VI Ogólnopolski Pijarski Konkurs Gramatyczny im. ks. Onufrego

VI Ogólnopolski Pijarski Konkurs Gramatyczny im. ks. Onufrego

PIJARSKIE SZKOŁY W WARSZAWIE
Podstawowa i Gimnazjum
ul. Gwintowa 3, 00-704 Warszawa, tel. 0(22) 841 28 76
www.warszawa.pijarzy.pl;
e-mail: [email protected], [email protected]
VI Ogólnopolski Pijarski Konkurs Gramatyczny im. ks. Onufrego Kopczyńskiego
test etapu szkolnego
GIMNAZJUM
GODŁO UCZESTNIKA:
Droga Uczennico! Drogi Uczniu!
Masz przed sobą test sprawdzający Twoją wiedzę z zakresu gramatyki, ortografii
i interpunkcji.
Powyżej wpisz godło uczestnika otrzymane od przedstawiciela komisji konkursowej.
Pracując, uważnie czytaj wszystkie polecenia.
Na wykonanie wszystkich zadań masz 60 minut. Powodzenia!
1. Niżej przedstawiono opisy słowników. Przy każdym z nich podaj właściwy tytuł.(5 p.)
tytuł słownika
opis słownika
słownik ortograficzny
zawiera zbiór alfabetycznie ułożonych wyrazów i wyrażeń
trudnych ze względu na pisownię oraz podaje zasady
ortografii i interpunkcji języka polskiego
informuje o tym, jak mówić i pisać poprawnie, czyli mówi o
odmianie wyrazów, wymowie i łączliwości składniowej słów
rejestruje wyrazy przyswojone przez polszczyznę z innych
języków
objaśnia znaczenie utartych związków wyrazowych
porządkuje wyrazy według ich podobieństwa znaczeniowego
rejestruje aktualnie używane słowa
str. 1/6
2. Poniżej zapisano zdania z użyciem liczebników. Skoryguj błędy w nich zawarte. Zwróć uwagę
na to, że Twoim zadaniem jest korekta błędów z różnych kategorii i że mogą one dotyczyć nie
tylko liczebników. Niektóre zdania są bezbłędne – te oznacz adnotacją „poprawne”. (9 p.)
WZÓR: Po półtorej godzinie skończyłem zadanie.
Po półtorej godziny skończyłem zadanie.
31.VII.1965 urodził się mój ojciec.
.....................................................................................................................................................................
Ludność miasta składa się z tysiąca dwustu trzydziestu ośmiu mieszkańców.
.....................................................................................................................................................................
Marek potrzebował sześćdziesięciu pięciu dni, aby zwiedzić Francję.
.....................................................................................................................................................................
Siostra Tomka urodziła się w dwutysięcznym czwartym roku.
.....................................................................................................................................................................
W roku dwutysięcznym zdałam maturę.
.....................................................................................................................................................................
Marta chodzi do 3-iej klasy.
.....................................................................................................................................................................
Odwiedzę was 5 grudnia.
.....................................................................................................................................................................
O g. 15. będę już w pociągu do Krakowa.
.....................................................................................................................................................................
Nie dwa lecz sześć razy podchodziłam do egzaminu na prawo jazdy.
.....................................................................................................................................................................
3. Poniżej przedstawiono tabelę informującą o zaimkach. Uzupełnij ją informacjami teoretycznymi oraz formami odpowiednich zaimków. (13 p.)
Ze względu na to, jaką część mowy zastępują, zaimki można podzielić na:
rzeczowne
np. ty
np. która
np.
np. tam
np.
np.
np.
np.
np.
np.
np. tyle
np.
Za względu na znaczenie, wyróżnia się:
osobowe
nieokreślone
np. ty
np. któryś
str. 2/6
względne
np. kto
4. W podanych zdaniach zaznacz odpowiednie formy orzeczeń, aby wypowiedzenia były poprawne: (3 p.)
Rafał z Julią wyjeżdża/wyjeżdżają.
Dwoje uczniów otrzymało/otrzymali nagrody.
Magda i Michał niedługo wróci/wrócą ze szkoły.
5. Podmioty i orzeczenia z poniższych zdań wpisz w odpowiednie kolumny tabeli, a następnie
podaj ich nazwy. Jeżeli któraś z luk pozostanie pusta, wpisz w niej znak -. (10 p.)
a) Zdania ze względu na budowę dzielimy na pojedyncze oraz złożone.
b) Zdanie pojedyncze zawiera tylko jedno orzeczenie.
c) W niektórych zdaniach nie ma podmiotu.
d) Takie wypowiedzenia są zdaniami bezpodmiotowymi.
e) Oprócz orzeczeń wyrażonych czasownikami występują także orzeczenia imienne.
Zdanie
Orzeczenie
Rodzaj orzeczenia
Podmiot
Rodzaj podmiotu
a)
b)
c)
d)
e)
6. Wyjaśnij, jakie funkcje składniowe pełnią w wypowiedzeniach podkreślone wyrazy. (2 p.)
a) Marcin został klasowym skarbnikiem.
......................................................................................................................................................................
b) Skarbnik klasy ma wiele obowiązków.
..............................................................................................................................................................
7. Dokonaj analizy składniowej podanego zdania. (11 p.)
Mimo ogromnego doświadczenia alpiniści zginęli przy kolejnej próbie pokonania swojej
wytrzymałości psychicznej i fizycznej.
str. 3/6
8. Przeprowadź analizę składniową podanego zdania. Narysuj wykres. Określ rodzaje wypowiedzeń składowych. (3 p.)
Galopując, wjeżdżali coraz głębiej w dziką krainę, która zadziwiała ich swym bogactwem.
9. W podanych wyrazach podkreśl sylaby akcentowane. (5 p.)
wykonaliśmy, zrobiłabym, polonistyka, matematyka, Ameryka
10. Do poniższych wyrazów dopisz: wyraz podstawowy, oddziel formant od podstawy słowotwórczej i nazwij ten formant.(12 p.)
wyraz podstawowy
wyraz pochodny
formant
nazwa formantu
pędziwiatr
śmiałek
podoficerski
ogrzewacz
11. Uporządkuj skrótowce. (10 p.)
MON, CPLiA, GUS, NBP, UW, CBOS, PKO, PAN, PAFAWAG, POLFA
Skrótowce
literowe
głoskowe
sylabowe
str. 4/6
mieszane
12. Dopisz antonimy podanych wyrazów. (4 p.)
a) altruista - ...............................................................................................................................................................
b) awersja - ................................................................................................................................................................
c) ekspert - .................................................................................................................................................................
d) autentyk - ..............................................................................................................................................................
13. Udowodnij, że podane wyrazy są homonimami. W tym celu ułóż z każdym z nich po dwa zdania
wykazujące różnice znaczeń.(4 p.)
a) granat
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
b) kolejka
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
14. Określ styl podanych zdań. (4 p.)
a) Pierwotniaki, protisty zwierzęce (Protozoa) – drobne (według tradycyjnych definicji – jednokomórkowe) organizmy eukariotyczne, zaliczane tradycyjnie (do XX w.) do królestwa zwierząt,
w randze typu lub podkrólestwa.
STYL ..........................................................................................................................................................................
b) Dokonana ocena prawidłowości zawarcia ugody w świetle Ustawy o finansach publicznych została zinterpretowana w ten sposób, że przedmiotowa ugodzona kwota nie ma odniesienia do
kwoty należnej.
STYL ..........................................................................................................................................................................
c) Co za numer, mówiłam ci, że było bosko!
STYL ..........................................................................................................................................................................
d) Pod martwą skałą więdną górskie kwiaty,/zwarzył je mróz,/burzą strącony i zniesiony deszczem/ przysypał gruz.
STYL ..........................................................................................................................................................................
str. 5/6
15. Uzupełnij tabelę, podając informację na temat pisowni małą i wielką literą.(13 p.)
Wielką
literą piszemy
imiona i nazwiska.
Małą
literą piszemy
nazwy dni tygodnia.
literą piszemy
nazwy geograficzne.
literą piszemy
nazwy zwyczajów, obrzędów i zabaw.
literą piszemy
nazwy mieszkańców miast, dzielnic, wsi.
literą piszemy
nazwy gatunków i odmian roślin.
literą piszemy
nazwy przymiotników utworzonych od nazw geograficznych.
literą piszemy
jedno- i wielowyrazowe nazwy dzielnic, ulic, parków, zabytków.
literą piszemy
nazwy urzędów, szkół, organizacji.
literą piszemy
nazwy języków programowania i systemów komputerowych.
literą piszemy
nazwy tytułów naukowych.
literą piszemy
nazwy tytułów zawodowych.
literą piszemy
nazwy stopni wojskowych.
literą piszemy
nazwy ras zwierząt.
literą piszemy
przezwiska.
16. Uzupełnij tekst przecinkami zgodnie z zasadami interpunkcji. (3 p.)
Wyrażenia porównawcze czyli człony wypowiedzenia wprowadzane wyrazami jak jakby niczym
czy niż nie wymagają wydzielenia interpunkcyjnego jeżeli mają formę prostych konstrukcji. Jeżeli
jednak człon porównawczy wypowiedzenia ma formę zdania składowego wtedy konieczne jest
wydzielenie go przecinkiem. Przecinek jest również konieczny w tak zwanych porównaniach
paralelnych w których występuje najpierw zapowiedź porównania a w drugiej części
wypowiedzenia – dokończenie konstrukcji porównawczej (zwykle wprowadzone przez łączniki
jak i ale i).
(źródło: Edward Łuczyński, Przyjazna interpunkcja)
str. 6/6