Misjolodzy 13.p65 - Świętowojciechowa Rodzina Misyjna
Transkrypt
Misjolodzy 13.p65 - Świętowojciechowa Rodzina Misyjna
Misjolodzy polscy Informator Studia i Materia³y Misjologiczne Dotychczas ukaza³y siê: 1. Jaros³aw Ró¿añski, Misje a promocja ludzka wed³ug dokumentów soborowych i posoborowych oraz praktyki misyjnej Kocio³a, Warszawa 2001. 2. Ewangelia miêdzy tradycj¹ a wspó³czesnoci¹ afrykañsk¹, Jaros³aw Ró¿añski OMI i Pawe³ Szuppe (red.), Warszawa 2004. ks. Franciszek Jab³oñski Misjolodzy polscy Informator Warszawa 2005 Recenzent: ks. prof. dr hab. W³adys³aw Kowalak SVD © Franciszek Jab³oñski 2005 All rights reserved [email protected] www.srm.gniezno.opoka.org.pl ISBN 83-86271-71-X Wydawca: Missio Polonia Wydawnictwo Papieskich Dzie³ Misyjnych Skwer. Kard. Stefana Wyszyñskigo 9, 01-015 Warszawa tel. 022 838 29 44, fax 022 838 00 08 e-mail: [email protected] www.missio.org.pl Spis treci Wykaz skrótów ....................................................................................................... 7 Wstêp ..................................................................................................................... 9 Spis misjologów .................................................................................................... 13 Promotorzy i doktoranci ...................................................................................... 15 Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW ............................................................. 17 Biogramy .............................................................................................................. 35 Wybrane artyku³y misjologów .............................................................................. 53 Ogólnopolskie spotkania misjologów ................................................................. 101 Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej ...................................... 105 Statystyka prac ............................................................................................... 105 Teologia misji ................................................................................................ 106 Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Afryki ................................................. 119 Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Ameryki ............................................. 128 Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Australii i Oceanii .............................. 131 Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Azji .................................................... 133 Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Europy i Wschodu .............................. 137 Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Polski ................................................. 138 Prace typowo religioznawcze ........................................................................ 144 Pozosta³e ....................................................................................................... 151 Charakterystyka wybranych prac naukowych .................................................... 155 Zakoñczenie ....................................................................................................... 175 Zusammenfassung .............................................................................................. 177 Bibliografia ......................................................................................................... 179 Skorowidz autorów prac naukowych ................................................................. 181 Wykresy Zdjêcia Wykaz skrótów AATK ABMP ACh ACr AK AKK AMis BIATK BKaz BMAG BMiss ATK ChS ComP CT Cur CzST EA EK GE G³Kat GN HD HW IM KAI Kat KUL MD Mis MDz MKAP NG Archiwum Akademii Teologii Katolickiej Animator. Biuletyn Misyjno-Pastoralny Apostolstwo Chorych Analecta Cracoviensia. Studia Philosophico-Teologica Ateneum Kap³añskie Archidiecezjalne Kolegium Katechetyczne w Gnienie Annales Missiologicae Posnanienses, nastêpnie zamieniono tytu³ na Annales Misiologici Posnanienses Biuletyn Informacyjny ATK Biblioteka Kaznodziejska Biuletyn Misyjny Archidiecezji Gnienieñskiej Breviarium Missionum. Wybór dokumentów Kocio³a dotycz¹cych dzie³a misyjnego Akademia Teologii Katolickiej - Warszawa Chrzecijanin w wiecie Communio. Miêdzynarodowy Przegl¹d Teologiczny Collectanea Theologica Currenda. Pismo urzêdowe diecezji tarnowskiej Czêstochowskie Studia Teologiczne Echo z Afryki Encyklopedia Katolicka G³ocie Ewangeliê. Pismo Referatu Misyjnego Kurii Tarnowskiej G³os Katolicki Goæ Niedzielny Homo Dei Horyzonty Wiary Informacje Misyjne [w tytule Idcie na ca³y wiat] pismo Referatu Misyjnego Kurii Metropolitalnej w Krakowie Katolicka Agencja Informacyjna Katecheta. Dwumiesiêcznik powiêcony zagadnieniom nauczania religii Katolicki Uniwersytet Lubelski Misyjne Drogi Misjonarz SVD Misje Dzisiaj Miesiêcznik Kocielny Archidiecezji Poznañskiej Niedziela Gnienieñska 8 NKM MPr Nov OsRomPol PAT PDM PFT PIM PK PKat PP PWT PWTW PzST RBL RTK SAG SG SKM Spelp SSHT StDK StGd StP³ StTB³ STV N UAM UKSW UO US U UW UWr UWM TPow TST WAG WDK WDr WWD ZiP ZMis ¯M ZN KUL ¯Kat Misjolodzy polscy Naukowe ko³o Misjologiczne (UKSW) Materia³y Problemowe Novum LOsservatore Romano, [wydanie polskie], Città del Vaticano Papieska Akademia Teologiczna - Kraków Papieskie Dzie³a Misyjne Papieski Fakultet Teologiczny - Wroc³aw Papieskie Intencje Misyjne (obecnie Misje Dzisiaj) Prawo Kanoniczne Przewodnik Katolicki Przegl¹d Powszechny Papieski Wydzia³ Teologiczny - Poznañ Papieski Wydzia³ Teologiczny - Warszawa Poznañskie Studia Teologiczne Ruch Biblijny i Liturgiczny Roczniki Teologiczno-Kanoniczne S³owo Archidiecezji Gnienieñskiej Studia Gnesnensia Studenckie Ko³o Misjologiczne (ATK) Studia Pelpliñskie l¹skie Studia Historyczno-Teologiczne S³owo. Dziennik Katolicki Studia Gdañskie Studia P³ockie Studia Teologiczne- Bia³ystok Studia Theologica Varsaviensia wiat³o Narodów. Biuletyn Papieskiej Unii Misyjnej Uniwersytet im. Adama Mickiewicza - Poznañ Uniwersytet Kardyna³a Stefana Wyszyñskiego (dawniej ATK) Uniwersytet Opolski Uniwersytet Szczeciñski Uniwersytet l¹ski - Katowice Uniwersytet Warszawski Uniwersytet Wroc³awski Uniwersytet Warmiñsko - Mazurski - Olsztyn Tygodnik Powszechny Tarnowskie Studia Teologiczne Wiadomoci Archidiecezji Gnienieñskiej Wiadomoci Diecezjalne (od 1992 Wiadomoci Archidiecezjalne. Organ Urzêdowy Kurii Metropolitalnej w Katowicach) W Drodze Warmiñskie Wiadomoci Diecezjalne (od 1992 Warmiñskie Wiadomoci Archidiecezjalne) Za i Przeciw Zeszyty Misjologiczne Akademii Teologii Katolickiej ¯ycie i Myl Zeszyty Naukowe KUL ¯ycie Katolickie Wstêp W tym roku mija 40 lat od zakoñczenia II Soboru Watykañskiego, który rzuci³ nowe wiat³o na dzia³alnoæ misyjn¹ Kocio³a. W dekrecie Ad gentes zosta³o pokazane nowe i pog³êbione rozumienie misyjnego pos³annictwa Kocio³a. Podczas Soboru wypracowano teologiê, która umieci³a misje w centrum Kocio³a. Odpowiedzi¹ Kocio³a w Polsce na uchwa³y dekretu Ad gentes oraz ma kolejne dokumenty o misjach, jak Evangelii nutiandi czy Redeptoris missio, by³o zajêcie siê sprawami misji od strony naukowej. Na przestrzeni tych 40 lat (1965-2005) dokonywa³a siê misjologiczna refleksja nad rozkrzewianiem wiary, przepowiadaniem Ewangelii i zak³adaniem Kocio³a wród ludów nie znaj¹cych jeszcze Chrystusa. Podejmowano próby teologicznego uzasadnienia tej dzia³alnoci i ukazania jej historycznego rozwoju. Kolejn¹ rocznic¹, która wymaga uczczenia, jest 35-lecie powstania misjologii na UKSW. Po wielu staraniach i dziêki zaanga¿owaniu wielu ludzi powsta³a w 1969 r. na ówczesnej ATK pierwsza w Polsce, a zarazem pierwsza w Europie Wschodniej, Specjalizacja Misjologii na poziomie uniwersyteckim. Jej inicjator i twórca - ks. dr doc. Feliks Zap³ata SVD (1914-1982) tak wspomina to wydarzenie: Dzieñ 23 IV 1969 r., dzieñ mierci mêczeñskiej wielkiego misjonarza w. Wojciecha, sta³ siê dla mnie wa¿n¹ dat¹. W tym dniu bowiem obj¹³em wyk³ady zlecone z misjologii na ATK. Tym samym zosta³y wreszcie zorganizowane oficjalne studia nad istotn¹ dla Kocio³a dzia³alnoci¹ misyjn¹, czego od szeregu lat ¿¹da³a Stolica Apostolska, jak równie¿ II Sobór Watykañski1. Ks. prof. dr hab. W³adys³aw Kowalak SVD komentuj¹c to wydarzenie, powiedzia³: Od nowego roku akademickiego 1969/1970 rozpoczê³a sw¹ dzia³alnoæ nowa specjalizacja (misjologia) - pierwsze w historii Kocio³a w Polsce piêcioletnie studia misjologiczne na wy¿szej uczelni, a zarazem jedyne na wschód od Renu, a¿ po W³adywostok2. Specjalizacja Misjologii na UKSW od chwili powstania do dzisiaj wykszta³ci³a wielu misjologów: profesorów, habilitantów, doktorów, licencjatów i magistrów. Z ich dorobkiem mo¿na zapoznaæ siê bior¹c do rêki m.in. pracê magisterski¹ p. Doroty Mroczek3 lub te¿ pracê doktorsk¹ ks. Franciszka Jab³oñskiego4. Prace te szczegó³owo omawiaj¹ naukowy dorobek z misjologii do roku 1995. 1 2 3 4 Por. F. Zap³ata, Koció³ katolicki w Indiach. Problem jego dialogu z hinduizmem, Warszawa 1972, 13. Por. W. Kowalak, Feliks Zap³ata SVD twórca misjologii w Polsce, [w:] A. Miotk (red.), Misjologia XXI wieku. W 20 rocznicê mierci Ojca Feliksa Zap³aty SVD twórcy misjologii w Polsce. Materia³y i Studia Ksiê¿y Werbistów Nr LXXII, Warszawa 2004, 47-52. D. Mroczek, Specjalizacja misjologii na Akademii Teologicznej w Warszawie (19969-1994), ATK. F. Jab³oñski, Recepcja idei misyjnej w Polsce po Soborze Watykañskim II (1965-1995), UKSW 2001; por. F. Jab³oñski, Recepcja idei misyjnej w Polsce, Kraków 2003. 10 Misjolodzy polscy Nale¿y podkreliæ, ¿e praca naukowa na rzecz misji podejmowana by³a tak¿e na innych uczelniach w Polsce (KUL, PAT, U, UAM, UWM, UO, UW, UWr), jak równie¿ za granic¹, szczególnie w Rzymie na Papieskich Uniwersytetach Urabanianum i Gregorianum. Niniejsze opracowanie pragnie przede wszystkim zaprezentowaæ misjologów polskich rozproszonych po ca³ym wiecie. Kryterium ich wyboru i krótkiej prezentacji stanowi³o w pierwszym rzêdzie napisanie pracy doktorskiej z misjologii. W ten sposób powsta³a doæ znaczna grupa 46 misjologów. Z pewnoci¹ nie s¹ to wszyscy. Mam nadziejê, ¿e dziêki ukazaniu siê tego Informatora znajd¹ siê jeszcze ci misjolodzy, szczególnie studiuj¹cy za granic¹, do których nie uda³o siê dotrzeæ. Z pewnoci¹ zostan¹ oni uwzglêdnieni w kolejnym wydaniu. Trzeba tutaj dodaæ, ¿e do czo³owych misjologów polskich nale¿¹: ks. Feliks Zap³ata SVD, ks. W³adys³aw Kowalak SVD, ks. Antoni Kurek OMI, ks. Jan Górski, ks. Jaros³aw Ró¿añski OMI, ks. Józef Urban, ks. Adam Wolanin oraz ks. Antoni Kmiecik (1948-2003). W zestawieniu: Promotorzy i doktoranci, zosta³a ukazana struktura osobowa mistrza i ucznia. Z zestawienia wynika, ¿e najwiêcej doktorów misjologii wysz³o spod rêki ks. W³adys³awa Kowalaka oraz ks. Antoniego Kurka. Wa¿nym celem Informatora jest ukazanie dorobku naukowego poszczególnych misjologów: ich pracy magisterskiej, doktorskiej, publikacji oraz badañ. W osobnym punkcie zosta³y zaprezentowane wybrane artyku³y misjologów. Ze wzglêdu na du¿e trudnoci w skontaktowaniu siê z niektórymi z nich, w prezentacji tej znajduj¹ siê pewne braki. W ostatnich latach mo¿na zaobserwowaæ o¿ywienie pracy misjologów w Polsce. Wyrazem tego s¹ m.in. ich systematyczne spotkania, których celem jest przede wszystkim dzielenie siê dorobkiem naukowym, informacja o sympozjach oraz prace nad stworzeniem Katolickiego Stowarzyszenia Misjologów Polskich. Przez kilka lat zbierane by³y informacje na temat prac naukowych o tematyce misyjnej, napisanych na ró¿nych uczelniach w Polsce. St¹d powsta³a baza danych zawieraj¹ca tytu³y 897 prac: magisterskich, magistersko-lecencjackich, licencjackich oraz wspomnianych ju¿ wczeniej prac doktorskich i habilitacyjnych. W niniejszym Informatorze prace te zosta³y ujête w nastêpuj¹ce dzia³y: Teologia misji, Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce: Azji, Afryki, Ameryki, Oceanii, Europy i Wschodu, Polski oraz Pozosta³e prace. W ostatnim dziale zamieszczono Prace typowo religioznawcze. Ze wzglêdu na ró¿ne ród³a informacji oraz wieloæ tych prac, mog¹ pojawiæ siê pewne niecis³oci. W tym miejscu zwracam siê do autorów b¹d promotorów poszczególnych prac o skorygowanie ewentualnych b³êdów i poinformowanie, co w kolejnym wydaniu Informatora lub w podobnej publikacji umo¿liwi doprecyzowanie danych. Dotyczy to tak¿e tych osób, które w zestawieniu nie zosta³y ujête, a posiadaj¹ w swoim dorobku naukowym prace z zakresu misjologii. W roku 1986 ukaza³a siê niewielka publikacja, która zaprezentowa³a kilkanacie prac naukowych o misjach, napisanych na ATK (Prace dyplomowe o tematyce misyjnej na ATK). Idea ta sk³oni³a mnie do przedstawienia opisu tych prac w niniejszym opracowaniu, poszerzaj¹c je jednoczenie o kilkanacie innych, do których zdo³a³em dotrzeæ. Na koñcu Informatora zosta³ zamieszczony skorowidz autorów prac naukowych, wykresy obrazyj¹ce wnioski ze statystyk prac naukowych oraz krótki aneks zdjêciowy ze spotkañ misjologów. Ukazanie siê niniejszej publikacji by³o mo¿liwe dziêki ¿yczliwoci ks. prof. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka SVD. Pragnê w tym miejscu podziêkowaæ Ks. Profesorowi za recenzjê tego opracowania i wszelkie wskazówki. Podziêkowania kierujê tak¿e pod adresem Wstêp 11 misjologów, którzy przes³ali informacje o swoim dorobku naukowym. Dziêkujê tak¿e ks. dr. hab. Jaros³awowi Ró¿añskiemu OMI, prof. UKSW i Papieskim Dzie³om Misyjnym za mo¿liwoæ publikacji w serii: Materia³y i Studia Misjologiczne. Czas zbierania zamieszczonych w tym opracowaniu informacji nie by³ niestety pozbawiony trudnoci, które niczym wysokie góry, stawa³y przede mn¹ po pokonaniu ka¿dej wczeniejszej. Pokonywa³em je wytrwale i cierpliwie, a owoc tej wspinaczki oddajê dzi do Waszych r¹k. ¯ywiê g³êbok¹ nadziejê, ¿e tak dla misjologów, jak i dla wszystkich, którym bliskie jest dzie³o misyjne Kocio³a w Polsce, ukazana w Informatorze panorama polskich misjologów i ich dorobku naukowego bêdzie piêknym widokiem recepcji idei misyjnej przez polskich misjologów, na który chyba zwyczajnie wypada nam spojrzeæ w 40 lat od ukazania siê soborowego dekretu Ad gentes, w 35 lat od powstania misjologii na ATK oraz z okazji drugiego zjazdu absolwentów misjologii UKSW w dniu 16 IV 2005 r. (pierwszy zjazd odby³ siê w dniach 20-21 V 1989 r. w dwudziest¹ rocznicê powstania misjologii). Informator by³ koñczony w czasie szczególnym: ostatnich chwil ¿ycia i mierci papie¿a Jana Paw³a II. Tê publikacjê dedykujê w³anie Jemu papie¿owi Janowi Paw³owi II (1920-2005) Wielkiemu Misjonarzowi. ks. Franciszek Jab³oñski Gniezno, dnia 9 kwietnia 2005 r. W dzieñ po pogrzebie papie¿a Jana Paw³a II. Spis misjologów 1. ks. prof. dr hab. W³adys³aw Kowalak SVD (Warszawa) 2. ks. dr hab. Jan Górski, prof. U i PAT (Katowice) 3. ks. dr hab. Antoni Kurek OMI, prof. UKSW (Warszawa) 4. ks. dr hab. Józef Urban, prof. US (Opole) 5. ks. dr hab. Jaros³aw Ró¿añski OMI, prof. UKSW (Warszawa) 6. ks. prof. dr Adam Wolanin SJ (Rzym) _______________________________________________ 7. ks. dr Ambro¿y Andrzejak - Poznañ 8. ks. dr Janusz Bajowski OFM Conv. - Krosno 9. ks. dr Andrzej Bakalarz - Tarnów 10. ks. dr Aleksander Bejger - Niemcy 11. ks. dr Wojciech Bêben - Warszawa 12. ks. dr Krzysztof Bieñkowski SVD - Paragwaj 13. ks. dr W³odzimierz Burzawa MSF - Poznañ 14. ks. dr Janusz Brzozowski SVD - Irlandia 15. ks. dr Marek Czajkowski - Gdañsk 16. ks. dr Krzysztof Czermak - Tarnów 17. ks. dr Ludwik F¹s SVD - Pieniê¿no 18. ks. dr Andrzej Halemba - Katowice 19. ks. dr Franciszek Jab³oñski - Gniezno 20. ks. dr Alojzy Jêczek - Niemcy 21. ks. dr Jerzy Kêpiñski OSST - Kraków 22. ks. dr Wojciech Kluj OMI - Obra 23. ks. dr Marek Kowalik SVD - Ghana 24. ks. dr Zdzis³aw Kruczek CSMA - Papua Nowa Gwinea 25. ks. dr Dariusz Madejczyk - Poznañ 26. ks. dr Stanis³aw Marek - Tarnobrzeg 27. ks. dr Andrzej Miotk SVD - Olsztyn 28. ks. dr Bronis³aw Morawiec - Rzym 29. ks. dr Jan Morcinek - Katowice 30. ks. dr Jan Piotrowski - Warszawa/Tarnów 31. ks. dr Roman Sadowski - Rzym 32. ks. dr Jerzy Sêdzik SCJ - Kamerun 33. ks. dr Piotr Soko³owski SVD - Pieniê¿no 14 Misjolodzy polscy 34. ks. dr Marek Wach OFM - Kraków 35. ks. dr Czes³aw Wojciechowski - Toruñ 36. ks. dr Tadeusz Wojda SAC - Rzym 37. ks. dr Krzysztof Zielenda OMI - Kamerun 38. s. dr Helena Cho³yk CSNJ - Warszawa 39. s. dr Miriam D³ugosz SSpS - Racibórz 40. p. dr Anna Czub 41. p. dr Irena Kad³ubowska - Legionowo 42. p. dr Hanna Karp-Kara - Warszawa 43. p. dr Bogna Maik 44. p. dr Agnieszka Rybiñska - Wroc³aw 45. p. dr Angelika Uziêb³o-Szulta - Warszawa 46. p. dr Sylwana Wardal - Warszawa Promotorzy i doktoranci ks. Feliks Zap³ata SVD: 1. ks. W³adys³aw Kowalak 2. ks. Franciszek Kapucik 3. ks. Antoni Kurek 4. ks. Ambro¿y Andrzejak 5. ks. Jerzy Kêpiñski ks. W³adys³aw Kowalak SVD: 1. ks. Józef Urban 2. ks. Jan Górski 3. ks. Zdzis³aw Kruczek 4. s. Helena Cho³yk 5. ks. Marek Czajkowski 6. ks. Franciszek Jab³oñski 7. p. Angelika Uziêb³o-Szulta 8. ks. Jerzy Sêdzik 9. p. Hanna Karp-Kara 10. p. Irena Kad³ubowska 11. ks. Piotr Artur Soko³owski 12. ks. Andrzej Halemba 13. p. Sylwana Wardal 14. ks. Stanis³aw Marek ks. Antoni Kurek OMI: 1. ks. Ludwik F¹s 2. ks. Jan Piotrowski 3. ks. Krzysztof Zielenda 4. ks. Jaros³aw Ró¿añski 5. ks. Wojciech Kluj 6. ks. Janusz Brzozowski 7. p. Anna Czub 8. p. Bogna Maik 16 ks. Jan Górski: 1. ks. Janusz Bajowski 2. ks. Alojzy Jêczak 3. ks. Bronis³aw Morawiec 4. ks. Jan Morcinek ks. Adam Wolanin: 1. ks. Tadeusz Wojda 2. p. Agnieszka Rybiñska 3. ks. Marek Kowalik ks. Józef Urban: 1. Ró¿a Wilczek Misjolodzy polscy Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW 1. Misjologia na UKSW 1.1. Historia powstania Pocz¹tków misjologii w Polsce nale¿y szukaæ ju¿ w XVIII wieku, w rodowisku poznañskim, a zw³aszcza w tamtejszym seminarium duchownym, gdzie idea misyjna by³a bardzo ¿ywa. Wymownym tego dowodem jest fakt, i¿ profesor poznañskiej uczelni teologicznej o. Tymoteusz Raczyñski CM (wyk³adowca dogmatyki i historii Kocio³a w latach 17811787) ju¿ w latach 1787-1794 pracowa³ na misjach w Astrachanie1. Po drugiej wojnie wiatowej (7 X 1945 r.) pod kierunkiem ks. rektora Kazimierza Kowalskiego, dzia³alnoæ sw¹ wznowi³o Ko³o Misyjne Alumnów w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Gnienie. G³ównym celem pracy Ko³a by³o otoczenie duchow¹ i materialn¹ pomoc¹ misjonarzy oraz naukowe studium zagadnieñ misyjnych. Ks. Kowalski zakoñczy³ sw¹ dzia³alnoæ jako rektor i dyrektor Ko³a Misyjnego Alumnów w Gnienie, z chwil¹ gdy w 1946 r. zosta³ powo³any na ordynariusza diecezji che³miñskiej (1946-1972). Ju¿ jako Biskup, dekretem z dnia 17 VIII 1946 r. powo³a³ ks. dr. Wac³awa Preisa (kap³ana diecezji che³miñskiej) na profesora misjologii w WSD w Pelplinie. W ten sposób od dnia 1 X 1946 r. wprowadzono w pelpliñskim seminarium wyk³ady z misjologii (jako jedynym i pierwszym z istniej¹cych po drugiej wojnie wiatowej seminariach diecezjalnych). Ks. W. Preis zdoby³ stopieñ doktora misjologii na Urbanianum w Rzymie w 1939 r., na podstawie rozprawy De restauratione missionum in Persia saeculo XVII Poloniaeque partibus tempore Regum Sigismundi III, Vladislai IV et Joannis Casimiri in eis stabiliendis atque conservandis. (O odnowieniu misji w Persji w XVII wieku i udziale Polski w ich utrwalaniu i zachowaniu za czasów królów Zygmunta III, W³adys³awa IV i Jana Kazimierza)2 . Bp K. Kowalski, misjolog z Gniezna, by³ ¿ywo zainteresowany powo³aniem Katedry Misjologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, a tak¿e w seminariach diecezjalnych i zakonnych3. Jak wiemy, w powojennym czasie ka¿da dziedzina ¿ycia narodu polskiego ,,przywalona by³a gruzami. Up³ynê³o jeszcze wiele lat zanim Koció³ w Polsce móg³ posy³aæ swoich 1 2 3 Por. A. Andrzejak, U pocz¹tku ruchu misyjnego w Polsce. Bp Kazimierz Kowalski (1896-1972), Poznañ 1993, 178-181. Tam¿e, 197-202; 213-216. A. Andrzejak, 75 lat ruchu misjologicznego w Polsce (1927-2002), [w:] A. Miotk (red.), Misjologia XXI wieku. Materia³y i Studia Ksiê¿y Werbistów Nr LXXII, Warszawa 2004, 9-17. 18 Misjolodzy polscy przedstawicieli do pracy misyjnej. Dopiero impuls II Soboru Watykañskiego sprawi³, ¿e grupy wyje¿d¿aj¹cych misjonarzy stawa³y siê coraz liczniejsze4. Misjonarze przygotowuj¹cy siê do wyjazdu na misje zobowi¹zani byli zapoznaæ siê z aktualnymi problemami dzia³alnoci misyjnej. Musieli przy tym braæ pod uwagê nowe warunki pracy misyjnej, które zaistnia³y w szczególny sposób po II Soborze Watykañskim. Praca misyjna potrzebowa³a zupe³nie nowego podejcia, szczególnie tam, gdzie nauka misyjna i misje prze¿ywa³y zastój. Z tych powodów nale¿a³o w Polsce zorganizowaæ kursy nauk misyjnych na poziomie uniwersyteckim. Organizacja i tworzenie naukowe tych¿e kursów zosta³o powierzone werbistom5. To odpowiedzialne zadanie przej¹³ o. Feliks Zap³ata SVD (1914 -1982), który by³ jednoczenie inicjatorem i twórc¹ misjologii na ATK w Warszawie. Ruch wyje¿d¿aj¹cych na misje zacz¹³ przybieraæ na sile w ca³ym kraju. Za zgod¹ polskich w³adz posy³ano kolejnych misjonarzy. O. Zap³ata pisa³ wówczas: ,,Widzia³em jak niedoskona³e i przestarza³e jest ich przygotowanie. Temu wszystkiemu - s¹dzi³em - mo¿na zaradziæ jedynie przez stworzenie powa¿nego orodka naukowego6. Podejmuj¹c inicjatywê utworzenia Specjalizacji Misjologii na wy¿szej uczelni katolickiej, o. Zap³ata kierowa³ siê trzema przes³ankami. Po pierwsze, chcia³ wzbogaciæ polsk¹ teologiê o specjalizacjê misjologiczn¹. Po drugie, pragn¹³ nawi¹zaæ do wspomnianej tradycji szko³y poznañskiej istniej¹cej w okresie miêdzywojennym, w celu kontynuacji rozpoczêtego wówczas dzie³a. Po trzecie, zamierza³ wyjæ naprzeciw powo³aniom misjonarskim, zapewniaj¹c kandydatom w³aciwe przygotowanie do konkretnej pracy na misjach7. 14 XI 1968 r. u sióstr wizytek w Warszawie dosz³o do spotkania miêdzy o. Zap³at¹ a ówczesnym rektorem ATK, ks. prof. J. Iwanickim. Po tym spotkaniu o. Zap³ata napisa³ do ks. prof. Iwanickiego: Po rozmowie z naszym prowincja³em, o. Alfonsem Boniewiczem, chcia³bym przedstawiæ kilka propozycji. Powinno siê na ATK za³o¿yæ samodzielny dzia³ misyjny w ramach teologii. Mogê zaraz przybyæ z jeszcze jednym ojcem - W³adys³awem Kowalakiem. On pisze obecnie swoj¹ pracê doktorsk¹ i móg³by byæ moim asystentem. Co siê tyczy mnie, to móg³bym zaraz po ugodzie rozpocz¹æ z odpowiednim profesorem przygotowania. W ten sposób mia³aby ATK ju¿ wkrótce dzia³ misjologii, który jest dzisiaj, w czasach posoborowych, niezbêdny. Na pocz¹tku 1969 r. rektor ATK skierowa³ oficjalne pismo do prowincja³a polskiej prowincji Zgromadzenia S³owa Bo¿ego Alfonsa Boniewicza (1915-1992) z prob¹ F. Zap³aty o pozwolenie na szereg wyk³adów z misjologii na ATK. 21 II 1969 r. o. Boniewicz wyrazi³ zgodê. W dniu 23 IV 1969 r., w rocznicê mêczeñskiej mierci wielkiego misjonarza - w. Wojciecha, o. F. Zap³ata rozpocz¹³ wyk³ady zlecone z teologii przekazu misyjnego. S³uchaczami byli studenci kierunku katechetycznego. W dniu 16 IX 1969 r. o. Zap³ata otrzyma³ misjê kanoniczn¹ od kard. Wyszyñskiego do prowadzenia wyk³adów z misjologii na Wydziale Teologicznym ATK w Warszawie8. 4 5 6 7 8 D. Mroczek, Specjalizacja misjologii na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (1969-1994), Warszawa 1996, 4. AATK (mps). J. Walerowski, Feliks Zap³ata SVD (1914-1982). Der Beitrag zur Missionswissenschaft in Polen, Sankt Augustin 1994, 56-57 (mps). F. Zap³ata, Dzia³alnoæ naukowa ks. dr. Feliksa Zap³aty SVD, APPSVD (mps); F. Zap³ata, Wk³ad werbistów w powo³anie do ¿ycia Specjalizacji Misjologii na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, Nurt SVD 14(1973)83. F. Zap³ata, Wprowadzenie, Novum 21(1979)nr 9-10, 28-29; por. W³. Kowalak, Feliks Zap³ata SVD twórca misjologii w Polsce, [w:] A. Miotk (red.), Misjologia w XXI wieku, Warszawa 2004, 47-53. J. Walerowski, dz. cyt., 58-59; F. Zap³ata, Koció³ katolicki w Indiach. Problem jego dialogu z hinduizmem, Warszawa 1972, Przedmowa: Dzieñ 23 IV 1969 r., sta³ siê dla mnie wa¿n¹ dat¹. W dniu Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW 19 Od padziernika 1969 r. z dziesiêcioma studentami rozpoczê³a dzia³alnoæ pierwsza w historii naszego kraju i zarazem w ca³ej Europie Wschodniej Specjalizacja Misjologii. Nowy kierunek prê¿nie siê rozwija po dzieñ dzisiejszy. 1.2. Wyk³adowcy i studenci Za³o¿yciel misjologii, o. doc. dr hab. Feliks Zap³ata, studiowa³ w latach 1948-1952 historiê powszechn¹ na Uniwersytecie Wroc³awskim, a na Uniwersytecie Jagielloñskim w Krakowie napisa³ pracê magistersk¹ pt. Dyskusja miêdzy o. Lennerzem a o. Dillenschneiderem na temat wspó³odkupicielstwa Matki Najwiêtszej. Dyplom otrzyma³ 6 XII 1951 r. W padzierniku 1952 r. rozpocz¹³ dalsze studia teologiczne na KUL-u, uwieñczone licencjatem w czerwcu 1954 r. na podstawie pracy pt. Mo¿liwoæ udzia³u Matki Najwiêtszej w obiektywnym odkupieniu. Obrona pracy doktorskiej nt. Udzia³ Matki Najwiêtszej w obiektywnym dziele chrzecijañskiego odkupienia odby³a siê w padzierniku 1954 r.9. W 1954 r. rozpocz¹³ w Misyjnym Wy¿szym Seminarium Duchownym Ksiê¿y Werbistów w Pieniê¿nie wyk³ady z teologii dogmatycznej i retoryki, nastêpnie w roku akademickim 1955/56 z historii filozofii, a w 1966/57 z teorii marksizmu. W czerwcu 1957 r. zosta³ mianowany prze³o¿onym Polskiej Prowincji Ksiê¿y Werbistów na okres 3 lat. Po up³ywie trzyletniej kadencji, 10 IX 1960 r., o. Zap³ata powróci³ do pracy w Seminarium w Pieniê¿nie. Wyk³ada³ teologiê dogmatyczn¹, retorykê, a od roku akademickiego 1962/63 tak¿e teologiê misji. W roku 1964 powierzono mu wyk³ady z ca³ego zakresu misjologii oraz teorii marksizmu10. W czerwcu 1972 r. na Wydziale Teologicznym odby³o siê kolokwium habilitacyjne o. Zap³aty na podstawie pracy: Koció³ katolicki w Indiach. Problem jego dialogu z hinduizmem. Jej recenzentami byli ks. prof. dr Eugeniusz Wyczawski (ATK), ks. doc. dr hab. Józef Myków (ATK) i o. doc. dr hab. Teofil Chodzid³o (KUL)11. Dnia 29 VI 1972 r. rektor Akademii zwróci³ siê do Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wy¿szego i Techniki z wnioskiem o zatwierdzenie nadania Feliksowi Zap³acie stopnia naukowego doktora habilitowanego w zakresie specjalnoci misjologii12. W dniu 30 IV1974 r. o. Zap³ata zosta³ powo³any na stanowisko docenta13. 9 10 11 12 13 tym bowiem obj¹³em wyk³ady zlecone z misjologii na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, a w dalszej konsekwencji od nowego roku akademickiego 1969/1970 zosta³a zorganizowana po raz pierwszy w naszym kraju ju¿ pe³na Specjalizacja Misjologii jako 5-letnie studium w ramach Teologii Praktycznej. Tym samym zosta³y wreszcie zorganizowane oficjalne studia nad istotn¹ dla Kocio³a dzia³alnoci¹ misyjn¹, czego od szeregu lat ¿¹da³a Stolica Apostolska, jak równie¿ II Sobór Watykañski. Moje aspiracje znalaz³y tu wreszcie swój kres (...); por. M. Waligórska, Struktury naukowe zaanga¿owane w s³u¿bê animacji misyjnej Ludu Bo¿ego w Polsce, Gniezno 1999, AKKG (mps). H. Gzella, Zgon czo³owego misjologa. Ks. doc. dr hab. Feliks Zap³ata (1914-1982), CT 53(1983) fasc. IV, 145. Ten¿e, In Memoriam Ks. Feliks Zap³ata SVD, IM 1-2(1983)76. Habilitacja ks. dr. Feliksa Zap³aty SVD, BIATK 2-3(1973)22; por. P. Soko³owski, Ks. doc. dr hab. Feliks Zap³ata (1914-1982). Rys biograficzny, [w:] A. Miotk, Misjologia XXI wieku, Warszawa 2004, 19-45. Wniosek w sprawie zatwierdzenia uchwa³y Rady Wydzia³u Teologicznego ATK w Warszawie o nadaniu ks. dr. Feliksowi Zap³acie stopnia naukowego doktora habilitowanego w zakresie misjologii, nr WT 40-29-72 z dnia 29 VI 1972. AATK. F. Zap³ata, ¯yciorys ks. doc. dr. hab. Feliksa Zap³aty oraz jego dzia³alnoæ dotychczasowa na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. AATK. 20 Misjolodzy polscy Kierownik misjologii nie ogranicza³ dzia³alnoci do uczelni. Doje¿d¿a³ z wyk³adami do Wy¿szych Seminariów Duchownych: pallotynów w O³tarzewie i salwatorianów w Bagnie k. Wroc³awia. Wyg³asza³ liczne prelekcje. Misjologia od pocz¹tku oficjalnie by³a zwi¹zana z Katedr¹ Homiletyki. Kierownik specjalizacji, o. Feliks Zap³ata, wraz z gronem wyk³adowców, zosta³ zaanga¿owany w tej Katedrze14. W 1975 r. o. Zap³ata wyjecha³ na roczne studium badawcze do Afryki, gdzie zetkn¹³ siê bezporednio z prac¹ misyjn¹. Efektem tego wyjazdu by³a ksi¹¿ka pt. Rodzimy charakter Kocio³a w Afryce i na Madagaskarze15. Studium misjologiczne na ATK rozwija³o siê dynamicznie, wkrótce rozpoczêto starania o jego poszerzenie. Dnia 6 III 1978 r., w trakcie obrad Rady Wydzia³u Teologicznego, o. F. Zap³ata z³o¿y³ propozycjê zorganizowania zaocznych studiów misjologii. Ich program mia³ byæ realizowany przez cztery lata, a zajêcia dydaktyczne odbywaæ siê mia³y dwa razy w miesi¹cu. Wniosek zosta³ przyjêty w dniu 30 V 1978 r.16 Rok akademicki 1978/79 by³ pierwszym rokiem studiów zaocznych, przeznaczonych wy³¹cznie dla osób duchownych. Dnia 30 IX 1981 r. doc. F. Zap³ata przeszed³ na wczeniejsz¹ emeryturê17. Napisa³ kilkadziesi¹t prac naukowych z zakresu misjologii i mariologii. Pogrzeb o. Feliksa Zap³aty odby³ siê 14 X 1982 r. w kociele Ksiê¿y Werbistów pw. wiêtej Ma³gorzaty w Bytomiu18. Nastêpc¹ o. F. Zap³aty zosta³ w 1981 r. o. prof. dr hab. W³adys³aw Kowalak SVD. W latach 1960-1965 ks. Kowalak podj¹³ studia specjalistyczne teologiczno-muzykologiczne na KUL-u, uwieñczone magisterium z muzykologii i licencjatem z teologii. Napisa³ pracê na temat: Gradua³ Erazma Cio³ka z 1509 roku - Studium paleograficzno-muzykologiczne. Od roku 1965 prowadzi³ wyk³ady w Seminarium w Pieniê¿nie. Wyk³ada³ liturgiê sakramentów, liturgiê duszpastersk¹, historiê liturgii i gregoriañski piew liturgiczny. W latach 19691972 piastowa³ stanowisko rektora tego¿ Seminarium. W roku 1969 podj¹³ wyk³ady na ATK w Warszawie. Doktorat z teologii otrzyma³ w roku 1974 (Obrzêdy afrykañskich kultów synkretycznych: analiza ich komponentów w odniesieniu do dzia³alnoci misyjnej), natomiast habilitacjê (Geneza kargizmu na Nowej Gwinei) i docenturê z nauk teologicznych w zakresie historii religii w roku 1981. Dziesiêæ lat póniej, w 1991 r., za dorobek naukowy i pracê nt: Umbandyzm. Nowa religia w Brazylii, otrzyma³ tytu³ profesora nadzwyczajnego, a w roku 1993 za ca³okszta³t dorobku naukowego otrzyma³ dyplom profesora zwyczajnego nauk teologicznych. Od roku 1982/83 ks. Profesor pe³ni³ funkcjê Kierownika Katedry Teologii Misji, a od roku 1986 równie¿ Katedry Historii Religii ATK, gdzie wyk³ada³ liturgiê misyjn¹, zagadnienia miêdzynarodowe, intoizm, nowe religie, umbandyzm, a tak¿e propedeutykê misjologii. Myl¹ przewodni¹, która przywieca³a ks. Profesorowi by³a realizacja postulatu Soboru Watykañskiego II: Ktokolwiek ma zamiar udaæ siê do innego narodu, powinien mieæ w wielkim poszanowaniu jego spuciznê narodow¹, jego jêzyk i obyczaje (DM 26)19. 14 15 16 17 18 19 ,,Feliks Zap³ata - adiunkt przy Katedrze Homiletyki od 1969 r. Jest opiekunem specjalizacji Misji i Rozwoju, Ocena kwalifikacji dydaktycznych pomocniczych pracowników nauki Wydzia³u Teologicznego ATK na rok akademicki 1969/70, Sprawy osobowe. AATK. G. Polak, Pamiêci wybitnego misjologa doc. o Feliksa Zap³aty, PIM 1(1983)4. Protoko³y z posiedzenia Rady Wydzia³u Teologicznego ATK w dniu 6 III 1978 r. i 30 V 1978 r. AATK. Jest to data oficjalna, faktycznie o. F. Zap³ata nie pe³ni³ ju¿ swoich obowi¹zków od padziernika 1980 r. G. Polak, art. cyt., 4. Na podstawie rozmowy przeprowadzonej z ks. prof. dr. hab. W³adys³awem Kowalakiem SVD w Warszawie w dniu 21 XI 2001 r. Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW 21 Znaczny wk³ad w rozwój misjologii na ATK wniós³ tak¿e o. dr hab. Antoni Kurek OMI. W latach 1965-1967 studiowa³ socjologiê na Université de Lille (Francja), a w latach 1969-1973 misjologiê na ATK. W 1973 r. obroni³ pracê magistersk¹: Cel dzia³alnoci misyjnej Kocio³ów prawos³awnych. Pracê doktorsk¹: Idea misyjna w pismach reformatorów oraz teologów okresu ortodoksji reformacyjnej obroni³ w 1975 r. Od 10 II 1976 r. do 7 VI 1977 r. realizowa³ badania terenowe w Kamerunie. Pracuj¹c wród rodzimej ludnoci, gromadzi³ materia³y, które pos³u¿y³y póniej do napisania rozprawy habilitacyjnej. Drug¹, trzymiesiêczn¹ wyprawê na Czarny L¹d odby³ wraz z o. F. Zap³at¹ latem 1980 r. W latach 1987-1988 przebywa³ we Francji na stypendium rz¹du francuskiego, prowadz¹c poszukiwania w Instytucie Katolickim w Pary¿u. W 1990 r. na podstawie rozprawy: Wierzenia i obrzêdy Gidarów, ludu pó³nocnokameruñskiego. Studium historyczno-hermeneutyczne otrzyma³ tytu³ doktora habilitowanego. W latach 1957-1965 pracowa³ jako nauczyciel w Ni¿szym Seminarium Duchownym Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej w Markowicach, a w latach 1965-1967 jako nauczyciel w Institut St. Casimir Vaudricourt (Francja). Pracê na ATK rozpocz¹³ w ramach godzin zleconych w 1977 r. W roku nastêpnym otrzyma³ etat adiunkta przy Katedrze Homiletyki, a w 1982 r. przy nowo powsta³ej Katedrze Historii Misji i Religii. W roku akademickim 1994-1995 obj¹³ kierownictwo Katedry Historii Misji. W latach 1972-1995 prowadzi³ tak¿e zajêcia w WSD Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej w Obrze, w filiach ATK w Suwa³kach i £odzi, w WSD Dominikanów w Krakowie, Pallotynów w O³tarzewie oraz w Arcybiskupim WSD w £odzi. Wyk³ada³ tak¿e w Instytucie Duszpasterstwa Polonijnego Towarzystwa Chrystusowego w Poznaniu. W 1995 r. zosta³ powo³any na stanowisko profesora nadzwyczajnego. Jest autorem wielu publikacji naukowych i artyku³ów popularnonaukowych20. W roku akademickim 1999/2000 Sekcja Misjologii rozpoczê³a dzia³alnoæ w ramach Wydzia³u Teologicznego w nowych strukturach UKSW. Kierownikiem sekcji pozosta³ ks. Kowalak. W ramach sekcji istniej¹: Katedra Historii Misji oraz Katedra Teologii Misji. Badania naukowe w Katedrze Historii Misji dotycz¹ historii dzia³alnoci misyjnej w ró¿nych krajach wiata, metod stosowanych przez misjonarzy w g³oszeniu s³owa Bo¿ego i zak³adaniu Kocio³a, zarówno w przesz³oci jak i teraniejszoci, analiza przyczyn za³amania siê czy zaniku chrzecijañstwa w niektórych krajach (Afryka Pó³nocna, Chiny i Indie w XVIIXVIII w.) oraz zjawiska niebywa³ego i dynamicznego rozwoju Kocio³a w krajach Trzeciego wiata w drugiej po³owie XX w. Katedr¹ Historii Misji kierowa³ ks. A. Kurek OMI. Adiunktem przy Katedrze zosta³ od 1999 r. ks. dr Jaros³aw Ró¿añski OMI. W 2001 r. ks. dr hab. Antoni Kurek przeszed³ na emeryturê, a pe³ni¹cym obowi¹zki kierownika Katedry zosta³ ks. Kowalak. Z kolei po przejciu na emeryturê i ks. W³adys³awa Kowalaka kierownikiem Sekcji Misjologii zosta³ ks. dr hab. Jaros³aw Ró¿anski OMI. Prowadzi on kursoryczny wyk³ad z historii misji oraz wyk³ady i æwiczenia z nastêpuj¹cych przedmiotów: inkulturacja misyjna, misje a promocja ludzka, tradycyjne religie Afryki, literatura misjologiczna, misjologia pozakatolicka. Od 2002 r. adiunktem w sekcji jest ks. dr Janusz Gajda. W ramach misjologii wyk³ady prowadzi³o wielu pracowników naukowych. Ich osi¹gniêcia naukowo-badawcze wzbogaca³y misjologiê. Byli to wspomniani ju¿ o. Feliks Zap³ata 20 Informacje dotycz¹ce dorobku naukowego ks. dr. hab. Antoniego Kurka OMI, prof. UKSW przekaza³ o. dr Jaros³aw Ró¿añski OMI w dniu 24 I 2003 r. 22 Misjolodzy polscy SVD, o. W³adys³aw Kowalak SVD, o. Antoni Kurek OMI, o. Jaros³aw Ró¿añski, ks. Janusz Gajda oraz ks. Tadeusz Dajczer, o. Boles³aw Gielata SVD, ks. Zenon Kaczmarek TChr, ks. Czes³aw Kamiñski TChr, Jerzy Ozdowski, o. Julian Bednarz SDS, o. Franciszek Zbigniew Kapucik SMA, o. Bernard Wodecki SVD, ks. Jan Górski, Eugeniusz Sakowicz22. W czasie wakacji w 1969 r., k³ad¹c podwaliny nowej specjalizacji, o. Feliks Zap³ata przeprowadzi³ pierwsz¹ rekrutacjê studentów. W jej wyniku na nadchodz¹cy rok akademicki 1969/70 przyjêto 10 osób. W czerwcu 1971 r. Minister Owiaty i Szkolnictwa Wy¿szego wprowadzi³ limity ograniczaj¹ce przyjmowanie studentów wieckich na pierwszy rok Wydzia³u Teologicznego22. Utrudnienia te nie dotyczy³y duchowieñstwa. W latach 70. limit wynosi³ 25 osób. Tak¹ liczbê miejsc nale¿a³o rozdzieliæ pomiêdzy specjalizacje w zale¿noci od iloci zg³oszeñ. Dla misjologii zazwyczaj przypada³y dwa. Stanowi³o to powa¿ne utrudnienie dla kandydatów na te studia, poniewa¿ liczba chêtnych zawsze przekracza³a ustalone granice. Sytuacja uleg³a poprawie na pocz¹tku lat 80., kiedy liczbê miejsc na Wydziale Teologicznym zwiêkszono do 80 osób. Misjologia uzyska³a mo¿liwoæ przyjêcia od 5 do 8 osób wieckich, zale¿nie od liczby zg³oszeñ. Na przyk³ad, na rok akademicki 1986/ 87 zg³osi³o siê 22 kandydatów. Przeciêtnie na ka¿dy pierwszy rok kwalifikowano do 10 s³uchaczy. Najwiêksza liczba studentów przyjêtych na pierwszy rok przypad³a na rok akademicki 1990/91 i wynios³a 15 osób. Najmniejsza, bo tylko 4 osoby, by³a w roku akademickim 1975/7623. Utworzona w 1969 r. Specjalizacja Misjologii zaczê³a wnosiæ trwa³y wk³ad w umisyjnienie Kocio³a w Polsce, kszta³c¹c doæ liczn¹ grupê specjalistów tej dziedziny (2 profesorów, 4 doktorów habilitowanych, 27 doktorów i ok. 250 magistrów)24. Wiadomo, ¿e jedn¹ z najbardziej wartociowych form pomocy misjom jest posy³anie im wykwalifikowanego personelu. Wielu absolwentów misjologii, szczególnie ksiê¿y i sióstr zakonnych, wyjecha³o na placówki misyjne, gdzie pracuj¹ jako aktywni i zaanga¿owani misjonarze. Niektórzy, g³ównie osoby wieckie, pracuj¹ w rodowiskach polonijnych w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Australii. Inni znowu absolwenci misjologii zostali zatrudnieni w wydawnictwach i czasopismach katolickich jako redaktorzy. W ten sposób szerz¹ ideê misyjn¹ wród spo³eczeñstwa katolickiego25. 1.3. Sympozja misjologiczne W 1971 r. za³o¿yciel i kierownik Specjalizacji Misjologii, o. Feliks Zap³ata, zainicjowa³ organizowanie corocznych sympozjów misyjnych, nazywanych równie¿ kursami misyjnymi. Trwa³y one kilka dni i obejmowa³y szereg referatów wyg³aszanych przez prelegentów krajowych i zagranicznych. Sympozjom tym towarzyszy³y wystawy misyjne, pokazy filmowe i spotkania z misjonarzami przebywaj¹cymi w tym czasie na wypoczynku w kraju. Brali w nim udzia³ wyje¿d¿aj¹cy do pracy misyjno-polonijnej alumni seminariów duchownych, diecezjal21 22 23 24 25 D. Mroczek, dz. cyt., 23-37. Pismo Dziekana Wydzia³u Teologicznego, ks. prof. S. Grzybka do Rektora ATK, ks. prof. J. Iwanickiego, nr WT 34-51-71 z dnia 21 VI 1971 r. AATK. Rekrutacja za lata 1969-1995 r., AATK.; por. D. Mroczek, dz. cyt., 36-37. Por. Katalog prac dyplomowych wy¿szych uczelni katolickich w Polsce (1987-1995), cz. II, Lublin 2000, 7-201. D. Mroczek, dz. cyt.,175-176. Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW 23 nych i zakonnych, siostry zakonne, animatorzy misyjni, studenci misjologii oraz wszyscy pragn¹cy pog³êbiæ swe wiadomoci o misyjnym dziele Kocio³a. Liczba uczestników z ca³ej Polski wynosi³a od 70 do 120 osób. Sympozja przez sw¹ zró¿nicowan¹ problematykê poszerza³y studia misjologiczne, ponadto stanowi³y przygotowanie, przynajmniej w pewnym zakresie, dla wyje¿d¿aj¹cych na misje26. Dotychczas zorganizowano 26 sympozjów: * Pierwsze sympozjum misjologiczne odby³o siê w dniach 22-27 V 1971 r. Zosta³o powiêcone tematowi: Wspó³czesne dzie³o misyjne Kocio³a. Oprócz og³oszeñ prasowych, w³adze uczelni rozpisa³y, adresowany do wszystkich ordynariuszy diecezji i wy¿szych prze³o¿onych zakonnych w Polsce, okólnik zapraszaj¹cy do wziêcia udzia³u w sympozjum. W rezultacie zebra³a siê pokana grupa, licz¹ca 70 osób. Program wzbogaci³a wystawa misyjna, na której prezentowano m.in. obszerny zbiór korespondencji polskich misjonarzy z uczelni¹. Wywietlono piêæ filmów o tematyce misyjnej, którym towarzyszy³y komentarze i dyskusje po seansie. Studencki teatr Ateka wystawi³ dla uczestników sztukê J. Zawieyskiego pt. M¹¿ doskona³y. Zorganizowano równie¿ spotkania z misjonarzami: o. B. Bon¹ SVD z Indii oraz z ks. J. Liberskim z Zambii27. * Drugie sympozjum misjologiczne odby³o siê w dniach 13-18 V 1972 r. Powiêcono je tematowi: Koció³ w Afryce i jego wspó³czesne problemy. Wziê³o w nim udzia³ 95 osób28. * W dniach 19-24 V 1973 r. odby³o siê trzecie sympozjum misjologiczne, na które przyby³o 97 osób2. Jego tematyka skupia³a siê wokó³ problemu: Misje w Ameryce £aciñskiej. * Kolejne sympozjum odby³o siê w dniach 19-24 V 1974 r. G³ównym tematem obrad by³a ogólna problematyka Kocio³a w Azji, a ponadto wybrane zagadnienia Kocio³a w Afryce oraz wspó³czesne problemy duszpasterstwa polonijnego. W sympozjum uczestniczy³o ponad 100 osób30. * Pi¹te sympozjum misjologiczne odby³o siê w dniach 18-23 V 1975 r. Temat wiod¹cy to: Szczegó³owe problemy miejscowych Kocio³ów w Azji. W trzydniowej sesji udzia³ wziê³o 70 osób31. * Szóste sympozjum misjologiczne na temat: Koció³ w Oceanii odby³o siê w dniach 18-20 V 1976 r. Zgromadzi³o 118 uczestników32. * Siódme sympozjum misjologiczne odby³o siê w dniach 22-26 V 1977 r. Ogólne has³o tego spotkania brzmia³o: Od Vaticanum II do Adhortacji apostolskiej Evangelii nuntiandi. Wziê³o w niem udzia³ ponad 100 osób33. 26 27 28 39 30 31 32 33 A. Magolewski, Ks. doc. Feliks Zap³ata - twórca polskiej misjologii, Rozmowa z ks. doc. dr. hab. W³adys³awem Kowalakiem SVD, kuratorem Kierunku Misjologii i kierownikiem Katedry Teologii Misji na Sekcji Teologii Praktycznej w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, ZiP 40(1983)8; Okólnik nr R 10/208/70 z dnia 4 II 1971 r. AATK. F. Zap³ata, Kurs misyjny, BIATK 1-2(1972)38-88. Sympozjum Misyjne na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, BIATK 2-3(1973)28-38. Sympozjum Misyjne na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, BIATK 5(1973)35-46. IV Sympozjum Misjologiczne, BIATK 6(1974)12-34. Sympozjum Misyjne w ATK, BIATK 5(1975)8-34; W³. Kowalak, V Sympozjum Misyjne, Warszawa ATK, 18-23 V 1975 r., CT 46(1976)fasc. III, 198-201. W³. Kowalak, Ogólnopolskie Sympozjum Misjologiczne na ATK nt. Koció³ w Oceanii, BIATK 18-20 V 1976 r., CT 47(1977)fasc. II, 155-160. F. Zap³ata, VII Sympozjum Misjologiczne, Warszawa ATK, 22-26 V 1977 r., CT 48(1978)fasc. II, 196-201. 24 Misjolodzy polscy * W dniach 21-23 V 1978 r. odby³o siê ósme sympozjum misjologiczne. Myl¹ przewodni¹ tego spotkania by³a Duchowoæ misyjna. Liczba uczestników na poszczególnych sesjach waha³a siê od 70 do 120 osób34. * Dziewi¹te sympozjum misjologiczne odby³o siê w dniach 20-22 V 1979 r. i zosta³o powiêcone problemowi katechezy misyjnej. Grono uczestnicz¹ce liczy³o 126 osób35. * W dniach 11-13 V 1980 r. Specjalizacja Misjologii zorganizowa³a dziesi¹te z kolei sympozjum na temat: Rodzina katolicka w wiecie niechrzecijañskim. Uczestniczy³o w nim 60 osób36. * Jedenaste sympozjum misjologiczne, pod has³em: Wspó³czesne dzie³o misyjne, odby³o siê w dniach 10-13 V 1981 r. i zgromadzi³o 84 uczestników37. * Dwunaste sympozjum odby³o siê w dniach 16-19 V 1982 r. Zajê³o siê problematyk¹: Misjonarze polscy w wiecie. Zgromadzi³o 131 uczestników38. * Trzynaste sympozjum misjologiczne odby³o siê w dniach 14-16 V 1983 r. Powiêcono je Akomodacji misyjnej, a uczestniczy³o w nim 78 osób39. * Czternaste sympozjum misjologiczne odby³o siê w dniach 19-21 V 1984 r. i zosta³o powiêcone tematowi: Nowe religie. W trzydniowej sesji uczestniczy³o 121 osób40. Materia³y z czternastu sympozjów zosta³y opublikowane w Zeszytach Misjologicznych ATK. * W 1989 r. misjologia obchodzi³a okr¹g³y jubileusz, dwudziestolecie swojej dzia³alnoci, st¹d piêtnaste sympozjum mia³o charakter szczególnie uroczysty. Odby³o siê w dniach 20-21 V 1989 r. pod has³em: Dwadziecia lat misjologii na ATK w Warszawie. Bra³o w nim udzia³ 108 osób. Liczne grono stanowili absolwenci. Otwarcia sympozjum dokona³ ks. prof. Hemult Juros, rektor uczelni, a referat wprowadzaj¹cy wyg³osi³ o. doc. dr W³adys³aw Kowalak. Podsumowa³ w nim osi¹gniêcia mijaj¹cego 20lecia. W okresie tym Katedrê Misjologii ukoñczy³y z tytu³em magistra 92 osoby, pracê doktorsk¹ obroni³o 10 osób oraz napisano 3 prace habilitacyjne41. * Tematem szesnastego sympozjum misjologicznego, odbywaj¹cego siê w dniach 1920 V 1992 r., by³o: 500-lecie przybycia Kolumba do Ameryki. Liczba uczestników w trakcie obrad waha³a siê od 40 do 50 osób. 34 35 36 37 38 39 40 41 W³. Kowalak, VIII Sympozjum Misjologiczne nt. Duchowoæ misyjna, BIATK 2(1979)16-26; Ten¿e, VIII Sympozjum Misjologiczne, Warszawa ATK, 21-23 V 1978, CT 49(1979)fasc. II, 159-165. Ten¿e, Ogólnopolskie Sympozjum Misjologiczne nt. Katecheza misyjna, BIATK 4(1980)11-18; W³. Kowalak, IX Sympozjum Misjologiczne, (Warszawa ATK, 20-22 V 1979 r.), CT 50(1980)fasc. III, 152-157. Ten¿e, X Sympozjum Misjologiczne na ATK nt. Rodzina katolicka w wiecie niechrzecijañskim, BIATK 5(1981)24-28; W³. Kowalak, X Sympozjum Misjologiczne, (Warszawa ATK, 11-13 V 1980 r.), CT 51(1981)fasc. IV, 148-151. Ten¿e, Ogólnopolskie Sympozjum Misjologiczne na ATK, BIATK 5(1982)17-26; Ten¿e, XI Sympozjum Misjologiczne, (Warszawa ATK, 10-13 V 1981 r.), CT 52(1980)fasc. IV, 133-139. Ten¿e, XII Sympozjum Misjologiczne nt. Misjonarze polscy w wiecie, BIATK 5(1983)18-34; Ten¿e, Misjonarze polscy w wiecie, XII Sympozjum Misjologiczne, (Warszawa ATK 16-19 V 1982r.), CT 53(1983)fasc. III, 145-156; Z Polski IM 3(1981)61. Ten¿e, XIII Sympozjum Misjologiczne nt. Akomodacja misyjna, BIATK 5(1984)14-24; Ten¿e, XIII Sympozjum Misjologiczne, (Warszawa ATK, 14-16 V 1983 r.), CT 54(1984)fasc. III, 143-148. XIV Sympozjum Misjologiczne nt. Nowe religie, BIATK 2(1986)16-17. Dwadziecia lat Katedry Misjologii na ATK, N 68(1989)16-17. Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW 25 W sympozjach w latach 1971-1992 uczestniczy³o ³¹cznie 1568 osób. Przeciêtnie liczba uczestników wynosi³a 92 osoby. Najwiêcej, tj. 131, uczestniczy³o w dwunastym sympozjum w 1982 r. W ci¹gu siedemnastu sympozjów wyg³oszono 174 referaty, których tematyka objê³a ró¿norodne zagadnienia42. * W dniu 18 V 1994 r. odby³o siê sympozjum siedemnaste powiêcone 700-leciu spotkania europejsko-chiñskiego. Wziê³o w nim udzia³ oko³o 40 osób. * W 2001 r. wznowiono organizowanie sympozjów. Dnia 24 IV 2001 r. Naukowe Ko³o Misjologów zorganizowa³o osiemnaste sympozjum Maryja w kulturze i kulcie afrykañskim43. Sympozjum przewodniczy³ ks. prof. W³adys³aw Kowalak. Referaty wyg³osili: dr hab. E. Sakowicz Maryja w teologii i tradycji islamskiej; dr hab. R. Vorbrich (UAM-Poznañ) - Kobieta kameruñska w pracy i w rodzinie; ks. dr J. Ró¿añski Kobieta kirdyjska miêdzy tradycj¹ a nowoczesnoci¹; ks. dr H. Szymiczek (KUL) Mariologie kontekstualne; ks. bp dr S. Lukumwena (Demokratyczna Republika Kongo) Trójca wiêta i Maryja w koncepcjach afrykañskich; o. dr A. Malik (Egipt) Maryja podczas pobytu wiêtej Rodziny w Egipcie w kazaniach koptyjskich; o. dr W. Kluj OMI (Madagaskar) Maryja w tradycji i kulcie malgaskim; dr K. B³a¿ewicz (UW) Kult maryjny w Kociele Etiopskim. W trakcie sympozjum zorganizowana zosta³a wystawa: ¯ycie codzienne, kultura i sztuka ludów Afryki, wywietlane by³y przerocza z ikonografii etiopskiej oraz film pt. Dzieci Afryki, przygotowany przez TVP (18 min.). Odby³ siê równie¿ koncert pieni tradycyjnych i maryjnych w jêzyku lingala zespó³ Friends of Light z Kongo. W sympozjum uczestniczy³o 110 osób44. * W dniu 20 II 2002 r. Ko³o Misjologów zorganizowa³o dziewiêtnaste sympozjum nt. Wybrane problemy szkolnictwa w Afryce subsaharyjskiej. Prelegentami konferencji byli: prof. dr hab. J. Milewski (UW) - Problemy szkolnictwa wy¿szego w Afryce subsaharyjskiej na pocz¹tku XXI w.; o. dr J. Ró¿añski - G³ówne etapy i problemy szkolnictwa misyjnego w Afryce; dr M. Wagoue (UW) - Problematyka edukacyjna w Afryce Zachodniej; dr E. Rzewuski (UW) Edukacyjne aspekty polityki jêzykowej w krajach afrykañskich; prof. dr hab. A. Wrzesiñska (UW) - Szkolnictwo kongijskie wczoraj i dzi; prof. dr hab. R. Vorbrich (UAM) Wielosystemowe szkolnictwo w wielokulturowym rodowisku Pó³nocnego Kamerunu; dr M. Z¹bek (UW) Programy edukacyjne w obozach dla uchodców w Kenii; dr H. Lisicka-Michalska Polityka owiatowa rz¹du Tanzanii 1960-2000; mgr A. Kotarska Wielojêzycznoæ, pimiennoæ a owiata wiejska - z badañ terenowych w pd. i zach. Tanzanii; o. dr W. Kluj OMI (UAM) Szkolnictwo misyjne w diecezji Toamasina (Madagaskar); ks. mgr Stanis³aw wiêch (Warszawa) Szko³y prowadzone przez sercanów w Demokratycznej Republice Kongo; ks. dr Janusz Gajda Szkolnictwo katolickie w Zambii; M. Gabiniewicz Szko³a polska na tu³aczym szlaku wspomnienia i przerocza45. * Dwudzieste sympozjum zosta³o zorganizowane przez Sekcjê Duchowoci i Sekcjê Misjologii UKSW z okazji 185 rocznicy powstania Wydzia³u Teologicznego. Tema42 43 44 45 Szczegó³owa prezentacja Sympozjów zosta³a opracowana w pracy D. Mroczek, dz. cyt., 37-55. Niniejsze opracowanie zosta³o przedstawione na podstawie tej pracy. G³ównym inspiratorem sympozjum by³ o. dr Jaros³aw Ró¿añski OMI, opiekun Naukowego Ko³a Misjologów. Por. Internet: http://www.misjologia.uksw.edu.pl/, 5 IV 2005 r. Tam¿e. 26 Misjolodzy polscy tem sympozjum by³a Duchowoæ wspó³czesnego Kocio³a. Odby³o siê ono 15 V 2002 r. W programie by³o m.in.: otwarcie wystawy starodruków Wydzia³u Teologicznego UKSW i wystawy fotograficznej autorstwa Piotra Barchañskiego Szko³y w Afryce oraz wyk³ady: Mistyka codziennoci ks. prof. dr hab. P. Ogórek; Duchowoæ eucharystyczna ks. prof. dr hab. A. Durak; Duchowoæ dialogu miêdzyreligijnego dr hab. E. Sakowicz, prof. UKSW; Drogi duchowoci afrykañskiej ks. dr J. Ró¿añski i Duchowoæ g³osiciela Ewangelii ks. dr J. Gajda46. * Dwudzieste pierwsze sympozjum zorganizowano w dniu 11 III 2003 r. Tematem tego sympozjum by³o: Miêdzy przek³adem biblijnym a rodzim¹ teologi¹. Sesja naukowa rozpoczê³a siê Msz¹ w. koncelebrowan¹ pod przewodnictwem ks. bp. Wiktora Skworca, po której Biskup otworzy³ wystawê Afrykanin a Biblia autorstwa Anny Kotarskiej i MIVA Polska. Otwarcie wystawy uwietni³ koncert Ewy Urygi z chórem. Referaty wyg³osili wyk³adowcy UKSW, UW, KUL, UAM, UWM oraz zaproszeni gocie. W referatach ks. dr. J. Ró¿añskiego (UKSW), prof. N. Pawlaka (UW) oraz ks. prof. H. Zimonia (KUL) poruszone zosta³y problemy, takie jak: wp³yw Biblii na kulturê afrykañsk¹, potrzeby nowych przek³adów Biblii oraz zasadnicze nurty inkulturowanej teologii afrykañskiej. W dalszej czêci referenci mówili ju¿ o samych przek³adach Biblii na jêzyki afrykañskie: hausa (mgr A. Michalak UKSW), mambwe (ks. mgr lic. A. Halemba), malgaski (ks. dr W. Kluj UAM). Teologiczne i praktyczne problemy zwi¹zane z przek³adami zosta³y poruszone w referatach ks. dr. J. Pawlika (UWM), który mówi³ o trudnociach przek³adu pojêcia z³a w kulturze zachodnioafrykañskiej; A. Kotarskiej (Kalisz) o organizacji SIL zajmuj¹cej siê przek³adami Biblii oraz W. Mironiuk (UKSW), która w swoim referacie mówi³a o stosunku polskich misjonarzy wobec miejscowych jêzyków i przek³adów. Na sympozjum obecni byli równie¿ licznie zgromadzeni ksiê¿a i siostry zakonne oraz klerycy z wy¿szych seminariów duchownych. W ramach przygotowañ do Roku Jubileuszowego do Rzymu na synod kontynentalny przyje¿d¿ali biskupi poszczególnych kontynentów. Owocem synodu s¹ adhortacje apostolskie dla poszczególnych kontynentów: Ecclesia in ... Ko³o Misjologów podjê³o siê t³umaczenia tych adhortacji (oczywicie poza Ecclesia in Europa) oraz zorganizowa³o i nadal organizuje sympozja powiêcone poszczególnym adhortacjom. * Ecclesia in America. Wybrane problemy Kocio³a w Ameryce Po³udniowej w wietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II to temat dwudziestego drugiego sympozjum misjologicznego zorganizowanego przez Sekcjê Misjologii oraz Papieskie Dzie³a Misyjne w Polsce, w dniu 5 XI 2003 r. W czasie sympozjum poruszono nastêpuj¹ce problemy: Ecclesia in America przes³anie dla Kocio³a na kontynencie amerykañskim oraz dla Kocio³a powszechnego (ks. dr P. Soko³owski - Warszawa); Potrzeba nowej ewangelizacji oraz potrzeba misji poza granicami kontynentu (ks. mgr R. Jaszczuk Nowy Jork); Wyzwania ewangelizacji kultury w adhortacji Ecclesia in America (ks. mgr T. Szyszka Nysa); Maryjne drogi ewangelizacji Ameryki £aciñskiej (ks. dr J. Piotrowski PDM Warszawa); COMLA7-CAM2-Siódmy Misyjny Kongres Latynoamerykañski (ks. dr L. F¹s Pieniê¿no); Negatywne skutki globalizacji (ks. dr hab. P. Mazurkiewicz UKSW Warszawa); Ku prawom cz³owieka i demokracji w Ameryce £aciñskiej (ks. prof. dr hab. A. Dziuba UKSW Warszawa); Nowe ruchy 46 Na podstawie informacji otrzymanych od o. Jaros³awa Ró¿añskiego OMI w dniu 12 II 2004 r. Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW 27 religijne w Ameryce (o. prof. dr hab. W. Kowalak); Vodoo (P. Szuppe Warszawa); Aparat krytyczny adhortacji Ecclesia in America (ks. dr W. Kluj UAM). * Kolejne, dwudzieste trzecie sympozjum powiêcone by³o 20-leciu istnienia Centrum Formacji Misyjnej w Warszawie (1984-2004). Odby³o siê ono w dniu 18 II 2004 r. pod has³em: Przygotowanie misjonarzy - historia, wspó³czesnoæ, postulaty. Wród uczestników byli m.in. misjonarze przygotowuj¹cy siê w CFM do wyjazdu na misje. Prelegentami sympozjum byli: ks. A. Miotk SVD - Przygotowanie misjonarzy wed³ug dokumentów Kocio³a, ks. J. Pawlik SVD - Wymogi w formacji misjonarzy z punktu widzenia antropologii kulturowej, ks. J. Ró¿añski OMI - G³ówne kierunki kszta³towania duchowoci misjonarza, ks. F. Jab³oñski - Za³o¿enia i praktyka przygotowania do pracy misyjnej fideidonistów polskich, ks. S. Giudici MCCI - Za³o¿enia i praktyka przygotowania do pracy misyjnej kombonianów, ks. D. Suilivan MA - Za³o¿enia i praktyka przygotowania do pracy misyjnej misjonarzy Afryki, ks. W. Kluj OMI - Za³o¿enia i praktyka przygotowania do pracy misyjnej oblatów, s. S. Motor FMM - Za³o¿enia i praktyka przygotowania do pracy misyjnej Franciszkanek Misjonarek Maryi, s. C. Bachalska MA - Za³o¿enia i praktyka przygotowania do pracy misyjnej misjonarek Afryki, p. K. Lachowska - Historia i dzia³alnoæ Instytutu Misyjnego Laikatu w Warszawie, ks. R. Szczodrowski - Praktyka wysy³ania misjonarzy wieckich oraz propozycje g³ównych kierunków formacji, p. E. Habel - Formacja wolontariuszy kanosjañskich, ks. J. Wnêk - Centrum Formacji Misyjnej dzi i jutro. Po sympozjum dyrektor CFM, ks. Jan Wnêk, zaprosi³ uczestników na obiad i dalsz¹ dyskusjê do CFM. * Dwudzieste czwarte sympozjum powiêcone by³o zjawisku sieroctwa w Afryce. Odby³o siê ono w dniu 3 III 2004 r. pod has³em: Dzieci ¿yj¹ce na ulicy - nowe zjawisko miast afrykañskich. Wród prelegentów wyst¹pili: ks. J. Pawlik SVD (UWM) - Tradycyjna rodzina afrykañska wobec dzieci, p. M. Szupejko (PAN) - Zmiany w tradycyjnym modelu rodziny afrykañskiej w rodowisku miejskim, p. A. Leszczyñski (UW) AIDS a zjawiska sieroctwa oraz dzieci ulicy, ks. J. Ró¿añski OMI (UKSW) - Dzieci ulicy w Maroua i Garoua miastach Pó³nocnego Kamerunu, ks. W. Chwaliszewski MCCI (Warszawa) - Kombonianie i werbici z pomoc¹ dla dzieci ulicy w Kinszasie (DRK), ks. J. Gajda (UKSW) - Dzieci ulicy w Lusace, s. C. Bachalska MA (Lublin) Praca sióstr misjonarek Afryki wród dzieci ulicy, ks. C. Noworolnik (Warszawa) Znaczenie ojcostwa w wietle teologii katolickiej. * W dniu 17 XI 2004 r. zorganizowano dwudzieste pi¹te sympozjum powiêcone adhortacji apostolskiej Jana Paw³a II o Kociele w Azji: Ecclesia in Asia. Wybrane problemy Kocio³a w Azji w wietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II. Oto referaty i prelegenci sympozjum: Historia powstania i g³ówne idee teologiczne Ecclesia in Asia (ks. J. Piotrowski); Chrzecijañstwo w Pañstwie rodka w obliczu Trzeciego Tysi¹clecia. Przesz³oæ, teraniejszoæ i przysz³oæ (ks. dr J. Konior SJ); Chrzecijañstwo w Azji rodkowej (ks. dr W. Kluj); Udzia³ polskich misjonarzy w ewangelizacji Azji (ks. dr hab. J. Ró¿añski OMI); Dialog a przepowiadanie. Rzeczywistoæ i perspektywa w Azji (dr hab. E. Sakowicz); Hermeneutyka dialogu chrzecijañsko-buddyjskiego (ks. dr L. Fic); Dialog teologiczny z buddyzmem (ks. prof. dr hab. H. Zimoñ SVD); Dialog monastyczny z buddyzmem (o. mgr J. Bereza OSB); Dialog z hinduizmem w dokumentach Kocio³a (mgr J. Pyz Kraków); Islam w Azji a mo¿liwoci dialogu (ks. dr A. W¹s SVD); Nowe ruchy religijne w Japonii (ks. prof. dr hab. 28 Misjolodzy polscy W. Kowalak SVD); Specyfika Kocio³a w Japonii (dr I. Merklejn); Porównanie szamanizmu japoñskiego i mongolskiego (mgr D. Stefanowicz). * Dwudzieste szóste sympozjum zorganizowano w dniu 16 II 2005 r. Referaty dotyczy³y ró¿nych sytuacji dzieci wojny w Afryce: P. Szuppe (Warszawa) - Dzieci-rekruci przyczyny i rozmiar zjawiska, K. Trzciñski (UW) - Dzieci-¿o³nierze w Sierra Leone i Liberii, R. Piêtek (WSH Pu³tusk) - Dzieci w armiach Imbangala w siedemnasto-wiecznej Angoli, K. £ukoszczyk SVD (Angola) - Dzieci afrykañskie a konflikty zbrojne przyk³ad Angoli, J. Pyz (UJ) - Dzieci wojny na Sri Lance, L. Danilecka (Warszawa) Ruanda. Zranienie ¿ycia dzieci ocala³ych z ludobójstwa w kontekcie pomocy wiadczonej przez misjonarzy, ks. W. Kluj OMI (UAM) - Dzieci - ¿o³nierze w dyskusjach na forum ONZ, ks. C. Noworolnik (KEP ds. Misji Warszawa) - Umi³owanie dziecka przez Boga, ks. J. Piotrowski (PDM Warszawa) - Pomoc dzieciom ofiarom wojny. W czasie sympozjum mia³a miejsce prezentacja wystawy Afryka w oczach dzieci. Uczestnicy sympozjum obejrzeli film pt. Dzieci wojny w Sierra Leone i Liberii oraz wystêp zespo³u dzieciêcego z Czeczenii. Sympozja misjologiczne odgrywa³y i nadal odgrywaj¹ niezmiernie wa¿n¹ rolê. W ci¹gu wielu lat by³y skuteczn¹ metod¹ szerzenia idei misyjnej w Polsce po II Soborze Watykañskim, a misjonarzom wyje¿d¿aj¹cym na placówki misyjne dawa³y czêsto jedyn¹ okazjê do pog³êbienia wiedzy w tej dziedzinie. W ostatnich latach s¹ one doskona³¹ okazj¹ do spotkañ misjologów polskich, dzia³aczy na rzecz misji oraz okazj¹ do cooperatio missionalis i konsolidacji organizacji i zakonów zajmuj¹cych siê misjami. 1.4. Naukowe Ko³o Misjologów Pierwsze próby za³o¿enia Ko³a47 zosta³y podjête na pocz¹tku roku akademickiego 1969/70. Usi³owano zwi¹zaæ siê ze Stowarzyszeniem Przyjació³ ONZ, ale koncepcja ta nie zosta³a zrealizowana. Dlatego dnia 9 X 1970 r. postanowiono powo³aæ Studenckie Ko³o Misyjne ATK. Jego podstawowym celem by³o propagowanie i zg³êbianie problematyki misyjnej Kocio³a, poszerzanie wiedzy z zagadnieñ Trzeciego wiata oraz utrzymanie kontaktów z Poloni¹ zagraniczn¹48. Pierwszym opiekunem Ko³a zosta³ o. Feliks Zap³ata, póniej o. dr W³. Kowalak, a na pocz¹tku lat 80. o. dr Antoni Kurek. W po³owie lat 90. funkcjê opiekuna Ko³a przej¹³ dr Eugeniusz Sakowicz. Natomiast od roku 1999 pe³ni³ j¹ o. dr hab. Jaros³aw Ró¿añski OMI. Do grona cz³onków Ko³a zaliczali siê wszyscy studenci misjologii, spora grupa s³uchaczy innych specjalizacji oraz misjonarze. W spotkaniach uczestniczyli te¿ sympatycy SKM. Na przyk³ad w roku akademickim 1971/72 liczba cz³onków wynosi³a 43 osoby, a w 1977/ 78 - 54 osoby49. 47 48 49 Do roku 1999 Ko³o nosi³o nazwê: Studenckie Ko³o Misyjne. Od 1999 r. nosi nazwê Naukowe Ko³o Misjologów. H. Cz. Podolski, Studenckie ko³a naukowe i inne formy zespo³owej dzia³alnoci m³odzie¿y ATK, [w:] H. E. Wyczawski (red.), XX lat Akademii Teologii Katolickiej. Ksiêga Pami¹tkowa (1954-1974), Warszawa 1976, 392. Sprawozdanie z dzia³alnoci Studenckiego Ko³a Misyjnego przy ATK w Warszawie w roku akademickim 1971/72, BIATK 2-3(1973)72. Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW 29 Zgodnie ze statutem, zebrania Studenckiego Ko³a Misyjnego (SKM) odbywa³y siê raz w miesi¹cu i obejmowa³y referaty wyg³aszane przez cz³onków Ko³a i goci oraz sprawy bie¿¹ce. Do realizacji podstawowego celu SKM, jakim by³o zg³êbianie tematyki misyjnej, przyczynia³y siê zarówno spotkania naukowe organizowane przez Ko³o w ramach Akademii Teologii Katolickiej, jak i sesje wyjazdowe. Przyk³adem pierwszej formy dzia³alnoci mo¿e byæ sesja pt. G³ód - znakiem czasu, która odby³a siê dnia 24 II 1975 r. na ATK. Jej program obejmowa³ referaty i dyskusjê50. Cz³onkowie SKM brali tak¿e udzia³ w imprezach naukowych poza uczelni¹. Do wa¿niejszych nale¿y uczestnictwo w Poznañskich Dniach Misjologicznych (23-25 X 1977 r. i 12-13 XII 1981 r.) i sympozjach zorganizowanych przez Klub Inteligencji Katolickiej w Poznaniu51. Takie spotkania owocowa³y nawi¹zywaniem kontaktów z innymi stowarzyszeniami misyjnymi i stwarza³y mo¿liwoæ ró¿norakiej wspó³pracy. Kontakty te znacznie o¿ywi³y pracê SKM i przyczyni³y siê do wymiany praktycznych spostrze¿eñ organizacyjnych, a tak¿e do rozwoju myli naukowej52. Studenckie Ko³o Misyjne najczêciej wspó³dzia³a³o ze Wspólnot¹ Misyjn¹ przy WSD Ksiê¿y Pallotynów w O³tarzewie, z Ko³em Misyjnym przy Warszawskim Duszpasterstwie Akademickim i z Przyjació³mi Misji przy Biurze Misyjnym Episkopatu Polski53. Staraj¹c siê o budzenie wiadomoci i ducha misyjnego, wyk³adowcy oraz studenci Specjalizacji Misjologii wyg³aszali liczne prelekcje w ró¿nych rodowiskach pozauczelnianych54. Najkorzystniejszym okresem dla szerzenia idei misyjnej by³ miesi¹c padziernik, w którym przypada³a Niedziela Misyjna. Tego dnia na Mszach w. w godzinach rannych zespó³ ksiê¿y wyk³adowców wyg³asza³ w ró¿nych kocio³ach stolicy kazania o tematyce misyjnej. Nastêpnie w kociele pw. Wszystkich wiêtych organizowano uroczysty Wieczór Misyjny. Na program sk³ada³y siê najczêciej jeden lub dwa referaty, a po nich rozpoczynano czêæ artystyczn¹. Wystêpowa³ chór ATK, grupy muzyczne i recytatorskie, wywietlano filmy i przerocza, urz¹dzano wystawy misyjne. Uroczystoci te gromadzi³y licznych zainteresowanych dzie³em misyjnym Kocio³a55. Nieod³¹cznym elementem pracy SKM by³ czynny udzia³ w przygotowaniu sympozjów misjologicznych, odbywaj¹cych siê ka¿dego roku w maju56. W ci¹gu pierwszych lat dzia50 51 52 53 54 55 56 Studenckie Ko³o Misyjne, Sesja nt. G³ód - znakiem czasu, BIATK 5(1975)37-38. G. Stwiertnia, Studenckie Ko³o Misyjne, BIATK 2(1979)40; A. Bednarczyk, Studenckie Ko³o Misyjne, BIATK 6(1983)42-43; J. Supe³, Studenckie Ko³o Misyjne. Wycieczki i inne wyjazdy SKM, BIATK 4(1982)40. J. Supe³, Studenckie Ko³o Misyjne. £¹cznoæ z innymi orodkami misyjnymi, BIATK 4(1982)40. Studenckie Ko³o Misyjne. Spotkanie w O³tarzewie, BIATK 2(1976)35-36; G. Stwiertnia, Studenckie Ko³o Misyjne, BIATK 4(1980)43-44; J. Supe³, art. cyt., 40. F. Zap³ata, Z dzia³alnoci Specjalizacji Misjologii ATK w Krakowie, BIATK 2(1980)34-35; W³. Kowalak, Studenckie Ko³o Misyjne, BI ATK 4(1980)43; G. Stwiertnia, art. cyt., 43; Prelekcje ks. dr. W³. Kowalaka w Pieniê¿nie, Krakowie i Warszawie, BIATK 6(1975)22-29; Referaty ks. dr. W³. Kowalaka w Czêstochowie i Pieniê¿nie, BIATK 4(1976)34-36; Prelekcje ks. dr. W³. Kowalaka w Pieniê¿nie, Niepokalanowie i Gostyniu, BIATK 6(1980)22-25. Niedziela Misyjna na ATK, BIATK 6(1970)30-32; Uroczystoci uczelniane. Uroczysty Wieczór Misyjny w Warszawie, BIATK 4(1973)38-40; Uroczysty Wieczór Misyjny w sali Kocio³a Wszystkich wiêtych w Warszawie, BIATK 6(1974)36-37; F. Zap³ata, Studenckie Ko³o Misjologiczne, BIATK 2(1978)41-42; F. Zap³ata, Z dzia³alnoci Specjalizacji Misjologii ATK w Warszawie, BIATK 2(1980)33-34. Studenckie Ko³o Misjologiczne, BIATK 5(1978)39; G. Stwiertnia, art. cyt., 44; J. Supe³, Studenckie Ko³o Misyjne. Udzia³ cz³onków SKM w ró¿nych pracach i imprezach, BIATK 4(1982)41. 30 Misjolodzy polscy ³alnoci SKM opracowa³o kartotekê z adresami polskich misjonarzy (do roku akademickiego 1977/78 zebrano ich ponad 800), w oparciu o któr¹ Wydawnictwo ATK rozsy³a³o poszczególne numery kwartalnika Collectanea Theologica i inne pozycje wydawnicze, a z okazji wi¹t Bo¿ego Narodzenia - List okólny zredagowany przez o. F. Zap³atê. List ten zawiera³ serdeczne ¿yczenia wi¹teczne i wyrazy pamiêci, podawa³ ró¿ne wiadomoci dotycz¹ce Kocio³a i Ojczyzny oraz informowa³ o dzia³alnoci na rzecz misji57. W trosce o pog³êbianie ¿ycia duchowego SKM organizowa³o w pewnych okresach tzw. dzieñ skupienia. Wype³niano go modlitw¹, referatem i dyskusj¹58.Tradycj¹ SKM sta³o siê równie¿ organizowanie ,,Op³atka. By³a to uroczystoæ gromadz¹ca cz³onków i sympatyków Ko³a. Przebiega³a w rodzinnej atmosferze ³amania siê op³atkiem, sk³adania ¿yczeñ i piewania kolêd59. Studenckie Ko³o Misyjne posiada³o w³asn¹ sta³¹ gablotê, w której odnawiana co miesi¹c ekspozycja informowa³a wspólnotê studenck¹ o pracy polskich misjonarzy i innych formach dzia³alnoci misyjnej60. Z lat 80. pozosta³y tylko relacje z sympozjów misjologicznych. Brakuje wiadectw na pimie o dzia³alnoci SKM. Z przekazów ustnych wiadomo, ¿e nadal organizowano spotkania z misjonarzami, wyjazdy na imprezy naukowe, op³atek; uaktualniono równie¿ gablotê misyjn¹. W latach 90. praca Ko³a przybra³a charakter jednorazowych dzia³añ, np. uczestnictwo w spotkaniach naukowych (II Krajowy Kongres Misyjny, 16-18 X 1992 r., czy Sympozjum afrykanistyczne na KUL-u, 19-20 XI 1993 r.). Studenckie Ko³o Misyjne przyczyni³o siê te¿ do powstania filmu dokumentalnego pt. Misjonarze w re¿yserii Wies³awa Go³aszewskiego. W roku akademickim 1992/93 grupa studencka w sk³adzie: Tadeusz Biega³a, Andrzej Bojañczyk, Bo¿ena Cio³ek, Agnieszka Gawêcka, Dariusz Kupiec i Katarzyna Welner pod kierownictwem o. prof. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka i o. dr. hab. Antoniego Kurka zbiera³a materia³y, które pos³u¿y³y do napisania scenariusza. Pierwsze spotkanie Ko³a w ramach nowej Uczelni (UKSW) odby³o siê 3 XII 1999 r. w Domu Misjonarzy Kombonianów przy ul. £¹cznej 14/16 w Warszawie. Spotkanie prowadzi³ nowy opiekun Ko³a, o. dr Jaros³aw Ró¿añski OMI. Celem spotkania by³o ustalenie konkretnych ram na rok akademicki 1999/2000 oraz na przysz³e lata61: organizowanie sympozjów i konferencji organizowanie spotkañ z misjonarzami oraz misjologami z innych uczelni dzia³alnoæ publicystyczna (Misje Dzisiaj) organizowanie otwartych wyk³adów prowadzenie gabloty misyjnej wizyty w orodkach zakonnych i muzeach misyjnych szerzenie idei misyjnej przez rodki audiowizualne oraz Internet. 57 58 59 60 61 ,,List Gwiazdkowy 1976. Specjalizacji Misjologii na ATK do polskich misjonarzy za granic¹, BIATK 6(1977)34-36; ,,List Gwiazdkowy 1977" Specjalizacji Misjologii ATK do polskich misjonarzy za granic¹, BIATK 6(1978)29-32. Adwentowe spotkanie SKM w Niepokalanowie, BIATK 6(1974)37; J. Supe³, Studenckie Ko³o Misyjne. Wycieczki i inne wyjazdy SKM, BIATK 4(1982)40. Dzia³alnoæ Studenckiego Ko³a Misyjnego w roku 1973/74, BIATK 1(1974)40-41; Op³atek Gwiazdkowy Studenckiego Ko³a Misyjnego, BIATK 6(1974)37-38; W³. Kowalak, Studenckie Ko³o Misjologów, BIATK 4(1977)39-40; J. Supe³, Studenckie Ko³o Misyjne. Udzia³ cz³onków SKM w ró¿nych pracach i imprezach, BIATK 4(1982)41. G. Stwiertnia, art. cyt., 44; J. Supe³, Studenckie Ko³o Misyjne. Akcja propagandowa, BIATK 4(1982)40. Na podstawie informacji otrzymanych od o. Jaros³awa Ró¿añskiego OMI w dniu 12 II 2004 r. Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW 31 Naukowe Ko³o Misjologów (NKM) podjê³o inicjatywê obchodów Dnia Pamiêci i Modlitwy za wspó³czesnych Misjonarzy Mêczenników (24 marca). Przez modlitewn¹ pamiêæ, konferencje oraz publikacje podejmowa³o starania przybli¿enia martyrologii Kocio³a naszych czasów. Ko³o Misjologów zorganizowa³o szereg spotkañ, których goæmi byli zas³u¿eni misjonarze, etnografowie, podró¿nicy, dziennikarze i przedstawiciele wiata politycznego, np. ks. A. Halemba misjonarz, t³umacz Biblii na jêzyk mambwe oraz s³ownika: mambwe-angielski, angielski-mambwe; p. R. Czajkowski, podró¿nik, autor programu telewizyjnego Przez morza i l¹dy, dr H. Bettscheidera SVD, dyrektor Instytutu Misjologicznego z Sankt Augustin, ks. M. Midura, dyr. MIVA Polska, R. Czajkowski (dziennikarz; re¿yser); ks. A. Mulka (dyrektor Wydawnictwa Papieskich Dzie³ Misyjnych); ks. E. Szyszka, misjonarz z Republiki rodkowoafrykañskiej, a obecnie Sekretarz krajowy PDRW I PDPA, o. prof. dr hab. H. Zimoñ SVD (KUL), ks. F. Jab³oñski (Gniezno), ks. M. Zalewski (Papua Nowa Gwinea), ks. R. Szczodrowski (Zambia), ks. J. Nosowicz, o. L. F¹s, o. T. Burzyca, o. P. Soko³owski, ks. T. Szyszka, ks. S. G³odzik, ks. P. Boracas, ks. R. Kot, ks. D. Chura Nunez, p. P. Grzechowiak (Czad). W ramach dzia³alnoci Ko³a wywietlono wiele misyjnych filmów m.in.: Romero (re¿. John Duigan), Misja (re¿. Roland Joffé), Spalony dom (re¿. Massino Spano), Bogowie musz¹ byæ szaleni (re¿. Jimmy Uys), Sposób na Afrykê (Ryszard Czajkowski), Misjonarz-cz³owiek w drodze (ks. M. Midura), Dzieci Afryki (ks. A.j Halemba), Wojna w Sudanie (re¿. Agnieszka Dzieduszycka), Polskie odcienie Afryki (re¿. Jakub Barua), Pos³añcy Pana Boga (Piotr Zarêbski). Prezentowanym filmom towarzyszy³y obszerne wprowadzenia przygotowane przez studentów, dyskusje oraz wystawy misyjne: Zambia (autorstwa ks. Andrzeja Halemby); Jak podró¿uj¹ ludzie (autorzy: Leszek Mazur, Magdalena £adziñska, Grzegorz Gnutek, Micha³ lusarek), Dzieci Afryki (autor zdjêæ Piotr Barchañski), Szko³y w Afryce, Ekwador. Naukowe Ko³o Misjologów nie ogranicza siê w swojej dzia³alnoci do terenu Uniwersytetu, ale wspó³pracowa³o równie¿ z innymi orodkami studenckimi. Pod patronatem Ko³a powsta³y grupy studentów zaanga¿owanych w poszczególne organizacje: Sprawiedliwoæ i Pokój, Wieczerniki Misyjne, MIVA M³odych. Organizowane spotkania sta³y siê okazj¹ do pog³êbienia wspó³pracy z Komisj¹ Episkopatu ds. Misji, Papieskimi Dzie³ami Misyjnymi, Centrum Formacji Misyjnej oraz z organizacj¹ MIVA Polska. 7 XI 2002 r. Sekcja Misjologii Uniwersytetu Kardyna³a Stefana Wyszyñskiego powo³a³a I Misyjn¹ Olimpiadê Znajomoci Afryki, skierowan¹ do wszystkich liceów ogólnokszta³c¹cych w Polsce. Siedzib¹ G³ówn¹ Olimpiady by³a Komisja Misyjna Episkopatu Polski wspó³dzia³aj¹ca z Sekcj¹ Misjologii, a w sposób szczególny ze studenckim Naukowym Ko³em Misjologów UKSW. Patronat nad t¹ inicjatyw¹ przyjê³o Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, na czele z Minister Edukacji Narodowej i Sportu p. dr Krystyn¹ £yback¹. W 2004 r. odby³a siê II Olimpiada Znajomoci Afryki, a w 2005 r. jej III edycja. Studenci Misjologii z Naukowego Ko³a Misjologów UKSW przyznali po raz pierwszy w historii specjaln¹ Nagrodê Afrykañskiego S³onia. Nagroda ta zgodnie z regulaminem (§ 2.) wrêczana jest za osi¹gniêcia w dziedzinie misjologii. 27 V 2003 r. na walnym zebraniu NKM pierwsza tego typu Nagroda jednomylnie zosta³a przyznana pani dr Wandzie B³eñskiej, która oprócz dorobku misjologicznego przez 43 lata pe³ni³a s³u¿bê misyjno-lekarsk¹ nios¹c pomoc medyczn¹ ludziom chorym na tr¹d w Ugandzie. Uroczyste wrêczenie Nagrody odby³o siê 25 XI 2003 r. na UKSW. Podczas spotkania zosta³a odczytana laudacja, w której podkrelono wielki wk³ad dr Wandy B³eñskiej w promocjê ludzk¹ oraz w ³¹czenie teorii misji z prak- 32 Misjolodzy polscy tyk¹. Statuetkê wrêczy³a przewodnicz¹ca Ko³a Justyna Siemienas. W spotkaniu uczestniczyli studenci misjologii oraz filozofii wraz z prof. Kazimierzem Sza³at¹, prezesem Fundacji Polskiej Raoula Follereau. Ponadto obecny by³ tak¿e ks. R. Szczodrowski, dyrektor Instytutu Misyjnego Laikatu oraz inni sympatycy NKM. Przedstawione powy¿ej inicjatywy oraz dzia³ania Naukowego Ko³a Misjologów pokazuj¹, i¿ odgrywa ono wa¿n¹ rolê w kszta³towaniu wiadomoci misyjnej rodowisk akademickich i pozauczelnianych. Obecnie Naukowe Ko³o Misjologów liczy ok. 80 osób. Na zebraniu 21 II 2003 r. wybrano nowy sk³ad zarz¹du. Przewodnicz¹c¹ Ko³a zosta³a Justyna Siemienas, wiceprzewodnicz¹cym Anna Miszta, a sekretarzem Kinga Pucha³a. Opiekunem Ko³a jest nadal o. dr hab. Jaros³aw Ró¿añski OMI. 2. Inne orodki misjologiczne 2.1. Pieniê¿no Dnia 2 VIII 1948 r. Rada Prowincjalna Zgromadzenia S³owa Bo¿ego zadecydowa³a o przeniesieniu WSD z Chludowa do Pieniê¿na. Ju¿ 10 IX 1948 r. rozpocz¹³ siê tam rok studiów filozoficzno-teologicznych. Od samego pocz¹tku wyk³ady z misjologii w Misyjnym Seminarium Ksiê¿y Werbistów w Pieniê¿nie prowadzili kolejno: ks. Bronis³aw Skóra SVD, ks. Franciszek Folek SVD, ks. Teofil Chodzi³o SVD, ks. Stefan £ysik SVD, ks. Józef Penkowski SVD, ks. Józef Seyda SVD, ks. Bernard Danch SVD, ks. Feliks Gosieniecki SVD, ks. Feliks Zap³ata SVD, ks. Alfons Labudda SVD, ks. Henryk Gzella SVD, ks. Jerzy Mazur SVD, ks. Krzysztof Bieñkowski SVD, ks. Bernard Konieczka SVD, ks. Ludwik F¹s SVD, ks. Janusz Brzozowski SVD, ks. W³adys³aw Kowalak SVD, ks. Andrzej Miotk SVD62 . 2.2. Poznañ Dnia 17 X 1957 r. zosta³ zarejestrowany w Poznaniu Klub Inteligencji Katolickiej (KIK). W latach 1957-1969 na czele Zarz¹du KIK stan¹³ dr Mieczys³aw Luziñski. U pocz¹tku organizacji i dzia³alnoci Klubu aktywnie dzia³a³ dr Jerzy Ozdowski, który w 1967 r. by³ delegatem na Kongres Apostolstwa wieckich w Rzymie, a w 1968 r., razem z prof. Józefem Kostrzewskim i prof. Zbigniewem Zakrzewskim, sta³ siê audytorem Archidiecezjalnego Synodu Poznañskiego. Od pocz¹tku istnienia KIK-u w Poznaniu zawi¹za³a siê sta³a grupa osób, które wspó³pracowa³y z dzie³em misyjnym Kocio³a. Dnia 15 X 1977 r. powo³ano do ¿ycia Sekcjê Misjologiczn¹. W tym samym roku, 25 X, w Kociele Akademickim pod wezwaniem Wszystkich wiêtych w Poznaniu, w 50-lecie Miêdzynarodowego Akademickiego Kongresu Misyjnego (MAKM) w Poznaniu i I Poznañskich Dni Misjologicznych, bp Jan Wosiñski nada³ Sekcji imiê b³. Marii Teresy Ledóchowskiej (1863-1922)63. W 1977 r. zo62 63 A. Miotk, Misjologia w Misyjnym Seminarium Duchownym Ksiê¿y Werbistów w Pieniê¿nie w latach 1948-2002 (mps), Pieniê¿no 2002. M. Grafowska, Sekcja Misjologiczna im B³. Marii Teresy Ledóchowskiej, [w:] T. Tyszkiewicz (opr.), Czterdziestolecie Klubu Inteligencji Katolickiej w Poznaniu 1957 -1997, Poznañ 1999, 54-58. Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW 33 sta³y zainicjowane Poznañskie Dni Misjologiczne. W ten sposób w duchu posoborowej odnowy i II Synodu Poznañskiego (1968) kontynuowano dziedzictwo ruchu misjologicznego w II Rzeczypospolitej. W Niedzielê Misyjn¹ w 1977 r. odby³o siê spotkanie seniorów uczestników ruchu misjologicznego w II Rzeczypospolitej i m³odzie¿y akademickiej ze Specjalizacji Misjologii ATK pod kierunkiem o. dr. hab. Feliksa Zap³aty SVD64. Ze rodowiska poznañskiego bliskimi wspó³pracownikami ks. F. Zap³aty SVD byli: dr W. B³eñska, prof. J. Ozdowski jako wyk³adowca Specjalizacji Misjologii, ks. dr C. Bia³ek TJ (19201984) wierny uczestnik Sympozjów Misyjnych i autor artyku³ów w Zeszytach Misjologicznych, ks. A. Andrzejak oraz ks. prof. M. Banaszak, historyk Kocio³a65. Obecnie na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu wyk³ady z misjologii prowadz¹: ks. dr Wojciech Kluj OMI, pierwszy dr misjologii na UKSW, wyk³adowca w Obrze i Parady¿u, ks. dr W³odzimierz Burzawa MSF w Kazimierzu Biskupim, misjolog, absolwent Urbanianum w Rzymie, ks. dr Szymon Stu³kowski w Poznaniu66. W Poznaniu wydawane jest czasopismo Annales Misjologici Posnaniensens, siêgaj¹ce korzeniami 1928 r., a wznowione w roku 2000. Redaguj¹ je: ks. Ambro¿y Andrzejak, Feliks Lenort oraz ks. Wojciek Kluj67. Na Wydziale Teologicznym UAM w Poznaniu ukaza³y siê nastêpuj¹ce tomy tego czasopisma: tom 11 (2000), tom 12 (2001), tom 13 (2003), tom 14 (2004). 2.3. Lublin W rodowisku Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego wyk³ady z misjologii prowadzili: ks. Teofil Chodzi³o SVD, ks. Henryk Zimoñ SVD, ks. Marian Balwierz, ks. Zbigniew Krzyszkowski, ks. Jan Person oraz Eugeniusz Sakowicz68. 2.4. Kraków i Katowice Katedra Misjologii zosta³a utworzona na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie w 1996 r. Ks. dr hab. Jan Górski zosta³ pierwszym wyk³adowc¹ misjologii. Studia ukoñczy³ na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Prowadzi³ wyk³ady z misjologii na ATK (1990-1994) jako adiunkt, a nastêpnie w Krakowie na PAT, najpierw jako adiunkt, a nastêpnie od 1996 r. jako docent, kierownik nowo utworzonej Katedry Misjologii. W 2000 r. zosta³ mianowany profesorem nadzwyczajnym PAT. Od roku akademickiego 2001/2002 jest profesorem nadzwyczajnym na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu l¹skiego w Katowicach oraz kierownikiem Zak³adu Misjologii i Ekumenizmu. Prowadzi³ te¿ wyk³ady z misjologii w filii KUL, w Katowicach od 1991 r., w Wy¿szym Seminarium OO. Franciszkanów w Panewnikach od 1994 r., w Instytucie Teologicznym w. Jana Kantego w Bielsku 64 65 66 67 68 A. Andzrzejak, Archidiecezjalna Komisja Misyjna w Poznaniu w latach 1970-1995, AMis 11(2000)332-339. G. Polak, Kto jest kim w Kociele. Katolicka Agencja Informacyjna, Warszawa 1999, 178-179. F. Jab³oñski, Nowa wiosna misjologii w Polsce, AMis 12(2001)203-213. Misyjne Drogi 20(2002)nr 5, 42. A. Kurek, Polska misyjna i misjonarska, [W:] E. liwka (red.), Misyjny wymiar Kocio³a katolickiego w Polsce (1945-1986), Pieniê¿no 1992, 3-17; tam¿e, E. liwka SVD, Powojenna polska literatura misyjna i misjologiczna, 17-24; tam¿e, H. Zimoñ, Katolicki Uniwersytet Lubelski a misje, 61-67. 34 Misjolodzy polscy Bia³ej od 1999 r., a tak¿e w seminariach: sercanów w Stadnikach (1998/1999), oo. franciszkanów w £odzi (1997/1998) oraz oo. franciszkanów w Krakowie (1999/2000). Oprócz pracy dydaktycznej, czynnie udziela siê w ruchu misjologicznym69. 2.5. Opole Na Uniwersytecie Opolskim ju¿ od 1994 r. wyk³ady z misjologii prowadzi ks. dr Józef Urban, absolwent specjalizacji Misjologii ATK w Warszawie. Obecnie jest kierownikiem Katedry Dialogu Miêdzyreligijnego oraz Katedry Teologii Dogmatycznej na Uniwersytecie Szczeciñskim. Prowadzi tak¿e zajêcia na Papieskim Fakultecie Teologicznym we Wroc³awiu70. 2.6. Olsztyn W 1999 r. powsta³a Katedra Misjologii, Etnologii i Religioznastwa na Uniwersytecie Warmiñsko-Mazurskim w Olsztynie. Kierownikiem Katedry zosta³ ks. prof. dr hab. W³adys³aw Kowalak SVD. Po jego odejciu w 2001 r. Katedra zosta³a zlikwidowana (w 2004 r.). 2.7. Seminaria W roku 1998 przeprowadzono badanie, które mia³o na celu zebranie informacji, w ilu seminariach jako odrêbny przedmiot wyk³adana by³a misjologia w latach 1965-1995. Z badañ wynika³o, ¿e we wspomnianym okresie misjologia wyk³adana by³a w nastêpuj¹cych seminariach diecezjalnych: w Bielsku-Bia³ej, Elbl¹gu, Gdañsku, Gliwicach, Katowicach, Kielcach, Olsztynie, Opolu, Pelplinie, Przemylu, Sosnowcu, Tarnowie, Warszawie (Redemptoris Mater). Obecnie wród wyk³adowców s¹ m.in.: ks. dr Marek Czajkowski (od 1992 r. prowadzi wyk³ady z misjologii w seminarium w Gdañsku Oliwie, a obecnie tak¿e w Filii UKSW i KUL w Gdañsku), ks. dr Krzysztof Czermak (wyk³ada misjologiê w Tarnowie, jego poprzednikiem by³ ks. dr Antoni Kmiecik), ks. dr Andrzej Kaleta (w Kielcach), ks. mgr lic. Franciszek Behredt (w Pelplinie, gdzie wczeniej wyk³adali: ks. dr Wac³aw Preis i ks. dr Roman Sadowski). W seminariach zakonnych misjologia wyk³adana by³a u franciszkanów OFM w Krakowie, kanoników regularnych w Krakowie, zmartwychwstañców w Krakowie, misjonarzy w Krakowie, duchaczy w Bydgoszczy, misjonarzy wiêtej Rodziny w Kazimierzu Biskupim, oblatów w Obrze, pallotynów w O³tarzewie, orionistów w Zduñskiej Woli, redemptorystów w Tuchowie, salwatorianów w Bagnie, sercanów w Stadnikach, sercanów bia³ych we Wroc³awiu, werbistów w Pieniê¿nie i michalitów w Krakowie (dane z roku 1998)71. 69 70 71 A. Andrzejak, 75 lat ruchu misjologicznego w Polsce, art. cyt., 15. Por. Internet: www.wt.uni.opole.pl; www.us.szcz.pl. Por. F. Jab³oñski, Recepcja idei misyjnej w Polsce, Kraków 2003, 107-110. Biogramy Andrzejak Ambro¿y ur. 1940, wy. 1965, diec. poznañska Praca magisterska: Kszta³towanie siê teologii misji w Annales Missiologicae, ATK 1976. Rozprawa doktorska: Wk³ad Ksiêdza Biskupa Kazimierza Józefa Kowalskiego w ruch misyjny w Polsce, ATK 1979. Publikacje: 1993 U pocz¹tku ruchu misyjnego w Polsce, Poznañ 1993. 1996 A. Andrzejak i J. Ró¿añski (red.), Medycyna i ewangelizacja. Rozmowy z Wand¹ B³eñsk¹, Poznañ 1996. Bajowski Janusz ur. 1963, wy. 1991, diec. przemyska Praca magisterska: Rodzina chrzecijañska i jej zadania w nauczaniu Kardyna³a Stefana Wyszyñskiego, PAT 1991. Praca licencjacka: Espiritualidad franciscana del cariño en la labor misionera del Colegio Misionero de Propaganda Fide de Tarata (Franciszkañska duchowoæ braterskiej czu³oci w pracy ewangelizacyjnej Misyjnego Kolegium Kongregacji Rozkrzewiania Wiary w Taracie), Katolicki Uniwersytet w Boliwii 1997. Rozprawa doktorska: Boliwijska misja krakowskiej prowincji franciszkanów. Ocena metody misyjnej w wietle piêciowiekowej tradycji ewangelizacyjnej Zakonu, PAT 1998. Publikacje: 1999 Boliwia franciszkañska, Kraków 1999. 2005 Czyniæ dobro, Rzeszów 2005. 36 Misjolodzy polscy Badania: Wyk³ady w WSD OO. Franciszkanów w Krakowie. Sta³y wspó³pracownik Podkarpackiego Centrum Edukacji Nauczycieli. Pracuje nad now¹ pozycj¹ ksi¹¿kow¹. Bakalarz Andrzej ur. 1953, wy. 1985, diec. tarnowska Praca magisterska: Kaplica ofiar obozów koncentracyjnych przy kociele w. Józefa w Tarnowie, PAT 1985. Praca licencjacka: S³u¿ba misyjna kap³anów diecezjalnych w dokumentach biskupów polskich od 1974 r. do dzisiaj, Pontificia Università Urbaniana 1990. Rozprawa doktorska: (La) missionarietà del sacerdote diocesano dallEnciclica Fidei donum, allEnciclica Redemptoris missio applicata alla Chiesa in Polonia (Misyjnoæ kap³ana diecezjalnego w Polsce od Fidei donum do Redemptoris missio), Pontificia Università Urbaniana 1992. Bejger Aleksander ur. 1934, wy. 1959, diec. toruñska Praca magisterska: Problem apartheidu w Republice Po³udniowej Afryki w stosunku do dzie³a misyjnego, w wietle wypowiedzi Kocio³ów Po³udniowej Afryki, ATK 1972. Rozprawa doktorska: Mission und Kirche in Sambia (18751994), PhilosophischTheologische Hochschule SVD in Sankt Augustin 1994. Publikacje: 1996 Mission und Kirche in Sambia (18751994), Frankfurt am Main 1996. 2000 Pe³nym g³osem o Afryce z dziennika misjonarza, Warszawa 2000. 2003 Moje listy do Ciebie Listy nie tylko do chorych, Pelplin 2003. 2004 Zaczarowane zwierciad³o Najpiêkniejsze bajki afrykañskie, Pelplin 2004. Bêben Wojciech ur. 1949, wy. 1975, diec. czêstochowska Praca magisterska: Zwyczaje, obrzêdy i wierzenia zwi¹zane z upraw¹ yamu u ludu Arapesz w Papui Nowej Gwinei, KUL 1980. Rozprawa doktorska: z etnologii: Obrzêdy przejcia u Arapeszów, Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Wydzia³u Historycznego UW. Biogramy 37 z misjologii: Religijne aspekty tradycyjnych wierzeñ i obrzêdów ludu Arapesz w Papui Nowej Gwinei, ATK 1987. Habilitacja: Ma³y wiat wokó³ wulkanu. Tradycyjne normy zwyczajowe w ¿yciu wyspiarzy Biem w Papui Nowej Gwinei, Instytut Archeologii i Antropologii Kulturowej, PAN - Warszawa 2005. Publikacje: 2004 Ma³y wiat wokó³ wulkanu. Tradycyjne normy zwyczajowe w ¿yciu wyspiarzy Biem w Papui Nowej Gwinei, Warszawa 2004. Badania: Z zakresu prawa zwyczajowego u ludów Australii i Oceanii. Na ukoñczeniu jest ksi¹¿ka z zakresu prawa zwyczajowego ludu Biem w Papui Nowej Gwinei. Prowadzi tak¿e badania z zakresu moralnoci i jêzyka ludu Biem w Papui Nowej Gwinei, prawa w³asnoci ziemi u Aborygenów w Australii, tradycyjnej kultury i zaistnia³ych w niej zmianach u Aborygenów i wyspiarzy zamieszkuj¹cych tereny wysp znajduj¹cych siê w Torres Strait i Przyl¹dku York w Australii. Wyk³ada³ na Uniwersytecie Wroc³awskim w latach 1996-1998. Od roku 1996 wyk³ada na Uniwersytetcie Warszawskim. Bieñkowski Krzysztof ur. 1954, wy. 1983, diec. warmiñska Praca magisterska: Historia misji w Sambalpur w Indiach, KUL 1983. Praca licencjacka: Nauczanie o redukcjach jezuickich w Paragwaju, Pontificia Università Gregoriana 1990. Rozprawa doktorska: Catequizacion en los pueblos Guaranies: 16091767 (Katechizacja ludzi Guarani), Pontificia Università Gregoriana 1997. Publikacje: 2002 Refleksje nad encyklik¹ Jana Paw³a II Redemptoris missio, Asuncion 2002. 2003 Refleksje ... wersja poszerzona, Asuncion 2003. Badania: Wyk³ada na Instytucie Teologicznym w Asuncion w Paragwaju ekumenizm, dialog miêdzyreligijny, sekty oraz misjologiê. Brzozowski Janusz ur. 1964, wy. 1994, diec. ³ódzka Praca magisterska: Koció³ urugwajski wobec dzia³alnoci sekularyzacyjnej masonerii w latach 1830-1917 w wietle publikacji urugwajskich, Lublin 1994. 38 Misjolodzy polscy Rozprawa doktorska: Znaczenie trzech pierwszych synodów limskich dla ewangelizacji misyjnej Indian Guarani na przyk³adzie redukcji jezuickich w prowincji paragwajskiej w latach 1604-1767, UKSW 2001. Burzawa W³odzimierz ur. 1959, wy. 1986, diec. katowicka Praca magisterska: Wartoci moralne i ich znaczenie dla Narodu w przemówieniach Jana Paw³a II podczas I pielgrzymki w Ojczynie, PWT 1985. Praca licencjacka: Il dialogo della Chiesa con le culture nella attivita pastorale missionaria in Papua Nuova Guinea (Dialog Kocio³a z kulturami w dzia³alnoci pastoralno- misjonarskiej w Papui Nowej Gwinei), Pontificia Università Urbaniana 1996. Rozprawa doktorska: Il ruolo del «Bikman» nel processo di inculturazione in Papua Nuova Guinea. Una sfida missionaria per il Terzo Millennio (Rola «Bikman» w procesie inkulturacji w Papui Nowej Gwinei. Wyzwanie misjonarskie na Trzecie Tysi¹clecie), Pontificia Università Urbaniana 1998. Publikacje: 1998 Il ruolo del Bikman nel processo di inculturazione in Papua Nuova Guinea. Una sfida missionaria per il Terzo Millennio, Tipografica Leberit 1998. Badania: Problem inkulturacji w Oceanii (szczególnie Papua Nowa Gwinea), animacja misyjna i nowa ewangelizacja. Cho³yk Helena Praca magisterska: Elementy misyjne w katechezie inicjacyjnej drugiego programu nauczania w wietle Dekretu o dzia³alnoci misyjnej Kocio³a, ATK 1977. Rozprawa doktorska: Treci misyjne w katechizacji drugiego programu szczegó³owego w zakresie klas III-VIII, ATK 1995. Czajkowski Marek ur. 1954, wy. 1980, diec. gdañska Praca magisterska: Teilhardowska chrystogeneza jako nowe odczytanie misyjnej natury Kocio³a, w wietle rekapitulacji wszystkiego w Chrystusie, ATK 1987. Rozprawa doktorska: Ewangelizacja misyjna i rozwój w Teilhardowskiej wizji rekapitulacji wszystkiego w Chrystusie, ATK 1996. Publikacje: 1993 Droga do Dimako, Materia³ etnograficzno-misyjny z pracy misyjnej w Kamerunie 1987-1992, Gdañsk-Oliwa 1993. Biogramy 39 Czermak Krzysztof ur. 1955, wy. 1980, diec. tarnowska Praca magisterska: Logia Jezusa o pocie. Studium literacko-teologiczne, KUL 1980. Praca licencjacka: Promozione umana come elemento integrale dellevangelizzazione, Pontificia Università Urbaniana 1985. Rozprawa doktorska: Promozione umana come elemento integrale dellevangelizzazione e forme della sua realizzazione nella Redemptor hominis, Pontificia Università Urbaniana 1987. Publikacje: 1996 Misje odnawiaj¹ Koció³, Tarnów 1996. 2000 Zostajê na miejscu do koñca (red.), Warszawa 2000. Redakcja: G³ocie Ewangeliê. Diecezjalny Biuletyn Misyjny, Tarnów (od 1992). D³ugosz Miriam ur. 1952, profesja wieczysta 1981, diec. opolska Praca magisterska: Duch wiêty w Odnowionej Liturgii Eucharystycznej, KUL 1981. Praca licencjacka: Enga Traditional Religion and Ritual, Pontificia Università Gregoriana 1993. Rozprawa doktorska: Mae Enga Myths and Christs Message. Fullness of Life In mae Enga Mythology and Chrust the Life (Jn 10:10), Pontificia Università Gregoriana 1995. Publikacje: 1998 Mae Enga Myths and Christs Message. Fullness of Life In Mae Enga Mythology and Christ the Life (Jn 10:10), Steyler Verlag, Nettetal 1998. Badania: Tradycyjne religie, mity i legendy w regionie Enga w Papui Nowej Gwinei. Wyk³ady monograficzne na temat: Sakrament bilong Marit. F¹s Luwik ur. 1959, wy. 1986, diec. koszaliñska Praca magisterska: Obraz przestrzenny wiata u Jukateków w okresie pónoklasycznym (VII-X w. po Chr.), ATK 1994. 40 Misjolodzy polscy Rozprawa doktorska: Przestrzeñ i czas w wierzeniach Jukateków okresu pónoklasycznego, ATK 1998. Badania: Animacja misyjna, historia misji, misjografia: Azji, Ameryki, Oceanii, Afryki, Chrzecijañstwo w by³ym ZSRR, zagadnienia szczegó³owe zwi¹zane z podstawami kultury wg krêgów kulturowych. Gajda Janusz ur. 1944, wy. 1968, diec. czêstochowska Praca magisterska: Psa³terze w j. polskim w XVII w., PAT 1968. Praca licencjacka: Cz³owiek stworzeniem Bo¿ym w niektórych ksiêgach Pisma wiêtego, PAT 1975. Rozprawa doktorska: Polemika Adriana Jungi SJ z protestantami nt. prawdziwego Kocio³a. Badania: Wyk³adowca misjologii na UKSW. Koncentruje siê na zagadnieniach teologii misji (uzasadnienie, cele i realizacja), inkulturacji Kocio³a w krajach pozaeuropejskich oraz historii religii ze szczególnym uwzglêdnieniem nowych, synkretycznych [para]religii zarówno w krajach misyjnych, jak i w Europie. Publikacje: 2000 Inkulturacja chrzecijañstwa w Zambii, Warszawa 2000. Górski Jan ur. 1952, wy. 1978, diec. katowicka Praca magisterska: Idea misyjna w dokumentach Soboru Watykañskiego II, ATK 1986. Rozprawa doktorska: Teologiczne podstawy dzia³alnoci misyjnej Kocio³a wed³ug dokumentów Soboru Watykañskiego II, ATK 1988. Habilitacja: Teologia misji w procesie inkulturacji, PAT 1994. Publikacje: 1991 Misje w teologii kontekstualnej, St. Ottilien 1991. 1993 Nowa wiosna Ewangelii, Katowice 1993. 1994 Teologia misji w procesie kontekstualizacji, Katowice 1994. Biogramy 41 1995 Contextualizacion de la Mission Ad gentes, Bolivia 1995. 1997 Religie. Skrypt dla studentów, Kraków 1997. 1998 Religie wiata. Chrzecijañstwo wobec innych religii, [w:] Teologia fundamentalna. Religie wiata a chrzecijañstwo, pr. zb. Kraków 1998, t. 2. 2000 Propedeutyka misjologii, Kraków 2000. Misje u progu trzeciego tysi¹clecia (red.), Katowice 2000. 2001 Ma³y s³ownik misjologiczny, Katowice 2001. 2005 Sto pytañ o misjach, Katowice 2005. Redakcja: Biuletyn misjologiczno-religioznawczy w Collectanea Teologica (19911994 ), wiat³o Narodów (od 1994). Halemba Andrzej ur. 1954, wy. 1980, diec. katowicka Praca magisterska: Rola przypadku i koniecznoci w koncepcji Jacquesa Monod, PAT 1981. Praca licencjacka: Niektóre elementy inkulturacji w misji Mambwe w wietle orêdzia Africae terrarum Paw³a VI, ATK 1994. Rozprawa doktorska: Wartoci religijno-etyczne w przys³owiach ludu Mambwe (Zambia), UKSW 2004. Publikacje: 1991 Pierwsze t³umaczenie Nowego Testamentu na jêzyk Mambwe, Zambia 1991. 1994 S³ownik Mambwe-English, Zambia 1994. 1997 Koció³ misyjny. Podstawowe studium misjologii (red.), Warszawa 1997. 2004 Mambwe Folk-tales. Tom pierwszy w jêzyku angielskim, drugi w jêzyku Mambwe. English-Mambwe Dictionary i History and Customs of the Mambwe Tribe. 42 Misjolodzy polscy Jab³oñski Franciszek ur. 1964, wy. 1989, diec. gnienieñska Praca magisterska: Odpowiedzialnoæ misyjna parafii w wietle Soboru Watykañskiego II, PWT 1989. Rozprawa doktorska: Recepcja idei misyjnej w Polsce po Soborze Watykañskim II (1965-1995), UKSW 2001. Publikacje: 2003 Recepcja idei misyjnej w Polsce, Kraków 2003. 2005 30-lecie Pos³ugi wiêtowojciechowych Misjonarzy (red.), Gniezno 2005. Redakcja: Biuletyn Misyjny Archidiecezji Gnienieñskiej (od 1998); wiat³o Narodów (od 2004). Badania: Teologia misji, animacja misyjna w Polsce, udzia³ misjonarzy polskich w wiecie. Wypromowa³ 30 prac dyplomowych z misjologii na Archidiecezjalnym Kolegium Katechetycznym w Gnienie. Nale¿y do Prezydium Krajowej Rady PDM. Jêczek Alojzy ur. 1952, wy. 1978, diec. katowicka Praca magisterska: Kult w. Józefa w dekanacie piekarskim ze szczególnym uwzglêdnieniem parafii w. Józefa w Piekarach l¹skich, PAT 1978. Praca licencjacka: Nauka o Eschatologii w polskich publikacjach teologicznych lat siedemdziesi¹tych i osiemdziesi¹tych, PAT 1987. Rozprawa doktorska: Problemy latynoamerykañskiej teologii wyzwolenia jako inspiracja do wspó³pracy w misji ad gentes, PAT 1999. Kad³ubowska Irena ur. 1951, diec. warszawska Praca magisterska: na PWT w Warszawie, Sekcja w. Jana Chrzciciela 1996. Praca licencjacka: Motywacja dzia³alnoci misyjnej w listach o. Adama Koz³owieckiego SJ, UKSW 2000. Praca doktorska: Adam Koz³owiecki SJ ¿ycie i dzia³alnoæ. Studium misjologiczne, UKSW 2002. Badania: Po uzyskaniu dyplomu licencjata wyjecha³a do Zambii na zaproszenie ks. kard. Adama Koz³owieckiego. Zamieszka³a w stacji misyjnej na przedmieciach Lusaki (Mandevu). Pracowa³a jako wolontariuszka przy chorych na AIDS. W dniach wolnych pracowa- Biogramy 43 ³a w archiwum misyjnym w Lusace (prowadzonym przez ks. Wincentego Cicheckiego SJ). Praca w archiwum w Lusace da³a jej mo¿liwoæ zebrania materia³ów potrzebnych do napisania rozprawy doktorskiej. Kêpiñski Jerzy ur. 1949, wy. 1986, diec. sandomierska Praca magisterska: Rola Misji Katolickich w umisyjnianiu Ludu Bo¿ego w Polsce, ATK 1975. Rozprawa doktorska: Idea misyjna w literaturze polskiej w latach 1585-1800, ATK 1979. Kluj Wojciech ur. 1966, wy. 1991, diec. gdañska Praca magisterska: z teologii: Pozaeuropejskie pole pracy misyjnej zgromadzenia Misjonarzy Oblatów MN w XIX w, PWT 1991. z misjologii: Forms of Work of the Oblates of Mary Immaculate Among Polish Immigrants in the Prairies of Canada (1898-1926)[Formy pracy Oblatów Maryi Niepokalanej wród polskich imigrantów na kanadyjskich preriach (1898-1926)], Uniwersytet w. Paw³a w Ottawie 1996. Rozprawa doktorska: Teologia misji w nauczaniu Jana Paw³a II (1978-1998), UKSW 1999. Publikacje: 1999 Odkupienie a dialog miêdzyreligijny. Materia³y z sympozjum w Obrze 20-21 kwietnia 1998 r. (red.), UAM 1999. Redakcja: Annales Missiologici Posnanienses, t. 13 (2003); t. 14(2004). Badania: Teologia misji, dialog miêdzyreligijny, misje na Madagaskarze. Kowalak W³adys³aw ur. 1933, wy. 1957, diec. poznañska Praca magistersko-licencjacka: Gradua³ Erazma Cio³ka z 1509 roku. Studium paleograficzno-muzykologiczne, KUL 1965. Rozprawa doktorska: Obrzêdy kultowe afrykañskich religii synkretycznych. Analiza ich komponentów w odniesieniu do dzia³alnoci misyjnej, ATK 1974. Habilitacja: Geneza kargizmu na Nowej Gwinei, ATK 1981. Profesura: Umbandyzm. Nowa Religia w Brazylii, ATK 1991. 44 Misjolodzy polscy Publikacje: 1966 Historia liturgii, Pieniê¿no 1966. 1973 Obrzêdy kultowe afrykañskich religii synkretycznych. Analiza ich komponentów w odniesieniu do dzia³alnoci misyjnej, Warszawa 1973. 1982 Kulty cargo na Nowej Gwinei, Warszawa 1982 (wyd. II 1983). 1988 Umbandyzm. Nowa religia w Brazylii, Warszawa 1988. 1993 S³ownik s³ów kluczowych z religioznawstwa, Kraków-Warszawa 1993. Orodek Informacji Naukowej PAN (wspó³autorstwo). 1998 Religie synkretyczne, Warszawa 1998, Nurt nr 4, 136 Badania: Koncentruje siê na teologicznym uzasadnieniu dzia³alnoci misyjnej Kocio³a, ¿yciu religijnym spo³eczeñstw pozaeuropejskich, inkulturacji Kocio³a w krajach misyjnych oraz historii religii, ze szczególnym uwzglêdnieniem nowych (synkretycznych) parareligii zarówno w krajach misyjnych, jak i w Europie. Kowalik Marek ur. 1959, wy. 1985, diec. katowicka Praca magisterska: Godnoæ osoby jako podstawa powinnoci moralnej w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptor hominis, KUL 1986. Praca licencjacka: The Phenomenon of African Independent Churches In Ghana: Teaching and Practice, Pontificia Università Gregoriana 1992. Rozprawa doktorska: Community and Leadership within the «Charismatic Ministries» in Ghana with special reference to «Christian Action Faith Ministries International»: Implications for the Local Church in her Evangelising Mission, Pontificia Università Gregoriana 1999. Kruczek Zdzis³aw ur. 1945, wy.1973, diec. przemyska Praca magisterska: Parafia rzymsko-katolicka w Miejscu Piastowym do roku 1772, KUL 1976. Rozprawa doktorska: Dzia³alnoæ misyjna Kocio³a katolickiego w prowincji Enga w Papui Nowej Gwinei 1947-1987, ATK 1991. Biogramy 45 Publikacje: 1991 Dzia³alnoæ misyjna Kocio³a katolickiego w Papui Nowej Gwinei 1947-1987, Pieniê¿no 1991. 1997 Wród górali w rajskim buszu, Michalineum 1997. 50 Yia bilong Katolik Sios bilong Enga Provins (1947-1987), India 1997. Parafia Rzymsko-Katolicka w Miejscu Piastowym do 1972 r., Papua Nowa Gwinea 1997. 2000 Dzieje misji w Centralnych Górach Nowej Gwinei w archidiecezji Mount Hagen w latach 1934-1984, Michalineum 2000. 2001 Mariage among Engans of Papua Nev Guinea, Mount Hagen 2001. Badania: Misje chrzecijañskie na Pacyfiku. Kurek Antoni ur. 1931, wy. 1955, diec. katowicka Praca magisterska: Cel dzia³alnoci misyjnej Kocio³ów prawos³awnych, ATK 1973. Rozprawa doktorska: Idea misyjna w pismach reformatorów oraz teologów okresu ortodoksji reformacyjnej, ATK 1975. Habilitacja: Wierzenia i obrzêdy Gidarów, ludu pó³nocnokameruñskiego. Studium historyczno-hermeneutyczne, ATK 1990. Badania: Misjologia katolicka i pozakatolicka w rozwoju historycznym oraz etnografia Afryki. Madejczyk Dariusz ur. 1969, wy. 1994, diec. poznañska Praca magisterska: Nadzieja eschatologiczna w listach w. Paw³a, PWT 1993. Praca licencjacka: Levangelizzazione dei «mondi nuovi». Le grandi citta secondo Redemptoris missio 37, Pontificia Università Urbaniana 1999. Rozprawa doktorska: Globalizzazione: nuova sfida per levangelizzazione dellEuropa, Pontificia Università Urbaniana 2003. 46 Misjolodzy polscy Marek Stanis³aw ur. 1946, wy. 1973, diec. sandomierska Praca magisterska: Dzia³alnoæ misyjna fideidonistów polskich w Kamerunie w latach 19731999, KUL 2000. Rozprawa doktorska: Wspó³praca polskich sióstr zakonnych z rodakami fideidonistami w Kamerunie (19842000), UKSW 2003. Miotk Andrzej ur. 1963, wy. 1989, diec. pelpliñska Praca magisterska: wiêtoæ jako przejaw egzystencjalnego wymiaru wiary w powieci W³adys³awa Grabskiego W cieniu Kolegiaty i Konfesjona³u, KUL. Praca licencjacka: Lenciclica Mortalium animos di Pio XI (1928) e la sua resonanza nei commenti del suo tempo, Pontificia Università Urbaniana. Rozprawa doktorska: Das Missionsverständnis im historischen Wandel am Beispiel der Enzyklika Maximum illud, Philosophisch-Theologische Hochschule in Sankt Augustin (Rozumienie misji w historycznym procesie przemian na przyk³adzie encykliki Maximum illud) - nostryfikacja UKSW 2000. Publikacje: Misjologia XXI wieku, w 20 rocznicê mierci Ojca Feliksa Zap³aty SVD - twórcy misjologii w Polsce. Materia³y i Studia Ksiê¿y Werbistów, nr LXXII 2004 (red.). Badania: Historia misji. Morawiec Bronis³aw ur. 1953, wy. 1979, diec. katowicka Rozprawa doktorska: Kardyna³ Guglielmo Massaja (1809-1889) prekursor wspó³czesnej misjologii, PAT 2000. Morcinek Jan ur. 1951,wy. 1976, diec. katowicka Praca magisterska: Misyjny wymiar programu formacyjnego Ruchu Dzieci Maryi. Rozprawa doktorska: Program nowej ewangelizacji Ruchu Dzieci Maryi w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, PAT 2001. Badania: Aktualnie prowadzi wyk³ady z teologii pastoralnej na Wydziale Teologii Uniwersytetu l¹skiego i w tej dziedzinie prowadzi badania. Biogramy 47 Piotrowski Jan ur. 1953, wy. 1980, diec. tarnowska Praca magisterska: Dzieje parafii Szczurowa (1338-1772), KUL 1985. Praca licencjacka: De la tradition à évangelisation de la famille Congo au Grand Niari dans le diocèse de Nkayi au Congo, Instytut Katolicki w Pary¿u 1994. Rozprawa doktorska: Zak³adanie i dojrzewanie Kocio³a w kongijskiej krainie Grand Niari. Druga ewangelizacja 1883-1991, ATK 1997. Publikacje: 1996 M³odzie¿ i misje. Perspektywa roku 2000, Warszawa 1996. 1999 Ewangelia czytana sercem, Kraków 1999. 2001 wiêtoæ to mi³oæ, W. Bytner, D. Kisiel, J. Piotrowski (red.), Warszawa 2001. 2002 Omielili siê pójæ z Ewangeli¹. Diecezja tarnowska Kocio³owi w Peru, Warszawa 2002. 2003 Ró¿aniec. Rozwa¿ania misyjne, J. Piotrowski, A. Mikowiec (red.), Warszawa 2003. 2004 Udzia³ Kocio³a w Polsce w misji ad gentes podczas pontyfikatu Jana Paw³a II, J. Mil, J. Piotrowski (red.), Warszawa 2004. Ró¿añski Jaros³aw ur.1961, wy. 1987, diec. zamojska Praca magisterska: z teologii: Egzystencja wcielona i jej implikacje w Mounierowskiej koncepcji cz³owieka, PWT 1987. z filologii polskiej: Wiêksze formy narracyjne u ludów Kamerunu Pó³nocnego na tle europejskiego systemu genologicznego, UAM 1991. Praca licencjacka: Za³o¿enie misji pó³nocnokameruñskiej, ATK 1996. Rozprawa doktorska: Dojrzewanie pó³nocnokameruñskiej prowincji kocielnej Garua w latach 1946-1996, ATK 1998. Habilitacja: Inkulturacja Kocio³a wród ludów rodkowego Sudanu, UKSW 2004. 48 Misjolodzy polscy Publikacje: 1994 W cieniu góry Lam, Gorzów Wlkp. 1994. Misje polskich Oblatów Maryi Niepokalanej w Kamerunie Pó³nocnym, Poznañ 1994. 1998 Misje w kraju Betsimisaraka. Polscy oblaci na Madagaskarze, Poznañ 1998. 2001 Misje a promocja ludzka, Warszawa 2001. 2004 Inkulturacja Kocio³a wród ludów rodkowego Sudanu, Poznañ 2004. Publikacje redagowane i wspó³redagowane: 1996 Medycyna i ewangelizacja. Rozmowy z Wand¹ B³eñsk¹, J. Ró¿añski, A. Andrzejak (red.), Poznañ 1996. 2000 Malii ahin ti maya ta. Przys³owia gizigijskie, Warszawa 2000. 2003 Ecclesia in America. Wybrane problemy Kocio³a w Ameryce Po³udniowej w wietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II, Warszawa 2003. Miêdzy przek³adem biblijnym a rodzim¹ teologi¹. Wybrane problemy przek³adów biblijnych i teologii afrykañskiej, A. Halemba, J. Ró¿añski (red.), Warszawa 2003. Wybrane problemy szkolnictwa w Afryce subsaharyjskiej, A. Halemba, J. Ró¿añski (red.), Warszawa 2003. Ewangelia miêdzy tradycj¹ i wspó³czesnoci¹ afrykañsk¹, J. Ró¿añski, P. Suppe (red.), Warszawa 2003. 2004 Przygotowanie misjonarzy za³o¿enia i praktyka, Warszawa 2004. Dzieci ¿yj¹ce na ulicy nowe zjawisko miast afrykañskich, Warszawa 2004. Ecclesia in Asia. Wybrane problemy Kocio³a w Azji w wietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II, Warszawa 2004. Studia i Materia³y Misjologiczne 2 pozycje, zapocz¹tkowanie i redakcja serii ksi¹¿kowej. Rybiñska Agnieszka ur. 1968, diec. wroc³awska Praca magisterska: z teologii moralnej: PFT 1992. z pedagogiki opiekuñczo-wychowawczej, Uniwersytet Wroc³awski 1993. Biogramy 49 Praca licencjacka: Aspetti psicologici dei gruppi religiosi alternativi (Psychologiczne aspekty przynale¿noci do religijnych grup alternatywnych), Pontyficia Università Urbaniana 1995. Rozprawa doktorska: Studio sulla religiosità giovanile nel contesto della Polonia postcomunista. Nuove condizioni e prospettive per evangelizzazione dei Giovanni, (Studium postaw religijnych m³odzie¿y polskiej w kontekcie zmian systemowych w Polsce. Nowe uwarunkowania i nowe perspektywy dla ewangelizacji m³odych), Pontificia Università Urbaniana 1999. Badania: Psychologia religii, religioznawstwo, badania nad problematyk¹ dialogu miêdzy religiami i wyznaniami, katechetyka - problematyka religijnoci m³odzie¿y. Sadowski Roman ur. 1946, wy. 1971, diec. toruñska Praca magistersko-licencjacka: Si puo presentare la Chiesa come il clan di Cristo? (Fondamento teologico del senso comunitario presso il Bantu), Pontificia Università Gregoriana 1978. Rozprawa doktorska: Comunione - Partecipacione nella esperienza della Chiesa primitiva. Um sussidio teologico - pastorale per L animazione missionaria di una Chiesa lacale, (Wspólnota - partycypacja w Kociele pierwotnym. Przyczynek teologiczno-pastoralny do umisyjnienia Kocio³a lokalnego), Pontificia Università Gregoriana 1981. Badania: Dowiadczenie Kocio³a Powszechnego, poprzez prace w Kongregacji Ewangelizowania Narodów (od 1993-2002) oraz poprzez pos³ugê ojca duchownego w Collegio Urbano (od 2002 -). Sêdzik Jerzy ur. 1956, wy. 1982, diec. krakowska Rozprawa doktorska: Le concept bantu du salut et son impact sur les pratiques chrétiennes (Bantuska koncepcja zbawienia i jej wp³yw na praktyki chrzecijañskie), UKSW 2002. Soko³owski Piotr Artur ur. 1968, wy. 1993, diec. krakowska Praca magisterska: Pozahierarchiczne pos³ugi liturgiczne. Rozwój historyczny i aktualny stan prawny, PAT 1992. Rozprawa doktorska: Feliks Zap³ata SVD (1914-1982). ¯ycie i twórczoæ, UKSW 2003. 50 Misjolodzy polscy Badania: Misjologiczne aspekty nawrócenia chrzecijañskiego, sakramenty wtajemniczenia chrzecijañskiego w praktyce misyjnej, misjonarska pos³uga s³owa - kaznodziejstwo, nowe media. Urban Józef ur. 1952, wy. 1975, diec. opolska Praca magistersko-licencjacka: Wspó³praca diecezji z misjami wed³ug dokumentów papieskich (19261981), ATK 1982. Rozprawa doktorska: Dowiadczenie Boga u ludów Bantu w ujêciu teologów Szko³y Kinshaskiej, ATK 1984. Habilitacja: Dialog miêdzyreligijny w posoborowych dokumentach Kocio³a, ATK 1999. Publikacje: 1987 Dowiadczenie Boga u ludów Bantu, Warszawa 1987 (red. wspólna ze St. L. Stadniczeñko). 1998 Cz³owiek a sekty. Nadu¿ycia wobec praw i wolnoci cz³owieka, Opole 1998. 1999 Dialog miêdzyreligijny w posoborowych dokumentach Kocio³a, Opolska Biblioteka Teologiczna nr 29,1999. Uziêb³o - Szulta Angelika ur. 1967, diec. warszawska Praca magistersko-licencjacka: Instytucja izolacji kobiet a dzia³alnoæ misyjna nad Sepikiem w Papui Nowej Gwinei, ATK 1994. Praca doktorska: Tradycyjne wierzenia ludnoci Archipelagu Wysp Kanaryjskich, UKSW 2002. Badania: W 1996 r. uzyska³a Dyplom Ukoñczenia Podyplomowych Studiów Dziennikarskich na Wydziale Dziennikarstwa UW. Od 1998 r. prowadzi³a æwiczenia z historii religii dla studentów I i II roku misjologii. Nastêpnie od roku akademickiego 2001/ 2002 prowadzi zajêcia z antropologii kulturowej w Wy¿szej Szkole Pedagogicznej w Warszawie. Jest autork¹ 6 publikacji religiologicznych i antropologicznych, a ponadto autork¹ m.in. 3 filmów dokumentalnych i 3 programów publicystycznych o tematyce etnograficzno-religioznawczej, a tak¿e reporta¿y i ponad 70 felietonów o tematyce spo³ecznej. Jest te¿ wspó³za³o¿ycielk¹ i zastêpc¹ redaktora naczelnego kwartalnika Archeologia ¯ywa, wydawanego pod patronatem Rektora Uniwersytetu Warszawskiego. Biogramy 51 Wach Marek ur. 1965, wy. 1983, diec. kielecka Praca magisterska: Mi³oæ w Ewangelii w. Jana, PAT 1983. Praca licencjacka: Padre Gabriele Maria Allegra OFM e 1 inculturazione del Vangelo in Cina, pensiero ed azione, Pontificia Università Urbaniana 1990. Rozprawa doktorska: Padre Gabriele Maria Allegra OFM, missionario in Cina, Pontificia Università Urbaniana 1993 (nostryfikacja - KUL 1998). Badania: Inkulturacja Ewangelii w Chinach. Od 1999 r. jest wyk³adowc¹ misjologii w Wy¿szym Seminarium Duchownym w Krakowie - Bronowicach Wielkich, w Instytucie Teologicznym Ksiê¿y Misjonarzy i Instytucie Studiów Franciszkañskich. Do roku 1999 prowadzi³ wyk³ady w Seminarium Ojców Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej. Od listopada 1997 r. zosta³ powo³any do Generalnej Rady Misyjnej Zakonu, zajmuj¹cej siê odrodzeniem Kocio³a i Zakonu na terenie Chin. Uczestniczy³ w sympozjach o tematyce misyjnej. Wyg³osi³ kilka referatów na temat inkultuaracji Ewangelii w Chinach. Wardal Sylwana ur.1967, diec. warszawska Praca magistersko-lecencjacka: Przepisy moralne ludów plemiennych w wietle badañ Bronis³awa Malinowskiego, ATK 1996. Praca doktorska: Rodzina w tradycyjnych strukturach spo³eczno-religijnych w Papui Nowej Gwinei, UKSW 2003. Wojda Tadeusz ur. 1957, wy. 1983, diec. kielecka Praca magisterska: Marksistowskie pojêcie religii na podstawie pisma Euhemer (1957-1982), ATK 1983. Praca licencjacka: Lidentita della Chiesa locale (Lo sviluppo del concetto nellecclesiologia post-conciliare), Pontificia Università Gregoriana 1986. Rozprawa doktorska: Le correnti missiologiche di Münster e di Lovain (Verso una visione più completa dellattività missionaria alla luce del decreto Ad gentes ed esortazione apostolica Evangelii Nuntiandi), Pontyficia Università Gregoriana1989, (Nurty teologii misji z Münster i Louvain, nostryfikacja - UKSW 2001). Publikacje: Publikacja czêci pracy doktorskiej. 52 Misjolodzy polscy Wolanin Adam ur. 1945, wy. 1972, diec. przemyska Praca licencjacka: Eklezjologia Jana Kalwina, Pontificia Università Gregoriana 1974. Rozprawa doktorska: Rites, Ritual Symbols and their interpretation in the writings of Victor W. Turner. A phenomenological-theological study, Pontificia Università Gregoriana 1978. Publikacje: 1989 Teologia della missione. Temi scelti, Piemme, Casale Monferrato 1989. 1993 Dialog chrzecijañstwa z innymi religiami, Kraków 1993. Alcuni aspetti della realta religiosa africana: Chiese indipendenti e teologia africana (ad uso degli studenti), Editrice Pontificia Università Gregoriana 1993. 2000 Teologia della missione (ad uso degli studenti), Editrice Pontificia Università Gregoriana 2000 (pozycja ta jest poszerzonym i uzupe³nionym wydaniem pierwszej). Badania: z zakresu antropologii kultury i historii religii (Indonezja lipiec 1983; Zambia wrzesieñ/padziernik 1988). Zielenda Krzysztof ur. 1962, wy. 1989, diec. poznañska Praca magisterska: Spotkania religii w krajach Gidarów, Instytut Katolicki w Pary¿u. Rozprawa doktorska: Wspólnototwórczy wymiar tradycyjnych religii pó³nocno-kameruñskich ludów kirdyjskich, ATK 1998. Wybrane artyku³y misjologów Andrzejak Ambro¿y 1977 50 rocznica Miêdzynarodowego Akademickiego Kongresu Misyjnego w Poznaniu (28 IX-2 X 1927), PKat 83(1977)43, 6. 1978 Poznañskie Dni Misjologiczne (Poznañ 28 IX-30 X 1977), CT 48(1978)fasc. 3, 162-166. Z trêdowatymi w Ugandzie. Wywiad z dr Wand¹ B³eñsk¹, GN 55(1978)5, 7. Ró¿aniec misyjny, Z pomoc¹. Biuletyn Komitetu Pomocy Polskim Misjom, 3(1978)9, 5-6. 1979 XI Sympozjum Naukowego Ko³a Teologów (Poznañ 24-26 X 1977), CT 49(1979)fasc. 1, 151-154. 1980 Bp K. J. Kowalski twórc¹ polskiej misjologii, Misje 5(1980)35, 46-50. 1983 50 lat ruchu misjologicznego w Poznaniu, PzST 3(1981)447-450. Wspó³praca misyjna rodziny, BKaz 107(1981)2-3, 179-181. Wspó³praca misyjna dzieci, BKaz 107(1981)2-3, 181-183. 1982 Ró¿aniec misyjny w rodzinie, BKaz 109(1982)2-3, 83-86. Misjonarze Fidei donum w Winnicy Pana, BKaz 109(1982)87-90. 1983 Matka Trêdowatych z Buluby. Dr Wanda B³eñska, MD 1(1983)4, 24-30. Tr¹d wczoraj i dzi, MD 1(1983)4, 31-32. Apostolstwo misyjne dzieci, PKat (1983)43, 3. 1984 S³uga ewangelizacji misyjnej. Ks. Czes³aw Bia³ek SJ 1920-1984, MD 2(1984)3, 37-39. Procie Pana ¿niwa, ¿eby wyprawi³ robotników na swoje ¿niwo (Mt 9,38), BKaz 112(1984)3-4, 177-181. 54 Misjolodzy polscy 1985 Z³oty Jubileusz Misjonarki Trêdowatych dr Wandy B³eñskiej, MD 3(1985)1, 51. Pocz¹tki Akademickich Kó³ Misyjnych w Polsce, PIM 4(1985)1, 2-5. 1993 Wanda B³eñska, Wiadomoci z Polskiej Prowincji SVD 8(1993)110-111. 1994 Wanda Maria B³eñska szkic biograficzny, Biuletyn Informacyjny Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu 19(1994)5, 10-15. Wanda Maria B³eñska szkic biograficzny, Biuletyn Informacyjny Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu 19(1994)31-40. Wybór publikacji dr Wandy B³eñskiej, Biuletyn Informacyjny Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, 19(1994)40-41. 1995 Diamentowy Jubileusz Misjonarki Trêdowatych 1934-1994. MKAP 46(1995)1, 25-37. Raoul Follereau aposto³ trêdowatych, PKat 46(1995)19-22. Misjonarz z Musongati. O. Jan Kanty Stasiñski OCD, PKat (1995)43, 8-9. 11. [Wspó³autor] Ks. Edward Majka, Misjonarka z Yokohamy. Rozmowa z Siostr¹ Mari¹ Spychalsk¹ FMM, PKat (1995)35, 5. 1996 Krzy¿ Komandorski dla Matki Trêdowatych z Buluby, Papieski Wydzia³ Teologiczny w Poznaniu, Studia i Materia³y UAM 20(1996)103. Bibliografia Wandy B³eñskiej. Wybór prac drukowanych oraz artyku³ów, wywiadów, reporta¿y, informacji prasowych z lat 19321996, Papieski Wydzia³ Teologiczny w Poznaniu, Studia i Materia³y, UAM 20(1996)123-130. 1997 Misjonarze Fidei donum Archidiecezji Poznañskiej 1970-1997, MKAP 48(1977)12, 21 -28. Misyjny Ró¿aniec Rodzin, BMAG 2(1997)2, 45-48. [Wspó³autor] M. Nawrocka, A. W¹sikowska-Trawiñska, ladami Dokty. Wanda B³eñska nadanie imienia Pi¹tkowskiej Szkole Uspo³ecznionej w Poznaniu 1997 r. 1998 Misyjne dziedzictwo Archidiecezji Gnienieñskiej w nauczaniu Jana Paw³a II, BMAG 3(1998)1, 57-69. Misyjne Rekolekcje Kap³añskie. Laskowice 97. N 18(1998)1, 59-64; AMis 11(2000)342-345. 1999 Koció³ i religie niechrzecijañskie w Annales Missiologicae, [w:] W. Kluj OMI (red.), Odkupienie a dialog miêdzyreligijny. Materia³y z Sympozjum w Obrze 2021 IV 1998 r., Studia i Materia³y UAM 25(1999)123-131. Ognisko w Kocanowie (9 V 1999 r.), BMAG 4(1999)2, 94. Misyjne Rekolekcje Akademickie. Laskowice Pomorskie (29 XII 1998-1 I 1999), BMAG 4(1999)2, 94. Wybrane artyku³y misjologów 55 Budowaæ Koció³ dzisiaj. Rozmowa z Siostr¹ Kazimier¹ Szanieck¹ FRN, misjonark¹ w Japonii, a obecnie w Korei, PKat (1999)33, 16-17. AIDS w Afryce. Rozmowa z Ksiêdzem Markiem Marciniakiem SVD, misjonarzem z Maun w Botswanie, PKat (1999)48, 37. Kardyna³ w buszu. Rozmowa o kard. Adamie Koz³owieckim z Ryszardem Piaskiem, PKat (1999)9, 24-25. Abp Adam Koz³owiecki SJ. Moja Afryka, moja Chingombe. Dzieje misjonarza opisane w listach do Przyjació³, Kraków 1998, PKat (1999)9, 33. 2000 Maryja, Matka Zbawiciela, chroni i wspiera misjonarzy. Intencja Misyjna. III 2000 r., MDz 19(2000)2, 12. Chorzy w s³u¿bie ewangelizacji misyjnej. Intencja Misyjna. VII 2000 r., MDz 19(2000)4, 12. Misyjny Apel Jasnogórski. III Krajowy Kongres Misyjny w Czêstochowie (22 X 1999 r.), BMAG 5(2000)1, 38-42. Rodzina w s³u¿bie ewangelizacji misyjnej Kocio³a, [w:] ks. J. Górski (red.), Misje u progu Trzeciego Tysi¹clecia. Materia³y z Sympozjum. Katowice 10 XI 1999 r., Katowice 2000, 47-58. Promienne lata. Rozmowa z dr Wand¹ B³eñsk¹, redaktorem Annales Missiologicae, przeprowadzona dnia 16 XII 1998 r., AMis 11(2000)11-17. Annales Missiologicae i moja Misja polska i krzy¿acka w Prusach. Rozmowa z profesorem Gerardem Labud¹, przeprowadzona w Poznaniu dnia 18 VII 1999 r., AMis 11(2000)19-23. Dorzuciæ cegie³kê do pracy misyjnej. Rozmowa z Ksiêdzem Infu³atem Czes³awem Pawlaczykiem o wspó³pracy z Annales Missiologicae, przeprowadzona w Poznaniu dnia 16 XII 1998 r., AMis 11(2000)25-27. Koncepcja misji, misjologii i teologii misji w Annales Missiologicae 19281938, AMis 11(2000)29-40. Teologiczne podstawy dzia³alnoci misyjnej Kocio³a w Annales Missiologicae 19281938, AMis 11(2000)41-63. Archidiecezjalna Komisja Misyjna w Poznaniu w latach 1970-1995, AMis 11(2000) 332339. Misje u progu Trzeciego Tysi¹clecia. Sesja Naukowa w Katowicach (10 XI 1999), AMis 11(2000)341. Janina Pasek (1903-1987), AMis 11(2000)350-351. Marian Miklaszewski (1911-1996), AMis 11(2000)351-355. 2001 Dzieliæ siê wiar¹. XXXV Ogólnopolskie Sympozjum Misyjne Kleryków (Gniezno, Lednica, Poznañ, 25-28 VI 2001 r.), PKat 33(2001)38-39; AMis 12(2001)334-339. Z wizyt¹ u Ksiêdza Prymasa (Warszawa, dnia 27 sierpnia 2001 r.), Raport 8(2001)3, 1-2; AMis 12(2001)342-343. Maryja w kulturze i kulcie afrykañskim, Raport 1(2001)2, 5; AMis 12(2001)331-332. Jubileuszowy Kongres Misjologiczny (Rzym, 17-20 X 2000 r.), MD 13(2001)1, 10-11; AMis 12(2001)283-284. 56 Misjolodzy polscy Jubileusz misjonarzy i animatorów misyjnych (Poznañ, Bazylika Archikatedralna, dnia 28 X 2000), G. Balcerek (red.). Na tej opoce. Ksiêga Wielkiego Jubileuszu Roku 2000 w Archidiecezji Poznañskiej, Poznañ 2001, 188-190; AMis 12(2001)310-311. wiatowy Dzieñ Trêdowatych,H. Fr¹czek, A. Koszorz (red.), Liturgiczne Vademecum Misyjne, Missio Polonia 2001, 56-61. Z dziejów Akademickiego Ruchu Misyjnego w Polsce. Rozmowa z Profesor Iren¹ Dobrzyck¹. Warszawa, dnia 17 X 2001 r., AMis 12(2001)191-194. Naukowe Ko³o Misyjne Kap³anów w Poznaniu, AMis 12(2001)195-202. Poznañskie Dni Misjologiczne. Kalendarium 1977-1995, AMis 12(2001)309. Trudna próba wiernoci. Sesja Naukowa Fundacji Polskiej Raoula Follereau w Warszawie (10 II 2001 r.), AMis 12(2001)330-331. Biskup Zygmunt Robaszkiewicz na Madagaskarze (2 IX 2001), AMis 12(2001) 343. Misyjne Rekolekcje Parafialne w Pleszewie (15-19 XII 2001r.), AMis 12(2001) 356. 75 lat Akademickiego Ruchu Misyjnego w Polsce 1927-2002, AMis 12(2001)359-360. Spotkanie Dekanalnych Referentów Misyjnych i Archidiecezjalnej Komisji Misyjnej w Poznaniu (12 IX 2001r.), AMis 12(2001)344-349. Poznañ miastem katolickich kongresów (1927-2001). Kalendarium, AMis 12(2001)350; PKat 47(2001)17. Misyjne rekolekcje Przymierza Rodzin w ¯abikowie (12-14 X 2001r.), AMis 12(2001)350-351. Dziewiêædziesiêciolecie Doktor Wandy B³eñskiej, AMis 12(2001)352-355. Nios¹c pomoc ludziom, PKat 4(2002)15. Irena Koz³owiecka (1906-2001). Krystyna Koz³owiecka Siostra Oktawia OSU, Zofia Koz³owiecka [wspó³autor], AMis 12(2001)365-368. Misje u progu Trzeciego Tysi¹clecia. Materia³y z Sympozjum. Katowice 10 XI 1999 r. (Recenzja), AMis 12(2001)376-378. Propedeutyka misjologii (Recenzja), AMis 12(2001)385-386. Liturgiczne Vademecum Misyjne (Recenzja), AMis 12(2001)392-394. wiêtoæ to mi³oæ. Ojciec Pawe³ Manna (Recenzja), AMis 12(2001)394-396. Misyjne rozwa¿ania, Kielce 2000 (Recenzja), AMis 12(2001)331. Rozpoznajê Ciebie w ka¿dej twarzy. Modlitwy misyjne. Misjonarze Maryi Niepokalanej 2001 (Recenzja), AMis 12(2001)397-398. 2002 10 lat Fundacji Pomocy Humanitarnej Redemptoris missio (28 V 1992-2002), Raport 2(2002)6/7, 24. Wizyta u Ksiêdza Arcybiskupa Stanis³awa G¹deckiego, Metropolity Poznañskiego (27 VIII 2002 r.), Raport 2(2002)6/7, 24. Biskup Kazimierz Kowalski jako animator ruchu misyjnego w Polsce, N 22(2002)2, 51-76. Ksi¹dz Profesor Papa Kowalski. Rozmowa z Dr Wand¹ B³eñsk¹ w Gnienie o ksiêdzu Biskupie Kazimierzu Kowalskim dnia 28 IV 2002 r., N 22(2002)77-80. XXXVI Ogólnopolskie Sympozjum Kleryków. Sandomierz, 27 30 VI 2002 r., N 22(2002)3, 100-102. Wybrane artyku³y misjologów 57 S³uga ewangelizacji wiata. Kard. Mieczys³aw Ledóchowski 1822-1902, MDz 21(2002)5, 4. Kardyna³ Mieczys³aw Ledóchowski jako Prefekt Kongregacji Rozkrzewiania Wiary 1892-1902. Ecclesia. Studia z dziejów Wielkopolski, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydzia³ Teologiczny (2003)175-178. Misje a promocja ludzka wed³ug dokumentów soborowych i posoborowych oraz praktyki misyjnej Kocio³a, Studia i Materia³y Misjologiczne 1, J. Ró¿añski (red.), Warszawa 2001, 275; AMis 13(2003)299-301. Annales Missiologicae Posnanienses 1928-2003, MKAP 54(2003)11, 26-31. 75 lat ruchu misjologicznego w Polsce (1927-2002), [w:] A. Miotk (red.), Misjologia XXI wieku. W 20 rocznicê mierci Ojca Feliksa Zap³aty SVD twórcy misjologii w Polsce. Materia³y Sympozjum Misjologicznego w Misyjnym Seminarium Duchownym w Pieniê¿nie 8-10 XI 2002 r., Warszawa 2004, 9-18. Wrêczenie Bursztynowego Orderu Kwiatu Lotosu z Krzy¿em (Krynica Morska, dnia 29 stycznia 2004 r.), Raport 4(2004) 12/13, 3. Bajowski Janusz 1997 Espiritualidad franciscana del cariño en la labor misionera del Colegio Misionero de Propaganda Fide de Tarata, Spiritus 38/3(1997)nr 148 (czasopismo misjologiczne, edycja hiszpañsko-amerykañska). 1999 w. Franciszek z Asy¿u nowoæ misyjnej drogi, W Nurcie Franciszkañskim 8(1999). 2004 Duch wiêty i Jego rola w misyjnej dzia³alnoci Kocio³a, N 1(2004). Edukacja rozbudziæ i nadaæ smak ¿yciu. Edukacyjna opcja misji franciszkanów w Nowym wiecie, Ergo 1(2001)nr 7 (Miesiêcznik owiatowy podkarpackiego Centrum Edukacji Nauczycieli w Rzeszowie). 2005 Edukacja rozbudziæ i nadaæ smak ¿yciu. Ziemia bez z³a franciszkañska utopia, Ergo 2(2005)nr 1(18). Edukacja - rozbudziæ i nadaæ smak ¿yciu. Promocja cz³owieka zadanie podstawowe, Ergo 2(2005)nr 2(19). Nauczanie i wychowywanie dzieci w dzia³alnoci misyjnej Kocio³a katolickiego, Ergo 2(2005)nr 3(20). Franciszkanie i ich misyjne postawy w ewangelizacji Ameryki £aciñskiej, Ergo 2(2005)nr 3(20). Pochodzenie ludnoci tubylczej Ameryki Po³udniowej i jednoæ rodzaju ludzkiego w interpretacyjnej teologów pierwszej ewangelizacji, pr. zb. Ewangelizacja i jej nowy kontekst w misji Diecezji Santo Domingo de los Colorados, pr. zb. 58 Misjolodzy polscy Bejger Aleksander Kilkadziesi¹t artyku³ów naukowych drukowanych w latach 19721980 w Wielkiej Brytanii, USA, Francji, Szwajcarii i Polsce. Bêben Wojciech 1989 Zwyczaje, obrzêdy i wierzenia zwi¹zane z upraw¹ yamu u ludu Arapesz w Papui Nowej Gwinei, Etnografia Polska, t. 31, z. 1, 177-211. To See the Past Point/Catalyst, Goroka - PNG, 1989. Marit Pasin bilong Tumbuna, Umben t.1, nr 4, 1989. Kalsa i senis, Umben t. 2, nr 3 i 4. 1990. The Gospel in Melanesia, Word PNG nr 2, 1989. Gold and Culture, Point/Catalyst, 1990. Gold na Kalsa (Gold and Culture), Umben 1989. 1990 An Anthropological View of Sexuality, Point 14(1990)49-84. 1992 Bêben W., Rosinski F., Domy duchów, G³os wiêtego Franciszka 11(1992)19-24. 1993 Bêben W., Rosinski F., Magia mi³oci, G³os wiêtego Franciszka 7-8(1993)49-54. Piêæ recenzji, Point/Catalyst, 1989-1992. 1996 W. Bêben, F. Rosiñski, Tradycyjne wierzenia spo³ecznoci pierwotnej Biem, Quaestiones Selectae 3(1996)130-144. W. Bêben, F. Rosiñski, Domy duchów w rejonie Maprik na Nowej Gwinei, Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 1996, 83-98. W. Bêben, F. Rosiñski, Masalaje we wschodnim Sepiku, Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy Australii i Oceanii, Wroc³aw 1996, 71-82. Ryty przejcia u Arapeszów, Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 1996, 61-70. Istoty nadprzyrodzone i ich kult u Arapeszów, Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 1996, 49-59. 1997 W. Bêben, F. Rosiñski, Poetycka twórczoæ ludowa wyspiarzy Biem, Literatura Ludowa 2(1997)31-44. W. Bêben, F. Rosiñski, Stosunek spo³ecznoci pierwotnej do przyrody, Cz³owiek i Przyroda 6, Wiosna 1997,109-122. W. Bêben, F. Rosiñski, Magiczne praktyki lecznicze na Nowej Gwinei, G³os wiêtego Franciszka 10(1997)41-45. Wybrane artyku³y misjologów 59 W. Bêben, F. Rosiñski, Pogl¹dy Melanezyjczyków na mieræ, G³os wiêtego Franciszka 10(1997)109-122. Spo³ecznoæ arapeska, Polskie opisanie wiata, Wroc³aw 1997, 381-394. 1998 W. Bêben, F. Rosiñski, Stosunek krajowców nowo-gwinejskich do chorób, [w:] Medycyna nowo¿ytna-Studium nad Histori¹ Medycyny, Wroc³aw 5/2(1998)85-100. Wyspiarze z Cieniny Torresa, Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 1998, 29-45. Bigmeni na wyspie Biem w Papui Nowej Gwinei, Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 1998, 107-113. Tanep wódz na wyspie Biem (Papua Nowa Gwinea), Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 1998, 113-129. Mead królowa wyspy Biem, (Papua Nowa Gwinea), Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy Australii i Oceanii, Wroc³aw 1998, 129-141. Wierzenia a moralnoæ u ludu Arapesz w Papui Nowej Gwinei, Quaestione Selectae 5, 7(1998)27-35. W. Bêben, F. Rosiñski, Uczta w spo³ecznociach pierwotnych na Nowej Gwinei, P. Kowalski (red.), Oczywisty urok biesiadowania, Wroc³aw 1998, 34-45. W. Bêben, F. Rosiñski, Koncepcje cz³owieka u krajowców nowogwinejskich, Quaestiones Selecta 7(1998)5-26. W. Bêben, F. Rosiñski, Mity krajowców wyspy Biem, Wszystek kr¹g ziemi, Antropologia. Historia. Literatura. Prace ofiarowane Profesorowi Czes³awowi Hernasowi, P. Kowalski (red.), 1998, 117-131. 1999 W. Bêben, F. Rosiñski, Tradycyjne wierzenia i obrzêdy zwi¹zane ze mierci¹ na Nowej Gwinei, [w:] J. Kolbuszewski (red.), Problemy wspó³czesnej tanatologii, Medycyna, antropologia kultury, humanistyka, WTN, Wroc³aw 1999, 187-197. W. Bêben, F. Rosiñski, Twórczoæ prozatorska krajowców Biem, Literatura Ludowa 3(1999)57-72. 2001 Wybrane elementy tradycyjnego prawa wyspiarzy Biem (Papua Nowa Gwinea), Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 2001, 127-143. Tradycyjne formy ¿ycia seksualnego Melanezyjczyków, Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 2001, 145-158. 2002 Recenzja ksi¹¿ki: Maryon Allbrook, Helen Cattalini, The General Langfitt Story. Polish Refugees Recount their Experiences of Exile, Dispersal and Resettlement, Canberra 1995, Zes³aniec 8 (2002)145-147. Prawo zwyczajowe w Papui Nowej Gwinei, Pierwsze narody. Spo³ecznoci rdzenne i idea tubylczoci we wspó³czesnym wiecie, Studia Ethnologica. Dig, Warszawa 2002, 89-106. 60 Misjolodzy polscy 2003 wiat magii krajowców z wyspy Biem, Literatura Ludowa 4-5(2003)105-118. Ma³y wiat wokó³ wulkanu. Tradycyjne normy zwyczajowe w ¿yciu wyspiarzy Biem na Papui-Nowej Gwinei, Studia Ethnologica. Dig, Warszawa 2003. 2004 Ma³y wiat wokó³ wulkanu, Znaki Nowych Czasów 11(2004). Bieñkowski Krzysztof 1994 Biblijne nabo¿eñstwo ekumeniczne, Animator 1(1994)169-173. Artyku³y w czasopismach religijnych w Paragwaju. Brzozowski Janusz 1991 Metody pracy z m³odzie¿¹ w Urugwaju, Animator 3(1991). Spotkanie z urugwajskim Kocio³em, Mis 9(1991)29. 1992 Urugwaj. Jak dotrzeæ do wszystkich?, Mis 2(1992)25-27. Zabiæ samego siebie. Laicyzm. Ku nowej cywilizacji. Ameryka u progu drugiego piêæsetlecia, M. Józefczuk (red.), Pieniê¿no 1992, 10-11. 1993 Neokatechumenat drog¹ ku integralnemu wyzwoleniu cz³owieka. 500 lat ewangwelizacji Ameryki £aciñskiej. Materia³y z sesji misyjno-pastoralnej Pieniê¿no, 2729 X 1992, M. Józefczuk (red.), Pieniê¿no 1993, 147-152. Kard. A. Lapez Trujillo. En torno de la Nueva Evangelizacion en america Latina (Wokó³ nowej ewangelizacji w Ameryce £aciñskiej), Animator 3(1993)128-138. Neokatechumenat drog¹ ku integralnym wyzwoleniom cz³owieka, Animator 4(1993)125-127. Z ¿ycia SVD i SSpS, Mis 2(1993)12-13. Odnowiæ ¿ycie zakonne, Mis 4(1993)10-11. 1994 Medytacja, Animator 2(1994)113-115. 1995 Zabiæ samego siebie (VII). (Laicyzm), Animator 1(1995)321-322. 1996 Idea misyjna w dokumentach papieskich XX wieku, Animator 4(1996)87-96. Wybrane artyku³y misjologów 61 Burzawa W³odzimierz 1998 Wyzwanie misyjne u progu trzeciego tysi¹clecia, PP 2(1998)211-215; Michael CSMA 4(1998)158-167. 1999 Bikman z Papui Nowej Gwinei a proces inkulturacji, MD 17(1999)2, 16-18. 2000 Obecni na l¹dzie, morzu i w powietrzu, MDz 18(2000)1, 21. Animacja misyjna, Nurt SVD 4(2000)45-15. 2002 Zwyczaje i obrzêdy na Papui Nowej Gwinei w wietle inkulturacji, MD 20(2002)2, 21-23. 2003 Nowe perspektywy Kocio³a w Oceanii, MD 22(2003)3, 8-9. 2004 Ks. Jan Barthier - Za³o¿yciel Misjonarzy w. Rodziny jako misjonarz wiêty i wszechstronny, [w:] A. Pryba (red.), wiêtymi b¹dcie w rodzinach waszych, Kazimierz Biskupi 2004, 138-148. Cho³yk Helena 1993 Umisyjnienie Katechezy inicjacyjnej drugiego programu nauczania, ZMis 5(1983) 263-303. Czajkowski Marek 1997 Misyjny wymiar pontyfikatu Jana Paw³a II, N 2(1997)9-30. 1998 Misje w dobie nowej ewangelizacji - w duchu Listu Apostolskiego Tertio millenio adveniente, Informator GSD 4(1997/1998)24-39. Przez Karmel do misji, N 3(1999)18-25. 1999 Misje s¹ spraw¹ wiary (RMis 11) w kontekcie duchowoci Karmelu, StGd 12(1999) 307-328. 2002 Misje to sprawa wiary, Nasz Dziennik 138(2002)9. Stawaæ siê kap³anem w Afryce, MD 2(2002)6-7. 62 Misjolodzy polscy 2003 Warsztaty misjologiczno-metafizyczne w dziesiêciu przybli¿eniach, AMis 13(2003)13, 25-71. Misje s¹ spraw¹ wiary. Cztery wiat³a Ma³ej Teresy, WDr 8(2003)31-44. Misyjna natura Kocio³a wyrazem Bo¿ego mi³osierdzia, N 4(2003)34-45. Zadania Papieskich Dzie³ Misyjnych w Kociele lokalnym w wietle dokumentu misyjnego II Polskiego Synodu Plenarnego, N 2(2003)62-72. Czermak Krzysztof 1992 Aby chorzy poprzez swoje cierpienia ub³agali wiêksz¹ skutecznoæ Dzie³om Misyjnym, PIM 5(1992)7. O jakie misje chodzi?, GE 2(1992)3-7. 1993 Kap³ani diecezjalni darem dla Kocio³a powszechnego, GE 3(1993)3-8. Odpowiedzialnoæ za Koció³ misyjny (20-lecie pracy misyjnej ksiê¿y diecezji tarnowskiej), Cur 143(1993)3, 339-356. Papieskie Dzie³a Misyjne. Mija rok dany jako okazja, GE 4(1993)41-46. Ewangelizacja w posoborowym nauczaniu Kocio³a, TST 12(1993)cz. 1, 253-271. O jakie misje chodzi?, PIM 2(1993)1-2. Czy wierzê w Koció³ misyjny, BKaz 131(1993) z. 3-4, 141-142. Misje w nauczaniu Jana Paw³a II, PIM 5(1993)3-5. 1994 Ewangelizacja w posoborowym nauczaniu Kocio³a, TST 12(1994)253-271. Promocja ludzka jako integralny element ewangelizacji w nauczaniu Jana Paw³a II, TST 13(1994)295-314. Wydarzenie na miarê historii... I Diecezjalny Kongres Misyjny GE 3(1994)371-380. Misyjna wizyta Biskupa Tarnowskiego w Afryce, Cur 2(1994)200-212. Jan Pawe³ II pomaga zrozumieæ misje, GE 1(1994)3-8. Jan Pawe³ II pomaga zrozumieæ misje, GE 4(1994)3-5. 1995 Warto przeczytaæ: ks. Antoni Kmiecik, Posy³am Was, Cur 145(1995)4, 654-656. 1996 Potwierdzenie aktualnoci misji Ad gentes w Redemptoris missio, TST 13(1995-1996)227-254. O misjach wobec Jubileuszu 2000 w wietle Tertio millennio adveniente, N 5(1996)37-44. Misyjna wizyta bp. Józefa ¯yciñskiego w Ameryce Po³udniowej, Cur 2(1996)193-205. 1997 Misyjnoæ wg Jana Paw³a II, Nurt SVD 1(1997)33-43. Wybrane artyku³y misjologów 63 1998 XXV-lecie pracy ksiê¿y z diecezji tarnowskiej, TST 17(1998)131-133. Nowa ewangelizacja a misje ad gentes, N 1(1998)49-58. 1999 Nowa ewangelizacja i wymiar misyjny duszpasterstwa, N 1(1999)27-36. Zaanga¿owanie misyjne Kocio³a tarnowskiego i jego teologiczne podstawy w wietle 25 lat pos³ugi tarnowskich ksiê¿y na misjach (1973-1998), TST 18(1999)2, 285-300. Mêczeñska mieræ ks. Jana Czuby dope³nieniem ofiarnej pracy tarnowskich misjonarzy w Kongo, Cur 149(1999)1, 71-80. 2000 La Infancia Misionera, czyli przyk³ad do wziêcia, N 4(2000)78-84. 2001 Uniwersalizm Papieskiego Dzie³a Misyjnego Dzieci, AMis 12(2001)165-182. 2002 O¿ywiaæ misyjn¹ troskê o przekazywanie Ewangelii, [w:] W. Lechowicz (red.), W trzecie tysi¹clecie, Komentarz pastoralny do dokumentów II Polskiego Synodu Plenarnego, Tarnów 2002, 87-106. Uniwersalizm animacji i wspó³pracy misyjnej w Kociele tarnowskim u progu nowego tysi¹clecia, TST 21(2002). Wyzwania misyjne u progu nowego tysi¹clecia, N 2(2002)28-35. 2003 Dwa jubileusze i jeden niedosyt, Nurt SVD (2003)4, 139-152. D³ugosz Miriam 1994 Auf Freiesfüßen in Enga, Steyler Missions-Chronik 1993-1994, 141-146. 1997 Enga Woman Made for Life, Verbum SVD 3(1997)319-332. 1998 Enga Woman Made for Life, Verbum SVD 1998. 2003 Eucharystia wyrazem wspólnoty, Zeszyty Werbistowskie 20(2003)154181. Wyk³ada³a liturgikê i misjologiê na Katolickim Uniwersytecie S³owa Bo¿ego w Papui Nowej Gwinei w Madang w latach 2003-2004. F¹s Luwik 1992 Moje serce pozosta³o wród ubogich (Wywiad), Mis 10(1992)11-12, 12-13. 64 Misjolodzy polscy 1996 Kraj [Zimbabwe], Kalendarz S³owa Bo¿ego 1996, 121-123. Mêczennik, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1996, 131-132. Synkretyzm, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1996, 143-144. 2003 Ogrody obfitoci..., [w:] M. Machinek (red.), mieræ i wiara w ¿ycie wieczne w wietle nauk przyrodniczych i humanistycznych, Olsztyn 2003. L. F¹s, S. Kuku³a, Misyjne Kongresy Latynoamerykañskie. COMLACAM2, [w:] J. Ró¿añski (red.), Ecclesia in America. Wybrane problemy Kocio³a, Warszawa 2003, 31-43. Natura i znaczenie animacji misyjnej, Nurt SVD 37(2003)101, 121-145. Misyjne zaanga¿owanie m³odzie¿y, Nurt SVD, 37(2003)102, 152-184. Podstawy dynamizmu misyjnego Arnolda Janssena, Nurt SVD 37(2003)103, 21-38. 2004 Patronat misyjny, Nurt SVD 38(2004)105, 7-48. Amor Fontalis jako pocz¹tek misji, Nurt SVD 38(2004)106, 7-25. Górski Jan 1982 Obowi¹zek misyjny ludu Bo¿ego, SSHT 15(1982). 1986 Pomoc misjom, ACh 57(1986)1, 14-15. 1987 Idea misyjna w dokumentach Vaticanum II, HD 56(1987)3, 192-196. 1988 Ko³o misyjne w parafii, Kat 32(1988)6, 265-267. Zaanga¿owanie misyjne kap³anów, HD 57(1988)276-279. Teologiczne podstawy zaanga¿owania wieckich w misyjne dzie³o Kocio³a, IM 4(1988)2-3. Teologiczne podstawy zaanga¿owania wieckich w misyjne dzie³o Kocio³a wed³ug dokumentów Soboru Watykañskiego II, N 63(1988)7-11. 1989 Zwanzig Jahre Lehrstuhl für katholische Missiologie in Polen, Neue Zeitschrift für Missionswissenschaft 45(1989)1, 61-62. Pomoc w rozwoju - form¹ dzia³alnoci misyjnej Kocio³a, Id¹c 2(1989)2-3. Pomoc w rozwoju - form¹ dzia³alnoci misyjnej Kocio³a, Id¹c 3(1989)2-3. 1990 Nowa Ewangelizacja zadaniem dla teologii, WDK 58(1990)550-554. Zaanga¿owanie misyjne sióstr zakonnych, HD 59(1990)3-4, 213-216. Misje naladowaniem Jezusa, N 74(1990)1-9. Wybrane artyku³y misjologów 65 1991 Ca³y Koció³ jest misyjny, IM 1(1991)10-21. Liturgia afrykañska, CT 61(1991)fasc. 4, 180-186. Zum Problem der kontextuellen Theologie, Verbum 32(1991)fasc. 1, 61-63. Udzia³ Polski w misjach na wiecie, EA (1991)2-5 (Kalnedarz Klaweriañski). Rozwój idei ewangelizacji po Soborze Watykañskim II, N 76(1991)11-14. Rola Maryi w misyjnym dziele Kocio³a, HD 60(1991)4, 4-7. Jak g³osiæ Chrystusa dzisiaj?, Kat 35(1991)2, 68-73. 1992 Dokument synodalny w wietle Redemptoris missio, [w:] II Krajowy Kongres Misyjny, Warszawa 1992, 108-112, 137-142. Ameryka £aciñska Teologia wyzwolenia i jej reperkusje w pracy pastoralnej, CT 62(1992)fasc. 4, 133-138. Zadania wspó³czesnej misjologii, CT 62(1992)fasc. 1, 155-160. Jednoæ chrzecijan a misja Kocio³a, GN 69(1992)1. Encyklika Redemptoris missio, CT 62(1992)fasc. 1, 153-155. 1993 Aktualny stan oraz perspektywy misyjnego zaanga¿owania ksiê¿y diecezjalnych, Nurt SVD 1(1993)21-27. U progu nowej epoki misyjnej, MD 11(1993)3, 4-6. Trynitarne uzasadnienie misyjnej natury Kocio³a, 25/26(1992-993)57-68. Dzie³o misyjne Kocio³a w Polsce (tekst roboczy), CT 63(1993)fasc. 4, 147-152. 1994 Veritatis splendor nowej ewangelizacji, N (1994)2, 10-14. Zadania Papieskiej Unii Misyjnej, N 4(1994)6-14. 1995 Ewangelizacyjna wartoæ cierpienia, N 1(1995)18-26. Misja Kocio³a w Europie Wschodniej i Azji Centralnej, N 2(1995)22-31. Nowe ruchy religijne New Age wyzwaniem dla Kocio³a, N 3(1995)21-28. Misja Kocio³a wed³ug Jana Paw³a II, N 4(1995)6-20. Kobieta w s³u¿bie dzie³u misyjnemu, N 95(1995)5-12. Misyjnoæ Kocio³a w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, [w:] W. wi¹tkiewicz, J. Wycis³o (red.), Koció³ l¹ski wspólnot¹ misyjn¹, Katowice 1995, 29-39. Problem inkulturacji w przygotowaniach Synodu Afrykañskiego, [w:] H. Zimoñ (red.), Kultury i religie Afryki a ewangelizacja, Katowice 1995, 223-232. Zasady inkulturacji w odniesieniu do mistyki chrzecijañskiej, [w:] J. Machniak (red.), Mistyka chrzecijañska. Materia³y z Sympozjum 1995, 65-69. 1996 Papieska Unia Misyjna w Polsce w s³u¿bie Kocio³owi powszechnemu, N 4(1996) 32-40. Moim powo³aniem jest Mi³oæ, N 7(1996)15-18. 66 Misjolodzy polscy Inkulturacja, Bielsko-¯ywieckie Studia Teologiczne 1(1996)183-192. The path of an idea: Missionary animation in the East, Omnis Terra (1996)168. 1997 Biskup Jan Wosiñski. Promotor animacji misyjnej w Polsce, N 1(1997)27-34. Misje w nauczaniu Jana Paw³a II, [w:] Kap³añstwo s³u¿ebne w ¿yciu i nauczaniu Jana Paw³a II, Kraków 1997, 317-319. 1998 Misje - ewangelizacja a prozelityzm, [w:] Pojednanie. Ekumeniczne wyzwania, Sympozja n. 26, Opole 1998, 119-124. Christianity in Uzbekistan: A new Mission, Mission Studies, Vol. XV-1, 29(1998) 127-131. The mission «ad gentes» in Uzbekistan, Omnis Terra 284(1998)35-39. 2000 Ekumenizm a spo³ecznoci lokalne na przyk³adzie Archidiecezji Katowickiej, [w:] J. Budniak, H. Rusek (red.), Pojednajcie siê..., Cieszyn 2000, 159-161. Jaka ewangelizacja w Azji Centralnej?, AMis 11(2000)209-215. Koció³ katowicki dla misji, [w:] J. Górski (red.), Misje u progu trzeciego tysi¹clecia, Katowice 2000, 9-11. Miejsce Chrystusa w pobo¿noci katolickiej, [w:] Chrystus i Jego Koció³, Bielsko-Bia³a 2000, 171-174. Missiological Studies and Animation in Poland, [w:] Promoting Mission Studies, Shilong 2000, 151-153. Praca na rzecz rozwoju a misje, ladami Patriarchy 8(2000)74-77. Recenzje: 1989 Guida delle Missioni Cattoliche 1988, Vatican 1989, HD 59(1990)132-133. 1990 Collet, Der Christus der Armen, Freiburg im Br. 1986, AK 82(1990)114, 312. Müller u. T. Sundermeier (Hrsg.), Lexikon Missionstheologische Grundbegriffe, Berlin 1987, AK 82(1990)114, 310-311. 1996 Dizionario di missiologia, Bologna 1993, SSHT 29(1996)423-424. 1999 Biographical Dictionary of Christian Mission, SSHT 32(1999)396-398. J. Bajowski, Boliwia franciszkañska. Historia i duch misyjny, Kraków 1999, AMis 11(2000)365-366. Has³a w encyklopediach: Inkulturacja, [w:] Encyklopedia Katolicka VII, 235-237. Jan Beyzym, [w:] G. H. Anderson, Biographical Dictionary of Christian Mission, New York 1998, 60. Maria Teresa Ledóchowska, [w:] G. H. Anderson, Biographical Dictionary of Christian Mission, New York 1998, 390. Wybrane artyku³y misjologów 67 Feliks Zap³ata, [w:] G. H. Anderson, Biographical Dictionary of Christian Mission, New York 1998, 760. Kamina, [w:] Encyklopedia Katolicka VIII, 506. Kaosiuna, [w:] G. H. Anderson, Biographical Dictionary of Christian Mission, New York 1998, 641. Kaya, [w:] G. H. Anderson, Biographical Dictionary of Christian Mission, New York 1998, 1253. Kayes, [w:] G. H. Anderson, Biographical Dictionary of Christian Mission, New York 1998, 1253. Kibungo, [w:] G. H. Anderson, Biographical Dictionary of Christian Mission, New York 1998, 1385. Halemba Andrzej W latach 1999-2003 z ramienia Konferencji Episkopatu Polski by³ delegatem ds. misjonarzy. Zainicjowa³ ogólnopolskie konkursy wiedzy o Afryce pt. Mój Szkolny kolega z Afryki dla wszystkich szkó³ podstawowych i gimnazjalnych w Polsce. Zorganizowa³ olimpiadê misyjn¹ dla licealistów. Organizowa³ sympozja naukowe na temat Afryki. Pisa³ artyku³y o udziale misjonarzy polskich w misyjnym dziele Kocio³a powszechnego. By³ redaktorem Biuletynu Misyjnego Komisji Misyjnej Episkopatu Polski. Jab³oñski Franciszek 1987 Chrystusowi siewcy, NG 42(1987)1. 1992 Niedziela Misyjna, Ku Cz³owiekowi - Czasopismo parafii w. Bogumi³a 20(1992)1. Tydzieñ Misyjny w diecezji, NG 48(1992)2, 3. 1993 XXVII Tydzieñ Misyjny (24-30 X 1993 r.), Ku Cz³owiekowi - Czasopismo parafii w. Bogumi³a 42(1993)1. 1994 Bli¿ej misji. Niedziela misyjna 1994, SAG 43(1994)3. Odpowiedzialnoæ misyjna parafii w wietle Magisterium Vaticanum II, WAG 7-8 (1994)382-396. 1995 wiatowy Dzieñ Misyjny. Mali Misjonarze, SAG 1(1995)3. Paryskie ulice odczu³y misyjny zapa³, Misjonarze Kombonianie 3(1995)23. Powo³anie misyjne, Pos³aniec Ducha wiêtego 5(1995)3. Misyjne dzie³o Kocio³a, WAG 1(1995)68-75. Powo³anie misyjne, WAG 10(1995)746-754. 68 Misjolodzy polscy 1996 Powo³anie misyjne, NG 1(1996)3. 1997 Formacja Misyjna w Katechezie Szkolnej cz. I, BMAG 4(1997)6-13. Wrêczenie krzy¿y misyjnych polskim misjonarzom 1997, BMAG 4(1997)29. I Spotkanie Archidiecezjalne Komisji Misyjnej, BMAG 4(1997)37. IV Diecezjalne Spotkanie Misyjne, BMAG 4(1997)38-40. Aby o¿ywiæ misyjnego Ducha, BMAG 4(1997)48-49. Misyjny Dzieñ Dzieci, BMAG 4(1997)53-55. Udzia³ Archidiecezji Gnienieñskiej w Misyjnym Dziele Kocio³a - 1995, BMAG 4(1997)84-85. Misja w. Wojciecha wci¹¿ trwa. Wrêczenie Krzy¿y Misyjnych - 1997, Misjonarze Kombonianie 5(1997)22-23. wiat misyjny jest w sercach ludzi m³odych, NG 23(1997)3. Misja w. Wojciecha nadal trwa, NG 25(1997)3. Pomna¿ajmy wiêtowojciechowy Dar. IV Diecezjalne Spotkanie Misyjne, SAG 46(1997)1. 1998 Pomna¿ajmy wiêtowojciechowy Dar. IV Diecezjalne Spotkanie Misyjne, Misjonarze Kombonianie 1(1998)22-23. Z krzy¿em na misje (1998), Misjonarze Kombonianie 3(1998)9. Pokój i mi³oæ. II Krajowy Kongres Misyjny w Czêstochowie, Misjonarze Kombonianie 4(1998)19. V Diecezjalne Spotkanie Misyjne (28 X 1998), BMAG 5(1998)55-57. Formacja misyjna w katechezie szkolnej cz. II, BMAG 5(1998)7-14. II Spotkanie Dekanalnych Referentów Misyjnych, BMAG 5(1998)41-42. Diecezjalna Szko³a Animatorów Misyjnych (20-22 III 1998), BMAG 5(1998)42-45. Formacja misyjna w katechezie szkolnej cz. III, BMAG 6(1998)5-12. Z krzy¿em na misje (historia), BMAG 6(1998)40-41. Wrêczenie krzy¿y misyjnych w Gnienie, BMAG 6(1998)41-46. Pierwsza Diecezjalna Szko³a Animatorów Misyjnych. Pomna¿ajmy wiêtowojciechowy Dar, NG 16(1998)3. Z krzy¿em na misje, NG 17(1998)2. Przeszli przez gnienieñskie drzwi (Pos³anie misjonarzy), NG 20(1998)11. Rodzina z misj¹, NG 44(1998)4. 1999 Nauczanie Jana Paw³a II o misyjnej naturze Kocio³a w oparciu o Orêdzie na wiatowy Dzieñ Misyjny cz. I, BMAG 8(1999)5-16. Idcie i nauczajcie (Pos³anie p. Przemys³awa Grzechowiaka), Pos³aniec Ducha wiêtego 2(1999)27. By³em bli¿ej Chrystusa. Europejskie Spotkanie M³odych w Mediolanie, Pos³aniec Ducha wiêtego 2(1999)12-13. Wybrane artyku³y misjologów 69 Przeszli przez gnienieñskie drzwi... Pos³anie misjonarzy, Misjonarze Kombonianie 4(1999)17; MD 4(1999)40-41; BMAG 8(1999)37-40. III Krajowy Kongres Misyjny 1999. Czyniæ ma³e rzeczy z wielk¹ mi³oci¹, Misjonarze Kombonianie 6(1999)21. Papieska Intencja Misyjna Lipiec, BMAG 8(1999)25-26. I Spotkanie wiêtowojciechowej Rodziny Misyjnej, BMAG 8(1999)47-48. II Diecezjalna Szko³a Animatorów Misyjnych (12-14 III 1999), BMAG 8(1999)61-63. I Diecezjalny Kongres Misyjny Dzieci, BMAG 8(1999)73-83. Bez zaufania nie mo¿na ¿yæ...(Mediolan 1999), BMAG 8(1999)88-90. Nauczanie Jana Paw³a II o misyjnej naturze Kocio³a w oparciu o Orêdzia na wiatowy Dzieñ Misyjny cz. II, BMAG 9(1999)12-28. Misyjna Pasja. Niedziela misyjna 1999 r., BMAG 9(1999)32-34; NG 43(1999)2. Animacja misyjna w Archidiecezji Gnienieñskiej - 1999. Sprawozdanie do Papieskich Dzie³ Misyjnych, BMAG 9(1999)40-43. Wakacje z misjami, BMAG 9(1999)81-82. Pos³anie misjonarzy, Echo z Afryki 9(1999)212-213. III Ogólnopolski Kongres Misyjny w Czêstochowie, Echo z Afryki 12(1999)297-298. Wakacje z misjami w Krzeszowie, NG 40(1999)3. Komunikat Referenta Duszpasterstwa Misyjnego, NG 42(1999)4. Misyjny zapa³ w Seminarium (70-lecie powstania Kleryckiego Ogniska Misyjnego), NG 48(1999)2. 2000 Nauczanie Jana Paw³a II o misyjnej naturze Kocio³a w oparciu o orêdzia na wiatowy Dzieñ Misyjny (19791999), AMis 11(2000)179-208. III Krajowy Kongres Misyjny, MD 1(2000)40-41. Kto Krzy¿ odgadnie, ten nie upadnie. Wrêczenie Krzy¿y Misyjnych, BMAG 4(2000)24-25. Zaanga¿owanie misyjne Kocio³a polskiego poprzez dzia³alnoæ w kraju po Soborze Watykañskim II, ABMP 2(2000)244-268; BMAG 10(2000)7-34. Czyñcie ma³e rzeczy z wielk¹ mi³oci¹. III Krajowy Kongres Misyjny w Czêstochowie, BMAG 10(2000)35-38. VI Diecezjalne Spotkanie Misyjne w Gnienie (29-30 X 1999 r.), AMis 11(2000)330332; BMAG 10(2000)78-79. Tydzieñ Misyjny w diecezji (1999 r.), BMAG 10(2000)86-87. Sprawozdanie finansowe Archidiecezji Gnienieñskiej na rzecz misji w roku 1999, BMAG 11(2000)25-26. Milenijne Krzy¿e Misyjne, BMAG 11(2000)52-57. Wspomnienie pomiertne o ks. kan. Stefanie Fiutaku, BMAG 11(2000)71-77. Referat Misyjny Kurii Metropolitarnej Archidiecezji Gnienieñskiej (historia), BMAG 12(2000)27-32. III Krajowy Kongres Misyjny Dzieci (Czêstochowa, 1 VI 2000), BMAG 12(2000)51-52. Milenijne Krzy¿e. Spotkanie dyrektorów PDM oraz wrêczenie Krzy¿y Misyjnych, NG 22(2000)4. Z misjami jak z dobrym ma³¿eñstwem jest ró¿nie. Rozmowa z bp. Janem Ozg¹ z Kamerunu, NG 25(2000)3; BMAG 12(2000)22-25. 70 Misjolodzy polscy Tak i ja, tak i ty mo¿esz misjonarzem byæ (III Krajowy Kongres Misyjny Dzieci w Czêstochowie), NG 26(2000)3. Przeszli przez gnienieñskie drzwi... Ogólnopolskie wrêczenie Krzy¿y misyjnych w Gnienie (2425 IV 1999), AMis 11(2000)339-340. Jubileusz Misyjny, NG 50(2000)4. 2001 Wrêczenie krzy¿y misyjnych. Historia, MD 2(2001)30-31. wiatowy Kongres Misyjny w Rzymie (18-22 X 2000 r.), BMAG 13(2001)19-22. Historia wrêczania krzy¿y misyjnych, BMAG 13(2001)25-27. Sprawozdanie z dzia³alnoci misyjnej Archidiecezji Gnienieñskiej Czêstochowa 2000 r., BMAG 13(2001)65-67. wit misjologii w Polsce, BMAG 15(2001)10-37. Wasza pos³uga sp³aca niejako d³ug Wojciechowej pos³ugi. Wrêczenie Krzy¿y misyjnych w Gnienie 28 IV 2002 r., NG 42(2001)5. Czuwania modlitewne Kleryckich Kó³ Misyjnych na Jasnej Górze (1990-2000), AMis 12(2001)312-314. Ogólnopolskie kleryckie sympozja misyjne (1965-2001), AMis 12(2001)319-330. Nowa wiosna misjologii w Polsce, AMis 12(2001)203-213. 2002 Dzieñ pomocy misjonarzom, NG 1(2002)1. Wrêczenie krzy¿y misyjnych 2002, MD 4(2002)40-42. wiêto patronalne PDMD i dzieñ pomocy polskim misjonarzom, BMAG 15(2002)8-10. Niedziela Dobrego Pasterza, BMAG 15(2002)42-45. Ogólnopolskie Kleryckie Sympozja Misyjne (1965-2001), BMAG 16(2002)28-40. Sprawozdanie z animacji misyjnej w Archidiecezji Gnienieñskiej za rok 2001, BMAG 16(2002)78-80. Recenzja Ma³ego S³ownika Misjologicznego, AMis 12(2001)391-392; BMAG 17(2002)24-25. Wrêczenie krzy¿y misyjnych w Gnienie (28 IV 2002 r.), BMAG 17(2002)52-57. Ogólnopolskie Spotkanie Misyjne Dzieci w Czêstochowie, BMAG 17(2002)60-62. Tydzieñ Misyjny 2002, BMAG 18(2002)51-53. IX Diecezjalne Spotkanie Misyjne, BMAG 18(2002)54-56. Nieæ nadziejê ca³emu wiatu. Ogólnopolskie Spotkanie Misyjne Dzieci w Czêstochowie 1VI 2002 r., NG 27(2002)3. Tydzieñ Misyjny 2002, NG 42(2002)3. Koció³ Gnienieñski w s³u¿bie misji. IX Dziecezjalne Spotkanie Misyjne, NG 46(2002)1. 2003 Dzieñ Pomocy Misjonarzom z Archidiecezji. Wojciechowy Misjonarz (35-lecie kap³añstwa ks. Kazimierza Muszyñskiego), Przewodnik Katolicki Archidiecezji Gnienieñskiej 26(2003)3. Krzy¿e misyjne 2003, MD 4(2003)41-42. Homilia dla dzieci na Bia³y Tydzieñ, BMAG 19(2003)51-53. Wybrane artyku³y misjologów 71 Sprawozdanie z dzia³alnoci misyjnej w Archidiecezji Gnienieñskiej 2002 r., BMAG 19(2003)108-109. Zadania referatu misyjnego wed³ug norm II Polskiego Synodu Plenarnego, AMis 13(2003)175-178; BMAG 20(2003)17-21. Krzy¿e misyjne 2003, BMAG 20(2003)39-41. Sprawozdanie z wrêczenia Krzy¿y misyjnych polskim misjonarzom i misjonarkom 2003, AMis 13(2003)290-292. 2004 Po ca³ym wiecie g³ocie Ewangeliê, Pos³aniec Ducha wiêtego 3-4(2004)23. Krzewienie idei misyjnej w Polsce przez czasopisma, Nurt SVD 38(2004)105, 149166; BMAG 21(2004)34-49. Spotkanie misyjne w Krakowie, BMAG 21(2004)53-54. Sprawozdanie z dzia³alnoci misyjnej Archidiecezji Gnienieñskiej w 2003 r., BMAG 21(2004)61-67. Krzy¿e misyjne 2004, BMAG 21(2004)67-70. Za³o¿enie i praktyka przygotowania do pracy misyjnej fideidonistów w Polsce, [w:] Przygotowanie misjonarzy, za³o¿enia i praktyka, ks. J. Ró¿añski OMI (red.), Warszawa 2004, 42-59. Na drogach misji Jana Paw³a II przepowiadanie w wietle Orêdzi na wiatowy Dzieñ Misyjny (1979-2003), N 2(2004)50-61. Udzia³ Polski w dziele misyjnym, [w:] E. liwka (red.), Wyp³yñ na g³êbiê. Materia³y Pierwszego Ogólnopolskiego Kongresu Misyjnego Zakonów i Zgromadzeñ Mêskich i ¯eñskich, Gdañsk - Pieniê¿no 2004, t. 2. Kêpiñski Jerzy 1977 Polscy misjonarze w Afryce wczoraj, [w:] B. Bej¿e, J. Gucwa, A. Koszorz (red.), W nurcie zagadnieñ posoborowych, Warszawa 1977, 213-224. 1983 Koncepcja rodziny w Chinach, ZMis 5(1983)236-248. Kluj Wojciech Recenzje: M. Rostkowski OMI (red.), La missione senza confini. Ambiti della missione ad gentes. Miscellanea in onore del R.P. Willi Henkel OMI direttore della Pontificia Biblioteca Missionaria Pontificia Università Urbaniana 2000. Franciszek Jab³oñski, Recepcja idei misyjnej w Polsce po Soborze Watykañskim II, Kraków, 2003, 602. Giuseppe Cavallotto (red.), Missione e missionarieta in Giovanni Paolo II, Citta del Vaticano, Urbaniana University Press 2004, 292. Dom Gilles Gaide, Solo Andriantsifa Anatole, L'Amour Chante. Ankalazao ny Tompo. Liturgie Malgache, Antananarivo: Edition Ambozontany 2001, 168. Gajda J., Inkulturacja chrzecijañstwa w Zambii, Warszawa 2000, 326. 72 Misjolodzy polscy Gerald H. Anderson (red.), Biographical Dictionary of Christian Missions, Nowy Jork: Macmillan 1998, 845. Ró¿añski J., Misje a promocja ludzka wed³ug dokumentów soborowych i posoborowych oraz praktyki misyjnej Kocio³a, Warszawa 2001, 275. Studia i Materia³y Misjologiczne 1. Ró¿añski J., Misje w kraju Betsimisaraka. Polscy oblaci na Madagaskarze, Poznañ 1998, 253. Sakowicz E., Dialog Kocio³a z islamem wed³ug dokumentów soborowych i posoborowych (1963-1999), Warszawa 2000, 495. Vig L., Ny Fireham-pinoan'ny Ntaolo Malagasy - Les Conceptions religieuses des anciens Malgaches, Antananarivo, Editions Ambozontany; Paris, Karthala Editions 2002, 191. Wybrane problemy szkolnictwa w Afryce Subsaharyjskiej, A. Halemba, J. Ró¿añski (red.), Warszawa, Komisja Episkopatu Polski ds. Misji 2003, 201. Miêdzy przek³adem biblijnym a teologi¹ afrykañsk¹. Wybrane problemy przek³adów biblijnych i teologii afrykañskiej, A. Halemba, J. Ró¿añski (red.), Warszawa, Komisja Episkopatu Polski ds. Misji 2003, 125. Kowalak W³adys³aw Opracowania: Recenzje: 5, Przyczynki: 56, Sprawozdania: 25, T³umaczenia: 12, Bibliografie: 2, Wywiady: 8, Has³a w Encyklopedii Katolickiej KUL: 189. Promotor: Doktoraty: 14, Prace magisterskie: 8, Magisteria i licencjaty: 81. Recenzent: Prace magisterskie, magistersko-licencjakie i licencjackie: 135, Rozprawy doktorskie: 19, Dysertacje habilitacyjne: 7, Ad profesuram: 6. Artyku³y: 1969 Teologia misji, AK 72(1969) z. 1, 36-43. 1973 Spo³eczna dzia³alnoæ Kocio³a w Indonezji, CT 43(1973)fasc. 3, 164-168. 1974 Melanezyjskie kulty cargo, CT 44(1974)fasc. 3, 164-168. Aglipayanizm: Narodowy Koció³ Filipiñski, CT 44(1974)fasc. 4, 171-174. Wspó³czesny ruch liturgiczny a misje, ZMis 1(1974) cz. I, 152-168. 1975 piew i muzyka ludów pierwotnych (Uwagi ogólne), Verbinum. Biuletyn Informacyjny Polskiej Prowincji Ksiê¿y Werbistów 2(1975)8, 89-100. Afrykañskie religie synkretyczne a misje, STV 14(1975)2, 183-209. 1976 Obrzêdy oczyszczaj¹ce w afrykañskich kultach synkretycznych, RBL 29(1976)2-3, 117-127. Wybrane artyku³y misjologów 73 Obraz religijnoci dzisiejszej Afryki, [w:] B. Bejze, J. Gucwa, A. Koszorz (red.), Maria Teresa Ledóchowska i misje, Warszawa 1977, 163-181. Ruchy charyzmatyczne a kultury afrykañskie, ZN KUL 19(1976)3, 3-21. 1978 Obrzêdy kultowe afrykañskich religii synkretyczynch, [w:] R. Malek, W. Weso³y (red.), W s³u¿bie S³owa Bo¿ego, P³ock 1978, 185-219. Autentyzm prezydenta Mobutu a Koció³ w Zairze, ZMis 3(1978)272-297. 1979 Problem religii synkretycznych w Afryce, ZMis 2(1979) cz. 2, 189-214. Metamorfozy w pojmowaniu misyjnego wymiaru Kocio³a, MPr 10(1979)75-108. Charakter wierzeñ religijnych ludów Nowej Gwinei, STV 17(1979)2, 159-188. 1980 Przemiany w pojmowaniu misyjnego wymiaru Kocio³a, Elementy Teologii Misyjnej, Warszawa 1980, 1-15. Matias Yaliwan. Lider kultu cargo w prowincji Sepik Wschodni (Papua Nowa Gwinea), [w:] H. Zimoñ (red.), Dzia³alnoæ Instytutu Anthropos w dziedzinie lingwistyki, etnologii i religioznawstwa, Pieniê¿no 1980, 117-126. Kult cargo w prowincji Sepik Wschodni, CT 50(1980)fasc. 4, 149-154. Yali Singina (1912-1975). Lider kultów cargo w prowincji Madang na Nowej Gwinei, ZN KUL 23(1980)2, 33-50. 1981 Niezale¿ny Koció³ Filipiñski, CT 51(1981)fasc. 1, 131-133. Kaodaizm - nowa religia w Wietnamie, CT 51(1981)fasc 1, 133-135. 1982 wiat duchowy wyspiarzy Melanezji, ZMis 4(1982)134-128. Soka Gakkai - nowa religia w Japonii, CT 52(1982)fasc. 4, 139-144. 1983 Charakter pracy katechetów w krajach misyjnych, ZMis 5(1983)58-76. 1986 Nowe religie wród Indian Ameryki Pó³nocnej, CT 56(1986)fasc. 1, 119-126. Inkulturacja misyjna w przeddzieñ Soboru Watykañskiego II, ZMis 7(1986)5-13. Nowe religie w Afryce, ZMis 7(1986)243-264. Kargizm, ZMis 7(1986)265-282. Umbandyzm. Nowa religia w Brazylii, [w:] H. Zimoñ (red.), Z zagadnieñ etnologii religioznawstwa, Warszawa 1986, 9-47. 1987 Chrzecijañskie ród³a religii synkretycznych, AK 108(1987)z. 3, 421-432. Tradycyjne struktury spo³eczno-religijne w Melanezji, [w:] E. liwka (red.), Zbiory pozaeuropejskie w pañstwowych i kocielnych muzeach etnograficznych w Polsce, Pieniê¿no 1987, 57-91. 74 Misjolodzy polscy 1988 Epistemologiczne podstawy kargizmu na Nowej Gwinei, [w:] E. Pietraszek, B. Kopyd³owska-Kaczorowska (red.), Ludy i kultury Oceanii, Wroc³aw 1988, 211220. Seria: Acta Universitatis Wratislaviensis No 889. 1990 Teologia misji, [w:] M. Ba³ka (red.), Chrzecijañstwo wród religii, Warszawa 1990, 110-115. 1991 Cargoism in the Light of Ethnology and Religiology, Ethnologia Polona 14(1991)165-189. 1992 Nowe religie wiata a duszpasterstwo, [w:] E. liwka (red.), Metody duszpasterzowania w ró¿nych krajach wiata, Pieniê¿no 1992, 48-59. 1994 Przyczyny powstawania nowych ruchów religijnych, [w:] B. Wujek (red.), Nowe religie i sekty wyzwaniem dla Kocio³a?, Pieniê¿no 1994, 152-167. Teologiczne podstawy zaanga¿owania misyjnego, [w:] H. Fr¹czek (red.), II Krajowy Kongres Misyjny. Czêstochowa, 16-18 padziernika 1992, Warszawa 1994, 14-41. 1995 Nowe ruchy religijne i parareligijne, Nurt SVD 2(1995)21-42. Rola przywódców w nowych ruchach religijnych w Afryce, [w:] H. Zimoñ (red.), Kultury i religie Afryki a ewangelizacja, Lublin 1995, 103-118. 1996 Kulty cargo a ruchy wyzwoleñcze w Irianie Zachodnim, [w:] E. Pietraszek, B. Kopyd³owska-Kaczorowska (red.), Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 1996, 73-81, Acta Universitatis Wratislaviensis No 1838. 1997 Misja-pos³annictwo, misje, Nurt SVD 3(1997)35-43. Satanizm, Nurt SVD 4(1997)107-119. 1998 Satanizm, [w:] VI Siedleckie Forum Nauczycieli Rodziców i Wychowawców, Siedlce 6 IX 1977, Siedlce 1998, 4-1. Satanizm, [w:] A. Æwierz (red.), Sekty - ekspansja z³a, Warszawa 1998, 65-77. Ewolucja wiary w cargo na Nowej Gwinei, [w:] B. Kopyd³owska- Kaczorowska, F. Rosiñski (red.), Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 1998, 81-93. 2000 Misje w pos³annictwie Kocio³a, N 1(2000)39-62. Misje w pos³annictwie Kocio³a, AMis 11(2000)97-110. Wybrane artyku³y misjologów 75 2001 Misje, [w:] E. liwka (red.), Sta³em siê s³ug¹ Ewangelii. Ksiêga pami¹tkowa z okazji jubileuszu 50-lecia kap³añstwa ks. Doktora Bernarda Wodeckiego SVD, Pieniê¿no 2001, 119-142. Nowe ruchy religijne w wiecie, [w:] W. Lizak, E. liwka, E. Hali¿ak, L. £ukaszuk (red.), Problemy spo³eczno-religijne wiata na progu trzeciego tysi¹clecia (Materia³y z sesji naukowej), Krynica Morska 4-6 VI 2001, 295-316. 2002 Misjolog prof. dr Karl Müller SVD (1918-2001), [w:] J. Pawlik (red.), W trosce o g³oszenie Ewangelii. Karl Müller SVD - warmiñski misjolog i ekumenista, Warszawa 2002, 21-26. 2003 Kulty cargo na Nowej Gwinei, [w:] K. Kujawiñska Courtney i in. (red.), Wród pustyñ, buszu, lasów i ogrodów. Spotkania z kultur¹ Aborygenów i Papuasów, Uniwersytet £ódzki 2003, 49-60. Nowe ruchy (para)religijne na kontynencie amerykañskim, [w:] J. Ró¿añski (red.), Ecclesia in America. Wybrane problemy Kocio³a w Ameryce Po³udniowej w wietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II, Warszawa 2003, 115-153. Recenzje: 1968 Chora³ do modlitewników l¹skich cz. I. Opracowa³ Komitet Redakcyjny: dr R. Dwornik i J. Jakac pod przewodnictwem ks. dr. R. Raka, Katowice 1966 s. VIII + 244 + 16*, RBL 21(1968)nr 1-2, 123-128. 1973 K. M. Panikkar, Azja a dominacja Zachodu. Epoka Vasco da Gamy w dziejach Azji 1498-1945, Warszawa 1972,421, CT 43(1973)fasc. 1,153-158. 1986 Giancarlo Collet, Das Missionsverständnis der Kirche in der gegewärtigen Diskussion, Mainz 1984, 308, CT 56(1986)fasc. 1,168-170. 1989 H. Wagner, G. Fugmann, H. Janssen (Hrsg.), Papua Neuguinea. Gesellschaft und Kirche. Ein ökumenische Handbuch, Erlangen 1989, 464, Verbum SVD 31(1990)fasc. 4, 464-465 (w j. niem.). H. Wagner, G. Fugmann , H. Janssen (Hrsg.), Papua Neuguinea. Gesellschaft und Kirche. Einökumenische Handbuch, Erlangen 1989, 464, Nurt SVD 24(1991)3-4, 146-147 (w j. polskim). Przyczynki: 1967 Wspó³praca w dziele misyjnym, BKaz 2-3(1967)94-96. 1968 Misje w s³u¿bie Bogu i ludziom, BKaz 2-3(1968)79-82. 76 Misjolodzy polscy 1969 Afrykañski rodzimy piew i muzyka w s³u¿bie Kocio³a, CT 39(1969)fasc. 4, 142-145. Afrykanizacja Kocio³a na Czarnym L¹dzie, CT 39(1969)fasc. 2, 146-149. 1972 Dzie³o misyjne w liczbach, CT 42(1972)fasc. 3, 194-197. Misjonarze polscy 1971, CT 42(1972)fasc. 4, 169-170. Koció³ katolicki w dwudziestoleciu 1950-1970, CT 42(1972)fasc. 4, 170. Zgon czo³owego misjologa - ks. Jana Schutte (1913-1971), CT 42(1972)fasc. 4, 175-176. 1973 Koció³ w Tanzanii, CT 43(1973)fasc. 2, 169-170. Islam w wiecie, CT 43(1973)fasc. 2, 173-174. Koció³ w Azji, Australii i Oceanii, CT 43(1973)fasc. 4, 134-135. 1974 Koció³ w Afryce, CT 44(1974)fasc. 1, 163-164. 1975 Misjonarze polscy w 1973 r., CT 45(1975)fasc. 1, 142. Ksiê¿a w krajach misyjnych, CT 45(1975)fasc. 1, 143-145. Informacje ze wiata misyjnego, CT 45(1975)fasc. 2, 174-178. Mobutyzm - nowa religia?, ¯ycie i Myl 25(1975)9, 41-49. Misje w wietle ewangelizacji, Verbinum. Biuletyn Informacyjny Polskiej Prowincji Ksiê¿y Werbistów 2(1975)8, 253-272. Do polskich misjonarek i misjonarzy z okazji Bo¿ego Narodzenia 1975, Warszawa 1975, 12. 1976 Misjonarze polscy w 1974 r., CT 46(1976)fasc. 1, 185-186. Polscy ksiê¿a fideidonici, CT 46(1976)fasc. 1, 186-187. Neue Zeitschrift für Missionswissenschaft - Nouvelle Revue de Science Missionnaire w s³u¿bie idei misyjnej (1945-1975), CT 46(1976)fasc. 1, 187-197. B³. Karol Józef Eugeniusz Mazenod (1782-1861), CT 46(1976)fasc. 3, 198-201. Zgromadzenie Ksiê¿y Werbistów (1875-1975) - Dzia³alnoæ misyjna, CT 46(1976)fasc. 4, 181-188. 1977 Misjonarze polscy w 1975 r., CT 47(1977)fasc. 1, 183-184. O. W³adys³aw Kowalak mówi o swym pobycie na Nowej Gwinei, Verbinum. Biuletyn Informacyjny Polskiej Prowincji Ksiê¿y Werbistów 4(1977)10, 211-216. 1978 Misjonarze polscy w 1976 r., CT 48(1978)fasc. 2, 194-196. Wród Nowogwinejczyków, Zorza 22(1978)34, 16. Zehn Jahre polnisches Missions - und religionswissenschaftliches Bulletin (19681978). Ein bibliografischer Uberblick, Neue Zeitschrift für Missionswissenschaft 34(1978)3, 224-231. Wybrane artyku³y misjologów 77 Pielgrzymuj¹cy i misyjny [Koció³], PKat 43(1978)2-3. wiat duchowy wyspiarzy Melanezji, Myl Spo³eczna 51(1978)20-21. Wyprawa naukowa ks. dr. W³. Kowalaka do Papui Nowej Gwinei, BIATK 6(1978)24-29. Misjonarze polscy w 1977 r., CT 48(1978)fasc. 4, 167-168. Koció³ w Afryce, CT 48(1978)fasc. 1, 154-158. 1979 Misjonarze polscy w 1978 r., CT 49(1979)fasc. 4, 167-168. 1980 Misjonarze polscy w 1979 r., CT 50(1980)fasc. 4, 139-140. 1981 Misjonarze polscy w 1980 r., CT 51(1981)fasc. 4, 147-148. 1982 Papua Nowa Gwinea - Misje katolickie, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1982, Pieniê¿no 1982, 127-130. Wierzenia religijne na Nowej Gwinei, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1982, Pieniê¿no 1982, 136-139. Werbici na Akademii Teologii Katolickiej, [w:] R. Malek (red.), Werbici w Polsce, Pieniê¿no 1982, 115-116. 1984 Koció³ w Papui Nowej Gwinei, Hejna³ Mariacki 5(1984)14-15. Miejsce spotkania cz³owieka z Bogiem (Na wiatowy Dzieñ Misyjny), ZiP 43(1984)8. 1985 Dwadziecia lat po Soborze, Misjonarz 5(1985)5, 7. Wprowadzenie, ZMis 6(1985)cz. 1, 5-6. 1987 Teoria monoteizmu pierwotnego i jej krytyka, CT 57(1987)fasc. 1, 124-131. Teologia misji, Przegl¹d Katolicki 42(1987)4-5. 1989 Nowe religie, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1989, Pieniê¿no 1989, 121-122. Kimbangizm, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1989, Pieniê¿no 1989, 125-127. Peyotyzm, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1989, Pieniê¿no 1989, 128-131. Kulty cargo, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1989, Pieniê¿no 1989, 132-136. Umbandyzm, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1989, Pieniê¿no 1989, 137-141. Dwadziecia lat misjologii na Akademii Teologii Katolickiej, Mis 5(1989)5-6. 1992 Sekta nie z tego wiata. Ucieczka od wolnoci, Express Wieczorny 32(1992)5. 1994 Dlaczego misje?, Mis 10(1994)5-6. 78 Misjolodzy polscy Laudacja wyg³oszona z okazji nadania ks. prof. dr. hab. Hansowi Waldenfelsowi SJ z Uniwersytetu w Bonn doktora honoris causa Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie w dniu 8 grudnia 1993 r., STV 32(1994)2, 207-210. 1998 W co wierz¹ Nowogwinejczycy, MDz 2(1998)6-7. Pielgrzymuje do sanktuariów ludu Bo¿ego [Papie¿], Miejsca wiête 10(1998)28-30. Sprawozdania 1969 Panadafrykañski Kongres Katechetyczny, CT 39(1969)fasc. 1, 103-111. 1972 Panadazjatycka Konferencja Biskupów, CT 42(1972)fasc. 2, 142-146. 1974 Nowe drogi misji chrzecijañskich (Konferencja CWME, Bangkok 1972-1973),CT 44(1974)fasc. 2, 155-159. 1975 Koció³ w Afryce w latach osiemdziesi¹tych (Plenarna Konferencja AMECEA, Nairobi 14-21 XII 1973), CT 45(1975)fasc. 4, 208-216. 1976 V Sympozjum Misyjne (Warszawa, ATK 18-23 V 1975), CT 46(1976)fasc. 3, 198-201. 1977 Symposium de Missiologie a l`ATC de Varsovie 1976, Neue Zeitschrift für Missionswissenschaft 33(1977)1, 67. VI Sympozjum Misjologiczne (Warszawa, ATK 18-20 V 1976), CT 47(1977)fasc. 2, 155-160. Ogólnopolskie Sympozjum Misjologiczne w ATK nt. Koció³ w Oceanii, BIATK 4(1977)19-25. 1978 Prelekcje ks. dr. W³. Kowalaka w Polsce, w Australii i w Papui Nowej Gwinei, BIATK 6(1978)24-29. VII Sympozjum Misjologiczne (Warszawa, ATK 22-26 V 1977), CT 48(1978)fasc. 2, 196-201. 1979 VIII Sympozjum Misjologiczne nt. Duchowoæ misyjna, BIATK 2(1979)16-26. VIII Sympozjum Misjologiczne (Warszawa, ATK 21-23 V 1978), CT 49(1979)fasc. 2, 159-165. 1980 IX Sympozjum Misjologiczne (Warszawa, ATK 20-22 V 1979), CT 50(1980)fasc. 3, 152-157. Symposium Missiologique national La catechese missionnaire, Bulletin d`Information de l`Academie de Theologie Catholique 4(1980)14-21. Wybrane artyku³y misjologów 79 Prelekcje ks. dr. W. Kowalaka w Pieniê¿nie, Niepokalanowie i Gostyniu, BIATK 6(1980)22-25. 1981 X Sympozjum Misjologiczne (Warszawa, ATK 11-13 V 1980), CT 51(1981)fasc. 4, 148-151. X Sympozjum Misjologiczne nt. Rodzina katolicka w wiecie niechrzecijañskim, BIATK 5(1981)24-28. 1982 XI Sympozjum Misjologiczne (Warszawa, ATK 10-13 V 1981), CT 52(1982)fasc. 4, 133-139. Ogólnopolskie Sympozjum Misjologiczne w ATK, BIATK 5(1982)17-26. Symposium national de Missiologie a l`ATC, Bulletin d`Information de l`Academie de Theologie Catholique 5(1982)19-28. 1983 Misjonarze polscy w wiecie. XII Sympozjum Misjologiczne, ATK 16-19 V 1982, CT 53(1983)fasc. 3, 145-154. XII Sympozjum Misjologiczne nt. Misjonarze polscy w wiecie, BIATK 5(1983)1834. 1984 XIII Sympozjum Misjololgiczne (Warszawa, ATK 14-16 V 1983), CT 54(1984)fasc. 3, 143-148. XIII Sympozjum Misjologiczne nt. Akomodajca misyjna, BIATK 5(1984)14-24. XIII Symposium de Missiologie sur la theme: Accomodation missionnaire, Bulletin d`Information de l`Academie de Theologie Catholique 5(1984)14-26. T³umaczenia: 1966 J. Masson, Dekret o dzia³alnoci misyjnej Kocio³a (Komentarz), Pieniê¿no 1966, 322 (Dekret sull`attivita missionaria della Chiesa, Torino-Leuman). 1971 Teologia akomodacji misyjnej w wietle Soboru Watykañskiego II (Teologia dell`adattament missionario alla luce del`Concilio Ecumenico Vaticano II), [w:] B. Gielata, F. Zap³ata (red.), Koció³ na drodze spotkania z Trzecim wiatem, Warszawa 1971, 142-183. 1972 Deklaracja frankfurcka, CT 42(1972)fasc. 3, 187-191. 1973 Kongregacja Ewangelizacji Ludów o powo³aniu misyjnym i formacji misjonarzy, CT 43(1973)fasc. 3, 153-157. Kongregacja Ewangelizacji Ludów o powo³aniu misyjnym i formacji misjonarzy, CT 43(1973)fasc. 4, 129-134. 80 Misjolodzy polscy 1974 Kongregacja Ewangelizacji Ludów o zadaniu misyjnym wieckich, CT 44(1974)fasc. 1, 159-162. 1976 Teoria i teologia misji (Theorie und Theologie der Mission), CT 46(1976)fasc. 2, 211-218. 1978 Congregation of Sisters of Mary Immaculate. Origin, Growth and Activity (18781918), [w:] M. Wójcik, Zgromadzenie Sióstr S³u¿ek NMP Niepokalanej, Mariówka 1978, 327-330. 1979 Deklaracja Teologów Trzeciego wiata (Statement of the Ecumenical Dialogue of Third World Theologians), CT 49(1979)fasc. 2, 167-171. 1982 Koció³ w Ameryce £aciñskiej wobec ubogich, CT 52(1982)fasc. 1, 165-169. 1983 Deklaracja seulska o ewangelickiej teologii w Trzecim wiecie, CT 53(1983)fasc. 4, 141-144. 1989 K. Müller, Teologia misji. Wprowadzenie, Warszawa 1989, 261 (Missionstheologie. Eine Einführung, Berlin 1985). 1994 H. Waldenfels, Koció³ w Europie prze³omu, STV 32(1994)2, 211-221. Bibliografie: 1981 Bibliografia (1966-1980), [w:] W. Kowalak (red.), Misje po Soborze Watykañskim II, P³ock 1981, 351-369. 1989 Wybrana misjologiczna bibliografia polska, [w:] K. Müller, Teologia misji. Wprowadzenie, Warszawa 1989, 241-261. Wywiady: 1983 Ks. doc. Feliks Zap³ata. Twórca polskiej misjologii, ZiP 40(1983)8 i 23. 1984 Misjonarz naszych czasów, Hejna³ Mariacki 5(1984)3. 1987 Aggiornamento misyjne, Myl Spo³eczna 25(1987)3. Wybrane artyku³y misjologów 81 1989 Dwadziecia lat misjologii na ATK, Mis 5(1989)5-6. 1990 God`s Work in Distant Lands, National Catholic Register 1990 vol. 66 No 42, 2 (California, USA). 1994 Nowe ruchy religijne, KAI 105(1994)20-22. 1997 Uwiedzeni, Fakty. Tygodnik Informacyjny 13(1997)26-29 (dot. sekt i nowych ruchów religijnych). 1998 Papua Nowa Gwinea - misjonarz w pu³apce inkulturacji, KAI 46(1998)28-31. Has³a w Encyklopedii Katolickiej KUL (189 hase³): Tom I (1973) - 37 hase³; Tom II (1976) - 50 hase³; Tom III (1979) - 41 hase³; Tom IV (1983) - 5 hase³; Tom V (1989) - 19 hase³; Tom VI (1993) - 25 hase³; Tom VII (1997) - 12 hase³; Tom VIII (2000) 7 hase³; Tom IX (2002) 8 hase³. Funkcje redakcyjne: Redagowanie Biuletynu Misjologiczno-Religioznawczego w latach 1972-1992 na ³amach kwartalnika Collectanea Theologica - ³¹cznie 53 numery. Redagowanie dzia³u Misjologia w Encyklopedii Katolickiej KUL, tom V - 1989; VI - 1993; VII - 1997; VIII - 2000; IX - 2002. Redagowanie Zeszytów Misjologicznych ATK (od tomu II). Zredagowanie i przygotowanie do druku: B. Bona, Garæ ry¿u. Wspomnienia misjonarza, P³ock 1981, 156 (wyd. 2 - 1982). Misje po Soborze Watykañskim II, P³ock 1881, 375 - wyd. polskie. Koció³ misyjny. Podstawowe studium misjologii, Warszawa 1997, 413 (wspó³red.). Kowalik Marek 1994 Werbistowska parafia w Akrze, Mis 7-8(1994)16-17. Kruczek Zdzis³aw 1992 Nowa Gwinea w eterze (Wywiad dla Radia Watykañskiego z ks. Zdzis³awem Kruczkiem CSMA misjonarzem z Nowej Gwinei przeprowadzony przez ks. W³adys³awa Zarêczana CSMA w dniu 19 V 1992 r.), Wspólnota Michael 3(1992)30-32 (kwartalnik klerycki CSMA, Kraków). 82 Misjolodzy polscy 1993 Misjonarze wród ³owców g³ów. Ziemia, winia, kobieta....., Powci¹gliwoæ i praca 3(1993)8-9, 14 (Miesiêcznik Michalitów). Ks. misjonarz Zdzis³aw Kruczek, Z Futomy do Nowej Gwinei, Kurier B³a¿owski 9(1993)24. 1998 25-lecie pracy misyjnej, Kurier B³o¿owski 30(1998)1,1. Wywiad z Ks. Zdzis³awem Kruczkiem CSMA, Misjonarzem z Papui Nowej Gwinei dla Regionalnej Rozg³oni Radiowej w Rzeszowie 1996, Michael CSMA 4(1998)76-99. Michalici w Papui Nowej Gwinei, Informator Duszpasterski 8 III 1998, 4-5. 2001 Wywiad przeprowadzony przez redaktor Irenê Mankowicz z ks. Zdzis³awem Kruczkiem, Michaelit¹, misjonarzem w Papui Nowej Gwinei, Michael CSMA 7(2001) 127-132. 2002 Pierwotne wierzenia i zwyczaje mieszkañców Papui Nowej Gwinei wykorzystywane w pracy misyjnej, Michael CSMA 8(2002)35-53. Przyczynki: 1981 Uczciwie godziæ siê z rzeczywistoci¹, Wspólnota Michael 2(1981)9-133. Singsing, Wspólnota Michael 3(1981)45-46. 1984 S³ów kilka o tradycji religijnej w Papui Nowej Gwinei, Przegl¹d Katolicki 8(1984)10-11. 1989 Moje wiêta Bo¿ego Narodzenia w Papui Nowej Gwinei, Wspólnota Michael 3(1989)3-5. 1990 Planowana przysz³oæ naszej dzia³alnoci w Papui Nowej Gwinei, Wspólnota Michael 2(1990)13-18. 1992 Ludzie wieccy i bracia zakonni w dziele misyjnym w Papui Nowej Gwinei, PIM 6(1992)6-7. 1993 Akomodacja: Dzieje misji w Chinach, Przegl¹d Katolicki 10(1993)7. Czarne ¿niwa: Józef z plemienia Ganiga, Przegl¹d Katolicki 11(1993)11. 1994 Sekty; Niewygodna Matka Bo¿a, Przegl¹d Katolicki 1-2(1994)10. Bigin bilong Peris long Kasap, Katolik Daiosie bilong Wabang, III 1994, 6-7. Wybrane artyku³y misjologów 83 1995 Editorial, Michael CSMA 1995, 5. ladami wra¿liwego Flamandczyka, Michael CSMA, 1995 47-55. 1996 Spory o akomodacjê w dziejach misji w XVII-XVIII wieku, Michael CSMA 2(1996)13-19. 1997 Katolicka Ewangelizacja misyjna w Enga Papui Nowej Gwinei do roku 1982, Michael CSMA 3(1997)91-116. 1998 Pocz¹tki parafii w Miejscu Piastowym, Michael CSMA 4(1998)58-72. Jak siê nasz Ojciec Genera³ w buszu miewa³, (cz. I), Wspólnota Michael 1(1998)34-38. Dar czy intruzi?, Wspólnota Michael 2(1998)59-62. Michaelici w Papui Nowej Gwinei (1992-1998), Wspólnota Michael 3(1998)19-27. Jak siê nasz Ojciec Genera³ w buszu miewa³, (cz. II), Wspólnota Michael 3(1998)49-51. Koció³ Katolicki w Papui Nowej Gwinei na przyk³adzie diecezji Wabang, Zwiastowanie 2(1998)139-141. Pocz¹tki Ewangelizacji w Australii i Oceanii, PP 11(1998)172-178. 1999 Szkoda, ¿e tylko szeæ lat, Michael CSMA 5(1999)123-128. 2000 Zarys dziejów Papui Nowej Gwinei (w 25-lecie niepodleg³oci kraju), Michael CSMA 6(2000)9-25. Trochê inaczej to nie znaczy, ¿e jest ju¿ ca³kiem le, Michael CSMA 6(2000)109-115. 2001 Wiadomoci z Delegatury, Wspólnota Michael 2(2001)13-15. Garæ szczegó³ów o domu zakonnym w Mount Hagen, Wspólnota Michael (2001)10-14. 2002 Dwie refleksje z Papui Nowej Gwinei, Wspólnota Michael 2(2002)41-44. Chrzecijañstwo w Melanezji w dobie post-kolonialnej (czasy obecne), Nurt SVD 4(2002)173-201. Prawos³awie i katolicyzm w Rosji, Zwiastowanie 3(2002)79-87. Misyjne zmagania na Nowej Gwinei cz. I, BMAG 3(2002)15-23; cz. II BMAG 4(2002)20-32; cz. III, BMAG 1(2003). Recenzje: J. Bieñka CSMA, Enga and Evangelisation: The Changing Pattern of the Laityis Involvement in the Christian Evangelisation of Enga, Papua New Guinea, The University of Sydney 2002. Redakcja: Michael CSMA. Anna³ wspólnoty Michaelitów w Papui Nowej Gwinei i Australii (od 1995). 84 Misjolodzy polscy Kurek Antoni Promotor: Doktoraty: 6, Prace magisterskie i licencjackie powiêcone Afryce: 25, inne prace magisterskie i licencjackie: 29. Publikacje: Prace naukowe, ksi¹¿ki: 18, Artyku³y naukowe: 39, Artyku³y popularnonaukowe: 45, Has³a w encyklopedii: 72. Prace naukowe, ksi¹¿ki: Dekret o dzia³alnoci misyjnej Kocio³a. Wprowadzenie, Warszawa 1986. Encyklika Redemptoris missio, [w:] II Krajowy Kongres Misyjny. Przygotowanie, Warszawa 1992, 14-27. Misja chiñska przed przybyciem o. Mateusza Ricciego, [w:] T. Kêpiñska, A. Kurek, O. Mateusz Ricci SJ. Aposto³ Chin, Warszawa 1983, 3-4. Nowa ewangelizacja w wietle Medellinu i Puebli, [w:] Sympozjum misyjne z okazji 500-lecia odkrycia Ameryki Ameryka na nowo odkrywana zorganizowane przez Salezjañski Orodek Misyjny w Warszawie w dniach 22-23 lutego 1992 r., Warszawa 1992, 47-54. Oblaci Maryi Niepokalanej na rzecz misji, [w:] E. liwka (red.), Misyjny wymiar Kocio³a katolickiego w Polsce (1945-1986), Pieniê¿no 1992, 235-251. Polska misyjna i misjonarska, [w:] E. liwka (red.), Misyjny wymiar Kocio³a katolickiego w Polsce (1945-1986), Pieniê¿no 1992, 3-17. Poszanowanie ¿ycia i troska o jego rozwój w tradycyjnych religiach czarnoafrykañskich, [w:] E. liwka (red.), Religie wobec ¿ycia. VI Pieniê¿nieñskie Spotkanie z Religiami. Materia³y, Pieniê¿no 1991, 33-38. Spory o ryty chiñskie i akomodacjê misyjn¹, [w:] T. Kêpiñska, A. Kurek, O. Mateusz Ricci SJ. Aposto³ Chin, Warszawa 1983, 38-50. Teologia misji dzisiaj, Warszawa 1982 (druk wewnêtrzny Biura Misyjnego). Wstêp, [w:] Jan Pawe³ II w Indiach, Warszawa 1990, 5-11. Wprowadzenie do Dekretu o dzia³alnoci misyjnej Kocio³a Ad gentes, Warszawa 1986, 3-8. Wprowadzenie do encykliki Paw³a VI o ewangelizacji w wiecie wspó³czesnym Evangelii nuntiandi, Warszawa 1986, 1-4. Wprowadzenie do encykliki Piusa XII Fidei donum, Warszawa 1987, 3-10. Wybrane problemy inkulturacyjne misji czarnoafrykañskiej, [w:] H. Zimoñ (red.), Kultury i religie Afryki a ewangelizacja (Sympozjum KUL), Lublin 1995, 189-222. Wybrane problemy ruchów migracyjnych Afryki Czarnej w latach 1975-1981 w wietle dowiadczeñ polskiego misjonarza, [w:] Pañstwo, gospodarka, zmiana w Afryce. Materia³y sesji naukowej PAN (10 XI 1994), Warszawa 1995, 47-52. Artyku³y: 1973 Berliner Mission Ewangelickie Towarzystwo Misyjne, CT 43(1973)fasc. 1, 179- 184. 1976 Pomoc w rozwoju w warunkach misji kameruñskiej, Niep 22(1976)272-274. Wybrane artyku³y misjologów 85 1978 Stefan Szolc - Rogoziñski, wiecki inicjator dzia³alnoci misyjnej, CT 48(1978)fasc. 1, 165-171. Miêdzynarodowe Sympozjum Misjologiczne (Rzym 24-28 X 1977), CT 48(1978)fasc. 3, 159-162. Prawos³awna misja w Japonii, ZMis 3(1978)112-123. 1979 Collegio Urbano w 350 rocznicê powstania, CT 49(1979)fasc. 1, 158-163. Studia misjologiczne na Papieskim Uniwersytecie Gregoriañskim, CT 49(1979)fasc. 2, 165-167. Studia Misjologiczne na Uniwersytecie w. Paw³a w Ottawie, CT 49(1979)fasc. 2, 167-168. Orodki misjologiczne w ró¿nych krajach, CT 49(1979)fasc. 3, 171-173. .p. o. Jan Rommerskirchen OMI, CT 49(1979)fasc. 3, 174-175. Pocz¹tki misjologii katolickiej (w 70-lecie powstania), CT 49(1979)fasc. 4, 176-182. wiadoma dzia³alnoæ misyjna, MPr 10(1979)117-122. Pawe³ VI o misjach, Nov 9-10(1979)12-27. Dzia³alnoæ misyjna w kontekcie dialogu ekumenicznego, Nov 9-10(1979)119-134. Wielcy misjonarze Rosyjskiego Kocio³a Prawos³awnego, Nov 9-10(1979)134-147. Misje i polityka kolonialna (rec.), H. Berger, Mission und Kolonialpolitik, Immensee 1878, 358, Nov 9-10(1979)193-195. Dzia³alnoæ misyjna prawos³awia, ZMis 2(1979) cz. 2, 71-85. 1980 Misyjnoæ Kocio³a domowego warunkiem owocnej dzia³alnoci misyjnej Kocio³a Powszechnego, MPr 10(1980)110-119. Stela z Sing-Ngan Fu, Nov 2(1980)107-113. 1981 Rodzina w Pó³nocnym Kamerunie, Nov 3(1981)43-64. Koció³ kongijski w XVI w., Nov 3(1981)121-137. Ks. doc. dr hab. Feliks Zap³ata SVD, za³o¿yciel i kierownik Specjalizacji Misjologii ATK, Nov 3(1981)149-155. Wykaz prac dyplomowych Specjalizacji Misjologii ATK (stan z 17 VI 1980), Nov 3(1981)155-159. Dowiadczenie ekumeniczne (rec.), J. Madey, Die Katcholischen Ostkirchen, Freiburg 1973, Nov 4(1981)146-151. Misyjnoæ Greckiego Kocio³a Prawos³awnego, MPr 1(1981)144-152. Modlitwa Gidarów, MPr 4(1981)117-124. Miêdzynarodowe Sympozjum Misjologiczne (St. Georgen 10-14 IX 1979), CT 51(1981)fasc. 3, 163-170. 1982 Ewangelizacja wyzwolenia cz³owieka, ChS 14(1982)111, 81, 94 Duchowoæ misjonarska Kocio³ów niekatolickich, ZMis 4(1982)103-115. 86 Misjolodzy polscy 1983 O. Mateusz Ricci aposto³ Chin, ChS 15(1983)122, 78-93. Katecheza w polskim dystrykcie misyjnym w Kamerunie Pó³nocnym, ZMis 5(1983)151-162. Rodzina w Kamerunie Pó³nocnym, ZMis 5(1983)163-177. 1985 Udzia³ polskich oblatów w ewangelizacji niechrzecijan, ZMis 6(1985)cz. 2, 93-106. 1986 Inkulturacja misyjna w Chinach w XVII i XVIII w., ZMis 7(1986)144-155. 1987 Sta³ siê Chiñczykiem (rec.). A. Jochum, Grom na Dalekim Wschodzie, Warszawa 1986, ZMis 4(1987)31. Sta³ siê Chiñczykiem (rec.). A. Jochum, Grom na Dalekim Wschodzie, Warszawa 1986, MPr 19(1987)z. 10, 105-108. Pos³annictwo misyjne katolików wieckich, Nov 10(1987)84-87. 1994 Inkulturacyjne problemy misji czarnoafrykañskiej, ZMis 4(1994)3-4. 2000 Misjologia biblijna, AMis 11(2000)65-81. Has³a w Encyklopedii Katolickiej KUL (72 has³a): Tom II, (1976) - 4 has³a; Tom III, (1979) - 26 hase³; Tom IV, (1983) - 4 has³a; Tom 5, (1989) - 9 hase³; Tom 6, (1993) - 12 hase³; Tom 7, (1997) - 10 hase³; Tom 8, (2000) - 7 hase³. Artyku³y popularnonaukowe: 1976 Koció³ z natury swej misyjny, G³Kat 18(1976)7, 3. 1977 Ku jednoci, G³Kat 19(1977)nr 3, 1, 3. 1979 Duchowoæ misjonarska Kocio³ów niekatolickich, BIATK 2(1979)21-22. Jak rozumiemy dzi dzia³alnoæ misyjn¹, MPr 10(1979)108-116. 1980 Katecheza w polskim dystrykcie w Kamerunie, BIATK 4(1980)16-17. Pos³annictwo misyjne katolików wieckich, MPr 10(1980)110-119. 1981 Idea misyjna wiatowej Rady Kocio³ów, MPr 1(1981)108-116. Polscy misjonarze w pos³udze trêdowatym, MPr 10(1981)102-107. 1983 Wspó³czesna katolicka koncepcja misji, MD 1(1983) z. 1, 3-9. Wybrane artyku³y misjologów 87 Jak z ziarna wyrasta ogromne drzewo, MD 1(1983) z. 1, 27-32. II Oblacki Kongres, MD 1(1983) z. 2, 27-28. Kamerun wczoraj i dzi, MD 1(1983) z. 3, 7-13. Ojciec Mateusz Ricci SJ, twórca nowo¿ytnej akomodacji misyjnej, MD 1(1983)z. 4, 33-36. Apostolski, czyli misyjny, ¯Kat 10(1983)33-41. 1984 Wolnoæ religijna w dzia³alnoci misyjnej, Chrzecijanin a Wspó³czesnoæ 2(1984) z. 2, 14-21. Specjalici od misji najtrudniejszych, MD 2(1984)z. 1, 14-21. W p³omieniach Cejlonu. Udzia³ oblatów Maryi Niepokalanej w ewangelizacji Sri Lanki, MD 2(1984) z. 2, 20-25. Oblacka misja w RPA, MD 2(1984) z. 3, 12-15. Druga podró¿ misyjna Ojca wiêtego na Daleki Wschód, MD 2(1984) z. 4, 8-25. 1985 Ruch ekumeniczny, MD 3(1985) z. 1, 12-13. Dialog z islamem, MD 3(1985) z. 1, 24-29. Koció³ w Indiach, MD 3(1985) z. 2, 34-40. Koció³ w Chinach, MD 3(1985) z. 3, 46-52. Koció³ w Japonii, MD 3(1985) z. 4, 51-55. Koniec ery misyjnej?, PKat 4(1985)1, 7. 1986 Misyjne promieniowanie wspólnot kontemplacyjnych, BKaz 116(1986)z. 1, 49-51. Aby katolicy wieccy i ich stowarzyszenia podjê³y odpowiedzialnoæ za misje, BKaz 117(1986)z. 2-3, 139-140. Aby wszyscy chrzecijanie zrozumieli misyjn¹ wartoæ cierpienia, BKaz 116(1986) z. 3-4, 218-219. Aby wszyscy wierz¹cy czuli siê odpowiedzialni za Papieskie Dzie³a Misyjne. Papieskie intencje misyjne na rok 1986, BKaz 115(1985)z. 6, 370-371. Misyjne nauczanie Jana Paw³a II, Mis 5(1986)6-7. Koció³ na Wybrze¿u Koci S³oniowej i w Kenii, MD 4(1986)z. 1, 22-27. Aposto³owie S³owian, MD 4(1986)z. 1, 53-55. Dialog Kocio³a z Synagog¹, MD 4(1986)z. 2, 54-57. Zairscy oblaci, MD 4(1986)z. 3, 22-23. Jest równie¿ naszym papie¿em, MD 4(1986)z. 3, 52-54. Ewangelizacja wyzwalaj¹ca, MD 4(1986)z. 4, 52-53. 1987 Koció³ w Kolumbii, MD 5(1987)z. 1, 18-21. Pos³annictwo misyjne katolików wieckich, MPr 10(1987)84-97. 1988 Pos³annictwo misyjne katolików wieckich, Niep 34(1988)10-11. 88 Misjolodzy polscy 1991 Udzia³ Kocio³a polskiego w ewangelizacji misyjnej Afryki Czarnej, IM 1(1991)27-37. 1992 Tradycyjne religie afrykañskie, IM 2(1992)13-18. Ewangelizacja Ameryki £aciñskiej, IM 3-4(1992)34-37. 1993 Metody misji latynoamerykañskiej, IM 1(1993)16-24. Encyklika misyjna Jana Paw³a II, S³DK 1(1993)8. 1994 Pos³annictwo misyjne katolików wieckich, IM 1(1994)17-32. Udzia³ wiernych wieckich w misjach Kocio³a, Nurt SVD 1(1994)41-49. Marek Stanis³aw 2002 Praca fideidonistów polskich w Kamerunie, Roczniki Teologiczne XLIX(2002)z. 4. Miotk Andrzej 1999 Rozumienie misji w historycznym procesie przemian na przyk³adzie encykliki Maximum illud, Nurt SVD 3(1999)21-32. Udzia³ misjonarzy polskich w dziele misyjnym w okresie miêdzywojennym, Nurt SVD 3(1999)73-84. 2000 Problematyka misji w kontekcie historycznym XIX w., Nurt SVD 2(2000)101-119. Odkrycia geograficzne Portugalii, Miejsca wiête 10(2000)44-45. 2001 Pierwszy delegat papieski w Chinach Celso Costantini (1922-1933), [w:] E. liwka (red.), Sta³em siê S³ug¹ Ewangelii (Ef 3,7). Ksiêga pami¹tkowa z okazji jubileuszu 50-lecia kap³añstwa ks. dr. Bernarda Wodeckiego SVD, Materia³y i Studia Ksiê¿y Werbistów 65(2001)241-256. Udzia³ Polaków w dziele ewangelizacji w latach 1000-2000, Studia Warmiñskie 38(2001)207-219. 2002 Dokonania O. Matteo Ricciego w zakresie akomodacji w Chinach, Nurt SVD 2(2002)117-132. Peregrinatio pro Christo amore we wczesnym redniowieczu, Studia Warmiñskie 39(2002)161-168. 2003 Ojciec misjologii katolickiej Józef Schmidlin, Nurt SVD 1(2003)37-59. Wybrane artyku³y misjologów 89 Misje czasów apostolskich i zasiêg chrzecijañstwa do IV wieku, Nurt SVD 2(2003)43-74. Królestwo kap³ana Jana, Nurt SVD 4(2003)45-67. Misje katolickie w czasie I wojny wiatowej, AMis 13(2003)95-109. Misjologia w Misyjnym Seminarium Duchownym w Pieniê¿nie, AMis 13(2003)273-278. 2004 Misjologia XXI wieku. W 20 rocznicê mierci Ojca Feliksa Zap³aty SVD - twórcy misjologii w Polsce (red.), Warszawa 2004. Wszechstronna formacja misjonarza na progu XXI wieku, [w:] ten¿e, Misjologia XXI wieku. W 20 rocznicê mierci Ojca Feliksa Zap³aty SVD - twórcy misjologii w Polsce (red.), 2004, 133-165. Przygotowanie misjonarzy w wietle dokumentów Kocio³a, [w:] J. Ró¿añski (red.), Przygotowanie misjonarzy - za³o¿enia i praktyka, Warszawa 2004, 7-18. Kobieta ewangelizuj¹ca w staro¿ytnoci i redniowieczu, [w:] M. Karczewski, M. ¯mudziñski (red.), Kobieta w ¿yciu Kocio³a, Poznañski Instytut Teologii 2004, 59-77. Zakony i zgromadzenia mêskie w Polsce i misje ad gentes, [w:] J. Mil, J. Piotrowski (red.), Udzia³ Kocio³a w Polsce w misji «ad gentes» podczas pontyfikatu Jana Paw³a II, Warszawa 2004, 30-45. Charyzmat misyjny za³o¿yciela Zgromadzenia S³owa Bo¿ego o. Arnolda Janssena, [w:] E. liwka (red.), Wyp³yñ na g³êbiê. Materia³y Pierwszego Ogólnopolskiego Kongresu Misyjnego Zakonów i Zgromadzeñ Mêskich i ¯eñskich, t. 2: Refleksja (Sesja Naukowa), Gdañsk - Pieniê¿no 2004, 229-340. Misyjne pos³ugiwanie za³o¿ycieli zgromadzeñ misyjnych dla ewangelizacji Afryki w 2. po³. XIX wieku, [w:] C. Rogowski, W. Nowak, A. Kopiczko, M. Wojciechowski (red.), Czynem i Prawd¹. Ksiêga pami¹tkowa na siedemdziesi¹te urodziny Ksiêdza Arcybiskupa Warmiñskiego Edmunda Piszcza, Wy¿sze Seminarium Duchowne Metropolii Warmiñskiej Hosianum 2004, 119-136. Wszechstronna formacja misjonarza na progu XXI wieku, [w:] ten¿e (red.), Misjologia XXI wieku w 20 rocznicê mierci Ojca Feliksa Zap³aty SVD twórcy misjologii w Polsce, Verbinum 2004, 133-165. Portugalska ewangelizacja kolonialna w Afryce, Nurt SVD 38(2004)2, 111-133. Zgromadzenia zakonne w s³u¿bie misji w wietle dokumentów papieskich, ¯ycie Konsekrowane 6(2004)50, 44-62. Werbici polskiego pochodzenia na misjach w Chinach, Nurt SVD 38(2004)4, 111-143. Naladowa³ Chrystusa ubogiego i pokornego, Mis 2(2005)24-25. Recenzje: Jaros³aw Ró¿añski, Ecclesia in America. Wybrane problemy Kocio³a w Ameryce Po³udniowej w wietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II, Warszawa 2003, 344, Forum Teologiczne 5(2004)173-176. Jerzy Skrabania, Misjonarze Werbici a Koció³ narodowy na Filipinach w latach 1909-1951, Materia³y i Studia Ksiê¿y Werbistów, 2003, 231, Nurt SVD 38(2004)1, 173-176. 90 Misjolodzy polscy Carlos Cezar Damaglio, Misja José de Anchiety aposto³a Brazylii. ¯ycie i dzia³alnoæ (1534-1597), Warszawa 2002, Nurt SVD 3(2003)181-184. Piotrowski Jan Napisa³ ok. 200 artyku³ów popularno-naukowych w nastêpuj¹cych czasopismach: Papieskie Intencje Misyjne, Misje Dzisiaj, Echo z Afryki, wiat Misyjny, Misjonarze Kombonianie, Currenda, G³ocie Ewangeliê, Goæ Niedzielny, Niedziela, Nasz Dziennik, Apostolstwo Chorych. Kilkanacie artyku³ów naukowych w czasopismach: wiat³o Narodów, Nurt SVD, Annales Missiologici Posnanienses oraz w dokumentach z sympozjów naukowych w Sk³adnikach, Krakowie i Warszawie. Pe³ni funkcjê Dyrektora Krajowego PDM. Wybrane artyku³y: 1991 II Ogólnopolskie Czuwanie Misyjne Kleryckich Kó³ Misyjnych Jasna Góra, 30 XI - 1 XII 1991 r., N 79-80(1992)54. 1992 wiadkowie Ewangelii, PIM 4(1992)5-6. CEME 92, czyli Europejska Konferencja Dzieciêctwa Misyjnego, PIM 5(1992)18. wiadkowie Ewangelii. Diecezjalny Dzieñ M³odzie¿y w Tarnowie, PIM 5(1992)5. 1993 Misja czy ewangelizacja?, PIM 1(1993)17-18. 1995 Dialog z religiami wed³ug Tertio millennio adveniente, N 5(1995)24-32. Kocio³y misyjne i troska o powo³ania, PIM 4(1995)3. Misyjny charyzmat we wspólnotach zakonnych, PIM 1(1995)17. wiatowy dzieñ chorych, PIM 1(1995)5-6. 1997 Kult przodków w Afryce subsaharyjskiej i kult wiêtych refleksje teologiczne, [w:] E. Ziemann, J. Wróbel (red.), Materia³y z okazji 25-lecia pracy polskich sercanów w Zairze, Stadniki 1997, 25-35. wiatowy Dzieñ Misyjny i papieskie orêdzia misyjne w aktualizacji dzia³alnoci misyjnej Kocio³a, N 3(1997)35-41. Encyklika «Fidei donum» odczytana w wietle innych dokumentów misyjnych, N 4(1997), 42-45. 2001 Miejsce zakonów we wspó³pracy z Papieskimi Dzie³ami Misyjnymi, Nurt SVD 3-4(2001)154-158. Dojrza³oæ wiary ród³em dynamizmu misyjnego Papieskich Dzie³ Misyjnych, N 2(2001)5-13. Czy Afryka ma przysz³oæ, Misjonarze Kombonianie 9-10(2001)71-72. Wybrane artyku³y misjologów 91 2002 Papieska Unia Misyjna w pos³udze misyjnej Kocio³a, N 1(2002)36-48. Katecheza misyjna w licie apostolskim Jana Paw³a II Novo millennio ineunte, N 2(2002)6-17. 2003 Jan Pawe³ II - misjonarz wiata. W 25-lecie pontyfikatu, AMis 13(2003)9-14. Paulina Jaricot (1799-1862). Za³o¿ycielka ¯ywego Ró¿añca, [w:] T. Siudy (red.), Odkrywanie Ró¿añca. Materia³y z sympozjum mariologicznego Kraków, 24-25 kwietnia 2003 r., Czêstochowa-Kraków 2003, 75-79. Maryjne drogi ewangelizacji w Ameryce £aciñskiej, [w:] J. Ró¿añski (red.), Ecclesia in America. Wybrane problemy Kocio³a w Ameryce Po³udniowej w wietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II, Warszawa 2003, 103-113. Wymiar misyjny listu apostolskiego Jana Paw³a II Rosarium Virginis Mariae, N 1(2003)15-29. Dzieci dla misji w wietle Przes³ania Jana Paw³a II z okazji 160. rocznicy powstania Papieskiego Dzie³a Misyjnego Dzieci, N 3(2003)47-55. 2004 Eucharystia i misje. Teologiczno-pastoralna refleksja nad Orêdziem misyjnym Jana Paw³a II na rok 2004, N 3(2004)46-58. Historia powstania i g³ówne idee teologiczne Ecclesia in Asia, [w:] J. Ró¿añski (red.), Ecclesia in Asia. Wybrane problemy Kocio³a w Azji w wietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II, Warszawa 2004, 94-108. Papieskie Dzie³a Misyjne narzêdziem animacji misyjnej w Kociele lokalnym, [w:] E. liwka (red.), Wyp³yñ na g³êbiê. Materia³y Ogólnopolskiego Kongresu Misyjnego Zakonów i Zgromadzeñ Mêskich i ¯eñskich, t. 2, Gdañsk-Pieniê¿no 2004, 421- 430. Ró¿añski Jaros³aw Promotor: Prace magisterskie: 8 Wybrane artyku³y: 1986 Idcie na ca³y wiat, MD 4(1986)4, 41-43. 1991 Mi³oæ Chrystusa przynagla nas. M³odzi Oblaci o swoim powo³aniu misyjnym, MD 9(1991)3, 25-29. 1995 Jak dzisiaj g³osiæ Ewangeliê ubogim? Europejskie Spotkanie Misjonarzy Oblatów M.N. w Obrze, MD 13(1995)nr 5, 11-13. 1999 Centrum Afrykañskie Aduna w Poznaniu miejscem wspó³pracy i dialogu miêdzyreligijnego, [w:] Odkupienie a dialog miêdzyreligijny. Materia³y z sympozjum w Obrze 20-21 IV 1998 r., Wojciech Kluj (red.), 1999, 119-121. 92 Misjolodzy polscy 2000 Pocz¹tki misji oraz pierwsze struktury kocielne w Kamerunie Pó³nocnym, Saeculum Christianum 7(2000)1, 83-116. Ró¿ne wymiary dzia³alnoci misyjnej dzisiaj, Nurt SVD 34(2000)4, 51-74. Rodzimy charakter Kocio³a pó³nocnokameruñskiego, AMis 11(2000)217-238. 2001 Postawy polskich misjonarzy wobec miejscowych kultur, IM (2001). Kap³ani diecezji opolskiej na kontynentach wiata, Uniwersytet Opolski 2001, 25-46. Promocja ludzka w dzia³alnoci misyjnej w Kamerunie Pó³nocnym, AMis 12(2001)109-119. 2002 Drogi duchowoci afrykañskiej, [w:] S. Urbañski (red.), Duchowoæ wspó³czesnego Kocio³a. Materia³y z sympozjum z racji 185 rocznicy Wydzia³u Teologicznego, 16 V 2002 r. 2002, 53-65. Haiti, [w:] T. Gadacz, B. Milerski (red.), Religia. Encyklopedia PWN, 4(2002)310-311. Ziemia cierpi na skutek egoizmu cz³owieka. Koció³ a ekologia, Nurt SVD 1(2002)35-48. Z tradycji ustnej sawanny kameruñskiej, Afryka 15(2002)43-64. 2003 Biblia a inkulturacja w kontekcie afrykañskim, [w:] A. Halemba, J. Ró¿añski (red.), Miêdzy przek³adem biblijnym a rodzim¹ teologi¹. Wybrane problemy przek³adów biblijnych i teologii afrykañskiej, 2003, 7-18. G³ówne etapy i problemy szkolnictwa misyjnego w Afryce, [w:] A. Halemba, J. Ró¿añski (red.), Wybrane problemy szkolnictwa w Afryce subsaharyjskiej, 2003, 7-21. Udzia³ polskich Sióstr S³u¿ebniczek NMP-l¹skich w pracy misyjnej w Pó³nocnym Kamerunie, AMis 13(2003)111-129. Potrzeba troski o ekologiê, [w:] J. Ró¿añski (red.), Ecclesia in America. Wybrane problemy Kocio³a w Ameryce Po³udniowej w wietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II, 2003, 205-221. Duch orygina³u czy dos³ownoci? W krêgu zagadnieñ inkulturacji i t³umaczenia Nowego Testamentu na jêzyk gidarski, [w:] S. Miko³ajczak i T. Wêc³awski (red.), Jêzyk religijny dawniej i dzi. Materia³y z konferencji w Gnienie, 2003, 351-362. 2004 G³ówne kierunki kszta³towania duchowoci misjonarza, [w:] J. Ró¿añski (red.), Przygotowanie misjonarzy za³o¿enia i praktyka, 2004, 31-39. wiat dzieci pokrzywdzonych Kamerun u schy³ku XX w., [w:] J. Ró¿añski (red.), Dzieci ¿yj¹ce na ulicy nowe zjawisko miast afrykañskich, 2004, 43-53. Polish Missionaries in West Africa, [w:] Polands Relations with West Africa, (ed.) Zygmunt £azowski (red.). Cameroon Africans largest Polish Roman Catholic Center, [w:] Polands Relations with West Africa, (ed.) Zygmunt £azowski (red.). Wybrane artyku³y misjologów 93 Sadowski Roman 1983 Teologiczne aspekty wspó³uczestnictwa w dziele ewangelizacji w wietle encykliki Fidei donum, N 7-8(1983)19-26. 1989 Przegl¹d inicjatyw misyjnych w diecezjach, N 66(1989)23-24. 1991 Otrzymaæ mi³osierdzie (Kazania dla m³odzie¿y), BKaz 127(1991)z. 3-4, 143-145. Papieska Unia Misyjna sercem misyjnego zaanga¿owania Ludu Bo¿ego, N 75(1991)29-32. Papieskie Dzie³a Misyjne: Sesja Pastoralna w Rzymie, N 77(1991)13-22. 1992 Jubileusz Unii Misyjnej darem zadanym Kocio³owi, N 79-80(1992)47-53. Papieska Unia Misyjna - zadania i cele, PIM 5(1992)12-13. Wspó³pracownicy w dziele ewangelizacji. Biblijno-teologiczne podstawy animacji misyjnej, ABMP 1(1992)132-142. Zakony ¿eñskie w dziele misyjnym, N 82(1992)22-35. 1993 Wy¿si prze³o¿eni, PIM 6(1993)20. Soko³owski Piotr Artur Publikacje po doktoracie: 2003 Ecclesia in America - przes³anie dla Kocio³a na kontynencie amerykañskim oraz dla Kocio³a Powszechnego, [w:] J. Ró¿añski (red.), Ecclesia in America. Wybrane problemy Kocio³a w Ameryce Po³udniowej w wietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II, Warszawa 2003, 11-30. Misjologia w ujêciu Feliksa Zap³aty SVD na podstawie nieopublikowanego podrêcznika Zarys misjologii katolickiej, AMis 13(2003)79-93. Co psychologia mo¿e daæ misjologii? Nurt SVD 4(2003)153-169. Ks. doc. dr hab. Feliks Zap³ata SVD (1914-1982). Rys historyczny, [w:] A. Miotk (red.), Misjologia XXI wieku, Warszawa 2004, 19-45. G³ówne trendy misjologiczne, Nurt SVD 38(2004)4, 7-44. Urban Józef Promotor: Doktorat: 1, Prace magisterskie: 30. Recenzent: Dysertacje habilitacyjne: 2, Rozprawy doktorskie: 15. 94 Misjolodzy polscy Artyku³y: 1974 Zagadnienie niemiertelnoci duszy ludzkiej w polskiej powojennej literaturze teologicznej, SSHT 4(1974)304-313. 1982 Wspó³praca duchowa diecezji z misjami wed³ug dokumentów papieskich (19261981), N 10(1982)4-9. 1983 Wspó³praca diecezji z misjami poprzez pomoc materialn¹ wed³ug dokumentów papieskich (1926-1981), N 4(1983)11-15. 1985 Bóg w ¿yciu moralnym ludów Bantu w wietle chrzecijañstwa, IM 2(1985)71-74. 1987 Teologia afrykañska wed³ug Szko³y Kinshaskiej, SSHT 12(1987)19-46. 1996 Jezus mistrzem dialogu z innymi religiami, CT 66(1996)fasc. 4, 91-103. 1997 Dialog miêdzyreligijny w ostatnich dokumentach Kocio³a, STV 35(1997)fasc 1, 127-142. ¯ydzi i judaizm w wypowiedziach Jana Paw³a II, SSHT 17(1997)49-64. Sekty czy nowe ruchy religijne. Wieloæ i wieloznacznoæ pojêæ, Forum Duszpasterskie 7(1997)27, 51-63. Przyczyny rozprzestrzeniania siê sekt, Forum Duszpasterskie 7(1997)28, 49-68. 1998 Sekty wyzwaniem dla Kocio³a, Forum Duszpasterskie 8(1998)29, 44-57. Nowy Testament w dokumentach Kocio³a dotycz¹cych dialogu miêdzyreligijnego, SSHT 18(1998)93-110. Koció³ otwarty na dialog z innymi religiami, [w:] Z. Glaeser, P. Jaskó³a (red.), Pojednanie. Ekumeniczne wyzwania Grazu 97. Materia³y sympozjum powiêconego problematyce II Europejskiego Zgromadzenia Ekumenicznego - Grazu 97. Opole 08-09.10.1998, Sympozja 26, Opole 1998, 95-117. Magisterium Ecclesiae o potrzebie dialogu z innymi religiami, [w:] J. Cichoñ (red.), Ratio et revelatio. Z refleksji filozoficzno-teologicznych. Ksiêga pami¹tkowa dedykowana Ksiêdzu Profesorowi Józefowi Herbutowi z okazji 65 rocznicy urodzin, Opole 1998, 429-440. 1999 Chrzecijañstwo wobec sekt i nowych ruchów religijnych, SSHT 19(1999)263-271. Geneza sekt i próba ich definicji, [w:] Chrzecijañstwo wobec sekt. Sympozjum popularnonaukowe. Opole 19-21 IV 1999, Opole 1999, 18-24. Wybrane artyku³y misjologów 95 Ojcowie Kocio³a o mo¿liwoci dialogu z innymi religiami, [w:] J. Kopiec, N. Widok (red.), Cz³owiek i Koció³ w dziejach. Ksiêga pami¹tkowa dedykowana Ksiêdzu Profesorowi Kazimierzowi Doli z okazji 65 rocznicy urodzin, Opole 1999, 399-411. Stary Testament w dokumentach Kocio³a dotycz¹cych dialogu miêdzyreligijnego, Scriptura sacra - Opole 4(1999)101-109. 2000 Dialog chrzecijañstwa z religiami pozachrzecijañskimi, [w:] H. Zimoñ (red.), Religia w wiecie wspó³czesnym. Zarys problematyki religiologicznej, Lublin 2000, 583-603. Dialog miêdzyreligijny w relacji do dialogu ekumenicznego, [w:] P. Jaskó³a (red.), Ekumenizm na progu trzeciego tysi¹clecia. Materia³y sympozjum ekumenicznego inauguruj¹cego dzia³alnoæ Instytutu Ekumenizmu i Badañ nad Integracj¹ na Wydziale Teologicznym UO, Opole 2000, 253-258. Dialog miêdzyreligijny w wietle teologii pluralistycznej, SSHT 20(2000)213-225. Inkulturacja modlitw i ofiar w chrzecijañskiej Czarnej Afryce, [w:] T. Dola, R. Pierska³a (red.), Ut mysterium paschale vivendo exprimatur. Ksiêga Pami¹tkowa dedykowana Ksiêdzu Profesorowi Helmutowi Janowi Sobeczce, Dziekanowi Wydzia³u Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, z okazji 60 rocznicy urodzin, Opole 2000, 169-181. Problematyka misyjna w Tertio millennio adveniente, [w:] J. Górski (red.), Misje u progu trzeciego tysi¹clecia. Materia³y z sympozjum, Katowice 2000, 69-81. 2001 Sekty dramatem wspó³czesnej rodziny, [w:] S. Pamu³a, A. Margasiñski (red.), Sekty. Uwarunkowania i niebezpieczeñstwa w III RP. Materia³y z ogólnopolskiej konferencji zorganizowanej przez Instytut Pedagogiki Spo³ecznej Wy¿szej Szko³y Pedagogicznej w Czêstochowie 20-21 XI 2000, Czêstochowa 2001, 89-101. Recenzje: 1997 Basset Jean Claude, Le dialogue interreligieux. Histoire et avenire, Paris 1996, SSHT 17(1997)368-374. Clifton Chas S., Encyklopedia herezji i heretyków, t³. R. Barto³d, Poznañ 1996, Przegl¹d Pimiennictwa Teologicznego 38(1997)1, 3-4. Stubenrauch Bertram, Dialogisches Dogma. Der christliche Auftrag zur interreligösen Begegnung, Freiburg im Br. 1995, SSHT 17(1997)407-413. 1998 Leach Marjorie, Uniwersalny leksykon bóstw, t³. P. G¹siorowski, R. Barto³d, Poznañ 1998, Przegl¹d Pimiennictwa Teologicznego 4(1998)2, 121-123. Zimoñ Henryk SVD, Sakralnoæ ziemi u ludu Konkomba z Afryki Zachodniej, Lublin 1998, Nurt SVD 32(1998)2, 141-144. 2000 Leeming Adams David, Leeming Adams Margaret, Mity o stworzeniu wiata i ludzi. Przegl¹d encyklopedyczny, Poznañ 1999, Przegl¹d Pimiennictwa Teologicznego 6(2000)1, 17-19. 96 Misjolodzy polscy Wojda Tadeusz 1987 Lidentità della Chiesa locale in: Presenza pastorale, Roma 1987. 1993 Kongregacja ds. Ewangelizacji Narodów, OsRomPol 8-9(1993). 1996/1998 LAsia, continente della speranza, in Acta SAC, XVII (1996-98). La Chiesa Cattolica e la SAC in Ruanda dopo la guerra, in Acta SAC, XVIII (1996-98). Le sfide missionarie dellAfrica alla soglia del Terzo Millennio, in Acta SAC, XVIII (1996-98). 2002 Il progetto di Dio sulla missione della Chiesa secondo San Vincenzo Pallotti, in Apostolato Universale, anno IV n.7/2002, Roma 2002. Dzisiejsza koncepcja misji wg Encykliki Redemptoris missio, USA. 2003 Papieski Uniwersytet Urbanianum, historia i czasy wspó³czesne, OsRomPol 6(2003). Opublikowa³ wiele artyku³ów popularno-naukowych na ³amach czasopism: Regina degli Apostoli i Posy³am Was. Wolanin Adam 1982 Il concetto della missione nei decreti Ad gentes e Apostolicam Actuositatem e nella Evangelii nuntiandi, Documenta Missionalia, 16(1982)89-105. 1986 Santi tra gli antenati africani?, Studia Missionalia 35(1986)395-413. 1988 Chi non crede non si salva: intolleranza? Il cristianesimo di fronte alla diversita di religioni e di culture, Antropologi e missionari a confronto, a cura di Ugo Casalegno, LAS, Roma 1988, 105-124; wydanie hiszpañskie: El que no cree no se salva (v. Mc 16,16). ). El Evangelio es intolerante?, Iglesia, Pueblos y Culturas, Ediciones Abya Yala (Ecuador) 1988, 33-48. 1991 Il cristiano di fronte ad altre religioni, Vita e Pensiero 2(1991)108-118. Diálogo entre Evangelio y culturas, Omnis Terra 23(1991)207,16-23. Versione francese: Dialogue entre lEvangile et les cultures, Omnis Terra 30(1991)269, 623. Versione inglese (originale): Dialogue between the Gospel and cultures, Omnis Terra 25(1991)215, 67-74. Wybrane artyku³y misjologów 97 1992 La missione di Gesù Cristo, AA.VV., Missione per il Terzo Millenio. Corso di Missiologia, Pontificia Unione Missionaria, Segretariato Internazionale 1992, 47-82. Linculturazione nel pensiero di Giovanni Paolo II, Seminarium 32(1992)1, 146-159. La domanda di Dio e iniziative di evangelizzazione nellEuropa dellEst, Vita e Pensiero 7/8(1992)491-503. Fede e inculturazione: a 500 anni dalla scoperta dellAmerica, Rivista di Scienze Religiose (a cura del Pontificio Seminario Regionale Pugliese) 6/2(1992)389-407. Missiologia, in Enciclopedia di Pastorale, 4 voll., PIEMME, Casale di Monferrato (AL), (1992)I, 471-479. 1993 Missione, in Dizionario di Missiologia, Edizioni Dehoniane di Bologna 1993, 367-373. 1994 Missione e Proclamazione, in J.López-Gay (ed), La missione della Chiesa nel mondo di oggi, Editrice Pontificia Università Gregoriana 1994, 67-74. The relevance of the mission Ad gentes in the light of some Church documents, Omnis Terra, 28(1994)253, 494-498; La actualidad de la misión Ad gentes a la luz de algunos documentos de la Iglesia, Omnis Terra 26(1994) N1246:494-498; Actualité de la mission Ad gentes à la lumière de quelques documents de lEglise, Omnis Terra 33(1994)1 308, 490-494. 1995 Lattualità della missione Ad gentes alla luce di alcuni documenti della Chiesa, Omnis Terra 13(1995)42, 35-39. The Trinitarian Foundation of Mission, in Karotemprel Sebastian (ed), Following Christ in Mission. A Foundational Course in Missiology, Pauline Publications, Bombay (1995)37-49. La partecipazione dei fedeli laici alla missione della Chiesa. Guida alla lettura del Magistero, in AA.VV., Laici sulle vie della missione (a cura dellAzione Cattolica Italiana e delle Pontificie Missionarie), Editrice AVE 1995, quaderno intitolato Le Parole della Chiesa. Guida alla lettura del Magistero 1996, 3-38. 1996 Pauline Books & Media, Boston (MA), (1996)47-64. Ediz.it.: Fondamento trinitario della missione, in Karotemprel S. (ed), Seguire Cristo nella missione. Manuale di Missiologia, Edizioni San Paolo, Cinisello Balsamo (Milano) 1996, 37-51. Teologia africana: tra fede e cultura, Studia Missionalia 45(1996)207-235. African Independent Churches, Omnis Terra 30(1996)271, 321-330. Eglises africaines indépendantes, Omnis Terra 35(1996)326, 321-331. Iglesias africanas independientes, Omnis Terra 28(1996)264, 321-331. 1997 Ediz. pol.: Trynitarne podstawy misji, in Karotemprel S. (ed), Koció³ misyjny. Podstawowe studium misjologii, Warszawa 1997, 43-55; Ediz. fr.: Fondement Trinitaire de la Mission, in Karotemprel S. (ed). Chiese africane indipendenti, Omnis Terra 15(1997)151, 72-82. 98 Misjolodzy polscy U progu trzeciego tysi¹clecia (wywiad), GN 74(1997)142, 10-11. Dialogo e annuncio, Corso di Formazione Missionaria per Corrispondenza 19961997, I Parte: Il dialogo interreligioso: forme ed espressioni per la missione, Pontificia Unione Missionaria, quaderno 4, 3-13. 1998 Seguir a Cristo en la misión. Manual de misionología, Editorial Verbo Divino, Estella (Navarra) 1998, 31-42. 1999 Suivre le Christ en Mission. Manuel de Missiologie Urbaniana University Press, (1999)43-56; Ediz. sp.: Fundamento trinitario de la misión, in Karotemprel S. (ed). 2000 Pontificia Unione Missionaria, quaderno 4, 3-13, Omnis Terra 18(2000)63, 73-84. Duchowoæ misyjna, ¯ycie Duchowe 21(2000)7, 86-93. Ambito europeo della prima evangelizzazione (paesi dellEuropa Orientale), in La Missione senza confini. Ambiti della missione Ad gentes. Miscellanea in onore del R. P. Padre Willi Henkel OMI (ed. Marek Rostkowski, OMI), Oblati di Maria Immacolata, Roma 2000, 277-286. Zbawcze dzie³o Chrystusa w centrum misji Kocio³a, [w:] Jan Górski (red.), Misje u progu Trzeciego Tysi¹clecia, Katowice 2000, 13-26. 2001 Zgorszenie krzy¿a, in AA.VV. (ed. W. Gryz³o), Æwiczenia Duchowe w ¯yciu codziennym. Tydzieñ trzeci i czwarty, Kraków 2001, 96-103. 2003 Kolegium Rzymskie - Papieski Uniwersytet Gregoriañski, OsRomPol 24(2003)3, 55-57. 2004 O. Matteo Ricci - europejski Chiñczyk, misjonarz aktualny, OsRomPol 25(2004)4, 55-57. Promotor prac doktorskich napisanych na Wydziale Misjologii (jedna na Wydziale Nauk Spo³ecznych) Papieskiego Uniwersytetu Gregoriañskiego w Rzymie: 1984 Mailliard Bernard, Pouvoir et Religion. Les structures socio-religieuses de la chefferie de Bandjoun (Cameroun) (1984; ta praca zosta³a napisana pod kierunkiem prof. J. Goetza, potem przejêta po mierci promotora). 1985 Kroeger James H., Human Promotion as an Integral Dimension fo the Churchs Mission of Evangelizazion. A Philippine Experience and Perspective since Vatican II -1965-1984, 1985. Wybrane artyku³y misjologów 99 1987 Lerma MartinezFrancisco, El Pueblo Macúa y su Cultura. Análisis de los valores culturales del pueblo macúa en ciclo vital (Maúa, Moçambique, 1971-1985), 1987. 1988 Gabriel Manuel G., John Paul IIs Missiological Perspectives in Asia, 1988. Sciamaneo Felice, Levolversi attuale (1985) dellistituto leviratico presso alcune popolazioni nilotiche del Sud Sudan e Nord Uganda, 1988. Zecchin Renzo, I sacerdoti Fidei Donum. Una maturazione storica ed ecclesiale della chipsa, 1988. 1989 Schroeder Roger, Initiation Rites as Religious Phenomena: A Case Study from Papua New Guinea, 1989. Wojda Tadeusz, Le correnti missiologiche di Münster e di Lovanio. Verso una visione più completa dellattività missionaria alla luce del decreto Ad gentes e dellesortazione apostolica Evangelii nuntiandi, 1989. 1990 Lusembo Mathias, The Transformation of the Status and Role of the Ganda Married Woman since 1877, As Illustrated by Some Ganda Married Catholic Women in Kampala City, Uganda. A Case Study, 1990 (na Wydziale Nauk Spo³ecznych). 1992 Cipollini Antonietta, Per una teologia autenticamente cristiana. Rapporto fedecultura nella teologia africana: il caso del Cameroun, 1992. Üffing Martin, Das Verhältniss der deutschen Kirche zum Thema Mission. Konsequenzen aus dem nachkonziliaren Missionverständniss für die deutsche Ortkirche, 1992. 1994 Vazahil Devasia, The Missionary Methods of the Church Growth School of Missiology,1994. 1996 Mwanama Galumbulula Félicien, Le dynamisme missionnaire de lÉglise locale dans la missiologie postconciliaire de J. Masson et A. Seumois. Une contribution à léveil missionnaire, 1996. 1997 Palatty Koonathan Varghese, Th Concept of God in the Sarna Religion of the Oraons and the Christian Concept: A Comparative study, 1997. 1998 Roy Bertrand, La formation permanente des missionnaires Ad gentes en relation avec le dialogue interreligieux, 1998. 1999 Rybiñska Agnieszka, Lo studio sulla religiosità giovanile nel contesto della Polonia post-comunista. Le nuove situazioni e prospettive per levangelizzazione dei giovani, 1999. 100 Misjolodzy polscy 2000 Locheng Callisto, Fundamental Values of African Traditional Beliefs for effective evangelization: Foundational Principles of Inculturation, 2000. 2001 Caglioni Gerardo, Quattro secoli di evangelizzazione nella Sierra Leone. Enucleazione ed analisi di alcuni metodi e strumenti per lannuncio del Vangelo, 2001. 2002 Kowalik Marek, Community and Leadership within the Charismatic Ministries in Ghana with special reference to A Christian Action Faith Ministries Internationale: Implications for the Local Church in her evangelising mission, 2002. 2003 Baldi Cesare, La coscienza missionaria della Chiesa. Implicazioni teologiche e pastorali della dichiarazione sulla natura missionaria della Chiesa la ne 2 del decreto Ad gentes, 2003. 2004 Abeng Berthe, Église-Famille en Afrique à la lumière de lExhortation Apostolique post-synodale de Jean-Paul II Ecclesia in Africa: vocation et mission des laïcs, 2004. Rech Luiza Josefina, Lattualità del carisma Vocazione-Missione dell Istituto San Giovanni Battista e Santa Caterina da Siena, detto Suore Medee, 2004. 2005 Veilentas Virginijus, LOstpolitik come forma dinculturazione. Lesperienza della Chiesa in Lituania negli ultimi decenni del XX secolo, 2005. Ogólnopolskie spotkania misjologów Istotne znaczenie dla o¿ywienia ruchu misjologicznego w Polsce maj¹ spotkania misjologów. Inspiracj¹ do organizowania ich by³ udzia³ polskich misjologów w miêdzynarodowych spotkaniach w Norwegii i w Rzymie oraz powstanie z inicjatywy Kongregacji Ewangelizowania Narodów w Rzymie w 1997 r. Miêdzynarodowego Stowarzyszenia Misjologów Katolickich (IACM - International Association of Catholic Missiologists). Do grupy za³o¿ycielskiej Stowarzyszenia nale¿a³ tak¿e przedstawiciel Polski - ks. Jan Górski1. W dniach 14-17 VIII 1998 r. w Stavanger (Norwegia) odby³a siê Europejska Konferencja Misyjna, w której uczestniczy³o 73 misjologów z 15 krajów. Wiêkszoæ partycypuj¹cych reprezentowa³a Kocio³y Protestanckie, jednak byli równie¿ obecni niektórzy misjolodzy katoliccy i prawos³awni. Program Konferencji zosta³ przygotowany przez Pó³nocny Instytut Badañ Misyjnych i Ekumenicznych (ITIME), a temat przewodni brzmia³: Chrzecijañstwo w wieloreligijnym spo³eczeñstwie - badania historii i kwestie metodologii - misyjne perspektywy. Uczestnikiem spotkania by³ tak¿e Polak ks. W³odzimierz Burzawa MSF2. W dniach 15-20 II 1999 r. w Centrum Animacji Misyjnej na terenie Uniwersytetu Urbanianum w Rzymie spotkali siê katoliccy misjolodzy, dyrektorzy instytutów misjologicznych i redaktorzy czasopism misjologicznych, aby wspólnie zastanawiaæ siê nad tematem: Rola Miêdzynarodowego Stowarzyszenia Misjologów Katolickich i Instytutów Misjologicznych. Uczestniczy³y w tym spotkaniu 34 osoby, reprezentuj¹ce Afrykê, Azjê, Europê, Amerykê Po³udniow¹ i Pó³nocn¹ oraz Wyspy Pacyfiku. W spotkaniu wziêli udzia³ równie¿ polscy misjolodzy: ks. Adam Wolanin SJ (Rzym), ks. Jan Górski (Kraków) i ks. W³odzimierz Burzawa MSF (Poznañ)3. Okazjê do pierwszego tego typu spotkania w Polsce stworzy³ III Krajowy Kongres Misyjny w Czêstochowie (22-24 X 1999 r.), którego organizatorami by³y Papieskie Dzie³a Misyjne i Komisja Misyjna Episkopatu Polski. Cel Kongresu skupi³ siê wokó³ o¿ywienia ducha misyjnego w Polsce oraz przygotowañ do obchodów Roku Jubileuszowego. W ramach tego Kongresu Misyjnego w dniu 22 X 1999 r. odby³o siê I Spotkanie Misjologów. Jak powiedzia³ ks. dr prof. hab. W³adys³aw Kowalak SVD (jeden z g³ównych organizato1 2 3 J. Górski, Ma³y s³ownik misjologiczny, Katowice 2001, 38. Por. W. Burzawa, Sprawozdania i obserwacje dotycz¹ce miêdzynarodowych spotkañ misjologów w Stavanger (14-17 VIII 1998 r.) i w Rzymie (15-20 II 1999 r.), AMis 11(2000)320. Tam¿e, 321-324. 102 Misjolodzy polscy rów tego spotkania) by³o to pierwsze spotkanie od czasów Popiela. Kongres misjologów rozpoczê³a Msza w. w kaplicy MB Czêstochowskiej pod przewodnictwem abp. Stanis³awa Nowaka, który podkrela³ zadanie misjologów w Polsce, jakim jest pos³anie do pos³anych, czyli formacja przysz³ych misjonarzy, a szczególnie animatorów misyjnych. W ca³odziennym spotkaniu, maj¹cym charakter prezentacji dorobku naukowego poszczególnych misjologów, wziê³o udzia³ 50 osób. Wród nich byli misjolodzy, którzy ukoñczyli misjologiê na by³ej ATK w Warszawie lub na Papieskim Uniwersytecie Urbanianum w Rzymie, oraz osoby, które napisa³y prace naukowe o tematyce misyjnej, ale z innych dziedzin teologicznych. W czasie tego, tak wa¿nego dla rozwoju misjologii w Polsce, spotkania dyskutowano równie¿ nad powo³aniem Stowarzyszenia Polskich Misjologów4. Inicjatywê powo³ania Stowarzyszenia podj¹³ ks. Jan Górski. Nastêpnie w Domu Misjonarzy w. Rodziny, odby³o siê regionalne spotkanie kilku misjologów ze rodowiska poznañskiego. Uczestniczyli w nim ks. dr W³odzimierz Burzawa MSF, ks. dr Jaros³aw Ró¿añski OMI, ks. dr Wojciech Kluj OMI, ks. dr Ambro¿y Andrzejak (Poznañ), i ks. mgr lic. Franciszek Jab³oñski (Gniezno). Na spotkaniu poruszono problem statutu misjologów w Rzymie, oraz misjologii w seminariach w Polsce. Przedstawiono tak¿e sprawozdanie ze spotkania misjologów w Norwegii oraz omówiono udzia³ w Kongresie misyjnym i misjologicznym w Rzymie w roku 20005. Jednym z wa¿niejszych wydarzeñ misjologicznych ostatnich czasów, maj¹cych donios³e znaczenie dla rozwoju misjologii na wiecie oraz w Polsce, by³ odbywaj¹cy siê w ramach uroczystoci jubileuszowych roku 2000 w Rzymie, pierwszy Kongres Misjologiczny, w którym uczestniczy³o 1300 osób, w tym tak¿e delegacja z Polski6. Licznie reprezentowane by³y polskie siostry klawerianki oraz sekcja misyjna Klubu Inteligencji Katolickiej z Poznania, z dr Wand¹ B³eñsk¹, Jadwig¹ Grys¹ i Gabriel¹ £osiewicz. Filarem polskiej delegacji byli jednak przede wszystkim misjologowie: ks. Adam Wolanin SJ, dziekan Wydzia³u Misjologii z Gregorianum, ks. Roman Sadowski, ks. Antoni Kmiecik, ks. Jan Górski, ks. W³odzimierz Burzawa MSF, ks. Julian Bednarz SDB, ks. Ambro¿y Andrzejak, ks. Ryszard Dziura, ks. Dariusz Madejczyk, ks. Marek Rostkowski OMI, ks. Alfons Kupka OMI7. Po Kongresie odby³o siê spotkanie IACM, na którym wybrano przewodnicz¹cego Stowarzyszenia, o. Johna Górskiego, misjonarza i misjologa ze zgromadzenia Maryknoll z USA8. II Spotkanie Misjologów odby³o siê w Sulejówku k. Warszawy w dniu 12 VI 2001 r. Panoramê misjologii przedstawi³ ks. Jan Górski. Jego prelekcja otworzy³a o¿ywion¹ dyskusjê, której przewodniczy³ ks. W³adys³aw Kowalak. W myl Deklaracji Kongregacji Nauki Wiary Dominus Jesus, dyskutanci byli zgodni co do faktu, ¿e nie mo¿na relatywizowaæ przepowiadania Ewangelii w zwi¹zku z obecnym pluralizmem religijnym, który jest zjawiskiem obiektywnym i stawia nowe wyzwania w dzia³alnoci misyjnej. Jednak¿e Koció³ musi g³osiæ wiatu prawdê o ostatecznym i ca³kowitym charakterze objawienia w Jezusie 4 5 6 7 8 F. Jab³oñski, Czyniæ ma³e rzeczy z wielk¹ mi³oci¹. III Krajowy Kongres Misyjny w Czêstochowie, ABMP 2(2000)224-226; F. Jab³oñski, III Krajowy Kongres Misyjny w Czêstochowie, BMAG 1(2000)35-38. Por. F. Jab³oñski, Spotkanie misjologów w Poznaniu w dniu 9 IV 1999 r., BMAG 3(1999)43. Por. J. Dziura, Miêdzynarodowy Kongres Misjologiczny w Rzymie, N 121(2001)53-56; F. Jab³oñski, Miêdzynarodowy Kongres Misyjny. Rzym, 18-22 X 2000, CT 2(2001)215-218. A. Andrzejak, Jubileuszowy Kongres Misjologiczny, MD 1(2001)10-11. J. Dziura, Spotkanie Miêdzynarodowego Stowarzyszenia Misjologów Katolickich, N 121(2001)56-59. Ogólnopolskie Spotkania Misjologów 103 Chrystusie (por. DJ 4). Nastêpnie zauwa¿yli, ¿e na obecnym etapie konieczna jest integracja polskiego rodowiska misjologów, by myl teologiczna mog³a bardziej ubogacaæ dowiadczenie Kocio³a lokalnego i powszechnego. Wymiana myli i dowiadczeñ z innymi orodkami misjologicznymi mo¿e o¿ywiæ tê dziedzinê wiedzy, tak aby by³a ona dynamicznym elementem wspó³czesnej teologii w polskiej rzeczywistoci. Mówiono równie¿ o priorytetach badañ naukowych w obecnie dzia³aj¹cych orodkach akademickich. Na spotkaniu, poza wspomnianymi profesorami, obecni byli tak¿e: ks. dr hab. Józef Urban, ks. dr W³odzimierz Burzawa, ks. dr Ambro¿y Andrzejak, ks. dr Jan Piotrowski, ks. lic. Franciszek Berent i ks. Ryszard Pe³ech9. III Spotkanie Misjologów odby³o siê w Brennej k. Szczyrku w 2002 r. W dniu 10 VI 2002 r. spotkali siê: ks. Ambro¿y Andrzejak, ks. dr W³odzimierz Burzawa MSF, ks. dr Wojciech Kluj OMI, ks. dr Grzegorz Czuma, ks. dr Janusz Gajda, ks. Andrzej Kaleta, ks. dr Andrzej Miotk SVD, ks. Jacek Pawlik SVD, ks. dr Janusz Szyszka SVD, ks. dr hab. Józef Urban, oraz ks. Jan Wnêk. Ks. J. Górski modlitw¹ o Bo¿e b³ogos³awieñstwo rozpocz¹³ spotkanie. Poinformowa³, i¿ w spotkaniu z wa¿nych przyczyn nie mog¹ uczestniczyæ: ks. prof. dr hab. W³adys³aw Kowalak SVD, ks. prof. Adam Wolanin SJ, ks. dr hab. Antoni Kurek OMI, ks dr Jan Piotrowski, ks. dr Krzysztof Czermak, i ks. dr Franciszek Jab³oñski. Zgromadzeni misjologowie z zainteresowaniem wys³uchali referatu ks. J. Górskiego na temat: Kierunki i zakres badañ podstawowych we wspó³czesnej misjologii. Po prezentacji kierunków badañ we wspó³czesnej misjologii rozpoczê³a siê ¿ywa dyskusja. Wskazano na potrzebê poznania dokumentów Synodu Kontynentalnego przez Koció³ w Polsce, ukazania wk³adu Polaków w dzie³o ewangelizacji misyjnej, wymianê informacji o ruchu misjologicznym, opracowanie Bibliografii Misjologii Polskiej, poznanie teologii pozaeuropejskiej, itd. Ks. prof. J. Górski poinformowa³ równie¿ o spotkaniach misjologicznych w Halle (22-26 VIII 2002 r.), i St. Augustin (14-16 X 2002 r.). Dialog misjologów polskich zakoñczy³ siê Msz¹ w. koncelebrowan¹ w Kaplicy Orodka Spotkañ i Formacji im. w. Jadwigi l¹skiej w Brennej. Ks. prof. J. Górski przewodniczy³ Mszy w. i wyg³osi³ homiliê. We wtorek, dnia 11 VI 2002 r., spotkanie misjologów poprowadzi³ ks. dr hab. J. Urban. Czas dialogu obejmowa³ kilka zagadnieñ i postulatów: zorganizowanie sympozjum misjologicznego w Katowicach w 2003 r. na temat Synodów Kontynentalnych: Rodzimy charakter Kocio³ów kontynentalnych; przygotowanie publikacji o misjologach XX wieku pt. Myl misjologiczna XX wieku. (chodzi o opracowanie biogramów 30 nazwisk misjologów); powo³anie Polskiego Towarzystwa Misjologicznego; prezentacjê tematyki wyk³adów z misjologii na Wydzia³ach Teologicznych, w seminariach duchownych diecezjalnych i zakonnych oraz dla Sióstr Zakonnych; opracowanie Breviarum Missionum t. III za lata 1979-2002 jako zadanie dla Zgromadzenia Ksiê¿y Werbistów. Ks. dr Andrzej Kaleta podarowa³ wszystkim zgromadzonym misjonarzom w Brennej ksi¹¿kê pt.: Polskie katolickie czasopimiennictwo misyjne w II Rzeczypospolitej. Ks. Ambro¿y Andrzejak zaprosi³ wszystkich misjologów do publikowania artyku³ów, rezenzji, biogramów na ³amach Annales Missiologici Posnaniensens11. 9 10 11 Por. J. Piotrowski, Spotkanie grupy polskich misjologów, N 122(2001)57-59. Por. F. Jab³oñski, Spotkanie misjologów w Krakowie, BMAG 1(2004)53-54. Na podstawie notatek ks. A. Ambro¿ego. 104 Misjolodzy polscy IV Spotkanie Misjologów odby³o siê w dniach 7-8 XII 2003 r. w Krakowie, w WSD Ksiê¿y Salezjanów. Przewodniczy³ jemu ks. prof. dr hab. Jan Górski z Katowic. Temat skupia³ siê wokó³ Misji w pos³udze i nauczaniu Jana Paw³a II. W czasie tego spotkania istnia³a mo¿liwoæ wys³uchania refleksji o. Jana Koniora SJ nad pos³ug¹ papiesk¹, z perspektywy Kocio³a w Chinach. Ojciec Jan dzieli³ siê swoim dowiadczeniem 11-letniego pobytu w Chinach i trudnociami katolików chiñskich. Istnia³a równie¿ mo¿liwoæ zapoznia siê z dzia³alnoci¹ Salezjañskiego Sekretariatu Misyjnego, a szczególnie z Salezjañskim Wolontariatem Misyjnym. Pracê Wolontariatu zaprezentowa³ ks. Adam Parszywka SDB. Misjolodzy w czasie dyskusji przedstawili g³ówne kierunki dzia³ania na najbli¿szy czas. Przede wszystkim za³o¿yli wiêksz¹ wspó³pracê miêdzy sob¹ oraz lepszy przep³yw informacji o ró¿nych sympozjach i spotkaniach powiêconych idei misyjnej. Kolejny krok to stworzenie Stowarzyszenia Misjologów Polskich. Zwrócono tak¿e uwagê na mo¿liwoæ wyk³adów monograficznych z misjologii w seminariach duchownych, które mog³yby obejmowaæ dwa podstawowe dzia³y: Realizacja dzie³a misyjnego i Dialog a misje. W czasie dyskusji zwrócono tak¿e uwagê na niewielki poziom wiadomoci misyjnej w zakonach ¿eñskich. Wa¿n¹ inicjatyw¹ podjêt¹ na tym spotkaniu by³a decyzja o wydaniu ksiêgi pami¹tkowej dla uczczenia 70. rocznicy urodzin ks. prof. W³adys³awa Kowalaka SVD, kierownika katedry misjologicznej na UKSW. Ks. Górski podzieli³ siê swoimi wra¿eniami z pobytu na Kongresie Misyjnym Ameryki w Gwatemali, który odbywa³ siê w dniach 25-20 XI 2003 r. pod has³em: Kociele w Ameryce twoje ¿ycie to misje. W czasie spotkania ks. dr Franciszek Jab³oñski zaprezentowa³ ksi¹¿kê swojego autorstwa: Recepcja idei misyjnej po Soborze Watykañskim II. Uczestnicy spotkania odwiedzili tak¿e miejsca pobytu papie¿a Jana Paw³a II w Krakowie, w czasie jego ostatniej wizyty w roku 2001 (m.in. klasztor Ojców Kamedu³ów, Benedyktynów oraz Kuriê Krakowsk¹). W dniu sesji misjologicznej (20 V 2004 r.) w Gnienie, w godzinach wieczornych odby³o siê V Spotkanie Misjologów, które prowadzi³ ks. prof. Jan Górski. Ka¿dy z uczestników przekaza³ aktualny dorobek naukowy w dziedzinie misjologicznej oraz plany na przysz³oæ. Ks. Górski zaprezentowa³ nowe wydanie S³ownika misjologicznego swojego autorstwa, ks. Piotrowski nowo wydan¹ ksi¹¿kê powiêcon¹ papie¿owi Janowi Paw³owi II, a ks. Jab³oñski 21 numer Biuletynu Misyjnego Archidiecezji Gnienieñskiej. Ks. Kluj zachêci³ do w³¹czenia siê w tworzenie rocznika misjologicznego Annales Missiologici Posnanienses. Nastêpnie o. Ludwik F¹s SVD zaprezentowa³ ostatni numer Nurtu SVD. Spotkanie to sta³o siê tak¿e okazj¹ do promocji ksi¹¿ki Odnowa Katechezy w wietle encykliki «Redemptoris missio» ks. Rzeszowskiego z Seminarium w Gnienie. W dyskusji zauwa¿ono, ¿e spotkania misjologów przyczyniaj¹ siê do wiêkszej konsolidacji tego rodowiska naukowego. Wskazano tak¿e na nowe zadania misjologów w Polsce wobec obcokrajowców innych wyznañ przybywaj¹cych do naszego kraju. W publikacjach i na wyk³adach nale¿y ukazywaæ wa¿n¹ rolê wiadectwa wiary oraz dialogu z wyznawcami innych religii. W celu pog³êbienia wiadomoci z dziedziny teologii misji powsta³o dzie³o pod kierunkiem ks. Górskiego Sto pytañ o misjach. W planach jest tak¿e wydanie przez ks. Jab³oñskiego Informatora o misjologach polskich. Okazj¹ do wymiany myli, dowiadczeñ i dorobku naukowego, poza ogólnopolskimi spotkaniami misjologów, s¹ tak¿e sympozja misjologiczne organizowane przez Ko³o Misjologów UKSW, przy wspó³pracy Komisji Misyjnej Episkopatu Polski i Papieskich Dzie³ Misyjnych oraz sympozja organizowane przez Seminarium Ksiê¿y Werbistów w Pieniê¿nie, Seminarium Misjonarzy Oblatów w Obrze i przez Uniwersytet l¹ski w Katowicach. Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej 1. Statystyka prac W polskich i zagranicznych uczelniach powsta³o wiele prac o tematyce misyjno-religioznawczej. Po zebraniu dostêpnych informacji na ich temat, stworzono bazê danych, w której znajduj¹ siê tytu³y 897 prac: habilitacyjnych, doktorskich, licencjackich, magistersko-licencjackich, magisterskich oraz dyplomowych. Prace te ujêto w kilku dzia³ach: Teologia misji, Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce: Azji, Afryki, Ameryki, Oceanii, Europy i Wschodu, Polski oraz Pozosta³e prace. W ostatnim dziale zamieszczono Prace typowo religioznawcze. Najwiêcej prac powsta³o z teologii misji (242). Zawieraj¹ one naukê teologiczn¹ Kocio³a o misjach, implikacje wynikaj¹ce z dokumentów Kocio³a powiêconych problemom misji, duchowoæ misyjn¹, idee powo³ania misyjnego i misjonarskiego oraz imperatywy w stosunku do poszczególnych struktur kocielnych odnonie do misji. Na drugim, pod wzglêdem liczby, miejscu s¹ prace powiêcone dzie³u misyjnemu w Afryce (161). Du¿a czêæ tych prac dotyczy dzia³alnoci poszczególnych zakonów i fideidonistów na kontynencie afrykañskim oraz omawia miejscowe obrzêdy w religiach tradycyjnych i ruchach religijnych. Na trzecim miejscu s¹ prace typowo religioznawcze (155). W dziale tym znajduj¹ siê prace powiêcone wielkim religiom wiata (szczególnie buddyzmowi, islamowi i konfucjonizmowi), religiom dawnych ludów i plemion oraz nowym ruchom religijnym. Na czwartym miejscu znalaz³y siê prace opisuj¹ce dzia³alnoæ na rzecz misji w Polsce (119). Przedstawiaj¹ one m.in. struktury misyjne w kraju (organizacje misyjne, diecezje, parafie, zakony) oraz osoby zaanga¿owane na rzecz misji. Na kolejnych miejscach opracowania s¹ prace powiêcone pracy misyjnej na pozosta³ych kontynentach, oraz pozosta³e prace, które nie wesz³y w sk³ad poszczególnych dzia³ów (szczególnie wk³ad ogólny poszczególnych zakonów i zgromadzeñ w dzie³o misyjne). Niniejsze zestawienie przedstawia wykres 1 (wykresy zosta³y zamieszczone na koñcu Informatora). Wród dokumentów Kocio³a dotycz¹cych misji, na których opieraj¹ siê niektóre z omawianych prac, znajduj¹ siê: encyklika Redemptoris missio - w jej wietle temat ujmuje przesz³o 30 prac, adhortacja Evangelii nuntiandi - 11 prac, dekret Ad gentes omawia wprost 10 prac, Ecclesia in Afrika - 5 prac. Wród prac dotycz¹cych poszczególnych kontynentów misyjnych, najwiêcej (49%) powiêconych jest dzia³alnoci misyjnej w Afryce. Przesz³o 19% prac dotyczy Ameryki, 19 % Azji, natomiast Oceanii 13%. Niniejsze zestawienie przedstawia wykres 2. 106 Misjolodzy polscy Spogl¹daj¹c na polskie uczelnie, na których napisano omawiane prace o tematyce misyjnej i religioznawczej, widzimy, ¿e najwiêcej z nich powsta³o na UKSW 43% (wiêkszoæ na misjologii). Na drugim miejscu jest KUL 23%, co ma zwi¹zek z wieloletnim porozumieniem pomiêdzy Misyjnym Wy¿szym Seminarium Duchownym a KUL. Kolejna uczelnia to PAT 14% , UAM 7%, UO i PFT 4%, UWM 3%, U 2%.. Zestawienie przedstawia wykres 3. Bior¹c pod uwagê lata, w których powstawa³y prace, to najwiêcej powsta³o ich w roku 2001 (54), nastêpnie w: 2002 (51), 2003 (47), 1992 (44). W ci¹gu lat (1970-2005) widzimy wyrany wzrost iloci prac podejmuj¹cych tematy misyjne. Dane przedstawia wykres 4. Wród promotorów, najwiêksze osi¹gniêcia pod k¹tem iloci wypromowanych prac ma ks. W³adys³aw Kowalak (106 prac, czyli 20%), nastêpnie ks. Antoni Kurek 64 prace (12%), ks. Henryk Zimoñ 54 (11%), ks. Jan Górski 53 (10%) oraz ks. Feliks Zap³ata 49 prac (ok. 10%). Osi¹gniêcia pozosta³ych promotorów przedstawia wykres 5. Oprócz doktorów ze specjalnoci misjologii s¹ tak¿e doktorzy z innych dziedzin teologicznych, którzy w swoich dysertacjach doktorskich ujêli tematykê misyjn¹. Jest ich dwudziestu szeciu: 14 na KUL, 8 na UKSW, 1 na U, UO, UW i PAT. Na zakoñczenie prezentacji danych statystycznych zosta³y zebrane prace doktorskie o tematyce misyjnej, które obroniono na ró¿nych uczelniach. Najwiêcej doktoratów napisano na UKSW 37, na drugim miejscu jest KUL (14), a na trzecim PAT (5). Dwa doktoraty napisano na UO, a po jednym doktoracie napisano na U i UW. Niniejsze zestawienie przedstawia wykres 6. 2. Teologia misji Abramczuk A., Bakalarz A., Banaszek A., Banaszek B., Bañdur B., Barankiewicz T., Baranowska W., Barbraj L., Becza³a P., Misyjna postawa chrzecijanina w wietle dokumentów Soboru Watykañskiego II, KUL 1980. Promotor: Szafrañski A. L., ks. prof. dr hab. S³u¿ba misyjna kap³anów diecezjalnych w dokumentach biskupów polskich od 1974 do dzisiaj, Urbanianum 1990 Nakazy misyjne w Mt 10,5b-6 i Mt 28,19, PWTW 1983. Promotor: Bartnicki R., ks. dr Wychowanie misyjne w katechezie w wietle wybranej literatury przedmiotu, UKSW 1996. Promotor: Murawski R., prof. hab. Wk³ad Homo Dei do rozwoju i popularyzacji polskiej misjologii, UKSW 1989. Promotor: Kurek A., ks. dr Prawda jako warunek wolnoci i wyzwolenia na podstawie Instrukcji O niektórych aspektach teologii wyzwolenia oraz O wolnoci chrzecijañskiej i wyzwoleniu, KUL 1991. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab. Wychowanie do odpowiedzialnoci za misje w wietle orêdzi Jana Paw³a II na wiatowy Dzieñ Misyjny (1979-1999), UAM 2001. Promotor: Polak W., ks. dr Eklezjologia komunii w wietle Soboru Watykañskiego II, PAT 1991. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Inkulturacja jako zasada ewangelizacji misyjnej, PAT 1986. Promotor: Balwierz M., ks. dr Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Berkowicz P., 107 Przepowiadanie podstawowym obowi¹zkiem Kocio³a wed³ug Redemptoris missio, KUL 2004. Promotor: Mierzwa M., ks. dr Bia³ek K., Rola i znaczenie pos³ugi katechisty w dziele misyjnym w wietle nauczania Soboru Watykañskiego II i dokumentów posoborowych, KUL 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Biernacka B., Ewangelizacja wielkich miast w nauczaniu Jana Paw³a II, U 2002. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Bodusz G., M³odzie¿ w dziele nowej ewangelizacji w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, U 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Borysiak M., Zagadnienie misji i misyjnoci Kocio³a w podrêcznikach katechetycznych dla m³odzie¿y, UKSW 1999. Promotor: Murawski R., ks. prof. dr hab. Bralewska E., Misyjne zaanga¿owanie polskich katolików wieckich, UKSW 1995. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. Brzeziñski I., Formacja misjonarza w wietle afrykañskich przemówieñ Jana Paw³a II (1980-1989), KUL 1994 Brzêcka B., Missio jako wymiar powo³ania rodziny katolickiej w wietle Listu do Rodzin Jana Paw³a II, UKSW 1999. Promotor: Wejman H., ks. prof. dr hab. Budzanowski A., Pomoc zagraniczna w rozwoju gospodarki ¿ywnociowej Trzeciego wiata w wietle Populorum progressio, UKSW 1974. Promotor: Ozdowski J., ks. doc. dr hab. Bulicz A., Duch wiêty w dzia³alnoci misyjnej Kocio³a na podstawie encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, KUL 2000. Promotor: Krzyszkowski Z., ks. dr Bu³kowska E. M., Problematyka misyjna w Tygodniku Katolickim Niedziela w latach 1990-2000, UKSW 2001. Promotor: Grzybowski M. M., ks. prof. dr hab. Bystra A., Zagadnienie misji w katechezie, AKK1996. Nowaczyk J., ks. dr (praca dyplomowa) Bziom K.T., Rola wieckich w dziele ewangelizacji wiata w wietle adhortacji apostolskiej Christifideles laici papie¿a Jana Paw³a II, UKSW 1995. Promotor: Zabielski J., ks. dr Che³miniak M., Specyfika zaanga¿owania misyjnego katolików wieckich, UKSW 1991. Promotor: Kurek A., ks. dr Chilmon A., Ewolucja pojêcia misyjnego wymiaru Kocio³a w dziesiêcioleciu posoborowym (1965-1975), UKSW 1983. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Chmiel E., Aktualnoæ charyzmatu Franciszkanek Misjonarek Maryi w wietle Encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, UKSW 1994. Promotor: Balter L., ks. prof. dr hab. Cho³yk H., Treci misyjne w katechizacji drugiego programu szczegó³owego w zakresie klas III-VIII, UKSW 1995. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) 108 Cho³yk H., Misjolodzy polscy Elementy misyjne w katechezie inicjacyjnej drugiego programu nauczania w wietle Dekretu o dzia³alnoci misyjnej Kocio³a, UKSW 1977. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Chwaszcza A., Wp³yw ewangelizacji misyjnej na rozwój cywilizacyjny krajów, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Chwistek Z., Wychowanie wiadomoci misyjnej m³odzie¿y w podrêcznikach. Spotkania z Bogiem, UKSW 1995. Promotor: Marek Z., ks. dr hab. Cichy J., Katecheza w krajach misyjnych inspirowana wartociami rodzimej kultury duchowej. Analiza problemu na podstawie dokumentu z 1979 r. Kongregacji Ewangelizowania Narodów, czyli Rozkrzewiania Wiary, KUL 1982. Promotor: Majewski M., ks. doc. dr hab. Ciecierski J., Rola wieckiego misjonarza w wietle Dekretu o dzia³alnoci misyjnej Kocio³a, UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Ciuraszkiewicz M., Nakaz misyjny Jezusa w redakcji w. £ukasza (24,46-49). Studium egzegetyczno-teologiczne, KUL 1987. Cytrynowicz S., Teologia nakazu misyjnego, KUL 1977. Promotor: Kudasiewicz J., ks. doc. dr hab. Czajkowski M., Teilhardowska chrystogeneza jako nowe odczytanie misyjnej natury Kocio³a w wietle rekapitulacji wszystkiego w Chrystusie, UKSW 1987. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Czajkowski M., Ewangelizacja misyjna i rozwój w teilhardowskiej wizji rekapitulacji wszystkiego w Chrystusie, UKSW 1996. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.,(praca doktorska) Czarkowska M., Dialog wed³ug encykliki Paw³a VI Ecclesiam suam, PAT 1992. Czeczko A., Instytucja powierzania w prawie misyjnym, KUL 1974. Promotor: Rybczyk J., ks. prof. dr hab. Czermak K., Promozione umana come elemento integrale dellevangelizzazione Urbanianum 1985, (praca licencjacka) Czermak K., Promozione umana come elemento integrale dellevangelizzazione e forme della sua realizzazione nella Redemptor hominis, Urbanianum 1987, (praca doktorska) Czy¿ycki M., Dzia³alnoæ misyjna Kocio³a w ujêciu nowego prawa kanonicznego, UKSW 1985. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Dampc I., Teologia misji o. Alberta Perbala OMI w ocenie Soboru Watykañskiego II, UAM 1994. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. Ditrich J, Specyfika zaanga¿owania misyjnego wiêtej Teresy z Liseux, UAM 1995. Promotor: Lubowicki K., ks. dr Dolata L., Dzia³alnoæ misyjna Kocio³a w wietle przepisu Prawa Kanonicznego, UAM 2000. Promotor: Kujawski T., ks. dr Dopart A., Odpowiedzialnoæ za misje w wietle obowi¹zuj¹cych przepisów kanonicznych, PFT 1995. Promotor: Górecki E., ks. doc. dr hab. Doro¿yñski K., Ewangelizacja a ateizm wed³ug Adhortacji apostolskiej Evangelii nuntiandi, KUL 1987. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab. Dubas J., Pneumahagijny wymiar dzia³alnoci misyjnej Kocio³a w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, PAT 1994 Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Dziuba E., 109 Nadzieja chrzecijañska jako przedmiot ewangelizacji w wietle adhortacji Paw³a VI Evangelii nuntiandi, KUL 1985. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab. Florczyk P., Obowi¹zek pomocy krajom g³oduj¹cym w wietle encykliki papie¿a Paw³a VI Populorum progresio, PFT 1998. Promotor: Majka J. , ks. prof. dr hab. Fojcik B., Formacja misyjna parafii, UAM 1975. Promotor: Orze³ L., ks. dr Fyda S., Ewangelizacja misyjna, jako zagadnienie g³êboko ludzkie w nauczani Jana Paw³a II, UKSW 2000. Promotor: Czajkowski M., ks. dr Ga³czyñski D., Ewangelizacja a wolnoæ jednostki w wietle adhortacji apostolskiej Paw³a VI ,,Evangelii nuntiandi, KUL 1989. Promotor: Keler K., ks. dr Gaw³owska B., Duch wiêty a dzia³alnoæ misyjna Kocio³a, UKSW 1979. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. G¹sior S., Integralne zbawienie cz³owieka w Chrystusie u podstaw wspó³czesnej ewangelizacji Kocio³a, PAT 1992. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Golonka J., Misyjna geneza nauki Soboru Watykañskiego II o Kociele partykularnym, PAT 1985. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Go³ek H., Nabo¿eñstwa misyjne, PAT 1975. Promotor: Rak R., ks. doc. dr Górny M., Problematyka integralnego rozwoju cz³owieka i ludzkoci w wietle encyklik: Paw³a VI Populorum progressio i Jana Paw³a II Sollicitudo rei socialis, PFT 1993. Promotor: Kowalski J., ks. prof. dr hab., (praca licencjacka) Górski J., Idea misyjna w dokumentach Soboru Watykañskiego II, UKSW 1986. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Górski J., Teologiczne podstawy dzia³alnoci misyjnej Kocio³a wed³ug dokumentów Soboru Watykañskiego II, UKSW 1988. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab., (praca doktorska) Górski J., Teologia misji w procesie kontekstualizacji, PAT 1994, (habilitacja) Górski M., Modlitwa chrzecijañska a medytacja Zen w wietle listu do biskupów Kocio³a katolickiego O niektórych aspektach medytacji chrzecijañskiej, UKSW 1993. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Grodzieñska P. M., wiadectwa ¿ycia jako forma ewangelizacji na podstawie encykliki Redemptoris missio, U 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Grolik B., Udzia³ osób konsekrowanych w dziele nowej ewangelizacji, U 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Grych A., St. Paul as the model and the example for my missionary life, Tangaza College, Catholic University of Eastern Africa, Kenya 1999. Promotor: Izzo Dominic Gryz G., Nowe drogi ewangelizacji misji Kocio³a w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, PFT 2002. Promotor: Smolka B., ks. prof. dr hab. Gucwa M., Analiza teologiczna konstytutywnych elementów ewangelizacji na podstawie adhortacji apostolskiej Paw³a VI Evangelii nuntiandi, PAT 1988. Promotor: Sztafrowski E., ks. prof. dr hab. 110 Hendel Z., Misjolodzy polscy Nauczanie misyjne Jana Paw³a II w Redemptoris missio, UKSW 2004. Promotor: Gacka B., ks. prof. dr hab. Hendzel Z., Teologiczne aspekty encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, UKSW 1995. Promotor: Bokwa I., ks. dr Hubko J., Budzenie odpowiedzialnoci misyjnej jako zadanie pastoralne w wietle encykliki Redemptoris missio, UAM 1994. Promotor: Bilicki L., ks. dr Huf A., Problematyka katechetyczna na terenach misyjnych w wypowiedziach Ojców Synodu (Synod 1977), KUL. Promotor: Majewski M., ks. doc. dr hab. Ja³yñski J., Populorum progressio a misje, UKSW 1981. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Janus-Nowak I., Pomoc w rozwoju jako integralna czêæ ewangelizacji misyjnej w orêdziach misyjnych Paw³a VI, UKSW 1981. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Jaroæ-Korneluk D., Specyfika powo³ania misyjnego i misyjnej duchowoci w oparciu o dekret Soboru Watykañskiego II Ad gentes, UKSW 1989. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Jasiñska R., Trynitarny charakter misyjnego charyzmatu Zgromadzenia Sióstr S³u¿ebnic Ducha wiêtego realizacj¹ myli b³. Arnolda Janssena za³o¿yciela, PAT 2001. Promotor: Czermak K., ks. dr Jasiñski A., Misyjny charakter Kocio³a w nauczaniu soborowym, UAM 1994. Promotor: Grzechowiak S., ks. dr Jasiñski S., Dialog a misje w dokumentach posoborowych Stolicy Apostolskiej, PAT 1997. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab. Jaworowski R., Teologiczne podstawy doktryny o misyjnej naturze Kocio³a w wietle Konstytucji dogmatycznej Lumen gentium i dekretu Ad gentes, UKSW 1978. Promotor: Rychliñski C., ks. dr Je¿ A., Rola Ducha wiêtego w ewangelizacji, PAT 1988. Promotor: Sztafrowski E., ks. prof. dr hab. Je¿owski M., Misyjna dzia³alnoæ Kocio³a w wietle nauczania Magisterium Ecclesiae od Leona XIII do Soboru Watykañskiego II, PFT 1988. Promotor: Nagy S., ks. prof. dr hab. Kacprzak M., Uzasadnienie i cel dzia³alnoci misyjnej pod koniec XIX wieku na podstawie Echa z Afryki (1893-1899), UKSW 2004. Promotor: Ró¿añski J., ks. dr hab. Kaleta A., Zes³anie Ducha wiêtego (Dz 2,1-11). Studium teologiczno-homiletyczne, PAT 1992 Kaleta M., Kongregacja Ewangelizowania Narodów. Studium historyczno-kanoniczne, PAT 1989 Kapusta F., Inkulturacja Ewangelii w nauczaniu Jana Paw³a II, PAT 1992 Kapuciñski A., Podstawy teologiczne dzia³alnoci misyjnej Kocio³a w ujêciu Soboru Watykañskiego II, PFT 1972. Promotor: S³omkowski A., ks. prof. dr hab. Karczewska M., Medytacja transcendentalna w wietle Listu Kongregacji Nauki Wiary do biskupów Kocio³a katolickiego O niektórych aspektach me- Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Karny M., Kasprzak S., Kêdyna A., Kêdziorek K., Kêszycki P., Kilar K., Kiljañska M., Kluj W., Kobczyk D., Kobyliñski A., Kopania K., Kostrzewa M., Kociuczyk A., Kotu³a A., Kowal K., Kowalewski M., Krajewska W., Krawczyk M., Krawiec P., 111 dytacji chrzecijañskiej, UKSW 2000. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Orêdzie wolnoci i wyzwolenia w ewangelizacyjnym pos³annictwie Kocio³a w wietle adhortacji apostolskiej Evangelii nuntiandi, UKSW 1990. Promotor: Balter L., ks. doc. dr hab. Organizacja dzia³alnoci misyjnej Kocio³a katolickiego w wietle prawa kanonicznego, KUL 1993. Promotor: Stasiak M., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Dialog miêdzyreligijny w dziele misyjnym Kocio³a, PAT 1991. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Metodyka misyjna Matteo Ricciego w wietle nauki Paw³a VI, UKSW 1990. Promotor: Kurek A., ks. dr Przekaz wiary w rodzinie wed³ug adhortacji Evangelii nuntiandi i Familiaris consortio, UKSW 1987. Promotor: Stefanek S., ks. dr Niektóre problemy ewangelizacji w nauczaniu kocielnym posoborowym, PAT 1992. Ewangelizacja indywidualna jako forma dzia³alnoci misyjnej, UKSW 1985. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Teologia misji w nauczaniu Jana Paw³a II (1978-1998), UKSW 1999. Promotor: Kurek A., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Rola kobiety w misyjnym dziele Kocio³a na podstawie nauczania Jana Paw³a II, KUL 2001. Promotor: Nowak A., ks. prof. dr hab. Duchowoæ misjonarza wed³ug w. Antoniego Marii Klareta, PFT 1979. Promotor: Kowalski J., ks. prof. dr Pos³uga mi³oci w dzia³alnoci misyjnej Kocio³a (na podstawie wybranych czasopism misyjnych), UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Odpowiedzialnoæ laikatu za misje na ³amach dwumiesiêcznika Papieskie Intencje Misyjne, UKSW 2001. Promotor: Lepa A., ks. bp dr Nowa ewangelizacja zakorzeniona w pierwszej ewangelizacji Kocio³a, UKSW 1993. Promotor: Kurek A., ks. doc. dr hab. Pneumatologiczny aspekt nakazu misyjnego w redakcji w. £ukasza (£k 24,46b-49; Dz 1,8), KUL 1992. Misyjny charakter Kocio³a w nauczaniu papie¿a Jana Paw³a II, UAM 1994. Promotor: Jankiewicz R., ks. dr Przes³anie encykliki Redemptoris missio Jana Paw³a II w katechetycznej dzia³alnoci Kocio³a, UAM 2000. Promotor: Kowalczyk M., ks. dr Soborowe t³o idei Królestwa Bo¿ego w encyklice Redemptoris missio papie¿a Jana Paw³a II, UAM 2002. Promotor: Wêc³awski T., ks. prof. dr hab. Misjologia Paw³owa na podstawie listów misyjnych do Rzymian, Galatów i Efezjan, UKSW 2000. Promotor: Kurek A., ks. prof. dr hab. Ewolucja najnowszego Nauczania Kocielnego o dzia³alnoci ludzi wieckich na misjach, PAT 1985. Promotor: Balwierz M., ks. dr 112 Królik K., Misjolodzy polscy Dialog a pos³annictwo Kocio³a w wietle encyklik Ecclesiam suam i Redemptoris missio, UKSW 1993. Promotor: Skowronek A., ks. prof. dr hab. Kruszewska M., Moralne aspekty misyjnego pos³annictwa Kocio³a w wietle encykliki Redemptoris missio Jana Paw³a II, KUL 1999. Promotor: Nowosad S., ks. dr Kuczaj S., Odpowiedzialnoæ za misje na podstawie encykliki Redemptoris missio, PAT 1996. Promotor: Czermak K., ks. dr Kukuczka A., Misjonarz cz³owiekiem dialogu w nauczaniu Jana Paw³a II, U 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Kurkowiak T., Zadania misyjne Kocio³a w wietle dokumentów soborowych i posoborowych, UAM 1975. Promotor: Witkowiak A., ks. prof. Kustra M., Dialog miêdzyreligijny jednym z aspektów misji ewangelizacyjnej w wietle encykliki Fides et ratio, KUL 2001. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Kuta M., Wspó³praca w dziele misyjnym jako zadanie katechetycznej formacji dzieci i m³odzie¿y w wietle orêdzi Jana Paw³a II na wiatowy Dzieñ Misyjny, UKSW 2003. Promotor: Kujawin W., ks. dr Kuzio³a W., Organizacja dzia³alnoci misyjnej w Kocio³ach partykularnych po Soborze Watykañskim II z uwzglêdnieniem prawodawstwa Kocio³a w Polsce, KUL 2004. Promotor: Adamowicz L., ks. dr Lelito A., Maryja w misyjnym dziele Kocio³a w wietle nauczania Soboru Watykañskiego II i teologii posoborowej, PAT 1998. Promotor: Czermak K., ks. dr Leniowski J., Miejsce i rola charyzmatów w dzia³alnoci misyjnej Kocio³a, PFT 1993 Lewandowska E., Misyjna dzia³alnoæ Paw³a Aposto³a w Antiochii Pizydyjskiej (Dz 13,13-52), UWM 2001. Promotor: ¯ywica Z., ks. dr Luchowski A., Duszpasterstwo misyjne w oparciu o encyklikê Redemptoris missio, PAT 1996. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab. £oziñska J., Podstawy akomodacji misyjnej w przedsoborowych dokumentach papieskich, UKSW 1990. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Madejczyk D., Levangelizzazione dei «mondi nuovi». Le grandi città secondo Redemptoris missio, Urbanianum 1999, (praca licencjacka) Makutra B., Misyjny charakter duchowoci w. Teresy od Dzieci¹tka Jezus, UAM 1991. Promotor: Latusek P., ks. dr Ma³ek P., Powszechnoæ zbawienia wed³ug encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, UO 2004. Promotor: Dola T. ks. dr Mania A., Rola grup parafialnych si³¹ ewangelizacji w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, U 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Matyszczak H. E., Realizacja powszechnego powo³ania do ewangelizacji przez rodzinê chrzecijañsk¹ w wietle Evangelii nuntiandi i Familiaris consortio, UKSW 1989. Promotor: Góralczyk P., ks. dr hab. Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Maziarka J., Mazur M., Michaluk T., Michna Z., Mielcarek E., Mielniczek M., Miland M., Milewski A., Miotk A., Mirek K., Misiorowski M., Moczko T., Morawiec B., Morawiec T., Morcinek J., Mordal B., Murawska I., Musio³ M., Nadolny M., 113 Charyzmatyczny dar powo³ania misyjnego w Kociele, PAT 1989. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Zadania pos³annictwa misyjnego Kocio³a wed³ug ustawodawstwa Jana Paw³a II: studium teologiczno-moralne, UKSW 2004. Promotor: Kopeæ Z., ks. dr Brat zakonny w ustawodawstwie i tradycji Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej, UAM 1985. Promotor: Latusek P., ks. dr Podstawy dzia³alnoci misyjnej Kocio³a w Objawieniu Bo¿ym w ujêciu ks. bp. K.J. Kowalskiego, UKSW 1981. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Aktualnoæ i ponadczasowoæ charyzmatu misyjnego wed³ug w. Teresy z Liseux, KUL 2003. Promotor: Nowak A., ks. prof. dr hab. Wspó³czesne dzie³o misyjne w wietle dokumentów Kocio³a, UKSW 1979. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Duchowoæ misyjna wieckich w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, U 2003. Promotor: Górski J., ks. dr hab. Misyjny wymiar Kocio³a w wietle Redemptoris missio i Tertio Millennio Adveniente, UKSW 1999. Promotor: Rychlicki C., ks. dr hab. Rozumienie misji w historycznym procesie przemian na przyk³adzie encykliki Maximum illud UKSW 2000, nostryfikacja, (praca doktorska) Misyjny wymiar powo³ania chrzecijañskiego jako integralny element kap³añstwa powszechnego na podstawie Redemptoris missio i Ad gentes, PAT 1998. Promotor: Czermak K., ks. dr Uniwersalizm zbawienia jako podstawa eklezjologii w. Paw³a, UAM 1988. Promotor: Grzechowiak S., ks. dr Dzia³alnoæ typu Promotio humana w listach polskich misjonarzy SVD 1939, KUL 1982. Promotor: Wojtyska H., ks. dr hab. Guglielmo Kardyna³ Massaia (1809-1889) prekursor wspó³czesnej misjologii, PAT 2000. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab., (praca doktorska) Idea misyjna w prawodawstwie posoborowym Kocio³a w Polsce, UAM 1981. Promotor: F¹ka M., ks. doc. dr Program nowej ewangelizacji Ruchu Dzieci Maryi w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, PAT 2001. Promotor: Górski J., ks. dr hab., (praca doktorska) Ksi¹dz Hugo Król jako misjolog, PAT 1984. Maryja a dzie³o misyjne na podstawie pism Heleny de Chappotin, za³o¿ycielki Franciszkanek Misjonarek Maryi, UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Odpowiedzialnoæ krajów wysoko rozwiniêtych za kraje Trzeciego wiata w nauczaniu Jana Paw³a II, PFT 1994. Promotor: Krucina J., ks. prof. dr hab. Duchowoæ chrzecijañska i jej misyjny charakter wed³ug encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, KUL 2002. Promotor: Pop³awski J., ks. dr 114 Niezgódka P., Nowak P., Nowak M., Nowicki A., Ochyd Z., Olszak G., Olszewska J., Ostrowski J., Paczkowski J., Parulska F., Patys M., Paw³owska J., Paw³owski Z., Piasecki M., Piegdoñ E., Piekarczyk B., Pilu J., Piskorski K., Pl¹sek M., Misjolodzy polscy Zadania misyjne kleru diecezjalnego w wietle dokumentów Stolicy Apostolskiej i Episkopatu Polski oraz ich realizacja w pracy polskich misjonarzy, UAM 1988. Promotor: Walachowicz T., ks. doc. dr hab. Dzie³o ewangelizacji misyjnej w wietle niedzielnych orêdzi misyjnych papie¿a Paw³a VI, UAM 1987. Promotor: Grzechowiak S., ks. dr Problematyka misyjna ewangelizacji rodzin w afrykañskich w homiliach Jana Paw³a II, UKSW 1986. Promotor: Kurek A., ks. dr Problemy dialogu miêdzyreligijnego w teologii Hansa Waldenfelsa, PAT 2000, (praca doktorska) Robert Treit jako inicjator katolickiej misjologii, UAM 1994. Promotor: Kurek A., ks. dr Problem inkulturacji w misyjnym pos³annictwie Kocio³a (rys historyczno-teologiczno-praktyczny), PAT 1995. Promotor: Czermak K., ks. dr Problemy moralne wspó³czesnego cz³owieka w wietle posynodalnej adhortacji apostolskiej Jana Paw³a II Ecclesia in Africa, UKSW 2002. Promotor: Skobel S., ks. dr Misyjny charakter Kocio³a w nauczaniu papie¿a Paw³a VI, KUL 1986. Motywy formy przepowiadania u w. Paw³a w czasie pierwszej podró¿y misyjnej, UAM 1991. Promotor: Kanty Pytel J., ks. prof. dr hab. Duchowoæ misyjna Marii od Mêki Pañskiej, za³o¿ycielki Sióstr Franciszkanek Misjonarek Maryi, UKSW 1974. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Poszukiwanie Boga jako wartoæ zbawcza hinduizmu w wietle Vaticanum II i wspó³czesnej teologii religii pozachrzecijañskiej, UAM 1981. Promotor: Rumuñski S., ks. dr Katechumenat misyjny w Kociele, UKSW 1981. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Apostolski charakter powo³ania misyjnego w wietle Soboru Watykañskiego II, KUL 1975. Promotor: Napiórkowski C., ks. dr hab. Osoba misjonarza fideidonisty w wietle instrukcji Episkopatu Polski z roku 1974 i 1987, U 2002. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Obraz misjonarza w dokumentach Kocio³a i w opowiadaniach niektórych afrykañskich pisarzy drugiej po³owy XX wieku, PAT 2003. Promotor: Czermak K., ks. dr Objawienie Bo¿e ród³em dzia³alnoci misyjnej Kocio³a, PAT 1991. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Misja Kocio³a wed³ug adhortacji apostolskiej papie¿a Paw³a VI Evangelii nuntiandi, KUL 1991 Istota misji wed³ug encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, KUL 1994 Rola Ducha wiêtego w dzia³alnoci misyjnej Kocio³a w wietle encykliki Redemptoris missio Jana Paw³a II, KUL 2003. Promotor: Kudasiewicz J., ks. prof. dr hab. Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej P³onka K., Pokora A., Porowski A., Preiss K., Pszeniczny W., Radzik J., Radzik T., Rencz E., Rokiciñska G., Rujner J., Rusin J., Rycak J., Ryzner Z., Rzeszowski W., Sadowski R., Sadowski R., Seryczyñska B., 115 Misyjne zaanga¿owanie m³odych, jako odpowied na wezwania papie¿a Jana Paw³a II zawarte w orêdziach na wiatowy Dzieñ M³odzie¿y, U 2004. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Pog³êbianie samowiadomoci Kocio³a warunkiem owocnej realizacji jego zbawczej misji w wiecie. Studium pastoralno-kanoniczne, PAT 1993 Zaanga¿owanie misyjne jako zobowi¹zanie moralne chrzecijanina w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, UKSW 1997. Promotor: Zabielski J., ks. dr Misje katolickie a dialog miêdzyreligijny w wietle posoborowej literatury teologicznej, UWM 2002. Promotor: ¯mudziñski M. ks. dr Podstawy duchowoci misyjnej w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, PFT 1999. Promotor: Siemieniewski A., ks. dr hab. Powo³anie i pos³annictwo misyjne ludzi wieckich w Kociele na podstawie Christifideles laici, PAT 1997. Promotor: Czermak K., ks. dr Duchowoæ misyjna w ¿yciu i dzie³ach w. Teresy od Dzieci¹tka Jezus, KUL 2000. Promotor: Krzyszkowski Z., ks. dr Rola wiernych wieckich w wietle dokumentów Kocio³a od Il fermo proposito do Redemptoris missio, UKSW 1993. Promotor: Marcol A., ks. prof. dr hab. Ewangelizacja przez rodzinê w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, UKSW 2001. Promotor: Wolski K., ks. dr Przepowiadanie jako element ewangelizacji wg adhortacji apostolskiej Paw³a VI Evangelii nuntiandi, PFT 1980. Promotor: Krucina J., ks. prof. dr hab. Koncepcja dialogu miêdzyreligijnego R. Panikkara w wietle encykliki Ecclesiam suam papie¿a Paw³a VI, PAT 1991 Duchowoæ misjonarza w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, UAM 2001. Promotor: Przybecki A., ks. prof. dr hab. Misyjna idea pontyfikatu Piusa XI (1922-1938), PAT 1979. Promotor: Baciñski A., ks. dr hab. Odnowa katechezy w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, KUL 1999. Promotor: Kulpaczyñski S., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Comunione - Partecipacione nella esperienza della Chiesa primitiva. Um sussidio teologico - pastorale per L animazione missionaria di una Chiesa lacale, (Wspólnota - partycypacja w Kociele pierwotnym. Przyczynek teologiczno-pastoralny do umisyjnienia Kocio³a lokalnego), Pontificia Università Gregoriana 1981, (praca doktorska) Si puo presentare la Chiesa come il clan di Cristo? (Fondamento teologico del senso comunitario presso i Bantu), Pontificia Università Gregoriana 1978 Duchowoæ misyjna wed³ug Nocy ciemnej w. Jana od Krzy¿a, UKSW 2004. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. 116 Sieros³awski J., Sitko A., Siurdyga S., Skiba A., Skorupski J., Skowronek R., Skrzypczak R., Smolec J., Snochowski S., Sobol A., Soika J., Soko³owski D., Soko³owski S., Sroka J., Stabach P., Stachura Z., Stopa K., Strojek R., Misjolodzy polscy Dzia³alnoæ misyjna w nauczaniu Magisterium Kocio³a (od Soboru Watykañskiego do koñca pontyfikatu papie¿a Paw³a VI), UO brak in. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab. Zarys nauczania Jana Paw³a II o inkulturacji na podstawie wybranych dokumentów papieskich, PAT 1998. Promotor: Czermak K., ks. dr Misyjny wymiar Kocio³a w polskiej literaturze teologicznej po Soborze Watykañskim II, KUL 2000. Promotor: Hanc W., ks. dr wieccy a ewangelizacja wiata wed³ug dokumentów Soboru Watykañskiego II, KUL 1976. Promotor: Szafrañski A. L., ks. prof. dr hab. Treci teologiczne w formularzach mszalnych o misjonarzach, UKSW 1999. Promotor: Durak A., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Osobowoæ kap³ana misjonarza a proces laicyzacji, UAM 1992. Promotor: wita³a P., ks. dr Ecclesia in statu missionis. Podstawy eklezjologii misyjnej w wietle dokumentów papie¿a Jana Paw³a II, KUL 2003. Promotor: Bartnik C. S., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Teologiczne podstawy mo¿liwoci interkomunii, PAT 1992. Promotor: Górski J., ks. dr Metoda misyjna b³. Maksymiliana Kolbego w wietle dokumentów Soboru Watykañskiego II, UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Kap³an diecezjalny a misje pos³annictwo Kocio³a na podstawie Ad gentes, Redemptoris missio- PAT 1996. Promotor: Czermak K., ks. dr Implikacje antropologicznych podstaw promocji cz³owieka w dzia³alnoci misyjnej w wietle dekretu soborowego Ad gentes i posoborowych dokumentów Magisterium Kocio³a, UKSW 2002. Promotor: Ró¿añski J., ks. dr Misyjne pos³annictwo Kocio³a jako zobowi¹zanie moralne chrzecijanina w wietle encykliki Redemptoris missio Jana Paw³a II, UKSW 1995. Promotor: Zabielski J., ks. dr Duch wiêty a dzie³o ewangelizacji na podstawie adhortacji apostolskiej Paw³a VI Evangelii nuntiandi, KUL 1984. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab. Prawny aspekt dzia³alnoci misyjnej Kocio³a w dokumentach odnowy soborowej, PAT 1995. Kocio³y partykularne w których istnieje i z których siê sk³ada Koció³ powszechny, PAT 1986. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Dzia³alnoæ misyjna Kocio³a ze ród³a mi³oci, PAT 1993. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Odpowiedzialnoæ parafii za misje wed³ug nauki Soboru Watykañskiego II, UKSW 1981. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Dzia³alnoæ misyjna obowi¹zkiem Kocio³a, PAT 1993. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Strycharz P., Su³ecki J., Szade K., Szczodrowski R., Szereszewski T., Szlagowski M., Szopiñski A., Szuwart K., Szychta K., Szyd³owska A., Szymiczek H., Tereszkiewicz H., Termin E., Tomaszek C., Ulbrych G., Urban J., Vedricka J. , Walentek J., 117 Inkulturacja w ewangelizacji po Soborze Watykañskim II (na podstawie polskiej literatury po Soborze Watykañskim II), PAT 1991 Mowa misyjna (Mt 10, 1-15), PAT 1991. Promotor: Bielecki S., ks. prof. dr hab. Elementy misyjne w katechizmie religii katolickiej w wietle wspó³czesnego rozumienia misji przez Koció³, UKSW 1992. Promotor: Murawski R., ks. dr hab. Ewangelia cierpienia wed³ug ojca Damiana de Veustera w wietle aktualnych potrzeb wspó³czesnego wiata, KUL 1991. Promotor: Sadowski R., ks. dr Znaczenie adhortacji Paw³a VI Evangelii nuntiandi dla duszpasterstwa, KUL 1978. Promotor: Szafrañski A. L., ks. prof. dr hab. Polskie samodzielne placówki misyjne erygowane za Piusa XI papie¿a misji, PAT 1987 Formacja misyjna katolików wieckich w wietle posynodalnej adhoratacji apostolskiej Ojca wiêtego Jan Paw³a II Christifideles laici, UKSW 1992. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. Zagadnienie teologii wyzwolenia wed³ug orêdzia Jana Paw³a II do biskupów latynoamerykañskich w Puebla, PFT 1983. Promotor: Krucina J., ks. prof. dr hab. Misyjna natura sakramentalnego ma³¿eñstwa w nauczaniu Jana Paw³a II, UKSW 1990. Promotor: Stefanek S., ks. dr Wp³yw elementów kulturowych na sprawowanie liturgii w krajach misyjnych na podstawie listów misjonarzy zamieszczonych w czasopimie Misjonarz w latach 1983-2000, UKSW 2001. Promotor: Decyk J., ks. prof. dr hab. Zbawczy wymiar wyzwolenia na podstawie instrukcji ,,O niektórych aspektach teologii wyzwolenia oraz instrukcji ,,O wolnoci chrzecijañskiej i wyzwoleniu, KUL 1990. Promotor: Keler K., ks. dr Teologia wyzwolenia w wietle nauki o odkupieniu, PAT 1987. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Przepowiadanie jako pierwsza forma ewangelizacji w nauczaniu posoborowym, U 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Rozwój integralny w moralnym nauczaniu Populorum progressio Paw³a VI i Sollicitudo reo socialis Jana Paw³a II, PAT 2001. Promotor: Stephan G., ks. dr Rodzina w dziele misyjnym Kocio³a w nauczaniu Jana Paw³a II, KUL 2001. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Wspó³praca diecezji z misjami wed³ug dokumentów papieskich (19261981), UKSW 1982. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab., (praca licencjacka) Dzia³alnoæ misyjna Kocio³a wed³ug orêdzi Jana Paw³a II na wiatowe Dni Misyjne (1979-2004), UKSW 2004. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Ewangelizacja wed³ug Evangelii nuntiandi Paw³a VI, PAT 1991. 118 Wawrzyniak M., Misjolodzy polscy Duszpasterstwo parafialne w wietle encykliki Redemptoris missio Jana Paw³a II, UAM 1995. Promotor: Makowski T., ks. dr Welner K., Idea inkulturacji misyjnej w wietle posynodalnej adhortacji apostolskiej Ecclesia in Africa, UKSW 1996. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Widok N., Akomodacja misyjna w teorii i praktyce Klemensa Aleksandryjskiego, KUL 1991. Promotor: Dr¹czkowski F., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Wierzcho³owska J., Nowa ewangelizacja w wietle dokumentów Christifideles laici i Redemptoris missio Jana Paw³a II, UWM 2002. Promotor: Rozen B., dr Wilczek R., Idea nowej ewangelizacji w nauczaniu Jana Paw³a II, UO 2002. Promotor: Urban J., ks. dr hab., (praca doktorska) Wilczek R. M., Udzia³ wieckich w dziele misyjnym Kocio³a w wietle adhortacji apostolskiej Jana Paw³a II Christifideles laici, UO 1991. Promotor: Urban J., ks. dr Wilczewski M., Misyjny charakter powo³ania kap³añskiego w wietle posynodalnej adhortacji apostolskiej Jana Paw³a II Pastores dabo vobis, UKSW 1999. Promotor: Rychlicki C., ks. dr hab. Winniczki T., Religie niechrzecijañskie jako Preparatio evangelica w wietle wspó³czesnych dokumentów, KUL 2003. Promotor: Krzyszkowski Z., ks. dr Wistuba P., Misyjny charakter Kocio³a w polskiej literaturze teologicznej po Soborze Watykañskim II, KUL 1985. Promotor: Nossol A., abp Winiewski M., Eklezjalnoæ misji w ujêciu Gustava Warnecka, UKSW 1994. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. Winiewski W., Przemiana pojêcia misje na podstawie adhortacji Evangelii nuntiandi, PWTW 1987. Promotor: Charytañski J., ks. prof. dr hab. Witek-£asisz B., Doktryna misyjna w wietle ,,Podrêcznika nauki o misjach H. Króla CM i Dekretu Ad gentes Vaticanum II, UKSW 1980. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Witkowski J. H., Teologia misyjnej dzia³alnoci w wietle artyku³ów Ateneum Kap³añskiego (1909-1982), KUL 1983 Wlaz³y Z., Dialog Kocio³a z religiami niechrzecijañskimi w wietle encykliki Ecclesiam suam Paw³a VI, UKSW 1974. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Wojciechowski Z., Metoda preewangelizacji misyjnej w. Paw³a Aposto³a w wietle pism Nowego Testamentu, UKSW 1990. Promotor: Wodecki B., ks. dr Wojda T., Nurty teologii misji z Münster i Louvain UKSW 2001, nostryfikacja, (praca doktorska) Wolak W., Misje a cierpienie na podstawie orêdzi Jana Paw³a II na Niedziele Misyjne i wiatowe Dni Chorych w latach 19791997. PAT 1998. Promotor: Czermak K., ks. dr Woniak J., Motywacja misyjna w De vocatione omnium gentium, UKSW 1987. Promotor: Kurek A., ks. dr Wrodarczyk G., Duchowoæ misjonarska jako wynik misyjnego charakteru Kocio³a w wietle dekretu soborowego Ad gentes, PFT 1986 Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Wszo³ek M., Wujek B., Zakrzewska I., Zakrzewska T., Zatoka M., Ziêcina A., Ziobrowska K., Zowada B., Zych D., Zyzak Z., ¯elazna A., 119 Wolnoæ i wyzwolenie w wietle instrukcji o niektórych aspektach teologii wyzwolenia oraz instrukcji o chrzecijañskiej wolnoci i wyzwoleniu, UKSW 1992. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Teologia sakramentu Eucharystii na podstawie ,,Dokumentu z Limy i jej konsekwencje ekumeniczne, KUL 1993. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab. Misyjny wymiar Kocio³a w wietle adhortacji apostolskiej Evangelii nuntiandi, UKSW 1986. Promotor: Kurek A., ks. dr Katechici i ich rola w pracy misyjnej Kocio³a po Soborze Watykañskim II, KUL brak in. Promotor: Szafrañski A. L., ks. prof. dr hab. Wyposa¿enie misyjne uczniów Jezusa wed³ug Ewangelii Synoptycznych, KUL 1991 Katecheza na misjach w wietle dokumentów posoborowych, KUL 1980. Promotor: Majewski M., ks. doc. dr hab. Odpowiedzialnoæ wieckich za misje w wietle encykliki Redemptoris missio i adhortacji Christifideles laici Jana Paw³a II, UKSW 1999. Promotor: Ró¿añski J., ks. dr Bo¿y plan zbawienia a misyjna dzia³alnoæ Kocio³a wed³ug Soboru Watykañskiego II, UKSW 1991. Promotor: Górski J., ks. dr Formacja do apostolstwa misyjnego dzieci i m³odzie¿y w ramach wychowania w rodzinie, UKSW 1999. Promotor: Bortkiewicz P., ks. prof. dr hab. Konsekracja zakonna a misyjne pos³annictwo Kocio³a na podstawie adhortacji Vita consecrata, PAT 1997. Promotor: Czermak K., ks. dr Ewangelizacja kultury jako wymiar misji Kocio³a w wypowiedziach Jana Paw³a II, PWTW 1995. Promotor: Moysa S., ks. prof. dr hab. 3. Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Afryki Antoniewicz D., At³as T., Awuku A., Bartyzo³ A., Bednarczyk M., Behrendt F., Bejger A., Inkulturacja w wietle Posynodalnej Adhortacji Apostolskiej Jana Paw³a II Ecclesia in Africa, PAT 1999. Promotor: Górski J., ks. dr hab. Ruch charyzmatyczny w Republice Konga i jego wp³yw na kszta³towanie ¿ycia osobistego i spo³ecznego, UKSW 2005. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Wierzenia i obrzêdy ludu Aszanti w po³udniowej Ghanie, UKSW 1992. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. ¯ycie i dzia³alnoæ misyjna o. Jana Beyzyma TJ (1850-1912), PFT 1989. Promotor: Swastek J., ks. doc. dr hab. Ewangelizacja w s³u¿bie sprawiedliwoci i pokoju w Afryce w wietle Adhortacji apostolskiej Jana Paw³a II Ecclesia in Africa, UKSW 2002. Promotor: Ciupiñski J., ks. dr Inkulturacja obrzêdów ma³¿eñstwa plemienia Ngoni w Zambii i w Malawi, UKSW 1995. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Mission und Kirche in Sambia (1875-1994), Phil.-Theol. Hochschule SVD in St. Augustin 1994, (praca doktorska) 120 Bejger A., Biega³a T., Bogdañska K., Bogucka E., Bogucka E., Brzozowska D., Burzyca T., Cejnóg W., Cielak B., Ciululko G., Cozza P., Czub A., Dziurd M. J., Filipowicz R., Furman J., Ga³uzja K., Garbieñ B., Gergont K., Misjolodzy polscy Problem apartheidu w Republice Po³udniowej Afryki w stosunku do dzie³a misyjnego w wietle wypowiedzi Kocio³ów Po³udniowej Afryki, UKSW 1972. Promotor: Zap³ata F., ks. dr hab. Organizacja szkolnictwa misyjnego w Kongo w czasach kolonialnych (1885-1945), UKSW 1993. Promotor: Kurek A., ks. doc. dr hab. Religijna i spo³eczna rola kap³ana-misjonarza na przyk³adzie pracy misyjnej na Madagaskarze, UKSW 2001. Promotor: Majkowski W., ks. prof. dr hab. Udzia³ polskich oblatów Maryi Niepokalanej w ewangelizacji misyjnej diecezji Garua w latach 1970-1980, UKSW 1985. Promotor: Kurek A., ks. dr Wspó³czesne pozachrzecijañskie religie Afryki i Azji. Za³o¿yciele, doktryna, historia, wyznawcy, UKSW 1987. Promotor: Kurek A., ks. dr 25 lat dzia³alnoci polskich Ksiê¿y Misjonarzy Zgromadzenia Misji Afrykañskich w Zairze (1976-2001), UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Msza³ rzymski dla dzieci diecezji Zairu jako przyk³ad inkulturacji liturgii posoborowej do tradycji afrykañskiej, KUL 1995. Promotor: Kopeæ J., ks. prof. dr hab. Rola wierzeñ i obrzêdów pogrzebowych w ¿yciu plemiennym ludu Njakjusa we Wschodniej Afryce, KUL 1981. Promotor: Zimoñ H., ks. dr Wierzenia i obrzêdy pogrzebowe u Buszmenów z Afryki Po³udniowej, KUL 1992. Matka Afryki - Maria Teresa Ledóchowska, UKSW 1976. Promotor: Kowalak W., ks. dr Presenza evangelizzatrice dei Missionari Comboniani in Uganda (19101980) [Dzia³alnoæ misyjna ksiê¿y kombonianów w Ugandzie (19101980)], UKSW 1989. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Wspó³czesne problemy inkulturacyjne w Afryce czarnej, UKSW 2002. Promotor: Kurek A., ks. dr hab., (praca doktorska) Wp³yw chrzecijañstwa na ¿ycie spo³eczno-gospodarcze Ugandy, UKSW 2004. Promotor: Gajda J., ks. dr Udzia³ Sióstr Misjonarek wiêtej Rodziny w procesie dojrzewania Kocio³a zambijskiego w latach 1980-1992, UKSW 1994. Promotor: Kurek A., ks. doc. dr hab. Chrystocentryzm programu formacyjnego m³odzie¿owego ruchu Bilenge ya Mwinda jako wyraz dialogu Kocio³a w Republice Demokratycznej Kongo z religiami tradycyjnymi, UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr O. Jan Beyzym wród trêdowatych na Madagaskarze, PFT 2002. Promotor: Kie³basa A., ks. dr hab. mieræ w tradycyjnych wierzeniach i obrzêdach Jorubów, UKSW 1980. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Niebiañski Koció³ Chrystusa jako nowa religia synkretyczna w Beninie i Nigerii, UWM 2001. Promotor: Pawlik J. ks. dr Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Ghus B., G³adkowski M., Gniadek J., Górski W., Grabowski K., Grieger W., Grnyo M., Grod S., Grod S., Gryk W., Grzech M., Grzempa A., Hajduk R., Halemba A., Halemba A., Handziuk P., Hoppe R., Jackowski R., Jakubiec S., Janowski R., Jarek £., 121 Instytucja inicjacji m³odzie¿y u rodkowoafrykañskich Pigmejów Bamnuti, KUL 1980. Promotor: Zimoñ H., ks. dr Bóg a wiat w religiach afrykañskich wed³ug Johna S. Mbitiego, KUL 1992. Rytua³y pogrzebowe u ludu Jansi w Zairze, KUL 1995. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Ewangelizacja misyjna plemienia Bemba, UKSW 1987. Promotor: Kurek A., ks. dr Mi³osierdzie w myli i postawie o. Jana Beyzyma SJ w wietle jego listów, KUL 1991. Pojêcie duchów i ich kult u ludu Nuer w Sudanie w wietle badañ E. Evans-Pritcharda, KUL 1992. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Dzia³alnoæ misyjna sióstr felicjanek w Kenii w latach 1983-2003, UKSW 2003. Promotor: Sakowicz E., prof. dr hab. Rozwój islamu w Ghanie do uzyskania przez ni¹ niepodleg³oci w 1957 roku, KUL 1994. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Wybrane nurty afrykañskiej chrystologii na tle ich rodzimego kontekstu religijnego, KUL 2003. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Kult przodków u ludu Aszanti w Ghanie, KUL 1984. Promotor: Zimoñ H., ks. dr hab. Wierzenia zwi¹zane z Istot¹ Najwy¿sz¹ i jej kult u rodkowoafrykañskich Pigmejów Bambuti, KUL 1979. Promotor: Zimoñ H., ks. dr Problem inkulturacji Ewangelii w afrykañskim nauczaniu Jana Paw³a II (1980-1989), UAM 1989 Instytucja inicjacji u ludu Bembe w Afryce rodkowej, KUL 1978. Promotor: Zimoñ H., ks. dr Niektóre elementy inkulturacji w misji Mambwe w wietle orêdzia Africae terrarum Paw³a VI, UKSW 1994. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Wartoci religijno-etyczne w przys³owiach ludu Mambwe (Zambia), UKSW 2004. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Ma³¿eñstwo u ludu Jansi w Zairze, KUL 1994. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Rzeba figuralna u ludu Ibo w Nigerii, KUL 1993. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Geneza podjêcia pracy misyjnej w Burundi przez karmelitów bosych z Polski, PAT 1992. Rozwój misji katolickiej na terenie dzisiejszej Zambii w latach 18911991, KUL 1998, (praca doktorska) Moralnoæ mieszkañców Zambii w wietle listów misjonarzy z lat 18831963, KUL 1987. Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab. Inkulturacja w przemówieniach Jana Paw³a II podczas podró¿y apostolskich do Afryki, U 2004. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. 122 Jezierska M., Kaczorowski P., Kadecki T., Kad³ubowska I., Kad³ubowska I., Kania T., Kapucik F., Karczewska J., Karubin R., Karwot M., K¹cka J., K³ak M., Kochañska D., Koczko M., Ko³tunowicz U., Kopeæ K., Kosiñska M., Koció³ek M., Kot R., Misjolodzy polscy Dzia³alnoæ misyjna Zgromadzenia Sióstr w. Józefa w Afryce (19752000), PFT 2002. Promotor: Kie³basa A., ks. dr hab. Walka o jednoæ Kocio³a afrykañskiego wobec donastycznego zagro¿enia z ukazaniem szczególnej roli wiêtego Augustyna, UAM 1997. Promotor: G³adyszewski L., ks. dr Sakralny charakter w³adzy u ludu Tswana w Botswanie, KUL 2000. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Adam Koz³owiecki TJ - ¿ycie i dzie³o: studium misjologiczne, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Motywacja dzia³alnoci misyjnej w listach o. Adama Koz³owieckiego SJ, UKSW 2000. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Praca tarnowskich fideidonistów w diecezjach na po³udniu Republiki Konga w wietle 25 lat pos³ugi w Kociele tego kraju PAT 1999. Promotor: Czermak K., ks. dr Religie Afryki Zachodniej wobec wspó³czesnych przemian, UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab., (praca doktorska) Dzia³alnoæ misyjna S³u¿ebniczek l¹skich Najwiêtszej Maryi Panny w Kamerunie pó³nocnym w latach 1975-1990, UKSW 1991. Promotor: Kurek A., ks. dr Idea Ujamaa na tle spo³eczno-politycznych i religijnych wp³ywów epoki kolonialnej w Afryce, UKSW 1978. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Obrzêdy pogrzebowe ludu Jaka z regionu Kwilu-Kwango w Demokratycznej Republice Kongo, UWM 2004. Promotor: Pawlik J., ks. dr Motywacja dzia³alnoci misyjnej w listach o. Jana Beyzyma SJ, UKSW 1982. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Wk³ad Daniela Comboniego do odrodzenia misji afrykañskiej w XIX wieku, UKSW 1991. Promotor: Kurek A., ks. dr Stefan Szolc-Rogoziñski, wiecki inicjator misji kameruñskiej, UKSW 1987. Promotor: Kurek A., ks. dr Ewangelizacja wobec afrykañskiej (subsaharyjskiej) koncepcji mierci i ¿ycia pozagrobowego. UKSW 2003. Promotor: Ró¿añski J., ks. dr Idea Boga i Jego kult w judaizmie, islamie oraz tradycyjnych religiach afrykañskich a modlitwy asyskie, UKSW 1991. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. Rytua³y agrarne u ludu Tswana z Botswany, UWM 2001. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Udzia³ polskich salwatorianów w ewangelizacji misyjnej diecezji Nachingwea w latach 1968-1986, UKSW 1987. Promotor: Kurek A., ks. dr Instytucja mêskich grup wieku u ludu Kikuju w Kenii, KUL 1990. Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab. Obrzêdy uzdrawiaj¹ce Zulusów w Republice Po³udniowej Afryki, UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Kotyczka M., Kowalak W., Kowalczyk J. Z., Kowalik M., Kowalik M., Krawcewicz D., Krupski S., Krzy¿agórski M., Kubowicz G., Kuczera H., Kupiec D., Kurek A., Kus W., Litwiñski L., Litwiñski L., Ludynia A., £ubiñska E., Mackowicz A., Majerska J., 123 Dzia³alnoæ katechetyczna na misjach w Afryce przed i po Soborze Watykañskim II, PAT 1985. Promotor: Balwierz M., ks. dr Obrzêdy afrykañskich kultów synkretycznych: analiza ich komponentów w odniesieniu do dzia³alnoci misyjnej, UKSW 1974. Promotor: Zap³ata F., ks. dr hab., (praca doktorska) Spo³eczno-ekonomiczne problemy krajów Trzeciego wiata w nauczaniu papie¿a Paw³a VI, PAT 1989 Community and Leadership within the «Charismatic Ministries» in Ghana with special reference to «Christian Action Faith Ministries International»: Implications for the Local Church in her Evangelising Mission, Gregorianum 1999, (praca doktorska) The Phenomenon of African Independent Churches In Ghana: Teaching and Practice, Gregorianum 1992, (praca licencjacka) Inicjacja dziewcz¹t u ludu Aszanti (Ghana), UWM 2002. Promotor: Pawlik J., ks. dr Africae terrarum a dzia³alnoæ misyjna, UKSW 1982. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Duchy przodków i ich kult u ludu Tonga w Zambii, KUL 1994. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Pojêcie i kult bóstw Atano u ludu Bono w Ghanie rodkowej, KUL 1989. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Dzia³alnoæ misyjna polskich karmelitów w Burundi w latach 19711981, UKSW 1987. Promotor: Kurek A., ks. dr Rola Kongregacji Rozkrzewiania Wiary w dziele odnowy misji kongijskiej, UKSW 1994. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. Wierzenia i obrzêdy Gidarów, ludu pó³nocnokameruñskiego. Studium historyczno-hermeneutyczne, UKSW 1988, (habilitacja) Moralnoæ trêdowatych Madagaskaru w wietle listów o. Jana Beyzyma SJ z lat 1898-1912, KUL 1982. Promotor: Witek S., ks. prof. dr hab. Inkulturacja w kontekcie dialogu ekumenicznego w diecezji Kikwit (Republika Demokratyczna Kongo), U 2004. Promotor: Budniak J., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Problemy inkulturacyjne ¿ycia konsekrowanego w Kociele czarno-afrykañskim na przyk³adzie instrukcji i dyrektyw Episkopatu Zairu, UKSW 1993. Promotor: Kurek A., ks. doc. dr hab. Obraz Kocio³a katolickiego w Afryce w wietle powojennych wspomnieñ i pamiêtników misjonarzy polskich, KUL 2001. Promotor: Walkusz J., ks. dr Sakralny wymiar masek u ludu Joruba w Nigerii, KUL 2002. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Dzia³alnoæ misyjna polskich ksiê¿y fideidonistów diecezji tarnowskiej w Ludowej Republice Konga, UKSW 1987. Promotor: Kurek A., ks. dr Ksi¹dz Alojzy Majewski SAC pionier misji pallotyñskiej w Kamerunie, UKSW 1986. Promotor: Kurek A., ks. dr 124 Majewska A., Malinowska A., Marciniak H., Marek S., Marek S., Martyna F., Matys J., Michalak A., Mrozek W., My³ek G., Napiontek P., Nieda³towski K., Nowak A., Pachuta R., Pawlica S., Padzierniok R., Perrein O., Petrus D., Piec Z., Piegat M., Misjolodzy polscy Dzia³alnoæ misyjna Kocio³a na tle konfliktu zbrojnego w Rwandzie, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Problemy misyjne Kocio³a w Afryce w nauczaniu Jana Paw³a II, ze szczególnym uwzglêdnieniem Nigerii, UWM 2000. Promotor: Borzyszkowski M., ks. prof. zw. dr hab. Udzia³ Polski w ewangelizacji misyjnej Afryki w czasie utraty niepodleg³oci, UAM 1985. Promotor: Kurek A., ks. dr Dzia³alnoæ misyjna fideidonistów polskich w Kamerunie w latach 19731999, KUL 2000. Promotor: Ryczan K., bp prof. dr hab. Wspó³praca polskich sióstr zakonnych z rodakami fideidonistami w Kamerunie (1981-2002), UKSW 2004. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Historia misji werbistowskich w Ghanie, KUL 1984. Promotor: Wojtyska H., ks. doc. dr hab. Wp³yw pejotu na wierzenia religijne Indian Ameryki Pó³nocnej, UKSW 1996. Promotor: Kowalak W., ks. dr hab., Lewirat u ludów Czarnej Afryki, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Kult ntoro a struktura spo³eczna ludu Aszanti w Ghanie, KUL 1993. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Dzia³alnoæ misyjna ksiê¿y Marianów w Rwandzie w latach 1985 2000, KUL 2002. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Dzie³o misyjne b³. Daniela Comboniego, UKSW 2003. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Maski rytualne Afryki Zachodniej. Na przyk³adzie wybranych ludów, KUL 1994. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Koció³ katolicki wobec problemu apartheidu i niepokojów spo³eczno-politycznych w Republice Po³udniowej Afryki, UKSW 1992. Promotor: Ozdowski J., ks. prof. dr hab. Teologia misji afrykañskich nauczaniu Jana Paw³a II w wietle przemówieñ homilii, UKSW . Promotor: Krasiñski J., ks. prof. dr hab. Udzia³ salwatorianów w ewangelizacji Tanzanii (1955-1990), KUL 2001. Promotor: Krêtosz J., ks. dr hab. Afrykanizacja pierwszym zadaniem ewangelizacji Afryki. Analiza wypowiedzi Jana Paw³a II podczas trzech pielgrzymek afrykañskich, PAT 1989. Promotor: Balwierz M., ks. dr Wierzenia i obrzêdy Basutosów, UKSW 1993. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. Wierzenia angolañskich Herero, UKSW 1994. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. Pocz¹tki i dzieje Kocio³a katolickiego w Dystrykcie Yendi (Pó³nocna Ghana), KUL 1988. Promotor: Weiss A., ks. prof. dr hab. Wierzenia i obrzêdy ludów po³udniowego Kamerunu w dorobku polskich badaczy, UKSW 1995. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Pielak E., Pierzcha³a R., Piotrowska W., Piotrowski J., Piotrowski J., P³oszczyca M., Pociecha R., Po¿oga A., Przychodzeñ J., Rajkowska Z., Rapa E., Rapa E., Rejman J., Romanowski W., Ropiak I., Rosiñska A., Ró¿añski J., 125 Magiczno-religiny charakter plemiennej sztuki Czarnej Afryki, UKSW 1999. Promotor: Sakowicz E., dr Duszpasterstwo misyjne oo. Bernardynów w diecezji Kamina w Republice Zair, PAT 1987. Promotor: Karkosza S., ks. dr Tradycyjna rodzina w Zambii na przyk³adzie plemienia Bemba, UKSW 1986. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. De la tradition à évangelisation de la famille Congo au Grand Niari dans le diocèse de Nkayi au Congo, Instytut Katolicki Pary¿ 1994, (praca licencjacka) Zak³adanie i dojrzewanie Kocio³a w kongijskiej krainie Grand Niari (druga ewangelizacja 1883-1991), UKSW 1997. Promotor: Kurek A., ks. dr hab., (praca doktorska) Rytua³y pogrzebowe u Ludu Azande w Sudanie, KUL 1998. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Dzia³alnoæ tarnowskich fideidonistów w parafii Jezusa Zmartwychwsta³ego w Brazaville w latach 1976-1999 na tle historii ewangelizacji Republiki Konga - PAT 2000. Promotor: Czermak K., ks. dr Problematyka inkulturacyjna budownictwa sakralnego w Archidiecezji Garoua (Kamerun), UAM 1986. Promotor: Kurek A., ks. dr Czarownictwo u ludu Cewa w Zambii w wietle badañ Maxa Maru¿ck, KUL 1989. Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab. Dzia³alnoæ misyjna Zgromadzenia Sióstr Misjonarek w. Rodziny w Zambii (1970-1980), UKSW 1981. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Dzia³alnoæ misyjna polskich misjonarzy Oblatów MN u Gidarów w Kamerunie Pó³nocnym, UWM 2001. Promotor: Miotk A., ks. dr, (praca licencjacka) Inkulturacja chrzecijañstwa u Gidarów w Kamerunie Pó³nocnym, UWM 2003. Promotor: Pawlik J., ks. dr Istoty nadnaturalne i ich kult u Ludu Kikuju w Kenii, KUL 1998. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Dzia³alnoæ polskich Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej w Kamerunie Pó³nocnym w latach 1970-1996 na podstawie listów misjonarzy opublikowanych w Misyjnych Drogach, UAM 2001. Promotor: Neumann P., ks. dr Kult Najwiêtszej Maryi Panny Królowej Pokoju w Yamoussoukro na Wybrze¿u Koci S³oniowej, UWM 2004. Promotor: Nowak W., ks. prof. dr hab. Kult przodków w tradycyjnych religiach Afryki Czarnej w wietle polskojêzycznej literatury, UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Dojrzewanie pó³nocnokameruñskiej prowincji kocielnej Garua w latach 1946-1996, UKSW 1998. Promotor: Kurek A., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) 126 Ró¿añski J., Sagan M., Sañko D., Sêdzik J., Sid³o P., Siek W., Smólski M., Sosnowski W., Sowula J., Stanek S., Stec S., Stefan M., Szafrañski A., Szczerbak L., Szumilas M., Szymula M., led P., liwiñska B., Uziêb³o A., Misjolodzy polscy Za³o¿enie misji pó³nocnokameruñskiej, UKSW 1996. Promotor: Kurek A., ks. prof. dr hab. Sakralny charakter w³adzy u ludu Aszanti w Ghanie, UWM 2003. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Dialog Kocio³a katolickiego z religiami tradycyjnymi Afryki wed³ug dokumentów Stolicy Apostolskiej (1963-2001), UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr hab., (praca doktorska) Le concept Bantu du salut et son impact sur les pratiques chrétiennes. Pour une inculturation du message du salut dans le milieu Bantu (Bantuska koncepcja zbawienia i jej wp³yw na praktyki chrzecijañskie), UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Pochodzenie wiata i ludzi wed³ug mitologii Pigmejów Bambuti w Zairze, KUL 1992 Istoty nadnaturalne i ich kult u ludu Szona w Zimbabwe, KUL 1996. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Koncepcja przemian spo³ecznych w nauczaniu Ojca w. Jana Paw³a II w Afryce, UAM 1988. Promotor: Troska J., ks. doc. dr hab. Praca tarnowskich fideidonistów w Republice rodkowoafrykañskiej w latach 1987-1999 PAT 2000. Promotor: Czermak K., ks. dr Inkulturacja misyjna na Czarnym L¹dzie wed³ug Africae terrarum Paw³a VI, UKSW 1989. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Dzia³alnoæ ewangelizacyjna polskich ksiê¿y pallotynów w Rwandzie w latach 1973-1983, UKSW 1986. Promotor: Kurek A., ks. dr Rodzina i Koció³ w nauczaniu Jana Paw³a II podczas pielgrzymek apostolskich w Afryce, PAT 1993. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Sakralnoæ ziemi ludów rolniczych Afryki, U 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Problematyka religii i magii w Afryce w wietle badañ brytyjskich antropologów spo³ecznych, KUL 1993. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Dzia³alnoæ Pallotynów polskich w Rwandzie w latach 1973-1994, UAM 1999. Promotor: Neumann P., ks. dr Rola kobiety w kulturze Tuaregów, UKSW 1999. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Dzia³alnoæ ewangelizacyjna Zgromadzenia Najwiêtszych Serc Jezusa i Maryi na przyk³adzie pracy misyjnej o. Damiana de Veuster, PFT 1986. Promotor: Swastek J., ks. dr Duchy przodków i ich kult u ludu Zulu w Afryce Po³udniowej, KUL 1996. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Religijne aspekty ruchu Mau Mau w Kenii, UKSW 1989. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Tradycyjne wierzenia ludnoci Archipelagu Wysp Kanaryjskich, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej 127 Tomaszewska M., Polscy misjonarze realizuj¹cy charyzmat Karola Lavigerie i biskupa Melchiora de Marion Bresillac w ewangelizacji Afryki, UKSW 2003. Promotor: Sakowicz E., prof. dr hab. Trzesionka J.M., Przekaz wiary w ramach katechezy misyjnej (na przyk³adzie Kocio³a w Afryce), UO 1991 Urban J., Dowiadczenie Boga u ludów Bantu w ujêciu teologów Szko³y Kinshaskiej, UKSW 1984. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab., (praca doktorska) Wagner R., Instytucja inicjacji u ludu Njakjusa w Afryce Wschodniej, KUL 1985. Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab. Waligórski W., Zagadnienie przyczyn upadku Kocio³a w Afryce pó³nocnej w literaturze przedmiotu w XIX i XX wieku, UKSW 1987. Promotor: Myszor W., ks. doc. dr hab. Wargacki S., Instrumentalna rola katechety w procesie inkulturyzacji na terenie Czarnej Afryki, KUL 1980. Promotor: Majewski M., ks. doc. dr hab. Waskin, Z., Kimbangizm nowa religia w Afryce Czarnej, KUL 1992. Promotor: Urban J., ks. dr Weso³y W., Dzia³alnoæ polskich misjonarzy w Czarnej Afryce na podstawie listów pisanych w latach 1966-1976. Analiza dokumentów osobistych, UKSW 1979. Promotor: wiêcicki A., prof. dr hab., (praca doktorska) Wita G., Istoty nadnaturalne oraz ich rola w ¿yciu moralnym i kulcie ludu Aszanti w Ghanie, KUL 2004. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Witkowska J., Dzia³alnoæ Zgromadzenia Sióstr od Anio³ów w Rwandzie w latach 1984-2000, UKSW 2004. Promotor: Sakowicz E., prof. dr hab. W³odarczyk J., Chrystocentryczno-maryjny wymiar duchowoci s³ugi Bo¿ego o. Jana Beyzyma w wietle jego listów, KUL 1999. Promotor: Misiurek J., ks. prof. dr hab. Wojdy³a F., Doktryna i kult Kocio³a Pana (Aladura) w Afryce Zachodniej, KUL 1998. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Woniak J., Rola katechety w procesie ewangelizacji Afryki Czarnej, UKSW 1982. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Wronka M., G³ówne aspekty ewangelizacji w Afryce u progu roku 2000 w wietle posynodalnej adhortacji apostolskiej Jana Paw³a II Ecclesia in Africa, UWM 2002. Promotor: Guzowski J., ks. dr Zawisza M. M., Wspó³czesne problemy rodziny afrykañskiej w wietle przemówieñ i homilii Jana Paw³a II, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Zbroszczyk G., Wk³ad polskich fideidonistów w rozwój Kocio³a katolickiego w Zambii, UKSW 2004. Promotor: Ró¿añski J., ks. dr Zbutowicz T., Zwyczaje i obrzêdy ma³¿eñskie u ludu Ndebele w Zimbabwe, UWM 2003. Promotor: Pawlik J., ks. dr Zielenda K., Wspólnototwórczy wymiar tradycyjnych religii pó³nocnokameruñskich ludów kirdyjskich, UKSW 1998. Promotor: Kurek A., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) 128 Ziêba B., Zok J., Zwolska O., ¯minkowski M., Misjolodzy polscy Dzia³alnoæ misyjna Sióstr S³u¿ebniczek Starowiejskich w Zambii w latach 1928-1995, UKSW 1995. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. Pos³annictwo wieckich Kocio³a w Afryce wed³ug nauczania Jana Paw³a II, UO 2004. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Imiê w religijno-spo³ecznych strukturach afrykañskich, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Dramat cz³owieka Czarnego L¹du w ujêciu Ryszarda Kapuciñskiego, KUL 2003. Promotor: Zasêpa T., ks. prof. dr hab. 4. Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Ameryki Bajorski A., Bajowski J., Bajowski J., Bieñkowski K., Bieñkowski K., Brzozowski J., Brzozowski J., D¹browska J., Domañski K., Durajczyk T., F¹s L., Gajcy B., G³êbocki Z., Epikleza eucharystyczna Dokumentu z Limy, KUL 1996. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Boliwijska misja krakowskiej prowincji franciszkanów. Ocena metody misyjnej w wietle piêciowiekowej tradycji ewangelizacyjnej zakonu, PAT 1998. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab., (praca doktorska) Espiritualidad franciscana del cariño en la labor misionera del Colegio Misionero de Propaganda Fide de Tarata (Franciszkañska duchowoæ braterskiej czu³oci w pracy ewangelizacyjnej Misyjnego Kolegium Kongregacji Rozkrzewiania Wiary w Taracie), Katolicki Uniwersytet w Boliwii 1997, (praca licencjacka) Nauczanie o redukcjach jezuickich w Paragwaju, Gregorianum 1990, (praca licencjacka) Katechizacja ludzi Guarani, Gregorianum 1997, (praca doktorska) Znaczenie trzech pierwszych synodów limskich dla ewangelizacji misyjnej Indian Guarani na przyk³adzie redukcji jezuickich w prowincji paragwajskiej w latach 1604-1767, UKSW 2001. Promotor: Kurek A., ks. dr hab., (praca doktorska) Koció³ urugwajski wobec dzia³alnoci sekularyzacyjnej masonerii w latach 1830-1917 w wietle publikacji urugwajskich, KUL 1994. Promotor: Weiss A., ks. prof. dr hab. Ewangelizacja integralna we wspó³czesnej rzeczywistoci Meksyku w wietle pielgrzymek Jana Paw³a II (26-31 I 1979, 6-14 V 1990), UKSW 1992. Promotor: Graczyk M., ks. dr Katechista w Ameryce £aciñskiej w nauczaniu Ojca wiêtego Jana Paw³a II, KUL 1990. Promotor: Balwierz M., ks. dr Status rodziny w ¿yciu spo³eczno-religijnym Indian Guarani, UAM 1999. Promotor: Stêpczak J., ks. dr Przestrzeñ i czas w wierzeniach Jukateków okresu pónoklasycznego, UKSW 1998. Promotor: Kurek A., ks. dr hab., (praca doktorska) Indianie Ziemi Ognistej w ujêciu Darwina i Szko³y Wiedeñskiej, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Jardim da Imaculada. Polski Niepokalanów w Brazylii (1974-1986), UKSW 1988. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Grecki A., 129 Urzeczywistnienie siê Kocio³a we Wspólnotach Bazowych w wietle dowiadczenia Kocio³a w Brazylii, KUL 1996. Promotor: Ryczan K., ks. bp dr hab. Horowski J., Rytua³y pogrzebowe u Indian Otomi w Meksyku, KUL 1995. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Imach M., Misje Towarzystwa Jezusowego w Ameryce Po³udniowej (XVI-XVIII w.), KUL 2004. Promotor: Krêtosz J., ks. prof. dr hab. Jakubowski M., Osadnictwo polskie w argentyñskiej prowincji Misiones do roku 1939, UKSW 1979. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Jaszczuk R., Jezus Chrystus drog¹ do nawrócenia, do wspólnoty i do solidarnoci w wietle posynodalnej adhortacji apostolskiej Jana Paw³a II Ecclesia in America, UKSW 2003. Promotor: Sakowicz E., prof. dr hab. Jêczek A., Problemy latynoamerykañskiej teologii wyzwolenia jako inspiracja do wspó³pracy misji ad gentes, PAT 1999. Górski J., ks. dr hab., (praca doktorska) Kazimierski D., Parafia rzymskokatolicka w Vancouver i inne polonijne zrzeszenia spo³eczne: analiza socjologiczno-historyczna, UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Kie¿el B., Pastoralna problematyka kultu Candomblé w Brazylii, UKSW 1999. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Kluj W., Forms of Work of the Oblates of Mary Immaculate Among Polish Immigrants in the Prairies of Canada (1898-1926) (Formy pracy Oblatów Maryi Niepokalanej wród polskich imigrantów na kanadyjskich preriach [1898-1926]), Ottawa 1996 Kluska S., Wybrana problematyka latynoamerykañskiej ewangelizacji wyzwalaj¹cej w nauczaniu Jana Paw³a II, UKSW 1994. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. Kogut L., Misja Sióstr S³u¿ebniczek BDNP w Boliwii w latach 1982-2001, PAT 2001. Promotor: Czermak K., ks. dr Kowalak W., Umbandyzm. Nowa religia w Brazylii, UKSW 1991, (profesura) Krok S., Dzia³alnoæ misyjna polskich ojców redemptorystów w Argentynie (1938-1978), UKSW 1984. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Kuca P., Wybrane zagadnienia religijno-moralne w ¿yciu Indian pó³nocnoamerykañskich w okresie przedrezerwatowym, KUL 2004. Promotor: Nowosad S., ks. prof. dr hab. Lachowski A., Obraz przemian spo³eczno-politycznych w Ameryce Po³udniowej w wietle przemówieñ Jana Paw³a II wyg³oszonych podczas po³udniowoamerykañskich pielgrzymek, UAM 1993 Lenikowski A. K., Spo³eczne aspekty procesów urbanizacyjnych Brazylii w wietle Listu Apostolskiego Octogesima adveniens, UKSW 1977. Promotor: Ozdowski J., ks. doc. dr hab. Lewiñski S., Dzia³alnoæ werbistów wród Murzynów w Stanach Zjednoczonych do 1940 roku, KUL 1988. Promotor: Wojtyska H., ks. prof. dr hab. £aba J., Magiczno-religijny wymiar wierzeñ i obrzêdów Indian Ameryki Pó³nocnej, UKSW 2001. Promotor: Sakowicz E., dr 130 £abêdzki B., Macios A., Majewski K., Micha³ek T., Mittelstaedt W., Morawska Z. M., O³dachowski A., Pielak D., Pipa K., Piwowarczyk D., Pysk³o K., Rakoczy Z., Rylski M., Sadowski S., Safiañczuk E., Skuza I. P., Stach J., Stryjewska A., Szczygie³ E., lusarczyk O., Misjolodzy polscy Ruch Rastafari - nowa religia na Karaibach, UKSW 1995. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Metoda dzia³alnoci misyjnej ksiê¿y jezuitów w Paragwaju (1610-1768), UKSW 1983. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Geneza, rozwój i funkcjonowanie ¿ycia religijnego polonii amerykañskiej do roku 1918, UKSW 1978. Promotor: Zap³ata F., ks. dr hab. Mit o ziemi bez z³a u Indian Tupi-Guarani z Paragwaju, KUL 1995. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Ewangelizacja wiata w ujêciu Konferencji Misyjnej w San Antonio (Teksas, maj 1989), KUL 1998. Promotor: Górka L., ks. dr Kosmiczna symbolika obrzêdowa Indian Pueblo, UKSW 1987. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Bartolomé de las Casas jako misjonarz i obroñca praw ludzkich Indian w XVI wieku, UKSW 1992. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. ¯ycie zakonne wród ubogich (w nsercji) odpowiedzi¹ na znaki czasu w Ameryce £aciñskiej, KUL 1995. Promotor: Górka L., ks. dr Istoty nadnaturalne i ich kult u Indian Guarani w Paragwaju, KUL 1998. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Mit o stworzeniu i zag³adzie wiata i cz³owieka u nieandyjskich ludów indiañskich Ameryki Po³udniowej. Analiza strukturalna, KUL 1992. Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab. Wspó³czesne problemy ewangelizacji misyjnej w Argentynie na podstawie polskich czasopism misyjnych (1990-2003), UKSW 2004. Promotor: Ró¿añski J., ks. dr hab. Inkulturacja Ewangelii oraz ewangelizacja kultury Indian Shuar, KUL 1993. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. Polskie szko³y sobotnie w USA w systemie szkolnictwa amerykañskiego, UKSW 1977. Promotor: Zap³ata F., ks. dr hab. Synkretyzm doktrynalny i kultowy w religii vodu na Haiti, UKSW 1991. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Wspó³czesne problemy ewangelizacji misyjnej w Brazylii w wietle polskich czasopism misyjnych (1982-2002), UKSW 2003. Promotor: Gajda J., ks. dr Geneza i charakterystyka haitañskiej religii wudu, UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr Istoty nadnaturalne i ich kult w Afrobrazylijskiej religii synkretycznej Umbanda, KUL 1996. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Skutki odkrycia Ameryki w ocenie Jana Paw³a II, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Gazeta Polska w Brazylii: geneza rozwój problematyka, UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Wyzwania ewangelizacji w przemówieniach i homiliach Jana Paw³a II wyg³oszonych podczas pielgrzymek do Ameryki £aciñskiej (19792002), UKSW 2004. Promotor: Ró¿añski J., ks. dr hab. Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej 131 Walkowiak A., Dzia³alnoæ misyjna Oblatów Maryi Niepokalanej w Kanadzie w wietle powojennej literatury polskojêzycznej i czasopisma Misyjne Drogi, UAM 1996. Promotor: Latyñski K., ks. dr Wanago A., Za³o¿enia projektu biskupów brazylijskich Rumo ao Novo Milenio w kontekcie przygotowañ do Jubileuszu roku 2000, UWM 2003. Promotor: Jezierski J. ks. bp dr Widliñski A., Zacofanie i perspektywy przemian spo³eczno-ekonomicznych Brazylii, UKSW 1977. Promotor: Ozdowski J., ks. doc. dr hab. Witkowski T., Program Nowej Ewangelizacji w Ameryce £aciñskiej w wietle Dokumentu koñcowego IV Konferencji Ogólnej Episkopatu Latynoamerykañskiego z Santo Domingo, UAM 1995 Wójcik M. A., Kult Matki-Ziemi u Indian Aimarów w Boliwii, UWM 2003. Promotor: Pawlik J., ks. dr Zaborowska K. L., Udzia³ Sióstr El¿bietanek w dziele ewangelizacyjnym w Brazylii w wietle dokumentów z IV Konferencji Ogólnej Ameryki £aciñskiej w Santo Domingo, PAT 2001. Promotor: Górski J., ks. dr hab. Zagrodzki W., Kszta³towanie postawy dojrza³ego chrzecijanina w Podstawowych Wspólnotach Kocielnych w Ameryce £aciñskiej, PAT 1988 Zaj¹c P., Misje katolickie wród Iniut wschodniej i centralnej Arktyki Kanadyjskiej 1912-1942, KUL 2003. Promotor: Zieliñski Z., ks. dr hab. Za³ucki B., Latynoamerykañska geneza nowej ewangelizacji w nauczaniu Jana Paw³a II, PAT 1995. Promotor: Kmiecik K., ks. dr ¯ukow A., Dzia³alnoæ misyjna Kocio³a katolickiego wród Eskimosów kanadyjskich w XIX i XX w., UKSW 2001. Promotor: Sakowicz E., dr hab. 5. Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Australii i Oceanii Afewu S., Arak M., Bacowski A., Ba³dysiak E., Bednarek D., Bêben W., Bêben W., Bêben W., Duchy w wierzeniach tubylców Nowej Gwinei i w teologii katolickiej, UKSW 1989. Promotor: Rosiñski F., ks. doc. dr hab. Idea misyjna w przemówieniach papie¿a Jana Paw³a II wyg³oszonych podczas podró¿y apostolskiej do Oceanii, UKSW 1989. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Dialog miêdzy Kocio³em rzymskokatolickim i Kocio³em anglikañskim w Papui Nowej Gwinei, KUL 1999. Promotor: Górka L., ks. dr Wierzenia i obrzêdy religijne Tasmañczyków, UKSW 1990. Promotor: Rosiñski F., ks. doc. dr hab. Tradycje i zwyczaje zwi¹zane z przyjmowaniem sakramentów inicjacji chrzecijañskiej w Papui Nowej Gwinei w prowincji Enga, UO 1995. Promotor: Urban J., ks. dr Ma³y wiat wokó³ wulkanu. Tradycyjne normy zwyczajowe, UW 2005, (habilitacja) Obrzêdy przejcia u Arapeszów, UW. Promotor: Sokolewicz Z., prof. dr hab., (praca doktorska) Religijne aspekty tradycyjnych wierzeñ i obrzêdów ludu Arapesz w Papui Nowej Gwinei, UKSW 1987. Promotor: Rosiñski F., ks. doc. dr hab., (praca doktorska) 132 Bêben W., Burzawa W., Burzawa W., D³ugosz M., D³ugosz M., Dobros³awska E., Domaga³a D., Gruszka J., Jastrzêbski S., Jaworski J., Kamiñski W., Kowalak W., Kruczek Z., Laksa R., Laksa R., Laszecka M., £utnik E., Madeja W., Maliszewska Z., Misjolodzy polscy Zwyczaje, obrzêdy i wierzenia zwi¹zane z upraw¹ jamu u ludu Arapesz w Papui Nowej Gwinei, KUL 1980. Promotor: Zimoñ H., ks. dr Il dialogo della Chiesa con le culture nella attivita pastorale missionaria in Papua Nuova Guinea (Dialog Kocio³a z kulurami w dzia³alnoci pastorlano misjonarskiej w Papui Nowej Gwinei), Urbanianum 1996, (praca licencjacka) Il ruolo del «Bikman» nel processo di inculturazione in Papua Nuova Guinea. Una sfida missionaria per il Terzo Millennio (Rola «Bikman» w procesie inkulturacji w Papui Nowej Gwinei. Wyzwanie missionarskie na Trzecie Tysi¹clecie), Urbanianum 1998, (praca doktorska) Enga Traditional Religion and Ritual, Gregorianum 1993, (praca licencjacka) Mae Enga Myths and Christs Message. Fullness of Life In mae Enga Mythology and Chrust the Life (Jn 10:10), Gregorianum 1995, (praca doktorska) Yaliwanizm kult Cargo w prowincji Sepik Wschodni (Papua Nowa Gwinea), UKSW 1989. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Dzia³alnoæ polskich jezuitów w misji w Broken Hill (1912-1950), UKSW 1986. Promotor: Kurek A., ks. dr Barang kulty cargo w Irianie Zachodnim (1968-1981), UKSW 1989. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Domy kultowe Abelamów w Papui Nowej Gwinei, UKSW 1989. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Wychowanie do ¿ycia w ma³¿eñstwie na podstawie dokumentów Kocio³a katolickiego w Papui Nowej Gwinei, UAM 2001. Promotor: Troska J., ks. prof. dr hab. Moralnoæ ¿ycia mieszkañców wyspy Flores w wietle listów polskich misjonarzy, KUL 1979. Promotor: Witek S., ks. prof. dr hab. Geneza kargizmu na Nowej Gwinei, UKSW 1981, (habilitacja) Dzia³alnoæ misyjna Kocio³a katolickiego w Prowincji Enga w Papui Nowej Gwinei (1947-1987), UKSW 1991. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab., (praca doktorska) Dzia³alnoæ ojca Brunona Wolnika TJ w kraju i na misji (1882-1960), PAT 1983. Promotor: Baciñski A., ks. doc. dr hab. Dzia³alnoæ misyjna ojca Brunona Wolnika TJ prefekta apostolskiego w Broken Hill (1926-1960), UKSW 1987. Promotor: Krêtosz J., ks. dr Zarodki s³owa (DM 11) w wierzeniach i kulturach rodzimych mieszkañców Papui Nowej Gwinei, UKSW 2003. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Akomodacja melanezyjskiego pojêcia mana w misyjnej katechezie o ³asce, UKSW 1989. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Dzia³alnoæ Zgromadzenia S³owa Bo¿ego na Nowej Gwinei do 1986 roku, KUL 1992. Promotor: Weiss A., ks. prof. dr hab. Rola sakralna kobiety w Papui Nowej Gwinei na przyk³adzie wybranych plemion, UKSW 1988. Promotor: Rosiñski F., ks. doc. dr hab. Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej 133 Mazur J., Spo³eczno-moralne aspekty kula u mieszkañców Wysp Trobriandzkich na podstawie badañ Bronis³awa Malinowskiego, KUL 1980. Promotor: Witek S., ks. prof. dr hab. Nawago P., Sacrum w kulturze aborygenów australijskich, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Osiecki E., Katecheza w Papui Nowej Gwinei w konfrontacji z tradycyjn¹ kultur¹ melanezyjsk¹, UKSW 1982. Promotor: Charytañski J., ks. prof. dr hab. Soboñ A., Wojny plemienne pomiêdzy klanami Endugwa i Kumai w Papui Nowej Gwinei (w latach 1889-1990), UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Sroka A., Zwyczaje i wierzenia zwi¹zane z zawarciem ma³¿eñstwa u ludu Enga w Papui Nowej Gwinei,KUL 2001. Promotor: Kupisiñski Z., ks. dr Studnik M., Porównawcza charakterystyka psychologiczna wybranych pojêæ. Badania m³odzie¿y nowogwinejskiej i polskiej dyferencja³em semantycznym, KUL 1974. Promotor: Chlewiñski Z., ks. doc. dr hab. Studnik M., Psycholingwistyczny problem znaczenia emotywnego. Studium analityczno-porównawcze wybranych pojêæ u m³odzie¿y z Ghany, Papui Nowej Gwinei i Polski, KUL 1982. Promotor: Chlewiñski Z., ks. doc. dr hab. Uziêb³o A., Dzia³alnoæ misyjna wobec instytucji izolacji kobiet nad Sepikiem w Papui Nowej Gwinei, UKSW 1994. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Wanago P., Sacrum w kulturze aborygenów australijskich, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Wardal S. K., Rodzina w tradycyjnych strukturach spo³eczno-religijnych Papui Nowej Gwinei, UKSW 2004. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Wewersowicz J., Spo³eczno-religijny charakter sztuki ludów zamieszkuj¹cych dolinê rzeki Sepik (Papua Nowa Gwinea), KUL 1981. Promotor: Zimoñ H., ks. dr Wiêcek N., Moralnoæ mieszkañców Wyspy Timor w wietle listów polskich misjonarzy, KUL 1982. Promotor: Witek S., ks. prof. dr hab. Wojciechowska A., Letub - kult cargo w prowincji Madang (Papua Nowa Gwinea), UKSW 1980. Promotor: Kowalak W., ks. dr Wojtysiak H. Z., Kulty Cargo w prowincji Madang 1871-1950 (Papua Nowa Gwinea), UKSW 1979. Promotor: Kowalak W., ks. dr 6. Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Azji Adi Gun. Vinsensius, Wk³ad polskich werbistów w ewangelizacjê ma³ych wysp Sundajskich w wietle listów przedstawionych w Verbinum i Misjonarzu w latach 1965-2000, UWM 2004. Promotor: Miotk A., ks. dr Berek B., Zarys dziejów misji werbistowskich w Japonii, KUL 1988. Promotor: Weiss A., ks. dr hab. Bêbenek Z. £., Teologia misji i ich chiñskie urzeczywistnienie w dziele ojców franciszkanów w Harbinie, UKSW 2002. Promotor: Krasiñski J., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) 134 Bieñkowski K., Boretto A., Chlasta A. M., Czapla B., Dolny J., Dominiak J., Drz¹szcz W., Garbarz R., Gawrylak R., Góral W., Grabiec K., Grabowska M., Hajzler H., Jówiak S., Kaczalska T., Klepacka A.M., Klimurczyk J., Koczor K., Ko³acz A., Konik A., Kopyciñski J., Misjolodzy polscy Historia misji w Sambalpur w Indiach, KUL 1983. Promotor: Wojtyska H. ks. doc. dr hab. Dzia³alnoæ misyjna Zgromadzenia S³owa Bo¿ego na Filipinach, KUL 1987. Promotor: Wojtyska H., ks. doc. dr hab. Wk³ad misjonarzy i misjonarek zakonnych z Polski w dzie³o ewangelizacji w niepodleg³ych Indiach, UKSW 1987. Promotor: Bednarz J., ks. dr Elementy religijne w tañcach Indian Ameryki Pó³nocnej, UAM 1980. Promotor: Perczak E., ks. dr O. Karol Warzecha misjonarz w Chinach i duszpasterz w Australii 19031980, KUL 1984. Promotor: Wojtyska H., ks. doc. dr hab. Metoda misyjna o. Mariana ¯elazka w Indiach, UKSW 2004. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Matka Teresa z Kalkuty jako za³o¿ycielka Sióstr Misjonarek Mi³oci (1910-1997), PFT 2001. Promotor: Swastek J., ks. prof. dr hab. Idea nierównoci spo³ecznej w tracyjnych Indiach, UKSW 1989. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Wolna wola i determinizm w systemach religijnych Indii, UKSW 1989. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Misyjny wymiar dzia³alnoci Matki Teresy z Kalkuty i jej Zgromadzenia Misjonarek Mi³oci, UKSW 1988. Promotor: Kurek A., ks. dr Dzia³alnoæ misyjna oo. franciszkanów z Niepokalanowa w Japonii w latach 1930-1950, PAT 1982. Promotor: Baciñski A., ks. dr hab. Problem inkulturacji w Kociele indyjskim, UKSW 1981. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Dzia³alnoæ misyjna ojców bernardynów na Sachalinie (1932-1948), UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Dzie³o Matki Teresy z Kalkuty, PFT 1992. Promotor: Majka J., ks. prof. dr hab. Wartoæ modlitwy w dzia³alnoci ewangelicznej cz³owieka w wietle pism Matki Teresy z Kalkuty, UKSW 2002. Promotor: Wejman H., ks. prof. dr hab. Adopcja cz³owieka jako realizacja chrzecijañskiej mi³oci na podstawie wypowiedzi Matki Teresy z Kalkuty i Konstytucji Misjonarek Mi³oci, UKSW 2001. Promotor: Mazur J., ks. dr Misja dominikañska w Japonii, UKSW 1990. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Powstanie i rozwój polskiej placówki misyjnej ojców bernardynów na Sachalinie Japoñskim (Karafuto) w latach 1932-1948, PAT 1979. Promotor: Baciñski A., ks. dr hab. Pojêcie i kult Nieba w okresie dynastii Ching (1644-1911), KUL 1989. Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab. Kurozumi-kio nowa religia w Japonii, UKSW 1991. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Metody i formy pracy misyjnej w Indonezji w wietle pism ks. Czes³awa Osieckiego, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Kowalski J., 135 Ojciec Matteo Ricci jako prekursor wspó³czesnej inkulturacji misyjnej, KUL 1991 Kromska M., Dzia³alnoæ misyjna ks. Leona Piaseckiego SDB w Assam (1922-1957), UKSW 1985. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Kulas H., Polska misja katolicka w Chinach w latach 1923-1949 w publikacjach Gocia Niedzielnego, PAT 1992. Promotor: Górski J., ks. dr Kwiatkowska B., Dzia³alnoæ misyjna w. Maksymiliana Marii Kolbego, PFT 1999. Promotor: Swastek J., ks. prof. dr hab. Lutka T., Koncepcja uniwersyzmu chiñskiego, UKSW 1993. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Maik B., Rola patriarchy W³adys³awa Micha³a Zaleskiego w dojrzewaniu Kocio³a w Indiach, UKSW 2002. Promotor: Kurek A., ks. dr hab., (praca doktorska) Malek R., Nowa religia Japonii: Tenri-kio. Studium monograficzne ze szczególnym uwzglêdnieniem doktryny, KUL 1976. Promotor: Zimoñ H., ks. dr Manecka A., Pielgrzymka papie¿a Jana Paw³a II do Kazachstanu (22-25 IX 2001) jako uobecnianie epoki dialogu i nowej ewangelizacji (na podstawie przemówieñ papieskich oraz wybranych dokumentów kocielnych), KUL 2004. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Matracki G., Misyjny wymiar charyzmatu Matki Teresy z Kalkuty w wietle Redemptoris missio, U 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Mioduszewska K., Wierzenia i praktyki szamanistyczne u Buriatów, UKSW 1990. Promotor: Rosiñski F., ks. doc. dr hab. Napieralski A., Trzydzieci lat w Indiach i Azji Po³udniowej Delegata Apostolskiego arcybiskupa W³adys³awa Zaleskiego: charakterystyka i problematyka, UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Niemiec A., Jan Pawe³ II na rzecz dialogu miêdzyreligijnego ze szczególnym odniesieniem do podró¿y misyjnych na kontynencie azjatyckim, PAT 1997. Promotor: Czermak K., ks. dr Ocetek S., Misja franciszkañska Mugenzai No Sono w Japonii (1930-1939), UKSW 1977. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Ostasiuk E., Rissho Kosei-Kai nowa religia w Japonii, UKSW 1990. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Ostrowski M., Matka Teresa z Kalkuty wzorem mi³oci w s³u¿bie ubogim i cierpi¹cym, PAT 1995 Piotrowski J., Misyjna pos³uga mi³oci brata Zenona ¯ebrowskiego, UKSW 1986. Promotor: Kurek A., ks. dr Piro¿ek A., Moralnoæ ¿ycia mieszkañców Chin w wietle listów misjonarzy opublikowanych w miesiêczniku Nasz Misjonarz w latach 1925-1939, KUL 1982. Promotor: Witek S., ks. prof. dr hab. Po¿arski M., Dzia³alnoæ misyjna Aposto³a Paw³a w Filippi, UAM 1999. Promotor: Kanty Pytel J., ks. prof. dr hab. Przyp³ot J., Problem misji katolickich w Azji w oparciu o nauczanie Jana Paw³a II podczas jego pielgrzymek apostolskich, UWM 2001. Promotor: Borzyszkowski M., ks. prof. zw. dr hab. 136 Przystêpska E., Misjolodzy polscy Katechetyczny wymiar dzia³alnoci Matki Teresy z Kalkuty i jej zgromadzenia Misjonarek Mi³oci, PWTW 1994. Promotor: Majcher E., ks. dr Sadowy B., Mi³oæ bliniego i pos³uga ludziom w ¿yciu i dziele Matki Teresy z Kalkuty, UKSW 2003. Promotor: Sakowicz E., prof. dr hab. Siudziñski K., Problemy inkulturacyjne Kocio³a w Japonii w wietle posynodalnej adhortacji apostolskiej Ecclesia in Asia, U 2004. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Sko³ucki H., Pocz¹tki i rozwój buddyzmu w Japonii do 1185 roku, KUL 1986. Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab. Skrabania J., Werbici a problem aglipajski na Filipinach w latach 1909-1951, KUL 1997. Promotor: Zieliñski Z., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Sudnikiewicz A. D., Dzia³alnoæ ks. Wojciecha Mêciñskiego SJ w kontekcie misji japoñskiej, UKSW 1997. Promotor: Kurek A., ks. prof. dr hab. Szaton K., Sytuacja Kocio³a katolickiego w Chinach w wietle orêdzia papie¿a Jana Paw³a II z dnia 3 grudnia 1996 roku, U 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab., (praca licencjacka) Szczêch F., Dzia³alnoæ misyjna b³. Maksymiliana Marii Kolbego w Japonii: studium socjologiczne, PFT 1974. Promotor: Majka J., ks. prof. dr hab., (praca licencjacka) Szczotka R.S., Matka Teresa z Kalkuty w wietle analizy transakcyjnej, PAT 1993 Szczurek F., Troska arcybiskupa W³adys³awa Zaleskiego o kler tubylczy w Indiach Wschodnich, PAT 1979. Promotor: Baciñski A., ks. dr hab. Tomalik K., Ewangelizacja Azji zadaniem Kocio³a trzeciego tysi¹clecia - perspektywy rozwoju misji w wietle dokumentów Stolicy Apostolskiej, U 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab., (praca licencjacka) Tyo Zapa³ M., Budowanie wspólnoty Kocio³a w Szortandach w Kazachstanie (19391999), KUL 2001. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab. Wach M., Padre Gabriele Maria Allegra OFM, missionario in Cina, KUL 1998, nostryfikacja (praca doktorska) Wach M., Padre Gabriele Maria Allegra OFM el inculturazione del Vangelo in Cina, Urbanianum 1990, (praca licencjacka) Wojtaszek M., Rola córki w rodzinie indyjskiej, UWM 2004. Promotor: Pawlik J., ks. dr Zalewski A., Soka Gakkai nowa religia w Japonii, UKSW 1988. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Zap³ata F., Koció³ katolicki w Indiach. Problem jego dialogu z hinduizmem, UKSW 1974, (habilitacja) Zdanowicz Z., ¯ycie i dzia³alnoæ ojca Serafina Kaszuby OFMCap. (1910-1977) aposto³a Wo³ynia, Kazachstanu i Syberii, PFT 1996. Promotor: Swastek J., ks. prof. dr hab. Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej 137 7. Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Europy i Wschodu Askelovic A., Davor K., Dudik A., Dziepak J. Husakiewicz B., Klunder A., Kuku³ka J. Kuncewicz J., Kurek A., Lacyk J., £ój M., Madejczyk D., Mendakiewicz P., Nowikow M., Paprotna M., Pawlica B., Petrov M., Popyk W., Pych K., Rzeniczek K., Papiestwo w historiografii radzieckiej w latach 1954-1964, KUL 2000. Promotor: Zieliñski Z., ks. prof. dr hab. Kardyna³ Alojzy Stepinac mêczennik za wolnoæ Kocio³a Katolickiego w Chorwacji w latach 1941-1960, UWM 2001. Promotor: Miotk A., ks. dr Sytuacja wyznaniowa na Bia³orusi jako uwarunkowanie dzia³alnoci ekumenicznej, KUL 2004. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Ordynariat dla Polaków w Niemczech Zachodnich w latach 19451975, UKSW 1982. Promotor: Okroy G., ks. dr Duchowoæ misyjna prawos³awia rosyjskiego, UKSW 1993. Promotor: Kurek A., ks. doc. dr hab. Duszpasterstwo polonijne we Francji w czasie drugiej wojny wiatowej, UKSW 1982. Promotor: Okroy G., ks. dr Wp³yw tradycji wschodnich na naukê Soboru Watykañskiego II w Kociele partykularnym, PAT 1985. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Rozwój i rola duszpasterstwa katolickiego wród polskich emigrantów w Szwecji, UKSW 1978. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Cel dzia³alnoci misyjnej Kocio³ów prawos³awnych, UKSW 1973. Promotor: Zap³ata F., ks. dr hab. Percepcja prasowa wizyty Jana Paw³a II na Ukrainê w dniach 23-27 VI 2001 roku. Studium wybranych pozycji prasowych, KUL 2003. Promotor: Zasêpa T., ks. prof. dr hab. Organizacje polskie na terenie Nadrenii i Westfalii w latach 1871-1914, UKSW 1982. Promotor: Okroy G., ks. dr Globalizzazione: nuova sfida per levangelizzazione dellEuropa, Urbanianum 2003, (praca doktorska) Problemy inkulturacyjne w ewangelizacji misyjnej Bu³garii, UKSW 1994. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. Dzia³alnoæ sekt na Bia³orusi w latach 1989-1999, UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr Misja rosyjskiej Cerkwi wród Tatarów nadwo³¿añskich do 1826 roku, UKSW 1986. Promotor: Kurek A., ks. dr Chrystianizacja £otyszów i Estów do koñca XIV wieku, UKSW 1991. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. Kultura muzyczna misji katolickich w Plovdivie w XIX i na pocz¹tku XX wieku, UKSW 2000. Promotor: Ko³odziejczak Z., ks. dr Koció³ greckokatolicki na Ukrainie (1939-1969), UKSW 1999. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Teologiczne podstawy duchowoci chrzecijañskiego Wschodu, UKSW 1995. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Pocz¹tki Kocio³a w Irlandii w wietle dzie³ w. Patryka: Wyznanie i List do ¿o³nierzy Korotyka, PAT 1995. Promotor: Myszor J., ks. prof. dr hab. 138 R¿yski L., S³awiec J., Smorzewska U., Stankevics R., Starko O., Tomczyk-M., W³odkowski P., Zawisza-I., Misjolodzy polscy Nowa ewangelizacja na Ukrainie, KUL 2001. Promotor: Kielecki S., ks. prof. dr hab. Emigracja z Polski do Francji od koñca XVIII wieku do 1939 roku, UKSW 1977. Promotor: Zap³ata F., ks. dr hab. Dzia³alnoæ misyjna w. Innocentego Wieniaminowa, metropolity moskiewskiego, UKSW 1985. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Zgromadzenie ksiê¿y Marianów na £otwie, KUL 2002. Promotor: Zahajkiewicz M., ks. prof. dr hab. Duchowoæ ludowa wschodnich S³owian kijowskiego chrzecijañstwa, UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Dzia³alnoæ duszpasterska wród polonii duñskiej od 1893 r., UKSW 1977. Promotor: Zap³ata F., ks. dr hab. Kosmiczny i teistyczny wymiar religii Celtów, UKSW 1998. Promotor: Sakowicz E., dr Metoda misyjna Konstantyna i Metodego, UKSW 1981. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. 8. Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Polski Adamczyk M., Andrzejak A., Andrzejak A., Bakalarz A., Baliszewski G., Ba³dyga K., Bar J., Baran M., Barañski R., Barczyk P., Bednarz J., Odpowiedzialnoæ biskupów za Koció³ powszechny na przyk³adzie dzia³alnoci Biskupów Tarnowskich w latach 1962-2000, PAT 2001. Promotor: Czermak K., ks. dr Kszta³towanie siê teologii misji w Annales Missiologicae 1928-1938, UKSW 1976. Promotor: Kowalak W., ks. dr Wk³ad ks. biskupa Kazimierza Kowalskiego w ruch misyjny w Polsce, UKSW 1979. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab., (praca doktorska) Misyjnoæ kap³ana diecezjalnego w Polsce od Fidei donum do Redemptoris missio, Urbanianum 1992, (praca doktorska) Zaanga¿owanie misyjne przyjació³ Ksiê¿y Werbistów na podstawie ankiety, KUL 1991 Brat Zenon W³adys³aw ¯ebrowski OFM Conv. Wizerunek duchowy, UWM 2000. Promotor: Jezierski J., ks. bp dr Udzia³ wiernych wieckich w misji Kocio³a w wietle uchwa³ synodów diecezjalnych w Polsce w latach 1983-1995, UKSW 1997. Promotor: Góralski W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Formacja liturgiczna w Misyjnym Seminarium Duchownym Ksiê¿y Werbistów w Polsce w latach 1965-1989, KUL 1990. Promotor: Kopeæ J., ks. doc. dr hab. Pos³annictwo misyjne Kocio³a i jego realizacja w archidiecezji krakowskiej, PAT 1993 wiat Misyjny jako forma animacji misyjnej dzieci, PAT 2003. Promotor: Czermak K., ks. dr Recepcja idei misyjnej Soboru Watykañskiego II w uchwa³ach synodów Kocio³a w Polsce (1966-1980), UKSW 1980. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Bejnarowicz M., 139 wiêtowojciechowa Rodzina Misyjna w dzia³alnoci misyjnej Archidiecezji Gnienieñskiej, UAM 2004. Promotor: Polak M., ks. dr Bielak W., Akcja misyjna w Prusach wed³ug Kroniki Jana D³ugosza, KUL 1993 Bradtke S., Apostolstwo misyjne w wiadomoci m³odzie¿y katechizowanej. Studium pedagogiczno-pastoralne na podstawie wypowiedzi uczniów klas licealnych, KUL 1971. Promotor: Kunowski S., ks. doc. dr hab. Brawañski R., Wk³ad polskich werbistów w recepcjê soborowego dekretu Ad gentes, KUL 2000. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab. Byczuk P., Dzie³o ewangelizacji w wietle nauczania wiêtego Maksymiliana Marii Kolbe, UKSW 1994. Promotor: Graczyk M., ks. dr hab. Chabraszewski D., Geneza i dzia³alnoæ Ko³a Misyjnego Bunga Bunga w Laskach (1971 -1991), UAM 1993. Promotor: Andrzejak A., ks. dr Dobrzyñski W., Encyklika Piusa XII Fidei donum i jej realizacja w Polsce, UKSW 1976. Promotor: Kowalak W., ks. dr Drozd M., Dzia³alnoæ misyjna polskich braci Werbistów w XX wieku, KUL 2003. Promotor: Dyl J., ks. dr hab. Drybulska A., Wychowanie misyjne w katechezie w ujêciu czasopism: Katecheta i Animator. Biuletyn Misyjo-Pastoralny, UAM 2000. Promotor: Szrejter J., ks. dr Dudar W., Zbiory nowogwinejskie muzeum misyjno-etnograficznego Ksiê¿y Werbistów w Pieniê¿nie, KUL 2002. Promotor: Kupisiñski Z., ks. dr Durkiewicz M., M³odzie¿ misyjna 1925-1939: (Monografia czasopisma), KUL 1998. Promotor: Wilk S., ks. prof. dr hab. Dworak Cz., Misje Kocio³a katolickiego w ujêciu czasopisma Katecheta w latach 1957-1991, KUL 1992. Promotor: Kulpaczyñski S., ks. dr hab. Dzido E., wiadomoæ i zaanga¿owanie misyjne uczniów katechizowanych: na przyk³adzie badañ ankietowanych respondentów z klas VIII, PFT 1981. Promotor: Majka J., ks. prof. dr hab. Fac K., Organizacja i dzia³alnoæ Muzeum Misyjno-Etnograficznego Ksiê¿y Werbistów w Pieniê¿nie, KUL 1982. Promotor: Zimoñ H., ks. dr Gawlik J., Motywy zainteresowania i zaanga¿owania misyjnego m³odzie¿y katechizowanej, KUL 1981. Promotor: Majewski M., ks. doc. dr hab. Golec A., Duszpasterstwo misyjne dzieci w Diecezji Legnickiej, Legnica 1998. Promotor: Kristman R., ks. mgr (praca dyplomowa) Górska I., Dzia³alnoæ misyjna polskich misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej w latach 1988-1998, UWM 2000. Promotor: Borzyszkowski M., ks. prof. zw. dr hab. Górska-A., O. Maksymilian Ry³³o SJ jako misjonarz, UKSW 1980. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Grzyka T., Kszta³towanie siê wiadomoci misyjnej m³odzie¿y pod wp³ywem katechez misyjnych. Analiza problemu na podstawie przeprowadzonych badañ, KUL 1981. Promotor: Majewski M., ks. doc. dr hab. Halasz G., Dzia³alnoæ misyjna i charytatywna ks. Stanis³awa Czapiewskiego SJ w latach 1940-1996, UKSW 1999. Promotor: Doppke J., ks. dr 140 Jab³oñski F., Misjolodzy polscy Recepcja idei misyjnej w Polsce po Soborze Watykañskim II (19651995), UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Jab³oñski F., Odpowiedzialnoæ misyjna parafii w wietle Magisterium Vaticanum II, UAM 1989. Jarczyk J., Misyjna akcja spo³eczna na podstawie wypowiedzi opublikowanych w Gociu Niedzielnym w latach 1970-1980, PAT 1982. Promotor: Balwierz M., ks. dr Jedliñska J., Kazimiera Berkan (1889-1969) misjonarka wiecka okresu miêdzywojennego, UKSW 1980. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Jeleñ J., Profesor Józef Rylewicz1910-1966 jako przyk³ad misjologa przed Soborem Watykañskim II, PAT 1985. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Kamiñski M., Recepcja soborowej i posoborowej idei misyjnej w uchwa³ach polskich synodów diecezjalnych, PFT 1995. Promotor: M³otek A., ks. prof. dr hab. Kêpiñski J., Rola ,,Misji Katolickich w umisyjnianiu Ludu Bo¿ego w Polsce, UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Kêpiñski J., Idea misyjna w literaturze polskiej w latach 1585-1800, UKSW 1979. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab., (praca doktorska) Kiedrowicz J., Kszta³towanie postawy misyjnej dzieci na podstawie wybranych czasopism, UKSW 1997. Promotor: Marek Z., ks. prof. dr hab. Knera K., Dzia³alnoæ Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa w Polsce 19201975, UKSW 1976. Promotor: Kowalak W., ks. dr Kolendo K., Szerzenie idei misyjnej przez werbistowskie orodki w Chludowie i Laskowicach Pomorskich, KUL 1985. Promotor: Wojtyska H., ks. doc. dr hab. Koryncka K., Akademickie Ko³a Misjologiczne przy Uniwersytecie Poznañskim w latach 1927-1939, KUL 1975. Promotor: Zieliñski Z., ks. doc. dr hab. Kostoñ M., Apostolstwo misyjne w ¿yciu i pos³udze kap³añskiej ks. Jana Krzyszkowskiego TJ (1889-1962), PAT 1980. Promotor: Baciñski A., ks. dr hab. Kociukiewicz A., Dzia³alnoæ grupy przyjació³ misji w Stalowej Woli jako przyk³ad misyjnego zaanga¿owania wieckich w parafii, UAM 1988 Kotowski M., Dzieje i dzia³alnoæ Domu Misyjnego S³owa Bo¿ego Ksiê¿y Werbistów w Nysie w latach 1958-1998, KUL 2003. Promotor: Dyl J., ks. dr hab. Kozdrój K., Teologia wspó³pracy misyjnej w ramach Papieskiego Dzie³a Misyjnego Dzieci i jej implikacje pastoralne w ¿yciu Kocio³a w Polsce, PAT 1999. Promotor: Czermak K., ks. dr Krajza J., Wk³ad Feliksa Zap³aty w recepcjê soborowego dekretu Ad gentes w Polsce, KUL 1991. Promotor: Keler K., ks. dr Krokos Z., Dzieje polskiej prowincji Zgromadzenia Werbistów w latach 19351981, UAM 2001. Promotor: Latyñski K., ks. dr Krzewicki M., Praca werbistów na rzecz misji w Polsce w okresie miêdzywojennym, KUL 1986 Krzysztoñ J., Kszta³towanie wiadomoci misyjnej Kocio³a w Polsce po Soborze Watykañskim II, KUL 1975. Promotor: Szafrañski A. L., ks. prof. dr hab. Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Kwiek M., Lachowicz E., Lachowska K., Lipiñski K., Lubera A., £¹cki J., £uczak M., £ukoszczyk K., Macio³ek J., Madejski J., Malinowska E., Malinowski S., Maziarka M., Mazur B. S., Mazur J., Mazur M., Mazurek M., Mirek A., M³ynarczyk E., 141 Dwadziecia piêæ lat pracy tarnowskich fideidonistów w diecezjach na pó³nocy Republiki Konga, PAT 1999. Promotor: Czermak K., ks. dr Dzia³alnoæ Papieskiego Dzie³a Dzieciêctwa Misyjnego w Polsce (1857-1985), UKSW 1987. Promotor: Kurek A., ks. dr Instytut Misyjny Laikatu w Warszawie (1987-2004), UKSW 2004. Promotor: Ró¿añski J., ks. dr Zwyczaje i obrzêdy religijne w wietle czasopisma Misyjne drogi w latach 1983-2000, UKSW 2002. Promotor: Decyk J., ks. prof. dr hab. Dzia³alnoæ misyjna i kult przedkanonizacyjny wiêtego Jacka Odrow¹¿a (1183-1257), PFT 1997. Promotor: Swastek J., ks. prof. dr hab. Udzia³ diecezji tarnowskiej w dziele misyjnym Kocio³a, PAT 1987, Promotor: Sztafrowski E., ks. prof. dr hab. Posttawy m³odzie¿y wobec Kocio³a na podstawie badañ przeprowadzonych w IV Ogólnokszta³c¹cym Liceum w Katowicach, PAT 1997. Promotor: Kupny J., ks. dr Wp³yw katechez misyjnych na postawê misyjn¹ m³odzie¿y katechizowanej. Analiza problemu na podstawie przeprowadzonych badañ, KUL 1981. Promotor: Majewski M., ks. doc. dr hab. Oczekiwania m³odzie¿y wobec katechez na temat misji w wietle przeprowadzonych badañ, KUL 1981. Promotor: Majewski M., ks. doc. dr hab. Biuletyn Misyjny organ Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa w Polsce (1965-1972), UKSW 1988. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Wk³ad Sióstr S³u¿ebniczek Ducha wiêtego w dzie³o misyjne Kocio³a, zw³aszcza ze strony polskiej prowincji, UKSW 1979. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Muzeum misyjno-etnograficzne Ksiê¿y Misjonarzy w. Rodziny w Kazimierzu Biskupim, UAM 1986. Promotor: Snochowski S., ks. dr Odrodzenie Papieskich Dzie³ Misyjnych w Polsce (1947-1993), PAT 1994. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Misyjne pos³annictwo Kocio³a w wietle encykliki Redemptoris missio Jana Paw³a II, UKSW 2003. Promotor: Krasiñski J., ks. prof. dr hab. Nasz Misjonarz jako krzewiciel idei misyjnej na terenach Polski, KUL 1985. Promotor: Wojtyska H., ks. doc. dr hab. Dzia³alnoæ ewangelizacyjna w. Wojciecha ze szczególnym uwzglêdnieniem ziem polskich, PFT 2000. Promotor: Swastek J., ks. prof. dr hab. Papieskie Dzie³o Rozkrzewiania Wiary w diecezjach polskich w latach 19281939, KUL 2001. Promotor: Wilk S., ks. prof. dr hab. Misje w wiadomoci m³odzie¿y uczêszczaj¹cej na katechezê w parafii Najwiêtszej Maryi Panny w Sêdziszowie Ma³opolskim, PAT 1992. Promotor: Koterla A., ks. dr O. Maksymilian Kolbe jako misjonarz. Analiza motywów jego dzia³alnoci misyjnej, UKSW 1974. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. 142 Mroczek A., Mroczek D. M., Mróz K., Najbar B., Napiwodzki R., Niesyto J., Nowak E., Nowak J., Nytko M., Ogórek U., Okrutny R., Olszewska I., Pacak W., Paj¹k I., Paj¹k I., Paulus P., Peciak M., Piela W., Ruciñska E. B., Rybiñska A., Misjolodzy polscy Udzia³ Polaków w chrystianizacji Litwy do I po³owy XV w., UKSW 1992. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. Specjalizacja misjologii na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (1969-1994), UKSW 1996. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Ni¿sze Seminarium Misyjne w Domu wiêtego Krzy¿a w Nysie w latach 1945-1961, KUL 2001. Promotor: Dyl J., ks. dr Organizowanie pomocy dla misji zagranicznych przez Zgromadzenie Sióstr Misjonarek w. Piotra Klawera w Polsce w latach 1945-1992, PAT 1993. Promotor: Wal J., ks. doc. dr hab. Ksi¹dz Wac³aw Preis na tle akcji misyjnej w diecezji che³miñskiej w latach 1932-1985, KUL 1994. Dzia³alnoæ Ko³a Misyjnego Seminarium Duchownego Ojców Oblatów w Obrze w latach 1948-1960, UAM 1985. Promotor: Kurek A., ks. dr Wk³ad Polski w dzie³o misyjne Kocio³a w latach 1945-1973, KUL. Promotor: Chodzid³o T., ks. prof. dr hab. Rola pisma Misje w szerzeniu idei misyjnej w Polsce, UAM 1990. Promotor: Andrzejak A., ks. dr Wk³ad diecezji katowickiej w dzia³alnoæ misyjn¹ Polski w latach miêdzywojennych, KUL 1988. Promotor: Wojtyska H., ks. prof. dr hab. Tubylcy w oczach misjonarzy polskich na podstawie prasy misyjnej, UWr. 1997. Czapliñski M., ks. prof.dr hab. Misje polskie na Pomorzu Zachodnim wed³ug Kroniki Jana D³ugosza, KUL 1990 Wk³ad archidiecezji gnienieñskiej w misyjne dzie³o Kocio³a po Soborze Watykañskim II, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Akcja misyjna w diecezji che³miñskiej w okresie miêdzywojennym, KUL 1988 Wk³ad ks. doc. dr. hab. Feliksa Zap³aty SVD w misjologiê na Akademii Teologii Katolickiej, KUL 1990. Promotor: Piwowarski W., ks. prof. dr hab. Wk³ad ks. doc. dr. hab. Feliksa Zap³aty SVD w misjologiê na Akademii Teologii Katolickiej, UAM 1984. Promotor: Snochowski S., ks. dr Koncepcja dzia³alnoci misyjnej w referatach wyg³oszonych na Miêdzynarodowym Akademickim Kongresie Misyjnym w Poznaniu w 1927 r., UAM 1985. Promotor: Kurek A., ks. dr Papieskie Dzie³o Rozkrzewiania Wiary w perspektywie witu nowej epoki misyjnej w Polsce, PAT 2000. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Przygotowanie polskich Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej do pracy misyjnej. Na podstawie Oblata Niepokalanej, UAM 1999. Promotor: Kowalik J., ks. dr Udzia³ Archidiecezji Gnienieñskiej w misyjnym dziele Kocio³a, AKK 2000. Promotor: Jab³oñski F., ks. mgr lic. (praca dyplomowa) Studio sulla religiosità giovanile nel contesto della Polonia postcomunista. Nuove condizioni e prospettive per evangelizzazione dei gio- Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Rzewicki G., Sieciech J., Sieczkowska E., Smulska J., Sobiech A., Soko³owski P., Strzy¿ewski R., Szczeponek A., Sz³uiñska I., liwka E., liz K., widerski A., wita³a J., Taradaj G., Tarniowa M., Tomkiel A., Traczyk K., Tumiel J., Urbanowicz L., 143 vani (Studium postaw religijnych m³odzie¿y polskiej w kontekcie zmian systemowych w Polsce. Nowe uwarunkowania i nowe perspektywy dla ewangelizacji m³odych), Gregorianum 1999, (praca doktorska) Dzie³o misyjne arcybiskupa Jerzego Ablewicza w Kociele tarnowskim, PAT 1994. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Dziecezjalne dzie³o misyjne w Kociele tarnowskim, PAT 1989. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Praca misyjna i misjonarska ks. Mariana Batogowskiego (1916-1982), UKSW 1989. Promotor: Kurek A., ks. dr Powo³anie misyjne Sióstr S³u¿ebniczek Ducha wiêtego w wietle Dekretu II Soboru Watykañskiego Ad gentes, KUL 1970. Promotor: Kopeæ E., ks. prof. dr hab. Centrum formacji misyjnej w Warszawie (1984-2000), UKSW 2001. Promotor: Ró¿añski J., ks. dr Feliks Zap³ata SVD (1914-1982). ¯ycie i dzie³o, UKSW 2003. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Stosunek katechizowanych maturzystów do misji na przyk³adzie badañ w Gdyni i Nysie, KUL 1978. Promotor: Piwowarski W., ks. prof. dr Wolnoæ religijna a misyjnoæ Kocio³a w wietle polskiej literatury posoborowej z lat 1964-1983, KUL 1987. Promotor: Nagórny J., ks. dr Perspektywy poszukiwania misyjnoci Kocio³a przez m³odzie¿ w Polsce u progu trzeciego tysi¹clecia, PAT 2002. Promotor: Czermak K., ks. dr Formacja intelektualna, dzia³alnoæ dydaktyczno-naukowa i wydawnicza werbistów polskich (1919-1982), KUL 1984. Promotor: Wojtyska H., ks. doc. dr hab. Recepcja encykliki Redemptoris missio w Polsce, PAT 2001. Promotor: Czermak K., ks. dr Dzia³alnoæ misyjna bp. Miko³aja Szostaka, KUL brak in. Promotor: Chodzid³o T., ks. prof. dr hab. Misje zagraniczne w miesiêczniku Oblat Niepokalanej, UAM 1983. Promotor: Kowalik J., ks. dr Udzia³ Polaków w pos³udze trêdowatym, UKSW 1979. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Troska o moralne ¿ycie rodziny w Konstytucjach i pos³udze Sióstr Misjonarek Mi³oci, UKSW 2000. Promotor: Mazur J., ks. dr Podstawy prawne i organizacja dzia³alnoci misyjnej wiernych wieckich w Polsce po Soborze Watykañskim II, UKSW 2001. Promotor: Wroceñski J., ks. prof. dr hab. Kocielne zbiory misyjno-etnograficzne w Polsce w latach 1918-1977, KUL 1980. Promotor: Wojtyska H., ks. doc. dr hab. Oblaci polskiej prowincji w czasie II wojny wiatowej (w wietle wspomnieñ), UAM 1986 wiadomoæ misyjna ludzi koresponduj¹cych z ksiê¿mi werbistami, KUL 1992. Promotor: Piwowarski W., ks. prof. dr hab. 144 Wal J., Wieciech J., Winiewski S., Winiewski W., Wójcik J., Wróblewski J., Zapa³a T., Zyk S., ¯muda J., ¯yliñski S., Misjolodzy polscy Stowarzyszenia misyjne duchowieñstwa i rodowisk uniwersyteckich w Polsce, PAT 1973 Diecezjalne Dzie³o Misyjne w Kociele tarnowskim, PAT 1989. Promotor: Sztafrowski E., ks. prof. dr hab. Protektorat królów polskich nad misjami w Persji w XVII i XVIII w., UKSW 1993. Promotor: Kurek A., ks. doc. dr hab. Polscy werbici pracuj¹cy na misjach w latach 1935-1985, KUL 1991. Promotor: Weiss A., ks. doc. dr hab. Wk³ad diecezji katowickiej w dzie³o misyjne Kocio³a, PAT 1993. Promotor: Górski J., ks. dr Regesty listów polskich misjonarzy ze Zgromadzenia S³owa Bo¿ego w latach 1918-1939, KUL 1982. Promotor: Wojtyska H., ks. dr hab. Liturgia w listach polskich misjonarzy - werbistów, KUL 1982. Promotor: Kopeæ J., ks. dr ¯ycie i dzia³alnoæ o. Jana Chodzid³o SVD (1902-1951), KUL 1984. Promotor: Wojtyska H., ks. doc. dr hab. Akademickie Ko³o Misjologiczne przy Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w okresie miêdzywojennym 1927-1939, KUL 1975. Promotor: Chodzid³o T., ks. prof. dr hab. Krzewienie idei misyjnej przez Misyjne Seminarium Duchowne Ksiê¿y Werbistów w Pieniê¿nie w okresie powojennym (1948-1981), KUL 1983. Promotor: Wojtyska H., ks. doc. dr hab. 9. Prace typowo religioznawcze Adamski J., Pojêcie religii i magii w wietle badañ terenowych Bronis³awa Malinowskiego, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Agnieszczak K., Rytua³ i kultura materialna spo³eczeñstw tradycyjnych jako uobecnienie mitu wed³ug Mircei Eliadego, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Antonik R., Buddyzm a chrzecijañstwo w polskiej literaturze XX w., KUL 1988 Banachomska W., Muzu³mañska koncepcja cz³owieka w perspektywie spotkania Kocio³a z Islamem, UKSW 1989. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Banacki K., Problematyka medytacji buddyjskiej Zen w wietle polskojêzycznych publikacji katolickich po Soborze Watykañskim II, PAT 1993 Berek M., Buddyjska koncepcja cierpienia, PAT 1995 Bernhard D., Cierpienie w Hinduizmie a sens cierpienia wed³ug Salvifici Doloris, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Bielec R., Elementy nauki o zbawieniu w jodze hinduistycznej, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Bogu T., Idea zmartwychwstania w kulcie Ozyrysa, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Borowski A., Modlitwa w islamie, U 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Brzeciñski M., Elementy doktrynalne i kultyczne religii wedyjskiej w wietle wczesnych róde³, KUL 1982. Promotor: Zimoñ H., ks. dr Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Brzêcka A., Brzêk P., Budny A., Bujwid K., Bussold P., Byliñska M., Chludziñska S., Cio³ek B., Coghen A., Czub A., Dajczer T., Dewor G., Dobrowolski J., Donnerstag M., Duplicka M., Dziwoki S., F¹s L., Filipek R., Firlej W., Fórmanowski E., Furtak R., 145 Biblijna interpretacja chrztu w Kociele Baptystów, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Kulturotwórcze oddzia³ywanie buddyzmu tybetañskiego, UKSW 1987. Promotor: Balwierz M., ks. dr Pojêcie objawienia kosmicznego w posoborowej teologii polskiej, PAT 1990. Promotor: Górski J., ks. dr Wierzenia religijne Majów w okresie klasycznym, tj. IV-X w. n.e., UKSW 1977. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Dialog chrzecijañstwa z hindusami w ujêciu o. Bede Griffithsa, UKSW 1991. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Buddyjska medytacja autosoteryczna Zen w perspektywie spotkania z Chrzecijañstwem, UKSW 1989. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Gody Baranka w Kociele Zjednoczenia, UKSW 2003. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Doktryna Boskiej zasady w Kociele Zjednoczenia Sun Myung Muna, UKSW 1996. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Dialog chrzecijañsko-¿ydowski w wietle wybranych przemówieñ Jana Paw³a II, U 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Miejsce i zadania ma³¿eñstwa i rodziny w religiach plemiennych w ujêciu Bronis³awa Malinowskiego, UKSW 1997. Promotor: Sakowicz E., dr Inicjacje i ich wymiar kosmiczny u ludów Kalifornii, UKSW 1984, (habilitacja) Znaczenie religijne wi¹t ¿ydowskich, ich charakterystyka historycznoobyczajowa oraz wspó³czesne obchody wród wyznawców judaizmu zrzeszonych w Kongregacji Wyznania Moj¿eszowego w Katowicach, PAT 1991. Promotor: Górski J., ks. dr hab. Moralnoæ ¿ycia ma³¿eñskiego i rodzinnego u mieszkañców wysp Triobrianda na podstawie badañ Bronis³awa Malinowskiego, KUL 1979. Promotor: Witek S., ks. prof. dr hab. Obecnoæ islamu w Polsce w latach 1945-1992, PAT 1992. Promotor: Górski J., ks. dr Elementy magii w autopsychoterapii na przyk³adzie wybranych technik, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Koreañski Buddyzm Zen w Polsce, PAT 1992. Promotor: Górski J., ks. dr hab. Obraz przestrzenny wiata u Jukateków w okresie pónoklasycznym (VII-X w. po Chr.), UKSW 1994. Promotor: Dajczer T., ks. dr hab. Specyfika szyizmu na przyk³adzie Islamskiej Republiki Iranu, UKSW 1999. Promotor: Sakowicz E., dr Ruch New Age wyzwaniem dla wspó³czesnego Kocio³a, PAT 1992. Promotor: Górski J., ks. dr Problematyka cierpienia i metod prowadz¹cych do osi¹gniêcia wyzwolenia w hinduizmie, PAT 1992. Promotor: Górski J., ks. dr Powstanie, rozwój i dzia³alnoæ Kocio³a Jezusa Chrystusa wiêtych w Dniach Ostatnich, UKSW 2004. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. 146 Gawêcka A., Misjolodzy polscy Kosmiczny wymiar religii Azteków, UKSW 1994. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. G¹ska H., Medytacja w indyjskiej Jodze Królewskiej, KUL 1988. Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab. Gembarowska K., Asceza buddyzmu zen w dialogu z chrzecijañstwem w oparciu o Tomasza á Kempis O naladowaniu Chrystusa, UKSW 1992. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Gil A., Relacja wiary i zbawienia w islamie sunnickim, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. G³¹b B., Misteria kosmiczne w krajach staro¿ytnego Bliskiego Wschodu, UKSW 1996. Promotor: Sakowicz E., dr Golla G., Adaptacyjno-moralne trudnoci misjonarzy protestanckich w wietle wspó³czesnej literatury misjologicznej, KUL 1991. Promotor: Mojek S., ks. dr Grabiec A., Wykorzystanie chrystologii Teilharda de Chardin przez New Age, PAT 1996. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab. Grzegorczyk M., Zagadnienie cierpienia w buddyzmie a chrzecijañski stosunek do cierpienia wed³ug Salvifici doloris, UKSW 1990. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Grzybowski G., Doktryna satanizmu filozoficznego na podstawie Biblii Szatana A.S.La Vey'a, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Heyka K., Pielgrzymka jako migracja religijna na przyk³adzie islamu, UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr Howadek Z., Wartoci duchowe medytacji buddyjskiej w spotkaniu z duchowymi wartociami chrzecijañstwa w oparciu o pracê Hansa Waldenfelsa: Medytacja na Wschodzie i Zachodzie, UAM 1990. Promotor: Wêc³awski T, ks. doc. dr hab. Husak W., Hezychazm a droga Bhakti, UKSW 1999. Promotor: Sakowicz E., dr Ignarski A., Powszechnoæ zbawienia w Chrystusie a religie, PAT 1991. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Jab³uszewska A. M., Symbolika teistyczna i kosmiczna kultur plemiennych w ujêciu Josepha Goetza, UKSW 1993. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Jacyszyn E., Pierwiastki chrzecijañskie w religii mahometañskiej w wietle encykliki papie¿a Jana Paw³a II Redemptor hominis, PFT 1981. Promotor: Krucina J., ks. prof. dr hab. Jagodziñski J., Moralnoæ ¿ycia p³ciowego w kulturze dawnych Jakutów, KUL 1981. Promotor: Witek S., ks. prof. dr hab. Jakubczyk A., Doktryna i kult w szintoizmie, KUL 2004. Promotor: Kupisiñski Z., ks. dr Jêdrzejczyk Z., Rodzina jako podmiot nowej ewangelizacji. Analiza drogi neokatechumenalnej, UKSW 1993. Promotor: Kurek A., ks. doc. dr hab. Ka³u¿a C., Idea wiêtej wojny w Islamie jako zagro¿enie dla cywilizacji zachodniej, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Kamiñska H., Mistyka Tukarama w perspektywie dialogu Kocio³a z hinduizmem, UKSW 1986. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Kania W., 147 Nowa Ewangelizacja zadaniem Kocio³a, PAT 1991. Promotor: Górski J., ks. dr hab. Kara H., Kosmiczna symbolika tantryzmu, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Karp H., Organizacyjne formy wspó³czesnego ezoteryzmu w Polsce (1980-2000), UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., (praca doktorska) Kiwak J., Mi³oæ mi³osierna Boga jako orêdzie dla wspó³czesnego cz³owieka, PAT 1998. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Klimaszewska J., Spo³eczna pozycja kobiety w dawnym islamie, UAM 1999. Promotor: Kloska A., ks. dr Klimek A., Jehowa i Jezus Chrystus w nauce wiadków Jehowy, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Klukowski M. J., Geneza i istota fundamentalizmu islamskiego, UKSW 2004. Promotor: Sakowicz E., prof. dr hab. Konarski J., Problem dialogu chrzecijañstwa z hinduizmem w polskiej literaturze religijnej po Soborze Watykañskim II, PAT 1992 Kondratowska E., Techniki psychomanipulacyjne w nowych ruchach parareligijnych, UKSW 2003. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Konieczny R., Soterologia, buddyzm, hinayany i mahajany, KUL 1981. Promotor: Zimoñ H., ks. dr Kownacki P., Owoce charyzmatyczne chrztu Duchem wiêtym w klasycznym kociele zielonowi¹tkowym, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Kruczek L.A., Organizacja, doktryna i kult religii Bahai, UWM 2001. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Kruczyñski A., wi¹tynia Borobudur na Jawie i jej symbolika religijna, KUL 1982. Promotor: Zimoñ H., ks. dr hab. Krystecka M. J., Synkretyzm religijny ruchu New Age, UKSW 1992. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Kumor R., Rozumienie wiêtej wojny w islamie w polskiej literaturze religiologicznej, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Kusy K., Kosmiczny wymiar religii w Rygwedzie, UKSW 1982. Promotor: Dajczer T., ks. dr Kwapiszewski J., Problemy ma³¿eñsko-rodzinne w Islamie, UAM 1977. Promotor: Musia³ S., ks. dr Ledwoñ M., Koncepcja filozofii religii w pismach Maurice Blondela, PAT 1997. Promotor: Gruszka F., ks. dr Lekiewicz L., Salezjañska Pielgrzymka Ewangelizacyjna jako forma nowej ewangelizacji w misji powszechnej Kocio³a, UKSW 2000. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. £ê¿ny R., Weryfikacja stereotypowej wizji nowych ruchów religijnych, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Macewicz J., Postawy dialogu z islamem, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Maækowski W., Znaczenie obrzêdów szamañskich, ich ocena w wietle nauki Kocio³a, PAT 1993. Promotor: Górski J., ks. dr 148 Maik B., Misjolodzy polscy iwaicka religia bhakti w perspektywie dialogu z chrzecijañstwem, UKSW 1997. Promotor: Sakowicz E., dr Malinowski K., Transformacja wiadomoci w New Age, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Marat W., Prana w ujêciu teoretycznym i praktycznym na podstawie wybranych tekstów ruti i traktatów jogi, UKSW 1993. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Marcinkowska M., Natura Boga Allaha w Koranie, UWM 2003. Promotor: Pawlik J., ks. dr Markowski R., Pojêcie sunnickiej spo³ecznoci muzu³mañskiej /umma/ w ujêciu porównawczym ze wspó³czesn¹ katolick¹ koncepcj¹ Kocio³a, UKSW 1991. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Melnyk S., Obraz masonerii w wietle wybranej literatury polskojêzycznej. Kwestia zagro¿eñ dla Kocio³a Katolickiego, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Michalak Ag., Reiki system uzdrawiania uniwersaln¹ energi¹, UKSW 2004. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Mieloszyk M., Religijny wymiar szamanizmu, UKSW 1993. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Mierzejewska A., Dialog chrzecijañsko-buddyjski w ujêciu Hansa Waldenfelsa SJ, UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr Mikowiec A., Kosmiczny wymiar religii Inków, UKSW 1991. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Molenda A., Peru prekolumbijskie i chrzecijañskie w XV i XVI w., PAT 1995. Nawrat J., Koció³ Katolicki a dzia³alnoæ organizacji wiadków Jehowy, PAT 1992. Promotor: Górski J., ks. dr Nowak P.A., Wielka Bogini-Matka w taktyzmie, UKSW 1998. Promotor: Sakowicz E., dr Nowicki A., Wp³yw Bhagawadgity na ascetyczn¹ postawê Mahatmy Gandhiego w jego drodze ku spotkaniu z Prawd¹ Absolutn¹, PAT 1986. Promotor: Balwierz M., ks. dr Okroy G., Przemiana postaw moralnych pod wp³ywem procesów migracyjnych, UKSW 1979. Promotor: Ozdowski J., ks. doc. dr hab., (praca doktorska) Olech P., Pochodzenie i rozwój religii w pracach ks. Józefa Kruszyñskiego, KUL 1980. Promotor: Zimoñ H., ks. dr Ostaszewska A., Nauka Bhagavadgity o wybawieniu w wietle soteriologii chrzecijañskiej, UKSW 1987. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab. Osuch I., Pozycja kobiety w hinduizmie, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Palion A., Realizacja zaleceñ synodu diecezji katowickiej odnonie duszpasterstwa ekumenicznego, U 2004. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab. Patrys K., Wizja Boga w doktrynie Zwi¹zku Wyznania wiadków Jehowy, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Pawlik J., Buddyzm w Chinach w pierwszych wiekach po Chrystusie, KUL 1978. Promotor: Zimoñ H., ks. dr Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Pawlik Jerzy, Pelc M., Pianka J., Piwnicki M., Piwowarczyk S., Potocki A., Proksza D., Pruski S., Psurek W., Raczkowska B., Ratajewski W., Rek B., Robak J., Rosa M., Ros³on R., Ruchlewicz G., Rusek G., Rydel W., Rzepniewska-A., Sa³uda E. M., Sêd³ak R., Sierotowicz S., 149 Koció³ wobec zagro¿enia ekologicznego, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Zasiêg Buddyjskiej ¿yczliwoci i wspó³czucia wobec cz³owieka cierpi¹cego: konfrontacja z chrzecijañsk¹ cnot¹ mi³oci, PAT 1992. Promotor: Górski J., ks. dr Treci maryjno-mariologiczne w Koranie, UKSW 1990. Kowalak W., ks. doc. dr hab. Eschatologia muzu³mañska wed³ug Koranu, UWM 2004. Promotor: Pawlik J., ks. dr Medytacja w buddyzmie zen, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Jêzykowe i pozajêzykowe kody wolnomurarskie, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Buddyzm w Chinach w V wieku po Chrystusie, KUL 1993. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab. Zwi¹zane ze mierci¹ wierzenia i zwyczaje o charakterze ludowym, wystêpuj¹ce na l¹sku Górniczym, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Cel ¿ycia ludzkiego w wietle Biblii i Koranu: praca porównawcza, PAT 1997. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab. Pozycja kobiety w buddyzmie pierwotnym a wspó³czesne próby emancypacji, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Chrystologia w interpretacji Koranu, PFT 1995. Promotor: Lewandowski J., ks. doc. dr hab. Pozycja kobiety w islamie, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Niemiertelnoæ jako problem soteriologiczny w Taoizmie, UKSW 1987. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Joga - ród³o mo¿liwoci oraz zagro¿eñ na drodze wzrostu ku dojrza³ej modlitwie i medytacji chrzescijañskiej, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Eschatologia wed³ug Koranu i tradycji muzu³mañskiej, UKSW 2001. Promotor: Sakowicz E., dr Paralelizm makro-mikrokosmiczny w ujêciu Mircea Eliade, UKSW 1978. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Buddyjska idea Bodhisatty jako p³aszczyzna dialogu chrzecijañskobuddyjskiego, PAT 1991. Promotor: Górski J., ks. dr hab. Problematyka moralna w Dialogach konfucjañskich, KUL 1987. Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab. Pos³uga mi³oci wobec tradycyjnych sposobów lecznictwa, UKSW 2000. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Buddyjska a chrzecijañska koncepcja cudu w polskiej literaturze posoborowej, UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr Moralnoæ satanistyczna w ujêciu Biblii Szatana A.S. La Vey'a, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Mity kosmogoniczno-teogoniczne i nezogoniczne w Kojikach, UKSW 1978. Promotor: Kowalak W., ks. dr 150 Siewiora J., Misjolodzy polscy Orêdzie o zbawieniu w Jezusie Chrystusie w dialogu z buddyzmem i hinduizmem, PAT 1992. Promotor: Kmiecik A., ks. dr Skar¿yñska B. M., Rola mistrza w buddyzmie zen tradycji rinzai, UKSW 1997. Promotor: Sakowicz E., dr Skorupki A., Chrzecijañstwo a judaizm w nauczaniu Jana Paw³a II (1979-1992), UAM 1994. Promotor: Wojtczak A., ks. dr Sobstel S., Ostateczne przeznaczenie cz³owieka w ruchu Hare Kryszna na podstawie Bhagawad-gity tak¹ jaka jest, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Sojka M., Wk³ad Kocio³a w Polsce w dialog chrzecijañstwa z judaizmem po Soborze Watykañskim II, PAT 1996. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab. Stañczak J., Pi¹ty filar islamu - pielgrzymka do Mekki, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Stêpniak D., Kosmiczny wymiar religii Majów, UKSW 1994. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Syndoman S., iwaizm na tle eliadowskiej koncepcji Coincidentia oppositorum, UKSW 1997. Promotor: Sakowicz E., dr Syska A., Treci religijne Opowieci Chasydów M. Bubera i Z m¹droci Chasydów D. D. Lifftschitza, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Szarek M., Koció³ Zjednoczeniowy Sun Myung Moona jako przyk³ad destrukcyjnego kultu, UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr Szeja S., Wspólnota ma³¿eñsko-rodzinna w konfucjanizmie, UAM 1978. Promotor: Musia³ S., ks. dr Szewc B., Stolica Apostolska wobec wydarzeñ w Ziemi wiêtej, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Sznejkowska A. Psychomanipulacje w nowych ruchach religijnych, UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Szumilas P., Teorie magii u Georgea Frezera, Bronis³awa Malinowskiego i Wilhelma Schmidta, UKSW 1990. Promotor: Górski J., ks. dr Szuppe P., Nazistowski mistycyzm w wietle polskojêzycznej literatury przedmiotu, UKSW 2000. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. laski K., Karate jako sztuka walki w aspekcie religijnym, UKSW 2000. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. widerska U., Symbolika kosmiczna w szamanizmie, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Tomaszewski M., Idea reinkarnacji w wietle chrzecijañskiej nauki o zmartwychwstaniu, UKSW 2000. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Tyburski P., wiêta pielgrzymie we wspó³czesnym judaizmie, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Urbañska A., Kosmiczny wymiar hinduizmu wed³ug Rabindhranata Tagore, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Wajda R., Madytacja w Japoñskim Buddyzmie Zen, KUL 1985. Promotor: Zimoñ H., ks. dr hab. Walkowiak D., Symbolika kosmiczna w kabale, UKSW 1987. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Wardal S., W¹s A., Weso³owski Z., Wêglarz M., Wilczek A., Winiarska A., Wojtek K., Wolanin A., Wolszczak R., Wójcik T., Wryk E., Zahraj W., Zieliñski A., Zimiñska U., Zygar M., ¯uk L., 151 Przepisy moralne ludów plemiennych w wietle badañ terenowych Bronis³awa Malinowskiego, UKSW 1996. Promotor: Sakowicz E., dr Bracia Muzu³manie w Jordanii. Doktryna i organizacja bractwa na prze³omie XX i XXI wieku, KUL 2003. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Soterologia buddyjskiej szko³y madhjamika na podstawie Traktatu rodkowego agard¿uny w wersji chiñskiej, KUL 1986. Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab. Teoria i praktyka Wicci - Religii kobiet, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Problem wró¿biarstwa w wietle Katechizmu Kocio³a Katolickiego, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab. Szaman i jego rola w ujêciu Mircea Eliadego, UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr Ma³¿eñstwo i rodzina w buddyzmie, UAM 1981. Promotor: Musia³ S., ks. dr Rites, Ritual Symbols and their interpretation in the writings of Victor W. Turner. A phenomenological-theological study, Gregorianum 1978, (praca doktorska) Bronis³awa Malinowskiego koncepcja mitu w wietle fenomenologii religii Mircea Eliadego, UKSW 1993. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Pojêcie zbawienia w piêciu wielkich religiach wiata (praca porównawcza), PAT 1998. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab. Instytucja guru w myli hinduistycznej a koncepcja kierownika duchowego w Kociele katolickim czasów nowo¿ytnych, UKSW 1991. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Ekumeniczny wymiar pielgrzymek papie¿a Jana Paw³a II do ojczyzny, PAT 1995. Promotor: Górski J., ks. dr Buddyjska cie¿ka wyzwolenia: od cierpienia do nirwany, UAM 1992. Promotor: Grzechowiak S., ks. dr Dialog Kocio³a z judaizmem od Soboru Watykañskiego II, UKSW 1987. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Kult przodków w Szintoizmie, UWM 2005. Promotor: Pawlik J., ks. dr Interpretacja pierwszej sury Koranu przez Imama Mahdiego Ahmada w ocenie teologii katolickiej, PFT 1987. Promotor: Rogowski R. E., ks. doc. dr hab. 10. Pozosta³e Barszcz A., Chmist D., Dynamika misyjna kapucynów wed³ug aktualnych konstytucji zakonu, PAT 1992 Arcybiskupa Dom Heldera Camary program emancypacji ubogich, PFT 1994. Promotor: M³otek A., ks. prof. dr hab. 152 Czerska B., Dudek E., Feofanov M., Furman M., Go³êbiowski P., Kaniewski K., Klimosz F., Kluj W., Kosmacki T., Kulas A., Kulawiak E., Kurek A., £apiñski J., Mêcner A., Miciu³a J., Mrzyg³ód E., Nowiñska A., Opi³owska B., Pietryga J., Misjolodzy polscy Katechetyczne aspekty metody misyjnej dzie³a Krwi Chrystusa w Polsce, UKSW 1999. Promotor: Murawski R., ks. prof. dr hab. Ksi¹dz Arnold Janssen za³o¿yciel zgromadzeñ misyjnych 1837-1907, PFT 1999. Promotor: Swastek J., ks. prof. dr hab. Powstanie i dzia³alnoæ administracyjno-prawna Misyjnego Towarzystwa w. Andrzeja Aposto³a, UKSW 2004. Promotor: £apiñski J., ks. dr Kszta³towanie postaw modlitwy wed³ug Matki Teresy z Kalkuty, UKSW 2001. Promotor: Janeczek A., ks. dr Tatarzy polscy i ich obrzêdy na przelomie XIX i XX wieku, UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Teatr Nasza Reduta jako instytucja spo³eczno-kulturalna Polonii, UKSW 1977. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Katecheza istotnym elementem wspó³czesnej ewangelizacji, UKSW 1981. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Pozaeuropejskie pole pracy misyjnej Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów MN w XIX w., UAM 1991. Promotor: Latusek P., ks. dr Teologiczno-liturgiczna analiza tekstów formularza mszalnego mszy ku czci b³. Arnolda Janssena za³o¿yciela SVD, KUL 1991. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab. Misyjny wymiar Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego w pismach wiêtego Wincentego Pallottiego, UKSW 1994. Promotor: Balter L., ks. prof. dr hab. Dzia³alnoæ misyjna w. Brunona z Kwerfurtu, KUL. Promotor: Chodzid³o T., ks. prof. dr hab. Idea misyjna w pismach reformatorów oraz teologów okresu ortodoksji reformacyjnej, UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. (praca doktorska) Pos³annictwo misyjne Zgromadzenia Misjonarzy wiêtej Rodziny w wietle nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego i w³asnego prawodawstwa zakonnego, UKSW 1988. Promotor: Ka³owski J., ks. doc. dr hab. Udzia³ Zgromadzenia Ma³ych Sióstr Misjonarek Mi³osierdzia w dziele misyjnym Kocio³a, UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab. Udzia³ polskich Sióstr Franciszkanek Misjonarek Maryi w dziele misyjnym Kocio³a na tle rozwoju i zaanga¿owania misjonarskiego ca³ego zgromadzenia, UKSW 1974. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab. Dialog ewangelizacyjny w ¿yciu i myli Karola de Foucauld, UKSW 1986. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab. Idea misyjna w kolejnych konstytucjach i regu³ach Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej, UKSW 1992. Promotor: Kurek A., ks. dr hab. Elementy misyjne w duchowoci Zgromadzenia Sióstr w. Micha³a Archanio³a, UKSW 1996. Promotor: Balter L., ks. prof. dr hab. Idea pielgrzymki zaufania przez ziemiê: opracowanie na podstawie publikacji i listów z Taize, U 1995. Promotor: Górski J., ks. dr Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej Radzik J., Sajecka M. R., Wastag E., Wojcieszko J., Zdziebko K., 153 Udzia³ zgromadzenia Sióstr od Anio³ów w dziele misyjnym Kocio³a, UKSW 1987. Promotor: Kurek A., ks. dr Dzia³alnoæ katechetyczna i misyjna Apostolskiego Zgromadzenia Sióstr Imienia Jezus, PWTW 1993. Promotor: Majcher E., ks. dr Dzia³alnoæ misyjna Zgromadzenia Najwiêtszych Serc Jezusa i Maryi oraz Wieczystej Adoracji Najwiêtszego Sakramentu w latach 18271927, PFT 1991. Promotor: Swastek J., ks. prof. dr hab. Duchowoæ b³ogos³awionego Andrzeja Ligudy SVD (1942) w wietle jego pism, KUL 2000. Promotor: Misiurek J., ks. prof. dr hab. Koncepcja ewangelizacji i katechezy w pismach wiêtego Eugeniusza de Mazenoda - za³o¿yciela Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej, UKSW 1998. Promotor: Kubik W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska) Charakterystyka wybranych prac naukowych Bajowski Janusz Espiritualidad franciscana del cariño en la labor misionera del Colegio Misionero de Propaganda Fide de Tarata (Franciszkañska duchowoæ braterskiej czu³oci w pracy ewangelizacyjnej Misyjnego Kolegium Kongregacji Rozkrzewiania Wiary w Taracie), Katolicki Uniwersytet w Boliwii 1997 W swym studium misjologicznym Autor eksponuje elementy pozytywne, obecne w misyjnej duchowoci franciszkanów, jakie mo¿na zauwa¿yæ w realizowanych przez nich misjach na kontynencie po³udniowoamerykañskim, zwanym Nowym wiatem. Charakterystyk¹ partykularn¹ wspomnianej duchowoci, która zostanie potraktowana jako element istotny franciszkañskich postaw misyjnych, jest cecha braterskiej za¿y³oci, wyró¿niaj¹ca duchowych synów w. Franciszka w ich relacjach z ludnoci¹ tubylcz¹, zamieszkuj¹c¹ nowo odkryte ziemie na zachodniej drodze do Indii. Aby jednak lepiej zrozumieæ tê znamienn¹, a zarazem wymown¹ postawê franciszkañsk¹, obserwowan¹ w dzia³alnoci misyjnej poród ludnoci pogañskiej, potrzebne jest szerokie spojrzenie na ród³o, sk¹d ona wyp³ywa, na rzeczywistoæ epoki, w której rodzi siê do istnienia franciszkañski Zakon. W niej bowiem myl i istota, w³aciwe tej duchowoci, osi¹gnê³y swoj¹ kulminacjê w osobie Franciszka oraz jego towarzyszy. Temat rozprawy przedstawiony zosta³ w piêciu rozdzia³ach: pierwszy ukazuje nowoæ misyjnego podejcia, w³aciw¹ duchowoci w. Franciszka, drugi przybli¿a nas do zagadnieñ pierwszej ewangelizacji w Nowym wiecie, trzeci dotyczy ewangelizacji realizowanej przez Misyjne Kolegium w Taracie, czwarty przedstawia trzy wybitniejsze postaci sporód franciszkañskich misjonarzy pracuj¹cych w boliwijskich misjach Kongregacji Rozkrzewiania Wiary, pi¹ty w koñcu ukazuje bratersk¹ serdecznoæ w ewangelizacyjnej pos³udze tubylczym mieszkañcom. Bajowski Janusz Boliwijska misja krakowskiej prowincji franciszkanów. Ocena metody misyjnej w wietle piêciowiekowej tradycji ewangelizacyjnej Zakonu, PAT 1998, s. 249. Praca doktorska napisana pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Jana Górskiego Rozprawa ta dotyczy pracy krakowskiej prowincji franciszkanów na misjach w Boliwii i oceny jej poczynañ ewangelizacyjnych w wietle misyjnej duchowoci Zakonu, zaszczepionej i stopniowo wcielanej w konkretne realia ¿ycia ludnoci tubylczej, na przestrzeni piêciusetletniej obecnoci braci w. Franciszka z Asy¿u w Ameryce £aciñskiej. Autor przez piêæ lat przebywa³ na terytorium boliwijskim jako misjonarz. W swej pracy misyjnej 156 Misjolodzy polscy i w czasie podjêtych tam studiów zetkn¹³ siê z szeregiem problemów nurtuj¹cych pracê ewangelizacyjn¹. Sta³o siê to motywem do podjêcia g³êbszego studium misjologicznego, zmierzaj¹cego do odkrycia istotnych elementów misyjnej duchowoci franciszkanów, które w czasach wspó³czesnych powinny ponownie zostaæ przez nich podjête dla dobra ludnoci rodzimej. Rozprawa bazuje na ród³ach archiwalnych i licznych opracowaniach zagadnieñ historycznych, misyjnych i z zakresu duchowoci franciszkañskiej. Temat pracy przedstawiony zosta³ w czterech rozdzia³ach: pierwszy zawiera historyczny rys obecnoci franciszkanów w Boliwii; drugi porusza zagadnienia zwi¹zane z duchem misyjnym i metodami ewangelizacji; trzeci powstanie i terytorialno-personalny rozwój misji franciszkanów z Krakowa oraz problemy, z którymi siê stykaj¹; czwarty poddaje krytycznej ocenie dzie³o przez nich realizowane w wietle piêciowiekowej tradycji misyjnej Zakonu i wspó³czesnego Magisterium Kocio³a. Bednarz Julian Recepcja idei misyjnej Soboru Watykañskiego II w uchwa³ach synodów Kocio³a w Polsce (1966 -1980), ATK 1980, s. 171. Praca magisterska napisana na Wydziale Teologicznym ATK pod kierunkiem ks. doc. dr. hab. Feliksa Zap³aty Praca sk³ada siê z czterech rozdzia³ów: Nauka Soboru Watykañskiego II o misyjnym charakterze Kocio³a, Odnowa misyjna Kocio³ów partykularnych, Synody pastoralne w Polsce w okresie posoborowym, Stan i zakres wiadomoci misyjnej Kocio³a w Polsce w wietle uchwa³ synodalnych. Chocia¿ od Soboru up³ynê³o ju¿ wiele lat, jego bogate uchwa³y wci¹¿ czekaj¹ na pe³ne poznanie i realizacjê. Dotyczy to zw³aszcza dzia³alnoci misyjnej. Praca analizuje uchwa³y synodów przeprowadzonych w Polsce w latach 1966-1980 pod k¹tem idei misyjnej Soboru Watykañskiego II. Przedmiotem pracy jest dzia³alnoæ synodalna Kocio³a w Polsce na tle wiatowego ruchu synodalnego w okresie posoborowym i kierunków realizacji odnowy misyjnej zapocz¹tkowanej przez Sobór. Szczególny akcent zosta³ po³o¿ony na ukazanie roli synodu w dziele odnowy zaanga¿owania Kocio³ów partykularnych w dzia³alnoæ misyjn¹ Kocio³a. Natomiast celem, który stawia sobie Autor pracy, jest systematyczne przeanalizowanie uchwa³ wszystkich synodów w wietle zawartej w dokumentach Soboru idei misyjnej. Praca ukazuje, w jakim stopniu idea misyjna Soboru Watykañskiego II przeniknê³a do uchwa³ synodów przeprowadzonych w Polsce w latach 19661980. Uchwa³y Soboru Watykañskiego II da³y wskazania, jaki kierunek trzeba nadaæ odnowie Kocio³a, aby uczyniæ go bardziej zdatnym do g³oszenia Ewangelii wspó³czesnym ludziom. Posoborowe synody Kocio³a w Polsce zawar³y w swoich dokumentach wiêkszoæ zaleceñ Soboru co do wspó³odpowiedzialnoci za dzie³a misyjne wszystkich wspólnot i cz³onków Ludu Bo¿ego. Dziêki temu otworzy³y przed Kocio³em w Polsce mo¿liwoæ pe³nego wzrostu ³aski odnowy. Bralewska El¿bieta Misyjne zaanga¿owanie katolików wieckich, ATK 1995, s. 71. Praca magisterska napisana na Wydziale Teologicznym ATK pod kierunkiem ks. doc. dr. hab. Antoniego Kurka Idea misjonarza wieckiego nie jest w Kociele nowoci¹. Od pocz¹tku chrzecijañstwa obecni byli wieccy mê¿czyni i kobiety, którzy g³osili Dobr¹ Nowinê (por. Rz 16, 124). Z biegiem czasu pomniejszono znaczenie roli wieckich w Kociele, a w tym i dzia³alnoci misyjnej. Mo¿na by³o mówiæ o tak zwanej klerykalizacji Kocio³a. O apostolskim zaanga¿owaniu wieckich zaczêto szerzej mówiæ dopiero w ostatnim stuleciu. Wa¿n¹ rolê Charakterystyka wybranych prac naukowych 157 odegra³a encyklika Piusa XII Fidei donum z roku 1957. Nauczanie o wieckich zadziwiaj¹co aktualne lub wrêcz profetyczne ukaza³o siê po 20 latach od zakoñczenia Soboru. Nauczanie to mo¿e owietliæ i ukierunkowaæ odpowiedzi, jakich dzisiaj domagaj¹ siê nowe problemy (ChL 2). Nied³ugo minie 30 lat od zakoñczenia Soboru Watykañskiego II. Jego nauka, choæ bardzo bogata w treæ, nie do koñca zosta³a doceniona i zrealizowana. Nale¿y j¹ przypomnieæ, ci¹gle rozpatrywaæ na nowo i wcielaæ w ¿ycie. Bystra Anna Zagadnienie misji w katechezie, Gniezno 1996, s. 27. Praca dyplomowa napisana w Archidiecezjalnym Kolegium Teologicznym pod kierunkiem ks. dr. Józefa Nowaczyka Zadaniem pracy jest przybli¿enie zagadnienia misji w katechezie. Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów. W pierwszym Autorka przedstawi³a misyjny wymiar Kocio³a w kontekcie dzie³a misyjnego, ewangelizacji i odpowiedzialnoci za misje. Drugi rozdzia³ zawiera omówienie katechezy jako formy g³oszenia Ewangelii, jej sposoby i rodki. Rozdzia³ trzeci prezentuje katechezê misyjn¹, omawia jej treæ i sposób przedstawiania tematyki misyjnej w katechezie. Che³miniak Marzanna Specyfika zaanga¿owania misyjnego katolików wieckich, ATK 1991, s. 69. Praca magisterska napisana na Wydziale Teologicznym ATK pod kierunkiem ks. doc. dr. hab. Antoniego Kurka Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów. W pierwszym omówione zosta³y teologiczne podstawy apostolskiego zaanga¿owania katolików wieckich, ich specyficznego miejsca w ogólnie pojêtym pos³annictwie zbawczym Kocio³a. Rozdzia³ drugi ukazuje ró¿nice miêdzy powo³aniem misyjnym a misjonarskim, miêdzy wspó³prac¹ misyjn¹ a bezporednim udzia³em w misjach. Przedstawiony jest specyficzny udzia³ katolików wieckich w tym dziele. Wreszcie rozdzia³ trzeci omawia ró¿ne formy zaanga¿owania misjonarskiego katolików wieckich, zgodne z ogólnie pojêt¹ specyfik¹ laikatu katolickiego w wype³nianiu misji Kocio³a. Autorka przedstawi³a definicjê misjonarza wieckiego zgodn¹ z dekretami soborowymi oraz nowym Kodeksem Prawa Kanonicznego; omówi³a tak¿e konkretne rozwi¹zania formacji misjonarskiej katolików wieckich. Ponadto uwiadami³a, ¿e ka¿dy katolik powinien realizowaæ to, do czego czuje siê bezporednio powo³any. Je¿eli pragnie byæ misjonarzem wieckim, ma do tego pe³ne prawo, pod warunkiem jednak, ¿e zostanie odpowiednio przygotowany i pos³any Koció³. Dziêki misyjnemu zaanga¿owaniu katolików wieckich Koció³ uniknie niebezpieczeñstwa klerykalizacji i instytucjonalizmu, a wiêc zachowa wymiar charyzmatyczny. Obecnoæ wieckich na misjach mo¿e uczyniæ je samowystarczalnymi oraz przyczyniæ siê do zdrowego podzia³u obowi¹zków miêdzy misjonarzami duchownymi i wieckimi, tak by wieccy nie zastêpowali duchownych, a duchowni wieckich. Chilmon Andrzej Ewolucja pojêcia misyjnego wymiaru Kocio³a w dziesiêcioleciu posoborowym (1965 1975), ATK 1983, s. 98. Praca magisterska napisana na kierunku misjologii ATK, na seminarium ks. doc. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka Okres dziesiêciolecia posoborowego (1965-1975) charakteryzuje siê du¿¹ iloci¹ literatury dotycz¹cej dzia³alnoci misyjnej Kocio³a. Brakowa³o w niej jednak wnikliwego opracowania problemu przemiany definicji pojêcia misji. Lukê tê wype³ni³a omawiana praca, podzielona na trzy rozdzia³y. W pierwszym zosta³a ukazana problematyka misyjnego wy- 158 Misjolodzy polscy miaru Kocio³a na podstawie dekretu Ad gentes, w którym poruszono zagadnienie dzia³alnoci misyjnej Kocio³a i wspó³pracê z misjami ca³ej spo³ecznoci Ludu Bo¿ego. W nastêpnym rozdziale Autor zajmuje siê inkulturacyjnym charakterem Kocio³a, gdzie zwraca uwagê na trzy podstawowe zagadnienia: relacje zachodz¹ce miêdzy misjami a pomoc¹ w rozwoju, misje a wyzwolenie oraz misje a kultury rodzime. Natomiast trzeci rozdzia³ powiêcony jest ewangelizuj¹cemu charakterowi Kocio³a w oparciu o adhortacjê apostolsk¹ Papie¿a Paw³a VI O ewangelizacji w wiecie wspó³czesnym. W rozdziale tym Autor ogranicza siê do nawietlenia istotnych problemów zawartych w tym dokumencie: pojêcie i treæ ewangelizacji oraz nosiciele ewangelizacji. Ewolucja pojêcia misyjnego wymiaru Kocio³a zawarta w nauce papie¿y, Urzêdu Nauczycielskiego Kocio³a i wspó³czesnych misjologów, jest wynikiem g³êbszego odczytania treci Ewangelii i zrozumienia istoty pos³annictwa Kocio³a, jako ród³a zbawienia dla ca³ego wiata, zarówno w wymiarze jego ¿ycia duchowego, jak i materialnego. Cho³yk Helena Treci misyjne w katechizacji drugiego programu szczegó³owego w zakresie klas III VIII, ATK 1995, s. 222. Rozprawa doktorska z misjologii napisana na Wydziale Teologicznym ATK pod kierownictwem ks. prof. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka Celem pracy jest ukazanie i próba oceny elementów misyjnych w katechezie. Problem zosta³ opracowany na podstawie materia³ów pomocniczych do katechezy dla klas III VIII drugiego programu nauczania i oceniony w oparciu o misyjne dokumenty Kocio³a. Rozwi¹zanie przedstawionego zagadnienia nast¹pi³o poprzez analizê jednostek lekcyjnych w podrêcznikach 3MP 8MP, dotycz¹cych bezporednio lub czêciowo tematu misyjnego. Zosta³ ukazany ich wp³yw na ¿ycie m³odego cz³owieka, którego kszta³tuje polska katecheza. Elementy misyjne odkryte w wy¿ej wymienionych jednostkach lekcyjnych zosta³y ukazane w wietle wspó³czesnego rozumienia misji przez Koció³. Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów. Pierwszy podejmuje okrelenia treci misyjnych w katechezie, a drugi dotyczy poszukiwania treci misyjnych w katechezie. Trzeci rozdzia³ pracy, powiêcony walorom treci misyjnych w katechezie, ukazuje, i¿ elementy misyjne w katechezie ubogacaj¹ jej treæ i ukazuj¹ bardziej realny i pe³ny obraz Kocio³a. Na zakoñczenie pracy Autorka przedstawi³a kilka typowych jednostek lekcyjnych opracowanych w duchu misyjnym. Rezultatem tej pracy jest nie tylko samo przedstawienie istniej¹cych czy brakuj¹cych faktów umisyjniania katechizacji, ale ukazanie wszelkiego rodzaju mo¿liwoci ich wprowadzania, a przez to podnoszenia poziomu w kwestii wychowawczej i dydaktycznej poszczególnych katechez. Czub Anna Wspó³czesne problemy inkulturacyjne w Afryce Czarnej, UKSW 2002. Praca doktorska napisana z misjologii pod kierunkiem ks. dr hab. Antoniego Kurka Celem rozprawy doktorskiej jest ukazanie problemów inkulturacyjnych w Afryce, które s¹ bardzo wa¿ne w ¿yciu wspó³czesnego Kocio³a. Dysertacja sk³ada siê z czterech rozdzia³ów. Rozdzia³ pierwszy przedstawia historiê ewangelizacji Afryki. Rozdzia³ drugi wyjania terminologiê dotycz¹c¹ inkulturacji. Problemy inkulturacyjne, które zosta³y ju¿ rozwi¹zane podejmuje rozdzia³ trzeci, natomiast czwarty te, które jeszcze rozwi¹zane nie s¹. Najwa¿niejszymi z nich s¹ poligamia, rozumienie ma³¿eñstwa i rozumienie Eucharystii w Afryce. Charakterystyka wybranych prac naukowych 159 Dolata Lidia Dzia³alnoæ misyjna Kocio³a w wietle przepisów Kodeksu Prawa Kanonicznego, UAM 2000, s. 95. Praca magisterska napisana na seminarium naukowym z Prawa Kanonicznego pod kierunkiem ks. dr. Tadeusza Kujawskiego Celem pracy jest ukazanie, jak ogromne znaczenie dla w³aciwego kierowania dzia³alnoci¹ misyjn¹ maj¹ wydawane przez Stolicê Apostolsk¹ dokumenty, które wskazuj¹ drogê pracy misyjnej. Praca obejmuje trzy rozdzia³y. W pierwszym, zatytu³owanym: Dzia³alnoæ misyjna w ogólnoci, Autorka omawia ogólne okrelenie misji, przedstawia uzasadnienie dzia³alnoci misyjnej w woli Boga oraz wykazuje ró¿nicê miêdzy dzia³alnoci¹ misyjn¹ a duszpastersk¹ i ekumeniczn¹. Dzia³alnoæ misyjna Kocio³a w wietle wa¿nych dokumentów papieskich do Soboru Watykañskiego II to drugi rozdzia³. Przedstawia analizê najwa¿niejszych dokumentów Stolicy Apostolskiej dotycz¹cych pojêcia misji i dzia³alnoci misyjnej do Soboru Watykañskiego II. Zawiera rys historyczny dotycz¹cy misji, a tak¿e przebieg prac nad kodeksem z 1917 r. i analizê kanonów misyjnych tego okresu. W trzecim rozdziale zosta³a przedstawiona dzia³alnoæ misyjna Kocio³a w wietle dokumentów Soboru Watykañskiego II i prawa posoborowego. Magistrantka opisuje etapy powstania Soboru i jego znaczenie dla Kocio³a i wiata. Analizuje dekret Ad gentes i ukazuje powi¹zania pojêcia misji z innymi dokumentami soborowymi. Dalsza czêæ pracy przedstawia Kodeks Jana Paw³a II, a szczególnie kanony dotycz¹ce dzia³alnoci misyjnej. Autorka ukaza³a tak¿e znaczenie dla dzia³alnoci misyjnej encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio. W ostatnim zagadnieniu pracy zaprezentowany zosta³ wk³ad, jaki w dzia³alnoæ misyjn¹ Kocio³a wnios³a Archidiecezja Gnienieñska. Dworak Czes³aw Misje Kocio³a katolickiego w ujêciu czasopisma Katecheta w latach 1957-1991, KUL 1992, s. 80. Praca magisterska z katechetyki na Wydziale Teologii, napisana pod kierunkiem ks. dr. hab. Stanis³awa Kulpaczyñskiego W sk³ad pracy wchodz¹ trzy rozdzia³y: Fundamentalne problemy misji Kocio³a, Historyczny zarys misji Kocio³a oraz Cel, treæ, metody i praktyczne zastosowanie katechez w misjach. Zamierzeniem Autora by³o uwiadomienie katechetom potrzeby prowadzenia katechez o misjach, ukazania rangi problemu i wskazania konkretnych zastosowañ. W Polsce wa¿n¹ rolê spe³nia czasopismo Katecheta, którego za³o¿ycielem i redaktorem naczelnym w latach 1957-1986 by³ ks. prof. dr hab. Marian Finke. W trakcie lektury Katechety znaleziono 19 katechez misyjnych, 15 artyku³ów o treciach misyjnych, 10 recenzji, 1 referat misyjny (w formie artyku³u), 1 Godzinê Misyjn¹ i 1 list od misjonarki. Problematyka misyjna w Katechecie jest ró¿norodna. Wskazuje na stanowisko Kocio³a wobec misji, zaznajamia z histori¹ rozwoju dzia³alnoci misyjnej Kocio³a, sytuacj¹ spo³eczn¹ w krajach misyjnych, problemami inkulturyzacji, z wychowaniem misyjnym, misjami w ujêciu katechezy misyjnej (cel, treæ, metody) oraz praktykami duszpasterskimi zwi¹zanymi z katechez¹ misyjn¹ (ko³o misyjne, Godzina Biblijna). Literatura podstawowa i pomocnicza podana w tej pracy, stanowi dodatkow¹ pomoc w zrozumieniu tych zagadnieñ. Na ³amach Katechety ukazano istotê misji, zawarto rys historyczny misji Kocio³a i przedstawiono dzia³alnoæ wybranych misjonarzy. Uczyniono to w ró¿norodny sposób metodyczny, proponuj¹c niekiedy stosowanie dydaktycznych pomocy wizualnych i audiowizualnych. Wskazano, ¿e efektywnoæ katechez o misjach zale¿y g³ównie od samego katechety, jego zaanga¿owania i pe³nej znajomoci problemu. 160 Misjolodzy polscy Golec Aurelia Duszpasterstwo misyjne dzieci w Diecezji Legnickiej, Legnica 1998, s. 44. Praca dyplomowa napisana na seminarium z katechetyki, pod kierunkiem ks. mgr. Roberta Kristmana Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów: G³ówne cele duszpasterstwa misyjnego dzieci, Wspólnota misyjna dzieci w diecezji legnickiej oraz Formy dzia³alnoci wspólnoty misyjnej dzieci w diecezji legnickiej. Celem pracy jest ukazanie, na przyk³adzie diecezji legnickiej, roli i miejsca dzieci w duszpasterstwie misyjnym. W pracy autorka wykorzysta³a szereg ró¿norodnych metod: metodê podaj¹c¹ (rozdzia³ I), metodê pytañ i odpowiedzi (rozdzia³ II), metodê opisow¹, ukazuj¹c formy dzia³alnoci wspólnoty misyjnej dzieci diecezji legnickiej oraz metodê pokazow¹ poprzez fotografie i prace dzieci z grupy PDMD diecezji legnickiej. Autorka wykorzysta³a dowiadczeni w ramach PDMD tej¿e diecezji, w oparciu przede wszystkim o dzia³alnoæ dwóch grup parafialnych. Golonka Józef Misyjna geneza nauki Soboru Watykañskiego II o Kociele partykularnym, Tarnów 1998, s. 94. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr. Antoniego Kmiecika, w ramach umowy z wydzia³em Teologicznym PAT Okrelenie Koció³ partykularny jest w teologii nowe, przynajmniej nie u¿ywa³o siê go w podrêcznikach przed Soborem. Niemniej jednak rzeczywistoæ Kocio³a partykularnego by³a zawsze podstaw¹ w dzia³alnoci misyjnej. Niniejsza praca jest prób¹ ukazania misyjnej genezy soborowej nauki o Kociele partykularnym. W pierwszym rozdziale zosta³ ukazany postulat praktyczny partykularyzacji Kocio³a w dzia³alnoci misyjnej w ci¹gu wieków. W XX wieku narodzi³a siê misjologia, jako odrêbna ga³¹ wiedzy teologicznej zajmuj¹ca siê dzia³alnoci¹ misyjn¹ Kocio³a, tak w jej aspekcie teoretycznym, jak i praktycznym. St¹d te¿ w drugim rozdziale, pos³uguj¹c siê metod¹ historyczno-teologiczn¹, zwrócono uwagê na postulat teoretyczny misjologii wyrastaj¹cy z praktyki misyjnej, wyra¿ony w formie zaszczepienia Kocio³a. Trzeci rozdzia³ powiêcony jest omówieniu dekretu Ad gentes. Temat podjêty w niniejszej pracy zosta³ opracowany na podstawie róde³ ogólnie dostêpnych, którymi s¹ dokumenty papie¿y i Stolicy Apostolskiej. Prowadzenie dzia³alnoci misyjnej, zmierzaj¹cej do zaszczepienia Kocio³a wród narodów, domaga³o siê zawsze partykularyzacji, postulowanej zreszt¹ tak przez samych misjonarzy, jak i przez dokumenty papie¿y oraz Kongregacji Rozkrzewiania Wiary. Go³ek Henryk Nabo¿eñstwa misyjne, PAT 1995, s. 247. Praca magisterska napisana na seminarium z liturgiki pod kierunkiem ks. doc. dr. Romualda Raka Praca ta podejmuje problem praktyczny. Ma ona wzbudziæ zainteresowanie wiernych problematyk¹ misyjn¹ Kocio³a. Zbiór nabo¿eñstw misyjnych zaprezentowany w pracy zosta³ opracowany z myl¹ o wykorzystaniu ich w parafiach. Z wiêkszoci wzorów korzystali ju¿ alumni Wy¿szego l¹skiego Seminarium Duchownego w Krakowie. Autor opracowania bra³ udzia³ w ponad piêædziesiêciu takich nabo¿eñstwach misyjnych w parafiach diecezji katowickiej. W pierwszym rozdziale pt.: Koniecznoæ nabo¿eñstw misyjnych, Autor stara siê udowodniæ, ¿e nabo¿eñstwa misyjne s¹ potrzebne i konieczne w dzisiejszym Kociele katolickim. To drugi rozdzia³, w którym Zewnêtrzna oprawa nabo¿eñstw misyjnych, Autor stara siê daæ odpowied na pytania: kiedy, gdzie i w jaki sposób przygotowaæ i przeprowadziæ nabo¿eñstwo misyjne. W trzecim rozdziale przedstawione zosta³y wzory 22 nabo¿eñstw misyjnych. Mo¿na z nich korzystaæ in extanso niczego nie zmieniaj¹c, mo¿na te¿ w duszpa- Charakterystyka wybranych prac naukowych 161 sterstwie wykorzystaæ niektóre elementy nabo¿eñstw. Pracê koñczy dodatek, zawieraj¹cy modlitwy misyjne w ró¿nych intencjach i na ró¿ne okazje oraz inne materia³y, które mog¹ byæ przydatne w nabo¿eñstwach misyjnych (szczególnie pieni, które równie¿ mo¿na w³¹czyæ w program nabo¿eñstwa misyjnego). Górski Jan Teologiczne podstawy dzia³alnoci misyjnej Kocio³a wed³ug dokumentów Soboru Watykañskiego II, Warszawa 1988, s. 258. Praca doktorska z misjologii napisana na Katedrze Teologii Misji ATK pod kierunkiem ks. doc. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka Chocia¿ od Soboru up³ynê³o ju¿ wiele lat, jego bogate uchwa³y wci¹¿ czekaj¹ na pe³ne poznanie i realizacjê. Dotyczy to zw³aszcza dzia³alnoci misyjnej Kocio³a. Prób¹ takiej analizy jest praca teologiczna. Treæ pracy ujêto w czterech rozdzia³ach. Pierwszy obejmuje trynitarne podstawy dzia³alnoci misyjnej Kocio³a. Misyjny charakter Ludu Bo¿ego jest przedmiotem drugiego rozdzia³u. Od obowi¹zku misyjnego nikt nie jest zwolniony, dotyczy ka¿dego: papie¿a, biskupów, kap³anów, zakonników, wieckich. Jednak w sposób wyj¹tkowy w dziele misyjnym uczestnicz¹ misjonarze. St¹d Autor pracy przedstawi³ tak¿e specyfikê powo³ania i duchowoci misjonarzy. Trzeci rozdzia³ przedstawia formy realizacji dzie³a misyjnego, którymi s¹: pos³uga s³owa, pos³uga ³aski, pos³uga mi³oci, pomoc w rozwoju oraz tworzenie wspólnoty kocielnej. Utworzenie nowej wspólnoty kocielnej koñczy dzia³alnoæ misyjn¹ na danym terenie, a Koció³ lokalny, ju¿ samodzielny, prowadzi duszpasterstwo i sam staje siê misyjny w stosunku do ludzi nie znaj¹cych jeszcze Chrystusa. Wreszcie czwarty rozdzia³ jest analiz¹ porównawcz¹ idei misyjnej w dokumentach soborowych. Rozdzia³ ten przedstawia zwi¹zki metodologiczne w odniesieniu do misjologii oraz teologii, co w konsekwencji bêdzie owocowa³o w duszpasterstwie. Gucwa Miros³aw Analiza teologiczna konstytutywnych elementów ewangelizacji na podstawie adhortacji apostolskiej Paw³a VI Ewangelii nuntiandi, Tarnów 1988, s. 104. Praca magisterska napisana na seminarium z misjologii pod kierunkiem ks. dr. Antoniego Kmiecika w ramach umowy z Wydzia³em Teologicznym PAT Dok³adnie w dziesi¹t¹ rocznicê opublikowania dekretu misyjnego Ad gentes Papie¿ Pawe³ VI wyda³ adhortacjê apostolsk¹ Ewangelii nuntiandi (1975). Adhortacja jako owoc III Synodu Biskupów, powiêconego ewangelizacji w wiecie wspó³czesnym, szeroko omawia ten problem. Celem pracy jest analiza elementów ewangelizacji, które wszystkie razem musz¹ mieæ miejsce, aby ewangelizacja mog³a zaistnieæ w Kociele. Brak któregokolwiek z tych trzech elementów, pozbawi³by ewangelizacjê integralnoci i pe³nej skutecznoci.Pierwszy rozdzia³ przedstawia genezê biblijn¹ samego terminu ewangelizacja. Na podstawie adhortacji w drugim rozdziale zosta³a przeprowadzona analiza konstytutywnych elementów ewangelizacji: g³oszenia s³owa, wiadectwo chrzecijañskiego ¿ycia i sprawowanie sakramentów wiêtych. W trzecim rozdziale dokonano syntezy wszystkich elementów ewangelizacji w sakramentalnej strukturze Kocio³a. W opracowaniu tematu zosta³y wykorzystane teksty ród³owe dokumentów Urzêdu Nauczycielskiego Kocio³a, zw³aszcza wspomniana adhortacja Ewangelii nuntiandi, jak równie¿ dostêpne opracowania na ten temat: prace zbiorowe, komentarze do Ewangelii nuntiandi, artyku³y i prace z zakresu misjologii i eklezjologii. W ci¹gu historii ró¿nie okrelano dzia³alnoæ ewangelizacyjn¹ Kocio³a, ró¿ne jej czynnoci wysuwano na pierwsze miejsce. 162 Misjolodzy polscy Hubko Jana - Budzenie odpowiedzialnoci misyjnej jako zadanie pastoralne w wietle encykliki Redemptoris missio, Poznañ 1994, s. 90. Praca magisterska napisana pod kierunkiem ks. dr. Lecha Bilickiego Celem pracy jest udzielenie odpowiedzi, w oparciu o encyklikê Jana Paw³a II Redemptoris missio, na pytanie: czy budzenie odpowiedzialnoci misyjnej w wiecie, równie¿ w Kociele w Polsce, jest mo¿liwe, konieczne i uzasadnione, jako wa¿ne zadanie pastoralne. W pracy zosta³y zaakcentowane racje doktrynalne przemawiaj¹ce za koniecznoci¹ zaanga¿owania w dzie³o misyjne wszystkich cz³onków Ludu Bo¿ego. Refleksja teologiczna zosta³a wsparta spojrzeniem socjologicznym, opisuj¹cym sytuacjê wspó³czesnego wiata, który potrzebuje Ewangelii. Wskazano konkretne osoby i instytucje szczególnie odpowiedzialne za szerzenie Dobrej Nowiny. Omówiono metody i formy, którymi wed³ug Jana Paw³a II nale¿y pos³ugiwaæ siê, by Koció³ na nowo uwiadomi³ sobie odpowiedzialnoæ za szerzenie Królestwa Bo¿ego na ziemi zgodnie z nakazem Chrystusa (Mt 28, 19), i móg³ skutecznie dzia³aæ na rzecz misji Ad gentes. Jab³oñski Franciszek Odpowiedzialnoæ misyjna parafii w wietle Magisterium Vatikanum II, Gniezno 1989, s. 62. Praca magisterska napisana na seminarium naukowym z teologii pastoralnej w Prymasowskim Wy¿szym Seminarium Duchownym w Gnienie pod kierunkiem ks. dr. Tadeusza Makowskiego i przedstawiona na PWT Rozdzia³ pierwszy tej pracy zgodnie z treci¹ soborowego magisterium analizuje dwie nader istotne racje uzasadniaj¹ce odpowiedzialnoæ misyjn¹ parafii. Pierwsz¹ z nich mo¿na by nazwaæ eklezjologiczn¹, poniewa¿ odwo³uje siê do misyjnej natury Kocio³a, którego elementarn¹ cz¹stkê stanowi parafialna wspólnota. Druga racja ma natomiast oblicze bardziej pastoralne, ukazuje bowiem misyjn¹ s³u¿bê parafii, jako konsekwencjê prawid³owo rozumianej dzia³alnoci duszpasterskiej. Przy takich za³o¿eniach dotychczasowy marginalny i okazjonalny charakter zaanga¿owania misyjnego parafii wymaga radykalnej korektury. Powinno to znaleæ wyraz w umisyjnianiu podstawowych form parafialnej aktywnoci religijnej, a wiêc zarówno przepowiadania s³owa Bo¿ego, jak i duszpasterstwa liturgicznego. Ca³okszta³t problematyki zwi¹zanej z tym postulatem omawia rozdzia³ drugi. W rozdziale trzecim natomiast Autor przedstawi³ konkretne formy duchowej i materialnej pomocy parafii na rzecz misji, ze szczególnym uwzglêdnieniem odpowiedzialnoci za budzenie i rozwój powo³añ misjonarskich. Z uwagi na fakt, ¿e soborowe magisterium wprost ustosunkowuje siê do spraw bardziej ogólnych, ani¿eli parafialne duszpasterstwo, w pracy pos³u¿ono siê metod¹ naukowej analizy treci dokumentów Vaticanum II. Celem pracy jest uzasadnienie wagi odpowiedzialnoci misyjnej parafii oraz ukazanie mo¿liwoci konkretnych form jej wyrazu. Jab³oñski Franciszek Recepcja idei misyjnej w Polsce po Soborze Watykañskim II (19651995), UKSW 2001. Rozprawa doktorska z misjologii napisana na Katedrze Teologii Misji Wydzia³u Teologii UKSW pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka Celem rozprawy doktorskiej jest analiza przyjmowania idei misyjnej w Polsce po Soborze Watykañskim II, w latach 1965-1995. Punktem wyjcia analiz jest zakoñczenie Soboru Watykañskiego II, za punktem dojcia - rozpoczêcie przygotowañ do Jubileuszu Roku 2000, nakrelonego w Tertio millennio adveniente. G³ówny w¹tek tematu pracy sprowadza siê do odpowiedzi na pytania: w jaki sposób recepcja idei misyjnej odby³a siê w Kociele w Polsce w okresie posoborowym?; Jaki by³ stosunek Kocio³a w Polsce do misji i jakie Charakterystyka wybranych prac naukowych 163 konsekwencje niesie ze sob¹ zmodyfikowana rola Kocio³a partykularnego w posoborowym rozumieniu misji dla Kocio³a w Polsce? Przyjêcie idei misyjnej zosta³o ukazane na czterech p³aszczyznach. Pierwsz¹ z nich jest nauka teologów i misjologów polskich o misyjnej naturze Kocio³a, drug¹ jest struktura naukowa, kolejn¹ s¹ struktury duszpasterskie na szczeblu ogólnopolskim i diecezjalnym, a czwart¹ - praca zakonów i zgromadzeñ na rzecz misji, przygotowanie do wyjazdu na misje oraz analiza wyjazdów i pracy na misjach misjonarzy: kap³anów zakonnych, kap³anów diecezjalnych zwanych fideidonistami, braci i sióstr zakonnych oraz wieckich. Poprzez ukazanie recepcji idei misyjnej w tych p³aszczyznach realizuje siê cel podjêtej rozprawy. Jêczek Alojzy Problemy latynoamerykañskiej teologii wyzwolenia jako inspiracja do wspó³pracy w misji ad gentes, PAT 1999. Rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Jana Górskiego Praca doktorska podejmuje zagadnienie inspiracyjnej roli teologii wyzwolenia w procesie zaanga¿owania w misje ad gentes. Jako ród³a wykorzystano g³ównie literaturê niemieckojêzyczn¹. Systematyczne przybli¿enie teologii wyzwolenia i jej wp³ywu na zaanga¿owanie misyjne stanowi g³ównie o oryginalnoci pracy. Pos³u¿ono siê metod¹ analityczno-syntetyczn¹. Efektem pracy jest ukazanie nowych modeli i form pracy na rzecz misji, szczególnie dla Ameryki £aciñskiej, przybli¿enie tych form z obszaru Kocio³a w Niemczech. Dowiadczenia te s¹ wa¿ne dla przygotowania misjonarzy i animacji misyjnej w Polsce. Kluj Wojciech Teologia misji w nauczaniu Jana Paw³a II (1978-1998), UKSW 1999. Praca doktorska z misjologii napisana pod kierunkiem ks. dr hab. Antoniego Kurka Rozprawa doktorska stanowi opracowanie teologii misji, prezentowanej przez papie¿a Jana Paw³a II w jego nauczaniu z lat 1978-1998. Pierwszy rozdzia³ pracy wprowadza w kontekst wspó³czesnej problematyki teologiczno-misyjnej. Rozdzia³ drugi, trzeci, czwarty i pi¹ty ukazuj¹ podstawy dzia³alnoci misyjnej w perspektywie czterech zasadnicznych tematów: Prawdy o Bogu (rozdzia³ 2), Prawdy o cz³owieku (rozdzia³ 3), Prawdy eklezjologiczne (rozdzia³ 4), Teologiczne rozumienie innych religii (rozdzia³ 5). Dwa ostatnie rozdzia³y powiêcone s¹ misjologicznym perspektywom rozwoju teologii Królestwa Bo¿ego oraz pneumatologicznym podstawom misji. Oba te zagadnienia stanowi¹ szczególny wk³ad Jana Paw³a II do teologii misji. Wszystkie zagadnienia z drugiej i trzeciej czêci oraz czêciowo z pierwszej, przedstawione s¹ w oparciu o misyjne nauczanie Jana Paw³a II, w którym szczególne miejsce zajmuje encyklika Redemptoris missio. Knera Karol Dzia³alnoæ Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa w Polsce (1920-1975), Warszawa 1976, s. 115. Praca magisterska napisana w Akademii Teologii Katolickiej pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Józefa Mylowa i przy wspó³pracy ks. dr. W³adys³awa Kowalaka Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów: Powstanie i cel Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa, Organizacja i dzia³alnoæ Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa w Polsce w okresie miêdzywojennym oraz Formy dzia³alnoci Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa w Polsce w okresie powojennym. Rozprawa zawiera tak¿e aneks: has³a i referaty poszczególnych Sympozjów Kleryckich oraz bibliografiê. 164 Misjolodzy polscy Lachowicz El¿bieta Dzia³alnoæ Papieskiego Dzie³a Dzieciêctwa Misyjnego w Polsce (1857-1985), Warszawa 1987, s. 82. Praca magisterska z misjologii napisana na Wydziale Teologicznym ATK pod kierunkiem ks. dr. Antoniego Kurka W Polsce Papieskie Dzie³o Misyjne Dzieci ma ponad stuletni¹ tradycjê. Niemniej jednak w okresie powojennym nie by³o ono znane ogó³owi wiernych. Cel tej pracy stanowi³ zebranie róde³ i licznych opracowañ oraz sporz¹dzenie na tej podstawie syntezy ukazuj¹cej dorobek Papieskiego Dzie³a Dzieciêctwa Misyjnego w Polsce, od momentu jego za³o¿enia do roku 1985. Baz¹ ród³ow¹ s¹ dokumenty znajduj¹ce siê w archiwum PDMD w Warszawie oraz Roczniki w. Dzieciêctwa, zgromadzone przez Zgromadzenie w. Wincentego a Paulo w Krakowie. Wykorzystano tak¿e liczne opracowania oraz relacje pisemne osób odpowiedzialnych za rozwój Dzie³a Misyjnego Dzieci w Polsce powojennej. Praca podzielona jest na cztery rozdzia³y. Jako kryterium zastosowano u³o¿enie materia³u wed³ug okresów historycznych. By lepiej ukazaæ dzia³alnoæ Dzie³a w Polsce w rozdziale pierwszym przedstawiono genezê i zadania Papieskiego Dzie³a Dzieciêctwa Misyjnego. Drugi rozdzia³ ukazuje pocz¹tki Dzie³a w Polsce, trzeci omawia okres miêdzywojenny, ostatni za ukazuje rozwój Dzie³a w Polsce powojennej. Przy pisaniu pracy Autorka pos³u¿y³a siê metod¹ historyczn¹ i analityczno-syntetyczn¹. We wnioskach koñcz¹cych pracê wskaza³a, ¿e mimo dynamicznego rozwoju Dzie³a w ostatnim okresie, pozostaje jeszcze wiele do zrobienia w tym wzglêdzie. Najwa¿niejszym problemem jest uaktywnienie rodziców i katechetów, by ci stali siê animatorami Dzie³a w swoim rodowisku. Nierozwi¹zan¹ spraw¹ jest pozostawienie m³odzie¿y bez duchowej opieki, która po przekroczeniu odpowiedniego wieku przestaje byæ cz³onkami Dzie³a. W dalszym ci¹gu, mimo szczególnego zwrócenia uwagi na dzia³alnoæ wydawnicz¹, odczuwa siê ci¹g³y brak rodków technicznych do propagowania tego Dzie³a. Madejski Jaros³aw Biuletyn Misyjny, organ Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa w Polsce (1965-1972), Warszawa 1988, s. 167. Praca magisterska z misjologii napisana na Wydziale Teologicznym ATK pod kierunkiem ks. doc. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka Praca sk³ada siê z czterech rozdzia³ów: Papieska Unia Misyjna Duchowieñstwa w Polsce, Biuletyn Misyjny Organem PUMD-u, Zawartoæ Biuletynu Misyjnego, Spisy osobowo-rzeczowo-geograficzne. Równo dwadziecia lat od ukoñczenia II wojny wiatowej, Koció³ w Polsce czeka³ na pozwolenie wydawania w³asnego pisma misyjnego. Dopiero w roku 1965 ukaza³ siê pierwszy numer dwumiesiêcznika Biuletyn Misyjny, który jako organ prasowy Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa, podj¹³ aktualn¹ problematykê misyjn¹, zaistnia³¹ w Kociele po Soborze Watykañskim II. Biuletyn Misyjny, jako odrêbny periodyk, ukazywa³ siê w latach 1965-1972. Poszczególne zeszyty otrzymywa³y kolejne numery, od 1 do 38. Ka¿dy zeszyt posiada³ w³asn¹ numeracjê stronic. Biuletyn Misyjny by³ jedynym, ogólnopolskim czasopismem misyjnym w naszym kraju. Redakcja by³a wiadoma tej wy³¹cznoci. Jedynie na jej barkach spoczywa³a odpowiedzialnoæ za jakoæ informacji i zwi¹zanego z ni¹ kszta³towania postaw polskiego kleru i przysz³ych misjonarzy i misjonarek. Biuletyn Misyjny odegra³ wa¿n¹ rolê w przekazywaniu dokumentów, takich jak: wypowiedzi, uchwa³y, zarz¹dzenia papieskie oraz dokumenty Kongregacji Ewangelizacji Narodów na temat misji. Szczególn¹ rolê Biuletyn spe³nia³ w przekazywaniu listów polskich misjonarzy i misjonarek. Wed³ug Autora pracy, powstaj¹cy w trudnych warunkach i dysponuj¹cy s³abymi rodkami, Biuletyn Misyjny wype³ni³ swój wa¿ny i wieloraki obowi¹zek. Charakterystyka wybranych prac naukowych 165 Maziarka Janusz Charyzmatyczny dar powo³ania misyjnego w Kociele, Tarnów 1989, s. 69. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr. Antoniego Kmiecika w ramach umowy z Wydzia³em Teologicznym PAT Praca zawiera trzy rozdzia³y: W Duchu wiêtym Bóg bytuje, W Duchu wiêtym chrzecijanin ¿yje na sposób daru, W Duchu wiêtym Koció³ misyjny ¿yje na sposób daru. Sobór Watykañski II w dekrecie o dzia³alnoci misyjnej Kocio³a stwierdzi³, ¿e Koció³ z natury swej jest misyjny (DM2). Skoro dzia³alnoæ misyjna wynika z samej natury Kocio³a, to równie¿ powo³anie misyjne specyficzne, czyli misjonarskie, jest istotnym darem charyzmatycznym w Kociele. Autor pracy zaj¹³ siê powo³aniem misyjnym, jako powo³aniem specyficznym, ró¿ni¹cym siê od innych powo³añ w Kociele, uzdalniaj¹cym i prowadz¹cym powo³anego do pos³ugi misyjnej w dziele g³oszenia Ewangelii. W opracowaniu tematu pos³u¿ono siê metod¹ analityczno-syntetyczn¹, korzystaj¹c z dostêpnych pozycji ksi¹¿kowych i artyku³ów. Podstaw¹ tej analizy i syntezy teologicznej, by³y przede wszystkim dokumenty Urzêdu Nauczycielskiego Kocio³a: encyklika Jana Paw³a II Dominum et Vivificantem, Dekret o dzia³alnoci misyjnej Kocio³a, i Konstytucja Dogmatyczna o Kociele Soboru Watykañskiego II oraz inne dokumenty papieskie, np.: encyklika Fidei donum papie¿a Piusa XII, czy adhortacja apostolska Ewangelii nuntiandi Paw³a VI. Praca ta jest w pewnej mierze tylko zasygnalizowaniem wielu tematów do g³êbszego przestudiowania, tak w zakresie identyfikacji autentycznego powo³ania misyjnego, jak i relacji misjonarza do Kocio³a, który go posy³a i Kocio³a, w którym pracuje. Maziarka Mariusz Odrodzenie Papieskich Dzie³ Misyjnych w Polsce (1947-1993), Tarnów 1994, s. 117. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr. Antoniego Kmiecika w ramach agregacji do Wydzia³u Teologicznego PAT Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów. Pierwszy ukazuje dzia³alnoæ zwi¹zku misyjnego duchowieñstwa, jako jedynego w Polsce powojennej Papieskiego Dzie³a Misyjnego, które sta³o siê baz¹ dla odrodzenia siê pozosta³ych trzech Papieskich Dzie³ Misyjnych. Rozdzia³ drugi przedstawia proces odradzania siê Papieskich Dzie³ Misyjnych w cis³ej ³¹cznoci z Komisj¹ Misyjn¹ Episkopatu ds. Misji, dziêki instytucji Biura Misyjnego. W tym kontekcie przedstawiony zosta³ ca³okszta³t animacji misyjnej w ramach poszczególnych Papieskich Dzie³ Misyjnych: inicjatywy pastoralne, dzia³alnoæ wydawnicza, ofiarnoæ do roku 1990. Rozdzia³ trzeci obejmuje okres najnowszy usamodzielniania Papieskich Dzie³ Misyjnych, w którym przedstawione s¹ nie tylko zmiany strukturalno-organizacyjne, lecz równie¿ wa¿niejsze wydarzenia w dziedzinie animacji misyjnej, jak II Krajowy Kongres Misyjny i 150-lecie PDMD oraz rola Papieskich Dzie³ Misyjnych w ¿yciu II Synodu Plenarnego w Polsce. Do opracowania tematu wykorzystano g³ównie ród³a archiwalne, znajduj¹ce siê w Archiwum PDM w Warszawie i w Archiwum Kurii Diecezjalnej w P³ocku. Praca ukazuje proces odtwarzania dzia³alnoci Papieskich Dzie³ Misyjnych w Polsce po II wojnie wiatowej. Dzia³alnoæ ta nie jest bowiem czym nowym, lecz nawi¹zaniem do bogatego dziedzictwa okresu miêdzywojennego. Miotk Andrzej Das Missionsverständnis im historischen Wandel am Beispiel der Enzyklika Maximum illud, Philosophisch-Theologische Hochschule w Sankt Augustin k. Bonn, Rozumienie misji w historycznym procesie przemian na przyk³adzie encykliki Maximum illud, UKSW 2000, (nostryfikacja) 166 Misjolodzy polscy Celem pracy doktorskiej z historii misji jest naukowe przebadanie genezy, treci i oddzia³ywania encykliki Maximum illud Benedykta XV z 30 XI 1919 r. w dziejach rozwoju rozumienia misji. Praca ta uwzglêdnia przede wszystkim kontekst historyczny zarówno historii powszechnej, jak te¿ kocielnej w procesie kszta³towania siê myli misjologicznej. Rozprawa ta zosta³a oparta na ród³ach archiwalnych i na literaturze prawie wy³¹cznie obcojêzycznej. Szeroko uwzglêdnia siê problematykê misyjn¹ okresu I wojny wiatowej, jak i rezonans encykliki na polu misyjnym w okresie miêdzywojennym 1918-1939. Morawiec Bronis³aw Kardyna³ Guglielmo Massaja (1809-1889), prekursor wspó³czesnej misjologii, PAT 2000. Praca doktorska napisana pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Jana Górskiego Praca doktorska ukazuje Kardyna³a G. Massaja, misjonarza ludu Galla w Etiopii i zastosowane przez niego oryginalne metody misyjne: intensywn¹, ekstensywn¹ i katechetyczn¹. Metody mo¿na umiejscowiæ w problematyce inkulturacji i s¹ wyprzedzeniem nauki Soboru Watykañskiego II oraz nauczania Jana Paw³a II. Jako ród³o pracy wykorzystano Pamiêtniki i Listy Kardyna³a. Zastosowano metodê opisow¹ i analityczno-syntetyczn¹. Praca jest przybli¿eniem postaci Misjonarza, nieznanego w Polsce, oraz zastosowanych przez niego nowatorskich metod. Wnioski, do których doszed³ Autor, koncentruj¹ siê wokó³ postaci, opisu nowych metod i porównania ich z dorobkiem posoborowym. Morcinek Jan Program nowej ewangelizacji Ruchu Dzieci Maryi w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, PAT 2001. Praca doktorska napisana pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Jana Górskiego Praca doktorska ukazuje nowe wyzwania wynikaj¹ce z encykliki Redemptoris missio dla Ruchu Dzieci Maryi. Jest to szansa odnowy programu Ruchu i dostosowania go do nowej sytuacji. Badania ankietowe dostarczy³y wielu cennych informacji na temat wiadomoci misyjnej Ruchu. Praca sk³ada siê z czterech rozdzia³ów: I. Teologiczne uzasadnienie dzia³alnoci misyjnej Kocio³a; II. Ruch Dzieci Maryi; III. Cz³onkowie Ruchu w wietle badañ; IV. Nowa ewangelizacja szans¹ odnowy Ruchu. Wykorzystano materia³y ród³owe samego Ruchu oraz opracowania dotycz¹ce dzie³a misyjnego Kocio³a. Mroczek Danuta Specjalizacja Misjologii na Akademii Katolickiej w Warszawie (19691994), Warszawa 1996, s. 200. Praca magisterska napisana na ATK pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów. W pierwszym zosta³ uchwycony historyczny zarys kszta³towania siê specjalizacji misjologii. Autorka pracy opracowa³a biografiê za³o¿yciela, ks. doc. dr. hab. Feliksa Zap³aty. Nastêpnie ukaza³a historiê powstania misjologii. Przedstawi³a równie¿ wszystkie reformy i zmiany personalne, które dokona³y siê w latach 1969-1994. Drugi rozdzia³ pracy obejmuje dzia³alnoæ naukow¹ specjalizacji. Prezentuje sylwetki wyk³adowców, sympozja misjologiczne oraz publikacje zawieraj¹ce dzie³a zbiorowe i bibliografie pracowników etatowych. Spis pozycji bibliograficznych zosta³ opracowany na podstawie dostêpnych materia³ów oraz katalogów Biblioteki ATK, Biblioteki Narodowej i Biblioteki G³ównej miasta sto³ecznego Warszawy, a tak¿e Biblioteki Seminarium Duchownego Ksiê¿y Werbistów w Pieniê¿nie. Rozdzia³ trzeci powiêcony jest problematyce programu nauczania oraz zagadnieniom dotycz¹cym studentów i ko³a misyjnego. Autor- Charakterystyka wybranych prac naukowych 167 ka przedstawi³a i czêciowo porówna³a programy nauczania z trzech okresów: pocz¹tkowego, dalej z roku 1981 oraz z lat dziewiêædziesi¹tych. Zosta³y wymienione wszystkie profesury, habilitacje, doktoraty i magisteria uzyskane na specjalizacji misjologii. Utworzona w 1969 r. na Akademii Teologii Katolickiej specjalizacja misjologii wnios³a trwa³y wk³ad w umisyjnienie Kocio³a w Polsce. Wykszta³ci³a doæ liczn¹ grupê specjalistów tej dziedziny: 149 magistrów, 10 doktorów, 4 doktorów habilitowanych i 1 profesora. Niemiec Agnieszka Jan Pawe³ II na rzecz dialogu miêdzyreligijnego ze szczególnym odniesieniem do podró¿y misyjnych na kontynencie azjatyckim, Tarnów 1997, s. 97. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr. Krzysztofa Czermaka w Instytucie Teologicznym w Tarnowie, agregowanym do Wydzia³u Teologicznego PAT Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów: Dialog miêdzyreligijny w wietle wypowiedzi Jana Paw³a II, Koció³ w Azji a religie niechrzecijañskie, Podró¿e Jana Paw³a II okazj¹ do dialogu. Rozprawa ukazuje potrzebê i promocjê dialogu miêdzyreligijnego, jako integralnego elementu misji Kocio³a do narodów. Realizacja tego zadania zosta³a ukazana w odniesieniu do pos³ugi Jana Paw³a II, którego pozytywna postawa wobec religii niechrzecijañskich ukierunkowana jest na pragnienie dialogu z braæmi o innych przekonaniach religijnych. Praca koncentruje siê na podró¿ach Jana Paw³a II do Azji, gdzie zakorzenione s¹ wielkie religie wiata. W kontekcie spotkañ z wyznawcami tych religii w czasie podró¿y apostolskich, zw³aszcza do Azji, Papie¿ z now¹ moc¹ wydobywa pojêcie dialogu. Przypomina, ¿e jest on czêci¹ sk³adow¹ ewangelizacyjnej misji Kocio³a oraz rodkiem do wzajemnego poznania i ubogacenia. Szczególn¹ trosk¹ Jana Paw³a II s¹ tereny azjatyckie, gdzie dzia³alnoæ misyjna prowadzona od czasów apostolskich wyda³a stosunkowo najskromniejsze owoce. Najwiêkszym wiêc darem, jaki chrzecijanie mog¹ ofiarowaæ Azji, jest Chrystus. Powinnimy, wed³ug Papie¿a, wype³niaæ tê misjê na sposób Chrystusa, to jest poprzez dialog, wcielenie Chrystusa w kulturê Azji, poprzez pomoc ka¿demu cz³owiekowi. Niesyto Józef Dzia³alnoæ Ko³a Misyjnego Seminarium Duchownego Ojców Oblatów w Obrze, w latach 1948-1960, Poznañ 1985, s. 66. Praca magisterska napisana pod kierunkiem ks. dr. hab. Antoniego Kurka W roku akademickim 1984/1985, po bardzo d³ugiej przerwie, wznowi³o swoj¹ dzia³alnoæ Ko³o Misyjne im. ks. bp. E. de Mazenoda, przy Seminarium Duchownym Ojców Oblatów w Obrze. W zwi¹zku z tak d³ug¹ przerw¹, cz³onkowie napotkali wiele trudnoci w jego odbudowie, tym bardziej, ¿e czêsto zapatrzeni byli w przesz³oæ Ko³a, która s³ynê³a z jego prê¿nej dzia³alnoci. Wychodz¹c naprzeciw potrzebom cz³onków Ko³a Misyjnego, niniejsza praca ukazuje dzia³alnoæ Ko³a Misyjnego do chwili ograniczenia jego dzia³alnoci. Celem pracy jest wiêc przedstawienie dzia³alnoci Ko³a Misyjnego Seminarium Duchownego Ojców Oblatów w Obrze od roku 1948 do roku 1960. Ca³oæ rozprawy zosta³a podzielona na dwa rozdzia³y. Rozdzia³ pierwszy ukazuje powstanie Ko³a Misyjnego. Nakrelono w nim równie¿ t³o historyczne daj¹c obraz powstania Akademickiego Ruchu Misyjnego w Polsce, z którego bra³y pocz¹tek ko³a misyjne w seminariach duchownych. Przedstawiono te¿ struktury organizacyjne Ko³a i tematykê zebrañ, obejmuj¹c¹ lata 19481959. Ukazuj¹c problematykê misyjn¹ w wyg³oszonych referatach, Autor pracy zwróci³ uwagê na niektóre zagadnienia z tematyki misjologicznej: okrelenie dzia³alnoci misyjnej, 168 Misjolodzy polscy okrelenie celu i motywacji. Zaakcentowa³ równie¿ podmiot i przedmiot misji. Nawietlenie spojrzeñ kleryków na zagadnienia misyjne to zadanie rozdzia³u drugiego. Natomiast zakoñczenie jest prób¹ analizy treci referatów Ko³a Misyjnego. Ogórek Urszula Tubylcy w oczach misjonarzy polskich na podstawie prasy misyjnej, Wroc³aw 1997, s. 101. Praca magisterska napisana na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych UWr pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Marka Czapliñskiego Praca sk³ada siê z czterech rozdzia³ów: Polskie placówki misyjne w latach 1918-1939, Stereotyp tubylca, Miejscowe zwyczaje, Ewangelizacja tubylców i ich religijnoæ. G³ówn¹ podstawê ród³ow¹ stanowi czasopismo pt.: Misje Katolickie. Jest to ilustrowany miesiêcznik, który ukazywa³ siê od 1882 r. w Krakowie (od 1936 r. w Warszawie), a¿ do 1939 r. Autor pracy stwierdza, ¿e listy misjonarzy publikowane na ³amach prasy misyjnej, przybli¿a³y czytelnikom daleki, egzotyczny wiat i jego mieszkañców. Bez w¹tpienia relacje tego typu by³y w okresie XX-lecia miêdzywojennego znacz¹cym czynnikiem opiniotwórczym. Reasumuj¹c ca³oæ pracy dochodzimy do wniosku, ¿e w gronie polskich misjonarzy by³y jednostki o silnie zró¿nicowanych osobowociach. Niektórzy w du¿ym stopniu wpisywali siê w stereotyp XIX-wiecznego misjonarza, ale i nie brak takich, którzy starali siê iæ z duchem czasu. Peciak Micha³ Papieskie Dzie³o Rozkrzewiania Wiary w perspektywie witu nowej epoki misyjnej w Polsce, Tarnów 2000, s. 143. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr. Antoniego Kmiecika w Instytucie Teologicznym w Tarnowie, agregowanym do Wydzia³u Teologicznego PAT W sk³ad pracy wchodz¹ trzy rozdzia³y: Pocz¹tki i rozwój Papieskiego Dzie³a Rozkrzewiania Wiary, Papieskie Dzie³o Rozkrzewiania Wiary w Polsce, Encyklika Redemptoris missio i PDRW w Polsce. U progu Trzeciego Tysi¹clecia istnieje potrzeba przypomnienia historii i zas³ug tego Dzie³a w naszym kraju. Potrzeba ta jest uwarunkowana faktem, ¿e na skutek doæ d³ugiej przerwy w jego dzia³alnoci w Polsce (1939-1970), zosta³o ono praktycznie zapomniane. St¹d zrodzi³ siê temat niniejszej pracy. Autor ukazuje Papieskie Dzie³o Rozkrzewiania Wiary w tradycji Kocio³a powszechnego (I rozdzia³), w tradycji polskiej (II rozdzia³) oraz w nowej sytuacji wspó³czesnych czasów (III rozdzia³). Praca ta mo¿e staæ siê przyczynkiem do dalszych badañ nad praktycznymi implikacjami eklezjologii komunii w Kociele w Polsce. Radzik Jan Powo³anie i pos³annictwo misyjne ludzi wieckich w Kociele na podstawie Christifideles laici, Tarnów 1997, s. 92. Praca magisterska napisana na seminarium z misjologii pod kierunkiem ks. dr. Krzysztofa Czermaka w Instytucie Teologicznym w Tarnowie, agregowanym do Wydzia³u Teologicznego PAT Praca podzielona jest na trzy czêci. Rozdzia³ pierwszy przedstawia naukê Kocio³a o powo³aniu wieckich do odpowiedzialnoci za Koció³ w wiecie oraz o w³¹czeniu wieckich w dzia³alnoæ Kocio³a, która wyp³ywa z samego ich powo³ania chrzecijañskiego. Nastêpnie ukazane jest zadanie wiernego wieckiego w wietle synodu z 1987 r. Rozdzia³ drugi mówi o powo³aniu ka¿dego cz³owieka do wiêtoci, do powszechnego kap³añstwa, a przez to do dzia³alnoci misyjnej w diecezji i parafii. Trzeci rozdzia³ podaje konkretne Charakterystyka wybranych prac naukowych 169 przyk³ady postaci ludzi wieckich, którzy zarówno w ramach wspó³pracy misyjnej, jak i samej pracy misyjnej Ad gentes zrealizowali swoje chrzecijañskie powo³anie. Zamiarem niniejszej pracy jest ukazanie odpowiedzialnoci ludzi wieckich za ich powo³anie i pos³annictwo misyjne w Kociele. Temat ten jest wci¹¿ aktualny i ukazuje, jak wielkie znaczenie dla wysi³ku duszpasterskiego Kocio³a ma misyjna wiadomoæ i zaanga¿owanie wieckich. Godnym podkrelenia jest fakt, ¿e Papieskie Dzie³a Misyjne to ruch, który swoje pocz¹tki zawdziêcza ludziom wieckim, szczególnie Paulinie Jaricot oraz Joannie i Stefanii Bigard. To fakt wiele mówi¹cy i bêd¹cy wyzwaniem dla wszystkich wierz¹cych, szczególnie w kontekcie adhortacji Christifideles Laici, w której Papie¿ wzywa do odpowiedzialnoci za Koció³. Ruciñska Ewa Bogumi³a Udzia³ Archidiecezji Gnienieñskiej w misyjnym dziele Kocio³a, Gniezno 2000, s. 66. Praca dyplomowa napisana w Archidiecezjalnym Kolegium Katechetycznym na seminarium z misjologii pod kierunkiem ks. mgr. lic. Franciszka Jab³oñskiego Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów. W pierwszym przedstawiona zosta³a dzia³alnoæ duchowieñstwa i katechetów w ramach PUM oraz struktury animacyjne w diecezji. Drugi rozdzia³ omawia dzia³alnoæ PDM w diecezji. Zamieszczony jest dok³adny opis obchodów Tygodnia Misyjnego w poszczególnych latach, pocz¹wszy od 1966 r., jak równie¿ zwi¹zane z nimi nabo¿eñstwa misyjne. Autorka przedstawi³a tak¿e dzia³alnoæ PDMD, uwzglêdniaj¹c m.in. I Diecezjalny Kongres Misyjny Dzieci Archidiecezji Gnienieñskiej oraz dzia³alnoæ szkolnych i parafialnych Ognisk Misyjnych. W trzecim rozdziale opisane zosta³o Diecezjalne Dzie³o Misyjne i zwi¹zane z nim inicjatywy wspierania misjonarzy diecezjalnych, zarówno przez alumnów Ogniska Misyjnego Seminarium Duchownego, siostry zakonne, jak i osoby wieckie skupione w wiêtowojciechowej Rodzinie Misyjnej. Rzeszowski Wojciech Odnowa katechezy w wietle encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio, KUL 1999, s. 230. Praca doktorska napisana pod kierunkiem ks. dr. hab. Stanis³awa Kulpaczyñskiego Rozprawa doktorska dotyczy z³o¿onej problematyki odnowy katechetycznej w wietle ci¹gle aktualnego pos³ania misyjnego Kocio³a, ukazanego w encyklice Jana Paw³a II Redemptoris missio. Problem pracy okrela pytanie: jaki model katechezy jest dzi najbardziej potrzebny i oczekiwany oraz na ile dokonuj¹cy siê na naszych oczach proces odnowy katechetycznej realizuje i odpowiada na potrzeby Kocio³a, który z natury jest misyjny (DM2). Przedstawiony temat opracowany zosta³ w oparciu o tytu³ow¹ encyklikê, nauczanie Vaticanum II oraz posoborowe dokumenty pastoralne i katechetyczne. Problematykê pracy ujêto w czterech rozdzia³ach. Rozprawa ma charakter teoretyczny i opiera siê na analizie teologiczno-historycznej dokumentów oraz publikacji pastoralistów i katechetyków ostatnich dziesiêcioleci, których dorobek umieszczono w kontekcie wspó³czesnych przemian spo³eczno-kulturowych i bliskiego ju¿ trzeciego tysi¹clecia chrzecijañstwa. Podjêty temat pracy pozwoli³ zobaczyæ, ¿e najbardziej dzi przydatn¹ i skuteczn¹ metod¹ wychowania w wierze bêdzie model katechezy integralnej, realizuj¹cy zasadê wiernoci Bogu i cz³owiekowi. 170 Misjolodzy polscy Rzewicki Grzegorz Dzie³o misyjne Arcybiskupa Jerzego Ablewicza w Kociele tarnowskim, Tarnów 1994, s. 82. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr. Antoniego Kmiecika w Instytucie Teologicznym w Tarnowie, agregowanym do Wydzia³u Teologicznego PAT Pracê rozpoczyna ¿yciorys abp. Jerzego Ablewicza, po którym nastêpuj¹ trzy rozdzia³y: Otwarcie diecezji na dzia³alnoæ misyjn¹, Struktury wspó³pracy misyjnej oraz Teologiczno-pastoralna wizja Diecezjalnego Dzie³a Misyjnego w IV Synodzie Diecezji Tarnowskiej. Na koñcu pracy zosta³ umieszczony aneks. Celem tej rozprawy jest przedstawienie wk³adu abp. J. Ablewicza w dzie³o misyjne w Kociele tarnowskim. Jest to bowiem trwa³e dziedzictwo, które owocuje nadal w szerokim otwarciu diecezji na misje. Autor pos³u¿y³ siê dostêpnymi materia³ami ród³owymi. Bardzo pomocne w opracowaniu tematu stanowi³y wypowiedzi ankietowe i wiadectwa osób, które by³y bezporednio zwi¹zane z dzia³alnoci¹ misyjn¹ abp. Ablewicza: misjonarzy i bliskich wspó³pracowników Arcybiskupa w Tarnowie. Opracowanie tematu nie polega³o tylko na zwyk³ym zrelacjonowaniu chronologii wydarzeñ misyjnych w diecezji, ale jest prób¹ ich teologicznej kontekstualizacji w wietle IV Synodu Diecezji Tarnowskiej. Sieciech Jan Diecezjalne dzie³o misyjne w Kociele tarnowskim, Tarnów 1989, s. 77. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr. Antoniego Kmiecika w ramach umowy z Wydzia³em Teologicznym PAT Praca zawiera dwa rozdzia³y: Komunia i pos³anie w Kociele partykularnym oraz Diecezjalne dzie³o misyjne w s³u¿bie komunii i misji w Kociele. Zakoñczony w 1986 r. IV Synod Diecezji Tarnowskiej, który mia³ na celu konfrontacjê obrazu diecezji z obrazem Kocio³a powszechnego, opar³ siê przede wszystkim na soborowej eklezjologii komunii. Praca jest prób¹ ukazania dzie³a misyjnego diecezji tarnowskiej w kontekcie posoborowej eklezjologii komunii. Diecezjalne dzie³o misyjne jest w Kociele tarnowskim faktem nowym, wchodz¹cym dopiero w tradycje struktury duszpasterstwa. Dowiadczenie diecezji tarnowskiej w tym zakresie misji zosta³o porównane z posoborowym zaanga¿owaniem misyjnym Kocio³a we W³oszech. Skorupski Jan - Treci teologiczne w formularzach mszalnych o misjonarzach, UKSW 1999, s. 238 + antologia 285. Praca doktorska napisana pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Adama Duraka Celem rozprawy doktorskiej jest ukazanie bogactwa treci teologicznych w formularzach mszalnych o misjonarzach. W opracowaniu tematu korzystano z formularzy znajduj¹cych siê w Mszale Rzymskim dla diecezji polskich oraz lektur biblijnych znajduj¹cych siê w VI tomie lekcjonarza mszalnego. W studium pos³u¿ono siê metodami stosowanymi w hermeneutyce liturgii. Praca posiada cztery rozdzia³y. Rozpoczyna siê ukazaniem panoramy misyjnej dzia³alnoci Kocio³a. Poprzez analizê tekstów biblijnych i studium euchologijne wydobyte zosta³y bogate treci teologiczno-liturgiczne. Rozdzia³ IV, utworzony przy pomocy s³ownika wyra¿eñ teologiczno-liturgicznych, przedstawia g³ówne linie teologiczne wynikaj¹ce ze studium formularzy. W rozdziale tym ukazane zosta³y mo¿liwoci wykorzystania niniejszego studium, nie tylko w dzia³alnoci misyjnej, lecz tak¿e w dzia³alnoci katechetycznej, homiletycznej i duszpasterskiej. Charakterystyka wybranych prac naukowych 171 Sobol Andrzej Kap³an diecezjalny a misyjne pos³annictwo Kocio³a na podstawie Ad gentes, Fidei donum i Redemptoris missio, Tarnów 1996, s. 101. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr. Krzysztofa Czermaka w Instytucie Teologicznym w Tarnowie agregowanym do Wydzia³u Teologicznego PAT Ksiê¿a diecezjalni podejmuj¹cy pracê misyjn¹ s¹ symbolem jednoci w tej samej wierze i powszechnoci Kocio³a, stanowi¹ prawdziwy dar wiary jednego Kocio³a lokalnego na rzecz drugiego, którego wiara nie jest jeszcze umocniona i, który potrzebuje misyjnej pomocy z zewn¹trz. Uwzglêdniaj¹c wiêc przypomnienie Jana Paw³a II o dzia³alnoci misyjnej Kocio³a, zawarte w encyklice Redemptoris missio, Autor pracy jednoznacznie stwierdzi³, ¿e pos³uga prezbitera diecezjalnego jako misjonarza, nie jest tylko mo¿liwoci¹, ale specjaln¹ realizacj¹ kap³añskiego powo³ania. Stachura Zbigniew Dzia³alnoæ misyjna Kocio³a ze ród³a mi³oci, Tarnów 1993, s. 80. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii dogmatycznej pod kierunkiem ks. dr. Antoniego Kmiecika w ramach umowy z Wydzia³em Teologicznym PAT Praca zawiera trzy rozdzia³y: ród³o mi³oci, Mi³oæ trynitarna w zbawczych pos³aniach, Mi³oæ dusz¹ apostolstwa. Autor, oprócz literatury podstawowej, przedstawi³ tak¿e bogat¹ literaturê pomocnicz¹. Temat zosta³ opracowany przy pomocy metod analizy i syntezy teologicznej. Autor korzysta³ g³ównie z dokumentów misyjnych oraz wypowiedzi Urzêdu Nauczycielskiego Kocio³a i niektórych dzie³, prac, artyku³ów z zakresu eklezjologii, misjologii i duchowoci. Celem pracy jest ukazanie we wspó³czesnej eklezjologii komunii, trynitarnych, chrystologicznych oraz pneumatologicznych podstaw dzia³alnoci misyjnej i zwi¹zanej z ni¹ duchowoci. Przedstawiono motywacjê misji ad gentes oraz wyeksponowano aktualne cechy specyficznej duchowoci misyjnej. Strojek Ryszard Dzia³alnoæ misyjna obowi¹zkiem Kocio³a, Tarnów 1993, s. 82. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr. Antoniego Kmiecika w ramach umowy z Wydzia³em Teologicznym PAT Niniejsza praca jest prób¹ refleksji nad obowi¹zkiem misji ad gentes, które jak uczy Vatikanum II s¹ najwa¿niejsz¹ i najwiêtsz¹ spraw¹ Kocio³a (DM 29). Temat zosta³ opracowany w czterech rozdzia³ach. Pierwszy rozdzia³ ukazuje prze³omowe znaczenie nauki Soboru Watykañskiego II w dziedzinie misjologii i eklezjologii. W dalszej czêci opracowania nastêpuje pog³êbienie tej teologii w wietle posoborowego nauczania Kocio³a. Rozdzia³ drugi: Trynitarny wymiar misji, trzeci: Eklezjalny wymiar misji, czwarty: Eklezjologiczne uzasadnienie obowi¹zku misyjnego. W kontekcie trudnych do pogodzenia rzeczywistoci, tj. soborowej nauki o misyjnej naturze Kocio³a oraz nie daj¹cego siê ukryæ zastoju i os³abienia zaanga¿owania misyjnego liczba bowiem tych, którzy nie znaj¹ Chrystusa i nie nale¿¹ do Kocio³a, stale wzrasta, a od zakoñczenia Soboru niemal siê podwoi³a (RMis 31). Autor postawi³ sobie za cel pracy przypomnienie teologicznych podstaw misyjnej dzia³alnoci Kocio³a, ze szczególnym podkreleniem obowi¹zku misyjnego. W oparciu o ród³owe dokumenty Magisterium Kocio³a, Autor ukaza³ teologiczne podstawy misyjnego zaanga¿owania, a w ich wietle fakt, ¿e misje stanowi¹ w ¿yciu Kocio³a najwa¿niejsz¹ i najwiêtsz¹ prawdê. 172 Misjolodzy polscy Szopiñski Andrzej Formacja misyjna katolików wieckich w wietle posynodalnej adhortacji apostolskiej Ojca wiêtego Jana Paw³a II Christifideles laici, Warszawa 1992, s. 81. Praca magisterska napisana na seminarium misjologicznym pod kierunkiem ks. dr. hab. Antoniego Kurka Praca ta przedstawia w³aciwe przygotowanie wiernych do wspó³pracy z dzie³em misyjnym Kocio³a. Autor wykorzysta³ myli zawarte w Christifideles laici, przedstawi³ problem formacji misyjnej katolików wieckich, ukazuj¹c jej podstawy doktrynalne, a tak¿e pewne mo¿liwoci duszpasterskie. Pierwszy rozdzia³ jest czêci¹ czysto doktrynaln¹. Ukazuje nierozerwalnoæ d¹¿enia ku wiêtoci z dzia³alnoci¹ apostolsk¹. Wi¹¿e siê to cile z ¿yciem sakramentalnym i wynikaj¹cym st¹d uczestnictwem w funkcjach: kap³añskiej, profetycznej i królewskiej Chrystusa. W rozdziale drugim Autor zatrzymuje siê nad Kocio³em, jako t¹ wspólnot¹, na której ³onie rodzi siê misyjny zapa³, ale i w ramach której ma byæ on formowany, podtrzymywany i rozbudzany. Rozdzia³ ten porusza zatem zagadnienie odpowiedzialnoci ca³ego Kocio³a za formacjê misyjn¹, która zarazem winna obj¹æ wszystkie jego stany. Sprawdzianem owocnoci owej formacji jest chrzecijañskie wiadectwo, które mo¿e budziæ te¿ zapa³ ewangelizacyjny. Bior¹c pod uwagê fakt, ¿e wierni ¿yj¹ we wspólnotach diecezjalnej, parafialnej i domowej, w rozdziale trzecim zosta³y omówione podstawy i mo¿liwoci przeprowadzenia oraz prze¿ywania formacji apostolsko-misyjnej w ka¿dej z nich. Podstawowy udzia³ formacji misyjnej laikatu musz¹ mieæ te wspólnoty, w ramach których wierni bêd¹ wspó³pracowaæ z dzie³em misyjnym, a wiêc diecezje, parafie i rodziny. Wielk¹ pomoc dla realizowania przygotowania do wspó³pracy misyjnej powinny stanowiæ Papieskie Dzie³a Misyjne, które swe zakorzenienie maj¹ znaleæ tak w Kociele powszechnym i diecezjalnym, jak i w parafii. Urban Józef Wspó³praca diecezji z misjami wed³ug dokumentów papieskich (1926 1981), Warszawa 1982, s. 101. Praca magisterska z misjologii napisana na Wydziale Teologicznym ATK pod kierunkiem ks. doc. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka Praca ta sk³ada siê z trzech rozdzia³ów: Historia wspó³pracy, Formy wspó³pracy i Teologia wspó³pracy. Przedstawia ona naukê papie¿y o wspó³pracy diecezji z misjami, ukazuje konkretne formy tej wspó³pracy i jej teologiczn¹ motywacjê. Przedmiot analizy stanowi¹ oficjalne misyjne dokumenty papieskie opublikowane w Acta Apostolicae Sedes. Najczêciej s¹ to orêdzia pisane z okazji wiatowego Dnia Misyjnego, przemówienia do prze³o¿onych Papieskich Dzie³ Misyjnych, a tak¿e encykliki, listy apostolskie, motum proprio i adhortacje apostolskie. Dla uzyskania wiêkszej przejrzystoci omawianych form wspó³pracy, Autor pracy podzieli³ j¹ na wspó³pracê poredni¹ i bezporedni¹. Do wspó³pracy poredniej nale¿y budzenie wiadomoci misyjnej i troska o Papieskie Dzie³a Misyjne, za do wspó³pracy bezporedniej zaliczy³ wspó³pracê duchow¹, materialn¹ i personaln¹ z dzie³em misyjnym. Po dokonaniu przegl¹du papieskich dokumentów misyjnych z lat 1926-1981, mo¿na stwierdziæ, ¿e dokumenty te s¹ zarówno metodycznie, jak i treciowo zró¿nicowane, niemniej wiêkszoæ z nich zawiera wszystkie wymienione formy wspó³pracy diecezji z misjami. Charakterystyka wybranych prac naukowych 173 Wardal Sylwana Kalina Rodzina w tradycyjnych strukturach spo³eczno-religijnych w Papui Nowej Gwinei, UKSW 2003, s. 168. Praca z misjologii napisana pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka Praca doktorska o charakterze religioznawczo-misjologicznym podjmuje jeden z centralnych problemów ewangelizacji misyjnej, jakim jest rodzina. Niniejsze opracowanie koncentruje swoj¹ uwagê na rodzinie w rodowisku spo³eczno-religijnym Papui Nowej Gwinei. Ze wzglêdu na brak w polskiej literaturze religioznawczo-misjologicznej ca³ociowego opracowania problematyki rodziny w tym regionie wiata, praca jest aktualna zarówno dla religioznawstwa i misjologii, jak i dla samej praktycznej dzia³alnoci misyjnej. Autorka systematycznie i metodologicznie poprawnie przedstawia problemy ³¹cz¹ce siê z tradycyjn¹ rodzin¹ spo³eczeñstw pierwotnych na Nowej Gwinei, tworz¹c niemal w sposób podrêcznikowy syntezê wiedzy o rodzinie w tym rejonie wiata i podaj¹c konkretne sugestie mog¹ce mieæ zastosowanie w praktycznej ewangelizacji misyjnej. Autorka podjê³a trudny i ma³o zbadany temat, podda³a go wielorakiej analizie i systematyzacji. Wojda Tadeusz Nurty teologii misji z Münster i Louvain. Promotorem pracy by³ ks. prof. zw. dr Adam Wolanin, Papieski Uniwersytet Gregorianum, 1989, nostryfikacja na UKSW W pracy podjêto analizê dwóch szkó³ misjologii katolickiej, które da³y pocz¹tek badaniom naukowym nad misjami. Pierwsza ze szkó³, która powsta³a na gruncie niemieckim w 1911 r., rozwinê³a siê w Münster, natomiast druga w rodowisku uniwersyteckim Louvain, w Belgii. Studium podjête nad tematem pozwoli³o na uwypuklenie cech charakterystycznych dla obu szkó³, które stanowi³y jednoczenie o zasadniczym profilu ka¿dej z nich. W przypadku misjologii z Münster, wszystko zmierza³o ku nawróceniu (conversio), podczas gdy Louvain optowa³o za zak³adaniem Kocio³a (plantatio Ecclesiae). Wspomniane charakterystyki teologii misji obu szkó³ zosta³y nastêpnie porównane z katolick¹ doktryn¹ misji, wyra¿on¹ g³ównie w Dekrecie soborowym Ad gentes, a nastêpnie w adhortacji apostolskiej Evangelii nuntiandi, które wówczas by³y podstawowymi dokumentami Kocio³a na podjêty temat. Odniesienie wspomnianych szkó³ misjologii do wspó³czesnej teologii misji pozwoli³o ukazaæ ich aktualnoæ w dzisiejszej teologii misji. Zaborowska Kanizja Leokadia Udzia³ Sióstr El¿bietanek w dziele ewangelizacyjnym w wietle dokumentów z IV Konferencji Ogólnej Episkopatu Ameryki £aciñskiej Santo Domingo, Kraków 2001, s. 140. Praca licencjacka napisana na seminarium z misjologii pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Jana Górskiego W pracy tej, pos³uguj¹c siê metod¹ analityczno-syntetyczn¹, Autorka podjê³a próbê ukazania wk³adu zgromadzenia Sióstr w. El¿biety w dzie³o ewangelizacji, pocz¹tkowo poprzez wspó³pracê duchow¹, pomoc materialn¹, a¿ do bezporedniego zaanga¿owania siê w ci¹gle aktualne zadanie g³oszenia Orêdzia Jezusa Chrystusa na kontynencie latynoamerykañskim w Brazylii. Podstawowym celem pracy, sk³adaj¹cej siê z trzech rozdzia³ów, jest podkrelenie, ¿e udzia³ Zgromadzenia w misji Kocio³a jest obowi¹zkiem wynikaj¹cym przede wszystkim z przynale¿noci do Kocio³a katolickiego, a tak¿e z charyzmatu tej¿e wspólnoty zakonnej. Misja Sióstr El¿bietanek w Brazylii to s³u¿ba Chrystusowi, którego spotykamy w ubogich, g³odnych, chorych, przeladowanych, odrzuconych i zepchniêtych na margines ¿ycia. Rozdzia³ pierwszy zatytu³owany: Charyzmat Zgromadzenia Sióstr w. El¿biety a misje, ukazuje, jak na przestrzeni lat Siostry w³¹czy³y siê w dzie³o misyjne Ko- 174 Misjolodzy polscy cio³a. W drugim rozdziale zosta³y przybli¿one g³ówne problemy poruszone na IV Konferencji Ogólnej Episkopatu Ameryki £aciñskiej w Santo Domingo, w aspekcie pracy misyjnej osób konsekrowanych w Nowym wiecie. Trzeci rozdzia³ podejmuje dziesiêcioletni¹ pos³ugê misyjn¹ Sióstr El¿bietanek w Brazylii oraz praktyczne próby zastosowania postulatów IV Konferencji CELAM w pracy ewangelizacyjnej. Podstawowym ród³em niniejszej pracy jest Biuletyn Sióstr w. El¿biety wydawany w Rzymie. Wykorzystane zosta³y tak¿e artyku³y mówi¹ce o ich pracy misyjnej, jakie ukaza³y siê w czasopismach katolickich. Zakoñczenie Grupê polskich misjologów stanowi¹ przede wszystkim absolwenci Specjalizacji Misjologii UKSW (dawniejszej ATK). To oni stali siê zacz¹tkiem rozwoju myli misjologicznej w Polsce. Do najbardziej zas³u¿onych i aktywnych zaliczyæ nale¿y: ks. Feliksa Zap³atê, twórcê Specjalizacji Misjologii, ks. W³adys³awa Kowalaka SVD, kontynuatora jego dzie³a i aktualnie jedynego w Polsce profesora zwyczajnego z tej dziedziny nauki, ks. Antoniego Kurka OMI, ks. Jana Górskiego oraz ks. Jaros³awa Ró¿añskiego OMI. Wielu absolwentów ukoñczy³o misjologiê z tytu³em doktora, licencjata lub magistra misjologii. Do grona specjalistów z tej dziedziny do³¹czyli tak¿e ci, którzy studiowali misjologiê na Papieskim Uniwersytecie Urbanianum i Gregorianum w Rzymie. Studenci w Polsce maj¹ mo¿liwoæ uczêszczania na wyk³ady z misjologii tak¿e na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, na Uniwersytecie l¹skim w Katowicach, Uniwersytecie Warmiñsko-Mazurskim w Olsztynie, Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytecie Szczeciñskim oraz na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Jednak w dalszym ci¹gu jedyn¹ uczelni¹, w której s¹ piêcioletnie studia misjologiczne jest Specjalizacja Misjologii na UKSW. Niniejszy Informator o polskich misjologach zaprezentowa³ wk³ad misjologii na UKSW oraz wydoby³ na wiat³o dzienne prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej, które powsta³y na innych uczelniach w Polsce i za granic¹. Z pewnoci¹ nie jest to ca³y zbiór informacji o misjologach i pracach na temat misji. Ide¹ tej publikacji by³o swoiste przetarcie szlaków, aby w przysz³oci dotrzeæ do ca³ego dorobku misjologicznego, umo¿liwienie wzajemnego poznania siê oraz pewnego rodzaju mobilizacja do wiêkszej konsolidacji rodowiska misjologicznego. Informator ten jest tak¿e zaproszeniem misjologów polskich do wspólnych dzia³añ, poszukiwañ i sprostania wyzwaniom misjologicznym na pocz¹tku XXI wieku. Zaprezentowany dorobek pracy misjologów, którzy podejmuj¹ prace naukowe w Polsce i na ca³ym wiecie, ukaza³, ¿e polscy misjologowie permanentnie (chocia¿ nie tak spektakularnie) realizuj¹ uchwa³y II Soboru Watykañskiego, naukê posoborowych dokumentów Kocio³a dotycz¹cych misyjnej dzia³alnoci Kocio³a, a szczególnie naukê papie¿a Jana Paw³a II. Zadaniem na przysz³oæ jest podjêcie konkretniejszych kroków nad powo³aniem i zarejestrowaniem Stowarzyszenia Misjologów Polskich, organizowanie wspólnych sympozjów misjologicznych dla ca³ej Polski w ró¿nych jej orodkach oraz opracowanie Breviarium Missionum, którego ostatnie wydanie pochodzi z roku 1979. W obecnym czasie, po odejciu do Pana papie¿a Jana Paw³a II, wydaje siê rzecz¹ konieczn¹ opracowanie dokumentów i wypowiedzi na tematy misji, które zosta³y wydane za czasów Jego pontyfikatu. Zusammenfasung Seit der Abschließung des Zweiten Vatikanischen Konzils sind bereits 40 Jahre vergangen. Dieses Konzil brachte ein neues Licht für die Missionssendung der Kirche mit sich. In diesen vierzig Jahren (1965-2005) fand eine missiologische Reflexion statt, die vor allem die folgenden Themen umfasste: Verbreitung des Glaubens, Verkündigung des Evangeliums und Gründung der Kirche in den unchristlichen Völkern, theologische Begründung der missionarischen Tätigkeit der Kirche und ihre geschichtliche Entwicklung. Ein weiteres Ereignis, das einer Würdigung bedarf, ist das 35-Jubileum der Gründung des missiologischen Lehrstuhls an der Kardinal Stefan Wyszynski Universität in Warschau (UKSW). Nach vielen Bemühungen und durch großes Engagement vielen Menschen wurde im Jahr 1969 an der damaligen Akademie der Katholischen Theologie (ATK) der erste in Polen und zugleich der erste in Ost-Mitteleuropa Lehrstuhl für Missiologie eröffnet. Der Gründer dieses Lehrstuhles war Doz. Feliks Zaplata SVD (1914-1982). Die meisten heutigen polnischen Missiologen absolvierten das Studium für Missiologie an der UKSW (oder früher ATK). Sie sind die Pionieren der Entstehung und Entwicklung der Missiologie in Polen. Zu den bekanntesten und berühmtesten gehören: Doz. Feliks Zap³ata und sein Nachfolger Prof. W³adys³aw Kowalak SVD (zur Zeit der einzige ordentlicher Professor für Missiologie in Polen) Dr. hab. Antoni Kurek OMI, Dr. hab. Jan Górski und Dr. hab. Jaros³aw Ró¿añski OMI. An der UKSW absolvierten das Missiologiestudium mit einem Doktor- und Magistertitel bzw. mit einem Lyzenziat für Missiologie auch zahlreiche andere Personen. Zu den polnischen Missiologen gehören auch Absolventen der Päpstlichen Universitäten Urbanianum und Gregorianum in Rom. Dieses missiologische, wissenschaftliche Spektrum soll noch durch die Publikationen zu missiologischen Themen, die an anderen Hochschulen und Fakultäten entstanden ergänzt werden. Nach der Sammlung der Informationen über diese wissenschaftlichen Publikationen und Arbeiten aus dem Bereich der Missiologie und Religionswissenschaft ist eine Datenbank mit den 897 Titeln entstanden. Sie umfasst: Habilitationsarbeiten, Doktorarbeiten, Lizenziatarbeiten, Magister-Lizenziatarbeiten, Magisterarbeiten und Diplomarbeiten. Folgende Themenbereiche werden in diesen Publikationen meistens angesprochen: zur Theologie der Missio (242), über die missionarische Tätigkeit der Kirche in Afrika (161), aus dem Bereich der Religionswissenschaft (155), über die missionarische Tätigkeit der Kirche in Polen (119). Die meisten Arbeiten begleiteten die folgenden Professoren: W³adys³aw Kowalak (106 Arbeiten, 20%), Antoni Kurek (64, 12%), Henryk Zimoñ (54, 11%), Jan Górski (53, 10%) und Feliks Zap³ata (49, 10%). 178 Misjolodzy polscy Das dargestellte wissenschaftliche Werk der polnischen Missiologen, die ihre wissenschaftliche Tätigkeit in Polen und in der ganzen Welt realisieren zeigte, dass sie permanent (obwohl nicht spektakulär) die Beschlüsse des Zweiten Vatikanischen Konzils, die nachkonziliare Lehre der Kirchendokumente über die Missionssendung der Kirche und vor allem die Lehre des Papstes Johannes Paul des II in ihrer wissenschaftlichen Tätigkeit verwirklichen. Die vorliegende Publikation soll den Weg ebnen, damit es in Zukunft möglich wird, das ganze Werk der wissenschaftlichen Tätigkeit der polnischen Missiologen zu präsentieren und sich einender besser kennen zu lernen wie auch die Arbeit verschiedener missiologischer Kreisen und Einrichtungen zu festigen. Sie möchte auch alle polnischen Missiologen zu gemeinsamen Initiativen und wissenschaftlichen Forschungen einladen, dass sie die missiologischen Anforderungen der Anfänge des XXI Jahrhunderts bewältigen können. Bibliografia Opracowania: Andrzejak A., U pocz¹tku ruchu misyjnego w Polsce. Bp Kazimierz Kowalski (18961972), Poznañ 1993. Górski J., Ma³y s³ownik misjologiczny, Katowice 2001. Grabowska M. (red.), Prace dyplomowe o tematyce misyjnej na ATK, Warszawa 1986. Jab³oñski F., Recepcja idei misyjnej w Polsce, Kraków 2003. Katalog prac dyplomowych wy¿szych uczelni katolickich w Polsce (1987-1995) cz. II Lublin 2000. Kultura teologiczna Seminarium Duchownego w Kielcach 1727-2002, Kielce 2002. Miotk A. (red.), Misjologia XXI wieku. Materia³y i Studia Ksiê¿y Werbistów Nr LXXII, Warszawa 2004. Mroczek D., Specjalizacja misjologii na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (1969-1994), Warszawa 1996. AATK (mps). Pawlik J. (red.), W trosce o g³oszenie Ewangelii, Materia³y i Studia Ksiê¿y Werbistów Nr 71, Warszawa 2002. Prymasowski Instytut Kultury Chrzecijañskiej im. Stefana Kardyna³a Wyszyñskiego w Bydgoszczy 1982-1997, Bydgoszcz 1997. Studnik M. (red.), Bibliografia publikacji polskich werbistów za lata 1945-1996, Materia³y i Studia Ksiê¿y Werbistów Nr 44, Warszawa 1998. liwka E. (red.), Misyjny wymiar Kocio³a katolickiego w Polsce (1945-1986), Pieniê¿no 1992. Tyszkiewicz T. (opr.), Czterdziestolecie Klubu Inteligencji Katolickiej w Poznaniu 19571997, Poznañ 1999. Walerowski J., Feliks Zap³ata SVD (1914-1982). Der Beitrag zur Missionswissenschaft in Polen, Sankt Augustin 1994, (mps). Waligórski M., Struktury naukowe zaanga¿owane w s³u¿bê animacji misyjnej Ludu Bo¿ego w Polsce, Gniezno 1999, AKKG (mps). Wyczawski H. E. (red.), XX lat Akademii Teologii Katolickiej. Ksiêga Pami¹tkowa (19541974), Warszawa 1976. Zap³ata F., Koció³ katolicki w Indiach. Problem jego dialogu z hinduizmem, Warszawa 1972. 180 Misjolodzy polscy Internet (1 III 1 IV 2005): Uczelnie: http://ktk.uwb.edu.pl http://uniwerki.webpark.pl http://www.amu.edu.pl http://www.bobolanum.edu.pl http://www.kul.lublin.pl http://www.pat.krakow.pl http://www.pft.wroc.pl http://www.philtheol-augustin.de http://www.pwtw.mkw.pl http://www.seminarium.salwatorianie.pl http://www.ucbcba.edu.bo http://www.uksw.edu.pl http://www.umk.pl http://www.uni.opole.pl http://www.uni.wroc.pl http://www.unigre.it http://www.univ.szczecin.pl http://www.urbaniana.edu/it http://www.us.szc.pl http://www.uw.edu.pl http://www.uwm.edu.pl http://www.wsd.tarnow.pl Bazy danych: http://www.fides.org.pl http://nauka-polska.pl http://www.biblioteka.uksw.edu.pl http://www.hosianum.home.pl/bibliot.htm http://www.urbaniana.edu/biblio/it http://www.sma.pl/pl/autor.html http://150.254.193.77/thfac/p/badania/dr_pwt.html http://www.misjologia.uksw.edu.pl Skorowidz autorów prac naukowych Abramczuk A. ....................................... 106 Adamczyk M. ....................................... 138 Adamski J. ............................................ 144 Adi Gun. Vinsensius ............................. 133 Afewu S. ............................................... 131 Agnieszczak K. ..................................... 144 Andrzejak A. ............................... 35,53,138 Antoniewicz D. ..................................... 119 Antonik R. ............................................. 144 Arak M. ................................................. 131 Askelovic A. ......................................... 137 At³as T. .................................................. 119 Awuku A. .............................................. 119 Bacowski A. .......................................... 131 Bajorski A. ............................................ 128 Bajowski J. .......................... 35,57,128,155 Bakalarz A. .............................. 36, 106,138 Baliszewski G. ...................................... 138 Ba³dyga K. ............................................ 138 Ba³dysiak E. .......................................... 131 Banachomska W. .................................. 144 Banacki K. ............................................ 144 Banaszek A. .......................................... 106 Banaszek B. .......................................... 106 Bañdur B. .............................................. 106 Bar J. ..................................................... 138 Baran M. ............................................... 138 Barankiewicz T. .................................... 106 Baranowska W. ..................................... 106 Barañski R. ........................................... 138 Barbraj L. .............................................. 106 Barczyk P. ............................................. 138 Barszcz A. ............................................. 151 Bartyzo³ A. ............................................ 119 Becza³a P. .............................................. 106 Bednarczyk M. ...................................... 119 Bednarek D. .......................................... 131 Bednarz J. ...................................... 138,156 Behrendt F. ............................................ 119 Bejger A. .............................. 36,58,119,120 Bejnarowicz M. .................................... 139 Berek B. ................................................ 133 Berek M. ............................................... 144 Berkowicz P. ......................................... 107 Bernhard D. .......................................... 144 Bêben W. ............................. 36,58,131,132 Bêbenek Z. ............................................ 133 Bia³ek K. ............................................... 107 Biega³a T. .............................................. 120 Bielak W. .............................................. 139 Bielec R. ............................................... 144 Bieñkowski K. ..................... 37,60,128,134 Biernacka B. ......................................... 107 Bodusz G. ............................................. 107 Bogdañska K. ........................................ 120 Bogucka E. ............................................ 120 Bogu T. ................................................ 144 Boretto A. ............................................. 134 Borowski A. .......................................... 144 Borysiak M. .......................................... 107 Bradtke S. ............................................. 139 Bralewska E. .................................. 107,156 Brawañski R. ......................................... 139 Brzeciñski M. ...................................... 144 Brzeziñski I. .......................................... 107 Brzêcka A. ............................................ 145 Brzêcka B. ............................................ 107 Brzêk P. ................................................. 145 182 Misjolodzy polscy Brzozowska D. ...................................... 120 Brzozowski J. .............................. 37,60,128 Budny A. ............................................... 145 Budzanowski A. .................................... 107 Bujwid K. .............................................. 145 Bulicz A. ............................................... 107 Bu³kowska E. ........................................ 107 Burzawa W. ................................. 38,61,132 Burzyca T. ............................................. 120 Bussold P. ............................................. 145 Byczuk P. .............................................. 139 Byliñska M. .......................................... 145 Bystra A. ........................................ 107,157 Bziom K.T. ........................................... 107 Cejnóg W. ............................................. 120 Chabraszewski D. ................................. 139 Che³miniak M. ............................... 107,157 Chilmon A. .................................... 107,157 Chlasta A. ............................................. 134 Chludziñska S. ...................................... 145 Chmiel E. .............................................. 107 Chmist D. .............................................. 151 Cho³yk H. ...................... 38,61,107,108,158 Chwaszcza A. ....................................... 108 Chwistek Z. ........................................... 108 Cichy J. ................................................. 108 Ciecierski J. .......................................... 108 Cielak B. .............................................. 120 Cio³ek B. ............................................... 145 Ciululko G. ........................................... 120 Ciuraszkiewicz M. ................................ 108 Coghen A. ............................................. 145 Cozza P. ................................................ 120 Cytrynowicz S. ...................................... 108 Czajkowski M. ............................ 38,61,108 Czapla B. .............................................. 134 Czarkowska M. ..................................... 108 Czeczko A. ............................................ 108 Czermak K. ................................. 39,62,108 Czerska B. ............................................. 152 Czub A. ................................... 120,145,158 Czy¿ycki M. .......................................... 108 Dajczer T. ............................................. 145 Dampc I. ............................................... 108 Davor K. ............................................... 137 D¹browska J. ........................................ 128 Dewor G. .............................................. 145 Ditrich J ................................................ 108 D³ugosz M. ................................. 39,63,132 Dobros³awska E. ................................... 132 Dobrowolski J. ...................................... 145 Dobrzyñski W. ...................................... 139 Dolata L. ........................................ 108,159 Dolny J. ................................................. 134 Domaga³a D. ......................................... 132 Domañski K. ......................................... 128 Dominiak J. ........................................... 134 Donnerstag M. ...................................... 145 Dopart A. .............................................. 108 Doro¿yñski K. ....................................... 108 Drozd M. .............................................. 139 Drybulska A. ......................................... 139 Drz¹szcz W. .......................................... 134 Dubas J. ................................................ 108 Dudar W. ............................................... 139 Dudek E. ............................................... 152 Dudik A. ............................................... 137 Duplicka M. .......................................... 145 Durajczyk T. ......................................... 128 Durkiewicz M. ...................................... 139 Dworak C. ...................................... 139,159 Dzido E. ................................................ 139 Dziepak J. ............................................. 137 Dziuba E. .............................................. 109 Dziurd M. ............................................ 120 Dziwoki S. ............................................ 145 Fac K. ................................................... 139 F¹s L. ................................... 39,63,128,145 Feofanov M........................................... 152 Filipek R. .............................................. 145 Filipowicz R. ........................................ 120 Firlej W. ................................................ 145 Florczyk P. ............................................ 109 Fojcik B. ............................................... 109 Fórmanowski E. .................................... 145 Furman J. .............................................. 120 Furman M. ............................................ 152 Furtak R. ............................................... 145 Fyda S. .................................................. 109 Gajcy B. ................................................ 128 Skorowidz autorów prac naukowych Gajda J. ................................................... 40 Ga³czyñski D. ....................................... 109 Ga³uzja K. ............................................. 120 Garbarz R. ............................................. 134 Garbieñ B. ............................................. 120 Gawêcka A. ........................................... 146 Gawlik J. ............................................... 139 Gaw³owska B. ....................................... 109 Gawrylak R. .......................................... 134 G¹sior S. ............................................... 109 G¹ska H. ............................................... 146 Gembarowska K. .................................. 146 Gergont K. ............................................ 120 Ghus B. ................................................. 121 Gil A. .................................................... 146 G³adkowski M. ..................................... 121 G³¹b B. .................................................. 146 G³êbocki Z. ........................................... 128 Gniadek J. ............................................. 121 Golec A. ......................................... 139,160 Golla G. ................................................ 146 Golonka J. ...................................... 109,160 Go³ek H. ........................................ 109,160 Go³êbiowski P. ...................................... 152 Góral W. ................................................ 134 Górny M. .............................................. 109 Górska I. ............................................... 139 Górska A. .............................................. 139 Górski J. ............................... 40,64,109,161 Górski M. .............................................. 109 Górski W. .............................................. 121 Grabiec A. ............................................. 146 Grabiec K. ............................................. 134 Grabowska M. ...................................... 134 Grabowski K. ........................................ 121 Grecki A. .............................................. 129 Grieger W. ............................................ 121 Grnyo M. .............................................. 121 Grodzieñska P. ...................................... 109 Grod S. ................................................ 121 Grolik B. ............................................... 109 Gruszka J. ............................................. 132 Grych A. ............................................... 109 Gryk W. ................................................. 121 Gryz G. ................................................. 109 183 Grzech M. ............................................. 121 Grzegorczyk M. .................................... 146 Grzempa A. ........................................... 121 Grzybowski G. ...................................... 146 Grzyka T. ............................................. 139 Gucwa M. ...................................... 109,161 Hajduk R. .............................................. 121 Hajzler H. ............................................. 134 Halasz G. .............................................. 139 Halemba A. ................................. 41,67,121 Handziuk P. ........................................... 121 Hendel Z. .............................................. 110 Hendzel Z. ............................................ 110 Heyka K. ............................................... 146 Hoppe R. ............................................... 121 Horowski J. ........................................... 129 Howadek Z. .......................................... 146 Hubko J. ......................................... 110,162 Huf A. ................................................... 110 Husak W. ............................................... 146 Husakiewicz B. ..................................... 137 Ignarski A. ............................................ 146 Imach M. ............................................... 129 Jab³oñski F. .......................... 42,67,140,162 Jab³uszewska A. .................................... 146 Jackowski R. ......................................... 121 Jacyszyn E. ........................................... 146 Jagodziñski J. ........................................ 146 Jakubczyk A. ......................................... 146 Jakubiec S. ............................................ 121 Jakubowski M. ...................................... 129 Ja³yñski J. .............................................. 110 Janowski R. ........................................... 121 Janus-Nowak I. ..................................... 110 Jarczyk J. .............................................. 140 Jarek £. ................................................. 121 Jaroæ-Korneluk D. ................................ 110 Jasiñska R. ............................................ 110 Jasiñski A. ............................................. 110 Jasiñski S. ............................................. 110 Jastrzêbski S. ........................................ 132 Jaszczuk R. ........................................... 129 Jaworowski R. ....................................... 110 Jaworski J. ............................................ 132 Jedliñska J. ............................................ 140 184 Misjolodzy polscy Jeleñ J. .................................................. 140 Jezierska M. .......................................... 122 Je¿ A. .................................................... 110 Je¿owski M. .......................................... 110 Jêczek A. ................................... 42,129,163 Jêdrzejczyk Z. ....................................... 146 Jówiak S. ............................................. 134 Kacprzak M. ......................................... 110 Kaczalska T. .......................................... 134 Kaczorowski P. ..................................... 122 Kadecki T. ............................................. 122 Kad³ubowska I. ................................ 42,122 Kaleta A. ............................................... 110 Kaleta M. .............................................. 110 Ka³u¿a C. .............................................. 146 Kamiñska H. ......................................... 146 Kamiñski M. ......................................... 140 Kamiñski W. ......................................... 132 Kania T. ................................................ 122 Kania W. ............................................... 147 Kaniewski K. ........................................ 152 Kapusta F. ............................................. 110 Kapucik F. ........................................... 122 Kapuciñski A. ...................................... 110 Kara H. ................................................ 147 Karczewska J. ....................................... 122 Karczewska M. ..................................... 110 Karny M. ............................................... 111 Karp H. ................................................. 147 Karubin R. ............................................ 122 Karwot M. ............................................. 122 Kasprzak S. ........................................... 111 Kazimierski D. ...................................... 129 K¹cka J. ................................................ 122 Kêdyna A. ............................................. 111 Kêdziorek K. ......................................... 111 Kêpiñski J. .................................. 43,71,140 Kêszycki P. ............................................ 111 Kiedrowicz J. ........................................ 140 Kie¿el B. ............................................... 129 Kilar K. ................................................. 111 Kiljañska M. ......................................... 111 Kiwak J. ................................................ 147 Klepacka A. .......................................... 134 Klimaszewska J. ................................... 147 Klimek A. ............................................. 147 Klimosz F. ............................................. 152 Klimurczyk J. ........................................ 134 Kluj W. ................... 43,71,111,129,152,163 Klukowski M. ....................................... 147 Klunder A. ............................................ 137 Kluska S. ............................................... 129 K³ak M. ................................................. 122 Knera K. ........................................ 140,163 Kobczyk D. ........................................... 111 Kobyliñski A. ........................................ 111 Kochañska D. ........................................ 122 Koczko M. ............................................ 122 Koczor K. ............................................. 134 Kogut L. ................................................ 129 Kolendo K. ........................................... 140 Ko³acz A. .............................................. 134 Ko³tunowicz U. ..................................... 122 Konarski J. ............................................ 147 Kondratowska E. .................................. 147 Konieczny R. ........................................ 147 Konik A. ............................................... 134 Kopania K. ............................................ 111 Kopeæ K. ............................................... 122 Kopyciñski J. ........................................ 134 Koryncka K. .......................................... 140 Kosiñska M. .......................................... 122 Kosmacki T. .......................................... 152 Kostoñ M. ............................................. 140 Kostrzewa M. ........................................ 111 Koció³ek M. ........................................ 122 Kociuczyk A. ....................................... 111 Kociukiewicz A. .................................. 140 Kot R. ................................................... 122 Kotowski M. ......................................... 140 Kotu³a A. .............................................. 111 Kotyczka M. ......................................... 123 Kowal K. ............................................... 111 Kowalak W. .................. 43,72,123,129,132 Kowalczyk J.......................................... 123 Kowalewski M. ..................................... 111 Kowalik M. ................................. 44,81,123 Kowalski J. ........................................... 135 Kownacki P. .......................................... 147 Kozdrój K. ............................................ 140 Skorowidz autorów prac naukowych Krajewska W. ........................................ 111 Krajza J. ................................................ 140 Krawcewicz D. ..................................... 123 Krawczyk M. ........................................ 111 Krawiec P. ............................................. 111 Krok S. .................................................. 129 Krokos Z. .............................................. 140 Kromska M. .......................................... 135 Królik K. ............................................... 112 Kruczek L.A. ........................................ 147 Kruczek Z. .................................. 44,81,132 Kruczyñski A. ....................................... 147 Krupski S. ............................................. 123 Kruszewska M. ..................................... 112 Krystecka M. ........................................ 147 Krzewicki M. ........................................ 140 Krzysztoñ J. .......................................... 140 Krzy¿agórski M. ................................... 123 Kubowicz G. ......................................... 123 Kuca P. .................................................. 129 Kuczaj S. ............................................... 112 Kuczera H. ............................................ 123 Kukuczka A. ......................................... 112 Kuku³ka J. ............................................. 137 Kulas A. ................................................ 152 Kulas H. ................................................ 135 Kulawiak E. .......................................... 152 Kumor R. .............................................. 147 Kuncewicz J. ......................................... 137 Kupiec D. .............................................. 123 Kurek A. ....................... 45,84,123,137,152 Kurkowiak T. ........................................ 112 Kus W. .................................................. 123 Kustra M. .............................................. 112 Kusy K. ................................................. 147 Kuta M. ................................................. 112 Kuzio³a W. ............................................ 112 Kwapiszewski J. ................................... 147 Kwiatkowska B. .................................... 135 Kwiek M. .............................................. 141 Lachowicz E. ................................. 141,164 Lachowska K. ....................................... 141 Lachowski A. ........................................ 129 Lacyk J. ................................................. 137 Laksa R. ................................................ 132 185 Laszecka M. .......................................... 132 Ledwoñ M. ............................................ 147 Lelito A. ................................................ 112 Lekiewicz L. ........................................ 147 Lenikowski A. ..................................... 129 Leniowski J. ........................................ 112 Lewandowska E. ................................... 112 Lewiñski S. ........................................... 129 Lipiñski K. ............................................ 141 Litwiñski L. ........................................... 123 Lubera A. .............................................. 141 Luchowski A. ........................................ 112 Ludynia A. ............................................ 123 Lutka T. ................................................. 135 £aba J. .................................................. 129 £abêdzki B. ........................................... 130 £apiñski J. ............................................. 152 £¹cki J. ................................................. 141 £ê¿ny R. ................................................ 147 £oziñska J. ............................................ 112 £ój M. ................................................... 137 £ubiñska E. ........................................... 123 £uczak M. ............................................. 141 £ukoszczyk K. ...................................... 141 £utnik E. ............................................... 132 Macewicz J. .......................................... 147 Macio³ek J. ........................................... 141 Macios A. ............................................. 130 Mackowicz A. ....................................... 123 Maækowski W. ...................................... 147 Madeja W. ............................................. 132 Madejczyk D. ........................... 45,112,137 Madejski J. ..................................... 141,164 Maik B. .......................................... 135,148 Majerska J. ............................................ 123 Majewska A. ......................................... 124 Majewski K. .......................................... 130 Makutra B. ............................................ 112 Malek R. ............................................... 135 Malinowska A. ...................................... 124 Malinowska E. ...................................... 141 Malinowski K. ...................................... 148 Malinowski S. ....................................... 141 Maliszewska Z. ..................................... 132 Ma³ek P. ................................................ 112 186 Misjolodzy polscy Manecka A. ........................................... 135 Mania A. ............................................... 112 Marat W. ............................................... 148 Marciniak H. ......................................... 124 Marcinkowska M. ................................. 148 Marek S. ..................................... 46,88,124 Markowski R. ....................................... 148 Martyna F. ............................................. 124 Matracki G. ........................................... 135 Matys J. ................................................. 124 Matyszczak H. ...................................... 112 Maziarka J. .................................... 113,165 Maziarka M. .................................. 141,165 Mazur B. ............................................... 141 Mazur J. ......................................... 133,141 Mazur M. ....................................... 113,141 Mazurek M. .......................................... 141 Melnyk S. .............................................. 148 Mendakiewicz P. ................................... 137 Mêcner A. ............................................. 152 Michalak A. ................................... 124,148 Michaluk T. ........................................... 113 Micha³ek T. ........................................... 130 Michna Z. .............................................. 113 Miciu³a J. .............................................. 152 Mielcarek E. ......................................... 113 Mielniczek M. ....................................... 113 Mieloszyk M. ........................................ 148 Mierzejewska A. ................................... 148 Miland M. ............................................. 113 Milewski A. .......................................... 113 Mioduszewska K. ................................. 135 Miotk A. ............................... 46,88,113,165 Mirek A. ................................................ 141 Mirek K. ............................................... 113 Misiorowski M. .................................... 113 Mikowiec A. ........................................ 148 Mittelstaedt W. ...................................... 130 M³ynarczyk E. ....................................... 141 Moczko T. ............................................. 113 Molenda A. ........................................... 148 Morawiec B. ............................. 46,113,166 Morawiec T. .......................................... 113 Morawska Z. ......................................... 130 Morcinek J. ............................... 46,113,166 Mordal B. .............................................. 113 Mroczek A. ........................................... 142 Mroczek D. .................................... 142,166 Mrozek W. ............................................ 124 Mróz K.................................................. 142 Mrzyg³ód E. .......................................... 152 Murawska I. .......................................... 113 Musio³ M. ............................................. 113 My³ek G. ............................................... 124 Nadolny M. ........................................... 113 Najbar B. .............................................. 142 Napieralski A. ....................................... 135 Napiontek P. .......................................... 124 Napiwodzki R. ...................................... 142 Nawago P. ............................................. 133 Nawrat J. ............................................... 148 Nieda³towski K. .................................... 124 Niemiec A. ..................................... 135,167 Niesyto J. ....................................... 142,167 Niezgódka P. ......................................... 114 Nowak A. .............................................. 124 Nowak E. .............................................. 142 Nowak J. ............................................... 142 Nowak M. ............................................. 114 Nowak P. ........................................ 114,148 Nowicki A. ..................................... 114,148 Nowikow M. ......................................... 137 Nowiñska A. ......................................... 152 Nytko M. ............................................... 142 Ocetek S. ............................................... 135 Ochyd Z. ............................................... 114 Ogórek U. ...................................... 142,168 Okroy G. ............................................... 148 Okrutny R. ............................................ 142 Olech P. ................................................. 148 Olszak G. .............................................. 114 Olszewska I. .......................................... 142 Olszewska J. ......................................... 114 O³dachowski A. .................................... 130 Opi³owska B. ........................................ 152 Osiecki E. .............................................. 133 Ostasiuk E. ............................................ 135 Ostaszewska A. ..................................... 148 Ostrowski J. .......................................... 114 Ostrowski M. ........................................ 135 Skorowidz autorów prac naukowych Osuch I. ................................................. 148 Pacak W. ............................................... 142 Pachuta R. ............................................. 124 Paczkowski J. ........................................ 114 Paj¹k I. .................................................. 142 Palion A. ............................................... 148 Paprotna M. .......................................... 137 Parulska F. ............................................ 114 Patrys K. ............................................... 148 Patys M. ................................................ 114 Paulus P. ................................................ 142 Pawlica B. ............................................. 137 Pawlica S. ............................................. 124 Pawlik J. ......................................... 148,149 Paw³owska J.......................................... 114 Paw³owski Z. ........................................ 114 Padzierniok R. ..................................... 124 Peciak M. ....................................... 142,168 Pelc M. .................................................. 149 Perrein O. .............................................. 124 Petrov M. .............................................. 137 Petrus D. ............................................... 124 Pianka J. ................................................ 149 Piasecki M. ........................................... 114 Piec Z. ................................................... 124 Piegat M. ............................................... 124 Piegdoñ E. ............................................. 114 Piekarczyk B. ........................................ 114 Piela W. ................................................. 142 Pielak D. ............................................... 130 Pielak E. ................................................ 125 Pierzcha³a R. ......................................... 125 Pietryga J. ............................................. 152 Pilu J. ................................................... 114 Piotrowska W. ....................................... 125 Piotrowski J. ........................ 47,90,125,135 Pipa K. .................................................. 130 Piro¿ek A. ............................................. 135 Piskorski K. .......................................... 114 Piwnicki M. .......................................... 149 Piwowarczyk D. .................................... 130 Piwowarczyk S. .................................... 149 Pl¹sek M. .............................................. 114 P³onka K. .............................................. 115 P³oszczyca M. ....................................... 125 187 Pociecha R. ........................................... 125 Pokora A. .............................................. 115 Popyk W. .............................................. 137 Porowski A. .......................................... 115 Potocki A. ............................................. 149 Po¿arski M. ........................................... 135 Po¿oga A. ............................................. 125 Preiss K. ................................................ 115 Proksza D. ............................................. 149 Pruski S. ................................................ 149 Przychodzeñ J. ...................................... 125 Przyp³ot J. ............................................. 135 Przystêpska E. ....................................... 136 Psurek W. .............................................. 149 Pszeniczny W. ....................................... 115 Pych K. ................................................. 137 Pysk³o K. .............................................. 130 Raczkowska B. ..................................... 149 Radzik J. ................................. 115,153,168 Radzik T. ............................................... 115 Rajkowska Z. ........................................ 125 Rakoczy Z. ............................................ 130 Rapa E. ................................................. 125 Ratajewski W. ....................................... 149 Rejman J. .............................................. 125 Rek B. ................................................... 149 Rencz E. ................................................ 115 Robak J. ................................................ 149 Rokiciñska G. ....................................... 115 Romanowski W. .................................... 125 Ropiak I. ............................................... 125 Rosa M. ................................................. 149 Rosiñska A. ........................................... 125 Ros³on R. .............................................. 149 Ró¿añski J. ........................... 47,91,125,126 Ruchlewicz G. ....................................... 149 Ruciñska E. .................................... 142,169 Rujner J. ................................................ 115 Rusek G. ............................................... 149 Rusin J. ................................................. 115 Rybiñska A. ..................................... 48,142 Rybiñska A. .......................................... 142 Rycak J. ................................................. 115 Rydel W. ............................................... 149 Rylski M. .............................................. 130 188 Misjolodzy polscy Ryzner Z. .............................................. 115 Rzepniewska A. .................................... 149 Rzeszowski W. ............................... 115,169 Rzeniczek K. ....................................... 137 Rzewicki G................................... 143,170 R¿yski L. ............................................... 138 Sadowski R. ................................ 49,93,115 Sadowski S. .......................................... 130 Sadowy B. ............................................. 136 Safiañczuk E. ........................................ 130 Sagan M. ............................................... 126 Sajecka M. ............................................ 153 Sa³uda E. ............................................... 149 Sañko D. ............................................... 126 Seryczyñska B. ..................................... 115 Sêd³ak R. ............................................... 149 Sêdzik J. ........................................... 49,126 Sid³o P. .................................................. 126 Sieciech J. ...................................... 143,170 Sieczkowska E. ..................................... 143 Siek W. .................................................. 126 Sieros³awski J. ...................................... 116 Sierotowicz S. ....................................... 149 Siewiora J. ............................................ 150 Sitko A. ................................................. 116 Siudziñski K. ........................................ 136 Siurdyga S. ............................................ 116 Skar¿yñska B. ....................................... 150 Skiba A. ................................................ 116 Sko³ucki H. ........................................... 136 Skorupki A. ........................................... 150 Skorupski J. ................................... 116,170 Skowronek R. ....................................... 116 Skrabania J. ........................................... 136 Skrzypczak R. ....................................... 116 Skuza I. P. ............................................. 130 S³awiec J. .............................................. 138 Smolec J. ............................................... 116 Smorzewska U. ..................................... 138 Smólski M. ............................................ 126 Smulska J. ............................................. 143 Snochowski S. ....................................... 116 Sobiech A. ............................................ 143 Sobol A. ......................................... 116,171 Soboñ A. ............................................... 133 Sobstel S. .............................................. 150 Soika J. ................................................. 116 Sojka M. ............................................... 150 Soko³owski D. ....................................... 116 Soko³owski P. .............................. 49,93,143 Soko³owski S. ....................................... 116 Sosnowski W. ........................................ 126 Sowula J. ............................................... 126 Sroka A. ................................................ 133 Sroka J. ................................................. 116 Stabach P. .............................................. 116 Stach J. .................................................. 130 Stachura Z. ..................................... 116,171 Stanek S. ............................................... 126 Stankevics R. ........................................ 138 Stañczak J. ............................................ 150 Starko O. ............................................... 138 Stec S. ................................................... 126 Stefan M. .............................................. 126 Stêpniak D. ........................................... 150 Stopa K. ................................................ 116 Strojek R. ....................................... 116,171 Strycharz P. ........................................... 117 Stryjewska A. ........................................ 130 Strzy¿ewski R. ...................................... 143 Studnik M. ............................................ 133 Sudnikiewicz A. .................................... 136 Su³ecki J. ............................................... 117 Syndoman S. ......................................... 150 Syska A. ................................................ 150 Szade K. ................................................ 117 Szafrañski A.......................................... 126 Szarek M. .............................................. 150 Szaton K. .............................................. 136 Szczeponek A. ...................................... 143 Szczerbak L. ......................................... 126 Szczêch F. ............................................. 136 Szczodrowski R. ................................... 117 Szczotka R. ........................................... 136 Szczurek F. ............................................ 136 Szczygie³ E. .......................................... 130 Szeja S. ................................................. 150 Szereszewski T. ..................................... 117 Szewc B. ............................................... 150 Szlagowski M. ...................................... 117 Skorowidz autorów prac naukowych Sz³uiñska I. ........................................... 143 Sznejkowska A. .................................... 150 Szopiñski A. ................................... 117,172 Szumilas M. .......................................... 126 Szumilas P. ............................................ 150 Szuppe P................................................ 150 Szuwart K. ............................................ 117 Szychta K. ............................................. 117 Szyd³owska A. ...................................... 117 Szymiczek H. ........................................ 117 Szymula M. ........................................... 126 laski K. ................................................ 150 led P. ................................................. 126 liwiñska B. .......................................... 126 liwka E. ............................................... 143 liz K. ................................................... 143 lusarczyk O. ........................................ 130 widerska U. ......................................... 150 widerski A. ......................................... 143 wita³a J. ............................................... 143 Taradaj G. ............................................. 143 Tarniowa M. .......................................... 143 Tereszkiewicz H. .................................. 117 Termin E. .............................................. 117 Tomalik K. ............................................ 136 Tomaszek C. ......................................... 117 Tomaszewska M. .................................. 127 Tomaszewski M. ................................... 150 Tomczyk M. .......................................... 138 Tomkiel A. ............................................ 143 Traczyk K. ............................................ 143 Trzesionka J. ......................................... 127 Tumiel J. ............................................... 143 Tyburski P. ............................................ 150 Tyo-Zapa³ M. ........................................ 136 Ulbrych G. ............................................ 117 Urban J. ......................... 50,93,117,127,172 Urbanowicz L. ...................................... 143 Urbañska A. .......................................... 150 Uziêb³o A. ................................. 50,126,133 Vedricka J. ............................................ 117 Wach M. ........................................... 51,136 Wagner R. ............................................. 127 Wajda R. ............................................... 150 Wal J. .................................................... 144 189 Walentek J. ............................................ 117 Waligórski W. ....................................... 127 Walkowiak A. ....................................... 131 Walkowiak D. ....................................... 150 Wanago A. ............................................ 131 Wanago P. ............................................. 133 Wardal S. ........................... 51,133,151,173 Wargacki S. ........................................... 127 Waskin, Z. ............................................. 127 Wastag E. .............................................. 153 Wawrzyniak M. ..................................... 118 W¹s A. .................................................. 151 Welner K. .............................................. 118 Weso³owski Z. ...................................... 151 Weso³y W. ............................................. 127 Wewersowicz J. .................................... 133 Wêglarz M. ........................................... 151 Widliñski A. .......................................... 131 Widok N. .............................................. 118 Wieciech J. ............................................ 144 Wierzcho³owska J. ................................ 118 Wiêcek N. ............................................. 133 Wilczek A. ............................................ 151 Wilczek R. ............................................ 118 Wilczewski M. ...................................... 118 Winiarska A. ......................................... 151 Winniczki T. .......................................... 118 Wistuba P. ............................................. 118 Winiewski M. ...................................... 118 Winiewski S. ....................................... 144 Winiewski W. ............................... 118,144 Wita G. .................................................. 127 Witek-£asisz B. .................................... 118 Witkowska J. .................................. 118,127 Witkowski T. ......................................... 131 Wlaz³y Z. .............................................. 118 W³odarczyk J. ....................................... 127 W³odkowski P. ...................................... 138 Wojciechowska A. ................................ 133 Wojciechowski Z. ................................. 118 Wojcieszko J. ........................................ 153 Wojda T. .............................. 51,96,118,173 Wojdy³a F. ............................................. 127 Wojtaszek M. ........................................ 136 Wojtek K. .............................................. 151 190 Misjolodzy polscy Wojtysiak H. ......................................... 133 Wolak W. .............................................. 118 Wolanin A. .................................. 52,96,151 Wolszczak R. ........................................ 151 Woniak J. ..................................... 118,127 Wójcik J. ............................................... 144 Wójcik M. ............................................. 131 Wójcik T. .............................................. 151 Wrodarczyk G. ...................................... 118 Wronka M. ............................................ 127 Wróblewski J. ....................................... 144 Wryk E. ................................................. 151 Wszo³ek M. ........................................... 119 Wujek B. ............................................... 119 Zaborowska K. ............................... 131,173 Zagrodzki W. ........................................ 131 Zahraj W. .............................................. 151 Zaj¹c P. ................................................. 131 Zakrzewska I. ........................................ 119 Zakrzewska T. ....................................... 119 Zalewski A. ........................................... 136 Za³ucki B. ............................................. 131 Zapa³a T. ............................................... 144 Zap³ata F. .............................................. 136 Zatoka M. ............................................. 119 Zawisza M. ........................................... 127 Zawisza I. .............................................. 138 Zbroszczyk G. ....................................... 127 Zbutowicz T. ......................................... 127 Zdanowicz Z. ........................................ 136 Zdziebko K. .......................................... 153 Zielenda K. ...................................... 52,127 Zieliñski A. ........................................... 151 Ziêba B. ................................................ 128 Ziêcina A. ............................................. 119 Zimiñska U. .......................................... 151 Ziobrowska K. ...................................... 119 Zok J. .................................................... 128 Zowada B. ............................................. 119 Zwolska O. ............................................ 128 Zych D. ................................................. 119 Zygar M. ............................................... 151 Zyk S. .................................................. 144 Zyzak Z. ................................................ 119 ¯elazna A. ............................................. 119 ¯minkowski M. ..................................... 128 ¯muda J. ............................................... 144 ¯uk L. ................................................... 151 ¯ukow A. .............................................. 131 ¯yliñski S. ............................................. 144