Preview - Uniwersytet Technologiczno
Transkrypt
Preview - Uniwersytet Technologiczno
W skrócie Uczelnia zawarła umowę o kontynuacji współpracy z Europejską Organizacją Badań Jądrowych CERN w Genewie. Profesor Józef Szala został doktorem honoris causa Politechniki Opolskiej, a prof. Bogdan Żółtowski doktorem honoris causa Chmielnickiego Uniwersytetu Narodowego na Ukrainie. Wynalazek “Hydrogenic Electrolyzer” autorstwa Bogdana Żółtowskiego, Piotra Stanowskiego i Grzegorza Mindera otrzymał srebrny medal na targach Brussels Innova. Prof. Jadwiga Andrzejewska z Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii oraz prof. Jerzy Nowachowicz z Wydziału Hodowli i Biologii Zwierząt otrzymali nominacje profesorskie z rąk Prezydenta RP. Wydawnictwa Uczelniane UTP zostały wyróżnione na 18. Targach Książki w Krakowie w kategorii: najlepszy podręcznik i skrypt akademicki za monografię „Uprawa mało znanych roślin warzywnych” autorstwa dr Beaty Durau. Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska uruchamia od przyszłego roku akademickiego kształcenie na nowym kierunku studiów – inżynieria gazu łupkowego. Co robi adiunkt po wykładach? Co się kryje pod pojęciem „dodawania gazu”? Jaki widok będą miały mrówki, którym na drodze stanął tramwaj? Nad czym można zadumać się na Myślowisku? W jaką fabułę mogą rozwinąć się „ukraińskie scenariusze”? Odpowiedź na te i inne intrygujące pytania znajdą Państwo w niniejszym numerze Formatu. A zatem, przyjemnej lektury! Redakcja 1 raport formatu Wizyta w CERN hipotezy Higgsa w latach 2002 W dniach 26-30 stycznia br. 2010 na terenie CERN powstał na zaproszenie dyrektora Eurotzw. Wielki Zderzacz Hadronów pejskiej Organizacji Badań Jądro(Large Hadron Collider – LHC) – wych (CERN) prof. Rolfa Heuera umiejscowiony 150 metrów pod gościli w Genewie rektor UTP ziemią 21-kilometrowy okrągły prof. Antoni Bukaluk i prof. Jotor, po którym przyspieszane są lanta Tomaszewska - prodziekan protony. Podczas wykładu inWydziału Technologii i Inżynierii augurującego rok akademicki Chemicznej. Wizyta związana 2008/2009 dr Tadeusz Kurtyka była z koniecznością aktualizacji z Departamentu Technicznego umowy o współpracy CERN-UTP, Dr Tadeusz Kurtyka i dr Andrzej Siemko z Departamentu Technicznego CERN oraz prof. Jolanta Tomaszewska CERN przedstawił społeczności która wygasła w grudniu 2014 r. i prof. Antoni Bukaluk przy detektorze CMS w CERN akademickiej UTP założenia bu Europejska Organizacja Badowy i funkcjonowania LHC. dań Jądrowych (CERN) powstała Przedsięwzięcie, które realizowane było przez okres z inicjatywy 21 państw europejskich w 1954 r. Jej podstaośmiu lat, wymagało zastosowania nadzwyczajnych techwowym celem było popularyzowanie wiedzy o pokojowym nologii w zakresie utrzymania próżni (kriopompy), pola wykorzystaniu energii jądrowej, prowadzenie badań podmagnetycznego (magnesy nadprzewodzące) i w technice stawowych i stosowanych w zakresie fizyki i energetyki jądetekcji. Czwartego lipca 2012 roku w detektorze CMS zadrowej oraz kształcenie kadr naukowych i technicznych w rejestrowano sygnał, który po komputerowym przetworzedziedzinie techniki jądrowej. Przez ponad 60 lat CERN reniu został uznany za sygnał pochodzący od bozonu Higgsa. alizował z powodzeniem swoją misję, wpisując się na listę W kolejnych eksperymentach potwierdzono istnienie tej tych organizacji, które przyczyniły się w największym stopcząstki. Naturalną konsekwencją odkrycia było przyznanie niu do rozwoju nauki i technologii na najwyższym światoprof. P.W. Higgsowi Nagrody Nobla. wym poziomie – i to nie tylko w obszarze badań związanych Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy rozwija konz techniką jądrową, ale także z naukami komputerowymi takty z CERN od ponad dziesięciu lat. Rezultatem pierwszej i technologiami IT. Do chwili obecnej w sali muzealnej wizyty prof. A. Bukaluka i dr K. Chmary w 2004 roku było CERN na poczesnym miejscu znajduje się komputer Tima wysłanie kilku studentów WTiE, którzy w Departamencie Bernesa Lee, na którym ten pracownik CERN opracował w Technicznym CERN prowadzili unikatowe badania w racz1989 r. podstawy języka hipertekstowego html. Rok późkującej wówczas technologii gridowej. W okresie późniejniej wystąpił on z propozycją ogólnoświatowego projektu szym kilkunastu pracowników, studentów i doktorantów opartego na hipertekście – nazwanego World Wide Web. z Wydziału Telekomunikacji i Elektrotechniki oraz z WyDzięki jego zastosowaniu i upowszechnieniu na początku działu Mechanicznego miało okazję uczestniczyć w badalat 90. w postaci aplikacji klienckiej lawinowo rozwinęła niach, szkołach letnich i konferencjach organizowanych się sieć internetowa. Można więc z całym przekonaniem w CERN. Dzięki umowie podpisanej 28 stycznia przez dystwierdzić, że obecny kształt internetu jest w dużej mierze rektora CERN prof. Rolfa Heuera i rektora UTP prof. Antoefektem działalności CERN w zakresie technologii IT. niego Bukaluka kolejni reprezentanci naszego środowiska W ostatnich kilkunastu latach głównym celem badań akademickiego będą mieli okazję w najbliższych latach odCERN stało się doświadczalne potwierdzenie istnienia bowiedzić to szczególne miejsce, by poszerzyć swoją wiedzę zonu Higgsa. W 1964 roku Peter Ware Higgs z Uniwersyw jednym z czołowych ośrodtetu w Edynburgu sformułował ków naukowych i technologiczhipotezę dotyczącą istnienia w nych na świecie. próżni tzw. pola Higgsa, dzięAntoni Bukaluk, ki któremu cząstki elementarne Jolanta Tomaszewska uzyskują masę – kwantem tego pola miał być bozon Higgsa. Ta cząstka elementarna ma fundamentalne znaczenie z punktu widzenia zarówno fizyki cząstek elementarnych, jak też z punktu widzenia tzw. Modelu Standardowego Wszechświata Stevena Podpisanie umowy CERN- UTP przez dyrektora CERN prof. Rolfa Heuera i rektora UTP prof. Antoniego Bukaluka Weinberga. W celu wyjaśnienia 2 Według Państwowego Instytutu Geologicznego w Polsce „obszar o wysokim prawdopodobieństwie występowania gazu ziemnego w łupkach ciągnie się od Pomorza przez wschodnie i północne Mazowsze, Podlasie, aż do Lubelszczyzny. Głównymi utworami perspektywicznymi są osady górnego ordowiku i syluru. Głębokość zalegania łupków w potencjalnym pasie gazonośnym jest zmienna, od około 500-1000 m we wschodniej jego części, do ponad 4500 m w części zachodniej. Kryteria do występowania gazu ziemnego w skałach ilastych spełniają również osady dolnego karbonu na obszarze Wielkopolski oraz mioceńskie osady zapadliska przedkarpackiego” [3]. Na rysunku 1 przedstawiono mapę obszarów potencjalnego występowania niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego w Polsce. Rys. 1 Obszary występowania łupków potencjalnie zawierających niekonwencjonalne złoża gazu ziemnego w Polsce [3] Rozpoznanie występowania w Polsce gazu łupkowego prowadzono w latach 1950-1990, a od 2010 roku prowadzone są wiercenia rozpoznawcze z uwzględnieniem wierceń kierunkowych połączonych z prowadzeniem zabiegów szczelinowania hydraulicznego. W pierwszym etapie wykonywane są prace wiertnicze w sposób podobny jak przy poszukiwaniu złóż konwencjonalnych. Jednak po dowierceniu się do pokładów gazonośnych, technologia ulega zmianie. Działania charakterystyczne raport formatu Dodaj gazu, czyli inżynieria gazu łupkowego w ofercie dydaktycznej UTP dla złóż niekonwencjonalnych polegają na prowadzeniu w tych pokładach wierceń poziomych. W części poziomej dokonuje się perforacji rur, przez które wtłacza się płyn szczelinujący w celu zwiększenie wydajności odwiertu. Uproszczony schemat prac wiertniczych przedstawiono na rysunku 2. Rys. 2 Schemat prac wiertnicznych przy poszukiwaniach konwencjonalnych i niekonwencjonalnych złóż węglowodorów [3] Proces wyżej opisany stosowany jest w celu zwiększe- nia przepuszczalności skał w odcinku szczelinowanym, co w efekcie umożliwia dopływ gazu do otworu i jego pozyskanie. Wodny płyn do szczelinowania zawierający różne dodane substancje ulega w procesie szczelinowania wzbogaceniu w substancje pochodzące od skruszonej skały, w części powraca na powierzchnię i tworzy ścieki, które wymagają oczyszczenia. Typowy płyn szczelinujący składa się w 98-99,5% z wody i piasku. Zadaniem wtłaczanego piasku jest zapobieganie zamykaniu się szczelin po zmniejszeniu ciśnienia w otworze. Pozostałe 0,5-2,0% stanowią dodatki chemiczne mające usprawnić proces szczelinowania. W skład dodatków wchodzą między innymi: polimerowe dodatki zmniejszające lepkość, środki zapobiegające pęcznieniu iłów oraz środki czyszczące i dezynfekujące szyb odwiertu [4]. Zmniejszona lepkość płynu jest potrzeb- 3 raport formatu na dlatego, gdyż pęczniejące iły mogłyby zamykać światło szczelin. Zużycie wody do procesu szczelinowania wynosi 11 000-16 000 m3 na jeden odwiert. Po zakończeniu procesu – na powierzchnię w okresie około 2 tygodni – powraca 15-80% zatłoczonego uprzednio płynu [4] o składzie podobnym do przedstawionego w tabeli 1. Tabela 1. Fizyczno-chemiczne własności uśrednionej próby ścieków (płynu zwrotnego) z odwiertu w Lubocinie Najczęściej przyjmuje się, że powraca około 25-30% zatłoczonego płynu [ 5,7]. Powracający po szczelinowaniu płyn zwrotny – ściek może być podczyszczany lub całkowi- łasu, który może być uciążliwy dla ludzi i zwierząt. Z tych też powodów niezależnie od potrzeb eksploatacyjnych związanych z wierceniem otworu, odprowadzeniem i zmagazynowaniem wody i ścieków, ujęciem, zmagazynowaniem i rozprowadzeniem gazów, szczególnym monitoringiem powinny być objęte następujące komponenty środowiska: – stan i jakość wód powierzchniowych i podziemnych – poziom hałasu – skład i stężenie gazów w powietrzu gruntowym – stężenie zanieczyszczeń gazowych i pyłów w powietrzu atmosferycznym Parametr Wartość średnia Jednostka Zawiesina ogólna 168 mg/L TOC mg/L COD mg/L BOD mg/L Indeks fenolowy mg/L SPC (anionowe) mg/L SPC (niejonowe) mg/L Substancje ekstrahujące się eterem naftowym mg/L pH mg/L Sód mg/L Potas mg/L Bar mg/L Bor mg/L Żelazo mg/L Nikiel mg/L Chlorki mg/L Siarczany mg/L Azot (metoda Kjeldahla) mg/L Jon amonowy mg/L Inne badane pierwiastki i substancje, np.: Co, Be, Ag, V, Mo, Tl, Ti, Se, THM-y, wystąpiły w ilościach niewielkich lub śladowych i w sposób istotny nie wpłynęły na jakość ścieków. Wyniki badań udostępnione przez Strateg Mining Services Sp. z o.o. z Poznania. cie oczyszczony [ 2,4,8,9] i ponownie wykorzystany w procesie szczelinowania. Ścieki częściowo oczyszczone mogą być również kierowane do oczyszczalni komunalnych. Stosowane w Polsce technologie oczyszczania ścieków pozwalają na przygotowanie urządzeń o właściwej efektywności procesu oczyszczania [ 2,4]. Prace poszukiwawcze i wydobywcze stwarzają jednak jeszcze inne niż opisane problemy dla środowiska przyrodniczego. Istotnymi elementami środowiska wymagającymi rozpoznania przed wierceniami, monitorowania w czasie ich trwania, jak i po ich zakończeniu są: wody powierzchniowe i podziemne (występowanie lub ich brak oraz ich jakość ), powierzchnia terenu (gleba, grunt) oraz atmosfera. Dodatkowo wprowadzenie na ograniczonej powierzchni znacznych ilości ciężkiego sprzętu i urządzeń przy braku utwardzonych dróg powoduje niszczenie gleby, odprowadzanie spalin i gazów do atmosfery oraz występowanie ha- 4 – zagospodarowanie i utylizacja odpadów – możliwości i kierunki rekultywacji terenu. Inżynieria gazu łupkowego – kierunek studiów uruchomiony na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska UTP wychodzi naprzeciw opisanym wyżej potrzebom. Dotychczasowe doświadczenie zatrudnionych na wydziale pracowników naukowych kształcących od szeregu lat na kierunku inżynieria środowiska stwarzało i stwarza warunki do przygotowania studentów do projektowania i eksploatacji urządzeń związanych z gospodarką wodnościekową, wentylacją, zagadnieniami związanymi z ochroną i rekultywacją środowiska. Kształceni na wydziale studenci kierunku budownictwo przygotowywani są natomiast między innymi do projektowania, budowy i eksploatacji dróg oraz różnych obiektów budownictwa kubaturowego i inżynieryjnego. 3. Gaz ziemny z łupków, opracowanie Państwowego Instytutu Geologicznego, Państwowego Instytutu Badawczego, druk informacyjny – www.pgi.gov.pl, 2013. 4. Granops M., Firlit Z., Michel M.M., Granops J.: Oczyszczanie ścieków (płynu zwrotnego) powstających po szczelinowaniu hydraulicznym, Przemysł Chemiczny, 92/5, Warszawa 2013. 5. Hammer R., VanBriesen J., In Fracking`s wake: New rules are needed to protect our health and environment from contaminated wastewater, Natural Resources Defense Council, maj 2012 r., http://www.nrdc.org/energy/files/FrackingWastewater-FullReport.pdf (dostęp 29 stycznia 2012 r.). 6. Hayes T.: Sampling and analysis of water streams associated with the development of Marcellus shale gas, Gas Technology Institute, grudzień 2009. 7. Kidder M., Palmgren T., Ovalle A., Kapila M.: World Oil Online, no. 7, 2011. 8. Michel M.M., Reczek L., Granops M., Tomalak P., Okoński R., Żytelewska E.: Badanie wstępnego oczyszczania płynu zwrotnego otrzymywanego ze szczelinowania hydrauliczne-go odwiertu za gazem łupkowym, Przemysł Chemiczny 92/5, Warszawa 2013. 9. Michel M.M., Reczek L., Granops M., Borowicz M.: Zastosowanie procesu utleniania nadmanganianem (VII) potasu do wstępnego oczyszczania płynu zwrotnego otrzymywane-go ze szczelinowania hydraulicznego odwiertu za gazem łupkowym, Przemysł Chemiczny, 92/5, Warszawa 2013. Marian Granops, Adam Podhorecki, Elżbieta Piotrowska raport formatu Utworzenie na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska kierunku inżynieria gazu łupkowego wymagało opracowania programu kształcenia na tym nowym kierunku studiów i uzupełnienia w niewielkim stopniu aparatury, wyposażenia laboratoryjnego oraz kadry nauczycieli akademickich, w tym o osoby pracujące przy wydobyciu gazu łupkowego. Program nauczania studentów kierunku inżynieria gazu łupkowego obejmuje między innymi takie przedmioty jak: – Podstawy geologii – Hydrogeologia zasobów wodnych – Petrografia skał osadowych – Ochrona środowiska – Hydrologia i kształtowanie środowiska – Geologia złóż niekonwencjonalnych / Geologia węglowodorów – Gospodarka wodno-ściekowa – Monitoring i ochrona środowiska w eksploatacji złóż niekonwencjonalnych – Technologia oczyszczania ścieków powydobywczych – Sieci gazowe – Techniki rekultywacji i renaturalizacji – Podstawy budownictwa przemysłowego – Mechanika skał, podstawy szczelinowania i własności płynów złożowych / Podstawy geomechaniki i szczelinowania – Technologie eksploatacji gazu łupkowego /Technologie wydobycia węglowodorów – Technologie wiertnicze i dowiercanie złóż / Nowe technologie wiercenia w złożach niekonwencjonalnych – Organizacja i projektowanie prac geologicznych. Absolwenci kierunku otrzymają tytuł inżyniera i w dalszej kolejności mogą kontynuować naukę na studiach drugiego stopnia, np. na kierunku inżynieria środowiska. Jak można zauważyć, przedstawiony program stwarza możliwość dobrego przygotowania studentów do pracy przy projektowaniu (po uzyskaniu uprawnień), eksploatacji i rekultywacji urządzeń i terenów związanych z inżynierią gazu łupkowego. Dodatkowym atutem właściwego przygotowania studentów w tematyce objętej studiami będą praktyki, które będą mogły być realizowane w przedsiębiorstwach i firmach polskich oraz amerykańskich. W przygotowaniu jest umowa o współpracy w zakresie zagadnień związanych z wydobyciem gazu łupkowego między UTP a uczelniami z Teksasu (USA). W ramach współpracy przewiduje się wysyłanie studentów na praktyki do USA oraz obustronną wymianę nauczycieli akademickich. Marian Granops, Adam Podhorecki, Elżbieta Piotrowska Literatura: 1. Abdalla Ch.W., Drohan J.R., Blank K.S., Edison J.: Marcellus shale wastewater issues in Pennsylvania. Current and emerging treatment and disposal technologies, The Pennsylvania State University, 2011. 2. Chodur M.: Gospodarka wodna w poszukiwaniu i wydobyciu gazu łupkowego, Veolia Water Systems Sp. z o.o., http://www.google.pl/Veolia+gaz+łupkowy, dostęp 14.02.2015 r. 5 „Twarz jako podłoże obrazu - inspiracja malarstwem pejzażowym”. Prace studentów II roku architektury wnętrz pod kierunkiem prof. Aleksandry Simińskiej Wiosna 1 - Paulina Woźniak wg Juliana Fałata Lato 2 - Angelika Popowicz wg Paula Cezannea Jesień 1 - Ewa Ciołak wg Józefa Chełmońskiego Lato 3 - Magdalena Tokarczyk wg Claude Moneta Lato 1 - Angelika Popowicz wg Paula Cezannea Krajobraz Od analizy do syntezy Aleksandra Potocka-Kuc PEJZAŻ TRAWY 3 PEJZAŻ TRAWY 8 Aleksandra Potocka-Kuc Aleksandra Potocka-Kuc urodziła się 27.06.1969 w Kielcach. W 1984 roku rozpoczęła naukę w Liceum Sztuk Plastycznych w Kielcach, które ukończyła w 1989 roku jako najlepsza absolwentka szkoły. W 1989 uczyła się nowoczesnych technik graficznych w atelier bułgarskiej artystki Marii Dundakowej w Szwajcarii. W 1991 rozpoczęła studia artystyczne na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych im. J.Riepina w Sankt–Petersburgu. W 1997 roku obroniła z wynikiem bardzo dobrym pracę dyplomową w technice linorytu na temat „Seria ilustracji do wierszy Bolesława Leśmiana”. Od 2008 roku Aleksandra Potocka-Kuc pracuje w Świętokrzyskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach na stanowisku nauczyciela konsultanta przedmiotów: plastyka, wiedza o kulturze. Praca pedagogiczna Aleksandry Potockiej-Kuc nie koliduje z jej działalnością artystyczną. Uczestniczy w artystycznych konkursach organizowanych przez BWA w Kielcach - Przedwiośnie (2001, 2002, 2013, 2014), BWA w Ostrowcu Świętokrzyskim – IV, V Jesienny Salon Plastyki (1999, 2000), ZPAP - II Międzynarodowym Konkursie Artystycznym– PEJZAŻ WSPÓŁCZESNY- Częstochowa 2014. Jury IV Jesiennego Salonu Plastyki Ostrowiec Świętokrzyski 1999 nominowało artystkę do nagrody „Homo Quadratus Ostroviensis”. Od roku 2004 Aleksandra Potocka-Kuc prowadzi własną galerię prac artystycznych w miejscowości Wola Kopcowa a od roku 2012 w Masłowie. Organizowane są tam cykliczne spotkania i warsztaty plastyczne. Galeria ma charakter ciągle zmieniającej się wystawy prac plastycznych artystki i cieszy się dużym zainteresowaniem. Indywidualne wystawy: 1991 – Generalnym Konsulacie RP w Sankt-Petersburgu 2000 – Sissach( Szwajcaria) – Muzeum Historyczne Miasta Sissach 2003 – Ried (Austria) – Krankenhaus der Barmherzigen Schwestern Galerie 2005 – Chicago ( USA) – Muzeum Polskie i Biblioteka Polska w Ameryce 2013 – BWA Kielce 2013 – Centrum Kultury i Sztuki w Połańcu 2013 – Aurolzmunster (Austria) – Ratusz Miasta Aurolzmunster 2013 – Muzeum Diecezjalne w Kielcach 2014 – Galeria Belvedere, Panchia – Włochy 2014 – Wieża Sztuki – Kielce 2014/2015 – Muzeum Diecezjalne w Kielcach Swój dorobek twórczy Aleksandra Potocka-Kuc prezentuje również na stronach internetowych http://kuc.kielce.com.pl oraz http://www.artserwis.pl PEJZAŻ TRAWY 1 PEJZAŻ TRAWY 2 Galeria Innowacji, Al. prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy. Galeria czynna codziennie od 10.00–17.00. Kierownik Galerii dr hab. Anna Bochenek, prof. UTP NOSTALGIA WŁADYSŁAW SZCZEPAŃSKI W CIENIU I W CIENIU III WŁADYSŁAW SZCZEPAŃSKI Urodził się we Lwowie. Studia artystyczne na Wydziale Grafiki w Wyższej Szkole Poligraficznej we Lwowie. Od 1988r. mieszka w Kielcach. Obecnie jest profesorem zwyczajnym w Instytucie Sztuk Pięknych Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Uprawia twórczość w zakresie rysunku i malarstwa, a także grafiki. Członek ZPAP i SHS. Zasłużony Działacz Kultury. Od roku 1979 prezentował prace na kilkudziesięciu wystawach indywidualnych, między innymi w Stowarzyszeniu Historyków Sztuki, Muzeum Archidiecezji, Muzeum Niepodległości, Muzeum Literatury w Warszawie, Muzeum Architektury we Wrocławiu, Muzeum Narodowym, Muzeum Historii Kielc, Muzeum Diecezjalnym i BWA w Kielcach, Muzeum Historii Fotografii, Galerii Autorskiej Bronisław Chromy Art, Galerii ZPAP „Pryzmat” i Galerii „Centrum” NCK w Krakowie, Muzeum Narodowym w Przemyślu, Muzeum Sztuki Współczesnej w Radomiu, Muzeum Regionalnym w Pińczowie, Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu, Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem, Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie, Muzeum Północno-Mazowieckim w Łomży, Muzeum Okręgowym w Sandomierzu, BWA w Ostrowcu Świętokrzyskim oraz Irena Art Gallery w Kijowie,. Brał udział w wielu wystawach krajowych i międzynarodowych w Polsce, Belgii, Czechach, Macedonii, Niemczech, Rumunii, Słowacji, Szwecji, na Ukrainie, Węgrzech i we Włoszech. Jego prace znajdują się w zbiorach kilku muzeów i galerii w kraju i za granicą. Jest laureatem wielu nagród i wyróżnień za twórczość artystyczną, która spotkała się także z przychylnymi opiniami specjalistów i znanych krytyków. O jego dokonaniach pisali m.in.: Jan J. Aleksiun, Jolanta Antecka, Łukasz Heyman, Irena Huml, Magdalena Hniedziewicz, Łukasz Kossowski, Jerzy Madeyski, Ryszard Otręba, Sonia Pietrowskaja, Stanisław Rodziński, Piotr Rosiński, Marian Rumin, Stefan Szlachtycz, Andrzej Trybunalski i Wiesława Wierzchowska. W roku 2000 Jerzy Madeyski, znany krakowski historyk i krytyk sztuki, napisał: „(…) Artysta stworzył nadrealną lecz i metafizyczną zarazem rzeczywistość. Rozświetloną zjawiskowym światłem i przepojoną uporczywym pragnieniem dotarcia do istoty rzeczy, do zjawisk, sięgających poza empiryczne doświadczenie. (…)” Kilka lat później, w 2011 roku Andrzej Trybunalski: „(…) Oglądane prace upewniają nas, że obrazem istoty człowieczeństwa nie jest nigdy żaden wymyślony kształt, ale może nim być, skłaniająca do refleksji, pustka, którą człowiek czasami pozostawia po sobie. (…)” Natomiast w roku 2013 profesor Stanisław Rodziński: „(…) te rysunki, a może raczej rysowane obrazy – są rozmyślaniem o przemijaniu i trwaniu, o smutku szarości i nadziei pojawiającego się w oknie światła”. KU ŚWIATŁU II Galeria Innowacji, Al. prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy. Galeria czynna codziennie od 10.00–17.00. Kierownik Galerii dr hab. Anna Bochenek, prof. UTP W CIENIU VI informacje Profesor Józef Szala doktorem honoris causa Politechniki Opolskiej 22 października 2014 roku odbyła się w Politechnice Opolskiej uroczystość nadania doktoratu honoris causa tej uczelni profesorowi Józefowi Szali emerytowanemu pracownikowi Wydziału Inżynierii Mechanicznej UTP. Uroczystości przewodniczył rektor Politechniki Opolskiej prof. dr hab. inż. Marek Tukiendorf. Laudację wygłosił dziekan Wydziału Mechanicznego Politechniki Opolskiej prof. dr hab. inż. Tadeusz Łagoda. W uroczystości wzięli udział rektorzy i dziekani wielu uczelni w kraju oraz w licznej grupie koledzy i wychowankowie profesora. Uzyskana godność doktora honorowego jest w przypadku prof. Szali już drugim wyróżnieniem. W 2009 roku został uhonorowany tym tytułem przez UTP. Profesor Józef Szala jest twórcą szkoły naukowej skupionej merytorycznie wokół jego zainteresowań naukowych problematyki oceny trwałości i wytrzymałości materiałów i elementów konstrukcyjnych poddanych działaniu obciążeń zmiennych w czasie. Na Wydziale Inżynierii Mechanicznej UTP stworzył unikatowe zaplecze badawcze w tej dziedzinie. Profesor jest absolwentem Wydziału Maszynowego Politechniki Gdańskiej z 1961 roku, od 1966 roku związanym zawodowo z naszą uczelnią. W latach 1990-93 pełnił funkcję rektora UTP (wówczas Akademii Techniczno-Rolniczej). Jest członkiem wielu międzynarodowych i krajowych organizacji i stowarzyszeń naukowych m.in.: European Structural Integrity Society (ESIS), The Society of Experimental Mechanics (SEM), Akademii Inżynierskiej w Polsce (AIP), Komitetu Budowy Maszyn (KBM) PAN, gdzie w latach 1993-99 był członkiem a od 2003 do 2007 przewodniczącym. Jest również członkiem założycielem Międzysekcyjnego Zespołu Zmęczenia i Mechaniki Pękania Materiałów i Konstrukcji KBM PAN, któremu od 1994 do 2007 przewodniczył, Komitetu Mechaniki PAN – Sekcji Mechaniki Eksperymentalnej Ciała Stałego, Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Polskich (SIMP), Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego (BTN) (członek zarządu i wiceprzewodniczący), Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego II i III kadencji (1985-90), w III kadencji wiceprzewodniczący Komisji Kadrowej RG. Poza wymienionymi jest członkiem wielu organizacji naukowych, komitetów honorowych i naukowych międzynarodowych i ogólnokrajowych sympozjów naukowych (31), zasiada w radach programowych i naukowych renomowanych czasopism naukowych. Przez szereg lat prof. Józef Szala pełnił funkcje z wybo- 12 ru na rzecz ogólnopolskiego środowiska naukowego. Był członkiem Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego. Wielokrotnie był powoływany w skład gremiów recenzentów Komitetu Badań Naukowych i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W latach 2007-2012 był członkiem Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułu Naukowego. Prowadzone pod kierunkiem prof. Szali prace badawcze zaowocowały licznymi awansami naukowymi. Sam wypromował 10 doktorów. Był recenzentem wielu rozpraw doktorskich, habilitacyjnych, dorobku w przewodach habilitacyjnych, w postępowaniu o tytuł profesorski i o nadanie godności doktora honoris causa uczonym światowego formatu w dziedzinie zmęczenia materiałów i zmęczeniowego pękania konstrukcji. W uznaniu wybitnych osiągnięć i zasług dla środowiska naukowego otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia w tym: 25 dyplomów i medali wyższych uczelni, 10 nagród ministrów, 2 nagrody w konkursach naukowych oraz 2 nagrody Prezesa Polskiej Akademii Nauk (1997 i 2007), Medal im. prof. Stefana Ziemby PAN (2000), Medal im. Prof. Jerzego Doerffera (2006) i Medal im. prof. Stanisława Kocańdy PAN (2008), Złote Medale BRUSSELS EUREKA – 2000 i 2002 (na światowej wystawie innowacji za współautorstwo opracowania automatycznego ekstensometru laserowego), nagrodę naukową Marszałka Województwa Kujawsko – Pomorskiego (2001) za wybitne osiągnięcia w kategorii Nauka i Postęp Techniczny. Jest wyróżniony m. in. Złotym Krzyżem Zasługi (1986), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2004), srebrną i złotą odznaką SIMP oraz złotą odznaką NOT. Od początku istnienia profesor związany jest z Zespołem Zmęczenia i Mechaniki Pękania Materiałów i Konstrukcji KBM PAN. Należy do nielicznego już dzisiaj grona członków założycieli zespołu, któremu przewodniczył przez 14 lat. Wyrazem uznania ze strony środowiska ogólnopolskiego był wybór (wielokrotny) do Komitetu Budowy Maszyn PAN. Trzykrotnie został wybrany na przewodniczącego tego komitetu. Obecnie, po uzyskaniu spektakularnego wyniku wyborczego w wyborach na kadencje 2007-2010 oraz 2011-2015, jest honorowym członkiem Komitetu Budowy Maszyn Polskiej Akademii Nauk. Stanisław Mroziński fot. Politechnika Opolska informacje 13 informacje Profesor Bogdan Żółtowski doktorem honoris causa Chmielnickiego Uniwersytetu Narodowego 27 listopada 2014 roku na wniosek Senatu Uniwersytetu Narodowego w Chmielnickim na Ukrainie odbyła się uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa prof. dr. hab. inż. Bogdanowi Żółtowskiemu. Profesor Bogdan Żółtowski – dziekan Wydziału Inżynierii Mechanicznej UTP jest wybitnym uczonym o światowym autorytecie w dziedzinie wibroakustyki, dynamiki i diagnostyki technicznej. Jest współtwórcą szkoły naukowej w tym obszarze wiedzy, a jego dokonania naukowe stanowią trwały i znaczący wkład w rozwój reprezentowanych przez niego obszarów nauk technicznych. W pracy naukowo–badawczej zajmuje się problemami dynamiki maszyn, wibroakustyki, diagnostyki technicznej oraz zagadnieniami transportu i eksploatacji pojazdów. Dorobek naukowy profesora Bogdana Żółtowskiego obejmuje: prace opublikowane w czasopismach krajowych i zagranicznych (publikuje w językach: angielskim, hiszpańskim, czeskim i rosyjskim) łącznie – ponad 500 pozycji (autorstwo lub współautorstwo): monografie i rozprawy – 7, książki, podręczniki, skrypty – 30 (1 poz. w jęz. rosyjskim, 2 poz. w jęz. hiszpańskim), publikacje i doniesienia naukowe) – 362, redakcje naukowe opracowań zwartych – 28, prace inne – 45. Był konsultantem i opiekunem 8 habilitacji z wibroakustyki i diagnostyki w kraju i w swoim zespole, promotorem 14 rozpraw doktorskich, recenzentem 9 rozpraw habilitacyjnych, a także 19 rozpraw doktorskich, konsultantem i opiekunem wielu różnych poczynań naukowo- badawczych. Był opiniodawcą wielu wniosków i awansów profesorskich w całym kraju. Zrealizował ważne granty badawcze: 11 (własnych i promotorskich), w tym krajowe i zagraniczne. Jest głównym organizatorem konferencji naukowej: „Diagnostyka maszyn roboczych i pojazdów” – funkcjonującej od 1982 roku cyklicznie co trzy lata, ostatnia w 2014 r. 14 Profesor jest członkiem i bierze czynny udział w pracach różnych organizacji naukowych, krajowych i zagranicznych. Dokonania i zasługi profesora jako uczonego, nauczyciela i wychowawcy kadr naukowych, twórcy postępu technicznego w budowie i eksploatacji maszyn oraz organizatora środowiska naukowego są uznane w kraju i za granicą. Dorobek naukowy będący wynikiem działalności prof. Bogdana Żółtowskiego stanowi istotny wkład do rozwoju nauki w formie bardzo wielu publikacji książkowych, monografii i artykułów oraz referatów wydanych w zwartych materiałach, zarówno krajowych jak i zagranicznych. Dorobek ten ma nie tylko walory poznawcze - istotne dla nauki, lecz także utylitarne o istotnym znaczeniu praktycznym. Profesor Żółtowski za swoje zasługi dla środowiska naukowego był wielokrotnie nagradzany i wyróżniany. Senat Akademicki Uniwersytetu XHU podjął uchwałę o nadaniu profesorowi Bogdanowi Żółtowskiemu tytułu doktora honoris causa, honorując tym aktem uczonego wielkiego formatu i zarazem wypróbowanego już przyjaciela uczelni. Joanna Wilczarska fot. Joanna Wilczarska i Jarosław Deczyński informacje 15 informacje Nominacje profesorskie prof. Jadwiga Andrzejewska Prof. dr hab. inż. Jadwiga Andrzejewska urodziła się 10.10.1953 roku w Wybczu, woj. kujawsko-pomorskie. W 1973 roku ukończyła Technikum Rolnicze w ChełmnieGrubnie, a następnie studiowała na kierunku rolnictwo na Wydziale Rolniczym Akademii Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy (obecnie Wydział Rolnictwa i Biotechnologii UTP). Tytuł zawodowy magistra inżyniera rolnictwa uzyskała z wynikiem bardzo dobrym w 1978 roku. Pracę zawodową na Wydziale Rolniczym ATR w Katedrze Szczegółowej Uprawy Roślin (obecnie Katedra Agrotechnologii) rozpoczęła 16 lutego 1981 roku i była tam kolejno zatrudniona na stanowisku asystenta (1981-1984), starszego asystenta (1984-1990), adiunkta (1990-2006), a od 2006 roku profesora nadzwyczajnego. Stopień naukowy doktora nauk rolniczych w dyscyplinie agronomia uzyskała 19 marca 1990 roku na podstawie rozprawy doktorskiej „Wsiewki poplonowe seradeli w pszenżyto i żyto ozime uprawiane w monokulturze”. Stopień doktora habilitowanego nauk rolniczych w dyscyplinie agronomia, specjalność uprawa roślin uzyskała w 16 maja 2003 na podstawie rozprawy „Agrotechniczne uwarunkowania plonowania i brodawkowania zróżnicowanych odmian grochu siewnego (Pisum sativum L.)”. Tytuł profesora nauk rolniczych otrzymała z rąk Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego na mocy postanowienia z dnia 26 czerwca 2014 roku. Prof. J. Andrzejewska odbyła dwa kilkumiesięczne staże naukowe w Katedrze Agronomii na Uniwersytecie Wisconsin-Madison w USA, przy czym jeden z nich jako stypendystka Organisation for Economic Co-Operation and Development. Jest uczestnikiem polsko-włoskiego programu wymiany naukowej „Canaletto”, co łączy się ze współpracą badawczą z Agricultural Research Council - Reserch Center for Industrial Crops w Bolonii. Działalność naukowa prof. Andrzejewskiej obejmuje trzy główne obszary tematyczne: – Biologiczne i agrotechniczne uwarunkowania plonowania roślin pastewnych w regionie kujawsko-pomorskim – Kształtowanie plonu i jakości surowców roślin leczniczych 16 przez czynniki środowiskowe i agrotechniczne (ostropest plamisty, rumianek pospolity) - Plonowanie oraz paszowa i pozapaszowa wartość wieloletnich roślin bobowatych (lucerna, drobnolistna koniczyna biała, koniczyna kaukaska). Dorobek naukowy prof. J. Andrzejewskiej dokumentuje m.in. 65 oryginalnych prac twórczych w języku angielskim i polskim, współautorstwo monografii, 3 zgłoszenia patentowe, liczne publikacje konferencyjne oraz prace popularnonaukowe. Prof. J. Andrzejewska jest promotorem dwóch zakończonych i dwóch otwartych przewodów doktorskich, 48 prac magisterskich i 15 inżynierskich. Recenzowała cztery rozprawy doktorskie i dwie rozprawy habilitacyjne. Wykonała liczne recenzje artykułów dla polskich i zagranicznych czasopism naukowych oraz projektów badawczych dla MNiSW, Fundacji na rzecz Nauki Polskiej oraz dla NCBiR. Jako nauczyciel akademicki prof. J. Andrzejewska była kierownikiem studiów podyplomowych „Rolnictwo dla absolwentów nierolniczych kierunków studiów”. Jest zaangażowana w międzynarodowy program Erasmus, w ramach którego wygłosiła wykłady na szecściu europejskich uczelniach. Prowadzi zajęcia w języku angielskim dla studentów zagranicznych. Organizuje staże naukowe dla studentów i absolwentów WRiB na Uniwersytecie Wisconsin-Madison. Prof. J. Andrzejewska była przedstawicielem UTP w Kapitule ds. stypendiów Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Jest zastępcą przewodniczącego Oddziału Bydgoskiego Towarzystwa Agronomicznego. Jest też członkiem Kolegium Redakcyjnego Wydawnictw Uczelniach UTP w Bydgoszczy. Od 2006 roku jest przewodniczącą Rady Naukowej i jednocześnie redaktorem naukowym kwartalnika Acta Scientiarum Polonorum s. Agricultura. W 2011 roku została wybrana na członka i sekretarza Komitetu Uprawy Roślin Polskiej Akademii Nauk. Za działalność naukową, dydaktyczną i organizacyjną była wielokrotnie nagradzana przez Rektora UTP. Postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej została odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi. Prof. dr hab. inż. Jerzy Nowachowicz urodził się w 1955 roku w Bydgoszczy. Ukończył III Liceum Ogólnokształcące w Bydgoszczy, a w 1979 r. - studia w Instytucie Rolniczym ATR (obecnie Wydział Rolnictwa i Biotechnologii UTP), uzyskując dyplom magistra inżyniera rolnictwa z wyróżnieniem. Był przewodniczącym Koła Naukowego Rolników i otrzymał odznakę „Primus inter pares”. Pracę zawodową rozpoczął 20 września 1979 roku na stanowisku asystenta stażysty w Zakładzie Hodowli Trzody Chlewnej Wydziału Zootechnicznego ATR (obecnie Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt UTP). Pracę doktorską pt. „Wpływ sposobu utrzymania i masy ciała na wyniki tuczu oraz skład tuszy u świń rasy wielkiej białej polskiej” obronił z wyróżnieniem w 1991 roku na Wydziale Zootechnicznym ART w Olsztynie. W 2002 roku przeszedł do Zakładu Oceny Surowców Zwierzęcych, a obecnie jest pracownikiem Katedry Hodowli Drobiu i Oceny Surowców Zwierzęcych. Stopień doktora habilitowanego nauk rolniczych w dyscyplinie zootechnika uzyskał na podstawie wyróżnionej rozprawy habilitacyjnej „Ocena przyżyciowa i poubojowa różnych grup genetycznych świń ras czystych i mieszańców” w wyniku uchwały Rady Wydziału Zootechnicznego ATR w 2004 r. Od stycznia 2006 r. pracował na stanowisku profesora nadzwyczajnego UTP, a 5 czerwca 2014 roku Prezydent RP nadał Jerzemu Nowachowiczowi tytuł naukowy profesora nauk rolniczych. W działalności naukowej prof. Nowachowicza można wyodrębnić następujące kierunki badawcze: • Analiza cech użytkowych z uwzględnieniem oceny przyżyciowej krajowego pogłowia trzody chlewnej • Doskonalenie technologii produkcji trzody chlewnej i krzyżowanie towarowe świń • Wpływ różnych czynników na wyniki użytkowości tucznej i rzeźnej, cechy jakości mięsa oraz aspekty ekonomiczne produkcji wieprzowiny. Dorobek naukowy prof. dr. hab. inż. Jerzego Nowachowicza obejmuje 257 pozycji, w tym: 112 oryginalnych prac informacje Nominacje profesorskie prof. Jerzy Nowachowicz twórczych, 5 rozdziałów w monografiach i 106 doniesień naukowych. Znaczna ich liczba została opublikowana w języku angielskim. Profesor pełnił funkcję kierownika Studium z zakresu chowu i hodowli trzody chlewnej fundacji TORHYB kształcącego czołowych hodowców, producentów i doradców regionu kujawsko-pomorskiego. Zajęcia te połączone były z wyjazdami słuchaczy do Niemiec i Holandii. Przeprowadził ponad 110 szkoleń w terenie, co miało istotny wpływ na kształtowanie opinii rolników związanych z wejściem Polski do UE. Uznano go za najlepszego asystenta bydgoskiego środowiska akademickiego. Za działalność dydaktycznowychowawczą otrzymał nagrodę MNiSzW. Był promotorem w dwóch zakończonych przewodach doktorskich, a pod jego kierunkiem zrealizowano 44 prace magisterskie i 8 inżynierskich. Pełni funkcję Redaktora Działowego na Wydziale Hodowli i Biologii Zwierząt oraz członka Komitetu Redakcyjnego Wydawnictw Uczelnianych UTP. Współpracuje z wieloma ośrodkami naukowymi w kraju i za granicą (Irlandia, Czechy, Słowacja). Był recenzentem prac m.in. w czasopismach: Archiv Tierzucht, Annals of Animal Science, Animal Science Papers and Reports, Journal of Central European Agriculture. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego. Za wyróżniającą się działalność był wielokrotnie nagradzany Nagrodą Rektora ATR (UTP), otrzymał stypendium za szczególne osiągnięcia w pracy naukowej. Uhonorowano go odznaką „Zasłużony dla Rolnictwa” i Medalem Komisji Edukacji Narodowej. Prezydent RP nadał mu Srebrny Krzyż Zasługi oraz Złoty Medal za Długoletnią Służbę. 17 informacje Święto i dyplomatorium Absolwenci Wydziału z władzami Wydziału wnioski o różne projekty naukowo-badawcze. Działania te Święto Wydziału, połączone z dyplomatorium, tj. uroprzebiegają ze zmiennym szczęściem. W minionym czasie czystym wręczeniem dyplomów absolwentom Wydziału odbyło się wiele konferencji i seminariów o różnym zasięgu Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, odbyło - tak krajowym, jak i międzynarodowym. Przygotowywane się 6 grudnia 2014 r. Program wydarzenia obejmował m.in.: jest otwarcie nowego kierunku kształcenia inżynieria gazu wystąpienia władz dziekańskich, gratulacje dla nowych łupkowego związanego z ubieganiem się Polski o większą doktorów, wręczenie nagród i wyróżnień pracownikom, abniezależność energetyczną. solwentom i studentom, wykład okolicznościowy, wystąpie Prorektor ds. nauki prof. Boroński w swoim wystąpieniu nia gości, wręczenie dyplomów oraz krótki koncert Chóru pogratulował absolwentom uzyskania tytułów zawodowych Akademickiego UTP pod dyrekcją dr Agnieszki Sowy. magistra inżyniera, inżyniera oraz licencjata. Stwierdził, że Ponad 500 osób, w tym około 150 absolwentów wraz najosoby kończące wydział, po podjęciu pracy w wyuczobliższymi, pracownicy wydziału, zaproszeni goście - przednym zawodzie, wpływają bezpośrednio na otaczającą nas stawiciele: władz miasta, firm i organizacji współpracująrzeczywistość, poczynając od fundamentów budowli, ich cych z wydziałem - wypełniło po brzegi Auditorium Novum konstrukcję, wygląd zewnętrzny, a ostatnio nawet i na ich w kampusie UTP w Fordonie. Obecny był również prorekwnętrze. tor ds. nauki dr hab. inż. Dariusz Boroński, prof. UTP. Następnie głos zabrali prodziekani, którzy przedstawiW obecności Rady Wydziału zgromadzonych powitał dzieli pracę dydaktyczną, organizacyjną i naukową wydziału. kan - prof. dr hab. inż. Adam Podhorecki. W swoim wystąZ wystąpienia dr inż. Elżbiety pieniu pokrótce przedstawił Piotrowskiej, która scharaktedziałania i najważniejsze wyryzowała działalność dydakdarzenia, które miały miejsce tyczną, można było dowieod poprzedniego święta. dzieć się o formach, trybach Był to m.in. zorganizowai stopniach kształcenia na kieny przez wydział Ogólnorunkach studiów oferowanych polski Zjazd Dziekanów przez wydział, tj.: budownicWydziałów prowadzących twie, inżynierii środowiska, kształcenie na kierunku buarchitekturze i urbanistyce, downictwo, który zajmował architekturze wnętrz oraz się projektem wzorcowego o inżynierii gazu łupkowego programu kształcenia na tym Nagrody Kujawsko-Pomorskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa – kierunku, na którym kształkierunku. W minionym czaw Bydgoszczy wręczali Jacek Kołodziej i Kazimierz Chojnacki cenie będzie prowadzone sie nawiązano współpracę z na 3,5-letnich stacjonarnych studiach pierwszego stopnia wieloma podmiotami gospodarczymi. Przygotowywany jest o profilu ogólnoakademickim od roku akademickiego raport samooceny dla kierunku budownictwo w związku 2015-2016. z okresową oceną jakości kształcenia przez Państwową KoPrzy okazji dowiedzieliśmy się, że do 30 września misję Akredytacyjną, w marcu 2015 roku. Aplikowane są 18 informacje Krynica-Bydgoszcz 2015 nt. „Budownictwo energooszczęd2014 r. wydział ukończyło ogółem 9449 absolwentów, ne w Polsce – stan i perspektywy”, która gromadzi coroczw tym: 5544 mgr. inż. studiów stacjonarnych i 3842 studiów nie kilkuset specjalistów z kraju i z zagranicy. niestacjonarnych; 47 mgr. inż. architektury i 16 licencjatów Od stycznia 2015 roku rozpoczęła się realizacja projekkierunku architektura wnętrz oraz to, że obecnie na wydziatu pt. „Zasada zrównoważonego rozwoju w budownictwie le na wszystkich kierunkach studiuje 2095 studentów (dane energooszczędnym z wykorzystaniem odnawialnych źródeł z 1 grudnia 2014). Od momentu uzyskania uprawnień do energii”. Aplikowane będą kolejne projekty w konkursach nadawania stopnia doktora nauk technicznych w dyscyplifinansowanych ze środków pozyskiwanych z Narodonie budownictwo w roku 1999 na wydziale zostało wyprowego Centrum Nauki oraz Narodowego Centrum Badań mowanych 25 osób, a 15 przewodów jest otwartych. W mii Rozwoju. nionym roku 8 osób z wydziału Po wystąpieniach władz dzieuzyskało w różnych dyscyplikańskich przyszedł czas na nach stopień naukowy doktora. wysłuchanie głosów zaproszo W 2011 roku przyznano wynych gości. Pierwszy wystąpił działowi uprawnienia do nadamgr inż. Andrzej Wosik (absolwania stopnia doktora habiliwent wydziału z roku 1978/79), towanego nauk technicznych a jednocześnie prezes Zarządu w dyscyplinie budownictwo. EBUD-Przemysłówka Sp. z o.o. Aktualnie trwają dwa postępoi przewodniczący Rady Pomorwania habilitacyjne. sko-Kujawskiej Izby Budownic Dr inż. Justyna Sobczaktwa – organizacji samorządu Piąstka - prodziekan ds. nauki Jarosław Szczupak z firmy ALSTAL z laureatem konkursu Alstal 2014, mgr. inż. Romanem Białkiem gospodarczego zrzeszającej na – przedstawiła działalność nazasadzie dobrowolności przedukowo-badawczą. Wymieniła siębiorców z branży budowlanej województwa kujawskojednostki, w których prowadzi się tę działalność, a więc pomorskiego. Powiedział m.in.: - Zatrudniamy absolwenstrukturę organizacyjną wydziału, stwierdzając, że na wytów w firmach naszej Izby i powiem, że z tych, których dziale obecnie działa 12 katedr, dwa zakłady i laboratorium zatrudniam w mojej firmie - jestem absolutnie zadowolony. komputerowe. Dodała też, że wydział zatrudnia 119 naCzasami widać różnicę między tymi, którzy pracują już 15uczycieli akademickich, w tym 27 profesorów i doktorów 20 lat a wami, bo jesteście nie tylko młodzi, ale macie chęhabilitowanych zatrudnionych na stanowiskach profesora ci. Kończąc powiedział: - Życzę wam takich szefów, menezwyczajnego i nadzwyczajnego UTP, 52 adiunktów, 34 dżerów, którzy będą rozumieli waszą kreatywność. asystentów i 6 wykładowców oraz 34 pracowników niebę Będziecie osobami zaufania społecznego. Będziecie dących nauczycielami akademickimi. Pracownicy wydziału projektować i wykonywać obiekty, które będą służyły luotrzymali w 2014 roku wiele nagród i wyróżnień. dziom. I to muszą być obiekty bezpieczne - powiedział Na działalność konferencyjną w ubiegłym roku złożyły w swym wystąpieniu mgr inż. Jan Siuda, przewodniczący się m.in. następujące działania: udział w Bydgoskim FestiZwiązku Mostowców Rzeczypospolitej Oddziału Pomorwalu Nauki, organizacja IV Konferencji mostowej im. Rusko-Kujawskiego w Bydgoszdolfa Modrzejewskiego pt. „Moczy. - Chciałbym poprosić, aby sty. Tradycja i nowoczesność”, ci najlepsi absolwenci kierunku organizacja Ogólnopolskiego budownictwo podejmowali praZjazdu Dziekanów Wydziałów cę w specjalności mostowej. Na kształcących na kierunku buzakończenie swego wystąpienia downictwo. Wśród imprez zorżyczył absolwentom dobrej praganizowanych na wydziale były cy i satysfakcji z wykonywanetakże: II Sympozjum „Integracja go zawodu i w życiu osobistym. sztuki i techniki w architekturze Szczególnym wydarzeniem i urbanistyce”, ogólnopolskie wydziałowego święta był wysympozjum naukowe „Komkład prof. dr. hab. inż. Mariana pleksowe badania i ochrona „Finis coronat opus” Granopsa, pracownika Katedry środowiska naturalnego” i XIV Inżynierii Sanitarnej i Wodnej nt. „Technologie uzdatniania seminarium Koła Naukowego Nowoczesnych Metod Prowody”. Profesor przedstawił współczesne sposoby „produkjektowania Technologii Robót Budowlanych. cji” wody przeznaczonej do różnych celów. Przy okazji Mówiąc o wykonywanych projektach naukowo-badawomówił w bardzo przystępny sposób stan światowych i polczych, prodziekan wspomniała o ukończeniu II etapu reskich zasobów wody, skomplikowane procesy biotechniczalizacji Regionalnego Centrum Innowacyjności, dzięki któne związane z jej uzdatnieniem do celów technologicznych remu na wydziale przybyło aparatury naukowo-badawczej i spożywczych. Przy okazji stwierdził, że współcześnie za około 7 mln zł. mamy do czynienia z „fabrykami produkcji wody”. Z planów na najbliższy rok wymieniona została w szcze Po tej części uroczystości nastąpiło wręczenie przez gólności organizacja przez wydział konferencji krynickiej 19 informacje prorektora i dziekana dyplomów i listów gratulacyjnych osobom, które od ostatniego Święta Wydziału uzyskały stopnie naukowe doktora. Dyplomy otrzymali: dr inż. Ryszard Okoński, dr inż. Jarosław Górecki, dr inż. Łukasz Kumor, dr inż. Szymon Topoliński, dr inż. Marek Obłój, dr inż. Kinga Szopińska i dr inż. arch. Robert Łucka. Dr inż. Magdalena Dobiszewska - prodziekan ds. dydaktycznych i studenckich prowadziła kolejny punkt uroczystości związany z wręczeniem listów gratulacyjnych najlepszym absolwentom oraz studentom działającym w różnych organizacjach studenckich. Gratulacje składali i listy wręczali dziekan i prodziekan Elżbieta Piotrowska. Władze dziekańskie wyróżniły także dr. inż. Zbigniewa Tokarskiego za wieloletnią opiekę merytoryczną nad studentami Koła Naukowego Nowoczesnych Metod Projektowania Technologii Robót Budowlanych - najlepszego z kół naukowych na wydziale i w UTP oraz jednego z wyróżniających się kół naukowych w Polsce. W dalszej części uroczystości przyszedł czas na wyróżnienia dla kilkunastu najlepszych absolwentów, którzy studiowali na poszczególnych kierunkach studiów. Najlepsi absolwenci wydziału zostali obdarowani nagrodami książkowymi i dyplomami Kujawsko-Pomorskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa w Bydgoszczy - organ samorządu zawodowego. W imieniu Izby nagrody wręczali mgr inż. Jacek Kołodziej - przewodniczący komisji kwalifikacyjnej oraz mgr inż. Kazimierz Chojnacki - sekretarz Izby. Z kolei Jarosław Szczupak - przedstawiciel firmy ALSTAL Grupa Budowlana Sp. z o.o., z którą wydział współpracuje od 2007 roku i Joanna Bartkowiak - przedstawiciel Agencji Marketingowej Tandem wręczyli nagrodę i list gratulacyjny w związku z konkursem na najlepszą pracę magisterską i inżynierską. Nagrodę, w kolejnej edycji konkursu organizowanego przez Alstal od 2011 roku w wysokości 5000 zł i list gratulacyjny otrzymał mgr inż. Roman Białek, absolwent kierunku budownictwo i specjalności konstrukcje budowlane i inżynierskie, za pracę magisterską nt. „Projekt hangaru o konstrukcji stalowej do obsługi samolotu Boeing 737-400 i podobnych wymiarowo”. Laureat otrzymał również gwarancję pracy w firmie Alstal. Przy okazji warto dodać, że od momentu pierwszej edycji konkursu w zmaganiach konkursowych wzięło udział ponad 80 studentów i przyznano nagrody o łącznej wartości 21 tys. zł, a konkurs cieszy się coraz większym zainteresowaniem. Zanim nastąpiło uroczyste wręczenie dyplomów absolwentom wydziału głos zabrała dr inż. Magdalena Dobiszewska - prodziekan ds. dydaktycznych i studenckich. W swym pełnym refleksji i emocji wystąpieniu powiedziała m.in. - Dzisiejsza uroczystość to wielkie święto. Takie chwile poruszają nas, pobudzają refleksje i emocje. Kilka lat temu, kiedy rozpoczynaliście studia jako niespełna dwudziestolatkowie, z duszą na ramieniu wkraczaliście w nowy, nieznany jeszcze świat. (...) A później? - Później zaczęły się schody. Błyskawicznie musieliście przyzwyczaić się do zupełnie innego trybu nauki niż ten, do którego przywykliście w szkole średniej. Nie było już lekcji, ale wykłady, audytoria i projekty. Zamiast klasówek - kolokwia, zaliczenia, egzaminy. Dodatkowo ogrom wiedzy, który potęgował się 20 z wykładu na wykład, was przytłaczał. (...) Dyplom, który za chwilę odbierzecie, jest przepustką do samodzielnego świata. To swoistego rodzaju paszport do następnego etapu życia, w który wkraczacie bez żadnych kompleksów, ze świadomością własnej wartości i nieograniczonych możliwości. Kończąc swe wystąpienie powiedziała – cytując Konfucjusza: – „Wybierz sobie zawód, który lubisz, a całe życie nie będziesz musiał pracować”. Jestem przekonana, że właśnie takiego wyboru dokonaliście. Życzę wam, aby wasza praca była waszą pasją. Po tym wystąpieniu rozpoczął się czas wręczania dyplomów. Niekończący się szpaler absolwentów podchodził do dziekana i odbierał wspomniany „paszport do następnego etapu życia”. Tę część uroczystości zakończył tradycyjny „rzut biretem”. Następnie zabrał głos przedstawiciel samorządu studenckiego, który wspominając wspólny czas studiów, złożył absolwentom gratulacje i życzenia. Ostatni głos podczas uroczystości należał do jednej z absolwentek. Powiedziała: - Jako już absolwent - jako przedstawiciel - z dumą i z ulgą mogę ogłosić, że skończyliśmy studia! Był to okres burzliwy, czas intensywnej nauki, robienia projektów, sesyjne trudy, zdawanie egzaminów, ale i czekanie w kolejkach przy „ksero”, był czas zabaw, imprez, nawiązywania znajomości, przyjaźni. Każdy z nas będzie wspominać to na swój sposób - każdy inaczej. (...) Na zakończenie chciałabym przytoczyć pewien cytat - „Jedyne, co nas dzisiaj ogranicza, to nasza wyobraźnia, a jej braku nie zastąpi nawet doskonała technika”. Dlatego kimkolwiek będziemy, cokolwiek będziemy robić, bądźmy aktywni, kreatywni, odważni, bo marzenia się nie spełniają - marzenia należy spełniać!” Nie sposób nie wspomnieć o śpiewanych częściach święta w wykonaniu Chóru Akademickiego UTP. Podkreślając kolejne punkty uroczystości Chór zaśpiewał: Hymn Polski, Gadue Mater Polonia i Gaudeamus igitur. Występ chórzystów zakończył krótki koncert pieśni dawnej i kolęd. Trwającą bez mała trzy godziny uroczystość, sprawnie prowadzoną przed dr inż. Kingę Szopińską, zakończyła pamiątkowa fotografia. Mieczysław Pawłowski fot. Mieczysław Pawłowski, Jerzy Ciechalski Człowiek od zarania dziejów korzysta z otaczającego go środowiska przyrodniczego. Wraz z rozwojem cywilizacyjnym to oddziaływanie stawało sie coraz bardziej destruktywne. Lokalne, regionalne i krajowe problemy ekologiczne zaczęły mieć skutki międzynarodowe. Niektóre z nich, jak chociażby zmiany klimatyczne, zmniejszanie się powłoki ozonowej czy eksploatacja zasobów oceanów, mają ze informacje Uniwersytet Bałtycki idea zrównoważonego rozwoju wą międzynarodową, dopóki nie uzyska rangi problemu krajowego. Polityka ochrony środowiska zakłada negocjacje, porozumienie i współpracę międzynarodową. Na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci można zaobserwować rozwój pozarządowych organizacji ekologicznych, które mają istotny wpływ na zmianę charakteru stosunków międzynarodowych. Hierarchizacja problemów ekologicznych doko- Dr Piotr Prus na tle żaglowca Fryderyk Chopin swej natury zasięg globalny. Wycinanie lasów tropikalnych, chociaż odbywa się na terytorium określonych krajów, jednak ma negatywne konsekwencje dla znacznie większych obszarów. Wysoki poziom konsumpcji w społeczeństwach uprzemysłowionych odbija się negatywnie zarówno na środowisku, jak i za jego pośrednictwem – na zdrowiu ludzi. Chociaż środowisko było zawsze pod wpływem działalności człowieka, to dopiero pod koniec XX wieku wpływ ten stał sie przedmiotem debat politycznych. Należy pamiętać, że żaden problem dotyczący środowiska nie stanie się spra- nywana przez naukowców nie zawsze jest uznawana przez organy rządowe. Problem staje się aktualny, gdy wzbudza niepokój społeczny. Dlatego tak ważna jest nasza świadomość, że środowisko naturalne jest dobrem wspólnym. W latach 60. XX wieku narastała fala zainteresowania środowiskiem naturalnym ze strony naukowców i ekonomistów. Miało to ogromny wpływ na sposób widzenia tego problemu. Zaczęto potępiać nadmierne użycie pestycydów i dostrzegać ich niszczący wpływ na ekosystemy i zdrowie człowieka. W następnej dekadzie zaniepokojenie stanem 21 informacje środowiska i potrzeba jego ochrony stały się już ruchem masowym, który zachwiał światem uprzemysłowionym. Dzięki zorganizowaniu sieci lokalnych, regionalnych i globalnych pozarządowe organizacje ekologiczne współpracują w zdobywaniu informacji i tworzeniu strategii ekologicznych. Przez długi czas wyobrażenie o Morzu Bałtyckim nacechowane było pesymizmem. Przyczyniały się do tego informacje o jego stanie ekologicznym oraz katastrofy w ruchu pasażerskim. Rozważania na temat obszaru całego dorzecza Bałtyku, sytuacja w tak zdefiniowanym regionie, również nie przedstawiały się optymistycznie. Przez długi czas ani społeczeństwa, ani przemysł krajów leżących nad Bałtykiem nie podejmowały działań proekologicznych mających na celu ograniczenie tego negatywnego wpływu. wzrost ekonomiczny, ale w formie gwarantującej „ekoefektywność”, co oznacza zmniejszenie negatywnego wpływu działalności gospodarczej na środowisko. Po drugie - należy dbać o bezpieczeństwo, stworzyć efektywnie działające instytucje i rynek. Poprawiać systemy polityczne państw oraz przestrzeganie w krajach nadbałtyckich praw człowieka. Podstawowym warunkiem wprowadzania zmian w regionie jest wiedza. Zrozumienie przeszłości jest niezbędne do rozumienia teraźniejszości i kreowania przyszłości. Dramatyczne różnice w warunkach życiowych obywateli krajów położonych nad Bałtykiem, ich sytuacja ekologiczna, społeczna i polityczna nie może być wyjaśniona jedynie różnicami warunków klimatycznych, dostępnością zasobów naturalnych czy jakimikolwiek innymi czynnika- 1 Kierunek – gospodarka zrównoważona: rys historyczny dr hab. inż. K. Gęsiński 2 Energia: od paliw kopalnych do zrównoważonych zasobów energetycznych dr inż. T. Stosik 3 Człowiek i przepływ materii: w kierunku zrównoważonej gospodarki surowcowej dr inż. T. Stosik 4 Żywność i surowce roślinne: zrównoważone rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo dr inż. E. Krasicka-Korczyńska 5 Zrównoważona produkcja przemysłowa: ograniczanie odpadów, czyste technologie i ekologia przemysłowa dr hab. inż. E. Jendrzejczak 6 W kierunku zrównoważonego transportu: komunikacja i transport towarów w regionie bałtyckim dr hab. H. Ratyńska dr hab. inż. A. K. Sawilska 7 Miasta i społeczności: rozwój zrównoważonego mieszkalnictwa dr inż. P. Prus 8 Ekonomia ekologiczna: rynki, ceny i budżety w zrównoważonym społeczeństwie dr inż. P. Prus 9 Podstawy rozwoju zrównoważonego: etyka, prawo i ograniczenia fizyczne dr inż. P. Prus 10 Od zamierzeń do działania: wprowadzanie ekorozwoju dr hab. inż. K. Gęsiński Tematy spotkań i osoby prowadzące zajęcia: W latach 70. i 80. XX wieku sytuacja zaczęła się poprawiać na zachodnich i północnych wybrzeżach, na południowych – dopiero od przełomu lat 80. i 90. Najgorzej było w rejonie byłych Republik Radzieckich. Sytuacja ekologiczna i polityczna w rejonie całego dorzecza Bałtyku sprawiła, że ważny i potrzebny stał się wzrost wszelkich form współpracy i kontaktów między społeczeństwami regionu. Ruchy niepodległościowe dały realną szansę na stworzenie nowej rzeczywistości. Postanowiono odświeżyć sięgające czasów przedsowieckich kontakty i więzi między krajami i narodami. Pomóc w tym miała inicjatywa stworzenia Uniwersytetu Bałtyckiego. Przygotowano kurs poświęcony środowisku Morza Bałtyckiego oraz sprawom społecznym i gospodarczym regionu. Kolejny kurs ma za zadanie propagowanie idei zrównoważonego rozwoju. Pomysł „zrównoważonego rozwoju” pochodzi z raportu, który powstał w 1987 roku na zlecenie ONZ, i jest wieloetapowy. Po pierwsze ma on znaczenie ekologiczne – rozwój regionu Morza Bałtyckiego w oparciu o zasady ekorozwoju oznacza poprawę sytuacji ekologicznej. Stanu tego nie można jednak osiągnąć bez uwzględnienia innych aspektów. Jednym z nich jest konieczność poprawy warunków życia mieszkańców tego regionu. Konieczny jest 22 mi. Wynikają one głównie z przeszłości. Różnice w standardach życia w poszczególnych krajach powinny zmniejszać się z upływem czasu dzięki rosnącej wolności, lepszej komunikacji i pełniejszej współpracy w regionie i z innymi krajami. Potrzebny jest dokładny opis obecnego stanu i problemów, którymi ten stan się charakteryzuje. Rozpowszechniana wiedza ma pomóc w uzyskaniu zrozumienia natury i wielkości problemów, jakie przed nami stoją. To jest główny cel Uniwersytetu Bałtyckiego (BALTIC UNIVERSITY PROGRAMME). W roku akademickim 2014/2015 na naszej uczelni odbędzie się jedenasta edycja kursu na temat zrównoważonego rozwoju regionu bałtyckiego (A SUSTAINABLE BALTIC REGION). Zajęcia rozpoczęte od spotkania 5 marca br. będą prowadzone w kolejne czwartki do 21 maja w sali budynku przy ulicy Kordeckiego. Kurs zakończy egzamin. Absolwenci uzyskają certyfikaty wystawione przez Uniwersytet Bałtycki w Uppsali potwierdzające odbycie kursu w podanym poniżej zakresie. Na naszej uczelni w ramach BUP prowadzone są następujące kursy: A Sustainable Baltic Region, Baltic See Environment, Ecosystem Health and Sustainable Agriculture, Sustainable Development. Absolwenci dowolnego kursu informacje Załoga trójmasztowca w akcji organizowanego w ramach BUP lub studenci, którzy są w trakcie jego realizacji, mają możliwość uczestniczenia w różnego rodzaju dodatkowych formach aktywności organizowanych w ramach sieci: konferencjach, warsztatach, rejsach itp. Projektem flagowym jest organizowany corocznie i trwający około dwóch tygodni rejs pełnomorskim żaglowcem, zazwyczaj jest to polski trójmasztowiec STS Fryderyk Chopin. Udział w rejsie jest bezpłatny, koszty pokrywa sekretariat BUP, który jest częścią szwedzkiego Uniwersytetu w Uppsali. Uczestnicy takiego rejsu, zarówno studenci, jak i nauczyciele, są członkami załogi z przydzielonymi wachtami i wykonują wszystkie niezbędne prace na i pod pokładem – nawigacja, stawianie i zwijanie żagli, mycie pokładu, gotowanie i sprzątanie - tzw. proza życia. Oprócz tego w trakcie rejsu realizowany jest intensywny kurs SAIL (Sustainability Applied in International Learning) kończący się zdobyciem dyplomu BUP oraz kredytem punktów 7,5 ECTS, który przyznaje Uniwersytet w Uppsali i który jest uznawany na macierzystych uczelniach uczestników. Nasz uniwersytet był reprezentowany na trzech kolejnych rejsach-kursach przez dr. inż. Piotra Prusa, który jako wykładowca prowadził zajęcia na temat zrównoważonego rozwoju oraz warsztaty związane z teorią gier. Prezentujemy zdjęcia z tych rejsów. Już niedługo, w dniach 15-19 kwietnia 2015 r., odbędzie się w Rogowie k. Łodzi kolejna cykliczna międzynarodowa konferencja studencka: BALTIC UNIVERSITY SPRING STUDENTS’ CONFERENCE 2015. Tym razem skoncentrowana będzie głównie wokół tematu „Feeding the World without Destroying the World: Can Food Production Be(come) Sustainable?”. Studentów chętnych do wzięcia udziału w tej konferencji prosimy o skontaktowanie się z dr. inż. Piotrem Prusem ([email protected]), który udzieli szczegółowych informacji. Warto zaznaczyć, że już od kilkunastu lat studenci UTP uczestniczą w konferencjach i warsztatach organizowanych przez BUP, dzięki czemu mają możliwość nawiązywania znajomości i przyjaźni ze studentami z całego regionu Morza Bałtyckiego. W ostatnich latach nasi studenci uczestniczyli w następujących konferencjach: – Międzynarodowa Konferencja Studencka: „Green economy and greening university – Students in ACTION” zorganizowana w dniach 23-27 kwietnia 2014 r. w Rogowie (centrum konferencyjne SGGW w Warszawie) – Międzynarodowa Konferencja Studencka zorganizowana przez BUP w dniach 10-13 listopada 2013 r. w związku z odbywającym się w Wilnie Czwartym Corocznym Forum Strategii Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego; Forum zostało zorganizowane przez Komisję Europejską wspólnie z prezydencją Litwy w Radzie Unii Europejskiej, we współpracy z Sekretariatem Rady Państw Morza Bałtyckiego – Międzynarodowa Konferencja Studencka: „Sustainable Consumption in the Baltic Sea region”, zorganizowana w dniach 18-22 kwietnia 2012 r. w Rogowie (centrum konferencyjne SGGW w Warszawie). Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych ideą zrównoważonego rozwoju oraz tych, którym zagadnienia ochrony środowiska naturalnego są bliskie, do udziału w kursach organizowanych cyklicznie na naszej uczelni oraz konferencjach pod patronatem BUP. Więcej informacji mogą Państwo uzyskać pod adresem: www.balticuniv.uu.se Anna Katarzyna Sawilska, Piotr Prus fot. Piotr Prus 23 informacje W służbie nauki, dydaktyki i praktyki gospodarczej Jubileusz 70-lecia prof. dr. hab. inż. Ludosława Drelichowskiego Prof. dr hab. inż. Ludosław Kazimierz Drelichowski urodził się 25 grudnia 1944 r. w Wywoźni w województwie wielkopolskim w rodzinie chłopskiej. Studia wyższe odbył w latach 1963-1969 na Wydziale Rolniczym i Rybactwa Morskiego Akademii Rolniczej w Szczecinie, uzyskując w 1968 r. stopień mgr. inż. rolnictwa, a rok później – mgr. inż. rybactwa morskiego. Stopień naukowy doktora nauk rolniczych nadała mu w 1974 r. Rada Naukowa Wydziału Zootechnicznego Akademii Rolniczej w Szczecinie na podstawie rozprawy doktorskiej pt. „Ocena zdolności wydojowej krów przy zastosowaniu metod statystycznych i techniki komputerowej”. Stopień naukowy doktora habilitowanego w roku 1976 nadała profesorowi Rada Wydziału Zootechnicznego Akademii Rolniczej we Wrocławiu na podstawie rozprawy habilitacyjnej pt. „Zastosowanie metod symulacyjnych i programowania dynamicznego do regionalnego planowania produkcji bydlęcej”. Tytuł profesora nauk ekonomicznych w dyscyplinie – informatyka, ekonomia, organizacja i zarządzanie nadała prof. Drelichowskiemu Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu w 2004 roku. Jubilat pełnił jako inicjator i założyciel Wydziału Zarządzania UTP funkcję dziekana wydziału w latach 2007-2008 i 2008-2012. Podejmując się próby syntezy przebogatego dorobku naukowego, badawczo-wdrożeniowego, dydaktycznego oraz organizacyjnego jubilata, trzeba podkreślić niezwykłą energię, pracowitość i wytrwałość profesora w okresie ponad 40 lat zawodowej działalności, która zaowocowała niżej opisanymi rezultatami. Profesor opublikował ponad 220 prac, zorganizował około 40 konferencji krajowych i 7 zagranicznych, kierował bądź był współwykonawcą kilkudziesięciu 24 projektów badawczych, badawczo-wdrożeniowych oraz ekspertyz, wypromował dziewięciu doktorów oraz sprawował opiekę naukową nad jednym habilitantem. Wypromował także ponad 145 magistrów i 63 inżynierów, wykonał 30 recenzji prac doktorskich, 4 recenzje habilitacyjne i 2 recenzje profesorskie. Podstawową przesłanką rozumowania sformułowaną przez prof. Drelichowskiego w wielu publikacjach jest przekonanie, iż warunkiem efektywnego zaprojektowania i wdrożenia jakichkolwiek rozwiązań technologii informacyjnej w jakiejkolwiek organizacji jest najpierw uzdrowienie mechanizmów jej funkcjonowania – racjonalizacji organizacji, a dopiero potem wybór, opracowanie/zakup i wdrożenie systemu. Taki swoisty paradygmat logiczny był niejako myślą przewodnią wytyczającą ramy naukowej analizy, diagnozy i syntezy zjawisk, procesów i trendów dokonywanych przez prof. Ludosława Drelichowskiego zgodnie z pragmatyczną zasadą sprawdzalności wiedzy w praktyce. Pozwoliło to jubilatowi na trafną ocenę czynników sprawczych i mechanizmów obserwowanych procesów oraz transpozycji teraźniejszości na przyszłość, a także wytyczenie pożądanych kierunków przemian dla interesariuszy – firm, organizacji, instytucji, które mogłyby na tej podstawie lepiej dostosować się do otoczenia. Szeroki zakres merytoryczny i metodyczny problemów znajdujących się w polu zainteresowań profesora to dwa komplementarne nurty działalności o charakterze naukowym i eksperckim. Pierwszy polegał na śledzeniu, diagnozowaniu i generowaniu rozwiązań wychodzących naprzeciw zmieniającym się potrzebom zarządzających wraz z kształtowaniem się nowych modeli biznesu oraz modeli innych organizacji i instytucji non-profit determinowanych nych przez jubilata powstała nowa siedziba wydziału przy ul. Fordońskiej 430, stanowiąc bazę materialną znakomicie poprawiającą warunki pracy studentów i pracowników wydziału i stanowiąc szansę rozwoju jednostki. Profesor Drelichowski jest członkiem Komitetu Naukowego czasopisma Metody Informatyki Stosowanej PAN w Gdańsku funkcjonującego przy Komisji Ekonomii Rolnictwa PAN. Był wielokrotnie odznaczany m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi w 1987 r., Złotym Krzyżem Zasługi w 2010 r., Medalem Komisji Edukacji Narodowej w 2011 r., Medalem 60-lecia UTP oraz Medalem za zasługi dla UTP w 2011 r., Medalem uznania za wkład w rozwój Polskiej Statystyki Publicznej z okazji 95-lecia GUS oraz Międzynarodowego Roku Statystyki. Uhonorowaniem jubileuszu Pana Profesora była specjalnie zorganizowana z tej okazji konferencja, która odbyła się w dniach 8-10 stycznia br. w Bydgoszczy, a w której uczestniczyli przedstawiciele władz Wydziału Zarządzania, Wydziału Inżynierii Mechanicznej oraz Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii UTP, jak również naukowcy reprezentujący środowiska Instytutu Badań Systemowych PAN w Warszawie, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Szkoły Głównej Handlowej, Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Uniwersytetu Szczecińskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Wyższej Szkoły im Pawła Włodkowica w Płocku, Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, Urzędu Statystycznego w Bydgoszczy oraz zaproszeni przedsiębiorcy. informacje nowymi wyzwaniami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Nurt ten objął swoim zakresem merytorycznym bardzo wiele sektorów gospodarki, jak agrobiznes, usługi telekomunikacyjne, przemysł maszyn budowlanych, elektromechaniczny, cementowniczy, elektroniczny, przerobu drewna, produkcji maszyn krusząco-mielących, narzędziowy, odzieżowy, instalacji przemysłowych, usług komunalnych, służby zdrowia. Drugi nurt, równoległy do pierwszego, objął projektowanie i wdrażanie adekwatnych rozwiązań IT do rozwiązywania zróżnicowanych problemów zarządzania w wymienionych obszarach i branżach, jak np. systemy zintegrowane typu Subiekt, Simple, IFS, SAP, Dynamics, narzędzia BI oraz sztucznej inteligencji, a także narzędzia zarządzania wiedzą klasy text mining, bazujące na oprogramowaniu SAS Institute. Wielopłaszczyznowy dorobek badawczy jubilata jest stale aktualizowany poprzez utrzymywanie ścisłej współpracy z organizacjami gospodarczymi, co stwarza możliwość wniknięcia w istotę procesu zachodzących zmian i występujących w nich reakcji obronnych oraz adaptacyjnych do otoczenia, co w świetle niepowtarzalnego i bezprecedensowego w skali światowej procesu reformowania gospodarki opartej na wiedzy w dobie globalizacji, kryzysu gospodarczego epoki postindustrialnej stanowi kluczowe zadanie dla specjalistów nauk o zarządzaniu. Według Petera Druckera najcenniejszym dobrem każdej organizacji są ludzie, których „z ludzi zwykłych trzeba uczynić niezwykłymi”. Profesor Ludosław Drelichowski realizuje skutecznie to piękne przesłanie, odnosząc sukcesy w szkoleniu młodej kadry naukowej. Pod jego kierunkiem obronionych zostało dziewięć prac doktorskich, w tym trzy po uzyskaniu tytułu profesora. Prace te były obronione nie tylko na macierzystej uczelni, ale też na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, na Wydziale Ekonomiki i Organizacji Gospodarki Żywnościowej AR w Szczecinie oraz na Wydziale Informatyki Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, co także świadczy o umiejętności podejmowania przez profesora twórczej współpracy z szeroko pojętym środowiskiem naukowym. Profesor L. Drelichowski jest jednym z założycieli i prezesem zarządu założonego w 2003 r. Polskiego Stowarzyszenia Zarządzania Wiedzą skupiającego zainteresowanych tą dziedziną pracowników nauki i gospodarki z terenu całego kraju. Pełnił i pełni funkcję prezesa zarządu Polskiego Stowarzyszenia Zarządzania Wiedzą w kadencjach 20032007, 2007-2011 i 2011-2015. W roku 2007 jubilat, realizując strategię rozwoju UTP i zamysł władz rektorskich, podjął się niezwykle trudnego i ambitnego zadania utworzenia nowego wydziału na kanwie kadr Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii, Wydziału Mechanicznego, Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska oraz Instytutu Humanistyczno-Ekonomicznego. Dzięki przedsiębiorczości, uporowi i konsekwencji profesora po gruntownym kapitalnym remoncie dawnej siedziby technikum odzieżowego ze środków zewnętrznych pozyska- Małgorzata Zajdel, Waldemar Bojar 25 informacje Drzwi otwarte Jak bezpośrednio dotrzeć do kandydatów na studia? Prezentacja oferty dydaktycznej uniwersytetu Promocję oferty dydaktycznej na rok akademicki 2015/2016 Dział Dydaktyki i Spraw Studenckich prowadzi już od września 2014 roku, biorąc udział w VII Salonie Maturzystów Perspektywy, który jest największą w kraju edukacyjną kampanią informacyjną skierowaną do uczniów klas maturalnych, przygotowujących się do egzaminu maturalnego i rekrutacji na studia. Podczas Salonu eksperci okręgowych komisji egzaminacyjnej przekazali młodzieży informacje między innymi o zmianach w zasadach egzaminu maturalnego 2015, o procedurach egzaminacyjnych i sposobach unikania najczęściej popełnianych błędów. Młodzież również miała możliwość spotkania z doradcami zawodowymi, pedagogami, psychologami. Dział Dydaktyki i Spraw Studenckich wziął udział w Salonie Maturzystów Perspektywy 2014 w Gdańsku (4-5 września 2014 r.), Toruniu (9 – 10 września 2014 r.) i Poznaniu (15-16 września 2014 r.), na których stoisko UTP odwiedziła rekordowa liczba młodzieży. Kampania promocyjna Salonu ma na celu dotarcie do wszystkich zainteresowanych: maturzystów, ich nauczycieli, dyrektorów szkół, doradców zawodowych i rodziców. Wszystkie działania: informacje w lokalnych ośrodkach TVP, rozgłośniach radiowych, portalach internetowych, dodatki prasowe do dzienników lokalnych, materiały zawierające obszerne dane o Salonie wysłane do wszystkich szkół ponadgimnazjalnych, mailingi z zaproszeniami wysłane do dyrektorów szkół, ogłoszenia i reklamy w prasie ogólnopolskiej i lokalnej, programy radiowe odpowiednio rozłożone w czasie, zapewniły wysoką frekwencji na Salonie Maturzystów Perspektywy. Nasza oferta dydaktyczna została zaprezentowana także podczas Konferencji ,,Krystaltech” (23 września 2014 r.), której organizatorem był Zespół Szkół Mechanicznych nr 2 w Bydgoszczy, na spotkaniu edukacyjnym Akade- 26 mia Wiedzy w Bydgoszczy (27-28 września 2014 r.) oraz na IV Targach Edukacyjnych w Inowrocławiu (12 grudnia 2014 r.). Dział Dydaktyki i Spraw Studenckich był również współorganizatorem spotkania realizowanego w ramach projektu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego Kampania promocyjna na rzecz kierunków matematycznych, przyrodniczych, technicznych. Studenci i pracownicy naszego uniwersytetu, a także Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego oraz Uniwersytetu Mikołaja Kopernika przybliżali młodzieży zagadnienia z zakresu nauk przyrodniczych, technicznych i matematycznych. Młodzież nie tylko wysłuchała prezentacji, ale także uczestniczyła w pokazach przygotowanych przez uczelnie. Ponadto uczniowie mogli zapoznać się z zasadami rekrutacji na studia, porozmawiać z naukowcami, studentami i pracownikami. Pozytywne komentarze młodzieży i jej aktywny udział pozwalają uznać spotkanie za owocne. Nasz uniwersytet już po raz kolejny gościł młodzież szkół ponadgimnazjalnych z całego regionu na corocznych Drzwiach Otwartych UTP, które odbyły 12 lutego 2015 r. Gospodarzami spotkania byli prof. dr hab. inż. Janusz Prusiński – prorektor ds. dydaktycznych i studenckich oraz Piotr Kozieł – przewodniczący Uczelnianej Rady Samorządu Studenckiego, którzy przedstawili ofertę dydaktyczną naszego uniwersytetu oraz działalność studencką, nie zabrakło również konkursów i anegdot. Goście zgromadzeni w sali mogli podziwiać ekspozycję kwiatową oraz wystawę prac przygotowaną przez studentów kierunku architektura krajobrazu (WRiB). Tradycyjnie już dr inż. Mścisław Śrutek z Wydziału Telekomunikacji, Informatyki i Elektrotechniki zaprezentował roboty. Nie zabrakło również prezentacji Wydziału Inżynierii Mechanicznej o maszynach roboczych, którą przedstawił dr inż. Jerzy Kaszkowiak. Na zakończenie spotkania prof. Janusz Prusiński zaprosił informacje młodzież do odwiedzenia stoisk Działu Dydaktyki i Spraw Studenckich, wydziałów, jednostek i katedr, które jak co roku były niezwykle kolorowe i atrakcyjne z zapachem świeżych pączków. Młodzież mogła z bliska uczestniczyć w wybuchowych eksperymentach chemicznych, w doświadczeniach fizycznych, sprawdzić działanie ciągnika rolniczego, czy zapoznać się z działaniem drukarki 3D, a także obserwować działanie robotów oraz systemów wizyjnych, między innymi kamery termowizyjnej. Dla osób zainteresowanych ekonomią Wydział Zarządzania przygotował kilka łamigłówek matematyczno-ekonomicznych, a prezentację pięknych budowli, wnętrz i dzieł sztuki przygotowali studenci kierunków architektura i urbanistyka, architektura wnętrz oraz wzornictwo. Z kolei miłośnicy roślin i zwierząt znaleźli coś dla siebie na stoiskach Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii oraz Wydziału Hodowli i Biologii Zwierząt. Dużym zainteresowaniem młodzieży cieszyły się prezentacje gatunków i odmian roślin oraz materiału siewnego, a także żywe psy i koty oraz spreparowane różne zwierzęta. WRiB pod hasłem Nie z każdej mąki będzie chleb zaprezentował pieczywo pszenne, mieszane i orkiszowe. Przedstawiciele organizacji studenckich oraz kół naukowych przygotowali dla swoich młodszych kolegów różnego rodzaju atrakcje. Czynnie w imprezie udział wzięli między innymi: Uczelniana Rada Samorządu Studenckiego, Akademicki Związek Sportowy, Klub Badań Podwodnych ,,Arius” oraz koła naukowe poszczególnych wydziałów. Wszystkim, którzy przyczynili się do sprawnej organizacji i atrakcyjnego przebiegu Drzwi Otwartych UTP 2015, składam serdeczne podziękowanie za czynny udział w promocji oferty dydaktycznej naszego uniwersytetu. Drzwi Otwarte były pierwszym tego typu spotkaniem dla maturzystów w tym roku kalendarzowym. Taki bezpośredni kontakt z przyszłymi maturzystami, a także kandydatami na studia II stopnia dzięki intensywnej kampanii informacyjnej prowadzonej przez Dział Dydaktyki i Spraw Studenckich nie tylko na terenie województwa kujawsko-pomorskiego (Brodnica, Bydgoszcz, Grudziądz, Inowrocław, Minikowo, Nakło, Świecie, Toruń i Włocławek), ale także w województwach wielkopolskim (Poznań) i pomorskim (Chojnice Gdańsk i Słupsk) pozwala na najbardziej skuteczną prezentację oferty dydaktycznej i uczelni. Katarzyna Nowakowska 27 informacje Książki elektroniczne w ofercie Biblioteki Głównej UTP W ostatnim latach książki elektroniczne stają się coraz bardziej powszechnym i istotnym źródłem informacji i wiedzy naukowej. Na rynku wydawniczym zaobserwować można znaczny wzrost liczby publikacji książkowych w formie elektronicznej. W związku z tym, że wśród użytkowników popularność tego typu źródeł rośnie, BG UTP postanowiła sprostać oczekiwaniom użytkowników i zapewnić szerszy dostęp do tego rodzaju zasobów. Tym bardziej, że z wydziałów UTP dochodzą sygnały o zapotrzebowaniu na literaturę obcojęzyczną, zwłaszcza w języku angielskim. Ma to związek z coraz większym udziałem studentów zagranicznych, którzy przyjeżdżają na studia w ramach programu Erasmus Plus, uruchomieniem studiów w języku angielskim na uczelni, i generalnie większym zapotrzebowaniem wśród pracowników i studentów na literaturę anglojęzyczną. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom użytkowników, w grudniu 2014 roku BG UTP zakupiła dostęp do 37 pozycji anglojęzycznych z kolekcji e-booków EBSCO. Wyboru e-booków dokonali dziekani ds. nauki wydziałów UTP. Mamy świadomość, że liczba tytułów nie jest wystarczająca, dlatego już teraz zwracamy się z prośbą o ewentualne sugestie ze strony pracowników i studentów co do tytułów, które powinny znaleźć się w zasobach BG UTP. BG jako biblioteka naukowa, której zadaniem jest wspieranie dydaktyki i badań prowadzonych na uczelni, nie wykona tego zadania bez współpracy z wydziałami UTP. Dlatego prosimy o propozycje i sugestie ze strony pracowników i studentów uczelni, co do zakupu książek w postaci tradycyjnej i elektronicznej. Szczególnie zależy nam na propozycjach wykładowców zakupu podręczników w większej liczbie egzemplarzy – tzn. do wypożyczenia. Nam - bibliotekarzom - trudno przewidzieć, które podręczniki są polecane przez wykładowców. Taka informacja jest dla nas bardzo cenna, ponieważ zależy nam, aby w BG UTP znajdowały się pozycje poszukiwane i potrzebne studentom. Propozycje tytułów książek proszę przesyłać na adres: rboronska@ utp.edu.pl lub dostarczyć do Działu Gromadzenia i Opracowania Zbiorów Zwartych BG UTP (RCI pokój B3). Dostęp do anglojęzycznych e-booków z kolekcji EBSCO możliwy jest ze strony internetowej BG UTP: zakładka EŻródła – źródła licencjonowane – EBSCOhost – Ebscohost Web – następnie należy zaznaczyć kolekcję eBook Collection (EBSCOhost). Z ebooków korzystać mogą wszyscy studenci i pracownicy z komputerów sieci UTP oraz zdalnie z każdego miejsca po rejestracji i otrzymaniu loginu i hasła. Zakupione pozycje będą dostępne na stałe. Istnieje możliwość „korzystania na miejscu”- przeglądania e-booków lub wypożyczenia tych książek na własny komputer, tablet, telefon komórkowy na okres jednego tygodnia. O ile prze- 28 glądanie książek możliwe jest natychmiast bez konieczności instalowania dodatkowego oprogramowania, to wypożyczenie jest bardziej skomplikowane. Aby wypożyczyć eksiążkę po raz pierwszy należy: 1. Założyć konto My EBSCOhost 2. Wybrać książkę i zapisać na własnym urządzeniu mobilnym, klikając: Zapisz do pliku (offline) 3. Do obsługi ebooków wymagany jest odpowiedni czytnik w zależności od urządzenia i oprogramowania, na którym chcemy z niego korzystać. W przypadku komputera z systemem Windows jest to Adobe Digital Edition, który można znaleźć na stronie internetowej producenta (wszystkie niezbędne informacje i linki znajdują się na stronie internetowej podczas pobierania e-booka). Dostęp do e-booków z kolekcji EBSCO będzie możliwy także za pośrednictwem katalogu komputerowego BG UTP za pomocą linku łączącego z platformą EBSCO. Od dwóch lat w ofercie BG UTP jest także dostęp do IBUKa (strona internetowa BG UTP - zakładka E-źródła), który jest czytelnią internetową. Właścicielem IBUK.pl jest Wydawnictwo Naukowe PWN. Według danych zaczerpniętych ze strony internetowej: http://www.ibuk.pl/onas.html oferuje dostęp do ok. 70 tys. ebooków i audiobooków własnych i innych wydawnictw naukowych i profesjonalnych. Użytkownicy Biblioteki Głównej UTP mają dostęp do ok. 650 najnowszych podręczników akademickich z wielu dziedzin, książek i czasopism naukowych w języku polskim. Dostęp jest możliwy, podobnie jak w przypadku kolekcji EBSCO, dla wszystkich studentów i pracowników z komputerów sieci UTP ze strony internetowej libra.ibuk.pl. Istnieje możliwość korzystania zdalnie po zarejestrowaniu i zalogowaniu na indywidualne konto. Korzystanie z Ibuka wiąże się z ograniczeniami. Przede wszystkim nie daje możliwości kopiowania i drukowania tekstu, a jedynie czytania stron, sporządzania własnych notatek i dodawania komentarzy do przeglądanych treści. Z bazy można korzystać na PC, tabletach oraz smartfonach. Zastosowana w Ibuk libra aplikacja do czytania książek działa w oknie przeglądarki internetowej. W związku z tym zaleca się używanie aktualnej wersji przeglądarki Google Chrome lub Safari. Ponadto Ibuk libra wymaga włączonej obsługi Javascript i Cookies oraz zainstalowanej wtyczki Adobe Flash Player w wersji 10,0 lub wyżej. W przypadku platformy mobilnej zalecany jest system operacyjny Android i Ios. Życzymy przyjemnej lektury! Zachęcamy do skorzystania z zasobów elektronicznych Biblioteki Głównej UTP, jak również do odwiedzenia czytelni i innych agend naszej biblioteki. Renata Borońska Title Author Imprint Publisher Pub Year ISBN eISBN Baird, A. N.-Pugh, D. G. Saunders 2012 9,78144E+12 9,78E+12 Controller Design for Industrial Robots and Machine Tools Nagata, Fusaomi.- Watanabe, Keigo Elsevier Science 2013 9780857094629 9780857094636 Mechanical Design Engineering Handbook Childs, Peter R. N. Butterwort 2014 9780080977591 9780080982830 Bone-implant Interface in Orthopedic Surgery Karachalios, Theofilos Tilley, R. J. D. Springer 2014 9781447154082 9781447154099 Understanding Solids Tilley, R. J. D. John Wiley 2013 9781118423462 9781118423448 Prions and Diseases Gambetti, Pierluigi.-Zou, Wen-Quan. Springer 2013 9781461453048 9781461453055 Architecture’s Pretexts Kanekar, Aarati Routledge 2015 9780415898911 9781317610014 MIMO Power Line Communications Pagani, Pascal-Schneider, Daniel M.-Berger, Lars Torsten-Schwager, Andreas CRC Press 2014 9781466557529 9781466557536 Advances in Sensor Networks Research Matin, Mohammad A. Science Publishers, 2014 9781629486796 9781629487151 The Urban Section Mantho, Robert. Routledge 2015 9780415642583 9781136163029 Building Sensor Networks Iniewski, Krzysztof-Nikolaidis, I. CRC Press 2014 9781466562721 9781466562738 Public Space and Relational Perspectives Knierbein, Sabine-Tornaghi, Chiara. Routledge 2015 9780415821575 9781317613015 Broadband Power-line Communications Systems Anatory, J.-Theethayi, N. WIT 2010 9781845644161 9781845644178 Modeling and Control of Precision Kiong, Tan Kok-Sunan, Huang CRC Press 2014 9781466556447 9781466556454 Power Line Communications Ferreira, H. C. John Wiley 2010 9780470740309 9780470661284 Linear Synchronous Motors Gieras, Jacek F.-Tomczuk, CRC Press 2012 9780470740309 9780470661284 Understanding Smart Sensors Frank, Randy. House 2013 9781608075072 9781608075089 Electromechanical Motion Systems Moritz, Frederick G. F. John Wiley & Sons Inc. 2013 9781119992745 9781118359679 Advances in Small Animal Total Joint Replacement Morrell, T. Herbert Wiley-Blackwell 2012 9780470959619 9781118462713 Power Line Communications in Practice Carcelle, Xavier. Artech House 2009 9781596933354 9781596933361 Hymenoptera and Conservation New, T. R. Wiley 2012 9780470671801 9781118381311 Canine Sports Medicine and Rehabilitation Van Dyke, Janet B.-Zink, M. Christine. John Wiley & Sons 2013 9780813812168 9781118541463 Agribusiness Supply Chain Management Chandrasekaran, N.- Raghuram, G. CRC Press 2014 9781466516748 9781466516755 Toward an Integral Practice of Architecture Rocha, Richter Dahl. Birkha? user 2014 9783038215813 9783038210160 Veterinary Clinical Parasitology Zajac, A.-Conboy, Gary A.American Association of Veterinary Parasitologists. Wiley-Blackwell 2012 9780813820538 9781118292037 Handbook of Equine Parasite Control Reinemeyer, Craig RobertNielsen, Martin K. Wiley-Blackwell 2012 9780470658710 9781118364161 Stress and Pheromonatherapy in Small Animal Clinical Behaviour Mills, D. S.-Zulch, Helen.- Braem, Maya. Wiley-Blackwell 2013 9780470671184 9781118458815 Design Engineer’s Case Studies and Examples Richards, Keith L. CRC Press 2014 9781466592803 9781466592827 Veterinary Technician’s Manual for Small Animal Emergency and Critical Care Norkus, Christopher L. Wiley-Blackwell 2012 9780813810577 9781118273296 Veterinary Nursing of Exotic Pets Girling, Simon. Wiley-Blackwell 2013 9780470659175 9781118506295 Animal Welfare in Veterinary Practice Yeates, James-Universities Wiley-Cengage 2013 9781444334876 9781118463710 Python Programming for Teens Lambert, Kenneth Alfred Rosen 2015 9781305271951 9781305271968 Getting to Know the Raspberry Pi Petrikowski, Nicki Peter Publishing 2015 9781477777091 9781477777107 Learning Python with Raspberry Pi Bradbury, Alex.-Everard, Ben Wiley 2014 9781118717059 9781118717028 Raspberry Pi Projects Robinson, Andrew-McManus, Sean-Evans, Johnathan-Cook, Mike John Wiley & Sons Ltd 2014 9781118555439 9781118555538 Food Safety and Food Security Voeller, John G. Wiley 2014 9781118652084 9781118651810 Raspberry Pi Server Essentials Kula, P. Publishing 2014 9781783284696 9781783284702 informacje Sheep and Goat Medicine Tab. Wykaz książek elektronicznych zakupionych przez BG UTP w 2014 r. 29 prezentujemy wydziały Wydział Telekomunikacji, Informatyki i Elektrotechniki 30 Historia wydziału W 1951 roku na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów powstała w Bydgoszczy Wieczorowa Szkoła Inżynierska. Z uwagi na brak inżynierów elektryków w rejonie bydgoskim Stowarzyszenie Elektryków Polskich w 1956 roku podjęło starania mające na celu utworzenie, przy no--zaocznym odbyły się 1 lutego 1962 r. dla 104 pracowników Resortu Łączności, natomiast studia w trybie dziennym rozpoczęły się w 1964 r. Początkowo Wydział Telekomunikacji korzystał z bazy kadrowej i laboratoryjnej Wydziału Mechanicznego. Równolegle przystąpiono rów- wspomnianej WSI, Wydziału Elektrycznego. Niestety, mimo zaangażowania ówczesnego rektora WSI – prof. dr. Ernesta Pischingera - nie doszło do realizacji tych zamierzeń. Postęp techniczny w telekomunikacji, a wraz z nim zapotrzebowanie na wykształconą kadrę inżynierską sprawił, że uruchomienie studiów na poziomie wyższym zaproponowało w 1961 roku Ministerstwo Łączności. Głównym celem było kształcenie pracowników tego resortu rozsianych po całym kraju. Z uwagi na specyfikę zajęć laboratoryjnych mgr inż. Tadeusz Wysocki opracował system kształcenia nazwany stacjonarno-zaocznym. 20 kwietnia 1961 roku zawarto porozumienie pomiędzy Ministerstwem Łączności i Ministerstwem Szkolnictwa Wyższego dotyczące uruchomienia Wydziału Telekomunikacji w Wieczorowej Szkole Inżynierskiej w Bydgoszczy, zwanej w porozumieniu Pomorską Szkołą Inżynierską. Dziekanem nowego wydziału został mgr inż. Tadeusz Wysocki. Pierwsze zajęcia w systemie stacjonar- nież do organizowania własnych laboratoriów wydziału przy ulicy Olszewskiego 20 (obecnie ul. Kordeckiego) w budynku A oraz w nowo powstałym budynku B. W początkowym okresie Ministerstwo Łączności intensywnie wspierało tworzenie wydziału (dostarczało niezbędne wyposażenie, finansowało roboty instalacyjne, itp.). W roku 1964 decyzją Rady Ministrów Wieczorową Szkołę Inżynierską przemianowano na Wyższą Szkołę Inżynierską, a Wydział Telekomunikacji - na Wydział Telekomunikacji i Elektrotechniki. Oferta dydaktyczna objęła wówczas studia dzienne, wieczorowe oraz stacjonarno-zaoczne i zaoczne na kierunkach telekomunikacja oraz elektrotechnika. W wyniku połączenia w roku 1974 Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Bydgoszczy z filią Akademii Rolniczej w Poznaniu utworzono nową uczelnię o nazwie Akademia Techniczno-Rolnicza im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy. prezentujemy wydziały Na początku lat 70. z uwagi na rozwijający się wydział istotną kwestią stało się powiększenie bazy lokalowej. Z wielu koncepcji wybrano i zrealizowano tę, która zakładała budowę kompleksu gmachów na terenie odległego od centrum Bydgoszczy Fordonu. Rok akademicki 1977/78 zainaugurowany został już w nowych budynkach. W roku 2006 prezydent Rzeczypospolitej Lech Kaczyński w Auditorium Novum uroczyście podpisał ustawę o zmianie nazwy oraz statusu Akademii Techniczno-Rolniczej na Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy. Staraniem dyrekcji Instytutu Telekomunikacji w 2008 roku utworzony został kierunek teleinformatyka, który jest prowadzony na 3,5-letnich studiach inżynierskich. W roku 2012, aby dokładniej odwzorować profil kształcenia, badań i współpracy z otoczeniem gospodarczym, zmieniona została nazwa i struktura wydziału. Aktualna nazwa to - Wydział Telekomunikacji, Informatyki i Elektrotechniki, natomiast poszczególne instytuty to: Instytut Telekomunikacji i Informatyki (w którego skład wchodzi 5 zakładów) oraz Instytut Inżynierii Elektrycznej (składający się z 3 zakładów). W kolejnym, 2013 roku, otwarto nowy kierunek: energetyka, natomiast bieżący rok akademicki jest pierwszym dla kierunku informatyka stosowana. Rozwój kadry akademickiej Wydział od początku istnienia współpracował z wieloma uczelniami w kraju i za granicą. Jednym z efektów tej współpracy było uzyskiwanie stopni naukowych pracowników naszego wydziału na innych uczelniach. Po istotnym ożywieniu działalności naukowej i spełnieniu wymagań określonych ustawą władze wydziału wystąpiły z wnioskiem o przyznanie prawa do przeprowadzania przewodów doktorskich i nadawania stopnia naukowego doktora w dyscyplinie telekomunikacja. Prawo to zostało przyznane wydziałowi 21 grudnia 1998 roku. Od tego czasu przeprowadzono 33 przewody doktorskie, z czego 26 dotyczyło pracowników naszego wydziału. Stopień doktora habilitowanego pracownicy naszego wydziału uzyskują na innych uczelniach w kraju i za granicą. Do chwili obecnej stopnień ten otrzymało 18 pracowników. Działalność dydaktyczna Dydaktyka na Wydziale Telekomunikacji, Informatyki i Elektrotechniki od momentu jego powstania stanowiła i nadal stanowi priorytet. Istotną rolę odgrywa tu intensyw- 31 prezentujemy wydziały ny rozwój dziedzin, których dotyczy oferta dydaktyczna. Obecnie wydział prowadzi kształcenie na studiach zarówno stacjonarnych i niestacjonarnych I stopnia (inżynierskich) na kierunkach: elektronika i telekomunikacja, elektrotechnika, energetyka, informatyka stosowana oraz teleinformatyka. Oferta studiów II stopnia (magisterskich) to elektronika i telekomunikacja (w ramach tego kierunku jest do wyboru 6 specjalności) oraz elektrotechnika w trybie stacjonarnym i niestacjonarnym. Do chwili obecnej jednolite stacjonarne studia magisterskie na kierunku elektronika i telekomunikacja ukończyły 2702 osoby, inżynierskie stacjonarne - 850. Na kierunku elektrotechnika na studiach stacjonarnych magisterskich i inżynierskich dyplom uzyskały odpowiednio - 735 i 644 osoby. Studia niestacjonarne to razem ponad 5200 absolwentów. Obecnie na kierunku elektronika i telekomunikacja studiuje kilkunastu studentów z Turcji. Wydział kształci również na dwóch kierunkach studiów podyplomowych: informatyce stosowanej oraz zarządzaniu infrastrukturą w przedsiębiorstwie. Przy wydziale działa także Akademia CISCO. Aktywni studenci podczas studiów mogą brać udział w pracach kół naukowych: Programistów, Elektroników „SONDA”, SEP oraz Krótkofalowców SP2PUT. Przez ostatnie 20 lat we współpracy z Fundacją „Rozwój UTP” w Instytucie Telekomunikacji prowadzono kursy szkoleniowe 32 dla pracowników sektora telekomunikacji. Szkolenia te ukończyło blisko 9120 osób. Nasi studenci są nagradzani w konkursach na najlepsze prace dyplomowe oraz w konkursach tematycznych, organizowanych przez firmy branżowe. Działalność naukowa Aktywność pracowników naszego wydziału na polu nauki jest znacząca. W ostatnich latach rokrocznie na wydziale powstaje około 150 artykułów publikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych, kilka patentów i wynalazków. Na wydziale prowadzone były projekty badawcze finansowane przez Narodowe Centrum Nauki, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Fundację na rzecz Nauki Polskiej i inne. Obecnie w ramach 7. Programu Ramowego Komisji Europejskiej prowadzony jest międzynarodowy projekt badawczy CIPRNet dotyczący gotowości i odporności infrastruktury krytycznej („Critical Infrastructure Preparedness and Resilience Research Network”). Realizowane są również dwa krajowe projekty badawcze: „Rozwój sztucznych sieci neuronowych realizowanych w układach scalonych niskiego poboru mocy, pracujących w trybie równoległym, do zastosowań w bezprzewodowych sieciach sensorycznych stosowanych w diagnostyce medycznej” finansowany przez FNP oraz „Projekt inteligentnego systemu sterowania oświetleniem ulicznym” finansowany przez NCBR. Działalność naukowa pracowników nasze- prezentujemy wydziały go wydziału w dużej mierze związana jest z przemysłem. W zeszłym roku zrealizowano 16 voucherów badawczych na kwotę ponad miliona złotych. Tematyka badań prowadzonych w Instytucie Telekomunikacji i Informatyki obejmujezagadnieniazwiązane z cyfrowym przetwarzaniem i analizą obrazu, sieciami sensorycznymi, sztuczną inteligencją, techniką światłowodową oraz projektowaniem i optymalizacją sieci teleinformatycznych. W Instytucie Inżynierii Elektrycznej prowadzone są badania dotyczące opracowania podstaw teoretycznych i procedury analizy możliwości dostosowania istniejących napowietrznych linii elektroenergetycznych 110 kV do zwiększonych obciążeń prądowych. Powstał również komputerowy symulator pracy układów elektroenergetycznych niskiego i średniego napięcia, który jest stosowany do wykonywania analizy możliwości przyłączania nowych jednostek wytwórczych do istniejącej elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej. Trwają prace nad podstawami teoretycznymi (z wykorzystaniem profesjonalnego pakietu PLS-CADD), mającymi umożliwić analizę możliwości jego stosowania w istniejących liniach przewodów niskozwisowych (wysokotemperaturowych). Kolejne badania dotyczą stosowania obwodowych modeli matematycznych układów elektroenergetycznych w cyfrowych symulatorach, pracujących w czasie rzeczywistym, tranzystorowych falowników napięcia z szeregowymi obwodami rezonansowymi oraz aktywnego monitorowania procesów wytwarzania, przesyłania i użytkowania energii elektrycznej. W Instytucie Inżynierii Elektrycznej UTP w roku 2011 wykonano szereg studiów wykonalności zwiększenia obciążalności prądowej linii 110 kV oraz dostosowania przewodów do pracy w wyższych temperaturach. Odbiorcą wykonanych prac był jeden z większych operatorów systemu dystrybucyjnego. Od kilkunastu lat na zlecenie operatorów sieci dystrybucyjnych pracownicy Instytutu Inżynierii Elektrycznej wykonują ekspertyzy dotyczące możliwości przyłączania jednostek wytwórczych do Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Liczba wykonanych opracowań tego typu sięgnęła już 500, a odbiorcami byli praktycznie wszyscy operatorzy w Polsce. Analizy dotyczyły sieci dystrybucyjnych na wszystkich poziomach napięć. Na wydziale przez wiele lat odbywało się Krajowe Sympozjum Telekomunikacji – jedna z najważniejszych branżowych konferencji, połączona z największymi w kraju targami telekomunikacyjnymi. Od kilku lat, po zmianie formuły, KST co roku ma miejsce w innym ośrodku naukowym w Polsce. W zeszłym roku na wydziale odbyła się 6. międzynarodowa konferencja poświęcona przetwarzaniu obrazów – International Conference on Image Processing & Communications – IPC organizowana przez Instytut Telekomunikacji i Informatyki. Dopełnieniem działalności naukowej są wydawane czasopisma międzynarodowe – International Journal Image Processing&Communications oraz o zasięgu krajowym – Zeszyty Naukowe WTIiE. Mając na uwadze ponad 50-letnią historię wydziału i duże zmiany, które dokonują się w szkolnictwie wyższym w naszym kraju, obecne władze Wydziału Telekomunikacji, Informatyki i Elektrotechniki opracowały cele w obszarach strategicznych do realizacji w latach 2012-2020. Należą do nich: umacnianie pozycji naukowej wydziału, otrzymanie wyższej kategorii wydziału, uzyskanie uprawnień do nadawania stopni doktora w dyscyplinie elektrotechnika oraz doktora habilitowanego w dyscyplinie telekomunikacja, stałe doskonalenie jakości kształcenia na wydziale, wprowadzenie Krajowych Ram Kwalifikacji i egzekwowanie odpowiedzialności za mierzalne efekty kształcenia, poszerzenie oferty kształcenia, nawiązywanie relacji z podmiotami otoczenia społecznego i gospodarczego oraz komercjalizację wiedzy i praktyczne zastosowanie wyników badań. Realizacja tych założeń w połączeniu z potencjałem dydaktycznym, naukowym oraz organizacyjnym pracowników daje nadzieję na to, iż szybkie tempo rozwoju Wydziału Telekomunikacji, Informatyki i Elektrotechniki zostanie utrzymane. Arkadiusz Rajs fot. Marek Chełminiak, Arkadiusz Rajs 33 zatrzymane w kadrze Dr Wojciech Szymborski jest nauczycielem akademickim na Wydziale Zarządzania UTP. Fotografuje od ponad trzydziestu lat. Chociaż głównie interesują go ludzie, w jego portfolio można znaleźć również obrazy przyrody i architektury, będące wynikiem wielu zagranicznych podróży (www.wojszymb.pl). 34 zatrzymane w kadrze fot. Wojciech Szymborski 35 piórem recenzenta Punkt, linia a płaszczyzna Sztuka w Wieży Ciśnień W 1996 roku J. Baudrillard oświadczył „Sztuka nie umiera dlatego, że już jej nie ma, ona umiera dlatego, że jest jej za dużo”. Czy spostrzeżenie filozofa można by potraktować jako swoistą przestrogę, która – odlegle – odnosi się również do procesu naukowo-dydaktycznego? Nadmiarowość i bezwstydne rozpasanie, które nietrudno zaobserwować na polu nauki i sztuki winno każdego refleksyjnego edukatora (dojrzałego twórcę, naukowca) postawić przed koniecznością zadania pytania o sensowność i celowość podejmowanych działań. W przeciwnym wypadku wielość „aktów” na polu nauki i sztuki spowoduje ich anihilację. Czy wystawa „Punkt, linia a płaszczyzna”, eksponowana na przełomie października i listopada w bydgoskiej Wieży Ciśnień, może zostać wpisana w ciąg zadań do wykonania w celu „wykazania się”, czy może jednak przyświeca jej jakiś inny - uprawomocniający istnienie – cel, a jeśli tak, to jaki? Wystawę stanowią prace, w większości studenckie, powstałe w dwóch pracowniach: I Pracowni Rysunku prof. Joanny Imielskiej na Wydziale Edukacji Artystycznej Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu oraz Pracowni Rysunku i Malarstwa prof. Aleksandry Simińskiej z Wydziału BAiIŚ Uniwersytetu Technologiczno – Przyrodniczego w Bydgoszczy. Wśród wystawiających są również osoby prowadzące pracownie oraz absolwenci. Tytuł wystawy „Punkt, linia a płaszczyzna” zaczerpnięty został z książki Wassilego Kandinskyego, co może, choć 36 niekoniecznie musi, stawiać odbiorcę w określonej pozycji wobec prac i ich wzajemnych relacji. Oglądając ekspozycję, odnieść można wrażenie, że tytuł był raczej rodzajem odległej inspiracji, tudzież pretekstem do wykreowania sytuacji, nie zaś historycznym odwołaniem budującym kontekst. Prace cechuje różnorodność zarówno pod względem tematycznym, formalnym, jak i doboru środków. Natrafić można na malarstwo, rysunek, fotografię, film animowany, „wytwory” będące odzwierciedleniem rzeczywistości lub też odchodzące od niej i przesuwające się w stronę świata abstrakcji geometrycznej. Widz w pierwszym momencie może mieć problem ze znalezieniem wspólnego mianownika dla migotliwej mozaiki rozmieszczonej na tle szarych ścian Wieży oraz w szklanych gablotach ustawionych promieniście w środku sali. Czy jednak pomysłodawcom chodziło o zmotywowanie widza do poszukiwania klucza interpretacyjnego? W folderze towarzyszącym wystawie można przeczytać „ Punkt, linia, płaszczyzna – (…) terminy wywodzące się z precyzyjnego świata geometrii, w odniesieniu do rysunku, zdają się nie podlegać żadnym ograniczeniom poza inwencją autora. Z punktu, linii i płaszczyzny można wygenerować całe spektrum rysunkowego uniwersum; począwszy od abstrakcyjnych kompozycji, skończywszy na kojarzonych w pamięci pejzażach” (…) . Ta krótka refleksja wyraźnie podkreśla uniwersalność tytułu, traktując go jako metaforę każdego działania rysunkowego. Świat geometrii media pozarysunkowe podporządkowane są tu nadal zagadnieniu „punktu, linii i płaszczyzny”, stanowiąc w jakimś sensie rysunek, jednak wykonany przy pomocy nietradycyjnych narzędzi. Biorąc pod uwagę zaznaczone powyżej różnice, czy można by zaryzykować stwierdzenie, że pracownie prezentują różne sposoby myślenia o rysunku? Prawdopodobnie rozstrzygnięcie tej kwestii nie jest proste, a nawet potrzebne. Duża różnorodność prac powoduje, że każdy może tu znaleźć coś dla siebie. Wracając do pytania o sensowność organizowania wystaw w ramach działalności edukacyjnej, można stwierdzić, że wystawa „Punkt, linia a płaszczyzna” nie jest wystawą nowatorską, ani chyba tak Niewątpliwie konfrontacja postaw jest ciekawa, szczególnie dla uczestników, którzy zyskują możliwość przyjrzenia się temu, co powstaje poza ich macierzystą uczelnią. Oglądając wystawę, trudno powiedzieć, która propozycja, poznańska czy bydgoska, jest lepsza czy ciekawsza. Prace studentów z Bydgoszczy ograniczają się do rysunku i malarstwa, można w nich rozpoznać wyraźne nawiązania do rzeczywistości, np. układów budowanych w pracowni, architektury. Prace studentów z Poznania otwierają się na inne obszary wypowiedzi plastycznej; oprócz rysunku przyszli adepci sztuki korzystają z fotografii, filmu animowanego. Niemniej naprawdę problemową, gdyż problem jest tak szeroki, że jego granice pozostają rozmyte. Niewątpliwie jest jednak wystawą zrobioną bez przymusu, z autentycznej potrzeby zobaczenia tego, co robią inni oraz pokazania własnych dokonań. O sensowności wystawiania nie może jednak przesądzać tylko wewnętrzna potrzeba twórcy. Tu z pomocą przychodzi publiczność, która w Wieży dopisała w wyjątkowy sposób. Nie ma chyba nic smutniejszego dla wystawiających niż pusta przestrzeń podczas wernisażu, zatem studenci, absolwenci pracowni poznańskiej i bydgoskiej mieli powód do radości. Sonia Rammer fot. Agnieszka Mierzwa piórem recenzenta staje się punktem wyjścia indywidualnych rozważań o formie. I, jak się okazuje, to właśnie sposób posługiwania się formą, dobieranie odpowiedniej formy do treści, czyli można powiedzieć rysunkowo/malarskie ABC jest kwintesencją wystawy. „Obraz zanim stanie się koniem bitewnym, nagą kobietą lub jakąkolwiek inną anegdotą, jest przede wszystkim powierzchnią płaską pokrytą farbami w określonym porządku”. Wstawa w Wieży skomponowana została z realizacji powstałych w dwóch pracowniach przynależących do dwóch różnych ośrodków akademickich. Czy można by ją zatem traktować jako próbę porównania wyniku zabiegów edukacyjnych przeprowadzanych na różnych uczelniach? 37 prezentacje Mrowisko z widokiem na przystanek autobusowy Współczesny rozwój cywilizacyjny jest nieodłącznie związany z budową infrastruktury drogowej. Inwestycje te wiążą się z pewną ingerencją w przyrodę. Dlatego w trakcie projektowania nowych dróg lub rozbudowy istniejących już ciągów komunikacyjnych inwestor powinien podjąć działania kompensacyjne polegające na odtworzeniu w innym miejscu zniszczonych siedlisk. Przed przystąpieniem do realizacji projektu drogowego wymagane jest uzyskanie pozwoleń administracyjnych na realizację przedsięwzięć mogących negatywnie oddziaływać na środowisko. Jedną z największych inwestycji na terenie Bydgoszczy jest realizacja budowy linii tramwajowej do dzielnicy Fordon z przebudową Transport mrowiska na nowe miejsce układu drogowego, której zakończenie zaplanowano na 31 grudnia 2015 r. Inwestorem jest spółka komunalna Tramwaj Fordon Sp. z o.o. utworzona przez władze miasta. Wartość projektu brutto oceniono na 437 308 983,67 zł, a uzyskane dofinansowanie w ramach środków europejskich wynosi 209 768 552,18 zł. Wykonawcą projektu jest konsorcjum firm, w którego skład wchodzą: Gotowski Budownictwo Komunikacyjne i Przemysłowe (lider konsorcjum) oraz Przedsiębiorstwo Robót Mostowych „Mosty Łódź” SA, Feroco SA z Poznania, Przedsiębiorstwo Inżynieryjnych Robót Kolejowych „TOR-Krak” z Krakowa, Przedsiębiorstwo Budowy Dróg i Mostów Kobylarnia oraz czeska spółka Metrostav. Firmy te wyceniły wykonanie robót drogowych na kwotę 290 mln zł. Na trasie wymieninej budowy, w lesie u zbiegu ulic Akademickiej i Korfantego, mrówki rudnice (Formica rufa L.) od dawna zasiedlały dwa mrowiska. Objęte są one częściową ochroną gatunkową na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12.10.2011 r. (Dz. U. Nr 237, poz. 1419). Aby budowa mogła być kontynuowana, inwestor Tramwaj Fordon Sp. o.o uzyskał od Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy zezwolenie na zniszczenie mrowisk i przemieszczenie ich w inne miejsce oraz szczegółowe wytyczne dotyczące np. terminu (od 15 marca do 15 czerwca), temperatury (w ciągu dnia nie niższej niż 10oC) i innych czynności, które należy wykonać. Ostatecznie przebieg trasy został nieznacznie zmodyfikowany, dzięki temu jedno mrowisko pozostało na swoim miejscu. Natomiast drugie, zlokalizowane na skarpie, zostało przeniesione na drugą stronę nowo wybudowanej jezdni, w okolice 38 przystanku autobusowego Korfrantego/Preisa. Wcześniej wybrano odpowiednie miejsce w istniejącym drzewostanie, w strefie umiarkowanie nasłonecznionej, na terenie działki należącej do miasta. W nowej lokalizacji przygotowano miejsce na mrowisko wokół częściowo rozłożonego pnia. Usunięto wokół niego ściółkę do poziomu gleby mineralnej w promieniu około 30 cm i ułożono drobno pocięte gałązki sosnowe. 5 czerwca 2014 r. o godz. 6:00 dokonano przeniesienia mrowiska w nowe miejsce. Translokację mrówek Formica rufa przeprowadzono w obecności entomologa z Katedry Entomologii i Fitopatologii Molekularnej Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, zgodnie z zaleceniami Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Do przeniesienia mrowiska użyto koparki. Akcja została przeprowadzona sprawnie i szybko. Z uwagi na fakt, że mrowisko usytuowane było na skarpie i dotykało pionowej płyty betonowej udało się praktycznie bez strat przenieść je z mało aktywnymi o tej porze dnia mrówkami. W nowym stanowisku konstrukcja mrowiska została zburzona. Na powierzchni pojawiły się pokłady z jajami, larwami i poczwarkami. Robotnice od razu przystąpiły do pracy i zaczęły przenosić je w miarę bezpieczne miejsce. Aby ochronić mrówki przed drapieżcami i niekorzystnymi warunkami klimatycznymi, przykryto kopiec gałęziami sosnowymi i ogrodzono drewnianymi belkami. Pracownicy firmy zostali zobowiązani do usunięcia gałęzi - nie wcześniej niż po 24 godzinach od zakończenia przemieszczania i nie później niż po 72 godzinach. Lustrując mrowisko w następnych tygodniach, stwierdzono, że tętni w nim życie, a owady perfekcyjnie odbudowały swoje gniazdo. Mrówki, choć z wyglądu niepozorne, stanowią jedną z ważniejszych grup owadów większości środowisk lądowych. Są to błonkówki społeczne o wyraźnej strukturze hierarchicznej i ściśle przydzielonych obowiązkach. Posiadają krępą budowę ciała. Ich głowa, tułów i stylik mają czerwonobrunatne zabarwienie, a odwłok czarnobrunatne. Mrowiska budują głównie na skrajach lasów iglastych i na słonecznych polanach, a ich gniazda ziemne przykryte są kopcami z igliwia i drobnych gałązek. Znajdują się w nich komory i skomplikowany system korytarzy. Mrowiska są w pełni klimatyzowane dzięki odpowiedniemu ukła- prezentacje go zachowanie mrówek, za pomocą którego można rozdowi przestrzennemu i rozkładowi wewnętrznych kanałów wiązywać problemy z wyznaczaniem najkrótszej drogi. doprowadzających powietrze. Różnica temperatur na zeAlgorytmy mrówkowe jako owoce interdyscyplinarnej wnątrz i wewnątrz mrowiska może wynosić nawet 20oC. dziedziny zwanej sztucznym życiem wykorzystywane są Osiągnięte to zostaje poprzez wykorzystanie jako budulca do wyznaczania optymalnych tras pojazdów związanych materiału roślinnego, który rozkładając się, uwalnia ciepło, z transportem. Mrówczą mądrość wykorzystano także nachylenie pod odpowiednim kątem ścian kopca w stosunw telekomunikacji do przesyłu informacji. Naukowcy zaku do padających promieni słonecznych, wreszcie przez trudnieni w firmie Hewlett-Packard w Wielkiej Brytanii nasystem korytarzy pełniących funkcję wentylacyjną. Mrówpisali oprogramowanie inspirowane zachowaniem mrówek, ki często samodzielnie otwierają bądź też zasypują wyloktóre miało usprawnić procesy rozwiązywania połączeń ty kanałów wentylacyjnych, w zależności od warunków telefonicznych. Opracowany algorytm potrafi wyznaczyć panujących na zewnątrz gniazda. W razie zagrożenia lub optymalne połączenia między centralami oraz dzięki feuszkodzenia kopca mrówki rudnice bronią swojego miejsca romonowej informacji unikać łączenia za pośrednictwem zamieszkania, strzykając jadem (kwasem mrówkowym) namocno obciążonych sieci telefonicznych. Dorigo, wykowet na odległość 60 cm lub gryząc napastników i polewając rzystując inteligencję mrówek, opracował również algorytm jadem ich rany. Od niepamiętnych czasów ptaki, np. wrony o nazwie AntNet polepszający działanie internetu poprzez pozbywają się pasożytów upierzenia, wizytując mrowiska usprawnienie działania rui prowokując tysiące mróterów. Wyszedł z założewek do opryskania ich piór nia, że jeżeli każdy pakiet kwasem, zabijają w ten spoinformacji potraktujemy jak sób uciążliwe stawonogi wirtualną mrówkę, to po(wszoły i roztocze). zwoli odnaleźć najkrótszą Mrówki tworzą duże spodrogę do wybranego celu. łeczeństwa, w których życie Algorytmy mrówkowe są jednostki jest całkowicie dowodem na to, że okrepodporządkowane intereślając kilka prostych reguł, som całej kolonii i każdy można tworzyć bardzo osobnik wykonuje ściśle Mrowisko w nowym miejscu z widokiem na przystanek autobusowy skomplikowane struktury określone funkcje. Rządy i wzory. Obecnie coraz więkrólowej w rodzinie mrówek cej badaczy z różnych dziedzin interesuje się zachowaniem polegają na wydzielaniu specjalnego feromonu wyzwalająmrówek i wskazuje na możliwości wykorzystania ich intelicego u robotnic określone zachowania. Kiedy królowa się gencji, np. w programowaniu robotów. Badania nad mrówstarzeje, a koncentracja feromonu zmniejsza się, robotnice kami kopiącymi tunele mogą być inspiracją dla konstruktootrzymują sygnał, że nadszedł czas na jej zmianę. W społerów robotów poszukiwawczych i ratunkowych. czeństwie mrówek nie ma miejsca dla króla. Samiec spełnia Mrówki były również obiektem zainteresowania Arytylko jedną biologiczną powinność. Mrówki odznaczają się stotelesa, Wheelera, a także Reaumura, którego dzieło pt. dużą plastycznością ekologiczną i odpornością na różnego „Historia mrówek’’ stało się podstawą współczesnej myrtypu zmiany w środowisku. Ich znaczenie wpływa istotnie mekologii (nauki o mrówkach). W starożytności przymioty na środowisko przyrodnicze, m.in. oddziałują na inne grumrówek sławione były przez króla Salomona „Idź do mrówpy bezkręgowców i roślin, stanowią znaczące źródło pokarki o leniwcze, a przypatruj się drogom jej i ucz się mądrości! mu dla innych zwierząt, wpływają na właściwości fizyczne Ona nie mając wodza ani nauczyciela, ani przełożonego, i chemiczne gleb. gotuje w lecie pokarm dla siebie i gromadzi zapasy we żni Najliczniejszą grupę w społeczeństwie mrówek stanowią wa, co by jadła”. W czasach tych wierzono także, że zostarobotnice, czyli niepłodne samice, które wykonują wszelkie ła ona obdarzona przez boga tak doskonałym instynktem, prace, jak np. zbieranie i dostarczanie pokarmu do mrowiktóry można porównać z ludzkim rozumem. W niektórych ska, opieka nad potomstwem, budowa i prace porządkowe rejonach Grecji uważano mrówki za święte stworzenia. Pooraz obrona gniazda przed intruzami. Wewnątrz kopca dziwiano ich system pracy, przezorność, wzajemne udziepanuje wzorowy porządek. Robotnice usuwają z gniazda lanie sobie pomocy oraz wierzono, iż mrówki mają zdolwszelkie nieczystości. Ma to zapobiec występowaniu choności prorocze i potrafią przewidzieć pogodę. W czasach rób wywołanych przez bakterie i grzyby. Robotnice podstarożytnych podobizna mrówki umieszczona została na czas spacerów od mrowiska do źródła pokarmu i na odwrót rewersie srebrnej monety celtyckiej, symbolizując pilność pozostawiają na ziemi substancje zapachowe - feromony. i bogactwo. Znaczą w ten sposób szlak komunikacyjny. Mrówki, poPrzykłady zaczerpnięte z natury stanowią niewyczerpane dążając śladem swoich poprzedniczek, wybierają ścieżkę źródło inspiracji dla naukowców, inżynierów, zwłaszcza o większej koncentracji feromonu, czyli najkrótszą drogę do informatyków, między innymi dlatego powinniśmy dbać pokarmu. o mrowiska i ich mieszkańców. Na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieTekst i fot. Danuta Wrzesińska ku zjawisko to zainspirowało informatyka Marco Dorigo do stworzenia pierwszego modelu algorytmu imitujące- 39 prezentacje Enterprise Resources Planning - dla menadżera 40 Praca menadżera to nie tylko sprawne zarządzanie zasobem ludzkim i poszukiwanie w nim potencjału. To nie tylko umiejętność motywacji. Choć zdawałoby się, że jeżeli nasz pracownik wyraża chęć do pracy, to osiągnęliśmy już zamierzony cel. Patrząc w przyszłość, musimy zacząć myśleć, co zrobić więcej, by efektywnie wykorzystać możliwości nowoczesnego zarządzania. wprowadzenia ich do sieci. Pod pojęciem zasobu przedsiębiorstwa kryje się wszystko to, czym firma dysponuje, i tak jest to zarówno kapitał rzeczowy i finansowy, jak i oczywiście kapitał ludzki. Przemysław Lech, profesor Uniwersytetu Gdańskiego, a także wieloletni praktyk zajmujący się zintegrowanymi systemami informatycznymi charakteryzuje ERP jako: „Systemy pozwalające na dokładne plano- W latach 60. ubiegłego wieku narodziła się koncepcja wspomagania zarządzania zintegrowanymi systemami informatycznymi. Powstanie takich systemów było odpowiedzią na rozwój automatyzacji oraz postępów w technice komputerowej. Poszukiwany był sposób na optymalizuję posiadanych materiałów i półfabrykatów. Tak właśnie zrodziły się systemy Material Resources Planning (planowanie zapotrzebowania materiałowego – pierwszy przodek ERP). Z biegiem czasu systemy te były rozwijane przez MRP II, ERP aż do ERP II – Enterprise Resources Planning (ERP), czyli systemy wspomagające planowanie zasobów przedsiębiorstwa z uwzględnieniem wanie i analizę procesów zachodzących wewnątrz przedsiębiorstwa. Dzięki możliwości „umieszczenia” systemu zintegrowanego przedsiębiorstwa w sieci www następuje integracja pomiędzy systemami poszczególnych przedsiębiorstw (tzw. rozwiązania B2B – business to business) oraz włączenie do systemu informatycznego klientów przedsiębiorstwa korzystających z udostępnionych zasobów systemu poprzez przeglądarkę www (tzw. rozwiązania B2C – business to customer). Systemy te zawierają zintegrowane i współpracujące ze sobą moduły, tj. magazynowanie, zarządzanie zapasami, planowanie produkcji, sprzedaż, zaopatrzenie, księgowość, finanse i zarządzanie zasobami potrzeby, na potrzeby menadżerów. Są odpowiedzią na dynamiczne zmiany zachodzące w firmach. Ich funkcjonalności są projektowane „pod nas”, według naszych wymagań i potrzeb. Często zmiany w postaci ERP traktowane są jak wróg, coś tak skomplikowanego, że nawet sabotowanego przez pracowników. Przecież jest to system zaprojektowany z myślą o dostosowaniu się do firmy, a nie program, do którego to firma musi się dostosować. Trzeba przyznać otwarcie, że boimy się zmian, tym bardziej takich, które wymagają choć trochę naszego zaangażowania, a systemy ERP rzeczywiście wymagają go wiele. Prawidłowo wdrożony system może zwiększyć o kilkadziesiąt procent wydajność i efektywność pracy, może usprawnić kontrolę produkcji czy obsługę klienta. Ponadto zwiększa konkurencyjność i wartość firmy. Zadajmy sobie podstawowe pytanie: Czy istnieje teraz przedsiębiorstwo prosperujące bez jakichkolwiek systemów wspomagających jego działanie? Oczywistym jest, że nie. Nie ma wątpliwości, że w przyszłości my – menadżerowie, ale i nie tylko, będziemy zmuszeni coraz bardziej polegać na rozwiązaniach informatycznych, będziemy od nich po prostu zależni. Może więc warto już teraz zacząć się z nimi zaprzyjaźniać? Marlena Cichocka studentka Wydziału Zarządzania UTP prezentacje ludzkimi. Zdawać by się mogło, iż jeśli coś jest „informatyczne”, to my menadżerowie, czy też przyszli menadżerowie, zostawmy to informatykom, skoro mamy zajmować się zarządzaniem. Właśnie z takich przyczyn często próba wdrożenia ERP do przedsiębiorstwa kończy się niechcianą klęską. Bowiem to na podstawie wiedzy kompetentnych pracowników, a nie konsultantów firmy wdrożeniowej, powstaje projekt (tzw. mapa) systemów gospodarczych, które mają miejsce w przedsiębiorstwie. To na podstawie tych procesów zostaje później parametryzowany system ERP. Musimy zdać sobie sprawę, że praca menadżera to specyfika wymagające szeroko pojętej interdyscyplinarnej wiedzy, czyli takiej, która korzysta i skupia w sobie wielu nauk czy dyscyplin. Jeżeli chcemy zostać rzeczywiście dobrymi szefami, pojęcie ERP musi być nam bliskie. Nie trzeba zagłębiać się w całą specyfikację działania systemu, to rzeczywiście zostawmy konsultantom wspomagającym wdrożenie. My jako menadżerowie musimy zdawać sobie sprawę z naprawdę ważnych funkcjonalności, jakie posiadają systemy ERP. Ważne jest, aby chociaż zagłębić się w literaturę odnoszącą się do systemów planowania zasobów przedsiębiorstwa. Teraz niemal każde przedsiębiorstwo korzysta z jakiejkolwiek formy systemów informatycznych. Systemy ERP wspomagają zarządzanie procesami zachodzącymi w firmach różnej wielkości, działających w różnych branżach i otoczeniu biznesowym, w tym firm handlowych, produkcyjnych, logistycznych, a nawet biur rachunkowych. Korzystają z nich nie tylko wielkie korporacje, ale również i małe przedsiębiorstwa w celu usprawnienia przepływu informacji i zwiększenia wydajności produkcji. Jeżeli będziemy mieli okazję wdrażania takiego systemu, czy to do swojej firmy, czy firmy, w której znajdziemy zatrudnienie, należy pamiętać, że aby taki system sprawnie działał – najpierw musimy zrozumieć całą filozofię działania naszej firmy, jej cele nie tylko krótkotrwałe, ale i te sięgające w dalszą przyszłość, rozważyć możliwości, jakie możemy osiągnąć. Taki system jest bowiem jak lustrzane odbicie przedsiębiorstwa, tyle że nie w lustrze, a w ekranie monitora. Ponadto implementacja wymaga przejścia przedsiębiorstwa z postrzegania funkcjonalnego na procesowe. Organizacja nie jest już postrzegana przez piony czy funkcje, jakie zawiera (jak np. finanse, produkcja, marketing), ale przez kluczowe procesy, które w niej zachodzą (np. proces przyjmowania zamówień czy proces produkcji). Jest to jeden z najważniejszych i najbardziej trudnych do przejścia skutków implementacji ERP. Menadżerowie muszą zrozumieć logikę procesów gospodarczych mających miejsce w ich firmie, gdyż jest to fundament działania systemu. Nawet jeżeli firma posiada już system ERP i nie jest wymagana praca przy jego wdrażaniu, należy pamiętać, że taki system się rozwija, a my jako jego użytkownicy możemy stawiać mu nowe wymagania, ulepszać go czy rozwijać. Są to funkcjonalności, które zmieniają się bardzo dynamicznie, wprowadzane są nowe moduły, jak Business Inteligence, który wspomaga już nie tylko samo planowanie, ale efektywne zarządzanie. Systemy ERP w rzeczywistości są odpowiedzią na nasze 41 prezentacje Wody butelkowane – co tak naprawdę pijemy? Powszechnie wiadomo, że woda gasi pragnienie, nawadnia organizm, bierze udział w wielu procesach biologicznych zachodzących w organizmie, ale również dostarcza nam składników mineralnych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania. Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów wód butelkowanych, przez co konsumenci mogą mieć problem z wybraniem tej właściwej, która zaspokoi ich indywidualne potrzeby. Na co więc należy zwrócić uwagę? Przede wszystkim powinniśmy przyjrzeć się ogólnej zawartości składników mineralnych w wodzie. Najlepiej spożywać wody wysoko zmineralizowane (ogólna zawartość składników mineralnych >1500 mg/l) oraz średnio zmineralizowane (500-1500 mg/l), ponieważ w dużym stopniu zaspokajają dzienne zapotrzebowanie na poszczególne składniki mineralne. Wody bardzo nisko zmineralizowane (<50 mg/l) oraz nisko zmineralizowane (50-500 mg/l) nie są polecane do regularnego spożycia, ponieważ rozrzedzają elektrolity znajdujące się w naszym organizmie i mogą naruszyć jego równowagę wodno-elektrolitową. Nadają się jedynie do sporządzania potraw oraz innych napojów (są dobrą alternatywą dla wód wodociągowych), a także w niewielkich ilościach do gaszenia pragnienia. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na zawartość poszczególnych składników mineralnych w wodzie. Wody mineralne mogą zawierać nawet 70 różnego Chromatograf jonowy rodzaju składników, jednak praktyczne znaczenie ma właściwie tylko 10 z nich: magnez (Mg2+), wapń (Ca2+), sód (Na+), chlorki (Cl-), wodorowęglany (HCO-), siarczany (SO42-), jod (J-), fluor (F-), żelazo (Fe2+) i dwutlenek węgla (CO2). Ogólnie rzecz biorąc, każdy powinien pić wodę twardą, czyli z dużą zawartością magnezu (minimalna zawartość tego składnika w wodzie, która ma znaczenie fizjologiczne to 50 mg/l) i wapnia (minimum 150 mg/l), ponieważ zmniejsza ona możliwość wystąpienia ataków serca, a deficyt tych dwóch pierwiastków w organizmie może być przyczyną wielu innych chorób. 42 W czasie upałów powinno się spożywać wody z dużą zawartością Na+ i Cl- ze względu na utratę soli wraz z potem. Dotyczy to również osób aktywnych fizycznie. W takim wypadku zawartość tych jonów w wodzie powinna wynosić nawet 1500 mg/l. Pozytywne znaczenie fizjologiczne mają również wodorowęglany, ale dopiero w ilości powyżej 600mg/l, alkalizując kwasy żołądkowe. Spożywanie takich wód jest więc wskazane dla osób z nadkwasotą (w ilości nawet do 2000 mg/l), natomiast powinno się ich unikać przy niedokwasocie. Działanie SO42-jest zauważalne od poziomu 250mg/l – pozytywnie wpływają na pracę wątroby i trzustki oraz w początkowych stanach cukrzycowych. Jod powinny spożywać szczególnie kobiety w ciąży oraz karmiące, ponieważ warunkuje on poprawny rozwój płodu oraz dziecka. Aby miał znaczenie fizjologiczne, jego zawartość w wodzie powinna wynosić minimum 0,2 mg/l. Fluor ma znaczenie w mineralizacji zębów i kości i jego działanie jest zauważalne, jeżeli osiąga poziom w wodzie w ilości 1 mg/l. Żelazo jest cennym składnikiem wody, jeżeli występuje w postaci dwuwartościowej. Ma pozytywne oddziaływanie na organizm człowieka, jeżeli osiąga poziom 1 mg/l. Dwutlenek węgla nie jest wskazany dla osób ze schorzeniami żołądka i strun głosowych, ale generalnie jego obecność jest pożądana, ponieważ działa on bakteriostatycznie i dzięki temu woda jest zdrowsza. Inne składniki, takie jak: potas, lit, bar, stront, mangan, brom, cynk, miedź, itp. występują w wodach butelkowanych w tak małych ilościach, że nie mają praktycznie większego znaczenia. Do oznaczania nieorganicznych anionów i kationów w wodach od wielu lat stosowane były z powodzeniem klasyczne metody miareczkowe i kolorymetryczne, jednak w ostatnich latach coraz powszechniej do oznaczania różnych substancji o charakterze jonowym wykorzystuje się chromatografię jonową. Zaletami tej metody są: możliwość prezentacje równoczesnego oznaczania kilku jonów w trakcie jednego przebiegu chromatograficznego, krótki czas przeprowadzanych analiz, niewielka objętość próbki potrzebna do badania, selektywność rozdzielania, niskie granice wykrywalności i oznaczalności. Do badań nad zawartością jonów w wodach butelkowanych wykorzystano chromatograf jonowy (881 Compact IC Pro Metrohm, Szwajcaria). wyposażony w detektor konduktometryczny oraz automatyczny podajnik próbek (858 Professional Sample Processor, Metrohm, Szwajcaria) Kationy rodzielano na kolumnie analitycznej Metrosep C 4-150/4,0, zaś aniony na kolumnie Metrosep A Supp 7-250/4.0 firmyMethrom (Szwajcaria). Badaniami objęto wody butelkowane dostępne w marketach, zarówno w Polsce, jak i z pochodzące z zagranicy, zakupione w ramach prywatnego importu. Na uwagę zasługuję fakt, że przebadano również importowane wody zakupione w polskich marketach. Do oceny statystycznej uzyskanych wyników w badaniach własnych zastosowano analizę podobieństwa uwzględniającą odległość euklidesową wraz z metodą aglomeracji Warda tworzenia skupień. Przeprowadzona analiza podobieństw umożliwiła wyodrębnienie 5 różnych rodzajów wód butelkowanych ze względu skład jonowy. Generalnie w przebadanych próbkach wód nie stwierdzono przekroczenia wartości stężeń jonów regulowanych krajowym ustawodawstwem w sprawie jakości wód pitnych, jakkolRysunek 1. Dendrogram podobieństwa poszczególnych gatunków wód butelkowanych wiek wartości stężeń jonów deklarowane przez (n/g – niegazowane, l/g – lekko gazowane, s/g – średnio gazowane, w/g – wysoko gazowane) wraz z podziałem na 5 grup podobieństwa – od najbardziej do najmniej zmineproducentów na ogół znacznie odbiegają od ralizowanych (Boszke L & Śliwińska J. Badania nad zawartością wybranych składników wartości uzyskanych w badaniach własnych. jonowych w pitnych wodach butelkowanych dostępnych w handlu na terenie miasta Bydgoszcz. [w:] Chroamtografia Jonowa. Michalski R. (red.). Instytut Podstaw Inżynierii Niestety bardzo często producenci nie dość, Środowiska PAN, Zabrze, 215-227, 2013) że podają bardzo wybiórcze informacje, to jeszcze często odbiegające od rzeczywistości. W Polsce obecnie nie ma konkretnych przepisów, które nakładałyby na producenta taki obowiązek, przez co zbyt rzadko wykonywane są analizy aktualizujące skład wody. Najbardziej prawdopodobna jest jednak chęć przedstawienia danego produktu w jak najlepszym świetle, podając najbardziej korzystne wyniki analiz, wykorzystując przepis, który mówi, że dopuszczalne odchylenia zawartości charakterystycznych składników mogą wynosić ±20% (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie naturalnych wód mineralnych, naturalnych wód źródlanych i wód stołowych (Dz. U. Nr 136, poz. 914, Nr 182, poz. 1228 i Nr 230, poz. 1511). Tak więc przy wyborze wody butelkowanej należy się kierować przede wszystkim potrzebami naszego organizmu i najlepiej wybierać wodę, która najbardziej odpowiada nam smakowo, aby jej picie służyło nie tylko naszemu zdrowiu, ale też było po prostu przyjemnością. Joanna Paczkowska, Leonard Boszke 43 prezentacje Mierzenie się z salonem studencki głos w sprawie wyglądu Starego Rynku Kamila Kawczyńska Na temat sposobu zagospodarowania Starego Rynku w Bydgoszczy napisano i powiedziano już niejedno. Jeżeli jeszcze dołączymy do tego interpretacje przyszłych losów pierzei zachodniej , to okaże się, że w ostatnich latach wiele środowisk, kilkadziesiąt pracowni projektowych z całego kraju i nie tylko, stowarzyszenia i organizacje, wreszcie sami mieszkańcy mierzyli się z tym trudnym i kontrowersyjnym tematem. Nie inaczej było i tym razem. Prezydent Rafał Bruski wobec kolejnych nieudanych prób projektowania płyty rynku zwrócił się z prośbą o studenckie spojrzenie na to zagadnienie. Został przygotowany pakiet danych wyjściowych, wytyczne, które sporządził specjalnie powołany ratuszowy zespół, wreszcie załączono do zapoznania się poprzednie projekty, które nie znalazły uznania. Rękawicę rzuconą przez Ratusz w stronę kierunków studiów, które predysponowane są potencjalnie do zmierzenia się z tym wyzwaniem, podjął jedynie Zakład Wzornictwa WIM . Studenci II roku w ramach przedmiotu „kształtowanie przestrzeni” przystąpili do niecodziennego zadania seme- 44 stralnego. Powstało 11 zespołów projektowych, które na początku zostały zapoznane z historią tego szczególnego miejsca oraz podstawowymi założeniami, które należało uwzględnić. Wytyczne urzędu zakładały min. likwidację pomnika Walki i Męczeństwa, pozostawienie do dalszych analiz samej pierzei zachodniej , a jedynie zajęcie się płytą rynku; przesunięcie w głąb płyty letnich ogródków, uwzględnienie w małej architekturze elementów odtworzonej balustrady mostowej, zaproponowanie nowej nawierzchni. Wszystko to miało na celu stworzenie, odnalezienie genius loci, wykreowanie miejsca przyjaznego, atrakcyjnego tak pod względem funkcjonalnym, jak i estetycznym. Mierzenie się z Salonem Bydgoszczy rozpoczęto od konsultacji społecznych. Praktykowane coraz częściej na świecie podejście do przestrzeni publicznej, gdzie jednym z głównych uwzględnianych elementów jest głos mieszkańców (Project for Public Spaces) tu również zostało w pewnym stopniu wykorzystane. Studenci pytali zarówno mieszkańców, jak i turystów, użytkowników lokali gastronomicznych, handlowych i kwiaciarni, czego oczekują od rynku. Do tych opinii dorzucili własny głos, głos ludzi mło- prezentacje ci postanowili w swych projekdych, wolnych od uprzedzeń, tach potraktować kwiaciarnie nieskażonych całą długą histoprzy ulicy Krętej jako swego rią konfliktów, jakie wywołyrodzaju zaplecze do przechował temat rynku. wywania kwiatów w klimatyzo Rozpoczęło się myślenie wanych kioskach, zaś sprzedaż koncepcyjne, lokowanie funkna rynku umożliwić z mobilcji, analiza najkorzystniejszych nych wózków, które mogą podla placu i jego użytkownidążać za cieniem, za klientem, ków rozwiązań. Od ogólnych za aktualną imprezą... oczekiwań użytkowych przez W ramach zadania projektoweszczegóły, jak: przebieg ciego autorzy odnieśli się oczywinia, oddziaływanie układu sieMartyna Chmielewska,Jowita Szczęsna ście do pierzei zachodniej, któdzisk na wzajemne interakcje. ra mimo wyłączenia z zakresu Placemaking – co zrobić, by opracowania, nie mogła być pominięta w rozważaniach stworzyć miejsce żyjące, radosne, interesujące, do którego nad przestrzenią płyty.Tu również studenci zaproponowachętnie się powróci, a nie przez które się tylko przechodzi. li różnego rodzaju formy domykające geometrię średnioBadania, wywiady i wreszcie własne analizy przyniosły kilwiecznego placu – od delikatnych liniowych akcentów, ka wspólnych ustaleń. przez wypłaszczone bryły spełniające równolegle rolę sce Płytę rynku studenci widzą jako przestrzeń o zróżnicony, kompozycje szklanych tafli, rozrzuconych ostrosłupów, wanych strefach funkcjonalnych, które często zaznaczane rozbudowane spiętrzenia siedzisk i zieleni do próby rekonsą nie tylko poprzez małą architekturę, ale i układ nastrukcji portalu kościoła wraz z pokazaniem jego obrysu. wierzchni. Zakres ingerencji w przestrzeń rynku był zróżnicowa Nie oczekuje się już od rynku, by był wielkim placem ny. Powstały propozycje tylko delikatnie zmieniające plac, zgromadzeń i koncertów. Mile za to widziane są małe przez odważniejsze, dzielące płytę śmiałymi cięciami formy artystyczne, kameralne prezentacje i dla nich niepodkreślonymi kolorem nawierzchni po wielopoziomowe którzy autorzy przewidzieli miejsca na występy, które jedukłady rynkowej podłogi zaznaczające główne ciągi piesze. nak nie dominują i nie blokują pozostałych funkcji rynku, Elementem wspólnym wszystkich projektów była próba a jedynie je uzupełniają i uatrakcyjniają. stworzenia atrakcyjności płyty. Efekt osiągano w diametral Kolejnym wspólnym wnioskiem jest konieczność ponie różny sposób. Najpopularniejsze było wprowadzenie wrotu na rynek kwiaciarek i w ogóle zwiększenie udziału stref neutralnych siedzisk, niezwiązanych z ogródkami letzieleni w zagospodarowaniu płyty. Kwiaciarnie przeniesionimi, często wydzielonych dodatkową zielenią. Badania ne lata temu z rynku na ulicę Krętą utraciły w tym miejscu prowadzone od lat w krajach europejskich potwierdzają, sens swego istnienia. Główny plac miejski z kolei pozbaże zapewnienie ciekawych siedzisk w dobrym wzajemnym wiony tego charakterystycznego elementu „wystroju”, jakim układzie i lokalizacji to klucz do ożywienia miejsca, zatrzysą kwiaciarnie, tez wiele stracił. mania ludzi. Sprzedaż kwiatów, zmienność oferty, zróżnicowana ko Niektórzy projektanci poszli jednak dalej, lokując odlorystyka, a wszystko podane przy zastosowaniu atrakcyjważnie na rynku nowe formy przestrzenne – punkt informanych form - to prosty, a jednocześnie bardzo atrakcyjny cji z book crosing, kino letnie, a nawet niezależny piętrowy sposób na stworzenie przyjaznego klimatu miejsca. Studen- Natalia Łowicka,Eliza Sikorra,Paulina Wojciekiewicz 45 prezentacje obiekt łączący funkcję wejścia do ekspozycji archeologicznej, kafejki oraz informacji historyczno – kulturalnej . Można oczywiście polemizować z niektórymi propozycjami. Były one jednak wyrazem głębokich przemyśleń ich autorów, spojrzeniem często zupełnie niespotykanym i szokującym, ale wynikającym z autentycznych potrzeb, jakie projektom udało się wygenerować na podstawie przeprowadzonych rozmów i badań. poczynali sobie z historyczną przestrzenią, ale zaproponowali sporo ciekawych rozwiązań detali, które mogłyby znaleźć swoje miejsce nie tylko na rynku. Świadomość kontekstu połączyła się ze świeżością młodego spojrzenia na przestrzeń. Moderowanie projektu przez prowadzącą temat Ewę Raczyńską-Mąkowską, mimo konserwatorskiego doświadczenia, nie narzucało utrwalonych pomysłów, zachęcając Mariusz Białobocki,Dawid Dubanosow,Maciej Garczyński Wartością samą w sobie jest autorskie potraktowanie elementów „wyposażenia” rynku. Młodzi designerzy zaprojektowali wszystkie detale – zarówno kompleksy kawiarenek z ich zadaszeniami, meblami, jak również latarnie, siedziska, donice i inne wygrodzenia. Większość zespołów zajęła się też indywidualnym potraktowaniem punktu wypożyczeń roweru miejskiego. Każdy z powstałych projektów wnosi do myślenia o przyszłości Starego Rynku Katarzyna Kulik, Andrzej Bożek jakąś wartość. Trzeba pamiętać, że są to prace ludzi bardzo młodych, nieposiadających jeszcze zbyt dużego warsztatu, a jednak robi wrażenie poziom opracowań, wizualizacje 3D, przygotowanie całego modelu zabudowy okołorynkowej. Wszystkie projekty zostały pokazane na spotkaniu w ratuszu Prezydentowi Miasta, urzędnikom, Radzie do Spraw Estetyki i wzbudziły ożywioną dyskusję. Zauważono, że studenci czasem dość swobodnie 46 do indywidualnego zmierzenia się z tym szalenie trudnym zadaniem. Nie ma wątpliwości, że młodzi wzornicy świetnie sobie z nim poradzili, potwierdzając, że nie tylko design, ale i większa skala opracowań sprawia im ogromną satysfakcję i może być poważnym głosem w dyskusji o wizualnych losach salonu miasta. Ewa Raczyńska-Mąkowska 47 rozmowy formatu Obieg zamknięty Rozmowa z prof. Mirosławem Skibniewskim z University of Maryland (USA), redaktorem naczelnym międzynarodowego czasopisma naukowego Automation in Construction Jako redaktor czasopisma umieszczonego na tzw. liście filadelfijskiej czy mógłby Pan Profesor krótko przybliżyć naszym czytelnikom specyfikę czasopisma oraz zasady kwalifikowania czasopism do umieszczenia na wspomnianej liście? Jakie kryteria są brane pod uwagę? To czasopismo, wyceniane przez MNiSW na 40 punktów, publikuje najnowsze i najlepsze wyniki badań w zakresie zastosowań informatyki i automatyki na wszystkich etapach procesu budowlanego, w tym także w maszynach budowlanych i robotach przemysłowych przeznaczonych dla budownictwa. „Lista filadelfijska” to ekskluzywny klub czasopism naukowych, które przeszły trudny proces selekcji prowadzony przez Instytut Informacji Naukowej należący do firmy Thomson Reuters i mieszczący się w miejscowości Newton Square na przedmieściach Filadelfii (stan Pensylwania) w USA. Zasady kwalifikacji pism na tę listę są złożone i w pewnym sensie także subiektywne, ale wspólną cechą wybranych w ten sposób czasopism jest stosunkowo wysoki poziom ich cytowań w danej dziedzinie nauki przez inne pisma z tej listy w ciągu dwóch i pięciu lat od daty ukazania się publikacji. Czym tłumaczy Pan Profesor fakt, że obecnie największy wzrost liczby czasopism znajdujących się na liście filadelfijskiej dotyczy krajów Azji? W czołowych gospodarkach krajów Azji ma miejsce już od lat najszybszy przyrost wielkości nakładów finansowych na badania naukowe i kształci się coraz więcej osób na studiach doktoranckich. W związku z tym szybko rośnie tam konkurencja dla Ameryki Północnej i dla całej Europy. W takich krajach jak ChRL (wraz z Hong Kongiem), Tajwan czy Korea Płd. w żadnej wiodącej uczelni nie można przystąpić do obrony pracy doktorskiej bez uprzedniego opublikowania w czasopiśmie z „listy filadelfijskiej” przynajmniej jednego artykułu z tematyki swojej pracy, a czasem nawet dwóch lub trzech. Swego rodzaju rekordzista, którego kiedyś poznałem w Chinach i który potem był przez rok moim stażystą w USA, jeszcze jako doktorant przed obroną swojej 48 pracy w Chinach opublikował aż 22 artykuły w czasopismach z tej listy. Za opublikowanie artykułów na swoich łamach niektóre redakcje pobierają opłaty, inne publikują bezpłatnie. Kto finansuje koszty publikacji w czasopismach, w których autorzy nie partycypują w kosztach? Te koszty pokrywa wydawnictwo, do którego należy dane czasopismo. Ostatecznie koszty każdej publikacji zwracają się wydawnictwu poprzez sprzedaż prenumeraty czasopisma do bibliotek naukowych i prenumeratorów indywidualnych. Oczywiście koszty wykonania samych badań zanim powstanie publikacja pokrywają sponsorzy tematów badawczych, albo sami badacze lub ich pracodawcy w przypadku badań niesponsorowanych. W przypadku publikacji typu „Open Source” koszty publikacji pokrywają ich autorzy, a wydawnictwo danego czasopisma udostępnia ich prace bezpłatnie wszystkim zainteresowanym czytelnikom. Czas, który upływa od momentu złożenia publikacji w redakcji do momentu wydruku, zależy od bardzo wielu czynników. Bez wątpienia na ten czas wpływają recenzenci. Czy zna Pan sprawdzone sposoby „mobilizowania” do aktywności opieszałych recenzentów? Dla redaktora ważne jest to, żeby posiadać ciągle poszerzający się krąg wysoko kwalifikowanych, solidnych i wiarygodnych naukowców-recenzentów rozsianych po całym świecie. Liczba artykułów przesyłanych do recenzji w każdym liczącym się piśmie szybko wzrasta, a liczba wysoko kwalifikowanych i solidnych recenzentów – niestety nie. Recenzenci są często jednocześnie także autorami publikującymi swoje prace w tym samym lub innym czasopiśmie o zbliżonej tematyce. Oni zdają sobie sprawę z tego, że system wykonywania recenzji musi działać sprawnie, bo czas oczekiwania na recenzje ich własnych artykułów składanych w redakcjach zależy od solidności innych anonimowych recenzentów, którzy z kolei sami są autorami innych pokrewnych prac. W pewnym sensie jest to obieg zamknię- oceny na dłuższą metę może prowadzić do pewnych patologii zachowań indywidualnych i zbiorowych. Bardziej jaskrawie niż w Polsce widać ten problem w krajach azjatyckich (a także gdzieniegdzie w Europie, np. w Wielkiej Brytanii), pomimo tego jednak nauka w tych krajach generalnie ma się nieco lepiej niż w naszym własnym kraju. Czy Pańskim zdaniem z zaufaniem można odnosić się do recenzji i ocen dorobku naukowego dokonywanych przez polskich profesorów podczas awansów naukowych? Mogę potwierdzić, że w większości krajów (z wyjątkiem USA), których zwyczaje i procedury znam, recenzje wniosków o granty badawcze, stopnie i tytuły naukowe oraz artykułów do prestiżowych publikacji wykonują opiniodawcy z wiodących ośrodków poza granicami danego kraju. To sposób na zwiększenie obiektywizmu dokonywanych ocen. Uprzejmie dziękujemy Panu Profesorowi za rozmowę i praktyczne porady podczas warsztatów dla pracowników naszej uczelni. Elżbieta Rudzińska i Stanisław Mroziński Mirosław Jan Skibniewski (ur. 14 września 1957 r. w Warszawie) – profesor inżynierii systemów zarządzania w budownictwie. Po studiach w Politechnice Warszawskiej w 1981 r. podjął pracę na stanowisku inżyniera zespołu badawczego w firmie Pittsburgh Testing Laboratory w USA zajmując się zagadnieniami bezpieczeństwa i awarii konstrukcji. Po doktoracie z automatyki budowlanej w Uniwersytecie Carnegie-Mellon w 1986 r. przyjął stanowisko adiunkta Uniwersytetu Purdue w stanie Indiana, gdzie w 1990 r. otrzymał stanowisko docenta, a w 1995 r. – profesora. W latach 1997-2004 prorektor Uniwersytetu Purdue. W latach 2005-2010 kierownik katedry organizacji i zarządzania w budownictwie im. A. Jamesa Clarka University of Maryland, College Park. W latach 2010-2011 rektor politechniki (Dean of the College of Engineering) w Universytecie Khalifa w Abu Zabi. Obecnie profesor w Centrum Zarządzania Projektami Wydz. Inżynierii Lądowej i Środowiskowej University of Maryland (USA). Profesor tytularny w Polsce; d. współpracownik Instytutu Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie i Wydz. Zarządzania Politechniki Białostockiej, aktualny współpracownik Instytutu Informatyki Teoretycznej i Stosowanej Polskiej Akademii Nauk. Autor ponad 200 publikacji naukowych, w tym monografii książkowej Robotics in Civil Engineering wydanej w 1988 r. jednocześnie w W. Brytanii i w USA. Laureat nagród za prace naukowe w dziedzinie automatyki i informatyki dla przemysłu budowlanego, m.in. przyznanej w 1986 r. przez prezydenta Ronlada Regana nagrody Amerykańskiej Fundacji Nauki (National Science Foundation) Presidental Young Investigator, nagrody Walter L. Huber Research Prize przyznanej w 1998 r. przez American Society of Civil Engineers (ASCE) i nagrody Richard L. Tucker – Yukio Hasegawa Award przyznanej w 2007 r. przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Automatyki i Robotyzacji w Budownictwie. Wieloletni współpracownik koncernów inżynieryjno-budowlanych w USA, w Japonii i na Tajwanie. Od 1994 r. redaktor naczelny międzynarodowego pisma naukowego Automation in Construction, a od 2004 r. redaktor na Amerykę Północną pisma Journal of Civil Engineering and Management. Członek kolegiów redakcyjnych ponad dwudziestu pism naukowych wydawanych w USA, w W. Brytani i w Hongkongu. Kilkakrotny stypendysta Fundacji Fulbrighta i Humboldta w Argentynie, w Chile i w Niemczech, profesor wizytujący uniwersytetów w USA, Australii, Chinach, na Tajwanie, w Singapurze, Korei Płd., Hongkongu, Izraelu, Egipcie, Niemczech, Wielkiej Brytanii i Słowacji. Odbył konsultacje lub szkolenia w 40 krajach na 5 kontynentach. Profesor honorowy Wydz. Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej i Moskiewskiego Państwowego Uniwersytetu Przemysłowego, członek zagraniczny Akademii Inżynierskiej w Polsce, Rosyjskiej Akademii Inżynierskiej, doktor honoris causa Politechniki Wileńskiej. wg: http://pl.wikipedia.org/wiki/Mirosław_Skibniewski rozmowy formatu ty i wspólnota interesów wszystkich zaangażowanych w ten proces. Czy jako redaktor czasopisma o wysokim współczynniku IF mógłby Pan podać najważniejsze przeszkody, które utrudniają polskim naukowcom publikowanie w prestiżowych czasopismach wyników swoich badań? Często jest to niedostateczna znajomość wszystkich niezbędnych elementów każdego artykułu, który może pomyślnie przejść przez proces recenzji, o których to elementach mówiłem podczas moich styczniowych warsztatów dla pracowników naukowych. Poza tym często powodem jest niska jakość tłumaczeń na język angielski dokonywanych przez osoby nieposiadające dostatecznych kwalifikacji do wykonywania tłumaczeń tekstów naukowych dotyczących konkretnej dziedziny badań. Najbardziej jednak deprymującą jest zdarzająca się czasem niewiara we własne możliwości doprowadzenia procesu recenzji i całej publikacji do pomyślnego końca. O tym, jak poradzić sobie z tymi problemami, też mówiłem podczas warsztatów. Co sądzi Pan Profesor o wprowadzonym wraz nową ustawą wskaźnikowym systemie oceny poziomu badań naukowych, polskiej nauki i awansów naukowych? Ten system ma raczej więcej wad niż zalet, ale w praktyce, przynajmniej na razie, trudno obecnie o coś lepszego, jeśli mamy skutecznie konkurować z czołówką światową. Wiele krajów boryka się z tym samym problemem co Polska i w niektórych przypadkach utrzymanie takiego systemu 49 rozmowy formatu Zamiast w wygodnym fotelu… na paralotni nad zatoką Co robi adiunkt po wykładach? Rozmowa z dr inż. PIOTREM BONIEWICZEM, wykładow– Na jednych z ostatnich zawodów rozegranych niespełna cą z Wydziału Telekomunikacji, Informatyki i Elektrotechnirok temu – Maratonie MTB na dystansie 50 kilometrów – ki, pasjonatem paralotniarstwa, snowkitingu i MTB. zajął Pan 25. miejsce na 150 startujących. – Jakie ma Pan obecnie tętno? – Mimo że zawody przeprowadzono w naszym regionie, – Teraz, gdy siedzimy w pracowni… około 67. nie należały do łatwych. Przeciwnie! Suma podjazdów wy– A Pana najwyższe tętno, to… niosła 600 metrów. Można się było zmęczyć… Właściwie – 175 uderzeń na minutę, czyli zgodnie z zasadą maksymalna Pomorzu i Kujawach są dobre warunki do zorganizowanego tętna: 220 minus wiek. nia tego typu maratonów. A wynik? Nie gra dla mnie więk– Nie osiągnął go Pan, prowadząc wykłady ze studentami szej roli, bo - tak jak mówiłem wcześniej - liczy się dobrze albo siedząc przy swojej aparaturze… spędzony czas. – Tylko w czasie treningu – Jak często startuje Pan rowerowego. Nawet na w zawodach rowerowych? zawodach nie jeżdżę na – Cztery-pięć razy w roku. maksymalnym wysiłku. Od Trzeba przecież odpocząć, tego jest trening, a zawody potrenować. Spróbować są dla mnie sposobem na innego sportu… Zawody przyjemne spędzenie czanie mogą być obciążeniem su. To ten moment w żyw grafiku. ciu, który daje prawdziwą – Można by powiedzieć, radość, pozwala poznać że kiedy nie widać Pana nowych znajomych, pogaw trasie na rowerze, trzedać… ba spojrzeć w niebo… Lata – Kto z Wydziału TelekoPan bowiem na paralotni! Dr Boniewicz podczas maratonu Mazovia MTB, edycja Toruń, munikacji, Informatyki i – Od 2003 roku. Koledzy po pokonaniu połowy trasy. Fot. Kamil Kruszyński Elektrotechniki wie, co mnie do tego namówili. robi Pan po pracy? Ciągle mnie nagabywali, – Niewielu kolegów ma ogólną orientację. Nie rozpowiaabyśmy rozpoczęli kurs paralotniarstwa, więc dla świętego dam, co robię w czasie wolnym, nie próbuję „werbować” spokoju zgodziłem się. Jednak do końca kursu wytrwałem do dyscyplin, które mnie interesują. Ale jeśli ktoś zajmuje tylko ja (uśmiech). Rzeczywiście spodobało mi się. Z góry się jakimś sportem, to go dopinguję. świat wygląda zupełnie inaczej. Dzięki widokom z para– Pora się ujawnić (uśmiech). Kiedy to się zaczęło, ten ciąg lotni polubiłem chodzenie po górach. Wrażenia i doznania do uprawiania sportu? w czasie lotu są wyjątkowe; nie tylko wzrokowe – człowiek – Nigdy niczego nie trenowałem w sposób zorganizowaodczuwa zmiany temperatury, wilgotności, gdy wleci we ny czy też zawodowo. Nawet na studiach nie należałem mgłę, rozpoznaje bogate zapachy… do AZS-u. Ale z rowerem byłem „związany” od dziecka. – Jak dużo się ryzykuje, to znaczy jak bardzo niebezpieczW czasie studiów wybraliśmy się z kolegami na rowerach ne jest paralotniarstwo? Jaką rolę w paralotniarstwie odz Torunia do Krakowa i z powrotem. Wieźliśmy cały sprzęt grywa strach? biwakowy. Od kilku lat trening rowerowy traktuję poważ– Latanie na paralotni nie jest bardziej niebezpieczne niż niej i w sposób sformalizowany. Biorę też udział w zawojazda rowerem po ruchliwej ulicy. Zależy, jak się lata, prawdach MTB. da? Przede wszystkim trzeba się do tego zabrać mądrze, 50 rozmowy formatu 20 procent gorszy. czyli ukończyć kurs, kupić dobrej – Jest jeszcze coś związanego z narklasy sprzęt i latać tak, aby właśnie tami, prawda? strach nie przekroczył pewnych gra– Pyta Pan o snowkiting? nic, bo zbyt silny strach paraliżuje. – Właśnie! Strach na właściwym poziomie jest – Czyli jazda na nartach, będąc uczeniezbędny, bo powstrzymuje przed pionym do latawca. głupimi decyzjami. – Jak to wygląda dokładniej? – Jakie są możliwości uprawiania – Narciarz jest związany linkami tego sportu w naszym regionie? o długości 25 metrów z latawcem – Dzięki takiemu ukształtowaniu tekomorowym, konstrukcją i kształtem renu – bardzo duże. Mam na myśli zbliżonym do paralotni. Jego pogłównie pradolinę Wisły i okolice wierzchnia może wynieść od około takich miejscowości, jak Starogród, 5 do 10 metrów kwadratowych. Unisław, Wiąg, Nowe Marzy… KoSnowkiting - dla początkujących nieczna jest oczywiście nie tylko można uprawiać wszędzie tam, gdzie właściwa geometria terenu, ale takjest płasko i nie ma przeszkód terenoże czyste przedpole oraz brak przewych, nie tylko na ziemi, ale również szkód, na przykład linii wysokiego na zamarzniętych jeziorach. napięcia. – Proszę opowiedzieć o technice jaz– Czyli można osiągnąć zadowalająParalotnie gotowe do startu z klifu dy… ce dystanse? – Jeździmy głównie kursem prosto– Na przykład techniką wykorzystupadłym do kierunku wiatru, tą techniką można osiągnąć jącą prądy termiczno-wznoszące paralotniarze latają od prędkość rzędu 80 kilometrów na godzinę. Dużo wolniej kilkudziesięciu do ponad stu kilometrów, przy prędkości pojedziemy, gdy będziemy poruszać się z kierunkiem wiapostępowej, czyli względem powietrza, od 34 do 38 kilotru. Dużej wprawy wymagają skoki i nawroty w powietrzu. metrów na godzinę. Większe dystanse są osiągane prze– To już właściwie lot...! ważnie z tzw. startu holowanego, gdzie paralotniarz jest – Wielu technicznych sztuczek uczyłem się samodzielnie – wstępnie wyciągany na wysokość 300-700 metrów. Z kolei na własnej skórze… techniką żaglową, która wykorzystuje podwyższenia tere– Jest Pan typem człowieka, który kocha wolność w tym nu, paralotniarze wznoszą się nawet do pułapu 100 i więcej co robi? metrów. Kto chce polatać dłużej, może wybrać się między – Muszę mieć uczucie pewnej swobody. Każda z dyscyplin, innymi w okolice Ustki czy Stegny; tam przy odpowiednich które uprawiam, zapewnia mi warunkach można pokonać to. Nawet gdy pływam, robię dystans 100 kilometrów, latato głównie turystycznie, czyli jąc wielokrotnie od punktu A poza zamkniętymi kąpieliskado B i znowu do A. mi, po całym obszarze jezio– Paralotniarstwo zarówno ra. Jednak nie sądzę, abym bez napędu, jak z napędem miał jakieś wyjątkowe hobby. uprawia Pan od wiosny do jeZgodziłem się na tę rozmowę sieni. Natomiast zimą też nie z Panem między innymi dlateusiedzi Pan spokojnie w wygo, aby ten wywiad zmobilizogodnym fotelu… wał czytelnika do aktywności – To prawda. Nie nudzę się; fizycznej. mam do dyspozycji rower, – Dziękuję za rozmowę i żynarty zjazdowe, dla urozczę przyjemnych lotów! maicenia narty biegowe. Zdjęcie z lotu grupowego Najpierw uprawiałem zjazd Rozmawiał: Jacek Korpal klasyczny, a obecnie caFot. z arch. Piotra Boniewicza rving obowiązkowo z kijkami. Można spotkać mnie tam, Dr inż. Piotr Boniewicz ma 45 lat, mieszka w Toruniu, gdzie nie ma kolejek do wyciągów. Od trzech lat jeżdżę ukończył ATR. W UTP jest pracownikiem naukowo-dydaktakże poza trasami - freeride. Ten rodzaj sportu pozwatycznym w Zakładzie Maszyn i Napędów Elektrycznych. la dobrze wypocząć po pracy. Cieszą mnie też małe górKieruje Laboratorium Badania Urządzeń Elektrycznych ki. Jednego popołudnia wybrałem się na stok w UnisłaNiskiego Napięcia i Jakości Produkcji, utworzonym wiu. Po każdorazowym zjeździe, zamiast podjeżdżać w ramach projektu RCI II. orczykiem na wierzchołek stoku, udawałem się pieszo w butach narciarskich, bo nie chciałem stać w długiej kolejce do wyciągu. I tak ponad 20 razy. Mój czas podejścia w porównaniu z prędkością jazdy wyciągu był zaledwie 51 studenckie sprawy Tydzień Orientacyjny W dniach od 23 do 27 lutego 2015 roku odbył się Tydzień Orientacyjny dla studentów zagranicznych rozpoczynających naukę w semestrze letnim. Tydzień ten zorganizowany został wspólnie z innymi bydgoskimi uczelniami: Collegium Medicum UMK, Uniwersytetem Kazimierza Wielkiego, Wyższą Szkołą Gospodarki oraz KujawskoPomorską Szkołą Wyższą. W semestrze letnim naukę na Uniwersytecie Technologiczno-Przyrodniczym rozpoczęło 75 studentów zagranicznych: – Wydział Inżynierii Mechanicznej: 11 – Wydział Budownictwa Architektury i Inżynierii środowiska: 19 – Wydział Telekomunikacji, Informatyki i Elektrotechniki: 8 – Wydział Zarządzania: 6 – Wydział Rolnictwa i Biotechnologii: 28 – Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt: 1 Warto zaznaczyć, że od początku roku akademickiego 2014/2015 w ramach Programu Erasmus+ na UTP przebywało łącznie blisko 200 studentów. W poniedziałek 23 lutego studenci uczestniczyli w spotkaniu organizacyjnym zorganizowanym przez Dział Współpracy Międzynarodowej, podczas którego dowiedzieli się więcej o zasadach obowiązujących na uniwersytecie oraz w Domach Studenckich. Następnie przez koordynatorów zostali oprowadzeni po wydziałach. 24 lutego studenci uczestniczyli w zwiedzaniu miasta z przewodnikiem. Poznali najważniejsze zabytki miasta oraz jego historię. Odwiedzili też Muzeum Brudu i Mydła, w którym to każdy miał okazję własnoręcznie wykonać mydło. W środę 25 lutego w sali konferencyjnej Biblioteki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego odbył się wykład pod tytułem „Poland a (not so much) foreign country – Introduction to Polish life style and trivia knowledge that may save your life” prowadzony przez dr. Mikołaja Sobocińskiego. Przybliżył on studentom Polską kulturę oraz tradycję. 26 lutego studenci zagraniczni udali się do Urzędu Miasta na spotkanie z prezydentem Bydgoszczy Rafałem Bruskim, przez którego zostali serdecznie powitani w naszym mieście. Wieczorem wszyscy studenci spotkali się na wieczorze integracyjnym przy karaoke i pizzy w pubie Kubryk. Ostatniego dnia w Restauracji Uniwersyteckiej odbył się Eurodinner. Był on doskonałą okazją do skosztowania tradycyjnych potraw z krajów Europy, z których pochodzą nasi zagraniczni studenci. Mamy nadzieję, iż dzięki uczestnictwu w Tygodniu Orientacyjnym cudzoziemcy mogli zaklimatyzować się w Bydgoszczy oraz przygotować do kontynuowania przygody z Erasmusem. Tekst i fot. Katarzyna Zadworna 52 studenckie sprawy Biuro Karier Trzy kroki do sukcesu z Biurem Karier UTP! Bezpłatne warsztaty i konsultacje indywidualne Trzy kroki do sukcesu to cykl szkoleń umożliwiający studentom i absolwentom skuteczny start na rynku pracy. Proponowane przez Biuro Karier UTP szkolenia tworzą integralną całość, co nie wyklucza jednak korzystania z pojedynczych pozycji w zależności od potrzeb i już zdobytych umiejętności. Jest to pakiet szkoleń, które można usystematyzować w trzy bloki tematyczne: 1. Poznaję siebie – pomagamy rozpoznać własny potencjał, predyspozycje zawodowe, poznać mocne i słabe strony oraz odpowiednio przygotować swoje dokumenty aplikacyjne oraz przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej. KWIECIEŃ 2. Inwestuję w siebie – do tego modułu zaliczamy warsztaty dotyczące: zarządzania czasem, umiejętności autoprezentacji, komunikatywności, doskonalenia wystąpień publicznych, przedsiębiorczości, kreowania wizerunku (również w Internecie), networkingu, umiejętności promocji własnej osoby. 3. Rozwijam się – do tego modułu zaliczamy warsztaty dotyczące: negocjacji, asertywności, stresu, prawa pracy, doskonalenia kompetencji przywódczych, zarządzania zespołem, pracy zespołowej, mowy ciała w praktyce, motywacji, tworzenia biznesplanu, adaptacji w nowym miejscu pracy. MAJ CZERWIEC Warsztaty Mity przedsiębiorczości. Pomysł to nie wszystko 09.04.2015 r., godz. 11.00-14.00 Nie daj się stresowi – jak nim zarządzać 21.05.2015 r., godz. 9.00-14.00 Kierowanie własnym wizerunkiem – o sztuce autoprezentacji 10.06.2015 r., godz. 9.00-13.00 Praktyczna szkoła prowadzenia biznesu. Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości 15.04.2015 r., godz. 11.00-13.00 Zagraj w biznes – zbuduj swoje handlowe imperium, Gra strategiczna 21.05.2015 r., godz. 14.00-15.30 CV? List motywacyjny? Rozmowa kwalifikacyjna? JAK SIĘ WYRÓŻNIĆ W TŁUMIE? 11.06.2015 r., godz. 10.00-14.00 Odkrywanie własnego potencjału zawodowego 30.04.2015 r., godz. 9.00-12.00 Nie bądź pasywny! Bądź kreatywny! 22.05.2015 r., godz. 12.00-15.00 Wystąpienia publiczne to nie takie straszne 22.05.2015 r., godz. 15.00-18.00 Konsultacje indywidualne Skonsultuj swój wizerunek w sieci (analiza wizerunku oczami potencjalnego pracodawcy) 09.04.2015 r., godz. 14.00-16.00 Doradztwo zawodowe – przedsiębiorczość Doradztwo zawodowe 14.04.2015 r., godz. 11.00-13.00 Doradztwo zawodowe Doradztwo zawodowe 16.06.2015 r., godz. 11.00-13.00 12.05.2015 r., godz. 11.00-13.00 14.05.2015 r., godz. 10.00-13.00 PARTNERZY PROJEKTU: PARTNERZY PROJEKTU: Wojciech Świtała - Sygnatariusz Kodeksu etyki Polskiej Izby Pośredników Finansowych i Ubezpieczeniowych, Prezes Zarządu SPKiP, Prezes Haven Invest Sp. z o.o., analityk, inwestor giełdowy Maciej Świerczyński - Dyrektor BNI Polska, Prezes BNI Eagles, Dyrektor Zarządzający w firmie Network Way, Członek Konwentu Seniorów SFBCC, Mentor w AIP, absolwent UTP CENTRUM EDUKACJI i PRACY MŁODZIEŻY Magdalena Kędzia - doradca finansowy, coach, trener wystąpień publicznych i komunikacji interpersonalnej 53 naukowe debaty EKOINNOWACJE Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej na „POLEKO 2014” w Poznaniu W wyniku współpracy Katedry Chemii Nieorganicznej Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej UTP z Uniwersytetem Ekonomicznym w Poznaniu 14 października 2014 r. zawarto umowę pomiędzy UTP i UE, w ramach której WTiICh otrzymał pomoc de minimis w wysokości 100% wartości pakietu wystawcy, tj. 8708,66 PLN brutto w SALONIE EKOINNOWACJI. SALON EKOINNOWACJI został przeprowadzony w dniach 14-17 października 2014 roku na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich w ramach Międzynarodowych Targów Ochrony Środowiska Poleko’2014. Organizator SALONU EKOINNOWACJI realizuje projekt pt: „Jesteś kreatorem? Zostań ekoinnowatorem!” finansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach Programu Priorytetowego 7 „Edukacja ekologiczna”. Projekt realizowany jest przez Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu zgodnie z umową o dofinansowanie nr 308/2014/Wn50/EE-EE/D z dnia 29 54 maja 2014 r. zawartą z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Uniwersytet Ekonomiczny zaproponował Katedrze Chemii Nieorganicznej WTiICh przedstawienie wyników opatentowanych badań związanych z ochroną środowiska naturalnego. Umowa zakładała zapewnienie WTiICh w ramach pomocy de minimis stoiska wystawienniczego podczas Międzynarodowych Targów Ochrony Środowiska Poleko’2014. Na targach wyniki swoich innowacyjnych badań prezentowali: dr hab. Włodzimierz Urbaniak prof. UTP, dr inż. Ewa Maćkowska, mgr inż. Justyna Czajka, mgr inż. Katarzyna Witt i doktorantka mgr Agnieszka Wasilewska. Oprócz wyników badań na stoisku prezentowano także materiały promujące Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy. Z uwagi na bardzo liczny udział gości w Międzynarodowych Targach Ochrony Środowiska Poleko’2014 zainteresowanie stoiskiem było znaczne. Tekst i fot. Ewa Maćkowska W dniach 6-7 listopada 2014 roku w Hotelu Copernicus w Toruniu odbyła się I Ogólnopolska Konferencja Naukowa z cyklu „Konkurencyjność i rozwój regionów w warunkach integracji europejskiej. Stan, trendy, strategie” zorganizowana przez Katedrę Marketingu i Rozwoju Regionalnego z Wydziału Zarządzania UTP oraz Nawigator Pro Fundację Dobrych Praktyk Zarządzania z Poznania. Honorowy patronat nad konferencją objął marszałek województwa kujawsko-pomorskiego Piotr Całbecki. Problematyka konkurencyjności i rozwoju regionów stworzyła warunki nie tylko do wymiany poglądów i doświadczeń, ale także płaszczyznę merytorycznej dyskusji na temat praktycznych rozwiązań prowadzących do podniesienia konkurencyjności i rozwoju regionu. Ponadto podczas konferencji nawiązano szereg kontaktów pomiędzy ośrodkami badawczymi i naukowymi. Dyskusja pozwoliła również nawiązać współpracę pomiędzy Katedrą Marketingu i Rozwoju Regionalnego a Głównym Urzędem Statystycznym w Bydgoszczy, czego efektem będą wspólne badania naukowe. została ujęta w trzech płaszczyznach: szeroko rozumianych uwarunkowań, zasobów regionu w podnoszeniu jego konkurencyjności i rozwoju oraz roli marketingu w budowaniu konkurencyjności i rozwoju regionu. W części poświęconej zasobom regionów w podnoszenie jego konkurencyjności i rozwoju przywiązywano szczególną uwagę do działań władz oraz organizacji politycznych i społecznych na rzecz rozwoju i konkurencyjności regionu. Podczas sesji wymieniono poglądy i doświadczenia, jak również zaprezentowano najnowsze wyniki badań naukowych w zakresie konkurencyjności i rozwoju regionów w warunkach integracji europejskiej oraz przedstawiono ich rolę w rozwoju lokalnym i regionalnym. Konferencja W konferencji uczestniczyli pracownicy naukowi uczelni wyższych kraju, oraz przedstawiciele jednostek naukowo-badawczych. Publikacje z konferencji w formie 63 artykułów napisanych przez 80 autorów z 26 ośrodków naukowych zostały opublikowane w czasopiśmie „Marketing i Rynek” nr 10/2014. Przedsięwzięcie przyczyniło się do integracji środowiska naukowego z całej Polski, a przede wszystkim środowiska naukowego w regionie pomiędzy Uniwersytetem Technologiczno-Przyrodniczym w Bydgoszczy a Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu. naukowe debaty Konkurencyjność i rozwój regionów Małgorzata Zajdel fot. Wojciech Szymborski 55 naukowe debaty Rynek produktów ekologicznych i postery przeglądowe oraz prezen 27 stycznia 2015 r. na Wydziale tujące wyniki badań naukowych doZarządzania UTP odbyła się ogóltyczących uwarunkowań rozwoju nopolska konferencja naukowa pt. rynku produktów ekologicznych. Uro„Uwarunkowania rozwoju rynku czystego otwarcia konferencji dokoproduktów ekologicznych w teorii nała dziekan Wydziału Zarządzania, i praktyce” zorganizowana pod patroktóra przywitała zaproszonych gości natem dziekan Wydziału Zarządzania oraz uczestników konferencji. Wśród dr hab. inż. Zofii Wyszkowskiej, prof. prelegentów na szczególną uwagę zaUTP oraz Kujawsko-Pomorskiego Stosługiwali przedsiębiorcy oraz przedwarzyszenia Producentów Ekologiczstawiciele instytucji publicznych. Ich nych EKOŁAN. udział był dodatkowym atutem tej Organizatorem konferencji było konferencji. Z grona przedsiębiorców Międzywydziałowe Koło Naukowe wystąpił m.in. Marek Klonecki, który EkoSzansa. Przewodniczącą komiwygłosił referat pt. „Rola Stowarzyszetetu organizacyjnego została dr inż. nia EKOŁAN w rozwoju rynku produkEwa Koreleska – opiekun koła. PraOtwarcie konferencji przez dziekana wydziału tów ekologicznych” oraz podzielił się ce organizacyjne wspierała mgr inż. ze słuchaczami swoim doświadczeAgnieszka Dobosz-Idzik z Kujawskoniem związanym z przetwórstwem i sprzedażą produktów Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie. ekologicznych. Kolejnym przedsiębiorcą, który referował W skład komitetu naukowego weszli: prof. dr hab. Maria temat „Międzynarodowy obrót artykułami spożywczymi Śmiechowska AM Gdynia, dr hab. Mieczysław Grzelak, z uwzględnieniem rolnictwa ekologicznego” był Sebastian prof. UP w Poznaniu, dr hab. Ewa Matyjaszczyk, prof. Filipek-Kaźmierczak. Ciekawy temat pt. „Ocena możliwoIOR-PIB w Poznaniu, dr hab. Wojciech Pizło, prof. SGGW ści sprzedaży jabłek ekologicznych i konwencjonalnych na w Warszawie, dr inż. Małgorzata Bogusz, UR w Krakowie, rynku Armenii” przedstawił przedsiębiorca Grzegorz Oszudr n. med. Andrzej Ferenc CM UMK w Toruniu, dr inż. Jarościk. Ponadto referat wygłosili m.in. Agnieszka Dobosz-Idzik sław Stalenga IUNG Puławy. z Kujawsko-Pomorskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego Celem konferencji było poznanie aspektów społeczw Minikowie, Anna Świeżak z Wojewódzkiego Inspektoranych, ekonomicznych, marketingowych, technologicznych tu Artykułów Rolno-Spożywczy w Bydgoszczy oraz Magi zdrowotnych rozwoju rynku produktów ekologicznych dalena Szulc z Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu. Na oraz integracja środowiska akademickiego i producentów uwagę zasługują też referaty wygłoszone przez Macieja Muwokół prezentowanej problematyki. Dodatkowym celem rawskiego oraz Agnieszkę Kniołę z Uniwersytetu Przyrodnibyła promocja nowej specjalności - inżynierii bioprodukcji czego w Poznaniu. W sesji na kierunku zarządzanie posterowej z zainteresoi inżynieria produkcji. waniem spotkał się poster W konferencji wzięło Małgorzaty Bogusz z Uniudział ponad 160 osób. wersytetu Przyrodniczego Uczestniczyli w niej przedw Krakowie pt. „Marketing siębiorcy, przedstawicieproduktów ekologicznych le instytucji publicznych w Karpatach polskich”. związanych z ekobranżą, Podczas konferencji koło nauczyciele i pracownicy naukowe EkoSzansa reuczelni wyższych, doktoprezentowali, prezentując ranci oraz studenci. wyniki badań oraz analiz, Na przebieg konferencji Filip Steczeń, Kinga Świezłożyły się trzy sesje narzyńska, Joanna Wodzień ukowe, w takcie których Sesja posterowa oraz opiekun koła Ewa przedstawiono referaty 56 naukowe debaty Rozstrzygnięcie konkursu na logo koła EkoSzansa Koreleska. Przedstawiona problematyka dotyczyła m.in. znaczenia marketingu, ekoagroturystyki, ekologicznej świadomości konsumentów oraz oferty eko-edukacyjnej szkół wyższych dla rozwoju rynku produktów ekologicznych. W trakcie konferencji odbyła się ekspozycja i degustacja produktów ekologicznych, która dała okazję uczestnikom konferencji do zapoznania się z różnorodnym asortymentem. Po koniec konferencji został ogłoszony wynik konkursu na logo Koła Naukowego EkoSzansa. Łącznie wpłynęło na konkurs 40 prac. Wszystkie propozycje zostały przygotowane na bardzo wysokim poziomie. W skład komisji konkursowej weszli: Ewa Koreleska, Jakub Wojdyło, Filip Steczeń, Kinga Świerzyńska, Joanna Wodzień oraz Katarzyna Chwal. Pierwsze miejsce otrzymała Anna Kodrycka. Drugie miejsce przyznano pracy zespołowej wykonanej przez Tomasza Baranka, Macieja Sosnowskiego, Łukasza Topolewskiego. Trzecie miejsce zajęli: Regina Grochowska, Grzegorz Oszuścik, Danuta Salik-Zielińska. Wyróżnione zostały dwie prace indywidualne – Janiny Nawrockiej oraz Magdaleny Kruszewskiej oraz trzy prace zespołowe. W skład pierwszego wyróżnionego zespołu weszły: Patrycja Retecka, Monika Piesik, Daniel Piotrowski. Kolejny zespół wyróżniony to: Joanna Jeske, Katarzyna Pietrkiewicz, Radosław Nowak, Dawid Wirkus. W skład trzeciego zespołu wyróżnionego weszły Dorota Jelonek i Natalia Bałdyga. Konferencja zakończyła się wystąpieniem przewodniczącej komitetu organizacyjnego, która podziękowała prelegentom za przybycie oraz przygotowanie interesujących referatów, a członkom komitetu organizacyjnego za zaangażowanie i ogromny wkład pracy w przygotowanie konferencji. Uczestnicy konferencji z kolei pogratulowali organizatorom dobrej organizacji i życzyli kolejnych udanych konferencji. Treść zaprezentowanych podczas konferencji referatów była bardzo bogata i wieloaspektowa. Szczególnie cenny był współudział przedsiębiorców oraz przedstawicieli instytucji publicznych związanych z ekobrażą. Pozwoliło to spojrzeć z wielu stron na uwarunkowania rozwoju rynku produktów ekologicznych. Ewa Koreleska, fot. Janina Nawrocka Podziękowanie prelegentom 57 format europejski Ukraińskie scenariusze Na wszystko to, co dzieje się wokół Ukrainy, można spojrzeć z różnych punktów widzenia. Skupmy się na koncepcji real politik opartej na kalkulacji siły i interesów narodowych, a odrzucającej czynniki moralne i etyczne, jako zakłócające realistyczne podejście do rzeczywistości. Przeanalizujmy tę rzeczywistość z punktu widzenia tego, co jest, a nie tego, co byśmy chcieli, aby było. Co wiemy o Ukrainie? Wbrew pozorom – niewiele. Nie wiemy, kto rządzi w tym państwie (pomijam reguły konstytucyjne), jaki jest stopień lojalności władz lokalnych wobec centralnych (poważnie zróżnicowany w zależności od regionów), jaki jest stan jej gospodarki (krytyczny), jaki jest rzeczywisty stan jej armii, sił specjalnych i służb bezpieczeństwa (dramatyczny), jaki jest poziom identyfikacji ludności z państwem ukraińskim ustanowionym zaledwie 25 lat temu czy ilu Ukraińców zna język ukraiński (im bardziej na wschód od Kijowa, tym gorzej). Nie wiemy również, ilu Rosjan mieszka na Ukrainie i ilu z nich identyfikuje się z państwem ukraińskim (niewiele, a po Majdanie śladowo). Rosjanie zawsze traktowali Ukrainę, podobnie jak i inne obszary, jako część wspólnego państwa, jakim był ZSRR, w ramach którego podział na republiki miał charakter czysto formalny, tak żeby można było powiedzieć, że „związek” i że „republik”. Brak wewnętrznej spójności państwa jest atutem Putina, gdy przekonuje, że Ukraina jest sztucznym tworem politycznym. Niepodległość Poza krótkim epizodem po zakończeniu I wojny światowej Ukraińcy nigdy nie posiadali własnego państwa. Dla zdecydowanej większości, i to od kilku pokoleń, „ojczyzną” była carska Rosja, a potem ZSRR. Przez ostatnie ćwierćwiecze praktycznie nie było przesłanek, aby w sensie polityczno-społecznym miały szanse dokonać się tam niezbędne przemiany o charakterze jakościowym. W rzeczywistości nie mamy do czynienia z jedną Ukrainą, tylko z dwoma: zachodnią zbudowaną na wpływach polskich i austrowęgierskich i podkreślającą narodową odrębność oraz wschodnią (Ukraina Zadnieprzańska), będącą od czasów zawarcia w 1654 r. unii perejasławskiej domeną Moskwy. 8 grudnia 1991 r. przywódcy Rosji (B. Jelcyn), Białorusi (S. Suszkiewicz) i Ukrainy (L. Krawczuk) na spotkaniu w Wiskulach – po białoruskiej stronie Puszczy Białowieskiej – podpisali porozumienie o ustanowieniu Wspólnoty 58 Niepodległych Państw, oznaczające praktycznie koniec ZSRR. Nastąpiło coś, co Władimir Putin nazwał 15 lat później, największą katastrofą geopolityczną XX wieku. Od początku Ukraińcy nie wiedzieli, jak zagospodarować swoją niepodległość. 25 lat temu kondycja gospodarcza Polski i Ukrainy były zbliżone. Nam przez ten czas udało się zbudować system demokratyczny oraz doprowadzić do ponad dwukrotnego wzrostu globalnego PKB, podczas gdy Ukraińcy niemal tkwią w tym samym miejscu: poradzieckim gospodarczym marazmie, któremu towarzyszy wysoki poziom korupcji, bezpośredni wpływ oligarchów na ośrodki władzy, tak centralnej, jak i lokalnej, niski poziom rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, itd. (Euro)Majdan Bezpośrednią przyczyną Majdanu było podpisanie przez Ukrainę układu stowarzyszeniowego z UE, zaś czarę goryczy przelało uchylenie się przez prezydenta Janukowycza od podpisania gotowego dokumentu. Dalej mieliśmy do czynienia z próbami krwawego stłumienia Majdanu, ucieczką Janukowycza do Rosji, aneksją Krymu, wyborami prezydenckimi oraz parlamentarnymi (co legitymizowało władze w Kijowie, ale przez Kreml zostało potraktowane jako usankcjonowanie majdanowskiego zamachu stanu) i wreszcie konflikt w Donbasie (obwód doniecki i ługański). Majdan przyczynił się do większej polaryzacji społeczeństwa ukraińskiego na część proeuropejską i prorosyjską (proporcje nie mają tu zasadniczego znaczenia). Wybory prezydenckie i parlamentarne dały przewagę tej pierwszej opcji, przy jednoczesnym braku politycznej oferty dla drugiej. Zaktywizował on jednocześnie całe spektrum sił politycznych, również tych o charakterze skrajnie nacjonalistycznym, określanych nie tylko przez Moskwę mianem faszystowskich. Stepan Bandera jest znaczącą postacią w ukraińskiej historii i nie może tego zignorować ani rząd w Kijowie, ani władze innych państw, a zwłaszcza Polski. Jeśli będziemy pamiętać, jakim kultem otacza się w Rosji zwycięstwo nad faszyzmem podczas Wielkiej Wojny Ojczyźnianej, nie można się dziwić, że aktywność ukraińskich nacjonalistów stała się politycznie niezwykle nośna i była/ jest przez Putina perfekcyjnie propagandowo wykorzystywana. Majdan miał zwrócić Ukraińców w stronę Brukseli będącej lekiem na wszelkie bolączki Kijowa. Naiwnie sądzono, Fenomen Putina Kiedy w połowie lat 80. Gorbaczow podejmował się dzieła zreformowania istniejącego systemu, tak aby był on w stanie skutecznie rywalizować z Zachodem, nie uświadamiał sobie ryzyka, jakie niesie za sobą próba demokratyzacji tyranii. Głastnost i pierestrojka uwolniły procesy, które doprowadziły ZSRR do zguby, a jednocześnie pozwoliły na uwolnienie się państw Europy Środkowej od ponad czterdziestoletniej dominacji radzieckiej, zjednoczenie Niemiec i w dalszej konsekwencji rozszerzenie na wschód granic UE i NATO. W latach 90. Rosja znalazła się na progu rozkładu politycznego, gospodarczego oraz społecznego i dopiero dojście do władzy Putina (najpierw premiera, a od 1 stycznia 2000 r. po. prezydenta) rozpoczęło proces porządkowania spraw wewnętrznych, a następnie stopniową odbudowę zewnętrznej pozycji Rosji. Putin okazał się właściwym człowiekiem na właściwym miejscu. Cóż bowiem mogło w oczach przeciętnego Rosjanina przysporzyć mu większego splendoru, jak nie fakt, że zaczął on otrzymywać regularnie pensje, emerytury i renty, że zapełniły się półki sklepowe (?), zakończyła się „dzika prywatyzacja” (na to miejsce pojawiła się reglamentowana), wzrósł poziom bezpieczeństwa. Putin zaczął skutecznie przekonywać swoich obywateli, że zamierza odbudować pozycję Rosji w świecie, tak aby stała się ona równorzędnym elementem układu sił. Badania potwierdzają, że ilekroć Putin wzmacnia swoją politykę militarną, tym większe uznanie zyskuje wśród rodaków. Każdy, kto chce zrozumieć Rosję, nie może tracić z pola widzenia dwóch fundamentalnych tez: po pierwsze, że podobnie jak Chiny, Iran, Korea Płn., Zimbabwe czy Burkina Faso, nie wie ona, co to jest demokracja w naszym znaczeniu oraz drugie, że od Piotra I (panował w latach 16891725) obywatele mają głębokie przekonanie o imperialnej pozycji swego państwa, dla którego są gotowi złożyć nawet najwyższą ofiarę. Z tej perspektywy Putin ma szanse (?) znaleźć się w rosyjskim panteonie obok Piotra I, Katarzyny II czy też XX-wiecznych przywódców, takich jak – w kolejności – Lenin, Breżniew i Stalin. Paradoksalnie przekonanie o rosyjskiej mocarstwowości podsycane jest przekazem o historycznie stale czyhającym zewnętrznym wrogu: kawalerowie mieczowi, ordy tatarskie, Litwini, Polacy, Szwedzi, Francuzi (Napoleon), Turcy, Anglicy i Francuzi (wojna krymska), Niemcy i Austro-Węgry (I wojna światowa), Niemcy (II wojna światowa) i wreszcie USA oraz NATO. Jednym słowem, bez względu na poziom indoktrynacji, Putin jest dla przytłaczającej części Rosjan uosobieniem dumy i potrzeb ich ojczyzny bez oglądania się na wrogi świat. Co interesujące, za czasów ZSRR Kreml głosił hasła o konieczności krzewienia postępowych idei marksizmu-leninizmu i wyzwalania spod imperialistycznego jarzma państw format europejski że Unia w dobie kryzysu weźmie ten kraj na utrzymanie, co zwolniłoby Ukraińców od konieczności samodzielnego (przy zachodnim wsparciu) przeprowadzenia bolesnych reform, do których nie są oni ani skorzy, ani przygotowani. Ich proeuropejskość ma charakter płytki i póki co kojarzy się z różnymi udogodnieniami, jak chociażby z możliwością swobodnego poruszania się. w różnych częściach świata (wariant ofensywny), natomiast obecnie stara się zjednoczyć społeczeństwo wokół potrzeby obrony przed wrogiem zewnętrznym (wariant defensywny). Kremlowska propaganda Narracja o istnieniu zewnętrznego (czytaj Zachód) wroga Rosji jest przez Putina wykorzystywana w sposób perfekcyjny. Swoją doktrynę uzupełnił o konieczność obrony ludności rosyjskojęzycznej oraz wspierania przejawów oddawania się różnych struktur politycznych pod opiekę Rosji (Abchazja, płn. Osetia, Naddniestrze). W przypadku Ukrainy obok „teorii wroga” oraz konieczności obrony ludności rosyjskojęzycznej pojawiły się argumenty, że Majdan został zorganizowany przez USA, aby przybliżyć NATO do granic Rosji, że Ukraina to państwo sztuczne, toksyczne i do tego rządzone przez faszystów. Dodatkowo używany jest argument, że aneksja Krymu jest zgodna z Kartą Narodów Zjednoczonych, która przyznaje prawo narodów do samostanowienia. Skrajną hipokryzją jest porównywanie aneksji Krymu do odłączenia się Kosowa od Serbii, a referendum krymskiego ze szkockim na temat dalszej przynależności do Zjednoczonego Królestwa. Putinowska propaganda odnosi również sukcesy za granicą, i to głównie wśród części unijnych państw. Władze rosyjskie są w pełni świadome różnic, jakie kształtują się wśród nich m.in. pod względem oceny stopnia zagrożenia ze strony Rosji, jak i sensu oraz skuteczności zastosowanych sankcji. Są też świadome, że nie istnieje nic takiego, jak wspólna polityka zagraniczna UE, stąd zamiast rozmawiać z Brukselą należy skupić się na kontaktach z najważniejszymi unijnymi graczami, tj. Berlinem i Paryżem. Aktywność dyplomatyczna, jaka się ujawniła w ciągu ostatnich miesięcy – z porozumieniem Mińsk II włącznie – pokazała, że przy stole negocjacyjnym są tylko cztery miejsca: dla przywódców Ukrainy, Rosji, Niemiec i Francji (formuła normandzka). Wcześniejsza, genewska, zakładała udział Unii Europejskiej zamiast Niemiec i Francji oraz USA. Szybko się jednak okazało, że udział USA w dalszych negocjacjach będzie dla wszystkich stron zbyt dużym obciążeniem. Na marginesie warto dodać, że wszystkie głosy, które utyskują, dlaczego to Polska nie bierze udziału w negocjacjach ukraińskich, są przejawem albo całkowitej ignorancji politycznej, albo cynicznej gry nastawionej na potrzeby wewnętrzne. O naszą obecność przy stole obrad nie zabiegali ani prezydent Poroszenko, ani kanclerz Merkel, ani prezydent Holland. Pytanie, czy dla dobra obrad, czy też nie? Polityka zagraniczna to nie jest salon piękności tylko sztuka skuteczności, a w tym przypadku nasza „piękna” antyrosyjskość (podobnie jak brytyjska czy krajów nadbałtyckich) zakłócałaby skuteczność, czyli możliwość osiągnięcia kompromisu. Scenariusze W polityce jak w życiu, nic nie jest pewne, dopóki się nie wydarzy. Nie przeczy to potrzebie kreślenia różnych scenariuszy oraz symulacji, z których jedne są z natury rzeczy bardziej, a inne mniej prawdopodobne. Osią jest konflikt pomiędzy Rosją (agresorem) a Ukrainą (ofiara agresji), zaś mniej lub bardziej aktywnymi jego uczestnikami 59 format europejski 60 są państwa UE oraz USA. Zakładamy, że strategicznym celem Kremla jest „odzyskanie” Ukrainy jako państwa suwerennego, ale prorosyjskiego. Takie państwo mogłoby się wyłonić dopiero po siłowym lub pokojowym odsunięciu obecnych władz w Kijowie i przeszczepieniu zmodyfikowanego, w stosunku do czasów ZSRR, rosyjskiego modelu jednopartyjnego. Z punktu widzenia Kremla demokratyczna w swoim porządku konstytucyjnym Ukraina to kraj nieprzewidywalny, gdyż kolejne wybory mogą doprowadzić do zmiany władzy i jej polityki wobec Moskwy. Wszystkie przedstawione poniżej warianty oparte są następujących przesłankach: • aneksja Krymu jest faktem trwałym, którego Ukraina nie jest w stanie zmienić na drodze politycznej, a tym bardziej wojskowej, deralizacji Ukrainy na potrzeby obecnej sytuacji w Donbasie; pole kompromisu ograniczają tu oczekiwania ze strony separatystów (czytaj Moskwy), aby uwolnić się od jurysdykcji Kijowa, co równałoby się z fragmentacją Ukrainy (to dla Kremla wariant minimum); Drugi wariant to przyjęcie przez Moskwę „taktyki salami”, zgodnie z którą kolejne obszary wschodniej i południowowschodniej Ukrainy będą „wyzwalane”. Wszystko wskazuje, że pierwszym celem będzie strategicznie położony Mariupol, którego mieszkańcy to w 90% ludność rosyjsko-języczna. Zdaniem mieszkających tam Polaków niemal połowa z nich przywitałaby Rosjan kwiatami. Zajęcie Mariupola i uzyskanie w ten sposób lądowego połączenia z Krymem miałoby dla Putina wymiar symboliczny; Trzeci wariant to próba przedłużenia „taktyki salami” (mającej związek z koncepcją wojny hybrydowej) na obszar • Kreml nie może wycofać się z dalszego poparcia dla donbaskich separatystów, gdyż oznaczałoby to całkowitą kompromitację i stanowiło dla dalszych rządów Putina poważne zagrożenie, • w odniesieniu do armii rosyjskej ukraińska nie może być porównywalna pod żadnym względem (liczebności, wyposażenia, morale i zdolności dowódczych), • pozycja międzynarodowa Ukrainy jest silna wyłącznie poparciem ze strony Zachodu, • władze są świadome dramatycznej sytuacji gospodarczej, którą pogłębia uzależnienie od rosyjskich dostaw ropy i gazu mogących być użytymi przez Kreml dla sparaliżowania kraju, • władze ukraińskie są świadome konieczności pójścia na daleko posunięty kompromis, który nie może jednak być równoznaczny z kapitulacją, • szeroko rozumiany Zachód zachowuje daleko posuniętą powściągliwość. Pierwszy wariant zakładałby wypracowanie formuły fe- południowej Ukrainy, gdzie zamieszkuje duże zaplecze rosyjskojęzyczne, umożliwiające miejscowym separatystom (po opanowaniu Odessy) dojście do Naddniestrza i połączenie się ze stacjonującą od początku lat 90. częścią rosyjskiej 14. armii. Gdyby udało się zrealizować ten wariant, prorosyjscy separatyści przejęliby kontrolę niemal nad całą wschodnią i południową Ukrainą, odcinając ją od Morza Czarnego. Czwarty wariant to wkroczenie regularnych oddziałów armii rosyjskiej na Ukrainę. Póki co jest on przez Kreml eksponowany wyłącznie w kontekście ewentualnych dostaw dla Kijowa amerykańskiej broni. W sensie wojskowym pokonanie armii ukraińskiej nie powinno stwarzać Rosjanom wielkich problemów. Powstaje jednak fundamentalne pytanie, co dalej. Ukraina to 600 tys. km2 oraz 45 mln ludności, a odległość z Ługańska do Lwowa to w linii prostej ponad 1100 km; Piąty wariant to aneksja Estonii i Łotwy, których obszar zamieszkuje znaczące zaplecze rosyjskojęzyczne Reakcja Zachodu W pierwszej kolejności musimy sobie uświadomić brak komplementarności Zachodu pod względem zdolności oddziaływania na politykę Kremla: • Unia Europejska jako struktura niewojskowa (cywilna), jest całkowicie pozbawiona zdolności do oddziaływań w sferze militarnej, natomiast jej członkowie posiadają potencjał gospodarczy, który użyty w postaci sankcji może być dla Kremla śmiercionośny. Problem w tym, że zastosowane dotychczas „miękkie” sankcje nie są w stanie wpłynąć na zmianę polityki Kremla. Tymczasem szanse na ich zaostrzenie lub nawet dalsze utrzymanie są przedmiotem sporu wśród państw członkowskich (wykluczające się priorytety). Jeżeli weźmiemy tylko pod uwagę naszych sąsiadów, to za sankcjami opowiadają się rządy republik bałtyckich oraz Polska, zaś przeciwni są Węgrzy, Słowacy, Czesi i Austriacy; • Stany Zjednoczone posiadają zdolności militarne, które są w stanie zrównoważyć potęgę rosyjską, natomiast mają zdecydowanie mniejsze aniżeli Unia zdolności do oddziaływań w sferze gospodarczej (poza teorią, że spadek cen ropy naftowej jest dziełem spisku amerykańsko-saudyjskiego, aby zacisnąć na gospodarce rosyjskiej swoistą pętle). Amerykanie nie mają jednak z naszym regionem styczności lądowej, stąd musieliby działać wyłącznie przy użyciu sił szybkiego reagowania (z natury ograniczonych) lub przy wykorzystaniu kanałów powietrznych. Ograniczone są również możliwości działań w ramach NATO, gdyż jeżeli w ogóle niezbędna byłaby zgoda wszystkich państw członkowskich, a tę trudno będzie osiągnąć nawet w przypadku bezpośredniego zagrożenia dla republik nadbałtyckich, a co dopiero przyjęcia Ukrainy do sojuszu. Polityka jest często porównywana do gry w pokera. Któryś z graczy mówi w pewnym momencie: Sprawdzam. Z powodu Krymu, Donbasu, Mariupola, czy nawet Odessy, nikt tego słowa nie wypowie, skoro nie stało się to w przypadku wojny koreańskiej, wietnamskiej, kilku wojen na Bliskim Wschodzie, a zwłaszcza kryzysu kubańskiego, podczas którego konflikt wisiał na włosku. Na szczęście wśród przywódców USA i ZSRR nie znalazł się wówczas szaleniec, który zdecydowałby się na autoryzację format europejski (odpowiednio 26 i 27%). Litwę zamieszkuje wprawdzie tylko 6% Rosjan, tym niemniej, gdyby Putinowi udało się przekonać do swojej polityki białoruskiego prezydenta Łukaszenkę, zabór i tego państwa byłby realny. Ten wariant oznaczałby jednak wejście na obszar UE i NATO; Szósty wariant to agresja na Polskę, która może być zapoczątkowana za pomocą środków pozamilitarnych, np. poprzez wstrzymanie dostaw ropy i gazu, destabilizując w stosunkowo krótkim czasie naszą gospodarkę. Chociaż część analityków sądzi, że ambicje Rosji są daleko większe niż Ukraina, to jednak bezpośrednie użycie przez Kreml własnych sił zbrojnych musi wiązać się z trudnymi do oszacowania kosztami samej okupacji (na to obecnej Rosji po prostu nie stać) oraz konsekwencjami wewnętrznymi (dziś 60% Rosjan jest przeciwnych bezpośredniemu użyciu regularnej armii na Ukrainie) oraz zewnętrznymi w postaci reakcji ze strony Zachodu. pierwszego atomowego wystrzału. Putin gra Unią, tak jak to czynili przywódcy radzieccy od ustanowienia Wspólnot Europejskich, uważając, że Unii po prostu nie ma, że istnieją tylko najważniejsi jej członkowie, z którymi należy rozmawiać: z Niemcami, Francją, Włochami, ale już nie z Wielką Brytanią. W tym kontekście polityczną naiwnością jest sądzić, że przewodniczący Rady Europejskiej (Donald Tusk) powinien w imieniu Unii negocjować warunki uregulowania konfliktu ukraińskiego, gdyż zwykle przy stole siadają tylko ci, którzy są akceptowani przez wszystkie strony. Wśród członków UE łatwo zauważyć potencjał antyamerykański, a jednocześnie prorosyjski (głównie w Niemczech i we Francji). Stosunki z USA zostały znacząco nadwyrężone w trakcie prezydentury George’a Busha (wojna w Iraku), ignorującego opinie swoich europejskich sojuszników. Barak Obama z kolei doprowadził do stopniowego rozluźniania więzów transatlantyckich, uznając, że z punktu widzenia amerykańskich interesów zdecydowanie ważniejszy jest region Pacyfiku. Często można usłyszeć tezę, że z Moskwą w takich sytuacjach należy grać ostro, że przemawia do niej jedynie argument siły. Jest w tym wiele prawdy, przy czym po stronie Zachodu brakuje na ten temat zgody. Co dalej? • Moskwa nie jest zainteresowana ustabilizowaniem sytuacji na Ukrainie w nadziei na wcześniejszy lub późniejszy upadek obecnych władz i powrót przez ich następców do orientacji prorosyjskiej; • Berlin i Paryż, nawet jeżeli by tego chciały, nie są w stanie skutecznie przeciwstawić się ambicjom Moskwy co do kontroli państw określanych przez nią jako „bliska zagranica” (w tym Ukraina, Zakaukazie, np.); jedyne, co mogą robić, to tonować antyrosyjskość tych państw; • Zachód nie będzie ryzykował przyjęcia Ukrainy do Unii i NATO, aby nie wzmacniać argumentacji Rosji, że oto wróg zbliżył się do jej granic; • Zachód nie będzie „umierać” za Ukrainę tak długo, jak Rosja będzie się skupiać na obronie interesów ludności rosyjskojęzycznej np. poprzez federalizację tego państwa; • Nie należy wykluczać finlandyzacji Ukrainy, która jak Finlandia w okresie zimnej wojny miała możliwość swobodnego kształtowania ustroju wewnętrznego w zamian za nieprzystępowanie do ugrupowań skierowanych przeciwko ZSRR (Finlandia do dziś nie jest członkiem NATO, a do UE przystąpiła dopiero w 1995 r.); • Można sobie wyobrazić sytuację, w której Ukraina sama zrzeka się obszarów o wysokim potencjale separatyzmu, oddając je pod pośrednie władanie Rosji (niektórzy mówią „na jej garnek”), a sama skupia się na reformach niezbędnych do budowy nowoczesnego europejskiego państwa; • Dla Putina kontynuacja podjętej gry będzie wymagać coraz większych środków finansowych oraz stałego poparcia społecznego (obecnie na poziomie 80%). Wydaje się, że Rosja jest obecnie daleka od własnego Majdanu, jednak zapaść gospodarcza oraz trumny żołnierzy rosyjskich przywożone z zagranicy nie mogą go wykluczyć. Wojciech Szymborski 61 myślowisko Zamyśliło się, oj, zamyśliło… Prof. Ireneusz Ziemiński 18 lutego 2015 roku o godz. 18.00 w Miejskim Centrum Kultury odbyło się pierwsze spotkanie otwierające nowy cykl wykładów i dyskusji popularnonaukowych zatytułowany „Myślowisko miejskie”. Organizatorami są Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy oraz Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. Stanowi ono twórczą kontynuację cenionej przez bydgoszczan „kawiarenki naukowej UTP”. W związku z przejęciem przeze mnie obowiązków koordynatora tego projektu zmienił on nieco swój pierwotny kształt. W zamyśle spotkania prowadzone w ramach MM mają być miejscem i czasem, w którym będą dyskutowane najbardziej znaczące kwestie w życiu jednostki i zbiorowości. Głównym celem – poza prezentacją i popularyzacją naukowych odkryć i innowacyjnych wynalazków – jest odważne zmierzenie się z problemami ważnymi dla dzisiejszego człowieka – z problemami, które tworzą horyzont jego codziennej egzystencji i czasów, w których przyszło mu żyć. Chodzi o takie kwestie, jak Bóg, zło, zanieczyszczenie środowiska, podziały społeczne, genetyka, płeć, śmierć, nowe media, kapitalizm, demokracja, sztuka, nowe technologie, transhumanizm, wojna, eksploracja kosmosu itp. Ma to być prawdziwe święto myślenia, wolności i wysokiej kultury. Życzyłbym sobie, aby MM stanowiło forum wymiany ideowej i sporów utrzymanych na wysokim poziomie intelektualnym i kulturalnym. W obliczu tego, co w większości oferują dzisiejsze media, pragnąłbym, aby Myślowisko stało się przykładem tego, że i jak można rozmawiać z poszanowaniem strony przeciwnej, tego, jak można dochodzić do sedna, utrzymując status przyjacielskiej rywalizacji i pięknej niezgody. W ten sposób chciałbym wzmocnić udział UTP w kształtowaniu bydgoskiej kultury. Wzorce wolnej, gruntownej dyskusji, której korzenie tkwią w kulturze starożytnej Grecji, stanowią fundament zachodniej cywilizacji, wyznaczając i chroniąc drogie jej wartości: prawdy, wolności, rozumu, tolerancji, szacunku i solidarności. Cykl otworzył wykład prof. Ireneusza Ziemińskiego pt. Dlaczego Bóg czyni zło? Ireneusz Ziemiński jest profesorem zwyczajnym filozofii, absolwentem Wydziału Filozofii KUL, aktualnie pracownikiem Instytutu Filozofii Uniwersytetu Szczecińskiego. Bardzo zależało mi na tym, aby to właśnie prof. Ziemiński otworzył Myślowisko. Związki profesora z UTP są długie i silne: gdy w roku 2000 odchodził do Szczecina, miał za sobą blisko 10 lat pracy w Instytucie Nauk Humanistycznych i Ekonomicznych ówczesnego ATR-u. Jeszcze i dziś, gdy wchodzę do biblioteki Wydziału Zarządzania UTP i napotykam dziesiątki książek i czasopism, które Profesor kupował, przygotowując swoją habilitację, odczuwam 62 jego duchową obecność i cieszę się, że przyszło mi kontynuować jego pracę. Opublikował ponad 200 artykułów i recenzji na łamach m.in. takich czasopism, jak „Idealistic Studies”, „Diametros”, „Przegląd Filozoficzny. Nowa seria”, „Kwartalnik Filozoficzny”, „Filo-sofija”, „Etyka”, „Logos i Ethos”, „Ethos”, „Roczniki Filozoficzne”. Jest także autorem pięciu książek: „Zagadnienie śmierci w filozofii analitycznej (2000), Moralność i religia. Poglądy filozoficzne Josepha Butlera (2002), Śmierć, nieśmiertelność, sens życia. Egzystencjalny wymiar filozofii Wittgensteina (2006), Metafizyka śmierci (2010), Życie wieczne. Przyczynek do eschatologii filozoficznej (2013)”. Dwukrotny stypendysta Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (program Start oraz program Kolumb, dzięki któremu odbył półroczny staż w Uniwersytecie w Oxfordzie pod kierunkiem Richarda Swinburne`a). Za książkę „Zagadnienie śmierci w filozofii analitycznej” otrzymał indywidualną Nagrodę Ministra Szkolnictwa Wyższego. Choć prof. Ziemiński jest wybitną postacią polskiej filozofii i jednym z najbardziej znamienitych na świecie znawców filozoficznej problematyki śmierci, nie chciałem, aby autorytet Profesora był tym, co zagwarantuje prawdę jego wypowiedzi. Oto właśnie idzie, aby wypowiedź broniła się sama – bez tytułów, dorobku, zaszczytów, sławy i sprawowanych funkcji. Tak jest formuła MM, aby zapraszać osoby, które mają coś ważnego do powiedzenia, ale które nie stoją w pierwszym szeregu medialnych doniesień i skandali. Jeśli skandal – to tylko skandal myśli i obrazoburczość prawdy. Wykład Profesora, który wypełnił MCK-owską widownię po brzegi, nosił tytuł „Dlaczego Bóg czyni zło?”. Jest to temat niezwykle istotny. Zło i Bóg, zło i religia pozostają z sobą w ścisłym związku. Można by zaryzykować tezę, że jedno nie może istnieć bez drugiego. Być może uniwersalne doświadczenie zła, jakie człowiek napotyka w swoim życiu, jest w ogóle źródłem myślenia w kategoriach religijnych. Unde malum? [skąd zło?] – pytali gnostycy. W europejskim kręgu kulturowym nasze spojrzenia kierujemy momentalnie ku religii chrześcijańskiej, w której wydarzenie zła w postaci grzechu pierworodnego, pasji Chrystusa czy sądu ostatecznego wyznacza najważniejsze momenty dziejów zbawienia. Gdyby nie zło nie byłoby religii, ale też niektórzy twierdzą odwrotnie: gdyby nie religia nie byłoby zła. Teza ta traci kontrowersyjny wydźwięk zwłaszcza wtedy, gdy stajemy się świadkami współczesnego fanatyzmu religijnego, fundamentalizmu czy wojen religijnych. Przez samo sformułowanie tytułu w punkcie wyjścia wykład Profesora stawia pewną tezę – że Bóg czyni zło, pytanie tylko: dlaczego? Wiele osób, jeszcze przed wykładem, tej pory, był raczej idolem niż prawdziwym Bogiem. Dzieje religii, to dzieje porzucania kolejnych idoli, którzy – czczeni jako bogowie – okazywali się gorsi od ludzi, żądając od nas niecnych zachowań i ślepego posłuszeństwa. Świadczy to, że każdy obraz Boga, jest jedynie obrazem ludzkim, nawet, jeśli – w swojej pysze i zaślepieniu – przedstawiamy go jako obraz prawdziwy, jedyny i poświadczony Jego własnym objawieniem. Tytułowe pytanie wykładu można zatem potraktować jako wezwanie do reinterpretacji współczesnych idoli, traktowanych jako wiarygodny obraz Boga; nie jest przecież możliwe, abyśmy tolerowali ewidentnie złe działania tylko dlatego, że przypisujemy je Bogu”. W istocie całość wywodu, który prof. Ziemiński przeprowadził (z zaangażowaniem niekiedy bardzo subtelnych argumentów), zdaje się niejako od początku prowadzić do tego fundamentalnego pytania o istotę Boga. Tytułowe pytanie zakłada nie tyle to, że Bóg istnieje i czyni zło, lecz to, że Bóg jako dobry i wszechmogący nie może, czy nie powinien tego czynić. Innymi słowy, zakłada pewien obraz Boga, który ulega w toku wywodu zakwestionowaniu. Być może bowiem obraz Boga, rozumianego dawniej jako wszechmocny władca, ojciec, stwórca i sędzia, nie jest adekwatny wobec dzisiejszej jego teofanii. Być może – sugeruje Profesor – o wiele bliższy jest nam obraz Boga, o którym mówił niegdyś Joseph Ratzinger, podkreślając ubóstwo, słabość i cichość Boga, który „nie jest obecny w burzy i potędze. (…) W porównaniu do zgiełku świata jest Bogiem cichym. (…) Także my doświadczamy Boga, który wydaje się Bogiem zwyciężonym. Życzylibyśmy sobie, żeby był silniejszy, bardziej uchwytny, potężniejszy wbrew wszystkim klęskom tego świata, jego niebezpieczeństwom i zagrożeniom” (J. Ratzinger, Wielość religii i jedno Przymierze, s. 81). Nie na tym jednak polega troska o własną świadomość religijną – bez rozwoju której człowiek staje się istotą niepełną – że się pielęgnuje bezrefleksyjnie jakiś podrzucony przez tradycję obraz Boga, albo też że chce się wierzyć w coś, co samemu się wymyśliło, albo też, że z gruntu odrzuca się każdego Boga jako fikcję stworzoną przez człowieka – lecz na tym, iż nieustannie i bez wytchnienia zmaga się człowiek z jego skrytością i nieskończonym oddaleniem. Wykład zainspirował do żywej i wielowątkowej dyskusji, która pokazała, z jak wielu różnych perspektyw można podjąć tytułowe pytanie. Zakłada ono bowiem jeszcze jedną przesłankę, która tym razem buduje perspektywę, w jakiej szuka się odpowiedzi. Jest to perspektywa moralna. Dyskusja dowiodła, że jest to tylko jedna z perspektyw mówienia o Bogu. Następne spotkanie odbędzie się w połowie maja i poświęcone będzie tematyce gender. Szczegółowe informacje można będzie znaleźć na stronach internetowych UTP, MCK i w BIKu. Daniel Roland Sobota myślowisko zgłaszało pewne wątpliwości: jak to – pytali – to Bóg istnieje i to Bóg czyni zło? Jednak tytułowe pytanie od początku zachowywało się wobec dwóch stron, tradycyjnie biorących udział w tego typu dyskusjach, mianowicie wobec teizmu i ateizmu, neutralnie: wbrew teistom pytanie sugeruje, że Bóg czyni zło, wbrew ateistom obstaje przy tym, że Bóg istnieje. To wszystko oczywiście intelektualna prowokacja, filozoficzne pytanie, którego moc i otwartość wykład starał się przez cały czas utrzymać. Zgodnie z treścią anonsu wykład starał się przejść następujący tok rozumowania. Jednym z najważniejszych wyzwań dla wiary we wszechmocnego i dobrego Boga jest istnienie zła w świecie, zwłaszcza zła naturalnego, którego na pewno nie uczynił człowiek. Jeśli bowiem Bóg jest wszechmocny i dobry, to powinien zarazem być w stanie zło usunąć i chcieć to uczynić. Skoro jednak zło istnieje, to znaczy, że Bóg nie jest wszechmocny (nie potrafi zła usunąć) albo nie jest dobry (nie chce zła usunąć), albo nie jest ani wszechmocny, ani dobry (nie potrafi i nie chce zła usunąć). Wszystkie możliwości wskazują, że Bóg nie istnieje, a przynajmniej że nie jest w stanie złu zaradzić. Jeśli jednak istnieje, to jest autorem zła, wobec czego powstaje dramatyczne pytanie, dlaczego je czyni? Racje istnienia zła, które czyni Bóg mogą być różne: 1) kara za ludzki grzech, 2) respektowanie ludzkiej wolności, która jest ostateczną przyczyną zła, którego Bóg nie zamierzył, ale które dopuścił jako skutek ludzkiej autonomii, 3) stworzenie okazji człowiekowi do walki ze złem (poprzez czynienie dobra i odpowiedzialność za świat) bądź wiele innych. Możliwe jest także, że Bóg ostatecznie pokona zło a wszystkie cierpienia wynagrodzi człowiekowi w życiu przyszłym; znaczyłoby to, że zło jest tylko stanem przejściowym, a nawet może zostać uznane za narzędzie zbawienia świata. Skoro bowiem Bóg współczuje człowiekowi, to może także wziąć na siebie jego cierpienia, pomagając mu je udźwignąć. Żadna z tych racji jednak nie wystarcza do tego, aby usprawiedliwić Boga za ogrom horrendalnego zła, mającego miejsce w świecie. Z tego powodu wszelkie filozoficzne i teologiczne próby wyjaśnienia, dlaczego Bóg toleruje zło, wydają się chybione. Wykład kończy się mocną tezą: ponieważ nie można zwolnić Boga z odpowiedzialności za zło, Bóg nie może być albo dobry, albo wszechmocny, albo wszystko to razem, co oznacza ostatecznie, że jeśli Bóg czyni zło, to nie może być Bogiem, którego zna tradycja chrześcijańska, to znaczy definitywnie: nie może istnieć jako Bóg. Ktoś, kto jednak uważa, że teza ta stanowi ostateczne rozstrzygnięcie i opinię prof. Ziemińskiego, jest w błędzie. Dyskusja się dopiero zaczyna, o czym świadczą ostatnie słowa wykładu, w których Profesor wyznaczył kierunek dalszych pytań, mających elementarne znaczenie: „Problem teodycei może być przyczynkiem do odpowiedzi na pytanie „kim jest Bóg?”. Jeśli bowiem religia (także chrześcijaństwo) ma oznaczać autentyczną obecność Boga w ludzkim życiu (czy nawet – życie z Bogiem), to obraz Boga musi ulegać ciągłej reinterpretacji. Na tym zresztą polega religijny postęp, że dostrzegamy błędy w naszych wyobrażeniach Boga, odkrywając, że ten, którego czciliśmy do 63 z soboty na niedzielę Tezeusz w labiryncie 64 Był piątek koło godziny dziewiętnastej, kiedy przekraczałem wysłużone mury głównego budynku UTP przy ul. Kaliskiego. Było cicho i ciemno. Światła w holach dawno już powygaszano, gdzieniegdzie tylko świeciły się niewielkie tabliczki oznajmiające kierunek ewentualnej ewakuacji. O tej porze prawdziwym źródłem światła pozostaje blask portierni, która, niczym żeglarzom wracającym z nocnego kabotażu, wskazuje miejsce bezpiecznej przystani. Czy – żeby jeszcze inny trop przywołać, bardziej znaczący i kulturowo bogatszy – światło portierni wyznacza początek i koniec Labiryntu, który w tradycji kultury europejskiej się do ostatecznego rozstrzygnięcia, do walki na śmierć i życie. Zamiast przerażenia odczuwam ulgę, radość i narastające podekscytowanie, że wychodzę z ciemności i staję się częścią nowego życia. Zwą ją Szopa, co właściwie pisze się Shopa. Ludzie poruszają się pomiędzy dwoma niedużymi pomieszczeniami. Wchodzą i wychodzą. Żwawo, z uśmiechem, z głosem uniesionym i rozbawionym. W atmosferze świeżo mielonej kawy rozmawiają i gawędzą, na nic się nie siląc i nie udając. Dwie niewielkie sale wypełniają ludzie i przedmioty, którzy na pierwszy rzut oka nie tworzą żadnego porządku, symbolizował zwycięstwo rozumu (logos) nad ciemnymi mocami natury (physis). Czy jestem wcieleniem Tezeusza, który wchodzi do labiryntu Dedala, by zabić uwięzionego w nim Minotaura? – pomyślałem. Ani nikt mnie zatrzymał, ani nie pytał o cel wizyty, jakby z góry było wiadomo, że w obliczu czekającej na mnie pułapki nie mam szans na szczęśliwe dotarcie do miejsca przeznaczenia. Po cóż zatrzymywać tego, który wszedł na swoją ostatnią drogę? Drogę tę znam na pamięć. Wydeptuje ją od kilkunastu lat, nogi więc same niosą do celu. Jednak w obliczu panującej wszędzie ciemności zawsze czuję się tu nieswojo. Wąskim przesmykiem docieram do budynki 3.2 na Wydział Inżynierii Mechanicznej. Jeszcze jeden zakręt, jeszcze jeden długi korytarz i jestem u celu. Teraz jest łatwo i czuje się bezpiecznie. Z daleka, w miarę zbliżania się, dobiega coraz głośniejszy gwar. I nie jest to szczęk oręża, lecz odgłosy spotkania towarzyskiego. Oto jestem, cel drogi osiągnięty. Więc jednak nie Tezeusz, który z każdym krokiem zbliżał żadnej regularności. Pośród rozrzuconych stołów i krzeseł, puf i poduch, tablic i skrzyń – wypełnionych po brzegi papierem, krepą, plasteliną, słomkami, klejem, kredkami, pisakami, taśmą, sznurkami i innym badziewiem, w obliczu którego stojące pomiędzy tym wszystkim laptopy, rzutniki i drukarki 3D wyglądają jak ferrari zaparkowane w osiedlowym garażu – młodzi i starzy toczą znaną sobie grę, która – widać – daje im niesamowitą satysfakcję i przynosi pożytek. Rozpoznaję: studenci, asystenci, adiunkci, profesorowie, przedstawiciele firm – wszyscy dają z siebie to, co najlepsze. Ot – mógłby ktoś pomyśleć – rozbawiona szopa, niewinna tancbuda... w sercu Zakładu. Jednak nie to. Owszem, w obliczu zimnych, z matematyczną precyzją zaprojektowanych ścian Labiryntu, bawiące tu skupisko ludzi wydaje się być obrazą rozumu, powagi i instytucjonalnego majestatu. Teraz rozumiem, że ów Labirynt nie skrywa groźnego człowieka z głową byka, lecz jest śmiercionośną zaporą dla próbującego ekspansji życia, murem chroniącym spoczy- ten, wygląda tak samo. Przypomina wiedzodajnię, w której praktykuje się fast study – bez smakowania, przesiadywania, ucztowania. Tymczasem ludzie z Szopy, na przekór tendencjom, chcą tu żyć. Wariaci, szaleńcy, marzyciele, idealiści, Ikarzy – wkrótce wosk na ich skrzydłach się roztopi, jako że są zbyt młodzi i nie rozumieją, że ich skrzydła są tylko przenośnią… Kim są i czego właściwie chcą Szopiści? Dla ludzi Labiryntu przypominają trochę sektę, trochę sprzedawców bezpośrednich, takich od Amwaya, co chodzą podekscytowani, z nadzieją, że już wkrótce – bo przecież to jest łatwe i dla każdego – staną się zarabiającymi miliony Brylantami. Ich hasłem rozpoznawczym jest DT, co wielu przedstawicieli Labiryntu kojarzy jeszcze z „Dziennikiem telewizyjnym”. Inni z kolei, nie bez uszczypliwości, mówią „Dobre Towarzystwo”. Tymczasem DT jest skrótem od design thinking. nowego gatunku życia, które zakiełkowało w szczelinie betonowej ściany? Owszem każdy z nich marzy niekiedy, że nadejdzie dzień przebudzenia, że Labirynt zazieleni się i nastanie wiosna, która przykryje i rozkruszy płyty Grobowca, ale to jeszcze nie teraz, nie dziś, jeszcze trzeba to i tamto, ostatnia sprawa i już. A tu czas płynie bezwzględnie… Labirynt jest miejscem wrogim życiu. Nie mieszka się w Labiryncie. Mimo że zachęca do tego, by nazywać go miastem i miasteczkiem, nie daje nic prócz Prawdy i Umiejętności. Czy samą Prawdą człowiek żyje? Mowy o brakach infrastruktury są tylko przykrywką dla braku woli życia. Pracownicy przychodzą do pracy, studenci – studiować, urzędnicy – zarządzać, ale kto na tyle by się pomylił, by chciał tu żyć, mieszkać, jeść, bawić się, kupować, spać, uprawiać sport, spotykać się i kochać. Nie można się tu nawet uczyć, tak, uczyć się – gdzie bowiem to czynić – można co najwyżej brać i wynosić wiedzę: w teczkach, książkach i zeszytach i uczyć się gdzie indziej. Każdy Labirynt, nie tylko Jest to metoda i proces znajdowania i rozwiązywania faktycznych problemów, które trapią konkretne grupy osób. Jest to sztuka heurystyczna (sztuka inwencji), która może być elementem wszystkich innych umiejętności. Propagatorzy tej metody definiują DT jako „metodę tworzenia innowacyjnych produktów i usług w oparciu o głębokie zrozumienie problemów i potrzeb użytkowników” (cyt. za: www. designthinking.pl/). Historia narodzin DT sięga Stanów Zjednoczonych lat osiemdziesiątych, chociaż podobny sposób myślenia o tworzeniu produktów i usług odnaleźć można w pracach inżynierów, także polskich, ukazujących się tuż po wojnie. Niemniej to właśnie w Stanach Zjednoczonych, na Uniwersytecie Stanforda w stanie Kalifornia, zaczęto upowszechniać powstałą dekadę wcześniej metodologię, nazywaną design thinking (DT). W roku 1991 David M. Kelley powołał do życia firmę consultingową i projektową IDEO, która pracuje zgodnie ze wspomnianą metodologią. Od 2004 z soboty na niedzielę wające na papierze prawdy, równo ułożone dokumenty, wyczyszczone probówki, chłodne urządzenie laboratoryjne i wygaszone komputery przed zalewem życia, pożarem emocji i wybuchem szukających ujścia pomysłów. A gdzie pozostali? Nigdy tu nie dotarli, a jeśli dotarli, być może nie zauważyli, nie mieli sił i odwagi zauważyć. Albowiem pracując i ucząc się na co dzień w przestrzeniach Labiryntu, przejęli jego reguły gry. Pogubili się, skapitulowali, oddali się sprawom do załatwienia. Jako skrupulatni i wzorowi budowniczowie i architekci, konstruktorzy i wynalazcy, administratorzy i zarządcy, uczeni i realiści – wszyscy ci potomkowie Dedala – dbają o kondycje Labiryntu, dobudowują ściany i wzmacniają je, wypełniają powstałe ubytki, naprawiają uszkodzenia z myślą, że właśnie tak trzeba, że inaczej nie można, że tego wymaga System. Dlaczego nie inaczej? Dlaczego nie porzucić służby Labiryntowi na rzecz 65 66 roku przy Uniwersytecie Stanforda funkcjonuje centrum DT reprezentujące nowy sposób podejścia do zadań i projektów. Jest to tzw. d.school. Metodologia DT w ogólnym ujęciu jest sposobem na znajdywanie nowych punktów widzenia, wychodzenia poza standardowy schemat działania i myślenia, dzięki czemu jest narzędziem umożliwiającym rozwiązywanie problemów, tworzenie i udoskonalanie produktów i usług w sposób twórczy, kreatywny i nieszablonowy. Jej istotą i sednem, które warunkuje również jej sukces, jest człowiek. W komercyjnym znaczeniu człowiek oznacza przede wszystkim ostatecznego klienta, odbiorcę, którego zadaniem, z punktu widzenia firmy, jest zakup produktu czy usługi. Jednak w ramach omawianego podejścia chodzi nie tylko i nie tyle o wzrost sprzedaży, co o stworzenie produktu idealnie dopasowanego do potrzeb, spełniającego nie tyle wymogi pod względem fizycznym (forma, kształt, materiały), ale także społecznym czy kulturowym. Zwrócenie najbardziej dogodne warunki materialne do tworzenia pomysłów i ich materializacji – chodzi w pierwszej kolejności o coraz bardziej popularne tzw. kreatywne przestrzenie, które pozwalają na i zachęcają do kreatywności – osiągnie się niewiele, nie będąc „w posiadaniu” dwóch niezbędnych elementów: odpowiedniej kultury i zespołu ludzi. Rosnąca popularność DT w Polsce i chęć budowania ośrodków wzorowanych na d.school wynika z dostrzeżenia potencjału kulturotwórczego tej metodologii i takich miejsc oraz uzmysłowieniu sobie, czego potrzebują członkowie tzw. kreatywnej klasy, stanowiącej (a przynajmniej tak być powinno) zaczyn regionalnej i globalnej innowacyjności. Wydaje się to być szczególnie ważne w tych regionach, które ulegają coraz większej marginalizacji w stosunku do coraz bardziej rosnących w siłę centrów dystrybucji środków i władzy. Nawet jeśli DT nie jest tak nowatorskie, jak samo siebie przedstawia, siła życia, skuteczność, pasja kreatywności uwagi na to, co ostateczny odbiorca odczuwa, czego tak naprawdę potrzebuje, skoncentrowanie się na obserwowaniu i zrozumieniu danej grupy odbiorców pozwala zarówno zagospodarować niewypełnione jeszcze nisze rynku, jak i otworzyć przed człowiekiem możliwość lepszego życia. DT jest procesem, który składa się z kilku etapów. Szeroko przeprowadzany i zaplanowany wywiad i kontakt z klientem ostatecznym, dostrzeganie tego, co niewypowiedziane i ukryte w ludzkich zachowaniach, stanowi na samym początku procesu tworzenia pierwszy, nieodzowny etap metodologii: empatię (empathy). Kolejne etapy, których szczegółowy opis można znaleźć w dostępnej literaturze, obejmują definiowanie właściwego problemu (define), generowanie maksymalnie dużej ilości rozwiązań podczas burzy mózgów (ideate), budowanie prototypu dwóch, trzech najlepszych i realnych rozwiązań (prototype) oraz ich testowanie na ostatecznym odbiorcy (test). W ten sposób kończy się pierwsza iteracja procesu. W zależności od powodzenia prac, właściwego zrozumienia klienta i zadania proces ten można kontynuować, powracając do poprzednich etapów i przechodząc przez kolejne iteracje. Siła DT – jak powiada Piotr Szewczykowski, który obok Radka Ratajczaka należy do ścisłego kierownictwa Szopy i nieprzejednanych pretorianów tej metody – nie kryje się jednak w nazwach kolejnych etapów i nieskończonego powtarzania przedstawionych kroków. Posiadając nawet i fala entuzjazmu, jaka bije z Szopy, jest wprost niezwykła i ukazuje się jako prawdziwy zaczyn przeobrażania Labiryntu w miejsce drogie życiu. Jest to zupełnie oddolna inicjatywa, która – jak w przypadku każdej takiej działalności „obywatelskiej” – ma przed sobą wiele wyzwań. Osobiście dostrzegam w niej szansę na rewitalizację idei uniwersyteckości. Łączy ona wszystko to, co najlepsze na uniwersytecie: pasję, przygodę, nowatorstwo, kolektywność, wolność, młodość, wyobraźnię, naukę, wysokie technologie, transfer wiedzy, kontakt z gospodarką, praktykę, kompetencje, skuteczność, przyjaźń i wysoką kulturę. Nie wracałem sam. Wysypywaliśmy się gwarnie na korytarze Labiryntu, po czym mniejszymi grupkami, krocząc w ciemności, kierowaliśmy się w stronę znanych sobie wyjść. Nić Ariadny nie zawiodła. Byliśmy zmęczeni twórczą pracą, ale pełni energii i niezmiernie szczęśliwi z tego, co udało nam się zrobić i z tego, że wkrótce znów się zobaczymy. Mijając portiernię, usłyszałem rozpoczynające się właśnie wieczorne wydanie „Panoramy”. Kot układał się do snu, a Labirynt czekał na nowe otwarcie. Na zewnątrz przywitało nas rozgwieżdżone niebo, na którym mitologiczne postaci od wieków wypełniają swój los. Daniel Roland Sobota Grafika: Łukasz Gruszczyński. Rysunki namarginesowe 6 grudnia 2014 roku, w wieku 77 lat po długiej chorobie zmarł wieloletni pracownik naszej uczelni prof. zw. dr hab. inż. Jan Klugiewicz. Jego życie zawodowe i naukowe było bardzo aktywne i pozostawił po sobie bogaty dorobek. Urodził się 5 października 1937 roku w Zimnym Zdroju (woj. kujawsko-pomorskie). W 1956 roku uzyskał dyplom technika melioracji wodnych, w latach 1956-1959 pełnił funkcję kierownika budów w Rejonowym Przedsiębiorstwie Robót Wodno-Melioracyjnych we Włocławku i w Szczecinie. Studia ukończył w 1964 roku, uzyskując stopień magistra inżyniera budownictwa wodnego na Wydziale Budownictwa Lądowo-Wodnego Politechniki Szczecińskiej. Od roku 1964 do 1974 był pracownikiem szczecińskiego oddziału Instytutu Melioracji i Użytków Zielonych w Warszawie. W roku 1967 uzyskał uprawnienia budowlane do projektowania i kierowania robotami budowlanymi. W roku 1973 uzyskał stopień naukowy doktora nauk technicznych, w roku 1974 - patent rzeczoznawcy Zarządu Głównego Naczelnej Organizacji Technicznej w Warszawie. Stopień doktora habilitowanego nauk technicznych w dyscyplinie inżynieria i ochrona środowiska uzyskał w 1983 roku w Akademii Rolniczej we Wrocławiu, zaś tytuł profesora - w roku 1989. W Akademii Techniczno-Rolniczej (obecnie UTP) podjął pracę 1 października 1974 roku. Został zatrudniony na stanowisku docenta z zadaniem kierowania Zakładem Inżynierii Sanitarnej i Wodnej przekształconym później w Katedrę Inżynierii Sanitarnej i Wodnej (obecnie Katedry: Ogrzewnictwa, Wentylacji i Inżynierii Sanitarnej oraz Ekoinżynierii i Fizykochemii Środowiska). Od początku zatrudnienia podjął się organizacji studiów wieczorowych i zaocznych w specjalnościach inżynieria komunalna i urządzenia sanitarne na kierunku budownictwo. W 1991 roku zorganizował na Wydziale Budownictwa, na bazie istniejących i rozwijających się specjalności, nowy kierunek studiów inżynieria środowiska z kształceniem w specjalnościach: urządzenia sanitarne oraz monitoring środowiska. Na tym kierunku kształcono studentów w trybie studiów stacjonarnych (pierwsi absolwenci opuścili mury wydziału w roku akademickim 1995/96) i niestacjonarnych. Od 1975 do 1996 roku był przedstawicielem wydziału w pożegnania Wspomnienie o prof. Janie Klugiewiczu Senacie ATR, do końca pracy zawodowej uczestniczył w pracach Rady Wydziału Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska. Na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ubiegłego wieku przez kilka lat był prodziekanem, a w latach 1984-1990 dziekanem. Pełniąc funkcję dziekana wydziału, zagrożonego w pewnym momencie likwidacją, dzięki wielkiemu zaangażowaniu i determinacji doprowadził do jego przetrwania i ponownego rozwoju. Działalność naukowo-badawcza profesora koncentrowała się szczególnie na: zagadnieniach polderyzacji terenów depresyjnych, przesyłowych urządzeniach do wody i ścieków oraz specyficznych problemach zaopatrzenia w wodę i oczyszczania ścieków. Dorobek naukowy i inżynierski profesora obejmuje około 550 pozycji. Zalicza się do niego m.in.: ponad 127 recenzowanych publikacji naukowych, 18 monografii i skryptów oraz podręczników akademickich. Kierował ponad 40 tematami prac badawczych. Opracował 33 patenty, zgłoszenia i wdrożenia rozwiązań technicznych. Jako nauczyciel akademicki cechował się wyjątkową sumiennością i rzetelnością. Ponad 380 studentów pod jego kierunkiem uzyskało stopnie inżynierów i magistrów inżynierów, wypromował 4 doktorów. Był aktywnym członkiem Oddziału Gdańskiego i członkiem zwyczajnym Sekcji Inżynierii Sanitarnej Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN, Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Wodnych i Melioracyjnych oraz Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Sanitarnych oraz Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego. Jego praca naukowa, organizacyjna i dydaktyczna była wielokrotnie doceniana, czego wyrazem są liczne wyróżnienia, w tym Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, odznaczenia, medale, odznaki honorowe, nagrody ministrów oraz rektora, a także organów samorządu terytorialnego. Odejście Profesora jest wielką stratą dla uczelni. Będziemy go pamiętać jako cenionego naukowca, nauczyciela dydaktyka oraz nieodżałowanego kolegę. Współpracownicy z Wydziału fot. Mieczysław Pawłowski 67 sport Danuta Sobiś 24 lata dla sportu akademickiego Danuta Sobiś – zawodnik (znakomita lekkoatletka), trener, nauczyciel, przyjaciel, kochająca żona, matka i babcia - jedna osoba, a wspaniałe określenia można by mnożyć bez końca. Każdemu, kto poznał panią Danutę, w pamięci zapisała się na wiele lat. Zawsze oddana temu, co robi. Początek przygody ze sportem zaczęła w dzieciństwie. Trenowała wyczynowo pod czujnym okiem trenera mgr Kazimierza Koszewskiego w Budowlanym Klubie Sportowym w Bydgoszczy w latach 1968-1975. Jej koronny dystans to 400 m. Zdobyła wiele tytułów mistrzowskich, między innymi w 1971 złoty medal na 400 m w konkurencji indywidualnej i w sztafecie, srebrny medal w sztafecie na mistrzostwach Europy juniorów w Paryżu, rekordzistka Polski juniorów na 400 m, brązowy medal na mistrzostwach Polski seniorów w 1974. Po zakończeniu kariery zawodniczej nie porzuciła sportu, pragnęła kształtować młodych ludzi, odnaleźć talenty sportowe, dlatego została trenerem Budowlanych, później trenerem w Zawiszy i Chemiku, aż złączyła się z Uniwersytetem Technologiczno-Przyrodniczym, gdzie przez następne 24 lata prowadziła sekcję lekkiej atletyki mężczyzn. Początek Balu Sportowca 16 stycznia 2015 r. odbył się w atmosferze pożegania odchodzącej na zasłużoną emeryturę trenerki Danuty Sobiś. Studenci-sportowcy podziękowali tymi oto słowami: ”…Chcemy podziękować za trud i pracę, włożoną w wprowadzenie nas we wspaniały świat lekkiej atletyki, który jest naszym całym życiem….Była Pani dla nas nie tylko trenerką, ale i bardzo dobrą przyjaciółką, na którą zawsze mogliśmy liczyć. Można powiedzieć, że była Pani i jest dla nas jak druga matka. Tysiące godzin spędzonych w hali, na stadionie i zawodach mówią same za siebie. Relacje pomiędzy nami nie były zwykłe, łączyły nas emocje, uczucia, których nie jesteśmy wstanie opisać… Mając w pamięci wspaniałe emocje, związane z naszymi sukcesami, zdajemy sobie sprawę, jak ważną rolę w sporcie odgrywają trenerzy… bycie trenerem to nie tylko zawód, ale i powołanie…. Pani sumienna, pełna wyrzeczeń praca jest źródłem naszych sukcesów…”. Niewiele trzeba dodać, słowa zawodników opisują wszystko. Życzymy Pani Danucie pomyślności na każdy dzień, niezawodnego zdrowia i czasu na realizację własnych pasji i marzeń, by czas ocalił od zapomnienia wspólnie spędzone chwile, przedeptane ścieżki, wspólne radości, a czasem i smutki. Jesteśmy wdzięczni za wzór owocnej, sumiennej i pełnej oddania pracy, z prośbą o zachowanie nas w sercu i pamięci. Małgorzata Targowska 68 kronikarskim piórem Z prac Senatu UTP 29 października 2014 r. 373. posiedzenie Senatu UTP. Pierwsze posiedzenie Senatu w nowym roku akademickim. Ponieważ niektórzy członkowie Senatu – reprezentanci studentów ukończyli studia, rektor powitał w gronie senatorów nowych członków. Rektor pogratulował dr Beacie Góral, autorce książki uznanej za najlepszy podręcznik akademicki roku 2014, i Dorocie Ślachciak, kierowniczce Wydawnictw Uczelnianych, które ją wydały. Gratulacje za prestiżowe wyróżnienie „Designer Roku” otrzymał także dr Bartosz Piotrowski. Prorektor ds. dydaktycznych i studenckich prof. Janusz Prusiński szczegółowo omówił przebieg i wyniki rekrutacji. Informacje prorektora nie mogły wzbudzić radości. Uczelnię zaczyna dotykać niż demograficzny. Przyjęto na studia o kilka procent mniej kandydatów niż w ubiegłym roku, a i w tamtym kandydatów było niej niż dwa lata temu. Pocieszające jest w tym, że zjawisko to dotyka UTP w mniejszym stopniu niż inne uczelnie. Do spadku liczby kandydatów prorektor nawiązał, omawiając konsekwencje zmian dotyczących kształcenia wprowadzonych w ostatniej nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Prorektor omówił kolejno: • cel proponowanej nowelizacji ustawy • wdrożenie systemów zaliczania kwalifikacji nieformalnych • sposoby potwierdzenia efektów kwalifikacji nieformalnych • ograniczenia możliwości prowadzenia studiów o profilu ogólnoakademickim wprowadzane przez nowelizację • wymagania przy prowadzeniu studiów o profilu ogólnoakademickim • wymagania przy prowadzeniu studiów o profilu praktycznym • czas na dostosowanie profilu i programu kształcenia na prowadzonych kierunkach studiów. W trakcie tej części omawiania ustawy głos zabrał rektor Antoni Bukaluk, który odniósł się do wymagań przy prowadzeniu kształcenia wynikających z konieczności wpisania ich w pojęcie obszaru kształcenia i dziedziny kształcenia dla profilu i specjalności. Wskazał, że nauki techniczne przyjęły takie same określenie obszaru i dziedziny, co oznacza, że dla kształcenia na trzech poziomach o profilu ogólnoakademickim wystarczy posiadanie uprawnień w jednej tylko dziedzinie nauk technicznych. Stąd WIM może poprowadzić studia z technologii chemicznej na poziomie magisterskim, a WTiICH takich studiów poprowadzić nie może. Podobnie jest w naukach ścisłych i matematycznych. Stąd np. Wydział Chemii UMK, który ma uprawnienia do habilitowania z chemii, może prowadzić studia magisterskie z fizyki, a WTiICh UTP, gdzie jest 8 fizyków nie może. Elastycznie podeszły do określania obszaru i dziedziny nauki techniczne, a bardzo rygorystycznie nauki medyczne, ścisłe i rolnicze. Dlatego do prowadzenia agrofizyki trzeba mieć uprawnienia do nadawania stopnia w dziedzinie nauk rolniczych, ale o specjalności agrofizyka. Rektor wskazał, jakie są wynikające stąd zagrożenia dla UTP. Kolejną część wystąpienia omawiającego nowelizację ustawy prorektor J. Prusiński poświecił na wskazanie, jakie te zmiany spowodują konsekwencje dla poszczególnych wydziałów UTP. Prorektor podał jakie są: • możliwości wydziałów w zakresie tworzenia i prowadzenia studiów • wymagania w zakresie dostosowania profilu kształcenia dla poszczególnych kierunków studiów • możliwości dokonywania zmian programu kształcenia, w tym modyfikacji efektów kształcenia • wymagania co do minimów kadrowych • możliwości i wymagania w zakresie tworzenia studiów interdyscyplinarnych. Prorektor poinformował o zaostrzaniu przepisów i zasad kontroli w zakresie spełniania wymogów co do prowadzenia studiów, w tym konieczności informowania ministerstwa o zaprzestaniu spełniania przez uczelnię warunków do ich prowadzenia. Kończąc swoje wystąpienie, prorektor Prusiński dodał z uśmiechem, że można się spodziewać przyjęcia zupełnie nowej ustawy o szkolnictwie wyższym, nad którą już pracuje KRASP. Senat, jak na prawie każdym swoim posiedzeniu, przyjął też kilka uchwał dotyczących formalnych uregulowań kształcenia. Wiele dyskusji i trochę emocji wywołała propozycja zmiany angielskiej nazwy uczelni. Ostatecznie o włos zwyciężyła (stosunkiem głosów 15/14) następująca propozycja: „UTP University of Science and Technology”. Dłuższa dyskusja toczyła się też nad zapisami w regulaminie nagród rektora. Ostateczne regulamin przyjęto, co pozwoli nagrodzić tymi nagrodami wyróżniających się pracowników. Rektor poinformował, że otrzymają je oni 30 listopada. Senat wyraził też zgodę na zatrudnienie na stanowiskach profesorskich dr. hab. inż. Jerzego Stawickiego i Andrzeja Tomporowskiego oraz prof. dr. hab. inż. Zbigniewa Białkiewicza. 19 listopada 2014 r. 374. posiedzenie Senatu UTP. To posiedzenie Senatu w dużej części poświęcone było omówieniu stanu uczelni pod względem kadry i jej rozwoju naukowego, badań oraz współpracy z gospodarką. Jako pierwszy głos zabrał prorektor ds. organizacji i rozwoju prof. Wojciech Kapelański, który omówił kolejno: • liczbę pracowników zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy w roku obecnym w porównaniu do lat poprzednich 69 kronikarskim piórem • zatrudnienie nauczycieli akademickich, pracowników technicznych, administracji i obsługi w latach 2008-2014 w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy • zatrudnienie w latach 2008-2014 w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy w poszczególnych jednostkach uczelni • liczbę pełnozatrudnionych nauczycieli akademickich według stanowisk w latach 2008-2014 • strukturę zatrudnienia na całej uczelni i w poszczególnych jednostkach w roku 2014 • zatrudnienie w poszczególnych grupach pracowniczych w latach 2008-2014 • zmiany w zatrudnieniu w poszczególnych jednostkach organizacyjnych w latach 2013-2014 • formy zatrudnienia nauczycieli akademickich • średni wiek nauczycieli akademickich według zajmowanych stanowisk na uczelni i w jednostkach • strukturę wiekową samodzielnych pracowników naukowych i adiunktów na uczelni i jednostkach w latach 2008 i 2014 • liczbę dodatkowo zatrudnionych • rotację asystentów i adiunktów w jednostkach organizacyjnych • liczbę pracowników w poszczególnych grupach, którzy osiągną wiek emerytalny w latach 2014-2016. Swoje wystąpienie prorektor zakończył następującymi wnioskami: • Polityka kadrowa powinna być kreowana w jednostkach organizacyjnych uniwersytetu w ścisłym porozumieniu i współpracy z władzami rektorskimi. • Stan zatrudnienia winien być regulowany realnym zapotrzebowaniem na godziny dydaktyczne oraz możliwościami płacowymi w warunkach samofinansowania jednostek organizacyjnych. • Od roku 2008 zauważalny jest trend zmniejszania zatrudnienia na uniwersytecie. • Istnieje potrzeba dalszego utrzymania tej tendencji, co znacząco utrudniają m.in. skomplikowane przepisy związane z przejściem na emeryturę, konieczność utrzymania minimum kadrowego w związku z uprawnieniami do nadawania stopni naukowych lub kształcenia na niektórych kierunkach studiów. • W sytuacji narastającego niżu demograficznego i trudności w pozyskiwaniu studentów wydaje się być właściwym dążenie do obniżenia poziomu zatrudnienia do granicy bezpiecznego minimum. Wyznacznikiem tego minimum na poziomie wydziału powinno być „bezpieczne” finansowanie oraz realne zapotrzebowanie na realizację godzin dydaktycznych. • Planowanie stanu zatrudnienia powinno się odbywać w oparciu o rzetelne prognozy liczby kandydatów na studia oraz faktyczne możliwości samofinansowania się wydziału. • Podstawową formą zmniejszania zatrudnienia na uniwersytecie powinna być konsekwentna polityka przechodzenia pracowników na emeryturę w ramach możliwości określonych w prawie. • Inne formy regulacji zatrudnienia, wobec braku ich społecznej akceptacji, powinny być stosowane tylko w ramach 70 niezbędnej konieczności. W kolejnej części posiedzenia prorektor ds. nauki dr hab. inż. Dariusz Boroński, prof. UTP omówił perspektywy rozwoju kadry naukowej w świetle ostatniej nowelizacji ustawy o szkolnictwie wyższym. Prorektor poinformował, jak teraz ustawa reguluje możliwości uzyskiwania i nadawania stopni i tytułów naukowych. Stwierdził, że w regulacjach dotyczących uprawnień do nadawania stopni naukowych nie ma istotnych zmian podobnie jak przy uzyskiwaniu habilitacji. Niewielkie zmiany niosą uregulowania dotyczące doktoratów. Największe zmiany dotyczą uzyskiwania tytułów profesura. Można ocenić, że uzyskać ten tytuł będzie łatwiej. Po dyskusji, w której rektor i część senatorów dzieliła się refleksjami na temat kierunków i perspektyw rozwoju uczelni w aktualnych rozwiązaniach prawnych, sposobach finansowania i demografii, prorektor Boroński omówił zadania, jakie w najbliższym czasie czekają uniwersytet, a wynikają z wprowadzonego w tej samej nowelizacji obowiązku komercjalizacji badań naukowych. Prorektor poinformował, że uczelnia nie może angażować się w ten etap komercjalizacji, który obejmuje wdrożenie. Komercjalizację uczelnia może prowadzić w formie bezpośredniej, poprzez powołane do tego celu Centrum Transferu Technologii CTT lub Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości. Dopuszczalna jest też forma pośrednia realizowana poprzez powoływane do tego celu spółki kapitałowe. Prorektor omówił wady i zalety poszczególnych rozwiązań i zaproponował utworzenie w UTP jednostek ogólnouczelnianych: RCI-CTT oraz inkubatora przedsiębiorczości, a docelowo utworzenie spółki kapitałowej, która przejęłaby w początkowej fazie rozwiązania organizacyjne opracowane i zweryfikowane przez CTT. Następnie omówił: jakie konsekwencje zrodzi to dla uczelni i jakie są niezbędne działania organizacyjne i prawne, aby wybrane rozwiązanie wprowadzić w życie, harmonogram działań, które musi podjąć uczelnia, wdrażając system komercjalizacji wyników badań naukowych, oraz ramy regulaminów dotyczących działań komercjalizacyjnych. Jak na każdym posiedzeniu Senatu podjęto uchwały dotyczące dydaktyki. Tym razem trzy. Pierwsza z nich dotyczyła przyjęcia raportu samooceny wydziałów doskonalenia wewnętrznego systemu zapewnienia jakości kształcenia i programu naprawczego z tym związanego. Ten dokument, obszerny w treści, jest swoistym obrazem stanu i perspektyw podstawowej aktywności uczelni, jaką jest kształcenie studentów. Warto wspomnieć, że Senat zdecydował też uchwałą o utworzeniu obiecującego i przyszłościowego kierunku inżynieria gazu łupkowego na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska. Jednogłośnie Senat poparł wniosek Wydział Inżynierii Mechanicznej o przyznanie prezesowi firmy PESA S.A Tomaszowi Zaboklickiemu tytułu doktora honoris causa. Wnosili o to JM Rektor A. Bukaluk i prorektor D. Boroński. Rektor przypomniał, że od wielu lat uczelnia współpracuje z zakładami PESA. Współpraca ta układa się z roku na rok coraz lepiej i przynosi obu stronom wymienne korzyści, a uczelni prestiż. Ocenił tę współpracę jako wzorcową. Prorektor Boroński przedstawił sylwetkę prezesa Zaboklickego, omówił jego osiągnięcia, podkreślając, że sukcesy zakładów kronikarskim piórem i prezesa mają wymiar daleko wykraczające nie tylko poza region, ale i Polskę. Dodał, że w pewnym sensie ten wniosek o honorowy doktorat jest nietypowy, gdyż nie dotyczy naukowca, lecz osoby ze sfery gospodarki. Na tym posiedzeniu Senat zajął się również finansami uczelni. Kwestor Renata Zalewska wniosła o zmianę planu rzeczowo-finansowego uczelni. Trzeba jak co roku dostosować plan do wykonania. Kwestor poinformowała, że przychody uczelni są o około 11 milionów większe niż planowano. Wynika to głównie z dodatkowej dotacji przeznaczonej na podwyżkę wynagrodzeń. Koszty uczelni z podobnego powodu są również wyższe o ponad 10 mln. zł. W efekcie planowana strata zmniejszyła się z 2.374 do 1.145 tys. zł. 17 grudnia 2014 r. 375. posiedzenie Senatu UTP. Zwykle posiedzenia senatu rozpoczynają się gratulacjami JM Rektora. Tak było i tym razem. Rektor Antoni Bukaluk wręczył listy gratulacyjne Angeli Andrzejewskiej studentce WIM i studentowi studiów doktoranckich Dariuszowi Kulusowi z WRiB, którzy otrzymali stypendia ministra nauki i szkolnictwa wyższego. Listy gratulacyjne otrzymali także prof. Bogdan Żółtowski za uzyskanie tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Chmielnickiego i medalu na międzynarodowej wystawie wynalazków w Brukseli oraz prof. Jadwiga Andrzejewska za uzyskanie tytułu profesora. Pierwsza część tego posiedzenia Senatu należała jednak do prorektora J. Prusińskiego, który złożył sprawozdanie z działalności pozadydaktycznej, omówił przebieg akcji promocyjnej studiów na UTP oraz omówił te zmiany w znowelizowanej ustawie o szkolnictwie wyższym, które dotyczą kształcenia studentów. Pod pojęciem działalności pozadydaktycznej kryją się te wszystkie formy aktywności studentów, które bezpośrednio nie wiążą się z ich kształceniem. Prorektor omówił więc działalność kół naukowych na poszczególnych wydziałach i formy ich aktywności. Podziękował przy tym samym studentom, którzy działają w kołach i opiekunom kół. Następnie przedstawił osiągnięcia organizacji studenckich na uczelni: – Samorządu Studenckiego – Samorządu Doktorantów – Akademickiego Związku Sportowego – Akademickiego Klubu Badań Podwodnych ARIUS – Akademickiego Klubu Krótkofalowców – Niezależnego Zrzeszenia Studentów – Studenckiego Forum Business Centre Club – Chóru Akademickiego. Po omówieniu działalności pozadydaktycznej prorektor przekazał Senatowi informacje o podejmowanych przez niego i Dział Dydaktyki działaniach promujących studiowanie w UTP. Rozpoczął od przedstawienia oferty kierunków studiów, a następnie wymienił portale internetowe, na których oferta ta była zamieszczana. Podobnie podał wykaz imprez promocyjnych, na których uczelnia prezentowała swoją ofertę. Były to wystawy, targi edukacyjne, imprezy miejskie i wojewódzkie. Dalej omówił przebieg uczelnianych Drzwi Otwartych i przedstawił materiały (ulotki, plakaty, gadżety, gazetę UTP), jakie uczelnia przesyłała do szkół i udostępniała potencjalnym kandydatom na studen- tów. W kolejnej części wystąpienia omówiony został zakres i przebieg działań promocyjnych w prasie, radiu i telewizji, a także na bilbordach, w kinach, środkach komunikacji publicznej. Istotną kwestią, która poruszył prorektor, były działania podejmowane w celu unowocześnienia oferty internetowej i dostosowania jej do urządzeń mobilnych oraz oferta dla osób niepełnosprawnych. Prorektor przedstawił także wyniki badania preferencji wyboru uczelni przeprowadzonych na grupie ponad 1000 studentów. Okazuje się, że najważniejszym czynnikiem decydującym o wyborze uczelni jest odległość od miejsca zamieszkania kandydata - 26%, gdy na przykład oferta edukacyjna to tylko 13%. Omawianie noweli ustawy prorektor rozpoczął stwierdzeniem, że zakres zmian jest bardzo duży, a ilość koniecznej pracy przy realizacji zaleceń, wobec krótkiego czasu, w jakim muszą one być zrealizowane, może budzić wątpliwość co do możliwości ich wykonania. Następnie bardzo szczegółowo omówił zmienione zapisy, szczególną uwagę zwracając na to, co uczelnia i wydziały muszą zrobić, aby móc kontynuować kształcenie na teraz prowadzonych kierunkach i to nie tylko na poziomie magisterskim, lecz także na studiach pierwszego stopnia. Część dydaktyczna zakończyła się przyjęciem dwóch uchwał, z których szczególną wagę można przypisać sprawozdaniu z działań doskonalących wewnętrzny system zapewnienia jakości kształcenia. Drugą część posiedzenia rozpoczęła się od omówienia spraw finansowych. Zatwierdzono regulamin przyznawania dodatków specjalnych, które zastąpiły dotychczas przyznawane dodatki motywacyjne, oraz przyjęto zasady gospodarki finansowej UTP. To obszerny dokument, który reguluje wszelkie aspekty działalności finansowej nie tylko od strony formalnej, lecz także formułuje cele, jakie uczelnia chce osiągnąć, prowadząc politykę finansową. Ostatnia część posiedzenia poświęcona została sprawom organizacyjnym. Senat zatwierdził reorganizację katedr i zakładów na czterech wydziałach: WRiB, WHiBZ, WZ i WBAiIŚ, przyjął zasady wymiany w ramach programu Erasmus+ i dokonał zmian w składzie Uczelnianej Komisji Dyscyplinarnej dla Nauczycieli Akademickich, którą pokieruje prof. Jacek Żarski. Jak każde posiedzenie tak i 375. zakończyły wolne wnioski. 14 stycznia 2015 r. 376. posiedzenie Senatu UTP. Było to pierwsze spotkanie Senatu w nowym roku i z tego względu zasadnicza jego część poświęcona została przedstawieniu sprawozdań z działań w roku poprzednim i planom na przyszłość. Rozpoczął prorektor ds. organizacji i rozwoju prof. Wojciech Kapelański, który przedstawił sprawozdanie z działalności Działu Informacji i Promocji w 2014 roku. Jak mogli się przekonać obecni, działalność promocyjna prowadzona jest w różnych formach i skierowana do różnorodnych środowisk. Prorektor omówił, jak w poprzednim roku przebiegały: – Bydgoski Festiwal Nauki – Święto Uniwersytetu – Bieg Mostami Bydgoszczy – koncerty jazzowe – wystawy w Galerii Innowacji – współpraca z Chórem UTP 71 kronikarskim piórem – działalność Kawiarenki Naukowej UTP – działalność Uniwersytetu Dziecięcego – działalność Uniwersytetu Trzeciego Wieku – wydawanie kwartalnika Format UTP – działalność Biura Karier – działania z zakresu kształtowania wizerunku UTP w mediach – zarządzanie stronami internetowymi i serwisami WWW – konwencjonalne działania marketingowe, a następnie przedstawił plany przyszłej działalności promocyjnej wymieniając: – kontynuację dotychczasowych działań z zakresu event marketing , np. BFN – nową odsłonę Kawiarenki Naukowej UTP – rozwój Uniwersytetu Dziecięcego, m. in. poprzez uruchomienie zajęć dodatkowych – dalszy rozwój Uniwersytetu Trzeciego Wieku – stworzenie wspólnie z Działem Współpracy Międzynarodowej filmu o uczelni – uruchomienie nowego serwisu internetowego www.utp. edu.pl. Drugie sprawozdanie tego dnia przedstawiła kanclerz Krystyna Nowak. Była to analiza zasobów majątkowych uczelni i ich wykorzystania, na którą złożyły się informacje dotyczące: – wartości poszczególnych grup majątku – wielkości i wartość gruntów posiadanych przez uniwersytet i przewidywaną wielkości dopłat bezpośrednich z nimi związanych – powierzchni i ich rodzajów zajmowanej przez poszczególne jednostki UTP – dzierżawy, najmu i sprzedaży nieruchomości UTP – najmu lokali mieszkalnych w latach 2012-2014 – przykładowych kosztów utrzymania obiektów i ich ochrony – kosztów mediów w 2014 roku i ich struktury – rekomendowanych działań zmierzających do obniżenia kosztów – projektów do realizacji w 2015: „Termomodernizacja wraz z wymianą oświetlenia na energooszczędne w obiektach dydaktycznych 2.1-2.7 UTP w Bydgoszczy” i oczekiwanych w związku z min oszczędności – propozycji zadań energooszczędnych do realizacji w ramach funduszu remontowo-modernizacyjnego UTP – planowanych zmian w wykorzystaniu obiektów uczelni. To co przedstawiła kanclerz, wzbudziło żywe zainteresowanie senatorów, którzy zadawali wiele pytać i zgłaszali uwagi dotyczące przede wszystkim planowanych remontów. Podsumowując dyskusję, JM Rektor zwrócił uwagę, że w ciągu ostatnich ośmiu lat na remonty i modernizację wydano więcej i zrobiono więcej niż przez poprzednie czterdzieści lat. Skala potrzeb jest jednak tak duża, że często się tego nie dostrzega. Za znaczącą uznał modernizację obiektów Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej. Dodał, że nakłady planowane są tam, gdzie efekty będą najszybsze i przyniosą najwięcej oszczędności. Podał także, jak w ostatnim czasie rosły ceny mediów. Dyskusja na ten temat toczyła się również po kolejnej tego 72 dnia prezentacji zastępcy kanclerza Mariana Dahmsa, w której przedstawił on szczegółowy plan remontów. Planowane na rok 2015 działania remontowe obejmują: – przeglądy techniczne wymagane przez Prawo budowlane – działania wynikające z zaleceń Sanepidu – planowane w różnych obiektach modernizacje, naprawy i remonty – remonty w Domach Studenta – remonty i naprawy ze środków wydziałowych – inwestycje – remonty, adaptacje i modernizacje pomieszczeń – opracowanie dokumentacji projektowych – usuwanie awarii – remonty i przystosowanie obiektów do potrzeb osób niepełnosprawnych – projekt „Termomodernizacja wraz z wymianą oświetlenia na energooszczędne w obiektach dydaktycznych”. Posiedzenie Senat zakończył podjęciem dwóch decyzji. Powołał prof. Janinę Kabatc na funkcję rzecznika dyscyplinarnego dla nauczycieli akademickich oraz utworzył nową jednostkę organizacyjną uniwersytetu, której nazwa brzmi Regionalne Centrum Innowacyjności - Centrum Transferu Technologii. Szczegóły dotyczące RCI-CCT podał prof. Dariusz Boroński. Prorektor wyjaśnił, że jest to pierwszy krok na drodze do wprowadzenia na uczelni procedury efektywnego wdrażania rezultatów pracy naukowej do praktyki gospodarczej. Taki obowiązek nakłada na uczelnie ostatnia nowelizacja ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Mieczysław Karol Naparty 19 września. Dr hab. inż. Mariusz Chalamoński, prof. UTP (kierownik Katedry Ogrzewnictwa, Wentylacji i Inżynierii Sanitarnej) i mgr inż. Marek Szymczak (WIM) otrzymali specjalne wyróżnienie (dyplom i statuetkę) na międzynarodowych Targach Patentów i Wynalazków w Taipei (Taiwan) za zaprezentowany „Sposób termicznej utylizacji mieszaniny wysuszonego osadu ściekowego z biomasą metodą zgazowania.” 9 października. W Galerii Miejskiej Biura Wystaw Artystycznych w Bydgoszczy otwarto wystawę „Ławeczka”, tj. projektów ławeczki miejskiej opracowanych przez studentów kierunków: architektury wnętrz (WBAiIŚ) i wzornictwa (WIM) zgłoszonych na konkurs Wydziału Promocji Urzędu Miasta Bydgoszczy. 17 października-11 listopada. Trwała w Bydgoskiej Wieży Ciśnień wystawa nt. „Punkt, linia a płaszczyzna” obejmująca prace studentów i pracowników Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu oraz naszego wydziału z Pracowni Rysunku i Malarstwa prof. A. Simińskiej i mgr M. Rucińskiej. 28 października. Przypadało doroczne święto branżowe „DZIEŃ BUDOWLANYCH 2014”. Z tej okazji w bydgoskiej Operze Nova odbyła się okolicznościowa uroczystość, która była okazją do ogłoszenia wyników konkursu organizowanego przez KPOIIB na najlepszą parę dyplomową. I miejsce (ex aequo) zajęli: mgr inż. Piotr Czerwiński za pracę nt. „Modelowanie belek warstwowych lub zbrojonych przy użyciu równolegle łączonych elementów prętowych (promotor: dr inż. Adam Grabowski) oraz mgr inż. Karol Grucki za pracę nt. „Analiza natężenia hałasu komunikacyjnego z wykorzystaniem sieci neuronowych” (promotor: dr inż. Justyna Sobczak –Piąstka). II miejsce (ex aequo) zajęli: mgr inż. Anna Łata (promotor: dr inż. Justyna Sobczak –Piąstka) oraz mgr inż. Jarosław Dworak (promotor: dr inż. Rafał Pasela); III miejsce - (ex aequo): mgr inż. Katarzyna Ewa Ligman (promotor: dr inż. Tomasz Janiak) oraz mgr inż. Fabian Lewandowski (promotor: dr inż. Krzysztof Pawłowski). Kapituła konkursu wyróżniła ponadto prace: mgr inż. Agnieszki Gruckiej (promotor: prof. dr hab. inż. Adam Podhorecki); pracę zespołową – mgr. inż. Łukasza Bralińskiego i mgr. inż. Krzysztofa Kwiatkowskiego (promotor: dr hab. inż. Jan Kempa, prof. UTP) oraz inż. Magdaleny Kingi Smolińskiej (promotor: dr inż. Kazimierz Żarski). 30 października. Kilku pracowników wydziału wzięło udział w III Kongresie Transportu Publicznego, który odbywał się w Bydgoszczy. Był okazją do poznania nowych technologii, rozwiązań organizacyjnych i prawnych dotyczących publicznego pasażerskiego transportu zbiorowego. 13 listopada. Odbyła się na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki Łódzkiej w obecności komisji doktorskiej publiczna obrona rozprawy kronikarskim piórem Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska doktorskiej mgr inż. Kingi Szopińskiej (pracownika Katedry Geomatyki, Geodezji i Gospodarki Przestrzennej naszego wydziału) nt. „Środowisko akustyczne w kształtowaniu przestrzeni zurbanizowanej”. W wyniku przeprowadzonej obrony komisja doktorska postanowiła jednomyślnie rekomendować Radzie Wydziału przyznanie doktorantce stopnia doktora nauk technicznych w dyscyplinie inżynieria środowiska. 21 listopada 2014 r. Rada Wydziału na wniosek dziekana wymienionego wydziału rekomendację jednomyślnie zaakceptowała. Promotorem pracy był dr hab. inż. Janusz Kwiecień, prof. UTP. 18 listopada. Odbyła się na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej publiczna dyskusja nad rozprawą doktorską mgr. inż. arch. Roberta Łucka (pracownika Katedry Architektury naszego wydziału) nt. „Izoformizm architektury i języka naturalnego w procesie odczytywania przestrzennego komunikatu miasta”. 25 listopada 2014 r. Rada wymienionego wydziału podjęła uchwałę o nadaniu doktorantowi stopnia doktora nauk technicznych w dyscyplinie architektura i urbanistyka i specjalności teoria architektury. Promotorem pracy był prof. zw. dr hab. inż. arch. Konrad Kucza-Kuczyński. 19 listopada. Decyzją Senatu (Uchwała nr 2/374 UTP z dnia 19 listopada 2014 r.) utworzono na wydziale kierunek inżynieria gazu łupkowego. Kształcenie na nowym kierunku będzie prowadzone na 3,5-letnich stacjonarnych studiach pierwszego stopnia o profilu ogólnoakademickim od roku akademickiego 2015/2016. 19 listopada. Odbył się wykład prof. dr. hab. inż. Wiesława Kurdowskiego nt. „Wytrzymałość zaczynu cementowego oraz jego trwałość w środowiskach agresywnych”. 21 listopada-13 grudnia. W Biurze Wystaw Artystycznych i Usług Plastycznych w Pile trwała wystawa prof. Aleksandry Simińskiej pt. „Różowe drzewo - malarstwo”. 4 grudnia. Odbyło się w Bydgoszczy Seminarium Kujawsko-Pomorskie nt. „Budownictwo drogowe oraz infrastruktura drogowa”, w którym wzięło udział kilkadziesiąt osób: pracowników uczelni, projektantów dróg i mostów, firm wykonawczych oraz jednostek samorządowych odpowiedzialnych za drogi. Podczas seminarium wygłoszono 12 referatów, wśród nich trzy przygotowane przez pracowników wydziału: „Analiza ryzyka przedsięwzięć budownictwa drogowego” dr inż. Jarosław Górecki (adiunkt w Katedrze Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie), „Hałaśliwość nawierzchni asfaltu porowatego”, dr inż. Zbigniew Tokarski (adiunkt w Katedrze Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie), „Modele transportowe jako narzędzie wspomagające decyzje z zakresu inwestycji drogowych” dr inż. Jacek Chmielewski (adiunkt w Katedrze Budownictwa Drogowego). Seminarium przygotowała MILLENIUM Gazeta Budowlana z Wrocławia. Kolejne seminarium zaplanowano za rok. 5 grudnia. Członkowie Koła Naukowego Nowoczesnych Metod Projektowania Technologii Robót Budowlanych zorganizowali XIV Seminarium nt. „Aktualna tematyka badawcza. Monografia transport, cz. 2”. Seminarium obejmowało dwie sesje: Aktualna tematyka badawcza (przygotowano 5 referatów na tematy związane z pracami koła) i Transport 73 kronikarskim piórem (wygłoszono 6 referatów związanych z: technologią budowy i odnowy nawierzchni drogowych, organizacji i bezpieczeństwa ruchu, hałasu drogowego, opłatami za korzystanie z dróg i gospodarki odpadami). W seminarium wzięło udział około 60 osób: studentów, pracowników firm branżowych i pracowników wydziału. Młodzi pracownicy – asystenci zaprezentowali dorobek, mieli też okazję do zbierania kolejnych doświadczeń w pracy zawodowej. 6 grudnia. Z udziałem władz wydziału, absolwentów i ich rodzin oraz zaproszonych gości odbyło się kolejne Święto Wydziału połączone z uroczystym dyplomatorium – wręczeniem dyplomów – ok. 150 absolwentom wydziału (do 30 września 2014 roku wydział ukończyło ogółem 9449 osób). Szczególnym wydarzeniem był wykład prof. Mariana Granopsa, pracownika Katedry Inżynierii Sanitarnej i Wodnej nt. „Technologie uzdatniania wody”. Podczas uroczystości ogłoszono wyniki konkursu na najlepszą dyplomową pracę magisterską napisaną na wydziale, którego organizatorem i fundatorem nagrody była firma ALSTAL GRUPA BUDOWLANA. Laureatem tej edycji konkursu został mgr inż. Roman Białek – autor pracy nt. „Projekt hangaru o konstrukcji stalowej do obsługi samolotu Boeing 737-400 i podobnych wymiarowo”, który oprócz okazałego dyplomu i nagrody w wysokości 5000 PLN otrzymał gwarancję pracy w firmie. Uroczystość uświetnił występ Chóru Akademickiego UTP pod dyr. dr Agnieszki Sowy. 6 grudnia. Zmarł w wieku 77 lat emerytowany pracownik naszego wydziału prof. zw. dr hab. inż. Jan Klugiewicz. Zatrudniony w UTP (d. ATR) od 1974 był założycielem i kierownikiem Katedry Inżynierii Sanitarnej i Wodnej oraz organizatorem i opiekunem nauczania w specjalności urządzenia sanitarne. Przez kilka lat był prodziekanem, a w trudnych dla wydziału latach od 1986 do 1990 dziekanem, który potrafił wybrnąć z sytuacji zagrożenia likwidacją wydziału. Był autorem wielu publikacji naukowych: podręczników, skryptów i artykułów, kilkudziesięciu wynalazków (w tym mechaniczno-biologicznej kontenerowej oczyszczalni ścieków z tarczowymi złożami biologicznymi). Był też aktywnym członkiem wielu organizacji naukowych i branżowych. Za działalność naukową, dydaktyczną i organizacyjną odznaczony został wieloma nagrodami ministra, rektora, a także odznaczeniami i wyróżnieniami. 10 grudnia. ALSTAL Grupa Budowlana zorganizowała kolejny wykład w ramach Instytutu Wiedzy Praktycznej ALSTAL na temat: Sposoby pasywnej ochrony konstrukcji stalowych przed oddziaływaniem ognia – na przykładach ALSTAL, który prowadziła Karolina Rynkowska – dyrektor ds. handlu, ALSTAL. 18 grudnia. Zgodnie z Zarządzeniem Nr Z.37.2014.2015 JM Rektora UTP z dnia 18 grudnia 2014 r. zmieniła się struktura organizacyjna na wydziale. I tak nazwę Katedry Budownictwa Drogowego zmieniono na Katedrę Inżynierii Drogowej i Transportu. Przekształcono Katedry: Geotechniki i Geomatyki, Geodezji i Gospodarki Przestrzennej w jedną Katedrę Geomatyki, Geotechniki i Gospodarki Przestrzennej wraz z: Zakładem Geomatyki i Gospodarki Przestrzennej oraz Zakładem Geotechniki. Przekształcono też Katedrę Inżynierii Sanitarnej i Wodnej oraz Katedrę Kształtowania i Ochro- 74 ny Środowiska wraz z Terenowymi Stacjami Badawczymi i z samodzielnym Zakład Ogrzewnictwa i Wentylacji w: Katedrę Ekoinżynierii i Fizykochemii Środowiska wraz z: Pracownią Analityki Chemicznej, Terenowymi Stacjami Badawczymi („Tleń”, „Srebrnica” i „Drzewicz”) oraz Katedrę Ogrzewnictwa, Wentylacji i Inżynierii Sanitarnej. Na początku 2015 roku został zatwierdzony do dofinansowania projekt złożony przez Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska zatytułowany „Zasada zrównoważonego rozwoju w budownictwie energooszczędnym z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii”. Projekt uzyskał finansowanie w ramach VI naboru wniosków Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji, która jest operatorem europejskiego programu Fundusz Stypendialny i Szkoleniowy. Fundusz ten ustanowiony w ramach funduszy norweskich oraz funduszy Europejskiego Obszaru Gospodarczego ma na celu zwiększenie spójności społecznej i ekonomicznej poprzez działania w obszarze edukacji pomiędzy Polską a państwami-darczyńcami, tj.: Norwegią, Islandią i Liechtensteinem. 16 stycznia. Od 20.00 do 3.00 nad ranem następnego dnia trwał w restauracji „Telimena” XXII „Bal Budowlańca” z udziałem studentów, absolwentów i pracowników wydziału. 21 stycznia. W związku z zakończeniem pracy zawodowej i przejściem na emeryturę długoletniej pracownik wydziału Teresy Czachowskiej odbyło się jej uroczyste pożegnanie z udziałem władz dziekańskich i pracowników wydziału. Pani Teresa była w społeczności wydziałowej osobą znaną, uczynną i lubianą. 22 stycznia. Odbyły się warsztaty nt. „Zbrojenie żelbetowych elementów ściskanych prętami ze stali wysokiej wytrzymałości SAS 670”, które prowadził Dawid Rewers z firmy Adwanced Technologies&Materials. Uczestnicy szkolenia otrzymali imienne certyfikaty. Warto dodać, że zastosowanie tego zbrojenia sprzyja zaoszczędzeniu do 40% stali zużywanej na wymienione konstrukcje. 10-11 lutego. Wydziałowa drużyna wzięła udział w II Międzywydziałowym Turnieju Piłki Siatkowej Pracowników o Puchar JM Rektora UTP. W finałowym meczu nasza drużyna w składzie: Piotr Acalski, Damian Iwanowicz, Marcin Karwasz, Marcin Malinowski, Marek Obłój, Rafał Pasela i Jacek Sztubecki (kapitan) pokonała zasłużenie ekipę Wydziału Inżynierii Mechanicznej. 12 lutego. Podczas Drzwi Otwartych UTP z wydziału przygotowano okolicznościowe stanowiska m.in. z Katedr: Architektury, Urbanistyki i Planowania Przestrzennego; Sztuk Wizualnych; Inżynierii Drogowej i Transportu; Ekoinżynierii i Fizykochemii Środowiska; Geomatyki, Geotechniki i Gospodarki Przestrzennej; Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie zachęcające do podejmowania studiów w zakresie kierunków kształcenia oferowanych przez wydział. Do promocji wydziału włączyli się zarówno pracownicy, jak i studenci. Kilka grup kandydatów zapoznało się w wydziałowymi laboratoriami i obejrzało ciekawe eksperymenty w Zakładzie Badawczo-Doświadczalnym. Koordynatorem Drzwi Otwartych na wydziale był dr inż. Jacek Sztubecki. Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt 11 października. Odszedł na zawsze z naszej społeczności akademickiej nieodżałowany prof. dr hab. Jan Mikołajczak, wieloletni kierownik Katedry Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej oraz dziekan Wydziału Zootechnicznego w kadencji 1996-1999 i 1999-2002. Zapamiętamy go m. in. jako dobrego i pełnego humoru człowieka i kolegę. 16 października. Odbyły się warsztaty naukowe w Kostelcu nad Orlici (Czechy) pt. ”Resesarch in Pig Breeding”, na których mgr inż. Karina Frątczak wygłosiła doniesienie na temat: „The effects of rearing piglets fed feed mixture with herbal extracts”, natomiast mgr inż. Joanna Wiśniewska otrzymała nagrodę za prezentację plakatową na temat: “State of Pietrain breed breeding in Poland and Kuyavian and Pomeranian Region”. 17 października. Odbyła się publiczna obrona dwóch prac doktorskich: - mgr. inż. Mirosława Banaszaka, pt. „Analiza cech mięsnych kogutów i kapłonów o różnym pochodzeniu i wieku”; kronikarskim piórem Zapowiedzi konferencji naukowych • Przygotowywana jest VIII Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna pt. Organizacja Przedsięwzięć Budownictwa Drogowego. Więcej niebawem w specjalnym komunikacie, który ukaże się na stronie: http://wbaiis.utp. edu.pl • Trwają przygotowania do III Sympozjum nt. „Integracja sztuki i techniki w architekturze i urbanistyce”, które odbędzie się od 21-22 maja 2015 r. Więcej patrz: http://wbaiis. utp.edu.pl/images/stories/Aktualnosci/2_Wydzial/Konferencje_i_sympozja/3_sympozjum_integracja_sztuki/III_sympozjum_Integracja_sztuki_i_techniki_w_architekturze_i_urbanistyce_I_komunikat.pdf • Przygotowywane jest IX SYMPOZJUM z cyklu BUDOWNICTWO OGÓLNE pt. Zagadnienia Konstrukcyjne, materiałowe i cieplno-wilgotnościowe w budownictwie. Sympozjum odbędzie się od 1 do 3 czerwca 2015 r. w Przysieku k. Torunia. Więcej patrz: http://wbaiis.utp.edu.pl/images/ stories/Aktualnosci/2_Wydzial/Konferencje_i_sympozja/ IX_sympozjum_budownictwo_oglne/Komunikat_nr_1.pdf • Wydział jest organizatorem 61. konferencji naukowej 2015 BYDGOSZCZ-KRYNICA, planowanej w dniach od 20 do 25 września br. w Krynicy Górskiej nt. „Budownictwo energooszczędne w Polsce - stan i perspektywy” odbywanej pod patronatem Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN oraz Komitetu Nauki Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa. Konferencja jest dorocznym i najważniejszym forum wymiany myśli i doświadczeń specjalistów z zakresu inżynierii lądowej gromadzącym zwykle kilkaset osób z kraju i z zagranicy (więcej strona konferencji: www.bydgoszcz.krynica.utp.edu.pl). promotorem był dr hab. Marek Adamski - prof. UTP. - mgr inż. Magdaleny Szkudlarek-Kowalczyk, pt. „Polimorfizm genów kalpastatyny i miostatyny i jego powiązanie z cechami użytkowości mięsnej owiec”; promotorem był prof. dr hab. Sławomir Mroczkowski. 18-19 października. W Ośrodku Rehabilitacji i Wypoczynku „Perła Borów” w Tleniu odbyła się IV Konferencja Naukowa nt. „Stan aktualny i perspektywy rozwoju obszarów wiejskich i rolnictwa na terenie Pomorza i Kujaw”. Konferencja została zorganizowana przez Koło SITR przy UTP, którego przewodniczącą jest dr hab. Henryka Bernacka, prof. UTP. Współorganizatorami byli: Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt UTP i Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Rolnictwa Oddziału w Toruniu. Tematyka dotyczyła między innymi realizacji działań Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich w woj. kujawsko-pomorskim, zastosowania najnowszych osiągnięć genetyki w doskonaleniu cech użytkowych zwierząt gospodarskich, rozwoju agroturystyki oraz właściwości ekologicznych i prozdrowotnych produktów pozyskiwanych od zwierząt gospodarskich. Przedstawiono również problematykę badań prowadzonych w jednostkach naszego wydziału. Odbyły się także warsztaty nt. „Rola rękodzielnictwa w rozwoju niskotowarowych gospodarstw rolnych” poświęcone wykorzystaniu wełny owczej do przerobu oraz pokaz wyrobów wełnianych. 19-23 października. W Korei Płd. odbyła się 10. Konferencja Drobiarska Azji i Pacyfiku (APPC 2014), na której poster z wynikami projektu 7. PR UE „THRIVE RITE” pod kierownictwem prof. dr. hab. Marka Bednarczyka został wyróżniony pierwszą nagrodą. Ponadto dr inż. Katarzyna Stadnicka zaprezentowała najnowsze wyniki kierowanego przez nią projektu NCN UMO-3814. 7 listopada. Dr inż. Natasza Święcicka i dr inż. Jacek Zawiślak z Zakładu Hodowli Owiec, Kóz i Zwierząt Futerkowych uczestniczyli jako wykładowcy w szkoleniu hodowców szynszyli, zorganizowanym przez Kujawsko - Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie. Szkolenie miało charakter teoretyczny i praktyczny na dwóch fermach w okolicach Inowrocławia. W części referatowej uczestnicy z dużym zainteresowaniem wysłuchali wykładu na temat wpływu czynników środowiskowych na jakość okrywy włosowej szynszyli, który wygłosiła dr inż. Natasza Święcicka. 13 listopada. Na WHiBZ odbyło się kolejne zebranie referatowo-dyskusyjne Bydgoskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego. Uczestniczyli w nim członkowie koła, pracownicy wydziału oraz studenci. Referat pod tytułem „Aktualna sytuacja w hodowli i produkcji drobiu. Charakterystyka krajowych rodów zarodowych drobiu” wygłosił mgr inż. Eugeniusz Wencek, reprezentujący Krajową Radę Drobiarstwa - Izbę Gospodarczą w Warszawie. W ramach wykładu przedstawił aktualne dane dotyczące wielkości zaplecza hodowlanego kur, indyków, kaczek i gęsi. 14 listopada. Prodziekan ds. nauki prof. T. Barczak wziął udział w konferencji nt. „Eko, czyli jak. Edukacja ekologiczna w regionie”. Organizatorem była Polska Fundacja Ochrony Zasobów Wodnych, a patronat honorowy przyjął wojewoda kujawsko-pomorski. 75 kronikarskim piórem 14 listopada. Odbyły się „Drzwi Otwarte” na naszym wydziale, które otworzył dziekan wydziału prof. dr hab. Zenon Bernacki, i w których udział wzięły koła naukowe oraz jednostki naszego wydziału, a koordynował przedsięwzięcie organizacyjnie prodziekan ds. kształcenia dr hab. Dariusz Piwczyński, prof. UTP. W niektórych jednostkach realizowano bardzo ciekawe warsztaty dla młodzieży, jak w laboratorium Katedry Hodowli Trzody Chlewnej i Koni dotyczące wyrobu białej kiełbasy. Młodzież zafrapowały różne eksperymenty biotechnologiczne, biochemiczne, genetyczne i hodowlano-produkcyjne, ale też świat w mikroskali (mikroorganizmy i bekręgowce). 28 listopada. Odbyła się publiczna obrona pracy doktorskiej mgr. inż. Eugeniusza Wencka pt. „Ocena efektywności selekcji na cechy mięsne w dwóch rodach kaczek typu pekin”, promotorem był dr hab. Marek Adamski, prof. UTP. 9 grudnia. Odbył się ogólnopolski konkurs „Indeks dla Rolnika”, w którym jako członek komisji konkursowej uczestniczył dr inż. Jan Dybała z Katedry Hodowli Trzody i Koni. 11 grudnia. W Nitrze na Słowacji odbyła się konferencja pt. „The 2nd International Scientific Conference „Animal Biotechnology”, na której prof. M. Bednarczyk wygłosił zamówiony referat pt. „Avian primordial germ cells and their application”. Wyniki swoich prac zaprezentowało dwoje doktorantów: mgr inż. Aleksandra Dunisławiska i mgr Arkadiusz Płowiec. 17 grudnia. Po raz kolejny członkowie Bydgoskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego oraz przybyli goście mieli możliwość zapoznania się z robotyzacją w hodowli bydła mlecznego. Mgr inż. Mariusz Waśkowicz reprezentujący „Lely East, Farm Management Support” wygłosił referat pt. „Dobrostan krów w gospodarstwie wyposażonym w roboty udojowe”. Gość przedstawił nowoczesne technologie wdrożone w hodowli bydła mlecznego. Wyjaśnił przybyłym zależności, jakie istnieją między dobrostanem zwierząt w różnych systemach utrzymania i doju. Omówił warunki wpływające na stres krów i sposoby jego minimalizowania. Pod koniec 2014 r. na naszym Wydziale dokonano kolejnej reorganizacji, w wyniku której powstały mocą Rozporządzenia JMR UTP nowe jednostki – Katedra Fizjologii i Morfologii Zwierząt, Katedra Hodowli Bydła i Żywienia Zwierząt oraz Katedra Biochemii i Biotechnologii Zwierząt. W styczniu 2015 r. Katedra Biochemii i Biotechnologii Zwierząt w ramach polsko-francuskiej współpracy bilateralnej Polonium uzyskała finansowanie projektu pt „In vitro evaluation of expression vectors for efficient targeted avian transgenesis”. Stronę francuską w tym projekcie reprezentuje dr Bertrain Pain z Institut National de la santè et de la recherche mèdicale, Lyon. 17 stycznia. Na naszym wydziale odbyło się absolutorium dla studentów kierunków ochrona środowiska i zootechnika. W Auditorium Novum UTP w Fordonie uroczystość żaków uświetnili prorektorzy UTP - ds. dydaktycznych i studenckich prof. dr hab. Janusz Prusiński oraz ds. organizacji i rozwoju prof. dr hab. Wojciech Kapelański, a także rodzice promowanych studentów. Uroczystość, w obecności dziekana i prodziekanów oraz Rady Wydziału prowadzi- 76 ła dr hab. Halina Olszewska, prodziekan ds. dydaktycznych i studenckich. 23-24 stycznia. Gościliśmy na wydziale przedstawicieli Polskiej Komisji Akredytacyjnej w związku z akredytacją kierunku ochrona środowiska. Członkowie komisji wizytowali zajęcia studentów niestacjonarnych. 31 stycznia-1 lutego. Dr hab. inż. Marek Adamski, prof. UTP z Katedry Hodowli Drobiu i Oceny Surowców Zwierzęcych i dr inż. Jacek Zawiślak z Zakładu Hodowli Owiec, Kóz i Zwierząt Futerkowych prowadzili szkolenie dla hodowców drobiu i zwierząt futerkowych podczas Międzynarodowej Wystawy Drobnego Inwentarza, która została zorganizowana już po raz czwarty w Zespole Szkół nr 1 w Brodnicy. Wykłady dotyczyły technologii lęgu piskląt, pozyskiwania jaj oraz użytkowości mięsnej i rozrodczej królików. Hodowcy i licznie zebrane grono miejscowej młodzieży z dużym zainteresowaniem wysłuchali referatów, po których rozwinęła się ożywiona dyskusja. 10-11 lutego. Pracownicy wydziału w składzie: Krzysztof Bereleć, Anna Boniecka, Bogusław Chachaj (kapitan), Anita Jurek, Wojciech Neja, Dariusz Piwczyński, Jan Wach, Jacek Zawiślak uczestniczyli w II Turnieju Międzywydziałowym Piłki Siatkowej Pracowników o Puchar JM Rektora UTP i zdobyli w nim III miejsce. 11 lutego. Podczas posiedzenia Senatu UTP rektor prof. Antoni Bukaluk wręczył pracownikom naszego wydziału nominacje związane z przyznaniem tzw. dodatków specjalnych dla nauczycieli akademickich za wybitne osiągnięcia w pracy naukowo-badawczej, które trzymali – po raz kolejny prof. M. Bednarczyk, kierownik Katedry Biochemii i Biotechnologii Zwierząt oraz dr inż. Ewa Grochowska z Zakładu Genetyki i Podstaw Hodowli Zwierząt. 12 lutego. W ramach Drzwi Otwartych UTP w Auditorium Novum w Fordonie nasz wydział reprezentowały następujące jednostki: Zakład Hodowli Owiec, Kóz i Zwierząt Futerkowych, Katedra Hodowli Trzody i Koni, Katedra Fizjologii i Morfologii Zwierząt, Zakład Ekologii, Katedra Hodowli Bydła i Żywienia Zwierząt oraz Katedra Zoologii i Kształtowania Krajobrazu. Nasze stoiska wzbudzały duże zainteresowanie młodzieży szkół średnich - potencjalnych kandydatów na studia. W lutym 2015 r. podpisana została umowa na realizację dwóch nowych projektów w Katedrze Biochemii I Biotechnologii Zwierząt: „Optymalizacja produkcji białek terapeutycznych w jajowodzie kury”, uzyskanego w ramach 3. edycji konkursów PBS NCBR (PBS3/A8/30/2015), kierownikiem projektu jest prof. M. Bednarczyk, a także w ramach konkursu NCN OPUS 7 zatytułowanego: „Wykorzystanie ukierunkowanego sekwencjonowania DNA następnej generacji do analizy genetycznych podstaw wrodzonej i nabytej odpowiedzi immunologicznej u kur”, którego kierownikiem jest dr hab. M. Siwek prof. UTP. Tadeusz Barczak 22 października. Odbyła się w Politechnice Opolskiej uroczystość nadania doktoratu honoris causa tej uczelni profesorowi Józefowi Szali emerytowanemu pracownikowi Wydziału Inżynierii Mechanicznej. 19 listopada. Na targach Brussels Innova, the International Exhibition of Invention, Research and New Technologies wynalazek “Hydrogenic Electrolyzer” autorstwa Bogdana Zółtowskiego, Piotra Stanowskiego i Grzegorza Mindera otrzymał srebrny medal. 25 listopada. Rada Wydziału Inżynierii Mechanicznej podjęła uchwałę o nadaniu dr. inż. Dariuszowi Sykuterze stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk technicznych w dyscyplinie budowa i eksploatacja maszyn na podstawie rozprawy habilitacyjnej „Badania procesów cięcia i podatności na rozdrabnianie poliolefin porowatych w aspekcie ich wtórnego przetwórstwa” oraz całokształtu dorobku naukowego. 27 listopada. Na Uniwersytecie Narodowym w Chmielnickim na Ukrainie odbyła się uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa prof. dr. hab. inż. Bogdanowi Żółtowskiemu. 28 listopada. Odbyła się sesja naukowa „MECHANIKA STOSOWANA 2014” zorganizowana przez Oddział Bydgoski PTMTiS, Wydział Inżynierii Mechanicznej oraz Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska UTP. Tematyka sesji obejmowała podstawowe i interdyscyplinarne zagadnienia mechaniki: mechanikę konstrukcji, mechanikę materiałów, mechanikę pękania i zmęczenia materiałów, mechanikę ośrodków niejednorodnych, mechanikę płynów i zagadnienia termiczne, mechanikę ośrodków porowatych, metody eksperymentalne w mechanice, mechatronikę, biomechanikę, dynamikę układów, metody numeryczne w mechanice, inżynierskie zastosowania mechaniki. 2 grudnia. Odbyła publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr. inż. Łukasza Pejkowskiego pt.: „Model obliczeniowy do szacowania trwałości zmęczeniowej w warunkach obciążeń nieproporcjonalnych”. Promotorem rozprawy był dr hab. inż. Dariusz Skibicki, prof. UTP. Rada Wydziału podjęła uchwałę o nadaniu mgr. inż. Łukaszowi Pejkowskiemu stopnia doktora nauk technicznych w dyscyplinie budowa i eksploatacja maszyn. 13 grudnia. Obchodziliśmy Święto WIM połączone z wręczeniem dyplomów absolwentom rocznika 2013/2014. 19 grudnia. Odbyło się spotkanie z Mikołajem połączone z podsumowaniem odchodzącego roku. W ramach uroczystości okolicznościowe wystąpienie wygłosił dziekan WIM prof. Bogdan Źółtowski. Dokonał syntezy dotychczasowych działań oraz wyznaczył kierunki rozwoju na rok 2015. Wyróżniający się pracownicy otrzymali nagrody, a wszyscy uczestnicy spotkania - prezenty od św. Mikołaja. 13 stycznia. Z inicjatywy dziekana prof. Bogdana Żółtow- kronikarskim piórem Wydział Inżynierii Mechanicznej skiego odbyło się spotkanie z prof. Mirosławem Skibniewskim profesorem Uniwersytetu Maryland w USA oraz byłym profesorem Uniwersytetu Purdue w stanie Indiana (USA), gdzie przez 7 lat piastował funkcję prorektora. Prof. Skibniewski jest autorem lub współautorem ponad 200 prac naukowych publikowanych poza Polską, w większości w czasopismach z listy ISI Journal Citation Reports. Wypromował w USA i w innych krajach 25 doktorów nauk technicznych i nauk o zarządzaniu. Od 20 lat pełni funkcję redaktora naczelnego, a od 11 lat redaktora na Amerykę Północną pism naukowych wydawanych przez koncerny wydawnicze Elsevier oraz Taylor & Francis i wycenianych na liście czasopism punktowanych MNiSW na 40 punktów każde (lista A). Prof. Skibniewski jest także wieloletnim recenzentem i członkiem kolegiów redakcyjnych ponad 20 innych międzynarodowych czasopism naukowych. Prowadzi szereg badań dotyczących szeroko rozumianego bezpieczeństwa, zwłaszcza w budownictwie. Spotkanie miało na celu przybliżenie problematyki publikowania artykułów w czasopismach o randze międzynarodowej. Pracownikom Wydziałów Inżynierii Mechanicznej, Budownictwa oraz Zarządzania przybliżone zostały oficjalne wymagania, ale także szereg niuansów znanych tylko „od kuchni” pracownikom wydawnictw. 31 stycznia. Odbyło się spotkanie władz wydziału z rodzicami studentów I rocznika. Pomimo niesprzyjających warunków drogowych na spotkanie przybyło ponad 100 osób. W pierwszej części, która dobyła się w Auditorium Novum, dziekan prof. dr hab. inż. Bogdan Żółtowski przedstawił prezentację multimedialną wydziału. Następnie rodzice studentów zapoznali się z zapleczem laboratoryjno-dydaktycznym. Na zakończenie spotkania wszyscy zostali zaproszeni do Restauracji Uniwersyteckiej na studencki obiad. 5-6 lutego. Odbyło się na naszym wydziale spotkanie z naukowcami z Technische Universität Chemnitz oraz przedstawicielami przemysłu niemieckiego. Celem spotkania było określenie kierunków współpracy pomiędzy uniwersytetami, przedsiębiorstwami oraz klastrami przemysłowymi obu stron m.in. w ramach europejskiego programu finansowania badań naukowych i innowacji HORYZONT 2020. Podczas spotkania strony zaprezentowały obszary tematyczne, w ramach których mogą współpracować. Delegacja niemiecka poznała działalność naukową naszej uczelni oraz potencjał bydgoskiego przemysłu poprzez bezpośrednie wizyty w wybranych firmach. 12 lutego. Na Drzwiach Otwartych UTP Wydział Inżynierii Mechanicznej wystawił liczną reprezentacje kół naukowych. W śród nich wyróżnić można: Koło Naukowe Nowoczesnej Techniki Rolniczej prezentujące maszynę wytrzymałościową do badania siły ścinania źdźbeł zbóż oraz przed budynkiem Auditorium Novum ciągnik rolniczy i miniładowarkę. Koło Fanów Motoryzacji zaprezentowało przed budynkiem AN symulator zderzeń. Koło naukowe Inżynierii Odnawialnych Źródeł Energii prezentowało m.in. ogniwa fotowoltaiczne oraz nowoczesne kierunki rozwoju zielonej energii. Swoje prace przedstawiło również koło naukowe Tech-Plast, wystawiając zbudowaną przez siebie drukarkę 3D oraz inne elementy wykonane z tworzyw sztucznych. Koła naukowe BioMed i Tech-Med. Team wy- 77 kronikarskim piórem stawiły szeroka gamę urządzeń monitorujących stan zdrowia człowieka, badających jego tężyznę fizyczną, napięcie mięśniowe oraz środek ciężkości. Swoje prace artystyczne, meble codziennego użytku oraz rzeźby zaprezentowało koło naukowe Design. Dużym powodzeniem cieszyły się otwarte laboratoria: robotyki, odnawialnych źródeł energii, przetwórstwa tworzyw polimerowych oraz pracownie Zakładu Wzornictwa znajdujące się na wydziale, które były licznie odwiedzane przez młodzież. Daniel Perczyński Wydział Rolnictwa i Biotechnologii 23-25 października. Zespół Polskiej Komisji Akredytacyjnej oceniał jakość kształcenia na Wydziale Rolnictwa i Biotechnologii (akredytacja instytucjonalna). 17 października i 7 listopada. Na posiedzeniach Rady Wydziału dziekan złożyła gratulacje: - dr hab. Ewie Jendrzejczak za autorstwo publikacji pt.: Mikofoby i mikofile, wydrukowanej w Formacie UTP. Wydawnictwo zostało wyróżnione na XXII Zjeździe Redaktorów Prasy Akademickiej we Wrocławiu w ogólnopolskim konkursie za najciekawszy artykuł promujący naukę. - prof. dr hab. Bożenie Dębskiej promotor rozprawy doktorskiej mgr Ewy Rosy, która otrzymała nagrodę Polskiego Towarzystwa Substancji Humusowych. Nagroda umożliwiła mgr Ewie Rosie aktywny udział w konferencji organizowanej przez Międzynarodowe Towarzystwo Substancji Humusowych, która odbyła się w Ioanninie (Grecja) w dniach 1-5 września 2014 r. – prof. dr hab. Elwirze Śliwińskiej za współautorstwo publikacji wydrukowanej w The Plant Cell. Praca została wyróżniona i nagrodzona w Konkursie Polskiego Towarzystwa Genetycznego na najlepsze prace z zakresu genetyki wykonane przez polskie zespoły badawcze i opublikowane w 2013 r. – dr Beacie Durau za autorstwo monografii pt.: Uprawa mało znanych roślin warzywnych, wydrukowanej w Wydawnictwach Uczelnianych UTP, które za tę publikację zostały wyróżnione na 18 Targach Książki w Krakowie, w kategorii „najlepszy podręcznik i skrypt akademicki w 2014 r.” 14 listopada. Przed Komisją doktorską odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr. inż. Mariusza Musiała pt. Ocena potrzeb i efektów nawadniania w szkółce zadrzewieniowej po wykonaniu melioracji próchnicą nadkładową. 21 listopada. Rada Wydziału podjęła uchwałę w sprawie nadania mgr. inż. Mariuszowi Musiałowi stopnia doktora nauk rolniczych w dyscyplinie ochrona i kształtowanie środowiska. Obowiązki promotora rozprawy doktorskiej pełnił prof. dr hab. Stanisław Rolbiecki. Mgr inż. Mariusz Musiał jest zatrudniony w Powiatowym 78 Inspektoracie Weterynarii w Bydgoszczy. 5 grudnia. Przed Komisją doktorską odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr inż. Karoliny Skowron pt.: Mikrobiologiczna ocena procesu kompostowania biomasy uzyskanej w procesie kofermentacji osadów ściekowych i odpadów tłuszczów rybnych oraz wpływ powstałego kompostu na wybrane mikroorganizmy glebowe. Komisja doktorska postanowiła przedstawić Radzie Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii wniosek w sprawie wyróżnienia rozprawy doktorskiej mgr Karoliny Skowron. 12 grudnia. Rada Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii podjęła uchwałę w sprawie nadania mgr inż. Karolinie Skowron stopnia doktora nauk rolniczych w dyscyplinie ochrona i kształtowanie środowiska. Obowiązki promotora rozprawy doktorskiej pełnił prof. dr hab. Zbigniew Paluszak. Ponadto Rada Wydziału podjęła uchwałę w sprawie wyróżnienia rozprawy doktorskiej mgr inż. Karoliny Skowron. Dr inż. Karolina Skowron jest zatrudniona na stanowisku technicznym na Wydziale Telekomunikacji, Informatyki i Elektrotechniki UTP. 12 grudnia. Dziekan w imieniu członków Rady Wydziału złożyła gratulacje prof. dr. hab. Jackowi Żarskiemu, który został wyróżniony odznaką honorową „Zasłużony dla rolnictwa” oraz dr Ryszardowi Zamorskiemu odznaczonemu Medalem Jubileuszowym z okazji 20-lecia Ogólnopolskiego Konkursu Rolnik-Farmer Roku. Gala konkursu odbyła się 21 listopada 2014 r. w Ciechocinku. 12 grudnia. W Bufecie Studenckim przy ul. Bernardyńskiej 6 odbyło się spotkanie Rady Wydziału z pracownikami korzystającymi z praw emerytalnych. Błogosławieństwa świątecznego udzielił zebranym ks. płk Zenon Surma z Parafii Wojskowej w Bydgoszczy. 24 stycznia. W Auditorium Novum w Fordonie odbyło się uroczyste absolutorium studentów studiów stacjonarnych pierwszego stopnia kierunków: rolnictwo, biotechnologia, technologia żywności oraz pierwszej edycji kierunku architektura krajobrazu. W uroczystości uczestniczyli również absolwenci drugiego stopnia studiów niestacjonarnych kierunku rolnictwo. Po raz pierwszy w historii absolutoriów odświętną oprawę wydarzenia sprawiał sztandar Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii ufundowany i przekazany przez absolwentów na oficjalnej uroczystości z okazji 45-lecia we wrześniu 2014 r. Dziekan – prof. dr hab. Ewa Spychaj-Fabisiak, w adresie skierowanym do absolwentów podkreśliła, że absolwenci roku akademickiego 2014/2015 stanowią pierwszy szereg dziesięciotysięcznej grupy prowadzonej przez sztandar WRiB. Bardzo piękne w treści było wystąpienie Pauliny Wróbel absolwentki kierunku studiów architektura krajobrazu oraz przewodniczącej Wydziałowej Rady Samorządu Studenckiego. W adresie skierowanym do absolwentów edukację akademicką porównała do treści wiersza Leopolda Staffa „Most”. „Ucztę duchową” zapewnił występ Chóru Akademickiego prowadzonego przez dr Agnieszkę Sowę. Koncert wypełniły piękne polskie kolędy. 20 lutego. Na posiedzeniu Rady Wydziału dziekan wręczy- Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej 8 października. Rada Wydziału podjęła uchwałę o otwarciu przewodu doktorskiego p. Justynie Czajka z Zakładu Chemii Koordynacyjnej WTiICh UTP, powołując na promotora prof. dr. hab. Stefan Lisa i na promotora pomocniczego dr. Zbigniew Piskułę dla proponowanego tematu rozprawy doktorskiej: „Synteza i charakterystyka fotofizyczna nieorganicznych luminoforów opartych o wolframiany i molibdeniany aktywowane wybranymi jonami lanatnowców(III)”. 8 października. Rada Wydziału podjęła uchwałę o zakończeniu przewodu doktorskiego pani Anny KARCZMAREK z Katedry Aparatury i Technologii Żywności WTiICh UTP, temat rozprawy doktorskiej dotyczył „Wpływu obróbki termicznej osadów ściekowych na ich wybrane właściwości” promotorem był prof. dr hab. Jerzy Gaca. 10 grudnia. Rada Wydziału podjęła uchwałę o otwarciu przewodu doktorskiego p. Karinie Mroczyńskiej z Wydziałowego Laboratorium Doświadczalnego WTiICh UTP, powołując na promotora dr. hab. inż. Borysa Ośmiałowskiego, prof. UTP, dla proponowanego tematu rozprawy doktorskiej „Badania konformacji wybranych kompleksów supramolekularnych stabilizowanych wieloma wiązaniami wodorowymi”. 5-6 lutego. Odbył się w Poznaniu Zjazd Dziekanów Wydziałów Chemicznych. Organizatorem spotkania był Dziekan Wydziału Chemicznego Uniwersytetu Adama Mickiewicza. W spotkaniu uczestniczyły władze naszego wydziału oraz pełnomocnik dziekana ds. współpracy z otoczeniem gospodarczym. Omawiano sprawy związane z nowelizacją ustawy o szkolnictwie wyższym, kategoryzacją uczelni, finansowaniem nauki, stopniami i tytułami naukowymi. Katarzyna Jurek kronikarskim piórem ła wyróżnienia: – w imieniu JM Rektora UTP prof. dr hab. Jadwidze Andrzejewskiej z okazji nominacji do tytułu naukowego profesora nauk rolniczych, decyzją Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 czerwca 2015 r. – w imieniu prof. dr hab. Leny Kolarskiej-Bobińskiej, minister nauki i szkolnictwa wyższego mgr. inż. Dariuszowi Kulusowi przyznające stypendium w roku akademickim 2014/2015 za wybitne osiągnięcia naukowe. Ponadto dziekan poinformowała Radę WRiB o powołaniu prof. dr. hab. Jana Kopera na członka Rady Naukowej Instytutu Agrofizyki im. Bogdana Dobrzańskiego Polskiej Akademii Nauk w kadencji 2015-2018. Dziekan w imieniu społeczności akademickiej WRiB złożyła gratulacje i podkreśliła, że wyróżnienia świadczą o godnym naśladowania autorytecie w polskim środowisku naukowym. Barbara Fedder Wydział Telekomunikacji, Informatyki i Elektrotechniki 9 października. Instytut Inżynierii Elektrycznej, Instytut Matematyki i Fizyki oraz Polskie Towarzystwo Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej zorganizowały wspólnie otwarte seminarium naukowe, podczas którego mgr inż. Andrzej Drozd, rządowy ekspert ds. bezpieczeństwa energetyki jądrowej, wygłosił referat pt. ”Jak bezpieczne są elektrownie jądrowe? Bezpieczeństwo EJ z punktu widzenia dozoru jądrowego”. 16 października. Mgr inż. Damian Ledziński z Zakładu Techniki Cyfrowej po publicznej obronie rozprawy doktorskiej pt. „Optymalizacja topologii sieci transmisyjnych opisywanych grafami regularnymi” decyzją Rady Wydziału TIiE uzyskał stopień doktora nauk technicznych. Promotorem rozprawy był prof. dr hab. inż. Ihor Yavorskyy. 23 października. Instytut Inżynierii Elektrycznej we współpracy z Polskim Towarzystwem Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej zorganizował otwarte seminarium naukowe, podczas którego mgr inż. Zbigniew Kłosowski z Zakładu Metrologii i Podstaw Elektrotechniki wygłosił referat pt. ”Symulacja pracy układu turbozespół wiatrowy sieć elektroenergetyczna w czasie rzeczywistym”. 13 listopada. W Instytucie Inżynierii Elektrycznej we współpracy z Polskim Towarzystwem Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej odbyło się otwarte seminarium naukowe pt. „Obliczenia współbieżne w symulacji układu elektrycznego z zastosowaniem procesora sygnałowego”. Prelegentem był mgr inż. Maciej Fajfer z Zakładu Metrologii i Podstaw Elektrotechniki. 14 listopada. Decyzją Rady Wydziału TIiE mgr Katarzyna Wasielewska obroniła rozprawę doktorską pt. „Wykorzystanie stochastycznego rachunku sieciowego w analizie, projektowaniu i serwisowaniu sieci komputerowych” i uzyskała stopień doktora nauk technicznych. Promotorem rozprawy był prof. dr hab. inż. Andrzej Borys. 22 listopada. Wydziałowa Rada Samorządu Studenckiego TIiE wraz z Uczelnianą Radą Samorządu Studenckiego zorganizowały dzień z grami planszowymi na UTP pod nazwą UTOPIA. 27 listopada. Instytut Inżynierii Elektrycznej we współpracy z Polskim Towarzystwem Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej był organizatorem otwartego seminarium naukowego, podczas którego prof. dr hab. inż. Jacek Gieras z Zakładu Energoelektroniki, Maszyn i Napędów Elektrycznych wygłosił referat pt. „Sprawozdanie z Międzynarodowej Konferencji „International Conference on Electrical Machines and Systems ICEMS2014”, Hangzhou, Chiny, 22-25 października 2014”. 11 grudnia. Na naszym wydziale odbyło się seminarium naukowe, w ramach którego przedstawione zostały dwa referat:. pierwszy, wygłoszony przez mgr. inż. Annę Witenberg z Zakładu Teletransmisji pt. „Zastosowanie wybranej klasy 79 kronikarskim piórem wielomianów do zapewnienia stabilności późno czasowego rozwiązania równań EFIE modelujących anteny liniowe” oraz drugi pt. ”Optymalizacja struktury kodowanych sygnałów sondujących”, którego prelegentem był mgr inż. Damian Szczegielniak z Zakładu Techniki Cyfrowej 18 grudnia. Instytut Telekomunikacji i Informatyki był organizatorem seminarium naukowego, na którym dr inż. Marek Kraft oraz dr inż. Adam Schmidt z Politechniki Poznańskiej wygłosili referaty „Opracowanie koncepcji i realizacja w technologii FPGA układu wieloprocesorowego, wyznaczającego trajektorię robota mobilnego na podstawie strumienia wizyjnego” oraz „Uogólniony, wieloobrotowy schemat rozszerzonego, wizyjnego systemu równoczesnej lokalizacji i budowy mapy”. 9 stycznia. Na Wydziale odbyły się zawody okręgowe 41. Olimpiady Wiedzy Technicznej. Do zawodów zakwalifikowało się 87 uczniów z województwa kujawsko-pomorskiego, w tym 58 w grupie mechaniczno-budowlanej i 29 w grupie elektryczno-elektronicznej. 22 stycznia. W ramach CIPRNet Training Lectures projektu FP7 CIPRNet odbyły się na naszym wydziale dwa wykłady. Referat pt. „Działania w zakresie ochrony i zwiększenia niezawodności infrastruktury krytycznej” wygłosił dr hab. inż. Michał Choraś z Zakładu Systemów Teleinformatycznych. Tematem drugiego, wygłoszonego przez dr. inż. Rafała Kozika z Zakładu Informatyki Stosowanej i Inżynierii Systemów były „Aspekty bezpieczeństwa cybernetycznego infrastruktur krytycznych”. 29 stycznia. Prodziekan ds. współpracy z gospodarką dr inż. Tomasz Marciniak uczestniczył w uroczystym otwarciu nowej siedziby bydgoskiego oddziału firmy Mobica Limited. 29 stycznia. Instytut Inżynierii Elektrycznej we współpracy z Polskim Towarzystwem Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej zorganizował otwarte seminarium naukowe, podczas którego mgr inż. Piotr Grugel z Zakładu Energoelektroniki, Maszyn i Napędów Elektrycznych wygłosił referat pt.”Energetyczne równoległe filtry aktywne z kontrolą napięcia w linii zasilającej”. 1 lutego. Na wydziale uruchomiona została rekrutacja na kurs dokształcający w zakresie podstaw programowania w języku JAVA prowadzony przez specjalistę z firmy Alcatel-Lucent. Arkadiusz Rajs Wydział Zarządzania 27 października. Studenci III roku WZ wraz z dr inż. Ewą Koreleską uczestniczyli w wizycie studyjnej w sklepie ekologicznym Eko. Spotkanie z właścicielką – Grażyną Okoniewską pozwoliło na poznanie praktycznych aspektów funkcjonowania przedsiębiorstwa oraz realizowanej działalności marketingowej. 30 października. Studenci UTP wzięli udział w Ogólno- 80 światowym Badaniu Przedsiębiorczości Studentów Global University Entrepreneurial Spirit Students’ Survey GUESSS. Dzięki zaangażowaniu studentów, a także dr inż. Anny Jakubczak - koordynatora akademickiego wymienionego projektu w UTP, przedstawiciele Instytutu Biznesu Rodzinnego otrzymali prestiżową nagrodę University of St.Gallen w Szwajcarii. Przyznano wyróżnienie „Excellent Data Collector” za realizację I polskiej edycji projektu. Polska zajęła I miejsce w Europie i II na świecie (za Brazylią) z wynikiem niemal 12 000 przebadanych studentów! Podziękowania należą się wszystkim 36 polskim uczelniom zaangażowanym w to ogólnoświatowe badanie. 6-7 listopada. W Hotelu Copernicus w Toruniu odbyła się I Ogólnopolska Konferencja Naukowa z cyklu: „Konkurencyjność i rozwój regionów w warunkach integracji europejskiej. Stan, trendy, strategie” zorganizowana przez Katedrę Marketingu i Rozwoju Regionalnego i Partnera – Nawigator Pro Fundację Dobrych Praktyk Zarządzania z Poznania. Honorowy patronat nad konferencją objął marszałek województwa kujawsko - pomorskiego Piotr Całbecki. 13-14 listopada. Grupa pięciu studentów z WZ wzięła udział w konferencji pt: „Realia realizacji ustawy Ukrainy”, która odbyła się na Ukrainie. Głównym celem konferencji była refleksja i dyskusja nad obecną sytuacją szkolnictwa wyższego Ukrainy. Studenci zaprezentowali sytuację uczelni wyższych w Polsce i omówili możliwości zmian w systemie szkolnictwa naszych sąsiadów. 27-28 listopada. Student WZ Filip Steczeń – przewodniczący Międzywydziałowego Koła Naukowego EkoSzansa uczestniczył w Warszawie w seminarium szkoleniowym pt. „Klimat dla rolników – współpraca z korzyścią dla rolników i klimatu”. 12 grudnia. Decyzją Rady Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu z dnia 12 grudnia 2014 roku dr Iwona Posadzińska uzyskała stopień doktora habilitowanego w dziedzinie nauk ekonomicznych w dyscyplinie nauki o zarządzaniu. 19 grudnia. Odbyło się spotkanie opłatkowe władz wydziału z pracownikami. Na spotkaniu dziekan wydziału dr hab. inż. Zofia Wyszkowska, prof. UTP w krótkim wystąpieniu podsumowała kończący się 2014 rok i złożyła wszystkim pracownikom życzenia świąteczne i noworoczne. 8-10 stycznia. Odbyła się konferencja naukowa pt.: „Zarządzanie wiedzą w organizacjach i gospodarce” zorganizowana przez: Katedrę Informatyki w Zarządzaniu oraz Polskie Stowarzyszenie Zarządzania Wiedzą, w gronie blisko siedemdziesięciu przedstawicieli ogólnopolskiego środowiska naukowego, firm, Urzędu Statystycznego, Banku Spółdzielczego w Nakle, Fundacji Europejskiego Instytutu Rozwoju Zrównoważonego. Wśród uczestników było 26 profesorów ze znaczących ośrodków naukowych i akademickich: IBS PAN, SGH w Warszawie, SGGW w Warszawie, Uniwersytetu Szczecińskiego, ZUT w Szczecinie, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, UKW w Bydgoszczy, Dolnośląskiej Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Techniki w Polkowicach, WSG w Bydgoszczy i naszej uczelni. W trakcie sześciu sesji naukowych wygłoszono 32 kronikarskim piórem referaty. 9 stycznia po zakończeniu trzeciej sesji naukowej odbyła się uroczystość jubileuszu 70–lecia profesora Ludosława Drelichowskiego. Wzięli w niej udział zaproszeni goście - dziekani i delegacje z WZ, WRiB, WIM, doktoranci profesora, pracownicy katedry, uczestnicy konferencji oraz rodzina Pana Profesora. Po wygłoszeniu laudacji przez dr. hab. inż. Waldemara Bojara prof. UTP, złożeniu gratulacji i życzeń wszyscy raczyli się wykwintna kolacją. 13 stycznia. Studenci III roku zarządzania i inżynierii produkcji wraz z dr inż. Ewą Koreleską uczestniczyli w wizycie studyjnej w Szpitalu Uniwersyteckim nr 2 im. Dr Jana Biziela w Bydgoszczy. Spotkanie z dr n. med. Andrzejem Ferencem pozwoliło na poznanie praktycznych aspektów funkcjonowania szpitala. 16-18 stycznia. Koło Naukowe „Akademia Postępu” wraz z dr inż. Małgorzatą Michalcewicz-Kaniowską gościło na naszym wydziale grupę studentów z Politechniki Gdańskiej. Wydarzenie to zostało zorganizowane w ramach jednego z projektów ESTIEM (European Students of Industrial Engineering and Management). Dla gości zorganizowano warsztaty naukowe oraz panele dyskusyjne, podczas których studenci wymienili się doświadczeniami. 20 stycznia. Studenci III roku zarządzania i inżynierii produkcji wraz z dr inż. Ewą Koreleską uczestniczyli w wizycie studyjnej w Piekarni-Cukierni Krzysztof Poćwiardowski. Spotkanie z właścicielką – Sylwią Poćwiardowską oraz pracownikami pozwoliło na poznanie organizacji procesu technologicznego oraz sprzedaży pieczywa w Bydgoszczy. 22 stycznia. Członkini koła EuroProjekt Katarzyna Lewandowska, studentka kierunku zarządzanie studiów II stopnia została Ambasadorem CSR w programie edukacyjnym Forum Odpowiedzialnego Biznesu - Liga Odpowiedzialnego Biznesu (LOB) 2014/2015. Liga Odpowiedzialnego Biznesu to program edukacyjny Forum Odpowiedzialnego Biznesu budujący nowe kadry menedżerów i przedsiębiorców, animatorów społecznych, liderów zmian i przede wszystkim odpowiedzialnych ludzi. LOB tworzy grupa studentów i studentek – ambasadorów i ambasadorek CSR, którzy współpracując z ponad kilkudziesięcioma organizacjami studenckimi realizują projekty o charakterze edukacyjnym i społecznym na poziomie lokalnym i ogólnopolskim. 27 stycznia. Na wydziale odbyła się ogólnopolska konferencja naukowa pt. „Uwarunkowania rozwoju rynku produktów ekologicznych w teorii i praktyce”. Konferencja została zorganizowana pod patronatem dziekana WZ dr hab. inż. Zofii Wyszkowskiej, prof. UTP oraz Kujawsko-Pomorskiego Stowarzyszenia Producentów Ekologicznych EKOŁAN. Organizatorem konferencji było Międzywydziałowe Koło Naukowe EkoSzansa wraz z opiekunem dr inż. Ewą Koreleską. Celem konferencji było poznanie aspektów społecznych, ekonomicznych, marketingowych, technologicznych i zdrowotnych rozwoju rynku produktów ekologicznych oraz integracja środowiska akademickiego i producentów wokół prezentowanej problematyki. Dodatkowym celem była promocja nowej specjalności na kierunku zarządzanie i inżynieria produkcji – inżynierii bioprodukcji. W konferencji łącznie wzięło udział ponad 160 osób. Uczestniczyli w niej przedsiębiorcy, przedstawiciele instytucji publicznych związanych z ekobranżą, nauczyciele i pracownicy uczelni wyższych, doktoranci oraz studenci. 29 stycznia. Dr inż. M. Zajdel uczestniczyła w pierwszym spotkaniu powołanego zespołu roboczego ds. opracowania i wdrożenia Programu Bydgoskiego Wolontariatu (zgodnie z wytycznymi „Strategii Rozwoju Edukacji Miasta Bydgoszczy na lata 2013-2020”). Osobami uczestniczącymi w spotkaniu byli: przedstawiciele wolontariatu szkół wyższych, wolontariatu szkolnego, organizacji pozarządowych, seniorów, Młodzieżowej Rady Miasta, Rady Miasta Bydgoszczy, Kujawsko-Pomorskiego Kuratorium Oświaty, Wydziału Edukacji i Sportu Urzędu Miasta. 30 stycznia. Międzywydziałowe Koło Naukowe „EuroProjekt” pod kierunkiem dr inż. M. Zajdel otrzymało dofinansowanie z programu grantowego Pracownia Działań Lokalnych LOB na realizację projektu „Odpowiedzialna konsumpcja”. 30 stycznia. Wydziałowe Centrum Wolontariatu (WCW), które powstało z inicjatywy dr Małgorzaty Zajdel na WZ, rozpoczęło już swoją działalność w ramach dwóch projektów. Zajmuje się popularyzacją wolontariatu wśród studentów i pracowników uczelni, a także młodzieży i osób starszych. WCW wspiera studenckie inicjatywy i prowadzi szkolenia w zakresie wolontariatu. Obecnie realizowane są dwa projekty: „Podaruj uśmiech dziecku” – praca z chorymi dziećmi przebywającymi w Wojewódzkim Szpitalu Dziecięcym w Bydgoszczy oraz „Naucz mnie” - pomoc edukacyjna dzieciom i młodzieży przebywającym w Bydgoskim Zespole Placówek Opiekuńczo–Wychowawczych. Wciąż trwa rekrutacja wolontariuszy. Kierownikiem WCW została studentka studiów II stopnia lic. Magdalena Macioszek, a koordynatorem ds. studentów jest studentka studiów I stopnia Sylwia Szałkowska, opiekunem dr Danuta Andrzejczyk, a koordynatorem dr inż. Małgorzata Zajdel. Osoby zainteresowane aktywnością w wolontariacie proszone są o kontakt: [email protected]. Anna Murawska ADministracja centralna 25 listopada 2014 r. Została podpisana umowa pomiędzy przedstawicielami Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego i Kujawsko-Pomorskiej Agencji Innowacji Sp. z o.o., dotycząca otwarcia z dniem 1 grudnia 2014 r. na terenie UTP Punktu Kontaktowego Funduszu Badań i Wdrożeń. W uroczystym podpisaniu umowy wzięli udział: rektor dr hab. inż. Antoni Bukaluk, prof. UTP, prorektor ds. nauki dr hab. inż. Dariusz Boroński, prof. UTP oraz prezes KPAI Sp. z o.o. Maciej Krużewski. 1 grudnia 2014 r. Przy Dziale Nauki rozpoczął działalność Punkt Kontaktowy Funduszu Badań i Wdrożeń. Funkcjono- 81 kronikarskim piórem wanie punktu jest ściśle związane z realizacją projektu pn. „Fundusz Badań i Wdrożeń – wzmocnienie konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez systemowe wsparcie potencjału badań i rozwoju technologii w województwie kujawsko-pomorskim”. Do zadań punktu należy: udzielanie informacji na temat realizacji projektu, wspieranie współpracy uczelni wyższych z przedsiębiorcami oraz kojarzenie partnerów do współpracy w ramach projektu. 4 grudnia 2014 r. Odbył się Dzień Kariery w Sektorze Nowoczesnych Usług (BPO/SSC), którego organizatorem było Biuro Karier UTP wraz z Urzędem Marszałkowskim w Toruniu, Wojewódzkim Urzędem Pracy w Toruniu oraz firmą ManpowerGroup. Spotkanie adresowane do osób z województwa kujawsko-pomorskiego było doskonałą okazją do zdobycia wiedzy na temat rynku pracy, znalezienia zatrudnienia, porozmawiania z pracodawcami, doradcami zawodowymi i pośrednikami pracy. 30 stycznia 2015 r. W Urzędzie Marszałkowskim w Toruniu została podpisana umowa na dofinansowanie projektu „Termomodernizacja obiektów dydaktycznych 2.1-2.7 Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego przy ul. Kaliskiego 7 w Bydgoszczy” współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. 15 stycznia 2015 r. Z inicjatywy Kujawsko-Pomorskiej Agencji Innowacji Sp. z o.o. oraz przy znaczącym współudziale organizacyjnym pracowników Punktu Kontaktowego Funduszu Badań i Wdrożeń w Regionalnym Centrum Innowacyjności odbyło się pierwsze szkolenie warsztatowe dla beneficjentów projektu dotyczące obowiązków wynikających z umów na realizację przedsięwzięć oraz przygotowania wniosku o płatność wg obowiązującego wzoru. Agnieszka Rakowska biblioteka główna 8 grudnia. Odbyło się specjalne zebranie Rady Bibliotecznej BGUTP, która pozytywnie oceniła dwie kandydatury na stanowisko bibliotekarza dyplomowanego: mgr Renaty Borońskiej i mgr Doroty Olejnik. Rada Biblioteczna po raz pierwszy zebrała się w charakterze komisji kwalifikacyjnej na powyższe stanowiska. To efekt przyjęcia ustawy „deregulującej” niektóre zawody. Ustawa ta m.in. zlikwidowała komisje egzaminacyjne dla bibliotekarzy dyplomowanych przy MNiSW. Decyzją JM Rektora rolę komisji ma pełnić właśnie Rada Biblioteczna. Od listopada do lutego Biblioteka Główna testowała bazy i czasopisma elektroniczne uznanych wydawców, wśród nich: Current Protocols na platformie Wiley Online Library – publikacji, które są pomocne przy przygotowywaniu doświadczeń naukowych i badań laboratoryjnych; publikacji wydawnictwa CABI oraz CABI ebooks; De Gruyter STM – kolekcja książek elektronicznych i czasopism w dostępie 82 testowym obejmowała pakiet „Science, Technology and Medicine (STM)”. Ponadto także Access Engineering – 430 pełnotekstowych monografii i podręczników z dziedziny inżynierii wydawnictwa McGraw-Hill, BioOne – platformy skupiającej 179 tytułów czasopism różnych towarzystw naukowych oraz wydawców z całego świata; czasopisma Inderscience Publishers; Proceedings of the National Academy of Sciences - najczęściej cytowane multidyscyplinarne czasopismo naukowe na świecie (IF = 9.681); czasopism publikowanych przez Royal Society Publishing z zakresu nauk ścisłych, biologii, inżynierii i medycyny; czasopism IOS Press - niezależnego, międzynarodowego wydawnictwa STM. Jacek Korpal Opublikowana w tym dziale Formatu Kronika Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii jest ostatnią autorstwa mgr Barbary Fedder. Serdecznie dziękujemy Pani Barbarze za długoletnią i wzorcową współpracę z uczelnianym czasopismem – przykład zaangażowania, rzetelności i dobrego pióra. Wcale nie życzymy wyłącznie zasłużonego odpoczynku na emeryturze, lecz dalszej pięknej aktywności, która jest Pani żywiołem, realizacji marzeń i planów. I, oczywiście, w każdej chwili polecamy łamy Formatu. Redakcja www. utp . edu. pl
Podobne dokumenty
Format UTP numer 3/4 2012 - Strona główna
w Sydney. O tym wszystkim mogą Państwo przeczytać na łamach niniejszego numeru „Formatu”. Świat nie skończył się w 2012 roku. A gdyby tak? Owsiak grałby o jeden dzień dłużej… Wierzymy, że mimo p...
Bardziej szczegółowo