Koło ratunkowe –plastyka klasa III gimnazjum Dział I. Historia sztuki

Koło ratunkowe –plastyka klasa III gimnazjum
Dział I. Historia sztuki.
Uczeń:
-potrafi przyswoić podstawowy zasób terminów i pojęć plastycznych oraz prawidłowo je stosować w
wypowiedzi;
-zna dzieje sztuki w ogólnym zarysie w układzie chronologicznym, zna treści i funkcje sztuki w
poszczególnych epokach;
-rozpoznaje niektóre dzieła i ich twórców reprezentatywnych dla epoki;
Prehistoria to nauka badająca najdawniejsze dzieje ludzkości przed powstaniem źródeł pisanych.
Sztuka tego okresu przeobrażała się, ale wytwarzane narzędzia, ozdoby i naczynia były wyrazem
indywidualności artysty.
Najdawniejszy okres pradziejów to paleolit-starsza epoka kamienna:
-człowiek posługiwał się ogniem;
-żył z polowań;
-wiódł koczowniczy tryb życia;
-budował szałasy i obozowiska w pobliżu jaskiń;
-tworzył pierwsze malowidła ścienne, wykonywał proste rzeźby;
Neolit-młodsza epoka kamienna:
-człowiek przeszedł na osiadły tryb życia;
-wznoszenie pierwszych trwałych budowli-początki architektury;
-rozwój pierwszych narzędzi i broni-hodowla i rolnictwo;
Epoka brązu:
-człowiek wytwarza nowe, trwalsze narzędzia i broń z brązu;
-wynalezienie koła i pługa;
-kult słońca;
Epoka żelaza;
-wytwarzanie trwalszych narzędzi z żelaza;
-rozwój pierwszych starożytnych cywilizacji-sumeryjskiej na Bliskim Wschodzie, chińskiej i indyjskiej, a
także starożytnego Egiptu;
-rozwój na ziemiach polskich kultury łużyckiej-Biskupin;
Sztuka starożytnego Egiptu-Rządy faraona;
-kultura oparta na kulcie zmarłych-wielkie grobowce piramidy, balsamowanie ciał-mumie faraonów;
-świątynie z aleją sfinksów i reliefami-płaskorzeźbami;
-hieroglify-rzeźbione święte litery-pismem posługiwali się pisarze, kapłani i faraon.
Sztuka starożytnej Grecji-rys chronologiczny i geograficzny, religia, architektura, rzeźba-Fidiasz,
Poliklet, Myron;
-malarstwo wazowe :czarno- i czerwono figurowe;
Sztuka starożytnego Rzymu-malarstwo iluzjonistyczne ( Pompeje )
-architektura-nowe konstrukcje i budowle użyteczności publicznej ( bazyliki, termy, akwedukty,
amfiteatry, posagi konne;
Sztuka romańska-rys historyczny i geograficzny;
Architektura i malarstwo: freski i iluminacje;
-rzeźba i płaskorzeźba podporządkowana architekturze (Drzwi Gnieźnieńskie );
Sztuka gotycka-rys historyczny i geograficzny;
-architektura-przełom w konstrukcji budowli-system filarowo-żebrowy;
-witraż;
-rzeźba podporządkowana architekturze, realizm i ekspresja przedstawień;
-malarstwo tablicowe;
Sztuka renesansu-humanizm- nawiązanie do idei antycznych;
architektura-inspirowana starożytną, poszukiwanie równowagi i harmonii, kamienice, pałace, zamki i
ratusze;
-rzeźba-nowe przedstawienie postaci ludzkiej, proporcje, równowaga, harmonia kompozycji;
-malarstwo-tematyka religijna i mitologiczna, perspektywa malarska linearna, idealizacja postaci;
-wielcy twórcy renesansu :Leonardo da Vinci, Michał Anioł Buonarroti, Rafael Santi;
Manieryzm ,barok i rokoko-architektura świecka-pałace (Wersal, Wilanów );
-architektura sakralna-kościoły;
-charakterystyczne cechy stylu: dynamika formy, bogactwo dekoracji;
-malarstwo: tematyka religijna, sceny rodzajowe, martwa natura, pejzaże (El Greco, Rembrandt,
Rubens);
-rzeźba: ekspresja i dynamizm, dekoracyjność formy (Bernini);
Sztuka klasycystyczna-nawiązanie do antyku;
-architektura świecka-pałace, budowle użyteczności publicznej: teatry, banki, urzędy;
-malarstwo i rzeźba -inspiracja klasycznymi kanonami piękna, tematyka mitologiczna lub portrety)
Romantyzm - malarstwo o tematyce historycznej lub pejzażowej :melancholia, dynamiczna forma,
emocjonalne podejście do tematu (Delacroix, Goya, Friedrich);
Realizm-malarstwo i rzeźba :tematyka dnia codziennego z elementami krytyki społecznej (Gierymski,
Millet);
Impresjonizm i postimpresjonizm-rozwój fotografii i nauki, wpływ na malarstwo;
- nowy sposób tworzenia obrazu (Monet, Renoir, Degas );
- sztuka pełniąca funkcje artystyczną;
Symbolizm i secesja -architektura nawiązuje do form natury ( Gaudi);
-sztuka użytkowa zyskuje rangę dzieła sztuki;
Sztuka I połowy XX wieku-fowizm, ekspresjonizm, abstrakcjonizm, kubizm, futuryzm, dadaizm,
surrealizm, konstruktywizm, formizm;
- Sztuka współczesna- tło społeczno-polityczne;
- twórcy polscy (Wróblewski ,Kantor, Opałka, Beksiński, Duda-Gracz, Abakanowicz);
Dział II. Plastyka i media.
Uczeń:
- definiuje pojęcia: piękno, sztuka, kultura;
- kultura wyższa i masowa;
- rozróżnia architekturę sakralną i świecką;
Malarstwo-środki wyrazu plastycznego (kompozycja, kolor, walor, kontrast, światłocień, faktura,
linia);
-barwy podstawowe-żółty, czerwony, niebieski;
- barwy pochodne-fioletowy, pomarańczowy, zielony;
- barwy ciepłe i zimne;
Grafika i rysunek- linia jako wyraz ekspresji;
- rysunek walorowy, światłocieniowy, lawowany;
- techniki graficzne: drzeworyt, monotypia, litografia, grafika komputerowa;
Rzeźba-rodzaje i funkcje rzeźby;
- płaskorzeźba i relief;
Analiza dzieła sztuki-autor, tytuł, data, dziedzina, gatunek, technika, treść, kompozycja, linia, plama,
kolorystyka, faktura, kontrast, światłocień, przestrzeń w obrazie, symbolika, ocena własna,
uzasadnienie.
Wzornictwo artystyczne i przemysłowe- rodzaje rzemiosła: płatnerstwo, złotnictwo, ludwisarstwo,
introligatorstwo;
- wzornictwo przemysłowe- forma i funkcja, funkcjonalizm i ergonomia;
Estetyka i funkcjonalność- charakterystyczne elementy stroju, wpływ mody na codzienne życie;
Sztuka ulicy- cechy charakterystyczne (flash mob, happening, performance, mural, graffiti, vlepki);
Muzea , galerie, wystawy-funkcje;
Wernisaż, wystawa, ekspozycja
Media jako narzędzie sztuki- fotografia-rys historyczny, funkcje( dokumentalna, naukowa,
artystyczna);
Film- twórcy i wielkie dzieła;
- gatunki filmowe: film animowany, oświatowy, dokumentalny, fabularny;
- pojęcia: operator, reżyser, aktor, producent, scenarzysta, plan filmowy ,efekty specjalne;
Teatr- twórcy i dzieła teatralne;
- rodzaje teatru: dramatyczny, pantomima, balet, opera;
- pojęcia: dramat, scena, widownia, scenografia, choreografia, oświetlenie, muzyka, reżyser, aktor,
rekwizyt;
Reklama- społeczna, polityczna, handlowa;
- grafika komputerowa i fotografia na usługach reklamy;
- kicz i manipulacja w reklamie;