plan odnowy miejscowości bąków - BIP

Transkrypt

plan odnowy miejscowości bąków - BIP
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Załącznik Nr 1
do U c h w a ł y Nr IV/23/2011
R a d y M i e j s k i e j w Strumieniu
z dnia 10 stycznia 2011 r.
PLAN ODNOWY
MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
NA LATA 2011 – 2017
GMINA STRUMIEŃ
Styczeń 2011 r.
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Spis treści
I. WSTĘP .................................................................................................................. 3
II. ANALIZA ZASOBÓW SOŁECTWA ................................................................ 4
1. Położenie geograficzne ............................................................................................... 4
2. Walory przyrodnicze i krajobrazowe ..........................................................................8
3. Wody powierzchniowe i głębinowe ............................................................................ 8
4. Gleby ........................................................................................................................... 10
5. Gospodarka ................................................................................................................ 11
6. Rys historyczny Bąkowa ............................................................................................ 13
7. Zabytki i turystyka ..................................................................................................... 14
8. Kultura ........................................................................................................................ 20
9. Demografia ................................................................................................................. 21
10. Infrastruktura techniczna ........................................................................................ 22
11. Oświata i sport ......................................................................................................... 28
12. Opieka społeczna i zdrowotna ................................................................................ 33
III. ANALIZA SWOT............................................................................................ 37
IV. DIAGNOZA AKTUALNEJ SYTUACJI WSI ................................................ 39
V. WIZJA ROZWOJU WSI.................................................................................. 40
VI. ZIDENTYFIKOWANE PROBLEMY ............................................................. 41
VII. OPIS INWESTYCJI NA LATA 2011 – 2017 .......................................... 42
VII.I
ZADANIA
NIEUJĘTE
W
WYKAZIE
PLANU
ODNOWY
MIEJSCOWOŚCI SOŁECTWA BĄKÓW ........................................................... 47
VIII.OPIS
ZNACZENIU
I
CHARAKTERYSTYKA
DLA
OBSZARÓW
ZASPOKOJENIA
POTRZEB
O
SZCZEGÓLNYM
MIESZKAŃCÓW,
SPRZYJAJĄCYCH NAWIĄZYWANIU KONTAKTÓW SPOŁECZNYCH, ZE
WZGLĘDU NA ICH POŁOŻENIE ORAZ CECHY FUNKCJONALNOPRZESTRZENNE, W SZCZEGÓLNOŚCI POPRZEZ ODNAWIANIE LUB
BUDOWĘ
PLACÓW
PARKINGOWYCH,
CHODNIKÓW
LUB
OŚWIETLENIA ULICZNEGO ............................................................................. 49
2
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
IX. ZARZĄDZANIE ............................................................................................... 52
1. Wdrażanie................................................................................................................... 52
Instrumenty realizacji .................................................................. 52
2. Monitorowanie ........................................................................................................... 53
Wskaźniki produktu .............................................................................................. 54
Wskaźniki rezultatu .............................................................................................. 54
Wskaźniki oddziaływania ..................................................................................... 54
X. BIBLIOGRAFIA ............................................................................................... 57
XI. SPIS ZDJĘĆ I TABEL .................................................................................... 58
XII. SPOTKANIA MIESZKAŃCÓW BĄKOWA................................................ 59
3
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
I. Wstęp
Polska wieś staje, na początku XXI wieku, do rywalizacji przede wszystkim
gospodarczej
z
zrównoważonego
cywilizacją
rozwoju
krajów
obszarów
Unii
Europejskiej.
wiejskich
niezbędne
Dla
zapewnienia
jest
zapewnienie
wielofunkcyjności rolnictwa i wsi, zwiększenie funkcji gospodarczych i społecznych
wsi, ochrony środowiska na obszarach wiejskich, ograniczenie bezrobocia oraz
poprawa warunków życia ludności wiejskiej.
Warunkiem
niezbędnym
do
aktywnego
włączenia
się
mieszkańców
miejscowości wiejskich w realizację przedsięwzięć na rzecz rozwoju i promocji
lokalnych walorów kulturowych i przyrodniczych jest integracja społeczności lokalnej
wokół budowy wspólnego planu działania, który można nazwać planem odnowy
miejscowości. Jest to postępowanie odmienne od działań podejmowanych w innych
programach ze względu na element integracji na najniższym poziomie współdziałania
mieszkańców pojedynczej wsi.
Niniejsze opracowanie jest właśnie takim Planem działania przygotowanym dla
miejscowości Bąków, w której mieszkańcy zintegrowali się wokół wspólnych celów
oraz postanowili wykorzystać szansę jaką daje jej położenie, wyjątkowe bogactwo
krajobrazu i dorobek kulturowy ludzi, którzy tę wieś wybrali jako miejsce stałego
zamieszkania.
Poniższy dokument jest zgodny ze „Strategią Rozwoju Gminy Strumień na lata
2005 – 2013”, „Planem Ochrony środowiska i Gospodarki Odpadami” oraz „Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Strumień”, Plan
Odnowy Miejscowości stanowi ich uzupełnienie.
II. Analiza zasobów sołectwa
1. Położenie geograficzne
Bąków (niem. Bonkau) to wieś sołecka w gminie Strumień w powiecie
cieszyńskim, w województwie śląskim. Gmina Strumień położona jest na skraju
powiatu cieszyńskiego w jego północnej części. Przez terytorium gminy przepływa
4
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
rzeka Wisła wpadając w Strumieniu do zbiornika goczałkowickiego, z którym gmina
bezpośrednio graniczy. Do gminy przynależą wsie: Drogomyśl, Bąków, Pruchna,
Zabłocie, Zbytków oraz miasto Strumień.
Bąków jest miejscowością o powierzchni 591 ha. W latach 1975-1998
miejscowość położona była w województwie bielskim. Siedziba władz Bąkowa
znajduje się przy ul. Osiedlowej.
5
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
6
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Gmina Strumień wraz z miejscowością Bąków.
Obszar gminy Strumień, w której położony jest Bąków, według regionalizacji
klimatycznej E. Romera należy do krainy klimatycznej Pogórze. Dane klimatyczne
pochodzą z opracowań map glebowo - rolniczych. Parametry dotyczące wiatrów
przyjęto ze stacji synoptycznej w Bielsku – Białej Aleksandrowicach, która jest
reprezentatywna dla tego terenu.
Warunki klimatyczne:
- średnia temperatura roczna: + 7,7°C Strumień, Zabłocie; + 8,0°C Zbytków,
- liczba dni z przymrozkami: 100 – 120 dni,
- liczba dni mroźnych: 30 – 35 dni,
- długość okresu wegetacyjnego: 200 – 220 dni,
- wilgotność względna: 80 %,
- dominujące wiatry: SW – 19,9%; S – 11,9%; W – 10,1%.
7
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
2. Walory przyrodnicze i krajobrazowe
Na terenie Bąkowa znajduje się 63 ha lasów, co stanowi 7,6 % wobec całości
terenów leśnych gminy. Mieszkańcy Bąkowa nadali im swoje nazwy, są to Las Knajski
oraz Las Makowina.
W północnej części gminy Strumień zlokalizowany jest projektowany użytek
ekologiczny: „Bąków – Zabłocie”. Użytek ekologiczny „Bąków” znajduje się na terenie
Zabłocia, Bąkowa i Drogomyśla. Występuje w postaci dwóch odrębnych kompleksów,
rozdzielonych rzeką Wisła. Obejmuje podmokłe łąki i zalesienia świerkowo - olchowe.
Potencjalne stanowisko cennych gatunków chrząszczy. Zagrożeniem stanowiska
może być melioracja oraz emisje przemysłowe.
Gmina Strumień, z prawie całą powierzchnią (z wyjątkiem części północno –
wschodniej), położona jest w obszarze specjalnej ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia)
„Natura 2000” w ostoi „Dolina Górnej Wisły” – kod PLB240001.
Stawy rybne, założone ponad 600 lat temu, obok znaczenia gospodarczego,
pełnią tu ważną funkcję ekologiczną. Odnotowano tu występowanie wielu cennych
dla przyrody i rzadkich gatunków ptaków.
Obszar ten ma rangę ostoi ptasiej o znaczeniu międzynarodowym. Podstawą
typowania ostoi „Natura 2000” są gatunki: bąk, bączek, ślepowron, szablodziób,
mewa czarnogłowa, rybitwa czarna, rybitwa rzeczna. Zagrożenie dla ostoi może
stanowić intensyfikacja gospodarki rybackiej, remonty stawów oraz usuwanie
roślinności szuwarowej.
3. Wody powierzchniowe i głębinowe
Gmina
Strumień
leży
na
obszarze
przedkarpackiego
regionu
hydrogeologicznego obszarze subregionu rybnicko - oświęcimskiego (zapadlisko
przedkarpackie). Na obszarze gminy występuje piętro wodonośne czwartorzędu.
Charakteryzuje
się
ono
zróżnicowanymi
warunkami
hydrogeologicznymi,
uzależnionymi od miąższości i wykształcenia litologicznego osadów. Wodonośne są
piaszczyste osady rzeczne, rzecznolodowcowe oraz piaski międzymorenowe.
8
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
W profilu piętra wodonośnego czwartorzędu występuje od 1 do 3 poziomów
wodonośnych. Na omawianym obszarze mamy następujące poziomy wodonośne:
dolny poziom wodonośny, górny poziom wodonośny, poziom wód zawieszonych.
Czwartorzędowe poziomy wodonośne są hydrologicznie częściowo odkryte.
Zwierciadło wody podziemnej ma charakter swobodny i zalega na głębokości 1-14 m.
Średnia miąższość warstwy wodonośnej dla UPWP rejonu małej Wisły wynosi 8,3 m,
średnia wydajność pojedynczej studni 19,5 m3/h, a współczynnik filtracji 4,4 x 10-4
m/s. Zasilanie omawianych poziomów odbywa się przede wszystkim poprzez opady
atmosferyczne.
Z analiz wynika, że podstawą drenażu poziomów czwartorzędowych są
głównie rzeki stanowiące dopływy Wisły. Spływ wód podziemnych odbywa się przede
wszystkim w części zachodniej gminy ku dolinie Odry, a w części wschodniej ku
dolinie Wisły. Czwartorzędowy poziom wodonośny ma bezpośredni kontakt z wodami
powierzchniowymi. Aktywne zasilanie oraz drenaż przez rzeki powoduje, że drogi
krążenia są krótkie, zaś prędkości przepływu znaczne.
Liczne rozcięcia terenu ukształtowane przez lokalne potoki charakteryzuje
różna deniwelacja względna: Bąków - wzniesienie 258 – 266 m. n.p.m., deniwelacja
8 m.
Na terenie Bąkowa w administracji Śląskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń
Wodnych znajdują się rzeka Knajka.
Bąków rozciąga się równoleżnikowo przez 5 km od Pruchnej do ujścia Knajki
do rzeki Wisły. Leży na skraju Kotliny Oświęcimskiej i Kotliny Ostrowskiej. Na
wschodnim krańcu opiera się o płynącą rzekę Wisłę.
Oprócz Wisły przez Bąków przepływają dwie mniejsze rzeki: Knajka oraz
Młynka. Ta ostatnia w zasadzie przestała przenosić wody, kiedy zlikwidowano młyny
korzystające z jej biegu w Bąkowie i Strumieniu. Potok Knajka to lewobrzeżny dopływ
Wisły, który w obrębie Gminy ma długość 8,2km. Szczególnie atrakcyjna wędkarsko
jest wiosną, gdy utrzymuje się wysoki stan wody. Dominują tu następujące gatunki
ryb: leszcz, płoć, karp, szczupak, karaś, lin.
Na terenie wsi znajdują się również stawy, m.in. na lewym brzegu Knajki, na
północ od Bąkowa (nieużytkowane i porośnięte młododrzewiem) oraz wzdłuż
9
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
dawnego austriackiego traktu ze Strumienia do Bąkowa (miejsce odpłatnego połowu
ryb w okresie letnim). Przez las knajski przebiegają także potoki, jeden z nich jest
dopływem Pielgrzymówki.
4. Gleby
Gleby na obszarze gminy zostały wykształcone na utworach czwartorzędowych
i należą do gleb o dużej przydatności dla rolnictwa. Są to przeważnie gleby III oraz
IV klasy bonitacji. Na terenie doliny Wisły występują gleby klasy III (około 60 %
gleb), wykształcone na pyłach i glinach lessowych. Obszary położone wyżej pokryte
są w przeważającej części glebami klasy IV (35%), powstałymi na terasach rzecznych
mad o lekko kwaśnym odczynie. Przydatność rolnicza gleb – w gminie przeważają
zdecydowanie gleby średnio żyzne. Są to gleby, które w warstwie ornej wykazują
skład mechaniczny pyłów ilastych, pyłów ilastych lessowych oraz iłów pylastych.
Poniższa tabela wskazuje, że na terenie Bąkowa występują gleby bardzo
ciężkie (6,5%), gleby ciężkie stanowią 33,4%, a gleby średnie ciężkie 60,1%.
Tabela 1. Udział % poszczególnych rodzajów gleb w gminie Strumień
Wybrane
Gleby bardzo
miejscowości w
ciężkie
Gleby ciężkie
Gleby średnie
Gleby
Gleby
ciężkie
średnie
lekkie
gminie Strumień
Strumień
-
-
94,5
2,5
3,0
6,5
33,4
60,1
-
-
Pruchna
-
-
100,0
-
-
Zabłocie
-
22,2
70,2
7,1
0,5
Zbytków
-
-
100,0
-
-
Bąków
Źródło: Dane UM w Strumieniu.
10
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
5. Gospodarka
Na terenie sołectwa Bąków funkcjonują m.in. następujące usługi:
- usługi transportowe, roboty ziemne, brukarskie,
- kowalstwo artystyczne, instalacje wodno – kanalizacyjne, piece
- przetwórstwo drzewne,
- pomoc drogowa,
- usługi remontowo – budowlane,
- gospodarstwo ogrodnicze,
- krajowy i międzynarodowy przewóz osób autobusami i mikrobusami, transport
ciężki, usługi warsztatowe,
- młyn (przemiał zboża),
- mechanika i diagnostyka pojazdowa,
-
montaż,
serwis,
remont
urządzeń
chłodniczych,
gastronomicznych,
klimatyzacyjnych,
- usługi informatyczne,
- usługi dentystyczne,
- firma z nawozami, ziarnami siewnymi, paszami,
- salon samochodowy,
- sprzedaż materiałów budowlanych, farb, lakierów,
- serwis ogumienia,
- gospodarstwo agroturystyczne „Łowisko”,
- wyrób mebli ogrodowych,
- centrum ogrodnicze (sprzedaż drzew, krzewów, aranżacje ogrodów, fontanny
ogrodowe, artykuły dekoracyjne),
- sprzedaż sprzętu czyszczącego.
11
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Tabela 2. Wykaz firm zlokalizowanych na terenie Sołectwa Bąków.
Nazwa firmy
Lp.
1.
Firma Produkcyjno – Handlowa „MARO” Radeccy sp. jawna
2.
„WAWROSZ” sp. jawna
3.
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „TOLEK” Adolf Jańczyk
4.
FHU „HEMAR” Henryk Mrówka
5.
FHU „ART – GRAF” Beata Jowik - Kurzeja
6.
Zakład Usług Transportowych „DALTRANS” Alojzy Stanik
7.
PPHU „PREMONT” Edward Pisek
8.
„SZCZYRBA” Przetwórstwo Drzewne Zofia Szczyrba
9.
Skup metali kolorowych Jacek Łabaj
10.
Sklep ogólnospożywczy Krystian Gabryś
11.
Sklep spożywczy Józef Janik
12.
„MM” Firma Handlowa Karol Mrowiec
13.
„FACH – BUD” s.c. Scyroń i Sobik ul. Główna
14.
Zajazd „Chata po zbóju” ul. Wiślańska
15.
„NETCOMM” Firma Handlowo – Usługowa Władysław Gabryś
16.
„AR - DAV” S.c. Producent Bielizny Pościelowej Małgorzata Mamcarz
ul.
Rybia
17.
„JAŚ GRILL BAR” firmy Aster Seweryna Szymiczek
18.
Technik dentystyczny Cecylia Mokrysz ul. Sadowa
19.
Stomatologia Ogólna Jan Jarosz lek. st. ul. Główna
20.
Ferma drobiu Urszula i Henryk Graca ul. Pniwie
21.
Ferma drobiarska Alicja Kucharska ul. Podlesie
22.
UTRD Marian Pękal ul. Szkolna
23.
Usługi Transportowo – Sprzętowe – pomoc drogowa Holisz Dominik
24.
Usługi Transportowo- Sprzętowe –pomoc drogowa Holisz Janusz
25.
Ogrodnictwo Adam Bisok ul. Zielona
26.
Ogrodnictwo Leszek i Lidia Farana ul. Zielona
27.
Sklep przemysłowy Sylwia Miśkiewicz ul. Objazdowa Rychułd
28.
Sklep Wielobranżowy Pawlik Klaudia ul. Główna
12
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Lp.
Nazwa firmy
29.
Zakład Remontowo – budowlany Jan Zamojski ul. Podlesie
30.
PHU „Stella” Kot Stefan ul. Główna
31.
Mechanika i diagnostyka pojazdowa Pękala Eugeniusz ul. Zielona
32.
Wulkanizacja Dariusz Niemiec ul. Wiślańska
33.
BaF Wkłady Kominkowe ul. Główna
34.
FHU Stolarstwo Kora Sławek Wacha ul. Młynarska
35.
Sklep Wielobranżowy „U Natalii” Eugeniusz Witkowski ul. Młynarska
36.
Kiosk kwiaciarnia Bożena Rudolf ul. Osiedlowa
37.
Usługi Młynarskie Maria Brandys ul. Młynarska
38.
„Łowisko” Piotr Hansel ul. Spokojna
Źródło: Dane UM w Strumieniu
W Bąkowie hodowane są pszczoły i gołębie.
Na terenie Bąkowa znajdują się wolne tereny, do których należą:
• tereny mieszkaniowe 11 ha
• tereny usługowe 6 ha.
6. Rys historyczny Bąkowa
Obecnie Bąków tworzą dwie wsie, tj. Bąków i Rychułd. Dawniej samodzielną
wsią był Rychułd, zaś przysiółkiem Bąków. W czasach teraźniejszych jest na odwrót.
Jednak historia obu wsi nierozerwalnie się ze sobą łączy.
Pierwsza wzmianka o Bąkowie pojawia się w aktach archiwalnych. W połowie
XVI wieku Bąków został sprzedany Piotrowi Czelowi. Kolejny właściciel z rodziny
Czelo sprzedał zarówno Bąków jak i Rychułd Wacławowi Cikanowi. Następnym
właścicielem był Michał Radecki, rodzina Bludowskich i Kalischów.
Na początku XIX wieku Bąków i Rychułd zostały odkupione od rodziny
Kalischów przez Alberta Kazimierza. Po jego śmierci ziemie weszły w kompleks dóbr
Habsburgów, tworząc tzw. Komorę Cieszyńską.
Rozwój Bąkowa związany był z pracą w folwarku i przy stawach rybnych.
Miejscowość rozwinęła się w pełni w XIX wieku, w tym czasie posiadała
samodzielność (wójt i urząd gminy). Poprawę życia mieszkańcom Bąkowa przyniosło
13
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
zniesienie pańszczyzny (połowa XIX w.), budowa linii kolejowej Czechowice –
Zebrzydowice oraz parcelacja folwarku w 1922r. Część mieszkańców wybudowała
budynki mieszkalne, pracując okresowo przy regulacji rzeki Wisły i Knajki, budowie
kolejnej linii kolejowej czy budowie nowych dróg. W okresie międzywojennym
funkcjonowała gmina Rychułd – Bąków.
Istnieje kilka teorii dotyczących pochodzenia nazwy Bąków. Pierwsza z nich
mówi, iż pochodzenie nazwy wsi Bąków wywodzi się od żyjącego w dawnych czasach
ptaka żyjącego w wodnych szuwarach – bąka.
Inna teoria wskazuje na pochodzenie nazwy od osoby – właściciela
miejscowości. Nazwa Bąków występowała w różnych formach, np. Bonkow, Bonkau,
Bunkow, Bónkof. Jest to nazwa dzierżawcza pochodząca od znacznego mieszkańca
lub właściciela o nazwisku Bąk.
7. Zabytki i turystyka
Zasoby zabytkowe
Według wykazów otrzymanych od Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków,
na terenie miasta i gminy Strumień jest:
1) 296 obiektów figurujących w ewidencji wojewódzkiej w tym: 11 na terenie
Bąkowa
Dom nr 1 obora ul. Główna 51, mur., 4 ćw. XIX w., przebudowany
Dom nr 4 ul. Główna 49, mur., 1 ćw. XX w.
Dom nr 5 ul. Objazdowa 8, mur., lata 30 –te XX w.
Ruina domu nr 6 + bud. gospod. ul. Objazdowa 6, mur., 2 poł. XIX w., ruiny
w zabudowaniach gospodarczych
Dom nr 9 ul. Objazdowa 2, mur., 1949 r., przebudowany na obiekt gospodarczy
Dom nr 10 + stodoła ul. Główna 94, mur., zręb. 1 ćw. XX w., obiekty przebudowane
Dom nr 11 ul. Wiślańska, mur., 2 ćw. XX w.
Dom nr 14 ul. Rolnicza 14, mur., lata 90 – te XIX w.
14
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Dom nr 21 ul. Pniwie, mur., ok. 1900 r.
Dom nr 27, mur., lata 20-te XX w.
Dom nr 43, ul. Szkolna 12, mur., lata 30-te XX w.
2) 41 stanowisk archeologicznych w tym: na terenie Bąkowa - 2 stanowiska,
z późnego średniowiecza ze śladami osadnictwa.
Kamień graniczny na płn.– zach. części Rychułda sąsiadujący z Pielgrzymowicami przy ulicy
Jeżynowej.
Kamień graniczny znajduje się w załamaniu lasu Zbytkowa z Bąkowem.
15
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
W Bąkowie znajduje się Kościół rzymskokatolicki pod wezwaniem Miłosierdzia
Bożego oraz Ewangelicki Dom Modlitwy. Parafia Rzymsko – katolicka w Bąkowie
powstała z obrzeży parafii w Strumieniu, Pruchnej i Golasowicach.
Strumień posiadał najpierw mały kościół drewniany św. Krzyża. Z powodu
szybkiego rozwoju miasta i wzrostu demograficznego kościół ten stał się za mały,
dlatego pod koniec XV wieku właściciel Strumienia Mikołaj Brodecki rozpoczął
starania o budowę nowego kościoła pw. Św. Barbary. W 1495 roku biskupi
Wrocławia, Gniezna, Krakowa i Ołomuńca pozwolili na utworzenie parafii św.
Barbary. Budowę kościoła wraz z probostwem i szkołą ukończono w 1498 roku. Do
nowej parafii należały wówczas: Strumień, Bąków, Chybie, Frelichów, Mnich,
Zabłocie, Zarzecze i Zbytków. Po okołu 30 latach kościół zamieniono na murowaną
świątynię, poświęconą w 1790 roku. Bąków należał do parafii w Strumieniu do granic
obecnej szkoły, a tereny położone za nią oraz miejscowość Rychułd obejmowała
parafia w Pruchnej.
Z powodu znacznych odległości mieszkańców Bąkowa od parafii strumieńskiej
i związanych z tym trudności, pojawiła się idea budowy kościoła w Bąkowie.
Głównym inicjatorem tego pomysłu był ksiądz proboszcz Oskar Kuśka. Pierwszym
krokiem do powstania bąkowskiego kościoła były ustalenia podczas spotkania w 1986
roku ks. biskupa katowickiego Damiana Zimonia oraz wojewody bielskiego Stanisława
Łuczkiewicza. Wyrażono wtedy wstępną zgodę na lokalizację kościoła na terenie
działki państwa Wiśniewskich.
W latach 80 – tych XX wieku kupiono sąsiadujący z placem budynek, w którym
obecnie mieści się probostwo oraz garaż (obecnie znajduje się tam kaplica). W 1987
roku wraz z przybyciem do parafii w Strumieniu księdza Jerzego Hermaisa †, powstał
komitet budowy kościoła. 23 grudnia tego samego roku w kaplicy odprawiono
pierwszą mszę świętą, a poświęcenia i otwarcia świątyni dokonał ks. biskup Zimoń.
Latem 1987 roku ruszyły prace budowlane. W marcu następnego roku
podczas wizytacji kanonicznej ks. biskupa Zimonia, oficjalnie ustanowiono w Bąkowie
tymczasową parafię. Z chwilą ustanowienia parafii powołano radę duszpasterską oraz
zespół charytatywny. Dnia 1 lipca 1990 roku dekretem biskupim została powołana
parafia Miłosierdzia Bożego w Bąkowie.
16
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
W 1996 roku parafia otrzymała trzy dzwony, poświęcone Miłosierdziu Bożemu,
Matce Bożej i Janowi Sarkandrowi. Parafia bąkowska wzbogaciła się również o obraz
Bożego Miłosierdzia, wykonany i ofiarowany przez artystę z Zebrzydowic. Od 1998
roku zaczęła wychodzić gazetka parafialna „Jezu ufam Tobie”.
Kościół rzymsko - katolicki pw. Miłosierdzia Bożego w Bąkowie.
W Bąkowie znajduje się także kilka kapliczek i krzyży. Kapliczki są położone na
posesji państwa Gandzel, na polu państwa Michalików, u państwa Staniek, u państwa
Wawrzyczek.
Krzyż „Ku pamięci poległym tu żołnierzom” z II wojny światowej. Wymieniony
krzyż znajduje się pomiędzy płynącą kiedyś Młynką i obecnie płynącą Knajką.
Corocznie w dni krzyżowe przychodzi pod krzyż procesja wiernych, by pomodlić się
za poległych żołnierzy.
17
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Pamiątkowy krzyż „Ku pamięci poległym tu żołnierzom” przy ul. Młynarskiej.
Ewangelicki Dom Modlitwy w Bąkowie przynależy do parafii ewangelicko –
augsburskiej w Drogomyślu. Dom powstał w 2004 roku. Dom Modlitwy spełnia obok
funkcji religijnych, inne funkcje, odbywają się w nim spotkania okolicznościowe,
zajęcia dla dzieci, działa także chórek dziecięcy.
W budynku znajduje się ołtarz wykonany z piaskowca. W kamieniach
wykutych jest wiele elementów mówiących o dziejach chrześcijaństwa. W środku
widnieje większy kamień, który przypomina duży głaz, którym zamknięto grób
Chrystusa. Z góry ołtarza spływa woda, a po kamieniach wiją się zielone rośliny.
18
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Ołtarz z piaskowca w Ewangelickim Domu Modlitwy.
Ewangelicki Dom Modlitwy.
Cmentarz komunalny w Bąkowie.
19
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
8. Kultura
Sala widowiskowa przy Ochotniczej Straży Pożarnej w Bąkowie
W 1965 roku powołano Społeczny Komitet Budowy Domu Kultury, a w 1971
roku zakończono jego budowę. Obiekt posiada salę widowiskową (wraz ze sceną)
oraz świetlicę środowiskową, działającą przy Miejsko – Gminnym Ośrodku Kultury w
Strumieniu.
Sala widowiskowa przy OSP w Bąkowie
Koło Gospodyń Wiejskich
Koło Gospodyń Wiejskich powstało w Bąkowie w 1957 roku. Zaczynano od
podstawowych form pracy, z czasem rozszerzając działalność koła. Zorganizowano
kurs szycia, robót ręcznych, gotowania, pokazy kwiatów, upraw pod folią,
funkcjonowała wypożyczalnia sprzętów gospodarstwa domowego. Już 2 lata po
powstaniu koła, utworzono amatorski zespół aktorski. Powstał także zespól
śpiewaczy, który występował przy różnych okazjach, śpiewając pieśni ludowe. Zespół
z biegiem lat przekształcił się w zespół pieśni i tańca.
W obecnym czasie działalność Koła Gospodyń Wiejskich nie jest już tak
intensywna jak przed laty. Jest to związane przede wszystkim z brakiem pomocy
finansowej.
20
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
9. Demografia
Obecnie teren Bąkowa zamieszkuje 1520 osób (dane na 31.01.2008r.).
Nieznacznie większą część mieszkańców Bąkowa stanowią kobiety, tj. 51% (773),
natomiast mężczyzn jest 49% (747).
Poniższe wykresy przedstawiają sytuację demograficzną miejscowości Bąków.
Wykres 1. Ludność sołectwa Bąków w przedziałach wiekowych.
80
70
60
50
40
30
20
10
0
10 –
7016-16 17-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-69
15
100
0-4
5–9
mężczyźni
51
36
58
16
30
71
55
66
63
49
54
61
41
32
29
35
kobiety
35
41
65
11
28
74
70
65
64
49
61
46
56
32
18
58
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z UM w Strumieniu.
21
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Wykres 2. Mieszkańcy sołectwa Bąków wg grup ekonomicznych.
64
108
wiek poprodukcyjny
172
537
525
wiek produkcyjny
1062
145
141
wiek przedprodukcyjny
286
0
200
400
ogółem
kobiety
600
800
1000
1200
mężczyźni
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z UM Strumieniu
10. Infrastruktura techniczna
Wodociągi
Budowa wodociągu w Bąkowie przebiegała w 3 etapach:
- pierwszy etap prowadził od głównej magistrali Strumień – Zbytków do centrum
Bąkowa
- drugi etap to ulica Wiślańska, Łęgowa, Młynarska
- trzeci etap prowadził od szkoły ulicą Główną, Pniwie, Kątek (prace trwały w latach
1972 – 1974).
Na terenie gminy Strumień występują obszary, na których istnieje niedobór
ciśnienia wody, jest to obszarów m.in. kilku obszarów sołectwa Bąków.
22
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Gospodarka ściekowa
Bąków nie jest skanalizowany i nie posiada urządzeń do oczyszczania ścieków.
Zasadniczym systemem odprowadzania ścieków dla większości gospodarstw są
zbiorniki bezodpływowe.
Gmina Strumień nie ma kompleksowego rozwiązania dla gospodarki ściekowej.
Miasto
Strumień
posiada
mechaniczno – biologiczną oczyszczalnię ścieków,
przeznaczoną do oczyszczania ścieków komunalnych. Technologia oczyszczania
ścieków oparta jest o uproszczony schemat technologiczny tj. przedłużone
napowietrzanie ścieków z osadem czynnym z pominięciem wstępnej sedymentacji.
Osad wydzielany na oczyszczalni jest stabilizowany tlenkowo i mechanicznie
odwadniany. Oczyszczone ścieki są odprowadzane do cieku Hynek.
Gospodarka odpadami
Zgodnie z ustawą z 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku
w gminach (Dz. U. z 2005r., nr 236, poz. 2008), usługi w zakresie odbierania
odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz opróżniania zbiorników
bezodpływowych oraz transportu nieczystości ciekłych mogą świadczyć podmioty
posiadające zezwolenie wydane przez Burmistrza Strumienia. Takie zezwolenie
uzyskały następujące podmioty:
1. "Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Wywóz Odpadów Stałych i Płynnych Emil
Janota" Zabłocie ul. Bielska 60, które działa w zakresie odbierania odpadów
komunalnych
od
właścicieli
nieruchomości
oraz
opróżniania
zbiorników
bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych.
2. Zakład Oczyszczania Miasta "TROS-EKO" ul. Bażantów 17, 43-450 Ustroń,
działające w zakresie odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.
3. Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowe – Usługowe "EKOM" Janota Zdzisław
ul. Tulipanów 3 Zabłocie, w zakresie odbioru odpadów komunalnych (w szczególności
selektywnie zbieranych odpadów)
23
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
4. KONTRANS II S.C. Maria Nowak, Arlena i Rajmund Sztwiorok Pogórze 253, 43-430
Skoczów, w zakresie odbioru odpadów komunalnych wraz z selektywnie zbieranymi
odpadami.
Z uzyskania takiego pozwolenia zwolnione są gminne jednostki organizacyjne
prowadzące na obszarze własnej gminy w/wym. działalności. Na terenie Gminy
Strumień takim podmiotem jest Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej,
który świadczy usługi w zakresie opróżnienia zbiorników bezodpływowych oraz
transportu nieczystości ciekłych.
Drogi i transport
Przez Bąków z północy na południe prowadzi droga szybkiego ruchu nr DK 81
z Katowic do Wisły. Natomiast w centrum wsi przebiega droga powiatowa DP – S
2630 przez Pruchną do Cieszyna.
Tabela 3. Wykaz dróg przebiegających przez Bąków.
Nazwa ulicy
Długość ogółem
Cieszyńska (od DK 81 do granicy z miastem Strumień – wzdłuż stawu)
534
Dworska
77
Jarząbkowicka
83
Jasna
218
Jeżynowa
924
Kątek
557
Kolorowa
327
Leszczynowa
187
Łęgowa
677
Młynarska
1247
Nowy Świat
1126
Objazdowa
392
Osiedlowa
884
Pniwie
468
Podlesie
582
24
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Nazwa ulicy
Długość ogółem
Podlesie Boczne
108
Radości
124
Rolnicza
105
Romantyczna
162
Rybia
554
Sadowa
958
Słoneczna
219
Szeroka
388
Szkolna
554
Szczęśliwa
98
Świerkowa
117
Wiosenna
833
Zielona
758
Żniwna
421
Łączna długość dróg (w m)
13 678
Telekomunikacja
W Bąkowie funkcjonuje telefonia stacjonarna oraz komórkowa. Dostępne są
połączenia
za
pośrednictwem
operatorów
wszystkich
telefonii
komórkowych
funkcjonujących obecnie na rynku. Istniejąca sieć telefonii zapewnia sprawną
realizację połączeń telefonicznych, faksowych oraz internetowych.
Gazownictwo
Społeczny Komitet Gazyfikacji wsi Bąków został powołany w 1984 roku. Prace
przy
budowie
gazociągu
prowadzono
systemem
gospodarczym
z
udziałem
mieszkańców wsi. Budowę gazociągu zakończono w 1991 roku. Gaz doprowadzono
do 260 odbiorców. Po zakończeniu budowy gazociąg przekazano do Zakładów
Gazowniczych ROW Świerklany.
25
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Sieć energetyczna
Przez
teren
gminy
Strumień
przechodzą
napowietrzne
linie
elektroenergetyczne wysokiego napięcia, krajowego systemu elektroenergetycznego
220 kV (tranzytowa, dwutorowa) relacji:
- Czeczott – Moszczenica, Bieruń – Komorowice,
- Bujaków – Liskovec, Bieruń – Komorowice,
- Bujaków – Liskovec, Kopanina – Liskovec.
Linie eksploatowane są przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne Południe
Sp. z o.o. Na terenie gminy Strumień znajdują się linie elektroenergetyczne
administrowane przez:
- ENION SA Oddział Beskidzkiej Energetyki - Oddział Wysokich Napięć; linie
przesyłowe 110 kV (relacji GPZ Kaczyce – GPZ Kopanina; GPZ Komorowice –
Bujaków i Główny Punkt Zasilania (GPZ) Strumień 110/15 kV; zasilany dwustronnie
od strony GPZ Pawłowice i od strony GPZ Skoczów,
- ENION SA Zakład Energetyczny Cieszyn; linie rozdzielcze i odbiorcze średniego oraz
niskiego napięcia 15/0,4 kV.
Zaopatrzenie gminy Strumień (wraz z obszarami przyległymi – teren gminy
Chybie, Jasienica) w energię elektryczną odbywa się z GPZ Strumień, poprzez
napowietrzną i kablową sieć rozdzielczą 15 kV. Zaspokojenie elektroenergetycznych
potrzeb gminy Strumień odbywa się na dobrym poziomie. Za wyjątkiem nielicznej
grupy przemysłowej (obsługiwanej na napięciu 15 i 6 kV), zasilanie odbiorców
realizowane jest na napięciu 0,4 kV za pośrednictwem stacji transformatorowych
15/0,4 kV.
Stacje transformatorowe wykonane są w większej ilości jako napowietrzne
słupowe i wyposażone w transformatory o mocy od 40 do 250 kVA. Na terenach
o intensywnej zabudowie stosowane są kioski transformatorowe wolno stojące lub
wbudowane o mocach pojedynczych transformatorów do 400 kVA. Łączna moc stacji
transformatorowych obsługujących teren gminy wynosi 9,5 MVA.
26
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Sieć ciepłownicza
Gmina Strumień jest obsługiwana przez ciepłownię zlokalizowaną w siedzibie
gminy. Ciepłownia ta posiada jeszcze wolne moce, lecz wymaga modernizacji.
Obiekty budownictwa jednorodzinnego w gminie posiadają własne indywidualne
systemy grzewcze, oparte na paliwie stałym (są to starsze rozwiązania, bardziej
szkodliwe dla środowiska) lub gazowym.
Ochotnicza Straż Pożarna
Ochotnicza Straż Pożarna w Bąkowie powstała w 1946 roku. Ze względu na
brak sprzętu gaśniczego, środki na jego zakup organizowano poprzez zabawy,
festyny itp. Z czasem jednostka została wyposażona w odpowiedni sprzęt gaśniczy
oraz pomieszczenia dla strażaków. Poza standardowymi akcjami gaśniczymi,
jednostka uczestniczy w akcjach porządkowych, np. podczas wyścigów kolarskich,
wizyt papieża, imprez, zawodów.
OSP w Bąkowie.
27
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
11. Oświata i sport
Przedszkole w Bąkowie powstało w 1949/1950. W zasadzie od początku
istnienia placówki, funkcjonowało także dożywianie dzieci, zainicjowane przez
długoletnią wychowawczynię i dyrektorkę przedszkola Irenę Górską (Strządała).
W 1963 roku zlikwidowano placówkę. Decyzja ta została podjęta ze względu
na wprowadzenie obowiązku 8 – klasowej szkoły podstawowej i związane z tym
problemy lokalowe. Czasowym rozwiązaniem braku przedszkola okazało się
zorganizowanie ogniska przedszkolnego, które działało do 1976 r., kiedy to znowu
zaczęła działać właściwa placówka przedszkolna.
W przedszkolu organizowane są różne zabawy i uroczystości, np. Dzień Matki,
Dzień
Babci,
Dzień
Dziecka,
zabawy
andrzejkowe,
karnawałowe,
spotkania
mikołajkowe, Dni Europejskie, występy artystyczne bąkowskich przedszkolaków,
udział w Strumieńskich Spotkaniach Jasełkowych oraz w Staromiejskiej Wiośnie.
W przedszkolu prowadzi się także zajęcia nauki języka angielskiego, zajęcia
komputerowe, religię katolicką i ewangelicką, zajęcia logopedyczne. Placówka
przedszkolna w Bąkowie czynnie uczestniczy w akcji „Cała Polska czyta dzieciom”,
wydaje także „Gazetę Przedszkolaka”.
Obecnie do bąkowskiego przedszkola uczęszcza 34 dzieci, w tym 21 chłopców
i 13 dziewczynek.
Poniższe tabele przedstawiają liczbę uczęszczających do nich dzieci w latach 2004 2007.
Tabela 4. Liczba dzieci w Przedszkolu w Bąkowie od 2004 r.
Rok szkolny
liczba
wychowanków
2006/2007
34
2005/2006
34
2004/2005
27
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z UM w Strumieniu
28
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Szkoła Podstawowa w Bąkowie
Budynek szkolny został wybudowany w 1899 roku. W tym czasie, na
podstawie dokumentu pod tytułem „Postanowienia co do traktowania języka
niemieckiego w niemieckich szkołach na Śląsku” w szkole prowadzono równolegle
zajęcia w języku polskim i niemieckim. W 1912 roku Szkoła Ludowa w Bąkowie liczyła
55 uczniów i 1 nauczyciela. Szkoły ludowe były subsydiowane przez gminy, na wsiach
organizowano placówki o najniższym stopniu organizacyjnym.
W niespokojnych czasach międzywojennych (najazd Czechosłowacji na Śląsk
Cieszyński, powstania śląskie) nauka w szkole w Bąkowie była kontynuowana. W tym
czasie kierownikami szkoły i znaczącymi nauczycielami byli: Paweł Marek oraz Karol
Żwak.
Na początku II wojny światowej nauka w szkole została zawieszona, a dzieci
zostały zmuszone do uczęszczania do szkoły w Strumieniu, do czasu zorganizowania
sali do nauki w gospodzie w Rychułdzie. Po zakończeniu wojny starsze dzieci
kontynuowały naukę w szkole w Strumieniu, a nauka dla dzieci młodszych została
zorganizowana w prywatnych mieszkaniach w Bąkowie i Rychułdzie. W 1949 roku
oddano do użytku nowy budynek szkolny. Lata 90 – tych to okres remontów
i powiększania szkoły, ze względu na stale wzrastającą liczbę uczniów. W 1999 roku
przekształcono 8 – klasową szkołę w 6 – klasową placówkę.
W roku szkolnym 2007/2008 do 6-oddziałowej Szkoły Podstawowej w Bąkowie
uczęszcza 131 uczniów (1 klasa – 24 osoby, 2 klasa – 19, 3 klasa – 15, 4 klasa – 24,
5 klasa – 24, 6 klasa – 25).
W SP jest zatrudnionych 19 nauczycieli i 1 dyrektor, 4 pracowników
administracyjno – obsługowych. Poniżej przestawiono liczbę uczniów w poprzednich
latach, wynika z niej, iż liczba ta pozostaje na stosunkowo stałym poziomie.
29
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Tabela 5. Liczba uczniów w SP w Bąkowie od 2005 roku.
Rok szkolny
liczba uczniów
dziewczynki
chłopcy
2007/2008
131
69
62
2006/2007
128
70
58
2005/2006
131
69
62
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z SP w Bąkowie
Szkoła Podstawowa w Bąkowie z dobudowaną salą gimnastyczną oddaną do użytku w 1999r.
Szkoła Podstawowa w Bąkowie.
30
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Ludowy Klub Sportowy „Zryw” B ąków
Od początku lat 50-tych poprzedniego stulecia mieszkańcy Bąkowa starali się
o udostępnienie gruntów ornych od Lasów Państwowych w Cieszynie pod budowę
boiska sportowego i remizy strażackiej. W 1953r.zarejestrowano Ludowy Zespół
Sportowy ,a w 1975r. przyjęto nazwę LZS „ZRYW” Bąków.
W 2007r. boisko sportowe całkowicie ogrodzono, jest główna brama wjazdowa i
wejście pomocnicze (furtki) ,a za bramkami wykonano wysokie siatki- piłko łapy oraz
zadaszone boksy dla zawodników rezerwowych, gości i gospodarzy. Powstało tez
małe boisko do gry w siatkówkę.
16.07.1994r. rozwiązał się Społeczny Komitet Budowy Pawilonu Sportowego na czele
którego stał Erwin Farana i w dniu tym dokonano uroczystego otwarcia. Piękny
Pawilon przeznaczono na działalność sportową - szatnie dla zawodników, magazynki
na sprzęt, pokój
dla arbitrów oraz częściowo na działalność handlową i
gastronomiczną. W 2006r. został przejęty przez klub na wieczyste użytkowanie.
Zgodnie z przyjętymi wymogami 28.04.1999r. przekwalifikował się z LZS na Ludowy
Klub Sportowy- LKS „Zryw” Bąków. Klub prowadzi tylko jedną sekcję –piłki nożnej.
Młodzieżowe
drużyny
trampkarzy
i
juniorów
grających
w
swoich
klasach
rozgrywkowych oraz seniorzy w klasie B należą do Podokręgu Skoczów.
Zespól Seniorów nieprzerwalnie
od 1972r.gra w klasie B, był trzykrotnie bliski
upragnionego awansu do klasy A , a szczególnie w sezonie 2005/06, przegrywając
ostatni mecz i to na własnym boisku i na „własne życzenie”. Trzykrotnie zdobywał
„Puchar Burmistrza” gminy Strumień. Od lutego 2008r. Prezesem klubu jest Sławomir
Wacha. Główne bolączki klubu to wysłużona, ponad 50- letnia nawierzchnia boiska,
brak trybuny krytej z siedzeniami dla widzów takiej jak np. w Drogomyślu czy
Pruchnej oraz brak miejsc parkingowych. Podczas imprez sportowych i nie tylko
okoliczne uliczki są oblężone stojącymi samochodami.
55-letnia historia LKS „Zryw” to przede wszystkim ludzie, wspaniali i ofiarni działacze,
jak: Alojzy i Paweł Wiśniewski, Erwin Farana, Otton Słowiak, Dariusz i Feliks Niemiec,
Stanisław Szwarc, Jan Kraśniewicz. To również zawodnicy pozostający w pamięci
kibiców- dwa pokolenia rodziny Wacha, bracia Niemiec, Erwin i Gustaw Farana, Jan
Wawrzyczek, Marian Hus, Roman Galas, Józef Chudek, Stanisław Jagniątkowski,
31
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Wojciech Rakus, Stanisław Kustwan, Kazimierz Kubka, Józef Czakon, Kazimierz Glac,
Jan Balas, Bogusław Trojan. Nie zapomina się też o sędziach z Bąkowa, jak Józef
Frodl, Józef Kobiela, Piotr Najda.
Zasłużonymi dla sołectwa Bąków są:
- Koło Gospodyń Wiejskich w 2001r - za aktywną pomoc przy organizowaniu
imprez okolicznościowych o charakterze ogólno-wiejskim, prowadzenie usług dla
ludności.
- OSP Bąków w 2002r - za całokształt działalności w zakresie ochrony
przeciwpożarowej, za działalność z młodzieżą oraz podejmowanie inicjatyw
społecznych na rzecz środowiska lokalnego.
- Oton Słowiak w 2003r - za szczególne zaangażowanie w krzewienie sportu
i kultury fizycznej oraz poprawę wizerunku i estetyki sołectwa Bąków.
- Stanisław Balas w 2004r - za aktywną działalność na rzecz społeczności
lokalnej.
- Bernard Mann w 2005r - za czynne i bezinteresowne wspomaganie organizacji
i stowarzyszeń w sołectwie.
- Jerzy Wacha w 2005r - za długoletnią pracę społeczną, zwłaszcza na rzecz
krzewienia kultury fizycznej.
- Irena Strządała w 2006r - za aktywny udział w życiu społeczno-kulturalnym
sołectwa Bąków.
- Wanda Szwarc w 2007r -za wieloletnią bezinteresowną działalność społeczną
w Kole Gospodyń Wiejskich w Bąkowie i Polskim Komitecie Pomocy Społecznej.
- Hermina Szymiczek w 2007r.- za wieloletnią aktywną działalność w Kole
Gospodyń Wiejskich w Bąkowie i Polskim Komitecie Pomocy Społecznej.
Dla rozwoju sołectwa Bąków przyczynili się również:
- Franciszek Gawłowski - długoletni nauczyciel, założyciel OSP Bąków.
- śp. Paweł Farana - długoletni sołtys, przewodniczący Komitetów budowy
Świetlicy Wiejskiej i elektryfikacji.
- śp. Tadeusz Cieślar - sołtys, długoletni działacz społeczny, honorowy Prezes OSP.
32
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
12. Opieka społeczna i zdrowotna
W Bąkowie nie ma ośrodka zdrowia. Mieszkańcy korzystają z ośrodków
zlokalizowanych w Gminie Strumień oraz w Drogomyślu i Pruchnej. Tam też znajdują
się punkty apteczne oraz gabinety stomatologiczne.
Ośrodki zdrowia w Strumieniu:
1. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "METUS" Sp. z.o.o. w Strumieniu
43-246 Strumień
ul. 1 Maja 18
2.Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "OLMED" w Strumieniu
43-246 Strumień
ul. Ks. Londzina 44
Apteki na terenie gminy Strumień:
1.Apteka "Eskulap"
43-246 Strumień
ul. Ks. Londzina 1
2.Apteka "Nova" w Strumieniu
43-246 Strumień
ul. Rynek 21
Prywatne centra stomatologiczne w Strumieniu:
1. Prywatne Centrum Stomatologii w Strumieniu
43-246 Strumień
ul. Ks. Brzuski 4
2. STOMATOLOGIA SROKOSZ
43-246 Strumień
ul. St. Łuczkiewicza 7
33
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
3. Prywatny Zakład Stomatologiczny
lek. stomatologii Barbara i Jacek Stefańscy
43-246 Strumień
ul. Pocztowa 18a
Jednym z najważniejszych zadań administracji publicznej wszystkich szczebli
jest rozwiązywanie problemów społecznych.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej to instytucja społeczna, która w wielu
swoich rejestrach ma odnotowane przypadki problemów zarówno indywidualnych
mieszkańców, jak i grup społecznych zamieszkujących teren gminy Strumień.
Niewątpliwie rejestr Ośrodka Pomocy Społecznej jest tylko częścią obrazu zjawisk
i problemów występujących w gminie. Nie bez znaczenia jest poznanie przestrzennej
struktury zjawisk i problemów społecznych.
Określenie problemów społecznych gminy jest istotne dla prawidłowo
funkcjonującego
systemu
pomocy
społecznej.
Natomiast
znajomość
zjawisk
i problemów społecznych jest podstawą formułowania społecznej polityki lokalnej.
Tabela 6. Liczba rodzin i osób korzystających z pomocy społecznej w Gminie Strumień.
Rok
Liczba rodzin
Liczba osób, którym
ogółem
przyznano
W tym na wsi
Liczba osób w
rodzinach
świadczenie
2004
389
771
228
1296
2005
390
674
226
1221
2006
322
965
174
1069
2007
335
915
183
1021
Źródło: Dane UM w Strumieniu.
34
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Tabela 7. Powody przyznania pomocy w Gminie Strumień.
Liczba rodzin
Powód trudnej sytuacji życiowej
Liczba osób w
rodzinie
2006
2007r
2006
r.
.
r.
237
213
843
659
Bezdomność
2
2
2
2
Potrzeba ochrony macierzyństwa
16
24
80
120
w tym: wielodzietność
6
9
40
54
Bezrobocie
203
137
761
490
Niepełnosprawność
152
136
383
334
Długotrwała lub ciężka choroba
161
148
465
425
163
115
379
353
61
70
199
193
25
22
154
140
Przemoc w rodzinie
1
4
3
12
Alkoholizm
19
11
64
29
Ubóstwo
2007r.
Sieroctwo
Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu
gospodarstwa domowego - ogółem
w tym: rodziny niepełne
rodziny wielodzietne
Narkomania
Trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu
3
karnego
7
Brak umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży
opuszczającej placówki opiekuńczo - wychowawcze
Trudności w integracji osób, które otrzyma ły status uchodźcy
Zdarzenie losowe
2
8
1
1
Sytuacja kryzysowa
Klęska żywiołowa lub ekologiczna
Sprawienie pogrzebu
Odpłatność za DPS
5
8
5
8
Źródło: Dane UM w Strumieniu.
35
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Strumieniu funkcjonuje od listopada
1990 roku, realizując cele i zadania określone w ustawie o pomocy społecznej z dnia
12 marca 2004r. (Dz. U. Nr 64 poz. 63) oraz ustawie o świadczeniach rodzinnych
z dnia 28 listopada 2003r. (Dz. U. Nr 228 poz. 2255). MOPS ma siedzibę w
Strumieniu przy ulicy Rynek 4, w Ratuszu. W skład pracowników MOPS wchodzą
następujące osoby:
-
kierownik MOPS,
-
główny księgowy,
-
administrator ds. pomocy społecznej,
-
administrator ds. świadczeń rodzinnych,
-
pracownicy socjalni – 5 osób.
Obszar działań pracowników socjalnych pomocy społecznej podzielony jest na
5 rejonów. Na jednego pracownika socjalnego przypada 2358 mieszkańców. W
ramach zadań pomocy społecznej MOPS wykonuje zadania własne gminy oraz
zadania zlecone z zakresu administracji rządowej. Głównym zadaniem MOPS jest
pomoc osobom i rodzinom znajdującym się w trudnych sytuacjach życiowych,
których nie są w stanie pokonać, wykorzystując własne środki, możliwości
i uprawnienia. Pomoc społeczna powinna w miarę możliwości prowadzić do
usamodzielnienia się klientów.
Do głównych problemów społecznych występujących w gminie zaliczamy:
ubóstwo, bezrobocie, niepełnosprawność, uzależnienia, bezradność w sprawach
opiekuńczo – wychowawczych, bezdomność, starzenie się społeczeństwa.
Na terenie gminy znajdują się dwa domy pomocy społecznej:
− Dom Pomocy Społecznej w Strumieniu dla niepełnosprawnych chłopców, który
prowadzony jest przez zgromadzenie sióstr De Notre Dame. Obecnie w Domu jest
umieszczonych 90 chłopców. Przy DPS-ie prowadzona jest szkoła życia.
− Drugi Dom Pomocy Społecznej znajduje się w Drogomyślu. Przeznaczony jest dla
upośledzonych umysłowo mężczyzn.
Na terenie gminy Strumień działają organizacje pozarządowe, których
działalność ukierunkowana jest na pomoc osobom starszym. Do głównych organizacji
należą: Polski Komitet Pomocy Społecznej oraz Polski Związek Emerytów, Rencistów
i Inwalidów.
36
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
III. Analiza SWOT
MOCNE STRONY
SŁABE STRONY
1. Atrakcje turystyczne i przyrodnicze –
las, stawy
lokalnych
2. Zadbana wieś
3. Lokalizacja
2. Brak dostępu mieszkańców do
wsi
przy
aglomeracji
cieszyńskiej
4. Bliskość drogi szybkiego ruchu
5. Potencjał osób w wieku produkcyjnym
6. Wysoki poziom zwodociągowania
7. Pełna dostępność sieci gazowej
8. Nowoczesna infrastruktura społeczna
– dostosowana do potrzeb
mieszkańców
9. Dobrze rozwinięta sieć
telekomunikacyjna
10. Brak przemysłu szkodliwego dla
środowiska
11. Miejsca pracy w przemyśle rolno –
spożywczym
1. Niezadowalająca jakość dróg
kanalizacji sanitarnej
3. Brak bezpiecznego przejścia dla
pieszych przez DK 81
4. Niewystarczająca oferta dla
młodzieży i dorosłych w sferze
możliwości spędzania wolnego
czasu – brak lokali
5. Potrzeba remontu sali widowiskowej
przy OSP w Bąkowie
6. Potrzeba budowy placu zabaw dla
dzieci
7. Zły stan boiska sportowego
8. Występowanie dzikich wysypisk
śmieci
9. Brak bazy noclegowej i punktów
gastronomicznych
3
37
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
SZANSE
1. Duża podaż wykwalifikowanej siły
roboczej
ZAGROŻENIA
1. Brak środków finansowych
umożliwiających realizację
2. Przygotowane planistycznie tereny
inwestycji w zakresie infrastruktury
przeznaczone pod aktywizację
technicznej, drogowej, społecznej.
gospodarczą i budownictwo
mieszkaniowe
3. Pozyskanie zewnętrznych
2. Wzrost zanieczyszczeń
komunikacyjnych i pogorszenie
ruchu drogowego i pieszego
inwestorów
4. Możliwość pozyskiwania
zewnętrznych środków na
finansowanie inwestycji w przemyśle
i rolnictwie
5. Możliwość rozwoju agroturystyki –
promocja wsi
6. Poprawa jakości dróg lokalnych
7. Zauważalna tendencja do
przenoszenia się mieszkańców
dużych aglomeracji do mniejszych
miejscowości
3
38
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
IV. Diagnoza aktualnej sytuacji wsi
Wyszczególnienie
Opis
Malownicze położenie – lasy, stawy, dobre usytuowanie
Co wyróżnia wieś?
– bliskość aglomeracji miejskiej oraz drogi szybkiego
ruchu
Jakie pełni funkcje?
Kim są mieszkańcy?
Funkcje mieszkalne, rekreacyjne, usługowe, edukacyjne
Społeczność mocno związana z obszarem miejscowości,
przedsiębiorczy mieszkańcy
W jaki sposób są zorganizowani
Zintegrowana społeczność, angażująca się w ważne dla
mieszkańcy i wieś?
Bąkowa przedsięwzięcia
Głównie praca w
Jakie jest źródło utrzymania?
Jakie jest rolnictwo i gospodarka?
§
w Strumieniu,
§
w gminnych jednostkach organizacyjnych
§
własna działalność usługowa
Gospodarka oparta na małych podmiotach
gospodarczych prowadzących różne usługi
Jakie obyczaje i tradycje są
Kultywowane są tradycje związane ze świętami
kultywowane?
kościelnymi, działalność Koła Gospodyń Wiejskich
Jaki jest stan zabytków?
Niezadowalający stan zabytków
Jaki jest stan infrastruktury
technicznej?
Wieś w pełni zwodociągowana, brak skanalizowania wsi
Zajęcia pozalekcyjne, imprezy kulturalne, działalność
Co proponujemy dzieciom i
świetlicy środowiskowej (gry komputerowe, zabawy
młodzieży?
zręcznościowe, mecze pingpongowe), działalność
Ludowego Klubu Sportowego „Zryw Bąków”
Jakie są powiązania
komunikacyjne?
Miejscowość jest obsługiwana przez PKS Cieszyn
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z UM w Strumieniu
3
39
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
V. Wizja rozwoju wsi
Wyszczególnienie
Opis
Wykształcone społeczeństwo, dbałość o estetykę,
Co ma wyróżniać wieś?
środowisko naturalne, dbałość i pielęgnowanie dorobku
kulturowego również przez ludność napływową
Mieszkalne, agroturystyczne, z pełną infrastrukturą
Jakie ma pełnić funkcje?
drogową, techniczną i społeczną, dostęp do podstawowych
usług lokalnych, rozwój gospodarki
Kim mają być mieszkańcy?
Dobrze wykształconą, zintegrowaną społecznością
W jaki sposób mają być
Ważna jest ciągła integracja mieszkańców oraz
zorganizowani mieszkańcy i wieś?
podtrzymywanie tradycji lokalnych
Co ma być źródłem utrzymania?
Nowoczesne zakłady produkcyjne, usługi, handel,
nowoczesne rolnictwo ekologiczne
Jakie ma być rolnictwo i
Rolnictwo ekologiczne, dobrym kierunkiem rozwoju będzie
gospodarka?
rozwój nowoczesnych zakładów produkcyjnych
Jakie obyczaje i tradycje powinny
być kultywowane?
Dożynki, odpusty
Jaki powinien być stan otoczenia i
Pełne skanalizowanie wsi, wyremontowane zabytki,
środowiska?
wyremontowane drogi wraz z infrastruktura towarzyszącą
Co zaproponujemy dzieciom i
młodzieży?
Jakie mają być powiązania
komunikacyjne?
Budowa placów zabaw, organizacja większej ilości imprez
kulturalnych, szersza działalność KGW i świetlicy
środowiskowej
Częstsze połączenia bezpośrednie z Cieszynem
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z UM w Strumieniu
4
40
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
VI. Zidentyfikowane problemy
W
wyniku
przeprowadzonych
konsultacji
z
mieszkańcami
Bąkowa
do
najważniejszych problemów Bąkowa należy zaliczyć:
1. NIEZADOWALAJĄCA JAKOŚĆ DRÓG LOKALNYCH I CHODNIKÓW
2. BRAK OŚWIETLENIA W MIEJSCOWOŚCI
3. BRAK DOSTĘPU DO KANALIZACJI
4. CZĘSTE PODTOPIENIA GOSPODARSTW DOMOWYCH, SPOWODOWANE
PŁASKIM UKSZTAŁTOWANIEM TERENU
5. NIEWYSTARCZAJĄCA OFERTA KULTURALNA – POTRZEBA REMONTU
SALI WIDOWISKOWEJ PRZY OSP W BĄKOWIE I BUDOWY PLACÓW
ZABAW
Aby Bąków mógł stanąć do rywalizacji gospodarczej z cywilizacją krajów Unii
Europejskiej, musi dążyć do zrównoważonego rozwoju. Niezbędnym, w tej sytuacji,
jest zapewnienie przede wszystkim wielofunkcyjności rolnictwa, zwiększenie funkcji
gospodarczych i społecznych, ochrony środowiska, poprawa warunków życia
ludności. Żeby osiągnąć w Bąkowie poziom zrównoważenia we wszystkich tych
dziedzinach, koniecznym jest skoncentrowanie się na rozwiązaniu zidentyfikowanych
wcześniej problemów.
4
41
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
VII. Opis inwestycji na lata 2011 – 2017
Inwestycje ujęte w poniższej tabeli zostały ułożone według hierarchii ważności realizacji inwestycji dla mieszkańców.
Nazwa zadania
Podmioty
Cel realizacji
Możliwości finansowania
inwestycji
uczestnicząc
e/partnerzy
Czas
Koszt realizacji
realizacji
w PLN
- RPO dla Woj. Śląskiego: Priorytet III. Turystyka
Modernizacja
Sali
Widowiskowej
przy OSP w Bąkowie
Rozwój infrastruktury
Działanie 3.3.2. Infrastruktura okołoturystyczna –
kultury
podmioty publiczne (85%)
Urząd Miejski
- PROW; Oś III: Jakość życia na obszarach wiejskich i
w Strumieniu
2008– 2013
2 827 115,15
2008 –2012
39 675,71
w
miejscowości
różnicowanie gospodarki wiejskiej
Działanie: Odnowa i rozwój wsi
Edukacja
dzieci
i
- PROW; Oś III: Jakość życia na obszarach wiejskich i
Place zabaw (przy Szkole
młodzieży,
różnicowanie gospodarki wiejskiej
Urząd Miejski
Podstawowej oraz świetlicy
zagospodarowanie ich
Działanie: Odnowa i rozwój wsi
w Strumieniu
środowiskowej)
czasu wolnego.
ZREALIZOWANO
42
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Nazwa zadania
Podmioty
Cel realizacji
Możliwości finansowania
inwestycji
uczestnicząc
e/partnerzy
Czas
Koszt realizacji
realizacji
w PLN
2011 –2014
500 000
2011 –2016
40 000 000
- RPO dla Woj. Śląskiego; Priorytet IX. Zdrowie i
Generalny remont płyty boiska do
Rozwój infrastruktury
rekreacja
Działanie
piłki nożnej wraz z budową trybun
sportowej
sportowa (85%)
9.3.
Lokalna
infrastruktura
Ludowy Klub
Sportowy
- PROW; Oś III: Jakość życia na obszarach wiejskich i
„Zryw Bąków”
różnicowanie gospodarki wiejskiej
Działanie: Odnowa i rozwój wsi
Budowa kanalizacji sanitarnej w
Możliwość korzystania
- Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej
sołectwie Bąków wraz z
przez ludność Bąkowa
Kredyty mogą być udzielane do wysokości 80%
Urząd Miejski
odtworzeniem nawierzchni dróg
sieci
wartości
w Strumieniu
kanalizacji
sanitarnej.
kosztorysowej
zadania
inwestycyjnego
brutto, jednakże maksymalna jednostkowa kwota
kredytu nie może przekroczyć 400 tys. zł.
Gmina
posiada
opracowaną
- kredyty z Europejskiego Banku Inwestycyjnego
§
koncepcję
kanalizacyjna,
do
50%
kosztów
-
przy
projektach
nie
finansowanych środkami unijnymi;
na
§
do 90% kosztów (łącznie ze środkami unijnymi) -
podstawie której sieć
przy projektach dofinansowanych z funduszy
ta będzie budowana w
unijnych.
Bąkowie
(w
miejscowości nie ma
- Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju
§
kredyt w wysokości od 150 tys. do 5 mln EURO;
43
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Nazwa zadania
Podmioty
Cel realizacji
Możliwości finansowania
inwestycji
sieci kanal.)
uczestnicząc
e/partnerzy
§
okres kredytowania od 5 do 15 lat;
§
oprocentowanie zmienne powyżej WIBOR-u;
Czas
Koszt realizacji
realizacji
w PLN
2011-2016
150 000
2011-2016
300 000
- Fundacja Wspomagania Wsi
Maksymalna wartość kredytu ze środków Fundacji to
50% wartości brutto inwestycji.
- Program Rozwoju Obszarów Wiejskich; Oś. 3.
Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie
gospodarki wiejskiej; Działanie: Podstawowe usługi
dla gospodarki i ludności wiejskiej
- Śląski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007
-2013;
Priorytet
V.
Środowisko,
Działanie
5.1.
Gospodarka wodno-ściekowa (85%)
Budowa parkingu przy Kaplicy
Poprawa
wizerunku
Ewangelickiej
miejscowości
- PROW; Oś III: Jakość życia na obszarach wiejskich i
różnicowanie gospodarki wiejskiej Działanie: Odnowa
i rozwój wsi
Parafia
Ewangelicko –
Augsburska
Budowa parkingu przy Kościele
Poprawa
wizerunku
Katolickim
miejscowości
- PROW; Oś III: Jakość życia na obszarach wiejskich i
Parafia
różnicowanie gospodarki wiejskiej Działanie: Odnowa
Rzymsko –
i rozwój wsi
Katolicka w
Bąkowie
44
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Nazwa zadania
Podmioty
Cel realizacji
Możliwości finansowania
inwestycji
Wykonanie planu miejscowości
Poprawa
wizerunku
(mapa)
miejscowości poprzez
uczestnicząc
e/partnerzy
różnicowanie gospodarki wiejskiej
Urząd Miejski
realizacji
w PLN
2011 –2016
5 929,20
w Strumieniu
Z mapą Bąkowa
Działanie: Odnowa i rozwój wsi
Poprawa
- PROW; Oś III: Jakość życia na obszarach wiejskich i
bezpieczeństwa
różnicowanie gospodarki wiejskiej Działanie: Odnowa
Urząd Miejski
mieszkańców Bąkowa
i rozwój wsi
w Strumieniu
oraz
Koszt realizacji
- PROW; Oś III: Jakość życia na obszarach wiejskich i
ustawienie tablicy inf.
Oświetlenie ulicy Głównej w Bąkowie
Czas
ZREALIZOWANO
2011-2012
104 000
2011-2016
200 000
poprawa
wizerunku wsi.
Remont szkoły i infrastruktura wokół
Rozwój infrastruktury
- Regionalny Program Operacyjny dla Woj. Śląskiego;
(ogrodzenie, boisko, parking, plac
edukacyjnej; poprawa
Priorytet VIII. Infrastruktura edukacyjna Działanie
Urząd Miejski
zabaw)
warunków kształcenia
8.2. Infrastruktura placówek oświaty (85%)
w Strumieniu
dzieci i młodzieży z
- Kredyty Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi
Bąkowa
Polskiej na inwestycje w zakresie wiejsko – gminnych
szkół
podstawowych,
gimnazjów
i
liceów
oraz
zawodowych
Kredyt może być udzielony do wysokości 80%
wartości
kosztorysowej
zadania
inwestycyjnego,
jednakże maksymalna jednostkowa kwota kredytu nie
może przekroczyć 700 tys. zł.
45
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Podmioty
Cel realizacji
Nazwa zadania
Możliwości finansowania
inwestycji
uczestnicząc
e/partnerzy
Budowa chodnika przy ulicy Głównej
Poprawa estetyki wsi
- Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej –kredyty,
w Bąkowie – droga powiatowa
oraz
Kredyty mogą być udzielane do wysokości 80%
Urząd Miejski
(w obie strony)
bezpieczeństwa dzieci
wartości
w Strumieniu
i
brutto, max. kwota kredytu nie może przekroczyć 500
poprawa
dorosłych
mieszkańców wsi
kosztorysowej
zadania
inwestycyjnego
Czas
Koszt realizacji
realizacji
w PLN
2011 –2016
300 000
tys. zł.
- Śląski Regionalny Program Operacyjny; Priorytet
VII.
Transport
rozbudowa
Działanie
sieci
Modernizacja
drogowej,
i
7.1.
Modernizacja
Poddziałanie
rozbudowa
i
7.1.2.
infrastruktury
uzupełniającej kluczową sieć drogową (85% kosztów
kwalifikowalnych)
Remont ul. Słonecznej w Bąkowie
Poprawa estetyki wsi
- Śląski Regionalny Program Operacyjny; Priorytet
wraz z kanalizacją deszczową
oraz
VII.
poprawa
Transport
bezpieczeństwa dzieci
rozbudowa
i
Modernizacja
dorosłych
mieszkańców wsi
Działanie
sieci
drogowej,
i
7.1.
Modernizacja
Poddziałanie
rozbudowa
165 329,74
i
Urząd Miejski
7.1.2.
w Strumieniu
2009-2012
ZREALIZOWANO
infrastruktury
uzupełniającej kluczową sieć drogową (85% kosztów
kwalifikowalnych)
46
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Cel realizacji
Nazwa zadania
inwestycji
umiejętności
Podmioty
Możliwości finansowania
uczestnicząc
e/partnerzy
Stworzenie ogólnodostępnych
Rozwój
punktów do Internetu
informatycznych
Społeczeństwo
mieszkańców wsi
Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego
Czas
Koszt realizacji
realizacji
w PLN
2009-2017
80 000
- Śląski Regionalny Program Operacyjny; Priorytet II.
informacyjne,
Działanie
2.1.
Urząd Miejski
w Strumieniu/
Starostwo
Powiatowe
VII.I Zadania nieujęte w wykazie Planu Odnowy Miejscowości Sołectwa Bąków
Nazwa zadania
Cel realizacji
Podmioty
inwestycji
Budowa śluzy na Łęgu w Bąkowie
Uniknięcie
Możliwości finansowania
Czas realizacji
Koszt
uczestniczące/
realizacji w
partnerzy
PLN
podtopień
budynków
PROW; Oś. 3. Jakość życia na obszarach wiejskich i
Śląski Zarząd
różnicowanie gospodarki wiejskiej; Dział.: Podstawowe
Melioracji i
usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej
2011 – 2016
300 000
2011 - 2016
250 000
Urządzeń
Wodnych
Oczyszczanie
i
konserwacja
rowów
wzdłuż dróg każdego rodzaju w tym
Poprawa estetyki wsi
Budżet gminy
Urząd Miejski w
Strumieniu
również rowów polnych
47
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BĄKÓW
Nazwa zadania
Cel realizacji
Podmioty
inwestycji
Oznakowanie
zainstalowanie
drogowego,
terenu
wokół
szkoły,
systemu
oświetlenia
montaż
progów
zwalniających na drogach gminnych
Możliwości finansowania
Poprawa
Budżet gminy
realizacji w
partnerzy
PLN
Urząd Miejski w
Strumieniu/
młodzieży
Wojewódzki
mieszkańców sołectwa
Koszt
uczestniczące/
bezpieczeństwa dzieci i
oraz
Czas realizacji
2011-2016
60 000
2011 – 2016
250 000
Ośrodek Ruchu
Drogowego
Cmentarz: budowa alei głównej wraz z
Poprawa estetyki wsi i
poboczami,
cmentarza
budowa
zaplecza
gospodarczego wraz z sanitariatem oraz
parkingu
Budżet gminy
Urząd Miejski w
Strumieniu/
Parafia Rzymsko
– Katolicka w
Bąkowie
48
VIII.OPIS I CHARAKTERYSTYKA OBSZARÓW O
SZCZEGÓLNYM ZNACZENIU DLA ZASPOKOJENIA
POTRZEB MIESZKAŃCÓW, SPRZYJAJĄCYCH
NAWIĄZYWANIU KONTAKTÓW SPOŁECZNYCH, ZE
WZGLĘDU NA ICH POŁOŻENIE ORAZ CECHY
FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNE, W SZCZEGÓLNOŚCI
POPRZEZ ODNAWIANIE LUB BUDOWĘ PLACÓW
PARKINGOWYCH, CHODNIKÓW LUB OŚWIETLENIA
ULICZNEGO
Obszarem o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców
sołectwa Bąków jest obiekt sali widowiskowej przy OSP w Bąkowie i teren
przylegający bezpośrednio do tego obiektu, znajdujące się przy głównej drodze
przebiegającej przez sołectwo. W miejscu tym odbywają się wszystkie wydarzenia
kulturalne wsi integrujące lokalną społeczność. W budynku OSP w Bąkowie mieści się
też świetlica środowiskowa będąca częścią Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury
w Strumieniu, która prowadzi zajęcia kulturalne dla uczęszczających tam dzieci oraz
młodzieży i jest organizatorem większości przedsięwzięć odbywających się w sali
widowiskowej. Jest to miejsce spotkań, edukacji i kultury mieszkańców młodszych
i starszych sołectwa.
Przedmiotem planowanej do realizacji inwestycji jest modernizacja budynku w
którym znajduje się Sala Widowiskowa przy OSP w Bąkowie wraz z zapleczem
gastronomicznym, sanitarnym, korytarzami, pomieszczeniem świetlicy, kotłownią
i zagospodarowaniem terenu przylegającego do budynku. Jej celem jest wzbogacenie
i poprawa dostępności oferty kulturalnej w Gminie Strumień, przyczyniająca się do
zachowania dziedzictwa kulturowego. Obecnie obiekt pełni funkcję jedynego ośrodka
kulturalno-rozrywkowego w sołectwie Bąków, jednak z powodu złych warunków
technicznych jest coraz rzadziej wykorzystywany. W wyniku prac modernizacyjnych
powstanie nowoczesna infrastruktura kulturalna wraz z zapleczem gastronomicznym
i sanitarnym, przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych ( wejścia do
budynku, WC) . Wykonana zostanie klatka schodowa prowadząca do pomieszczeń
wykorzystywanych przez członków OSP. Zmieni się również zagospodarowanie
terenu otoczenia budynku co umożliwi kompleksową realizację istniejącego oraz
49
nowego programu kulturalnego. Powstanie utwardzony plac i tarasy umożliwiające
organizację imprez plenerowych, parking ( dla użytkowników Sali), teren zielony oraz
ścieżki
dojazdowe.
Na
zewnątrz
wybudowany
też
będzie
nowy
osadnik
bezodpływowy (na ścieki), nastąpi obniżenie poziomu terenu wokół budynku
i utwardzenie zjazdu z ul. Żniwnej. Stan techniczny budynku zostanie poprawiony
poprzez naprawę pęknięć ścian i stropów, umocnienia ścian, wymianę elementów
wykończenia podłóg, wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, ocieplenie ścian
i stropodachów budynku, nowe rynny oraz rury spustowe, rozbiórkę sceny,
modernizację i poprawę funkcjonalności zaplecza gastronomicznego, uzyskanie
niezbędnych wymogów normowych dla sanitariatów, nowe instalacje CO, wodnakanalizacyjną, elektryczną wew., sanitarną, mechaniczną, wyrównanie poziomu
posadzki w kotłowni do poziomu terenu, rozebranie uszkodzonych elementów
konstrukcyjnych i wykonanie nowej konstrukcji w kotłowni i magazynie opału.
Zmodernizowany obiekt przyczyni się do zwiększenia działalności edukacyjnej
i kulturalnej świetlicy środowiskowej, co pozwoli na trwałą integrację wokół
tożsamości
regionalnej
mieszkańców.
Pielęgnowanie
istniejącego
dziedzictwa
kulturowego, tradycji, historii, osiągnięć kulturalnych, lokalnych obyczajów pozwoli
na wzmocnienie identyfikacji ludzi z miejscem, w którym żyją. Powstanie
wielofunkcyjny ośrodek społeczno – kulturalny przygotowany do skutecznego
organizowania i integrowania życia oraz wspierania inicjatyw o znaczeniu lokalnym i
regionalnym.
Obszarem o szczególnym znaczeniu jest teren wokół Szkoły Podstawowej
i świetlicy środowiskowej. W związku z tym istotne znaczenie ma zadanie „Place
zabaw (przy Szkole Podstawowej oraz świetlicy środowiskowej)”. Powstał plac zabaw
przy świetlicy środowiskowej i szkole podstawowej, co wpłynęło na poprawę jakości
życia na terenie sołectwa, ma istotne znaczenie dla dzieci i młodzieży, pozwala na
zagospodarowanie
ich
czasu
wolnego,
sprzyja
w
nawiązywaniu
kontaktów
społecznych.
Kolejnym obszarem o szczególnym znaczeniu jest teren wokół boiska a co za tym
idzie istotne znaczenie ma zadanie „Generalny remont płyty boiska do piłki nożnej
wraz z budową trybun”. Na terenie boiska odbywają się zawody sportowe, mecze,
50
festyny oraz imprezy plenerowe na większą skalę ponieważ teren ten jest
powierzchniowo dogodny do rozłożenia namiotu czy zadaszenia.
Ważnymi zadaniami są również „Budowa parkingu przy Kaplicy Ewangelickiej”,
„Budowa parkingu przy kościele katolickim”, „Oświetlenie ulicy Głównej w Bąkowie”,
„Budowa chodnika przy ulicy Głównej w Bąkowie
- droga powiatowa ( w obie
strony)”. Celem realizacji zadań jest polepszenie infrastruktury technicznej, poprawa
bezpieczeństwa pieszych oraz podniesienie estetyki przestrzeni publicznej. Inwestycje
służyć będą mieszkańcom, przybyłym turystom i zaproszonym gościom. Powstałe
w ramach inwestycji parkingi przyczynią się do poprawy dostępności do centrum
miejscowości. Umożliwią większej liczbie mieszkańców i turystów skorzystanie
z położonych blisko centrum i w centrum obiektów sprzyjających nawiązywaniu
kontaktów społecznych, korzystanie z obiektów użyteczności publicznej.
Powyższe zadania wymienione jako obszary o szczególnym znaczeniu sprzyjają
nawiązywaniu kontaktów społecznych, umożliwiają rozwój tożsamości społeczności
wiejskiej, przyczyniają się do integracji i zacieśniania więzi pomiędzy mieszkańcami
poprzez
wspólne
wydarzenia,
imprezy
i
spotkania
kulturalne,
edukacyjne
i rozrywkowe.
51
IX. Zarządzanie
1. Wdrażanie
Stworzenie systemu zarządzania realizacją Planu ma decydujący wpływ na
utrzymanie wysokiej dynamiki w całym procesie wdrażania. Stopniowe wygasanie
entuzjazmu towarzyszącego procesowi tworzenia Planu wśród samorządu oraz
mieszkańców bez odpowiedniego systemu mogłoby „doprowadzić Plan na półkę”
wraz z innymi, nieprzydatnymi dokumentami w stosunkowo krótkim czasie. System,
o którym mowa, to przede wszystkim:
•
doskonalenie istniejących i tworzenie nowych instrumentów realizacji,
•
monitorowanie realizacji celów i projektów,
•
zmiany i aktualizacja Planu.
Faza wdrażania Planu Odnowy Miejscowości dla Bąkowa rozpocznie się po
przyjęciu dokumentu na zebraniu wiejskim w Bąkowie, a następnie zostanie
zatwierdzony na sesji Rady Miejskiej w Strumieniu. Odpowiedzialność za wdrażanie
Planu ponosi Burmistrz Gminy Strumień.
W celu wprowadzenia jak najlepszej procedury aplikowania o środki Unii
Europejskiej, powołany zostanie zespół odpowiedzialny przede wszystkim za
zarządzanie, koordynację i wdrażanie poszczególnych zadań inwestycyjnych ujętych
w dokumencie.
Instrumenty realizacji
Najważniejszym narzędziem realizacji Planu jest budżet gminy. Stopniowe
tworzenie
budżetu
zadaniowego
powinno
usprawnić
zarządzanie
środkami
publicznymi oraz stworzyć czytelny obraz operacji finansowych przeprowadzanych
przez
Radę Miejską w
Strumieniu.
Dynamika
wdrażania
Planu
ma
swoje
odzwierciedlenie w kolejnych budżetach. Zadania wynikające z Planu realizowane ze
środków budżetowych można stosunkowo łatwo zidentyfikować.
Kolejnym
instrumentem
jest
tworzenie
dobrego
klimatu
dla
rozwoju
przedsiębiorczości, wyzwalanie lokalnych inicjatyw gospodarczych. Usatysfakcjonuje
52
to mieszkańców pod względem rynkowym jak i ekonomicznym oraz przysporzy
budżetowi kolejnych podatników.
Ważne jest także stosowanie tak zwanego „montażu finansowego” przy dużych
inwestycjach, to znaczy kumulacji środków pochodzących z różnych źródeł na
realizację kolejnych zadań wynikających z planu. Stopniowe przechodzenie od
konstruowania budżetu według dotychczasowych reguł do tworzenia budżetu
zadaniowego.
W
końcu
miejscowości
istotne
i
jest
gminy
stworzenie
jako
odpowiedniego
całości,
(osiągnięcia
systemu
marketingu
samorządu,
lokalnych
przedsiębiorców, organizacji społecznych, mieszkańców i zasobów). Ułatwi to
prowadzenie promocji wewnętrznej - skierowanej do mieszkańców gminy oraz
promocji zewnętrznej.
2. Monitorowanie
W celu sprawnego i efektywnego wdrażania „Planu Odnowy Miejscowości
Bąków”, konieczne jest ciągłe monitorowanie efektów rzeczowych projektów
wchodzących w zakres Planu oraz wydatków ponoszonych na ich realizację. Proces
monitorowania obejmie analizę danych, które obrazować będą tempo i stan
zaawansowania
wdrażanych
projektów.
Za
proces
monitorowania
będzie
odpowiedzialny Zastępca Burmistrza Miasta oraz Referat Inwestycji i Rozwoju, który
pełnił
będzie
funkcję
zespołu
zadaniowego
ds.
wdrażania
„Planu
Odnowy
Miejscowości Bąków”. Każdorazowo po zakończeniu realizacji danego projektu
Referat Inwestycji i Rozwoju opracuje indywidualny raport końcowy. Raporty
końcowe dla poszczególnych projektów będą opiniowane przez Zastępcę Burmistrza
Miasta i przedkładane Burmistrzowi Miasta. Raz na dwa lata Burmistrz będzie
przedkładać
opracowanie
pt.
„Raport
na
temat
wdrażania
Planu
Odnowy
Miejscowości Bąków” Radzie Miejskiej w Strumieniu.
Monitoring wspomaga proces zarządzania i dostarcza informacji o postępie
realizacji i efektywności wdrażania zadań wynikających z Planu - począwszy od
pojedynczego projektu, poprzez cel i priorytet, a skończywszy na osiąganych
efektach. W zależności od charakteru dostarczanych danych, monitoring dzielimy
na rzeczowy i finansowy.
53
Monitoring rzeczowy
Monitoring rzeczowy dostarcza danych obrazujących postęp we wdrażaniu Planu
oraz umożliwiających ocenę jego wykonania w odniesieniu do celów w Planie. Dane
skwantyfikowane, obrazujące postęp we wdrażaniu oraz rezultaty tych działań
zostały podzielone na trzy kategorie:
Wskaźniki produktu
Odnoszą się one do rzeczowych efektów działalności i liczone w jednostkach
materialnych, np. długość nowo budowanych dróg; liczba budynków poddanych
renowacji; ilość firm, które otrzymały pomoc, itp.
Wskaźniki rezultatu
Wskaźniki rezultatu odpowiadają bezpośrednim i natychmiastowym efektom
wynikającym z wdrożenia Planu. Takie mierniki mogą przybierać formę wskaźników
materialnych (skrócenie czasu podróży, liczba mieszkańców objętych selektywną
zbiórką odpadów, liczba wypadków drogowych, itp.) lub finansowych (zwiększenie
sprzedaży eksportowej firm objętych danym działaniem, zmniejszenie nakładów na
bieżące remonty obiektów zabytkowych itp.).
Wskaźniki oddziaływania
Obrazują one konsekwencje Planu wykraczające poza natychmiastowe efekty
dla bezpośrednich beneficjentów. Oddziaływanie może odnosić się do efektów
związanych bezpośrednio z podjętym działaniem, chociaż pojawiających się po
pewnym czasie (oddziaływanie bezpośrednie), jak i do efektów długookresowych,
oddziałujących
zrealizowanego
na
szerszą
działania
populację
(oddziaływanie
i
pośrednio
pośrednie).
tylko
wynikających
Przykładowe
ze
wskaźniki
oddziaływania to liczba innowacji wprowadzonych przez wsparte firmy czy instytucje
w czasie 18 miesięcy po zakończeniu projektu (oddziaływanie bezpośrednie), czy
wskaźnik zatrudnienia 24 miesiące od zakończenia realizacji projektu (oddziaływanie
pośrednie).
54
Monitoring finansowy
Monitoring finansowy dostarcza danych dotyczących finansowych aspektów
realizacji
Planu,
będących
podstawą
do
oceny
sprawności
wydatkowania
przeznaczonych na niego środków. Burmistrz prowadzi ciągły monitoring finansowy
podjętych zadań, sporządza raporty, które prezentuje Radzie Miejskiej podczas
kolejnych planowych Sesji Rady (wydatki poniesione w okresie objętym raportem,
wydatki poniesione od początku realizacji zadania, stopień realizacji zadania w %).
55
Sposoby oceny Planu Odnowy Miejscowości Sołectwa Bąków
Ocena Planu Odnowy Miejscowości Sołectwa Bąków prowadzona będzie na
podstawie składanych raportów z prowadzonego, monitoringu rzeczowego i
finansowego,
opisu
rozbieżności,
jeśli takie
powstaną pomiędzy
planem
a
wdrożeniem zadania oraz analizą przyczyn i skutków rozbieżności. Dodatkowo
raporty zawierać będą informacje nt. postępu realizacji planu finansowego w okresie
sprawozdawczym oraz prognozę w tym zakresie na rok następny.
Miernikami w prowadzonej ocenie będą wskaźniki np. nakład finansowy na 1 km
drogi. Ocena dokonana będzie w sprawozdaniu rocznym, które Burmistrz składa
Radzie Miejskiej w Strumieniu podczas sesji, na której udzielane jest absolutorium za
działania w roku poprzednim. Ocena szczegółowa zadań Wynikających z Planu
nastąpi po zakończeniu i rozliczeniu inwestycji.
O Planie Odnowy Miejscowości dla Bąkowa, jak również o rozpoczynanych
zadaniach, ich przebiegu i zakończeniu wszyscy mieszkańcy będą szczegółowo
informowani. Informacje będą upowszechniane za pośrednictwem prasy zarówno
regionalnej jak i lokalnej oraz zwyczajowo na tablicy ogłoszeń i stronie internetowej
Urzędu Miasta oraz bezpośrednio przez władze gminy na różnego typu zebraniach.
56
X. Bibliografia
Przy przygotowywaniu Planu Odnowy Miejscowości dla Bąkowa wykorzystano
następujące materiały:
1. Strategia Rozwoju Gminy Strumień 2005 – 2013
2. Gminny Program Ochrony Środowiska dla Gminy Strumień 2005
3. Gminny Program Gospodarki Odpadami dla Gminy Strumień 2005
4. Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Strumień
na lata 2005 – 2010
5. Sprawozdanie z działalności Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Strumieniu z lat 2004 – 2007
6. Dane uzyskane z Urzędu Miasta w Strumieniu
7. Dane Głównego Urzędu Statystycznego
8. „Zarys dziejów Bąkowa – Rychułda. Próba monograficzna” I. Strządała,
J. Górski, Bąków – Hołdunów 2006r.
57
XI. Spis zdjęć i tabel
Spis zdjęć:
1. Fragment z mapy Gminy Strumień - s.5
2. Gmina Strumień wraz z miejscowością Bąków – s.6
3. Kamień
graniczny
na
płn.
–
zach.
części
Rychułda
sąsiadujący
z
Pielgrzymowicami przy ul. Jeżynowej – s.14
4. Kamień graniczny znajduje się w załamaniu lasu Zbytkowa z Bąkowem – s.14
5. Kościół rzymsko – katolicki pw. Miłosierdzia Bożego w Bąkowie – s.16
6. Pamiątkowy Krzyż „Ku pamięci poległym tu żołnierzom” przy ul. Młynarskiej –
s.17
7. Ołtarz z piaskowca w Ewangelickim Domu Modlitwy – s.18
8. Ewangelicki Dom Modlitwy – s.18
9. Cmentarz komunalny w Bąkowie – s.18
10. Sala widowiskowa przy OSP w Bąkowie – s.19
11. OSP w Bąkowie – s.26
12. Szkoła Podstawowa w Bąkowie z dobudowaną salą gimnastyczną oddaną do
użytku w 1999 roku – s.29
13. Szkoła Podstawowa w Bąkowie – s.29
Spis tabel i wykresów:
1. Tabela 1. Udział % poszczególnych rodzajów gleb w Gminie Strumień – s.9
2. Tabela 2. Wykaz firm zlokalizowanych na terenie Sołectwa Bąków – s.11
3. Tabela 3. Wykaz dróg przebiegających przez Bąków – s.23
4. Tabela 4. Liczba dzieci w Przedszkolu w Bąkowie od 2004 roku – s. 27
5. Tabela 5. Liczba uczniów w Szkole Podstawowej w Bąkowie od 2005 roku
– s.28
6. Tabela 6. Liczba rodzin i osób korzystających z pomocy społecznej w
Gminie Strumień – s.31
7. Tabela 7. Powody przyznania pomocy w Gminie Strumień – s.32
8. Wykres 1. Ludność Sołectwa Bąków w przedziałach wiekowych – s.20
9. Wykres 2. Mieszkańcy Sołectwa Bąków wg grup ekonomicznych – s.21.
58
XII. Spotkania mieszkańców Bąkowa
Lista obecności uczestników konsultacji Planu Odnowy Miejscowości Bąków –
Warsztat I – Bąków 03.03.2008 rok
1. Anna Grygierek – Burmistrz Strumienia
2. Balas Stanisław – sołtys, radny Miasta Strumień
3. Hus Marian – radny Miasta Strumień
4. Gabryś Stanisław – członek Rady Sołeckiej
5. Wacha Sławomir – Prezes LKS „Zryw Bąków”
6. Małgorzata Orawska – dyrektor SP Bąków
7. Grażyna Jurecka - mieszkaniec
8. Krystyna Kiełbasa – członek Rady Sołeckiej
9. Leokadia Rychły – instruktor świetlicy środowiskowej
10. Mariusz Balas – sekretarz OSP Bąków
11. Radecki Adam - mieszkaniec
12. Kożdoń Tadeusz – członek Rady Sołeckiej
13. Soboszek Alina – członek Rady Sołeckiej
14. Czyż Adam – członek Rady Sołeckiej
15. Greń Czesław – przewodniczący Rady Miejskiej Strumienia
16. Ewa Kuboszek – Owsiany – UM Strumień
17. Jadwiga Wiśniewska - mieszkaniec
18. Hawełka Barbara – mieszkaniec
19. Bożena Cebula – Agencja Wspierania Inicjatyw Lokalnych S.A.
2o. Katarzyna Foryś – Agencja Wspierania Inicjatyw Lokalnych S.A.
Lista obecności uczestników konsultacji Planu Odnowy Miejscowości Bąków Warsztat
II – Bąków 18.03.2008 r.
1. Gabryś Stanisław – członek Rady Sołeckiej
2. Czyż Adam – członek Rady Sołeckiej
3. Radecki Adam - mieszkaniec
59
4. Szczypka Józef - członek Rady Sołeckiej
5. Kiełbasa Krystyna - członek Rady Sołeckiej
6. Roman Greń - wiceburmistrz Strumienia
7. Marian Hus - członek Rady Sołeckiej, radny Miasta Strumień
8. Soboszek Alina - członek Rady Sołeckiej
9. Ewa Kuboszek – Owsiany – UM Strumień
10. Balas Stanisław – sołtys, radny Miasta Strumień
11. Bożena Cebula – Agencja Wspierania Inicjatyw Lokalnych S.A.
12. Anna Jagiełło - Agencja Wspierania Inicjatyw Lokalnych S.A.
Przewodniczący Rady
Czesław GREŃ
60

Podobne dokumenty