przygotowujemy sześciolatka do szkoły

PRZYGOTOWUJEMY SZEŚCIOLATKA DO SZKOŁY
Opracowała mgr Beata Cander
Ostatnimi czasy więcej uwagi przykłada się do przygotowania dziecka do podjęcia nauki
szkolnej, jednak nadal główny nacisk kładzie się na rozwój intelektualny. Wciąż pokutuje
przekonanie, że wystarczy wyposażyć dziecko w odpowiedni zasób wiedzy i słownictwa,
aby mogło z powodzeniem rozpocząć naukę w szkole.
Tymczasem zaniedbania w sferze emocjonalnej i społecznej mogą spowodować, że
dziecko inteligentne nie osiągnie takich sukcesów do jakich potencjalnie jest zdolne.
Zahamowanie w kontaktach (nieśmiałość) czy, przeciwnie, nadaktywność mogą
utrudniać koncentrację na zadaniu. Natomiast dobre funkcjonowanie w grupie,
obowiązkowość, nawyk doprowadzania rozpoczętej czynności do końca mogą
prowadzić do lepszych wyników, pomimo niższego IQ.
„Dojrzałość szkolna” nie jest uwarunkowanym biologicznie etapem, osiąganym
samorzutnie przez rozwijający się organizm. Składają się na nią różnorodne
doświadczenia dziecka w sferze motorycznej, umysłowej, emocjonalnej i społecznej.
Odpowiednia stymulacja środowiska, w którym dziecko dorasta może ją przyspieszyć.
Dlatego ostatnio częściej mówimy o „gotowości szkolnej”, aby zaakcentować znaczenie i
rolę rodziców i wychowawców dziecka, w przygotowaniu go do szkoły.
Przejawy gotowości szkolnej to przede wszystkim:
Sprawność narządów zmysłów i artykulacyjnych – należy skontrolować wszelkie
podejrzenia co do ewentualnych wad wzroku, słuchu, wymowy
Ogólna sprawność ruchowa i manualna dziecka
Swoboda w posługiwaniu sie mową, w tym prawidłowe rozumienie mowy innych
osób – należy pamiętać, że dziecko uczy się głównie przez naśladownictwo, a więc
starajmy się mówić poprawnie i wyraźnie, wzbogacajmy jego zasób słów
Samoobsługa w zakresie podstawowych czynności codziennych jak toaleta,
ubieranie się czy spożywanie posiłków
Chęć i umiejętność nawiązywania poprawnych kontaktów z rówieśnikami
Równowaga emocjonalna - problemy dzieci znerwicowanych, zahamowanych czy
nadaktywnych należy rozwiązywać zaczynając od szukania przyczyny ich trudności
(wskazany kontakt ze specjalistą)
Umiejętność koncentracji na zadaniu i tendencja do kończenia rozpoczętej
czynności, zamiast porzucania jej bez uzasadnionej przyczyny – starajmy się
wyrabiać taki nawyk u dziecka
Przystosowywanie się do wymogów nowego środowiska, w tym podporządkowanie
ogólnie obowiązującym zasadom
Samodzielność i zaradność, podejmowanie prostych decyzji – dyskretnie pomagajmy
dziecku ale nie wyręczajmy (nie będzie nas w szkole)
Szacunek do osób dorosłych – zwracajmy uwagę, że nauczyciela należy słuchać ale
też można zwrócić się do niego o pomoc.
Istnieje możliwość przeprowadzenia badań diagnostycznych pod kątem gotowości
szkolnej; szczegółowe informacje u psychologa opiekującego się przedszkolem –
kontakt: Beata Cander, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Nr 18, ul. Koncertowa
4, tel. 022 643 78 08.
A oto szereg szczegółowych wskaźników świadczących o dojrzałości szkolnej;
przeglądając je możemy zorientować się na co zwrócić uwagę przygotowując
dziecko do szkoły:
- dziecko kolorując obrazek nie wychodzi poza linię
- potrafi ciąć nożyczkami według wytyczonej linii prostej i łamanej
- jest w stanie złożyć np. widokówkę rozciętą na kilka części
- potrafi grupować przedmioty według barwy, kształtu, wielkości oraz
sortować obrazki zgodnie z określoną zasadą np. owoce, zwierzęta,
pojazdy; także wybrać tę samą literę czy wyraz z grupy słów
- umie wskazać kilka różnic w dwóch pozornie identycznych
obrazkach
- potrafi wyróżnić głoskę na początku i na końcu wyrazu, a następnie
kolejne głoski w krótkim słowie typu „dom”, „nos”, „woda”
- jest w stanie odtworzyć prosty układ rytmiczny wystukany przez
dorosłego oraz podzielić wyraz na sylaby np. „lo-ko-mo-ty-wa”
- umie kolejno liczyć do 20 a po przeliczeniu powiedzieć ile jest
przedmiotów, oraz dodawać i odejmować na konkretach lub w
pamięci w zakresie 1-10
- odróżnia lewą stronę swego ciała od prawej, posługuje się zawsze
tą samą ręką przy rysowaniu czy trzymaniu łyżki
- umie zgodnie bawić się w grupie np. współdziała budując zamek z
klocków, jest w stanie poczekać na swoją kolej, podzielić się
zabawkami, sprzątnąć po sobie
- potrafi słuchać uważnie przez dłuższą chwilę np. opowiadania, bajki
- jego wypowiedzi są poprawne pod względem logicznym i
gramatycznym, posługuje się rozwiniętymi zdaniami, uogólnia
temat, uzasadnia akcję, wymawia poprawnie wszystkie głoski
- wykonuje proste ćwiczenia gimnastyczne np. skacze na obu i na
jednej nodze, rzuca i łapie piłkę
- jest w miarę zdyscyplinowane, potrafi podporządkować się
poleceniom słownym
- wie ile ma lat, gdzie mieszka, czym się zajmują rodzice
- przy rozstawaniu się z opieką mamy czy taty (np: w przedszkolu) nie
protestuje, jest pogodne, nie płacze
- zachowuje się swobodnie i adekwatnie do sytuacji.
Warto dodać, że wymienione wyżej umiejętności powinny cechować dziecko
rozpoczynające naukę w I klasie. Dlatego nie wpadajmy w panikę jeśli nasza pociecha
jeszcze nie radzi sobie z niektórymi sprawnościami ale starajmy się je rozwijać.
Powodzenia!