rys historyczny - 756 Jarmark św. Dominika

RYS HISTORYCZNY
Tradycja Jarmarku św. Dominika liczy sobie już ponad 750 lat. Został on ustanowiony bullą
papieża Aleksandra IV w roku 1260, który nadał Dominikanom gdańskim przywilej
organizowania Jarmarku. Od tego czasu organizowany jest w Gdańsku na początku sierpnia,
kiedy w kalendarzu znajduje się dzień patrona Jarmarku.
Zakon Dominikanów został założony w 1216 roku we Francji przez hiszpańskiego kaznodzieję
Dominika Guzmana. W Gdańsku klasztor Dominikanów powstał w 1227 roku z inicjatywy
świętego Jacka, który był uczniem samego mistrza – świętego Dominika. To właśnie
klasztorowi Dominikanów zawdzięczamy powstanie Jarmarku św. Dominika.
Rozpoczęcie Jarmarku oznajmiały wszystkie dzwony w mieście rozbrzmiewając w samo
południe.
Początkowo Jarmark odbywał się na Placu Dominikańskim, ale gdy zaczął się rozwijać
przeniósł się w okolice Wałów Jagiellońskich i ul. Długiej. Na Jarmarku można było nabyć
kaszubską ceramikę, czeskie szkło, toruńskie pierniki, rosyjskie futra, bursztyny, itd…Na
sierpniowe Jarmarki przybywało do Gdańska ok. 400 statków a interesy załatwiane były w
wielu językach. Plac Dominikański bardzo szybko przestał wystarczać i zaczęły powstawać
inne place targowe, jak chociażby Targ Drzewny, Sienny, Węglowy, Wąchany, Rybny – nazwy
te pochodziły od towarów, jakimi na nich handlowano lub, jak w przypadku Długiego Targu,
od jego kształtu.
Jarmark św. Dominika stał się ważnym świętem dla miasta, na którym pojawiała się szlachta,
a nawet sam król. Dla gdańszczan najbardziej pamiętny był jarmark z 1310 roku, kiedy to
korzystając z nieobecności w mieście króla Władysława Łokietka, Krzyżacy po raz pierwszy
złupili miasto, mordując część kupców i ludności, przebywających na Jarmarku.
Jarmark św. Dominika trwał w Gdańsku bez przerwy przez kilka wieków. Dopiero II Wojna
Światowa spowodowała, że zniknął z Gdańska na 33 lata. W 1972 roku z inicjatywy
Wojciecha Święcickiego – dziennikarza popularnej gdańskiej popołudniówki „Wieczoru
Wybrzeża” – powrócono do tradycji Jarmarku. W latach siedemdziesiątych Jarmark był
przede wszystkim imprezą handlową, umożliwiającą zakup poszukiwanych towarów. Na
specjalnych pokazach nazywanych „Żywym Żurnalem” można było zobaczyć najnowsze,
polskie kolekcje odzieżowe.
Od 1996 roku głównym organizatorem Jarmarku są Międzynarodowe Targi Gdańskie SA.
Współczesna formuła Jarmarku św. Dominika nawiązuje do średniowiecznych tradycji
jarmarku czyli handlowania i dobrej zabawy. Rokrocznie zwiększa się udział rzemieślników,
artystów i kolekcjonerów, a jarmarkowemu handlowaniu towarzyszy kilkaset godzin
programu kulturalno-rozrywkowego.