pdf - Kompania Węglowa SA
Transkrypt
pdf - Kompania Węglowa SA
G A Z E T A F I R M O W A n r 1 (45) | s t y c z e ń 2 013 W W W. K W S A . P L G D A Z E T A F I R M O W A S T Y C Z EŃ NASZA KOMPANIA 10 L AT KOMPANII WĘGLOWEJ rodzy Czytelnicy! Każdy jubileusz to okazja do wspomnień i podsumowań. Tak jest i tym razem. Nasza spółka – Kompania Węglowa obchodzi właśnie dziesięciolecie istnienia. Powołana została do życia 1 lutego 2003 roku i od tej pory przeszła długą drogę. Stała się bardzo szybko trwałym i pewnym elementem polskiej gospodarki. Jest gwarantem bezpieczeństwa energetycznego naszego kraju. To Kompania Węglowa, która od początku swego istnienia przyjęła do pracy ponad 25 tysięcy ludzi, stanowi ważny element na rynku pracy. Wiemy o tym wszyscy, choć nie zawsze przychodząc rano do pracy, zdajemy sobie sprawę ze znaczenia firmy, w której jesteśmy zatrudnieni. Przy okazji obchodów jubileuszu wielu z nas miało okazję uporządkować swoje wspomnienia, zrozumieć i uświadomić sobie w pełni, na czym polega istota naszej firmowej tożsamości. 10 lat to szmat czasu. Nawet najbardziej zatwardziały krytyk musi stwierdzić, że ten czas nie został zmarnowany. Kompania Węglowa okrzepła, przekształciła się w nowoczesny koncern na miarę XXI wieku i nadal się zmienia, planując swoją przyszłość bez kompleksów, dynamicznie i z rozmachem. To zasługa tych, którzy decydują o dniu jutrzejszym Kompanii Węglowej, ale żadne sukcesy nie byłyby możliwe bez zaangażowanej i oddanej załogi. 3 Jubileusz z muzyką i humorem 5 Szczęść Boże górnikom Sztandar to symbol jedności i tożsamości W KOMPANII 7 Bezpieczeństwo przede wszystkim Spotkanie wicepremiera Janusza Piechocińskiego z zarządami trzech największych spółek węglowych 8 FAKTY • LICZBY • WYDARZENIA 9 Kompania zgarnęła pulę nagród Podsumowano 40. edycję Konkursu Poprawy Warunków Pracy 10 Zakończenie owocnej umowy Wygasła umowa z japońską firmą The Chugoku Electric Power 11 Metan pod kontrolą Kopalnia „Brzeszcze” pozyskuje średnio 85 m3 czystego metanu na minutę 12 Sztuka gaszenia Na terenie kopalni „Jankowice” zostało uruchomione drugie już stanowisko do nauki aktywnego gaszenia palącego się gazu 13 Geofizyk z lustrzanką Dla młodej kobiety praca w kopalni okazała się prawdziwą szkołą życia 14 Bezpieczniej w szybie W kopalni „Piast” oddano do eksploatacji przewoźną wciągarkę wyciągową W YDARZENIA 18 Dać cząstkę siebie Oddawanie krwi dla drugiego człowieka jest czynem pięknym i wspaniałym 19 Wodzisławska szkoła wśród najlepszych w Polsce Prestiżowy tytuł „Szkoły dla rynku pracy” Za nami 10 lat, lat trudnych, lecz owocnych, dających poczucie ważności, lat utwierdzających nas w przekonaniu, że nasza praca jest potrzebna nie tylko dla nas samych. Przed nami kolejne wyzwania, do których przystępujemy z dumą i odpowiedzialnością. Jan Czypionka LUDZIE I MIEJSCA 20 Ku pamięci Uroczystość odsłonięcia tablicy w kaplicy świętej Barbary 21 Malarstwo – ich pasja Konkurs Twórczości Nieprofesjonalnej „Rudzka Jesień” 22 Kalendarz pamięci Tradycyjnie kopalnia „Ziemowit” wita nowy rok okolicznościowym kalendarzem 24 Kalendarium – co wydarzyło się w Kompanii Węglowej w 2012 roku KO M PA N I A W Ę G L OWA Ga zeta f ir mowa Redakcja: Biuro Komunikacji KW SA dyrektor Zbigniew Madej Redaktor naczelny: Jan Czypionka [email protected] Adres redakcji: 40-039 Katowice ul. Powstańców 30, p. 64 tel. 032 7572025 Wydawca: Kompania Węglowa SA 40-039 Katowice ul. Powstańców 30 Druk: Tolek, drukarnia im. K. Miarki 30 Dowcipy z długiej brody Helmuta… 31 Krzyżówka 48 Galeria Zdjęcie na okładce: poczet sztandarowy Kompanii Węglowej stanowili Andrzej Matłok – chorąży oraz Marek Kacprzak i Zbigniew Nowosad – pracownicy kopalni „Sośnica-Makoszowy” Fot. Jan Czypionka Oddano do druku: 05.02.2013 r. 10 LAT KOMPANII WĘGLOWEJ W części artystycznej widzowie mieli okazję obejrzeć i usłyszeć koncer t fenomenalnej Filharmonii Dowcipu Waldemara Malickiego Jubileusz z muzyką i humorem Kulminacyjnym elementem obchodów jubileuszu dziesięciolecia istnienia Kompanii Węglowej był koncert w zabrzańskim Domu Muzyki i Tańca N a uroczystość przybyli dostojni go- uzasadnieniem. Dziś proces oddłużania do- Dziś jesteśmy największym pracodawcą ście, wśród nich Maria Pańczyk- biega końca. Kompania nie tylko spłaca stare w regionie i jednym z największych w Polsce. -Pozdziej, wicemarszałek senatu RP, zobowiązania, ale odprowadza średniorocz- Pamiętajmy przy tym, że jedno miejsce pra- Krystyna Szumilas, minister edukacji naro- nie z tytułu rozmaitych podatków i opłat cy w górnictwie generuje co najmniej cztery dowej, Elżbieta Bieńkowska, minister rozwo- do budżetu oraz innych instytucji prawie w firmach okołogórniczych, w handlu i usłu- ju regionalnego, która na jubileusz Kompanii 4 miliardy złotych. Dla wielu śląskich gmin gach. Bez sprawdzania mogę powiedzieć, że przyleciała specjalnie z Brukseli, Zygmunt stanowią sporą część ich przychodów, które nie ma takiej firmy w Polsce, która przyję- Łukaszczyk, wojewoda śląski, Piotr Woź- w terminie wpływają do samorządowej kasy. ła w ostatnich 10 latach do pracy 25 tysięcy niak, wiceminister środowiska, Główny Geo- Przed 10 laty ten obraz był zgoła inny i ryso- osób. Dzięki naszemu istnieniu reaktywo- log Kraju, członkowie byłych zarządów firmy, wał się w czarnych barwach. wano działalność szkół górniczych. Ponad parlamentarzyści, przedstawiciele świata na- Gości powitała Joanna Strzelec-Łobodzińska, prezes zarządu Kompanii Węglowej uki i firm współpracujących ze spółką. Gości powitała Joanna Strzelec-Łobodzińska, prezes zarządu Kompanii Węglowej, która podkreśliła, że jubileusz zawsze jest okazją do wspomnień. – Wielu z nas 10 lat temu, wraz z powstaniem Kompanii Węglowej, wierzyło w jej sukces – mówiła pani prezes. – Ale wtedy, w 2003 roku, nie był to dominujący pogląd. Dużo było obaw o przyszłość wielu zakładów wydobywczych. Balast zadłużenia przejętego po byłych spółkach węglowych, wynoszący blisko 4 miliardy złotych, mógł być tego |3 10 LAT KOMPANII WĘGLOWEJ Finałowym akcentem imprezy było nietypowe spotkanie na scenie Domu Muzyki i Tańca: niemal czterdzieścioro dzieci pracowników Kompanii, będących równolatkami firmy, złożyło życzenia dla niej na ręce prezes Joanny Strzelec-Łobodzińskiej. Fot. Maciej Dorosiński tysiącowi absolwentów tych szkół gwarantu- podstawić wagony o łącznej długości blisko wszystkich osób działających na rzecz spółki. jemy zatrudnienie w kopalniach spółki. Chęt- 39 km, wydrążonymi wyrobiskami chod- – Kompania Węglowa SA, uczestnicząc nych do pracy nie brakuje. Świadczy o tym nikowymi moglibyśmy dojechać nie tylko w procesie restrukturyzacji górnictwa, bu- ponad 30 tysięcy wniosków, które w ostat- na Wyspy Brytyjskie, do Skandynawii czy duje swoje nowoczesne oblicze rynkowe, nich kilku latach zarejestrowano w działach Hiszpanii, nasze kolejki dowiozłyby górni- produkcyjne, finansowe. Po 10 latach działal- kadr naszych zakładów wydobywczych. ków nawet na urlop do Tunezji. Powierzch- ności widzimy firmę funkcjonalnie zorgani- Joanna Strzelec-Łobodzińska przedstawi- nia terenów górniczych Kompanii wynosi zowaną, efektywnie zarządzaną i wiarygod- ła Kompanię w liczbach: ponad 30 proc. ponad 751 km i jest 1,5 raza większa od ną dla partnerów w biznesie. Misją spółki węgla kamiennego w Unii Europejskiej powierzchni Warszawy. jest jakże ważne dla wszystkich obywateli pochodzi z Kompanii Węglowej, w okresie Ta ostania liczba wzbudziła wielki aplauz działanie stabilizujące bezpieczeństwo ener- ostatnich 10 lat nasze kopalnie wydobyły zgromadzonej publiczności. getyczne kraju – napisał wicepremier. prawie pół miliarda ton węgla, do budże- – Przeczytałam kilka dni temu w poczyt- Słowa uznania i pozdrowienia przekazał tu państwa w latach 2003–2012 z Kompa- nym miesięczniku ekonomicznym Forbes, także Władysław Kosiniak-Kamysz, mini- nii wpłynęło prawie 17 mld zł, w ostatnim że Kompania Węglowa jest wśród przedsię- ster pracy i polityki społecznej. dziesięcioleciu Kompania na inwestycje biorstw najszybciej zwiększających swoją – Kompania Węglowa SA w Katowicach, przeznaczyła blisko 7,7 mld zł, obszary gór- wartość – kontynuowała pani prezes. – Jed- jako największa firma górnicza w Europie, nicze naszej spółki położone są na terenie nocześnie na ostatnim Forum Ekonomicz- to solidne i budzące zaufanie przedsię- 42 gmin województwa śląskiego, kopal- nym w Krynicy otrzymaliśmy tytuł Firmy biorstwo. Wierzę, że Jego jubileusz będzie nie spółki wydobywają dobowo ponad 155 Roku. W uzasadnieniu podkreślono, że wy- powodem do dumy i zachętą do podejmo- tys. t węgla. Chcąc go załadować, trzeba różnienie przyznano Kompanii „za sukcesy wania kolejnych owocnych przedsięwzięć odnoszone w trudnych warunkach transfor- – napisał minister. mującej się gospodarki dzięki odważnym in- W części artystycznej widzowie mieli oka- westycjom i dobremu zarządzaniu”. zję obejrzeć i usłyszeć koncert fenome- Niestraszny jest nam zatem kryzys czy nalnej Filharmonii Dowcipu Waldemara spowolnienie gospodarcze. W Kompanii Malickiego, która w brawurowy sposób Węglowej jesteśmy przyzwyczajeni do jego przedstawiła 10 utworów na 10 lat Kompa- przezwyciężania od momentu narodzin, nii Węglowej. czyli naszego powołania w 2003 roku. Z ja- Finałowym akcentem imprezy było nie- kim efektem? Myślę, że nie musimy się ich typowe spotkanie na scenie Domu Muzy- wstydzić! Zapowiadamy jednocześnie, że ki i Tańca: niemal 40 dzieci pracowników kolejne dziesięciolecie nie będzie gorsze, Kompanii, będących równolatkami fir- a nawet lepsze od tego, które właśnie mija my, złożyło życzenia dla niej na ręce pre- – dodała Joanna Strzelec-Łobodzińska. zes Joanny Strzelec-Łobodzińskiej. W ten Zygmunt Łukaszczyk powiedział, że Śląsk symboliczny sposób historia i dokonania jeszcze długo będzie kojarzył się z węglem. Kompanii Węglowej spotkały się z nadzieją Przekazał życzenia od wicepremiera Janu- i perspektywami na przyszłość. Koncert został entuzjastycznie przyjęty przez publiczność 2 sza Piechocińskiego, który na ręce pani prezes przesłał słowa uznania i szacunku dla 4 | Tekst i zdjęcia: Jan Czypionka Zaszczyt wprowadzenia sztandaru na jubileuszową uroczystość Kompanii Węglowej przypadł pocztowi sztandarowemu z kopalni „Sośnica-Makoszowy” Szczęść Boże górnikom Sztandar to znak. Sztandar to symbol jedności i tożsamości P o 10 latach działalności Kompania nowoczesne oblicze produkcyjne, rynkowe Arcybiskup stwierdził, że takiego życia Węglowa otrzymała ten ważny emble- i finansowe. Cieszy się opinią firmy funk- – opartego na nadziei – bardzo potrzeba mat, wokół którego jednoczą się indy- cjonalnie zorganizowanej, efektywnie za- w dobie kryzysu, gdy poszerza się krąg wy- widualne emocje, dając poczucie siły i pew- rządzanej i wiarygodnej dla swych bizne- kluczenia społecznego, zwłaszcza wśród ności na kolejne lata. sowych partnerów – stwierdził w homilii ludzi zamieszkujących na tradycyjnych 1 lutego 2013 r., dokładnie w 10. roczni- arcybiskup Skworc. osiedlach górniczych, w śląskich familo- cę powstania naszej firmy, w katowickiej Arcybiskup zauważył, że pierwszym, a za- kach. Archikatedrze Chrystusa Króla odbyła razem najważniejszym źródłem nadziei Takiego życia – opartego na prawości ser- się msza święta, podczas której Wiktor – tej „nadziei, która zawieść nie może” ca – bardzo potrzeba, gdy rozlewa się fala Skworc, arcybiskup metropolita katowicki, – jest sam Bóg. przestępczości, nierzadko powodowanej poświęcił sztandar Kompanii Węglowej. – W życiu osobistym i zawodowym – w na- ekonomicznym i moralnym ubóstwem. Autorem projektu sztandaru jest Andrzej szych domach i w zakładach pracy – speł- Takiego życia – opartego na sprawiedli- Pawłowski, konstruktor mechanik, długo- niajmy więc wolę Bożą, a została nam obja- wości – potrzeba wówczas, gdy nasilają się letni pracownik naszej spółki. wiona w ewangelii, która jest zawsze Dobrą niepokoje i emocje społeczne w środowi- W mszy wzięli udział członkowie zarzą- Nowiną dla człowieka; dbajmy o to, by ni- sku górniczym, związane z nowym podej- du i rady nadzorczej Kompanii Węglowej, gdy nie gasła nadzieja dotycząca zarówno ściem rządu do emerytur górniczych. poczty sztandarowe kopalń, pracownicy doczesności, jak i wieczności, by sprawied- Wiktor Skworc ocenił, iż sytuacji polskiego naszej spółki. liwość i prawość serca, uczciwość wobec górnictwa na pewno nie ułatwia znaczący – Kompania Węglowa, uczestnicząc w pro- Boga i bliźniego pozostawały podstawowy- import węgla – wydaje się, że konieczny, cesie restrukturyzacji górnictwa węgla mi regułami postępowania – mówił Wiktor bo rządzą ekonomia i rynek, chociaż nie- kamiennego, już od 10 lat buduje swe Skworc. raz można by oczekiwać skuteczniejszych |5 10 LAT KOMPANII WĘGLOWEJ W mszy uczestniczyły poczty sztandarowe kopalń, zakładów i organizacji społecznych Kompanii Węglowej działań osłonowych dla ojczystej gospo- – Życzę, by podobnie jak z „ziarnem rzuco- Małopolski, a nawet Lubelszczyzny, usianej darki, co jest zawsze osłoną obywateli. nym w ziemię” z dzisiejszej ewangelii, które szybami kopalń, niech nieustannie towarzy- Zaapelował, aby wobec wielu trudnych kiełkuje, rozwija się i wydaje obfity plon, wy- szy treść słów wypisanych na poświęcanym wyzwań, stojących przed przemysłem wy- siłki Górniczej Braci, wydobywającej z ziemi dziś sztandarze: „Szczęść Boże”. dobywczym w naszym kraju, prowadzić czarne złoto, przynosiły zawsze – oprócz wę- Niech Bóg – przez skuteczne wstawienni- cierpliwy dialog i roztropne działania. gla – plon pomyślności, satysfakcji, uczciwej ctwo świętej Barbary – wam szczęści – na – Trzeba współpracy wszystkich podmio- zapłaty, w efekcie – godnego życia. dziś i na jutro, na kolejne dziesięciolecia. tów życia społecznego: sprawujących wła- Kompanii Węglowej, górnikom oraz ich ro- Amen – zakończył arcybiskup. dzę, spółek górniczych, związków zawo- dzinom, a także całej ziemi Śląska, Zagłębia, Tekst i zdjęcia: Jan Czypionka dowych i śląskich gmin. Słowem: trzeba decyzji i działań opartych na właściwym porządku moralnym, na sprawiedliwości i prawości serca – mówił arcybiskup. Podziękował Bogu i ludziom za zachowane miejsca pracy i za powstawanie nowych, za zastępy młodych przygotowywanych do pracy w górnictwie, łącznie z gwarancją zatrudnienia, za bezpieczne i szczęśliwe szychty, które tylu rodzinom zapewniają chleb powszedni. Jesteśmy wdzięczni za społeczne zaangażowanie Kompanii Węglowej, za zaangażowanie w przestrzeni kultury, za troskę o młode pokolenie, za starania o zachowanie górniczej tradycji, etosu pracy, solidarnych międzyludzkich relacji i ładu społecznego. By nigdy w miejsce sprawiedliwości nie wkradła się krzywda, a w miejsce miłości społecznej nienawiść, jak tego przed 30 laty życzył nam Jan Paweł II – dodał. Wiktor Skworc w eucharystycznej modlitwie polecił Bogu wszystkie ofiary niebezpiecznej górniczej pracy: ludzi, którzy zapłacili najwyższą cenę za spotkanie z nieobliczalnym żywiołem, oraz inwalidów górniczych. Na koniec złożył górnikom Kompanii życzenia, by mogli się cieszyć trwałymi owocami swej pracy. 6 | Wiktor Skworc, arcybiskup metropolita katowicki, poświęcił sztandar Kompanii Węglowej W K O M PA N I I Bezpieczeństwo przede wszystkim Wicepremier Janusz Piechociński przyjechał do Katowic na spotkanie z zarządami trzech największych spółek węglowych – Kompanii Węglowej, Katowickiego Holdingu Węglowego oraz Jastrzębskiej Spółki Węglowej S potkanie odbyło się 30 stycznia br. w siedzibie Kompanii Węglowej. Wicepremier, pytany przez dziennika- rzy, stwierdził, iż oczekuje od zarządów spółek węglowych m.in. dialogu ze stroną społeczną, wzrostu efektywności działania oraz podtrzymania inwestycji. Priorytetem ma być bezpieczeństwo pracy w kopalniach oraz potrzeba utrzymania miejsc pracy w górnictwie mimo trudnego dla branży okresu. – Bezpieczeństwo, bezpieczeństwo i bezpieczeństwo, bo to w górnictwie jest najważniejsze; także podtrzymywanie procesów inwestycyjnych, solidny dialog na samym dole, racjonalność zachowań, wzrost produktywności, wzrost efektywności – wyliczał wicepremier. Wskazał, że w 2013 r., kiedy na zwałach kopalń i elektrowni leży w sumie kilkanaście milionów ton niesprzedanego węgla, przed spółkami węglowymi stoi zadanie podniesienia konkurencyjności, aby ten surowiec znalazł nabywców. Wicepremier Piechociński w towarzystwie Joanny Strzelec-Łobodzińskiej, prezes zarządu Kompanii Węglowej, i Macieja Kaliskiego, przewodniczącego rady nadzorczej KW SA – Chodzi o to, aby polskie górnictwo w trud- Wskazał także na istotne znaczenie górni- poważnym zakłóceniom – stwierdził wice- nym roku 2013, kiedy mamy duże zapasy na ctwa na rynku pracy. – Postawiliśmy bardzo premier. hałdach – i przy energetyce, i przy samych wyraźne oczekiwania. Polskie górnictwo W konsultacjach wziął także udział minister kopalniach – wykonało olbrzymi wysiłek, w tym roku nie powinno zgubić ani jed- pracy i polityki społecznej Władysław Ko- żeby nie zgubić ani jednego miejsca pracy, nego miejsca pracy. Mamy ambitne plany, siniak-Kamysz. Pytany o sprawy emerytur podtrzymywać niezbędne procesy moder- aby miejsca pracy utrzymać – poprzez roz- górniczych powiedział: nizacyjne i podjąć większe wyzwania kon- wój, przesuwanie ludzi, a przede wszyst- – Dyskusja trwa. Jest nowy wicepremier kurencyjne, nie tylko na rynku krajowym kim chcemy podtrzymać wymianę poko- i minister gospodarki, trwa również dysku- – powiedział wicepremier Piechociński. leń, bo w ostatnich latach ten proces uległ sja między resortami i z pracownikami. Gdy projekt nowych rozwiązań prawnych będzie gotowy, zostanie przesłany w trybie formalnym do konsultacji społecznych, które trwają minimum 30 dni. Nie chcę określać terminu, kiedy to się stanie – powiedział szef resortu pracy. W spotkaniach uczestniczył również Tomasz Tomczykiewicz, wiceminister gospodarki. Tekst i zdjęcia: Jan Czypionka Wicepremier, pytany przez dziennikarzy, stwierdził, iż oczekuje od zarządów spółek węglowych m.in. dialogu ze stroną społeczną, wzrostu efektywności działania oraz podtrzymania inwestycji |7 W K O M PA N I I FAKTY • LICZBY • WYDARZENIA JACEK NOWAK WICEPREZESEM KOMPANII Euracoal z siedzibą w Brukseli zrzesza WĘGLOWEJ organizacje branżowe, producentów, im- Dr inż. Jacek Nowak z katowickiego Uni- porterów i firmy zajmujące się obrotem wersytetu Ekonomicznego został w piątek, węgla w Europie. Celem działalności Sto- 25 stycznia, wybrany nowym wicepreze- warzyszenia sem Kompanii Węglowej odpowiedzialnym paliw stałych wobec konkurencji innych za ekonomikę, finanse i rachunkowość. źródeł energii, a także reprezentowanie W przesłuchaniach prowadzonych przez przemysłu węglowego na różnych forach radę nadzorczą KW SA brało udział ośmiu europejskich. Obecnie Euracoal skupia kandydatów. 35 organizacji z 20 krajów: Belgii, Bośni Jacek Nowak w czasie swojej pracy nauko- i Hercegowiny, Bułgarii, Czech, Finlandii, wej w UE specjalizował się w strategiach Francji, Grecji, Hiszpanii, Niemiec, Polski, finansowania przedsiębiorstw, restruktu- Rumunii, Serbii, Słowacji, Słowenii, Szwe- ryzacji i procesach naprawy podmiotów cji, Turcji, Ukrainy, Włoch, Węgier i Wiel- gospodarczych, uwarunkowaniach upad- kiej Brytanii. jest wzmocnienie pozycji Koncerty Związku Pracodawców Górnictwa Węgla Kamiennego podobają się, przynoszą radość i uśmiech. Fot. Jarosław Galusek łości przedsiębiorstw, analizie finansowej przedsiębiorstw oraz w planowaniu finan- ROZPOCZYNAMY ODWIERTY sowym i controllingu. Ponadto jest auto- Kompania Węglowa zamierza w lutym rem wielu publikacji naukowych. podpisać umowę z wykonawcą odwiertów operetki, w świat piękny i zaczarowany. Nowy wiceprezes objął stanowisko z dniem badawczych, których celem będzie rozpo- Nasze noworoczne spotkania to ważny ele- 1 lutego 2013 r. znanie złoża węgla kamiennego w rejonie ment integrujący środowisko górnicze, do „Pawłów” w powiecie chełmskim na Lubel- czego jako Związek przywiązujemy dużą PIOTR RYKALA WE WŁADZACH EURACOAL szczyźnie. wagę. Spotykamy się w gronie członków Piotr Rykala, wiceprezes Kompanii Węglo- W październiku 2012 r. Kompania otrzy- naszego Związku, sympatyków i przyjaciół wej ds. pracowniczych, został wybrany wi- mała koncesję resortu środowiska na roz- – powiedział Piotr Rykala, przewodniczący- ceprezydentem Euracoal – Europejskiego poznanie tego złoża. Według wstępnych -prezes zarządu ZPGWK. Stowarzyszenia Węgla Kamiennego i Bru- szacunków do zagospodarowania może Wspomniał również ze wzruszeniem i ża- natnego – dowiedział się portal górniczy tam być ok. 185 mln t węgla. lem osobę dyrektora Biura Związku Sta- nettg.pl z informacji przekazanych przez W grudniu 2012 r. spółka ogłosiła prze- nisława Jędrychowskiego, który zmarł na Stowarzyszenie. We władzach Euracoal za- targ na wykonanie ośmiu odwiertów ba- kilka dni przed koncertem. siądzie także Paweł Smoleń, wiceprezes za- dawczych o łącznej długości ponad 7 km. Począwszy od 2010 r. Związek Pracodaw- rządu ds. operacyjnych PGE Polskiej Grupy W styczniu ofert, ców Górnictwa Węgla Kamiennego hono- Energetycznej, który został prezydentem a wkrótce przetarg zostanie rozstrzygnięty. ruje instytucje i osoby, które swoją pracą, tej organizacji. Ponadto w zarządzie Eu- W lutym zostanie podpisana umowa z wy- energią i talentem kształtują oblicze prze- racoal znaleźli się niemiecki ekonomista konawcą prac. mysłu węglowego i regionu. W tym roku prof. Franz-Josef Wodopia oraz Nigel Yax- Koncesję wydano na pięć lat. Obejmuje ona kapituła wyróżniła Oskardami osobę i in- ley z brytyjskiej spółki Coalimp. złoże położone w gminach: Rejowiec, Rejo- stytucję. Uhonorowano wojewodę śląskie- wiec Fabryczny i Siedliszcze w wojewódz- go Zygmunta Łukaszczyka oraz Wyższy twie lubelskim. Wykonywanie odwiertów Urząd Górniczy. powinno rozpocząć się wiosną, najpóźniej ZPGWK od lat nie zapomina o potrzebu- w kwietniu. Prace badawcze potrwają mak- jących. Jedną ze sfer swojej działalno- symalnie dwa lata. Ich wyniki posłużą do ści kieruje na inicjatywy charytatywne. stworzenia projektów budowy na tym tere- W tym roku wsparcie finansowe – 10 tys. zł nie kopalni, jeżeli okaże się to opłacalne. – otrzymała Katowicka Fundacja Pomocy Łączny koszt ośmiu odwiertów szacowano Dzieciom Kalekim. przed rokiem na ok. 11 mln zł. Ostateczne Wśród artystów, którzy zabrali licznie koszty będą znane po rozstrzygnięciu prze- zgromadzonych gości w świat opery, ope- targu i wyborze wykonawcy prac. retki i musicalu, byli: Vincent Schirrma- nastąpiło otwarcie cher (Chiny), Zerrin Karsli (Turcja), Ta- Piotr Rykala został wybrany wiceprezydentem Euracoal. Fot. ARC 8 | KONCERT ZWIĄZKU PRACODAWCÓW tiana Trenogina (Rosja) i Yeyoung Sohn Już po raz siódmy członkowie Związku Pra- (Korea), Stanisław Kuf lyuk (Ukraina), codawców Górnictwa Węgla Kamiennego Łukasz Nowak (Polska) oraz chór Opery spotkali się na koncercie noworocznym. Śląskiej. Oprawę muzyczną zapewniła Or- – Cieszą nas opinie, że koncerty się podoba- kiestra Symfoniczna Katowickiego Holdin- ją, przynoszą radość i uśmiech. Dzisiejsze- gu Węglowego KWK „Staszic” pod batutą go wieczoru również wkroczymy w świat Grzegorza Mierzwińskiego. Kompania zgarnęła pulę nagród Podsumowano 40. edycję Konkursu Poprawy Warunków Pracy. Projekty fachowców z Kompanii Węglowej znalazły się w gronie nagrodzonych N a konkurs pod patronatem ministra sterowania urządzenia z Centralnego Instytutu Ochrony Pracy za pracy i polityki społecznej Włady- przesuwającego wykorzystanego do prze- projekt „Wykorzystanie technik rzeczywi- sława Kosiniaka-Kamysza wpłynęło mieszczania aparatury elektrycznej sta- stości wirtualnej do szkolenia pracowników 87 prac w kategorii rozwiązań technicznych nowiącej wyposażenie pociągu elektrycz- w zakresie postępowania w czasie prac szcze- i organizacyjnych oraz 5 prac w kategorii prac nego ścianowe gólnie niebezpiecznych”. Opracowanie to po- naukowo-badawczych. Sąd konkursowy zde- i chodnikowe po szynach kolejki podwie- wstało we współpracy z Kompanią Węglową. cydował, że w gronie nagrodzonych i wyróż- szanej nad trasą przenośnika taśmowego”. – Popularność konkursu systematycznie nionych znalazły się projekty nadesłane przez Autorzy: Mirosław Janik, Jerzy Domagała, rośnie, co jest niewątpliwie następstwem inżynierów z Kompanii Węglowej. Sylwester Bogacki, Krzysztof Białoń z kopal- faktu, że w działania zmierzające do two- Nagrodę III stopnia w kategorii rozwiązań ni „Ziemowit”, Piotr Kurek z CARBOMECH rzenia technicznych i organizacyjnych otrzymał Sp. z o.o. angażuje się coraz większa liczba osób. zespół fachowców z kopalni „Bielszowice” • „Sposób bezpiecznego prowadzenia urabia- – stwierdziła w podsumowaniu prof. dr w składzie: Andrzej Szymusiak, Zbigniew Ba- nia ściany kombajnem w miejscach o dużym hab. Danuta Koradecka, przewodniczą- tor, Tomasz Kosz i Mirosław Michalik za pro- zagrożeniu”. Autorzy: Aleksander Chowaniec, ca sądu konkursowego. – Rośnie świado- jekt „Bielszowicki system ładowania otworów Czesław Klimek, Mariusz Porwolik z kopalni mość i potrzeba włączania się w działania strzałowych o długości ponad 70 metrów”. „Rydułtowy-Anna” w Rydułtowach. „probezpieczne” na swoich stanowiskach Wyróżnienia w tej kategorii przyznano za • „Wielodysz powietrzny pojedynczy i ze- pracy. Podkreślić należy, że w zgłoszonych następujące prace: spolony”. Autorzy: Mariusz Jonszta, Jerzy na konkurs opracowaniach coraz bardziej • „Podniesienie poziomu kultury bezpie- Śpiewok z kopalni „Jankowice”. podkreślane są możliwości szerszego niż czeństwa w KWK «Halemba-Wirek» za po- • „Wprowadzenie systemu telemetryczne- w jednym zakładzie wykorzystania przed- mocą odpowiednio dobranego cyklu szko- go w pompowni «Paruszowiec»”. stawionego rozwiązania technicznego lub leń”. Autorzy: Grzegorz Jurkiewicz z kopalni Autor: Arkadiusz Pytel z Zakładu Elektro- organizacyjnego. Dotyczy to zwłaszcza „Halemba-Wirek” i Anna Morcinek-Słota ciepłownie w Rybniku. rozwiązań związanych z bezpieczeństwem z Politechniki Śląskiej w Gliwicach. W kategorii prac naukowo-badawczych na- w górnictwie i przemyśle wydobywczym. • „Bezpieczne wycofanie załogi z zagrożo- grodę I stopnia otrzymali Andrzej Grabow- nych rejonów poprzez zastosowanie dwu- ski, Marcin Milanowicz i Jarosław Jankowski etapowego systemu ewakuacji samohamownego zasilającego kompleksy bezpiecznych warunków pracy Tekst i zdjęcie: Jan Czypionka w kopal- ni węgla kamiennego «Halemba-Wirek»”. Autorzy: Jan Drogoś, Grzegorz Jurkiewicz, Mi- Nagrodę III stopnia otrzymał zespół fachowców z kopalni „Bielszowice” w składzie: Andrzej Szymusiak, Zbigniew Bator, Tomasz Kosz i Mirosław Michalik rosław Maciaszek z kopalni „Halemba-Wirek”, Zbigniew Słota, Krzysztof Słota, Anna Morcinek-Słota z Politechniki Śląskiej w Gliwicach. • „System orientacji i sygnalizacji dźwiękowej jako pomoc przy wycofywaniu załogi w warunkach niedostatecznej widoczności”. Autorzy: Grzegorz Jurkiewicz, Mirosław Maciaszek z kopalni „Halemba-Wirek”, Zbigniew Słota, Krzysztof Słota z Politechniki Śląskiej w Gliwicach. • „Wykorzystanie łączności bezprzewodowej w zastępie ratowniczym z zastosowaniem mikrofonów kostnych”. Autorzy: Grzegorz Jurkiewicz, Mirosław Maciaszek, Zbigniew Słota, Krzysztof Słota. • „Poprawa bezpieczeństwa pracy poprzez wdrożenie do eksploatacji systemu zdalnego |9 W K O M PA N I I Zakończenie owocnej umowy 31 grudnia 2012 roku wygasła umowa kupna-sprzedaży jednostek redukcji emisji (ERU) z japońską firmą The Chugoku Electric Power, którą Kompania Węglowa zawarła we wrześniu 2009 roku Opinia audytora trafi do Ministerstwa metanu poprzez spalanie może generować Środowiska i posłuży jako podstawa roz- jednostki zredukowanej emisji ERU, które liczenia realizacji umowy z firmą Chugoku mogą być przedmiotem handlu. Electric Power. Oddanie do eksploatacji agregatów prądo- Ze strony japońskiego partnera Chugo- twórczych oraz instalacji do spalania me- ku EP w końcowym audycie uczestniczy- tanu umożliwiło zagospodarowanie gazu li Hideo Yata, Hirano Akira oraz Tomoho ujmowanego systemami odmetanowania, Umeda, reprezentujący Tomoho Group. a co ważniejsze – uzyskano przy tym po- Marek Uszko, wiceprezes zarządu Kompa- prawę bezpieczeństwa pracy, zysk finan- nii Węglowej SA, przekazał list do Tomohi- sowy i korzyści dla ochrony środowiska. de Karity, prezesa Chugoku Electric Power, W przyszłości instalacje będą działać na- podpisany przez Joannę Strzelec-Łobo- dal, a otrzymywane ciepło zostanie wy- dzińską, prezes KW SA, w którym zawarte korzystane w kopalnianej ciepłowni oraz są wyrazy uszanowania i podziękowania w procesie chłodzenia w kopalnianej cen- za dotychczasową współpracę. Pani prezes tralnej klimatyzacji. wyraziła także nadzieję, że zakończony wspólny projekt, związany z utylizacją metanu w naszych instalacjach, stworzył solidny fundament do dalszych biznesowych kontaktów pomiędzy naszymi firmami. – Pragnę wyrazić uznanie dla profesjonaAudyt przeprowadził Jacek Mszyca, rzeczoznawca branży ochrony środowiska i energetyki – weryfikator procesów kogeneracji z firmy TÜV Rheinland Polska S lizmu wszystkich zaangażowanych w ten projekt pracowników. Osiągnięty sukces jest też wkładem naszych krajów w staraniach o poprawę środowiska na Ziemi. Ży- korzystano z jednego z mechani- czę dalszych sukcesów zawodowych oraz zmów Protokołu z Kioto – Projektu pomyślnego rozwoju The Chugoku Electric Wspólnych Wdrożeń. Power Co., Inc. – czytamy w liście. 8 i 9 stycznia 2013 r. w ruchu „Szczygłowi- W spotkaniu ce” i ruchu „Sośnica” dokonano końcowe- ty trzyletniej umowy brali także udział go już audytu i weryfikacji jednostek ERU. prof. Krzysztof Stańczyk i Piotr Krawczyk Audyt ten dotyczył rozliczenia okresu od z Głównego Instytutu Górnictwa, który 1 czerwca do 31 grudnia 2012 r. wspierał projekt od strony naukowo-tech- W czasie obowiązywania umowy wygene- nicznej. rowaliśmy ok. 440 tys. jednostek ERU za ok. 15 mln zł. Jacek Mszyca, podsumowującym efek- *** Istotne jest to, że metan jest zaliczany do rzeczoznawca branży gazów o znacznie silniejszym niekorzyst- ochrony środowiska i energetyki – wery- nym oddziaływaniu na środowisko niż fikator procesów kogeneracji z firmy TÜV dwutlenek węgla. Jego wskaźnik efektu Rheinland Polska, który prowadził audyt, cieplarnianego jest 21 razy większy niż badał przede wszystkim zgodność stanu w przypadku dwutlenku węgla. Spalanie faktycznego z raportami przygotowanymi metanu skutkuje zmniejszeniem efektu cie- przez Kompanię Węglową. Sprawdził stan plarnianego, co więcej, zgodnie z zapisami urządzeń pomiarowych oraz innej apara- Projektu Wspólnych Wdrożeń utylizacja tury w kopalniach „Knurów-Szczygłowice” i „Sośnica-Makoszowy”, gdzie działają agregaty prądotwórcze napędzane metanem oraz instalacje do spalania tego gazu. 10 | Zlokalizowana w ruchu „Sośnica” kopalni „Sośnica-Makoszowy” instalacja jest połączona gazociągiem z powierzchniową stacją odmetanowania Tekst i zdjęcia: Jan Czypionka Budowa fundamentów nowej stacji odmetanowania w kopalni „Brzeszcze”. Fot. Jan Czypionka Metan pod kontrolą Kopalnia „Brzeszcze” pozyskuje średnio 85 metrów sześciennych czystego metanu na minutę, co stanowi do 170 metrów sześciennych na minutę mieszanki metanowej P lanowana eksploatacja zachodniej partii odmetanowania pozwoli na zwiększenie roboty przygotowawcze i eksploatacyjne złoża o bardzo dużej metanowości po- efektywności odmetanowania i ilości uj- w warunkach IV kategorii zagrożenia me- zwoli na zwiększenie ilości ujmowane- mowanego metanu, ograniczenie kosztów tanowego. go metanu do około 100 m3/min. Warunkiem funkcjonowania odmetanowania Realizacja II i III etapu inwestycji pozwo- zwiększenia ilości pozyskiwanego metanu (istniejąca stacja odmetanowania, pra- li na gospodarcze wykorzystanie części jest wymiana obecnie pracujących sprężarek cująca od 1976 r., jest wyeksploatowana, metanu na terenie zakładu (około 21 m 3/ na nowe, o większej wydajności i nowoczes- przestarzała i kosztowna w utrzymaniu). min. 100% CH4). Planuje się zabudowę nej konstrukcji. Metan w całości sprzedawa- Możliwe będzie przesyłanie metanu do od- dwóch agregatów kogeneracyjnych z ge- ny jest do odbiorców zewnętrznych: Energety- biorców zewnętrznych i do agregatów koge- neratorami elektrycznymi o mocy ok. 2,5 ki Dwory w Oświęcimiu oraz Nadwiślańskiej neracyjnych z generatorami elektrycznymi MW każdy. Umożliwi to produkcję energii Spółki Energetycznej Sp. z o.o. (gospodarcze wykorzystanie metanu na te- elektrycznej w ilości ok. 42600 MWh, któ- Kopalnia realizuje przedsięwzięcie inwesty- renie kopalni). Nastąpi zwiększenie bezpie- ra zostanie wykorzystana przez kopalnię. cyjne „Budowa powierzchniowej stacji odme- czeństwa pracy w kopalni, która prowadzi stacji (JC) tanowania wraz z infrastrukturą oraz zabudową agregatów prądotwórczych”. Jego wartość Tak będzie wyglądał budynek nowej stacji… kosztorysowa wynosi 39 411,0 tys. zł. Inwestycja powstaje w trzech etapach: • etap I – budowa powierzchniowej stacji odmetanowania (w latach 2011-2013, planowane nakłady na realizację zadania wynoszą 24 262,0 tys. zł), • etap II – budowa stacji silników metanowych (w latach 2012-2013, planowane nakłady na realizację zadania wynoszą 13 469,0 tys. zł), • etap III – modernizacja rozdzielni głównej B-0-1 (w 2013 r., planowane nakłady na realizację zadania wynoszą 1 680,0 tys. zł). Realizacja pierwszego etapu budowy stacji | 11 W K O M PA N I I Dzięki uruchomionej ściance gaśniczej uczestnicy szkoleń będą mieli okazję zapoznać się ze sposobami aktywnego gaszenia palącego się gazu i czynnie uczestniczyć w próbie jego gaszenia. Fot. Jan Czypionka Sztuka gaszenia Z inicjatywy Kompanijnego Ośrodka Szkolenia 20 grudnia 2012 roku na terenie kopalni „Jankowice” zostało uruchomione drugie już stanowisko do nauki aktywnego gaszenia palącego się gazu (metanu) P ierwsze tego typu stanowisko szko- następujące tematy: zagrożenie pożarowe górniczych, ścianka do pokazu gaszenia leniowe we w podziemnych zakładach górniczych ze będzie wykorzystywana m.in. na kursach: wrześniu 2010 r. na terenie kopalni szczególnym uwzględnieniem zagrożenia instruktor strzałowy, górnik strzałowy, gór- „Bielszowice”, do tej pory przeszkolono na metanowego, skład chemiczny powietrza nik przodowy, rabunkarz, kotwiarz, wier- nim ponad 1800 pracowników kopalń Kom- kopalnianego z krótką charakterystyką tacz dołowy, podsadzkarz, młodszy górnik, panii Węglowej SA. jego składników, przepisy przeciwpożaro- dyspozytor metanometrii, dla kierownictwa Dzięki uruchomionej ściance gaśniczej we w podziemnym zakładzie górniczym, i dozoru, których zakres czynności obejmuje uczestnicy szkoleń mają okazję zapoznać środki gaśnicze, sposoby zachowania się sprawy przewietrzania i zwalczania zagro- się ze sposobami aktywnego gaszenia pa- w razie wystąpienia pożaru. żeń: pyłowego, pożarowego, metanowego, lącego się gazu. Szkolenie przeznaczone jest dla pracowni- wyrzutami gazów i skał. Szkolenie obejmuje pokaz oraz ćwiczenia ków dołowych, pracujących w kopalniach, Ze stanowiska do aktywnego gaszenia pa- praktyczne gaszenia palącego się gazu wodą w których występuje metan, a w szczegól- lącego się gazu będą mogli również korzy- z sieci przeciwpożarowej oraz gaśnicą prosz- ności dla górników pracujących w ścianach stać uczniowie szkół górniczych współpra- kową. Uczestnicy szkolenia w bezpiecznych i chodnikach oraz pracowników oddziałów cujących z KW SA. warunkach zapoznają się z zagrożeniem, wentylacji i metanometrii. Szkolenie teo- W planach Kompanijnego Ośrodka Szko- jakie niesie ze sobą palący się metan, oraz retyczne wraz z ćwiczeniami przewidziane lenia Sp. z o.o. jest uruchomienie przy nauczą się, jak nie ulegać panice. jest na 3 godziny. współpracy z KWK „Brzeszcze” kolejnego Pokaz oraz ćwiczenia praktyczne po- Oprócz samego szkolenia w zakresie prak- stanowiska szkoleniowego. przedzone teoretycz- tycznego gaszenia palącego się metanu nym, podczas którego poruszone zostaną dla pracowników podziemnych zakładów 12 | zostało będą uruchomione szkoleniem (JC) Geofizyk z lustrzanką Dla młodej kobiety praca w kopalni okazała się prawdziwą szkołą życia. Kiedy rozpoczynała interdyscyplinarne studia na kierunku geologia ze specjalnością geofizyka, nie przypuszczała, że jej marzenia o ciekawym zajęciu zostaną zweryfikowane tak szybko i dramatycznie A gnieszka Krzyżanowska dopiero co i nie zamieniłaby jej na inną. Kiedy ukoń- Poświęcenie i oddanie się pracy nie prze- została zatrudniona w rudzkiej ko- czyła studia, miała alternatywę – pójść do szkodziło jej w założeniu rodziny ani w roz- palni „Pokój”, kiedy któregoś wie- kopalni albo do szkoły. Nie wahała się dłu- wijaniu swojej pasji, którą jest fotografia. czoru telefon z pracy zmienił wiele w jej ży- go i nie żałuje tego wyboru, w którym dużą Agnieszka potrafi równie fachowo opowie- ciu. Głos w słuchawce poinformował, że było rolę odegrał jej ojciec, również górnik. dzieć o systemie sond akustycznych, jak tąpnięcie, są ofiary. Ma natychmiast przyje- Dziś jest kierowniczką kopalnianej stacji tą- i zaletach obiektywów i lustrzanek. Wspo- chać do kopalnianej stacji tąpań. Potem wie- pań, ma za sobą ponad siedem lat praktyki mina, jak pod okiem ojca wywoływała logodzinne formalne rozmowy z przedsta- i hartowania ducha w nieprzyjaznym środo- filmy i sama robiła odbitki. Najciekawsze wicielami urzędu górniczego i prokuratury. wisku. „Pokój” zalicza się do III, najwyższego w fotografii analogowej były dla Agniesz- Sprawdzanie zapisów urządzeń, badanie do- stopnia zagrożenia tąpaniami, więc trzeba ki emocje i oczekiwanie na pojawienie się kumentacji, szczegółowa analiza przyczyn cały czas być czujnym. Agnieszka oprowadza zdjęcia na papierze. Pamięta, jak zjeździła wypadku. W niespełna rok od rozpoczęcia mnie po stacji i mówi o nowoczesnych urzą- całe województwo w poszukiwaniu chemi- pracy Agnieszka przeszła brutalny chrzest dzeniach pomiarowych, rejestrujących na- kaliów potrzebnych w procesie obróbki. bojowy, który pozwolił jej poznać trud gór- prężenia górotworu. Na podstawie odczytów Dziś fotografuje, rzecz jasna, cyfrowo, choć niczej pracy od jej najciemniejszej strony. ocenia się zagrożenia i wykonuje prace odprę- sentyment do starej technologii pozostał. Nie było najmniejszych zastrzeżeń do jej pra- żające. Górnicza geofizyka to specjalistyczna cy, ale tamto wydarzenie przeżyła trauma- gałąź wiedzy, w której sukces jest uzależniony tycznie. Dało jej jednak dodatkowe siły i kie- od umiejętności, doświadczenia, w pewnym dy po latach nastąpiły kolejne dramatyczne stopniu także od intuicji, ale przede wszystkim tąpnięcia, była już mentalnie przygotowana. od systematyczności i ścisłego przestrzegania Musiała dać radę nie tylko za siebie, ale i za procedur. Tu nie ma miejsca na improwizację, dziecko, którego wówczas się spodziewała. lekceważenie najmniejszych choćby sygnałów. W sumie od roku 2005 przeżyła w kopalni Nie można pozwolić sobie na odłożenie czego- cztery tąpnięcia, na szczęście tylko jedno kolwiek na później. Dokładność, terminowość, z nich było tragiczne w skutkach. rzeczowa analiza zapisów sond to cechy, które Chętnie opowiada o swojej pracy, którą musi posiadać dobry geofizyk. I taka właśnie mimo ciężkich prób, które przeszła, lubi jest Agnieszka Krzyżanowska. Jan Czypionka Autopor tret z dziećmi Fot. Agnieszka Krzyżanowska Agnieszka Krzyżanowska potrafi równie fachowo opowiedzieć o systemie sond akustycznych, jak i zaletach obiektywów i lustrzanek. Fot. Jan Czypionka | 13 W K O M PA N I I Wciągarka jest urządzeniem mobilnym i może być wykorzystana nie tylko w kopalni „Piast” Bezpieczniej w szybie W kopalni „Piast” oddano do eksploatacji przewoźną wciągarkę wyciągową, wyprodukowaną przez firmę OPA-ROW z Rybnika U rządzenie jest przeznaczone do Obowiązujące przepisy górnicze nakładają Stanowisko sterownicze umieszczone zo- usuwania awarii w szybach, ewa- obowiązek zapewnienia zdolności trans- stało w klimatyzowanej kabinie maszyni- kuacji ludzi z wyrobisk podziem- portowej wyciągu szybowego awaryjne- sty. Tradycyjny wskazówkowy szybowskaz nych i naczyń wyciągowych unieruchomio- go, tak aby osoby uwięzione w naczyniach mechaniczny zastąpiony został wyświet- nych w szybie oraz kontroli lub remontu wyciągowych mogły być ewakuowane na laczem cyfrowym, pokazującym przebytą obudowy i wyposażenia szybów. powierzchnię lub do poziomów mających drogę oraz położenie naczynia w szybie. Kopalnia „Piast” eksploatuje cztery szyby, połączenie z powierzchnią przed upływem Maszyna wyciągowa napędzana jest silni- z których trzy przeznaczone są do trans- 10 godzin. kiem prądu stałego o mocy 96 kW. Wypo- portu ludzi. Stanowią one drogę ewakuacji Mając na względzie te uwarunkowania, sażona jest w hamulec hydrauliczny, który pracowników i powinny być wyposażone podjęto decyzję o zastosowaniu nowoczes- posiada niezależny układ, umożliwiający w przedział drabinowy. W szybach jedno- nego wyciągu awaryjnego. awaryjne zatrzymanie maszyny wyciągo- przedziałowych z jazdą ludzi, tj. w szybie Zastosowano w nim nowoczesne rozwiąza- wej przez maszynistę. III i szybie IV, w miejsce przedziału drabi- nia w zakresie zasilania, sterowania i na- Urządzenie sygnalizacji szybowej jest zinte- nowego na etapie budowy kopalni zostały pędu. Wyposażony jest w układ sterowa- growane z układami maszyny wyciągowej. zabudowane przedziały wyciągu awaryj- nia, regulacji i zabezpieczeń, zrealizowany Łączność telefoniczna pomiędzy stanowi- nego. Umożliwiają one przemieszczanie na bazie sterowników, które odczytują skiem sterowniczym maszyny wyciągowej się w szybie klatki awaryjnej, o gabarytach stany poszczególnych elementów maszy- a stanowiskiem sygnałowym na górnym pozwalających transportować jednorazo- ny wyciągowej oraz kierują elementami poziomie technologicznym jest zapewnio- wo trzy osoby. wykonawczymi. na poprzez dwa aparaty telefoniczne. 14 | Funkcję sygnalizacji awaryjno-informa- silnika wyciągowego, sygnałów akustycz- się możliwość jego wykorzystania do ob- cyjnej napędu pełni system wizualizacji, nych. sługi wyciągu awaryjnego szybu IV, znaj- składający się z komputera wraz ze zinte- System pozwala także na okresową archi- dującego się poza terenem zakładu główne- growanym ekranem dotykowym. Dodat- wizację zarejestrowanych plików. go kopalni „Piast”. kowo podstawowe informacje wyświet- Wciągarka wyposażona jest również w sy- Istnieje również możliwość wykorzystania lane są na kasecie sygnalizacji optycznej. stem monitoringu, składający się z kame- przewoźnej wciągarki wyciągowej w in- System ten umożliwia rejestrację i pre- ry, zabudowanej nad bębnem maszyny nych zakładach górniczych. zentację w formie graficznej stanu ele- wyciągowej, i monitora, zlokalizowanego Inwestycja, związana z zabudową i od- mentów sterowania maszyny wyciągowej, w pomieszczeniu maszynisty. Pozwala to daniem do eksploatacji w kopalni „Piast” hamulca, sygnalizacji szybowej, stanu na bezpośrednią obserwację poprawności przewoźnej wciągarki wyciągowej, pozwoli elementów zabezpieczeń oraz elementów nawijania liny na bęben i natychmiastową na podniesienie poziomu bezpieczeństwa dyspozycyjnych, wykonawczych i inicju- reakcję w sytuacji awaryjnej. pracy brygad szybowych oraz zagwaran- jących obwodów bezpieczeństwa i blo- Obecnie wciągarka działa przy szybie III. tuje bezpieczną ewakuację pracowników kad, analogowych wielkości fizycznych, Jest to urządzenie całkowicie mobilne – z wyrobisk podziemnych i szybu w mo- w tym: prędkości maszyny wyciągowej, zabudowane na podwoziu kołowym – oraz mencie powstania zagrożenia lub sytuacji położenia naczynia w szybie, ciśnienia posiada dopuszczenie do ruchu po drogach awaryjnej. medium w siłownikach hamulca, prądów publicznych, w związku z tym przewiduje (RH) Zdjęcia: Wojciech Wikarek Maszynista Sławomir Białkowski ma do dyspozycji nowoczesną, klimatyzowaną kabinę z cyfrowym zestawem wskaźników | 15 W K O M PA N I I Brygada z „Ziemowita” Brygada oddziału G2 kopalni „Ziemowit” pracuje w rejonie C-4 w pokładzie 209 w ścianie 913. Od lewej stoją: Andrzej Broncel, Krzysztof Minik, Marek Kściuk, Mirosław Waszczuk, Łukasz Dzwonkowski, Witold Malinowski, Adam Chachuła, Przemysław Marszałek, Leszek Klima, Paweł Laby, Damian Waszczuk, Irenusz Cieślik – sztygar zmianowy. Z przodu, od lewej: Piotr Ulczok, Mirosław Wróbel, Krzysztof Norek Fot. Jacek Filipiak 16 16 || | 17 W Y DA R ZEN I A Odznaczeni odznaką Zasłużony Honorowy Dawca Kr wi – Mirosław Piwowarski, Katarzyna Zabawa i Jerzy Bury. Fot. Robert Mleczko Dać cząstkę siebie Oddawanie krwi – cząstki siebie – dla drugiego człowieka jest czynem pięknym i wspaniałym. Jest to altruizm, bezinteresowność, humanitaryzm i dobroć Z e szczególnie przyjaznym odzewem dawców krwi na Jasną Górę. W ostatnich Artur Chmielak. Wszystkim odznaczonym w środowisku brzeszczańskiej braci dniach listopada w OSP w Jawiszowicach pogratulowała burmistrz Brzeszcz Teresa górniczej spotkały się akcje honoro- odbyło się spotkanie z okazji Dni Hono- Jankowska, życzyła, by to wspaniałe dzieło wego oddawania krwi, które klub HDK dzia- rowego Krwiodawstwa, które zaszczyciły pomocy innym było źródłem nieustannej łający przy kopalni „Brzeszcze” kontynuuje swoją obecnością m.in. burmistrz Brzeszcz satysfakcji. Po zakończeniu części oficjal- nieprzerwanie od 1966 r. Obecnie zrzesza Teresa Jankowska oraz kierownik Regio- nej wszyscy uczestnicy wzięli udział w za- 200 krwiodawców, w większości są to pra- nalnego Oddziału Krwiodawstwa i Krwio- bawie tanecznej, gdzie w miłej, wręcz ro- cownicy kopalni, ale klub jest otwarty rów- lecznictwa w Pszczynie Halina Gawrońska- dzinnej atmosferze bawili się do późnych nież dla osób niezwiązanych z górnictwem. -Gepfert. godzin nocnych. Należy podkreślić, że klub HDK przy kopal- Prezes HDK Robert Dura przedstawił ni „Brzeszcze” jest jednym z prężniejszych krótkie sprawozdanie z działalności klubu w rejonie oświęcimskim, a co za tym idzie w 2012 r. Podziękował także krwiodaw- – ma na swoim koncie najwięcej oddanej com za niezmiennie wielkie serca i olbrzy- krwi (za rok 2012 – 190 litrów). W ubiegłym mią chęć ratowania ludzi właśnie w taki roku przeprowadził sześć akcji honorowe- niekonwencjonalny sposób. Podkreślił, że go oddawania krwi, w których wzięły udział działalność klubu HDK jest w pełni spo- również kobiety. Fakt ten, zdaniem Roberta łeczna i na pewno nie mogłaby być tak sku- dotąd nie udało się wytworzyć Dury, prezesa HDK, należy uznać za ewene- teczna i bezinteresowna bez zrozumienia substancji, która w pełni zastąpi- ment w skali naszego regionu. Klub inicjuje oraz pomocy dyrekcji kopalni i związków łaby ludzką krew. Tymczasem za- także współpracę z młodzieżą PZ nr 6 SZiO zawodowych. Następnie odbyła się naj- potrzebowanie na ten płyn jest w Brzeszczach, która odpowiada spontanicz- milsza część uroczystości, czyli wręczanie coraz większe. Krew jest niezbędna nie na każdy apel zarządu HDK. Ten bezcen- odznaczeń osobom, które zasłużyły się w wielu sytuacjach, na przykład dla ny lek uzupełnia banki krwi przy szpitalach w propagowaniu tej wzniosłej idei oraz poszkodowanych oświęcimskim i pszczyńskim. systematycznie oddają krew. Odznakę Za- Prezes Robert Dura nie kryje zadowole- służony Honorowy Dawca Krwi I stopnia podczas operacji i przeszczepów nia z tego, że aktywność życzliwych ludzi otrzymali Dominik Hulbój, Marek Pięciak, przenosi się także na inne towarzyskie for- Kinga Fetko, Jerzy Bury, Łukasz Rozner, my działania, jak np. wyjazdy na grzybo- II stopnia – Piotr Noga, Mirosław Piwo- brania, wycieczki krajoznawcze, a zimą na warski, Arkadiusz Andruszko, Jacek Pu- kulig. Tradycyjnie już krwiodawcy uczest- cka, Marek Pyrek, Marek Zając, Bartłomiej niczą w corocznej pielgrzymce honorowych Janik, III stopnia – Katarzyna Zabawa, 18 | Maria Domżał DAR KRWI W dobie konformistycznego i konsumpcyjnego stylu życia, pomimo ogromnego postępu medycyny, w wypadkach, narządów. Jedynym jej źródłem są zdrowi ludzie, którzy rozumieją, że oddawanie krwi jest jednym z największych darów, jaki można ofiarować drugiemu człowiekowi. Wodzisławska szkoła wśród najlepszych w Polsce Technikum nr 1 w wodzisławskim Zespole Szkół Zawodowych dzięki współpracy z zakładami Kompanii Węglowej SA zdobyło prestiżowy tytuł „Szkoły dla rynku pracy” S zkoła dla rynku pracy” to ogólnopol- Węglowej SA od 2004 r. Zawarte wówczas potwierdzeniem było podpisane w maju br. ski konkurs, organizowany na zle- porozumienie pomiędzy powiatem wodzi- nowe porozumienie, które poszerzyło ob- cenie Ministerstwa Edukacji Naro- sławskim a Kompanią Węglową SA było szary dotychczasowej kooperacji. W efek- dowej przez Krajowy Ośrodek Wspierania pierwszym tego rodzaju partnerstwem cie współpracy powiatu z Kompanią Węglo- Edukacji Zawodowej i Ustawicznej w ra- firmy górniczej z samorządem lokalnym wą SA 1769 uczniów szkół prowadzonych mach projektu „Szkoła zawodowa szko- w Polsce. Dzięki niemu najlepsi absolwenci przez powiat zostało do tej pory objętych łą pozytywnego wyboru”. Jego celem jest technikum górniczego otrzymali gwaran- gwarancjami pracy, a 800 absolwentów wyłonienie i promocja placówek, które nie cje pracy w kopalniach. znalazło zatrudnienie w kopalniach. tylko na odpowiednim poziomie kształcą Dzisiaj uczniów, ale też – dzięki dobrej współpracy derem współpracy z Kompanią, czego powiat wodzisławski jest liWojciech Raczkowski z pracodawcami – przygotowują absolwentów do mobilności i elastycznego funkcjonowania na dynamicznie zmieniającym się Nagrodę odebrała Danuta Mielańczyk, dyrektor Zespołu Szkół Zawodowych w Wodzisławiu Śląskim. Fot. Jan Czypionka rynku pracy. Nagrody są przyznawane szkołom i współpracującym z nimi pracodawcom w 16 kategoriach. W tym roku przyznano nagrody jedynie w dziesięciu dziedzinach. W kategorii górnictwa, hutnictwa i odlewnictwa zdobył ją Zespół Szkół Zawodowych w Wodzisławiu Śl. W gronie laureatów wodzisławska szkoła była jedyną placówką z województwa śląskiego. Uroczystość wręczenia Oskarów Zawodowych, bo tak nazwano nagrody, które wręczane są w konkursie, odbyła się w Warszawie. Z rąk wiceministra edukacji narodowej Tadeusza Sławeckiego odebrała ją Danuta Mielańczyk, dyrektor Zespołu Szkół Zawodowych, a w imieniu współpracujących ze szkołą pracodawców – dyrektorzy kopalń Kompanii Węglowej „Chwałowice”, „Jankowice”, „Marcel” i „Rydułtowy-Anna”. To już kolejny sukces Zespołu Szkół Zawodowych w Wodzisławiu Śl. w tym roku szkolnym. W listopadzie szkoła otrzymała tytuł „Szkoły odkrywców talentów”, a w październiku – Złoty Medal Innowacji VII Międzynarodowych Targów Innowacji Gospodarczych i Naukowych INTRAG w Katowicach. W placówce, której uczniowie kształcą się w zawodach górniczych, realizowane są także innowacyjne projekty edukacyjne z zakresu mechatroniki i robotyki. Zespół Szkół Zawodowych w Wodzisławiu Śl. współpracuje z kopalniami Kompanii | 19 LU DZI E I M I EJSCA Tablicę umieszczono w kaplicy świętej Barbary w katowickiej archikatedrze. Fot. Jan Czypionka Ku pamięci W niedzielę, 6 stycznia 2013 roku, w Archikatedrze Chrystusa Króla w Katowicach odbyła się uroczystość odsłonięcia w kaplicy świętej Barbary tablicy, upamiętniającej tragedię górnośląską 1945 roku T ablicę odsłonili wojewoda śląski Zyg- i Wojciecha Korfantego, przywódcę Chrześci- w 1998 r. Homilię wygłosił bp Wiesław Le- munt Łukaszczyk i sekretarz Rady jańskiej Demokracji. Jest też tablica upamięt- chowicz z Tarnowa. Ochrony Pamięci Walki i Męczeństwa niająca ofiary III Powstania Śląskiego, a kolej- Warto dodać, że w Knurowie z inicjatywy Andrzej Kunert w obecności metropolity na poświęcona została Orlętom Lwowskim. Związku Zawodowego Górników powstało katowickiego abp. Wiktora Skworca, któ- Tego dnia obchodzono także Dies Episcopi, w 1991 r. Stowarzyszenie Pamięci Trage- ry otrzymał wykaz górników wywiezionych czyli święto związane z rocznicą święceń dii Śląskiej, które przypomina tę tragedię. w 1945 r. na roboty do ZSRR. biskupich abp. Wiktora Skworca. Przyjął je W Knurowie są dwie tablice upamiętniają- Na tablicy widnieje napis: „Chociażbym z rąk Ojca Świętego Jana Pawła II w Waty- ce te dramatyczne wydarzenia. chodził ciemną doliną zła się nie ulęknę, bo kanie w uroczystość Objawienia Pańskiego (BSz) Ty jesteś ze mną” Psalm 23,4 „Pamięci wielu tysięcy mieszkańców Górnego Śląska, internowanych i wywiezionych w 1945 roku przez sowieckie władze komunistyczne do katorżniczej pracy na terenie Związku Sowieckiego, gdzie wielu z nich straciło życie. Wojewoda Śląski, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 2012 r.” W kaplicy św. Barbary centralne miejsce zajmuje rzeźba patronki górników, wykonana przez Gerarda Grzywaczyka. Jest tam też ołtarz z bryły węgla i monumentalny pomnik poległych górników oraz tablice upamiętniające znamienitych Ślązaków: bł. ks. Emila Szramka i ks. prał. Rudolfa Adamczyka, budowniczych katedry, ks. Adama Kocura (przedwojennego prezydenta Katowic), Józefa Rymera, pierwszego wojewodę śląskiego, 20 | Arcybiskup Wiktor Skworc otrzymał z rąk Bogusława Szyguły wykaz górników wywiezionych w 1945 roku na roboty do ZSRR Malarstwo – ich pasja Ponad siedemdziesięciu twórców pochodzących ze śląskich miejscowości, zrzeszonych w różnych grupach, stowarzyszeniach i klubach plastycznych, wśród których wiele związanych jest z górnictwem, nadesłało swe dzieła na 45. Konkurs Twórczości Nieprofesjonalnej „Rudzka Jesień” S ztuka nieprofesjonalna znana jest od końca XIX wieku, używa się także na jej określenie pojęć: sztuka naiwna, samorodna, sztuka wewnętrznej potrzeby, niedzielna, talenty samorodne, naiwny realizm, a o twórcach niejednokrotnie mówi się „artyści dnia siódmego”. Znaczący rozwój ruchu amatorskiego malowania miał miejsce w minionym stuleciu, a tzw. koła plastyczne, najczęściej powiązane z zakładowymi domami kultury, finansowane przez państwo lub z funduszów społecznych, skupiały nie tylko pracowników, ale również młodzież i dzieci. Pomoc udzielana artystom miała szeroki zakres, zapewniano im lokal, w którym mogli pracować, organizowano prelekcje na temat sztuki, otrzymywali niezbędne materiały, aby tworzyć, zapewniano im także stały instruktaż i konsultacje plastyków zawodowych, organizowano plenery malarskie i wystawy. Teraz zdani są na ogół na własną inwencję, malują w domach, adaptowanych stry- Nagrodzona praca „Beskid Śląski”. Autor: Paweł Kurzeja chach, garażach i piwnicach. Środowisk ich Nagrodzona praca „Armagedon śląski” autorstwa Edwarda Czecha skupiających jest coraz mniej, a głównymi ośrodkami zajmującymi się gromadzeniem Pawłowi Kurzei za „Beskid Śląski” i Jerze- sztuki nieprofesjonalnej oraz jej ekspono- mu Koziołkowi za „Nowy Bytom – rynek” waniem są Muzeum Śląskie w Katowicach oraz „Rudę Śląską ulicę Kościelną”. Wyróż- oraz Muzeum Miejskie w Zabrzu. nieniami I stopnia uhonorowano także pra- Ruda Śląska, za sprawą organizowanego ce Krzysztofa Websta, Marka Jendryska, już po raz 45. Konkursu Twórczości Nie- Oswalda Kusza, pięć wyróżnień II stop- profesjonalnej „Rudzka Jesień”, walnie nia otrzymali: Elżbieta Pierchała, Werner przyczynia się do podtrzymywania i propa- Szczepanik, Dieter Nowak, Henryk Kwie- gowania tej wyjątkowej pasji. Z 209 prac 76 cień, Felicja Habdas, a trzy wyróżnienia twórców, w tym 141 obrazów olejnych, 30 specjalne: Piotr Nowak, Andrzej Karpiński wykonanych w technice akrylowej i tem- i Ewa Balsamska. perowej, 17 pasteli, 14 akwareli, 6 obrazów Oceniający szukali wśród nadesłanych prac w technice mieszanej oraz 1 pracy wykona- dzieł oryginalnych, pokazujących indywi- nej techniką własną, komisja konkursowa dualny stosunek autora do świata, premiu- wybrała 135 prac, które jej zdaniem warte jąc wyrazistość osobowości artystycznej były pokazania szerszej publiczności. autora i szczerość plastycznej wypowiedzi. Jury pod przewodnictwem Anny Grabiń- Wernisaż wystawy odbył się 16 listopada skiej Szczęśniak, etnolog, kierownik Dzia- 2012 r. w Muzeum Miejskim im. Maksymi- łu liana Chroboka w Rudzie Śląskiej. Wysta- Etnografii Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, przyznało nagrody: Edwardowi Czechowi za pracę „Armagedon śląski”, wa potrwa do 14 grudnia bieżącego roku. Jerzy Raducki | 21 LU DZI E I M I EJSCA Kalendarz pamięci Tradycyjnie kopalnia „Ziemowit” wita nowy rok okolicznościowym kalendarzem. Tym razem wydanie jest szczególne – jubileuszowe, poświęcone w całości rocznicy 60-lecia istnienia kopalni W ydawnictwo to jest rozchwyty- 60-lecie kopalni możecie obchodzić z po- płyta DVD z filmem, pokazującym histo- wane nie tylko przez górników czuciem dobrze wykonanej pracy. rię, dzień dzisiejszy i przyszłość kopalni kopalni, ale jest obiektem pożą- Warto dodać, że dla mnie osobiście naj- „Ziemowit”. dania wszystkich tych, którzy interesują się większym Gorąco zachęcam do lektury tego niezwy- historią i dniem dzisiejszym Lędzin i prze- rzecz jasna, ogromem cennych informacji, mysłu górniczego na tej ziemi. są wspaniałe zdjęcia Jacka Filipiaka, który Staranie wydana książka poprzedzona jest zadbał także o edycyjny kształt tego wy- przedmową autorstwa Piotra Niełacnego, dawnictwa. Do Kalendarza dołączona jest walorem Kalendarza, poza, kle cennego wydawnictwa. Jan Czypionka dyrektora „Ziemowita”. – Gwarantuję, że bogactwo informacji zawartych w części historycznej da każdemu czytelnikowi możliwość znalezienia czegoś, co go zaskoczy, zainteresuje, zadziwi, a wreszcie pozwoli odnaleźć swój własny – niechby i skromny – udział w historii „Ziemowita” – pisze dyrektor i kończy przedmowę osobistą refleksją: – Dla mnie kolejne wydania ziemowickiego Kalendarza Górniczego tym się różnią od zwykłych, użytkowych kalendarzy, że na koniec roku nie stają się bezużyteczne. Przeciwnie, wędrują na biblioteczną półkę i czekają na swój czas, czasem wiele lat. Bo kiedy chcę odtworzyć obraz kopalni sprzed 10, 15 czy 25 lat, przypomnieć sobie ludzi, z którymi się zetknąłem w czasie swojej zawodowej drogi, te pożółkłe karty kolejnych wydań Kalendarza stają się nieocenionym pomocnikiem mojej pamięci. Mam nadzieję, że lektura tego pachnącego jeszcze drukarską farbą Kalendarza przyniesie Wam wiele pozytywnych wrażeń teraz, na świeżo oraz wiele wzruszeń, a może i łezkę w oku po latach i umocni w Was przekonanie, że „przeszłość – to jest dziś, tylko cokolwiek dalej”. Jedną z pierwszych czytelniczek Kalendarza była Joanna Strzelec-Łobodzińska, prezes zarządu Kompanii Węglowej SA. – Przeglądając kalendarz, mogłam wiele osób poznać z imienia i nazwiska oraz fotografii. Właśnie osobista identyfikacja z miejscem pracy jest największym walorem załogi „Ziemowita” – napisała pani prezes. – Wasz kalendarz jest tego odzwierciedleniem. To nie tylko zapisane daty, miesiące i rok. Zobaczyłam górniczą twarz dużej grupy pracowników, dzięki którym 22 | Osobista identyfikacja z miejscem pracy jest największym walorem załogi „Ziemowita” – napisała Joanna Strzelec-Łobodzińska, prezes zarządu KW SA. Fot. ARC Gwarantuję, że bogactwo informacji zawar tych w części historycznej da każdemu czytelnikowi możliwość znalezienia czegoś, co go zaskoczy, zainteresuje, zadziwi – napisał w przedmowie Piotr Niełacny, dyrektor „Ziemowita”. Fot. ARC Ozdobą kalendarza są wspaniałe zdjęcia Jacka Filipiaka | 23 W Y DA R ZEN I A KALENDARIUM – co wydarzyło się w Kompanii Węglowej w 2012 roku STYCZEŃ Nie samą pracą górnik żyje W okolicach Centralnego Ośrodka Sportu na Kubalonce w niedzielę, 22 stycznia, rozegrano XIII Mistrzostwa Polski Górników w Narciarstwie Biegowym. Pogoda dopisała, ducha rywalizacji nie brakowało. Emocji również. Zawody wyłoniły zwycięzców w pięciu kategoriach wiekowych. Punktualnie o 11.30 sędzia tegorocznej edycji mistrzostw Stanisław Samowędziuk dał sygnał do rozpoczęcia rywalizacji. Jako pierwsi w pięciokilometrową trasę wystartowali zawodnicy w kategorii powyżej 60. roku życia. Potem co pół godziny startowali młodsi za- Joanna Strzelec-Łobodzińska, prezes zarządu, przedstawiła główne założenia strategii – dokumentu przyjętego przez zarząd i radę nadzorczą spółki. Fot. Jan Czypionka wodnicy. W zależności od grupy wiekowej LUTY w Woli rozpocznie się w roku 2012 i po- mieli do przebiegnięcia (przejechania) na Strategia Kompanii zaprezentowana trwa do roku 2018. Będzie ona produkować nartach 10- i 15-kilometrową trasę. A te nie dziennikarzom 5-7 mln MWh rocznie. Zostanie wyposa- były łatwe i wymagały od zawodników nie Nowa strategia firmy do roku 2015 z per- żona w nowoczesny, wysokowydajny blok tylko dobrej techniki jazdy, ale także kon- spektywą do 2020 była głównym tema- o mocy 900 MW. Roczne spalanie węgla dycji. Kończący bieg przybywali na metę tem konferencji prasowej, która odbyła się określono na 2,5-3,5 mln t. Wzrośnie także bardzo wyczerpani. 24 lutego w siedzibie Kompanii Węglowej SA. zagospodarowanie metanu. W roku 2020 – Mistrzostwa pokazały po raz kolejny, że Uczestniczyli w niej członkowie zarządu będziemy gospodarczo wykorzystywać 149 górnicy żyją nie tylko pracą – podsumo- KW SA z Joanną Strzelec-Łobodzińską, mln m 3 tego gazu rocznie; wał zwięźle i celnie zakończone zawody ich prezesem przedstawiła OCHRONY ŚRODOWISKA – wyodrębnie- główny organizator Piotr Porębski. główne założenia strategii – dokumentu nie w ramach grupy kapitałowej podmiotów W zawodach tradycyjnie mogli rywali- przyjętego przez radę nadzorczą i przez realizujących wykorzystywanie i zagospoda- zować czynni pracownicy kopalń węgla zgromadzenie wspólników spółki. rowywanie odpadów wydobywczych, hałd, kamiennego oraz górniczych firm usługo- Pani prezes przypomniała, że działalność osadników oraz rekultywację składowisk. wych, a także emeryci i renciści. Kompanii Węglowej SA zorientowana bę- Strategia dzie wokół trzech linii biznesowych: 94 proc. odpadów w roku 2020. WĘGLA – przekształcenie organizacyj- Prezes Joanna Strzelec- Łobodzińska po- ne zasobów KW SA zajmujących się wy- informowała dziennikarzy, że Kompania dobyciem, jakością oraz sprzedażą węgla podejmuje także działania porządkujące kamiennego, większych strukturę organizacyjną firmy. Z dniem uprawnień i kompetencji do kopalń węgla 1 stycznia br. przestały funkcjonować cen- kamiennego, z wyodrębnioną sferą zarząd- tra wydobywcze, większe uprawnienia czą centrali KW SA; otrzymali dyrektorzy kopalń. Powołano zarządu, ENERGETYKI która przeniesienie – konsolidacja przewiduje zagospodarowanie jedno- do życia Centrum Logistyki Materiałowej, stek Kompanii zajmujących się produkcją powstaje również Centrum Usług Księgo- i sprzedażą energii elektrycznej, cieplnej, wych. sprężonego powietrza, z wykorzystaniem Pogoda dopisała, ducha rywalizacji nie brakowało. Emocji również. Zawody wyłoniły zwycięzców w pięciu kategoriach wiekowych. Fot. Jarosław Galusek 24 | dostępnych paliw (węgla, metanu, bio- MARZEC masy oraz odpadów podlegających spa- Sukces i co dalej… laniu), a w szczególności budowa własnej Kopalnia „Brzeszcze” została laureatem elektrowni opalanej węglem kamiennym nagrody „Postęp roku 2011”, przyznawanej o najwyższej możliwej sprawności ener- przez Szkołę Eksploatacji Podziemnej. getycznej oraz zwiększenie gospodarczego Dla kopalni, która jest największym zakła- wykorzystania ujmowanego metanu. dem produkcyjnym w województwie mało- Budowa elektrowni, która ma powstać polskim, ta nagroda to cenne wyróżnienie, Kopalnia „Brzeszcze” została laureatem nagrody „Postęp roku 2011”, przyznawanej przez Szkołę Eksploatacji Podziemnej Fot. Jan Czypionka W kopalni „Ziemowit” przetestowanych zostanie ponad 200 zestawów korporacyjnej odzieży, w skład których wchodzą spodnie, bluza, koszulka polo, podkoszulek oraz peleryna przeciwdeszczowa. Fot. Jan Czypionka na które – co podkreśla Kazimierz Grzech- Szkół Energetycznych i Usługowych w Ła- wzmacniają odzież, z drugiej mają działa- nik, dyrektor „Brzeszcz” – pracowała cała ziskach 16 lat temu. Dzięki umowie, pod- nie antystatyczne, co jest warunkiem do- załoga. pisanej 13 kwietnia br. przez Henryka Ja- puszczenia do użytkowania w kopalniach – Uzyskanie tego wyróżnienia było możli- roszka, starostę mikołowskiego, i Piotra metanowych. we również dzięki efektom realizacji kilku Rykalę, wiceprezesa zarządu Kompanii Na razie w nowe uniformy zaopatrzeni zosta- priorytetowych inwestycji wpływających Węglowej, kierunek górniczy wraca do li górnicy dołowego oddziału G-5 oraz pra- zarówno na wyniki techniczno-ekono- szkolnych ław. cujący na powierzchni pracownicy oddziału miczne, jak i bezpieczeństwo oraz popra- – Od września szkoła w Łaziskach będzie JMR. W sumie w kopalni przetestowanych wę komfortu pracy załogi – mówi Włodzi- kształciła elektryków, energetyków i górni- zostanie ponad 200 zestawów korporacyjnej mierz Majer, kierownik Działu Inwestycji ków – poinformował starosta Jaroszek. odzieży, w skład których wchodzą spodnie, i Przygotowania Produkcji. – Mam tu na – Powrót do szkolnictwa górniczego rozpo- bluza, koszulka polo, podkoszulek oraz pe- myśli modernizację układu sprężonego po- częliśmy w 2004 roku i jest to 13. umowa, leryna przeciwdeszczowa. wietrza poprzez zastosowanie baterii sprę- którą Kompania podpisuje z samorządem żarek kompaktowych, modernizację stacji w kwestii kształcenia uczniów – powie- CZERWIEC uzdatniania wody, zakup kompleksu ścia- dział wiceprezes Piotr Rykala. Wiceprezes Ratownicy z „Ziemowita” najlepsi nowego, czy wreszcie rozbudowę poziomu zapewnił, że podobnie jak w przypadku Na terenie kompleksu sportowego „Gór- wydobywczego 900 metrów. pozostałych szkół, z którymi Kompania nik” w Rybniku-Boguszowicach 15 czerwca Węglowa podpisała stosowne umowy, ab- 2012 r. odbyły się szóste już zawody górni- solwenci kierunków górniczych mają gwa- czych zastępów ratowniczych kopalń Kom- rancje pracy w kopalniach KW SA. panii Węglowej. Dzięki umowie, podpisanej 13 kwietnia 2012 roku przez Henryka Jaroszka, starostę mikołowskiego, i Piotra Rykalę, wiceprezesa zarządu Kompanii Węglowej, kierunek górniczy wraca do szkolnych ław. Fot. Jan Czypionka 17 ekip ratowniczych walczyło o Puchar MAJ Prezesa naszej firmy. Wygodniej i bezpieczniej Faworyci nie zawiedli, ale tym razem wszyst- Górnicy „Ziemowita” otrzymali nowe stroje kich pogodziła ekipa z kopalni „Ziemowit”, robocze. Na razie dwa oddziały będą testo- która uzyskała rewelacyjny czas na torze wać serię uniformów, przygotowaną specjal- przeszkód – 3,38,82 s. Bieg ratowników nie dla potrzeb pracowników tej kopalni. z „Ziemowita” był bezbłędny, sędziowie nie Na pomysł wprowadzenia w kopalni odzie- doliczyli karnych sekund i tak oto ratownicy ży korporacyjnej Dział BHP kopalni wpadł Faworyci nie zawiedli, ale tym razem wszystkich pogodziła ekipa z kopalni „Ziemowit”. Fot. Jan Czypionka w ubiegłym roku. Opracowano projekt zestawów ubrań, wzory kolorystyczne i fason. Po wielu próbach, którym poddano odzież, 24 maja br. zaprezentowano pierwszą serię testową. – Są to nowoczesne uniformy robocze, szyte z materiałów wysokiej jakości w polskiej firmie odzieżowej – wyjaśnia Mirosław KWIECIEŃ Pajor, szef Działu BHP kopalni „Ziemo- Szkolnictwo górnicze powraca do wit”. – W składzie materiału mamy ponad Łazisk 90 procent bawełny oraz wstawki z nitek Ostatni górnicy opuścili mury Zespołu poliwęglanowych, które z jednej strony | 25 W Y DA R ZEN I A z Lędzin okazali się triumfatorami zawodów. Chemicznej konsorcjum naukowo-prze- Ekipa „Ziemowita” wystąpiła w składzie: mysłowe, którego celem jest wybudowanie Łukasz Grudowski – zastępowy, Wojciech instalacji pilotowo-badawczej, spalającej Sorek, Grzegorz Karliński, Michał Kumor, metan zawarty w powietrzu wentylacyj- Mariusz Sekuła, Dawid Karlik i Kamil Za- nym szybu wydechowego w wybranej ko- łachowski – rezerwowi, Władysław Duda palni Kompanii Węglowej SA, oraz prze- – mechanik. Trenerem zwycięskiej ekipy prowadzenie badań z wykorzystaniem tej jest Krzysztof Berger, natomiast kierowni- instalacji. kiem Kopalnianej Stacji Ratownictwa Gór- Konsorcjum niczego – Karol Wagstyl. projektu badawczego i wystąpi o dofinan- przygotuje dokumentację sowanie, które pozwoliłoby na realizację założonego celu. Wstępnie przewidziano, że instalacja pracowałaby na przepływach powietrza wentylacyjnego ok. 420 m 3/min, co powinno pozwolić na zebranie informacji i zdobycie doświadczeń do budowy przyszłej instalacji, wykorzystującej w pełnej skali metan zawarty w powietrzu wentylacyjnym szybów wentylacyjnych ko- – Ściana i60 będzie eksploatowana przez okres około jednego roku – poinformował Krzysztof Kiełbiowski, dyrektor ds. produkcji kopalni „Sośnica-Makoszowy” Fot. Jan Czypionka palń Kompanii Węglowej SA. Zagospodarowanie metanu, zarówno uj- ds. produkcji kopalni „Sośnica-Makoszo- mowanego na powierzchnię systemami wy”. – Zawiera ona węgiel wysokiej jakości odmetanowania wyrobisk górniczych, jak i daje istotną część wydobycia całej kopalni. i zawartego w powietrzu wentylacyjnym, Kompania Węglowa SA i Instytut Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk podpisały umowę w sprawie współdziałania na rzecz utylizacji metanu zawar tego w powietrzu wentylacyjnym kopalń Fot. Jan Czypionka poza poprawą efektu ekonomicznego ko- WRZESIEŃ palń pozwala na wprowadzenie do górni- Kompania Węglowa Firmą Roku ctwa nowoczesnych rozwiązań technicz- Europy Środkowej i Wschodniej nych i technologicznych. Ten wyjątkowy splendor został przyzna- Dodatkowym efektem tej działalności jest ny Kompanii Węglowej podczas Forum ochrona środowiska, związana z ogra- Ekonomicznego w Krynicy-Zdroju. Po raz niczeniem emisji gazów cieplarnianych pierwszy firma związana z górnictwem i zmniejszeniem zużycia paliw kopalnych. otrzymała to zaszczytne wyróżnienie. Decyzja rady ogłoszona została podczas gali SIERPIEŃ rozdania nagród w pierwszym dniu kryni- Ruszyła nowa ściana ckiego spotkania, we wtorek, 4 września. W kopalni „Sośnica-Makoszowy” ruch „Nagroda została przyznana firmie, któ- „Makoszowy” rozpoczęła się eksploatacja ra udowodniła, że w trudnych warunkach ściany i60 w pokładzie 405/2. transformującej się gospodarki można LIPIEC Ściana daje ok. 4,5 tys. t węgla na dobę, odnieść sukces dzięki odważnym inwesty- Nowe podejście do metanu przy jej eksploatacji zatrudnionych jest cjom i dobremu zarządzaniu” – napisano Kompania Węglowa SA i Instytut Inży- 180 pracowników. w uzasadnieniu. nierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk – Ściana i60 będzie eksploatowana przez Laudację wygłosił Janusz Steinhoff, były podpisały umowę w sprawie współdziała- okres około jednego roku – poinfor- wicepremier i minister gospodarki. nia na rzecz utylizacji metanu zawartego mował – Nikt się nie spodziewał 10-15 lat temu, w powietrzu wentylacyjnym kopalń. Proces ten jest zadaniem trudnym ze względu na bardzo niskie stężenie tego Krzysztof Kiełbiowski, dyrektor Prezes Joanna Strzelec-Łobodzińska odebrała statuetkę z rąk Janusza Lewandowskiego, komisarza UE, i Janusza Steinhoffa. Za wyróżnienie podziękowała w imieniu 60 -tysięcznej załogi Kompanii Węglowej. Fot. Krystian Krawczyk gazu w powietrzu wentylacyjnym, przepływającym przez wyrobiska górnicze. Ten krok, choć trudniejszy, należy jednak wykonać. Badania, prowadzone w Instytucie Inżynierii Chemicznej PAN na stosunkowo małej instalacji badawczo-demonstracyjnej termicznego rewersyjnego spalania, wykazały, że i ten problem można skutecznie rozwiązać. Nadszedł czas na badania w większej skali i w rzeczywistych warunkach górniczych. Kompania Węglowa SA utworzyła z Instytutem Inżynierii 26 | | 26 Nowoczesny most nad Kłodnicą, łączący Zabrze i Przyszowice, został oddany do użytku 24 października 2012 roku. Fot. Jan Czypionka że laureatem tak znaczącej nagrody Forum lokalne – miasta Zabrze i gminy Gierałtowice LISTOPAD Ekonomicznego w Krynicy będzie firma – powiedziała Joanna Strzelec-Łobodzińska, Koncesja na nowe złoża górnicza, Kompania Węglowa – powie- prezes zarządu Kompanii Węglowej, uczest- Minister środowiska udzielił Kompanii dział. – Spółka doskonale daje sobie radę nicząca w uroczystości. – Kopalnia „Sośnica- Węglowej SA koncesji na rozpoznawanie w obecnej rzeczywistości ekonomicznej. -Makoszowy” od lat swoją działalność wydo- węgla kamiennego w rejonie „Pawłów” Jest to zdecydowanie zasługa nowego kie- bywczą wiąże z tymi gminami, ponieważ po- (część złoża „Chełm II”), położonego na rownictwa Kompanii Węglowej. Jestem łożone są tu eksploatowane pokłady węgla. terenie miasta Rejowiec Fabryczny i gmin: przekonany o tym, że Kompania Węglowa, Pragnę podziękować prezydent miasta Za- Rejowiec, Rejowiec Fabryczny i Siedliszcze podobnie jak większość spółek polskiego brze, pani Małgorzacie Mańce-Szulik, za do- w województwie lubelskim. górnictwa węgla kamiennego, przechodząc tychczasową współpracę i przychylność dla Od kilku lat Kompania Węglowa SA prowa- bardzo trudny w społecznym odbiorze, ale górnictwa, a równocześnie mam nadzieję, dzi analizy związane z oceną, perspektywa- konieczny proces restrukturyzacji, dosko- że dalsza współpraca z gminą Gierałtowice mi i możliwościami poszerzenia posiadanej nale daje sobie radę na konkurencyjnym, przyniesie korzyści zarówno mieszkańcom bazy zasobowej o zasoby złóż dotychczas niechronionym żadnymi barierami ad- gminy, jak i Kompanii Węglowej. Pogodze- górniczo niezagospodarowanych. W ramach ministracyjnymi rynku węgla w Europie. nie tych interesów wprawdzie nie jest łatwe, tych działań w kwietniu 2012 r. rozpoczęte Na ręce pani prezes Joanny Strzelec-Łobo- ale w drodze wzajemnych rozmów i negocja- zostały prace nad pozyskaniem koncesji na dzińskiej składam dla całego zarządu naj- cji zawsze możliwe jest znalezienie kompro- rozpoznawanie złoża węgla kamiennego lepsze gratulacje – dodał Janusz Steinhoff. misu satysfakcjonującego obie strony. w rejonie Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Prezes Joanna Strzelec-Łobodzińska ode- Małgorzata Mańka-Szulik, prezydent Za- Po wnikliwej analizie dostępnych materia- brała statuetkę z rąk komisarza Janusza brza, podkreśliła znaczenie nowego mostu łów archiwalnych do dalszych prac wytypo- Lewandowskiego i Janusza Steinhoffa. dla okolicznych mieszkańców, którzy długo wany został fragment udokumentowanego Za wyróżnienie podziękowała w imieniu czekali na otwarcie tego szlaku komunika- złoża węgla kamiennego „Chełm II”. 60-tysięcznej załogi Kompanii Węglowej. cyjnego i przyszli gromadnie na uroczy- Na zlecenie KW SA Państwowy Insty- – Jest to piękny prezent na nasze dziesięcio- stość. tut Geologiczny Oddział Górnośląski lecie. Przez te 10 lat Kompania przeszła bardzo długą drogę – powiedziała pani prezes. PAŹDZIERNIK Most połączył Nowoczesny most nad Kłodnicą, łączący Zabrze i Przyszowice, został oddany do użytku 24 października 2012 r. Nowa, jednoprzęsłowa konstrukcja o długości 83 m i szerokości 15,30 m przystosowana jest do przenoszenia ewentualnych przyszłych wpływów eksploatacji górniczej III kategorii, co oznacza, że podziemna działalność górnicza kopalni „Sośnica-Makoszowy” nie wpłynie negatywnie na stan obiektu. Gości przybyłych na uroczystość otwarcia mostu powitała Górnicza Orkiestra Dęta „Makoszowy”. – Most ten połączył dwa brzegi Kłodnicy, jednak symbolicznie łączy dwie społeczności Szacuje się, że w rejonie „Pawłów” przedmiotem zagospodarowania górniczego może być około 185 milionów ton zasobów węgla kamiennego | 27 W Y DA R ZEN I A w Sosnowcu opracował projekt robót geologicznych, w którym wydzielony został najbardziej perspektywiczny do przyszłego zagospodarowania fragment złoża „Chełm II” określony jako rejon „Pawłów”, w którym – jak się szacuje – przedmiotem zagospodarowania górniczego może być około 185 mln t zasobów węgla kamiennego. W ramach sporządzonego projektu robót geologicznych założono, że powyższy cel winno zapewnić wykonanie 8 powierzchniowych otworów badawczych o sumarycznej długości 7 000 m. Tegoroczna Barbórka w „Ziemowicie” przebiegała pod znakiem jubileuszu 60 -lecia kopalni. Gości wita dyrektor Piotr Niełacny. Fot. Jan Czypionka GRUDZIEŃ Jubileusz „Ziemowita” sloganem, gdyż ogromna większość z was w walce kategorii junior średniej pocho- Tegoroczna Barbórka w „Ziemowicie” prze- pochodzi z Lędzin i okolic. Kultywujecie dzącego z Ghany Jacksona Osei Bonsu. biegała pod znakiem jubileuszu 60-lecia tradycję, która w waszej kopalni wspaniale Rozegrany w katowickim Spodku poje- kopalni. splata się z nowoczesnością. dynek od początku toczyła się w szybkim Kulminacją obchodów była uroczysta aka- Z okazji tego pięknego jubileuszu, za wasze tempie. Jonak przeważał, ale Bonsu starał demia w kopalnianej cechowni. Przybyli zaangażowanie, profesjonalizm i codzien- się jak najczęściej odpowiadać na ciosy dostojni goście: Joanna Strzelec-Łobo- ny trud przyjmijcie szczególne podzięko- Polaka. W drugiej rundzie padł na deski, dzińska, prezes zarządu Kompanii Węglo- wania, które składam w imieniu całego za- jednak wstał i kontynuował walkę. Upadł wej, Elżbieta Bieńkowska, minister rozwo- rządu Kompanii Węglowej SA – zakończyła ponownie w piątym starciu, znów po le- ju regionalnego, Tomasz Tomczykiewicz, pani prezes. wym prostym. wiceminister gospodarki, Adam Matusie- Jubileuszowe obchody zakończył pokaz Damian Jonak zadedykował swoje zwy- wicz, marszałek województwa śląskiego, sprawności ratowników oraz wspaniały cięstwo górnikom, którzy kilka dni temu Klemens spektakl sztucznych ogni. obchodzili swoje święto. Nasz bokser zo- Ścierski, wiceprzewodniczący rady nadzorczej KW SA. stał uhonorowany Pucharem Prezes KW Elżbieta Bieńkowska przekazała życzenia *** SA, który zmęczonemu, lecz szczęśliwemu dla dyrekcji i górników kopalni od premie- Damian Jonak – niepokonany zwycięzcy wręczyła Joanna Strzelec- Łobo- ra Donalda Tuska. Po dziesięciu rundach emocjonującego po- dzińska. – Dzisiejsze obchody górniczego święta jedynku Damian Jonak pokonał na punkty zbiegają się w „Ziemowicie” z pięknym jubileuszem 60-lecia istnienia waszej kopalni – powiedziała w swoim wystąpieniu Joanna Strzelec-Łobodzińska. – Zapisaliście piękne karty w dziejach polskiego górnictwa. Nie brakowało chwil dramatycznych, kiedy w roku 1981 kopalnia strajkowała prawie dwa tygodnie pod ziemią, protestując przeciwko stanowi wojennemu. „Ziemowit” zmieniał się przez te 60 lat, stając się jedną z najnowocześniejszych kopalń węgla kamiennego nie tylko w Polsce, ale i Europie. Sprzyjają wam warunki naturalne, uruchamiacie kolejne wydajne ściany, których inne kopalnie mogą tylko pozazdrościć. Wyniki ekonomiczno-finansowe osiągane przez „Ziemowita” mówią dobitnie, że potraficie te dary natury optymalnie wykorzystać. Wielka w tym zasługa obecnego kierownictwa kopalni oraz zdyscyplinowanej, oddanej załogi, która mimo iż została mocno odmłodzona w ostatnich latach, szybko zdobywa doświadczenie w trudnym górniczym fachu. Pojęcie wielkiej górniczej rodziny w waszym 28 | przypadku nie jest zwykłym Damian Jonak pokonał w katowickim Spodku pochodzącego z Ghany Jacksona Osei Bonsu Fot. Łukasz Klementowski DOWCIPY z długiej brody Helmuta… – Panie sztajger, Lojzik panu godoł, że jo jest głupi? – pyta Helmut. – Nie, jo to już wiedzioł wczyśnij… Helmut przechodzi badania testowe. Psychiatra, narysowawszy trójkąt, pyta: – Co to jest? – Goła kobieta. Psychiatra rysuje trapez. – A to co? – Goła kobieta. – A to co? – pyta psychiatra, narysowawszy koło. – Goła kobieta. Przychodzi Helmut do domu i zaraz na wej- Młody chłopak przyjechoł na Śląsk do roboty – Panie Helmut, pan nie tylko jest chory psy- ściu dostaje od żony w łeb. w kopalni. Robił trzy dni i robota mu się nie chicznie, pan jest na dodatek erotomanem! – Za co, kochanie? – pyta mąż. spodobala. Skarżył się i klął. Gornicy padali – Jo erotoman? A kto mi te wszystkie świń- – Pranie robiłam i z twoich spodni wyciąg- mu, coby wzion zwolnienie i poszedł szukać stwa rysowoł? nęłam karteczkę, a na niej jakaś Klara i ja- innej roboty, ale on im odpowiedzioł: kieś cyferki. – Wziąłbych, ale żol mi tego zegarka, co go – Ależ kochanie, bylem na wyścigach kon- mom obiecane za dwadzieścia pięć lat dostać. nych i Klara to nazwa koni, a cyferki to numery gonitw – tłumaczy Helmut. Helmut przez cale długie życie był pod pan- Za tydzień przychodzi mąż do domu i na toflem żony i teściowej. Jak po jego śmierci wejściu dostaje dwa razy w łeb od żony. otworzyli testament, to było napisane tam – Ależ za co, kochanie? tak: „Moja pierwszo wola...”. – Twój koń do ciebie dzwonił!!! Helmut wraca do domu ogromnie podeks- Helmut i Lojzik poszli do kina. W pewnym mo- cytowany. Bercik spotyka Helmuta: mencie z ekranu pada słowo „kurtyzana”. – Słyszołech – opowiada żonie – jak dozorca – Kaj terozki robisz? Lojzik pyto Helmuta: godoł z jednym gościem i ten gość twierdził, – W dyrekcji kopalni. – Wiesz, co to znaczy? że nie oparła mu się żodno kobieta w naszej – A co robisz? – Nie. kamienicy z wyjątkiem jednej. – Nic. – Obok ciebie siedzi taki w anzugu, pewnie in- Truda zastanawia się przez chwilę, po czym – To mosz pierwszorzędne zajęcie! teligent, zapytej go, pewnie będzie wiedzioł… mówi: – No toć, ale jako konkurencja! Helmut się zapytoł, a inteligent mu godo: – To na pewno była ta idiotka z trzeciego piętra... – To taka kokota z rokoko. Teroz to wszędzie na całym świecie zamiast – No i co? Dowiedziałeś się? – pyto Lojzik. ludzi wprowadzają maszyny. Jo nie wiem czy A Helmut na to: to dobre, ale tak ponoć jest. Roz też przyszła – Nie, to jakiś jąkała… komisyjo zwiedzić gruba i ten kierownik ich oprowadzo, pokazuje wszystko, a potem to pokozoł im blank nowe instalacje i pado: – Ta instalacjo zastępuje aż sześć ludzi. – Och! – godo komisyjo. – A kto je obsługuje? – Siedmiu specjalistów – pado kierownik. Do Helki, dość paskudnyj baby, zachodziły dwa absztyfikanty – Lojzik i Helmut. Do kogo uśmiechnęło się szczęście? Do Helmuta. Helka wybrała Lojzika. 30 | KRZYŻÓWKA 1 2 3 4 5 7 6 8 10 9 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 27 26 28 29 31 30 32 34 33 35 36 37 38 39 40 PIONOWO 1. ma trzy części 2. może być maskow y 3. pieje 4. canon 5. sława 7. bez podpisu 9. przeciwnik 10. odkrył w wannie 12. największe miasto WKS 13. pochwała i uwielbienie 16. w Krakowie 17. do czekania 20. tenisowa albo kosmiczna 24. groźny wirus 25. uczeń, w ysłannik 41 26. 28. 33. 34. 35. 38. dba o środowisko stado owiec jezioro w Afryce duch w ynalazł telefon firma komputerowa POZIOMO 1. dla nosa 6. na koszulę 8. w Nigerii 9. bez sensu 11. na zdrowie 14. dla króla 15. trwale łączy 18. chodzi do panny 19. groźny dla dzieci 20. Madry t 21. kasa na konkretny cel 22. Leńczyk 23. na dnie statku 27. uciążliw y owad 29. o miłości 30. prorok 31. w parze 32. Woody 36. droga zamknięta… 37. dekoracje 39. nie mało 40. dział matematyki 41. między polami Po raz pierwszy proponujemy naszym Czytelnikom porcję rozrywki. Tym razem w formie krzyżówki. Prosimy nadsyłać rozwiązania (wypełniony diagram wycięty z gazety) w terminie do 20 marca 2013 roku na adres: Kompania Węglowa, 40-039 Katowice, ul. Powstańców 30, pokój 64, z dopiskiem na kopercie „KRZYŻÓWKA”. Wśród tych, którzy przyślą prawidłowe rozwiązania, rozlosujemy atrakcyjne nagrody. | 31 N A S Z E ŚGWAILĘETREI B AA R B A R Y Obraz przekazany parafii pw. świętej Barbary w Bykowinie przez kopalnię „Polska” – rejon „Prezydent”. Odrestaurowany w roku 1980 przez Leopolda Trytko