – zespół zamkowo-parkowy (gm. Pokój).......................................................................48
Polska Cerekiew – zespół pałacowo-parkowy (gm. Polska Cerekiew).....................................49
Prószków – zespół zamkowo-parkowy (gm. Prószków)...........................................................50
Prudnik – zespół zamkowo-parkowy (gm. Prudnik)................................................................51
Rogów Opolski – zespół zamkowo-parkowy (gm. Krapkowice)...............................................52
Rożnów – zespół pałacowo-parkowy (gm. Wołczyn)...............................................................53
4
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Sławięcice – zespół pałacowo-parkowy (gm. Kędzierzyn-Koźle)..............................................54
Starościn – zespół dworsko-parkowy (gm. Świerczów)...........................................................55
Strzelce Opolskie – zespół zamkowo-parkowy (gm. Strzelce Opolskie)....................................56
Sulisław – zespół pałacowo-parkowy (gm. Grodków).............................................................57
Tułowice – zespół pałacowo-parkowy (gm. Tułowice).............................................................58
Turawa – zespół pałacowo-parkowy (gm. Turawa)..................................................................59
Większyce – zespół pałacowo-parkowy (gm. Kędzierzyn-Koźle)..............................................60
Zakrzów – zespół zamkowo-parkowy (gm. Gogolin)................................................................61
Zakrzów – zespół pałacowo-parkowy (gm. Polska Cerekiew)..................................................62
Żyrowa – zespół pałacowo-parkowy (gm. Zdzieszowice).........................................................63
Bibliografia:.............................................................................................................................64
Baza stron WWW.....................................................................................................................65
Opolskie
kwitnące
5
Wstęp
Opolszczyzna – region zróżnicowany kulturowo i przyrodniczo – kryje
na swym terenie liczne skarby architektury. Do najcenniejszych z nich należą
zamki i pałace. Kilkadziesiąt zostało opisanych w niniejszej publikacji – są one
rozmieszczone na całym terenie województwa opolskiego, pochodzą z różnych
epok i reprezentują rozmaite style architektoniczne. Niegdyś niemal każda wieś
czy miasto posiadało na swym terenie pałac lub inną rezydencję. Jednak liczne
pożogi, powstania czy wojny, które mocno doświadczyły także Śląsk Opolski,
zmieniły tę sytuację. Niemniej i dziś podziwiać można dość licznie zachowane
budowle. Zapraszamy więc na tę fascynującą wędrówkę, która przybliża dzieje
i kulturę regionu opolskiego.
Najdawniejsze omawiane założenia pojawiły się na Opolszczyźnie w średniowieczu.
Pełniły one najczęściej funkcję obronną, budowano je wzdłuż granic czy
w miejscach strategicznych. Stanowiły często siedzibę książęcą – w regionie
opolskim byli to książęta z dynastii Piastów. Przykładami takich warowni jest
zamek w Brzegu czy Chrzelicach. Z czasem, w wyniku przeobrażeń politycznych
(po wygaśnięciu opolskiej linii Piastów), olbrzymie dobra w księstwie opolskim
i raciborskim były wykupywane przez potężne rody magnackie: Redernów,
Beessów, Oppersdorffów, Prószkowskich czy Gaschinów. Rody te tworzyły siedziby
godne swego majątku i znaczenia – wznosiły okazałe rezydencje lub przekształcały
dawne zamki, dostosowując je do swoich potrzeb (Krapkowice, Chrzelice, Strzelce
Opolskie). Proces ten odbywał się głównie w XVI i XVII w. Dominował wówczas styl
renesansowy, a inspiracji szukano m.in. we Włoszech.
Kolejnym wyrazistym nurtem okazał się barok (wiek XVII-XVIII). Budowle
z tego okresu zachowały się do dziś w dość dobrym stanie – przykładem pałac
w Klisinie, Żyrowej czy wspaniały pałac biskupi w Nysie. Przy budowlach tworzono
6
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
malownicze ogrody i parki. Wiek XIX przyniósł powrót do form historycznych, stąd
liczne obiekty w kostiumach neobarokowych czy neorenesansowych. Łączono
także chętnie elementy różnych stylów – tendencję taką nazwano eklektyzmem.
Przemysł na Śląsku dynamicznie się rozwijał, arystokracja mnożyła majątki
i wkładała wiele wysiłku w upiększanie swych rezydencji. Nowym blaskiem
zaświecił pałac w Mosznej czy w Kopicach.
Najbardziej bolesny dla opolskich zamków i pałaców okazał się burzliwy wiek
XX, zwłaszcza okres trwania II wojny światowej. Pożary i dewastacje, wynikające
z prowadzonych działań wojennych, wiele wspaniałych budowli zmiotły
z powierzchni ziemi lub doprowadziły do niemal całkowitej ruiny – Pokój,
Sławięcice, Strzelce Opolskie. To bezpowrotnie utracone dobra kultury. Smutny los
spotkał także monumentalny pałac w Kopicach – wprawdzie przetrwał on ostatnią
wojnę, lecz uległ pożarowi w 1958 r. Innym powodem upadku wielu budowli stała
się zmiana ustroju i nieodpowiednie nimi zarządzanie. Z powodu braku właścicieli
i nadzoru wiele obiektów niszczało, było bezmyślnie ograbianych z wyposażenia.
Przez lata nikt się nimi nie interesował. Na szczęście pojawili się ludzie wrażliwi
na piękno architektury i często ogromnym wysiłkiem zdołali podnieść z ruin
wspaniałe niegdyś zabytki. Los uśmiechnął się do pałacu w Kamieniu Śląskim,
Sulisławiu czy Pawłowicach. Niektóre niestety niszczeją i czekają na lepsze czasy
(Niewodniki, Rożnów).
Opolskie
kwitnące
7
Bąkowice – pałac
(gm. Świerczów)
Najstarsze informacje o wsi Bąkowice pochodzą z 1353 r. Atrakcję Bąkowic
stanowi barokowo-klasycystyczny pałac z początku XIX w. W późniejszym okresie
dostawiono skrzydło wschodnie, pojawiła się także weranda nad gankiem
urozmaiconym kolumnami w stylu doryckim. Wnętrza zostały przekształcone
w XX w. Do pałacu przylega rozległy park z wieloma interesującymi gatunkami
roślin. Obecnie budowla stanowi własność prywatną i nie można jej zwiedzać.
8
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Bąków – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Kluczbork)
Niewielka miejscowość malowniczo wkomponowuje się w otaczające ją stawy
i rozległe lasy. Na przestrzeni wieków majątek znajdował się w rękach m.in.
Frankenbergów, rodziny von Seidlitz i von Salisch. Pałac o cechach neoklasycyzmu
stanął około 1855 r. Architekt stworzył budowlę w typie włoskiej willi. Obiekt
składa się z trzech części – wysoko podpiwniczonej środkowej i dwóch skrzydeł
bocznych. Wyróżnia się ryzalit z trójkątnym szczytem oraz portyk z dużym tarasem.
Obok pałacu znajduje się część folwarczna, obejmująca m.in. dawne domy
robotników, owczarnię i gorzelnię. Zwraca uwagę potężny XIX-wieczny spichlerz.
Ciekawostkę, obrazującą codzienne życie dawnych właścicieli, stanowi zachowana
w parku ziemna lodownia. Obecnie pałac jest w rękach prywatnych.
Opolskie
kwitnące
9
Biechów – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Pakosławice)
W średniowieczu miejscowość należała m.in. do rodu Schenków, później do
rodziny von Montbach i von Matuschków. Po ogromnym pożarze majątku,
w tym pałacu (1854 r.), postanowiono wznieść nową rezydencję. Budowę według
projektu Karola Lüdecke zakończono w 1865 r. Rezultatem prac był malowniczy
pałac w stylu neorenesansu niderlandzkiego. Po przebudowie w 1904 r. obiekt
powiększył się o nową część północną. Obecnie założenie zachwyca mnogością
detali architektonicznych. Pokrywa je ceramiczny dach, a zdobią liczne facjatki,
lukarny i wieża z hełmem. Elewację zachodnią wyróżniają tarasy. Zachowała się
część dawnego wyposażenia, w tym boazerie, dekoracje sufitów. Obok pałacu
wznosi się XIX-wieczna kaplica z kryptą grobową. Dziś obiekt jest w rękach
prywatnego właściciela; trwają prace remontowe, a pałacu nie można zwiedzać.
10
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Biestrzykowice – dwór
(gm. Świerczów)
W XVIII w. wieś znajdowała się w rękach rodu von Frankenberg.
Wtedy także wzniesiono istniejący do dziś dwór. W 1857 r. Hugo
von Garnier przebudował obiekt, nadając mu kostium barokowoneoklasycystyczny. W części frontowej zachował się kartusz herbowy.
W otaczającym parku znajdowały się piękne barokowe rzeźby, m.in. alegoryczne
postacie kobiet ukazujące cztery pory roku. Powstały one w pracowni
znanego rzeźbiarza H. Hartmanna. Obecnie, odrestaurowane, zdobią Wzgórze
Uniwersyteckie w Opolu (obok Collegium Maius). Pałac jest obecnie w remoncie.
Opolskie
kwitnące
11
Biskupice – dwór
(gm. Byczyna)
Wieś posiada rodowód średniowieczny. Na przestrzeni wieków właścicielami
majątku były m.in. rody Frankenbergów i Jordanów. Klasycystyczny dwór
wzniesiono około 1800 r. Jego przebudowy w końcu XIX w. dokonał Karol von
Jordan. Budowla powstała na planie prostokąta; nakrywa ją dach naczółkowy
z charakterystycznym frontonem. Przed fasadą utworzono ciekawy gazon kwiatowy
z podjazdem. We wnętrzach uwagę zwraca pomieszczenie ze sklepieniem
kolebkowym. Od zachodu do dworu przylega park, w którym rosną około
300-letnie dęby szypułkowe. Dominantę parku stanowi urokliwa aleja grabowa.
Warto zwrócić uwagę na pobliski spichlerz nawiązujący stylem do włoskiego
renesansu. Dziś we dworze mieści się gospodarstwo agroturystyczne oferujące
wypoczynek w otoczeniu przyrody.
Adres: Dwór „Zacisze”, Krystyna i Andrzej Janikowie
Biskupice 49a, 46-220 Byczyna
tel./fax +48 77 414 68 62 lub +48 606 475 412
www.zacisze-dwor.eu
12
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Błotnica Strzelecka – zespół pałacowoparkowy (gm. Strzelce Opolskie)
Miejscowość leży w pobliżu Strzelec Opolskich, na dawnym szlaku bursztynowym.
Pierwszymi właścicielami wsi byli rycerze z Błotnicy (XV w.). Pałac w stylu
klasycystycznym zbudowano około połowy XIX w. Powstał na planie prostokąta.
Składa się z części głównej (dwukondygnacyjnej) oraz dołączonych po obu bokach
aneksów. Zwraca uwagę centralny belweder. Element wyróżniający pałacu stanowi
portyk z tarasem, nadający budynkowi elegancję i klasyczny wygląd. Wnętrza
prezentują się okazale – zobaczyć można sufity zdobione sztukateriami, dawną
stolarkę okienną czy neobarokowy kominek. Niegdyś pałac otaczał wspaniały
drzewostan, w dużej części zniszczony w czasie huraganu w 2008 r. Z kolei w roku
1921 w pałacu mieścił się sztab powstania śląskiego. Dziś działa tu biblioteka oraz
świetlica wiejska Strzeleckiego Ośrodka Kultury.
Adres: Świetlica wiejska SOK, ul. Dworcowa 9, 47-134 Błotnica Strzelecka
tel. SOK: +48 77 463 00 50, fax +48 77 463 00 52
[email protected]
www.sok.strzelceopolskie.pl
Opolskie
kwitnące
13
Brzeg – Zamek Piastów Śląskich
(gm. Brzeg)
Najważniejszą budowlę Brzegu stanowi Zamek Piastów Śląskich z XVI
w., zwany „śląskim Wawelem” (zawiera elementy gotyckiego zamku
z XIII-XV w.). Stanowił siedzibę książąt z linii legnicko-brzeskiej. Obiekt był
wielokrotnie przebudowywany; obecnie posiada trzy skrzydła. Zachwyca
fasada bramy wjazdowej, którą zdobią wykute w piaskowcu popiersia
i posągi książąt oraz królów z dynastii Piastów – unikatowe w skali kraju dzieło
rzeźbiarskie z XVI w. Uroku budowli dodaje arkadowy dziedziniec. Do zamku
przylega malowniczy renesansowy ogród. W obiekcie mieści się Muzeum
14
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Piastów Śląskich, w którym podziwiać można dzieła malarstwa śląskiego
(w tym M. L. Willmanna), XIV-wieczny łuk myśliwski czy sarkofagi książąt
legnicko-brzeskich.
Adres: Muzeum Piastów Śląskich, pl. Zamkowy 1, 49-300 Brzeg
tel. +48 77 401 91 00, fax +48 77 416 42 10
[email protected]
www.zamek.brzeg.pl
Opolskie
kwitnące
15
Chrzelice – zespół zamkowo-parkowy
(gm. Biała)
W 1306 r. wieś należała do zakonu templariuszy. Zamek w Chrzelicach koło Białej
zbudowano z cegły zapewne w XIV w. (lub na przełomie XII i XIII w.) Usytuowano
go na kępie, którą ze wszystkich stron otaczała woda. Pierwotna budowla miała
kształt czworoboku; otaczał ją mur, zaś w środku wznosiła się wolno stojąca wieża.
Do 1532 r. zamek znajdował się w posiadaniu Piastów. W 1578 r. dzierżawcą dóbr
został Jerzy IV Prószkowski. W XVII w. zamek po przebudowie na pałac uzyskał
kostium barokowy. W 1769 r. włości nabył Walter von Dietrichstein. Obiekt nie
został uszkodzony w czasie ostatniej wojny, lecz od lat 70. XX w. zaczął sukcesywnie
obracać się w ruinę. Niedawno pojawiły się plany zabezpieczenia obiektu i jego
zagospodarowania. Obecnie jednak prace zostały wstrzymane.
16
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Dąbrowa – zespół zamkowo-parkowy
(gm. Dąbrowa)
W średniowieczu właścicielami Dąbrowy byli Joannici, a później ród von Mettich,
który w latach 1615-17 wzniósł pałac w stylu późnego renesansu. XIX-wieczna
rozbudowa obiektu mocno zmieniła jego wygląd – z poprzedniego pałacu
pozostawiono tylko wieżę wjazdową i jedno skrzydło. Zwraca uwagę dziedziniec
otoczony krużgankami. Dominantę architektoniczną stanowi wysoka wieża bramna
z balkonem opartym na kolumnach. W kilku miejscach na ścianach zachowały
się elementy XVII-wiecznej dekoracji sgraffitowej. Charakterystyczną cechą
budowli są rzadko spotykane skręcone kominy. Wewnątrz zachowały się nieliczne
pozostałości dawnego wystroju, w tym kilka efektownie zdobionych kominków.
Wokół pałacu rozciąga się park. Dziś obiekt stanowi własność Uniwersytetu
Opolskiego.
Opolskie
kwitnące
17
Dąbrówka Górna – zespół pałacowoparkowy (gm. Krapkowice)
Niewielka miejscowość leży w otoczeniu Borów Niemodlińskich. Obecny pałac
powstawał w kilku etapach – dzisiejszy kształt otrzymał w wyniku gruntownej
rozbudowy w latach 1905-07. Najstarszy fragment dwuskrzydłowego pałacu
stanowi część południowa, wzniesiona w XVII w. Bryłę urozmaicają neogotyckie
ganki z tarasami. Z kolei poddasze zdobią XVIII-wieczne facjatki. W centrum
elewacji frontowej umieszczono portal z kamienia zwieńczony naczółkiem.
Nad całością góruje wysoka 5-kondygnacyjna wieża. Pałac oddziela od drogi
charakterystyczne kamienno-ceglane ogrodzenie zdobione blankami i basztami.
Ciekawie prezentuje się budynek bramny z przełomu XIX i XX w. Pałac otacza park.
Dziś założenie znajduje się w rękach prywatnych i nie można go zwiedzać.
18
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Frączków – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Pakosławice)
Rozległe założenie pałacowe usytuowano w centrum obszernego 23-hektarowego
parku w stylu angielskim. Początki rezydencji sięgają połowy XVIII w.,
kiedy to wzniesiono pałac w stylu późnobarokowym. Istotna przebudowa
dokonała się w latach 1886-89. Obiekt otrzymał wówczas cechy manieryzmu
niderlandzkiego – ozdobiono go wieżami, basztami, wykuszami. Jednocześnie
zmodernizowano pobliski park, wzbogacając go o polanę widokową i staw
z wyspą. Dziś pałac liczy dwie kondygnacje; kryje go dach czterospadowy.
W części frontowej znajduje się arkadowy portyk z tarasem. Wewnątrz cieszy oko
pozostałość dawnego wyposażenia, w tym plafony, kolumny korynckie, kominki
kaflowe. W pobliżu znajduje się zabudowa gospodarcza z przełomu XIX i XX w. Dziś
w murach pałacu mieści się elegancki obiekt noclegowy z możliwością wynajmu
sal na rozmaite okazje.
Adres: Pałac Frączków, Pakosławice 48-314
tel./fax +48 77 435 76 11
[email protected]
www.fraczkow.pl
Opolskie
kwitnące
19
Gierałcice – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Wołczyn)
Miejscowość malowniczo wkomponowuje się w otoczenie Stobrawskiego Parku
Krajobrazowego. Perełkę architektoniczną stanowi XIX-wieczny pałac o formach
neobarokowych; zwraca uwagę harmonią kształtów i proporcji. Obiekt kryją
dachy czterospadowe z charakterystycznymi lukarnami. W elewacji wschodniej
umieszczono ozdobny ryzalit wejściowy urozmaicony facjatą. Przy wejściu
zawieszono latarnie, nad którymi widnieje kartusz herbowy. Ciekawie prezentuje
się pobliski park, pochodzący zapewne z XVIII w., przekształcony w XIX w.
Najstarszymi okazami są dęby szypułkowe, liczące około 300 lat. Z zabudowań
gospodarczych wyróżnia się spichlerz oraz obora. Dziś w pałacu funkcjonuje Dom
Pomocy Społecznej.
Adres: 20
Dom Pomocy Społecznej, ul. Opolska 28, 46-250 Wołczyn
tel./fax +48 77 417 76 10
[email protected]
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Głogówek – zespół zamkowy
(gm. Głogówek)
Głogówek jest malowniczym miastem leżącym nad Osobłogą, dopływem Odry.
Jego nazwa pochodzi od rosnących tu dawniej krzaków głogu. Prawa miejskie
miejscowość uzyskała w 1275 r. Niezwykle ważny wpływ na rozwój miasta
i jego wzrost gospodarczy miał ród Oppersdorffów, który w latach 1561-1945
władał Głogówkiem. To właśnie przedstawiciele tej możnej rodziny wznieśli
obecną rezydencję. W latach 1561-71 Jan Oppersdorff zbudował renesansowy
zamek składający się trzech skrzydeł i kaplicy. W następnych latach (do 1606 r.)
dołączono cylindryczne wieże – powstał wówczas tzw. Zamek Górny. W tymże
roku rozpoczęto także – w miejscu dawnego przedzamcza – wznoszenie tzw.
Zamku Dolnego (do 1618 r.); otoczono go trzema skrzydłami zabudowań. Budowla
była jedną z piękniejszych na Śląsku. Zamek Górny zdobią barokowe portale
i baszty, a Dolny – kamienny portal w stylu manierystycznym. Zamek gościł znane
postacie – w 1655 r. znalazł tu schronienie w czasie najazdu szwedzkiego król
Polski Jan Kazimierz, zaś w 1806 r. Ludwig van Beethoven stworzył i zadedykował
hr. Oppersdorffowi słynną IV symfonię B-dur. Dziś w baszcie zamkowej mieści
się Muzeum Regionalne posiadające bogatą kolekcję zbiorów etnograficznych,
XIX-wiecznych woluminów czy pamiątek po malarzu koloryście Janie Cybisie.
Natomiast zamek jest remontowany na potrzeby tejże placówki.
Adres: Muzeum Regionalne, ul. Słowackiego 1, 48-250 Głogówek
tel. +48 77 43 73 500, kom. +48 785 272 890
[email protected]
www.muzeum.glogowek.pl
Opolskie
kwitnące
21
Gorzów Śląski – zespół dworskoparkowy (gm. Gorzów Śląski)
Gorzów Śląski jest niewielkim miastem leżącym wzdłuż malowniczej rzeki Prosny.
Od wieków tereny te były obszarem przygranicznym – rzeka oddzielała niegdyś
Śląsk od Wielkopolski, potem Prusy od Rzeczypospolitej. Powstanie dworu
w stylu barokowym datuje się prawdopodobnie na połowę wieku XVIII. Wzniósł
go zapewne przedstawiciel rodziny Ozorowskich, do których w tym wieku miasto
częściowo należało. W 1811 r. Gorzów przeszedł na własność rodu HohenloheIngelfingen. Po 1930 r. nastąpiła parcelacja gorzowskiego majątku. Okresowo
w dworze mieścił się szpital i Dom Pomocy Społecznej. Dziś obiekt stanowi
własność prywatną, a ewentualne zwiedzanie możliwe jest po kontakcie
z właścicielem.
22
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Izbicko – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Izbicko)
Początki pałacu sięgają XVIII w. Budowlę i okoliczne dobra wniosła w posagu
przedstawicielka rodu Frankenbergów, dotychczasowych właścicieli Izbicka.
W efekcie majątek przeszedł na własność rodziny von Strachwitzów. Obiektowi
nadano cechy klasycyzmu; wyróżniały go dwie wieże zwieńczone blankami. XIX
wiek przyniósł przebudowę pałacu – zmieniono wystrój wnętrz, ubogacając je
akcentami myśliwskimi. W 1921 r. budowla została zniszczona przez powstańców,
lecz wkrótce przebudowana i w takim kształcie zachowała się do dziś. Przy bramie
wjazdowej majestatycznie królują dwa kamienne dziki. Wokół rozpościera się
ogród z malowniczymi drzewami i krzewami. Obecnie, po remoncie, pałac mieści
eleganckie pokoje noclegowe oraz restaurację ze smaczną kuchnią. Istnieje
możliwość organizowania przyjęć okolicznościowych.
Adres: Pałac Izbicko, ul. Stawowa 3, 47-180 Izbicko
tel. +48 77 456 19 00, fax +48 77 456 19 01
[email protected] www
www. www.palacizbicko.pl
Opolskie
kwitnące
23
Jakubowice – zespół dworsko-parkowy
(gm. Wilków)
Pałac we wsi Jakubowice stanowi dominantę założenia obejmującego park oraz
zabudowania folwarczne. Dwór wzniesiono w 1882 r. z inicjatywy rodziny Scholzów.
Prowadzi do niego podjazd w formie podkowy zdobiony gazonem. Obiektowi
nadano cechy stylu neoklasycystycznego. Naroża uwydatniają umieszczone na
nich pilastry. Ciekawy ornament zdobi elewację boczną – medaliony z kobiecymi
głowami. Przy wejściu frontowym znajduje się niewielki taras. W środku zobaczyć
można sień wiodącą do jadalni, na piętrze zaś usytuowano pokoje dla gości
i sypialnie. Uroku budowli dodaje przylegający do niej XIX-wieczny park w stylu
romantycznym. Obecnie w pałacu mieści się hotel (100 miejsc noclegowych
z przyległościami), restauracja Jakubus wraz z zadaszonym letnim Patio, Piano
Bar z salą bilardową i palarnią cygar, centrum konferencyjne z nowoczesnym
wyposażeniem. Do dyspozycji gości jest także ośrodek jeździecki oraz stawy rybne.
Adres: 24
Hotel Jakubus, Jakubowice 36, 46-113 Wilków
tel. +48 77 419 56 53
[email protected]
www.jakubus.pl
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Jędrzejów – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Grodków)
Malowniczy pałac usytuowany jest na niewielkim wzniesieniu terenu. Obiekt
często zmieniał właścicieli – ostatnimi, do II wojny światowej, byli członkowie rodu
von Francken - Sierstorpff. Początki pałacu sięgają 1830 r., jednak ówczesny jego
wygląd daleki był od oczekiwań kolejnych właścicieli, którzy dokonali gruntownej
przebudowy rezydencji. Architekt Karol Lüdecke nadał pałacowi cechy modnego
wówczas stylu neogotyku angielskiego. Obecny kształt budowla przyjęła w 1882
r. Urzeka fantazją detali i kształtów. Niezwykle efektownie prezentuje się taras
z fontanną ogrodzony balustradą. Dominantę stanowi kwadratowa wieża
zegarowa i okrągła baszta. Neogotyckie cechy uwidaczniają się w blankowaniu
i narożnych wieżyczkach. Dziś pałac mieści Dom Pomocy Społecznej.
Adres: Dom Pomocy Społecznej, Jędrzejów 16, 49-242 Jędrzejów
tel./fax +48 77 415 80 15
Opolskie
kwitnące
25
Kamień Śląski – zespół pałacowoparkowy z folwarkiem (gm. Gogolin)
Początki obecnego pałacu sięgają XVII w. – rodzina Larischów przebudowała
na barokową rezydencję istniejącą niegdyś warownię. W 1701 r., w miejscu
prawdopodobnych narodzin św. Jacka, wzniesiono w wieży kaplicę. Budowla
została spalona w latach 70. XX w., lecz w 1990 r. ruinę nabyła diecezja opolska
i odbudowała. Wnętrza ozdobiono stylizowanymi meblami sprowadzonymi
z Paryża. Warto zwiedzić kaplicę św. Jacka z figurą świętego oraz rokokowym
ołtarzem. Pałac otacza malowniczy park. Aktualnie obiekt stanowi siedzibę
Centrum Kultury i Nauki Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Z ustanowienia bpa. Alfonsa Nossola kompleks pałacowy stał się Sanktuarium
św. Jacka. W pobliskich zabudowaniach funkcjonuje Sebastianeum Silesiacum –
Zespół Rehabilitacyjno-Wypoczynkowy, wykorzystujący metodę wodolecznictwa
rozpropagowaną przez ks. Sebastiana Kneippa w XIX w. Miejsce to stwarza
wyjątkowe warunki do regeneracji ciała i ducha.
Adres Pałacu: 26
Sanktuarium św. Jacka, Centrum Kultury i Nauki Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, ul. Parkowa 1a, 47-325 Kamień Śląski
tel. +48 77 467 11 20, fax +48 77 467 11 17
[email protected]
www.kamien.biz
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Klisino – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Głubczyce)
Wieś początkowo znajdowała się w rękach książąt opolskich, potem biskupstwa
ołomunieckiego. Pierwotny pałac powstał w XVI w. (stanowił rycerską siedzibę
rodu von Tschetschow). Obiekt uległ jednak zniszczeniu w wyniku pożaru
w XVIII w., w efekcie czego został gruntownie przebudowany (z nadaniem cech
barokowych). Kolejne prace modernizacyjne przypadły na przełom XIX i XX w. Dziś
pałac prezentuje się bardzo okazale. Osadzony na planie czworoboku, posiada
wewnętrzny dziedziniec, sień przejazdową oraz kamienny portal wejściowy.
Wnętrza zmieniły swój pierwotny wygląd – wyjątkiem jest część piwniczna (tu
zachowane sklepienia kolebkowe), parter i sala balowa. Do pałacu przylega park
naturalistyczny z kaplicą oraz zabudowania folwarczne. Dziś w budowli mieści się
Dom Pomocy Społecznej. Ewentualne zwiedzanie po zgłoszeniu na miejscu.
Adres: Dom Pomocy Społecznej w Klisinie, 48-118 Lisięcice
tel. +48 77 485 75 93, fax +48 77 485 75 94
[email protected]
www.dps-klisino.pl
Opolskie
kwitnące
27
Komorno – zespół dworsko-parkowy
(gm. Reńska Wieś)
Początki wsi Komorno sięgają zapewne XIV w. Na historię miejscowości miała
wpływ pobliska twierdza kozielska – stacjonowały tu m.in. wojska austriackie
(1760 r.); doszło także do walk między oddziałami pruskim i bawarskim (1807
r.). Malowniczy dwór zbudowano około roku 1760; łączy on cechy klasycyzmu
i baroku. Budowlę jednokondygnacyjną kryje dach mansardowy z facjatkami.
Ryzalit wejściowy akcentuje trójkątny szczyt z tzw. okulusem (okrągłym
otworem w ścianie). Z dekoracji zewnętrznej na wzmiankę zasługują fantazyjne
obramienia okien, m.in. w postaci stylizowanych liści. Wnętrza zachowały dawny
układ przestrzenny. Wzrok przykuwa piękny piec kaflowy. W pobliskim parku
ciekawostkę stanowią kilkusetletnie platany. Dwór jest własnością gminy Reńska
Wieś. Zwiedzanie możliwe jest tylko z zewnątrz.
28
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Komorzno – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Wołczyn)
Pierwsze wzmianki o istnieniu wsi pochodzą już z 1253 r. Później Komorzno trafiło
w ręce rodu von Frankenbergów, którzy do majątku dołączyli kolejne ziemie,
tworząc rozległe dobra. Wspaniały pałac wzniesiono w latach 1895-96. Budowla
uzyskała cechy wiejskiej rezydencji utrzymanej w stylu eklektycznym. Obiekt jednak
przebudowano jeszcze przed II wojną światową i nadano mu formę widoczną
obecnie. W sylwecie pałacu wyróżniają się dwie ośmioboczne wieże oraz okazały
portyk z kolumnami i tarasem. Założenie przykrywa dach ceramiczny. Wewnątrz
podziwiać można piękne boazerie, kominki czy salon myśliwski. Najstarszą
zachowaną budowlą na terenie kompleksu jest oficyna z XVIII w. Obecnie pałac
jest w rękach prywatnych i nie można go zwiedzać.
Opolskie
kwitnące
29
Kopice – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Grodków)
Pozostałości założenia pałacowego wkomponowują się w ogromny park
ze stawami. Budowla swymi początkami sięga 1764 r. Klasycystyczny pałac
wzniesiono według projektu architekta Jana Rudolpha. Świetność rezydencji
rozkwitła po jej przebudowie w 1864 r. z inicjatywy hr. Hansa Ulricha Gottharda
von Schaffgotscha. Powstała monumentalna, wyjątkowa w kształcie budowla
o cechach neogotyku, niderlandzkiego renesansu i stylu Tudorów, jedna
z najokazalszych na Śląsku. Majątkiem zarządzał hrabia wraz ze swą małżonką
Joanną, dziedziczką fortuny „śląskiego króla cynku i węgla” Karola Goduli.
Wspaniała budowla uchroniła się od zniszczeń II wojny światowej, lecz nie oparła
się pożarowi z roku 1958, który mocno ją zniszczył. Ślady dawnej świetności to
m.in. maswerki na elewacji, sterczyny, blankowanie czy zegar w ryzalicie. Niegdyś
pałac otaczał wspaniały park ze sztuczną wyspą. Dziś pozostałości budowli są
w rękach prywatnego inwestora.
30
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Krapkowice – zespół zamkowy
(gm. Krapkowice)
Początki krapkowickiego zamku sięgają czasów średniowiecza. Do 1532 r. warownia
znajdowała się w posiadaniu książąt opolsko-raciborskich. W końcu XVII w.
w miejscu budowli rodzina von Redernów wzniosła nową okazałą rezydencję,
która na przestrzeni wieków była często niszczona i przebudowywana. Obecnie
zamek to budowla w stylu późnego renesansu z czterema okazałymi skrzydłami
tworzącymi dziedziniec, na którym stoi głęboka studnia (prawdopodobnie
średniowieczna). Zwracają uwagę arkadowe krużganki. Z dawnego wystroju
zachowała się m.in. dębowa boazeria w sali jadalnej czy kilka pieców kaflowych.
W zamku mieści się zespół szkół.
Adres: Zespół Szkół Zawodowych im. Piastów Opolskich,
ul. Zamkowa 5, 47-300 Krapkowice
tel. +48 77 466 13 38, fax +48 77 466 17 28
[email protected]
www.zamek.krapkowice.pl
Opolskie
kwitnące
31
Kujawy – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Strzeleczki)
W początkach istnienia Kujawy były wsią kościelną, później przeszły w posiadanie
rodu Beessów. W 1863 r. majątek nabył mjr Thiele-Winckler, właściciel pobliskiej
Mosznej. Obecny pałac wzniósł w II połowie XIX w. Hubert von Thiele-Winckler.
W 1909 r. dołączono skrzydło północne. Obiekt liczy dwie kondygnacje i nakrywa
go dach mansardowy z lukarnami i tzw. powiekami. Elewacje utrzymane są
w stylu neobarokowym. Zwraca uwagę ciekawy portal wykonany z piaskowca.
Pałac ponadto zdobią ryzality zakończone szczytami. Pobliskie zabudowania
gospodarcze pochodzą z XIX w. Uroku założeniu dodaje park ze starodrzewem.
Obiekt jest własnością prywatną i można go zwiedzić tylko z zewnątrz.
32
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Łąka Prudnicka – zespół zamkowoparkowy (gm. Prudnik)
Wieś leży w pobliżu Gór Opawskich, w dolinie Złotego Potoku. Właścicielem
miejscowości był m.in. ród von Mettich-Tschetschau, który z Łąki uczynił swą
główną siedzibę. Centralną część kompleksu stanowi czteroskrzydłowy zamek
renesansowy z 1593 r. W końcu wieku XIX tę imponującą budowlę przekształcono
w stylu neogotyckim – pojawiły się dwie wieże i krużganek w formie galerii.
Do elementów dekoracyjnych należą m.in. wykusze, fryzy, liczne sgraffita czy
sklepienia kolebkowe i krzyżowe. W parku zachował się dość spory drzewostan,
w tym okazy jesionów, liczące 150-180 lat. Obecnie zamek znajduje się w rękach
prywatnych i nie można go zwiedzać.
Opolskie
kwitnące
33
Łosiów – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Lewin Brzeski)
W początkach XIII w. wieś Łosiów należała do zakonu Joannitów, jednego
z najstarszych zakonów rycerskich (tu z ich inicjatywy powstała komturia). W 1810
r. w wyniku sekularyzacji zabrano zakonowi zgromadzone dobra. W późniejszym
okresie należały one m.in. do brzeskich przemysłowców Mollów. Szacuje się,
iż początki pałacu sięgają XIX w. lub lat około 1910-15. Jest on jednolity pod
względem stylistycznym i przejawia cechy barokowo-klasycystyczne z elementami
historycyzmu. Tę niewielką budowlę wyróżniają cztery kolumny jońskie usytuowane
w fasadzie południowej. Nad całością góruje wieża w formie czworoboku. Obiekt
szczęśliwie przetrwał ostatnią wojnę. Wokół rozciąga się zadbany park w stylu
angielskim. Budowlę można zwiedzać po uprzednim kontakcie telefonicznym.
Pałac, jak i pobliski budynek, użytkuje Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego.
Adres: Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, ul. Główna 1, 49-330 Łosiów
tel. +48 77 412 52 97, fax +48 77 412 53 68
[email protected]
www.oodr.pl
34
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Maciejów – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Kluczbork)
Maciejów po raz pierwszy wzmiankowano w 1409 r.; później związany był
z rodem von Frankenbergów oraz von Bethusy-Huc. Ciekawostką jest rozpoczęcie
w XVIII w. wydobycia pokaźnych pokładów rud żelaza (nie było jednak możliwości
przetwarzania surowca na miejscu). Budowlę w stylu klasycystycznym wzniesiono
około 1790 r. Dwukondygnacyjny obiekt nakrywa dach czterospadowy. Dominantę
stanowi ogromny portyk z przejazdem oraz wysokimi arkadami. Wewnątrz
zachowano podział pomieszczeń na rezydencjonalne (parter) i prywatne (piętro).
Z zabudowań gospodarczych zwracają uwagę XIX-wieczne stodoły z elementami
boniowania. Odrestaurowany pałac zaprasza do zwiedzania wnętrz. Szczególną
wartość posiadają romantyczne malowidła ścienne z przełomu XVIII i XIX w.
Niedaleko znajduje się dworek, w którym mieszkał sławny pszczelarz ks. dr Jan
Dzierżon, odkrywca m.in. dzieworództwa u pszczół.
Adres: Maciejów nr 8
tel. +48 77 413 19 77
[email protected]
www.kluczbork.pl/podstrony/pasieka.php
www.maciejow.pl
Opolskie
kwitnące
35
Moszna – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Strzeleczki)
Początki tej okazałej budowli sięgają zapewne XVIII w. – znajdował się tu
wówczas barokowy pałac (część środkowa obecnego budynku). Obiekt ten
częściowo spłonął w 1896 r. Odbudową zajął się Franz Hubert von TieleWinckler. Do 1900 r. do bryły dawnego pałacu dołączono neogotyckie skrzydło
wschodnie wraz z oranżerią (istniejącą do dziś). Natomiast w latach 1911-13
dobudowano neorenesansową część zachodnią. Budowla zachwyca kunsztem
architektonicznym – zwracają uwagę dachy mansardowe oraz kamienna
okładzina elewacji. Obiekt kryje 365 pomieszczeń oraz liczy 99 urokliwych
wieżyczek. Wewnątrz podziwiać można salę balową ze szklanym sufitem,
kominek oraz misternie wykonane schody. Zamek otacza malownicze założenie
parkowe z kanałami wodnymi i romantyczną wyspą. Największą ozdobę parku
36
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
stanowią – przyciągające corocznie wielu turystów – azalie i rododendrony.
Obok zamku znajduje się stadnina koni, oferująca rozmaite atrakcje, w tym
jazdę konną i obozy jeździeckie. W pałacu czeka na gości kawiarnia i restauracja
oraz elegancko wyposażone pokoje. Odbywają się tu interesujące koncerty
i spotkania kulturalne.
Adres: Moszna Zamek Sp. z o.o., Moszna, ul. Zamkowa 1, 47-370 Zielina
tel. +48 77 466 96 79, fax +48 77 466 84 00
[email protected]
www.moszna-zamek.pl
Opolskie
kwitnące
37
Namysłów – zespół zamkowo-parkowy
(gm. Namysłów)
Namysłów znajdował się niegdyś na pograniczu śląsko-wielkopolskim; był warownią
graniczną i często zmieniał właścicieli. Najstarszy zamek, zapewne drewniany, istniał
już w okresie 1312-23. Wznoszenie obiektu murowanego rozpoczęło się w 1360 r.
W kolejnych wiekach budowlę przekształcano, dołączając nowe części. W 1895
r. obiekt przeszedł na własność browaru, należącego uprzednio do zamku. W
skrzydle północnym znajduje się kaplica oraz sień, natomiast na dziedzińcu
renesansowa studnia z 1600 r. Posiada ona baldachim wsparty na kolumnach
z motywami roślinnymi i maszkaronami. Z dawnego założenia zachowały się mury
obwodowe oraz budynek mieszkalny. Dziś funkcjonuje tu Browar Namysłów.
Zamku nie można zwiedzać.
Adres: Browar Namysłów Sp. z o.o., ul. Chrobrego 26, 46-100 Namysłów
tel. +48 77 403 91 00, fax +48 77 403 91 01
[email protected]
www.browarnamyslow.com.pl
38
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Niemodlin – zespół zamkowo-parkowy
(gm. Niemodlin)
Niemodliński zamek został wzniesiony w 1313 r. przez Bolka, księcia opolskiego.
Jednak ta pierwotna budowla uległa zniszczeniu; w końcu XVI w. odbudowano
ją z wykorzystaniem ocalałych murów. Niestety, i ta została mocno uszkodzona
podczas wojny 30-letniej. Wkrótce podjęto kroki w kierunku odbudowy zamku.
Potężny obiekt wyróżnia okazała wieża bramna. Całość czworobocznej zabudowy
składa się z trzech wysokich budynków i jednego niższego. Dziedziniec zdobią
krużganki. Godna uwagi jest barokowa kaplica w jednym ze skrzydeł. Zamek
otacza niewielki park. W chwili obecnej trwają czynności związane ze sprzedażą
zamku nowemu właścicielowi.
Opolskie
kwitnące
39
Niewodniki – zespół pałacowoparkowy (gm. Dąbrowa)
Niewodniki w gminie Dąbrowa są niewielką miejscowością kryjącą na swym
terenie architektoniczną perełkę. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z XIII w.; jej
nazwa wywodzi się od słowa niewód oznaczającego długą sieć rybacką. Niegdyś
była więc osadą rzemieślniczą, w której żyli ludzie takie sieci sporządzający.
W 1870 r. dobra niewodnickie nabył Julius Wichelhaus. Dwa lata później wzniósł
on malowniczy pałac w stylu francuskim; założenie otoczył malowniczym parkiem.
Nowy właściciel był bardzo przedsiębiorczy, szybko powiększał swe dobra
poprzez umiejętne nimi zarządzanie. Ostatnia wojna nie uszkodziła pałacu,
jednakże późniejsze lata przyniosły jego sukcesywną dewastację. Obiekt nabyła
osoba prywatna, która go wyremontowała. Przez pewien czas w pałacu mieścił
się hotel; dziś obiekt jest zamknięty dla zwiedzających.
40
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Otmuchów – zespół zamkowy
(gm. Otmuchów)
Perłę architektoniczną Otmuchowa stanowi położony na wzgórzu dawny zamek
biskupów wrocławskich. Pierwotna budowla powstała w XIV w., jej przebudowa
nastąpiła w wieku XVI. Biskupi nie szczędzili wysiłków, by uczynić z zamku
wspaniałą rezydencję, godną jego mieszkańców. Z pierwotnego założenia
zachowało się do dziś skrzydło północno-wschodnie. Zwraca uwagę masywna
czworoboczna wieża oraz unikat na skalę europejską – tzw. końskie schody
(powstały dla biskupa wnoszonego do wnętrza w lektyce). O średniowiecznych
korzeniach zamku przypominają dwie cele śmierci: głodowa i zapadnia. W sali
rycerskiej zachował się kominek z ruchomą ścianą. Zamek otacza gęsty stary park.
Obecnie obiekt pełni funkcje noclegowe z bogatą ofertą dla gości – restauracją,
możliwością organizacji wesel i szkoleń.
Adres: Centrum Usług Hotelowo-Turystycznych „Zamek” Sp. z o.o.
ul. Zamkowa 4, 48-385 Otmuchów
tel./fax +48 77 431 51 48, +48 77 431 46 91 do 93
[email protected]
www.zamek.otmuchow.pl
Opolskie
kwitnące
41
Nysa – zespół dawnego dworu
biskupiego (gm. Nysa)
Dawny pałac biskupi wzniesiono na przełomie XVII i XVIII w. dla biskupów
wrocławskich. Reprezentuje styl barokowy i stanowi wspaniały przykład
miejskiej rezydencji. Dwupiętrowa budowla powstała na planie nieregularnego
czworoboku; posiada dziedziniec wewnętrzny. Ściany zewnętrzne zdobią trzy XVIIIwieczne zegary słoneczne. Wyróżniają się dwa ciekawie dekorowane portale.
Z dawnego wystroju zachowało się niewiele, w tym odrestaurowane kominki.
Pomieszczenia połączone są amfiladowo (za pomocą drzwi umieszczonych
w jednej linii). Klatka schodowa posiada charakter reprezentacyjny. Obecnie
42
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
w pałacu ma swą siedzibę najstarsze w województwie opolskim muzeum (rok
powstania 1897). Prezentuje bogatą kolekcję malarstwa, grafiki i rzeźby.
Adres: Muzeum w Nysie, ul. bpa. Jarosława 11, 48-300 Nysa
tel./fax +48 77 433 20 83
[email protected]
www.muzeum.nysa.pl
Opolskie
kwitnące
43
Opole – Zamek Piastowski
(gm. Opole)
Na terenie Opola znajdowały się dwa zamki – jeden na wyspie Ostrówek, drugi
w północno-wschodniej części miasta. Wiadomo, że Ostrówek był zamieszkany
już w VIII w., a w końcu X w. założono tu gród. Od 1283 r. Opole było stolicą
Księstwa Opolskiego, a potem przez wieki – stolicą Górnego Śląska. Ważną
rolę w kształtowaniu Opola odegrali Piastowie, zwani opolskimi – dbali o jego
mieszkańców, budowali mosty, kaplice i kościoły. Rządzili tą ziemią ponad
300 lat, do 1532 r., kiedy to umarł ostatni Piast opolski, Jan Dobry. Decyzja
o budowie zamku murowanego zapadła już w 1217 r. Wznoszenie budowli
ukończył książę Bolko I, panujący od 1283 r. W kolejnych wiekach obiekt był
niszczony; ostatecznie odbudowano go w 1740 r. W latach 1838-55 zasypano
fosy i rozebrano część murów obronnych; powstały za to piękne tereny zielone.
W 1860 r. zamek stał się siedzibą rejencji opolskiej. Kres istnienia budowli
44
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
położyły władze niemieckie, które w 1928 r. – w związku z planami powstania
biurowca – podjęły decyzję o wyburzeniu zamku. Pozostała jedynie wolno
stojąca cylindryczna wieża, zwana Piastowską – symbol miasta i bezcenny
zabytek z XIII w. Z jej tarasu rozpościera się piękny widok na Opole.
Adres: Wieża Piastowska w Opolu, ul. Piastowska 14
www.wiezapiastowska.pl
Operator: Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji, ul. Barlickiego 13, 45-083 Opole
tel. +48 77 441 50 20
[email protected]
www.mosir.opole.pl
Opolskie
kwitnące
45
Opole – Zamek Górny
(gm. Opole)
Druga budowla warowna Opola została ulokowana w celach obronnych we
wschodniej części miasta. Zamek zbudował zapewne Władysław Opolczyk w latach
1382-87 (obiekt nazywano nowym, w odróżnieniu od zamku starego, leżącego na
Ostrówku). W 1615 r. budowla uległa spaleniu; poważnych szkód, jakich doznała,
już nie usunięto. Zachowała się jedynie wieża z fragmentem murów obronnych.
Wzniesiona z cegły na rzucie prostokąta, liczyła trzy kondygnacje. W XIX w.
podwyższono ją o jedno piętro i ubogacono blankowaniem. Obecnie pozostałość
budowli jest wtopiona w budynek mieszczący Zespół Szkół Mechanicznych.
Adres: 46
Zespół Szkół Mechanicznych, ul. Osmańczyka 22, 45-027 Opole
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Pawłowice – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Gorzów Śląski)
Pawłowicki pałac wzniósł w 1864 r. Wilhelm von Pannwitz, dostojnik królewski
i ojciec atamana kozackiego Helmutha von Pannwitza. Po utracie obiektu z powodów
finansowych w latach 70. XIX w. dzierżawcą dóbr został Rittmeisen Mayer. Działał
na rzecz lokalnej społeczności; otoczył także pałac urokliwym ogrodem. Kolejnym
ważnym etapem w historii pałacu jest rok 1928, kiedy to stał się on mieszkaniem
dla osadników przybyłych z terenów Westfalii. Oni także powiększyli budowlę.
W latach 50. XX w. pawłowicki pałac stał się ośrodkiem życia kulturalnego wsi –
organizowano w nim akademie, występy artystyczne czy zabawy. Z upływem czasu
obiekt niszczał. Dopiero w 2006 r. nabył go prywatny właściciel, który ogromnym
wysiłkiem finansowym i determinacją zdołał wyremontować pałac. Obecnie
w obiekcie mieści się hotel z wykwintną restauracją i spa (jacuzzi, grota solna,
basen). Podziwiać można także zabytkową salę balową i kominkową. Istnieje
również możliwość zorganizowania konferencji i przyjęć.
Adres: Pałac Pawłowice, Pawłowice 58, 46-310 Gorzów Śląski
tel./fax +48 34 341 14 66 lub 504 203 845
[email protected]
www.palacpawlowice.pl
Opolskie
kwitnące
47
Pokój – zespół zamkowo-parkowy
(gm. Pokój)
Niewielką miejscowość Pokój założono w XVIII w. W okresie 1752-57 książęcy
architekt Georg Ludwig Schirrmeister wzniósł malowniczy pałac. Oprócz tej
budowli postawiono także m.in. osiem oficyn oraz utworzono wspaniały park,
zdobiony rzeźbami i urokliwymi świątyniami. Rozkwit Pokoju przypadł na XIX w.,
kiedy to stał się on miejscowością uzdrowiskową, a pałac – siedzibą książąt von
Württemberg-Oels. Niestety, los nie obszedł się łaskawie z pałacem – w 1945
r. uległ on całkowitemu zniszczeniu. Do dziś zachował się po czasach świetności
niespotykany układ urbanistyczny – ogromne rondo w centrum z wychodzącymi
z niego drogami o układzie gwiaździstym. Podziwiać można także fragmenty
malowniczego parku ze śpiącym żeliwnym lwem.
48
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Polska Cerekiew – zespół pałacowoparkowy (gm. Polska Cerekiew)
Początki osady, usytuowanej na dawnym szlaku bursztynowym Morawy-Polska,
przypadają na czasy rzymskie. Majątkiem władały znane na Śląsku bogate rody,
w tym von Oppersdorffowie i von Gaschinowie. Pałac wzniesiono w 1617 r.
(z wykorzystaniem fragmentów poprzedniego gotyckiego zamku) z inicjatywy hr.
Fryderyka Oppersdorffa. W XIX w. rodzina Matuschków przebudowała obiekt,
nadając mu cechy okazałej rezydencji. Budowla powstała na planie prostokąta.
Wyróżniają się dwie wieże w narożnikach. Zachował się także neorenesansowy
portal. Pałac spalił się w 1945 r. i dziś prezentuje się w formie trwałej ruiny. Na
uwagę zasługuje potężny budynek bramny z XVII w., który wyróżniają dwie baszty
oraz brama przejazdowa z wieżą zdobioną tarczą zegarową. Dziś w budynku
bramnym mieszczą się mieszkania.
Opolskie
kwitnące
49
Prószków – zespół zamkowo-parkowy
(gm. Prószków)
Miasto słynęło niegdyś ze znanej w Europie i świecie fabryki fajansu. Okazały
prószkowski zamek w stylu renesansu wzniósł w 1563 r. Georg von Proskau. Do
1769 r. obiekt był rezydencją rodu Prószkowskich (von Proskau). Ta malownicza
budowla o charakterze obronnym składa się z czterech skrzydeł i prostokątnego
dziedzińca, który urozmaica XVIII-wieczna fontanna. Podziwiać można zachowane
detale architektoniczne: obramienia okienne, portale, wspaniałe sztukaterie (w
sali Rycerskiej). O obronnej funkcji zamku świadczą zachowane fragmenty fosy
i dwa mosty. Całości dopełnia urokliwy park (przełom XVIII i XIX w.) z ciekawymi
gatunkami drzew, w tym platanami i sosnami wejmutkami. Obecnie w murach
zamku mieści się Dom Pomocy Społecznej, a obiekt nie jest udostępniony dla
turystów.
Adres: Dom Pomocy Społecznej, ul. Zamkowa 8, 46-060 Prószków
tel. +48 77 464 80 92, fax +48 77 464 80 68
www.dps.proszkow.pl
50
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Prudnik – zespół zamkowo-parkowy
(gm. Prudnik)
Niegdyś Prudnik był prężnym ośrodkiem handlowym i rzemieślniczym; szczególnie
znani byli płóciennicy, którzy swe produkty wysyłali np. do Holandii. Zamek
książęcy znajdował się w północno-zachodniej części miasta. Został zbudowany
z cegły na planie kwadratu około 1262 r. przez czeskiego rycerza Woka
z Rożemberku (u stóp zamku założono Prudnik). W 1337 r. budowlę przejęli
Piastowie opolscy, a potem znalazła się w posiadaniu Habsburgów. W 1744 r.
obiekt powiększono o dodatkowe skrzydło. Kres istnienia zamku przyniósł rok
1806 (uległ wówczas spaleniu, a w 1844 został rozebrany). Do dziś z założenia
zamkowego zachowała się murowana cylindryczna wieża, zwana Wieżą Woka (41
m wysokości). Do jej wejścia wiodą drewniane schody, a we wnętrzu zobaczyć
można loch głodowy. Wieża została gruntownie odrestaurowana w 2009 r. Z jej
szczytu rozpościera się malowniczy widok na miasto i Góry Opawskie. Obiekt
stanowi jeden z najstarszych tego typu w Polsce i zaprasza do zwiedzania od maja
do września. Wieżę udostępnia Muzeum Ziemi Prudnickiej.
Adres: Wieża Woka, pl. Zamkowy, 48-200 Prudnik
tel. +48 77 406 80 60
[email protected]
www.muzeumprudnik.pl
Opolskie
kwitnące
51
Rogów Opolski – zespół zamkowoparkowy (gm. Krapkowice)
Malowniczy zamek powstał w końcu XVI lub w początkach XVII stulecia. Znajdował
się w rękach rodów Rogojskich i Haugwitzów. Obecnie pięknie odrestaurowany
obiekt stanowi cenny zabytek regionu. Położony jest na skarpie dawnego koryta
Odry w otoczeniu parku w stylu angielskim, w którym rosną tulipanowiec
i miłorząb japoński. Park zdobi glorieta – altana ogrodowa – na planie koła
z siedmioma kolumienkami. Obok zamku stoi ciekawy budynek z 1915 r., zwany
„Domem pod Kogutkiem”, przeznaczony na bazę noclegową dla gości. Zespół
zamkowo-parkowy stanowi własność Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu.
Przechowywane są tu bezcenne zbiory, głównie starodruki, rękopisy i kartografia
zabytkowa. Zwiedzający mogą zobaczyć wystawę prezentującą historię książki.
Adres: 52
Zamek Rogów Opolski, ul. Parkowa 36-38, 47-312 Rogów Opolski
tel. +48 77 467 21 08 lub +48 77 467 23 80, fax. +48 77 467 23 81
[email protected]
www.rogow.wbp.opole.pl
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Rożnów – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Wołczyn)
Pierwsza informacja o wsi pojawiła się w 1297 r. Na przestrzeni wieków majątek
znajdował się w posiadaniu rodzin von Frankenbergów, von Sebottendorfów
czy von Ebenów. Przedstawiciel tego ostatniego rodu, Fryderyk, inspirowany
egipskimi odkryciami, postawił swemu ojcu grobowiec w formie piramidy,
istniejącej w Rożnowie do dziś. Piramida stanowi ciekawostkę architektoniczną
na miarę regionu i Polski. Obecny kształt założeniu nadany został w II połowie XIX
w. Z całości wyróżnia się pałac w stylu neogotyckim z czworoboczną wieżą. Obiekt
zdobią liczne lukarny, wykusze i sterczyny. Zachowały się kartusze herbowe.
Do pałacu przylega park w formie ogrodu angielskiego z przewagą modrzewia.
Obecnie budowla niszczeje; znajduje się w rękach prywatnych.
Opolskie
kwitnące
53
Sławięcice – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Kędzierzyn-Koźle)
Dziś Sławięcice stanowią część Kędzierzyna-Koźla, lecz kiedyś były odrębną wsią.
W przeszłości włości należały m.in. do książąt opolskich, później do znanego rodu
Hohenlohe-Öhringen. Jego przedstawiciele byli bardzo przedsiębiorczy, aktywnie
pomnażali swoje majątki – przykładem jest Hugo, który w swoim czasie stał się
jednym z najbogatszych przemysłowców w Niemczech. Pałac zbudowano w XIX
w. tuż po spaleniu poprzedniego. Wkrótce do istniejącej bryły dostawiono dwa
boczne skrzydła. Budowla imponowała wielkością, była jedną z najokazalszych
na Śląsku. Niestety, podzieliła los wielu pałaców, ulegając w 1945 r. zniszczeniu.
Po wojnie rozebrano część ruin. Do dziś zachował się tzw. Belweder (pawilon
ogrodowy) z 1802 r., w którym według podań mieszkała hrabina Cosel, oraz jedno
z bocznych wejść do pałacu.
54
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Starościn – zespół dworsko-parkowy
(gm. Świerczów)
Założenie pałacowo-parkowe leży w bezpośrednim sąsiedztwie Stobrawskiego
Parku Krajobrazowego w otoczeniu dużej ilości starodrzewu. Wygląd dworu
kształtował się na przestrzeni wieków. Pierwotna budowla powstała już w XV
w. jako tzw. zameczek myśliwski. Później wielokrotnie ją przekształcano, w tym
gruntownie około 1800 r. – obiekt otrzymał wówczas dwa skrzydła; zyskał także
cechy klasycyzmu i baroku. Zwraca uwagę efektowny podjazd z gazonem. Przed
elewacją ogrodową znajduje się otwarty dziedziniec. Nad wejściem głównym
umieszczono lukarnę nakrytą daszkiem dwuspadowym. Wewnątrz zachowało się
sklepienie kolebkowo-krzyżowe (z najstarszego obiektu). Dwór otacza zadbany
park z ciekawą odmianą buka zwyczajnego (tzw. zwisającą). Pałac jest w rękach
prywatnych.
Opolskie
kwitnące
55
Strzelce Opolskie – zespół zamkowoparkowy (gm. Strzelce Opolskie)
Strzelce Opolskie są dawną osadą łowców książęcych (stąd nazwa miasta),
wzmiankowaną już w 1223 r. Najstarsze informacje o istniejącej w tym miejscu
warowni pochodzą z okresu 1324-56. Powstanie zamku, jak i miasta, ściśle
wiązało się z utworzeniem w początkach XIV w. odrębnego księstwa, którego
pierwszym władcą został Albert, syn księcia Bolka I. Do 1532 r. dobra należały
do Piastów opolskich, potem do znanych rodów: Redernów, Promnitzów,
Colonnów i Renardów. Wspomniana warownia w XVI w. była tak zniszczona, że
nowi właściciele – Redernowie – w latach 1562-95 wznieśli nową rezydencję.
W XIX w. obiekt zyskał cechy neogotyku. Hrabia Andrzej Maria Renard, nowy
właściciel, inspirowany europejskimi parkami w stylu angielskim, postanowił
podobny założyć w Strzelcach. Powstało imponujące założenie parkowe, które
w zmienionym kształcie przetrwało do dziś. Niestety, budowla została spalona
w czasie ostatniej wojny. Dziś zostały tylko ruiny, które są w rękach prywatnych.
56
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Sulisław – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Grodków)
Niewielka miejscowość znajduje się w pobliżu Grodkowa. Na swym terenie kryje
jeden z piękniejszych pałaców na Opolszczyźnie. Wieś w średniowieczu należała
m.in. do rodu von Zedlitzów. W 1814 r. Sulisław znajdował się w rękach cesarza
Wilhelma I, zaś w 1888 r. nabył go Hans Karl von Schaffgotsch z Kopic i to on wzniósł
piękny pałac w stylu eklektycznym. Obiekt postawiono na rzucie nieregularnego
czworoboku. Ozdobę bryły stanowi wieża w południowo-wschodniej części.
Wnętrza prezentują się okazale z uwagi na zachowane części dawnego wystroju
– podziwiać można efektownie zdobione piece i kominki, boazerie i sztukaterie
(ciekawostką jest kominek pokryty płytkami ze słynnego Delft). Niedawno pałac
przeszedł gruntowny remont i dziś prezentuje się wytwornie. Mieści pierwszy
5-gwiazdkowy hotel na Opolszczyźnie. Prócz eleganckich pokoi i smacznej kuchni
hotel oferuje także zabiegi ajurwedyjskie, spa i jogę.
Adres: Pałac Sulisław, Sulisław 24, 49-200 Grodków
tel. +48 77 415 66 59 lub 509 842 741
[email protected]
www.sulislaw.pl
Opolskie
kwitnące
57
Tułowice – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Tułowice)
Pałac w Tułowicach malowniczo wznosi się nad Ścinawą, która tworzy piękny
staw, będący częścią przypałacowego parku. Los obszedł się z tą piękną budowlą
wyjątkowo łaskawie i zachował od wielkich zniszczeń. W końcu XIX w. obiekt
został przebudowany w stylu neorenesansowym. Budowla urzeka detalami
architektonicznymi. Uwagę przykuwa taras z kamiennymi schodami i efektowną
fontanną oraz brązowa rzeźba Diany. Wnętrza prezentują się równie okazale –
zobaczyć można kręcone schody, stiuki w sali Myśliwskiej, piece kaflowe z ciekawą
dekoracją. Obecnie w pałacu mieści się internat technikum leśnego, natomiast
obok w nowszych budynkach – zespół szkół.
Adres: Zespół Szkół w Tułowicach, ul. Zamkowa 15, 49-130 Tułowice
tel. +48 77 460 01 53, fax +48 77 427 70 37
[email protected]
www.tltulowice.pl
58
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Turawa – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Turawa)
Turawa jest niewielką miejscowością, położoną w otoczeniu jezior i lasów. Pałac
wzniesiono w latach 1728-30 w stylu późnobarokowym; jego fundatorem był
Martin von Löwencron. Pałac powstał w miejscu, w którym niegdyś znajdował
się drewniany zamek myśliwski. W 1761 r. do budowli dołączono skrzydło boczne.
Od XVIII w. do 1945 r. obiekt stanowił siedzibę rodziny von Garnier. Zwraca uwagę
neorokokowa dekoracja budowli. Wewnątrz zobaczyć można zachowane elementy
wyposażenia: rzeźbione drzwi dębowe w sali balowej, szafy biblioteczne w stylu
baroku, XIX-wieczne neorokokowe kominki. Około 500 m od pałacu istniała
kaplica rodzinna Garnierów (według legendy połączona z pałacem podziemnym
tunelem). Kaplicę zniszczono w 1956 r. Obecnie pałac stanowi własność prywatną.
Opolskie
kwitnące
59
Większyce – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Kędzierzyn-Koźle)
Malowniczy pałac stoi na niewielkim wzniesieniu terenu, w centrum rozległego
parku. W otoczeniu budowli znajduje się także oficyna ze stajnią. Niegdyś
miejscowość stanowiła część majątku Koźle i była ściśle związana z kozielską
twierdzą. Początki pałacu sięgają roku 1871. Przed fasadą utworzono urokliwy
gazon z kwiatami, zaś w pobliżu staw z wyspą. Park obfituje w cenne okazy drzew.
Obiekt stanowi wiejską rezydencję o cechach eklektyzmu. Wyróżnia go ciekawy
taras z kolistymi narożnikami oraz efektowny portyk wejściowy. Bryłę zdobią liczne
detale: wieżyczki, facjatki i wykusze. Wnętrza urzekają zachowanym wystrojem,
w tym marmurowymi schodami i polichromiami w sieni. Odnowiony pałac mieści
obecnie elegancką restaurację. Istnieje możliwość organizacji rozmaitych przyjęć
czy spotkań biznesowych.
Adres: Restauracja Pałac Większyce, Patrycja i Artur Biernaccy Sp. j.,
ul. Kozielska 15, 47-208 Większyce
tel. +48 77 482 15 25
[email protected]
www.palacwiekszyce.pl
60
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Zakrzów – zespół zamkowo-parkowy
(gm. Gogolin)
Niegdyś wieś znajdowała się w posiadaniu zakonu templariuszy z Otmętu. W 1864 r.
dobra zakupił Heinrich Madelung, przedstawiciel bogatej rodziny przemysłowców.
Jej członkowie przyczynili się do rozwoju Gogolina i okolic (przemysł wapienniczy).
Pałac powstał w 1845 r. Jest to obiekt dwukondygnacyjny. Wejście prowadzi
przez kamienny portal, niegdyś zdobiony herbem dawnych właścicieli. Wokół
rozciąga się malowniczy park. Dziś w pałacu mieści się luksusowy 3-gwiazdkowy
hotel. Miejsce to gwarantuje doskonały wypoczynek, smaczną kuchnię; stanowi
także bazę wypadową do zwiedzenia położonej nieopodal Góry Św. Anny. Pałac
dysponuje także salą konferencyjną.
Adres: Hotel Pałac Lucja, AGRARIA CLAUDII Sp. z o.o., Zakrzów,
ul. Stawowa 9, 47-330 Zdzieszowice
tel. +48 77 439 84 73
[email protected]
www.palaclucja.pl
Opolskie
kwitnące
61
Zakrzów – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Polska Cerekiew)
Niegdyś dobra zakrzowskie były w posiadaniu księstwa opolsko-raciborskiego,
a także hr. von Halsingen i Andrzeja Zakrzewskiego. W 1829 r. majątek nabyli
Larischowie. Malowniczy pałac powstał między 1898 a 1900 rokiem z inicjatywy
hr. Georga Larischa von Mönnich. Budowla była wielokrotnie przebudowywana,
co spowodowało zatarcie cech stylowych. Niemniej dziś pałac prezentuje się
bardzo okazale; przed nim znajduje się czworobok konkursowy, zaś wokół
rozciąga się stary park z unikatowymi okazami drzew. W pałacu ma swą siedzibę
Ludowy Klub Jeździecki „Lewada”, organizujący zawody także z udziałem znanych
gwiazd filmu czy estrady. W ofercie ośrodka są obozy jeździeckie czy nauka jazdy
konnej. Atrakcję miejsca stanowi Lewada Art Cup – zawody jeździeckie z udziałem
znanych osób. Gośćmi honorowymi imprezy byli m.in. Daniel Olbrychski czy Beata
Tyszkiewicz.
Adres: Ludowy Klub Jeździecki „Lewada”, ul. Parkowa 23, 47-263 Zakrzów
tel. +48 77 487 54 17, fax +48 77 487 53 64
[email protected]
www.kjlewada.pl
62
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Żyrowa – zespół pałacowo-parkowy
(gm. Zdzieszowice)
Perłę architektoniczną Żyrowej stanowi okazały barokowy pałac, jeden
z piękniejszych na Opolszczyźnie. Został wzniesiony przez rodzinę Gaschinów,
jedną z najbogatszych na Śląsku, fundatorów kościoła i klasztoru na Górze św.
Anny. Po zniszczeniach wojny 30-letniej pałac przebudowano w latach 1631-44.
Obecnie zespół pałacowy składa się z kompleksu budynków rozmieszczonych
wokół dwóch dziedzińców. Główną część, trójkondygnacyjną, pokrywają dachy
mansardowe. Zwracają uwagę urokliwe wieże, na których umieszczono ślepe
arkady. Wieże wieńczą baniaste hełmy. Dziś obiekt jest w rękach prywatnych.
Opolskie
kwitnące
63
Bibliografia:
-- Gaworski M., Opolskie zamki i pałace, Strzelce Opolskie 2011.
-- Gaworski M., Perły Śląska. Pałace i rezydencje, Strzelce Opolskie 2013.
-- Gaworski M., Zamki, pałace i dwory Opolszczyzny. Podróż w nieznane,
Strzelce Opolskie 2007.
-- Guerquin B., Zamki w Polsce, Warszawa 1984.
-- Jurczyk L., Zarys dziejów Gorzowa Śląskiego, Gorzów Śląski 2006.
-- Molak E., Racławicki I., Zapomniane zabytki. Dwory i pałace wiejskie
południowej Polski. Śląsk Opolski, t. 1, Opole 2008.
-- Molak E., Racławicki I., Zapomniane zabytki. Dwory i pałace wiejskie
południowej Polski. Śląsk Opolski, t. 2, Opole 2011.
-- Nicieja S., Spałek K., Dziedzictwo kulturowe powiatu opolskiego, Opole 2010.
-- Śląskie zamki i pałace. Opolszczyzna, Opole 1998.
64
ZAMKI, PAŁACE
I REZYDENCJE
Baza stron WWW
-------------------------
www.zacisze-dwor.eu
www.zamek.brzeg.pl
www.fraczkow.pl
www.palacizbicko.pl
www.kamien.biz
www.sebastianeum.pl
www.zamek.krapkowice.pl
www.oodr.pl
www.maciejow.pl
www.moszna-zamek.pl
www.browarnamyslow.com.pl
www.muzeum.nysa.pl
www.zamek.otmuchow.pl
www.palacpawlowice.pl
www.dps.proszkow.pl
www.rogow.wbp.opole.pl
www.sulislaw.pl
www.tltulowice.pl
www.palacwiekszyce.pl
www.palaclucja.pl
www.kjlewada.pl
www.sok.strzelceopolskie.pl
www.jakubus.pl
www.dps-klisino.pl
Opolskie
kwitnące
65
PUNKTY INFORMACJI
TURYSTYCZNEJ
W WOJEWÓDZTWIE
OPOLSKIM
Góra św. Anny
Punkt Informacji Turystycznej Gminy Leśnica
Rynek 8, Góra św. Anny
tel.:+48 77 402 65 58
[email protected]
www.lesnica.pl
Opole/ Województwo Opolskie
Opolskie Centrum Informacji Turystycznej
ul. Żeromskiego 3, Opole
tel.:+48 77 441 25 22
[email protected]
www.visitopolskie.pl
Jemielnica
Punkt Informacji Turystycznej w Jemielnicy
ul. Wiejska 63, Jemielnica
tel.:+48 77 556-10-86
[email protected]
Opole
Miejska Informacja Turystyczna
Rynek 23, Opole
tel.:+48 77 451 19 87
[email protected]
www.opole.pl
Kamień Śląski
Centrum Informacji Turystycznej Gminy Gogolin w Kamieniu
Śląskim
Pl. Myśliwca 5, Kamień Śląski
tel.:+48 506 063 455
[email protected]
www.gogolin.pl
Nysa
Centrum Informacji Turystycznej w Nysie
Bastion św. Jadwigi
ul. Piastowska 19, Nysa
tel.:+48 77 433 49 71,+48 602 654 128
[email protected]
www.informacja-turystyczna.nysa.pl
Nysa
Punkt Informacji Turystycznej
w Biurze Nyskiej Drogi Św. Jakuba
Ul. Bracka 18, Nysa
tel.:+48 77 448 46 70,+48 77 448 46 71
[email protected]
[email protected]
Prudnik
Punkt Informacji Turystycznej w Szkolnym Schronisku
Młodzieżowym
ul. Dąbrowskiego 26, Prudnik
tel.:+48 77 887 02 00- 01
[email protected]
www.schroniskomlodziezowe.prudnik.pl
Brzeg
Centrum Informacji Turystycznej w Brzegu
Rynek – Ratusz, Brzeg
tel.:+48 77 416 00 40
[email protected]
www.pit.brzeg.pl
Głubczyce
Centrum Informacji Turystycznej
ul. Kościuszki 24, Głubczyce
tel.:+48 77 485 21 51
[email protected]
Głuchołazy
Centrum Informacji Turystycznej
pl. Basztowy 4a, Gluchołazy
tel.:+48 77 439 14 53,+48 77 439 43 60
[email protected]
www.glucholazy.pl
Olesno
Punkt Informacji Turystycznej przy Muzeum Regionalnym
w Oleśnie
ul. Jaronia 7 (Muzeum Regionalne), Olesno
tel.:+48 343 582 438
[email protected]
www.oleskiemuzeum.pl
Pokój
Centrum Rozwoju i Promocji Turystyki w Pokoju
ul. 1 Maja 26 (GOKSiR), Pokój
tel.:+48 77 469 30 32
[email protected]
Turawa
Punkt Informacji Turystycznej w Turawie
ul. Opolska 33 (Biblioteka Gminna), Turawa
tel.:+48 77 42 12 044
[email protected]
www.turawa.pl
Kędzierzyn-Koźle
Punkt Informacji Turystycznej
Rynek 3 (Koźle – Biblioteka Miejska)
tel.:+48 77 482 32 25
[email protected]
www.kedzierzynkozle.pl
Kędzierzyn-Koźle
Punkt Informacji Turystycznej
ul. Damrota 32 (Kędzierzyn - Biblioteka Miejska)
tel.:+48 77 483 24 81
[email protected]
www.kedzierzykozle.pl
Kluczbork
Punkt Informacji Turystycznej przy Kluczborsko-Oleskiej LOT
ul. Katowicka 1, Kluczbork
tel.:+48 77 418 52 18 wew. 153, +48 77 418 65 20
[email protected]
www.kolot.republika.pl
Korfantów
Gminne Centrum Informacji
Rynek 4, Korfantów
tel.:+48 77 434 38 20
[email protected]
www.korfantow.pl
Zawadzkie
Punkt Informacji Turystycznej przy Gminnym Ośrodku Sportu
i Turystyki w Zawadzkiem
Ul. Opolska 23, Zawadzkie
tel.:+48 77 461 65 21, +48 77 463 93 46
[email protected]
Rudniki
Punkt Informacji Turystycznej
ul. Wojska Polskiego 14, Rudniki
tel.:+48 34 359 50 72 wew. 31
[email protected]
Wieszczyna
Punkt Informacji Turystycznej przy SSM „Dąbrówka” z filią
w Wieszczynie „U Króla Gór Opawskich”
Wieszczyna 3, 48-200 Prudnik
tel.:+48 77 88 70 202
[email protected]
www.schrosniskoprudnik.pl
Paczków
Centrum Informacji Turystycznej
ul. Wojska Polskiego 23 (Dom Kata), Paczków
tel.:+48 77 541 86 61
[email protected]
www.paczkow.pl
NOTATKI:
............................................................................................
............................................................................................
............................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
............................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego
www.visitopolskie.pl
www.opolskie.pl
www.ksow.pl
ISBN 978-83-60455-77-7