raport Ogrod Krasinskich_ZTP

PYTANIA/UWAGI
ODPOWIEDZI
Koszty
rewaloryzacji
W Wieloletnim Planie Inwestycyjnym zapisane zostały następujące kwoty
na realizację zadania inwestycyjnego:
- 400 000 zł w 2011 roku,
- 5 000 000 zł w 2012 roku
- 5 500 000 zł w 2013 roku
Rodzaj
ogrodzenia
1. Ze względu na wartość zabytkową filarów barokowej bramy i widoczne
oznaki jej niszczenia, konieczne są prace konserwatorskie połączone
z rekonstrukcją metalowych skrzydeł bramy oraz aŜurowego ogrodzenia,
na długości istniejącego cokołu od strony ul. Bohaterów Getta, a takŜe
budowa ogrodzenia parku zgodnie z wytycznymi dotyczącymi jego
przebiegu oraz formy, które zostaną opisane w Regulaminie konkursu na
projekt rewaloryzacji Ogrodu Krasińskich.
2. Integralnym elementem historycznego ogrodzenia, była brama od strony
pl. Krasińskich, której odtworzenie jest postulowane. Miejsce połączenia
ogrodzenia z południową ścianą Pałacu Rzeczypospolitej (Krasińskich)
wskazuje zachowany w niej relikt - dwa groty ogrodzenia, oraz
archiwalne plany i zdjęcia lotnicze.
3. Przy północnym naroŜniku pałacu sugerowane jest wprowadzenie
analogicznego jak wyŜej ogrodzenia, poniewaŜ nie istnieje juŜ zabudowa
z 1939 r.
4. Konieczna jest rekonstrukcja charakterystycznego, niskiego, metalowego
ogranicznika gazonów i parteru na osi głównej, widocznego
na większości archiwalnych fotografii, występującego równieŜ na terenie
Ogrodu Saskiego. Był to rodzaj niskiego płotku, wysokości ok. 0.5 m,
zbudowanego z metalowych aŜurowych elementów nośnych w kształcie
wygiętych pastorałów, połączonych metalowym płaskownikiem.
Ptactwo
Wszelkie działania rewaloryzacyjne i modernizacyjne będą przeprowadzone
z najwyŜszym poszanowaniem fauny zamieszkującej Ogród Krasińskich.
Prace w zakresie
zieleni
1. W części historycznej, naleŜy zachować i uczytelnić fazę przebudowy
parku z przełomu XIX i XX wieku wg projektu Franciszka Szaniora:
część południową, dołączoną do Ogrodu Krasińskich po wojnie naleŜy
zaplanować w formach współczesnych; dopuszczalne jest nawiązanie
do istniejących tu wcześniej ogrodów pałacowych. Przy odtwarzaniu
historycznych osi widokowych obowiązuje zasada etapowości
w usuwaniu drzew koniecznych do odsłonięcia widoku. Oznacza to, Ŝe
w przypadku, gdy wśród drzew przeznaczonych do usunięcia znajdzie
się egzemplarz cenny, naleŜy go pozostawić do jego naturalnej śmierci
i nie zastępować nowym drzewem.
2. Konieczne jest odtworzenie głównej osi widokowej, łączącej dwa
zachowane elementy kompozycji barokowej: dominantę pałacu
i zabytkową bramę. W tym celu naleŜy usunąć przysłaniające ją
drzewa, posadzone w okresie powojennym, oraz zredukować
rozrośnięte korony okazów starodrzewu, dawniej tworzących kulisy.
3. Na terenie historycznej kompozycji konieczna jest rekonstrukcja
elementów projektowanych przez Szaniora, a nieuwzględnionych
w powojennej odbudowie, tj. placyku z altaną widokową
4. NaleŜy dąŜyć do odtworzenia, zaprojektowanych przez Szaniora,
powiązań
widokowych
pomiędzy
ogrodową
elewacją
pałacu
a naturalistyczną kompozycją parku, oraz pomiędzy układem dróg
i poszczególnymi wnętrzami parkowymi.
5. Zgodnie z projektem Szaniora, przypałacowa część parku powinna
spełniać
funkcję
„reprezentacyjnego
salonu
ogrodowego”,
kompozycyjnie powiązanego z elewacją pałacu. Konieczne jest
odtworzenie historycznego kształtu gazonu z podwyŜszonym,
kobiercowym kwietnikiem wokół fontanny oraz dekoracji parteru na osi
głównej w stylu historyzmu, w oparciu o zachowaną ikonografię.
6. W koncepcji rewaloryzacji dla historycznej części Ogrodu Krasińskich
sugerowane jest nawiązanie do układu warstwic, zaznaczonego na
archiwalnych planach z początku XX w., na których część centralna
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
była obniŜona o ok. 1 m w stosunku do obrzeŜy parku (wnętrze 3 –
zdjęcie w załączniku).
Postulowane jest przywrócenie typowej dla parków naturalistycznych
„falistości terenu” w środkowej części parku, która w opisie projektu
Szaniora stanowiła „wklęsłą polankę” przyozdobioną wyniesionymi
ponad poziom grupami drzew i krzewów, które nadal rosną wyŜej od
poziomu trawnika. Z uwagi na priorytet ochrony starodrzewu,
konieczne jest pozostawienie wokół drzew istniejącego poziomu
gruntu, Ŝeby nie naruszać ich systemu korzeniowego.
W związku z zalecaną rekonstrukcją kwietnika wokół fontanny, naleŜy
odpowiednio uformować powierzchnię półkolistego gazonu przy
ogrodowej elewacji pałacu. Teren wokół fontanny i wąski pas na
obrzeŜu gazonu powinny być podwyŜszone, przy jednoczesnym
wprowadzeniu zagłębienia na kwietnik w wewnętrznej części gazonu,
na podstawie archiwalnych planów i zdjęć.
W
koncepcji
programowo-przestrzennej
rewaloryzacji
Ogrodu
Krasińskich, postulowana jest ochrona zachowanego drzewostanu,
tworzącego „szaniorowską” kompozycję, pochodzącego z róŜnych faz
rozwoju załoŜenia parkowego oraz zapewnienie mu właściwej
pielęgnacji i optymalnych warunków do dalszej egzystencji.
Z duŜą troską naleŜy traktować najstarsze zachowane okazy drzew
rosnące w parku jeszcze przed przebudową „szaniorowską” oraz
starodrzew posadzony zgodnie z projektem, tworzący naturalistyczną
kompozycję. Najstarsze drzewa zostały zaznaczone w analizie
wiekowej drzewostanu. NaleŜy zwrócić uwagę na okaz robinii
akacjowej, o charakterystycznym pokroju, rozpoznawalny na
większości archiwalnych zdjęć, w kulisach głównej osi widokowej
obecnie podparty z uwagi na zachwianą statykę.
Postulowane
jest
dosadzenie
drzew
w
miejscach
ubytków
w historycznej kompozycji. Konieczne jest skorzystanie z informacji
o gatunkach drzew i miejscu, w którym rosły, zamieszczonych m.in.
w parkowej dokumentacji ewidencyjnej z 1987 r., zawierającej plan
z inwentaryzacją drzewostanu oraz w szczegółowej inwentaryzacji
szaty roślinnej w Ogrodzie Krasińskich z 2002 r.
Przy planowaniu dosadzeń roślinności konieczne jest uczytelnienie
kompozycji Szaniora przez nawiązanie do rozmieszczenia struktur
roślinnych maskujących skrzyŜowania i rozgałęzienia dróg oraz
tworzących kulisy widoków na kopii jego projektu. NaleŜy pamiętać, Ŝe
projekt znany z reprodukcji nie został w pełni zrealizowany, m.in. nie
posadzono grup iglaków. Dlatego w koncepcji rewaloryzacji
historycznej kompozycji naleŜy odnieść się do fotoplanu i zdjęć
stereoskopowych z 1935 r. ze zbiorów Archiwum Państwowego m.st..
Warszawy pokazujących faktyczne rozmieszczenie form drzew
i krzewów w kompozycji parkowej, róŜniące się od projektu Szaniora
zróŜnicowaniem gatunkowym.
W koncepcji naleŜy znaleźć odpowiednie miejsce dla gatunków
wymienionych w opisie parku z 1922 r.: Gingko biloba, Taxus baccata,
Liriodendron tulipifera, Magnolia pod pałacem, dwa Platanus acerifolia
w środkowej alei, Pterocarya fraxinifolia, Catalpa ovata, Eleagnus
angustifolia, Gleditsia triacanthos. Postulowane jest posadzenie
wymienionego w wykazie Skrzydłorzecha kaukaskiego (Pterocarya
fraxinifolia) nad strumieniem, w miejscu wskazanym na planie z 1987
r. (wnętrze 14 – zdjęcie w załączniku).
Zalecana jest rekonstrukcja formowanych Ŝywopłotów grabowych po
obu stronach parteru na osi, będących charakterystycznym elementem
projektów Szaniora, w miejscu istniejących Ŝywopłotów z głogu,
z częściowymi ubytkami (wnętrze 7a i 7b – zdjęcie w załączniku).
Konieczne jest odtworzenie nasadzenia krzewów wokół placu zabaw
dla dzieci w historycznym kształcie, osłaniającego jego teren od strony
parku (wnętrze 12 – zdjęcie w załączniku). WaŜnym elementem są
krzewy kwitnące w rozgałęzieniach dróg, wzbogacające kompozycję
parkową, zwłaszcza lilaki charakterystyczne dla Ogrodu Krasińskich.
Przy doborze gatunkowym trzeba pamiętać, Ŝe w końcu XIX wieku
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
w parkach miejskich wprowadzane były nowe odmiany i rzadkie
gatunki, które obok wartości estetycznej posiadały równieŜ wartość
dendrologiczną. W procesie rewaloryzacji naleŜy stosować historyczne
gatunki i odmiany drzew i krzewów, sadzonych w parkach na
przełomie XIX/XX wieku. Niedopuszczalne jest sadzenie w historycznej
części parku nowych, obecnie powstających odmian roślin krajowych
i importowanych. Na terenie parku moŜna wprowadzić oznaczenia
z nazwami gatunków i odmian roślin, zalecane przez Szaniora
w parkach miejskich.
W projekcie rewaloryzacji szaty roślinnej, konieczne jest wprowadzenie
drzew i krzewów iglastych, stosowanych przez planistę jako
uzupełnienia w zestawieniach gatunkowych.
Konieczne
jest
wprowadzenie
roślin
iglastych,
stosowanych
w kompozycjach krajobrazowych, z grupą świerków wokół grotykaskady, jako charakterystycznym elementem, przypominającym
krajobraz górski (analogicznie do Parku Skaryszewskiego).
W koncepcji rewaloryzacji istotne jest, wprowadzenie w ramach
uzupełnień ubytków, tych samych gatunków drzew. W przypadku
niedostatecznych informacji, przy odtworzeniach kompozycji powinny
być sadzone drzewa, które utrzymują charakter kompozycji
naturalistycznej i były dostępne w okresie przebudowy ogrodu.
Wskazane jest poszukanie analogii w gatunkach drzew i krzewów
pochodzących z Plantacji Miejskich, sadzonych na przełomie XIX/XX
wieku w parkach warszawskich, które podlegały Szaniorowi,
sprawującemu w latach 1876-1906 funkcję Głównego Ogrodnika
Miasta.
Ze względu na zbliŜony czas zakładania Parku Ujazdowskiego
i przebudowy Ogrodu Krasińskich oraz duŜe analogie obu układów
kompozycyjnych,
moŜliwe
jest
zasugerowanie
się
doborem
gatunkowym zastosowanym w Parku Ujazdowskim, jak równieŜ
typowymi zestawieniami gatunkowych w innych projektach Szaniora.
W doborze gatunkowym, mającym uzupełnić historyczną kompozycję,
naleŜy zrezygnować z gatunków krótkowiecznych, takich jak topole
i klony jesionolistne. Podstawę powinny stanowić gatunki typowe dla
siedliska grądowego.
Postulowane jest usunięcie topoli posadzonej w okresie powojennym,
która
ze
względu
na
znaczne
rozmiary
jest
elementem
dysharmonijnym w części przypałacowej (wnętrze 7b – zdjęcie
w załączniku).
W związku z postulowanym odtworzeniem historycznego kwietnika,
trzy tulipanowce, posadzone w okresie powojennym na terenie gazonu
przed ogrodową elewacją pałacu, są wskazane do przesadzenia w inne
miejsce na terenie parku. Ze względu na dobry stan zdrowotny oraz
występowanie tego gatunku w opisie parku z 1922 r. drzewa te
powinny być zaadaptowane w kompozycji parkowej. Jednocześnie
w przypadku niemoŜności przesadzenia postulowane jest usunięcie
tulipanowca (nr inwent. 390), rosnącego krzywo i zbyt blisko drugiego
drzewa, oraz pozostawienie tylko dwóch drzew: nr inwent. 391 i 395,
o ładnym pokroju i wkomponowanie ich w układ gazonu.
Całkowite usunięcie Ŝywopłotu z ligustra wokół stawu jest konieczne,
poniewaŜ jest to element niezgodny z naturalistycznym charakterem
układu wodnego, zasłaniający widok na lustro wody.
W oparciu o materiały archiwalne i opis planu Szaniora, postulowane
jest odtworzenie nasadzeń kwiatowych podkreślających wejścia do
parku, a pominiętych w powojennej odbudowie Ogrodu Krasińskich:
kwietnika w stylu arabeski na wprost bramy od strony ul. Bohaterów
Getta, oraz drugiego w formie kosza kwiatowego na osi nieistniejącej
bramki do ogrodu d. Wód Mineralnych.
Przy rekonstrukcji typowych dla historyzmu form kwietników
w sąsiedztwie pałacu: gazonu z nasadzeniem kobiercowym w kształcie
kolistych medalionów wokół fontanny oraz parteru na osi
z kobiercowymi zdobieniami i obramowaniem z bluszczu, naleŜy
przyjąć jako podstawę archiwalne fotografie.
27. Przy rekonstrukcji parteru na osi, naleŜy dokonać wyboru pomiędzy:
formą z przebudowy parku z końca XIX w., z wgłębnikiem, koszami
kwiatowymi i wypełnieniem z jasnego kruszywa, a późniejszą,
uproszczoną formą z pierwszego dwudziestolecia XX w. NaleŜy
odtworzyć – jako waŜny element kompozycji parteru – nasadzenie
czterech Ŝywotników, umiejscowionych symetrycznie względem
głównej osi i ornamentu w kształcie krzyŜa, które są widoczne na
wszystkich fotografiach centralnej części parku, z okresu 1900-1944 r.
28. Regularny kwietnik na osi głównej, przed frontem pałacu, powinien
nawiązywać do historycznej formy sprzed 1937 r., udokumentowanej
na archiwalnych fotografiach.
29. Dobór gatunków roślin do obsadzenia kwietników dywanowych,
proponuje się określić na zasadzie analogii i podobieństw, w oparciu
o historyczne wzorniki publikowane na przełomie XIX/XX w.
30. W miejscach zacienionych zalecane jest wprowadzenie runa
parkowego zamiast trawników, z roślinności okrywowej zimozielonej
takiej jak bluszcz, barwinek lub innej występującej w naturalnych
zbiorowiskach grądu, występującego w XIX-wiecznych parkach
krajobrazowych.
Wpływ badań na
zakres
planowanych
zmian
Plac zabaw
Kwestia psów
(miejsce
wyprowadzenia,
kosze na
odchody)
Badania przed
usuwaniem drzew
W chwili obecnej dysponujemy mapą akustyczną opracowaną dla obszaru
Ogrodu Krasińskich. Mapa ta zostanie przekazana projektantom, którzy na
jej podstawie będą mogli odpowiednio zaprojektować roślinność tak, aby
ograniczała
uciąŜliwości
związane
z
arteriami
komunikacyjnymi,
sąsiadującymi z Ogrodem Krasińskich.
1. NaleŜy przywrócić historyczny plac w kształcie trójliścia, wraz
z otaczającym go masywem krzewów, izolującym go od kompozycji
parkowej. WyposaŜenie tego placu zabaw powinno nawiązywać do
zabytkowego charakteru parku, i być przeznaczone dla dzieci
młodszych. Całość wyposaŜenia, poza względami estetycznymi
i dopasowaniem ich do wyposaŜenia Ogrodu Krasińskich, musi spełniać
wszystkie normy dotyczące urządzeń stosowanych na placach zabaw
dla dzieci i posiadać stosowne certyfikaty bezpieczeństwa.
2. NaleŜy pozostawić tylko jedno dawne wejście na plac zabaw od strony
obwodnicy parkowej i zlikwidować drugie, funkcjonujące obecnie od
strony stawu. Narusza ono historyczną kompozycję tej części parku,
wymaga przysłonięcia nasadzeniami krzewów.
3. Ze względu na małą powierzchnię historycznego placu zabaw,
wskazane jest ograniczenie jego programu do dzieci z młodszej grupy
wiekowej (wszystkie urządzenia zabawowe projektowane na jego
terenie
muszą
posiadać
certyfikaty
bezpieczeństwa
zgodne
z obowiązującymi normami w tym zakresie).
4. Postulowane jest przeniesienie istniejącego wyposaŜenia placu do
powojennej części parku przy ul. Barokowej, gdzie w okresie
powojennym funkcjonował plac zabaw.
Ogród Krasińskich, szczególnie jego historyczna część, nie moŜe być
miejscem do wyprowadzenia psów. W częściach powojennych być moŜe
znajdą się kosze na psie odchody.
/Na marginesie, bez związku z tematem rewaloryzacji: Zgodnie
z Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie miasta
stołecznego Warszawy, odchody moŜna umieszczać nie tylko w specjalnie
oznakowanych pojemnikach, lecz równieŜ w koszach ulicznych/parkowych
lub pojemnikach na niesegregowane odpady komunalne./
Zespół projektowy, którego praca, zostanie przez Sąd konkursowy uznana
za najlepszą, w ramach wykonywania dokumentacji budowlanowykonawczej wykona inwentaryzację istniejącej zieleni, a następnie projekt
gospodarki
istniejącą zielenią.
W przypadku
wystąpienia takiej
konieczności, zostaną wykonane ekspertyzy dendrologiczne.
Kawiarnia
Na terenie Ogrodu Krasińskich nie jest planowane wybudowanie nowej
kawiarni. Z uwagi na to, Ŝe budynek tzw. schronu Starzyńskiego nie jest
w administrowaniu ZTP, nie moŜemy wypowiadać się co do jego przyszłej
funkcji.
Ekspertyza
środowiskowa
JeŜeli zaistnieje konieczność wykonania jakichkolwiek dodatkowych badań
lub ekspertyz będą one zlecone. W chwili obecnej nie widzimy konieczności
wykonywania dodatkowych badań, ekspertyz lub opracowań.
Miejsce dla
młodzieŜy
Nie jest planowane utworzenie jakiegoś specjalnego miejsca dla młodzieŜy.
W rejonie placu zabaw, proponowanego przy ul. Barokowej, oraz na
terenach przyległych do działki tzw. schronu Starzyńskiego, dopuszczana
jest lokalizacja terenów rekreacyjnych do gier terenowych. Alejka biegnąca
w południowej części parku powinna posiadać nawierzchnię utwardzoną,
umoŜliwiającą jazdę na rowerach, rolkach itp. oraz uprawianie innych form
aktywności ruchowych.
Mała architektura
Zalecane jest zastosowanie historycznego wzoru ławek, z drewnianymi
siedziskami i oparciami połączonymi z Ŝeliwnymi odlewami nóg, zbliŜonego
do zachowanych w parku i widocznych na przedwojennych fotografiach.
Forma istniejących latarni parkowych nawiązuje do dawnych latarni
gazowych z początku XX w., dlatego po konserwacji, remoncie oraz
unowocześnieniu, takie źródła światła powinny pozostać w części Ogrodu
dodanej po wojnie. Natomiast w części historycznej, bardziej wskazane
byłyby latarnie wzorowane na gazowych modelach z 1856 roku, lecz
w wersji elektrycznej. Latarnie takie, są ustawione w Warszawie w Alejach
Ujazdowskich, wzdłuŜ Ogrodu Botanicznego i Łazienek Królewskich.
NaleŜy wymienić betonowe kosze na śmieci na kosze dopasowane do
zabytkowego charakteru parku, mogą nawiązywać do lekkiej formy koszy
z 1938 r.
Kto jest
gospodarzem?
Ogród Krasińskich
Publicznych.
Nawierzchnia
mineralna
Ze względu na stan zachowania kaligraficznego układu dróg,
wyznaczającego podział na wnętrza parkowe, konieczne jest jego
uczytelnienie i przywrócenie historycznych nawierzchni, z zastosowaniem
współczesnych technologii. Na drogach parkowych naleŜy wprowadzić
przepuszczalne nawierzchnie, podobne do stosowanych w parkach na
przełomie XIX/XX wieku, z wymodelowanymi spadkami, bez wprowadzania
krawęŜników i obrzeŜy betonowych. NaleŜy zachować obniŜenie drogi
względem trawników.
W reprezentacyjnej, przypałacowej części parku, wokół parteru na osi
głównej, konieczne jest odtworzenie przepuszczalnych nawierzchni
mineralnych z zastosowaniem jasnego kruszywa (wg archiwalnych
fotografii).
Konieczne jest usunięcie zdegradowanych, powojennych nawierzchni
bitumicznych i betonowych, z alejek oraz placów parkowych,
nieodpowiednich w zabytkowym parku.
Rewaloryzacja historycznego układu dróg parkowych, winna być oparta
o adaptację istniejącej podbudowy dawnych nawierzchni, bez korytowania
tras dróg.
Wskazane jest zachowanie zróŜnicowania dróg projektowanych przez
Szaniora: najszersza droga o szerokości 10 m wokół kwietnika z fontanną,
obwodnica wokół parku i droga, łącząca dawne wejścia od strony Placu
Krasińskich i ul. Świętojerskiej o szerokości 6 m. Pozostałe drogi
wyodrębniające wnętrza parkowe: szerokość 4 m.
Dla kogo park?
Ogród Krasińskich jest parkiem miejskim z przewaŜająca funkcją
spacerowo-wypoczynkową. Przeznaczony jest dla wszystkich mieszkańców
Warszawy oraz dla odwiedzających stolicę turystów.
pozostaje
w
administrowaniu
Zarządu
Terenów
Przyszłość
zachodniej części
parku
Do całościowej koncepcji rewaloryzacji Ogrodu Krasińskich, naleŜy równieŜ
włączyć plac przed pałacem od strony pl. Krasińskich, w zakresie
uporządkowania, zadbania o istniejący układ murawy oraz nasadzenia bylin
i krzewów (ewentualne uzupełnienia, wymiana roślin źle rosnących itp.).
Kto podejmie
decyzje?
Zarząd Terenów Publicznych planuje w drugiej połowie kwietnia, ogłoszenie
konkursu na wykonanie koncepcji modernizacji Ogrodu Krasińskich. Sąd
konkursowy, w którego składzie są m.in. architekci krajobrazu, architekci,
planiści, dokona wyboru najlepszej pracy.
W
trakcie
spotkania
pokonkursowego
oraz
dyskusji,
wszyscy
zainteresowani będą mogli zapoznać się z przyjętymi rozwiązaniami, zgłosić
swoje uwagi lub sugestie. Autor zwycięskiej pracy zostanie zaproszony do
negocjacji z ZTP w celu wykonania dokumentacji budowlano-technicznej,
która po stosownych uzgodnieniach, będzie podstawą do wykonania robót
budowlanych.
Wszelkie dodatkowe informacje oraz wytyczne będzie moŜna znaleźć na stronie Zarządu Terenów
Publicznych w dniu ogłoszenia konkursu tj. ok. 19 kwietnia 2011 roku.
Zapraszamy!