docprozdrowotne-wlasciwosci-warzyw-i-owocow-uzytych
download 
Reklamacja Transkrypt
prozdrowotne-wlasciwosci-warzyw-i-owocow-uzytych
1 2 3 Prozdrowotne właściwości warzyw i owoców użytych w produkcji preparatów FLAVON Informator wyłącznie do użytku wewnętrznego. Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymi ich właścicieli. 5 Spis treści Wstęp .................................................................................................................................................................. 10 Dlaczego naturalne suplementy? ...................................................................................................................... 10 Co to są suplementy diety? .......................................................................................................................... 10 Po co nam suplementy diety? ...................................................................................................................... 11 Suplementy diety - naturalne czy syntetyczne? Wybór należy do Ciebie ..................................................... 13 Czy zróżnicowana dieta bogata w warzywa i owoce nie wystarczy, aby zachować zdrowie? .................... 15 Dlaczego więc potrzebujemy uzupełniać naszą codzienną dietę naturalnymi suplementami? .................... 16 Młodość na długie lata ....................................................................................................................................... 19 Radykalne odmładzanie organizmu od wewnątrz ........................................................................................ 19 Inulina-prebiotyk dobry na wszystko .................................................................................................. 22 Dieta na sto lat .................................................................................................................................... 23 Czy wiesz, co jesz? ............................................................................................................................................. 27 100 Najniebezpieczniejszych produktów spożywczych. Jak zatruwają nasz organizm? ............................. 27 Warzywa oraz zboża .................................................................................................................................... 30 Przetworzone produkty spożywcze .............................................................................................................. 33 Owoce .......................................................................................................................................................... 35 Ryby oraz mięso .......................................................................................................................................... 36 Napoje .......................................................................................................................................................... 38 Z Noblistami w Sztokholmie ............................................................................................................................. 40 Jak końce chromosomów stały się początkiem? .......................................................................................... 40 Nobel za skok na głęboką wodę ........................................................................................................................ 44 To odkrycie to najpiękniejszy prezent, jaki dostałam pod choinkę ............................................................. 46 Zdrowie i uroda kobiet w ciąży, matek karmiących i dzieci .......................................................................... 48 Co chroni przed atakiem wolnych rodników? ............................................................................................. 48 Jak można się przed nimi chronić? .............................................................................................................. 49 Dlaczego Flavon Kids? ................................................................................................................................ 49 Dlaczego Flaron Kids jest tak ważny dla Ciebie i Twojego malucha? ........................................................ 49 Dlaczego matczyna pierś jest najlepsza? ..................................................................................................... 50 Na czym polega wyjątkowość koncentratów Flavon? ..................................................................................... 51 Komu polecamy koncentraty Flavon? ......................................................................................................... 55 Jak zapewnić sobie wysoką wchłanialność koncentratów Flavon? .................................................... 56 Flavon - wielka siła malej łyżeczki ................................................................................................................... 58 Flavon® Kids ............................................................................................................................................... 58 Flavon® Green ............................................................................................................................................ 59 Flavon® Active ............................................................................................................................................ 60 Flavon® Max ............................................................................................................................................... 61 Flavon® Max Plus ....................................................................................................................................... 62 Flavon® Protect ........................................................................................................................................... 63 Co na temat Flavon Protect mówi sam prof. dr Zoltan Dinya: ........................................................... 64 FLAVON® GREEN + ................................................................................................................................. 65 Flavon® Joy ................................................................................................................................................. 67 - Kakao ....................................................................................................................................... 69 - Cynamon.................................................................................................................................. 70 - Owoc granatu........................................................................................................................... 70 - Burak ....................................................................................................................................... 70 - Dynia ....................................................................................................................................... 71 -Kurkuma ............................................................................................................................................ 71 - Beta-glukan.............................................................................................................................. 71 - Inulina ...................................................................................................................................... 72 - Pektyna cytrusowa ................................................................................................................... 72 - Czarna porzeczka ..................................................................................................................... 72 - Żurawina .................................................................................................................................. 72 - Aronia ...................................................................................................................................... 73 - Dzika róża ................................................................................................................................ 73 - Wiśnia ...................................................................................................................................... 73 Dlaczego jemy Flavon® Joy ........................................................................................................................ 73 Miara pojemności antyoksydacyjnej ORAC ....................................................................................... 74 Badania kliniczne ............................................................................................................................................... 76 Badanie kliniczne produktu Flavon Max u pacjentów kardiologicznych .................................................... 76 Badania naukowe produktu Flavon® Max w doświadczalnej astmie oskrzelowej ..................................... 77 Badanie kliniczne produktu Flavon® Max Plus u chorych z zespołem Raynauda ...................................... 78 Przewlekła, obturacyjna choroba płuc (POChP) ................................................................................. 78 Odpowiedzi na najczęstsze pytania klientów................................................................................................... 80 Dlaczego potrzebujemy spożywać koncentraty Flavon? ............................................................................. 80 Czy jedząc suplementy Flavon nie musimy poza tym już w ogóle jeść warzyw i owoców?.............. 80 Jestem zdrowy, więc, po co mam to jeść? ........................................................................................... 80 Jak długo trwa kuracja koncentratami Flavon? ................................................................................... 81 Czy można odstawić leki farmaceutyczne od razu po rozpoczęciu suplementacji koncentratami Flavon? Czy od momentu rozpoczęcia jedzenia koncentratów, powinno się je spożywać już zawsze? .......... 81 Owoce i warzywa......................................................................................................................................... 82 Jagoda Acai ......................................................................................................................................... 82 Acerola................................................................................................................................................ 84 Alga Spirulina ..................................................................................................................................... 85 Ananas ................................................................................................................................................ 86 Aronia ................................................................................................................................................. 87 7 81 Brokuł ................................................................................................................................................. 89 10 powodów dla których warto je jeść: .............................................................................................. 90 Burak .................................................................................................................................................. 91 Cynamon ............................................................................................................................................. 93 Czarna jagoda ..................................................................................................................................... 94 Czarna porzeczka ................................................................................................................................ 97 Czarny bez ........................................................................................................................................ 100 Czosnek ............................................................................................................................................ 101 Dynia ................................................................................................................................................ 104 Dzika róża ......................................................................................................................................... 106 Granat ............................................................................................................................................... 107 Grejpfrut ........................................................................................................................................... 111 Guarana ............................................................................................................................................. 112 Jeżyna ............................................................................................................................................... 114 Karczoch ........................................................................................................................................... 115 Kurkuma ........................................................................................................................................... 117 Malina ............................................................................................................................................... 119 Marchew ........................................................................................................................................... 121 Moringa olejodajna ........................................................................................................................... 122 Opuncja ............................................................................................................................................. 124 Pietruszka .......................................................................................................................................... 126 Pomarańcza ....................................................................................................................................... 127 Rokitnik ............................................................................................................................................ 128 Seler .................................................................................................................................................. 130 Szparagi ............................................................................................................................................ 132 Szpinak ............................................................................................................................................. 134 Winogrona ........................................................................................................................................ 135 Wiśnia ............................................................................................................................................... 137 Ziarno kakaowca ............................................................................................................................... 140 Zielona herbata ................................................................................................................................. 142 Zielone pędy pszenicy ...................................................................................................................... 143 Zeń-szeń ............................................................................................................................................ 144 Żurawina ........................................................................................................................................... 146 Rodzina produktów Flavon ........................................................................................................................ 151 Zakończenie ............................................................................................................................................... 153 8 9 Wstęp Pozwólcie, że przedstawię się Państwu w kilku słowach! Nazywam się Zoltan Dinya, jestem profesorem habilitowanym. Studia wyższe ukończyłem na Uniwersytecie w Debreczynie. Było to w roku 1967. Od tego czasu przez 25 lat pracowałem tam u boku słynnego profesora Rezsó Bognara. Zakres moich zainteresowań to analiza substancji roślinnych oraz badanie ich wpływu na fizjologię człowieka. Najwięcej badań przeprowadzałem z użyciem polifenoli i flawonoidów. W ciągu mojej kariery naukowej ogłosiłem blisko 200 publikacji, ukazało się także 8 książek mojego autorstwa. Większość zawodowego życia spędziłem w kilkudziesięciu krajach świata prowadząc badania naukowe oraz biorąc udział (także do dnia dzisiejszego) w wielu ciekawych projektach. Suplementami diety Flavon zajmuję się od 2005 roku i z wielką przyjemnością zapewniam odpowiednie zaplecze naukowe. W mojej pracy zajmuję się głownie obrazowaniem i zapobieganiem chorobom oraz głównymi składnikami codzienności: odżywianiem, stylem życia, suplementami diety i zdrowym starzeniem się. Dziedzina medycyny, związana z badaniem szkodliwego wpływu wolnych rodników na organizm człowieka, rozwija się bardzo dynamicznie. Choć mechanizmy działania wolnych rodników i przeciwutleniaczy wciąż nie zostały do końca poznane, to dostępne wyniki badań dowodzą, że znaczenie przeciwutleniaczy w ochronie zdrowia jest ogromne. Od dziesięcioleci wolne rodniki były przedmiotem licznych badań naukowych. Poszukiwano również czynników mogących przeciwdziałać szkodom wyrządzonym przez wolne rodniki. Stwierdzono iż silnym działaniem antyoksydacyjnym charakteryzują się m. in. Flawonoidy. W literaturze można odnaleźć na ich temat skrajne opinie - od absolutnie negujących ich pożyteczne właściwości, po traktujące flawonoidy jako cudowny środek na wszystko. Zagadnienia związane z dobroczynnym działaniem przeciwutleniaczy na organizm ludzki do dziś dnia nie straciły na aktualności. Celem niniejszego opracowania jest opis działania wolnych rodników i przeciwutleniaczy oraz ich rola w organizmie człowieka. Źródła występowania przeciwutleniaczy w przyrodzie i jak je wykorzystano dla dobra ludzkiego organizmu w produktach rodziny Flavon. Dlaczego naturalne suplementy? Co to są suplementy diety? Suplementy diety to produkty uzupełniające codzienne, zazwyczaj deficytowe pożywienie w substancje odżywcze: minerały, witaminy, flawonoidy i inne ważne dla zdrowia związki. Suplementy diety dostarczają tych składników w skoncentrowanej formie. Po co nam suplementy diety? Matka natura zadbała o to, by człowiek mógł dostarczać swojemu organizmowi wszystkie potrzebne substancje odżywcze wraz z codziennym pożywieniem. To człowiek sprawił, że jego współczesne pożywienie nie dostarcza mu tych substancji - niezbędnych dla zachowania dobrego zdrowia. Rozwój przemysłu z pewnością przyniósł bogactwo wielu ludziom i podniósł stopę życiową ogółu społeczeństwa. Ten sam rozwój przemysłu obrócił się jednak zdecydowanie przeciwko samemu człowiekowi. Od 1945 roku w krajach wysoko uprzemysłowionych i rozwijających się odnotowano znaczące zmiany w środowisku naturalnym człowieka, tzn. przede wszystkim praktycznie wszechobecny wzrost nasycenia trującymi związkami chemicznymi: > wody. którą pijemy (zwłaszcza metalami ciężkimi, węglowodorami aromatycznymi, pozostałościami po nawozach sztucznych /azotany, azotyny/, pozostałościami po lekach wydalanych do kanalizacji przez innych ludzi; w procesach uzdatniania woda pitna nie jest oczyszczana z tych związków), > powietrza, którym oddychamy (spalinami, dymem papierosowym, zanieczyszczeniami przemysłowymi; wśród ich składników niebezpieczne są zwłaszcza węglowodory aromatyczne i metale ciężkie), > gleb, na których rosną warzywa, owoce i zboża, które spożywamy (nawozami sztucznymi, rakotwórcze PCV uwalniającym się z rozkładających się tworzyw sztucznych), > zwierząt hodowlanych, które jedzą paszę wyhodowaną na tych glebach. Właśnie dlatego choroby cywilizacyjne: choroby układu krążenia, nowotworowe, reumatyczne i neurodegeneracyjne szerzą się obecnie na niespotykaną od 1945 roku skalę. Matka natura zaprojektowała organizm człowieka przy założeniu, że będzie on jadł zdrową, nieprzetworzoną żywność z ekologicznych źródeł, w tym około 0,3 kg. Owoców i 0,7 kg. Warzyw dziennie. Nie przewidziała że zapotrzebowanie człowieka XXI wieku na przeciwutleniacze będzie pięciokrotnie większe w porównaniu z czasami z przed rewolucji przemysłowej. Nie przewidziała również że współczesny człowiek będzie narażony na aż tak wiele szkodliwych czynników: > zanieczyszczenie powietrza, wody i gleby, 11 > wzmożone promieniowanie UV z powodu dziury ozonowej, > stresu, > powszechna żywność najczęściej poddana działaniu wysokiej temperatury dla dłuższej trwałości, a w związku z tym żywność pozbawioną naturalnych enzymów trawiennych oraz o obniżonej zawartości witamin, > żywność uprawiana na nawozach sztucznych, a przez to o znacznie obniżonej zawartości minerałów, > żywność produkowana z rafinowanych składników, niezwykle ubogich w naturalne składniki odżywcze, a często praktycznie pozbawionych składników odżywczych, np. biała mąka, biały cukier, > żywność wysoko przetworzona, bogata w - wyprodukowane w laboratoriach farmaceutycznych -sztuczne witaminy i minerały - związki które organizm człowieka przyswaja tylko w niewielkim stopniu (8-11%), > żywność bogata w barwniki, aromaty i chemiczne konserwanty, które obciążają wątrobę i nerki. Wszystkie te czynniki wprowadzają do organizmu ogromne ilości wolnych rodników związki, które uszkadzają komórki, tkanki i całe narządy, oraz stanowią główną przyczynę chorób cywilizacyjnych, w tym zwłaszcza: chorób nowotworowych, chorób układu krążenia, reumatycznych i neurodegeneracyjnych. W żadnym wypadku nie namawiam do odmawiania sobie owoców i warzyw czy innej żywności dostępnej w sklepach. Lepiej jeść taką niż żadną. Oczywiście warto wybierać żywność bardziej wartościową w substancje odżywcze, która w możliwie najmniejszym stopniu obciąża organizm sztucznymi dodatkami. Warto, abyśmy dążyli w kierunku polepszenia warunków upraw owoców i warzyw, które można by kupić w sklepach. Najlepiej byłoby gdyby rozpowszechniono uprawy ekologiczne. Jednak - nawet biorąc pod uwagę podjęcie tych środków zaradczych niezbędna jest detoksykacja organizmu ze szkodliwych związków chemicznych, które już dostały się do organizmu. Oczywiście warto, abyśmy dążyli do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza, gleby i wody. Jak na razie w związku z powszechnym zanieczyszczeniem środowiska zapotrzebowanie człowieka XXI wieku na substancje odżywcze, a zwłaszcza na witaminy, minerały i bioflawonoidy o działaniu przeciwutleniającym (neutralizującym wolne rodniki) jest znacznie większe niż w przypadku człowieka żyjącego w XVIII wieku. Tymczasem zawartość tych substancji odżywczych we współczesnej żywności jest znacznie niższa w porównaniu do pożywienia sprzed 100 czy 200 lat. 12 Suplementy diety - naturalne czy syntetyczne? Wybór należy do Ciebie Drogi czytelniku, w poniższej tabeli zestawiłem najważniejsze różnice pomiędzy naturalnymi i syntetycznymi (sztucznymi) suplementami diety. Prosimy przeczytaj to porównanie, zanim zdecydujesz jaki suplement wybrać dla siebie i swojej rodziny. Tabela 1 Różnice między naturalnymi i syntetycznymi suplementami diety Wyszczególnienie Naturalne suplementy diety Syntetyczne suplementy diety Postać organiczna czy nieorganiczna Naturalne suplementy diety mają postać organiczną. Prawdziwe w 100% naturalne suplementy diety są produkowane wyłącznie z naturalnych składników: owoców, warzyw lub ziół, pochodzących z upraw czystych ekologicznie, bez użycia żadnych sztucznych dodatków. Sztuczne suplementy diety to obce dla organizmu, nieorganiczne, najczęściej krystaliczne substancje, otrzymywane w laboratorium w wyniku różnych reakcji chemicznych, na wzór związków zawartych w warzywach i owocach, ale bez ich udziału. Wchłanialność i przyswajalność Naturalne suplementy diety są bardzo łatwo przyswajane przez organizm, gdyż znajdują się w nich pozyskane z owoców i warzyw bioflawonoidy, które wspomagają, czasem wręcz umożliwiają przyswajalnie witamin i minerałów. Wchłanialność naturalnych suplementów diety wynosi ok. 95%. Syntetyczne witaminy i minerały są z trudnością przyswajane przez organizm (ich wchłanialność wynosi 8-11%), a niektóre z nich wręcz nie są w ogóle przyswajane (szczególnie w zaburzeniach metabolizmu). Dzieje się tak dlatego, że związki te są pozbawione bioflawonoidów, które mają za zadanie wspomagać, a czasem wręcz umożliwiać przyswajanie witamin i minerałów. Tolerancja w organizmie Po spożyciu naturalnych suplementów diety nie występują żadne dolegliwości, gdyż są one bardzo dobrze tolerowane przez organizm. Naturalne suplementy diety dostarczają składników odżywczych, które wpływają na zmniejszenie ryzyka zachorowań. Naturalne flawonoidy wykazują między innymi silne działanie przeciwalergiczne, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybiczne, przeciwnowotworowe. Nierzadko po spożyciu sztucznych witamin mają miejsce różne formy nietolerancji organizmu, a w szczególności mdłości, osłabienie, swędzenie. Przyjmowanie sztucznych suplementów diety w nadmiernych ilościach może wywierać niekorzystny wpływ na organizm człowieka. Niewłaściwe dawki mogą upośledzać procesy wchłaniania składników odżywczych z pokarmów, a także przeciążać niektóre narządy wewnętrzne (nerki, wątrobę). Gdy zażywamy witaminy naturalne większej ilości niż jest to nam potrzebne, bakterie jelitowe rozkładają i wyprowadzają zbędną ich ilość z organizmu. Praktycznie nie jest możliwe przedawkowanie witamin naturalnych, tym bardziej, że organizm człowieka odczuwa nasycenie nimi. Z racji niskiej bioprzystępności sztucznych preparatów witaminowych ryzyko przedawkowania jest niewielkie. Jednak przy nierozważnym przyjmowaniu preparatów możliwe staje się wystąpienie nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu, wynikające z nadmiernej suplementacji. Wpływ na zdrowie człowieka Ryzyko przedawkowania Obecność naturalnych związków fitochemicznych Zostało dowiedzione, że korzyści wynikające ze spożywania naturalnych suplementów diety wiążą się nie tylko z obecnością w nich witamin i minerałów, ale również naturalnych związków fitochemicznych, które odgrywają bardzo ważną rolę w profilaktyce i terapii wielu chorób. W każdym z naturalnych suplementów diety występuje kilka tysięcy związków, które korzystnie oddziaływują na organizm, podczas gdy poszczególne sztuczne suplementy związków fitochemicznych zawierają tylko jeden typ cząsteczek, np. sulforafan. Zostały już wyizolowane i zaoferowane do sprzedaży główne związki fitochemiczne w postaci sztucznych suplementów, np. kwas elagowy, sulforafan. Jednak każda próba zastąpienia owoców i warzyw tabletkami zawierającymi ten czy inny syntetyczny związek fitochemiczny jest iluzją i nieporozumieniem. Nie można bowiem zredukować brokułu wyłącznie do sulforafanu ani uznać, że korzystne oddziaływanie malin to jedynie zasługa kwasu elagowego. Właściwości detoksykujące Zawarte w naturalnych suplementach diety flawonoidy mają właściwości detoksykujące. Wiążą i usuwają z organizmu wiele zbędnych substancji, które często przyczyniają się do gorszego samopoczucia. Sztuczne suplementy diety wykazują dużo słabsze właściwości detoksykujące z racji słabszej ich przyswajalności przez organizm człowieka. Na wyprodukowanie jednego opakowania naturalnego suplementu diety zużywa się od kilkunastu do kilkudziesięciu kg owoców i warzyw, z czystych ekologicznie upraw, w stosunku do których NIE można stosować sztucznego nawożenia, ani chemicznych środków ochrony roślin, co sprawia, że naturalne suplementy nie należą do najtańszych. W dłuższej perspektywie zażywanie naturalnych suplementów diety jest niezwykle opłacalne, gdyż w ten sposób oszczędzamy sobie cierpienia i kosztów związanych z leczeniem chorób pośrednio lub bezpośrednio wynikłych z niedoborów pokarmowych Wyprodukowanie w laboratorium syntetycznych odpowiedników różnych naturalnych witamin i minerałów w drodze różnych reakcji chemicznych jest bardzo tanie, dlatego sztuczne suplementy diety też są bardzo tanie. Są one bardzo opłacalne dla naszej kieszeni w krótkiej perspektywie, ale NIE dla naszego zdrowia i portfela w dłuższej perspektywie. Niższa cena często cechuje suplementy półsyntetyczne, a bardzo niską cenę posiadają tylko syntetyki. Czy Ty chcesz stosować takie półsyntetyczne lub syntetyczne "zamienniki"? Cena Źródło: opracowanie własne na podstawie: Richard Beliveau, Denis Gingras "Dieta w walce z rakiem", wyd. Delta; "Czy witaminy są zabójcze i dla kogo?", Dr Aleksander Niedzwiecki, http://www.dr-rath-koalicja.pl/ "Czy witaminy są szkodliwe?", Piotr Waydel. http://www.ithink.pl/artykuly/styl-zycia/zdrowie-i-uroda/czy-witaminy-saszkodliwe/ Jeśli twoje zdrowie jest dla Ciebie ważne, zadbaj o swój organizm dostarczając mu potrzebnych składników z naturalnych suplementów diety produkowanych przez sprawdzone firmy. Jednak niewiele firm produkuje w 100% naturalne suplementy diety, bez żadnych chemicznych konserwantów i innych sztucznych dodatków oraz bez konserwowania za pomocą pasteryzacji, która niszczy drogocenne naturalne bioflawonoidy. Jak sprawdzić czy dany suplement jest naprawdę naturalny? 100% naturalny suplement diety nie powinien zawierać żadnych chemicznych konserwantów ani innych sztucznych dodatków i nie powinien być poddany procesowi pasteryzacji. Niech cię nie zwiedzie napis na wielu opakowaniach, czy zapewnienie sprzedawcy, że produkt 14 jest naturalny, bo w wielu państwach prawo nie zabrania umieszczania takich napisów, jeśli chociaż tylko jeden ze składników jest naturalny. Często zdarza się, że główne składniki tzw. naturalnego suplementu są naturalne w 100%, ale produkt ten został poddany procesowi pasteryzacji lub dodano do niego chemiczne konserwanty, barwniki lub dodatki zapachowe, co w dużym stopniu dyskwalifikuje go jako produkt w 100% naturalny. Wiele z tzw. naturalnych suplementów diety dostępnych na rynku to: a.) b.) produkty naturalne, poddane pasteryzacji, z powodu której zawarte w nich bioflawonoidy utraciły swoją czynność biologiczną, produkty półsyntetyczne, w których kilka naturalnych składników, połączone są za pomocą chemicznej substancji i/lub konserwowane z użyciem chemicznych konserwantów, co również niszczy czynność biologiczną naturalnych bioflawonoidów. Czy wiesz, że Twój organizm nie lubi syntetycznych suplementów diety, bo zakwaszają Twój organizm i niszczą w nim równowagę? Warto zwrócić na to uwagę wybierając, a następnie kupując suplement. Czy zróżnicowana dieta bogata w warzywa i owoce nie wystarczy, aby zachować zdrowie? Właściwe, odpowiednio zbilansowane codzienne odżywianie jest działaniem zalecanym i koniecznym w trosce o zdrowie. We współczesnych czasach nie jest jednak działaniem wystarczającym dla zachowania dobrego stanu zdrowia na długie lata. Bez jednoczesnego wspomagania się naturalnymi suplementami diety, nie jesteśmy w stanie dostarczyć organizmowi odpowiedniej ilości składników odżywczych, nawet jeśli stosujemy odpowiednio zróżnicowaną dietę na co dzień. Przewód pokarmowy człowieka nie jest w stanie strawić dziennie 5 kg warzyw i owoców, a tyle przynajmniej współczesny człowiek musiałby ich jeść, aby jego organizm mógł zneutralizować nadmiar wolnych rodników, które dostają się do jego organizmu w związku ze wspomnianymi czynnikami zagrażającymi zdrowiu. We współczesnych czasach uzupełnienie niedoborów pokarmowych bardzo często nie jest możliwe do osiągnięcia wyłącznie poprzez urozmaiconą dietę (choć jest ona bardzo istotnym czynnikiem), bez jednoczesnego wspomagania się naturalnymi suplementami diety. Suplementacja syntetycznymi witaminami i minerałami także nie rozwiązuje problemu, ze względu na ich bardzo niską wchłanialność, a także to, że obciążają one narządy wewnętrzne, zwłaszcza wątrobę i nerki. 15 Dlaczego więc potrzebujemy uzupełniać naszą codzienną dietę naturalnymi suplementami? Dzieje się tak dlatego, że współcześnie dostępne w supermarketach, sklepach i na bazarach warzywa i owoce (uprawiane zazwyczaj na zanieczyszczonych metalami ciężkimi i wyjałowionych sztucznym nawożeniem glebach) zawierają znacznie mniej (nawet o 90%) witamin i minerałów w porównaniu z tymi, które były dostępne 100 i więcej lat temu. Fragment artykułu dr Joel'a Wolles'a "Nieżywi lekarze nie kłamią": „Jeśli chodzi o minerały sytuacja jest wręcz dramatyczna. Witaminy są wytwarzane przez rośliny, minerały - niestety, nie. Pobierane są one przez rośliny z gleby i wody. Bardzo często jednak ich tam nie ma, bowiem gleby są wyjałowione sztucznym nawożeniem i zanieczyszczone metalami ciężkimi i radioaktywnymi. Podczas sztucznego nawożenia dostarczamy glebie tylko trzy podstawowe składniki: azot, fosfor i potas. Są one potrzebne do wzrostu roślin, co jest istotne szczególnie dla rolników, bo nie zarabiają oni na zawartości witamin w swoich plonach lecz na ich ilości. Wystarczy 5-10 lat, aby przy braku odpowiedniego nawożenia całkowicie wyjałowić glebę ze wszystkich znajdujących się w niej mikroelementów. Jeśli z gleby wyciąga się 60 składników mineralnych, a dostarcza tylko trzy, to bilans jest całkowicie zachwiany. Możesz to porównać z twoim kontem w banku. Pomyśl, co stanie się, jeśli będziesz z niego więcej wyciągał, niż wkładał." Współcześnie dostępne w supermarketach, sklepach i na bazarach warzywa i owoce chronione przed chorobami i grzybami za pomocą chemicznych środków ochrony roślin same wytwarzają w swoich skórkach znacznie mniej bioflawonoidów niż te uprawiane w warunkach czystych ekologicznie. W owocach i warzywach nie opryskiwanych i nie nawożonych chemicznie zawarte w ich skórkach bioflawonoidy stanowią ich naturalny system odpornościowy, pełniąc m.in. rolę grzybobójczą i bakteriobójczą bez udziału chemicznych środków ochrony roślin. Bioflawonoidy odpowiadają również za kolor, smak i zapach owoców i warzyw. Stąd np. „pryskane " pomidory mają jasnoczerwoną skórkę i są pozbawione naturalnego smaku i zapachu. Zawartość składników odżywczych w warzywach i owocach znacznie obniżamy poprzez 16 przechowywanie, obieranie i obróbkę termiczną tychże produktów. W świeżych owocach i warzywach sole mineralne są związane z białkami i wchodzą w skład enzymów, co sprawia, że są łatwo przyswajalne. W trakcie gotowania, mrożenia, przechowywania biopierwiastki uwalniają się z tych związków, przez co stają się źle przyswajalne. „I tak np. świeży zielony groszek po ugotowaniu traci 56% witaminy C, jeśli był uprzednio mrożony 83% a jeśli był w puszce 94%. Warzywa i owoce sterylizowane w słojach lub puszkach tracą 39% witaminy A i 69% witaminy C. Obierając warzywa i owoce ze skórki, gotując i zamrażając warzywa i owoce tracimy cenne dla naszego zdrowia związki flawonoidowe. Bioflawonoidy giną w temperaturze wyższej niż 48°C i niższej niż 0°C, wiec gotowanie i zamrażanie owoców i warzyw mija się z celem. Polecane w tym informatorze naturalne suplementy diety są produkowane w temperaturze poniżej 46°C, co zapewnia flawonoidom zachowanie ich dobroczynnych właściwości. Nasze zapotrzebowanie na składniki odżywcze jest o wiele większe niż 100 i więcej lat temu. Dlaczego? Obecny tryb życia, szczególnie w dużych miastach, powoduje duże narażenie naszych organizmów na działanie niekorzystnych czynników cywilizacyjnych, takich jak: > zanieczyszczenie środowiska (chemikaliami, węglowodorami aromatycznymi ze spalin samochodowych, metalami ciężkimi, takimi jak kadm, ołów, rtęć). Aby pozbyć się tych zanieczyszczeń organizm człowieka potrzebuje naturalnych bioflawonoidów oraz dużych ilości naturalnej witaminy C, > nieodpowiednie, niezróżnicowane odżywianie. Niewłaściwy sposób odżywiania się związany jest m.in. z: szybkim tempem życia (co skutkuje brakiem czasu na przygotowywanie posiłków), wysokim stopniem przetworzenia żywności dostępnej na półkach sklepowych, a także nieprawidłowymi nawykami żywieniowymi wyniesionymi z rodzinnego domu. Wszystko to przyczynia się do obniżenia odporności organizmu oraz szerzenia się na coraz większą skalę chorób cywilizacyjnych, np.: cukrzycy, miażdżycy, nadciśnienia, otyłości, stwardnienia rozsianego, nowotworów i innych, > chemiczne konserwanty, zagęstniki i sztuczne barwniki zawarte w artykułach spożywczych. Obliczono, iż przeciętnie w ciągu życia człowiek zjada wraz z pożywieniem ponad 54 kg szkodliwych sztucznych substancji (w tym np. konserwantów). Istnieje szereg dowodów naukowych na to, że nasilone występowanie alergii u nowotworów po 1945 roku związane jest zwłaszcza ze zwiększoną ilością sztucznych dodatków w produktach żywnościowych. W tym świetle godny podkreślenia jest fakt, że w 100% naturalne suplementy diety nie zawierają żadnych sztucznych konserwantów, barwników i innych chemicznych dodatków, > dym papierosowy, 1 wdech dymu papierosowego powoduje, że do naszego organizmu dostaje się 10A15 wolnych rodników. Palenie tytoniu przyczynia się do wielu chorób (nowotworów, choroby niedokrwiennej serca, przewlekłego zapalenia oskrzeli itp.) W Polsce pali około 40% mężczyzn i 20% kobiet, co wpływa niewątpliwie na sytuację zdrowotną naszego społeczeństwa. Rak płuc, który stanowi najczęstszą przyczynę zgonów u mężczyzn, prawie wyłącznie wiąże się z paleniem tytoniu. Osoba paląca 1 paczkę papierosów dziennie ma 5-krotnie większe zapotrzebowanie na witaminy i bioflawonoidy w porównaniu z osobą zdrową, która nigdy nie ich paliła. Dlatego jeśli palisz papierosy, najlepiej zrobisz, jeśli rzucisz ten podstępny nałóg. Na rynku oferowanych jest wiele produktów, które Ci w tym pomogą. Poza tym, istnieją pewne produkty żywnościowe (konkretne warzywa i owoce), które ze względu na swoje naturalne składniki pomagają w rzucaniu papierosów. Brakuje Ci motywacji? Zwróć się do psychodietetyka, on pomoże Ci w kompleksowy sposób -dostosuje Twój sposób odżywiania do potrzeb Twojego organizmu, oraz udzieli fachowego wsparcia psychologicznego, 17 > spożywanie alkoholu. Alkohol hamuje rozkładanie składników pokarmowych na mniejsze cząsteczki, co wiąże się z mniejszym wydzielaniem hormonów trawiennych trzustki. Może uniemożliwiać również pełne wchłanianie już strawionych składników pokarmowych poprzez szkodliwy wpływ na ich przenoszenie, magazynowanie oraz wydalanie. W organizmach osób często spożywających alkohol zazwyczaj występują niedobory magnezu, wapnia, żelaza oraz cynku, > zwiększone (w związku z dziurą ozonową) promieniowanie UV. Promieniowanie UVB przenika w głąb skóry powodując uszkodzenia struktury białek i innych biomolekuł. Pod wpływem promieniowania UVB skóra traci elastyczność, staje się szorstka i pomarszczona, może również dojść do uszkodzeń DNA komórek, co jest początkiem procesu powstawania nowotworów skóry. Promieniowanie UVB ma niekorzystny wpływ na wzrok. Wiele badań naukowych dowiodło, że flawonoidy z rodziny antocyjanidynów (naturalne związki występujące w skórkach ciemnych owoców jagodowych) pochłaniają promienie UV zmniejszając stany zapalne i wrażliwość skóry na słońce oraz neutralizują wolne rodniki powstające pod wpływem promieni UV zanim spowodują one uszkodzenia wewnątrz komórek. Flawonoidy chronią więc skórę i oczy przed negatywnymi skutkami promieniowania słonecznego UVB, w tym przeciwdziałają powstawaniu raka skóry i zaćmy katarakty, codzienny stres, który dotyczy prawie każdego z nas. Tempo współczesnego życia nierozerwalnie wiąże się ze wzrostem obciążenia neuropsychicznego, poziom stresu często przewyższa możliwości przystosowawcze organizmu, pojawiają się oznaki chronicznego zmęczenia, których lekceważenie może mieć niekorzystny wpływ na zdrowie. Podczas stresu zwiększa się zapotrzebowanie organizmu na magnez, siarkę, jod, molibden, mangan, cynk oraz aminokwas tryptofan. Długotrwały stres może doprowadzić do niedoborów tych substancji odżywczych, dlatego odpowiednio skomponowana dieta oraz wspomaganie się naturalnymi suplementami diety stanowią podstawę w ochronie organizmu przed nadmiernym poziomem stresu oraz ważny czynnik zachowania zdrowia na długie lata do późnej starości. Przewlekły stres uważa się bowiem za jedną z głównych przyczyn powstawania nowotworów, stwardnienia rozsianego, krótkowzroczności oraz choroby Alzheimera. Ze względu na powyższe czynniki organizm człowieka XXI wieku potrzebuje o wiele więcej przeciwutleniaczy, niż gdyby tych czynników nie było. Naukowcy obliczyli, że współcześnie dorosła osoba musiałaby jeść przeciętnie 2,3 kg owoców i 3,5 kg warzyw dziennie (z czystych ekologicznie upraw), aby dostarczyć sobie odpowiednią ilość bioflawonoidów i innych przeciwutleniaczy, które byłyby w stanie zneutralizować ogromne ilości wolnych rodników, dostających się do organizmu w związku z: zanieczyszczeniem środowiska, konserwantami, stresem, dymem papierosowym, zwiększonym promieniowaniem UV, mikrofalami i smogiem elektromagnetycznym. Duża ilość wolnych rodników prowadzi do zniszczenia komórek, tkanek i organów. Z drugiej strony fruktoza zawarta w owocach przy dziennej dawce 2 kg owoców może spowodować uszkodzenie trzustki. Powyższe stwierdzenie nie dotyczy wyciągów z owoców w naturalnych suplementach diety, które są pozbawiane nadmiaru fruktozy poprzez zastosowanie odpowiednich, nowoczesnych technologii. Wniosek - przy współczesnym trybie życia bez spożywania naturalnych suplementów diety z bioflawonoidami nie jesteśmy w stanie dostarczyć nawet 1/4-tej odpowiedniej dla zachowania zdrowia ilości przeciwutleniaczy. Uzupełnianie codziennego pożywienia naturalnymi suplementami diety jest bardzo potrzebne. 18 Młodość na długie lata Autor artykułu: dr n. med. Karolina Galikowska - Gula Koncentraty flawonoidów roślinnych są jedną z najskuteczniejszych broni w walce ze starzeniem się, nowotworami i chorobami cywilizacyjnymi, wywoływanymi przez wolne rodniki. Średnia życia organizmów ziemskich wynosi pięciokrotność okresu od urodzenia do osiągnięcia pełnej dojrzałości. Dotyczy to także człowieka. Radykalne odmładzanie organizmu od wewnątrz Dlaczego więc nie żyjemy ponad 100 lat? Byłoby to całkiem naturalne gdyby nie sam człowiek! Tempo, styl życia i związany z tym stres, zanieczyszczenie powietrza, wody i pożywienia osiągnęło niespotykane dotąd rozmiary. W XXI wieku człowiek zaczyna jednak sięgać ponad to, co konieczne. Teraz priorytety stanowią komfort i wygoda życia oraz piękno i młodość. Wiek XX zaznaczył się w historii przełomowym odkryciem antybiotyków. W wieku XXI mamy możliwość stosowania antyoksydantów - przeciwutleniaczy, które skutecznie eliminują nadmiar wolnych rodników i w ten sposób wzmacniają układ immunologiczny organizmu oraz opóźniają procesy degeneracyjne i starzenie się ustroju. Czym są wolne rodniki? Wolny rodnik to cząsteczka (najczęściej tlenu) pozbawiona jednego elektronu, bez którego nie może stanowić pełnej cząsteczki. Dąży więc do uzupełnienia brakującego elektronu i szuka go w cząsteczkach związków, znajdujących się w innych tkankach. Poszukujący równowagi rodnik bardzo łatwo wchodzi w reakcje z napotkanymi substancjami a zabierając im brakujący elektron, odzyskuje równowagę, niszcząc ją wokół siebie. Powoduje to uszkodzenia białek, tłuszczów i kwasów nukleinowych komórek. W ciągu doby zużywamy 350 litrów tlenu. 1 - 2% tej ilości redukowane jest do wolnego rodnika nadtlenkowego lub nadtlenku wodoru, co daje nam ok. 2 - 4 kilogramów wolnych rodników rocznie! 19 Nadmiar wolnych rodników uszkadza tkanki organizmu, rujnując nam zdrowie i przyczyniając się do przedwczesnego starzenia. Naukowcy twierdzą, że wolne rodniki mają swój uzasadniony udział w powstawaniu nowotworów, alergii skórnych i wziewnych, trądzika, chorób oka (zaćma, jaskra), araetyzmu, reumatyzmu, miażdżycy naczyń, przyczyniają się do powstawania udarów mózgu i zawałów serca. Szkodliwości otoczenia nasilające powstawanie wolnych rodników w organizmie ludzkim: > dym papierosowy (substancje smoliste znajdujące się w jednym „wdechu" dymu tytoniowego zawierają około 10A15 atomów bardzo aktywnych wolnych rodników), > promieniowanie UV, > stres, > zła dieta- głównie konserwowana żywność o znacznym stopniu przetworzenia (smażenie, pieczenie, wędzenie, grillowanie), > zanieczyszczenie środowiska-wody, gleby i powietrza - przez substancje smoliste, ozon, metale ciężkie, azbest itp. Powstawanie wolnych rodników jest powszechne, a ich obecność implikuje wiele patologii na poziomie komórkowym, w tym uszkodzenie DNA i RNA. Atak wolnych rodników zmienia strukturę naszego kodu genetycznego, wywołując mutacje DNA. Zmutowane komórki zaczynają się mnożyć, nie poddając się ustrojowym mechanizmom regulacyjnym. Tak powstaje nowotwór. Naukowcy uważają, że wolne rodniki mają wpływ na rozwój wszystkich nowotworów, na które człowiek może zachorować. Wolne rodniki są też praprzyczyną miażdżycy. Uszkadzają ściany naczyń krwionośnych i utleniają lipoproteiny LDL. Tłuszcze z utlenionym cholesterolem i wapniem osiadają na ścianach tętnic jako blaszki miażdżycowe. Jeśli dodatkowo ściany naczynia zostaną uszkodzone (np. pękną), wówczas powstają wewnątrznaczyniowe skrzepliny. Gdy skrzeplina „się urwie", może powędrować naczyniami krwionośnymi w kierunku serca (wtedy grozi nam zawał serca) lub mózgu (wówczas narażeni jesteśmy na udar niedokrwienny mózgu). Oto najgroźniejsze choroby, w powstaniu których mają udział wolne rodniki. Należy jednak pamiętać, że wolny rodnik niszczy na swojej drodze wszystko! Wolne rodniki szkodzą też naszej urodzie. Niszcząc lipidy naskórka, uszkadzają jego naturalną barierę ochronną. Skóra staje się sucha i skłonna do podrażnień. Naruszone zostają również włókna kolagenowe i elastynowe skóry właściwej, a to prowadzi do zmniejszenia jej elastyczności i przyśpiesza powstawanie głębokich zmarszczek. W skrajnych przypadkach dochodzi do uszkodzenia kwasów nukleinowych, odpowiedzialnych za prawidłową budowę komórek, co może prowadzić do rozwoju raka skóry. Skuteczny ratunek leży w naturalnych antyoksydantach. Na szczęście nie jesteśmy bezsilni wobec szkodliwego działania wolnych rodników. Nasz organizm posiada wrodzone mechanizmy obronne, działające sprawnie przy powstającej fizjologicznie, niewielkiej ilości wolnych rodników i wytwarza sporo przeciwutleniaczy. Jednak przy tak olbrzymiej ilości wolnych rodników, z jaką mamy do czynienia żyjąc w silnie zanieczyszczonym środowisku, musimy wspomagać swój system immunologiczny. W jaki sposób? Najlepiej przez dostarczanie organizmowi wraz z dietą odpowiedniej ilości antyoksydantów. Należą do nich flawonoidy, karotenoidy (beta-karoten, luteina i likopen) a także witaminy A, C, E i inne. Antyoksydanty, krążąc po organizmie, wchodzą w reakcje z wolnymi rodnikami, a oddając im dobrowolnie jeden elektron unieszkodliwiają je. Po oddaniu elektronu przeciwutleniacze zamieniają 20 się w neutralne cząsteczki, wydalane z organizmu. Przeciwutleniacze chronią więc zdrowe komórki przed uszkodzeniami. By skuteczniej działały, potrzebne jest im wsparcie w postaci minerałów: selenu, cynku, żelaza, manganu, miedzi. Dlatego tak bardzo istotne jest jaki suplement odżywczy wybierzemy. Skuteczne są tylko odpowiedniej jakości suplementy bogate w przeciwutleniacze naturalne, niesyntetyczne, podawane w odpowiedniej ilości. Flawonoidy są roślinnymi antyoksydantami- substancjami czynnymi o właściwościach przeciwutleniających. Zawarte są w większości żywności pochodzenia roślinnego lecz w różnej ilości i stężeniu. Szczególnie znaczna zawartość flawonoidów cechuje ciemne owoce z grupy jagodowych. Pokrycie dziennego zapotrzebowania na przeciwutleniacze, w postaci flawonoidów i naturalnych witamin, zapewnia codzienne spożycie minimum 1,5 kg świeżych owoców i 2,1 kg świeżych warzyw, pochodzących z czystych ekologicznie upraw. Czy każdy z nas ma taką możliwość? Niestety jest to nierealne, zwłaszcza codziennie! Zalecana dzienna dawka flawonoidów to 1-2 gramy. Statystyki mówią, że zazwyczaj spożywamy około 1/5 tej dawki! Jedynym wyjściem pozostaje suplementacja diety. Znakomitym środkiem do tego celu okazują się preparaty Flavon Max (dla dorosłych) i Flavon Kids (dla dzieci, kobiet ciężarnych i karmiących) Flavon Max i Flavon Kids zawierają jedynie naturalne substancje. Nie zawierają konserwantów. Nie są poddawane obróbce termicznej. 1 opakowanie (240 gramów) stanowi koncentrat 40 kg owoców i warzyw niezbędnych dla zdrowia i urody. Flavon Max i Flavon Kids. Do opracowania receptury preparatów Flavon korzystano z efektów wieloletniej pracy badawczej prof. Alberta Szent - Gyorgyi, Węgra, laureata nagrody Nobla z 1937r. za odkrycie witaminy C i witaminy P (czyli flawonoidów). Wybierając surowce do tego produktu, producent postarał się, by miały one jak największą zawartość substancji czynnych i pochodziły z najczystszego środowiska. 21 Użyte ciemne, dzikie owoce jagodowe są szczególnie wartościowe. Mają kilkakrotnie więcej drogocennych, biologicznie czynnych związków, niż owoce hodowlane. „Dzikie owoce" zawierają ogromną ilość przeciwutleniaczy (głównie flawonoidów oraz witaminy C). Dzięki unikalnej technologii produkcyjnej „Flavon Max i Flavon Kids" nie tylko wykorzystują ich działanie, lecz potęgują je dzięki wybitnej koncentracji i synergii. W skład preparatu wchodzą czarna jagoda, czarna porzeczka, czerwone winogrono, czarny bez, jeżyna, wiśnia, burak, korzeń żeń-szenia i rokitnik. Wyciąg z tych roślin zawiera łącznie ok. 400 aktywnych składników znajdujących szerokie zastosowanie w kosmetyce jako środki poprawiające nawilżenie skóry, odtwarzające jej przeciwbakteryjną barierę ochronną, wygładzające skórę, regulujące wydzielanie łoju skórnego (sebum), pobudzające wzrost komórek skóry, działających osłaniająco, ściągająco, przeciwobrzękowo, a także jako środki regenerujące i odmładzające skórę oraz uszczelniające jej naczynia. Stosowane są one też w leczeniu trądzika, zaskórników, łupieżu. Zapobiegają łysieniu i tworzeniu się zmarszczek. Wszystkie te składniki są od stuleci znane i używane w medycynie ludowej i dostępne pojedynczo w niektórych suplementach. Do tej pory jednak nikomu nie udało się wyprodukować naturalnego suplementu diety w postaci żelu, przyswajalnego prawie w 100%, który w tak małej objętości i przy tak niepowtarzalnych walorach smakowych, koncentruje aż tak dużą liczbę aktywnych, czynnych biologicznie substancji. Niezaprzeczalną, dodatkową zaletą preparatu Flavon jest niezwykła wygoda przechowywania i stosowania: dzięki nadzwyczajnemu skoncentrowaniu składników opakowanie jest niewielkie, a mimo to wystarcza na długo, dawkowanie nie jest uciążliwe, a smak i zapach preparatu są znakomite - wszytko to minimalizuje kłopoty związane z suplementacją diety. Opakowanie łatwo zabrać nawet w podróż. Przywracając naturalną, wewnętrzną harmonię organizmu poprzez zdrową dietę, uzyskujemy jej widoczne efekty na zewnątrz. Rozświetlona cera, młodsza o kilka lat, pozbawiona przebarwień, wykwitów i krost jędrna skóra, lśniące włosy, mocne i gładkie paznokcie to dodatkowy, korzystny, atrakcyjny, zewnętrzny efekt wizualny odzyskanego zdrowia. Zdrowia, którego wartość należy cenić ponad wszystko . Bez witamin nie można żyć, bez antyoksydantów nie warto!!! Inulina-prebiotyk dobry na wszystko Inulina jest naturalnym prebiotykiem. Oznacza to, że stymuluje wzrost pożytecznych bakterii jelitowych, jak Lactobaccillus czy Bifidobacterium. Bakterie te są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu, dlatego określa się je mianem "probiotyków" (z greki „wspierających życie"). Poza jej właściwościami prebiotycznymi, Inulina zaliczana jest również do błonnika rozpuszczalnego, dlatego posiada zdolność do obniżania poziomu glukozy i poziomu cholesterolu we krwi, a także zdolność do zwiększania biodostępności składników mineralnych. Inulina występuje w takich warzywach i owocach jak cykoria, por, cebula, czosnek, szparagi, karczochy, banany, a także w niektórych zbożach. Działanie Inuliny w organizmie: > wspomaga rozwój korzystnej mikroflory jelitowej, > wspomaga układ odpornościowy, 22 > reguluje wypróżnianie, > zmniejsza syntezę kwasów tłuszczowych w wątrobie oraz stężenie triglicerydów w osoczu krwi, > reguluje gospodarkę węglowodanową organizmu, zmniejszając stężenie glukozy we krwi. Wpływ inuliny na pracę jelit: inulina zwiększa masę i objętość stolca, poprzez wiązanie wody i tworzenie żelu. Dodatkowo, dzięki działaniu poślizgowemu, ułatwia masom kałowym przesuwanie się wzdłuż jelita. Inulina nie wykazuje efektu przeczyszczającego, większą rolę przypisuje jej się w regulacji pracy jelit, ponieważ w trakcie fermentacji, której podlega stymulowany jest wzrost korzystnej mikroflory jelitowej. Dlatego powszechnie przypisuje się jej właściwości prebiotyczne, > 1 KOSMETYKA i KOSMETOLOGIA" nr (67) 3-4/ 2006 str. 44-45. 20 > inulina stymuluje wzrost pożytecznych bakterii w jelicie, które uczestniczą m.in. w trawieniu spożywanych pokarmów, syntezie niektórych witamin, rozkładzie substancji toksycznych, w tym również niektórych substancji rakotwórczych, poprawia odporność organizmu. Ogółem, w jelicie człowieka znajduje się ponad 400 rodzajów bakterii, niektóre z nich mają jednak patogenne działanie, jak produkcja toksyn i substancji kancerogennych. Inulina przechodzi do jelita grubego w niezmienionej postaci, stając się pożywką dla zdrowych bakterii przez co stymuluje ich wzrost, a zarazem zmniejsza rozrost bakterii patogennych. Dodatkowo, poprzez obniżenie pH treści jelita grubego, ogranicza procesy gnilne w jelicie. Wpływ inuliny na wchłanianie składników mineralnych. Uważa się, że inulina może zwiększać absorpcję składników mineralnych, szczególnie wapnia i magnezu. Istnieją również doniesienia sugerujące, że inulina wpływa korzystnie nie tylko na wchłanianie składników mineralnych, ale również na mineralizację i gęstość kości. Wpływ inuliny na redukcję masy ciała. Wstępne doniesienia sugerują, że inulina może hamować łaknienie, zwiększać odczuwanie sytości i tym samym wpływać na zmniejszenie ilości przyjmowanych pokarmów. Dodatkowo biorąc pod uwagę fakt, że jest niskokaloryczna, jej dodatek zastępuje w produktach tłuszcz oraz zwiększa w nich ilość błonnika pokarmowego można ją uznać za składnik sprzyjający redukcji masy ciała. Inulina a gospodarka tłuszczowa organizmu. Zaobserwowano również wpływ inuliny na zmniejszenie stężenia cholesterolu w osoczu krwi. Pełni ona rolę w redukcji stężenia lipoprotein o bardzo małej gęstości (VLDL), zmniejsza także wątrobową produkcję kwasów tłuszczowych, a także obniża stężenie triglicerydów we krwi. Dieta pozbawiona błonnika pokarmowego zaburza mikroflorę jelit, prowadzi do zaparć i wielu chorób. Popełniane błędy żywieniowe mogą dodatkowo zmniejszać odporność organizmu na te dolegliwości. Najprostszym sposobem jest zapewnienie w diecie odpowiedniej ilości włókna. Prostym sposobem jest uwzględnienie w naszym jadłospisie inuliny i produktów z jej dodatkiem. Dieta na sto lat Kiełki brokułu, kawior i jeżyny popite zieloną herbatą - takie menu proponują nam naukowcy. Na szczęście super zdrowa dieta przyszłości nie musi być monotonna. Jak dożyć stu lat w naprawdę dobrej kondycji? W tej kwestii poglądy naukowców są coraz bardziej sprecyzowane. Na przestrzeni ostatnich kilku lat przeprowadzono bowiem dziesiątki badań wskazujących, które z tysięcy 23 dostępnych produktów żywnościowych mają najwyższą zawartość leczniczych substancji. Gdybyśmy wzięli sobie do serca przynajmniej część zaleceń uczonych, na naszych stołach regularnie zaczęłyby gościć produkty, którym dziś nie poświęcamy zbyt wiele uwagi. Twój przyjaciel tłuszcz. Związki tłuszczowe, choć niezbyt „dietetycznie" nam się kojarzą, są niezbędne do życia. Sęk w tym, żeby jeść przede wszystkim te najzdrowsze tłuszcze i zachowywać przy tym umiar. Przede wszystkim należy trzymać się produktów roślinnych, takich jak oliwa z oliwek. Jej regularne spożywanie zapobiega miażdżycy, kamicy żółciowej, nieżytowi i owrzodzeniu żołądka, a także spowalnia procesy starzenia, wspomaga wzrost kości u dzieci oraz przeciwdziała zakrzepom. Teraz naukowcy pod kierunkiem Danielle Piomelli z University of California w Irvine odkryli kolejny powód, dla którego warto doprawiać oliwą potrawy. Kwas oleinowy, stanowiący blisko 80 proc. składu oliwy i ok. 60 proc. oleju rzepakowego, jest przekształcany w jelitach w hormon zwany oleoylethanolamidem (OEA). A wysoki poziom tej substancji w organizmie oddala uczucie głodu na długi czas, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko, że będziemy mieli ochotę na „małe co nieco" między posiłkami. Ale i tłuszcze zwierzęce są ważne - chodzi tu o wielonasycone kwasy tłuszczowe, zwłaszcza omega 3. Dobrym ich źródłem są tłuste ryby morskie: śledzie, makrele, łososie, dorsze etc. Wyniki badań opublikowanych w „European Heart Journal" dowodzą, że wystarczy raz w tygodniu zjeść śledzika, by powstrzymać rozwój choroby wieńcowej u mężczyzn (ale uwaga - objadanie się rybami non stop zwiększa ryzyko udaru mózgu, więc bez przesady). Zespół prof. Astrid Fletcher z London School of Hygene & Tropical Medicine wykazał, że osoby, które przynajmniej raz w tygodniu jedzą tłustą rybę, mają 50 proc. mniejsze prawdopodobieństwo zachorowania na wysiękowe zwyrodnienie plamki żółtej (jedna z częstszych przyczyn utraty wzroku u osób po 65. roku życia). Z kolei laboratoryjne testy przeprowadzone przez prof. Nicolasa Bazana z LSU Neuroscience Center of Excellence w Nowym Orleanie dowodzą, że kwasy omega 3 zapobiegają rozwojowi groźnych chorób neurodegeneracyjnych - Parkinsona i Alzheimera. Nie każdy z nas lubi jednak ryby, zwłaszcza te tłuste. W tym wypadku można łykać suplementy diety w postaci pigułek lub zainwestować w kawior. Jak dowodzą najnowsze badania hiszpańskich uczonych z Universidad de Almeria, ikra morskich zwierząt (nie tylko ryb) jest najlepszym naturalnym źródłem kwasów omega 3. Najwyższą zawartość dobroczynnych substancji odnotowano w jajeczkach mątw, kałamarnic, a także ryb: żyjącej w Atlantyku pelamidii, makreli, morszczuka, łososia i taszy, zwanej też zającem morskim (ikra dwóch ostatnich gatunków jest sprzedawana w Polsce pod nazwą „kawior"). Kiełkująca potęga warzywna. Do jedzenia warzyw dietetycy nawołują od dawna, ale tylko jedno z nich robi ostatnio zawrotną karierę wśród uczonych. To brokuł (Brassica oleracea), szczególnie w formie kiełków. Na podstawie opublikowanych w ciągu ostatnich lat artykułów naukowych można odnieść wrażenie, że nie ma choroby, z którą by sobie nie poradził. Zawiera on sulforafan - substancję o silnym działaniu przeciwnowotworowym, przeciwbakteryjnym i przeciwcukrzycowym. Jest ona obecna we wszystkich roślinach z rodziny kapustowatych, ale w największym stężeniu występuje w kiełkach brokułu. Stąd też niewiele ich potrzeba, by pojawiły się korzystne efekty. Potwierdza to eksperyment opisany niedawno na łamach czasopisma „Cancer Prevention Research". Wzięło w nim udział 48 Japończyków obojga płci zainfekowanych bakterią Helicobacter pylori (sprzyja przewlekłym stanom zapalnym i wrzodom żołądka). Przez osiem tygodni jedli codziennie 70 gramów trzydniowych kiełków brokułu. U wszystkich badanych doszło do znacznego ograniczenia infekcji. Ale kiełki mogą działać jeszcze szybciej. Dowiódł tego 24 eksperyment przeprowadzony przez dr. Marca Riedla z UCLA David Geffen School of Medicine. Uczony chciał sprawdzić, w jakim stopniu sulforafan zwiększa produkcję enzymów zwalczających szkodliwe dla zdrowia wolne rodniki. 65 ochotników zostało podzielonych na kilka grup, które spożywały kiełki brokułu w różnych dawkach oraz kiełki lucerny (nie zawierają sulforafanu, więc jadła je grupa kontrolna). Wystarczyły trzy dni, by u osób na brokułowej diecie doszło do wzrostu enzymów zwanych GSTP1 (o 101 proc.) i NQ01 (o 199 proc). Najbardziej skuteczna okazała się dobowa dawka 200 gramów kiełków, ale i przy mniejszych ilościach nasilały się reakcje obronne organizmu. Inni naukowcy z tej samej uczelni potwierdzili, że sulforafan może mieć rewelacyjny wpływ na odporność. „Podanie tej substancji starej myszy po prostu odmładza jej układ immunologiczny " -mówi Hyon- Jeen Kim z UCLA David Geffen School of Medicine. Sulforafan wchodzi w interakcje z białkiem o nazwie Nr£2, które steruje odpowiedzią organizmu na różnorakie zagrożenia zewnętrzne. Według uczonych zachęcanie starszych osób do jedzenia choćby niewielkich ilości brokułów może pomóc im w walce z infekcjami, a nawet nowotworami. Badacze z Roswell Park Cancer Institute wykazali bowiem, że skoncentrowany ekstrakt z brokułów zwalcza raka pęcherza u szczurów. Owocowa liga mistrzów. Nawet klasyczne pozycje zdrowego menu są w stanie zaskoczyć naukowców. Jabłka zawierają duże ilości kwercetyny - silnego przeciwutleniacza zaliczanego do flawonoidów. Znakomicie wspomaga ona komórki mózgowe w walce ze szkodliwym nadtlenkiem wodoru -jednym z wolnych rodników powstających wskutek tzw. stresu oksydacyjnego. Badania na szczurach przeprowadzone przez naukowców z Cornell University dowiodły, że im kwercetyny w organizmie więcej, tym dla nas lepiej. Stres oksydacyjny może być bowiem jednym z czynników wywołujących choroby neurodegeneracyjne, np. Parkinsona czy Alzheimera. Nowe oblicze pokazały także winogrona. Uczeni z University of Michigan Cardiovascular Centre twierdzą, że zawarte w nich związki mogą działać lepiej niż leki na nadciśnienie! Potwierdził to eksperyment, któremu poddano szczury cierpiące na tę chorobę. Części z nich serwowano pokarm z dodatkiem specjalnie spreparowanych wysuszonych winogron, reszcie - z dodatkiem leków. Po 18 tygodniach gryzonie na owocowej diecie miały niższe ciśnienie krwi oraz mniej uszkodzeń serca. Uczeni sądzą, że substancje zawarte w winogronach powodują aktywację genów związanych z produkcją glutationu -przeciwutleniacza odpowiedzialnego za walkę ze stresem oksydacyjnym. Mniej oczywistymi kandydatkami na element super diety są jeżyny. Zawierają one złożoną mieszaninę substancji przeciwnowotworowych. Przez blisko trzy tygodnie uczeni Ohio State University Comprehensive Cancer Center karmili szczury paszą zawierającą 5 proc. sproszkowanych suszonych jeżyn. Potem połowę gryzoni poddano działaniu silnej substancji rakotwórczej, kontynuując jednocześnie podawanie im owoców. Okazało się, że jeżyny chronią przed patologicznymi zmianami w aktywności genów w tkankach przełyku, a więc mogą zapobiegać rakowi tego narządu. I herbata, i kawa. Jeśli chodzi o napoje, trudno konkurować z zieloną herbatą. Testy kliniczne przeprowadzone na mężczyznach podatnych lub chorych na raka prostaty wykazują, że zawarte w niej silne przeciwutleniacze - polifenole - spowalniają rozwój tej groźnej choroby. Badania te przeprowadzono z użyciem skoncentrowanego ekstraktu w dziennej dawce odpowiadającej 12 kubkom naparu. Ale i mniejsze ilości mogą mieć korzystny wpływ na organizm. Już jedna filiżanka zielonej herbaty dziennie zwalcza parodontozę. Według japońskich naukowców z uniwersytetu Kyushu w Fukuoce obecne w niej substancje mają właściwości przeciwzapalne, a stan zapalny w 25 jamie ustnej jest jednym z głównych objawów tego schorzenia. Z kolei chińscy uczeni z uniwersytetu w Hongkongu dowiedli, że zielona herbata wspomaga rozwój i odpowiednią mineralizację kości. Wystawione na działanie zawartej w niej epigallokatechiny osteoblasty, czyli komórki kościotwórcze rozwijały się o 79 proc. szybciej niż normalnie. Epigallokatechina znacznie podnosi poziom wapnia w kościach, a więc zwalcza osteoporozę. Herbaciane przeciwutleniacze zapobiegają także rozwojowi miażdżycy. Jednak i miłośnicy kawy mogą odetchnąć z ulgą - mała czarna jest zdrowsza, niż do niedawna sądzono. Najnowsze badania fińskich naukowców dowodzą, że 3-5 standardowych filiżanek dziennie może zapobiegać chorobie Alzheimera. U 40-latków pijących regularnie kawę ryzyko wystąpienia demencji jest o 65 proc. niższe niż u tych, którzy stronią od tego napoju. Prawdopodobnie zawdzięczamy to kofeinie. Warto jednak pamiętać, że przekraczanie dziennego limitu pięciu filiżanek sprawia, że ryzyko Alzheimera znów rośnie. Innymi słowy - nawet najzdrowsze składniki można przedawkować... 26 Czy wiesz, co jesz? 100 Najniebezpieczniejszych produktów spożywczych. Jak zatruwają nasz organizm? Wkradają się do krwiobiegu, atakują narządy wewnętrzne i manipulują połączeniami nerwowymi w mózgu. Nie o narkotykach tu mowa, lecz o owocach, warzywach i mięsie. Zawierają one nierzadko mniej lub bardziej trujący tajny ładunek. Jakie składniki sprawiają, że zwykłe produkty spożywcze stają się tykającymi bombami zegarowymi? Mikroorganizmy chorobotwórcze E. coli w sałacie, salmonella w jajach czy-jak ostatnio w Danii - listeria w kiełbasie. W wyniku niemal nieograniczonego wykorzystania antybiotyków w masowym chowie zwierząt coraz więcej bakterii chorobotwórczych staje się opornych na leki. To duże zagrożenie dla naszego zdrowia. Pestycydy Akarycydy przeciw roztoczom, fungicydy przeciw grzybom, bakteriocydy przeciw bakteriom w rolnictwie stosuje się niezliczone pestycydy. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że każdego roku co najmniej 20 tysięcy osób umiera od skutków zatrucia środkami ochrony roślin. Skażone mogę być nawet takie produkty jak herbata. 27 Sztuczne dodatki Do gotowych produktów, takich jak zupy, ciastka, napoje, sosy i wyroby mleczarskie, dodaje się konserwanty, wzmacniacze smaku oraz barwniki. W Unii Europejskiej dozwolone jest stosowanie 336 tego rodzaju substancji - choć nie przeprowadzono praktycznych badań nad długoterminowym oddziaływaniem większości z nich na organizm ludzki. Nieprzewidywalne ryzyko dla zdrowia stwarza przede wszystkim kombinacja kilku takich związków. Trwa największy proces w historii produktów żywnościowych. Na ławie oskarżonych: tłuszcz, cukier i sól. Zarzuty: te trzy substancje tak znacząco przebudowują ludzki organizm, że mogą odpowiadać za miliony zgonów na całym święcie, do których dochodzi każdego roku w wyniku raka, cukrzycy, chorób układu krążenia i otyłości. Duże koncerny spożywcze już od dawna reagują na oskarżenia. Próbują usunąć trójkę podejrzanych z linii ostrzału na tyle, na ile to możliwe. To dlatego na tysiącach opakowań można dziś znaleźć napisy: „light", „nie zawiera tłuszczu", „0 procent", „nie zawiera soli" lub „bez cukru". Co jednak, jeśli tłuszcz, cukier i sól nie są jedynymi substancjami zdolnymi do przebudowywania i zatruwania naszego organizmu? A jeżeli prawdziwych sprawców jeszcze nie ujęto, a setki niebezpiecznych związków chemicznych kryje się w pozornie nieszkodliwej żywności? I co, jeśli są jeszcze groźniejsze od wspomnianej trójki? Takie pytania zadają sobie obecnie śledczy zajmujący się produktami spożywczymi, a w swoich dochodzeniach napotykają coraz bardziej niepokojące poszlaki... „Spośród 100 000 chemikaliów regularnie używa się 30.000. Pod względem toksyczności przebadano mniej niż 3.500 z nich", podaje badacz produktów żywnościowych Michael Depledge Profesor Szkoły Medycznej Uniwersytetu w Exeter, jest uważany za wiodącego eksperta w dziedzinie badań chemicznych dodatków do żywności i ich wpływu na organizm ludzki. Choć ta liczba nie pojawia się w statystykach policyjnych, mówi sama za siebie: według Państwowego Instytutu Zdrowia Publicznego rocznie odnotowywanych jest w Polsce około 50 tysięcy zatruć produktami spożywczymi. Liczbę nieujawnionych przypadków eksperci szacują na nawet 20 razy wyższą. Bakterie, toksyny, grzyby - wszystkie one wnikają niepostrzeżenie wraz z żywnością do ludzkich organizmów. Tam paraliżują układ krwionośny, manipulują połączeniami nerwowymi w mózgu lub atakują narządy wewnętrzne. Tak jak w niedawno odnotowanym przypadku: w ciągu ostatnich trzech miesięcy dwunastu Duńczyków zmarło na listeriozę w wyniku jednorazowego spożycia skażonego mięsa. Ale te nagłe zatrucia są jedynie wierzchołkiem góry lodowej. Innymi słowy: mieliśmy tu do czynienia z zamachowcami, których złapano na gorącym uczynku, dlatego udało się natychmiast udowodnić im winę. Znacznie większe zagrożenie wiąże się z substancjami chemicznymi zawartymi w produktach spożywczych, które potajemnie zatruwają nasz organizm, a swój niszczycielski potencjał ujawniają dopiero po wielu latach regularnego spożywania. Aspartam, kwas fosforowy, akrylamid czy pestycydy - każdego dnia wraz z jedzeniem spożywamy setki związków chemicznych. Znajdują się one m.in. w bezcukrowych gumach do żucia, coli, frytkach, owocach i warzywach. Ukryte na etykietach pod płaszczykiem kodów cyfrowych, takich jak E173 (aluminium) lub E338 (kwas fosforowy), kumulują się w organach i manipulują naszym układem nerwowym (patrz tabele od strony 25). Przez całe życie. W długoterminowym eksperymencie przeprowadzonym w USA dowiedziono nagromadzenia tylko w jednym człowieku ponad 200 niepożądanych substancji chemicznych. W Niemczech naukowcy w moczu siedmiu z dziesięciu badanych stwierdzili obecność glifosatu, trującego środka chwastobójczego. To zaledwie dwa przykłady tego, w jaki sposób trucizny przenikają do naszych 28 organizmów. Kolejny problem: wiele sztucznych dodatków zaciera za sobą ślady w organizmie, pozostając „pod przykrywką" innych czynników wywołujących takie schorzenia, jak rak, choroba Parkinsona czy depresje. Dlaczego w takim razie te „cudowne" substancje spożywcze, czyniące majonez bardziej kremowym, truskawki -odporniejszymi na bakterie, a chipsy - bardziej pikantnymi, nie są zabronione? „ Tak zwana dozwolona dawka dzienna nie ma podstaw naukowych", głosi ekspert do spraw bezpieczeństwa żywności Erik Millstone - Profesor Uniwersytetu w Sussex, jest jednym z najbardziej uznanych europejskich ekspertów ds. bezpieczeństwa żywności. Rozwiązanie tej zagadki to tak zwana Acceptable Daily Intake (ADI) - dozwolona dawka dzienna. Jest to ilość dodatku do żywności, która przy codziennym spożyciu jest z punktu widzenia medycyny nieszkodliwa. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) opisuje proces jej ustalania następująco: „wartości ADI opierają się na naukowej kontroli wszystkich dostępnych dotąd danych toksykologicznych dotyczących określonej substancji chemicznej". Ale krytycy zauważają, że wartości ADI bazują jedynie na testach na zwierzętach, przeprowadzanych z reguły przez samą branżę - i na XVI-wiecznej zasadzie mówiącej o tym, że to dawka czyni truciznę. Opinia Erika Millstone'a, profesora polityki naukowej z Uniwersytetu Sussex, jest druzgocąca: Tak zwana dozwolona dawka dzienna nie ma podstaw naukowych. Wartość ta nie opisuje bowiem ryzyka, a jedynie jego akceptowalność. Dlaczego jednak koncerny spożywcze podejmują takie ryzyko? Odpowiedź na to pytanie jest równie prosta co przerażająca: wiele substancji wpływa na neuroprzekaźniki w naszym organizmie, przeprogramowując mózg i zmieniając np. nasze odczuwanie głodu. Dobrym przykładem są chipsy: Za ich smak odpowiada często glutaminian sodu. W dużych dawkach stanowi on neurotoksynę. ale bariera krew-mózg chroni mózg przed tą substancją. Jest tylko jeden problem: luka w barierze. Centrala naszego układu hormonalnego nie jest chroniona, a system ten steruje również uczuciem głodu. Skutek: glutaminian sodu czyni nas długotrwale głodnymi - jemy więcej. Ekspert do spraw bezpieczeństwa żywności Erik Millstone - „o 50 % wzrosła w ciągu ostatnich 30 łat liczba osób chorujących na cukrzycę, a liczba produktów zawierających słodziki to 6000". To dobra wiadomość dla producentów żywności - lecz katastrofalna dla nas. Każdego roku miliony ludzi umierają na choroby związane z odżywianiem, takie jak cukrzyca, schorzenia serca i układu krążenia oraz szereg nowotworów. Głównymi podejrzanymi były tu dotąd cukier, sól i złe tłuszcze (nasycone oraz trans). Millstone widzi jednak winnych głównie w sztucznych dodatkach: „Żywność przemysłowa jest globalnym megaeksperymentem, najwyraźniej bardzo nieudanym". O wszystkich sztucznych polepszaczach i modyfikatorach można natomiast powiedzieć jedno: - „Są całkowicie zbędne w naszym pożywieniu" - wyjaśnia biolog molekularny, Konrad Beyreuther. Faktycznie organizm ludzki nie jest przygotowany na wiele z tych substancji, ponieważ natura po prostu nie przewidziała ich istnienia. Dlatego nikt nie jest w stanie stwierdzić, ile dokładnie tyka w nas „bomb zegarowych". Pewne jest jedynie, że powoli odnotowujemy pierwsze „eksplozje": liczba zdiagnozowanych nietolerancji pokarmowych w Unii Europejskiej gwałtownie wzrosła. Także jako przyczynę ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) niektórzy specjaliści wymieniają żywność. Zaburzenie to występuje coraz częściej - podobnie jak alergie. Dopóki jednak stawiający zarzuty w tej sprawie nie będą w stanie przedstawić ostatecznych dowodów na długoterminowy niszczycielski wpływ substancji dodawanych do produktów spożywczych, na ławie oskarżonych wciąż zasiadać będą tylko trzej główni podejrzani: tłuszcz, cukier i sól... 29 Warzywa oraz zboża PRODUKTY ŻYWNOŚCIOWE NIEBEZPIECZNY SKŁADNIK W PŁYW NA ORGANIZM SPECYFIKA kapusta, kalarepa, chrzan, gorczyca, brukselka, rzeżucha, rzepa, kalafior GLUKOZYNOLATY zawierające siarkę i azot występują naturalnie w niektórych warzywach. Nadają im one nieco gorzkawy smak, który zniechęca zwierzęta do ich zjadania. Oleje gorczycowe, spożywane z umiarem, mają działanie antybakteryjne i antynowotworowe. Zawarte w nich substancje upośledzają jednak wchłanianie jodu niezbędnego do syntezy hormonów tarczycowych. Jeśli nie zapewni się wówczas dodatkowej podaży jodu, np. przez spożywanie soli jodowanej, powiększa się tarczyca i powstaje tzw. wole. Dawniej, gdy panowała bieda, spożywano duże ilości kapusty - wtedy powiększoną tarczycę nazywano także kapuścianym wolem. W zależności od warzywa kapustnego może wystarczyć spożycie 1/2 kg liści dziennie, by gruczoł tarczycowy uległ powiększeniu. Kiedy żywność ekologiczna jest lepsza? Niestosowanie sztucznych środków ochrony roślin, nawozów azotowych, modyfikacji genetycznych: to minimalne standardy dla artykułów ekologicznych w Europie. Ponadto muszą one w przynajmniej 95 proc. składać się ze składników, które same są ekologiczne. Przestrzegający tych przepisów UE mają prawo umieszczać na swoich produktach symbol tzw. Euroliścia (ilustracja po lewej). Poza tym europejskim standardem są również certyfikaty krajowe. W przypadku wielu rodzajów żywności rzeczywiście zdrowiej jest jeść te oznaczone jako „bio" - także 30 dlatego, że są stale kontrolowane przez państwo. Produkty Żywnościowe NIEBEZPIECZNY SKŁADNIK WPŁYW NA ORGANIZM SPECYFIKA roszponka, jarmuż, rakola, szalotka, seler naciowy, grzyby leśne, por, szpinak Wiele gatunków warzyw pochodzących z upraw konwencjonalnych zawiera ślady insektycydu o nazwie LAMBDACYHALOTRYNA wymienione po lewej są skażone najsilniej. Ten środek owadobójczy znaleziono na zachodzie Europy w 25 proc. badanego selera naciowego, 17 proc. szalotki, 13 proc. rukoli, 11 proc. jarmużu oraz 8 proc. roszponki. Pozostałości chemikaliów podrażniają oczy, skórę i układ oddechowy. Jeśli przyjmuje się je przez długi czas, może wzrosnąć ryzyko zachorowania na raka. U dzieci lambda-cyhalotryna wywołuje deficyty uwagi i zaburzenia motoryki. Przynajmniej ułamek tych pozostałości można usunąć poprzez dokładne mycie warzyw. Lambdacyhalotryny nie wolno stosować w uprawach ekologicznych. Niedojrzałe pomidory, ziemniaki, bakłażany Zielone pomidory, kiełkujące ziemniaki i niedojrzałe bakłażany zawierają naturalne trucizny -SOLANINĘ oraz TOMATYNĘ. Spożycie zawierającego je warzywa może spowodować nudności prowadzące do wymiotów. Solanina i tomatyna nie ulegają rozpadowi w trakcie gotowania ani trawienia. Zielone miejsca w ziemniakach oraz kiełki należy wycinać z dużym zapasem. W przypadku pomidorów i bakłażanów zawartość tych toksyn spada wraz z dojrzewaniem. Warzywa te powinno się zatem spożywać wyłącznie w takiej postaci. W parze z nimi idą objawy ostrego zatrucia, takie jak dolegliwości żołądkowe, zapalenia jelita i nerek oraz gorączka. W dawce od 400 miligramów trucizna może zabić dorosłą osobę -jeden niedojrzały pomidor zawiera jej przeciętnie 25 miligramów. 31 ryż-ryż pełnoziarnisty Żyto. pszenica, jęczmień, owies, Ryż podczas wzrostu absorbuje z gleby OŁÓW i ARSEN. Stopień skażenia ryżu tymi pierwiastkami zależy od obszaru uprawy. Szczególnie silnie zanieczyszczona jest gleba w okolicy kopalń i hut metalu oraz na polach, na których wcześniej rosła bawełna. W Tajlandii oraz Chinach ołowiem i arsenem skazane są duże obszary uprawne, a stamtąd właśnie pochodzi spora część sprzedawanego w Polsce ryżu. Ponieważ metali ciężkich nie da się wyeliminować poprzez gotowanie, codzienne spożycie nawet niewielkich ilości ma wpływ na zdrowie. Po Kilku tygodniach mogą wystąpić podrażnienia żołądka i jelit oraz zmiany w wyglądzie skóry. Wieloletnie spożywanie trucizny może powodować raka skóry, pęcherza, płuc, żołądka oraz glejaka. Mimo że arsen jest jednym z najbardziej trujących pierwiastków, w UE nie ma ustalonej dozwolonej zawartości tej substancji w żywności. Tymczasem w Chinach za górną granicę uznaje się 150 mikrogramów arsenu na kilogram ryżu. Zbiory, w przypadku których ta dawka została przekroczona, są eksportowane do innych krajów. W ryżu pochodzącym z upraw ekologicznych nie wykryto jak dotąd skażenia tym pierwiastkiem. Grzybem o nazwie bulawinka czerwona zainfekowane jest szczególnie żyto, ale także inne gatunki zbóż. Jego forma przetrwalnikowa, tak zwany SPORYSZ, ma ciemny kolor i jest większa niż zdrowe ziarno. Ze względu na zawartość alkaloidów jest silnie trująca. Wartość graniczna sporyszu w Polsce wynosi około 0,1 procenta ziarna. To 1 gram silnie trujących alkaloidów na kilogram zboża. Na zachodzie Europy zakwestionowano już jednak próbki mąki obecnej w handlu zawierające nawet 10 gramów trucizny. Już jednorazowe spożycie sporyszu może skutkować silną migreną. Jego większe ilości wywołują skurcze, paraliż oraz psychozy i mogą w wyniku zaburzeń przepływu krwi spowodować obumarcie palców dłoni i stóp, a nawet śmierć. W przeszłości w wyniku mielenia sporyszu wraz ze zbożem dochodziło do masowych (także śmiertelnych) zatruć. Wymienione wyżej objawy nazywano ogniem św. Antoniego. Dziś zainfekowane ziarna są precyzyjnie odsiewane. Jednak ekstremalne warunki pogodowe zmieniają wygląd sporyszu i utrudniają jego rozpoznanie. Jeśli jest go więcej niż 1 procent w Chlebie, produkt uważa się za toksyczny. 32 Przetworzone produkty spożywcze PRODUKTY ŻYWNOŚCIOWE frytki, ciastka, mrożona pizza, chleb, chipsy NIEBEZPIECZNY SKŁADNIK Silne podgrzewanie tych artykułów zmienia skrobię w AKRYLAMID. Substancja ta występuje przede wszystkim w opiekanych produktach ziemniaczanych i zbożowych. WPŁYW NA ORGANIZM Akrylamid wpływa bezpośrednio na ludzki materiał genetyczny. Substancja ta ma być odpowiedzialna za 3 procent wszystkich zachorowań na raka na świecie. SPECYFIKA napoje w proszku, musztarda, sztuczny miód, słone wypieki, ser topiony, kukurydza konserwowa, budyń w proszku Produkty te zawierają barwnik o nazwie ŻÓŁCIEŃ SPOŻYWCZA (El02, tartrazyna), która nadaje im kolor od jasno-żółtego do pomarańczowego. W żywności ekologicznej jest zakazana. Skutki krótkoterminowe: reakcje alergiczne z atakami astmy, pokrzywką, katarem, egzemą, wysypką skórną. Skutki długoterminowe: stany lękowe, migreny, problemy ze wzrokiem, rak tarczycy, depresje, nieodwracalne zmiany w materiale genetycznym, kołatania serca i zaburzenia snu. Stosowanie tego barwnika jest w niektórych krajach zabronione. Lekarze mają podejrzenia, że może powodować zaburzenia aktywności i uwagi u dzieci -objawy są podobne do ADHD. W Hiszpanii dodaje się żółcieni jako zamiennika szafranu do wielu produktów spożywczych, np. do paelli. Popcorn do Prawie wszystkie gotowe produkty spożywcze, w przypadku których pożądany jest maślany smak, zawierają DIACETYL. Wdychanie oparów diacetylu przez dłuższy czas prowadzi do schorzeń układu oddechowego. Ponadto sprzyja występowaniu w późniejszym wieku choroby Alzheimera. Produkty zawierające diacetyl powinny mieć stosowną informację na opakowaniu. Najczęściej spotkamy jednak napis „aromat maślany". Te produkty mogą zawierać sztuczny słodzik CYKLOMAT Cyklomat podejrzewa się o właściwości rakotwórcze. W USA badania na zwierzętach wykazały, że od dawki 2,5 grama tego słodzika na kilogram masy ciała rośnie prawdopodobieństwo zachorowania na nowotwór pęcherza. Cyklamat jest zakazany w USA. W Europie mogą go zawierać jedynie te produkty, których z reguły nie spożywa się w dużych ilościach. W żywności ekologicznej jego stosowanie jest zabronione. mikrofalówki mieszanki piekarnicze dżem. galaretka, owoce w puszce, desery 33 Akrylamid powstaje w temperaturze powyżej 120 stopni Celsjusza. Od 170 stopni - a więc w trakcie pieczenia i smażenia - zawartość akrylamidu przyrasta skokowo. sos sojowy, dania gotowe, zupy z puszki i z proszku, mieszanki przypraw, kostki rosołowe, słone wypieki, ser Wzmacniacz smaku GLUTAMINIAN SODU jest najczęściej stosowanym dodatkiem w przemyśle spożywczym. Nadaje on produktom mięsny smak zwany urnami (po japońsku „pełny", „pyszny"). Przemysł spożywczy kwestionuje ,wszelkie zarzuty wobec tej substancji. Eksperci ds. żywienia natomiast są zdania, że glutaminian sodu może wywoływać takie schorzenia, jak choroba Alzheimera czy Parkinsona. Ponadto pobudza apetyt. Naukowcy odkryli, że osoby, które spożywały dużo glutaminianu sodu, częściej wykazywały skłonność do nadwagi. E621, E622, E623, E624 i E625 to nazwy różnych odmian glutaminianu. W produktach ekologicznych nie mogą one występować, dlatego jego producenci stosują pewien trik: wykorzystują naturalną substancję dodatkową, ekstrakt z drożdży, który także zawiera glutaminian sodu. ciasto francuskie, frytura, krakersy, margaryna, pasztety, batoniki muszli, chipsy, frytki Płynne tłuszcze roślinne, które są utwardzane, by nadawały się do smarowania pieczywa i były trwalsze, w trakcie podgrzewania generują niebezpieczne TŁUSZCZE TRANS. Już 5 gramów nienasyconych tłuszczów trans dziennie zwiększa ryzyko udaru i zawału serca. Tyle zawiera mała porcja frytek lub smażona kiełbaska. W Polsce trzeba informować na opakowaniu o zawartości tłuszczów utwardzonych, natomiast o tłuszczach trans -nie. W Danii czy Szwajcarii ich stosowanie objęto ograniczeniami. marmolada, galaretka, majonez, warzywa i owoce konserwowe, żywność dietetyczna, keczup, sosy, musztarda KWAS BENZOESOWY (E210) zapobiega namnażaniu się w żywności bakterii i grzybów. Często jako substancje konserwujące stosuje się także sole kwasu benzoesowego. Wtedy na opakowaniu można znaleźć symbole E211,E212iE213. Kwas benzoesowy jest absorbowany w jelicie i wydalany przez nerki. Ten konserwant może wywoływać reakcje alergiczne, szczególnie groźne u osób uczulonych na aspirynę. Przy regularnym spożyciu zarówno kwas, jak i jego sole mogą powodować trwałe uszkodzenia układu nerwowego. Kwas benzoesowy i benzoesany są używane także jako substancje zapachowe w przemyśle perfumeryjnym, jako zmiękczacze do tworzyw sztucznych i farb oraz jako środki konserwujące w papierosach. W produktach ekologicznych te związki chemiczne są zabronione. lody. jogurt, majonez —fakty ekologiczne, produkty dietetyczne, sosy do sałat ALGINATY otrzymuje się z alg brunatnych. Są one wykorzystywane jako środki żelujące I zagęstniki w produktach ekologicznych. Spożywane w dużych ilościach alginaty upośledzają wchłanianie wapnia i pierwiastków śladowych takich jak żelazo. Może to prowadzić do niedoboru mikroelementów i zwiększenia podatności na infekcje. Alginaty są wykorzystywane najczęściej w postaci kwasów (E401). W przemyśle spożywczym stosuje się jednak także sole kwasu alginowego: E402, E403, E404 i E405. 34 Bomba zegarowa: frytki W wysokich temperaturach z cząstek cukru i białka powstaje akrylamid, szczególnie podczas smażenia produktów ziemniaczanych i mącznych. We frytkach i chipsach zmierzono najwyższe wartości akrylamidu. Po 2 minutach: alarm w układzie odpornościowym. Akrylamidy, które wniknęły do naszego organizmu wraz z frytkami, są transportowane przez czerwone krwinki jako substancje obce do wątroby w celu wydalenia z organizmu. Po 12 godzinach: mniej więcej połowa akrylamidów została wydalona z moczem. Po 2 latach: spożywający frytki kilka razy w tygodniu magazynują w organizmie coraz więcej akrylamidów - prawdopodobieństwo zachorowania na raka znacząco wzrasta. Owoce PRODUKTY ŻYWNOŚCIOWE NIEBEZPIECZNY SKŁADNIK WPŁYW NA ORGANIZM SPECYFIKA ananas, W owocach sprowadzanych do Unii Europejskiej stwierdzono pozostałości TRIADIMEFONU i TRIADIMENOLU. Obie substancje chemiczne służą do zwalczania grzybów pasożytujących na roślinach. 56 procent ananasów i 29 procent owoców karamboli wykazało ich obecność. Śladowe ilości triadimefonu i triadimenolu z badanych owoców mogą już po jednokrotnym spożyciu zakłócić przewodzenie bodźców w układzie nerwowym i wywołać objawy zatrucia. Do tego dochodzą bóle głowy oraz kończyn, wysypka skórna, trudności z koncentracją, zaburzenia krążenia, zawroty głowy, mdłości, wymioty, nadmierna potliwość, zaburzenia widzenia, drżenia i skurcze. Fungicyd triadimefon jest dozwolony w ponad 70 krajach na świecie. W 2004 roku Komisja Europejska zdecydowała o niewpisywaniu triadimefonu na listę dozwolonych środków ochrony roślin - w przeciwieństwie do triadimenolu, który w UE może być używany jako środek grzybobójczy od 2009 roku. Zabroniony jest tylko w produktach ekologicznych. grejpfrut, porzeczki (czarne, białe i czerwone), papaja, brzoskwinia, śliwka, karambola, winogrona 35 pomarańcza, cytryna, limonka, mandarynka, grejpfrut, banan TIABENDAZOL jest używany do konserwowania powierzchni owoców. Ma zapobiegać przedwczesnemu psuciu się owoców pod wpływem pleśni. Co trzeci banan jest skażony tlabendazolem. Fungicyd może zostać spożyty w wyniku przeniesienia ze skórki na dłonie w trakcie obierania owoców i spowodować objawy zatrucia, takie jak wysypka skórna, zaburzenia koncentracji i bóle głowy. W dłuższym czasie w badaniach przeprowadzanych na zwierzętach tiabendazol działał rakotwórczo. W 1998 roku tiabendazol został skreślony z listy dodatków do żywności jednak w przemyśle spożywczym znaleziono na to sposób. Otóż substancją chemiczną zabezpiecza się nie miąższ owocu, lecz „tylko" nieprzeznaczoną do spożycia skórkę. W produktach ekologicznych nie stosuje się tiabendazolu. • 3 na 100 ananasów mogą ponadto zawierać pestycyd o nazwie karbaryl. Po 2 minutach: już po jednorazowym spożyciu ta substancja chemiczna może zmodyfikować procesy przemiany materii w organizmie i wywołać objawy zatrucia, z wysypką skórną i zaburzeniami krążenia. Po kilku latach: długotrwale spożywane, nawet niewielkiej ilości karbarylu mogą powodować raka i wywoływać szkody w układzie nerwowym. U dzieci substancja zaburza rozwój neurologiczny i powoduje deficyty uwagi. Do późnych skutków zalicza się ponadto osłabienie układu odpornościowego i negatywny wpływ na rozrodczość, który może wyrażać się zwiększoną liczbą poronień, martwych lub przedwczesnych urodzeń oraz niską wagą urodzeniową. Ryby oraz mięso PRODUKTY ŻYWNOŚCIOWE ostrygi, małże NIEBEZPIECZNY SKŁADNIK SAKSYTOKSYNA należy do najbardziej trujących substancji występujących w naturze. Wytwarzana jest przez plankton. Jeden małż może zawierać nawet 5 miligramów tej substancji. WPŁYW NA ORGANIZM Mniej niż 1 miligram trucizny (klasyfikowanej także jako broń chemiczna) może uśmiercić dorosłego. Upośledza ona przewodzenie impulsów nerwowych, wywołuje paraliż mięśni i bezdech. 36 SPECYFIKA Saksytoksyna stanowi zagrożenie nie tylko w przypadku spożywania surowych małży. Gotowanie nie powoduje jej całkowitego rozkładu. Małże magazynują ją w organizmie, odfiltrowując z wody plankton. Jeśli zawartość saksytoksyny jest w nim wysoka, obumierają. Wtedy w stanie surowym są otwarte albo pozostają zamknięte podczas gotowania. mięso mielone i kiełbasy z USA W USA odpady z uboju są przetwarzane do postaci tak zwanej PINK SLIME (różowej mazi). Resztki produkcyjne rozdrabnia się i zanurza w amoniaku w celu wyeliminowania drobnoustrojów chorobotwórczych. Większe ilości amoniaku są nie tylko toksyczne mają tak nieprzyjemny zapach, że nikt nie zjadłby wyrobów uzdatnianych w ten właśnie sposób. I właśnie tu tkwi zagrożenie: producenci chcą używać go jak najmniej. W wyniku tego rośnie jednak liczba potencjalnie śmiercionośnych mikrobów chorobotwórczych w mięsie. W Polsce wykorzystanie pink slime jest zabronione. Dwa lata temu zrezygnowała z niej nawet amerykańska sieć McDonalds. Jeśli jednak afery mięsne z ostatnich lat czegoś nas nauczyły, to tego. że niebezpieczne produkty spożywcze zawsze znajdą drogę do Europy dzięki zmienionym przepisom celnym lub nielegalnym kanałom dystrybucji... metka, kiełbasa biała, kiełbasa surowa wędzona W surowej kiełbasie mogą występować bakterie z rodzaju LISTERIA, bytujące w jelitach zwierząt rzeźnych. Namnażają się one w wątrobie i śledzionie. Pierwszym objawem zakażenia jest biegunka. Zachorowanie może prowadzić do niewydolności narządów. W Danii w sierpniu 2014 roku listerioza spowodowała śmierć 12 osób. Bakterie dobrze się mnożą także w warunkach chłodniczych. Ponieważ surowego mięsa nie podgrzewa się, jest podatne na zakażenia. Bomba zegarowa : salami •Wiele rodzajów salami (ale także np. zupy w proszku) zawiera barwnik o nazwie czerwień koszenilowa (El24). Ponieważ ten syntetyczny związek chemiczny podejrzewany jest o właściwości rakotwórcze, zakazano go w USA, Norwegii i Finlandii. Od 2010 roku w UE produkty spożywcze zawierające tą substancją muszą być opatrzone adnotacją „może powodować zaburzenia aktywności i uwagi u dzieci". Po 4 minutach: ponieważ jeszcze nie wszystkie sposoby działania El24 zostały 37 zidentyfikowane, możliwe są interakcje z innymi substancjami. Może dojść do reakcji alergicznych. Po roku: El24 przyjmowany przez dłuższy czas uszkadza układ nerwowy. Zwiększa wchłanianie aluminium, przez co w efekcie może powodować chorobę Parkinsona lub stwardnienie rozsiane. Napoje PRODUKTY ŻYWNOŚCIOWE NIEBEZPIECZNY SKŁADNIK WPŁYW NA ORGANIZM SPECYFIKA Bitter Lemon, Bitter Orange, tonic, wódka żołądkowa CHININĘ stosuje się jako lek na malarię, a w napojach występuje mocno rozcieńczona. Jej dozwolona w Polsce zawartość w napojach bezalkoholowych wynosi 7,5 g/100 ml w alkoholach jest znacznie wyższa. Skutki krótkoterminowe po spożyciu większej dawki (od 74 mg): bóle i zawroty głowy, problemy z trawieniem. Skutki długoterminowe: mdłości, wymioty, kołatania serca, otępienie, uszkodzenie nerek. Picie napojów zawierających chininę podczas ciąży może skutkować wystąpieniem u dziecka uzależnienia powodującego po urodzeniu silne objawy odstawienne. Poza tym chinina może wywołać skurcze porodowe, ponieważ działa stymulująco na macicę. cola, napoje izotoniczne, napoje mleczne, soki owocowe KWAS FOSFOROWY dodawany jest jako konserwant i regulator kwasowości do coli. Kwas fosforowy może w przypadku długotrwałego spożywania coli (1 litr dziennie) osłabić tkankę kostną. Testy wykazały, że u osób regularnie pijących colę częściej dochodzi do złamań kości. Kwas fosforowy atakuje także szkliwo. Nie należy myć zębów zaraz po wypiciu coli, ponieważ szczoteczka może dodatkowo uszkodzić nadwątlone szkliwo. W napojach ekologicznych kwas fosforowy jest zabroniony. Napoje light, bezcukrowe gumy do żucia ASPARTAM jest słodzikiem. Dodaje się go do produktów typu light, ponieważ jest 180 razy słodszy od cukru - przy identycznej kaloryczności. W jednej puszce lemoniady kryje się do 200 miligramów aspartamu. W organizmie aspartam ulega przemianie między innymi w metanol, który z kolei jest przekształcany w formaldehyd. Ta neurotoksyna już w 2004 roku została uznana za rakotwórczą. Powstały z aspartamu formaldehyd nie ulega rozkładowi w organizmie i kumuluje się. Już od dawki 30 miligramów na kilogram masy ciała występują takie objawy, jak pokrzywka lub egzema. Dodawanie aspartamu do produktów ekologicznych jest niedozwolone. Bomba zegarowa: sok multiwitaminowy • Soki multiwitaminowe uważa się generalnie za zdrowe. Kto jednak regularnie przekracza zalecane dawki spożycia witamin A, D, E i K, może wywołać u siebie zatrucie nimi (tak zwaną hiperwitaminozę). Do tańszych soków producenci dodają ponadto witaminy syntetyczne, które w 38 postaci stężonej są jeszcze bardziej szkodliwe. Po 30 minutach: zgaga i mdłości. Po 6 miesiącach: wątroba może wykazywać rozległe uszkodzenia (dlatego witaminę D stosuje się jako trutkę na szczury, które w wyniku jej spożycia umierają z powodu niewydolności tego organu). Po kilku latach: niektóre witaminy zwiększają nawet ryzyko raka, jak np. witamina E u palaczy. Nadmiar witaminy A powoduje odwapnienie kości. 39 Z Noblistami w Sztokholmie Jak końce chromosomów stały się początkiem? Z prof. Elisabeth Blackburn - laureatką Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii za rok 2009, rozmawia Roman Warszewski. Nagrodę Nobla wraz z profesorem Jackiem Szostakiem i profesor Carol Greider otrzymała Pani za prace nad telomerami. Co to są telomery? Telomery to ochronne zakończenia chromosomów - molekularnych konstrukcji, w których w każdej komórce zawarta jest informacja genetyczna. Są one czymś w rodzaju pancerza, który osłania owe końcówki. Gdyby telomerów nie było, chromosomy szybko ulegałyby uszkodzeniu. Podlegałyby systematycznemu psuciu przy każdej replikacji komórki. Przez to mielibyśmy do czynienia ze stałym uszkadzaniem materiału genetycznego. Dziedziczenie i życie przestałyby być możliwe. prof. Elisabeth Blackburn - laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii za rok 2009 To znaczy, że telomery są czymś niezwykle istotnym... Ich wagę porównać można do znaczenia podwójnej helisy DNA. Prace nad telomerami to badania z tej samej półki, co studia Watsona i Cricka nad przestrzenną strukturą DNA. W przypadku prac tej dwójki, też chodziło o odporność struktur molekularnych. Do czasu, gdy Crick i Watson tego nie wyjaśnili, nie było wiadomo, jak białka wchodzące w skład DNA są ze sobą połączone. Pozostawało też tajemnicą, w jaki sposób przy replikacji DNA nie dochodzi do uszkodzenia jego struktur -dlaczego DNA wykazuje tak dużą odporność, również pod względem mechanicznym. Czy to znaczy, że spodziewała się Pani tej nagrody? Wszak Watson i Crick w 1959 roku - czyli dokładnie pół wieku temu! - za opracowanie modelu podwójne helisy DNA także otrzymali Nagrodę Nobla... Nie, nagrody nie spodziewałam się. Nawet nie przyszło mi to do głowy! Rzecz w tym, że przez długi czas ani ja, ani nikt z naszej nagrodzonej trójki, nie zdawał sobie sprawy ze znaczenia naszych odkryć. W chwili, gdy je podejmowaliśmy, były to badania jak najbardziej podstawowe - niezwykle abstrakcyjne i - jak nam się to wtedy wydawało - bardzo odległe od jakiegokolwiek praktycznego zastosowania. Dopiero dziś, po około ćwierćwieczu, oczywiste stały się praktyczne implikacje naszych dociekań i końce chromosomów stały się prawdziwym początkiem. Ale właśnie coś takiego jest charakterystyczne dla badań podstawowych gdy są one podejmowane, zdają się być sztuką dla sztuki. Dopiero po upływie wielu lat stają się fundamentem, z którego wyrastają całe nowe działy i dziedziny posiadające jak najbardziej praktyczne implikacje. Zanim zajmiemy się stroną praktyczną, wyjaśnijmy, z czego telomery są zbudowane... Składają się z gęsto upakowanych odcinków DNA, które tworzą rodzaj czapeczek na końcach chromosomów. Owe czapeczki można porównać do skuwek na końcach sznurowadeł. Dzięki owym skuwką, końce sznurowadeł nie strzępią się. Natomiast dzięki telomerom nie strzępią się – można powiedzieć - zakończenia chromosomów. Przez to może dochodzić do kompletnej replikacji zawartego w nich materiału genetycznego. Bez nich - w czasie kolejnych replikacji – materiał genetyczny stawałby się coraz mniej kompletny, ułomny, fragmentaryczny. To, w sposób nieuchronny, prowadziłoby to do śmierci organizmów, w skład których komórek wchodziłyby coraz bardziej uszkodzone chromosomy... W ten sposób dotarliśmy do praktycznego aspektu Pani badań... Tak, bo - jak udało się ustalić - istnieje bardzo ścisła korelacja między długością telomerów, a śmiertelnością organizmów. Wykazałam, że stopniowe skracanie się telomerów jest ściśle skorelowane ze starzeniem się organizmu. Ze studiów tych wynika, że telomery - w przyszłości mogą okazać się kluczem do zapanowania nad procesami starzenia się. Wiele wskazuje na to, że zahamowanie ich skracania się, może być równoznaczne ze znacznym spowolnieniem procesów starzenia. Telomery są zatem kluczem do długowieczności? Co najmniej -jednym z takich kluczy. Nie jedynym - bo procesy starzenia są bardzo złożone i na ich zaistnienie składa się wiele różnych czynników. Ale telomery w procesach tych na pewno odgrywają rolę pierwszoplanową. Jestem o tym przekonana. Wierzy Pani, że oddziałując na telomery można sterować długością życia? Nie tylko wierzę, ale wiem, że tak jest. W sposób jednoznaczny wynika to z badań. Na czym one polegają? Na razie nie są to badania kliniczne na ludziach, lecz na myszach; ale to coś całkowicie 41 normalnego w dziedzinie, która prezentuję. Krzyżując ze sobą myszy o ponadprzeciętnie długich telomerach, w kolejnych generacjach bardzo wyraźnie wydłużał się okres ich życia. Natomiast krzyżując ze sobą myszy o stosunkowo krótkich telomerach, w kolejnych pokoleniach myszy żyły coraz krócej. Czy jest szansa, że taka sama prawidłowość mogłaby wystąpić u ludzi? Tak, nie mam co do tego wątpliwości. Telomery są bowiem strukturą typową dla wszystkich organizmów żywych. Równie uniwersalne są procesy, na które wywierają one wpływ oraz wynikające z tego konsekwencje. Ale droga do wydłużania ludzkich telomerów jest - jak się domyślam - bardzo daleka i najeżona jeszcze wieloma przeszkodami... To prawda, ale nawet jeśli w tej chwili nie podjęlibyśmy się jeszcze wydłużania telomerów (choć wiemy już jak można stymulować ich wzrost), już teraz możemy starać się przeciwdziałać ich skracaniu. W jaki sposób? Wiemy już np., że każdy stres pozostawia coś w rodzaju blizny na telomerach, co w dalszej konsekwencji prowadzi do ich skracania. Na pewno należy więc unikać stresów. Natomiast bardzo pozytywne skutki na poziomie molekularnym niesie wraz ze sobą.... medytacja, która stres rozładowuje i niweluje! Skazy widoczne na telomerach w mikroskopach elektronowych, po kilkugodzinnych sesjach medytacyjnych po prostu znikają! By efekt ten utrwalić, sesje medytacyjne. Trzeba kilka razy powtórzyć. Naprawdę? Tak, to co wielu do tej pory wiedziało tylko intuicyjnie, teraz - dzięki badaniom nad telomerami -jesteśmy w stanie wyjaśnić na poziomie molekularnym. Czy z tego - na przykład - wynika, że pesymiści mają krótsze telomery? To zależy od tego, jakie telomery odziedziczyli. Na pewno jednak ich telomery ulegają szybszemu skracaniu niż ma to miejsce u bardziej odpornych na stres optymistów. Nie ma co do tego wątpliwości. Skracanie się telomerów to proces nieodwracalny? Otóż... - z moich badań wynika, że wcale nie. Że organizm - posiadając ogromny potencjał samo naprawczy -jest w stanie wiele z powstających na telomerach blizn, usunąć i wymazać. Problem tylko z tym, że często owych mikro urazów jest tyle, iż nie jest on w stanie z pracą tą uporać się na czas. Można mu w tym jakoś dopomóc? Tak jak mówiłam - telomery składają się z DNA. Naprawiać można je więc w taki sam sposób, jak staramy się naprawiać DNA: poprzez wprowadzanie do organizmów antyoksydantów, które mogą być porównane do... wszechstronnie przygotowanych ekip naprawczych. Ray Kurzweil - znany futurolog, zajmujący się m.in. medycyną, uważa, iż takie ekipy naprawcze w przyszłości powstaną dzięki zastosowaniu nanotechniki: stanowić je będą mini-roboty poruszające się w organizmie wraz z krwią... 42 Ale budowanie takich mini-robotów - moim zdaniem - całkowicie mija się z celem, bo w przyrodzie są one dostępne i to w formie jak najbardziej naturalnej... Właśnie jako antyoksydanty? Oczywiście! A która z tych substancji jest według pani najskuteczniejsza i najbardziej uniwersalna? Z moich ustaleń wynika, że wiodący jest resweratrol, związek chemiczny występujący m.in, w czerwonym winie. Używając obrazowego porównania, można powiedzieć, iż jest on posłańcem, który nieustannie namawia organizm do podjęcia wszystkich możliwych samo napraw na poziomie molekularnym. Jakby mówił organizmowi: „Jeśli chcesz długo żyć, nie śpij i weź się wreszcie do roboty. Napraw to, co jesteś w stanie skorygować". I siła jego perswazji jest tak duża, że organizm najczęściej go słucha... Znany jest mechanizm, który o tym decyduje? Nie, tego jeszcze nie wiemy. Ale - na poziomie molekularnym - jesteśmy w stanie obserwować pozytywne skutki jego działania. Czy dlatego w czasie bankietu, który 10 grudnia, w Sztokholmie, został wydany na cześć tegorocznych laureatów Nagrody Nobla - oprócz szampana - dominowało czerwone wino? Taka była moja skromna sugestia. 43 Nobel za skok na głęboką wodę prof. Jack Szostak - laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii za rok 2009 Z prof. Jackiem Szostakiem - laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii za rok 2009, rozmawia Roman Warszewski. Pańskie nazwisko brzmi bardzo polsko... Rzeczywiście, ale muszę pana rozczarować: niewiele wiem na ten temat. Rodzinna tradycja mówi co prawda, że pięć pokoleń temu - na przełomie XIX i XX wieku - nasz wspólny przodek przybył z Europy Wschodniej do USA, ale w Stanach to całkiem normalne: jeśli nie jest się Indianinem, to każdy kiedyś skądś przybył. Nie jestem więc, co pewnie pana rozczaruje - niedawno naturalizowanym na gruncie amerykańskim Polakiem, lecz Amerykaninem z krwi i kości. Oczywiście nie mówię też po polsku. Co nobel zmienił w pańskim życiu? Na razie jest wiele zamieszania z tego powodu i mogę spędzać w laboratorium znacznie mniej czasu niż bym sobie tego życzył. Ale trzeba jakoś przetrwać to tsunami, za jakiś czas wody szeroko rozlanej rzeki znów wrócą do swego pierwotnego koryta. Na razie często jestem pytany o rzeczy wykraczające poza granicy mojej specjalności i co chwila muszę wypowiadać się na tematy, o których – tak naprawdę - nie mam najmniejszego pojęcia... Ja chcę jednak rozmawiać z panem o tym, co robi pan w laboratorium. Konkretnie, które z pana prac zostały nagrodzone? Powiedziałbym, że dostałem nobla przede wszystkim za odwagę. To, co zrobiłem i na co się porwałem, nie miało prawa zadziałać; to był autentyczny skok na głęboką wodę. Podejmując na początku lat 80-tych wraz z Elisabeth Blackburn kluczowy eksperyment, który po prawie trzydziestu latach skłonił Komitet Noblowski do przyznania mi tegorocznej Nagrody Nobla, zarówno Elisabeth jak i ja wiedzieliśmy, że w zasadzie porywamy się z motyką na Słońce; że jest minimalna szansa, by wynik przeprowadzanego przez nas doświadczenia był pozytywny. Ale ku naszemu ogromnemu zdumieniu był! Na dodatek był tak wyraźny i tak jednoznaczny, iż nie pozostawiał miejsca na żadne wątpliwości! W związku z tym, że w tym eksperymencie zdarzyło się coś bardzo dziwnego i niespodziewanego, natychmiast zdaliśmy sobie sprawę, że jest to coś ważnego. Na czym polegało owo kluczowe doświadczenie? Wtedy, na początku lat 80. pracowałem nad sztucznymi chromosomami. Problem polegał jednak na tym, iż te chromosomy były bardzo nietrwałe. Ich końce były źle zaplecione i przez to w kolejnych replikacjach, następne generacje mini chromosomów ulegały bardzo szybkiej degradacji. Wtedy na jednaj z konferencji naukowych spotkałem Elisabeth Blackburn, która mówiła o pewnych sekwencjach DNA, które udało jej się wyodrębnić z końców chromosomów pantofelków Tetrahymena. Owe odcinki DNA składające się z sekwencji białek GGGGTT charakteryzowały się wielką trwałością. Wpadliśmy więc na pomysł, by owe wyodrębnione odcinki DNA przenieść na końce moich łatwo rozszczepiających się minichromosomów. Ponieważ chromosomy pantofelka i moje sztuczne chromosomy nie miały z sobą nic wspólnego, sądziliśmy, iż odcinki DNA wyodrębnione przez Elisabeth nie miały prawa przyjąć się na nowym gruncie. Stało się jednak inaczej. Sekwencje białek GGGGTT doskonale połączyły się z moimi minichromosomami, a one same przez to bardzo się ustabilizowały. W wyniku kolejnych replikacji nie ulegały już takiemu psuciu się jak poprzednio i zaczęły funkcjonować jak normalne, pełnowartościowe chromosomy. Czy zaobserowane zjawisko mogło wynikać z tego, że pana mini-chromosomy były sztuczne? Też tak początkowo przypuszczaliśmy. Dlatego w następnym doświadczeniu użyliśmy już chromosomów drożdży. Skutek był jednak dokładnie taki sam jak w przypadku sztucznych minichromosomów. W ten sposób narodziły się telomery - bo taką nazwę nadaliśmy białkowym sekwencjom GGGGTT. Nie było wątpliwości, że były one czymś bardzo istotnym i absolutnie podstawowym dla narodzin życia na Ziemi. W związku z tym, że chromosomy bez nich nie mogły funkcjonować, były one najprawdopodobniej znacznie starsze niż same chromosomy. Mieliśmy zatem przed sobą, pod względem genetycznym, jedną z najstarszych cząsteczek białkowych, coś w rodzaju białkowej skamieniałości. W tej chwili jednak nie zajmuje się już pan telomerami... Nie, i tu mój prawdziwy podziw dla Komitetu Noblowskiego za stopień skrupulatności, z jaką dokonał on w zasadzie ściśle historycznej kwerendy dokonań biologii molekularnej z początku lat 80. „. Moje odejście od telomerów po odkryciu jakiego z Elisabeth Blackburn dokonaliśmy prawie 30 lat temu, było podyktowane tym, iż zaraz potem telomerami zainteresowało się bardzo wielu badaczy (zwłaszcza, gdy stwierdzono, iż stopniowe skracanie się telomerów jest ściśle skorelowane ze starzeniem się organizmów). Wiedziałem, że w tej dziedzinie w przyszłości będzie panował bardzo duży tłok, tymczasem ja preferuję poruszanie się po terenach absolutnie dziewiczych. Czym więc zajmuje się pan w tej chwili? Pracuję nad początkami ewolucji w wymiarze molekularnym. Staram się odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób doszło w wymiarze molekularnym do przerzucenia mostu między materią nieożywioną a ożywioną. Inaczej mówiąc, chcę odpowiedzieć na pytanie, co umożliwiło dokonanie się pierwszego podziału cząstki nieożywionej, która poprzez dokonanie się owej replikacji, nagle ożyła. Bardzo fascynujący temat... O tak, jesteśmy mniej więcej w takim stadium rozwoju naszej wiedzy w tej dziedzinie, jak to, gdy w 1982 ropku z Elisabeth Blackburn dokonywaliśmy naszego, teraz okazuje się przełomowego eksperymentu. 45 A co pana zdaniem zadecydowało o przekroczeniu granicy między tym, co nieożywione, a tym, co już żyje (i się replikuje)? Z moich badań wynika, że kluczowe były trzy czynniki: chaos, spontaniczność i czas. Reszta wynikała z rachunku prawdopodobieństwa. O telomerach już pan więc prawie zapomniał? O nie, właśnie teraz wszyscy mi o nich bardzo intensywnie przypominają, a ponadto badając pierwociny ewolucji molekularnej, będę chyba niedługo w stanie odpowiedzieć na pytanie, skąd się wzięła telomeraza: kluczowy enzym dla utrzymania w dobrej formie telomerów, który w 1984 roku odkryła Carol Greider - także wyróżniona „medycznym noblem". To odkrycie to najpiękniejszy prezent, jaki dostałam pod choinkę Z prof. Carol W. Greider - laureatką Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny, rozmawia Roman Warszewski - Odkrycia, za które otrzymała pani tegoroczną Nagrodę Nobla, dokonała pani w dniu Bożego Narodzenia 1984 roku. Czy to znaczy, że nawet święta spędza pani w laboratorium? prof. Carol W. Greider - laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii za rok 2009 W 1984 roku miałam 23 lat i byłam dopiero studentką, mająca szczęście pracować z prof, Elizabeth Blackburn. Razem wkraczałyśmy na całkiem nieznany obszar wiedzy. W tamtym okresie był to jeden z najciekawszych tematów biologii molekularnej. Poza tym czułam, że coś wisi w powietrzu... Nie było mnie wtedy w laboratorium, poszłam tylko odebrać wywołane klisze ze zdjęciami rentgenowskimi. Było naprawdę warto dostałam najpiękniejszy prezent pod choinkę: po raz pierwszy ujrzałam ślad nowej, nieznanej dotąd substancji chemicznej - enzymu, które wkrótce potem nazwany został telomeraza. Czym jest telomeraza? To substancja, która powoduje, iż telomery - ochronne zakończenia chromosomów, którymi w tamtym czasie zajmowała się Elizabeth Blackburn i Jack Szostak - mogą się odnawiać. Istnienie tej substancji wyjaśniło to, co do tej pory było niewytłumaczalne: w jaki sposób chromosomy mogą się replikować na całej swojej długości. Telomeraza była substancją, która to umożliwiała, dostarczając do tego m.in. budulca. Dlaczego telomeraza jest substancją tak ważną? Jest istotna, bo telomery są bardzo ważne. Telomery decydują o starzeniu się organizmu, 46 natomiast telomeraza kiedy dostarcza się ją odpowiednim chromosomom może spowodować, iż chromosomy przestają się starzeć. A przez to przestaje się starzeć cały organizm? Dokładnie. Można wręcz doprowadzić do nieśmiertelności komórki! Brzmi to zbyt pięknie, by mogło być prawdą. Prawdą jest, ale ta prawda ma też drugie oblicze. Bo obfitość telomerazy może prowadzić do powstania nowotworów. Komórki nowotworowe bardzo dobrze rozmnażają się dzięki obfitości telomerazy. Tak więc próby wydłużania życia za pomocą telomerazy nie mogą się udać. Droga ku dłuższemu życiu musi prowadzić innym szlakiem... Jakim? Telomeraza sama nie znajdując tu zastosowania, naprowadza nas na odpowiedni ślad: krótkie telomery, powstające na skutek niedoboru telomerazy, indukują niszczenie DNA poprzez emisję białka P53, odpowiedzialnego za inicjowania apoptozy - samobójczej śmierci komórek. By do tego nie dopuścić, należy stale dokonywać napraw uszkadzającego się DNA. To natomiast robić potrafimy i jest to stosunkowo proste: należy podawać duże ilości antyoksydantów, które albo naprawiają DNA, albo opóźniają jego psucie. Można się domyślać, że istnieje jakiś związek między skracaniem się telomerów, a chorobami wieku zaawansowanego... Tak, moje badania to potwierdzają. Tak jak nadmiar telomerazy prowadzić może do nowotworów, jej niedobór (powodujący skracanie się telomerów) związany jest z występowaniem różnych chorób: cukrzycy typu II, schorzeń hematologicznych, chorób szpik kostnego, zwłóknienia płuc, czy z nietolerancją na chemioterapię. Krótkie telomery powodować mogą też spadek odporności poprzez znniejszanie liczby limfocytów B i T. Oddziaływanie skracania się telomerów na organizm jest zatem bardzo kompleksowe. Przeciwdziałając temu procesowi, można osiągnąć równie kompleksowe skutki. Tym razem jednak jak najbardziej pozytywne. Wierzy pani w realną możliwość znacznego wydłużenia ludzkiego życia w niedalekiej przyszłości? O realności takiej możliwości jestem jak najbardziej przekonana. I nie mam tu na myśli wydłużenie ludzkiej wegetacji, lecz życia pełnego i bardzo aktywnego. Trwającego w zdrowym komforcie do bardzo późnych lat. Czy tegoroczne święta Bożego Narodzenia znów zamierza pani spędzić w pracy? Obawiam się, że tak. Nobel dodał mi wielu nowych, nieprzewidzianych obowiązków i stracony czas będę musiała teraz choć częściowo nadrobić. 47 Zdrowie i uroda kobiet w ciąży, matek karmiących i dzieci Poniższy artykuł jest streszczeniem artykułu o tym samym tytule autorstwa: dr Eugeniusza Siwika - położnika-ginekologa, twórcy systemu porodów naturalnych w Polsce. W ciągu ostatnich kilkuset lat zapasy tlenu w atmosferze ziemskiej zmniejszyły się prawie o 50%. Tam gdzie jest jego wystarczająca ilość, nie rozwijają się choroby, czujemy się zdrowi, mamy ładną cerę, dzieci rodzą się zdrowe i bez wad genetycznych. Brak tlenu powoduje powstanie większej ilości wolnych rodników. Co to są wolne rodniki? Wolne rodniki to wrogowie zdrowia i urody. To atomy lub cząsteczki zdolne do samodzielnego istnienia mające jeden lub więcej niesparowanych elektronów. W literaturze spotkamy się z określeniem reaktywne formy tlenu (RFT). Do RFT należą: tlen singletowy, ozon, rodnik wodorotlenkowy, anionorodnik ponadtlenkowy, nadtlenek wodoru, rodnik wodorotlenowy, kwas nadtlenoazotowy i jego anion. Tak więc starzenie i choroby to uszkodzenia spowodowane przez atak RFT pewnych części komórek całego organizmu. Jakich struktur to dotyczy? DNA, błon komórkowych, lipidów krwi i tkanek, mitochondriów, lizosomów, czyli fundamentalnych struktur każdej komórki, które uszkodzenie jest przyczyn powstawania chorób. Co chroni przed atakiem wolnych rodników? Przed ich atakiem chronią nas antyoksydanty. Antyoksydacyjny - czyli antyrodnikowy system obronny działa na czterech poziomach: 1. antyoksydanty przeciwdziałają powstawaniu wolnych rodników (oksydantów), 2. system obronny antyoksydantów przechwytuje powstałe wolne rodniki (oksydanty), 3. organizm posiada zdolność wymiatania niebezpiecznych antyoksydantów i hamuje reakcję łańcuchową grożącą powstaniem licznych nowych oksydantów, 4. antyoksydanty eliminują i zastępują uszkodzone cząsteczki nie nadające się do naprawy. Jak można się przed nimi chronić? Przez zastosowanie flawonoidów w postaci suplementów: Flavon max (dla osób dorosłych) i Flavon kids (dla dzieci, kobiet ciężarnych i karmiących). Flavon kids to nie tylko flawony i flawonoidy, lecz również mikroelementy, witaminy i inne wartościowe substancje odżywcze z przeznaczeniem głównie dla dzieci, kobiet ciężarnych i karmiących. W składzie biochemicznym Flavonu kids wykorzystano koncentraty soków z: czarnej porzeczki, wiśni, jeżyny, jagody, buraka i rokitnika, o rzadko spotykanej koncentracji naturalnych barwników - flawonoidów. Bez czarny - Sambucus nigra, czarna jagoda - Vaccinium myrtillus, wiśnia pospolita - Prunus cerasus, burak zwyczajny - Beta vulgaris, rokitnik zwyczajny Hippophae rhamnoides, czarna porzeczka - Ribesh nigrum, jeżyna - Rubus plicatus. Wyżej wymienione owoce i warzywa zawierają w sobie następujące, ważne dla zdrowia, naturalne składniki odżywcze: > związki flawonowe, > flawonoidy (rutyna, kwercetyna, izokwercytyna), > barwniki antocyjanowe (alantoina), > alkaloidy (betanina, betanidyna), beta-karotenoidy, cyjanidyny-delfinidyny, > fosfolipidy, garbniki, garbniki katechinowe, glikozydy, > aminokwasy, białka, pektyny, > kwasy organiczne (bursztynowy, jabłkowy, cytrynowy, glikuronowy, winowy i inne), > kwasy tłuszczowe (olejowy, linolowy, izolinolowy, linolenowy), > dwucukry (galaktoza, arabinoza, maltoza), > olejki eteryczne, > sole mineralne (K, Ca, Mg, Fe) i mikroelementy (Fe, P, M, Cu, Ca, Bo), > witaminy: beta karoten, wit. C, wit. E, witaminy z grupy B (BI, B2, PP, B6, kwas foliowy). Dlaczego Flavon Kids? Ponieważ procentowa zawartość składników odżywczych w kupowanych warzywach i owocach spadła w ciągu ostatnich 20 lat o 65%. Żeby tę różnicę uzupełnić, kobieta w ciąży i karmiąca musiałaby zjeść dziennie od 6 do 10 kg owoców i warzyw. Natomiast dzienna dawka Flavonu Kids dla kobiety w ciąży odpowiada 3,5 kg świeżych, ekologicznych owoców i warzyw. Dlaczego Flaron Kids jest tak ważny dla Ciebie i Twojego malucha? Szczególne korzyści ze stosowania Flavonu kids w czasie ciąży i karmienia: > receptura oparta na pracy laureata nagrody Nobla, Węgra Prof. Alberta Szenet-Gyorgi, jak też współczesnych naukowców, > owoce pochodzą z klimatu zamieszkania, czyli Europy, > pochodzenie owoców to ekologiczne uprawy z najczystszego środowiska, > użyte ciemne barwniki o wysokiej zawartości flawonów („dzikie owoce") zawierają ogromną ilość przeciwutleniaczy, głównie flawonoidów, > porcja dziennej dawki dla kobiety w ciąży i karmiącej to równowartość 3,5 kg wymienionych 49 owoców i warzyw, > nie powoduje najmniejszych dolegliwości żołądkowych przy stosowaniu, > mleko karmiącej mamy jest bogate w wartościowe składniki odżywcze, ważne dla rozwoju dziecka w trakcie ciąży jak również po narodzinach w czasie karmienia piersią, > wygoda w przyjmowaniu Flavonu, > profilaktyka wszelkich schorzeń w czasie przebiegu ciąży. Dlaczego matczyna pierś jest najlepsza? Racjonalne odżywianie kobiet w ciąży i w czasie karmienia noworodka powinno zawierać odpowiednią ilość energii, a także niezbędne składniki odżywcze w prawidłowej ilości i proporcji, co wpływa na zdrowie matki i jej dziecka, a później na zdrowie całego społeczeństwa. Bardzo dobre samopoczucie w ciąży, ładna cera, brak rozstępów, wspaniała laktacja i zdrowy noworodek to najważniejsze atrybuty. Podczas stosowania Flavonu kids matki karmiące mówią, że mleko, które pije noworodek wygląda jak śmietana z pomarańczą, a noworodki są bardzo szczęśliwe, dobrze śpią i przybierają na wadze. Stosowanie Flavonu kids jako uzupełnienie diety w okresie planowania ciąży (dwoje partnerów) i jej rozwoju, jest najbardziej poszukiwaną formą profilaktyki zdrowia i prawidłowego rozwoju noworodka. Jeśli masz dość tysięcy innych suplementów w formie syntetycznych tabletek, rozpocznij naturalną profilaktykę zdrowia już teraz. Warto inwestować w rozwój dziecka już w czasie ciąży, po porodzie i w pierwszych kilku latach jego życia. Biorąc pod uwagę uzasadnienie treści zawartej w pierwszej części artykułu oraz skład Flavonu kids i jego potencjalne działanie, należałoby stwierdzić, że nie mieliśmy dotychczas tak wszechstronnego suplementu diety z przeznaczeniem dla kobiet w ciąży, matek karmiących i dzieci. Mogę go rekomendować z całą odpowiedzialnością po trzydziestu latach prowadzenia ciąż, jak też po 15 latach doświadczeń w porodach naturalnych. dr Eugeniusz Siwik - położnik-ginekolog 50 Na czym polega wyjątkowość koncentratów Flavon? Ostateczny skład oraz proporcje składników koncentratów Flavon został opracowany przez zespół naukowców pod kierownictwem ucznia noblisty Alberta Szent-Gyorgyi: prof. dr Zoltan Dinya, członka Węgierskiej Akademii Nauk, światowego autorytetu w dziedzinie walki z chorobami nowotworowymi, który od lat zajmuje się badaniami nad bioflawonoidami i opracował już 150 prac naukowych na ten temat. Przy opracowaniu receptury produktów Flavon skorzystano z: > najnowszych wyników badań naukowych XXI stulecia, > wielowiekowych doświadczeń medycyny ludowej, > efektów wieloletniej pracy badawczej prof. Alberta Szent-Gyorgyi, Węgra, laureata nagrody Nobla z 1937 r. za odkrycie (zidentyfikowanie i ustalenie budowy chemicznej) witaminy C oraz nityny i hesperydyny - bioflawonoidów wspomagających przyswajalność witaminy C, które nazwał witaminą P. Tak więc z pełną odpowiedzialnością można powiedzieć że za wyjątkowość koncentratów Flavon odpowiadają takie czynniki jak: 1. Skład opracowany przez zespół naukowców w oparciu o badania naukowe. Koncentraty Flavon produkowane są według receptur opracowanych w wielu badaniach naukowych. Gwarantuje to wysoką skuteczność działania suplementów i bezpieczeństwo ich stosowania. 2. Koncentraty Flavon są produkowane bez użycia chemicznych konserwantów, barwników ani innych sztucznych dodatków. Produkty Flavon nie są również poddawane działaniu wysokiej temperatury, nie są nawet pasteryzowane. Trwałość produktów Flavon została uzyskana poprzez skoncentrowanie dużej ilości wielu różnorodnych bioflawonoidów naturalnych związków roślinnych pozyskanych ze skórek różnych owoców i warzyw. Związki te wykazują naturalne właściwości bakteriobójcze i przeciwgrzybiczne. 3. Zastosowanie najnowocześniejszej technologii produkcji. Uzyskanie koncentratu z owoców i warzyw użytych do produkcji produktów Flavon polega na odparowywaniu zawartej w nich wody. Koncentraty Flavon uzyskiwane są przy użyciu najnowocześniejszej technologii i urządzeń, które zostały zaprojektowane i wykonane specjalnie na indywidualne zamówienie zakładu zajmującego się ich produkcją. Metoda produkcji koncentratów Flavon, która nie uszkadza substancji odżywczych zawartych w owocach i warzywach jest objęta tajemnicą handlową. 4. Surowa forma koncentratów Flavon. Dla zachowania trwałości koncentraty Flavon nie są pasteryzowane. Temperatura wytwarzania tych koncentratów nie przekracza 46°C, co pozwala zachować czynność biologiczną i wszystkie dobroczynne właściwości cennych dla zdrowia, naturalnych związków bioflawonoidowych i innych polifenoli, enzymów, aminokwasów, witamin i minerałów, pozyskanych z tych owoców i warzyw. Jest to 51 niezwykle ważne gdyż bioflawonoidy tracą swoją aktywność biologiczną w temperaturze powyżej 46°C i w temperaturze poniżej 0°C, enzymy giną w temperaturze 48-56°C, a straty witamin w wyniku obróbki termicznej wynoszą średnio ok. 85% i w tej sprawie nie ma większego znaczenia, czy żywność smażymy, dusimy, gotujemy na parze, czy poddajemy obróbce termicznej w inny sposób . 5. Ekologiczne pochodzenie surowców. Owoce i warzywa użyte do produkcji koncentratów Flavon pochodzą z ekologicznych plantacji i upraw czystych ekologicznie i posiadają certyfikaty ekologicznego pochodzenia. Owoce i warzywa te nie są nawożone chemicznie i nie stosuje się wobec nich chemicznych środków ochrony roślin, dlatego są one szczególnie bogate w naturalne substancje odżywcze, m.in.: bioflawonoidy, enzymy, aminokwasy, witaminy i minerały. 6. Niezrównane bogactwo składników. Jeden koncentrat Flavon produkowany jest z wielu różnych rodzajów owoców i warzyw, w zależności od rodzaju koncentratu. Takiego bogactwa owoców i warzyw próżno szukać wśród innych naturalnych, a tym bardziej syntetycznych i półsyntetycznych suplementów diety. 7. Kompleks składników odżywczych. Koncentraty te dostarczają organizmowi kompleks nie tylko witamin i minerałów, ale również enzymów, aminokwasów i naturalnych związków fitochemicznych, w tym m.in. bioflawonoidów - barwników roślinnych pozyskanych ze skórek owoców i miąższu bezpośrednio pod skórką. Skórki i miąższ pod skórką to miejsca, w których występuje szczególnie duże nagromadzenie witamin, minerałów i innych substancji odżywczych, w tym także bioflawonoidów. Bioflawonoidy spełniają rolę m.in. przeciwutleniaczy, neutralizujących wolne rodniki, które we współczesnych czasach z powodu np. zanieczyszczenia środowiska i stresów dnia codziennego, dostają się do naszych organizmów w ogromnych ilościach i mają destrukcyjny wpływ na komórki i narządy naszego ciała. 8. Dostosowanie produktu do potrzeb odbiorcy. Skład produktów Flavon został troskliwie skomponowany z myślą o potrzebach ludzi, dla których są one przeznaczone, np. koncentrat Flavon Kids, opracowany z myślą o dzieciach, kobietach w ciąży i karmiących, cechuje wysoka zawartość kwasu foliowego, który jest bardzo ważnym czynnikiem m.in. rozwoju mózgu i układu nerwowego dziecka. 9. Szeroki wybór produktów. Koncentratów tych jest 8 rodzajów, z których można wybrać odpowiedni, dostosowany do potrzeb swojego organizmu. Jeśli nie wiesz jaki koncentrat wybrać dla siebie lub swoich bliskich, skontaktuj się ze swoją osobą wprowadzającą, a ona pomoże Ci w dokonaniu wyboru. 10. Efekt wzajemnego wzmacniania się i tonizowania właściwości zawartych składników. Owoce i warzywa użyte do produkcji koncentratów Flavon zostały dobrane w takich zestawieniach i proporcjach, aby nawzajem wzmacniały i tonizowały swoje działanie w zależności od potrzeb organizmu. Efekt ten jest nie do osiągnięcia w warunkach domowych, gdyż niezastosowanie w domowym sposobie któregokolwiek ze składników koncentratu oznacza o połowę mniejszą moc działania uzyskanej mikstury, a wykorzystanie wszystkich składników w warunkach domowych jest niemożliwe, gdyż w surowej, ekologicznej formie niektóre z tych składników nie są nawet dostępne w sklepach. 52 2 Gillian McKeith, "Jesteś tym, co jesz", Rebis Dom Wydawniczy, 2005, s. 215. 11. Bardzo wysoka wchłanialność. Suplementy Flavon posiadają bardzo wysoką wchłanialność ponad 95%, podczas gdy inne suplementy dostępne na rynku syntetyczne suplementy diety mają wchłanialność 8-11%. 12. Niezwykle bliska naturze konsystencja żelu, unikalna nawet wśród naturalnych suplementów diety. Wszystkie koncentraty Flavon oferujemy w formie, która jest niezwykle bliska naturze. Konsystencja żelu powoduje, że produkt jest łatwy w konsumpcji dla wszystkich niezależnie od wieku i stanu zdrowia. Formie żelu produkt zawdzięcza również swoją aż 95% wchłanialność. Wiele firm produkuje tzw. naturalne suplementy diety w postaci kapsułek, tabletek, płynów. Jednakże sprowadzenie naturalnych składników do postaci tabletki znacznie zmniejsza ich przyswajalność : sprawia, że po części zaczynają się one zachowywać jak syntetyczne. Tabletki są 20krotnie słabiej przyswajalne, a płyny mają 4-krotnie mniejszą wchłanialność niż żel. 13. Wyborny smak i zapach. Spożywanie koncentratów Flavon, dzięki ich wybornemu smakowi i zapachowi, dostarcza codziennie wiele przyjemności. 14. Zezwolenie na dystrybucję we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Produkty Flavon po przejściu odpowiednich procedur, uzyskały pozwolenie Krajowego Instytutu Żywienia I Bezpieczeństwa Żywieniowego (OETI) akredytowanego przez UE, co gwarantuje autentyczność składników i wysoką jakość naszych produktów. Powyższe pozwolenie ważne jest na wszystkie kraje Unii Europejskiej. Produkty są pod stałą kontrolą Instytutu Badania Jakości TUV SUD KERMI. 15. Bezpieczeństwo stosowania produktu. Węgierska firma zajmująca się produkcją koncentratów Flavon GeSz Gaal es Sziklas Kft postawiła sobie za cel jak najdalej idące spełnienie oczekiwań konsumentów i zagwarantowanie im w 100% bezpiecznego produktu, dlatego wprowadziła i wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Żywności MSZ EN ISO 22000. 16. Gwarantowana bezglutenowość. Produkty Flavon max, Flavon Kids i Flavon Max + zostały przebadane w laboratorium firmy SGS S.A. (Societe Generale de Surveillance), która jest renomowaną szwajcarską jednostką kontrolną, największą tego typu niezależną organizacją na świecie. Analiza wykazała, że produkty Flavon max, Flavon Kids i Flavon Max + mogą być bezpiecznie spożywane osoby dotknięte skazą glutenową. 17. Brak skutków ubocznych. Produkty Flavon nie wywołują żadnych skutków ubocznych. 53 W okresie pierwszych 2 tygodni - 2 miesięcy organizmu mogą wystąpić natomiast objawy typowe dla detoksykacji organizmu, np. pocenie się stóp w nocy, lekkie, nie utrudniające życia rozwolnienie, wysypka na twarzy lub na ciele, ale są to objawy, które ustępują w przeciągu kilku tygodni. Aby zminimalizować objawy detoksykacji organizmu należy pić w ciągu dnia duże ilości czystej przegotowanej lub źródlanej wody (nie mylić z napojami gazowanymi, kawą, herbatą, itp.). Mogą też wystąpić objawy pieczenia lub bólu w miejscach w których przed użyciem wystąpiły stany zapalne, ze względu na trwający proces regeneracji tkanek i narządów pod wpływem dobrze wchłanianych składników odżywczych. 18. Moc działania. Produkty Flavon to silne (ale jednocześnie całkowicie bezpieczne) koncentraty owocowe i warzywne. Jeden słoiczek koncentratu Flavon powstaje z 40 kg owoców i warzyw z czystych ekologicznie upraw. To obrazuje jak silny i bardzo wartościowy jest ten koncentrat. Jest to możliwe dlatego, że produkty Flavon produkowane są z tego, co w owocach najcenniejsze i najbardziej wartościowe - ze skórek i miąższu znajdującego się bezpośrednio pod skórką. Reszta miąższu trafia do przetworów i mrożonek, które można kupić w supermarketach. Oznacza to, że dzienna dawka koncentratu owocowego - 2 łyżeczki 4-gramowe stanowi odpowiednik substancji odżywczych z 1,1 kg owoców z czystych ekologicznie upraw. Spożywanie dziennie analogicznej ilości owoców z supermarketu (a co dopiero z upraw ekologicznych) kosztowałoby znacznie więcej. 19. Brak ryzyka przedawkowania. Nie istnieje ryzyko przedawkowania produktów Flavon. Organizm człowieka sam odczuwa nasycenie składnikami odżywczymi, wówczas mózg wydaje polecenie o zaprzestaniu dalszej konsumpcji. Poza tym nawet w przypadku przyjęcia dawki produktu większej niż organizm potrzebuje, część substancji odżywczych jest magazynowana w wątrobie w celu późniejszego wykorzystania, a część jest rozkładana przez bakterie jelitowe i wydalana wraz z moczem. 20. Szerokie działanie prozdrowotne i bezpieczeństwo stosowania udowodnione w badaniach naukowych i klinicznych. Działanie prozdrowotne koncentratów Flavon zostało potwierdzone w wielu badaniach naukowych i klinicznych z kontrolną próbą placebo, przeprowadzonych przez szereg niezależnych instytucji naukowych i badawczych. 21. Niezależne badania naukowe i kliniczne ponad wszelką wątpliwość udowodniły również skuteczność i całkowite bezpieczeństwo stosowania suplementów diety z rodziny Flavon. Żadne inne naturalne suplementy diety dostępne na runku nie mogą się poszczycić tak wieloma badaniami klinicznymi, jak koncentraty Flavon. 22. Niezmiennie wysoka jakość produktów i stała kontrola jakości. Wysoka jakość jest podstawowym wymogiem koncentratów Flavon, dlatego producent przykłada dużą wagę do kontroli jakości. Na każdym etapie produkcji surowce użyte do wyrobu koncentratów Flavon są kontrolowane pod względem jakości i zawartości składników odżywczych i substancji czynnych. Kontroluje się wszystkie fazy procesu produkcji, począwszy od zakupu surowców, poprzez produkcję, na pakowaniu kończąc. W tym celu wprowadzony został rygorystyczny system kontroli jakościowej procesu produkcyjnego produktów żywnościowych HACCP oraz certyfikat ISO 22000, przy współpracy TUV NORD jako audytora. Systemy te gwarantują stałą, wysoką jakość 54 każdej partii Flavonu. Koncentraty Flavon spełniające wszystkie rygorystyczne i najsurowsze wymagania na świecie, to najlepsze suplementy do profilaktyki zdrowotnej oraz do stosowania dla poprawy zdrowia (w zwiększonych dawkach)! 23. Certyfikaty jakości. Jakość koncentratów Flavon (oczywiście po odpowiednich badaniach) została uznana za doskonałą przez wiele naukowych autorytetów, instytucji i organizacji, które przyznały produktom Flavon liczne nagrody i wyróżnienia. 24. Pierwsza liga suplementów. Jednymi z najlepszych produktów spełniającymi najwyższe normy czystości, naturalności i wysokiej jakości, są koncentraty Flavon, produkowane przez węgierską firmę GeSz Gaal es Sziklas Kft z siedzibą w Debreczynie. Komu polecamy koncentraty Flavon? Koncentraty z rodziny Flavon polecamy każdemu, kto: > szczególną troską otacza zdrowie własne i swojej rodziny, > chce poprawić swoje samopoczucie oraz podnieść poziom energii w naturalny sposób, > chce wzmocnić system odpornościowy swojego organizmu, > jest świadomym konsumentem i wie, że owoce i warzywa dostępne w sklepach i supermarketach mają znacznie obniżoną zawartość składników odżywczych, gdyż są uprawiane w większości na wyjałowionej ziemi, przy zastosowaniu nawozów sztucznych oraz chemicznych środków ochrony roślin. Ich jedzenie nawet w dużych ilościach nie tylko nie dostarcza potrzebnych ilości substancji odżywczych, ale wręcz zatruwa organizm pozostałościami środków chemicznych stosowanych do ich uprawy: insektydami, pestycydami i herbicydami. Nie jest możliwa rezygnacja zjedzenia warzyw i owoców w codziennym pożywieniu, więc tym bardziej potrzebujemy uzupełniać nasze zapotrzebowanie na substancje odżywcze naturalnymi suplementami diety - takimi, które mają jednocześnie właściwości odtruwające organizm ze szkodliwych związków chemicznych, > wie, że dla zachowania zdrowia niezbędne jest codzienne dostarczanie organizmowi substancji odżywczych z wielu różnorodnych owoców i warzyw, > nie ma możliwości jeść codziennie wielu różnych owoców i warzyw z ekologicznych źródeł (z upraw czystych ekologicznie), > ma świadomość że owoce jagodowe zawierają ok. 85% wody, a ok. 80% zawartych w nich 55 substancji odżywczych znajduje się w skórce i miąższu bezpośrednio pod skórką, dlatego jest możliwe zrobić z nich koncentrat w formie żelu, który ma nawet wyższą wchłanialność niż owoce w pierwotnej postaci, > ze względu na wykonywaną pracę lub tryb życia nie ma czasu lub możliwości jeść codziennie na surowo duże ilości warzyw i owoców, > chciałby spożywać owoce i warzywa w przyjemnej, wygodnej w użyciu i niezwykle łatwo przyswajalnej formie żelu > chce uzupełnić stosowaną dotychczas dietę (względnie niedobory pokarmowe) w niezbędne dla zdrowia substancje odżywcze (enzymy, witaminy, minerały, bioflawonoidy oraz inne przeciwutleniacze) poprzez konsumowanie smacznej i łatwo przyswajalnej potrawy, a nie proszków albo tabletek, > jest narażony na dużą ilość wolnych rodników w swoim organizmie w związku ze zwiększonym poziomem stresu, zanieczyszczenia powietrza, wody i gleby, paleniem papierosów lub wdychaniem dymu papierosowego, spożyciem leków farmaceutycznych i żywności wysoko przetworzonej, z dużą ilością ,konserwantów i innych dodatków chemicznych (także w przeszłości), > chce zredukować nadmiar wolnych rodników w swoim organizmie. Wolne rodniki uszkadzają komórki, tkanki i narządy, będąc przyczyną wielu groźnych chorób, w tym m.in. chorób układu krwionośnego, neurodegeneracyjnych oraz nowotworowych, > chce skorzystać z (szeroko opisywanych w literaturze przedmiotu) dobroczynnych właściwości skoncentrowanych wyciągów z różnorodnych owoców i warzyw, zapewniając sobie możliwość ich codziennego i systematycznego spożywania, co jest podstawowym warunkiem skuteczności ich oddziaływania, > chce dostarczać sobie i swoim najbliższym cennych dla zdrowia jagodowych owoców sezonowych (jagody, jeżyny, czarne porzeczki, maliny) w surowej postaci nie tylko w okresie letnim, ale przez cały okrągły rok, > chce dostarczać organizmowi owoców, które praktycznie nie są dostępne w sklepach w surowej postaci (np. acerola, alga spirulina, żeń-szeń), > chce w skuteczny i bezpieczny sposób oczyścić organizm z różnego rodzaju toksyn, (min. metali ciężkich i węglowodorów aromatycznych), nagromadzonych w organizmie w związku z zanieczyszczeniem powietrza, wody i gleby, paleniem papierosów lub wdychaniem dymu papierosowego, piciem alkoholu, spożywaniem leków syntetycznych oraz żywności wysoko przetworzonej z dużą ilością dodatków chemicznych (konserwantów, emulgatorów, środków spulchniających, sztucznych barwników, polepszaczy smaku), > chce skorzystać z suplementu diety nowej generacji, wyprodukowanego dla człowieka XXI wieku. Jak zapewnić sobie wysoką wchłanialność koncentratów Flavon? Aby zapewnić sobie maksymalnie wysoką wchłanialność koncentratów Flavon należy: > spożywać koncentrat między posiłkami, a odstęp powinien wynosić minimum 1/2 godziny. Przyjęcie dawki koncentratu z uwzględnieniem przerwy sprawia, że wchłania się ona prawie w całości. Zjedzenie koncentratu z innym pokarmem zmniejsza jego wchłanialność. Wyjątkiem jest koncentrat Flavon Active, który poleca się spożywać bezpośrednio po posiłku dla poprawienia metabolizmu. Zaleca się również spożycie jednej łyżeczki oleju z orzecha włoskiego, w celu zwiększenia przyswajalności. > dobrze jest nie pić płynów przez 15 minut po spożyciu koncentratu, gdyż popijanie rozcieńcza 56 koncentrat i zmniejsza jego wchłanialność, a żel ma 5-krotnie większą wchłanialność niż płyn. > zachowywać minimum 2- (a najlepiej 3-godzinny) odstęp pomiędzy przyjmowaniem (przepisanych przez lekarza) leków farmaceutycznych, a koncentratami Flavon, gdyż wiele leków ogranicza wchłanianie wielu witamin, minerałów i innych substancji odżywczych. > przechowywać koncentraty w lodówce, gdyż wtedy są one gęściejsze i mamy możliwość potrzymania dawki produktu pod językiem przez dość długi czas, co umożliwia wchłonięcie się go częściowo już przez ślinianki znajdujące się pod językiem, > rzucić palenie papierosów, które nawet 5-krotnie zwiększa zapotrzebowanie organizmu na przeciwutleniacze. Jeden wdech dymu papierosowego generuje aż 10A15 (10.000.000.000.000.000) wolnych rodników tlenowych, które uszkadzają komórki organizmu zapoczątkowując i stymulując powstawanie nowotworów, miażdżycy i wielu innych chorób na tle zapalnym oraz znacznie przyśpieszają proces starzenia się organizmu. Osoba wypalająca 1 paczkę papierosów dziennie musiałaby zjeść 5-krotną dawkę profilaktyczną koncentratów Flavon, aby osiągnąć taki sam efekt zdrowotny, co osoba niepaląca, przez co spożywanie koncentratów z przeciwutleniaczami zazwyczaj jest dla palaczy nieopłacalne finansowo. Obecnie na rynku istnieje bardzo dużo środków i terapii pomagających w rzuceniu nałogu nikotynowego. Wbrew pozorom nie są to zalecenia bardzo trudne do realizacji. Jeśli się do nich zastosujesz, Twój organizm będzie Ci wdzięczny, a Ty poczujesz się znacznie lepiej. Po pewnym czasie przyzwyczaisz się i zalecenia te nie będą stanowić dla Ciebie nic uciążliwego. Życzę dużo zdrowia. 57 Flavon - wielka siła malej łyżeczki Badania prowadzone przez szwedzkich i niemieckich naukowców wykazują, że przez hodowanie roślin w nienaturalnych warunkach oraz stosowanie chemicznych „polepszaczy", z upływem każdego roku zawartość witamin i minerałów w warzywach i owocach znacznie spada. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi niezbędną dawkę witamin i minerałów, musielibyśmy obecnie zjadać około 6 kilogramów warzyw i owoców dziennie (na dorosłego człowieka). Jak zatem zapewnić organizmowi potrzebne składniki? - Oto propozycja dla osób, które pragną zachować zdrowie oraz pełnię energii i cenią sobie naturalne, nieskażone chemią produkty. Flavon, jest to owocowo-warzywny suplement diety, wytwarzany z owoców i warzyw pochodzących z ekologicznych upraw. Dzięki specjalnym metodom pozyskiwania i łączenia ekstraktów, Flavon jest bogaty w witaminy, minerały i najskuteczniejsze naturalne przeciwutleniacze: witaminę C, witaminę E, selen i flawonoidy, przy czym nie zawiera żadnych konserwantów i sztucznych dodatków. Flawonoidy są naturalnymi substancjami czynnymi o działaniu przeciwutleniąjącym, które można znaleźć jedynie w roślinach (szczególnie w ciemnych owocach jagodowych). Ich najpotężniejszą bronią jest zdolność do neutralizacji wolnych rodników, niszczenia bakterii i wirusów oraz opóźniania procesów starzenia. Preparaty Flavon regenerują, dożywiają i wzmacniają każdą komórkę, zwalczają wolne rodniki i hamują rozwój nowotworów, wzmacniają system immunologiczny, zachowują równowagę chemiczną, przywracają prawidłowy przebieg procesów fizjologicznych. Pomagają organizmowi oczyścić się, zregenerować siły i wzmocnić odporność, aby w dużej części sam mógł pokonywać zagrożenia i problemy zdrowotne. Flavon® Kids Jest to kompozycja warzyw i owoców, zawierająca kompleksowy zestaw witamin i minerałów, polecana szczególnie dla dzieci, kobiet w ciąży z anemią i matek karmiących piersią. Uzupełnia (często jednostronną) dietę dziecka, pomaga utrzymać odporność i dobrze się rozwijać. Smak i konsystencja żelu sprawia, że dzieci chętnie go przyjmują. Zalecany jest także dla dorosłych, zarówno tych często chorujących, jak i tych zdrowych, którzy chcą zapewnić swojemu organizmowi optymalne dawki substancji potrzebnych do utrzymania zdrowia, siły i odporności na infekcje, wzmacnia kości, pomocny przy profilaktyce osteoporozy. Chroni i regeneruje system nerwowy, wzmacnia rozwój sprawności intelektualnej. Flavon® Kids zawiera: czarną jagodę -bogate źródło potasu, manganu, wapnia, żelaza, magnezu, cynku i naturalnej luteiny. Wykazuje wysoką zawartość witamin C, BI, B2, i E; > czarną porzeczkę - znacznie bogatsze niż cytrusy czy zielona papryka źródło witaminy C. Zawiera dużo witaminy B, żelaza, manganu, miedzi, jest także źródłem proantocyjanów i antocyjanów; > burak ćwikłowy - warzywo o wysokiej zawartości potasu, magnezu i wapnia, zawiera też cynk, miedź, fosfor, bor, kwas foliowy, betaniny i betacyjaniny; > rokitnik pospolity - zawiera 10 razy więcej witaminy C niż cytryna. Źródło witaminy A, β karotyny i flawonoidów; > jeżyna - ma duża zawartość fosforu i wapnia, odznacza się optymalną do przyswojenia dawką mikroelementów; > wiśnia - zawiera najskuteczniejsze przeciwutleniacze i melatoninę. Jest bogatym źródłem witamin A i C oraz selenu i flawonoidów (zawartość witaminy A i β-karotyny jest dwudziestokrotnie większa niż w truskawkach czy czarnych jagodach). Flavon® Green Jest to koncentrat wytwarzany z najzdrowszych i najbogatszych w minerały i mikroelementy warzyw. Ze względu na swe silne działanie, poleca się go osobom często chorującym, lub tym, którzy przeszli już intensywną kurację Flavonem Max Plus. Odżywia i odbudowuje komórki, przywraca siłę i odporność organizmowi, pomaga pozbyć się nawracających infekcji. Może być także stosowany przez osoby zdrowe, które nie są w stanie zapewnić swojemu organizmowi potrzebnej codziennej dawki warzyw. Jak i inne preparaty Flavon, Flavon Green nie zawiera konserwantów ani sztucznych dodatków i jest sporządzony z całkowicie naturalnych składników. W skład Flavonu Green wchodzi: > brokuł - bogate źródło potasu, wapnia, magnezu, sodu, żelaza, cynku i fosforu, jedno z najbardziej wartościowych warzyw, wykazuje silne działanie antyrakowe; > czosnek - zawiera witaminy: A, B1, B2, C i flawonoidy, stanowi naturalny antybiotyk; > szpinak - źródło witaminy K, luteiny, karotenoidów, chlorofilu i kwasu foliowego; > zielone pędy pszenicy - odżywiają i odtruwają, zawierają rozmaite mikroelementy i enzymy oraz składnik aktywny - chlorofil; > spirulina - źródło witamin, enzymów i mikroelementów niezbędnych do wzrostu i odnowy komórek. Zawiera chlorofil i błonnik; > marchew -jest bogata w aktywne składniki, karotenoidy, flawonoidy i olejki eteryczne; > seler - pozytywnie wpływa na ogólną odporność organizmu, dostarcza wapń, fosfor, żelazo i 59 mikroelementy a także pobudza pracę nerek; > korzeń pietruszki - ma pozytywny wpływ na zasadowość organizmu (wspomaga odkwaszanie). Jest bogaty w witaminy C i K, ma właściwości odwadniające i moczopędne; > zielona herbata - posiada właściwości pobudzające, zapobiega próchnicy zębów i zapewnia odpowiedni poziom cholesterolu; > rokitnik pospolity - jest bogaty w witaminę C, karotenoidy i flawonoidy. Zawiera dużą ilość antyoksydantów, wzmacnia układ immunologiczny; > grapefruit - odznacza się wysoką zawartością witaminy C i pektyn. Dzięki aktywnym składnikom, działa odświeżająco i wspomaga trawienie. Flavon Green jest tak samo czysty i bezpieczny jak Flavon Max. Warzywa użyte do produkcji pochodzą z upraw ekologicznych, certyfikowanych pozbawionych wszelkich związków toksycznych oraz zanieczyszczeń chemicznych. Wiemy już, że po spożyciu Flavon Green wzrasta zapotrzebowanie na wodę. W związku z powyższym należy spożywać więcej wody. Flavon Green obniża poziom cukru we krwi. Osoby chore na cukrzycę powinny sprawdzać systematycznie poziom cukru i dostosowywać leki. Może się bowiem zdarzyć, że będzie można obniżyć dawkę leku a nawet odstawić lek. Mamy pozytywne doświadczenia na zwierzętach ze składnikami Flavon Green. Okazuje się, ze niszczą komórki rakowe w piersi. Flavon® Active Jest to roślinny suplement diety dla dorosłych. Wspomaga odchudzanie i utrzymanie optymalnej wagi, usprawnia procesy metaboliczne, działa pobudzająco, odżywiająco, oczyszczająco i przeciwdziała procesom starzenia komórek. Zawiera polifenole, witaminę C, minerały i kofeinę. Postać żelu i unikalna technologia pozyskiwania ekstraktów zapewnia wysoką aktywność i biodostępność składników. Ze względu na działanie oczyszczające, przyjmując go należy pić dużą ilość wody - od 2 do 3 litrów dziennie. Wolny od konserwantów i sztucznych ulepszaczy, Flavon Active jest całkowicie bezpieczny i naturalny dla organizmu. Flavon Active zawiera ekstrakty z: > aronii - zawiera katechiny i antocyjany, witaminy B, B2, B6, E, PP i β-karoten, sole mineralne molibdenu, miedzi, boru, jodu, kobaltu, wapnia. Bogate źródło polifenoli; > ananasa - ma działalności antyrakowe i krwiotwórcze, regeneruje komórki, dba o czystość jelit i wspomaga procesy trawienia. Jest bogatym źródłem manganu, miedzi, jodu i żelaza; > maliny - zawarty w malinach kwas salicylowy działa antyseptycznie i obniża gorączkę. Ma wysoką zawartość rutyny i posiada właściwości krwiotwórcze; 60 > aceroli -jej owoce zawierają prawie 100 razy więcej witaminy C niż cytrusy. Ponadto jest także źródłem prowitaminy A oraz witaminy BI, witamina B2, witaminy PP, wapnia, fosforu i żelaza; > jagody acai - ma właściwości oczyszczające i odchudzające. Wykazuje wysoką zawartość antyoksydantów, nienasyconych kwasów tłuszczowych i aminokwasów. > opuncji figowej - ma właściwości odchudzające, jest bogata w kwasy organiczne, wapń, fosfor, żelazo oraz dużą dawkę witaminy C; > liści zielonej herbaty - posiadają właściwości pobudzające, zapobiegają próchnicy zębów i zapewniają odpowiedni poziom cholesterolu; > guarany - ze względu na wysoką zawartość kofeiny, ma właściwości energetyzujące i poprawia koncentrację. Pobudza pracę serca i układu nerwowego, działa przeciwzakrzepowo. Flavon Active został wyróżniony Wielką Nagrodą za Uznany Produkt Węgierski roku 2011. Flavon® Max Jest to specjalnie dobrana kompozycja minerałów i mikroelementów, stanowiących podstawę dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Odżywia i dotlenia komórki. Polecana jest szczególnie dla osób z chorobami naczyniowymi i zaburzeniami układu krążenia, żylakami, pękającymi naczynkami, zaburzeniami pracy serca. Flavon Max zawiera: > czarną jagodę - bogate źródło potasu, manganu, wapnia, żelaza, magnezu, cynku i naturalnej luteiny. Wykazuje wysoką zawartość witamin C, BI, B2, i E; > czarną porzeczkę - znacznie bogatsze niż cytrusy czy zielona papryka źródło witaminy C. Zawiera dużo witaminy B, żelaza, manganu, miedzi, jest także źródłem proantocyjanów i antocyjanów; > czarny bez - zawiera witaminy BI, B2, B6, C, kwas pantotenowy i wapń. Jest bogatym źródłem najważniejszych flawonoidów: rutyny, kwercetyny i sambucyny; > ciemne winogrono - cenne źródło witamin B, C i kwasu foliowego, a także potasu, selenu, magnezu, manganu i resweratrolu. > burak ćwikłowy - warzywo o wysokiej zawartości potasu, magnezu i wapnia, zawiera też cynk, miedź, fosfor, bor, kwas foliowy, betaniny i betacyjaniny; > rokitnik pospolity - zawiera 10 razy więcej witaminy C niż cytryna. Źródło witaminy A, βkarotyny i flawonoidów; > żeń-szeń - zwany „korzeniem życia", zawiera specjalnie składniki czynne - ginsenoidy, wykazuje działanie adaptogenne. Bogate źródło potasu, wapnia, fosforu i magnezu. 61 Flavon® Max Plus Bardzo ważne w leczeniu wszystkich chorób, a zwłaszcza nowotworowych, jest dostarczanie organizmowi niezbędnych substancji chemicznych, których brak wywołuje lub przyspiesza rozwój choroby. Suplementem diety stworzonym z myślą o osobach borykających się z ciężkimi chorobami jest Flavon Max Plus. Jest to środek polecany przy uszkodzeniach narządów miąższowych przez antybiotyki, wolne rodniki i nowotwory, przy zapaleniu nerek, wątroby i trzustki oraz po chemio i radioterapii. Flavon Max Plus zawiera szereg witamin, mikro i makroelementów, polifenoli, antyoksydantów, flawonoidów, antocyjanów i resweratrolu. Obecność tych związków jest niezmiernie ważna dla organizmu walczącego z ciężką chorobą, regenerują szkody wyrządzone przez chorobę i wzmacniają system immunologiczny. Składniki Flavonu Max Plus to wysokiej jakości wyciągi z owoców i warzyw wraz z pestkami i skórkami, zawierającymi najwięcej witamin i antyoksydantów. Flavon Max Plus nie zawiera konserwantów. W jego skład wchodzą: > czarna jagoda - bogate źródło potasu, manganu, wapnia, żelaza, magnezu, cynku i naturalnej luteiny. Wykazuje wysoką zawartość witamin C, BI, B2, i E; > czarna porzeczka - znacznie bogatsze niż cytrusy czy zielona papryka źródło witaminy C. Zawiera dużo witaminy B, żelaza, manganu, miedzi, jest także źródłem proantocyjanów i antocyjanów; > czarny bez - zawiera witaminy B1, B2, B6, C, kwas pantotenowy i wapń. Jest bogatym źródłem najważniejszych flawonoidów: rutyny, kwercetyny i sambucyny; > ciemne winogrono - cenne źródło witamin B, C i kwasu foliowego, a także potasu, selenu, magnezu, manganu i resweratrolu; > burak ćwikłowy - warzywo o wysokiej zawartości potasu, magnezu i wapnia, zawiera też cynk, miedź, fosfor, bor, kwas foliowy, betaniny i betacyjaniny; > rokitnik pospolity - zawiera 10 razy więcej witaminy C niż cytryna. Źródło witaminy A, βkarotyny i flawonoidów; > żeń-szeń - zwany „korzeniem życia", zawiera specjalnie składniki czynne - ginsenoidy, wykazuje działanie adaptogenne. Bogate źródło potasu, wapnia, fosforu i magnezu. > granat - ma wysoki wskaźnik zdolności do pochłaniania wolnych rodników tlenowych, hamuje procesy starzenia, korzystnie wpływa na stan naczyń krwionośnych; > acerola - jej owoce zawierają prawie 100 razy więcej witaminy C niż cytrusy. Ponadto jest także 62 źródłem prowitaminy A oraz witaminy B1, witamina B2, witaminy PP, wapnia, fosforu i żelaza. Flavon max Plus+ zdobył prestiżową nagrodę Monde Selection 2012 - Grand Gold Award. Flavon® Protect Właściwa dieta jest ważna w każdym wieku. Powinni dbać o nią szczególnie ci, którzy we wcześniejszych okresach życia nie odżywiali się odpowiednio i byli ofiarami złych nawyków i ograniczonych możliwości. To właśnie im w szczególności polecamy nasz produkt - Flavon Protect, który dzięki idealnie dobranym składnikom pomaga urozmaicić naszą dietę. Ciało człowieka, zarówno młodego jak i starszego, narażone jest na wiele doświadczeń. Ważne, abyśmy właściwie odczytywali wysyłane przez nasz organizm sygnały i robili wszystko, żeby jak najdłużej cieszyć się doskonałym zdrowiem i chronić przed szkodliwymi wpływami z zewnątrz. Składniki Flavonu Protect to wysokiej jakości wyciągi z owoców i warzyw wraz z pestkami i skórkami, zawierającymi najwięcej witamin i antyoksydantów. Flavon Protect nie zawiera konserwantów. W jego skład wchodzą: > czarny bez - zawiera witaminy B1, B2, B6, C, kwas pantotenowy i wapń. Jest bogatym źródłem najważniejszych flawonoidów: rutyny, kwercetyny i sambucyny; > wiśnia - zawiera najskuteczniejsze przeciwutleniacze i melatoninę. Jest bogatym źródłem witamin A i C oraz selenu i flawonoidów (zawartość witaminy A i β-karotyny jest dwudziestokrotnie większa niż w truskawkach czy czarnych jagodach); > owoce dzikiej róży - zawierają oprócz ogromnej ilości witaminy C garbniki, karotenoidy, kwasy organiczne, olejki eteryczne, cukry, pektyny. Owoce są niezwykle bogatym źródłem witaminy C. Już 2-3 jej owoce w zupełności wystarczą do pokrycia dziennego zapotrzebowania człowieka na tę witaminę; > żurawina - zawiera duże ilości flawonoidów (antocyjany, flawonole, proantocyjanidyny) istotnych w profilaktyce chorób serca i układu krążenia. > aronia - zawiera katechiny i antocyjany, witaminy B, B2, B6, E, PP i β-karoten, sole mineralne molibdenu, miedzi, boru, jodu, kobaltu, wapnia. Bogate źródło polifenoli; > dynia - bogactwo witamin A, B1, B2, C, PP oraz składników mineralnych takich jak: fosfor, żelazo, wapń, potas i magnez, jest niskokaloryczna i beztłuszczowa, chętnie zjadana przez osoby dbające o linie, zawiera także pektyny i kwasy organiczne; > czarna porzeczka - znacznie bogatsze niż cytrusy czy zielona papryka źródło witaminy C. Zawiera dużo witaminy B, żelaza, manganu, miedzi, jest także źródłem proantocyjanów i antocyjanów. 63 Co na temat Flavon Protect mówi sam prof. dr Zoltan Dinya: Produkty Flavon są unikatami w skali świata. Najmłodsze produkty Active i Protect urodziły się na wynikach naukowych z ostatnich lat i na podstawie najnowszych odkryć nauki. Flavon Protect jest niezwykły. Jestem przekonany, że czeka go doskonała przyszłość. Jest po pierwsze jest produktem działającym kompleksowo i całościowo ochronnie. Z tego co wiem, a badam wszystkie preparaty z półek świata nie ma takiego produktu, który zawierałby oprócz bioflavonoidów wyciągi z pestek winogron, inulinę i dynię. Oprócz witamin Flavon Protect zawiera dużą ilość włókien spożywczych. Zawiera unikalne składniki, które pozwalają uzupełnić niedobory w organizmie. Ogromna ilość różnorodnych kwasów niezbędnych do prawidłowej pracy komórki czy też pektynę jabłkową oraz inulinę. Wszystkie składniki Flavon Protect: czarna porzeczka, żurawina, czarny bez, wiśnia, dzika róża, aronia, pestki winogron, dynia, inulina, pektyna jabłkowa, witaminy z grupy B. Zapewniają kompleksową i fitochemiczną ochronę naszego organizmu. Działa synergetycznie i jest w stanie ochronić organizm przed negatywnymi konsekwencjami błędów dietetycznych. Kilka przykładów działania: pozytywnie wpływa na problemy sercowo naczyniowe, wylewy krwi do mózgu, zatory, w stanach po zawale poprawia pracę serca, przyspiesza gojenie oraz przywraca prawidłową pracę układu krwionośnego. Wpływa również na zmniejszenie ryzyka syndromu metabolicznego. Bardzo dobrą kombinacją jest Flavon Protect i Flavon Green. Chronią nasze jelita przed komplikacjami. W naszych jelitach bowiem żyją bakterie, które trzeba żywić aby utrzymać organizm w stanie zdrowia. Flavon Protect działa tak, że złe bakterie są unieszkodliwiane. Chroni przed takimi chorobami jak choroba Crohna czy celiakia. Flavon Protect działa tak, że flora bakteryjna utrzymywana jest w idealnej równowadze i nie dochodzi do jej uszkodzenia i zaburzeń. Konieczne jest dożywianie bakterii, które nam służą i to czynią składniki Flavon Protect (m. in. inulina i pektyna). Są materiałem symbiotycznym - bo zapewniają symbiotyczne i zrównoważone życie komórki oraz są materiałem flavonoidalnym. Forma żelu podwyższa korzystne, probiotyczne działanie. Pragnę zwrócić uwagę na jeden ze składników Flavon Protect - aronię. Zacytuję wyniki badań naukowych; "związek aronii i pektyny jabłkowej ma niezwykle pozytywny wpływ na leczenie chorób nowotworowych piersi". Innym przykładem wynikającym z doświadczeń naukowych jest zapobieganie chorobom typu bakteryjnego np. zapalenie ozębnej, które to przyczynić się może do ogromnych komplikacji zdrowotnych a nawet do zawału. Flavon Protect sprawia, że te niekorzystne bakterie giną w jego obecności. Zauważono również w warunkach eksperymentalnych poprawę wyników u sportowców. Możemy mówić tylko o takich przypadkach które przeszły próby badawcze i które zostały doświadczone. Co możemy potwierdzić? Możemy stwierdzić, że: > chroni siatkówkę oka przed zwyrodnieniem i wspomaga leczenie chorób oczu, > wyrównuje ciśnienie krwi, > chroni przed wylewami, zakrzepami i zmianami miażdżycowymi, > wzmacnia system odpornościowy, > działa prewencyjnie przy cukrzycy typu II, > działa prewencyjnie przeciwrakowo, > hamuje wszelakie procesy chorobotwórcze, działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i 64 przeciwwirusowo. Reasumując: Flavon Protect to świadomie skomponowany preparat, który działa w sposób zintegrowany chemoprewencyjnie i ochronnie na nasz organizm. > jest produktem opartym na solidnych podstawach naukowych, > możemy z nim zaplanować zdrowe życie na lata. Flavon Protect zdobył prestiżową nagrodę Monde Selection 2014 - Grand Gold Award. FLAVON® GREEN + Produkt rodziny suplementów Flavon, uzupełniający braki, kategoria premium, oparty na badaniach naukowych, wspiera zdrowie, poprawia jakość życia, jedyny w swoim rodzaju. Bogaty w mikroelementy, fitochemiczne składniki chronią zdrowie (składniki roślinne w postaci koncentratów!). Oryginalny produkt w sposób wzmożony zwiększa wiedzę na temat składników! Podtrzymuje znane już w Flavon Green pozytywne wartości, niesamowicie wybitny produkt, uzupełnia te wartości najnowszymi i najwartościowszymi danymi naukowymi, przez co poszerza grono konsumentów i zwiększa zapotrzebowanie na wiedzę o zdrowiu! W jego skład wchodzą: > brokuł - król warzyw, zawiera witaminy A, C, E, żelazo, kwas foliowy, potas, glukozynolany, błonnik i białko, zwiększona ilość tokoferoli (witamina E), niacyny, kwasu pantetonowego, witaminy B1 i B2, bogate źródło chlorofilu. > marchew - zawiera wapń, potas, sód, fosfor, magnez, chrom oraz witaminy A, B, C, E i K, największa wartość marchwi to zawartość beta-karotenu oraz innych karotenów, > szpinak - zawiera witaminy A, B2, B6, C, E, mangan, kwas foliowy, wapń, sód, fosfor, cynk i miedź, wyjątkowe źródło błonnika oraz kwasów tłuszczowych omega-3, > rokitnik pospolity - zawiera witaminy A, B1, B2, E, niesamowicie bogaty w witaminę C, znaczące źródło flawonoidów i białek oprócz tego zawiera 18 aminokwasów i 24 pierwiastki, > alga spirulina - bogate źródło najlepszych białek roślinnych, zawiera wszystkie witaminy z grupy B, C i E, substancje mineralne, pierwiastki śladowe, WHO określa ją jako wspaniałe pożywienie, > zielona herbata - zawiera witaminy B2, C, D i K, substancje mineralne i kofeinę, znaczące źródło polifenoli, przez co ma działanie wysoce antyoksydacyjne, > pektyna z jabłek - roślinny błonnik rozpuszczalny w wodzie, substancja zagęszczająca, zawiera witaminy A, B oraz C, oraz wapń, fosfor, żelazo, magnez, sód i potas, działanie prebiotyczne, > kurkuma - podstawa tysiącletniej medycyny ajurwedyjskiej, jedna ze składowych przyprawy curry, składniki chemiczne: kurkuminoidy, charakterystyka hydrofobiczna: przedostaje się przez naczynia krwionośne do mózgu dzięki czemu jest neuroproduktywna (zmniejsza ryzyko 65 zachorowania na chorobę Alzheimera i Parkinsona), silny antyoksydant (10x więcej niż alfa-T!!); zwiększa aktywność SOD oraz poziom GSH - prewencja przeciw chorobom starczym:(np.: katarakta), wchodzi w reakcje selektywne z lipoproteinami, hamuje je dlatego też jest silnym niesteroidalnym środkiem przeciwzapalnym (pożyteczny przy zapaleniach stawów, trzustki oraz chorobach jelit /IBd, choroba Leśniowskiego-Crohna !). Inne działanie: spowalnia procesy starzenia, antybakteryjny, chroni przed infekcjami, pożyteczny w cukrzycy II typu (opóźnia wchłanianie glukozy), pomaga w procesach trawienia, chroni wątrobę (polecany przy marskościach wątroby), pomaga w zmniejszeniu ryzyka „rodzinnej polipowatości gruczolakowatej" (zmniejsza liczbę i wielkość polipów), > pomarańcza - bardzo wysoka zawartość naturalnej witaminy C, karotenoidy: βkriptoxantin (ochrona dróg oddechowych); limnoidy (terpeny, terpeno-glikozydy); wysoka pojemność antyoksydacyjna (ochrona systemu sercowo-naczyniowego, ochrona przeciwzapalna, zmniejszenie cholesterolu), 170 fitonutrienów, z czego 60 to flawonoidy: szczególnie flawonoidy lipofilowe (naringin, naringenin, hesperidin), antocyjany i inne polifenole, > pektyna cytrynowa - pektyna się nie rozpuszcza, niestrawne włókno; kwas poligalakturonowy: 300-1000 jednostek cukru, (50-300 kDa); nie wchłania się, zmodyfikowana pektyna cytrynowa (MCP): chemiczna obróbka (zasada i ciepło) pektyna ma mniejszą zawartość (3-15kDa), dobrze się rozpuszcza i wchłania, szczególnie dobre działanie (synergetyczne) ma z kwasem alginowym. > Proteina Galectin-3 (mulifankcjonalny endogen lecytyny) obecny jest w dużych ilościach w komórkach nowotworowych. To „skleja" komórki rakowe czyli odpowiada za rozwój i powiększanie się nowotworu. MCP (przy niskiej estyryfikacji) antyadhezyjne, hamuje działanie Galectin-3, zmniejsza rozwój nowotworu, hamuje angiogenezę i metastazę (głównie w płucach), pomaga indukować apoptozę. Do tej pory potwierdzano jej działanie w przypadkach raka prostaty i czerniaka złośliwego ale działa także w przypadku nowotworu piersi, oraz w stwierdzeniach białaczki Udowodniono, że: > zmniejsza negatywne skutki radioterapii, > wzmacnia działanie tradycyjnej chemioterapii (np. Doxorubicin, Etoposid, cis-Platin; w przypadku nowotworu prostaty zmniejsza rezystencję cis-platin hamując działanie Galectin-3). > liście drzewa oliwnego - liście i kwiaty wykorzystywane już w medycynie ajurwedyjskiej, wyjątkowo bogate w składniki, zawartość błonnika: 22g/100g, aminokwasy: Phe, Lys, Tre, Val, witaminy: D, C, B, E(a-T), pierwiastki: K, Fe, Ca, Mg, P, Zn, zwiększa produkcję insuliny, wzmacnia system odpornościowy, chroni wątrobę (wzmacnia proces detoksykacji), przeciwzapalny, 25 razy wyższa zawartość żelaza niż w szpinaku, 6 razy wyższa zawartość witaminy C niż w pomarańczy, 15 razy więcej potasu niż w bananie, 9 razy więcej białka niż w jogurcie, 16 razy więcej witaminy D niż w mleku, 17 raz więcej wapnia niż w mleku, 4 razy więcej -karotenu niż w marchewce, działanie antybakteryjne, reguluje poziom pH oraz poziom cukru i hormonów, najsilniejszy antyoksydant: T-ORAC: 6.876.600 MTE/lOOg, > szparagi - mała wartość energetyczna, błonnik: 11%, główny składnik: INULIN, szczególne aminokwasy: Asp (aspargin i kwas asparginowy, Glu, Tr, His, Ser, Ala, Val, Cys), witaminy: BI, B2, B3, B6, K, C, kwas foliowy, pierwiastki: K, Cu, Mn, Zn, Se, Ca, flawonoidy: kwarcetyn, rutyna, kempferol, karotenoidy: luteina, zeaxantin, βkaroten; saponiny (przeciwzapalne), Glutation (GSH,28MG/100g), wysoka zawartość witaminy B2: obniżenie zawartości homocystoiny (zmniejszenie ryzyka CVD); wysoka zawartość witaminy K pożyteczna dla zmniejszenia ryzyka choroby Alzheimera, Inulina: prebiotyk (ważna dla poprawnego działania systemu trawiennego); saponina zmniejsza silne stany zapalne, pożyteczne przy cukrzycy II typu (hamuje wchłanianie glukozy, zwiększa produkcję insuliny); silny antyoksydant (GSH) 66 (hamowanie stresu oksydacyjnego, neuroprotekcja); zwiększają aktywność immunologiczną; działanie diuretyczne (moczopędne); działanie antyfungalne i antymikrobowe; zmniejszają poziom stresu; chronią wątrobę; znany od dawna naturalny afrodyzjak, > karczoch - cynarin (pochodny kwasu kafeoilinowego), węglowodany: 10.%; białka: 2.9%, witaminy: C, B1, B6, kwas pantotenowy, kwas foliowy, pierwiastki: K, Mg, P, Fe, Mn, Cu, Zn, Se; błonnik: 5.4% (inulina), karotenoidy: zeaxantin, luteina, substancje pobudzające trawienie: sesqiuterpen-lakton, zwiększa apetyt i trawienie, w przypadku syndromu dyspeptycznego (problemy trawienne, zgaga, mdłości, wymioty, rozwolnienie) osiąga dobre efekty; działanie diuretyczne, zmniejsza poziom cholesterolu (naturalna kontrola wagi ciała); hamujący stany zapalne (polecany w przypadku dny moczanowej); dobre efekty w stanach zapalnych narządów trawienia(lBD, Chroń, ulcerativ cholitis), szczególnie działający(synergia) z kurkumą, > beta-glukan - antyoksydant (hamuje wchłanianie zbędnych wolnych rodników), utrzymuje zdrową aktywizację immunologiczną (stymuluje makrofagi systemu immunologicznego), zmniejsza reakcje alergiczne (hipoalergen), hamuje zakażenia bakteryjne i wirusowe, określa poziom cholesterolu i cukru we krwi (zmniejsza syndrom metaboliczny; zapewnia naturalną kontrolę masy ciała), zwiększa aktywizację komórek NK i pomaga w apoptozie komórek rakowych co widoczne jest w zmniejszeniu wielkości komórek rakowych. > Flavon Green Plus+ zdobył prestiżową nagrodę Monde Selection 2015 - Grand Gold Award. Flavon® Joy Flavon Joy to produkt najbardziej kompleksowy. Posiada w skali ORAC najwyższą wartość antyoksydacyjną na świecie. W jednym słoiczku (240g) mieści się 2 424240 jednostek T-ORAC. Zatem, w 100 gramach to ok. 1000000 T-ORAC. Dawka dzienna zawiera 60606 T-ORAC. W preparacie wykorzystano składniki odżywcze wyłącznie naturalnego pochodzenia roślinnego (bez konserwantów, bez cukru, bez substancji pochodzenia chemicznego). Flavon Joy to koncentrat roślinnych systemów odpornościowych: flawonoidów, enzymów, minerałów, kwasów owocowych i wszystkich witamin, pozyskiwanych z 40 kg warzyw i owoców. W celu wydobycia bezcennych substancji wykorzystuje się unikalną metodę biotransformacji, która pozwala na zachowanie żywotności oraz aktywności wszystkich związków - bez użycia wysokiej temperatury (ponad 47°C) oraz konserwacji. Proces produkcji nie niszczy natury oraz nie uszkadza materiału biologicznego, dlatego preparat jest bioaktywny, nie traci prozdrowotnych właściwości i nigdy się nie psuje, podobnie jak miód. Wchłania się na poziomie 95% oraz działa na wszystkich subtelnych poziomach enzymatycznych. Po otwarciu może być przechowywany w temperaturach pokojowych. Obecne we Flavon Joy substancje czynne stanowią główny przedmiot zainteresowania naukowców - z uwagi na ich nadzwyczajne właściwości oraz oddziaływanie na poprawę zdrowia ludzi i wydłużanie życia. 67 Najważniejszy składnik Flavon Joy to ziarno kakaowca. Według naukowców, to najzdrowsza po wodzie substancja, jaką możemy dostarczyć organizmowi. Zawiera bogate źródło wapnia, makro i mikro elementów, kwasów i enzymów owocowych (np. Omega 6), mnóstwo unikatowych, występujących tylko w kakao, związków oraz wiele witamin (między innymi: A, B, C, E, K, D). Ponieważ obróbka termiczna oraz liczne dodatki (np. tłuszcze, cukier, mleko, konserwanty) skutecznie obniżają właściwości kakao, dlatego do produkcji Flavon Joy używa się wyłącznie wyselekcjonowanych, najwyższej jakości ziaren: suszonych, wyciskanych i mielonych w niskiej temperaturze, nieprzekraczającej 47°C. Właśnie w takiej formie kakao zachowuje aktywność, żywotność oraz optymalną bioprzyswajalność. W ten sposób uzyskuje się nadzwyczajne, choć bardzo kosztowne w produkcji kakao, które należy odróżnić od prażonego i mielonego w wysokiej temperaturze (90°C), używanego w handlu i do produkcji wyrobów czekoladowych. Różnica dotyczy wszystkich dobroczynnych właściwości, a szczególnie właściwości antyoksydacyjnych. Ta różnica jest miażdżąca! Według badań, kakao we Flavon Joy zawiera ORAC µMTE3/100g: 95 500, a w powszechnych produktach czekoladowych - zaledwie 2 600. Ziarna kakaowca są niezwykle bogatym źródłem antyoksydantów. W 100 gramach ziaren kakao znajduje się 10 gram czystych przeciwutleniaczy, co stanowi zawrotną ilość, bo to 10% ich całkowitej wagi (!). Są to substancje stabilne i bardzo łatwo przyswajalne przez organizm. Chronią komórki przed wolnymi rodnikami, które atakują DNA. Istotnie opóźniają proces starzenia się organizmu i zapobiegają wielu chorobom. Pomagają również podtrzymywać elastyczność naczyń krwionośnych. Dzięki działaniu przeciwutleniającemu, hamują utlenianie LDL i aktywność oksydacyjno-enzymatyczną komórek, spowalniają powstawanie skrzeplin, poszerzają żyły, poprawiają krążenie, zmniejszają ciśnienie krwi, poprawiają rytm serca i siłę mięśnia sercowego. Magnez to związek, którego najbogatszym źródłem spośród roślin są nasiona kakaowca. Jest on bardzo skuteczną bronią przed stresem. Chroni serce, powoduje lepszy przepływ krwi, lepsze dotlenienie, podnosi wydajność umysłu, relaksuje mięśnie, zwiększa ich elastyczność oraz pomaga budować mocne kości. Magnez jest niezbędny do aktywności wielu enzymów, w tym enzymów D6D, które przekształcają kwasy tłuszczowe Omega-3 o średniej długości łańcucha (występujące np. w olejach z konopi siemienia lnianego, orzecha włoskiego) w kwas tłuszczowy DHA, występujący w największych stężeniach w ścianach komórek mózgowych. To właśnie niedobory DHA są łączone z licznymi schorzeniami neurologicznymi. Między innymi, z zespołem ADHD, autyzmem, słabą pamięcią, depresją, stwardnieniem rozsianym, chorobą Alzheimera i Parkinsona. Magnez zwiększa siłę mięśnia sercowego, zmniejsza krzepliwość krwi, reguluje ciśnienie, zmniejsza prawdopodobieństwo zatorów. Jest również kluczowym pierwiastkiem dla działania przysadki mózgowej. Gruczoł ten pobiera informacje z podwzgórza i przekazuje je do organizmu w formie przekaźników chemicznych lub hormonów. Z tego powodu, naturalny magnez w surowych ziarnach kakao ma znakomity wpływ na utrzymanie zbilansowanej równowagi hormonów. Magnez jest także głównym czynnikiem powodującym, iż kakao ma duże właściwości oczyszczające nasz organizm z toksyn i ma zbawienny wpływ na perystaltykę jelit oraz rozluźnia skurcze menstruacyjne. Kakao zawiera także dużą ilość żelaza i zaspakaja jego dzienne zapotrzebowanie. Łączy się ono z tlenem 3"µmol TE/lOOg" tzn. mikromol TE (TE pochodzi od ang. trolox equivalent) na 100 gramów próbki - zatem jednostka ta określa pojemność antyutleniającą 100 gramów próbki równoważnie do 1 mikromola troloksu. Metoda ORAC-FL została opracowana przez Krajowy Instytut ds. Procesu Starzenia. i rozprowadza go po organizmie. Jest to skuteczna broń przeciwko anemii. Ziarna kakaowca 68 zawierają także wystarczająco dużo chromu, aby uzupełnić jego niedobory w ciele człowieka. To ważny minerał, który pomaga utrzymać odpowiedni poziom cukru we krwi. Kolejnymi interesującymi związkami są: serotonina, tryptofan, anandamid, dopamina, fenyloetylamina oraz roślinne inhibitory MAO. Wszystkie te substancje działają pozytywnie na chemię naszego mózgu, ponieważ dopuszczają do krążenia większe ilości serotoniny oraz innych neurotransmiterów w mózgu. Te naturalne substancje chemiczne wiążą się z odczuwaniem szczęścia. Tryptofan jest aminokwasem o działaniu antydepresyjnym. Odgrywa ważną rolę w produkcji serotoniny w naszym mózgu. Serotonina natomiast to neurotransmiter o działaniu antystresowym, zmniejszającym niepokój i zwiększającym naszą zdolność odpierania stresu. Uważa się także, że serotonina pozytywnie wpływa na problem przedwczesnego wytrysku u mężczyzn. Inhibitory MAO umożliwiają neurotransmiterom dłuższe krążenie w mózgu, gdyż blokują działanie enzymów, które normalnie je niszczą. Fenyloetylamina (PEA) jest substancją chemiczną - pochodną adrenaliny. Jest znana jako „substancja miłości", ponieważ organizm wydziela ją, gdy człowiek jest zakochany. Odgrywa również ważną rolę w poprawie koncentracji, czujności i pozytywnego nastawienia do życia. To oznacza, że kakao jest naturalną odpowiedzią na Prozac. Niezwykle interesującym związkiem jest również anandamid. Ten neuroprzekaźnik został wyodrębniony w 1996 roku. Wydzielany jest on szczególnie w chwili snu i ogarniającego nas spokoju. Nazywany jest „związkiem błogości". Kakaowiec to jedyna roślina, która go zawiera. To właśnie ten związek pomaga w walce ze stresem i depresją. Surowe ziarna kakaowca zwierają również związki, które zmniejszają apetyt i zwiększają uczucie sytości. Kakao zawiera teobrominę - substancję zbliżoną do kofeiny - która nie pobudza układu nerwowego, ma dobroczynne działanie i wspiera układ sercowo-naczyniowy. Badania naukowe pokazały, że kakao podnosi poziom cukru zaledwie o 6-10%, w odróżnieniu od innych stymulatorów, które podnoszą poziom cukru o 30%. Fińscy naukowcy wskazują, że spożycie kakao w ciąży i po porodzie zbawiennie wpływa na zdrowie i samopoczucie dziecka. Kakao jest zalecane sportowcom, ponieważ zwiększa masę mięśniową i aktywność mięśni. Szybko regeneruje spowodowane przez treningi zmiany fizjologiczne i metaboliczne. Jest zalecany sportowcom zarówno przed, jak i po treningu. Montezuma, król Azteków, mawiał: „Jedna filiżanka kakao sprawi, że będziesz maszerował przez cały dzień i nie odczujesz zmęczenia". - Kakao Wspomaga zdrowie skóry, ponieważ zawiera organiczne związki siarki. Wspomaga naturalną kontrolę wagi ciała z uwagi na obecność proantocyjanidyny - zwłaszcza B2 - i korzystnie wpływa na florę jelit. Ma działanie prebiotyczne, ponieważ pomiędzy jego włóknami znajdują się prebiotyki. W obecności kakao bakterie probiotyczne są stabilniejsze, dają lepsze efekty, zwłaszcza w obecności inuliny, która jest składnikiem Flavon Joy. Dzięki zawartości związków typu flawonoli, które potrafią przedostać się przez barierę krew-mózg, poprawiają krążenie krwi w mózgu, procesy neuronalne ineurotransmisję. Zapobiegają udarowi mózgu i otępieniu oraz przyczyniają się do poprawy pamięci krótkotrwałej. Kakao zawiera także związki, które chronią wątrobę - ograniczają szkodliwy wpływ alkoholu i ryzyko marskości wątroby, chroniąc komórki B trzustki przed stresem oksydacyjnym. Poza tym, kakao zmniejsza ryzyko wielu typów raka, szczególnie chorób białaczkowych i raka jelita grubego (paraliżuje enzym asparginazy). 69 - Cynamon Flavon Joy, jako jedyny z produktów rodziny Flavon, zawiera cynamon. Do produkcji użyto prawdziwego, najwyższej jakości, niespotykanego w handlu powszechnym, Cinnamomum Verum (tzw. „true") pochodzenia cejlońskiego. Charakteryzuje go bardzo wysoka zawartość substancji czynnych i bardzo niska zawartość kumaryny. Zawiera aż 250 bezcennych składników. Najważniejsze spośród nich to: aldehyd cynamonowy, eugenol, kwas cynamonowy, pochodne terpenu, katechiny (+,-), proantocyjanidy (typu A); flawonoidy (hesperdyna, gosipina, kwercetyna, rutyna). Jest bogatym źródłem błonnika, żelaza, wapnia i manganu. Jest naturalnym antyoksydantem. Ma bardzo wiele rodzajów potwierdzonych, pozytywnych skutków działania - jest antydiabetykiem, zmniejsza poziom cukru i cholesterolu, chroni komórki |3 przed uszkodzeniami oksydacyjnymi, zmniejsza odporność na insulinę. Uelastycznia i wzmacnia ścianki naczyń krwionośnych, poszerza żyły, zmniejsza ciśnienie oraz naczyniowe skutki uboczne cukrzycy. Przez zwiększenie krążenia krwi wspomaga regenerację komórek, minimalizuje hemofilię. U kobiet poprawia symptomy zespołu jajników policystycznych. Korzystnie wpływa na stan zdrowia przewodu pokarmowego. Jest ważnym środkiem prewencyjnym różnych rodzajów nowotworów (np. melanoma, guzy raka jelita grubego), hamującym angiogenezę. Ma działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne (Candida, bakterie Gram±, E coli i Salmonella). Zapobiega zakażeniom jamy ustnej, a także jest doskonałym i w pełni naturalnym środkiem do walki z trądzikiem. Pomaga zlikwidować wypryski, łagodzi przebarwienia, rozjaśnia cerę. Pobudza produkcję soku żołądkowego, ma właściwości antyalergiczne, działa rozkurczowo oraz wiatropędnie. Rozgrzewa, dlatego warto go stosować, gdy organizm jest wychłodzony oraz w pierwszej fazie przeziębienia. Jest jedną z przypraw o najwyższej aktywności antyoksydacyjnej. Ma silne, charakterystyczne działanie przeciwzapalne (hamuje COX-2, NF-kappaB). Dzięki hamującemu działaniu tyrozynazy, może ograniczyć hiperpigmentację skóry. Może również odgrywać ważną rolę w zapobieganiu zmianom neurodegeneracyjnym lub wpływie na te zmiany (choroba Parkinsona, Alzheimera, Sclerosis Multiplex). Posiada neuroprotekcyjne proteiny PAR7, które chronią komórki nerwowe przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. Ich produkcję wzmaga aldehyd cynamonowy, a właściwie jego metabolit, benzoesan sodu. Aldehyd cynamonowy zmniejsza produkcję, charakterystycznych dla choroby Alzheimera, toksycznych oligomerów βamiloid - polipeptydów, zmniejszając w ten sposób zapalenie nerwów. - Owoc granatu Stosowany od czasów prehistorycznych. Znany przez każdą kulturę i uznawany głównie za symbol płodności. Charakterystyczny skład chemiczny: zawiera wyjątkowy błonnik roślinny, witaminę K, kwas foliowy B9, cynk (Zn) i mangan (Mn). Wyróżnia się wysoką zawartością polifenoli, takich jak: antycyjanidiny, hydrolizowalne taniny (ellagitaniny). Cechuje go wybitnie dobra, synergetyczna aktywność antyoksydacyjna. Posiada wieloraki, poświadczony, fizjologiczny wpływ na ochronę zdrowia. Zmniejsza ciśnienia tętnicze, odziaływuje na poprawę pamięci. Przeciwdziała bezpłodności, zaburzeniom erekcji i chorobom prostaty. Zapobiega zapaleniom narządów trawienia, jak również dróg moczowych. - Burak To wyśmienite źródło witamin B9 (kwas foliowy), B5 (kwaś pantotenowy), B3 (niacyna), 70 manganu (Mn) i żelaza (Fe). Zawiera specjalne związki jonowe o zawartości azotu (betaniny: 300800 mg/kg). Podnosi przyswajalność i bioutylizację żelaza (Fe). Betaniny (a właściwie ich produkty hydrolizy, betanidyny) zmniejszają poziom homocysteiny we krwi, co wskazuje na poprawę stanu zdrowotnego ścianek naczyń krwionośnych i krwiobiegu (zmniejsza, więc ryzyko zawału serca i udaru mózgu). - Dynia Wartości odżywczych dyni nie sposób przecenić, to warzywo bogate w witaminy i minerały, zwłaszcza niezbędny mężczyznom cynk, a przy tym ma niewiele kalorii. Świeże pestki dyni pomagają pozbyć się owsików, tasiemca i innych pasożytów. Najważniejsze cechy to: wysoka, złożona zawartość karotenoidów - luteina 1500mg/100g, βkaroten 3100mg/100g, αkaroten) zapewnia zdrowy poziom witaminy A. -Kurkuma Jest podstawą tysiącletniej medycyny ajurwedycznej; składnik przyprawy: curry. Główne składniki chemiczne to kurkuminoidy. Ma charakter hydrofobowy - potrafi pokonać barierę krewmózg, dlatego wykazuje działanie neuroprotekcyjne (zmniejsza ryzyko chorób Alzheimera i Parkinsona). Jest silnym przeciwutleniaczem (10 x silniejszym niż -T!). Podwyższa aktywność SOD - jest obiecująca przy zapobieganiu chorobom zależnym od wieku (takim jak np. zaćma). Podnosi poziom GSH, wzmaga aktywność GST i aktywność enzymów detoksykujących substancje rakotwórcze. Jest silnym środkiem przeciwzapalnym typu niesteroidowego! Ma korzystne działanie w przypadku stanów zapalnych trzustki oraz chorób zapalnych jelit (IBD, choroba Crohna)! Inne efekty jej dobroczynnego działania to: spowalnianie starzenia, działanie antybakteryjne, przeciwzakaźne, korzystne w przypadku cukrzycy typu II (opóźnia wchłanianie glukozy). Wspomaga procesy trawienia, wykazuje efekty ochronne wątroby (zalecana w przypadku marskości wątroby). Szczególnie korzystne jest stosowanie kombinacji KURKUMA + KVERCETIN, co doskonale realizuje się w przypadku Flavon Joy! - Beta-glukan To grupa heterogennych polisacharydów. Jej źródła to: zboża (jęczmień i owies), otręby, grzyby (ganoderma, shiitake), drożdże do pieczenia. Normalizuje makrofagową aktywność odpornościową. Jest bezpieczny dla zdrowia. Dzienna dawka: 500-2000 mg. Jest silnym przeciwutleniaczem: wyłapuje wolne rodniki (może być korzystny przy zmniejszeniu szkód wywołanych promieniowaniem). Spowalnia procesy starzenia. Pomaga w obronie przed immunosupresją zależną od stresu, a także w produkcji immunocytów w szpiku kostnym (badania antynowotworowe). Wspomaga ruch jelit oraz zwiększa aktywność odpornościową śluzówki jelit. Posiada działanie antygrzybiczne (Candida!). Zmniejsza poziomu cholesterolu. Według EESA: „Regularne spożywanie βglukanu zmniejsza poziom cholesterolu we krwi, przyczyniając się do utrzymania zdrowego poziomu cholesterolu, co może zmniejszyć ryzyko chorób wieńcowych". W przypadku zapaleń i zakażeń udowodniono jego korzystne, bezpieczne działanie (HIV, zapalenie wątroby, borelioza, astma, reumatoidalne zapalenie stawów). W przypadku radio- i chemioterapii może zmniejszyć skutki uboczne. Przed i po zabiegu chirurgicznym zalecane jest spożywanie go w celu zmniejszenia ryzyka zakażenia. W przypadku zapalenia skóry, egzemy, ran oparzeniowych, wrzodów cukrzycowych i alergii jego spożywanie jest bardzo korzystne. 71 - Inulina Źródłem inuliny są: słodki ziemniak, czosnek, banany, karczochy. Jest ona rozpuszczalna w wodzie (delikatnie słodka). To probiotyczny błonnik spożywczy o niskiej zawartości energii, który wpływa na aktywność odpornościową. Organizm ludzki nie potrafi jej strawić (nie rozkłada jej amylaza), dlatego jej spożywanie nie podnosi poziomu cukru we krwi. Można ją spożywać także w przypadku cukrzycy. Zmniejsza poziom cholesterolu i TG we krwi. Jest naturalnym regulatorem wagi ciała. Wspomaga zdrowy bilans wodny organizmu. - Pektyna cytrusowa Pektyna to nierozpuszczalny, niestrawny błonnik, który zawiera kwas poligalakturonowy. Zapobiega rozwolnieniom, zapaleniom, zwłóknieniom. Działa antydiabetycznie, zmniejsza poziom trój glicerydów i cholesterolu, chroni serce i układ krwionośny, chroni zdrowie immunologiczne poprzez zwiększenie aktywności komórek NK i T. Przyczynia się do detoksykacji metali ciężkich: rtęci (Hg), ołowiu (Pb), kadmu (Cd), arsenu (AS). Jej działanie jest, jak do tej pory, potwierdzone głównie w przypadku raka prostaty i czerniaka, ale działa korzystnie także w przypadku raka piersi, nowotworów okrężnicy i odbytnicy oraz chorób białaczkowych. Zmniejsza skutki uboczne radioterapii oraz zwiększa skuteczność tradycyjnych środków chemioterapeutycznych (np. Doxorubicin, Etoposid, cis-Platin; w przypadku nowotworów prostaty zmniejsza oporność wobec cis-Platinu, hamując działanie Galectinu-3). - Czarna porzeczka Jest jednym z bogatszych w witaminę C owoców oraz bogatym źródłem antyoksydantów. Flawonoidy znajdujące się w czarnej porzeczce to: katechina, epikatechina, procyjanidyny, kempferol, myricetyna. Szczególne właściwości prozdrowotne przypisuje się antocyjanom, które łagodzą dolegliwości żołądkowe, rutynie, która zapobiega krwawieniom, wybroczynom, żylakom oraz kwercytynie, która działa przeciwalergicznie oraz ma właściwości moczopędne i oczyszczające drogi moczowe. Ważną rolę odgrywają również kwasy fenolowe, które działają przeciwzakrzepowo, przeciwzawałowo, przeciwzapalnie, jak również hamują rozwój bakterii, wirusów czy grzybów. Czarna porzeczka jest również bogatym źródłem witaminy A, która pomaga hamować proces rozwoju licznych chorób oczu. - Żurawina Szerokie możliwości lecznicze owoców żurawiny i ich wykorzystania w medycynie wiążą się z bogatym składem chemicznym zawartego w nich soku. Pomimo niskiej kaloryczności owoce te zawierają duże ilości witamin, soli mineralnych, błonnika oraz związków bioaktywnych, które warunkują działanie przeciwutleniające i przeciwdrobnoustrojowe wyciągów i ekstraktów żurawinowych. W skład owoców żurawiny wchodzą: związki fenolowe, antocyjany (3-galaktozydy, 3-glukozydy, 3-arabinozydy cyjanidyny i peonidyny), proantocyjanidyny oligomeryczne (procyjanidyny B2, Al, tetramery Lpentamery 2,3-cis-procyjanidyn typu B), tokotrienole, flawonoidy (flawonole: myrycetyna, kwercetyna), antocyjany (cyjanidyna, delfinidyna, peonidyna i malwidyna), kwasy organiczne (benzoesowy, p-kumarowy, cytrynowy, jabłkowy, malonowy, chlorogenowy, p-anyżowy, chinowy, szikimowy), kwas fenyloborowy, triterpeny: kwas ursolowy i oleanolowy, również podstawione kwasem hydroksycynamonowym, katechiny, cukry (dekstroza, fruktoza) oraz znaczne ilości witaminy C (15 mg w 100 g). 72 - Aronia Najzdrowszy owoc jagodowy na świecie. Nazywana eliksirem życia i bombą witaminową. Chroni przed nowotworami. Działa odtruwająco, łagodzi skutki radio- i chemioterapii. Jej korzystne działanie zaobserwowano przy zapaleniu trzustki oraz owrzodzeniu żołądka. Składniki zawarte w aronii mogą być skuteczne przy zapaleniu stawów i schorzeń alergicznych oraz wzmacniają system odpornościowy. Związki zawarte w aronii zapobiegają zanikom pamięci oraz wpływają na podniesienie koncentracji. TO ŚWIETNY SMAKOŁYK DLA KOBIET W CIĄŻY. - Dzika róża Owoce dzikiej róży zawierają ok. 130 związków, które mają dobroczynny wpływ na organizm oraz witaminy A, B, C, E, K, kwas foliowy, elagowy, garbniki, pektyny, polifenole, flawonoidy. Wiele makro i mikroelementów, magnez, jod, żelazo. Dzika róża wspomaga pracę tarczycy. Wzmacnia pracę nadnerczy i wątroby. Niszczy bakterie, grzyby i wirusy oraz działa przeciwzapalnie. - Wiśnia Wiśnia to owoc na dobry sen - za sprawą melatoniny. Przez naukowców nazwana „całą apteką"- z uwagi na ogromny zakres i spektrum działania. Likwiduje zaparcia i atonie jelit. Przeciwdziała kamicy nerkowej, pomocna jest przy schorzeniach pęcherza moczowego. Wspomaga leczenie padaczki. Działa antyseptycznie i wykrztuśnie. Owoce wiśni są korzystne dla naszego przewodu pokarmowego. Wspomagają oczyszczanie naszego organizmu z toksyn i metali ciężkich. Pobudzają przemianę materii i działają odchudzająco. Dlaczego jemy Flavon® Joy > Ponieważ to wyjątkowy produkt. Jedyny taki na świecie. > Uwzględniając dawkowanie, można go spożywać bez względu na wiek, już w okresie prenatylnym. Jest odpowiedni dla kobiet planujących ciążę, w ciąży i matek karmiących. > Zdrowy przysmak dla dzieci. Podnosi odporność, zapobiega infekcjom. Ważne dla Rodziców!!! Dziecko łatwiej zasypia, śpi spokojniej, mą lepszą pamięć, koncentrację i uwagę. Szybciej się uczy oraz intensywniej rozwija. Jest pozytywne i radosne. > Flavon Joy zmniejsza ryzyko zakażeń bakteryjnych, wirusowych, i grzubiczych.np Candiday. > Związki czynne działają prewencyjnie i ograniczają rozwój chorób nowotworowych. > Zalecany sportowcom. Przyczynia się do wzmacniania układu mięśniowego, dotlenia krew Sportowcy osiągają wyższe wyniki - bez użycia chemii oraz środków dopingujących. > Dzięki działaniu przeciwutleniającemu, hamuje utlenianie LDL i aktywność oksydacyjnoenzymatyczną komórek, spowalnia powstawanie skrzeplin, poszerza żyły, poprawia krążenie, zmniejsza ciśnienie krwi, poprawia rytm serca i siłę mięśnia sercowego. Przeciwdziała zatorom, wylewom. > Pobudza produkcję soku żołądkowego, ma właściwości antyalergiczne, działa rozkurczowo oraz wiatropędnie. > Odgrywa ważną rolę w zapobieganiu zmianom neurodegeneracyjnym lub wpływie na nie: (choroba Parkinsona, Alzheimera, Sclerosis Multiplex, autyzm). > Korzystnie działa w przypadku cukrzycy 2-go typu (opóźnia wchłanianie glukozy). > Zapobiega udarowi mózgu i otępieniu oraz przyczynia się do poprawy pamięci krótkotrwałej. 73 Usprawnia działanie mózgu. > Zawiera związki, które chronią wątrobę, ograniczają szkodliwy wpływ alkoholu i ryzyko marskości wątroby. > Przeciwdziała zaburzeniom erekcji i chorobom prostaty. > Ma duże właściwości oczyszczające organizm z toksyn i wywiera zbawienny wpływ na perystaltykę jelit oraz rozluźnia skurcze menstruacyjne. Łagodzi objawy napięcia miesiączkowego oraz niweluje złe nastroje. > Zapobiega zapaleniom narządów trawienia, jak również dróg moczowych. > Wzmacnia płodność i jest naturalnym afrodyzjakiem. > Pozytywnie modyfikuje aktywność hormonalną. Wspomaga pracę tarczycy. > Działa antydepresyjnie. Wpływa na dobry sen. > Pomaga na dolegliwości żołądkowe, w zespole drażliwego jelita oraz chorobie Leśniowskiego Crohna. > Podnosi poziom glutationu, wzmacnia odporność i system immunologiczny. > Serotonina, tryptofan, anandamid, dopamina, fenyloetylamina oraz roślinne inhibitory MAO czyli naturalne substancje miłości i szczęścia - poprawiają samopoczucie, podnoszą sprawność intelektualną, wzmagają chęć do nauki oraz podnoszą odporność na stres. > Wzmacnia serce, jak również układ krwionośny. > Wydłuża życie, prowadząc do osiągnięcia złotego wieku w pełnym zdrowiu.. > Przyczynia się do zmniejszenia zakażeń bakteryjnych, wirusowych oraz skutków ubocznych chemioterapii i radioterapii. > Działa wielokierunkowo, a przy wysokiej bioprzyswajalności dostarcza organizmowi polifenoli i innych niezbędnych substancji, potrzebnych do utrzymania organizmu w stanie równowagi biologicznej. > Zawiera najlepsze składniki, będące głównym przedmiotem zainteresowania dzisiejszego świata nauki. > Doskonale można go łączyć z Flavon Green Plus a także pozostałymi produktami rodziny Flavon. Miara pojemności antyoksydacyjnej ORAC ORAC (Oxygen Radical Absorbance Capacity - czyli zdolność pochłaniania wolnych rodników tlenowych) to miara pojemności antyoksydacyjnej oznaczana dla produktów spożywczych, które charakteryzują się zawartością przeciwutleniaczy. Metoda ORAC została opracowana przez National Institute on Aging w amerykańskich rządowych laboratoriach w Bethesda. W 2007 roku amerykańskie Ministerstwo Rolnictwa udostępniło bazę danych dokumentującą wartości ORAC. Wartości ORAC zostały przeliczone dla porcji artykułów żywnościowych o masie 100 g i wyrażone w mikromolach TE (równoważnikach troloksu, pochodnej witaminy E). Obejmują zarówno przeciwutleniacze rozpuszczalne w tłuszczach jak i rozpuszczalne w wodzie. Sugeruje się, że spożywanie dużej ilości żywności z wysokim ORAC podnosi pojemność antyoksydacyjną ludzkiej krwi, osocza i tkanek o 10-25%. Eksperci sugerują, że należy spożywać od 3000 do 5000 jednostek ORAC, gdy w rzeczywistości ludzie konsumują średnio mniej niż 1000 wartości ORAC Obróbka termiczna (gotowanie, smażenie, mikrofala) radykalnie obniża wartości ORAC. 74 FLAVON® Wprowadzając produkty Flavon na rynek amerykański, firma poddała badaniom w Brunswick swoje produkty. Laboratoria Brunswick Inc. (USA) to największe niezależne laboratorium na świecie, które wypracowało wyjątkową metodę pomiarową. Wychwycą ona nie tylko rodniki peroksylowe, ale także inne reakcyjne formy tlenu (ROS) takie jak rodniki hydroksylowe, aniony superoksydowe i tlen singletowy lub peroksynitrit o zawartości nitrogenu. Sumując te wartości jesteśmy w stanie sprawdzić tak zwaną Totalną wartość FN ORAC. Wyniki przeprowadzonych badań przeszły wszelkie oczekiwania. Rodzina Produktów Flavon jest produktem doskonałym, unikalnym, wybitnym i bezkonkurencyjnym dlatego odnosi sukcesy i zdobywa najwyższe prestiżowe nagrody. Rodzina Produktów Flavon podbija świat i jestem przekonany, że to dopiero początek pasma sukcesów. Są to produkty całkowicie bezpieczne, zdrowe i pozbawione jakichkolwiek skutków ubocznych. Życzę Wam aby świadomość zdrowego stylu życia towarzyszyła Wam kiedy jecie, pijecie i oddychacie i niech Wasze pożywienie będzie Waszym lekarstwem. prof. dr Zoltan Dinya 75 Badania kliniczne Badanie kliniczne produktu Flavon Max u pacjentów kardiologicznych Centrum Kardiochirurgii Instytutu Kardiologii DEOEC, III Klinika Interny DEOEC, Debreczyn, kier. zespołu badawczego: prof. dr Zoltan Galajda, PhD. Poniższy tekst jest skrótem publikacji, która ukazała się w naukowym periodyku „Chirurgia Węgierska" Redaktorzy artykułu są lekarzami, którzy przeprowadzili badania kliniczne nad wpływem jednego z suplementów żywieniowych, preparatu o nazwie Flavon Max (GeSz Kft, Debrecen) na choroby serca i układu krwionośnego. Randomizowane badanie przeprowadzono na pacjentach z ciężką chorobą wieńcową, przy użyciu kontrolowanego placebo. Zastosowane zostały: kardiograf impedancyjny, TensioMed arteriograf, pomiary sztywności i grubości ścianek tętnic, oraz badanie laboratoryjne wartości białka C reaktywnego (CRP). Na skutek skurczu serca (systole) następuje wyrzucenie krwi do aorty (tzw. wczesne ciśnienie pulsacyjne), która na odcinku zatoki czwartej zostaje odbita, powodując dobrze wyczuwalną drugą falę (tzw. późne ciśnienie pulsacyjne). Jednak w przypadku nadmiernej sztywności tętnic i zwiększonej szybkości fali tętna (PWV), fala powracająca z nadmierną szybkością może spotkać się z falą nadchodzącą i spowodować wzrost skurczowego ciśnienia wywieranego na tętnice centralne. Stopień, w jakim powrót fali odbitej przyczynia się do wzrostu ciśnienia centralnego, oceniany jest na podstawie tzw. wskaźnika wzmocnienia (ang. augmentation index, AIx), czyli różnicy pomiędzy ciśnieniem wywieranym przez falę zsumowaną i falę nadchodzącą. Wartość indeksu augmentacji daje pewien obraz ogólny tzw. sztywności naczyń obwodowych. Niniejsza publikacja jest wynikiem nowatorskich badań teoretyczno-klinicznych, które mogą położyć naukowe podwaliny nowej terapii uzupełniającej. Zalety takiej terapii mogłyby być wykorzystywane nawet do poprawy jakości życia ciężko chorych pacjentów kardiologicznych Pacjenci wzięli udział w badaniach po uprzedniej wyczerpującej informacji i podpisaniu deklaracji o zgodzie na badania. Były to osoby które z powodu miażdżycy przeszły już dwukrotnie operację tętnic wieńcowych. Randomizowane badanie z zastosowaniem podwójnej ślepej próby, przy użyciu kontrolowanego placebo zostało przeprowadzone za zgodą Regionalnego Komitetu d/s Etyki Badawczej przy Centrum Medycznym Uniwersytetu w Debreczynie. Pacjenci zostali podzieleni na 2 grupy: jedna z nich otrzymywała substancję obojętną (placebo), druga zaś preparat Flavon max. Podsumowując i analizując wyniki badań, pod wpływem działania Flavon max stwierdzono poprawę dwóch czynników: wskaźnika augmentacji, jak również wartości białka C reaktywnego (CRP), mierzonego w warunkach laboratoryjnych. Reasumując podawanie pacjentom preparatu Flavon max okazało się użyteczną terapią uzupełniającą w okresie po operacji tętnic wieńcowych. Badania naukowe produktu Flavon® Max w doświadczalnej astmie oskrzelowej Instytut Farmakologii i Farmakoterapii DEODEC kier. zesp. badawczego: dr József Szentmiklósi. Zespół Badawczy Krążenia i Farmakologii Oddychania Instytutu Farmakologii i Farmakoterapii DEODEC Zespół przeprowadził analizę farmakologiczną poszczególnych komponentów produktu. Badania przeprowadzone na zwierzętach koncentrowały się w pierwszym rzędzie na ocenie przeciwastmatycznego działania Flavon max i na ocenie przeciwastmatycznego działania komponentów Flavon max in vitro. Systematyczna terapia z zastosowaniem Flavon max (0,lml/zwierzę/31 dni) przyniosła osłabienie reakcji antygen-przeciwciało o 33%. Oceniano odruchy mechaniczne na preparaty dotchawicze na bazie owoalbuminy sensybilizowanej od świnek morskich Hartleya. Nasz system badań został tak zoptymalizowany, że odruchy mechaniczne w odpowiedzi na owoalbuminę in vitro reprezentowały wpływ działania leukotrienów uwalnianych podczas reakcji antygen-przeciwciało. Dlatego z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że większość komponentów Flavon max ma działanie podobne do działania koncentratów owocowych zawierających związki antyleukotrienowe. Cztery spośród koncentratów sokowych ma działanie hamujące rzędu 72-92%. Wyniki tych badań są nowatorskie. Otwierają drogę do stworzenia nowego rodzaju produktów przeciwastmatycznych -opartych na bazie polifenoli. Kolejnym efektem długoterminowej terapii z zastosowaniem Flavon max był znaczący stopień zahamowania aktywności związku (oznaczonym nr 48/80) uwalniającego endogenną histaminę z tkanek. Można więc stwierdzić, że koncentraty owocowe Flavon max zawierają związki chemiczne, które hamują uwalnianie histaminy z komórek lub stanowią inhibitory receptorów histaminowych w oskrzelach. W eksperymentalnej astmie oskrzelowej wywołanej u zwierząt, potwierdzono przeciwastmatyczne działanie preparatu Flavon max. Na podstawie analizy farmakologicznej komponentów preparatu Flavon max rekomendujemy stosowanie go w astmie oskrzelowej. Badanie kliniczne produktu Flavon® Max Plus u chorych z zespołem Raynauda Ogólnoustrojowy i miejscowy wpływ działania polifenoli u chorych z zespołem Raynauda. Katedra Immunologii Kliniki DEOEC, Doc. dr Zoltan Csiki Wolne rodniki powstające w endogennych procesach oksydacyjnych żywych organizmów wywierają destrukcyjny wpływ na ich własne komórki m.in. indukując reakcje autokatalityczne. Wiadomo, że istnieją w przyrodzie związki roślinne, które zwiększają korzystne zdolności przeciwutleniające żywych organizmów. Należą do nich flawonoidy i inne fitozwiązki o budowie polifenolowej. Pacjenci i metoda: Badania przeprowadzono u piętnastu kobiet z zespołem Raynauda (średni wiek pacjentek to 38,4 ± 15,2 lat), które przez 2 miesiące spożywały suplement diety o wysokiej zawartości flawonoidów, Flavon max Plus +, w ilości 2 x dziennie po 1 łyżeczce (2 x 3g). Oceniano następujące parametry przed i po zakończeniu podawania preparatu Flavon max Plus +. Miejscowo badano: > parametry przepływu krwi w warstwie powierzchniowej skóry (z użyciem skanera laserowego), > parametry krążenia w głębszych warstwach skóry (przy pomocy metody izotopowej), Ogólnoustrojowo badano: > stężenie cholesterolu całkowitego w surowicy krwi, > zdolność agregacyjną płytek krwi (przy użyciu analizatora PFA - 100), > wybrane parametry układu krzepnięcia, > poziom białka C-reaktywnego. Dodatkowo dokonywano pomiarów ciśnienia krwi tętniczej. Wyniki: > u 12 pacjentek parametry lokalnego przepływu krwi w skórze palców i rąk uległy znaczącej poprawie, > zmniejszył się stopień agregacji płytek krwi, > u 8 kobiet obniżyło się stężenie cholesterolu w surowicy, > u wszystkich natomiast znacznie zmniejszyło się stężenie białka C-reaktywnego, co może świadczyć o przeciwzapalnym działaniu flawonoidów, > subiektywne odczucia pacjentek były bardzo pozytywne. Podsumowanie: Właściwości koncentratu polifenoli Flavon Max Plus + sprawiają, że może on znaleźć zastosowanie jako preparat uzupełniający w leczeniu zespołu Raynauda. Przewlekła, obturacyjna choroba płuc (POChP) 78 Klinika Pulmonologii DEOEC. Kierownik zespołu badawczego: Doc. dr Maria Szilasi. Badanie wykonano u chorych palących, cierpiących na przewlekłą, obturacyjna chorobę płuc (POChP). Badania randomizowane, wykonane metodą podwójnej ślepej próby z użyciem placebo, w celu uzyskania maksymalnie wiarygodnych i obiektywnych wyników. W świetle dotychczas dostępnej wiedzy medycznej u chorych z POChP można spowolnić progresję choroby, stosując farmakoterapię oraz eliminując palenie tytoniu, nie można jednak zupełnie zatrzymać jej postępu. Mimo stosowanej terapii dochodzi do licznych zaostrzeń choroby i następuje konieczność kolejnych hospitalizacji pacjentów. Dlatego tak ważne jest wykorzystanie każdej metody, dzięki której możemy spowolnić progresję POChP. Ocena pozytywnego wpływu Flavon max na hamowanie progresji zmian chorobowych w POChP, przeprowadzona przy zastosowaniu randomizowanego badania metodą podwójnie ślepej próby z użyciem placebo dała następujące rezultaty: Farmakoterapia nie wymagała kolejnych modyfikacji, co potwierdza skuteczność skojarzonej terapii wykorzystującej synergistyczny wpływ leków chemicznych preparatu Flavon max. Kondycja fizyczna pacjentów uległa subiektywnej poprawie. Komfort życia został utrzymany na wysokim poziomie; codzienna aktywność pacjentów nie uległa pogorszeniu, co jest objawem niezwykle pozytywnym gdyż POChP w swoim typowym przebiegu stopniowo i w znacznym stopniu pogarsza wydolność oddechową oraz stan ogólny pacjenta. Większość pacjentów pozytywnie oceniła działanie suplementu Flavon max jako uzupełnienie konwencjonalnej farmakoterapii. Pacjenci cierpiący dodatkowo na schorzenia narządu ruchu podkreślali znaczącą poprawę w codziennym funkcjonowaniu. Wszyscy zauważyli poprawę samopoczucia. Na podstawie wyników badań, stwierdzamy, że stosowanie Flavon max jako adiuwanta w terapii POChP wpływa korzystnie na stan zdrowia pacjentów. 79 Odpowiedzi na najczęstsze pytania klientów Dlaczego potrzebujemy spożywać koncentraty Flavon? Dostarczenie organizmowi odpowiedniej ilości i jakości składników odżywczych bez stosowania naturalnych suplementów diety jest w obecnych czasach (pełnych stresu, zabiegania, zanieczyszczonego powietrza i wysoko przetworzonej żywności) niemożliwe do osiągnięcia. Próba jedzenia ekologicznych warzyw i owoców ze sklepów ze zdrową żywnością zwykle grozi ruiną budżetu domowego. Poza tym nawet w sklepach ze zdrową żywnością ekologiczne owoce i warzywa w wielu regionach w ogóle nie są dostępne, a zwłaszcza w okresie od późnej jesieni do wczesnej wiosny. Z kolei jedzenie owoców i warzyw z powszechnie dostępnych sklepów i supermarketów oznacza jednoczesne dostarczenie do organizmu ogromnych ilości trujących insektycydów, pestycydów i herbicydów, zawartych w tych warzywach i owocach ze względu na ich sztuczne nawożenie oraz stosowanie chemicznych środków ochrony roślin. Czy jedząc suplementy Flavon nie musimy poza tym już w ogóle jeść warzyw i owoców? Produkty Flavon są suplementami diety. Oznacza to, że jedząc je nie powinniśmy rezygnować z urozmaiconej diety. Powinniśmy jeść warzywa i owoce, zwłaszcza te które nie są zawarte w produktach Flavon: cytrusy, jabłka, gruszki, banany, kukurydzę, ogórki, paprykę, pomidory, cebulę. Faktem jest jednak, że dwie łyżeczki produktu Flavon dostarczą znacznie więcej witamin i minerałów i bioflawonoidów niż wydanie 4,50 zł na zakupy warzyw i owoców z supermarketu, które z powodu sztucznego nawożenia mają znacznie obniżoną zawartość witamin i minerałów. Jestem zdrowy, więc, po co mam to jeść? Powinniśmy jeść koncentraty Flavon, nawet jeśli jesteśmy zdrowi. Zdrowie nie oznacza, że w organizmie nie ma niedoborów, a niedobory substancji odżywczych (w tym witamin, minerałów i bioflawonoidów) są ważną przyczyną wielu różnego rodzaju chorób, w tym chorób układu krwionośnego, chorób nowotworowych, chorób na podłożu stresu, bakteryjnym i wirusowym. To właśnie organizm niedożywiony jest najbardziej narażony na te choroby. Często uważamy, że jesteśmy „zdrowi" bo nas nic nie boli. Nie chodzimy nawet na badania kontrolne co kilka miesięcy, czy nawet lat, dopóki nie zacznie nas coś boleć. Tymczasem blaszka miażdżycowa odkłada się już u bardzo młodych osób, nawet u takich, które odżywiają się w miarę racjonalnie. Osoby pomiędzy 20 a 30 rokiem życia często mają już zaawansowane złogi miażdżycowe w tętnicach wskutek niedoborów witamin, minerałów, niektórych aminokwasów i flawonoidów. Natomiast ból w tętnicach wieńcowych pojawia się dopiero przy bardzo zaawansowanej (zagrażającej życiu) miażdżycy tętnic wieńcowych. Z kolei wiele rodzajów raka rozwija się w naszym organizmie bezobjawowo przez wiele lat. Przykładowo rak trzustki daje o sobie znać dopiero w bardzo zaawansowanym stadium, kiedy skuteczność jego leczenia w szpitalach wynosi zaledwie 20%. Myślenie w stylu „Nie mam nowotworu, więc nie muszę jeść bioflawonoidów" jest błędem. To tak jakby ktoś powiedział „Nie mam osteoporozy, więc nie muszę jeść nabiału". Wyjście z tych chorób często wymaga zwiększonych dawek koncentratów, a przy bardzo zaawansowanych nowotworach chemioterapia i tak jest potrzebna, dlatego warto jeść Flavon gdy jesteśmy zdrowi, aby zapobiec chorobą4. Jak długo trwa kuracja koncentratami Flavon? Czas dochodzenia do zdrowia zależy od stopnia zaawansowania choroby, ale zwykle mieści się w granicach 2-4 miesięcy. Poprawa samopoczucia następuje w przeciągu 1-2 miesięcy, zazwyczaj już w 1 tygodniu. Organizm człowieka potrzebuje zwykle od 2 tygodni do 2 miesięcy na odtrucie się z zalegających w nim toksyn (detoksykację) - w zależności od stopnia zatrucia organizmu. Przy miażdżycy proces usuwania blaszki miażdżycowej z naczyń krwionośnych trwa od 6 miesięcy do 2 lat, w zależności od stopnia zaawansowania choroby, ale poprawa sprawności fizycznej przy miażdżycy następuje już w pierwszych dwóch miesiącach. Czy można odstawić leki farmaceutyczne od razu po rozpoczęciu suplementacji koncentratami Flavon? Leków farmaceutycznych przepisanych przez lekarza nie wolno odstawiać od razu po rozpoczęciu spożywania koncentratów Flavon, ani bez porozumienia z lekarzem, a zwłaszcza leków, które podtrzymują podstawowe funkcje życiowe. Od rozpoczęcia spożywania koncentratów Flavon do odstawienia leków syntetycznych musi minąć kilka tygodni, a przy bardzo zaawansowanych chorobach nawet kilka - kilkanaście miesięcy, gdyż organizm potrzebuje nie tylko substancji odżywczych, ale również czasu, aby się zregenerować. Czy od momentu rozpoczęcia jedzenia koncentratów, powinno się je spożywać już zawsze? Warto kontynuować suplementację koncentratami Flavon w celach profilaktycznych, gdyż codziennie, przez cały rok potrzebujemy dobrze wchłanianych, naturalnych składników odżywczych z ekologicznych źródeł. Koncentraty Flavon to nie antybiotyki ani inne środki farmaceutyczne, które należy przestać stosować po ustąpieniu choroby. Jeśli chcesz się cieszyć dobrym zdrowiem całe życie, jedz koncentraty Flavon codziennie, przez cały rok, podobnie jak codziennie i przez cały rok spożywasz posiłki, myjesz ręce i bierzesz kąpiel. 4 M. Rath, „Dlaczego zwierzęta nie dostają zawałów serca ... tylko my ludzie", Rath Education Services B.V., 2005; Richard Beliveau, Denis Gingras, „Dieta w walce z rakiem ", wyd. DELTA. 81 Owoce i warzywa Obecnie, gdy mamy do czynienia ze zbyt mocno oczyszczonymi i mocno przetworzonymi produktami spożywczymi, możemy mieć problemy ze znalezieniem pokarmów dobrych dla naszego organizmu. To dotyczy szczególnie świeżych, zielonych warzyw i owoców które powinny być podstawowymi składnikami naszej diety, aby zapewnić nam witaminy, minerały, pierwiastki śladowe, enzymy, błonnik oraz specjalne składniki odżywcze, takie jak chlorofil. W tej części postaram się opisać owoce i warzywa, które możemy wprowadzić do naszej diety dla zrównoważenia tych braków. Pamiętajmy jednak że ze względu na sezonowość ich występowania nie zawsze jest to możliwe w postaci naturalnej (surowej). Najłatwiej osiągnąć to uzupełniając odpowiednio zbilansowaną codzienną dietę naturalnymi suplementami diety w postaci skoncentrowanych wyciągów z tych roślin. Jagoda Acai Do niedawna znana tylko tubylcom zamieszkującym dzikie lasy Amazonii, trafiła do współczesnego świata za sprawą badań doktora Alexandra Schaussa, wybitnego specjalisty od zdrowego odżywiania. Natychmiast zrobiła dużo zamieszania w dziedzinie medycyny i zdrowego odżywiania, dotąd świat nie znał owocu o tak wielu zdrowotno-energetycznych właściwościach. Ze względu na swoje właściwości i zwiększającą się popularność acai nazywana jest „brazylijską żyłą złota". W Brazylii znana już od dłuższego czasu, niedawno trafiła do USA, gdzie natychmiast wywołała burzę medialną, teraz informacja o cudownej jagodzie obiega cały świat. Skrywa w sobie niezwykle dużą ilość witamin, aminokwasów, pierwiastków i energii niezbędnych dla organizmu ludzkiego, jej działanie leczniczo-energetyczne było znane tutejszym mieszkańcom od dawien dawna. Naukowo acai nazywana jest Eutrepe Olereacea, jagoda palmy brazylijskiej. Acai występuje tylko w dzikich lasach deszczowych Amazonii północnej w Brazylii. Jagody te rosną w środku dżungli na wysokich nawet do 20 metrów palmach brazylijskich, których podłoże stanowią niezwykle żyzne ziemie Amazońskiej puszczy. Palma brazylijska jest smukłą wielo łodygową rośliną, której owocami są właśnie jagody acai, które niekiedy nazywane są także nasionami, ze względu na dość twardą konsystencję, jedna palma posiada od 3-4 łodyg, na każdej z nich w 82 ostatecznym rozliczeniu osiąga się od 3-6 kg jagód. Sama jagoda acai w wyglądzie do złudzenia przypomina zwykłą borówkę leśną, jest tylko nieco ciemniejsza, nabierając barwy ciemnofioletowej. Jagoda ta ma stosunkowo twardą konsystencję, duże nasienie i bardzo mały miąższ, a w smaku przypomina zwykłą jagodę z lekką nutą czekolady. Jagoda niezwykle szybko traci swoje właściwości odżywcze, nawet do 24 godzin od zerwania, co bez zastosowania na miejscu odpowiedniego procesu zachowawczego, drastycznie ogranicza możliwości jej dystrybucji. Swoją popularność jagoda acai zawdzięcza przede wszystkim swoim właściwościom leczniczym, energetycznym i odżywczym, nie bez powodu nazywana jest cudem odżywczym oraz trafiła na pierwsze miejsce w rankingu Ten Best Superfoods. Acai dostarcza tyle niezbędnych minerałów, witamin, pierwiastków, aminokwasów i przeciwdziała tylu różnym chorobom i powoduje tyle pozytywnych efektów, że wydaje się to nie możliwe, ale tak jest, co potwierdzają liczne testy i badania. 100 gramowy ekstrakt z jagód acai zawiera 52.2 grama węglowodanów, 8.1 grama białek, 44.2 gramy błonnika oraz 32.5 grama tłuszczu. Szczególnie cennym składnikiem są polifenole. Acai zawiera ponad tuzin różnych typów polifenoli, wśród których najważniejsze są flawonoidy i antocyjanidy, nadające owocom ich ciemnoczerwony, głęboko niebieski albo fioletowy kolor oraz zapewniające szereg korzyści zdrowotnych potwierdzonych licznymi badaniami. Hamują produkcję endoteliny, substancji powodującej skurcz naczyń krwionośnych, a której nadmiar może prowadzić m.in. do miażdżycy lub choroby wieńcowej. Polifenole w acai ułatwiają przepływ krwi i wspomagają pracę całego układu krwionośnego, zmniejszając ryzyko zatoru w naczyniach krwionośnych. Przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę na antyoksydanty, których duża ilość w jagodach acai związana jest z ich długim przebywaniem na słońcu, w obronie przed promieniami słonecznymi wytwarzają właśnie antyoksydanty. Antyoksydanty są to związki chemiczne wykazujące zdolność neutralizowania wolnych rodników, które wraz z powietrzem i pożywieniem dostają się do naszego organizmu powodując jego wyniszczenie na poziomie komórkowym. Pojemność antyoksydantów w danym pożywieniu liczy się stosując tak zwany współczynnik ORAĆ (Oxygen Radical Absorbance Capacity). Dla jagody acai wynosi on 1026, co jest liczbą 20-krotnie większą niż dotychczas uważane za najlepsze w walce z wolnymi rodnikami winogrona. Dla porównania żurawina, uważana niegdyś za rekordzistę w wartości ORAĆ, osiąga zaledwie 94 jednostki na jeden gram. Badania naukowe dowiodły, że organizm człowieka przyswaja antyoksydanty, które znajdują się w jagodach acai. Spożywając regularnie jagody acai, można spowolnić proces starzenia, a także zapobiec chorobą powodowanym przez wole rodniki. Oprócz antyoksydantów jagoda acai zawiera także cały szereg nienasyconych kwasów tłuszczowych, aminokwasów, pierwiastków śladowych i fitosteroli, które pozytywnie wpływają na cały organizm człowieka. Z pośród 29 nienasyconych kwasów tłuszczowych, szczególną uwagę zwracają kwasy Omega 6 i 9, które regulują poziom cholesterolu we krwi, likwidując poziom tego szkodliwego, a podwyższając poziom dobrego. Zawartość kwasów tłuszczowych w jagodzie acai jest porównywalna do oliwy z oliwek i charakteryzuje się bogactwem nienasyconego kwasu olejowego, który pełni kilka istotnych funkcji. Przede wszystkim pomaga tłuszczom Omega-3 lepiej penetrować błony komórkowe przez co razem przyczyniają się do zwiększenia ich elastyczności, co wspomaga lepsze funkcjonowanie hormonów, neurotransmiterów oraz receptorów insulinowych. To jest szczególnie ważne, gdyż jak wiadomo wysokie poziomy insuliny wywołują stany zapalne, co przyspiesza procesy starzenia. Osiemnaście aminokwasów, które zawiera jagoda acai, doskonale wpływają na wzmocnienie i regenerację układu mięśniowego. Prawie idealne 83 zestawienie niezbędnych aminokwasów w powiązaniu z cennymi minerałami śladowymi, może być korzystne dla utrzymania prawidłowego skurczu mięśni oraz ich regeneracji. Białko jest podstawowym składnikiem hormonów oraz tkanek - elementów składowych organizmu. Pokarm bogaty w białka wzmacnia nasze narządy wewnętrzne, mięśnie, a także włosy, skórę i paznokcie, których zewnętrzne warstwy zawierają białko. Zawartość białka w niewielkiej acai jest większa niż w całym kurzym jaju! Niedobór pierwiastków śladowych jest uzupełniany przez zawartość najważniejszych 21 pierwiastków śladowych, które miedzy innymi wzmacniają układ immunologiczny. Oczywiście jak w każdym owocu nie może zabraknąć kompletu witamin i podstawowych pierwiastków, acai zawiera takie witaminy jak: BI, B2, C, E, beta karoten, wapń, fosfor, potas, żelazo, białko. Jagoda zawiera również duże ilości błonnika i wysoką ilość fitosteroli, które w synergii z nienasyconymi (zdrowymi) kwasami tłuszczowymi wspomagają kontrolę poziomu cholesterolu w organizmie i zdrowie układu trawiennego i sercowo-naczyniowego. Jagoda sama w sobie zawiera bardzo niską ilość cukru. Acerola Acerola pochodzi z wysp karaibskich i Ameryki Środkowej. Przypuszcza się, że Indianie z wysp karaibskich przenosili nasiona lub rośliny podczas migracji pomiędzy wyspami i używali acerolę już w czasach prekolumbijskich. Obecnie występuje i uprawiana jest ona również w Ameryce Południowej, Stanach Zjednoczonych (Floryda i Teksas), Australii i w tropikalnych rejonach Azji i Afryki. Największym producentem aceroli jest Brazylia. Malpigia granatolistna (Malpighia emarginata) to wiecznie zielony krzew lub niewielkie drzewo do 6 metrów wysokości. Jajowate, ciemnozielone liście mają 2-8 cm długości i 1-5 cm szerokości. Roślina może okresowo zrzucać liście, gdy temperatura jest zbyt niska. W klimacie gorącym acerola kwitnie i owocuje bez przerwy cały rok, w klimacie chłodniejszym tylko od maja do grudnia. Różowe kwiaty z 10 żółtymi pręcikami mają 5 charakterystycznych różowych płatków. Kwiaty średnicy 1-2 cm zebrane są po 2-5 w małym baldachu. Owoce dojrzewają 3-4 tygodnie po kwitnieniu. Są okrągłe, średnicy 1-3 cm, przeważnie z kilkoma podłużnymi bruzdkami. Mają delikatną, czerwoną skórkę. Z wyglądu przypominają owoce wiśni. Również ich miąższ jest soczysty jak u naszych wiśni, choć zawiera 3 nasiona. W Portoryko z jednego 4 letniego drzewa zbierano od 14 do 28 kg owoców rocznie. Starsze drzewa dają wyższe plony. Z hektara 8 letniej plantacji można uzyskać do 50 ton owoców. Acerola, zwana również wiśnią z Barbados, jest rekordzistką pod względem zawartości witaminy C. Jeden owoc aceroli ważący 4,5 g ma tyle witaminy C co kilogram cytryn. Jedna mała 84 szklanka (180 ml) soku z aceroli może zawierać tyle witaminy C co 14 litrów soku pomarańczowego. Jeden lub dwa owoce aceroli, zależnie o wielkości i zawartości kwasu askorbinowego, zapewniają rekomendowaną dzienną dawkę witaminy C. Najwięcej kwasu askorbinowego mają owoce 15 dniowe, gdy dojrzeją, zawartość witaminy C spada o 40%. Drzewa rosnące w cieniu mają mniej witaminy C w owocach. Znaczenie ma także pora roku czy rejon uprawy. Poza tym w owocach występuje znaczna ilość prowitaminy A oraz tiamina (witamina B1), ryboflawina (witamina B2), niacyna (Witamina PP), wapń, fosfor i żelazo. Alga Spirulina Wodorost z kwasem GLA Spirulina to szmaragdowozielona alga w kształcie spirali o mikroskopijnej wielkości jest niezwykłą rośliną. Nie znamy żadnego ziarna, owocu czy środka spożywczego, który byłby bogatszy w substancje odżywcze. Określa się ją jako mleko Matki Ziemi z uwagi na wyjątkowo wysokie stężenie bardzo rzadkiego kwasu gamma-linolenowego (GLA). Spirulina zawiera kwas gamma linolenowy bierze udział w biosyntezie substancji, które obniżają ciśnienie krwi, zmniejszają ryzyko zakrzepów wewnątrznaczyniowych, działają przeciwzapalnie, wzmagają aktywność układu immunologicznego, łagodzą objawy napięcia przedmiesiączkowego, wpływają na wygląd skóry, włosów i paznokci. Spirulina bywa nazywana też zielonym mięsem z powodu niespotykanie dużej zawartości wysokowartościowego białka. Jego udział jest blisko trzykrotnie większy od zawartości białka w mięsie. Zawiera 18 aminokwasów, w tym 8 niezbędnych, z których zbudowane są białka. Jest to najwyższa koncentracja, jaką można znaleźć w żywności. Nie są one tylko materiałem budulcowym mięśni, ale także przynoszą wiele korzyści dla zdrowia, m.in. wyrównują poziom cukru we krwi, przyśpieszają rekonwalescencję. Ta niezwykła alga zawiera łatwo przyswajalne żelazo (ma go znacznie więcej niż mięso), magnez, potas, witaminy, makro- i mikroelementy. Dzięki obecności pigmentów - zielonego chlorofilu i niebieskiej fikocyjaniny - działa antyoksydacyjnie oraz przeciwzapalnie i antyalergicznie. Normalizuje przemianę jodu w organizmie, przez co przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Naukowcy, badając spirulinę przez kilkadziesiąt lat, doszli do wniosku, że zwiększa ona sprawność układu immunologicznego, wspiera serce i redukuje poziom cholesterolu, pomaga wzmocnić układ trawienny. Spirulina dodaje też sił witalnych, poprawia kondycję psychofizyczną. To zasługa witalizujących składników (witamin, enzymów), a także tzw. biofotonów, czyli cząsteczek, w których alga zgromadziła energię słoneczną i oddaje ją w organizmie gotową do wykorzystania. 85 Ananas Ananas jadalny jest rośliną leczniczą. Owoce są bardzo bogate w cukry, których mogą zawierać do 14%. Poza tym w ich składzie znajdują się spore ilości witaminy C (do 40 mg). Surowiec zawiera również kwasy organiczne, związki miedzi i potasu oraz estry kwasu kawowego i p-kumarowego z glicerolem. W latach 70. dwudziestego wieku wyizolowano z ananasa bromelinę. Jest to grupa enzymów proteolitycznych (przynajmniej pięciu) pod wspólną nazwą. Głównymi składnikami są dwa proteolityczne enzymy określane jako bromelia A i B. Wykazują właściwości przeciwzapalne, zdolności do rozrzedzania krwi, przeciwobrzękowe oraz wspomagają trawienie białka. Bromelina stosowana jest w leczeniu obrzęków pourazowych i pooperacyjnych (szczególnie przegrody nosowej i zatok). Duże sukcesy bromelina odnosi w medycynie sportowej, ponieważ przyspiesza gojenie stawów objętych stanem zapalnym i łagodzi ból. Zdaniem naukowców bromelina może mieć podobne działanie przeciwbólowe do ibuprofenu w przypadku zwyrodnień i chorób reumatycznych stawów. Może również obniżyć temperaturę ciała podczas gorączki. Zdaniem niektórych naukowców ananas może również zapobiegać osteoporozie dzięki zawartości manganu, żelaza i miedzi. Bromelaina jest także podstawowym preparatem naturalnym, stosowanym w przypadku napadu dny moczanowej (objawiającej się silnymi bólami stawów). W najnowszych badaniach przeanalizowano lecznicze działanie bormeliny u myszy, u których wywołano eksperymentalnie ostrą postać astmy. Dwóm grupom myszy podawano bromelinę, w dwóch różnych dawkach przez 8 dni, a jedna grupa zwierząt, tzw. kontrolna, otrzymywała roztwór soli fizjologicznej. Następnie przebadano próbki krwi, fragmenty tkanek oraz wydzielinę pobraną z układu oddechowego wszystkich zwierząt. Okazało się, że bromelina skutecznie łagodziła stany zapalne w oskrzelach i płucach u chorych myszy. W porównaniu z grupą kontrolną, myszy leczone miały znacznie mniej białych krwinek, które brały udział w procesach zapalnych. Dotyczyło to zwłaszcza tzw. eozynofili (spadek liczby o 50 proc), których liczba rośnie w przypadku astmy. Wyższa dawka enzymu dawała lepsze rezultaty niż dawka mniejsza. Zdaniem autorów pracy, ich wyniki rodzą nadzieję, że w przyszłości preparaty z bromelina mogą być wykorzystywane do leczenia astmy, a także innych chorób o podłożu zapalnym u ludzi. Bromelina wspomaga procesy trawienne, zmniejszają zgagę i inne zakłócenia ze strony żołądka. Z badań na zwierzętach wynika, że bromelina pomaga w walce z biegunkami wywołanymi 86 przez bakterie (testów na ludziach nie przeprowadzono). Enzym ten jest w stanie rozłożyć tysiąckrotnie więcej protein, niż sam waży, dlatego też jest stosowany w dietach odchudzających. Bromelina ma zdolność rozpuszczania zakrzepów krwi. Obecnie trwają kliniczne prace badawcze nad przeciwnowotworowym działaniem bromelainy. Zdaniem australijskich naukowców bromelina wzmacnia układ immunologiczny i niszczy zmutowane komórki rakowe, co może mieć przełomowe znaczenie dla chorych m. in. na raka piersi, płuc, jelita grubego, jajników i skóry. Ananas w kosmetyce - owoc ananasa w kosmetyce ceniony jest m. in. ze względu na obecność bromeliny, którą stosuje się w peelingach enzymatycznych. Enzym delikatnie rozpuszcza i pomaga usuwać martwe komórki naskórka bez podrażniania skóry. Ze względu na swe właściwości przeciwzapalne i przeciwobrzękowe, często używany jest w kremach i balsamach antycellulitowych. Dodatkowo dzięki dużej zawartości witaminy C w owocach wykorzystuje się ekstrakty z ananasa do produkcji kosmetyków likwidujących przebarwienia skóry. Jeśli chodzi o intensywny zapach ananasa, pochodzi on od estru metylowego kwasu masłowego i bardzo często jest stosowany przy produkcji balsamów do ciała jako esencja zapachowa. Owoców używa się do produkcji maseczek dla cery z „problemami". Należy jednak pamiętać, że bromelina podobnie jak witamina C bardzo szybko się ulatnia i należy nałożyć maseczkę bezpośrednio po przygotowaniu., Aronia Nie wszyscy wiedzą, że Aronia uważana jest za najzdrowszy owoc jagodowy na świecie - tzw. bombę witaminową. Czy zdajecie sobie sprawę z tego, że Aronia zawiera duże ilości witamin C, B1, B2, B6, E, składników mineralnych, antyutleniaczy i mikroelementów. Jest też jedynym tak doskonałym źródłem witaminy PP. Jej owoce mają także działanie odżywcze i antytoksyczne. Aronia jako produkt zdrowotny została odkryta stosunkowo niedawno ale jej właściwości lecznicze potwierdzone są wieloma badaniami. Wszyscy, którzy lubią czerwone wino typu Cabernet powinni wiedzieć, że aronia ma podobne właściwości do wspomnianego wina. Co najważniejsze chroni zdecydowanie organizm przed nowotworami. Obecność kwasu chlorogenowego, który spowalnia absorbcję glukozy, sprawia, że aronia polecana jest dla diabetyków. Ta niewymagająca, odporna na mróz kuzynka jarzębiny, to prawdziwe dobrodziejstwo w ogrodzie, o czym niewielu z nas ma pojęcie. Jej czarne owoce są znakomitym orężem do walki z chorobami cywilizacyjnymi. Już Indianie byli przekonani, że jagody są darem Wielkiego Ducha i mają dobroczynny wpływ 87 na zdrowie. Wiara znalazła oparcie w nauce i 50 lat temu odkryto, że wolne rodniki powodują choroby i starość. Proces produkowania wolnych rodników hamują jedynie przeciwutleniacze (antyoksydanty). Sensacją są owoce aronii, niezwykła skarbnica życiodajnych pierwiastków, najsilniejszy antyoksydant (przeciwutleniacz) ze wszystkich znanych owoców - badania laboratoryjne udowodniły, że owoce te wykazują najsilniejsze działanie przeciwutleniające, jakie kiedykolwiek zarejestrował człowiek. Przez setki lat nie potrafiliśmy poradzić sobie z problemem krzywicy. Przełomem stało się odkrycie, że chorobę powoduje niedobór witaminy D. Podobnie było ze szkorbutem. Przestał być plagą, kiedy ustalono, że rozprawia się z nim zwyczajna witamina C. Wszystko wskazuje na to, że przeciwutleniacze z aronii mają szansę zrewolucjonizować leczenie większości chorób cywilizacyjnych. W Pomorskiej Akademii Medycznej, oraz Klinice Kardiologii AM w Warszawie, udowodniono, że wyciąg z Aronii pozwala dość skutecznie regulować nadciśnienie tętnicze, zapobiega odkładaniu się cholesterolu w ściankach tętnic oraz chroni przed chorobami serca. Spadek ciśnienia notowano zaledwie po sześciu tygodniach terapii u niemal wszystkich badanych osób. Okazuje się, że Aronia zmniejsza stany zapalne drobnych naczyń krwionośnych. Owoce i sok, oraz przetwory z Aronii zapobiegają miażdżycy. Działają przeciwkrwotocznie i uspokajająco. Wiele leków syntetycznych można by, więc zdecydowanie odstawić i nie byłoby konieczności ich przyjmowania, gdyby spożywać Aronię i zwracać więcej uwagi na swoją dietę. Każdy kto żyje w pośpiechu, nie dba o właściwą dietę powinien zdawać sobie sprawę z ryzyka jakie jego styl życia niesie za sobą. Może warto zamiast kolejnego hot-doga czy hamburgera zastanowić się nad zjedzeniem konfitury z Aronii albo wypiciu soku z tego owocu, który łagodzi stany stresowe, uspokaja i wzmacnia organizm. Największą ilość antyoksydantów i rutyny (rutozyd), zawiera świeżo wyciśnięty sok. Ale skąd wziąć owoce Aronii i skąd znaleźć na to czas? Żeby terapia Aronią przynosiła pożądany skutek trzeba zadbać o taką postać Aronii, aby procedura przetwarzania zapewniała jak najmniejsze straty witamin i składników leczniczych, na których nam zależy. Oczywiście najlepiej jeśli surowiec pochodzi z plantacji ekologicznych. Spożywanie tego owocu to same plusy: obecność antocyjanów opóźnia proces starzenia, usprawnia przemianę materii i poprawia gospodarkę tłuszczami, uodparnia skórę na szkodliwe działanie słonecznych promieni UV. Jednym słowem stosowana powinna być w szeroko pojętej profilaktyce wielu chorób, w szczególności tzw. chorób cywilizacyjnych. Regularne spożywanie poprawia pamięć i procesy uczenia się! Sok z aronii to naturalny eliksir młodości, który zapobiega powstaniu wolnych rodników, które uznawane są za główną przyczynę starzenia się organizmu. Aronia zawiera dodatkowo katechinę, ma więc dobroczynny wpływ na układ trawienny i procesy przemiany materii. Ponadto, jest pomocna przy leczeniu nadciśnienia i miażdżycy, sprawdza się w profilaktyce zawałów, udarów mózgu, demencji, chorób Alzheimera, Parkinsona, cukrzycy, poprawia wzrok, obniża ryzyko zachorowania na raka i zwiększa odporność organizmu. Obniża ciśnienie tętnicze i dlatego powinna być stałym składnikiem diety osób zagrożonych zawałem i udarem. Owoce aronii zawdzięczają swe terapeutyczne właściwości bioflawonoidom i rutynie. Te właśnie składniki zapewniają całkiem dobrą kondycję naczyniom krwionośnym. To ważna informacja dla osób ze skłonnością do żylaków, miażdżycy i chorób dziedzicznych z tego tytułu. 88 Niedocenianą zaletą aronii jest fakt, że jej owoce nie kumulują szkodliwych dla zdrowia pierwiastków - kadmu, ołowiu, arsenu czy cyny. A ponieważ roślina nie wymaga oprysków, to można z czystym sumieniem zapewnić, że jej jagody na pewno nie zawierają pestycydów. Zestaw związków obecnych w aronii działa odtruwająco, redukuje niektóre toksyny, z innymi tworzy nierozpuszczalne kompleksy usuwając je z organizmu. Picie soku z aronii przed wyjazdem na urlop pozwala dłużej przebywać na słońcu i unikać oparzeń w pierwszych dniach. Dieta bogata w produkty z aronii ma wpływ na zapewnienie dobrego widzenia nocnego i ostrości wzroku. Korzystny wpływ aronii stwierdzono przy stosowaniu w zapaleniu trzustki i owrzodzeniu żołądka. Składniki zawarte w owocach aronii mogą być skuteczne w przypadku zapalenia stawów, schorzeń alergicznych czy infekcji bakteryjnych i wirusowych, włączając grypę i przeziębienia. Spożywanie przetworów z aronii łagodzi skutki chemio i radioterapii oraz szkodliwego promieniowania komputera. Świetnie nadaje się dla osób chcących prowadzić zdrowy tryb życia i dbających o linię, wpływa bardzo korzystnie na metabolizm, ułatwia przemianę materii i reguluje gospodarkę tłuszczową, a także ogranicza powstawanie złego cholesterolu, reguluje ciśnienie krwi, wzmacnia naczynia krwionośne, zapobiega miażdżycy i zawałom serca oraz zapobiega zanikom pamięci. Usprawnia również działanie pamięci i refleks oraz zwiększa koncentrację - niech więc pamiętają o nim wszyscy, którzy się uczą i pracują umysłowo. Zmniejsza też napięcie nerwowe i łagodzi stres. To także świetny smakołyk dla kobiet w ciąży - nie tylko dodaje przyszłej mamie sił witalnych, lecz także ma dobroczynny wpływ na rozwój płodu. Wpływa też pozytywnie na ogólne wzmocnienie dzieci i młodzieży przy intensywnym wzroście, gdyż pomaga budować i regenerować tkankę mięśniową i kostną. Chroni również błonę śluzową żołądka przed szkodliwym działaniem kwasu solnego i alkoholu. Brokuł Nazywane także kapustą szparagową czy zielonym kalafiorem, były znane i cenione za swoje walory smakowe już ponad 2000 lat temu w rejonie Morza Śródziemnego. Dziś, dostępne przez cały rok - zarówno świeże, jak i mrożone - coraz częściej goszczą na naszych stołach. Na szczęście! Brokuły prawdopodobnie pochodzą z Cypru. We Włoszech były uprawiane już w starożytności. W Polsce są znane od XVIII wieku. Brokuł należy do rodziny kapustowatych. Jest warzywem jednorocznym. Ma długą i mięsistą łodygę. Liście są osadzone na dłuższych ogonkach. Podczas wzrostu na końcu łodygi wytwarza duży, baldachogroniasty kwiatostan zwany różą. Znajduje się w niej niewiele drobnych pączków kwiatowych, które podczas przechowywania przybierają barwę fioletowo-brązową. Róża ma średnicę 8-15 cm. Po jej wycięciu roślina wytwarza mniejsze róże i to nawet do grudnia, bo dobrze znosi także niskie temperatury. Brokuły to cenne źródło witaminy C - zaledwie 200 g warzyw całkowicie pokrywa dzienne 89 zapotrzebowanie człowieka na tę witaminę. Roślina ta jest zasobna także w sole mineralne, takie jak wapń, fosfor, żelazo, siarka i potas oraz witaminy (między innymi A, BI, B2, PP). Jest bogata w magnez, niezbędny między innymi do prawidłowego funkcjonowania serca i przewodzenia impulsów nerwowych. Brokuły zawierają również selen, który pozwala się ustrzec raka prostaty, oraz sulforafan, który z kolei walczy z bakteriami odpowiedzialnymi za rozwój wrzodów i raka żołądka, a także korzystnie wpływa na oczy, gdyż neutralizuje szkodliwe skutki promieniowania ultrafioletowego. Warzywo to ma również właściwości terapeutyczne w przypadku anemii (dotyczy to zwłaszcza dzieci i ciężarnych kobiet) oraz hamuje uszkodzenie rdzenia pacierzowego. Brokuły są niskokaloryczne, a ponadto zawierają dużo błonnika pokarmowego, są polecane szczególnie osobom dbającym o linię i odchudzającym się. Najwięcej wartości odżywczych mają warzywa w stanie surowym, dlatego trzeba je przechowywać w chłodziarce, aby nie zwiędły i nie straciły chlorofilu. Oprócz faktu, że brokuły są pyszne i dzieci uważają je za zabawne (wyglądają jak małe drzewa), to istnieje wiele innych powodów dla których warto jeść brokuły. O niektórych z nich pewnie wiesz, a inne będą dla ciebie zaskoczeniem. Zatem jakie są zalety zdrowotne jedzenia brokułów? 10 powodów dla których warto je jeść: 1. Brokuły mają działanie przeciwzapalne - jeśli cierpisz na zapalenie stawów czy dnę moczanową to jednym z najlepszych powodów dla których powinieneś jeść brokuły jest fakt, że zawierają one flawonoid zwany kaempferolem, który wykazuje działanie przeciwzapalne. 2. Zapobiegają alergii - poza działaniem przeciwzapalnym, kaempferol pomaga również zapobiegać wystąpieniu alergii. Masz apetyt na więcej pokarmów bogatych w kempferol? Jedz więcej warzyw krzyżowych. 3. Mają dużo błonnika - brokuły są przyjacielem każdej diety poprzez dużą zawartość błonnika pokarmowego (2,6 g na porcję). Jak wiesz, błonnik pomaga wypełnić żołądek dzięki czemu przez dłuższy czas nie odczuwamy głodu. Jedna porcja brokułów (100 g) zawiera jedynie 34 kalorie zatem jest wspaniałą przekąską pomiędzy posiłkami. 4. Pomagają wchłaniać witaminę D - innym powodem dla którego warto jeść brokuły jest to, że zawierają one witaminy A i K, które pomagają wchłaniać przez organizm witaminę D. Jest to szczególnie ważne zimą, kiedy doskwiera nam brak słońca 5. Brokuły są dobre dla oczu - są one bogate w karotenoidy takie jak luteina i zeaksantyna, które poprawiają wzrok i są dobre dla oczu. 6. Brokuły poprawiają wygląd skóry - jedząc brokuły zyskasz nie tylko lepsze zdrowie ale również piękniejszy wygląd. Zawarta w brokułach glukorafanina przekształca się podczas trawienia w inny związek chemiczny, który z kolei sprzyja regeneracji komórek skóry. 7. Zmniejszają ryzyko chorób serca - brokuły oprócz tego, że chronią twój wzrok to jeszcze chronią serce poprzez zawarty w nich sulforafan, który pomaga udrożnić tętnice i 90 przywraca naczyniom umiejętność samoregeneracji. Poza tym zawarte w brokułach antyoksydanty skutecznie walczą z wolnymi rodnikami. 8. Mają białko - innym powodem dla którego warto jeść brokuły jest fakt, że zawierają one 3g białka i Og tłuszczu \ 9. Zapobiegają skurczom mięśni - zanim wybierzesz się na siłownię zjedz miseczkę brokułów, aby dostarczyć organizmowi potas i uniknąć bolesnych skurczy. Potas pomaga również w obniżeniu zbyt wysokiego ciśnienia krwi. 10. Są dobre dla kości! - lOOg brokułów dostarcza twojemu organizmowi 4% dziennego zapotrzebowania na wzmacniający kości wapń? Burak Sokiem z buraka panie robiły sobie kiedyś rumieńce na twarzy, by wyglądać zdrowo. Ale burak naprawdę ma lecznicze właściwości. Zawdzięcza ją antocyjanom - tym samym barwnikom, które występują w czerwonym winie. Dzięki nim mamy lepszą odporność, wolniej się starzejemy i zapobiegamy wystąpieniu nowotworów. Szklanka soku z buraków potrafi zdziałać cuda: uchroni przed katarem, uwolni od zgagi, obniży ciśnienie krwi i doda sił. W jakie witaminy bogate są buraki? Burak jest popularny nie tylko w Polsce. My jednak, podobnie jak nasi wschodni sąsiedzi, jemy buraki głównie dla smaku, nie doceniamy ich zdrowotnych zalet. Ogólnie wiemy, że jako warzywa muszą mieć mnóstwo witamin. Buraki zawierają dużo kwasu foliowego, trochę witaminy C (więcej jej zawiera kwas buraczany, bo w trakcie fermentacji powstaje kwas askorbinowy) i jeszcze mniej witaminy BI. Jest w nich natomiast dużo pierwiastków mineralnych: żelazo, wapń, magnez, potas, mangan, sód, miedź, chlor, fluor, cynk, bor, lit, molibden, kobalt oraz rzadko spotykane w warzywach rubid i cez. Jak jeść buraki: gotowane czy surowe? Składniki mineralne zawarte w burakach rozpuszczają się w wodzie, dlatego lepiej nie gotować buraków, chyba że w zupie. Buraki będą bardziej wartościowe, jeśli zostaną upieczone w skórce i obrane dopiero przed jedzeniem. A jeśli ktoś chce w pełni skorzystać z ich bogactwa, niech pije surowy sok z buraków. Buraki wzmacniają układ krwionośny Mimo że buraki nie są bogatym źródłem żelaza, to wspaniały środek krwiotwórczy, dawno 91 uznany przez medycynę naturalną. Zapobiega anemii, co więcej, wspomaga leczenie białaczki. Zawarte w burakach barwniki należą do bardzo silnych przeciwutleniaczy i czterokrotnie zwiększają przyswajanie tlenu przez komórki. Wspomagają więc układ krwionośny. Kwas foliowy, w który obfitują buraki, nie tylko warunkuje prawidłowy rozwój płodu, ale też pomaga usunąć z krwiobiegu homocysteinę - jej wysoki poziom może wywołać choroby serca. Buraki pomagają unormować poziom cholesterolu, przeciwdziałają też zwapnieniom naczyń krwionośnych. Powinni je jadać nadciśnieniowcy - badacze udowodnili, że azotany obecne w soku z buraków podnoszą we krwi stężenie regulującego ciśnienie tlenku azotu. Co ciekawe, im wyższe ciśnienie pacjentów, tym silniejsze działanie azotanów. Burak -10 właściwości, dla których trzeba je jeść: 1. Źródło witamin i minerałów - tutaj możemy wymienić całą litanię dobroczynnych pierwiastków i składników. Witaminy A, B i C, kwas foliowy, żelazo, potas (tylko 2 buraki to aż 528mg potasu!), magnez, betamina (reguluje pracę wątroby i przewodów żółciowych, a także woreczka żółciowego -znakomite lekarstwo dla wszystkich chorych na wątrobę czy woreczek żółciowy), rubid, cez, wapń, kobalt, mangan, błonnik. 2. Buraki to naturalna viagra - już w starożytności Rzymianie używali buraki, jako afrodyzjaki. I nie jest to żadna legenda, ale fakty podparte nauką. A wszystko to za sprawą boru, który bezpośrednio wpływa na produkcje hormonów odpowiedzialnych za popęd seksualny. 3. Buraki oczyszczają twój organizm - działają tonizująco na wątrobę, oczyszczają krew, pomagają w obniżeniu ciśnienia, usuwają kwas moczowy z organizmu. Spożywanie buraka zapewnia maksymalną detoksykację organizmu - to jedno z najlepszych pod tym względem warzyw. W jaki sposób oczyszcza nasz organizm? Głównie przez eliminację mocznika z organizmu, usuwa szkodliwe drobnoustroje, blokuje ich zdolność przylepiania się do tkanek, a za sprawą substancji pektynowych ułatwia trawienie, obniża poziom cholesterolu, przeciwdziała miażdżycy, hamuje procesy gnilne w jelitach. 4. Buraki wspomagają twoje zdrowie psychiczne - buraki zawierają betainy, ta sama substancja, którą stosuje się w niektórych formach leczenia depresji. Zawierają one także tryptofan, który niejako „relaksuje umysł" i daje poczucie zadowolenia (podobnie, jak czekolada). Kwas foliowy działa kojąco i uspokajająco, wiec pomaga w zasypianiu. 5. Buraki to dobre źródło energii - to dzięki cukrom buraki są słodkie i maja nieco kalorii. Ale nie są to cukry proste i nie są uwalniane szybko do krwi (w przeciwieństwie do czekolady). Mocno polecane dla sportowców i osób aktywnych. 6. Burak wspomaga twoje treningi - burak spowalnia wchłanianie się tlenu (dzięki azotanom tam zawartych), a co za tym idzie - wolniej się meczymy. Ponadto, pomaga usuwać szybciej zakwasy, (gdy dzień wcześniej się przetrenowaliśmy, albo dopiero zaczynamy trenować). 7. Burak ma silne działanie zasadotwórcze - ma to bardzo ważne znaczenie, zwłaszcza dla tych, którzy lubują się w mięsach i produktach zbożowych. Te zakwaszają organizm, a wiadomo jest, że kwaśne środowisko ogólnie nie jest idealnym stanem. To świetna 92 pożywka dla rozwoju raka. W związku z tym, burak jest naturalnym wyborem w profilaktyce i leczeniu nowotworów. Ponadto, działają w tym sensie rewelacyjnie na zgagę (także ciążową) 8. Buraki na odchudzanie - możesz zapytać, jak tu się odchudzić jak burak należy do warzyw, które mają więcej kalorii niż przykładowy pomidor. Ale burak ma wysoką zawartość błonnika, który jak wiadomo nie ma w sobie równych dla wszystkich zmagających się z wagą (daje uczucie sytości), oraz przyspiesza przemianę materii 9. Buraki a starania się o potomstwo i zdrową ciążę - buraki są bardzo bogatym źródłem kwasu foliowego, a ten uczestniczy w kluczowych procesach, jeśli chodzi o prawidłowy rozwój płodu. Dla osób starających się o potomstwo warto wprowadzić buraki do diety już 90 dni przed planowanym poczęciem: ze względu na wspomniany kwas foliowy, ale tez fakt, ze burak wymiata wolne rodniki, które to z kolei uszkadzają DNA (a to kluczowe dla zdrowej ciąży). Ze względu na ogólną detoksykacje organizmu, która zachodzi dzięki burakowi - wasz płód będzie wdzięczny, że przygotowałaś swój organizm i oczyściłaś, zanim dzieciątko będzie mogło nazwać twój brzuch swoim „domem". Ponadto, burak oczyszcza i „poprawia" krew, jest ona lepiej dotleniona, i dalej tlen ten dostarczany jest do każdej komórki ciała - w tym komórek jajowych. Lepsze utlenienie komórek, lepsza ich, jakość. Żeby jeszcze tego było mało, ze względu na to, ze burak poprawia krążenie krwi -w tym także macicy - bardzo wskazane jest jego spożywanie w fazie lateralnej. 10. Buraki na demencje - a wszystko to za sprawą dobroczynnych właściwości buraków na krew. Wraz ze wzrostem wieku, zwiększa się ilość obszarów w mózgu, które są niedostatecznie ukrwione, a to z kolei wpływa na rozwój demencji i funkcji poznawczych. Naukowcy wykazali, że buraki mogą zwiększyć przepływ krwi w mózgu dzięki wysokiej zawartości azotanów w tym warzywie. Azotany rozszerzają naczynia krwionośne i poprawiają przepływ tlenu i krwi przez tkanki. Wysoko azotanowa dieta może ułatwiać przepływ tlenu do istoty białej płatów czołowych, dokładnie tam, gdzie demencja się zaczyna. Cynamon Jest nie tylko smaczny i pięknie pachnie, ale ma też wyjątkowe właściwości lecznicze. Zarówno starożytni Chińczycy, jak i Egipcjanie znali jego właściwości i wykorzystywali je na wiele sposobów. Bywał towarem droższym, niż złoto. I dzisiaj możemy wykorzystywać cynamon, bo to o nim mowa, na wiele sposobów, nie tylko w kuchni. Cynamonowiec obejmuje około 250 gatunków drzew i dużych krzewów, uprawiane w całej 93 strefie klimatu subtropikalnego. Najbardziej znani przedstawiciele tej rodziny, to cynamonowiec cejloński (Cinnamomum zeylanicum) oraz kasja (Cinnamomum cassia). To właśnie z wysuszonej kory cynamonowca otrzymuje się jedną z najbardziej znanych przypraw. Ale cynamon to nie tylko przyprawa. Cynamon bardzo wcześnie stał się surowcem leczniczym. Kora cynamonowa doceniona została już w czasach starożytnych. Cynamon rekomendowano jako antidotum na silne trucizny, środek moczopędny, wiatropędny i korzystnie wpływający na układ krążenia. Współcześnie doceniany jest głównie ze względu na smak i aromat. Ale ten niepozorny brązowy proszek dobrze działa na naszą psychikę, ale też na nasze ciało. Cynamon potrafi sprawić, że poczujemy się ciepło i bezpiecznie. Cynamon stanowi źródło błonnika, żelaza, wapnia i manganu. Jest naturalnym antyoksydantem: wspomaga zwalczanie wolnych rodników, przez co opóźnia proces starzenia się komórek, zapobiega nowotworom i chorobom układu krwionośnego. Cynamon ma też właściwości antybakteryjne (wykazano, że ekstrakt z cynamonu ma działanie bakteriobójcze w stosunku do Salmonella typhimurium i Escherichia coli). Jest też doskonałym i w pełni naturalnym środkiem do walki z trądzikiem: pomaga zlikwidować wypryski, łagodzi przebarwienia i rozjaśnia cerę. Ma właściwości przeciwgrzybiczne i anty-alergiczne. Cynamon pobudza produkcję soku żołądkowego, działa rozkurczowo i wiatropędnie. Cynamon ma też właściwości rozgrzewające, dlatego warto po niego sięgnąć kiedy czujemy, że nasz organizm jest wychłodzon^czy też w początkowej fazie przeziębienia (katar, drapanie w gardle). Cynamon przyspiesza metabolizm, poprawia proces trawienia i pomaga schudnąć. Skutecznie także hamuje apetyt na słodycze. Daje poczucie sytości. W ten sposób zapobiega przejadaniu się. Pojawiają się również doniesienia naukowe, że składniki cynamonu wykazują działanie poprawiające wrażliwość na insulinę oraz obniżające stężenie glukozy i lipidów we krwi. By wykorzystać odchudzające działanie cynamonu należy spożywać pół łyżeczki tej przyprawy dziennie. Cynamon, choć najpowszechniej znany jest jako dodatek do potraw, może być też znakomitą i naturalną alternatywą dla syntetycznych środków w dbaniu o siebie i swój dom. Czarna jagoda Czarna jagoda ma wiele odmian i nazw zwyczajowych: jagoda, czernica, czarna jagoda, czarna borówka. To niesamowite jak bardzo korzystne dla zdrowia są owoce czarnej jagody. Czarna jagoda ma tak wiele zastosowań, że aż wydaje się to nieprawdopodobne, ale to prawda. Gdyby zależało nam na większej wiarygodności, skrócilibyśmy tę listę, ale udostępniamy Ci wszystkie 94 potwierdzone informacje, o właściwościach zdrowotnych czarnej jagody. Pamiętaj, że prawie wszystkie te właściwości, owoce czarnej jagody wykazują wyłącznie w surowej postaci. Czarne jagody ze względu na bogactwo kwasu foliowego, są wskazane dla kobiet planujących zajście w ciążę i spodziewających się dziecka, bo wspomagają prawidłowy rozwój płodu. Czarne jagody są polecane kobietom w ciąży również ze względu na dużą zawartość innych witamin i minerałów, dzięki którym mają właściwości odżywiające i wzmacniające organizm. Działanie odtruwające, detoksykujące. Czarne jagody neutralizują szkodliwe produkty przemiany materii oraz wiążą i usuwają z organizmu wszelkie toksyny. Właściwości przeciwbiegunkowe i przeciwko zaparciom. Owoce czarnej jagody od wieków były używane jako lek przeciwbiegunkowy. Dziś także nie straciły tego znaczenia. Świeże owoce i wyciągi z nich mają działanie rozluźniające przy zaparciach (pobudzają ruchy robaczkowe jelit) i jednocześnie przeciwbiegunkowe. Przy biegunkach hamują one przepuszczalność błon śluzowych, zmniejszają wydalanie ze stolcami wody. Napar z suszonych czarnych jagód działa tylko przeciwbiegunkowo i antyseptycznie. Czarne jagody mają też działanie przeciwzapalne, chronią zarówno układ krążenia, jak i mózg i oczy. To ważne gdyż, stres oksydacyjny wywołany nadmiarem wolnych rodników oraz stany zapalne to najpoważniejsze czynniki starzenia się mózgu i oczu. Czarne jagody - pokarm dla mózgu. Neurofizjolog James A. Joseph pracując w Humań Nutrition Research Center on Aging przy Tufts University w Medford (Massachusetts), odkrył, że ciemno zabarwione owoce, a szczególnie czarne jagody należą do pokarmów najlepiej chroniących nasz organizm, zwłaszcza mózg, przed niszczącym działaniem czasu. Zawarte w jagodach ciemne barwniki roślinne z grupy flawonoidów, zwane antocyjanami, są aktywne biologicznie na poziomie komórkowym (molekularnym) sprawiając, że komórki mózgowe mają maksymalną zdolność reagowania na sygnały dochodzące do nich z innych komórek. Pobudzają one nawet rozwój nowych komórek nerwowych. Czarne jagody -pokarm dla oczu. Od lat znany jest także zbawienny wpływ czarnych jagód na wzrok. Zawarte w niej antocyjany zwiększają drożność i elastyczność naczynek krwionośnych i usprawniają mikrokrążenie w gałce ocznej, poprawiając jej zaopatrzenie w tlen i substancje odżywcze. Owoce czarnej jagody zmniejszają osadzanie się kolagenu w soczewce (profilaktyka zaćmy), hamują też postęp jaskry cukrzycowej. Karotenoidy zawarte w owocach borówki czernicy poprawiają widzenie, szczególnie widzenie w nocy. Ponad to czarne jagody stymulują produkcję rodopsyny, substancji odpowiedzialnej za właściwe widzenie o zmroku. W latach II wojny światowej żołnierze brytyjskiego RAF'u przed lotem zjadali jeden słoik dżemu z czarnych jagód, aby poprawić ostrość swojego wzroku. Antocyjany zawarte w czarnych jagodach wykazują właściwości przeciwutleniające. Neutralizują one wolne rodniki tlenowe, które dążą do uszkodzenia komórek oraz blokują szlaki metaboliczne, związane z uszkadzaniem komórek przez stres oksydacyjny. Wolne rodniki są odpowiedzialne również za wiotczenie skóry i powstawanie zmarszczek. Czarna jagoda posiada bardzo wysoki potencjał substancji czynnych oddziałujących korzystnie na skórę, m.in. o charakterze naturalnego filtra UV oraz antyoksydacyjnym. nawilża, zmiękcza, 95 wygładza i ujędrnia, a tym samym odmładza skórę. Czarne jagody stymulują keratynocyty, które pobudzają procesy regeneracyjne skóry. Ich obecność poprawia napięcie włókien kolagenu i elastyny oraz utrzymuje w skórze optymalne stężenie kwasu hialuronowego o właściwościach silnie nawilżających. Poza tym czarna jagoda wykazuje właściwości przeciwzapalne, wzmacniające włosowate naczynia krwionośne, antyseptyczne oraz ściągające pory skóry. Wolne rodniki utleniając cholesterol, przyczyniają się do rozwoju miażdżycy naczyń krwionośnych, która może prowadzić do zawału serca lub udaru mózgu. Czarne jagody obniżają poziom „złego" cholesterolu (LDL) i podnoszą poziom „dobrego" (HDL), co minimalizuje zagrożenie miażdżycą naczyń krwionośnych, zaopatrujących serce i mózg w tlen i substancje odżywcze. Tym samym spożywanie czarnych jagód przeciwdziała chorobom serca i udarom mózgu. Czarne jagody mają działanie przeciwkrwotoczne. Zawarta w nich mirtylina skutecznie zmniejsza łamliwość, uszczelnia i uelastycznia ściany włosowatych naczyń krwionośnych. Czarna jagoda znakomicie łagodzi objawy towarzyszące żylakom: skurcze, opuchnięte kostki i łydki, drętwienia. Pomaga przy niewydolności krążenia. Wysoka zawartość fosforu i garbników sprawia, że doskonale oczyszcza krew. Działanie przeciw anemiczne - czarna jagoda zawiera dużo żelaza i miedzi - związków, które biorą aktywny udział w produkcji czerwonych krwinek, dzięki temu działa skutecznie przeciwko anemii. Właściwości przeciw cukrzycowe - czarne jagody zalecane są dla diabetyków, gdyż zawierają substancję insulinopodobną, wakcyninę (glikozyd kwasu benzoesowego), zwaną rośliną insuliną. Właściwości przeciwnowotworowe - niezwykle cennym składnikiem owoców borówki są fitoestrogeny - hormony roślinne, które skutecznie blokują działanie enzymów przyczyniających się do powstawania tzw. nowotworów hormon zależnych (np. niektórych nowotworów piersi, tarczycy, wątroby, przełyku oraz krtani), zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Podobne, antynowotworowe właściwości mają też obecne w jagodach dwa kwasy - foliowy i elagowy, które biorą udział w neutralizowaniu substancji rakotwórczych takich jak benzopiren i wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne. Kwas foliowy przeciwdziała rakowi macicy, a kwas elagowy chroni organizm przed rozwojem nowotworów płuc, przełyku oraz krtani. Właściwości odkażające, przeciwbakteryjne - zawarte w czarnych jagodach antocyjany i garbniki skutecznie niszczą bakterie chorobotwórcze w przewodzie pokarmowym, nawet te odporne na antybiotyki. Poza tym dzięki dużej zawartości garbników czarne jagody uszczelniają błony śluzowe żołądka. Czarne jagody zapobiegają również infekcjom układu moczowego, wywoływanych przez bakterie E. Coli, np. zapalenie pęcherza. Mają również działanie bakteriobójcze w zakażeniach układu moczowego bakterią E. Coli. Działanie przeciwwirusowe - dzięki wysokiej zawartości garbników, czarna jagoda ma również właściwości przeciwwirusowe i jest zalecana w profilaktyce chorób wirusowych dróg oddechowych, np. zapalenia oskrzeli. Może być też stosowana jako środek wspomagający leczenie infekcji wirusowych układu oddechowego. Właściwościprzeciwpasożytnicze - w medycynie ludowej czarne jagody były używane również 96 jako środek przeciwrobaczycowy. Również i dziś wielu lekarzy zaleca dzieciom jedzenie świeżych czarnych jagód jako środek wspomagający kurację antypasożytniczą. Działanie przeciwpasożytnicze czarnej jagody zostało potwierdzone naukowo. Świeże owoce czarnej jagody zawierają duże ilości garbników o właściwościach przeciwrobaczych, zwalczających pasożyty układu pokarmowego: glisty i owsiki. Działanie uspokajające - napary z suszonych owoców czarnej jagody działają uspokajająco. Składniki czynne zawarte w czarnych jagodach: > bogactwo witamin: A, C, E, BI, B2, PP, D, kwas foliowy, > składniki mineralne (dużo manganu, żelaza, wapnia, selenu, cynku, miedzi), > pektyny, garbniki (do 15%), inozytol, cukry, > wakcyaninę (glikozyd z kwasem benzoesowym), glkokininy, > fitoestrogeny, > flawonoidy: antocyjany, inaczej antocyjanidyny (pochodne delfinidyny, cyjanidyny, malwidyny peonidyny, petunidyny, w tym myrtylliny), karotenoidy, > kwasy organiczne (szczawiowy, cytrynowy, chinowy, mlekowy, bursztynowy, jabłkowy), > błonnik. Czarna porzeczka Czarne porzeczki posiadają szczególne właściwości zdrowotne. 100 g czarnych porzeczek pokrywa bowiem prawie 260% dziennego zapotrzebowania na witaminę C - jeden z najcenniejszych przeciwutleniaczy. Dzięki temu są pomocne w leczeniu licznych chorób. W tradycyjnej medycynie ludowej owoce stosowane są przy anginie i innych infekcjach górnych dróg oddechowych, artretyzmie czy reumatyzmie. Z kolei sok z czarnych porzeczek wspomaga leczenie migreny, problemów żołądkowo-jelitowych czy ogólnego wyczerpania organizmu. Współczesna fitoterapia poleca stosowanie czarnych porzeczek pomocniczo przy niedokrwistości, przyzębicy, skazie krwotocznej, zaćmie, złej krzepliwość krwi, wypadaniu zębów, a nawet zapaleniu gruczołu krokowego. Można je także stosować pomocniczo przy wypadaniu włosów, a nawet jako okłady na ślady po ukąszeniach komarów czy meszek. Z kolei po napary z liści czarnej porzeczki można sięgnąć w celu przyspieszenia procesu wydalania toksyn z organizmu i regulacji pracy nerek. Sprawdź, w jakich jeszcze dolegliwościach pomagają czarne porzeczki. Czarne porzeczki (Ribes nigrum) mają wiele właściwości zdrowotnych. Czarna porzeczka alternatywą dla tabletek z witaminą C. Czarne porzeczki są jednymi z bogatszych w witaminę C owoców. W 100 g znajduje się 181 mg witaminy C - to aż 4 razy więcej niż w pomarańczach. Pod 97 względem jej zawartości czarna porzeczka ustępuje tylko owocom róży (500 mg w 100 g). Zgodnie z zaleceniami specjalistów z Instytutu Żywności i Żywienia, codzienne powinniśmy dostarczać organizmowi 70 mg kwasu askorbinowego, w związku z tym 100 g, czyli garść czarnych porzeczek pokrywa dokładnie 258% dziennego zapotrzebowania na witaminę C. Czarne porzeczki są bogatym źródłem antyoksydantów, w owocach czarnej porzeczki występuje spora grupa flawonoidów, które hamują powstawanie w organizmie toksycznych związków prowadzących do chorób nowotworowych oraz spowalniają proces starzenia. Ponadto obniżają one poziom cholesterolu we krwi, hamują rozwój miażdżycy naczyń i stabilizują ciśnienie tętnicze. Flawonoidy działają także oczyszczająco, ponieważ mają zdolność tworzenia kompleksów z metalami ciężkimi (kadmem i ołowiem) i w ten sposób ułatwiają usuwanie tych szkodliwych dla organizmu pierwiastków. Flawonoidy znajdujące się w czarnej porzeczce to katechina, epikatechina, procyjanidyny, kempferol i myricetyna. Jednak szczególne właściwości prozdrowotne przypisuje się trzem pozostałym związkom, czyli: > antocyjanom - znajdujące się w skórce czarnych porzeczek antocyjany to substancje antybakteryjne, które skutecznie zwalczają bakterie E.coli - przyczyny problemów żołądkowych, > rutynie - rutyna ułatwia wchłanianie witaminy C, ma właściwości uszczelniające i wzmacniające śródbłonek naczyń krwionośnych. W ten sposób zapobiega krwawieniom, wybroczynom i żylakom, > kwercetynie, która ma właściwości moczopędne i oczyszczające drogi moczowe. Działa także przeciwalergicznie. Wartość odżywcza czarnej porzeczki (w 100 g): Wartość energetyczna - 63 kcal Białko ogółem -1.4 g Tłuszcz - 0.41 g Węglowodany -15.38 g (z czego tylko 7% to cukry proste) Minerały: Wapń - 55 mg Żelazo -1.54 mg Magnez - 24 mg Fosfor - 59 mg Potas - 322 mg Sód - 2 mg Cynk - 0.27 mg Witaminy: Witamina C - 181 mg Tiamina - 0.050 mg Ryboflawina - 0.050 mg Niacyna - 0.300 mg 98 Witamina B6 - 0.066 mg Witamina A-230 IU Witamina E -1 mg Źródło danych: USDA National Nutrient data base Drugą grupą związków odpowiedzialnych za antyoksydacyjne właściwości czarnych porzeczek, są kwasy fenolowe. Działają one przeciwzakrzepowo, przeciwzawałowo i przeciwzapalnie oraz hamują rozwój bakterii i grzybów. W związku z tym czarne porzeczki znalazły się na liście ORAĆ (liście produktów spożywczych o dużej zawartości roślinnych przeciwutleniaczy). Skuteczność działania zawartych w nich antyutleniaczy specjaliści ocenili na 7957 u mol TE (w 100 g porzeczek). Wśród owoców jagodowych większy potencjał antyoksydacyjny mają tylko: czarna aronia (16 062 ji mol TE w 100 g), czarne jagody (13427 \i mol TE w jednej filiżance) i żurawina (8 983 u mol TE w jednej filiżance). Czarna porzeczka redukuje poziom cholesterolu i obniża poziom cukru we krwi. Nie tylko antyoksydanty kontrolują poziom trój glicerydów i cukru we krwi. Porzeczki posiadają bowiem bardzo dużą ilość rozpuszczalnego błonnika - pektyn - który zapobiega hipercholesterolemii (wzrostowi poziomu cholesterolu w osoczu) oraz hiperglikemii (zbyt wysokiemu stężeniu glukozy we krwi). Dzieje się tak, ponieważ pektyny spowalniają wchłanianie "złych" tłuszczów i cukru przez organizm. Czarne porzeczki są bogatym źródłem witaminy A (100 g świeżych owoców dostarcza 230 IU witaminy A), która pomaga zahamować proces rozwoju licznych chorób oczu, np. zaćmy. Liście czarnej porzeczki na trudno gojące się rany i ukąszenia owadów. W tradycyjnej medynie ludowej okłady z liści czarnej porzeczki stosuje się na krwawiące i trudno gojące się rany. Są także naturalnym lekarstwem na ukąszenia owadów, np. komarów. Wystarczy zgnieść liście czarnej porzeczki i pocierać miejsce ukąszenia. Liście czarnej porzeczki zawierają bowiem fitoncydy, które wykazują działanie bakteriobójcze, wirusobójcze oraz grzybobójcze, a także garbniki, które działają przeciwzapalnie i ściągająco na skórę. Ponadto w liściach tych owoców można znaleźć flawonoidy, nieznaczne ilości olejku eterycznego, kwasy organiczne oraz witaminę C, które także przyśpieszają proces gojenia się skóry. Liście czarnej porzeczki na infekcje układu moczowego i dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Garbniki działają ściągająco także na błony śluzowe żołądka i jelit oraz hamują rozwój drobnoustrojów przewodu pokarmowego (np. bakterii E. coli), w związku z tym można je stosować np. przy biegunce, a także nerwicy żołądka, nieżytu dróg trawiennych, dolegliwościach wątrobowych. Z kolei zawarte w liściach porzeczek fitoncydy zapobiegają zakażeniom układu moczowego (np. kłębuszkowemu zapaleniu nerek, zapaleniu pęcherza moczowego). 99 Czarny bez Dziki, czarny bez jest rośliną dość znaną i łatwo dostępną. Wykorzystywany jest w medycynie naturalnej. Od dawna leki naturalne są najlepszym lekarstwem na rozmaite dolegliwości. Wiele roślin polnych i nie tylko do dziś stosuje się w medycynie, by poprawić kondycję i odporność organizmu. Bez lekarski, buzina, dziki bez to inne nazwy czarnego bzu. Od jakiegoś czasu w medycynie naturalnej wykorzystuje się kwiaty i owoce tej rośliny, by wspomagać układ immunologiczny odpowiadający za ochronę przed chorobami. Zarówno w kwiatach, jak i w owocach są związki mające korzystny wpływ na układ trawienny i moczowy. Przede wszystkim działają lekko przeczyszczająco i regulują trawienie, łagodzą wzdęcia i zgagę. Dodatkowo zaś mają działanie moczopędne. Dlatego przy skłonnościach do zaparć czy innych zaburzeń trawienia, a także problemach z nerkami i obrzękach warto regularnie popijać napar z kwiatów lub owoców. Świeże kwiaty można też dodawać do sałatek czy omletów, a z owoców sporządzać sok albo dżem. Napar z czarnego bzu zwalcza przeziębienie i gorączkę. Napar z kwiatów lub sok z owoców to wszechstronny lek na przeziębienie. Ponieważ działa silnie napotnie, szybko obniża podwyższoną temperaturę ciała. Ma właściwości wykrztuśne, więc ułatwia oczyszczenie oskrzeli z zalegającej w nich wydzieliny. Wzmacnia błony śluzowe dróg oddechowych i uszczelnia naczynka krwionośne, co ogranicza rozprzestrzenianie się chorobotwórczych drobnoustrojów. Łagodne działanie przeciwbólowe pomaga uporać się np. z bólem głowy i gardła często towarzyszącym przeziębieniu, a właściwości przeciwwirusowe i przeciwzapalne ułatwiają ostateczne pokonanie infekcji. Duża zawartość witaminy C, która wzmacnia tkankę łączną i wspomaga produkcję włókien kolagenowych, jest bardzo przydatna w walce z cellulitem. Dodatkowym wsparciem są przeciwzapalne flawonoidy i rutyna mające działanie uszczelniające naczynka włosowate i zwiększające elastyczność ich ścianek. Aby pozbyć się nierówności skóry, najlepiej jednocześnie stosować kąpiele z dodatkiem odwaru z owoców, pijać napar z kwiatów, ale przede wszystkim regularnie masować ciało olejkiem z czarnego bzu. Łagodzące okłady z bzu pielęgnują skórę - przeciwzapalne właściwości naparów i odwarów z czarnego bzu doskonale sprawdzają się w pielęgnacji skóry podrażnionej i zanieczyszczonej, z wągrami. Można używać ich do oczyszczających parówek czy łagodzących okładów. Dobrze jest po umyciu twarzy przetrzeć ją, niczym kosmetycznym tonikiem, np. letnim naparem z kwiatów. Czarny bez ma właściwości oczyszczania z toksyn - dzięki właściwościom napotnym, moczopędnym i przeczyszczającym przetwory z owoców czarnego bzu (napar, odwar, sok lub dżem 100 -nie należy stosować owoców nieprzetworzonych, bo mogą podrażnić nerki) usuwają z organizmu szkodliwe produkty przemiany materii oraz egzogenne toksyny. Są też pomocne w kuracjach odchudzających. Czarny bez - właściwości lecznicze i zastosowanie w kosmetyce. Napar z czarnego bzu najczęściej stosowany jest przy przeziębieniach i problemach trawiennych. Warto wiedzieć, że czarny bez działa też oczyszczająco, dlatego tak chętnie wykorzystywany jest w kosmetyce. Chociaż prawie wszystkie części czarnego bzu zawierają cenne dla lecznictwa i kosmetyki aktywne biologicznie związki, wykorzystuje się głównie jego kwiaty i owoce, w nich bowiem ich stężenie jest największe. Kwiaty czarnego bzu zawierają duże ilości flawonoidów, kwasów fenelowych i organicznych, a ponadto garbniki, olejek, śluzy, triterpeny, sterole i sole mineralne. W owocach zaś jest sporo glikozydów antocyjanowych, cukrów, pektyn, garbników, rzadkich kwasów organicznych (m.in. szikimowy), rutyny, a także witamin - C, z grupy B, prowitaminy A. Zarówno kwiaty, jak i owoce czarnego bzu można więc z pożytkiem zastosować dla zdrowia i urody. Czosnek Już w starożytności Egipcjanie, Grecy, Rzymianie cenili czosnek, jako przyprawę o dużych właściwościach leczniczych. W czasach biblijnych cieszył się on dużym uznaniem Żydów. Rzadko spotyka się u Żydów stwardnienie rozsiane. Informacje o leczniczym działaniu czosnku pochodzą od starożytnego Sumeru (4000 lat p.n.e.) Główki czosnku widnieją na malowidłach starożytnego Egiptu (3200 lat p.n.e.), w pałacu Knossos na Krecie i w ruinach Pompei. Czosnek w l00g dostarcza; 146 kcal ,6,4g białka, 0,5g tłuszczu, 36,2g węglowodanów, 4,1 g błonnika, 400 mg potasu, 41 mg wapnia, 153 mg fosforu, 1,7 mg żelaza, 25mg magnezu, 31 mg witaminy C, witaminy z grupy B .Zawiera także fitosterole, flawonoidy, pektyny, śluzy, mieszaninę lotnych związków bakteriobójczych, związków siarkowych, a wśród nich bezwonną allilinę, która po uszkodzeniu tkanek rozpada się na bakteriobójczy związek, zwany allicyną pod wpływem enzymu-allinazy. Allicyną następnie ulega rozpadowi na ajoen i kilka wielosiarczków, odpowiedzialnych za zapach czosnku. Zawartość allicyny w czosnku wynosi około 10 g/kg .Liście czosnku zawierają prowitaminę A (brak jej jest w ząbkach), ślady witamin z grupy B oraz witaminę C. Zwolennicy naturalnego sposobu odżywiania się oraz zielarze, stosują czosnek w leczeniu różnych dolegliwości. W krajach śródziemnomorskich, w których do potraw dodaje się dużo 101 czosnku, odnotowano mniejszą liczba zachorowań. Czosnek bez wątpienia niszczy bakterie. W roku 1966 chemik Chester j. Cavalito wyizolował allicynę, substancję nadającą czosnkowi zapach i zarazem działającą przeciwbakteryjnie. Badania wykazały, że czosnek może niekiedy działać silniej niż penicylina i tetracyklina. Właściwości lecznicze czosnku wiążą się przede wszystkim z występowaniem w jego składzie związków siarki, (które podczas miażdżenia czosnku dają ostry zapach). Związki te (dwusiarczek allilu) mogą zapobiegać zachorowaniom na raka. Czosnek neutralizuje wolne rodniki, chroni organizm przed ich atakiem. Działa podobnie jak antybiotyki wobec drobnoustrojów chorobotwórczych, zwłaszcza wobec paciorkowców (Streptococcus) i gronkowców (Staphylococcus), co potwierdzają liczne badania. Efekt stosowania czosnku bywa czasem nawet lepszy niż niejednego syntetycznego antybiotyku. Czosnek eliminuje bakterie, grzyby, pasożyty nie dając przy tym objawów ubocznych. Allicyną, (która daje czosnkowi jego zapach), jest przekształcana w organizmie w substancję podobną, do leku rozpuszczającego śluz oskrzelowy. Zasługuje ona w pełni na miano naturalnego antybiotyku zalecanego przy zapaleniu zatok, bólu gardła itp. W Rosji czosnek nazywany jest „rosyjską penicyliną" i stosowany jest do zwalczania epidemii grypy, przeziębień, kaszlu i zaburzeń jelitowych. W wielu krajach jest oficjalnie uznany i stosowany, jako czynnik przeciwbakteryjny. Czosnek jak i cebulę należy jeść przy pierwszych objawach choroby, gdy nadchodzi ból gardła itp. (trzeba posiekać na kawałki czosnek i połknąć jak tabletki. Jeśli powoduje wzdęcia zmniejszyć dawkę. Dobrze jest stale trzymać w ustach ząbek czosnku i zmieniać go dwa razy dziennie, z wyjątkiem snu). Syrop czosnkowy można stosować, gdy wystąpią pierwsze symptomy infekcji. Zaleca się 5 ml syropu cztery lub pięć razy dziennie. Te dwie przyprawy, zalecane przez medycynę ludową, mają właściwości niszczenia drobnoustrojów odpowiedzialnych za przeziębienie i grypę. Wyciąg z czosnku zabija w 100 % rhinowirusy i wirusy para influenza - 3, powodujące przeziębienie i infekcje grypopodobne. Czosnek ma działanie wzmacniające odporność. Ma wpływ na działanie limfocytów T i makrofagów, kluczowych elementów układu odpornościowego. Stwierdzono, że wyciąg z czosnku pobudza makrofagi do wytwarzania większej ilości czynników zabijających drobnoustroje i komórki nowotworowe. Dla osób, które mają obniżoną odporność zaleca się dwa ząbki czosnku dziennie. Zmiażdżone ząbki czosnku w zalewie octowej można dodawać do sałatek i innych potraw, gdyż skutecznie wzmacniają układ odpornościowy. Pisma medyczne wykazują, że jedzenie czosnku znakomicie wpływa na układ krążenia. Czosnek obniża poziom cholesterolu, wpływa na jego zawartość we krwi, redukuje szkodliwą frakcję LDL i przyczynia się do zwiększenia stężenia korzystnej dla zdrowia frakcji HDL. Przeciwdziała nadciśnieniu tętniczemu zarówno skurczowemu jak rozkurczowemu. W Chinach i w Japonii został uznany, jako lek na nadciśnienie. Wzmacnia mięsień sercowy. Czosnek udrażnia naczynia krwionośne. Regularne jego jedzenie może powstrzymać zrastanie naczyń, a nawet odwrócić ten proces, pomagając je udrożnić. Czosnek zmniejsza krzepliwość krwi i jej lepkość oraz zwiększa szybkość rozpuszczania zakrzepu. Lekarze amerykańscy wyodrębnili składnik czosnku, który nazwano „ajoenem", działający podobnie na procesy krzepnięcia krwi jak aspiryna, -jeden z najstarszych i najbardziej znanych na świecie leków. Ajoen zmniejsza skłonność 102 do zmian zakrzepowo - zatorowych. W dawnej Rosji wyciskano czosnek, zalewano wódką i pozostawiano na kilka dni. Ten napój stosowano, jako "rozcieńczający krew". Czosnek może opóźniać powstawanie uszkodzeń żołądka i tworzenie się wrzodów. Uczeni sądzą, że to działanie ochronne wynika z łagodnego podrażniania ścian jelita. Zwiększa się produkcja prostaglandyn, substancji ochronnych, a w związku z tym oporność komórek na działanie soków trawiennych. Czosnek, podobnie jak imbir, jest znany w medycynie ludowej, jako środek przeciwko wzdęciom. Uczeni amerykańscy potwierdzili ten fakt. Czosnek jedzony na surowo lub połykany w kapsułkach może przynieść poprawę w leczeniu; liszajca, (zakaźnej choroby skóry), gdyż działa bakteriobójczo, jak również przy zakażeniu wirusem brodawki. Brodawki są to niezłośliwe naroślą skórne, które mogą występować na całym ciele. Pomocny w leczeniu grzybicy międzypalcowej sportowców. Roślina ta przyczynia się do poprawy czynności wątroby, wzmaga regenerację jej komórek, ponieważ ma działanie detoksykacyjne. Dla zmniejszenia uszkodzenia stawów zielarze zalecają świeży lub kapsułkowany czosnek. Jest on również zalecany w cukrzycy, ponieważ w trakcie tej choroby występuje tendencja do zakażeń grzybiczych. Podwyższone stężenie glukozy tworzy dobre środowisko do ich rozwoju. Czosnek hamuje ich wzrost. Radykalnie zapobiega próchnicy zębów. Jest też skutecznym lekiem na rwę kulszową szczególnie mleko czosnkowe. Można je pić na surowo lub gotowane, ale lepsze jest mleko surowe. Czosnek stosowany jest też zewnętrznie przy odczynach ropnych i zapalnych stanach skóry. Zastosowanie lecznicze czosnku - pobudza układ odpornościowy (zawiera selen) działa zapobiegawczo i pomaga w; - zapaleniu oskrzeli i płuc, - przeziębieniu, grypie, przy; - kaszlu, bólu gardła, katarze - zapaleniu zatok bocznych nosa, w; -.obniżeniu poziomu cholesterolu, - obniżeniu ciśnienia krwi, - zapobiega krzepnięciu krwi, zmniejsza lepkość krwi, - obniża stężenie glukozy we krwi w początkowej fazie cukrzycy - zawiera substancje chemiczne, które mogą działać przeciwnowotworowo - przyczynia się do poprawy czynności wątroby, żołądka - w chorobach skórnych, - chroni komórki przed gromadzeniem toksyn (bogaty w siarkę) itd. Najlepiej używać czosnku najświeższego i z własnej hodowli, gdyż lecznicze właściwości czosnku zależą od rodzaju gleby. Czosnek powinien być surowy. Można go jeść w każdej postaci razem z innym pożywieniem, aby się ustrzec przed silnym jego działaniem. Może też być stosowany z innymi antybiotykami i lekami przeciwcukrzycowymi, ale należy pamiętać, że nie wolno przerywać stosowania tych leków bez uzgodnienia z lekarzem. Wadą czosnku jest jego zapach, który ulatnia się nie tylko z wydychanym powietrzem, ale przez całą powierzchnię skóry. Tę przykrą dolegliwość można złagodzić poprzez żucie natki pietruszki, ziarna kawy itp. Przypuszcza się, że zawarty w natce chlorofil neutralizuje zapach czosnku. Francuzi stosują czerwone wino. Można też pić mocną kawę, mleko, jogurt, miód. Dla usunięcia zapachu czosnku z rąk należy przemyć je sokiem cytrynowym lub umyć je w zimnej wodzie, przetrzeć solą, opłukać i umyć ciepłą wodą z mydłem. Czosnek jest najbardziej wszechstronną i niedocenianą w pełni rośliną i nie bez powodu zwolennicy naturalnego sposobu odżywiania uważają go za cud natury. Jest bezpieczny i skuteczny. Pozytywnie wpływa na czynniki ryzyka chorób wieńcowych serca, pomaga w ochronie serca przeciw stwardnieniu tętnic, normalizuje poziom lipidów we krwi. Ma zastosowanie przy tak wielu schorzeniach. Jest najstarszą rośliną leczniczą znaną od najdawniejszych czasów. Przez wieki 103 cebula i czosnek były stosowane, jako preparaty; moczopędne, na okłady, na porost włosów, odkażające, przeciwzapalne, uspakajające itd. Z pewnością każdy z nas pragnie być zdrowy, uniknąć nadciśnienia, miażdżycy naczyń, spowolnić procesy starzenia itp. - Jedzmy, więc zatem regularnie czosnek; 2-3 ząbki dziennie ! Dynia Uśmiechnięta dynia kojarzy się obecnie z beztroską zabawą halloweenową. Nie zawsze jednak tak było - dawniej kojarzona była z czymś znacznie mniej przyjemnym, z potępionymi duszami. Ale dynia to przede wszystkim bardzo smaczny i odżywczy owoc, którego rodzina obejmuje 760 gatunków. Dynia pochodzi z Ameryki Środkowej. W Polsce popularnie zwana była banią. Historia dyni sięga czasów starożytnych, słynny wódz, polityk i wielki smakosz Lukullus (117-56 r. p.n.e.) podawał na swoich słynących z przepychu ucztach dynię smażoną w miodzie. Uczeni greccy podawali natomiast świeżo utartą dynię zalaną winem jako środek przeciw zaparciom. W XV w. dynia przypłynęła na statkach Kolumba, on sam zresztą odnotował w swoim pamiętniku dzień, w którym po raz pierwszy ujrzał to niezwykłe olbrzymie warzywo. Początkowo Europejczycy traktowali dynię jako egzotyczną ciekawostkę, jednak wkrótce odkryli jej zalety i już 100 lat później uprawiano ją w niemal wszystkich krajach naszego kontynentu. W Polsce szybko zdobyła popularność, pożywne i smaczne potrawy z dyni pojawiały się zarówno na stołach pańskich, jak i chłopskich. Furorę zrobiły nasiona dodające, jak wierzono, wigoru w łóżku. Nie wiadomo, czy informacja o ich właściwościach wspomagających potencję przybyła wraz z nimi z Meksyku, czy też nasi protoplaści odkryli tę ich cechę sami, dość że i panowie, i chłopi raczyli się pestkami dyni przed miłosnymi schadzkami, a kobiety karmiły nimi niemrawych mężów i kochanków. W niektórych regionach Polski pan młody tuż przed udaniem się do łóżka z nowo poślubioną żoną wdziewał maskę z dyniowej skorupy i pogryzał pestki, by sprostać mężowskim obowiązkom. Do dyniowatych należą m.in.: arbuzy, melony, kabaczki, cukinie, ogórki i tykwy. W Polsce najchętniej uprawia się dynie o żółto-pomarańczowym miąższu, bogate w drogocenne pestki. Najczęściej spotka się u nas odmianę śródziemnomorskiej dyni olbrzymiej, o owocach ważących nawet powyżej 50 kg. Wartości odżywczych dyni nie sposób przecenić, to warzywo bogate w witaminy i minerały, 104 zwłaszcza niezbędny mężczyznom cynk, a przy tym ma niewiele kalorii. Świeże pestki dyni pomagają pozbyć się owsików, tasiemca i innych pasożytów. Dynia króluje na naszych stołach od końca września nawet do końca stycznia. Dynia to warzywo, które bardzo dobrze się przechowuje i idealnie nadaje na przetwory. Wartości odżywcze, witaminy i minerały - dynia jest niskokaloryczna (10 dag to 28 kcal), bogata w B-karoten (426 |ug witaminy A w 100 g - dzienna norma dla dzieci i połowa zapotrzebowania dorosłych), ma sporo potasu (340 mg/100 g), wapnia (21 mg), fosforu (44 mg) i witamin z grupy B, zwłaszcza witaminy B2 (0,11 mg - ok. 10% dziennego zapotrzebowania), do tego jest zupełnie pozbawiona sodu. Dlatego dynia pomaga w odchudzaniu i leczeniu nadciśnienia. Działa odkwaszająco na organizm, wzmacnia układ odpornościowy. I co ważne, nawet po ugotowaniu nie traci cennych właściwości. Indeks glikemiczny dynia ma wysoki (IG=75), dlatego nie jest wskazana dla diabetyków. Najlepiej jeść dynię dojrzałą i pięknie wybarwioną, im bardziej pomarańczowy miąższ, tym więcej zawiera witamin B1, PP i karotenu. Pestki dyni - wartość odżywcza - prawdziwą skarbnicą wielu witamin i minerałów są pestki dyni. W 100 g zawierają aż 550 mg magnezu (ok. 150% dziennego zapotrzebowania), 1174 mg fosforu (168%), 4,49 mg manganu (214%) i 7,64 mg cynku (80% zapotrzebowania na cynk kobiet i 50% - mężczyzn). Cynk ma dobroczynny wpływ na cerę - wzmacnia ją, rozjaśnia i wygładza, przyśpiesza gojenie ran. Pestki dyni są też bogate w witaminę B3, czyli niacynę, niezbędną do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego -100 g zaspokaja 30% dziennego zapotrzebowania. Wiadomo też, że nasiona dyni mają wyjątkową kombinację wielonienasyconych kwasów tłuszczowych oraz fitosteroli, które zapobiegają miażdżycy. Wyciśnięty z nich olej należy do najsmaczniejszych i najcenniejszych tłuszczów roślinnych. Pomaga w niedomaganiach wątroby i układu naczyniowo-sercowego. UWAGA. Olej z pestek dyni nie znosi podgrzewania! Po otwarciu trzeba go przechowywać w lodówce. Dynia zwiększa płodność i sprawność seksualną - cynk nazywany jest też męskim pierwiastkiem, chroni prostatę, poprawia sprawność seksualną oraz żywotność plemników. Niestety, okazuje się, że blisko 70 proc. mężczyzn w wieku rozrodczym ma niedobory cynku, a powinni spożywać ok. 15 mg tego pierwiastka dziennie. Również niedobór manganu może objawiać się spadkiem popędu płciowego. Niedobór B-karotenu z kolei osłabia działanie hormonów płciowych. Dlatego warto, by pary starające się o dziecko wprowadziły dynię, zarówno miąższ, jak i pestki, do swojej diety. Lecznicze właściwości dyni - pestki dyni pomagają pozbyć się owsików, tasiemca i innych pasożytów: tęgoryjca dwunastnicy, glisty ludzkie, lamblii. Dzięki zawartości kukurbitacyny substancji zawartej w błonce otaczającej nasiona, zabezpieczającej je przed drobnoustrojami. Najwięcej kukurbitacyny jest w świeżych, miękkich pestkach, dlatego dyniową kurację odrobaczającą najlepiej przeprowadzić jesienią. Wystarczy zjeść rano, na czczo 100-200 (w zależności od wieku) świeżo wyłuskanych pestek dyni. Dzieciom można podać pastę z pestek dyniowych z miodem -wystarczy rozdrobnić pestki w moździerzu, dodając trochę wody lub mleka i miód do smaku. Po 2-3 godzinach trzeba zażyć środek przeczyszczający. 105 Dzika róża Owoce róży od wieków wykorzystywano do produkcji win, likierów czy soków. Spośród ok. 1400 gatunków róż, w Polsce dziko rosną 23. Odmiany dzikiej róży różnią się m.in. barwą kwiatów (od bladego różu po amarant) oraz kolorem i kształtem owoców (purpurowo-czerwone albo koralowe, kuliste lub owalnie wydłużone). To właśnie one, kwiaty i owoce dzikiej róży, ze względu na bogactwo zawartych w nich substancji, stanowią surowiec zielarski. Choć dopiero od niedawna wiadomo, co kryją w sobie owoce róż, to intuicyjnie ludzie stosowali je w leczeniu wielu chorób: szkorbutu, przeziębienia. Owoce róży kryją w sobie ogromne ilości łatwo przyswajalnej witaminy C oraz innych związków, takich jak: kwas foliowy, bioflawonoidy czy karotenoidy. Krzewy róży owocowej od wieków cieszą się ogromnym powodzeniem. Ich płatki wykorzystywano do przyrządzania aromatycznych konfitur, a z ich owoców przyrządzano wina, likiery oraz soki. Te ostatnie stosowano w leczeniu m.in. przeziębienia, szkorbutu, stanów ogólnego osłabienia. Wierzono, że owoce róż mają działanie wzmacniające odporność organizmu. Od kilkudziesięciu lat jest to już nie tyle kwestia wiary, co naukowo potwierdzona pewność. Naukowcy odkryli, że w różach owocowych zawartych jest około 130 związków, które mają dobroczynny wpływ na organizm ludzki. Cenne związki - ponad wszelką wątpliwość ustalono, że owoce róż są jednym z najbogatszych źródeł witaminy C. W ich owocach jest jej 30-40 razy więcej niż w owocach cytrusowych. Ponadto w połączeniu z bioflawonoidami ma ona znacznie wyższą skuteczność terapeutyczną niż syntetyczny kwas askorbinowy. Co istotne, witamina C zawarta w owocach róży jest bardziej trwała i charakteryzuje się lepszą biodostępnością. Oprócz witaminy C w owocach róż występują również inne cenne dla zdrowia związki. Są to m.in. witaminy A, BI, B2, E, K, kwas foliowy, kwas elagowy, kwas galusowy, garbniki, flawonoidy, karotenoidy, cukry i pektyny. Właściwości owoców róży. W badaniach potwierdzono, że zawarte w różach owocowych składniki mają właściwości przeciwwirusowe (związki polifenolowe z wyizolowanych z płatków Rosa damasena wykazywały aktywność przeciwko wirusowi HIV), przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze (m.in. przeciwko E. coli czy Candida albicans). Niektóre odmiany wykazywały właściwości przeciwnowotworowe, cytotoksyczne, przeciwwrzodowe, przeciwalergiczne. Prawdziwą rewolucję w podejściu do róż owocowych może wywołać odkrycie duńskich uczonych, którzy wykazali przeciwzapalne działanie zawartego w owocach dzikiej róży (Rosa canina) 106 galaktolipidu i udowodnili jego skuteczność w leczeniu Granat Ich nazwa pochodzi od łacińskiego słowa "granae", oznaczającego pestki, które w owocach granatu są jadalne i bardzo soczyste. Owoc granatu, nazywany także rajskim owocem, pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego oraz z Bliskiego i Środkowego Wschodu. Jest jednym z najdłużej znanych człowiekowi owoców - uprawiano go już 5 tysięcy lat p.n.e. Historycy właśnie w granacie dopatrują się „drzewa życia". Owoc granatu od pradawnych czasów był wysoko ceniony w medycynie ludowej m.in. ze względu na swoje właściwości odmładzające i zapewniające płodność. W starożytnej Grecji roślinę tę czczono jako świętą, jako symbol wiecznej młodości i płodności. Starożytna medycyna Chin uznawała owoc granatu za źródło długowieczności. W starożytności granat służył przede wszystkim jako znakomity środek przeciwkrwotoczny. Leczono nim rany, infekcje oraz zapalenia. Przypisywano mu również działanie łagodzące podrażnienia, uszczelniające naczynia krwionośne i pobudzające krążenie. Dr Karl Otto Jacob i Ludwig M. Jacob podjęli odważną próbę skonfrontowania starożytnych opinii o „cudownych" właściwościach owoców granatowca z wynikami najnowszych badań naukowych. Rozpoczęli oni poszukiwania badań naukowych w dziedzinie prozdrowotnego oddziaływania soku z owoców granatu. Wyniki ich poszukiwań były imponujące i pozytywnie zaskoczyły nawet ich samych. Okazało się, że owoc i sok z granatu doczekał się ponad 200 badań naukowych potwierdzających niezbicie przypisywane mu w medycynie ludowej i naturalnej właściwości lecznicze. Obecnie na temat granatu ukazuje się mnóstwo pozytywnych publikacji naukowych i medycznych. Składniki i substancje czynne owocu granatu - owoc granatu jest bogaty w witaminy: A (betakaroten), C (kwas askorbinowy), E (alfa-tokferol), B1 (tiamina), B3 (niacyna), B6 (pirydoksyna) oraz wapń, potas, żelazo, cynk, miedź i selen. Zawiera również błonnik, białko, taninę i kwasy organiczne (głównie cytrynowy). Właściwości antyoksydacyjne, neutralizujące stres oksydacyjny -przeciwutleniacze zawarte w granatach pomagają zneutralizować wolne rodniki, tworzące się pod wpływem różnych czynników środowiskowych, chroniąc tym samym komórki naszego organizmu przed uszkodzeniem przez wolne rodniki. 107 Pozytywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy - polecany przy niewydolności serca, nadciśnieniu, miażdżycy, zakrzepicy. Owoc granatu ma bardzo korzystny wpływ na układ sercowonaczyniowy, wzmacnia pracę serca i obniża ciśnienie tętnicze krwi, reguluje poziom cukru we krwi. Potwierdzono naukowo skuteczność działania soku z granatu przeciwko wolnym rodnikom, procesom zapalnym, a także chorobom serca i układu krążenia o podłożu miażdżycowym. Granat wyraźnie poprawia ukrwienie i przepływ krwi w mięśniu sercowym oraz redukuje złogi oraz zwapnienia w tętnicy szyjnej u pacjentów z chorobą wieńcową. Ponadto odkryto, że sok z owoców granatu przeciwdziała zmniejszaniu stężenia flawonoidów w organizmie, które mają za zadanie uszczelniać naczynia krwionośne, zapobiegać zwapnieniu tętnić i zatorom żylnym. Udowodniono naukowo, że granat ma działanie ochraniające naczynia krwionośne i makrofagi we krwi. Właściwości regulujące metabolizm — polecany przy cukrzycy i wysokim poziomie cholesterolu. Z uwagi na swoje właściwości ochronne i uszczelniające naczynia krwionośne, które u diabetyków są szczególnie i wyjątkowo zagrożone, jest im szczególnie polecany, gdyż nie podwyższa poziomu stężenia glukozy, cholesterolu, tłuszczów i kwasów tłuszczowych we krwi, a wręcz wpływa pozytywnie na ich poziom i wyraźnie zmniejsza stres oksydacyjny w naczyniach krwionośnych. Po 3 miesięcznym okresie picia koncentratu z soku granatu u osób wymagających stosowania insuliny poziom cukru we krwi uległ obniżeniu. Sok miał pozytywny wpływ na przemianę cholesterolu całkowitego u diabetyków z zaburzeniami metabolicznymi tłuszczów (hiperlipidemią) oraz nadmiernym poziomem cholesterolu we krwi (hipercholesterolemią). Udane życie seksualne i płodność — polecany przy zaburzeniach erekcji. Panuje opinia, że owoc granatu jest afrodyzjakiem. Dzięki badaniom naukowym potwierdzono, że zawarte w granatach substancje czynne rzeczywiście mają pozytywny wpływ na potencję mężczyzn, redukują zaburzenia erekcji, pobudzają libido i podnoszą doznania erotyczne. Właściwości regenerujące, bakteriostatyczne, przeciwzapalne - polecany przy trądziku oraz jako środek odmładzający. Już przed tysiącami lat owoce granatowca były uważane za symbol wiecznej młodości. I słusznie, bowiem naukowcy potwierdzają, że te czerwonawe owoce zawierają wysoce skuteczne substancje spowalniające proces starzenia. Większość naukowców uważa, że przedwczesne starzenie spowodowane jest oksydacyjnymi uszkodzeniami komórek i ich genomów przez wolne rodniki. Potwierdzają to wyniki różnych badań naukowych. W owocach granatu występują duże ilości zaliczanych do barwników roślinnych flawonoidów oraz wiele cennych witamin, które mają działanie przeciwutleniające. Przeciwutleniacze te wychwytują, wiążą i unieszkodliwiają wolne rodniki, chroniąc tym samym komórki naszego organizmu przed uszkodzeniem przez te agresywne molekuły. Substancje czynne, jak witaminy A, C i E, potas, cynk, miedź, selen również przeciwdziałają wolnym rodnikom i sprawiają, że skóra staje się piękna. Badania przeprowadzone przez Ramban Medical Centers w Hajfie udowodniły, że owoc granatu ma trzy krotnie wyższe stężenie przeciwutleniaczy niż czerwone wino czy zielona herbata, które słyną ze swoich właściwości antyoksydacyjnych. Olej zawarty w jego pestkach posiada rzadko występujący w naturze, mocno skoncentrowany kwas punikowy, zaliczający się do kwasów tłuszczowych omega 5, które także niszczą wolne rodniki. Granat działa pozytywnie na skórę gdyż: > działa antyoksydacyjnie, czyli chroni skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, 108 > aktywuje procesy regeneracji skóry i przyspiesza gojenie podrażnień, > stymuluje fibroblasty (komórki tkanki łącznej) do syntezy kolagenu i elastyny, w efekcie czego następuje wygładzenie zmarszczek, wzrost gęstości i elastyczności skóry, > nawilża, zwiększa elastyczność i jędrność skóry, > odżywia i rewitalizuje skórę zmęczoną i przedwcześnie starzejącą się, > działa delikatnie ściągająco i zmniejsza pory, > działa przeciwzapalnie, odkażająco i bakteriostatycznie, > wspomaga gojenie trądzikowych stanów zapalnych, > poprawia ukrwienie i koloryt skóry. Właściwości przeciwutleniające - polecany przy chorobie Alzheimera i Parkinsona. Ekstrakt z owoców granatu to również przeciwutleniająca ochrona dla mózgu i układu nerwowego. Badania kliniczne u osób z chorobami Alzheimera i Parkinsona wykazały, iż po części są one dziedziczne, po części zaś są skutkiem stresu oksydacyjnego, nieprawidłowej funkcji mitochondriów, a także procesów zapalnych aktywowanych poprzez (NF-kB i TNF-a). Dzięki właściwościom przeciwutleniającym polifenole zawarte w granatach przeciwdziałają wystąpieniu wielu różnym chorobom kojarzonym z uszkodzeniami oksydacyjnymi, jak na przykład choroba Alzheimera czy choroba Parkinsona oraz spowalniają postęp demencji wywołanej chorobą Alzheimera. Jak widać ekstrakt z owocu granatu chroni mózg i nerwy przed wolnymi rodnikami, a tym samym zmniejsza ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera i Parkinsona. Jednak działanie takie nie może być wytłumaczone tylko przez bezpośrednie przeciwutleniające oddziaływanie polifenoli i wskazuje na to, że składniki soku pozytywnie wpływają na ścieżkę sygnałową komórki, układy enzymatyczne a także zarządzanie informacją genetyczna. Badania Hartmana udowodniły, że sok z granatu zmniejszył o połowę odkładanie się małej proteiny: Beta-amyloidu w mózgu, która to przyczynia się w znacznym stopniu do otępienia w chorobie Alzheimera. Odkryto również, że substancje zawarte w granacie powstrzymują produkcję TNF- Alfa w tych komórkach mikrogleju mózgu, w których aktywne są procesy zapalne. Komórki mikrogleju mózgu są pierwszymi komórkami, które reagują na procesy zapalne i powodują immunologiczną odpowiedź mózgu. Właściwości przeciwzapalne - polecany przy artretyzmie, reumatyzmie. Owoce granatu posiadają silne właściwości przeciwzapalne. Łagodzi stany zapalne organizmu szczególnie w artretyzmie. Badania przeprowadzone na uniwersytecie w Teksasie (kierownik badań prof. dr Robert A. Newman) pozwoliły odkryć, że granat skutecznie wspiera leczenie stanów zapalnych, a wynika to z "doskonałych właściwości przeciwutleniających i immunomodulujących" polifenoli zawartych w granacie. Właściwości przeciwnowotworowe — polecany zwłaszcza przy nowotworach prostaty, płuc, jelit, skóry i piersi. Badania nad ekstraktem z granatów wykazały, że zawarte w nim polifenole m.in. resweratrol, mają działanie przeciwnowotworowe: redukują wzrost komórek nowotworowych i zapobiegają powstawaniu nowych. Badania potwierdziły wyraźne działanie powstrzymujące rozwój zmian nowotworowych prostaty, płuc, jelit, skóry i piersi. Sok granatu jest szczególnie polecany dla pacjentów z nowotworami prostaty i zaburzeniami prostaty. W amerykańskim badaniu przeprowadzonym na 48 pacjentach z rakiem prostaty, kuracja granatem czterokrotnie wydłużyła okres, po którym podwoił się specyficzny antygen prostaty PSA (prostate specific antygen) centralnego wskaźnika postępu tej choroby. Jak doniósł w czerwcu 2006 109 roku zespół onkologów z Uniwersytetu kalifornijskiego w Los Angeles w czasopiśmie "Kliniczne badania nad rakiem" Clinical Cancer Research sok z granatów najwyraźniej ma hamujący wpływ na wzrost komórek nowotworowych. Przy terapii sokiem z granatu 10-letnie przeżycia wynoszące 85% są tylko nieco rzadsze niż 10-letnie przeżycia po radykalnym wycięciu prostaty. Najnowsze doświadczenia dowodzą, że granat (owoc na prostatę) może pomóc nawet w ciężkim do uleczenia stadium (hormonalno refrakcyjnym). Nagłośnione w mediach na całym świecie pozytywne wyniki badań klinicznych, z udziałem pacjentów chorych na raka prostaty, nie bez przyczyny wzbudziły nową nadzieję. Poza tym polifenole zawarte w granacie regulują potencjał redoksowy w jelicie grubym, który jest podstawą prawidłowego funkcjonowania zarówno błony śluzowej jak i mikroflory. Badania dowodzą, iż sok z granatu ma silne działanie powstrzymujące rozwój nowotworu w jelicie grubym. Kwas elagowy zawarty w owocach granatu zapobiega aktywacji substancji rakotwórczych w toksynach komórkowych, które tracą wskutek tego swój potencjał wchodzenia w reakcje z DNA i wywoływania mutacji pobudzających rozwój raka. Inaczej mówiąc zwiększa on zdolności obronne komórek przez stymulację ich mechanizmów eliminowania substancji kancerogennych. Właściwości immunostymulujące (wspierające układ odpornościowy) — polecany przy anginie, przeziębieniu i innych infekcjach. Owoc granatu wzmacnia układ odpornościowy (immunologiczny), mobilizuje go do ochrony organizmu przed wolnymi rodnikami. Ma działanie antybakteryjne, pomaga zapobiegać infekcjom i przeziębieniom. Zalecany jest przy przeziębieniach. Spożywanie owoców granatu działa także lekko przeciwgorączkowo. Owoc granatu wspomaga leczenie anginy, pomocniczo stosuje się go wraz z innymi lekami przy anginie. Działanie przeciw astmatyczne - polecany przy astmie. Sok i wyciągi z owoców granatu stosowane systematycznie i przez dłuższy czas wykazują właściwości przeciwastmatyczne. Działanie normalizujące procesy hormonalne - polecany przy menopauzie i zespole napięcia przedmiesiączkowego (PMS). Owoce granatu zawierają wiele roślinnych estrogenów, do których zalicza się przede wszystkim tak zwany estron. Substancja ta jest podobna do żeńskich hormonów płciowych i pomaga na dolegliwości występujące podczas menopauzy i w przypadku zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Właściwości wspierające układ pokarmowy — polecany przy chorobach żołądka i problemach z trawieniem. Owoc granatu spożywany systematycznie reguluje proces trawienia. Zawiera kwas cytrynowy i taninę o właściwościach ściągających, dlatego jest polecany w niektórych chorobach żołądka i problemach z trawieniem. Właściwości przeciwpasożytnicze łupin i kory z granatu. W medycynie śródziemnomorskiej i azjatyckiej odwar z kory lub skórzastych łupin granatu wykorzystywany był jako środek przeciwrobaczy. Zawarte w korze granatowca alkaloidy: peletieryna i izopeletrynina, działają silnie paraliżująco nawet na tasiemce. Do tego samego celu medycyna chińska wykorzystuje korę z korzeni granatu. Działanie przeciw grzybicze. Owoce granatu posiadają silne właściwości przeciwgrzybiczne. Właściwości detoksykujące. Opublikowane dane naukowe i badania wskazują, że owoc granatu ma właściwości oczyszczające organizm z toksyn. Działanie wzmacniające i rewitalizujące. Granat poprawia samopoczucie i dodaje sił 110 witalnych. Grejpfrut Grejpfrut (Citrus paradisi) w pełni zasłużył na miano rajskiego owocu. Ta krzyżówka owocu pomelo i słodkiej pomarańczy ma ogromny leczniczy potencjał. Choć jego miąższ w 90% składa się z wody, zawiera moc dobroczynnych dla zdrowia związków - witaminę C, E, PP i B, kwas foliowy, flawonoidy, pektyny, wapń, fosfor, żelazo, cynk, fluor, magnez, mangan, potas. Specyficzny, gorzkawy smak nadaje mu naringina - działający przeciwzapalnie, przeciwnowotworowo i antyseptycznie flawonoid obecny tak w miąższu, jak i w albedo - białej błonce owocu. Dlatego grejpfruty najlepiej zjadać właśnie razem z osłonkami. Istnieją trzy odmiany grejpfruta. Czerwone są gorzkawe i mają najwięcej substancji prozdrowotnych, żółte - bardziej kwaśne, a zielone - słodkie i nieco mniej soczyste. Grejpfrut wspomaga układ krążenia. Zawarte w nim substancje mają zdolność obniżania we krwi poziomu złego cholesterolu i częściowego wypłukiwania z naczyń krwionośnych już istniejących jego złogów. Grejpfrut wzmacnia też i uszczelnia ścianki naczyń, obniża krzepliwość krwi. Stąd silne działanie antymiażdźycowe, przeciwzawałowe i przeciwudarowe. Jak wynika z badań izraelskiej uczonej dr Sheli Gorinstein, taki wpływ na organizm ma już zjedzenie jednego grejpfruta dziennie! Dzięki niskiemu indeksowi glikemicznemu owoc ten zalecany jest diabetykom, bo obniża we krwi poziom glukozy i zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę. Wzmacnia kości i zwiększa produkcję moczu, przez co wspomaga nerki i układ moczowy. Łagodzi objawy artretyzmu i reumatoidalnego zapalenia stawów. Zalecany jest w profilaktyce antynowotworowej - zwalcza wolne rodniki przyspieszające starzenie się organizmu i hamuje namnażanie się komórek nowotworowych, np. przy raku jelit. Korzystnie wpływa na pracę jelit, wspomaga leczenie wrzodów żołądka i dwunastnicy. Pomaga pozbyć się róży, ostrej choroby skóry i tkanki podskórnej spowodowanej przez paciorkowce, i zapobiega rozprzestrzenianiu się jej drogą naczyń limfatycznych. Zewnętrznie można stosować go na trądzik i czyraki. Przez dentystów polecany bywa jako środek zwalczający płytkę nazębną i zapalenie dziąseł. Pobudza apetyt. Ma niską wartość kaloryczną - w 100 g tylko 36 kcal. A przy tym odchudza - dlatego uważany jest za idealny owoc podczas diety. W latach 30. XX wieku w Hollywood ogromną popularność zdobyła sobie dieta grejpfrutowa, która przeżyła potem swój renesans w latach 70. W ciągu 2 tygodni pomagała pozbyć się aż 5 kg. Była jednak krytykowana przez lekarzy ze względu na powodowany niedobór składników odżywczych. 111 Jak działa grejpfrut? Zapobiega odkładaniu się tłuszczu i pomaga usuwać jego istniejące zapasy z pośladków, ud i bioder. Aby zadziałał, należy zjadać do każdego posiłku po pół owocu. Grejpfrut ma silne właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Jest jednym z najbogatszych źródeł witaminy C, która w połączeniu z rutyną zawartą w tych owocach wzmacnia odporność organizmu i zwalcza chorobotwórcze drobnoustroje. Zjedzenie jednego grejpfruta zaspokaja dzienne zapotrzebowanie organizmu na witaminę C. Jedzenie grejpfrutów oczyszcza wątrobę, zwiększa wydzielania żółci, pozwala lepiej filtrować krew i wychwytywać z niej toksyny. Składnik grejpfrutów - naringenina może też pomóc w leczeniu zakażeń wątroby wirusem HCV. Blokuje ona uwalnianie się wirusów z zakażonych hepatocytów, co jest niezbędne do zakażenia kolejnych jej komórek i utrzymania się przewlekłej infekcji. Na bezsenność i nie tylko - Olejek eteryczny z grejpfruta łagodzi stres, przygnębienie, bóle migrenowe, stany lękowe, objawy PMS i bezsenność. Zalecany jest do kominków zapachowych, jako dodatek do kąpieli, do wcierania w skórę lub do inhalacji. Grejpfrut, poprawiający krążenie krwi i limfy, wykorzystywany jest w produktach modelujących sylwetkę. By zwalczać cellulit, należy wcierać i wmasowywać w skórę olejek albo sok grejpfrutowy. Okłady z soku i miąższu owocu ujędrniają skórę, a płukanki wzmacniają włosy. Guarana Roślina ta zwana jest także ciernioplątem guaraną lub osmętą. Jest to gatunek pnącza z rodziny mydleńcowatych. Występuje w całym dorzeczu Amazonki i Pary (Brazylia). Nazywana jest często po prostu guaraną od nazwy napoju gorzko-kwaśnego sporządzanego z jej nasion. Nazwa napoju natomiast pochodzi od plemienia Guarani. Paulinia guarana to pnącze płożące się lub wspinające do 10 metrów wysokości, najczęściej jednak jest spotkana w postaci wiecznie zielonego płożącego się krzewu. Jej liście są parzystopierzaste, z dwoma parami podłużnie ząbkowanych listków o długości do 40 cm. Kwiaty ma drobne, pachnące i białe, zebrane w groniaste kwiatostany wyrastające w kątach liści. Owoce to torebki wielkości orzecha laskowego o jaskrawej barwie od pomarańczowej do czerwonej, zawierają jedno duże, czarne nasiono, po obraniu są czerwone, z odcieniem pomarańczowym i żółtym, częściowo otwiera się, ukazując nasiona. 112 Guarana słynie z największych poznanych dotąd wśród roślin zdolności syntezy kofeiny, której zawiera kilkakrotnie, bo aż 4 razy więcej, niż ziarna kawowca. Właściwości rośliny znane są od dawna ludom tubylczym Amazonii, które zażywają ją w różnych postaciach dla podniesienia sprawności fizycznej i psychicznej w stanach wzmożonego wysiłku. Dla świata zachodniego guarana zaistniała na przełomie XVII i XVIII wieku odkryta przez niemieckiego lekarza Christiana Franza Paullini i nazwana na jego cześć. Indianie amazońskich lasów deszczowych, od tysięcy lat czerpią korzyści zdrowotne z tej rośliny, nazywanej przez nich „darem od Boga" lub „eliksirem młodości". Paulinia guarana to roślina lecznicza oraz używka. Nasiona zawierają m.in. 4-8% kofeiny, poza tym teobrominę i teofilinę, około 11% tłuszczu, 3% białek, 9% skrobi, do 50% włóknika. Guarana działa stymulująco, znosi zmęczenie fizyczne i psychiczne, zwiększa umiejętność koncentracji i zapamiętywania. Działanie guarany można przyrównać do działania kawy, jednak kofeina z guarany nieco wolniej się wchłania z przewodu pokarmowego niż kofeina z kawy. Jej działanie utrzymuje się do 6 godzin, czyli około 2 godziny dłużej od kawy, jest jednak łagodniejsze, mniej intensywne. Guarana wykazuje również działanie antyoksydacyjne oraz przeciwbakteryjne. Zmniejsza ryzyko wystąpienia zawałów i udarów. Wyciągi z guarany można stosować w przypadku obniżenia życiowej energii, osłabienia potencji, odporności, zmęczenia psychicznego i fizycznego, zaburzeń koncentracji, pamięci, roztargnienia, bólów głowy, migreny, zaburzeń krążenia na tle niedociśnienia, zawrotów głowy, zmęczenia po długich przelotach samolotem, w okresie rekonwalescencji po ciężkich chorobach, operacjach, przy depresji, stresie, podatność na przeziębienia, meteoropatii. Stosuje się ją także przy wysokim poziomie cholesterolu we krwi, otyłość, cellulicie, a także dla podwyższenia ciśnienia krwi. Jest bardzo przydatna np. dla kobiet, u których zdarzają się okresowe spadki ciśnienia tętniczego -szczególnie przy normalnie niskim ciśnieniu krwi, dla podtrzymania krążenia krwi w różnego rodzaju zasłabnięciach lub sytuacjach zwiastunów ich wystąpienia, w stanach wyczerpania, znużenia, senności oraz gdy zachodzi potrzeba wykonywania odpowiedzialnych czynności jak np. prowadzenie pojazdu przez całą noc. Nasiona paulinia guarana stosowane są do wyrobu: produktów energetycznych, preparatów przeznaczonych do odchudzania, piwa guaranowego i leków nasercowych. Inne zastosowania guarany - guarana oprócz tego, że dodaje nam energii może być też stosowana w innych problemach zdrowotnych: > migrenach > depresji > wysokim stężeniu cholesterolu we krwi > nadwadze - pomaga zredukować masę ciała > zaburzeniach trawienia > wzdęciach 113 Jeżyna Jeżyna, zwana także ożyną lub ostrężyną, wyglądem przypomina malinę, jednak jej pędy są dłuższe oraz znacznie bardziej kolczaste niż pędy malin, a owoce najczęściej są ciemnofioletowe lub czarne. Jeżyna posiada wiele prozdrowotnych właściwości. Dzięki zwartości silnych antyoksydantów, które są inhibitorami substancji rakotwórczych, stanowią jeden z głównych elementów diety antynowotworowej. Jeżyny są także bogatym źródłem błonnika, który ogranicza wchłanianie niezdrowych tłuszczów, a tym samym zmniejsza ryzyko chorób serca. Poza tym przyspieszają przemianę materii, dzięki czemu są pożądanym składnikiem diety odchudzającej. Sprawdź, jakie jeszcze właściwości zdrowotne mają jeżyny. W tradycyjnej medycynie ludowej na bazie jeżyn wytwarzano sok, który potem stosowano przy przeziębianiach oraz w celu wzmocnienia organizmu i zwalczenia drobnych infekcji. Z kolei napar z liści stosowano przeciwbiegunkowo, a wywar przy stanach gorączkowych i grypie. Jeżyny w profilaktyce chorób nowotworowych. W profilaktyce antynowotworowej dieta jest jednym z najważniejszych czynników, a jeżyny są bogate w kilka silnych przeciwutleniaczy, które niszczą wolne rodniki przyczyniające się do powstawania komórek rakowych: > antocyjany (według badaczy na szczególną uwagę zasługuje jeden związek z antocyjanidynów: cyanidin-3-glukozyd, ponieważ przypuszcza się, że w znacznym stopniu zapobiega on rakowi skóry), > kwas elagowy, > kwasy fenolowe. Ze względu na dużą zawartość antyoksydantów jeżyny zostały umieszczone na liście ORAC (Oxygen Radical Absorbance Capacity), czyli liście produktów, które w wysokim stopniu chronią organizm przed niszczącym wpływem reaktywnych form tlenu. Według dra Ronalda Priori z The US Departament of Agriculture Research Service "zwiększając spożycie owoców i warzyw, szczególnie tych o wysokiej wartości ORAC, można znacząco podnieść poziom antyoksydantów w krwioobiegu nawet o 15-20%". Jeżyny wspomagają pracę układu krążenia. Jeżyny wspomagają pracę układu krążenia dzięki zawartości 3 substancji: > antocyjanów - zwiększają elastyczność naczyń włosowatych oraz wzmacniają i odtruwają serce; > witaminy C, która zwiększa odporność komórek. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C wynosi 70 mg. Ostręźyny w 100 g zawierają 21 mg tej cennej witaminy, w związku z tym 114 szklanka jeżyn pokrywa 60% dziennego zapotrzebowania na kwas askorbinowy. > - błonnika - jedna szklanka jeżyn pokrywa 30% dziennego zapotrzebowania na błonnik, który ogranicza wchłanianie niezdrowych tłuszczów, a tym samym zmniejsza ryzyko chorób serca. Jeżyny pomagają zapobiec chorobom oczu. Dzięki dużej zawartości witaminy C i E jeżyny mogą zmniejszyć ryzyko rozwoju groźnego zwyrodnienia plamki żółtej. Ryzyko wystąpienia tej przewlekłej, postępującej choroby oczu zmniejszają także wspomniane antocyjany, które zwalczają wszelkie stany zapalne siatkówki oka oraz obniżają wysokie ciśnienie krwi, które jest czynnikiem ryzyka zwyrodnieniowego zapalenia plamki żółtej. Jeżyny na zdrowe kości. Zawarta w jeżynach witamina K pełni ważną rolę w powstawaniu właściwej formy osteokalcyny (białka występującego w tkance kostnej). Niedobór witaminy K może prowadzić do nieprawidłowej produkcji osteokalcyny, co z kolei może się przyczynić do obniżenia gęstości kości oraz zwiększyć ryzyko złamań. Ponadto jeżyny zawierają dwa oddziałujące na siebie minerały: wapń i magnez, które biorą udział w tworzeniu tkanki kostnej. Magnez jest bowiem niezbędny do prawidłowego przyswajania wapnia w kościach, z kolei wapń wspomaga wchłanianie magnezu. Jeżyny złagodzą objawy PMS i menopauzy. Zawarte w jeżynach fitoestrogeny to naturalnie występujące estrogeny roślinne, które działają w organizmie ludzkim podobnie jak żeńskie hormony. W związku z tym mogą pomóc złagodzić typowe objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego, a nawet objawy menopauzy, w tym najbardziej dokuczliwe uderzenia gorąca. Jeżyny uregulują poziom cukru we krwi. Jeżyny należą do produktów o niskim indeksie glikemicznym (IG jeżyn = 25), w związku z tym mogą być spożywane przez diabetyków. Tym bardziej że zawierają sporą ilość błonnika, który spowalnia wchłanianie węglowodanów w przewodzie pokarmowym, dzięki czemu pomaga w utrzymaniu stałego poziomu cukru we krwi. Ponadto naukowcy z University of Illinois odkryli, że jeżyny zawierają także inne związki, które skutecznie hamują działanie enzymów odpowiedzialnych za przyswajanie węglowodanów. Z wyników ich badań wynika, że jeżyny skutecznie hamują działanie dwóch podstawowych enzymów przemiany węglowodanowej - alfa-amylazy i alfa-glukozydazy. Naukowcy przyjmują, że jeżyny mogą być tak samo skuteczne jak leki antycukrzycowe. Karczoch Jest jedną z najstarszych roślin warzywnych znanych człowiekowi. Wyglądem przypomina 115 oset, ma lekko gorzkawy smak. Ta goryczka jest jego największą zaletą, świadczy bowiem o istnieniu w jego liściach i zielu cennego związku leczniczego zwanego cynaryną. Kiedyś uchodził za rarytas dostępny tylko w wyższych sferach. Przypisywano mu też właściwości afrodyzjaku. Karczoch pochodzi z Etiopii, skąd został przeniesiony do starożytnego Egiptu, Rzymu i Grecji, gdzie uchodził za luksusowe warzywo. Spożywany był w bogatych domach, w różnych postaciach na surowo lub ugotowany. O karczochu pisał w II w. n.e. Klaudiusz Galen, rzymski lekarz, twórca nowych wówczas postaci leków. W starożytności karczoch uprawiany był głównie w Afryce Północnej i w Hiszpanii. Później uprawiano go już we wszystkich krajach basenu Morza Śródziemnego. Okazały kwiat. Rośnie wysoko, na ok. 1,5-2 metrów i ma piękny purpurowo-czerwony kolor, ale niekiedy bywa również niebieski. Jego średnica osiąga 15 cm. W Polsce niestety nie zakwita, ponieważ nie wytrzymuje mrozów. Uprawa jego jest możliwa, ale jesienią należy go wykopać, przechować w doniczce i wiosną znów wsadzić do ziemi. Jego kwiatostan bogaty jest w pektyny, śluz, żelazo, witaminę C, niektóre witaminy z grupy B, enzymy i inne pożyteczne składniki. Częścią jadalną karczocha jest pąk kwiatowy, a dokładniej jego mięsiste i soczyste dno kwiatowe otoczone łuskowatymi liśćmi o grubych nasadach. Karczochy nie zawierają znacznych ilości witamin, są jednak dobrym źródłem niektórych składników mineralnych, zwłaszcza potasu, magnezu i żelaza. Jeden średniej wielkości karczoch (125 g) dostarcza około 60 kcal, z czego większość pochodzi z węglowodanów. Piękne i okazałe warzywo. Jest rośliną smaczną i zdrową, o dużej zawartości błonnika, soli mineralnych i całkowicie pozbawioną tłuszczu. Jego pączki są kolczaste, dlatego należy go dobrze oczyścić z włókien i małych kolców. Po opłukaniu należy skropić go sokiem z cytryny, aby warzywo nie sczerniało. Następnie gotować przez pół godziny, po czym polać sosem lub masłem zmieszanym z bułką tartą. Świetnie się nadaje do marynaty lub do duszenia. Może być podawany jako smaczna i dietetyczna jarzynka. Chroni wątrobę. Lecznicze właściwości karczocha odkrył w XIV wieku znany niemiecki zielarz Hieronim Bock, stwierdzając, że roślina ta wzmaga wydzielanie żółci. Jednak zielarze nie interesowali się bliżej karczochami. Dopiero w latach 20-tych ubiegłego wieku, uczeni doszli do wniosku, że zawarte w nim polifenole korzystnie wpływają na przemianę tłuszczów i cholesterolu. Obniżają ich poziom we krwi. Dlatego pozyskiwana z tej rośliny substancja czynna - cynaryna wchodzi w skład leków mających na celu ochronę wątroby i dróg żółciowych. Cynaryna stymuluje usuwanie z tkanki wątroby produktów jej pracy. Pomaga trawić. Wyciąg z karczocha chroni komórki wątroby przed działaniem toksyn, sprzyja usuwaniu z organizmu złogów, soli metali ciężkich i innych niepożądanych substancji. Oprócz cynaryny wyciąg zawiera także flawonoidy, garbniki, inulinę, enzymy, witaminy (prowitaminę A, niacynę, witaminę C) oraz minerały - wapń, potas, magnez, fosfor i żelazo. Zalecany jest również w profilaktyce i leczeniu chorób układu pokarmowego. Zdecydowanie pobudza pracę jelit i zapobiega zaparciom. Wspomaga również walkę z nadwagą oraz jest bardzo skuteczny jako środek zdrowotny i profilaktyczny w cukrzycy, podagrze i cellulicie. 116 Kurkuma Kurkuma (ekstrakt kłączy ostryżu) jest rośliną z rodziny imbirowatych, reprezentuje ją aż 70 gatunków. Jest składnikiem innych przypraw, np. szeroko stosowanego w kuchniach świata curry. Pochodzi z Indii i Azji, tej „przyprawy życia" używają tam uzdrawiacze medycyny ajurwedyjskiej, najstarszego systemu leczniczego świata. Według ajurwedy wszystkie choroby biorą się z toksyn, niestrawionych resztek pokarmu pozostających w układzie trawiennym. A kurkuma dobrze wpływa na trawienie, dostarcza organizmowi niezbędnych do życia składników. Zawarta w niej kurkumina i jej pochodne mają silne właściwości antybakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne, może kiedyś staną się alternatywą dla antybiotyków? Na to musimy jeszcze chwilę poczekać, naukowcy pracują nad leczniczym zastosowaniem składników tej rośliny i łatwą do przyswojenia formą, trzeba ją stosować przez dłuższy czas. Szczypta kurkumy dodana do placka drożdżowego, ryżu lub rosołu pięknie barwi potrawę na złoty kolor. Według naukowców wyciąg z jej kłączy może przeciwdziałać alzheimerowi. Warto zrobić dla niej miejsce w swojej kuchni. Hindusi wykorzystują kurkumę od tysięcy lat, naukowcy zainteresowali się nią całkiem niedawno, dostrzegając związek między niską zachorowalnością mieszkańców Indii na alzheimera i ich dietą. Podejrzewali, że odpowiedź kryje się w stosowanych przez Hindusów przyprawach. I rzeczywiście, wkrótce wyodrębnili aktywny składnik kurkumy - kurkuminoidy. To właśnie te naturalne substancje, znajdujące się w kłączach rośliny, stymulują system immunologiczny do niszczenia białka, którego złogi utrudniają przewodzenie sygnałów nerwowych odpowiedzialnych za pamięć, uwagę, zachowanie czy nastrój. Obniża poziom cholesterolu i glukozy, działa przeciwnowotworowo, łagodzi niestrawność żołądka. Z powodu właściwości przeciwzapalnych i antybiotycznych wykorzystywana jest w leczeniu trądziku i innych schorzeń skóry. Wskazaniem do jej używania są także zaparcia i wzdęcia, a wyciągi na bazie alkoholu z kłącza rośliny stosowane są przy zapaleniu pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, kamicy żółciowej oraz zaburzeniach trawiennych. Nauka dąży do tego, by właściwości kurkumy wykorzystywać także w profilaktyce i leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów i cukrzycy. Hindusi wierzą, że żywność jest darem bożym, potrawy należy przygotowywać i spożywać z szacunkiem i wdzięcznością za ten dar. Gotowanie i jedzenie jest swoistą modlitwą, świadomym działaniem. Nie ma w Indiach domu bez kurkumy, służy nie tylko w kuchni, jest także stosowana w kosmetyce i jako drogocenne lekarstwo, m.in. przyspieszające gojenie się ran. W Polsce nadal jest mało znana i wykorzystywana głównie jako barwnik do masła, sałatek czy ryżu. W Ameryce jest bardziej powszechna, dodaje się ją do jaj, omletów, majonezów i serów, bo barwi potrawy, 117 podobnie jak szafran, na złoty kolor. Można ją dosypywać także do dań z fasoli i soczewicy lub zup-kremów. Warto dodawać kurkumę do ciężkich potraw, najlepiej w połączeniu z pieprzem (łatwiej się przyswaja). Wsypuj ją do dań z fasolą, ciecierzycą, do masła, rosołu i ryżu. Z pewnością nie można narzekać na brak naukowych dowodów na zbawienne działanie kurkumy, bowiem aktywny składnik zawarty w szafranie indyjskim posiada ogromną ilość leczniczych właściwości. Być może jest to najbardziej wartościowa ogólnodostępna przyprawa. Dr Saraswati Sukumar, onkolog z Uniwersytetu Johna Hopkinsa, zgadza się z tą opinią ostatnio nawet przeprowadziła seminarium dotyczące właściwości kurkumy, podczas którego mówiła o skuteczności przyprawy w walce z cukrzycą, w przyśpieszaniu gojenia ran i w zwalczaniu stanów zapalnych oraz w redukowaniu ryzyka wystąpienia raka. Co więcej, kurkuma ma działać bez żadnych skutków ubocznych. Sukumar tłumaczy swoje zafascynowanie szafranem między innymi tym, że jest to tradycyjna przyprawa kuchni indyjskiej, która jest ważną częścią jej dziedzictwa. Przez wiele lat dr Sukumar studiowała unikalny profil kompozycyjny szafranu, a w szczególności kurkumy. Doprowadziło to ją do ekscytujących odkryć, które mogą znaleźć zastosowanie w medycynie. Mamy ponad 300 publikacji dotyczących zbawiennego wpływu szafranu na ryzyko wystąpienia raka, potwierdza dr Sukumar. Wiele chorób, tak jak rak okrężnicy i inne jego odmiany, wywodzi się ze stanów zapalnych. Związek między stanami zapalnymi a rakiem został potwierdzony przez wielu naukowców. Dowodziło tego także badanie opublikowanie w 2011 roku w magazynie Proceeding of the Nationadl Academy of Science. Badacze wykazali, że niemal 25 proc. zachorowań na raka jest spowodowanych przewlekłymi stanami zapalnymi. Jak potwierdzają naukowcy z Centrum Wszechstronnych Badań nad Rakiem Uniwersytetu w Ohio, stany zapalne powodują zwiększenie wydzielania molekuł znanych jako microRNA-155 (mir-155), które powodują redukcję poziomu protein odpowiedzialnych za naprawę uszkodzonych części DNA. Jednak co z pozostałymi 75 proc. zachorowań? Zdaje się, że kurkuma jest remedium także na te przypadki. Badania naukowców z Uniwersytetu w Teksasie z 2011 pokazały, że kurkuma „wyszukuje" złośliwe komórki rakowe, a poprzez regulowanie DNA, doprowadza do ich zniszczenia. Co najważniejsze, w odróżnieniu do syntetycznych leków antynowotworowych, kurkuma nie atakuje zdrowych komórek oraz DNA, więc jej stosowanie nie niesie ze sobą żadnych efektów ubocznych. Kurkuma (diferuloymethane) jest jedną najlepszych substancji przeciwrakowych, a epidemiologiczne dowody ukazują, że wśród ludzi, którzy jedzą tę przyprawę w dużych ilościach, występuje mniej przypadków zachorowań na raka - mówi dr Sukumar. Na co jeszcze wpływa kurkuma? Pozytywne właściwości kurkumy na tym się nie kończą. Wspomniane powyżej badanie dowodzi również, że składnik ten ma też zdolności regulowania wszystkich procesów zachodzących w ludzkim organizmie. - Jest niewiele przypadków, w których kurkuma przyjmowana w terapeutycznej dawce nie miałaby pozytywnego wpływu, a to oznacza, że uwzględnienie jej w codziennej diecie jest 118 najprostszym sposobem, aby cieszyć się dobrym zdrowiem - kontynuuje uczona. Obszerne badania z pięciu ostatnich dekad udowodniły, że kurkuma redukuje zły cholesterol, wpływa na utlenianie lipoprotein, hamuje agregację płytek krwi, wpływa na procesy krzepnięcia krwi oraz na ryzyko zawału serca, hamuje rozwijanie się cukrzycy typu II, zapobiega reumatoidalnemu zapaleniu stawów, sklerozie, chorobie Alzheimera, hamuje infekcję HIV oraz rozwój guzów, wspomaga gojenie się ran, chroni przez uszkodzeniami wątroby, zwiększa wydzielanie żółci, chroni przez tworzeniem się katarakty oraz przed toksycznością i fibrozą (zwłóknienie) płucną. Lecznicze działanie kurkumy. Dzięki właściwościom żółciotwórczym, bakteriobójczym, przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym, kurkuma pomaga chronić wątrobę, wspomaga trawienie i wspiera naturalne mechanizmy odtruwające. Kurkumina wykazuje działanie przeciwnowotworowe. Odkryto, że związek doprowadza do apoptozy, czyli naturalnego procesu zaprogramowanej śmierci zużytych lub uszkodzonych komórek, które mogłyby stać się źródłem nowotworzenia. Na Uniwersytecie Stanu Michigan przeprowadzono badania, które sugerują, że kurkumina może zapobiegać postępującej degeneracji komórek mózgowych, charakterystycznej między innymi dla choroby Alzheimera i parkinsonizmu. Ekstrakt z kłącza kurkumy jest w stanie przeniknąć przez barierę krew-mózg i zapobiegać tworzeniu się patologicznych skupisk uszkodzonych białek, będących jedną z przyczyn chorób neurodegeneracyjnych. Roślinne substancje aktywne biologicznie dają także nadzieję, że naukowcy opracują nowe leki przeciwnowotworowe, działające w odmienny sposób niż obecnie dostępne. To nie jedyne prozdrowotne właściwości kurkumy. Są naukowe podstawy by przypuszczać, że będzie można ją włączyć także w leczenie chorych po udarach mózgu i z demencją. Natomiast eksperci od procesów starzenia się organizmu stawiają kurkuminę w jednym rzędzie z imbirem obie przyprawy najsilniej hamują szkodliwe skutki upływu czasu. Malina Maliny to pyszne owoce, soczyste i aromatyczne. Cenione są też przez dietetyków i zielarzy, bowiem maliny zawierają sporo witamin i minerałów - z magnezem, wapniem i żelazem na czele, a także wiele innych wartościowych dla zdrowia substancji. Maliny rosną w lasach i ogrodach. Owocują w drugim roku i jesienią usychają, ale roślina wydaje nowe pędy. Maliny uprawne mają wiele odmian różniących się wielkością owoców, barwą i smakiem. Ale najbardziej aromatyczne są maliny dziko rosnące. Te właśnie owoce zawierają więcej cennych dla zdrowia substancji. Lecznicze zastosowanie mają zarówno owoce jak i liście malin. W liściach maliny występują kwasy organiczne, śluzy, sole mineralne, garbniki, witaminy w tym dużo 119 witaminy C. Powinno się wiosną i latem zbierać młode tegoroczne pędy, bez ogonków i suszyć w przewiewnych, ocienionych miejscach, by później móc korzystać z ich właściwości. Zarówno możemy suszyć kwiaty, liście jak i owoce maliny, które powinniśmy przechowywać w szczelnie zamkniętych opakowaniach. Liście maliny mają działanie przeciwbakteryjne, ściągające i przeciwzapalne. Wyciągi z liści maliny rozkurczają mięśnie gładkie jelit, naczynia krwionośne, macicę. Pomagają w leczeniu dolegliwości kobiecych, w zaburzeniu miesiączkowania i upławach. Dzięki dużej zawartości garbników, hamują rozwój bakterii jelit, zmniejszając przedłużającą się biegunkę. Już w starożytności uznawano lecznicze właściwości maliny, uznając ją za cudowną roślinę i przyrządzając z niej lecznicze nektary. Medycyna Tybetańska maliny stosowała w leczeniu różnego rodzaju nerwic, w neurastenii, przewlekłych i ostrych zakażeniach. Również nasza rodzima medycyna ludowa od dawna docenia tą niezwykle wspomagającą nasz organizm roślinę, zalecając maliny w leczeniu niedokrwistości. Stosuje się ją do przyrządzania herbatek i soków napotnych stosowanych w zapaleniu oskrzeli i przeziębieniu, a w połączeniu soku z miodem, leczy astmę. Owoce maliny zawierają: cukry: glukozę, fruktozę i sacharozę, związki śluzowe, błonnik, karoten, sole mineralne: żelazo (składnik hemoglobiny), miedz, mangan, magnez, ryboflawiny, niacyny, pektyny, antocyjany, kwasy organiczne (askrobinowy, jabłkowy, cytrynowy, salicylowy), witaminy A, BI, B2, B3, C, K, PP. Dzięki zawartości kwasu elagowego, posiadają właściwości antybakteryjne, przeciwbólowe, uspokajające, obniżające ciśnienie krwi, wspomagające leczenie przeziębień, zapaleń jamy ustnej, gardła i krtani. Ostatnio co potwierdzają Polscy lekarze, znalazły zastosowanie w diecie i kuracjach odchudzających, wspomagając odchudzanie organizmu, zwalczając otyłość poprzez zwalczające działanie ketonu izolowanego z malin, obniżającego wagę komórek tłuszczowych, normując metabolizm organizmu. Biorą udział w procesach trawiennych, oczyszczają organizm z toksyn. Udowodniono antyoksydacyjne właściwości maliny, działające jako wymiatacz wolnych rodników. Występujący w malinach kwas elagowy ma właściwości przeciwnowotworowe, hamuje procesy nowotworowe w płucach i wątrobie, posiada właściwości antywirusowe i antybakteryjne. Już nasze prababcie i babcie sporządzały przepyszny sok malinowy, doskonały środek odżywczy, który podczas jesiennych i zimowych wieczorów rozgrzewał i wzmacniał nasz wyziębiony organizm. Przyrządzały wspaniałe cudownie pachnące przetwory, czy też wyśmienite wina i nalewki. Napar z owoców malin: 2 łyżki suszonych malin zalewamy szklanką wrzątku i odstawiamy pod przykryciem na 15 minut. Przecedzamy i pijemy 2-3 razy dziennie po szklance naparu podczas przeziębienia, grypy, anginy, zapalenia oskrzeli - gdy chorobie towarzyszy gorączka. Napar z liści malin: 1 łyżkę liści malin zalewamy 1/2 szklanką wrzątku i pod przykryciem odstawiamy do naciągnięcia na 15 minut. Przecedzamy i pijemy po 1/2 szklanki naparu 2-3 razy dziennie w nieżytach żołądka i jelit i jako łagodny lek przeciwbiegunkowy. Napar z liści można również stosować do płukania w stanach zapalnych gardła i jamy ustnej, jak i do okładów na skórę w razie chorób skóry i oparzeń. Maliny w zalecanych dawkach nie wywołują niepożądanych objawów, jednak nie wolno używać ich w początkowym okresie ciąży, gdyż mają właściwości pobudzające skurcze macicy. 120 Maliny mają nie tylko zbawienne działanie na wnętrze naszego organizmu, lecz również na zewnątrz, wpływają na poprawę stanu naszej skóry i nasze samopoczucie. Maliny doskonale nawilżają, wygładzają, ujędrniają, zmiękczają i tonizują naszą skórę, dzięki czemu znalazły zastosowanie w wielu kosmetykach. Regulują wydzielanie sebum, działają antyseptycznie, dzięki zawartości kwasu salicylowego. Naturalnie oczyszczają skórę usuwając martwy naskórek, relaksują, odprężają i poprawiają jej koloryt. Wyciągi z kwiatów, owoców i liści malin stosuje się do pielęgnacji skóry normalnej i przetłuszczającej się, trądzikowej, w wysypkowych chorobach skóry, ranach, oparzeniach i owrzodzeniach. Na rynku istnieje bardzo wiele produktów, w których maliny znalazły swe zastosowanie do pielęgnacji twarzy, ciała, włosów. Znajdziemy je w szamponach, mydłach, kremach do twarzy, balsamach, żelach pod prysznic, płynach do kąpieli, solach, pudrach i perfumach. Możemy również sami domowym sposobem przygotować malinowe kosmetyki do pielęgnacji skóry. Najprostsza malinowa maseczka: rozgnieć kilka umytych świeżych owoców i nałóż na twarz i dekolt, omiń jednak okolicę oczu. Po 20-30 minutach zmyj ciepłą wodą. Maseczka odżywiająca, wygładzająca do każdej cery: 3 łyżeczki soku ze świeżych malin zmieszaj z 4 łyżkami mleka lub naturalnego jogurtu. Nałóż na twarz i trzymaj do jej wyschnięcia, po czym zmyj letnią wodą. Maseczka odblokowująca pory i redukująca zaskarmki: rozgnieć garść malin, wymieszaj je z łyżką miodu i jednym żółtkiem. Nałóż na twarzy na ok. 20 minut, zmyj letnią wodą. Lotion do twarzy oczyszczający i odświeżający. 1 szklankę świeżych malin zalej 250 g spirytusu, przelej do naczynia z ciemnego szkła i odstaw na miesiąc. Przed użyciem rozcieńcz płyn przegotowaną wodą w proporcji 1:1 i odcedź. Marchew Marchew - każdemu znana, to warzywo występujące w klimacie umiarkowanym i podzwrotnikowym. Wielu z nas uprawia marchewkę w przydomowych ogródkach. Jest to tak popularne warzywo, że bez niego niemożliwym wydaje nam się przygotowanie wielu, często codziennych potraw. Na czym polega fenomen marchwi i czy powinniśmy spożywać ją często? Marchew jest wspaniałym warzywem z uwagi na wielość witamin i składników odżywczych jakie posiada. Jej charakterystycznym znakiem rozpoznawczym jest wysoka zawartość prowitaminy A czyli karotenu. Oprócz niego w marchewce można odnaleźć również witaminy: BI, B2, B3, B6, C oraz E. Dla kobiet planujących ciążę mam dobrą informację - w marchewce znajduje się również 121 kwas foliowy, tak ważny dla prawidłowo rozwijającego się płodu dziecka. Ponadto spotkać możemy żelazo, cynk, wapń i potas. Wśród ludzi krąży przeświadczenie, o tym, że marchewka pozwala zmienić kolor bladej skóry. Istotnie, przy częstym spożywaniu marchwi skóra nabiera nieco „pomarańczowego" odcienia, nie opala nas jednak. Jest wspaniałym konserwatorem uzyskanej opalenizny. Oprócz tak czysto kosmetycznej właściwości, marchew charakteryzuje się szczególnie leczniczymi właściwościami. Tak oto tak niepozorne warzywo wspomaga walkę z: bólem, odzyskaniem apetytu, reguluje pracę żołądka, utrzymuje w zdrowiu wątrobę, dba o nasz wzrok, poprawia aktywność seksualną, oczyszcza, pobudza, odtruwa i krzepi wszystkie układy organizmu. Marchew poprzez swoje właściwości odtruwania, może likwidować zaparcia przez regenerację uszkodzeń jelita grubego. W efekcie zapobiega jego wielu chorobom: wrzody, rak czy stany zapalne. Cudowne warzywo pomaga uregulować cykl miesiączkowy a także ma duży wpływ na walkę z niepłodnością. Dodatkowo u kobiet zapobiega infekcjom pęcherza moczowego i układu rozrodczego, u mężczyzn zaś przyczynia się do zapobiegania przerostu gruczołu krokowego zwanego prostatą. Zalet warzywa jest jeszcze wiele, warto jednak wiedzieć, jak spożywać warzywo, aby zyskać z niego to, co najcenniejsze. Ogólnie ujmując marchew składa się z ok. 90 % wody, ok. 7% węglowodanów, 1% białek 0,2 tłuszczów i celulozy. 100 gram marchewki to ok 35 kcal. Nie muszą więc obawiać się jego osoby na diecie. Co innego gdy jest to dieta dla cukrzyków. Wtedy należy uważać na spożycie gotowanej marchwi. Indeks glikemiczny wzrasta wówczas nawet trzykrotnie. Surowa marchew jest ciężej strawna, ale zdecydowanie spożywając surową dostarczamy organizmowi najwięcej witamin i składników odżywczych. Dobra rada dla kobiet Spożywanie marchwi pozwala na długie lata zachować młody i świeży wygląd skóry. Pobudza nasz metabolizm ujędrniając nasze ciało i spowalniając procesy starzenia. To wszystko dzieje się dzięki zawartym w niej flawonoidom, zwalczającym wolne rodniki, przez które to starzejemy się. W tym miejscu warto wspomnieć o przyswajalności karotenu, pozwalającemu na zachowanie opalenizny na długi czas. Najwięcej prowitaminy A przyswoimy pijąc sok ze świeżo wyciśniętych marchewek, bo blisko 100 % jego zawartości (tj. ok. 7-8 mg/100 g), gotowanej marchwi ok 18 %, z utartego warzywa blisko 83-85 %. Wyjdźmy więc naprzeciw swojemu zdrowiu i chwyćmy za marchewki. Tak prostym sposobem możemy zyskać tak wiele! Moringa olejodajna 122 Moringa olejodajna (Moringa oleifera), drzewo chrzanowe - gatunek drzewa tropikalnego z rodziny moringowatych, pochodzący z północno-zachodnich Indii i Pakistanu. Odporne na suszę. Udomowione także w innych krajach Azji, w Afryce i Ameryce Południowej. W optymalnym środowisku moringa przyrasta nawet 3-5 metrów rocznie. Może dorastać do 10 metrów, ale na plantacjach rośliny są przeważnie przycinane, więc nie przekraczają 3-4 metrów. Moringa już w pierwszym roku może zakwitnąć i zaowocować. Kremowobiałe kwiaty, zapylane przez owady, pojawiają się dwa razy do roku lub, zależnie od klimatu, w trakcie całego roku. Plon z 3 letniego drzewa to 400-600 strąków, gdy dorosłe drzewo może dostarczać ich ponad 1600. W indyjskich księgach ajurwedy mówi się o tym, że liście moringi leczyły aż 300 różnych chorób! Między innymi astmę, czerwonkę, ból ucha, epilepsje, obłęd, reumatyzm, zawroty głowy. Moringa jest także środkiem poronnym (kora korzenia), wymiotnym, bakteriobójczym, antybiotykiem, antidotum na jad skorpiona i pająka oraz afrodyzjakiem. Współczesne badania potwierdzają wiele z tych właściwości oraz wskazują inne. Liśćmi moringi leczy się anemię, gorączkę, katar, infekcje dróg oddechowych. Mieszane z miodem i mlekiem kokosowym są skutecznym panaceum na ostre biegunki i zatrucia. W postaci okładów uśmierzają ból głowy. Lowell Fuglie, amerykański lekarz, który poświęcił się badaniu moringi, uważa, że jest to również doskonała broń dla chorych na AIDS i nosicieli wirusa HIV. Liście i owoce stanowią bowiem bogaty w składniki odżywcze suplement codziennej diety i wzmacniają układ odpornościowy organizmu. Na południu Indii mężczyźni wierzą, że moringa mocno pobudza męskie libido, i używają jej owoców jako naturalnej „viagry". Kora tego drzewa ma natomiast właściwości uspokajające i podaje się go w napadach histerii, a także w atakach astmy. W Indiach wierzono, że jest to drzewo zaczarowane. Do dziś straszy się dzieci, że w nastroszonej, podobnej do wielkiej miotły koronie moringi w nocy znajdują schronienie duchy. W rzeczywistości odgłosy przypominające zawodzenie wydają zlatujące się po zmroku ogromne ilości owadów. W XIX w. zaczęły powstawać plantacje moringi, bo okazało się, że z jej nasion można uzyskać doskonały olej. Do Europy eksportowano go do produkcji perfum, a także jako smar do delikatnych urządzeń. Moringa jest niezwykle wytrzymała. W Afryce znana jest ona jako nebedies, co oznacza „nigdy nieumierające drzewo", gdyż rośnie ona na mało wydajnej ziemi, odrasta po wycięciu i jako jedno z nielicznych drzew na ziemi, produkuje owoce w okresie suszy. W ciągu ostatnich 30 lat naukowcy przebadali moringę bardzo dokładnie. Wyniki są oszałamiające. Każdy posiłek z liśćmi tego drzewa to zastrzyk witamin i minerałów niespotykanych w tak dużej ilości w innych owocach czy warzywach. Dla porównania zawierają one trzy razy więcej żelaza niż szpinak, siedem razy więcej witaminy C niż pomarańcze, cztery razy więcej wapnia i dwa razy więcej białka niż mleko, cztery razy więcej witaminy A niż marchew i trzy razy więcej potasu niż banany. Ze świeżych liści moringi przyrządzimy pyszną sałatkę. Młode nasiona przyrządza się podobnie jak groszek a dojrzałe, po uprażeniu, spożywa tak jak orzeszki ziemne. W kuchni indyjskiej młode strąki są używane jako warzywo, w smaku podobne do szparagów. Strąki zbiera się do konsumpcji, gdy są jeszcze młode, mają około centymetr średnicy i łatwo się łamią. Gdy zbrązowieją, wyłuskuje się nasiona i wytwarza z nich olej. Jadalny olej używa się w przemyśle kosmetycznym, medycynie oraz do smarowania zegarków i innych precyzyjnych mechanizmów. W kosmetyce olejek z moringi jest wartościowym dodatkiem do kremów, emulsji, balsamów. Ogromnym walorem okazuje się jego zdolność utrzymywania zapachów. Doceniane są również 123 jego właściwości wygładzające, nawilżające i pielęgnujące. Drewno dostarcza niebieskiego barwnika. Również białe kwiaty przypominające magnolię, bogate w potas i magnez, są bardzo smaczne. Ugotowane podaje się jako sałatkę, a usmażone smakują jak leśne grzyby. Kwiaty są źródłem nektaru dla pszczół i wychodzi z nich doskonały miód. Badania wskazują, że jedno drzewo Moringa oleifera jest w stanie zapewnić wodę pitną na cały rok pięciu osobom. Jak to możliwe? Naukowcy odkryli, że kiedy wysuszy się nasiona drzewa, rozgniecie je na proszek i doda do wody, to zawarte w nich białka o dodatnim ładunku przyciągają szkodliwe bakterie o ujemnym ładunku. Gdy następuje połączenie przeciwstawnych „sił", dochodzi do samoczynnego oczyszczenia wody. W ten sposób można wyeliminować z niej od 90 do 99,9 procent trujących substancji. Wystarczą tylko dwie łyżeczki od herbaty rozgniecionych nasion, by uzdatnić do picia 20 litrów wody! A to jeszcze nie wszystko. Poza medycznymi i odżywczymi zastosowaniami moringa pełni praktyczne funkcje w codziennym życiu. Na przykład na Jamajce i w Senegalu uzyskuje się z jej drewna niebieski barwnik, a z liści przyrządza paszę dla zwierząt. W Nigerii suszone liście służą jako domowy środek czyszczący. Na koniec kilka fachowych słów o składzie oleju moringa. Głównym składnikiem oleju z nasion Moringa oleifera jest kwas oleinowy ( 18:1) stanowiący około 70% całkowitej masy kwasów tłuszczowych. W porównaniu z innymi olejami zawierającymi wysokie stężenie kwasu oleinowego, takimi jak: oliwa z oliwek (80%), olej canola (ok. 75%), olej słonecznikowy (>80%), czy olej z krokosza barwierskiego (ok. 77%) odznacza się on niższą wartością liczby jodowej oraz liczby kwasowej. Świadczy to o większej stabilności i wartości użytkowej oleju. Liczba jodowa to parametr wskazujący na podatność tłuszczu na procesy utleniania i jełczenia i w przypadku oleju z Moringa oleifera mieści się w przedziale od 65 do 75 (w przypadku oliwy z oliwek wynosi ona 7988). Natomiast liczba kwasowa świadczy o zawartości wolnych kwasów tłuszczowych powstających na skutek degradacji trójglicerydów. Parametr ten dla oleju z Moringa oleifera jest znacznie niższy w porównaniu z najlepszymi gatunkami oliwy z oliwek, w tym z wysoko wartościową oliwą z pierwszego tłoczenia „extra virgin" (zawartość wolnych kwasów tłuszczowych może wynosić 0,8%). Dzięki temu prawdopodobieństwo drażniącego działania na skórę jest niższe. Opuncja Kaktusy to rośliny które nie tylko odstraszają ale potrafią być źródłem pożywienia, a co ważniejsze też zdrowego mającego przyjazne dla organizmu działanie. Tak jest w przypadku tego gatunku, który jest określany mianem opuncji czy też figi albo śliwki kaktusowej. Opuncja figowa pochodzi z Ameryki i była od setek lat przysmakiem Indian, jednakże z dobrym skutkiem sadzonki 124 zostały przewiezione w dobie kolonizacji do Europy. Owoc opuncji nie robi szczególnego wrażenia - jest to średniej wielkości śliwka, zbliżona też wielkością, posiadająca barwę od żółtej do pomarańczowej czy też nawet czerwonawej. Zdarza się że owoc opuncji jest również pokryty kolcami, co zmniejsza jego atrakcyjność jako ewentualnego smakołyku, jednakże nie zniechęca to wszystkich. Wystarczy owoc pozbawić kłującej skórki, by się przekonać o smaku jak również właściwościach tego owocu. Opuncja - właściwości, właśnie to, jakie właściwości opuncja posiada przyczyniło się w największym stopniu do zwiększenia popularności tego owocu na całym świecie. Mianowicie prowadzone dzisiaj badania potwierdziły teorię, że faktycznie może być opuncja składnikiem takiej diety, która w sposób zdrowy wspomaga odchudzanie. Zatem nie jest też zaskoczeniem że sprzedawane są produkowane na całym świecie soki z opuncji, suszona opuncja, wywary oraz herbatki parzone na jej bazie. To co jest szczególnie ważne oraz co podkreślają wszyscy specjaliści, odchudzanie i opuncja to takie kwestie które idą w parze, ponieważ ten owoc nie powoduje demineralizacji organizmu. Krótko mówiąc mimo tego, że opuncja jako taka ma właściwości moczopędne to nie powoduje wyjałowienia organizmu. Tak że spokojnie może być wywar z opuncji elementem diety związanej z odchudzaniem się i w żadnym wypadku nie spowoduje to pojawienia się niepożądanych skutków ubocznych w postaci braków w podstawowych minerałach, również bardzo ważnych dla sprawnego i zdrowego funkcjonowania organizmu. Opuncja jako antyutleniacz: Dodatkowo w trakcie badań klinicznych prowadzonych w takim temacie jakie działanie opuncja wywiera i co jest jego charakterystyką stwierdzono, że owoc opuncji jest również naturalnym antyutleniaczem, czyli opóźnia procesy starzenia. Rzecz jasna te badania prowadzono w warunkach laboratoryjnych aż do całkowitego przekonania się co do faktu iż owoce kaktusa mają takie właściwości. Zatem regularne spożywanie opuncji jako surowego owocu, przetworu w postaci soku, koncentratu czy też galaretki jest zwyczajnie zdrowe i polecane przez wszystkich specjalistów zarówno od samej diety jak również też od zdrowego stylu życia. W ten sposób opuncja jako element diety doczekała się uznania jakiego mogą jej pozazdrościć inne preparaty naturalnego pochodzenia. Pozostaje się zatem cieszyć, że gatunki opuncji są mało wymagającymi w uprawie co też sprawia, że staje się ten owoc zdecydowanie powszechniej dostępny. Ma też na to wpływ sam fakt właściwości jakie charakteryzują same owoce opuncji. Mianowicie są one wyjątkowo wytrzymałe jeżeli chodzi o przechowywanie oraz transport na większe odległości. Zatem nie jest problemem sprowadzanie takich owoców opuncji nawet z bardzo odległych miejsc. Dzięki czemu sam zakres stosowania opuncji i korzystania z jej dobroczynnego działania jest też coraz szerszy. Ludzie przede wszystkim przekonują się co do tego że faktycznie warto jest sięgać po takie naturalne środki lecznicze jak opuncja, chociażby z tego powodu że ich dobre działanie nie jest tłumione czy też przykrywane przez męczące skutki uboczne, jak się zdarza w przypadku większości syntetycznych środków wspomagających proces odchudzania. Skoro zatem można wybierać smaczniejsze i zdrowsze metody na pozbycie się kilogramów i zbudowanie dobrego samopoczucia trudno się dziwić że je ludzie wybierają. 125 Pietruszka Choć pietruszka jest niezwykle cennym i zdrowym składnikiem naszej diety, nie wszyscy znają jej lecznicze właściwości. Należąca do rodziny selerowatych, zawiera bogactwo witamin i składników mineralnych, które korzystnie oddziałują na nasz organizm. Występuje w dwóch odmianach: pietruszka korzeniowa - jadalny jest korzeń oraz liście oraz pietruszka naciowa -jadalne są tylko liście. Pietruszka jest idealnym dodatkiem to codziennej diety, trzeba tylko przyzwyczaić się do jej charakterystycznego smaku. Pietruszka zawiera bardzo dużo składników odżywczych, między innymi: > witaminę C - zawiera jej więcej niż większość innych warzyw, a nawet pomarańczy, > Beta karoten - silny przeciwutleniacz, który zapobiega chorobom oczu. Poprawia również odporność oraz chroni przed toksynami i komórkami rakowymi, > kwas foliowy - odgrywa ważną rolę w utrzymywaniu zdrowego układu krążenia. Wspomaga prawidłowe namnażanie się komórek i ich dojrzewanie, > fluor i wapń - są bardzo korzystne przy rozwoju zębów i kości, > chlorofil - ma działanie antybakteryjne, przeciwgrzybicze oraz przeciwzapalne. Zwalcza również katar, zapalenie zatok oraz nieprzyjemny zapach potu, > kwas alfa-linolenowy - ważny kwas tłuszczowy, który obniża ciśnienie krwi, zapobiega nowotworom oraz wykazuje korzystne działanie względem mózgu. Spowalnia powstawanie aterosklerotycznych zmian, które powodują twardnienie tętnic i miażdżycę, > śladowe ilości witaminy B12 - która wspomaga układ nerwowy i syntezę DNA. Dzięki wielu składnikom odżywczym pietruszka ma następujące zastosowania lecznicze: > pomaga zwalczać przeziębienie, gorączki i infekcje, > zapobiega próchnicy oraz powstawaniu nieprzyjemnego oddechu, > ma właściwości moczopędne i działa korzystnie przy chorobach nerek, > pomaga zwalczać anemię dzięki wysokiej zawartości żelaza i kwasu foliowego, > wspomaga trawienie, przeciwdziała zapaleniom, reguluje cykl menstruacyjny i zwalcza towarzyszący miesiączce ból, > zwiększa odporność, > oczyszcza krew, dzięki czemu jest używana przy leczeniu chorób wątroby, > zwalcza wolne rodniki, dlatego zapobiega procesom starzenia się, chorobom układu krążenia i nowotworom, > hamuje wydzielanie histaminy przy atakach alergii, dlatego jest używana w leczeniu pokrzywki i innych objawów reakcji alergicznych. 126 Pietruszkę można w następujący sposób wprowadzić do codziennej diety: > dodać posiekaną pietruszkę z sokiem z cytryny (jako dressing) do pokrojonych świeżych lub grillowanych warzyw, > użyć pasty z pietruszki, cytryny, imbiru i czosnku do marynowania ryb, > dodać pokrojony korzeń pietruszki do potraw z warzyw, sałatek, surówek i zup, > dodać posiekaną pietruszkę do soku z marchewek, buraków i pomarańczy. Powstanie orzeźwiający, bogaty w witaminy sok, > posypać natką pietruszki sałatki, surówki, ziemniaki i zupy. Zastosowanie pietruszki w codziennej diecie jest właściwie nieograniczone. Pomarańcza Kiedyś symbol luksusu, dziś dostępna dla każdego podręczna apteczka zdrowia. Pomarańcza to prawdziwa bomba witaminowo-mineralna. Zimą i wczesną wiosną, gdy szczególnie trudno o świeże owoce sezonowe, to pomarańcze mogą pomóc nam uchronić się przed przeziębieniem, a także dodać niezbędnej w te ponure dni energii. Pomarańcze, ze względu na ich piękną barwę i kulisty kształt, od wieków kojarzono ze słońcem, które jako niezbędne do życia symbolizuje płodność, rozród i energię życiową. W wielu mitologiach pomarańczę jako „Złote Jabłko" wiązano z historią powstania świata. Do dziś wierzy się, że owoc ten wręczony komuś w darze, zapewnia pomyślność i szczęście. Drzewo pomarańczowe pochodzi z obszarów tropikalnej Azji, a obecnie uprawia się je przede wszystkich w krajach śródziemnomorskich, Chinach i Stanach Zjednoczonych. Szczególnie dobrą sławą, ze względu na soczystość i wyjątkowo słodki miąższ, cieszą się owoce z drzew hiszpańskich oraz kalifornijskich. Pomarańcze znane są ze swojej wysokiej zawartości witaminy C (aż 50 mg witaminy C na 100 g pomarańczy), która poprawia odporność organizmu, ułatwia przyswajanie żelaza, a przez to dodaje energii. Ten naturalny przeciwutleniacz zapobiega powstawaniu zarówno zwykłego przeziębienia czy grypy, jak i chorób nowotworowych czy sercowo-naczyniowych. Odpowiada także za prawidłowe ciśnienie krwi -jego rola w organizmie jest niezastąpiona. Pomarańcza, jak wszystkie cytrusy, zawiera dużo witaminy C. Jednak pomarańcze zawierają w sobie znacznie więcej cennych dla zdrowia substancji, niż tylko witaminę C. Są to między innymi witaminy A, B, B12 i P, a także sole mineralne i peptyny, dzięki którym praca jelit przebiega prawidłowo. Pomarańcza to nie tylko miąższ, ale i biała, nieco mniej smaczna, ale równie bogata w minerały biała skórka. To w niej właśnie znajdują się peptyny i błonnik oraz witamina P, 127 pomagająca obniżyć poziom cholesterolu we krwi. Pomarańcza ma więc właściwości odchudzające i jako taka polecana jest zwłaszcza pod postacią jednodniowych soków jako składnik diet. Jedzenie tych smacznych i pożywnych owoców zalecane jest również kobietom w ciąży, ponieważ posiadają one dużo kwasu foliowego i potasu. Zdrowie to jedno, ale niejednemu a zwłaszcza niejednej, zależy jeszcze na urodzie. Z pomarańczy od wieków produkuje się perfumy i kosmetyki. Nawet herbata nie obyłaby się bez pomarańczy, jeden z najpopularniejszych gatunków herbaty, Earl Grey, nie istniałby bez dodatku olejku bergamotowego, który pozyskuje się z kwiatów, liści i skórki pomarańczy. Z samych kwiatów produkuje się również drogocenny olejek neroli. Kilogram tego niezwykle aromatycznego afrodyzjaku o właściwościach antydepresyjnych powstaje z tony kwiatów gorzkiej pomarańczy. Pomarańcza to nie tylko pyszny owoc, ale także podstawa soków, konfitur czy skórki pomarańczowej do ciast. Z soku pomarańczowego można robić świetne maseczki, znakomite zarówno do cery normalnej (wtedy należy zmieszać je z mlekiem i mąką), jak i suchej (sok z pomarańczy zmieszany z żółtkiem jajka ma działanie odświeżające i oczyszczające). Z kosmetyków z dodatkiem pomarańczy dużą popularnością cieszą się też toniki i balsamy, ze względu na swoje właściwości odprężająco -rozluźniające. Balsam z dodatkiem pomarańczy pomaga zwalczyć cellulit, jednak zamiast stosować same kosmetyki, lepiej po prostu wprowadzić pomarańczę na stałe do swojej diety. 100 gramów owocu to tylko 44 kcal. Zdaniem dietetyków pomarańcza jest jednym z pięciu owoców, które powinno się jeść każdego dnia. Dobroczynnie wpływa zarówno na ciało, jak i na duszę. Warto znaleźć w ciągu dnia chwilę na relaks z pomarańczowym balsamem lub własnoręcznie wyciśnięcie soku z kilku dorodnych pomarańczy, pamiętając, że białe fragmenty skórki zawierają najwięcej niezbędnych dla zdrowia witamin. Już sam kolor pomarańczowy, nazywany też oranżem, poprawia humor, jedzenie owoców (słodkich, kwaśnych, gorzkich, zależnie od upodobań) wpływa pozytywnie na cały układ nerwowy dzięki wysokiej zawartości tiaminy, a masaż olejkiem neroli pomaga w odchudzaniu. Nasze samopoczucie, wygląd i zdolności umysłowe zależą więc tylko od nas samych. Rokitnik Nie bez powodu już tysiące lat temu uzdrowiciele z Chin, Tybetu i Grecji doceniali moc rokitnika i używali jego owoców w leczeniu chorób skóry i wewnętrznych, a kojących i leczniczych właściwości jego oleju w leczeniu stanów zapalnych. Później, na jakiś czas rokitnik bywał niezasłużenie zapominany i potem na nowo odkrywany, a jego właściwości za każdym razem wykorzystywano coraz szerzej. Ostatni raz na bardzo szeroką skalę był stosowany do leczenia oparzeń i skutków choroby popromiennej po katastrofie w Czarnobylu. 128 Rokitnik od niedawna robi furorę. Kto go pozna - zaczyna stosować. Dlaczego? Ponieważ to roślina wyjątkowa i o fenomenalnych właściwościach. Rokitnik oddaje swoim „konsumentom" ponad 190 bioaktywnych substancji, mnogość antyoksydantów, 18 aminokwasów, 14 witamin, 4 prowitaminy, mikroelementy i nienasycone kwasy tłuszczowe! Uszczęśliwia ich niesamowicie skoncentrowanymi witaminami, których ma w sobie rekordowo dużo. Rokitnik jest jedną z tych rzadkich roślin, których liście i owoce zawierają praktycznie wszystkie występujące w naturze witaminy. Jego owoce mają w sobie sok z witaminami rozpuszczalnymi w wodzie oraz olej z witaminami rozpuszczalnymi tylko w tłuszczach. Dba o to, by podstawą naszego piękna było zdrowie dane przez naturę, bo poprawia odporność, odbudowuje komórki, opóźnia starzenie, przywraca energię i zmniejsza ryzyko chorób. Składa się z samych bezcennych naturalnych wartości! Wyjątkowe właściwości rokitnika. Wcale nie przesadzając rokitnik można nazwać rośliną cudowną. Był on dokładnie badany przez naukowców i lekarzy, którzy potwierdzają, że jest prawdziwym fenomenem. Leczy, dostarcza komórkom witaminy i inne składniki odżywcze; oczyszcza i stymuluje ich pracę. Ma w sobie znacznie większą zawartość witamin niż inne rośliny czy owoce. Na przykład witaminy A ma 3 razy więcej niż marchew; witaminy C 10 razy więcej niż pomarańcze, a witaminy E 4-krotnie więcej niż pestki słonecznika! > Rokitnik zawiera w sobie 190 bioaktywnych składników: > 14 witamin (A, grupa B, C, D, E, K, P) > -4 prowitaminy > -18 aminokwasów > -11 mikroelementów (cynk, wapń, żelazo i inne) 22 kwasy tłuszczowe, w tym: > omega 3 > omega 6 > omega 7 > omega 9 > wiele silnych antyoksydantów > 36 typów flawonoidów > fenole > 42 typy lipidów Działanie rokitnika na nasz organizm: > stymuluje system immunologiczny, pomaga zwalczać infekcje i drobnoustroje > jest silnym antyoksydantem - zwalcza wolne rodniki > poprawia krążenie i pracę serca, zapobiega miażdżycy, obniża poziom cholesterolu we krwi > wspomaga pracę układu trawiennego i przemianę materii oraz leczenie chorób żołądka, dwunastnicy, trzustki, wątroby i jelit > odbudowuje komórki i opóźnia ich starzenie > zapobiega powstawaniu stanów zapalnych 129 > usprawnia pracę mózgu i układu nerwowego > wspomaga gojenie ran, likwiduje blizny i przebarwienia na skórze > zmniejsza ryzyko powstawania nowotworów złośliwych > wspomaga odbudowę organizmu po chemioterapii i ciężkich chorobach > dodaje energii i witalności > poprawia nastrój i działa przeciwdepresyjne > działa regeneracyjnie i przeciwstarzeniowo na skórę, uelastyczniają i poprawia jej strukturę > zapewnia skórze naturalną ochronę przeciwsłoneczną. > Jednym słowem sprawia, że promieniejemy pięknem i zdrowiem! Seler Współczesne odmiany, używane na co dzień w kuchni, pochodzą od dzikiego selera naciowego. Dziki seler był już przed wiekami ceniony jako roślina lecznicza przez starożytnych mieszkańców basenu Morza Śródziemnego. W starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie bulwa selera była stosowana w celach rytualnych i pogrzebowych. A od czasów Hipokratesa seler był podawany w stanach silnego wzburzenia jako środek uspokajający. U Rzymian był w ogóle niezmiernie ceniony, do tego stopnia, iż wizerunek naci selera występował na bitych monetach wymiennie z wawrzynem. Cięgle odkrywano nowe właściwości tego warzywa i to nie tylko w celach czysto zdrowotnych, bowiem polecano go panom jako afrodyzjak. W XVII wieku Włosi, drogą selekcji, uzyskali hodowlane rośliny o zwartych, dorodnych pędach, a także wyeliminowali charakterystyczną dla dzikiego selera gorycz i bardzo silną woń. Odmiana naciowa jest najmłodszą odmiana tego warzywa, wyhodowana w Utah w USA w ubiegłym wieku Czy wiesz, że seler ma wiele dobroczynnych właściwości dla twojego zdrowia? Niepozorna porowata bulwa, której zapach wiele osób uważa za przykry, kryje w środku nie do końca doceniane dobro odżywcze i lecznicze. Kiedyś wierzono, że seler przynosi szczęście, dziś udowodniono, że na pewno przynosi zdrowie, urodę i długowieczność. Amerykanie i Japończycy, którzy mają wręcz obsesję na punkcie żywienia i leczenia selerem, doszukali się w nim aż 86 cennych składników. Wymienię tylko najważniejsze. Obie odmiany selera zawierają witaminę A, E, C (naciowy ma jej więcej) oraz naturalną witaminę B kompleks, łącznie z kwasem foliowym i witaminą PP. Warzywo to ma ponadto dwa razy więcej witaminy C niż cytrusy, W zależności od pory roku i sposobu przechowywania może mieć jej nawet do 150 mg 130 w 100 g. Sławę odżywczą zawdzięcza seler pierwiastkom mineralnym, których skład ułatwia organizmowi ich przyswajanie. Seler ma najwięcej fosforu wśród warzyw korzeniowych, a także sporo innych składników mineralnych, takich jak wapń, potas i cynk, a dodatkowo nieco magnezu i żelaza. W selerze znajdują się fantastyczne substancje czynne odpowiedzialne za zdrowotne właściwości warzywa, czyli flawonoidy, furanokumaryny. Flawonoidy są związkami roślinnymi, które mają silne działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne (antyutleniające), uszczelniające naczynia krwionośne, rozkurczające i moczopędne. Również furanokumaryny wykazują działanie moczopędne i rozkurczające mięśnie gładkie. Dzięki tym dwóm substancjom seler jest niczym skład apteczny zamknięty w guzowatej bulwie. Działanie selera: > wszystkie zalety selera sprawdzają się w dietach odchudzających. Ponieważ seler jest niezwykle mało kaloryczny (nawet jak na warzywo) - w 10 dag bulwy jest jedynie 7 kcal, a w naci jeszcze mniej, 4-5 kcal. A dodatkowo przyspiesza trawienie, jest zatem wskazany dla dbających o linię, > warto wiedzieć również o tym, że seler ma moc kojenia zszarganych nerwów - zawarte w nim składniki mają działanie uspokajające i przeciwdepresyjne. Medycyna ludowa od wieków przypisywała selerowi działanie antystresowe, > dieta selerowa oczyszcza organizm z toksyn zawartych m.in. w pożywieniu, > medycyna ludowa przypisuje selerowi działanie przeciwzapalne. Zaleca przykładanie startego korzenia na zaczerwienione oraz łzawiące oczy, > seler wykazuje również działanie moczopędne, dlatego jest wspaniałym naturalnym lekiem w przypadku kamicy nerkowej i przy zaburzeniach czynności nerek. Zwłaszcza sok z selera powinny pijać regularnie osoby mające kłopoty z nerkami, > seler działa przeciwbólowo. Picie wywaru z gotowanej bulwy selera łagodzi bóle artretyczne. Również przy dnie moczanowej jedzenie selera w każdej postaci oraz picie soku i esencjonalnego wywaru może przynieść ulgę obolałym stawom, > polecany jest dla niejadków - pobudza apetyt, > pobudza przemianę materii, usuwając jednocześnie szkodliwe produkty uboczne tego procesu (np. kwas moczowy, który nie wydalony zamienia się w kryształki odkładające się w stawach i powodujące skazę moczanową oraz silne bóle), > seler działa wspomagająco na układ pokarmowy. Pomaga na przykład trawić tłuszcze. Seler wzmaga produkcję żółci, ale jednocześnie zapobiega jej zastojowi w woreczku (co jest przyczyną powstawania kamieni). Ułatwia trawienie i likwiduje nawet zaparcia wynikające ze złych przyzwyczajeń żywieniowych, > seler wzmacnia układ odpornościowy, oczyszcza organizm z toksyn i pobudza przemianę materii, dlatego jest szczególnie polecany w okresie rekonwalescencji po przebytych chorobach, w trakcie powrotu do zdrowia oraz przy stosowaniu diet odchudzających, > seler wspomaga także leczenie zapalenia górnych dróg oddechowych i przewlekłych chorób płuc, > dieta bogata w seler zalecana jest także osobom cierpiącym na nadciśnienie tętnicze (napar z nasion selera znakomicie obniża ciśnienie tętnicze), > seler polepsza pracę serca, > dzięki przeciwutleniaczom, czyli witaminom C i E, chroni skórę i cały organizm przed wolnymi 131 rodnikami, a tym samym przed nowotworami, > szklanka soku z selera wypijana regularnie na czczo działa jak eliksir młodości, ponieważ, oczyszcza organizm, likwiduje obrzęki, nawilża skórę, wzmacnia włosy i nadaje aksamitną gładkość cerze. Zawiera też witaminy z grupy B, > korzeń selera dodaje smaku zupie i może zastąpić sól. Szparagi Szparagi białe, zielone i fioletowe są pędami tego samego gatunku, a ich odmienna barwa wynika z różnego sposobu uprawy. Szparagi zielone ich wypustki wyrastają wysoko nad powierzchnię ziemi i pod wpływem słońca zabarwią się na kolor zielony. Zielone szparagi są najcieńsze ze wszystkich odmian, bardziej aromatyczne, ostre i wyraziste w smaku. Zielone szparagi są miękkie i nie trzeba ich obierać przed gotowaniem. W związku z tym posiadają najwięcej prozdrowotnych właściwości, ponieważ pod skórką znajduje się całe bogactwo składników mineralnych, takich jak potas, magnez, fosfor czy wapń. Szparagi zielone są uprawiane na większości amerykańskich upraw. Popularność zyskały także we Francji. Szparagi białe rosną pod ziemią i nie dociera do nich światło słoneczne, w związku z tym nie mogą wytwarzać żadnego barwnika. Są średniej grubości i charakteryzują się delikatnym i łagodnym smakiem. Białe szparagi są twardsze od zielonych, w związku z tym przed gotowaniem należy je obrać, przez co tracą cenne wartości odżywcze. W Polsce białe szparagi są uprawiane w Wielkopolsce. Szparagi fioletowe rosną tylko kilka centymetrów nad ziemią i posiadają grubą łodygę o barwie purpurowo-fioletowej. Fioletowe szparagi różnią się od zielonych i białych tym, że zawierają więcej cukrów i mniejszą ilość błonnika. Ta odmiana szparagów jest trudna w uprawie, ponieważ mogą one rosnąć jedynie przez krótką chwilę i należy je zebrać, zanim pod wpływem słońca zabarwią się na kolor zielony. W związku z tym spotyka sieje dość rzadko (głównie w Anglii i we Włoszech). Ten, kto kiedykolwiek spróbował szparagów wie, że posiadają oryginalny, ciekawy smak. Można z nich przyrządzić pyszne danie główne lub potraktować jako smaczny dodatek. Jako, że trwa sezon na te wykwintne warzywa, podpowiadamy jakie jeszcze korzyści poza smakiem możemy z nich czerpać, zarówno dla naszego zdrowia jak i urody, oto one: 1. Utrzymują zdrowe kości 132 Porcja szparagów zawiera imponującą dzienną dawkę witaminy K blisko 70%. Taka jej ilość jest zbawienna dla naszych kości, które bez niej nie byłyby silne i zdrowe. Spożywanie szparagów skutecznie pomaga regenerować kości i ich stan zapalny dodatkowo zalecane jest przy profilaktyce osteoporozy. 2. Wspomagają trawienie i utratę wagi Szparagi to cenne źródło błonnika, niezwykle korzystnego dla prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego. Wzmagają uczucie pełności na dłużej, co w konsekwencji sprawia, że nie mamy dużej ochoty na podjadanie, szczególnie tych wysokokalorycznych przekąsek. Szparagi to również idealne źródło potasu, który jest bardzo skuteczny w walce z „brzuszkiem". Ponad to nie zawierają żadnego tłuszczu i cholesterolu, a jeden niewielki pęczek szparagów zawiera jedynie 40 kalorii. 3. Posiadają właściwości anti-aging Witamina E, która znajdziemy w szparagach jest także świetnym przeciwutleniaczem, a zatem bardzo korzystne wpływa na skórę. Pomaga chronić komórki tkanki i tym samym utrzymuje młody, świeży i zdrowy wygląd skóry. 4. Wzmacniają i poprawiają kondycję włosów Przeciwutleniacze i witaminy w szparagach stymulują mieszki włosowe do wytwarzania sebum, które jest naturalną odżywka i balsamem dla włosów. Dzięki niemu włosy staja się silniejsze i są chronione przed wysuszaniem i łamliwością. 5. Mogą zapobiegać rakowi i wadom wrodzonym Szparagi (szczególnie zielone) są bogate w kwas foliowy, który jest znany jako ochrona przed rakiem. Ponadto kwas foliowy reguluje również formowanie zarodkowych i płodowych komórek nerwowych. Co więcej, może również pomóc w zapobieganiu przedwczesnych porodów, dlatego jest tak ważne by spożywały go kobiety w czasie ciąży. 6. Utrzymują zdrowe oczy Naukowcy dowiedli, że w szparagach znajdują się witaminy pomagające siatkówce absorbować światło oraz zatrzymujące zwyrodnienie plamki w późniejszym okresie życia. 7. Są żelazową bombą Pojedyncza porcja szparagów zawiera ok. 16% zalecanej dziennej dawki żelaza. Jest to szczególnie dobra wiadomość dla wegetarian i wegan, którzy nie uznają „mięsnego" żelaza. Żelazo jest to jeden z kluczowych składników hemoglobin, jego niedobór może poważnie wpłynąć na zdrowie, a także pogorszyć psychiczne zdolności i odporność na infekcje i choroby. 8. Są afrodyzjakiem Istnieje kilka czynników, które przyczyniają się do tego, że szparagi są korzystne dla życia seksualnego! Pierwszym jest to, że zawiera dużo kwasu foliowego i witaminy B6, które pozytywnie wpływają na doznania. Po drugie, zawierają witaminę E, a ta z kolei pomaga stymulować hormony płciowe męskie i żeńskie. 133 Szpinak Znamy wszyscy kreskówkę o Popeye'u, który jadł dużo szpinaku, dzięki czemu był bardzo silny i zdrowy. Nie wzięło się to znikąd. Szpinak rzeczywiście dodaje energii i ma niezwykle dobroczynny wpływ na nasze zdrowie i dobre samopoczucie. Ma wiele cudownych właściwości. Powinniśmy go zajadać często i regularnie, oraz serwować go dzieciom. Przeczytaj, jakie właściwości ma szpinak i dowiedz się jak najwięcej o tym jakie ma wartości odżywcze. Dlaczego należy jeść szpinak? Odpowiedź poniżej. Szpinak jest świetnym składnikiem dobrze dobranej diety. Zawiera mało kalorii, za to naładowany jest witaminami i minerałami. Kiedy często spożywasz szpinak nie musisz martwić się o spadek wagi, brak witamin w organizmie czy brak energii. Zatem szpinak zawsze powinien gościć w Twojej lodówce, a przede wszystkim na talerzu. Jakie witaminy zawiera szpinak? To przede wszystkim bogate źródło witaminy K, A, C, B2, B6, magnezu, manganu, żelaza, wapnia, potasu i kwasu foliowego. Szpinak dostarczy nam również witaminy E, cynku, protein, fosforu, błonnika pokarmowego i miedzi. Dodatkowo zawiera również niacynę, selen i kwasy omega-3. Czego chcieć więcej? Jedną z podstawowych zalet szpinaku jest ta, że jest on dostępny niemalże wszędzie na świecie. Mimo wszystko dopiero od niedawna zjednuje sobie ludzi i zyskuje wielbicieli. I bardzo dobrze. Mam nadzieję, że niedługo jednym z nich będziesz i Ty. Jeśli nie chcesz biegać po sklepach za każdym razem, gdy najdzie Cię ochota na szpinak, możesz go bez problemu uprawiać w ogródku. Szpinak można jeść zarówno na surowo, jak i po ugotowaniu czy podsmażeniu. Dzięki temu możesz go dodać do sałatki na zimno, jak i przekąski czy obiadu na ciepło. Możliwości jest bardzo wiele. Szpinak jest naładowany flawonoidami, które działają jak antyoksydanty chroniąc nas przed wolnymi rodnikami. Naukowcy odkryli, że szpinak zawiera aż 13 różnych składników, które mają właściwości antyrakowe. Jedzenie szpinaku, jest więc bardzo rozsądnym rozwiązaniem. Szpinak jest też rewelacyjny dla Twojego serca, dzięki dużej zawartości witamin A i C, które są witaminami antyoksydacyjnymi pomagającymi w walce z ilością wolnych rodników. Antyoksydanty obniżają również poziom cholesterolu. Dodatkowo sól kwasu foliowego 134 dobroczynnie wpływa na układ krwionośny. Podobnież jak magnez, minerał, który pomaga obniżyć ciśnienie krwi. Szpinak wspomoże również układ żołądkowo-jelitowy. Beta karoten i witamina C zawarte w szpinaku chronią komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Co więcej, uszkodzenia DNA oraz mnożenie się wolnych rodników może zostać zatrzymane poprzez znajdujący się w szpinaku kwas foliowy. Stany zapalne stawów, osteoporoza, bóle migrenowe głowy oraz astma - to niektóre z chorób, przy których składniki zawarte w szpinaku szczególnie nam się przydadzą. Badania udowodniły, że regularne spożywanie szpinaku usprawnia umysł. Więc zajadaj szpinak i rozwiązuj krzyżówki! Utrzymuj swój mózg młody na długo. Czy słyszeliście o luteinie? Należy ona do grupy karotenoidów, które można w dość dużej ilości znaleźć w szpinaku. Chronią one oczy przed różnymi chorobami, takimi jak katarakta czy zwyrodnienie plamki żółtej. Są dowody na to, że szpinak jest dużo lepiej przyswajalny, jeśli spożywasz go z odrobiną tłuszczu, na przykład z oliwą z oliwek. Szpinak doda Ci również energii. Zawiera bowiem żelazo, które jest komponentem hemoglobiny, która z kolei odprowadza tlen do komórek ciała. Jest niezwykle potrzebne dla dobrej energii. Winogrona Winorośl należy do najstarszych roślin uprawianych przez człowieka - historia sięga czwartego tysiąclecia przed naszą erą. Winogrona są tak smacznymi i wartościowymi owocami, że najchętniej jadamy je na surowo. Zawierają dużo potasu, są więc bardzo korzystne dla serca, układu krwionośnego i działają moczopędnie. Są bogate w fosfor i wapń - podstawowy budulec kości i zębów oraz działają odżywczo na mózg. Zawierają także magnez i chlor, regulujące pracę systemu nerwowego. Winogrona bogate są również m.in. w potas, magnez, cynk, miedź, bor. Hipokrates właściwości winogron porównywał do właściwości miodu. Dawniej leczono nimi choroby układu pokarmowego, zaparcia, skaleczenia i rany. Świeże winogrona zawierają łatwo przyswajalną glukozę i fruktozę, kwasy organiczne i przeciwutleniacze. Podwyższają poziom dobrego cholesterolu HDL, a hamują utlenianie cholesterolu LDL, zapobiegając miażdżycy. Dzieje się tak dzięki zawartym w winogronach flawonoidom. Flawonoidy znajdują się w pestkach, skórkach i szypułkach winogron i podczas 135 fermentacji przechodzą do wina. Równie skuteczny w zapobieganiu miażdżycy jest zalecany przez lekarzy sok z ciemnych winogron. Jedzenie winogron jesienią wzmacnia odporność organizmu na infekcje. Powinny go jeść dzieci, kobiety w ciąży, osoby pracujące fizycznie, sportowcy oraz osoby osłabione i wyczerpane. Winogrona zawierają również witaminę A, korzystnie działającą na wzrok i witaminy z grupy B, które łagodzą stres. Zawierają też żelazo dobre dla anemików i jod, który reguluje pracę tarczycy. Balsam z liści czerwonych winogron przynosi ulgę nogom i stopom zmęczonym wysokimi obcasami, długotrwałym staniem czy intensywnym wysiłkiem fizycznym. Ciemne winogrona są zdrowsze od jasnych, ponieważ mają działanie przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. W skórce winogron występuje składnik resweratrol, który ma działanie antyrakowe. Godny polecenia jest olej z pestek winogron, który powoduje obniżenie "złego cholesterolu", a tym samym zapobiega chorobom sercowym. Jest on bogaty w NNKT (niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe). Spożywanie winogron zalecane jest osobom cierpiącym na zaparcia. Dzięki zawartości błonnika owoce te poprawiają perystaltykę jelit. Regulując pracę przewodu pokarmowego sprzyjają również zachowaniu szczupłej sylwetki. Winogrona oczyszczają organizm, ponieważ zawarte w nich składniki biorą udział w usuwaniu produktów przemiany materii. Pobudzają wydzielanie soków trawiennych, zmniejszają fermentację jelitową i działają żółciopędnie. Winogrona mają działanie alkalizujące, przeciwdziałają zakwaszaniu organizmu, które może powodować dieta z dużą ilością mięsa, a zbyt małą owoców, warzyw i mleka. Objawy przewlekłego zakwaszenia u zdrowych osób to uczucie ciągłego zmęczenia nieustępującego po odpoczynku, bóle głowy, niezdrowa cera i skłonność do chorób skóry. Zawierają mało białka i soli, a dużo węglowodanów, zalecaną są więc w niektórych chorobach nerek. Winogrona powinny się znaleźć w diecie kobiet w okresie menopauzy - zawierają rzadki pierwiastek - bor, który sprzyja utrzymaniu na odpowiednim poziomie estrogenów (hormonów żeńskich). Estrogeny regulują proces wchłaniania wapnia i dzięki temu chronią przed osteoporozą. Hormony te wykazują działanie ochronne przed chorobą niedokrwienną serca. W winogronach występują liczne kwasy organiczne: mrówkowy, cytrynowy, jabłkowy, winowy. Wykazują one właściwości moczopędne. Winogrona działają upiększające na cerę, nadając jej świeży i wyrazisty wygląd. Systematyczne jedzenie tych owoców w czasie upałów, czy podczas przebywania w dusznym pomieszczeniu nawadnia organizm i wzbogaca go w cenne składniki mineralne. Ze względu na zawartość potasu zalecane są osobom z nadciśnieniem. Są też cennym dopełnieniem diety osób zażywających leki odwadniające, które powodują często dużą utratę tego cennego pierwiastka. Polecane są chorym na serce, nerki i wątrobę. Również dzięki zawartości potasu winogrona poprawiają dotlenienie mózgu, a tym samym zwiększają chłonność umysłu. Dzięki zawartości witamin z grupy B: B, (tiaminy) i PP (niacyny), także witamina B2 (ryboflawina), wpływają na lepszą koncentrację i szybsze uczenie się. Osoby z cukrzycą i nadwagą powinny ograniczyć jedzenie winogron. Owoce te należą do wysokokalorycznych (100 g dostarcza około 70 kcal), ze względu na dużą zawartość cukru (prawie 18%). W tym przypadku lepiej sięgnąć po suplementy opracowane na bazie ekstraktu z owoców. Winogrona to nie tylko walory smakowe. Jak wykazały badania naukowe, zawarty w 136 winogronach potas ma znaczny wpływ na poprawienie krążenia w naszym organizmie. Stąd winogrona powinny jeść osoby z nadciśnieniem tętniczym, przyjmujące na stałe leki mogące powodować odwodnienie, osoby chore na serce, cierpiące na schorzenia nerek i osoby uczące się. Lepsze krążenie oznacza lepszą dostawę tlenu w komórkach krwi nie tylko do narządów wewnętrznych układu krwionośnego czy pokarmowo-wydalniczego, ale także do mózgu. Jak się okazuje winogrona mają więcej cennych składników, które mają duży wpływ na funkcjonowanie tej części naszego ośrodkowego układu nerwowego. Zawarte w winogronach witaminy z grupy B, tiamina i niacyna, także przyczyniają się do polepszenia sprawności naszego umysłu, umiejętności szybszego uczenia się i łatwiejszej koncentracji. Winogrona zaleca się też do spożycia osobom narażonym na stres i wykazujących nadpobudliwość nerwową. Mają doskonały wpływ na cały układ pokarmowy. Nie tylko poprawiają perystaltykę jelit, zapobiegając uciążliwym zaparciom, ale zwiększają produkcję soków trawiennych i obniżają procesy fermentacyjne w jelitach. Działając moczopędnie przyczyniają się do szybszego usuwania z organizmu toksyn. Do tego odkwaszają nasz organizm. Szybkie tempo życia, uciekająca przez palce codzienność przyczynia się do wielu dietetycznych zaniedbań z naszej strony. I tak coraz rzadziej sięgamy po owoce i warzywa, a więcej spożywamy mięsa i produktów wysoko przetworzonych. A spożycie winogron zapewni nam uwolnienie się od odczuwania ciągłego zmęczenia, bólów głowy i osłabionej odporności, czyli typowych objawów zakwaszenia organizmu. Winogrona zaleca się także do spożycia kobietom w okresie przekwitania z uwagi na drogocenny wpływ na utrzymanie właściwego poziomu estrogenów, dzieje się tak poprzez obecność w winogronach pierwiastka boru. Sprzyja to zapobieganiu groźnej dla kobiet w tym okresie, osteoporozie. Ale najbardziej niezwykłe jest to, że zawarte w winogronach, zwłaszcza tych ciemnych - flawonoidy, mają działanie przeciwnowotworowe. Flawonoidy, czyli naturalne przeciwutleniacze walczą z wolnymi rodnikami atakującymi komórki organizmu. Dodatkowo mają działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne, wzmacniają odporność organizmu i zbawiennie działają na stan naczyń krwionośnych, zapobiegając powstawaniu miażdżycy i chorobie wieńcowej serca. Wiśnia Właściwości lecznicze wiśni medycyna naturalna znała z dawien dawna, co potwierdzają znaleziska archeologiczne. Podczas wykopalisk w Alpach, w obrębie najstarszych ludzkich osiedli, znaleziono pestki wiśni. I już w owych czasach, czyli 2000 lat temu jadano wiśnie i wykorzystywano ich właściwości terapeutyczne, zwłaszcza antybakteryjne. Jako ciekawostkę 137 można tu wspomnieć fakt, że słynny w starożytności smakosz, Lucius Lucullus codziennie kazał sobie sprowadzać truskawki z Sycylii, brzoskwinie z Tyrolu, oliwki z Grecji, a pewnego dnia przywieziono mu drzewo wiśniowe z Azji i zasadzono je w Rzymie. Jedząc te pyszne bordowe owoce dostarczamy organizmowi jednego z najskuteczniejszych antyoksydantów bioflawonu. Unieszkodliwia on działanie w organizmie wolnych rodników odpowiedzialnych za rozwój wielu chorób. Pektyny zawarte w wiśniach ułatwiają wiązanie i wydalanie z organizmu toksycznych związków, obniżają poziom cholesterolu we krwi. Przy chorobach serca i krążenia, wątroby i pęcherzyka żółciowego oraz nerek, korzystnie oddziałują kwaśniejsze odmiany wiśni, które poprawiają też apetyt (polecane niejadkom) i regulują trawienie. Sok wiśniowy rozrzedza śluz przy stanach zapalnych dróg oddechowych, obniża temperaturę przy przeziębieniach i działa lekko rozwalniająco przy chronicznych zaparciach. Owoce wiśni oczyszczają organizm ze zbędnych produktów przemiany materii. Zarówno owoce, jak sok i nektar, mają działanie aseptyczne. Inne przeciwutleniacze zawarte w owocach to witamina C i karoten. Oprócz tego, że przeciwdziałają chorobom, utrzymują nasze ciało w dobrej kondycji. Na przykład spowalniają powstawanie zmarszczek. W dodatku wiśnie mają dużo potasu, wapnia i magnezu. A te pierwiastki wzmacniają pracę serca. Dobra wiadomość także dla tych, którzy mają problemy z przemianą materii. Kwaśne wiśnie pobudzają procesy trawienne, w dodatku działają przeciwzapalnie. Warto pamiętać, że wiśnie nie tylko robią dobrze na cerę, ale chronią również przed rakiem. I, zaprzeczając wierzeniom naszych babć, nawet jeśli wypijemy po nich wodę, nie powinien nas rozboleć brzuch. Chyba, że się zwyczajnie przejedliśmy. Te owoce są ważne dla naszego zdrowia także dlatego, że chronią serce, potas w nich zawarty pomaga utrzymać i wzmocnić akcję serca. Wiśnie działają także zapobiegająco przeciw innym chorobom. Dzięki zawartej w nich dużej zawartości witaminy C poprawiają naszą ogólną odporność. Wapń, jak wiadomo, wzmacnia kości, mięśnie i nerwy. Ale kto by pomyślał, że jest go tyle w wiśniach? Owoce wiśni zawierają duże ilości kwasów owocowych, również pektyny (rodzaj błonnika). Wiśnie stabilizują pracę serca i chronią przed chorobami układu krążenia. Działają też korzystnie na skórę. Zawierają substancje, które zapobiegają powstawaniu nowotworów. Przemywanie powiek naparem z suszonych kwiatów wiśni pomaga np. przy zapaleniu spojówek. Natomiast kąpiele z dodatkiem naparu z młodych gałązek wiśni wskazane są dla osób cierpiących na reumatyzm. Witaminy i składniki odżywcze zawarte w wiśniach: witamina C - 12 mg 17% RDA witamina K 10 ug 13% RDA kwas foliowy - 8ug 5% RDA potas - 115 mg 5% RDA miedź - lOOug 5% RDA witamina BI - 0.1 mg 5% RDA witamina B2 - 0.1 mg 5% RDA żelazo - 0.5 mg 4% RDA Zdrowa dieta, właściwości prozdrowotne wiśni: źródło błonnika obniżają poziom cholesterolu pomagają na serce i nerki 138 zapobiega anemii obniżają gorączkę -poprawiają apetyt Wiśnie to cała apteka! Podstawowe aktywne biologicznie substancje w wiśniach to: białko, tłuszcze, węglowodany (głównie fruktozę i glukozę), magnez, fosfor, żelazo, miedź, sód, potas, wapń oraz witaminy: A, BI, B2, C, P i niacyna. Ponadto wiśnie zawierają dużo kwasów organicznych (głównie jabłkowy, cytrynowy, oksalowy). Wiśnie, sok wiśniowy jest korzystny dla naszego przewodu pokarmowego, żołądka, wątroby i trzustki. Kwasy owocowe, w które wiśnie są szczególnie zasobne doskonale wspomagają oczyszczanie naszego organizmu z substancji szkodliwych i niepożądanych i pobudzają przemianę materii. Pektyny ułatwiają wiązanie i wydalanie toksyn, a także obniżają poziom cholesterolu. Wiśnie mają działanie przeciwbakteryjne, dezynfekują przewód pokarmowy i pobudzają wydzielanie soków trawiennych, przyspieszając tym samym trawienie. Jeden kilogram wiśni albo litr soku z wiśni wypijany codziennie likwiduje zaparcia i atonię jelit. Wiśnie zawierają dużo alkalii (1%), co powoduje, że są one świetnym „odchudzaczem". Potrafią w dość krótkim czasie złagodzić skutki naszych grzechów jedzeniowych. Na wszelki wypadek jednak przypomnijmy odchudzającą kurację wiśniową. 3-4 razy w tygodniu zjadamy tylko wiśnie w ilości 1,5-2,5 kg na dzień. Trochę to działa jak wypełniacz, bo już niewielka ilość owoców daje uczucie sytości. Spadek wagi zauważymy bardzo prędko. Ludzie otyli, często cierpią na wzdęcia. I na tę dolegliwość pomoże sok wiśniowy, gdyż wiśnie uwalniają od gazów, które nie tylko utrudniają życie i powodują dyskomfort, ale też ugniatając przeponę brzuszną mogą spowodować ucisk serca. Sok wiśniowy (niedosładzany) mogą bez obaw pić ludzie w starszym wieku chorujący na cukrzycę, gdyż cukier zawarty w wiśniach nie powoduje widocznych zmian w obrazie krwi, nie wymaga więc korekty insulinowej. Przy zapaleniach górnych dróg oddechowych sok z wiśni działa nie tylko antyseptycznie, ale i wykrztuśnie - rozrzedza gęsty śluz i tym samym ułatwia jego odkrztuszanie. Regularne spożywanie wiśni czy soku z wiśni jest pomocne w walce z puchliną wodną spowodowaną niewydolnością serca i/lub nerek oraz przy anemii wywołanej niedoborem żelaza. W starożytnej Grecji lekarze zapisywali wiśnie bądź sok z wiśni przy padaczce. I dzisiaj dobre efekty uzyskuje się stosując je jako leczenie wspomagające zarówno w epilepsji, jak i innych schorzeniach układu nerwowego. Medycyna ludowa, której nie należy nigdy lekceważyć zalecała wiśnie w kamicy nerkowej i schorzeniach pęcherza moczowego. W 1950 roku dr Ludwig Blau ogłosił, iż uwolnił się od dny dzięki wiśniom. Na czym w tym przypadku polegało ich działanie nie potrafił wyjaśnić, ale podał przykłady kolejnych osób, u których tenże sam efekt osiągnął zalecając im picie soku z wiśni. Jego cykl porad dotyczących tego schorzenia i polecających jako skuteczny lek sok wiśniowy został zamieszczony w liczącym się piśmie pt. "Prevention". Sok z wiśni figuruje w medycynie naturalnej także jako środek zapobiegający zaburzeniom pracy serca i neurozom. A któż nie zna smaku i zapachu nalewki wiśniowej?! Mało kto jednak wie, że alkoholowa nalewka na wiśniach (albo zmieszany z alkoholem sok wiśniowy) to także doskonały lek na niestrawność i przeziębienie, środek dezynfekujący organizm przy infekcjach i stanach gorączkowych, środek przeczyszczający. Stosowana zewnętrznie (do nacierań) przyniesie ulgę w bólach mięśni. Można nalewkę potraktować też jako środek 139 energetyzujący, gdyż nieco rozcieńczona wodą błyskawicznie usuwa znużenie. Mielone pestki z wiśni bądź sporządzony na nich wywar stosuje się w podagrze i kamicy moczowej. Wywar z szypułek wiśniowych wzmacnia serce i zmniejsza nadmierne krwawienia menstruacyjne u kobiet. Ważne jest też jego działanie antyzawałowe - szypułki bogate są w kumarynę, która bierze udział w krzepliwości krwi, zapobiegając powstawaniu skrzepów i czopowaniu naczyń krwionośnych. Wywar z szypułek działa też moczopędnie, więc ma zastosowanie w leczeniu puchliny wodnej. Przy nadmiernym rozroście gruczołu krokowego ułatwia oddawanie moczu, skutecznie hamuje biegunki (tu można stosować także wywar z młodych gałązek wiśni). Wywar ze świeżych liści drzewa wiśniowego pomocny jest w leczeniu żółtaczki, okłady z niego przyspieszają i ułatwiają gojenie się ran oraz powstrzymują krwotoki z nosa. Pamiętajmy również o tym, że wiśnie działają przeciwbólowo i przeciwzapalnie, a także odchudzająco. Zawarta w nich pektyna sprawia, bowiem, że czujemy się syci i lepiej trawimy. Ziarno kakaowca Ziarno kakaowca jest nazywane „pokarmem bogów". Może się tak nie wydawać, bo powszechnie używa się go do wyrobu przetworzonych czekolad i innych produktów. Niestety one nie zawierają nawet części właściwości prawdziwego, surowego ziarna kakaowca. Chociaż badania wykazują, że osoby jedzące nawet przetworzoną czekoladę żyją przeciętnie rok dłużej. Więc można wyobrazić sobie jakie korzyści może przynieść prawdziwe kakao. Ziarno kakaowca pochodzi z owocu kakaowca - niewielkiego drzewa rosnącego w lasach tropikalnych Ameryki Środkowej i Południowej. Obecnie uprawy, można spotkać, także w innych częściach świata, np. w Afryce. Kakaowce zaczęto uprawiać już około 1500 roku p.n.e. Majowie i Aztekowie cenili nasiona kakaowca bardziej niż złoto i wykorzystywali jako pieniądze. Kakao do Europy sprowadził Krzysztof Kolumb. Szybko zdobyło ono swoją popularność na dworach Hiszpańskich, a potem w całej Europie. Co ciekawe kakaowiec jest wiecznie zielony i produkuje owoce przez cały rok. Nigdy nie jest poza sezonem. Kakao ma bardzo dobry wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Wszystko to dzięki epikatechinie, która jest flawonoidem. Niestety przez to, że flawonoidy mają gorzki smak są usuwane z produktów zawierających kakao. Mleko i cukier jeszcze dodatkowo obniżają ich działanie. Więc to przemawia za korzyściami surowych ziaren kakaowca. Ewentualnie można spożywać gorzką czekoladę, która także zachowuje flawonoidy. Według badań flawonoidy poprawiają ukrwienie mózgu, poprawiają pamięć krótkoterminową i krążenie krwi. Skutecznie obniżają ciśnienie tętnicze. Zespół Briana Buijsse'a z Instytutu Zdrowia Publicznego w Holandii 140 wykazał, że osoby spożywające kakao są o połowę mniej narażone na zgon z powodu choroby serca. Kakao jest najbogatszym źródłem wielu składników odżywczych. Zawiera ono największą koncentrację antyoksydantów, więcej niż jakiekolwiek inne jedzenie. Chronią one nas przed wolnymi rodnikami, które atakują nasze DNA, powodują różne choroby i są przyczyną starzenia się organizmu. Kolejnym składnikiem, którego najbogatszym źródłem są nasiona kakaowca to magnez. Stężenie magnezu w mięśniu sercowym jest przeszło osiemnastokrotnie wyższe niż w krwioobiegu. Nic więc dziwnego, że magnez odgrywa kluczową rolę w pracy tego najważniejszego dla nas organu. Minerał ten korzystnie wpływa na kondycję mięśnia sercowego, a tym samym poprawia siłę, z jaką pompuje on krew do obiegu. Jest on bardzo skuteczną bronią przed stresem, podnosi wydajność umysłu, relaksuje mięśnie, zwiększa elastyczność i pomaga budować mocne kości. Wśród dużej części społeczeństwa magnez występuje w niedoborze, więc warto go uzupełnić. Kakao zwiera, także duże ilości żelaza i zaspokaja bez problemu jego dzienne zapotrzebowanie. Żelazo jest częścią hemoglobiny, która łączy się z tlenem i rozprowadza go po organizmie. Jest to skuteczna broń przeciwko anemii. Ziarna kakaowca zawierają wystarczająco dużo chromu, aby uzupełnić jego niedobry. Jest on ważnym minerałem, który pomaga utrzymać odpowiedni poziom cukru we krwi. Kakao w naturalny sposób podnosi poziom serotoniny (tzw. hormon szczęścia) w mózgu. Jest to jeden z głównych neuroprzekaźników występujących w ludzkim organizmie. Pomaga ona w walce ze stresem i depresją. Anandamid jest endorfiną, która jest naturalnie produkowana po wysiłku fizycznym. Kakao to jedyna roślina, która go zawiera. Anandamid jest uwalniany, gdy mamy dobre samopoczucie. Dzięki kakao możemy przez dłuższy czas czuć się lepiej. Wbrew powszechnej opinii ziarna kakaowca nie zawierają za wiele kofeiny. Wiadomo, że kakao zawiera teobrominę, substancję zbliżoną do kofeiny. Ale nie stymuluje ona układu nerwowego. Wspiera za to układ sercowo-naczyniowy. Surowe kakao zawiera, także kwasy tłuszczowe Omega-6, witaminę C oraz Fenyloetyloaminę (PEA) -jest ona produkowana w naszym organizmie, kiedy jesteśmy zakochani, pomaga także zwiększyć czujność i poprawić skupienie. Jeszcze inne składniki odżywcze zawarte w kakao to pierwiastki śladowe: mangan - wraz z żelazem bierze udział w tworzeniu hemoglobin, cynk - jest częścią wielu enzymów w ciele człowieka i wpływa pozytywnie na pracę układu odpornościowego, miedź - potrzebna w budowie czerwonych krwinek. Badania naukowe Dr Gabriela Cousensa pokazały, że kakao nie podnosi poziomu cukru we krwi tak jak produkty zawierające kofeinę. Poziom podnosi się o zaledwie 6-10%. Jedzenie zawierające różne stymulanty podnosi go o więcej niż 30%. Mówi się, że kakao zawiera szkodliwy kwas szczawiowy. Tak naprawdę jego zawartość jest dość mała w porównaniu, np. do szpinaku który zawiera znacznie więcej tego kwasu. Trzeba pamiętać, że dopiero po przegotowaniu kwas szczawiowy łączy się z wapnem i osiada w nerkach. Kolejny plus w stronę surowego kakao. 141 Zielona herbata Pięć tysięcy lat temu cesarz chiński Szen Nung, odpoczywając w cieniu drzewa herbacianego, czekał na swój ulubiony napój - przegotowaną wodę. Listki, które wpadły wtedy do garnka z wrzątkiem, sprawiły, że smak otrzymanego naparu zachwycił władcę. Zielona herbata, oprócz walorów smakowych, ma także właściwości lecznicze. Wszystkie rodzaje herbaty, zarówno czarnej, jak i zielonej, pochodzą z liści drzewa herbacianego. Różnica polega jedynie na sposobie ich przygotowywania. Liście przeznaczone do produkcji herbaty czarnej poddaje się procesowi utleniania, zwanemu fermentacją. By powstała herbata zielona, liście przerabia się najdalej w godzinę po ich zerwaniu, nim zaczną fermentować. W każdym kraju procesy te przebiegają inaczej. Największymi eksporterami zielonej herbaty są Japonia i Chiny. W Japonii, przed wysuszeniem, herbaciane liście są blanszowane parą wodną. W Chinach suszy się je przez 4-5 minut na ogrzewanych słońcem lub podgrzewanych nad ogniem bambusowych tacach, a następnie poddaje się dalszej obróbce w zwijarkach lub w gorących kotłach. Dobroczynne właściwości zielonej herbaty. Wysoka zawartość flawonoidów, czyli związków polifenolowych będących przeciwutleniaczami sprawia, że zielona herbata ma działanie antyrodnikowe. Jeden z nich, galusan jest 20 razy silniejszy niż witamina C. Innym, równie ważnym przeciwutleniaczem znajdującym się w herbacie jest tanina działająca antybakteryjnie oraz antywirusowo. Wspomaga ona leczenie bakteryjnych schorzeń przewodu pokarmowego oraz hamuje rozwój bakterii Helicobacter pylori. Regularne picie zielonej herbaty obniża poziom trójglicerydów i cholesterolu, co zmniejsza zagrożenie miażdżycą. Oprócz tego napar z liści herbaty zawiera sporo fluoru, który zapobiega rozwojowi próchnicy zębów. Herbata, szczególnie zielona, zmniejsza szkodliwe skutki promieniowania ultrafioletowego. Dlatego przed wyjściem na plażę warto ją wypić, by wzmocnić zdolności obronne organizmu i skóry. Obecnie trwają badania nad antynowotworowym działaniem zielonej herbaty. Jak dotąd zdaje się potwierdzać je praktyka. Z obserwacji stanu zdrowia Azjatów pijących duże ilości tego napoju wynika bowiem, że znacznie rzadziej niż np. mieszkańcy Europy chorują oni na raka prostaty i płuc. Zielona herbata przedłuża życie. 142 Japończycy uważają, że wypicie od 4 do 10 filiżanek tego napoju dziennie korzystnie wpływa na zdrowie i przedłuża życie człowieka średnio o 3 lata. Holendrzy twierdzą, że cztery filiżanki dziennie zmniejszają zachorowalność na arteriosklerozę. Naukowcy zalecają więc wypijanie każdego dnia kilku szklanek zielonej herbaty dla przyjemności i zdrowia. Czy zieloną herbatę można parzyć wielokrotnie? Oczywiście. Robią tak najwięksi smakosze, czyli Chińczycy i Japończycy, którzy często pierwszy napar wylewają. Twierdzą bowiem, że herbata powtórnie zaparzona jest smaczniejsza. Ponownie parzona herbata jest równie bogata, a nawet bogatsza w składniki mineralne niż ta z pierwszego naparu. Chodzi tu zwłaszcza o rzadko występujący w pożywieniu mangan i fluor. Warto jednak pamiętać, że wilgotnych liści zielonej herbaty nie można przechowywać dłużej niż 12 godzin, ponieważ później rozwijają się na nich grzyby. Parzenie zielonej herbaty. Do przygotowania naparu najlepsza jest woda miękka, uboga w wapń i niechlorowana. Niestety, w naszych kranach płynie woda twarda, o dużej zawartości chloru. Jeżeli nie ma możliwości przefiltrowania jej, należy korzystać z mineralnej, niegazowanej, o niewielkiej zawartości wapnia. Napar sporządza się następująco: łyżeczkę suszu zalewa się szklanką wody o temp. 80 st. C. Powinna to być za każdym razem woda świeża, raz gotowana. Herbatę należy parzyć nie dłużej niż 3-4 minuty. Zbyt mocna ma posmak szpinaku lub alg. Wystarczy ją wtedy 7 rozcieńczyć wodą, a zyska na smaku. Zielona herbata - doping dla mózgu. Herbata pobudza i orzeźwia dzięki dużej zawartości teiny działającej tak samo jak kofeina znajdująca się w kawie. Liście herbaty, zarówno czarnej, jak i zielonej, mają od 2,5 do 4 procent teiny, z której około 80% przechodzi do naparu podczas parzenia. Filiżanka herbaty zawiera od 30 do 100 mg teiny. Po jej wypiciu zwiększają się zdolności umysłowe i fizyczne organizmu, a uczucie senności, znużenia i wyczerpania mija. Teina nie tylko ułatwia proces uczenia się i poprawia zdolność kojarzenia, ale reguluje też pracę jelit, a u niektórych osób łagodzi różnego rodzaju bóle. Pobudza jednak tylko świeży napar i to uzyskany najwyżej po 3 minutach. Herbata parzona dłużej działa relaksujące. Zielone pędy pszenicy Od zamierzchłych czasów wiele chorób leczono mocą zielonych roślin. Wiele ludów pierwotnych w czasie choroby odżywiało się wyłącznie trawami i roślinami zielonymi. Tak samo robią zwierzęta prowadzone instynktem przetrwania. 143 Zieleń to kolor wiosny i przemiany Drzewa (według teorii Pięciu Przemian) niesie w sobie odnowę, jest związana z czakrą serca znajdującą się w środku klatki piersiowej. Zielony pomaga równoważyć wszelką dysharmonię na poziomie emocjonalnym i fizycznym. Pędy pszenicy zawierają wszystkie niezbędne substancje odżywcze, w zdecydowanie większej ilości niż w dojrzałej postaci: białko roślinne oraz 36 witamin i minerałów. Pędy są bogate w kwas foliowy, wapń, żelazo, potas, magnez i chlorofil. W odróżnieniu od innych roślin pędy dostarczają do organizmu 9 aminokwasów, których organizm nie wytwarza samodzielnie. Pędy pszenicy mieszczą w sobie „żywe" enzymy, przyspieszające procesy chemiczne. Dzięki znajdującym się w nich aktywnym składnikom są zdolne jednocześnie odżywiać, jak i odtruwać nasz organizm. Zawierają: chlorofil, karoten, witaminy A, C, K, białka, dużą liczbę potasu, żelaza, chromu, selenu, wapnia i magnezu. Są doskonałym źródłem naturalnych aminokwasów enzymów i witamin. Jednym z głównych aktywnych składników pszenicy zielonej jest chlorofil, który skutecznie regeneruje organizm człowieka. Jego skład chemiczny jest bardzo podobny do hemoglobiny. Za pośrednictwem swych aktywnych składników pozytywnie wpływa na pracę całego organizmu. Pędy pszenicy poprawiają stan zdrowia, wzmacniają odporność, dostarczają energii. Zeń-szeń W Chinach znany jest od 4 tysięcy, a w Europie dopiero od około lat 400. Mowa oczywiście o najsłynniejszym wszechleku - panaksie źeń-szeniu. W ciągu tak długiego czasu udało się na tyle zgłębić jego lecznicze właściwości i poznać efekty działania, że i dziś w dobie pędu za coraz to nowszymi suplementami, żaden z tych specyfików nie jest w stanie zdetronizować żeń-szenia. „ Człowiek-korzeń " Nazwę tą w języku chińskim żeń-szeń zawdzięcza podobieństwu swoich kłączy do sylwetki człowieka. To właśnie owe kłącza są najcenniejszą częścią żeń-szenia. Z botanicznego punktu widzenia rodzaj panaks obejmuje 6 gatunków roślin wieloletnich występujących w Azji Wschodniej, a także w Ameryce Północnej. Najsłynniejszym przedstawicielem jest panaks żeń-szeń (łac. Panax ginseng), który rośnie dziko w lasach Azji Wschodniej od Nepalu po Koreę. Dla potrzeb przemysłu farmaceutycznego jest uprawiany m. in. w Japonii, Chinach i Korei, przy czym uprawa tej rośliny jest dość trudna, ponieważ ma ona 144 specyficzne wymagania klimatyczne. Z innych gatunków żeń-szenia można wymienić rosnący w Ameryce Północnej panaks pięciolistny, którego działanie lecznicze jest nieco słabsze niż gatunku azjatyckiego. Lecznicza roślina. Panaks żeń-szeń jest obecnie bardzo znaną rośliną leczniczą na całym świecie, a w Chinach i Korei uważany jest wręcz za panaceum. W korzeniu żeń-szenia znajdują się liczne, aktywne związki chemiczne oddziaływujące korzystnie na nasz organizm. Przede wszystkim jest w nim dużo glikozydów saponinowych zwanych ginsenozydami lub panaksozydami, które stymulują układ odpornościowy organizmu, zwiększają wydolność fizyczną naszego ustroju i poprawiają odporność na stresy. Żeń-szeń dostarcza nam również tzw. panaksanów, które regulują stężenie glukozy we krwi i tzw. panaksynoli wykazujących działanie przeciwzakrzepowe. W panaksie znajdują się również nieco witamin (B1, B2, C i E) oraz minerałów. Żeń-szeń tonizuje także układ nerwowy, zarówno środkowy, jak i obwodowy, co znajduje odbicie w poprawie nastroju i zmniejszeniu napięcia wewnętrznego. Tonizuje również napięcie naczyniowe, usprawniając w ten sposób krążenie. Czego można oczekiwać po żeń-szeniu? W aptekach żeń-szeń możemy kupić w postaci preparatów prostych zawierających wyciąg z żeń-szenia lub preparatów złożonych wzbogaconych dodatkowo o komplet witamin i minerałów. Niezależnie jaki preparat wybieramy, nasze oczekiwania z nim związane uzależnione są od naszych potrzeb. A ponieważ żeń-szeń wykazuje wielokierunkowe działania, dlatego znakomita większość ludzi odczuwa po nim wyraźną poprawę. Stąd też nazywany jest zamiennie właśnie wszechlekiem lub panaceum. Najważniejsze efekty działania żeń-szenia: poprawa odporności przed zakażeniami powoduje, że rzadziej chorujemy na infekcje dróg oddechowych, moczowych albo skóry, usprawnienie przemiany materii korzystnie wpływa na codzienną aktywność dając więcej energii i chęci do działania, hamowanie syntezy kwasu mlekowego w pracujących mięśniach umożliwia dłuższe wykonywanie pracy fizycznej lub treningu bez uczucia zmęczenia, tonizowanie układu krążenia usprawnia przepływ krwi przez narządy wewnętrzne wpływając na ich lepsze dotlenienie, odżywienie i funkcjonowanie, ograniczenie uwalniania hormonów stresów w sytuacjach stresujących chroni nas przed niekorzystnym działaniem stresu, wzrost wytwarzania w mózgu adrenaliny i serotoniny oraz sprawniejsze krążenie mózgowe poprawiają nastrój i koncentrację uwagi oraz ułatwiają procesy uczenia się, obecność witamin anty oksydacyjnych neutralizujących wolne rodniki, opóźnia procesy starzenia organizmu. Komu polecamy żeń-szeń? Uwzględniając przeciwwskazania, żeń-szeń może zażywać prawie każdy: osoby młode, uczące się lub budujące swoją karierę zawodową w celu utrzymania organizmu na wysokich obrotach, osoby dojrzałe, odczuwające zmęczenie życiem codziennym i zawodowym w celu poprawy samopoczucia i nastroju, 145 osoby mające problemy z potencją, ponieważ żeń-szeń jest znanym od stuleci afrodyzjakiem, osoby starsze w celu podtrzymania witalności. Przeciwwskazania dla żeń-szenia Żeń-szeń jest naturalnym produktem roślinnym z wyraźnym oddziaływaniem na organizm człowieka i dlatego nie każdy może bezpiecznie zażywać preparaty z korzeniem żeń-szenia. Przeciwwskazaniem do niego jest nadciśnienie tętnicze, okres ciąży i karmienia piersią, a także wiek poniżej 6 roku życia. Wybierając preparat z żeń-szeniem warto zwrócić uwagę na dawki wyciągu z żeń-szenia zawarte w kapsułce, tabletce czy w miarce płynu. Zaobserwowano bowiem, że u osób przyjmujących powyżej 3 g wyciągu z żeń-szenia dziennie występowały objawy tzw. zespołu żeńszeniowego obejmujące: nadciśnienie tętnicze, wzmożoną pobudliwość nerwową, biegunkę i wysypkę skórną. W momentach wyczerpania lub zmęczenia warto pamiętać o żeń-szeniu i od niego zacząć domową kurację, która jakże często przynosi dobre efekty i dzięki której można uniknąć silniej działających środków farmakologicznych, zapisywanych przez lekarza na receptę. Żurawina Żurawiny właściwie nie znamy. Cierpki, kwaskowaty smak jej jagód sprawia, że nie nadają się raczej do spożywania na surowo. Jest to jednak roślina wyjątkowa, odkryta właściwie dopiero na początku XX wieku w Ameryce Północnej. Dobroczynne właściwości tych owoców znały już nasze prababki. Pomimo szerokiego zastosowania owoców żurawiny w medycynie ludowej, w kręgu zainteresowań medycyny klasycznej znalazła się ona dopiero stosunkowo niedawno. Obecnie jednak staje się ona coraz bardziej popularna, a właściwości prozdrowotne tej niepozornej rośliny, zwanej niegdyś „cytryną dla ubogich" wydają się być nie do przecenienia, szczególnie w czasach, gdy naturalne substancje lecznicze zyskują coraz większe grono zwolenników. , Łacińska nazwa żurawiny przywodzi na myśl pewne skojarzenie. A mianowicie Vaccinum to po łacinie szczepionka. Żurawinę stosowano z powodzeniem w słowiańskiej medycynie ludowej. Owoce były wykorzystywane m.in. jako środek leczniczy przy reumatyzmie, zapaleniach śluzówki jamy ustnej, przeziębieniach, anginie, problemach żołądkowo-jelitowych, a nawet przy bólach głowy spowodowanych zaczadzeniem. W czasach średniowiecznych słynna Hildegarda z Bingen 146 zalecała owoce żurawiny także przy skąpych i bolesnych miesiączkach. Właściwości lecznicze tego owocu od niepamiętnych czasów wykorzystywane były również przez rdzenne plemiona Indian Ameryki Północnej. Indianie używali soku żurawinowego m.in. do przemywania ran i wyciągania toksyn po zatrutych strzałach. Szerokie możliwości lecznicze owoców żurawiny i ich wykorzystania w medycynie wiążą się z bogatym składem chemicznym zawartego w nich soku. Pomimo niskiej kaloryczności owoce te zawierają duże ilości witamin, soli mineralnych, błonnika oraz związków bioaktywnych, które warunkują działanie przeciwutleniające i przeciwdrobnoustrojowe wyciągów i ekstraktów żurawinowych. W skład owoców żurawiny wchodzą: związki fenolowe, antocyjany (3galaktozydy, 3-glukozydy, 3-arabinozydy cyjanidyny i peonidyny), proantocyjanidyny oligomeryczne (procyjanidyny B2, A2, tetramery i pentamery 2,3-cis-procyjanidyn typu B), tokotrienole, flawonoidy (flawonole: myrycetyna, kwercetyna), antocyjany (cyjanidyna, delfinidyna, peonidyna i malwidyna), kwasy organiczne (benzoesowy, p-kumarowy, cytrynowy, jabłkowy, malonowy, chlorogenowy, p-anyżowy, chinowy, szikimowy), kwas fenyloborowy, triterpeny: kwas ursolowy i oleanolowy, również podstawione kwasem hydroksycynamonowym, katechiny, cukry (dekstroza, fruktoza) oraz znaczne ilości witaminy C (15 mg w 100 g). W liściach żurawiny wykazano natomiast obecność akaloidów: N-metyloindolowego oraz metyloazatricyklowego. Według wielu autorów silniejszymi właściwościami i bogatszym składem chemicznym charakteryzują się owoce żurawiny wielkoowocowej, jednak, np. w przypadku flawonoidów, zawartość tych związków w obydwu odmianach jest porównywalna. Profilaktyka i leczenie chorób dróg moczowych żurawiną Zakażenie dróg moczowych - zwykle pęcherza moczowego i cewki moczowej, to dolegliwość objawiająca się najczęściej bólem, wzmożonym parciem na mocz i pieczeniem w trakcie oddawania moczu. Na schorzenie to najbardziej narażone są kobiety (mężczyznom przypadłość ta zdarza się około 8 razy rzadziej). Statystycznie co trzecia kobieta przynajmniej raz w życiu przechodzi zapalenie dróg moczowych. Najczęściej spotykane zakażenie pęcherza i cewki moczowej spowodowane jest przez kolonizację nabłonka wyściełającego powyższe narządy przez szczepy Escherichia coli. Pierwsze informacje na temat możliwości wykorzystania antybakteryjnych właściwości żurawiny w schorzeniach dróg moczowych pojawiły się w 1923 roku. Blatherwick i Long przedstawili wówczas wyniki badań nad zakwaszającymi właściwościami tych owoców. Spożycie 350 g żurawiny dziennie powodowało spadek pH moczu przy jednoczesnej zwiększonej ekskrecji kwasu hipurowego. Obniżone pH działało bakteriostatycznie na szczepy Escherichia coli obecne w drogach moczowych. Dalsze badania naukowe potwierdziły zależność pomiędzy podawanym doustnie sokiem z żurawiny, a częstotliwością występowania tego schorzenia oraz nasileniem jego objawów. Okazało się bowiem, że zawarte w żurawinie proantocyjanidyny (PAC) mają większe znaczenie niż samo działanie zakwaszające soku żurawinowego. PAC znacznie utrudniają adhezję bakterii Escherichia coli do komórek nabłonkowych. Co więcej, ekstrakty żurawinowe wykazują działanie także na szczepy antybiotykoodporne Escherichia coli. Avorn i wsp. wskazują, że spożywanie 300 ml soku żurawinowego dziennie obniża częstotliwość nawrotów choroby nawet o 42%. Systematyczne spożywanie żurawiny zmniejsza także konieczność stosowania antybiotyków w infekcjach dróg moczowych. Obecnie na rynku dostępnych jest wiele preparatów farmaceutycznych zawierających ekstrakt, proszek lub zagęszczony sok żurawinowy. Produkty te charakteryzują się dużą skutecznością w leczeniu nawracających zakażeń cewki moczowej i pęcherza. 147 Zastosowanie żurawiny w stomatologii Właściwości antyadhezyjne związków chemicznych obecnych w owocach żurawiny zostały potwierdzone licznymi badaniami naukowymi przeprowadzonymi in vivo i in vitro przez wielu autorów. Biofilmy bakteryjne mogą powstawać w takich narządach, jak drogi moczowe, żołądek czy jama ustna. Ze względu na możliwość hamowania tworzenia biofilmów bakteryjnych, związki aktywne zawarte w soku żurawinowym mają duże znaczenie w stomatologii, w profilaktyce chorób zębów i przyzębia. Kluczową rolę w zmianach próchnicowych i stanach zapalnych dziąseł odgrywa bowiem płytka nazębna, którą stanowi nieustannie tworząca się, lepka i bezbarwna warstwa bakterii i węglowodanów. Jeżeli nie jest codziennie usuwana, może ulec mineralizacji, przekształcając się w kamień nazębny. Za tworzenie biofilmów w jamie ustnej odpowiadają głównie bakterie z rodzaju Streptococcus - Streptococcus mutans, Streptococcus sanguinis, Streptococcus salivarius, Streptococcus oralis, Streptococcus mitis, Streptococcus gordonii i Streptococcus sobrinus. Hamowanie agregacji i adhezji komórek bakteryjnych do powierzchni zębów, przez związki bioaktywne pochodzące z żurawiny, zostało potwierdzone licznymi badaniami. Już chwilowa ekspozycja na działanie 25% soku żurawinowego widocznie hamuje adhezję komórek bakteryjnych sześciu z siedmiu badanych szczepów bakterii z rodzaju Streptococcus. Wykazano też, że codzienne użytkowanie płynu z żurawiną przez okres sześciu tygodni wyraźnie zmniejszyło liczbę bakterii obecnych w jamie ustnej. Najnowsze badania NIH (National Institutes of Heath) także dowodzą, że zawarta w żurawinie proantycyjanidyna aktywnie zapobiega powstawaniu płytki nazębnej, chroniąc tym samym przed próchnicą. Jeśli znajdziemy w sklepie pastę do zębów z żurawiną, nie wahajmy się więc jej kupić. Zastosowanie żurawiny w gastroenterologii Bakteria Helicobacter pylori to urzęsiona pałeczka, którą obarcza się odpowiedzialnością za powodowanie przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka, wrzodów żołądka i dwunastnicy oraz niektórych typów nowotworów żołądka, w tym gruczolakoraka (adenocarcinoma). Zakażenia pałeczkami Helicobacter pylori spotykane są praktycznie na całym świecie i występują we wszystkich grupach wiekowych ludności. Szacuje się, że zakażenie dotyczy około 10% dzieci i około 40-50% populacji ludzi dorosłych w krajach rozwiniętych, a nawet do 90% ludzi dorosłych w krajach rozwijających się. Zanim jednak bakterie spowodują objawy chorobowe, muszą najpierw pokonać ochronną warstwę śluzową żołądka i ulec adherencji do komórek epitelialnych. Patogenne działanie Helicobacter pylori wiąże się z wytwarzaniem proteazy i lipazy, które uszkadzają komórki nabłonka. Bakterie produkują też ureazę, która katalizuje hydrolizę mocznika z wytworzeniem amoniaku, dzięki któremu dochodzi do zmiany pH środowiska i możliwości przeżycia pałeczek w niesprzyjających warunkach. W badaniach in vitro wykazano, że przy stężeniu 0,2 mg/ml związków wysokocząsteczkowych pochodzących z soku żurawinowego, adhezja 12 szczepów została zahamowana w 75%, inhibicja adhezji 7 szczepów wahała się w przedziale 35-74%, a zaledwie 3 szczepy były hamowane słabo. Związki bioaktywne zawarte w owocach żurawiny mogą być więc pomocne w profilaktyce choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Żurawina działa wspomagając i stymulująco na przemianę materii. Ponadto zawarte w owocach związki biorą udział w detoksykacji organizmu, eliminując substancje szkodliwe. Jak wiadomo, usuwanie toksyn poprawia efektywność diet odchudzających. Wpływa także pozytywnie na funkcjonowanie naszego organizmu. Działanie przeciwnowotworowe żurawiny 148 Nowotwory stanowią jedną z najgroźniejszych grup chorób trapiących ludzkość, a zapadalność na nie obejmuje wszystkie grupy wiekowe populacji. Naukowcy i lekarze nieustannie poszukują nowych substancji zarówno naturalnych, jak i syntetycznych, które mogłyby być pomocne w leczeniu tej groźnej choroby, jak również w jej zapobieganiu. Jak się okazuje związki aktywne obecne w soku żurawinowym mogą znaleźć zastosowanie także w walce z chorobami nowotworowymi oraz w ich profilaktyce. Wyniki badań naukowych wskazują na antykancerogenną aktywność żurawiny, polegającą na hamowaniu wzrostu wielu nowotworowych linii komórkowych w wyniku działania czterech mechanizmów: poprzez zatrzymanie cyklu komórkowego, indukcję apoptozy (programowanej śmierci) komórek nowotworowych, hamowanie stanu zapalnego przez inhibicję cyklooksygenazy, a także redukcję ekspresji i inhibicję enzymu dekarboksylazy ornityny, którego aktywność zwiększona jest w tkankach nowotworu. Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet. W badaniach przeprowadzonych przez Sun i Liu wykazano, że ekstrakty otrzymane z owoców żurawiny hamują wzrost linii komórkowych raka piersi MCF-7 w zakresie dawek 2,5-30 mg/ml. Okazuje się, że żurawina może być pomocna także w leczeniu nowotworów typowych dla mężczyzn. Jak podaje Ferguson i wsp. związki bioaktywne żurawiny hamowały wzrost raka prostaty. Owoce żurawiny mogą być pomocne w leczeniu i profilaktyce nie tylko raka piersi czy prostaty, ale również innych równie groźnych i często spotykanych linii nowotworowych, takich jak rak jamy ustnej, jelita, płuc, czy białaczki. Z niektórych badań wynika, że żurawina podnosi nawet o ponad 120% poziom przeciwutleniaczy zapobiegających chorobom nowotworowym. Żurawina jako źródło urody Starzenie się jest nieuniknionym procesem dotykającym wszystkie organizmy żywe, dlatego ciągle poszukiwane są metody, które mogłyby go spowolnić. Jak wiadomo starzenie z biologicznego punktu widzenia związane jest z utlenianiem substancji budulcowych żywego organizmu, np. białek. Wolne rodniki mogą przyspieszać procesy komórkowego utleniania i uszkodzenia tkanek, a co za tym idzie prowadzić do szybszego starzenia i pojawienia się wielu chorób, w tym nowotworów. Owoce żurawiny są bogatym źródłem antyoksydantów, dzięki czemu chronią przed działaniem wolnych rodników i starzeniem się organizmu. Także w gabinetach kosmetycznych można poddać się zabiegom pielęgnacyjno - odżywczym na bazie żurawiny, skierowanym przede wszystkim do kobiet dojrzałych lub tych o przesuszonej, ziemistej cerze. Żurawina stanowi również składnik wielu kremów, masek i żelów o działaniu liftingującym. Działanie kardiologiczne żurawiny Żurawina, podobnie jak czerwone wino, zawiera także duże ilości flawonoidów (antocyjany, flawonole, proantocyjanidyny) istotnych w profilaktyce chorób serca i układu krążenia. Spożywanie tych związków hamuje proces tworzenia zakrzepów i powoduje rozszerzanie naczyń krwionośnych poprawiając krążenie krwi, co zapobiega rozwojowi choroby wieńcowej. Owoce żurawiny mogą być również pomocne w profilaktyce chorób spowodowanych podwyższonym poziomem cholesterolu w surowicy krwi. Składniki soku żurawinowego zapobiegają indukowanemu przez miedź procesowi utleniania lipoprotein o małej gęstości LDL, dzięki czemu możliwości jego wykorzystania w profilaktyce chorób układu krążenia są obiecujące. Naukowcy przekonują, że regularne picie trzech szklanek soku z żurawiny dziennie podwyższa poziom „dobrego" cholesterolu we krwi o 10%, co z kolei zmniejsza ryzyko chorób serca o 40%. 149 Działanie przeciwdrobnoustrojowe Bioaktywne składniki soku żurawinowego mogą znaleźć zastosowanie także w chorobach wywoływanych przez grzyby. Działanie grzybobójcze soku z żurawiny zostało potwierdzone już w 1968 roku, kiedy Swartz i Medrek zbadali jego wpływ in vitro na różne typy grzybów. Zbadano wówczas grzyby powodujące choroby skóry, przy kwasowości podłoża doprowadzonej do wartości pH=5,6. Sok z żurawiny hamował wzrost badanych grzybów (oprócz Candida albicans). Wynikami badań naukowych zostało potwierdzone również działanie bakteriobójcze, także w stosunku do bakterii patogennych w żywności. W badaniach Yee-Lean udowodniono bardzo szerokie spektrum działania przeciwbakteryjnego soku z żurawin. Do testu wykorzystano następujące szczepy bakterii: Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Enterocooccus faecalis, Klebsiella pneumoniae, Proteus mirabilis, Salmonella enteritidis. Sok z żurawiny w różnym stopniu wykazał działanie hamujące na wszystkie spośród badanych drobnoustrojów. Powyższe wyniki dają nadzieję na wykorzystanie związków bioaktywnych żurawiny jako naturalnych konserwantów żywności. Inne właściwości Cudowne właściwości żurawiny mają zbawienne działanie dla naszych komórek mózgowych. Lekarze zapewniają, że roślina pozytywnie wpływa na spowolnienie procesu starzenia i obumierania szarych komórek, a tym samym wydatnie obniża ryzyko zapadania na choroby Alzheimera i Parkinsona. Okazało się też, że picie soku żurawinowego leczy jaskrę, a obecność witaminy P przynosi ulgę kobietom przechodzącym menopauzę, cierpiącym na dokuczliwe uderzenia gorąca czy zaczerwienienia skórne. Z medycyny ludowej znane są również właściwości przeciwgorączkowe, chłodzące, zmniejszające wydzielanie żółci, przeczyszczające, konserwujące i lekko ściągające żurawiny. Bezpieczeństwo żurawiny i jej przetworów Żurawina i substancje aktywne zawarte w przetworach i suplementach żurawinowych wykazują wysoki poziom bezpieczeństwa w stosowaniu u pacjentów w różnych grupach wiekowych. Nie zaobserwowano działań ubocznych nawet u kobiet w ciąży i karmiących. W bardzo rzadkich przypadkach, u osób ze szczególną tendencją do tworzenia się kamieni nerkowych, zaleca się umiarkowane spożycie tych owoców. Leczenie zakażeń dróg moczowych sokiem z żurawiny lub suplementami zawierającymi ekstrakt z tych owoców, może być prowadzone również u chorych wymagających opieki paliatywnej, i jak wskazują wyniki badań, leczenie to daje dobre rezultaty. Spożywanie żurawin przez niemowlęta oraz małe dzieci powinno być ściśle kontrolowane, ze względu na możliwość wystąpienia dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Obserwacje poczynione dotychczas w testach z owocami żurawiny poddawanymi procesowi mrożenia i przechowywania przez okres kilku miesięcy aż do roku czasu wskazują, iż w ogólności antybakteryjne działanie ekstraktów żurawiny nie ulega zmianie lub nawet się potęguje, chociaż poziom fenoli ulega spadkowi. 150 Rodzina produktów Flavon (etyczne i naukowe zasady w pigułce) 1. Produkty rodziny Flavon to bezpieczne i tworzone w zgodzie z normami prawa, poprawiające jakość odżywiania suplementy diety oparte na owocach i warzywach. 2. Produkty rodziny Flavon to nie lekarstwa i ich pozytywny wpływ na organizm człowieka nie może być utożsamiany z leczniczym działaniem. 3. Produkty rodziny Flavon są poparte badaniami oraz są zgodne z ogólnie przyjętymi naukowymi tezami o dobroczynnym wpływie warzyw i owoców na żywienie człowieka. 4. Produkty rodziny Flavon to czyste i bezpieczne suplementy diety. Nie zawierają żadnych powstałych przy produkcji zanieczyszczeń, toksycznych czy mających negatywny wpływ na zdrowie substancji. Są również wolne od barwników i środków poprawiających konsystencję i aromat. Nie zawierają również substancji konserwujących. 5. Produkty rodziny Flavon należą do warzywno-owocowych suplementów diety o wysokiej jakości. Dystrybuowane są w wielu krajach na całym świecie. Wysoką jakość produktów udowadniają zdobyte do tej pory krajowe oraz międzynarodowe nagrody i wyróżnienia a także przeprowadzone przez wiodące na świecie laboratorium (Brunswick Laboratories, USA) pomiary wartości „Total ORAC FN". 6. Flavon Green jest obecnie jedynym znanym suplementem diety z warzyw w formie żelu. Wyróżnia się także na tle innych naszych produktów, gdyż w przeciwieństwie do owocowych Flavonów przygotowany jest w dużej mierze z warzyw. 7. Produkty Flavon powstają w naszej fabryce z zachowaniem surowych zasad bezpieczeństwa produkcji udokumentowanych wprowadzonymi systemami (HACCP, ISO-22000, audyt: TUV Rheinland). 8. Badania naszych produktów odbywają się w nowoczesnym, bogato wyposażonym laboratorium, które zostało oddane do użytku w roku 2013. 9. Nasze produkty składają się z ponad trzydziestu, troskliwie selekcjonowanych i przebadanych rodzajów owoców i warzyw. 10. Każdy z licznie znajdujących się w produkcie składników (spośród których jest kilkadziesiąt związków i substancji mineralnych) zapewnia niezbędne w zdrowej diecie fitochemiczne składniki (polifenole/flawonoidy, lignany, terpeny, witaminy, węglowodany, błonnik, białka/aminokwasy, nitrozwiązki, związki siarkoorganiczne, substancje/substancje śladowe). 11. Charakterystyczne dla składników naszych produktów są: synergia i wzajemne wzmacnianie oddziaływania co potwierdzają wiele razy badania. 12. Właściwością naszego produktu jest także wysoka absorpcja na poziomie biologicznym i dzięki temu doskonałe biologiczne wchłanianie zapewnione przez formę żelu. 13. Nasze produkty można spożywać w dowolnej konfiguracji. Jednoczesne spożywanie produktów opartych na owocach i warzywach zapewnia organizmowi jeszcze szersze spektrum substancji odżywczych. Polecane kombinacje: Flavon Green + Flavon Protect, Flavon Green + Flavon Active 14. Przykaż spożywania owoców i warzyw towarzyszy naszemu życiu od okresu 151 niemowlęcego do późnej starości. Produkty Flavon przeznaczone są dla osób w każdym wieku, dlatego też każdy znajdzie wśród nich coś dla siebie. 15. Produkty rodziny Flavon dzięki zawartości witaminy-C przyczyniają się do ochrony komórek przed skutkami stresu oksydacyjnego. 16. Produkty rodziny Flavon są mikrobiologicznie stabilne dzięki czemu przy zachowaniu terminu przydatności do spożycia oraz odpowiednich warunków przechowywania konsumpcja jest całkowicie bezpieczna. 17. Pogorszenie się jakości i zawartości substancji mineralnych będących w produktach rodziny Flavon po roku przechowywania ich w odpowiednich warunkach jest minimalne. 18. Spożywanie suplementów z rodziny produktów Flavon przyczynia się do a odkwaszenia organizmu, oraz wspomagania zdrowiej diety alkaicznej (zasadowej). 19. Nasze produkty dla wielu konsumentów charakteryzują się harmonijnym smakiem i aromatem. 20. Rodzina produktów Flavon nie jest produktem skończonym, wykorzystując najnowsze wyniki badań oraz rozwój nauki możliwe jest poszerzenie jej i dalszy rozwój o kolejne składniki oraz produkty. 21. Rodzina produktów Flavon w oparciu o wiedzę na temat zdrowia uzupełnia naszą dietę, a firma Flavon Group Kft. zapewnia wysoki poziom usług w dostępie do informacji oraz profesjonalnych szkoleniach. 152 Zakończenie Od wieków medycyna niekonwencjonalna wykorzystuje różnego rodzaju rośliny, by chronić to, co najcenniejsze - zdrowie. Wierząc w ogromną moc leków, nie doceniamy tego, co daje nam natura, zapominając o tym, że jest ona matką wielu leczniczych roślin. Nie należy oczekiwać, że jednorazowe lub kilkurazowe zjedzenie jednego z opisanych w tym poradniku warzyw lub owoców wyleczy z jakiejkolwiek choroby, tym bardziej jeżeli warzywa i owoce te nie pochodzą z upraw czystych ekologicznie. Dla osiągnięcia satysfakcjonujących efektów zdrowotnych bardzo ważna jest systematyczność i regularność spożywania opisanych owoców i warzyw w większości w surowej postaci. Najłatwiej osiągnąć to uzupełniając odpowiednio zbilansowaną codzienną dietę naturalnymi suplementami diety w postaci skoncentrowanych wyciągów z tych roślin. Koszty zakupu tych koncentratów również nie są wysokie, jeśli weźmiemy pod uwagę siłę koncentracji składników czynnych oraz długi okres, na jaki wystarczają te produkty. Uwaga! Żaden fragment niniejszej książki nie może być wykorzystywany do celów komercyjnych i reklamowych. W szczególności zabronione jest posługiwanie się jakimikolwiek jej treściami przy dystrybucji suplementów diety. A także formułowanie i publikowanie jakichkolwiek oświadczeń zdrowotnych w rozumieniu dyrektyw i rozporządzeń unijnych nr 1924/2006, nr 1169/2011 i kolejnych oraz wywodzących się z nich przepisów prawa polskiego. Tak już istniejących, jak i tych, jakie dopiero powstaną. Książka niniejsza jest swobodnym wyborem dostępnych źródeł, dokonanym przez Autora oraz komentarzy wyrażających jego osobiste poglądy. Autor i Wydawca nie wyrażają także zgody na powielanie jej fragmentów dla celów propagandowych, jak również we wszystkich polemikach o charakterze publicznym. 153 154
