Enmannsbedriften i bygge- og anleggsbransjen
Transkrypt
Enmannsbedriften i bygge- og anleggsbransjen
Polsk utgave Best.nr. 585-POL FIRMA JEDNOOSOBOWA w branży budowlanej Bezpieczne i lepsze środowisko pracy Co i dlaczego? SPIS TREŚCI Niniejsza broszura przeznaczona jest dla osób prowadzących samodzielną działalność w branży budowlanej. Abyś mógł zostać zaliczony do firm jednoosobowych, Twoja firma nie może zatrudniać innych pracowników oprócz Ciebie. W broszurze omówione są najważniejsze elementy przepisów prawnych, które powinieneś znać, aby należycie zadbać o środowisko pracy, zarówno swoje własne, jak i innych. Cel broszury strona 2 Przepisy prawne, które pomogą Ci stworzyć bezpieczniejsze i lepsze środowisko pracy strona 4 Regionalni rzecznicy ds. bezpieczeństwa pracy są dla Ciebie strona 5 Współdziałanie w zakresie BHP na placu budowy strona 6 Do kogo musisz się ustosunkować na placu budowy strona 8 Ustalenia ze zleceniodawcą strona 12 Twoje obowiązki strona 13 Twoje obowiązki w ramach współpracy strona 14 To trzeba wiedzieć strona 15 Standardowa umowa o pracę - wzór Urzędu Ochrony Pracy strona 16–17 Przebadaj własną firmę strona 19–21 Podstawą wszelkich działań z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy jest Kodeks Pracy oraz przepisy z nim związane. Stosowanie przepisów BHP obowiązuje wszystkie przedsiębiorstwa, i te małe, i te duże. Niniejsza broszura nie zajmuje się natomiast kwestiami dotyczącymi podatków i opłat, ani też prawa budowlanego. W tych sprawach zajrzyj na www.skatteetaten.no i www.be.no. Jako firma jednoosobowa jesteś jednym z głównych trybów w branży budowlanej. Im lepiej poznasz najważniejsze przepisy i rozporządzenia, tym większą masz szansę na bezpieczniejszą i lepszą pracę. Korzystaj aktywnie z tej broszury. Jest na tyle mała, że zmieści się w kieszeni, lecz dostatecznie duża, żeby udzielić odpowiedzi na wiele pytań... 2 3 Przepisy prawne, które pomogą Ci stworzyć bezpieczniejsze i lepsze środowisko pracy Przepisy prawne to ważne narzędzie, pomagające stworzyć odpowiednie środowisko pracy Praca zgodna z przepisami BHP jest podstawą Twojego dobrego samopoczucia i bezpieczeństwa. Wszelkie doświadczenia wykazują, że praca zgodna z zaleceniami przepisów BHP przynosi lepsze efekty - nie tylko pod względem zdrowotnym i bezpieczeństwa, lecz także pod względem finansowym. Istotne jest, aby punkt wyjścia dla pracy Twojej jednoosobowej firmy stanowiło niezbędne minimum procedur bezpieczeństwa i zdrowy rozsądek. Pamiętaj, że również firma jednoosobowa może zostać ZOBOWIĄZANA do udokumentowania posiadanego wyszkolenia i kompetencji czy przedstawienia odpowiednich certyfikatów. Jako firma jednoosobowa podlegasz zawartym w Kodeksie Pracy przepisom dotyczącym bezpieczeństwa i higieny pracy na takich samych zasadach jak firmy ZATRUDNIAJĄCE pracowników. 4 Regionalni rzecznicy ds. bezpieczeństwa pracy są dla Ciebie Regionalni rzecznicy ds. bezpieczeństwa pracy w branży budowlanej pełnią m.in. funkcję powoływanych spośród załogi rzeczników ds. bezpieczeństwa pracy dla firm nieposiadających własnych rzeczników, w tym również dla firm jednoosobowych. Powołania regionalnego rzecznika ds. bezpieczeństwa pracy wymaga prawo, funkcja ta została ustanowiona w roku 1981. Regionalni rzecznicy ds. bezpieczeństwa pracy w branży budowlanej powoływani są przez największe organizacje zrzeszające pracobiorców z tej branży (związek zawodowy Fellesforbundet i Norweski Związek Pracowników - Norsk Arbeidsmandsforbund). Większość regionalnych rzeczników ds. bezpieczeństwa pracy jest związana z okręgowymi biurami związków zawodowych. Stanowisko istnieje w każdym województwie. Funkcja ta finansowana jest z opłat wnoszonych przez pracodawców na Fundusz na rzecz regionalnych rzeczników ds. bezpieczeństwa pracy w branży budowlanej. Dla firm jednoosobowych opłata wynosi obecnie 250,koron. System obejmuje ok. 38 000 firm, z czego ok. 28 000 to firmy jednoosobowe. Każdy wpłacający na fundusz przyczynia się do podniesienia standardów w zakresie BHP w branży budowlanej. W jaki sposób regionalny rzecznik ds. bezpieczeństwa pracy może pomóc Tobie? Jako firma jednoosobowa będziesz odnosił korzyści z tego systemu, ponieważ firmy budowlane zatrudniające większą liczbę pracowników już wypracowały odpowiednie zasady postępowania, często korzystając przy tym z pomocy regionalnego rzecznika ds. bezpieczeństwa pracy. Możesz również bezpośrednio skorzystać z kompetencji rzecznika regionalnego i uzyskać u niego pomoc w rozwiązywaniu rozmaitych kwestii dotyczących bezpieczeństwa i odpowiedniego środowiska pracy. 5 Współdziałanie w zakresie BHP na placu budowy Gdy na tym samym placu budowy pracuje jednocześnie kilka firm, wszystkie powinny ze sobą współpracować w celu stworzenia odpowiedniego wspólnego środowiska pracy. Najważniejsze jest, aby wszyscy zaangażowani partnerzy - zarówno duże firmy, jak i małe - brali pod uwagę siebie nawzajem. Decydująca jest Twoja znajomość tzw. planu BHP (HMS-Plan) dla miejsca pracy i stosowanie się do niego. Plan BHP przedstawia zagrożenia istniejące w miejscu pracy. Za opracowanie planu BHP i za jego przestrzeganie odpowiedzialny jest inwestor/szef projektu. 6 7 Inni pracodawcy Do kogo musisz się ustosunkować na placu budowy? Urząd Ochrony Pracy Główny zakład pracy Główny wykonawca Regionalny rzecznik ds. bezpieczeństwa pracy Jako firma jednoosobowa możesz mieć zarówno większe, jak i mniejsze zlecenia, niezależnie od wielkości placu budowy. Kiedy bierzesz udział w większych projektach, często musisz ustosunkowywać się do większej liczby partnerów niż w wypadku mniejszych prac. Inwestor Szef projektu Koordynator BHP z ramienia inwestora Rzecznik ds. bezpieczeństwa pracy - planowanie - realizacja 8 9 Inwestor Inwestorem może być osoba prywatna, firma, spółka developerska, spółdzielnia budowlana, państwo lub gmina. Inwestor odpowiedzialny jest za opracowanie planu BHP dla danego projektu, ew. za wyznaczenie koordynatora(-ów) BHP oraz za przesłanie do Urzędu Ochrony Pracy zgłoszenia o rozpoczęciu budowy. Inni pracodawcy Poszczególne firmy są odpowiedzialne za BHP w związku z własną działalnością, muszą jednak podporządkować się ogólnemu planowi BHP dla danego projektu. Jako firma jednoosobowa będziesz być może musiał ustosunkować się do kilku innych przedsiębiorstw działających w tym samym miejscu pracy. Szef projektu z ramienia inwestora Będzie nim ta firma lub osoba, która na podstawie pisemnej umowy z inwestorem podejmie się wskazania koordynatora BHP, opracuje plan BHP i prześle do Urzędu Ochrony Pracy zgłoszenie o rozpoczęciu budowy. Rzecznik ds. bezpieczeństwa pracy dba o interesy pracobiorców (pracowników) w sprawach związanych ze środowiskiem pracy we własnej firmie. Główny zakład pracy to z reguły główny wykonawca. Jest odpowiedzialny za współdziałanie poszczególnych firm w zakresie BHP we wspólnym miejscu pracy. 10 Regionalny rzecznik ds. bezpieczeństwa pracy pełni funkcję rzecznika ds. bezpieczeństwa pracy dla pracobiorców, którzy nie mają własnego rzecznika w miejscu pracy - również dla firm jednoosobowych, czyli dla Ciebie. Urząd Ochrony Pracy administruje przepisami prawa pracy dla branży budowlanej i poprzez swoich inspektorów sprawuje nadzór nad przestrzeganiem ustaw i rozporządzeń. 11 Ustalenia ze zleceniodawcą Kilka zasadniczych elementów: Przy zawieraniu kontraktu poproś o aktualne informacje dotyczące postępu prac, produkcji, utylizacji odpadów, organizacji i kontroli BHP Powinieneś poprosić o przedstawienie Ci opracowanego przez inwestora planu BHP i ocenić znaczenie tego planu dla prac wykonywanych przez Ciebie Przejrzyj przeznaczone dla Urzędu Ochrony Pracy zgłoszenie o rozpoczęciu budowy i sprawdź, czy Twoja działalność została w nim ujęta Upewnij się, czy przygotowano odpowiednią dokumentację (badania gruntu, przebiegu kabli, systemu wodnokanalizacyjnego, zanieczyszczenia ziemi) Ustal, jakich sprawozdań wymaga zleceniodawca Ustal z głównym zakładem pracy swój udział w kontrolach BHP Ustal, jakie procedury kontroli wewnętrznej partnera mają wpływ na prace wykonywane przez Ciebie Ustal, jaki jest niezbędny system ubezpieczeń w razie wypadku Twojego lub innych pracobiorców Ustal obowiązujący czas pracy Źródłem aktualnych informacji mogą być zebrania majstrów, zebrania na temat budowy, postępu prac, współdziałania, BHP oraz sprawozdania z takich zebrań. 12 Twoje obowiązki: Stosowanie zabezpieczeń podczas prac na wysokości powyżej 2 metrów. Zastosowanie zabezpieczeń należy rozważyć nawet podczas prac na wysokości poniżej 2 metrów. Zaopatrzenie w balustradę lub przykrycie schodów, otworów lub kładek Zapewnienie dostępności numerów alarmowych oraz sprzętu pierwszej pomocy Zapewnienie odpowiednich warunków spożywania posiłków i odpowiednich warunków sanitarnych Odpowiednie zabezpieczenie wykopu głębszego niż 2 metry Skontaktowanie się z właścicielem napowietrznej linii energetycznej przed podjęciem prac w pobliżu Konserwacja i odpowiednie użytkowanie prowizorycznych linii energetycznych Zapewnienie co najmniej 2 dróg ewakuacji z miejsca pracy Zapewnienie odpowiedniego dostępu świeżego powietrza podczas wykonywania prac w zbiornikach i ciasnych pomieszczeniach 13 Twoje obowiązki w ramach współpracy Kodeks Pracy zawiera kilka istotnych postanowień dotyczących organizacji współpracy w zakresie BHP na placu budowy Kilka zasadniczych elementów: Powinieneś tak zorganizować pracę, aby inni pracownicy nie ucierpieli na skutek spadających przedmiotów, takich jak narzędzia czy materiały Powinieneś zadbać o to, by inni pracownicy nie ucierpieli na skutek zawalenia się ścian rowu, wykopu itp. Powinieneś dostosować czas pracy do pozostałych firm Powinieneś na bieżąco sprzątać po wykonanej przez siebie pracy W razie zmian dotyczących realizacji projektu lub harmonogramu prac, należy ustalić, jak te zmiany wpłyną na bezpieczeństwo pracy Przy wykonywaniu prac jednocześnie z innymi firmami, powinieneś ustalić, jak to wpłynie na bezpieczeństwo pracy 14 To trzeba wiedzieć: Musisz wiedzieć, kiedy należy użyć odpowiedniego sprzętu ochronnego, takiego jak kask, buty ochronne, okulary ochronne, słuchawki itp. Musisz mieć przeszkolenie w obsłudze maszyn, narzędzi i sprzętu wykorzystywanego w Twojej pracy Musisz dbać o odpowiednią konserwację, kontrolę i porządek przy używaniu maszyn, narzędzi i sprzętu Musisz znać trujące i szkodliwe substancje, wykorzystywane w miejscu pracy i podczas własnej działalności Musisz wiedzieć, czy czas pracy został odpowiednio rozplanowany, czy nie narusza zasad BHP i czy nie będzie miał wpływu na osłabienie Twojej czujności i uwagi Musisz zadbać o odpowiednie materiały gaśnicze podczas prac z użyciem źródła ciepła 15 16 17 Przebadaj własną firmę Oto prosty test, dzięki któremu zorientujesz się, jak przedstawiają się kwestie bezpieczeństwa pracy w Twojej jednoosobowej firmie. Przy każdym pytaniu po prostu zakreśl odpowiedź TAK lub NIE. Jeżeli z ręką na sercu odpowiesz „Tak” na wszystkie pytania, to naprawdę jesteś godny podziwu! Znacznie bardziej powszechne są 3-4 odpowiedzi „Nie”. W takim wypadku ta lista podpowie Ci, w jakich dziedzinach możesz się poprawić. 18 19 JAK NAPRAWDĘ jest u Ciebie? PRZYGOTOWANIE WŁASNE: TAK NIE Czy rozważyłeś wykorzystanie radiotelefonu? Czy sprawdziłeś zasięg telefonu komórkowego? Czy wpisałeś numer lekarza/pogotowia, straży pożarnej i policji? Czy zadbałeś o to, aby nazwisko i numer telefonu osoby Ci najbliższej był łatwo dostępny w miejscu pracy? Czy poinformowałeś inne osoby w miejscu pracy o swoich chorobach, takich jak np. cukrzyca, aby w razie nagłego ataku choroby mogła Ci zostać udzielona odpowiednia pomoc? Czy posiadasz odpowiedni sprzęt do udzielania pierwszej pomocy i czy potrafisz z niego skorzystać? ZDROWIE I BEZPIECZEŃSTWO: Czy ustaliłeś sposób dostępu do garderoby, umywalni, jadalni i WC? Czy ustaliłeś, w jaki sposób powinieneś zabezpieczać/zamykać swoje narzędzia/sprzęt/materiały? Czy przygotowano plan BHP? Czy posiadasz licencje/świadectwa ukończenia kursu z zakresu obsługi sprzętu, którym będziesz się posługiwać? Czy dokonałeś oceny zagrożeń związanych z własną pracą? Czy posiadasz odpowiednie narzędzia/sprzęt do pracy, którą masz wykonać? Czy używasz własnego sprzętu ochronnego? Czy długość dnia pracy stanowi dla Ciebie zagrożenie? Czy posiadasz dokładny opis substancji chemicznych, których używasz? ....................................................................................................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................................................................................................ 20 21 Odpowiedzi na swoje pytania uzyskasz w Urzędzie Ochrony Pracy. Tel. 815 48222 Fachowcy odpowiedzą na pytania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, urlopu, wypowiedzenia, zagrożeń chemicznych, ergonomii, dźwigów, maszyn, ochrony, mobbingu i wielu innych zagadnień. Pytania możesz nam przesłać również pocztą elektroniczną. Adres: [email protected] Odwiedź naszą stronę internetową: www.arbeidstilsynet.no Na naszej stronie: znajdziesz wszystkie ustawy i przepisy, którymi się zajmujemy ściągniesz komentarze, wskazówki i inne materiały pomocnicze znajdziesz odpowiedzi na najczęstsze pytania dotyczące środowiska pracy i BHP zamówisz publikacje i formularze przeczytasz informacje o kampaniach i artykuły na temat środowiska pracy przejrzysz statystyki i artykuły prasowe. Możesz również zaabonować najnowsze wiadomości. Będziesz wówczas otrzymywał informacje na temat przepisów prawnych oraz inne aktualne materiały dotyczące środowiska pracy bezpośrednio do swojej skrzynki mailowej. Usługa jest bezpłatna. Zostań abonentem naszego magazynu „Arbeidervern” („Ochrona pracownika”) tlf 815 48 222 www.arbeidstilsynet.no 5.000 12-2005 Znajdziesz w nim aktualne informacje na temat środowiska pracy przedstawione w wywiadach i reportażach. Koncentrujemy się na przepisach prawnych, odpowiedzialności spoczywającej na pracodawcy, na ochronie zdrowia i bezpieczeństwie pracobiorcy oraz na stosunkach międzyludzkich w miejscu pracy. Stałe szpalty: „Praca i zdrowie”, „Badania naukowe” i „Prawo” poruszają przydatne i popularne tematy związane z pracą. Magazyn ukazuje się 6 razy w roku.