Propozycja odkryć ostatniego 25

1
PROPOZYCJE ODKRYĆ NAUKOWYCH OSTATNIEGO 25-LECIA
- 1991 - POWSTANIE FUNDACJI NA RZECZ NAUKI POLSKIEJ - największej
pozarządowej organizacji typu non profit wspierającej badania naukowe w Polsce.
- 1992 - ODKRYCIE PIERWSZYCH PLANET NIENALEŻĄCYCH DO UKŁADU
SŁONECZNEGO - prof. Aleksander Wolszczan zaobserwował sygnały radiowe z pulsara
PSR 1257+12 i odkrył pierwsze 3 planety spoza Układu Słonecznego.
- Od 1992 - PROJEKT OGLE (Optical Gravitational Lensing Experiment) realizowany przez
zespół profesora Andrzeja Udalskiego z Obserwatorium Astronomicznego UW, zainicjowany
przez profesora Bohdana Paczyńskiego.
- 1992-2013 - WSZCZEPIANIE IMPLANTÓW LECZĄCYCH GŁUCHOTĘ - PROFESOR
HENRYK SKARŻYŃSKI: 1992 - wszczepienie implantu ślimakowego osobie całkowicie
głuchej; 1998 – implant do pnia mózgu; 2003 – implant do ucha środkowego. W 2002 roku
prof. Skarżyński opracował program leczenia częściowej głuchoty u osób dorosłych.
- 1997, 2003 - ODKRYCIA POLSKICH ARCHEOLOGÓW W EGIPCIE - OSIĄGNIĘCIA
PROFESORA KAROLA MYŚLIWCA z Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej PAN.
Profesor K. Myśliwiec odkrył w 1997 roku w nekropoli w Sakkarze grobowiec wezyra
Merefnebefa z okresu Starego Państwa, z unikatowymi malowidłami i reliefami (odkrycie to
stało się wielkim wydarzeniem w świecie nauki, porównywanym do spektakularnych odkryć
H.Cartera w Dolinie Królów w 1922 roku), a w 2003 – grobowiec kapłana Ni-anchNefertuma.
- 1999 – SPEKTRALNA TOMOGRAFIA OPTYCZNA - Profesor Maciej Wojtkowski z
Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu opracował i wprowadził do praktyki
okulistycznej metodę tomografii optycznej z detekcją fourierowską. W 1999 roku przedstawił
koncepcję spektralnego tomografu optycznego, a następnie zaprojektował i skonstruował
tomograf do badania siatkówki oka, który pozwala na nieinwazyjne i bezkontaktowe badania
wnętrza oka.
- 2003-2012 SUKCESY MŁODYCH POLSKICH INFORMATYKÓW – Młodzi polscy
informatycy z UW, UJ, UWr i PP odnoszą sukcesy w programowaniu zarówno w
Akademickich Mistrzostwach Świata w Programowaniu Zespołowym, jak i Mistrzostwach
Europy i rankingu TOP CODER. W Akademickich Mistrzostwach Świata w Programowaniu
Zespołowym – najstarszym i najbardziej prestiżowym konkursie informatycznym na świecie
skierowanym do studentów, polskie zespoły zwyciężyły dwukrotnie: w 2003 roku w Beverly
Hills i w 2007 roku w Tokio (drużyny z UW).
- 2005-2006 - PROFESOR TOMASZ DIETL Z INSTYTUTU FIZYKI PAN I IFT UW JEST
JEDNYM Z TWÓRCÓW NOWEJ DZIEDZINY NAUKI – SPINTRONIKI
PÓŁPRZEWODNIKOWEJ, jednej z bardziej rozwojowych dziedzin fizyki materiałowej i
elektroniki. Za pionierskie prace z dziedziny spintroniki Profesor T.Dietl otrzymał prestiżową
nagrodę Europejskiego Towarzystwa Fizycznego („Agilent Technologies Europhysics Prize”
2005). Profesor opracował również teorię rozcieńczonych półprzewodników
ferromagnetycznych, która została potwierdzona doświadczalnie (nagroda FNP 2006).
2
- Styczeń 2010 - ODKRYCIE ŚLADÓW NAJSTARSZYCH ZWIERZĄT W ZACHEŁMIU.
W styczniu 2010 roku w „Nature” ukazał się artykuł Grzegorza Niedźwiedzkiego z
Uniwersytetu Warszawskiego, Piotra Szreka, Katarzyny i Marka Narkiewiczów z
Państwowego Instytutu Geologicznego oraz Pera Erika Ahlberga z Uniwersytetu w Uppsali w
Szwecji, w którym autorzy przedstawili sensacyjne odkrycie, jakiego dokonali w nieczynnym
kamieniołomie w Zachełmiu koło Zagnańska.
- 2010 - GRAFEN Z POLSKI NAJLEPSZY - Dr inż. Włodzimierz Strupiński z Instytutu
Materiałów Elektronicznych opracował oryginalną technologię wytwarzana grafenu.
Grafen to odkryty niedawno (2004 r.) niezwykły materiał (jedna z postaci węgla – składa się
pojedynczej warstwy atomów) o zadziwiających właściwościach wytrzymałościowych (jest
kilkaset razy wytrzymalszy niż stal), elektrycznych (minimalny opór elektryczny) i
termicznych (bardzo dobrze przewodzi ciepło), które pozwalają tworzyć elektronikę znacznie
szybszą niż elektronika oparta na krzemie.
- Lipiec 2010 – NAJDOSKONALSZE NA ŚWIECIE KRYSZTAŁY AZOTKU GALU –
polskiej firmy Ammono.
W lipcu 2011 roku jedno z najbardziej prestiżowych pism branżowych na świecie (magazyn
„Spectrum”), doniosło o wyhodowaniu KRYSZTAŁÓW AZOTKU GALU (GaN), które nie
mają sobie równych i które mogą być podstawą kolejnej rewolucji w elektronice i
informatyce.
- Listopad 2010 – 5 listopada 2010 roku widowisko "Wielki Wybuch" zainaugurowało
OTWARCIE SIEDZIBY CENTRUM NAUKI KOPERNIK na warszawskim Powiślu. Idea
stworzenia w Warszawie centrum popularyzującego naukę narodziła się pod koniec lat 90ych wraz z olbrzymim sukcesem Pikniku Naukowego Polskiego Radia.
- Luty 2012 – 13 lutego 2012 roku na orbitę wyniesiony został PW-Sat, PIERWSZY
POLSKI SZTUCZNY SATELITA typu CubeSat zbudowany przez studentów Politechniki
Warszawskiej przy wsparciu Centrum Badań Kosmicznych PAN.
- Lipiec 2012 - OSIĄGNIĘCIA POLSKICH FIZYKÓW PRACUJĄCYCH W CERN –
UDZIAŁ W PRACACH PRZY ODKRYCIU BOZONU HIGGSA, ostatniego brakującego
ogniwa Modelu Standardowego (badacze z NCBJ, UW, UJ, PW; w zespołach projektujących
detektory uczestniczyli naukowcy z PW i UW (eksperyment CMS) i UJ eksperyment
ATLAS)
- Maj 2013 - SUKCESY POLSKICH CHIRURGÓW – PIERWSZY PRZESZCZEP
TWARZY W POLSCE. 15 maja 2013 roku w Centrum Onkologii w Gliwicach
przeprowadzono pierwszy przeszczep twarzy w Polsce. Był to pierwszy na świecie
przeszczep ze wskazań życiowych. Szefem zespołu rekonstrukcyjnego był prof. Adam
Maciejewski.
- Od połowy lat 90. ub. wieku - POLSKIE SZTUCZNE SERCE – sukcesem zakończyły się
prace nad protezą serca prowadzone w Pracowni Sztucznego Serca Fundacji Rozwoju
Kardiochirurgii im. Zbigniewa Religi w Zabrzu. Efektem wieloletniej pracy naukowców i
inżynierów jest rodzina protez Religa Heart.
- Pierwsza dekada XXI wieku - OPRACOWANIE NOWYCH KATALIZATORÓW
METATEZY OLEFIN przez Profesora Karola Grelę z Instytutu Chemii Organicznej PAN i
Wydziału Chemii UW.
3
- Marzec 2013 - OGŁOSZENIE WYNIKÓW POMIARU ODLEGŁOŚCI DO POBLISKIEJ
GALAKTYKI - WIELKIEGO OBŁOKU MAGELLANA NA ŁAMACH PRESTIŻOWEGO
TYGODNIKA „NATURE” – pomiar został dokonany z niezwykłą dokładnością przez
międzynarodowy zespół naukowców pod przewodnictwem Profesora Grzegorza
Pietrzyńskiego z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego (wcześniej
w 2010 roku zespół profesora Pietrzyńskiego wyznaczył bardzo precyzyjnie masę cefeidy w
układzie podwójnym z dokładnością do 1%; cefeidy to niezwykle ważne gwiazdy służące do
wyznaczania odległości w kosmosie).
- Profesor Leon Gradoń – chemik z Politechniki Warszawskiej opracował teorię procesów
powstawania i transportu aerozoli i mikrocząsteczek w gazach i cieczach, która jest
wykorzystywana w urządzeniach technicznych i medycznych
- Profesor Wojciech Stec – wybitne osiągnięcia z zakresu chemii bioorganicznej – w latach
90. ub. wieku zarejestrowano leki przeciwnowotworowe, do których substancje opracował
prof. Stec. W 2004 roku otrzymał Nagrodę FNP za otrzymanie nowych biologicznie
czynnych związków o dużym potencjale terapeutycznym za pomocą oryginalnej,
opracowanej przez siebie metody syntezy tiofosforanowych analogów DNA
- Profesor Bogdan Marciniec – odkrył nowe reakcje i nowe katalizatory procesów
prowadzących do wytwarzania materiałów krzemoorganicznych o znaczeniu przemysłowym.
Znaczny jest jego wkład w rozwój chemii metalonieorganicznej i katalizy metaloorganicznej
oraz zastosowanie rezultatów badań katalitycznych w syntezie organicznej i syntezie
nanomateriałów.
- Profesor Leszek Kaczmarek – jego prace z zakresu neurobiologii (neurobiologicznych
podstaw pamięci). Główne osiągnięcia badawcze: wykazanie roli białka c-Myc w regulacji
cyklu komórkowego; odkrycie zjawiska pobudzenia ekspresji genów w mózgu ssaków w
uczeniu się; odkrycie apoptozy w mózgu dorosłych zwierząt; wykazanie roli cykliny D2 w
powstawaniu nowych neuronów w mózgu dorosłych myszy; pokazanie udziału
metaloproteazy macierzy zewnątrzkomórkowej, MMP-9 w plastyczności synaptycznej,
uczeniu się i pamięci oraz chorobach neuropsychiatrycznych.
- Profesor Andrzej Jerzmanowski – prace z zakresu biologii molekularnej roślin
- powstanie Doliny Lotniczej