Ewelina_Mackowiak PDF

Wyróżnienie
I Nagroda
Ewelina Maćkowiak
Polska Szkoła w Galway, Irlandia
Spacer po Wadowicach w poszukiwaniu
ducha Jana Pawła II i przepisu na papieskie kremówki
Scenariusz lekcji języka polskiego dla klasy V i VI szkoły podstawowej
oraz I klasy gimnazjalnej
Ilość godzin:
3 godziny lekcyjne
CELE OGÓLNE:
• kształtowanie szacunku do dorobku duchowego i materialnego Polski,
• upamiętnienie dziesiątej rocznicy śmierci Jana Pawła II,
• doskonalenie umiejętności pracy w grupie.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
• uczeń zna miejsce i datę urodzenia Jana Pawła II,
• potrafi wymienić kilka miejsc w Wadowicach związanych z Ojcem św.,
• tworzy oś czasu,
• czyta ze zrozumieniem,
• potrafi odszukać potrzebne informacje w tekście,
• rozpoznaje formę przepisu kulinarnego,
• odróżnia formę osobową i nieosobową czasownika,
• redaguje przepis kulinarny,
• zna i potrafi wyjaśnić znaczenie kilku frazeologizmów, przysłów dotyczacych sztuki kulinarnej.
METODY:
• praca indywidualna,
• praca w grupach,
• karty pracy,
• pogadanka,
• metoda ćwiczeniowa,
• „burza mózgów”,
• drama i pantomima,
• metoda eksponująca,
• metoda projektu.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
• karty pracy;
• fragmenty książek poświęconych Janowi Pawłowi II (Marek Skwarnicki, „Jan Paweł II”; „ Śladami Jana
Pawła II”, oprac. Krzysztof Bzowski Jacek Tokarski; Eliza Piotrowska „ Święci uśmiechnięci.
Święty Jan Paweł II”);
1
• zdjęcia z www.google.pl (grafika) i filmiki z youtube;
• komputer i rzutnik;
• słowniki języka polskiego i słowniki frazeologiczne, encyklopedia;
• zdjęcie Jana Pawła II ;
• biały arkusz papieru A3;
• flamastry;
• karteczki samoprzylepne;
• składniki na ciasto;
• piekarnik.
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
Część I
Faza I - wstępna
Prowadzący zajęcia prosi o uważne słuchanie i owocną pracę na lekcji, ponieważ podsumowaniem tej
części zajęć będzie test dla wszystkich uczniów. Następnie nauczyciel rozdaje każdemu uczniowi karteczkę samoprzylepną . Na tablicy pisze słowo: WADOWICE. Prosi uczniów,by na karteczkach napisali,
z czym im się kojarzy ta nazwa własna, a następnie przykleili karteczki wokół zagadnienia. Prowadzący
lekcje odczytuje z tablicy zapisane skojarzenia. Prawdopodobnie większość uczniów napisze, że Wadowice, to miejsce, gdzie urodził się Jan Paweł II.Prowadzący prosi dwóch uczniów (ochotników), jednego
o odszukanie w encyklopedii hasła „Wadowice”, drugiego - o wystukanie na klawiaturze komputera na
stronie www.google.pl tego samego słowa. Uczniowie po kolei odczytują hasło i wspólnie dochodzimy do
wniosku, że nie tylko nam miasto to kojarzy się z Karolem Wojtyłą.
Jak myślicie, dlaczego właśnie z tą osobą kojarzy się to miejsce?
Przykładowe odpowiedzi: Ponieważ był papieżem, wybitnym Polakiem, przywódcą duchowym wielu
ludzi na świecie etc.
Nauczyciel pyta uczniów, czy ktoś może był kiedyś w Wadowicach i zechce się podzielić z innymi wrażeniami z pobytu w tym mieście.
Ci z Was, którzy byli w Wadowicach na pewno odwiedzili Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II. Właśnie w tym budynku 18 maja 1920 r. przyszedł na świat Karol Wojtyła. W tej kamiennicy mieszkał
do 1938 roku. W tym roku obchodzimy 10. rocznicę śmierci Jana Pawła II (zmarł 2 kwietnia 2005 r.)
Nauczyciel czyta fragment książki pt.: „Śladami Jana Pawła II”:
W 64. rocznicę urodzin Jana Pawła II, a więc 18 maja 1984r. w jego domu rodzinnym utworzono muzeum.
Inicjatorami przedsięwzięcia byli: proboszcz parafii Ofiarowania NMP w Wadowicach – Edward Zachera,
ówczesny metropolita krakowski kardynał Franciszek Macharski i Urząd miasta Wadowice. Pomysł utworzenia takiej placówki był jednym z głównych postulatów powstałego wtedy NSZZ „Solidarność” (krótkie
wyjaśnienie ). Muzeum opiekują się siostry nazaretanki , nawiązując w ten sposób do tradycji – mały Lolek Wojtyła wielokrotnie uczestniczył w organizowanych przez zakonnice zajęciach i zabawach dla dzieci.
Ekspozycję zaprojektował prof. Marek Rostworowski. Obejmuje ona dawne dwupokojowe mieszkanie
Wojtyłów, złożone z sypialni, salonu i kuchni. Dla potrzeb zwiedzających dołączono także przyległe do
mieszkania Wojtyłów pomieszczenia pierwszego piętra. Oglądać możemy fotografie Karola Wojtyły i jego
2
rodziny, kopie świdectw szkolnych i dyplomów, dokumenty z życia studenckiego, a potem kapłańskiego w
Krakowie i Watykanie. Niezwykłymi ekponatami są cztery sutanny z różnych etapów kariery duchownej
Karola Wojtyły: kapłańska, biskupia, kardynalska, papieska, są także czapka i modlitewnik. Narty, wiosło
i plecak przypominają o turystyczno-sportowych pasjach papieża. Zgromadzono też kilka rękopisów ,
m.in.sztuki „Brat naszego Boga.
Załączniki od nr. 1 do nr. 5.
Aby potwierdzić słowa autora książki, pokażę Wam kilka ilustracji, na których przedstawione są pomieszczenia, ekspozycje muzeum. Przyjrzyjcie się uważnie tym zdjęciom.
3
Czy na podstawie przeczytanego tekstu i obejrzanych zdjęć potraficie powiedzieć coś o rodzinie, rodzinnym
domu, dzieciństwie i wczesnej młodości oraz pasjach Karola Wojtyły? (Odpowiedzi uczniów)
Faza II lekcji - śródlekcyjna
Nauczyciel prosi uczniów o zapisanie tematu lekcji w zeszytach i przepisanie z tablicy fragmentu wiersza
dla dzieci o Janie Pawle II autorstwa Elizy Piotrowskiej pt. „Święty Jan Paweł II” (z serii „Święci uśmiechnięci”) oraz o udzielenie krótkiej, pisemnej odpowiedzi na pytanie: Jaki wpływ na Karola Wojtyłę miał
fakt, że pochodził z miasta wielowyznaniowego i wielokulturowego” Najbardziej trafne odpowiedzi będą
nagrodzone. Pomocne słowa, które nauczyciel zapisuje na tablicy: szacunek, tolerancja, ekumenizm (po
znaczenie tego ostatniego uczniowie mogą sięgnąć do słownika języka polskiego).
Kim był Lolek?
Zwykłym chłopcem,
Który kochał piłkę, narty,
Wodę, góry, las, kajaki,
Ciastka z kremem
oraz żarty.
Mieszkał Lolek w Wadowicach,
małopolskim mieście, w którym
współistniały z sobą zgodnie
różne wiary i kultury.
Nauczyciel prosi uczniów – ochotników o przeczytanie swoich wypowiedzi. Prowadzący najciekawsze
interpretacje zapisuje na tablicy. Prosi uczniów o zanotowanie ich w zeszytach.
Kto z Was spróbuje na tablicy narysować oś czasu i umieści na niej wymienione do tej pory daty? Może ktoś
z Was wie, kiedy Karol Wojtyła został wybrany na papieża ? (ochotnik, który poprawnie wykona zadanie,
dostanie piątkę; jeśli nikt nie zgłosi się na ochotnika, nauczyciel zaproponuje wspólne narysowanie osi
czasu, którą wszyscy uczniowie przerysują do zeszytów).
Następnie nauczyciel za pomocą rzutnika pokazuje zdjęcie konturu mapy Polski z wizerunkiem Jana
Pawła i miastami, do których przybył w czasie swojej siódmej pielgrzymki do ojczyzny (załącznik nr 7).
Nauczyciel informuje uczniów, że papież odwiedził swoje miasto rodzinne trzy razy w: 1979 r., 1991 r.
i 1999 r. Ta trzecia wizyta,najsłynniejsza, zaznaczona na mapie zapadła w pamięci wielu naszym rodakom.
4
Papież wówczas nawiązał swoisty dialog z tłumnie zebranymi mieszkańcami miasta.
Załącznik nr 8.
https://www.youtube.com/watch?v=Q3Au7gWQ-MQ
Oto fragment tego niezwykłego spotkania; uczniowie notują miejsca i ulice znajdujące się w Wadowicach,
o których wspomina Ojciec św.
Prowadzący prosi uczniów, aby dobrali sie w pary i omawia kolejny etap zajęć.
Moi Kochani ! Każda para wylosuje jedną ilustrację wadowickiego budynku, miejsca szczegónie bliskiego
Ojcu św. Do zdjęcia będzie dołączony krótki tekst i dwa pytania do tekstu. Każdy reprezentant grupy musi
odpowiedzieć na jedno pytanie. Grupy po kolei przedstawią wyniki swojej pracy. (czas na realizację zadania
5 min.)
Każda grupa po kolei prezentuje ilustracje budynku i odpowiada na pytania. Ilustracja i fragmenty tekstu
pochodzą z książki „Śladami Jana Pawła II”
Grupa I - Dom rodzinny Ojca św.. Pytania do tekstu:
1.
Jakie smutne wydarzenia wiążą się z domem Karola Wojtyły?
2.
Wyjaśnij niezwykły i żarliwy kult Jana Pawła II do Matki Bożej.
Grupa II - Męska Szkoła Powszechna, obecnie budynek urzędu miejskiego. Pytania do tekstu:
1.
W jakich latach Karol Wojtyła uczęszczał do tej szkoły?
2.
Jakim uczniem był Lolek?
Grupa III – Budynek Gimnazjum im. Marcina Wadowity przy ul. Mickiewicza16. Pytania do tekstu:
1.
Kim był Marcin Wadowita?
2.
Jakim kolegą i uczniem był Karol Wojtyła?
Grupa IV – Bazylika mniejsza Ofiarowania Najświętszej Marii Panny. Pytania do tekstu:
1.
Jakie sakramenty św. przyjął w tym kościele Karol Wojtyła?
2.
Jaki napis umieszczony na zegarze na ścianie kościoła widział ze swojego mieszkania?
Grupa V – Dawna cukiernia Karola Hagenhubera na Placu Jana Pawła II. Pytania do tekstu:
1.
Kto przychodził do tego lokalu?
2.
Na czym polegał zwyczaj Lolka i jego kolegów związany z tą cukiernią?
Grupa VI – Dawny gmach „Sokoła” przy ul. Teatralnej 1. Pytania do tekstu:
1.
Jaką funkcję w czasach młodości Karola Wojtyły pełnił gmach „Sokół”?
2.
Jakie przedstawienie wspomniał Jan Pawł II?
Grupa VII – Sanktuarium św. Józefa i klasztor Ojców Karmelitów Bosych na ul. Karmelickiej. Pytania do
tekstu:
1.
Kim był Rafał Kalinowski?
2.
Co umieszczone jest na dłoni św. Józefa?
Grupa VIII – Klasztor Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu przy ul.Lwowskiej. Pytania
do tekstu:
1.
Czym zajmowały się siostry zakonne?
2.
Jakie były losy budynku po 1956?
5
Faza III – podsumowanie części I metodą projektu oraz w formie testu przygotowanego wcześniej
przez nauczyciela.
Nauczyciel prosi uczniów o złączenie stolików i zabranie ilustracji, które otrzymali podczas wykonywania
ostatniego zadania. Na stolik kładzie duży arkusz papieru i kilka czarnych markerów. Następnie za pomocą rzutnika i komputera umieszcza wirtualna mapę Wadowic.
Załącznik nr 9.
http://www.mapa-online.pl/mapa,Wadowice.html”>Mapa Wadowice
Na podstawie wirtualnej mapy uczniowie kreślą na arkuszu papieru wadowickie ulicy, podpisują je i przyklejają na właściwych ulicach swoje zdjęcia. Każda para pod swoim budynkiem umieszcza krótką informację o danym miejscu.
Przymocowanie klasowego projektu na szkolnej gazetce.
Teraz każdy z Was otrzyma test z pytaniami związanymi z tym, co do tej pory dowiedzieliście się o Janie
Pawle II i jego miejscu urodzenia. Test rozwiązujemy samodzielnie. Kto najszybciej i poprawnie odpowie na
wszystkie pytania, dostanie 5.
Załącznik nr 10.
Test z pytaniami
1. Jak nazywa się miasto, w którym urodził się Jan Paweł II?
2. Podaj rok urodzenia papieża – Polaka
3. Kto był patronem gimnazjum, do którego uczęszczał Karol Wojtyła?
a) Włodkowic,
b) Wadowita,
c) Wabnic.
4. Jak żartobliwie nazywali Karola Wojtyłę jego koledzy?
5. W jakim celu Karol Wojtyła chodził do „Sokoła”?
6. Wymień dyscypliny sportu szczegónie bliskie Wojtyle.
7. Kim z zawodu był brat Jana Pawła II, Edmund?
a) Weterynarzem,
b) Lekarzem,
c) Grabarzem.
8. Pod jakim wezwaniem jest kościół, w którym został ochrzczony Karol Wojtyła?
9. Jak nazywa się ulubiony deser Jana Pawła II?
10. Co możemy zobaczyć w Muzeum Domu Rodzinnego Ojca św. Jana Pawła II? (wymień 5 rzeczy, pamiątek etc.)
POWODZENIA!
Część II zajęć.
Przepis na wadowickie (vel papieskie) kremówki
Słowo wstępu:
W tym roku zostało mi powierzone wychowawstwo klasy gimnazjalnej. Klasa ta jest utworzona z uczniów
byłej klasy szóstej, którzy zdecydowali się kontynuować naukę w Polskiej Szkole oraz uczniów klasy II i
III gimnazjum, których pozostało niewiele.
W ramach zajęć integracyjnych postanowiłam, że upieczemy ciasto, a następnie wspólnie je zjemy.
6
Prowadzący prosi kilku ochotników, którzy za pomocą pantomimy przedstawią przysłowia, frazeologizmy związane ze sztuką kulinarną. Reszta klasy musi odgadnąć porzekadło i wyjaśnić jego znaczenie.
a)
Gdzie kucharek sześć, tam nie ma, co jeść.
b)
Niebo w gębie!
c)
Nie samym chlebem człowiek żyje.
d)
Głodnemu chleb na myśli.
e)
Nie dla psa kiełbasa.
f)
Nie czas płakać nad rozlanym mlekiem.
g)
Nawarzyć piwa.
h)
Musztarda po obiedzie.
i)
Dmuchać komuś w kaszę.
j)
Apetyt rośnie w miarę jedzenia.
k)
Przez żolądek do serca.
Świetnie sobie poradziliście! Niech te ostatnie przysłowie stanie się mottem tej części zajęć.
Nauczyciel prosi o zapisanie słów Jana Pawła II, które padły w Wadowicach 6 czerwca 1999r. i które odbiły
się szerokim echem nie tylko w naszym kraju:
„Po maturze chodziliśmy na kremówki. Żeśmy to wszystko wytrzymali, te kremówki po maturze.”
(Jan Paweł II)
Pamiętacie z ostatnich zajęć, że ta papieska dygresja o kremówkach nawiązuje do niezbyt zdrowego zwyczaju. Absolwenci gimnazjum po zakończeniu egzaminów maturalnych przychodzili do cukierni, by rozegrać
konkurs – zakład, polegający na rywalizacji w jedzeniu jak największej liczby kremówek, do których masy
dodawano alkohol.
Odwiedzając dzisiaj Wadowice, nie można wyjechać nie spróbowawszy uprzednio „papieskiego ciastka”.
W naszym przepisie nie ma alkoholu, ale mam nadzieję, że brak tego składnika nie zaważy na jakości ciastka. Proszę przypomnijcie, co trzeba wiedzieć, sporządzając przepis kulinarny?
Przykładowe wypowiedzi uczniów: składa się z dwóch części w pierwszej podane są składniki, z których należy zrobić danie,a w drugiej podany jest sposób przyrządzania; używamy czasownika w formie
bezokolicznika lub w drugiej osobie liczby pojedynczej; należy pamiętać o właściwej kolejności podczas
wykonywania poszczególnych czynności etc.)
Teraz każdemu z Was rozdam kopię przepisu na kremówki. W drugiej części przepisu musicie uzupełnić
luki, wpisując prawidłowe składniki (rzeczowniki w odpowiedniej formie gramatycznej). Następnie podkreślicie wszystkie czasownik w formie osobowej i zamieńcie je na bezokoliczniki. Po zakończeniu zadania
możemy przystąpić do pieczenia kremówek.
Załącznik nr 11.
Przepis na wadowickie (papieskie) kremówki
• Składniki na ciasto:
- 2 szklanki mąki,
- 4-5 łyżek cukru,
- kostka masła lub margaryny,
- 1/2 szklanki gęstej śmietany
lub gotowe ciasto francuskie.
7
• Składniki na krem:
- 1000 ml mleka,
- 50 g masła,
- 1 szklanka cukru,
- 3 łyżki cukru wanilinowego,
- 3 żółtka,
- 3 łyżek mąki pszennej,
- 3 łyzki mąki ziemniaczanej,
- cukier puder do posypania.
SPOSÓB WYKONANIA:
• Ciasto:
Najpierw przesiej ..........., dodaj ........... i pokrojone w kostkę ............. lub.................... . Następnie rozetrzyj
palcami ................. z ................... lub zmiksuj (końcówkami do wyrabiania ciasta). Dodaj .......................w
celu połączenia się składników. Ciasto podziel na dwie części, zawiń w folię i wstaw na godzinę do lodówki. Wyjmij ciasto z lodówki i rozwałkuj je, po czym włoż do wysmarowanej tłuszczem i posypanej mąką
blaszki. Ponakłuwaj je widelcem i wstaw do rozgrzanego do 200 stopni C piekarnika. Piec ok. 20 min.
Upieczone ciasto wyjmij z formy, a drugie upiecz w ten sam sposób. Ostudź ciasto.
• Masa kremowa:
Zagotuj 750 ml......................... z masłem, cukrem i cukrem ..................... Pozostałe mleko wymieszaj z ........
................, mąką pszenną i .................... tak, aby powstała gładka masa. Następnie do gotującego się mleka,
wlej masę, ciągle mieszając tak, aby nie było grudek. Całość pozostaw do ostudzenia. Przestudzony krem
wyłóż na jedną część ciasta.Po czym delikatnie przykryj drugą warstwą ciasta. Nie dociskaj palcami, aby
krem nie wypłynął na zewnątrz. Gotową kremówkę posyp cukrem pudrem. Tak przygotowane ciasto
włóż do lodówki na ok. 2 godziny.
Smacznego!
Nauczyciel sprawdza, czy dzieci wykonały poprawnie zadanie i wpisały właściwe rzeczowniki w odpowiedniej formie gramatycznej. Po sprawdzeniu ćwiczenia możemy upiec ciasto, korzystając ze szkolnego,
przenośnego piekarnika.
8
Wyróżnienie
O inscenizacji „Dziadów. Części II”
w Polskiej Szkole w Galway
30 maja br. Dyrekcja, rodzice, nauczyciele i uczniowie Polskiej Szkoły w Galway obejrzeli inscenizację
„Dziadów. Cz. II” w wykonaniu szóstoklasistów. Spektakl grany przez Teatr Pal VI (nazwa żartobliwa, nieco przekorna, sugerująca dystans, to po prostu frazeologizm „pal sześć” albo „pal go sześć”
oznaczający „a niech tam”, „wszystko jedno”, „mniejsza o to”) odniósł niewątpliwy sukces i na pewno
zgromadzonej na sali publiczności zapadnie głęboko w pamięci.
Dzieło Mickiewicza ze względu na warstwę językową, zwłaszcza dla polskich uczniów na emigracji,
nie należy do najłatwiejszych, dlatego właśnie przekaz wizualny, „na żywo” posiada moc „odkodowania”, prawdziwego zrozumienia i przeżycia dramatu wieszcza. Na szczególną pochwałę zasługuje
mistrzowska gra młodych aktorów, którzy nie tylko w fenomenalny sposób opanowali pamięciowo
trudny tekst, ale też świetnie odegrali swoje role, przekazując widzom uczucia i emocje postaci utworu
Mickiewicza. Guślarz, zagrany przez Jakuba Maziuka, widowiskowo, ekspresywnie, niczym nawiedzony szaman przewodził obrzędowi przywoływania duchów zmarłych. Pomiędzy Guślarzem a Starcem,
wykreowanym przez Mateusza Pestkę, nawiązało się magiczne porozumienie, a rewelacyjny Chór
(brawa dla Was dziewczyny!) spotęgował nastrój przedstawienia. Marcinowi Drożdżowi, wcielającemu się w rolę Widma Złego Pana udało się wzbudzić w widzach nie tylko uczucie litości, ale i nawet
współczucia, a Beata Ukleja, jakby zaśpiewała, sentymentalnie i rzewnie opowiadając dzieje Zosi.
Muzyka, dźwięk i scenografia, szczególnie zaś robiąca spore wrażenie – trumna, wykonana przez Mateusza Pestkę i jego rodzinę, to tylko dodatkowe atuty spektaklu, budujące klimat grozy, niezwykłości,
„rzeczy, o których ani śniło się waszym filozofom”.
Najważniejsze zaś zdaje się być to, że uczniom Polskiej Szkoły udało się „odbrązowić” autora „Pana
Tadeusza”, „sprowadzić poetę z cokołu” i zbliżyć go do młodych ludzi, którym tak, jak i jemu przyszło
żyć na obczyźnie.
9
Zdjęcia z inscenizacji „Dziadów. Części II”
w Polskiej Szkole w Galway
10