Informacja na temat wspierania branż i sektorów przemysłowych w

Informacja na temat wspierania
branż i sektorów przemysłowych w
Rosji
2016-07-20 09:09:48
2
W Rosji podejmowane są działania w zakresie wspierania szeregu branż i sektorów przemysłowych. Poniżej
prezentujemy wybrane decyzje w danym zakresie.
Informacja
na temat wspierania branż i sektorów przemysłowych w Rosji
1. Wykazy produkcji maszynowej podlegającej uzgadnianiu z rządową komisją ds. substytucji
importu w ramach realizacji projektów inwestycyjnych w Rosji
Pod koniec 2015 roku Rząd FR przyjął akty prawne dotyczące wykorzystania rosyjskich maszyn i urządzeń przy
realizacji znaczących projektów inwestycyjnych. Rządowe akty prawne zostały przyjęte na podstawie Ustawy
Federalnej z dnia 13 lipca 2015 r. „O wniesieniu zmian do Ustawy Federalnej „O zakupach towarów, prac, usług
przez niektóre osoby prawne” i artykułu 112 Ustawy Federalnej „O systemie kontraktowym w sferze zakupu
towarów, prac, usług dla zabezpieczenia potrzeb państwowych i municypalnych”.
Rozporządzenie Rządu FR z dnia 29 grudnia 2015 r. Nr 2744-r zatwierdza wykaz niektórych rodzajów produkcji
maszynowej włączanych do wykazu perspektywicznych potrzeb dla realizacji projektów inwestycyjnych, które nie
mogą być produkowane przez zamawiających i osoby prawne bez uzgodnienia charakterystyk eksploatacyjnych
z rządową komisją ds. substytucji importu. Wymieniony wykaz obejmuje najważniejsze (wysokotechnologiczne, z
wysokim udziałem nauki) rodzaje produkcji (11 rodzajów produkcji, w tym wybrane kotły parowe, generatory
prądu zmiennego o dużej mocy, aparatura generująca z silnikiem, turbiny parowe i gazowe, duże jednostki
pływające (pasażerskie, towarowe, do połowów ryb) i platformy pływające, silniki dla jednostek lotniczych i
kosmicznych i lądowe symulatory, samoloty i helikoptery, aparaturę kosmiczną).
Rozporządzenie Rządu FR z dnia 31 grudnia 2015 r. Nr 2781-r zatwierdza wykaz niektórych rodzajów produkcji
maszynowej włączanych do wykazu perspektywicznych potrzeb dla realizacji projektów inwestycyjnych, których
zakup nie może zostać dokonany przez zamawiających i osoby fizyczne za granicą bez uzgodnienia z rządową
komisją ds. substytucji importu. Wymieniony wykaz obejmuje produkcję ujętą w planach substytucji importu
opracowanych przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu FR (w celu ustanowienia priorytetów dla producentów
rosyjskich). Powyższa zasada dotyczy znaczących dostaw – nie mniej niż 150 mln rbl jednego rodzaju produkcji
włączonej do wykazu w ramach realizacji jednego projektu. Zasady określania ceny jednostkowej produkcji
maszynowej zostały zatwierdzone Uchwałą Rządu FR z dnia 29 grudnia 2015 r. Nr 1485. Wykaz jest szeroki –
obejmuje 139 pozycji towarowych (m.in. cysterny, kotły, aparaturę medyczną, transformatory elektryczne,
generatory prądu, panele, akumulatory i inne urządzenia elektryczne, turbiny, pompy, kompresory, piece,
maszyny budowlano – drogowe, urządzenia do filtrowania, obrabiarki, maszyny górnicze (w tym kombajny),
wybrane maszyny rolnicze i urządzenia dla przetwórstwa spożywczego, specjalne środki transportu, maszyny
komunalne, przyczepy, jednostki i platformy pływające, transport kolejowy, samoloty i helikoptery, aparaturę
kosmiczną).
Powyższe dokumenty (i wykazy towarów) dostępne są na stronie Rządu FR: http://government.ru/docs/21386/
2. Wspieranie rosyjskiego przemysłu farmaceutycznego i inspekcji producentów zagranicznych w
zakresie zgodności z rosyjskimi wymogami GMP
W dniu 30 grudnia 2015 r. przyjęta została Uchwała Rządu FR nr 1518 wprowadzająca zmiany do państwowego
programu rozwoju przemysłu farmaceutycznego i medycznego na lata 2013 – 2020, która określa szereg działań
wspierających rozwój produkcji krajowej, w tym w zakresie państwowej rejestracji i wprowadzenia na rynek 131
odtworzonych preparatów farmaceutycznych z wykazu niezbędnych dla życia i najważniejszych leków. Ponadto,
przewidziano dotacje z budżetu federalnego dla rosyjskich organizacji na pokrycie części kosztów organizacji
produkcji, niektórych badań klinicznych i szereg innych.
Określone utrudnienia w dostawach leków z zagranicy do Rosji może stworzyć Uchwała Rządu FR z dnia 3
3
grudnia 2015 r. Nr 1314 w sprawie określenia zgodności producentów środków farmaceutycznych z wymogami
dobrej praktyki produkcyjnej (GMP), która zatwierdza Zasady organizacji i przeprowadzania inspekcji
producentów środków farmaceutycznych w zakresie zgodności z wymogami GMP, a także wydawania
odpowiednich opinii (zakłada się na 3 lata). Dotyczy to także inspekcji producentów wytwarzających leki poza
granicami Rosji. Tym samym de facto tracą w Rosji ważność międzynarodowe GMP, a dostawcy zagraniczni będą
kontrolowani na zgodność z rosyjskimi zasadami dobrej praktyki produkcyjnej. Wszelkie koszty inspekcji,
niezależnie od opłat, będą ponosić producenci. Tym samym mogą wzrosnąć koszty dostępu do rynku
rosyjskiego, wydłużone zostaną procedury. W 2016 r. inspekcje obejmą nowe leki zagraniczne wprowadzane na
rynek rosyjski, natomiast od 2017 r. wszystkie dostarczane leki produkowane poza granicami Rosji.
3. Rozporządzenie Rządu FR z dnia 21 stycznia 2016 r. Nr 57 – r zatwierdziło program wspierania przemysłu
budowy maszyn transportowych w 2016 roku. Program przewiduje m.in. wsparcie kluczowych projektów
inwestycyjnych dotyczących modernizacji i rozszerzeniu mocy produkcyjnych w zakresie wytwarzania produkcji
hutniczej dla wagonów i wagonów towarowych oraz wspólnych projektów z partnerami zagranicznymi w sferze
produkcji przemysłu budowy maszyn transportowych, a także szereg innych działań zarówno w dziedzinie
stymulowania wymiany wagonów towarowych, jak i zapewnienia bezpieczeństwa eksploatacyjnego.
4. Uchwała Rządu FR z dnia 21 stycznia 2016 r. Nr 25 w sprawie udzielenia dotacji firmom transportowym i
armatorom na zakup i leasing statków cywilnych. W celu wspierania i rozwoju przemysłu stoczniowego i
stymulowania rosyjskich zamawiających do angażowania własnych (pozabudżetowych) środków w budowę
statków, firmom transportowym i armatorom udzielane są dotacje na pokrycie części kosztów dotyczących
opłaty oprocentowania kredytów uzyskanych w rosyjskich organizacjach kredytowych i w państwowej korporacji
„Bank Rozwoju i Współpracy Gospodarczej z Zagranicą (Wnieshekonombank)” na zakup statków cywilnych oraz
płatności leasingowych w ramach umów z rosyjskimi firmami leasingowymi na zakup statków cywilnych. Dotacje
udzielane są w ramach podprogramu „Wsparcie państwowe” programu państwowego „Rozwój budowy statków i
techniki dla zagospodarowania złóż szelfu na lata 2015 – 2030”. Tego typu wsparcie już pozwoliło przyciągnąć
ponad 1 mld USD środków pozabudżetowych na budowę statków, stworzyć ok. 1 tysiąca nowych miejsc pracy w
rosyjskich firmach transportowych i u armatorów oraz utrzymać ponad 10 tys. miejsc pracy w biurach
konstruktorskich w zakładach i stoczniach Rosji. Dotacje udzielane są 18 firmom transportowym; dotacje dla 92
statków.
5. Program wspierania przemysłu motoryzacyjnego Rosji na 2016 rok
W dniu 23 styczniu 2016 r. podpisane zostało Rozporządzenie Rządu FR Nr 71 - r, które zatwierdza program
wspierania przemysłu motoryzacyjnego w 2016 roku. Program obejmuje następujące formy wsparcia:
■
■
■
■
odtworzenie parku kołowych środków transportu (program trade – in, program utylizacji),
dotowanie producentów w celu pokrycia części kosztów oprocentowania w zakresie kredytów inwestycyjnych,
ulgi w zakresie leasingu kołowych środków transportu,
udzielenie ulgowych kredytów na zakup samochodów.
Ponadto na zakup środków transportu, w tym miejskiego od rosyjskich producentów przeznaczone zostaną w
2016 r. odpowiednie śroki - transport na paliwie gazowym (autobusy i technika komunalna) oraz transport
elektryczny (trolejbusy i tramwaje).
Niezależnie od w/w form wspierania, utrzymane zostaną dotacje do projektów rozpoczętych w 2015 r.
Nowe/dodatkowe kierunki wsparcia przemysłu motoryzacyjnego obejmą:
■
wsparcie eksportu – środki na pokrycie części kosztów transportu do rosyjskiej granicy oraz adaptacji i
4
■
homologacji do wymogów rynków zagranicznych. Celem do 2020 r. jest dwukrotne zwiększenie rynków
zagranicznych w sprzedażach, natomiast do 2025 r. wzrost udziału eksportu w produkcji z obecnych 7,7% do
25%.
dotowanie zakupu karetek pogotowia.
6. Rozporządzenie Rządu FR z dnia 26 stycznia 2016 r. Nr 85 – r zatwierdziło program wspierania przemysłu
lekkiego w 2016 roku. Program przewiduje m.in. wprowadzenie zmian do ustawodawstwa, które upoważnią
Rząd do ustalania kryteriów zaliczania przedsiębiorstw przemysłu lekkiego do MŚP w celu udzielania im wsparcia
państwowego. Na 2016 rok przewidziano dotowanie organizacji przemysłu lekkiego i włókienniczego w zakresie
pokrycia kosztów oprocentowania kredytów na uzupełnienie środków obrotowych, finansowanie bieżącej
działalności i na realizację nowych projektów inwestycyjnych w sferze modernizacji technicznej. Ponadto
program przewiduje:
■
■
■
■
stworzenie mechanizmu uproszczonego dostępu przedsiębiorstw przemysłu lekkiego do środków kredytowych,
w tym w celu realizacji projektów substytucji importu,
rozszerzenie zakazu w dostępie zagranicznych (spoza UC) towarów przemysłu lekkiego do zamówień
publicznych w Rosji również na szczebel zamówień regionalny i lokalny (dotychczas zakaz obejmował jedynie
zamówienia dla potrzeb federalnych)[1],
przygotowanie propozycji w zakresie wsparcia rosyjskich produktów przemysłu lekkiego w ramach zakupów
realizowanych przez przedsiębiorstwa z udziałem państwowym,
zdefiniowanie pojęcia „monopozycji” (w ramach przetargu – przyp. własny) i rozszerzenie wykazu
poszczególnych rodzajów zagranicznych wyrobów medycznych, wobec których ustanowiono ograniczenia w
dostępie do zamówień publicznych w Rosji (dotyczy wykazu zatwierdzonego Uchwałą Rządu FR z dnia 5 lutego
2015 r. Nr 102).
7. Uchwała Rządu FR z dnia 28 stycznia 2016 r. Nr 41 w sprawie zasad udzielania dotacji uczestnikom
klastrów przemysłowych na produkcję towarów przemysłowych w celu substytucji importu. Dotacje udzielane
są w ramach podprogramu „Rozwój infrastruktury przemysłowej i infrastruktury wspierania działalności w sferze
przemysłu” państwowego programu „Rozwój przemysłu i zwiększenie jego konkurencyjności”. Zgodnie z
przyjętymi zasadami dotacje będą udzielane w trybie wnioskowym w przypadku zgodności klastra
przemysłowego z wymogami i zobowiązaniami wnioskodawcy w zakresie osiągnięcia finalnych wskaźników
efektywności realizacji projektu klastra przemysłowego. Możliwe będzie pokrycie do 50% kosztów inicjatorów
wspólnego projektu na jego realizację. Na obecnym etapie państwowe wsparcie mogą uzyskać co najmniej trzy
projekty klastrów przemysłowych (w przypadku ich efektywności tego typu pomoc zostanie rozszerzona na
kolejne projekty klastrowe).
8. Ponadto, przygotowany został program wspierania przemysłu budowy maszyn rolniczych
(zatwierdzony Rozporządzeniem Rządu z dnia 25 marca 2016 r. nr 501-r). Priorytety rozwoju tej branży
obejmują:
■
■
■
■
traktory,
technikę dla produkcji roślinnej,
urządzenia dla hodowli zwierzęcej,
urządzenia dla przemysłu paszowego.
W odniesieniu do produkcji traktorów dotowane będą m.in. projekty produkcji traktorów 3 i 4 klasy (cel: do 2020
roku 75% potrzeb ma być pokrywane przez produkcję rosyjską; obecnie zdecydowanie przeważa import),
projekty produkcji traktorów gąsienicowych 3 – 6 klasy (cel: obniżenie udziału importu z 98% do 53%), projekty
produkcji małych traktorów kołowych dla niewielkich gospodarstw farmerskich oraz produkcji traktorów 5 – 8
klasy dla potrzeb dużych producentów rolnych.
5
W odniesieniu do kombajnów dotowane będą projekty: produkcji kombajnu paszowego – o produktywności
ponad 200 tys. ton (celem jest pokrycie 65% potrzeb przez produkcję rosyjską) oraz produkcji kombajnu
zbożowego.
W ramach wspierania rozwoju produkcji techniki dla produkcji roślinnej priorytetem jest substytucja importu w
zakresie techniki do obróbki ziemi.
Jeżeli chodzi o urządzenia związane z hodowlą zwierzęcą, to wspierany jest m.in. projekt innowacyjnego robota
do dojenia.
W budżecie federalnym na 2016 rok na realizację programu wydzielono 9,9 mld rubli, natomiast planem
stabilizacyjnym Rosji na 2016 rok (z dnia 1 marca 2016 r.) wydzielone zostały dodatkowo środki w wysokości 10
mld rubli na dotacje dla rosyjskich producentów techniki rolniczej. Środki z programu wspierania przeznaczone
będą na dotowanie produkcji rosyjskich producentów techniki rolniczej (ok. 50% środków), na odtworzenie bazy
naukowej technicznych wydziałów wyższych uczelni rolniczych, dotowanie producentów techniki samojezdnej i
przyczep w celu pokrycia części kosztów na podtrzymanie miejsc pracy, a także na wykorzystanie zasobów
energetycznych przy energochłonnej produkcji, dotowanie w celu pokrycia części kosztów związanych z
produkcją i realizacją zobowiązań gwarancyjnych w odniesieniu do wysokoproduktywnej techniki samojezdnej i
przyczep oraz dotowanie w celu pokrycia części kosztów promocji i transportu produkcji na rynki zagraniczne,
kosztów dopracowania konstrukcji i przygotowania do wymogów eksportowych.
9. Rząd Rosji w dniu 16 lutego 2016 r. przyjął dwie uchwały dotyczące państwowego wspierania rosyjskich
branż – w tym przypadku eksportu komponentów lotniczych. Formą wsparcia będą dotacje na pokrycie
części kosztów związanych z procedurami zgodności z międzynarodowymi wymogami zasad lotniczych
Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) i Federalnej Administracji Lotnictwa Cywilnego USA (FAA)
– certyfikacja opracowujących i producentów produkcji branżowej oraz bezpośrednio produkcji dostarczanej na
rynki światowe w charakterze komponentów (nie jako części samolotów). Środki na dotacje będą pochodzić z
podprogramu „Agregaty i przyrządy lotnicze” w ramach programu „Rozwój przemysłu lotniczego na lata 2013 –
2025”.
Uchwała Rządu z dnia 16 lutego 2016 r. Nr 103 zatwierdza zasady w/w dotacji dla przedsiębiorstw produkujących
przyrządy lotnicze, natomiast Uchwała Rządu z dnia 16 lutego 2016 r. Nr 104 zatwierdza zasady dotacji dla
przedsiębiorstw produkujących agregaty lotnicze.
10. W dniu 17 lutego 2016 r. przyjęte zostały dwie uchwały Rządu Rosji wspierające rosyjskie
przedsiębiorstwa w branży radioelektronicznej (w ramach podprogramów państwowego programu „Rozwój
przemysłu elektronicznego i radioelektronicznego na lata 2013 – 2025”).
Uchwała Rządu Nr 110 z dnia 17 lutego 2016 r. zatwierdza zasady przyznawania dotacji rosyjskim
przedsiębiorstwom na pokrycie części kosztów oprocentowania kredytów uzyskiwanych w rosyjskich
organizacjach kredytowych na realizację projektów w zakresie tworzenia infrastruktury branży, w tym klastrów w
dziedzinie radioelektroniki. Dotacje przyznawane są na zasadach konkursowych dla projektów z terminem
realizacji do 5 lat oraz których wartość w ramach podprogramów wynosi:
- urządzenia telekomunikacyjne – do 1,5 mld rbl,
- technika obliczeniowa – do 2,5 mld rbl,
- specjalne urządzenia technologiczne – do 2 mld rbl,
- systemy intelektualnego zarządzania – do 1 mld rbl.
Dotacje obejmą kredyty powyżej jednego roku udzielone od 1 stycznia 2016 r. na infrastrukturę branży
(obejmuje wydatki o charakterze inwestycyjnym przeznaczone na nabycie lub długoterminową dzierżawę działek
6
produkcyjnych na nowe moce, opracowanie dokumentacji projektowo – kosztowej, prace budowlano –
montażowe i wdrożeniowe oraz na nabycie, wytworzenie i dostawę urządzeń).
Uchwała Rządu Nr 109 z dnia 17 lutego 2016 r. zatwierdza zasady przyznawania dotacji rosyjskim
przedsiębiorstwom na pokrycie części kosztów przygotowań naukowo – technicznych w zakresie opracowania
bazowych technologii produkcyjnych w dziedzinie priorytetowych komponentów elektronicznych i aparatury
radioelektronicznej. Dotacje przyznawane są na zasadach konkursowych dla projektów z terminem realizacji do 5
lat oraz których wartość w ramach podprogramów wynosi (określony także został maksymalny roczny poziom
dotacji):
- urządzenia telekomunikacyjne – do 1,5 mld rbl i nie więcej niż 300 mln rbl,
- technika obliczeniowa – do 2,5 mld rbl i nie więcej niż 400 mln rbl,
- specjalne urządzenia technologiczne – do 2 mld rbl i nie więcej niż 300 mln rbl,
- systemy intelektualnego zarządzania – do 1 mld rbl i nie więcej niż 200 mln rbl.
Procedury konkursowe będą przeprowadzane dwuetapowo:
1. naukowo – techniczna ocena projektów przez radę ekspercką utworzoną przez Ministerstwo Przemysłu i
Handlu FR;
2. ocena projektów zakwalifikowanych na pierwszym etapie przez komisję konkursową Ministerstwa Przemysłu i
Handlu FR w oparciu o szereg kryteriów, z których podstawowymi są: wielkość wytwarzania i realizacji
produkcji zamieniającej import i innowacyjnej, liczba nowo tworzonych wysokotechnologicznych miejsc pracy,
liczba patentów i/lub know – how, termin realizacji kompleksowego projektu i poziom eksportu wytworzonej
produkcji.
11. Uchwała Rządu FR z dnia 4 kwietnia 2016 r. Nr 267 zatwierdziła zasady udzielania dotacji dla
organizacji przemysłu lotniczego działających w sferze budowy silników w celu pokrycia części kosztów
związanych z opłatą dochodu kuponowego z obligacji emitowanych w latach 2015 – 2016 z gwarancjami
rządowymi. Dotacje dotyczą obligacji emitowanych w celu finansowania prac w zakresie stworzenia
perspektywicznych silników dla lotnictwa cywilnego przez AO „Zjednoczona Korporacja Silników”.
12. Uchwała Rządu FR z dnia 4 kwietnia 2016 r. Nr 265 ustanowiła limity rocznego dochodu z działalności
gospodarczej uprawniające do automatycznego uzyskania statusu poszczególnych kategorii Małych
i Średnich Przedsiębiorstw – dla mikroprzedsiębiorców: 120 mln rubli, dla małych przedsiębiorstw: 800 mln
rubli, dla średnich przedsiębiorstw: 2 mld rubli. Przyjęte rozwiązanie pozwoli rozszerzyć zakres MŚP
korzystających z preferencji systemowych oraz uprości uzyskiwanie statusu MŚP (osoby prawne i indywidualni
przedsiębiorcy będą zwolnieni z dodatkowych procedur administracyjnych/przedkładania dokumentów w celu
potwierdzania statusu MŚP). Należy zwrócić uwagę, że Ustawa Federalna „O wniesieniu zmian do
poszczególnych aktów ustawodawczych FR” z dnia 29 grudnia 2015 r. Nr 408-FZ określiła warunki odniesienia do
MŚP oraz zmieniła kryteria takiego odniesienia – zamiast wskaźnika przychodów ze sprzedaży towarów (prac,
usług), w charakterze kryterium wprowadzono poziom dochodu z działalności gospodarczej.
13. W dniu 5 kwietnia 2016 r. podczas posiedzenia rządowej komisji ds. wykorzystania technologii
informacyjnych w celu polepszenia jakości życia i warunków prowadzenia działalności gospodarczej rozpatrzony
został plan gwarantowanych zakupów rosyjskiej cywilnej mikroelektroniki. Dotyczy to ukierunkowania
zamówień publicznych na zakup rosyjskich układów scalonych, procesorów i pozostałej kompletacji, w tym dla
potrzeb produkcyjnych, medycznych i in.
14. Aktualnie w aktywnym stadium przygotowania znajduje się ponadto strategia rozwoju przemysłu
budowy maszyn i urządzeń dla przemysłu spożywczego i przetwórstwa – zostanie wniesiona pod obrady
rządu FR w III kwartale 2016 r.
7
[1] Uchwała Rządu FR z dnia 11 sierpnia 2014 r. Nr 791 wprowadziła zakaz w dostępie towarów przemysłu
lekkiego pochodzących z państw zagranicznych w zakresie zakupów dla potrzeb federalnych. Wykaz towarów
objętych zakazem dotyczy 19 pozycji towarowych: tkaniny; gotowe wyroby włókiennicze z wyłączeniem odzieży;
liny, sznurki, szpagat, sieci; włókniny i wyroby z włóknin z wyłączeniem odzieży; wyroby włókiennicze gdzie
indziej nie sklasyfikowane, pozostałe; dzianiny falowane i szydełkowane w układzie kolumienkowym na
osnowarkach; wyroby pończosznicze; pulowery, swetry rozpinane z dzianiny i podobne wyroby; odzież skórzana;
odzież specjalna; odzież wierzchnia (kurtki, palta itp.); bielizna osobista; odzież i dodatki gdzie indziej nie
sklasyfikowane, pozostałe; futra, wyroby futrzarskie; skóry; walizki, torebki damskie i podobne wyroby, wyroby
siodlarskie i rymarskie; obuwie; płyty, arkusze, pasy z gumy porowatej do podeszw obuwia (guma porowata do
podeszw czarna i w kolorach); płyty, arkusze, pasy z gumy nieporowatej do podeszw obuwia (guma nieporowata
do podeszw czarna i w kolorach).
8