lipiec 2013

lipiec 2013
© Jan Kowalski - Fotolia.com
www.gochina.gov.pl
WYDARZYŁO SiĘ
Spotkania B2B z chińskimi przedsiębiorcami
25 lipca w siedzibie PAIiiZ złożyła wizytę delegacja z chińskiej prowincji Jilin.
Na jej czele stała Dyrektor Generalna Cong Hongxia, która wraz z prezesem
Agencji, Sławomirem Majmanem otworzyła oficjalną część spotkania. Po jej
zakończeniu miała miejsce prezentacja chińskich firm oraz spotkania B2B z
polskimi przedsiębiorcami. W skład delegacji weszli przedstawiciele firm
reprezentujący przemysł meblarski, spożywczy, materiałów budowlanych,
petrochemiczny oraz kolejowy.
Prowincja Jilin znajduje się w północno-wschodnich Chinach, jej stolicą jest
Changchun. Na obszarze równym połowie Polski mieszka obecnie 27 mln
mieszkańców. Gospodarka Jilin od wielu lat notuje dwucyfrowy wzrost.
Dochód per capita wynoszący obecnie USD 4668 plasuje tę prowincję na
11 miejscu wśród najzamożniejszych prowincji Chin.
Wśród dominujących sektorów gospodarki wymienia się przemysł
motoryzacyjny, kolejowy oraz stalowy. Jilin jest jednym z głównych
producentów zboża w Chinach; uprawia się przede wszystkim pszenicę,
kukurydzę i sorgo. Prowincja
należy
również
do
największych
producentów tarcicy; z porastających jej obszar gęstych lasów wywodzi się
chińska nazwa Jinlin: w tłumaczeniu na język polski oznaczająca „Szczęśliwy
Las”. Prowincja posiada bogate złoża surowców mineralnych, w tym jedne
z największych w Chinach złoża gazu łupkowego.
Spotkanie z CCPIT Beijing
Spotkania B2B z firmami z prowincji Jilin
Wizyty chińskich delegacji w PAIiIZ
W lipcu Centrum Współpracy Gospodarczej Polska Chiny PAIiIZ gościło
łącznie 14 delegacji z Chin. Duża liczba gości z Państwa Środka świadczy o
chińskim zainteresowaniu Polską, jako ważnym partnerze handlowym i
inwestycyjnym. Wspólnym mianownikiem każdej wizyty było zainteresowanie
polskim rynkiem oraz pozytywne zaskoczenie potencjałem Polski. Delegacje,
które złożyły wizyty w PAIiIZ reprezentowały zarówno duże ośrodki miejskie jak
Chongqing, Szanghaj, Ningbo, Pekin czy Hangzhou, jak też mniejsze miasta,
wśród których można wymienić Linan, Huai'an czy Huzhou.
Wizyta delegacji z miasta Huzhou
Wizyta delegacji z Pudong New Area
Spotkanie z delegacją z miasta Chongqing
www.gochina.gov.pl
2
WYDARZYŁO SiĘ
Wiceminister Lipińska-Nałęcz w ChRL
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP Daria
Lipińska-Nałęcz odbyła podróż do Chin. Celem wizyty był rozwój współpracy
edukacyjnej pomiędzy oboma krajami. W dniach 24 czerwca 1 lipca br.
Podsekretarz Stanu Daria Lipińska-Nałęcz odwiedziła między innymi Kanton
oraz Chongqing.
Najważniejszym punktem wizyty było wzięcie udziału w Forum Edukacyjnym
Chiny Europa Środkowo-Wschodnia, które odbyło się w Chongqing. W
spotkaniu wzięło udział 14 delegacji z państw Europy Środkowo-Wschodniej,
przedstawiciele Chińskiego Ministerstwa Edukacji z Wiceministrem Hao
Ping'iem na czele oraz Wiceminister Resortu Spraw Zagranicznych Chin Song
Tao, a także władze kilkudziesięciu uniwersytetów.
Podczas osobnego spotkania Podsekretarz Darii Lipińskiej-Nałęcz z
Wiceministrem Hao Ping'iem rozmawiano o konieczności intensyfikacji prac
nad umową o uznawalności wykształcenia i ich szybkiego zakończenia.
Chińska strona zobowiązała się ponadto do zamieszczenia na stronie
internetowej Ministerstwa Edukacji zaktualizowanej listy polskich uczelni
oferujących programy nauczania w języku angielskim. Strona chińska po raz
kolejny potwierdziła zainteresowanie wysyłaniem swoich studentów na studia
do Polski.
Kolejnym ważnym elementem pobytu było spotkanie z władzami
Departamentu Edukacji Prowincji Guangdong oraz wizyta w Guangdong
University of Foreign Studies (GDUFS). Podczas rozmów, Daria LipińskaNałęcz wyraziła chęć pogłębiania współpracy w wymiarze edukacyjnym
pomiędzy Polską, a prowincją Guangdong. Wymiernym efektem wizyty w
Kantonie będzie powołanie na GDUFS lektoratu języka polskiego.
Źródło: www.pekin.msz.gov.pl/pl
CHIŃSKA PERSPEKTYWA
Przejęcie na chińskim rynku mleczarskim
Chiński potentat mleczarski, firma Mengniu - za sumę 1,47 mld USD - przejął
lidera w produkcji mleka w proszku dla niemowląt, firmę Yashili. Jest to
największa fuzja na krajowym rynku mleczarskim. Mengniu zamierza dzięki
temu zwiększyć produkcję jogurtów i mleka w proszku, co ma przyczynić się
do wzrostu rentowności firmy. W zeszłym roku produkcja mleka przyniosła
89,6 procent przychodów Mengniu, natomiast mleko w proszku tylko 1,6
procenta. Połączenie obu firm pozwoli na zwiększenie innowacyjności
produkcji oraz pozyskanie nowych i rozwój dotychczasowych kanałów
dystrybucji.
Yashili Group, założona w 1983 r. w prowincji Guangdong, jest obecnie
firmą rodzinną (5 braci), w której chińscy właściciele posiadają 52% udziałów,
natomiast 24 procent należy do Carlyle Group. Firma notowana jest na
giełdzie w Hong Kongu. Większość z 17 spółek, wchodzących w skład Yashili
Group, jest zarejestrowana w rajach podatkowych - Brytyjskich Wyspach
Dziewiczych, Kajmanach oraz HK. Jedna spółka jest zarejestrowana w USA.
China Mengniu Dairy to największy producent płynnego mleka w Chinach.
Oferta firmy obejmuje także mleko w proszku, jogurty, napoje mleczne, lody.
Obecnie firma posiada ponad 30 zakładów produkcyjnych w 17
prowincjach. W 2012 r. firma nawiązała strategiczną współpracę z
międzynarodowym koncernem mleczarskim Arla Foods. W wydanym w 2010
r. przez Rabobank (Holandia) rankingu dwudziestu największych firm
mleczarskich świata, Mengniu znalazła się na 16 miejscu.
Źródło WPHI Pekin
Cła antydumpingowe na pestycydy z UE
Chiny nałożyły w dniu 28 czerwca na okres pięciu lat cło antydumpingowe na
pochodzące z krajów UE środki ochrony roślin wytwarzane na bazie toluidyny.
Wysokość stawki wynosi 36,9%. Toluidyna używana jest w produkcji np.
barwników, leków, pestycydów. Według władz chińskich, dotychczasowy
eksport tych produktów odbywał się po cenach dumpingowych i chińscy
producenci toluidyny ponieśli duże straty.
Między Chinami i UE toczy się spór dotyczący stawek celnych na panele
słoneczne, wina oraz rury stalowe. Komisja Europejska nałożyła w czerwcu
nowe cła na chińskie panele słoneczne (11,8%), które w sierpniu mogą
wzrosnąć do 47%, jeśli strony nie dojdą do porozumienia. Jednocześnie
Chiny nałożyły cła antydumpingowe na europejskiego wina.
Źródło WPHI Pekin
© Vincent - Fotolia.com
© Eléonore H - Fotolia.com
www.gochina.gov.pl
3
CHIŃSKA PERSPEKTYWA
W Szanghaju powstanie strefa wolnego handlu
Projekt strefy wolnego handlu (Free Trade Zone FTZ), która będzie zlokalizowana w
Szanghaju został w dniu 3 lipca br. przyjęty przez Radę Państwa ChRL, po spotkaniu,
którego obradom przewodniczył Premier Li Keqiang.
Strefa wolnego handlu, której centrum stanie się Port Yangshan, obejmie obszar 28 km2 i
zostanie ukończona w ciągu 10 lat. Rada Państwa zadecydowała o umiejscowieniu strefy
w Szanghaju bowiem jest to największe w Chinach centrum finansowe, gospodarcze i
technologiczne, w którym siedziby ma bardzo duża liczba międzynarowych korporacji.
Budowa strefy ruszy w tym roku i jest to jedno z priorytetowych działań władz Szanghaju
na 2013 r. Ma to być eksperymentalna strefa, z wykorzystaniem potencjału logistycznego
jaki daje port kontenerowy Yangshan, największy port tego typu na świecie, w którym w
2012 roku przeładowano ponad 32 mln TEU. Port Yangshan ma również bezpośrednie
połączenie morskie z Polską realizowane przez firmę Maersk. Moce przeładunkowe tego
portu są wciąż rozbudodywane, zakończenie budowy całego kompleksu terminali
nastąpi w 2020 roku. Port, który został zlokalizowany w Zatoce Hangzhou, dysponuje
głębokowodnym podejściem do przeładunku dla największych jednostek
kontenerowych na świecie, a ze stałym lądem łączy go most Donghai o długości ponad
32 kilometrów.
Omawiana decyzja ugruntowuje także konsekwentną realizację polityki administracji
ChRL względem Szanghaju, która zmierza do stworzenia z tego miasta gospodarczego
centrum Azji. Ten element polityki gospodarczej akcentowany był już na etapie
przygotowań miasta do organizacji Wystawy Światowej Expo 2010 r. Obecnie
obserwatorzy podkreślają, iż Szanghaj będzie się stawał „gospodarczym Hongkongiem
Wschodniego Wybrzeża” z rosnącym znaczeniem usług w strukturze gospodarczej
aglomeracji. Uzasadniając decyzję podkreślono, iż wybierając Szanghaj na miejsce FTZ,
rząd centralny brał pod uwagę doświadczenia i historię gospodarczą miasta, które od
dziesięcioleci jest symbolem otwartości i pozycji ChRL w handlu międzynarodowym, jak
też posiada bardzo pozytywne doświadczenia w zarządzaniu strefami wolnocłowymi, jak
np. obszar Waigaoqiao. Obecnie o pozycji Szanghaju decyduje także bardzo dobrze
rozwinięta infrastruktura transportowa, jak też szybko rosnący sektor usług
skoncentrowany na obsłudze handlu międzynarodowego, w tym chodzi głównie o takie
branże, jak transport i spedycja, finanse, usługi prawnicze i konsultingowe, sektor
wystawienniczo targowy. W 2012 roku w PKB Szanghaju ponad 60% wartości wytwarzał
sektor usług. Decyzja o stworzeniu strefy wolnego handlu to także potwierdzenie woli
władz chinskich co do prowadzenia bardziej zrównoważonej wymiany handlowej ze
światem i tworzenie elementów infrastruktury umożliwiającej zagranicznym firmom (w
tym także małym i średnim) łatwiejszy dostęp do chińskiego rynku. Warto wspomnieć iż w
2012 roku wartość obrotów handlowych Szanghaju ze światem osiągnęła kwotę 437
miliardow USD.
Celem strefy będzie zatem zapewnienie jeszcze większej efektywności dla działających w
Szanghaju firm, wzmocnienie roli aglomeracji, jako wiodącego centrum obsługi handlu
międzynarodowego na terenie ChRL oraz stworzenie dodatkowych zachęt do
lokalizowania tu zagranicznych inwestycji, w tym sferze obsługi handlu i finansów.
Zgodnie z projektem, co istotne dla wielu podmiotów z krajów Unii Europejskiej,
beneficjentami strefy mają być także małe i średnie przedsiębiorstwa, które dzięki
licznym ułatwieniom logistycznym i sprawniejszej obsłudze mają uzyskać dogodniejszy
dostęp do rynków Azji i Pacyfiku. W skład FTZ wejdzie obecnie działająca strefa wolnego
handlu Waigaoqiao, Port Yangshan oraz strefa wolnego handlu lotniska Pudong. Strefa
ma przyczynić się do ożywienia wymiany handlowej prowadzonej za pośrednictwem
Szanghaju, gdyż mimo cytowanej wartości obrotów handlowych Szanghaju, ubiegły rok
oznaczał stagnację w wymianie ze światem (spadek wartości o 0.2 %)
Przyjęcie przez Radę Państwa decyzji o stworzeniu w Szanghaju strefy wolnego handlu
zbiegło się z deklaracjami innych miast wschodniego wybrzeża pójścia tą samą drogą.
Tianjin już zgłosił do Rządu Centralnego wniosek o ustanowienie strefy, podczas gdy
Xiamen, kończy przygotowywanie odpowiednich dokumentów.
Historia gospodarcza ChRL i polityka otwarcia końca lat 70-tych ubiegłego wieku zna
pozytywne przykłady wykorzystania obszarów o nadanych preferencyjnych warunkach
działalności gospodarczej do ożywiania tempa rozwoju miast i regionów. Przykładowo
Xiamen, jako specjalna strefa ekonomiczna jest pionierem, obok Shenzhen i Zhuhai,
przemian na chińskim rynku już od 1981 r. Obecnie eksperymentalna (jak akcentują to
decydenci) FTZ Szanghaju ma przyczynić się do jeszcze większej aktywizacji aglomeracji
w Delcie Rzeki Jangcy.
Źródło WPHI Szanghaj
www.gochina.gov.pl
© BBB3 - Fotolia.com
© chungking - Fotolia.com
4
Z CHIN I ZE ŚWIATA
Problemy z pozwoleniem na najwyższy budynek świata
W Changsha, stolicy prowincji Hunan ma powstać najwyższa na świecie
wieża “Sky City”. Budowa opóźnia się jednak z powodu braku oficjalnego
pozwolenia ze strony lokalnych władz. 838 metrowy budynek ma być o 10m
wyższy od obecnego rekordzisty, dubajskiego Burj Khalifa. W budynku mają
mieścić się biura, mieszkanie, ośrodki rekreacyjne (w tym park), szpital oraz
szkoła. Budowa ma zostać ukończona w kwietniu 2014 roku. Szybkość robót
wzbudza jednak wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa budynku.
Źrodło: China Daily
Chiny wprowadzają regulacje mające wspomóc małe i średnie
przedsiębiorstwa
Rząd chiński wprowadza nowe regulacje mające na celu oparcie w większym
stopniu chińską gospodarkę na czynnikach wewnętrznych. W zeszłą środę
podatek VAT dla małych i średnich przedsiębiorstw został zawieszony, co ma
pomóc w tworzeniu miejsc pracy i zwiększyć ich dochody. W planach jest także
wsparcie chińskiego eksportu i importu. Ma się to odbyć przez uproszczenie
procedur oraz zmniejszenie taryf eksportowych. Reformy obejmują również
sektor bankowy: zniesione zostały miedzy innymi limity oprocentowania
kredytów. Celem tej decyzji jest umożliwienie chińskim bankom
podejmowanie decyzji, które w większym stopniu będą oparte o rachunek
ekonomiczny.
Źródło: Xinhua
Tempo wzrostu dochodów z podatków zwalnia
Dochód z podatków w Chinach wzrósł w pierwszej połowie roku o 7,9%,
osiągając wartość 966 mld USD. Dla porównania w roku 2011 i 2012 wzrósł
odpowiednio 29,6% oraz 9,8%. Głównym powodem spowolnienia jest
wolniejszy wzrost przychodów z podatku dochodowego, który stanowi
dominującą cześć wpływów podatkowych. Spowolnienie gospodarcze i
związana z nim niska inflacja są uważane za główne powody takiego stanu
rzeczy
Źródło: Caijing
Europejskie regulacje zwiększają bezpieczeństwo chińskich zabawek
Najnowsze regulacje dotyczące bezpieczeństwa zabawek wprowadzone
przez Unię Europejską będą stanowić istotne utrudnienie dla chińskich
producentów. Są one jednak zarazem szansą na unowocześnienie produkcji i
podniesienie jakości na rynku lokalnym. Dyrektywa 2009/48/EC, która
została częściowo wprowadzona w życie już dwa lata temu, nabrała pełnej
mocy w ostatnią sobotę wymuszając wyższe standardy jakościowe na
wspólnym rynku. Chiński udział w światowym rynku zabawek wynosi ponad
60%. W 2012 roku chiński eksport zabawek osiągnął wartość 11,45 mld
USD, z czego 2,6 mld USD zostało wyeksportowane do UE, która jest dla Chin
drugim największym rynkiem w tym sektorze. Ocenia się, producentów duża
część chińskich producentów będzie miała problemy z dostosowaniem się do
nowych regulacji. W tym celu chiński rząd uruchomił specjalny program
kursów, mających pomóc w podniesieniu jakości rodzimej produkcji.
Dotychczas odbyło się 68 szkoleń, w którym udział wzięło 2400 chińskich
producentów zabawek.
Źródło: China daily
Ekstremalna pogoda w Chinach
Nie tylko w Polsce musimy się zmagać z falą tropikalnych upałów. W
Szanghaju tegoroczny lipiec jest najgorętszym, od 140 lat, tj. od momentu,
kiedy rozpoczęto pomiary temperatury w Chinach. Do tej pory odnotowano
23 dni w lipcu, kiedy temperatura przekroczyła 35 stopni. Upały wiążą się
również z niesłabnącą suszą: w lipcu spadło aż o 74 % mniej deszczu niż
wynosi średnia dla tego miesiąca. Zachodnia część kraju zmagać się
natomiast musi z powodującymi powodzie ulewnymi deszczami. W prowincji
Mongolia Wewnętrzna ponad 10 000 ludzi ucierpiało w związku z
gwałtownymi opadami, a w działalność ratunkową zaangażowano ponad
1000 osób. Ten apokaliptyczny obrazek uzupełnia niedawne (22.07)
trzęsienie ziemi w prowincji Gangsu, w którym ucierpiało również ponad 120
000 ludzi. Starty szacowane są na 3.26 mld USD.
źródło: Xinhua
W Chinach pojawiają się sygnały zmian w polityce kontroli urodzeń
Planowanie rodziny stało się ostatnio jednym z najbardziej popularnych
tematów w Chinach. Spowodowane jest to nie tylko założeniem konta na
Weibo (chiński odpowiednik Twittera) przez chińską agencję zajmującą się
sprawami kontroli demograficznej (i tym samym wystawienie się na publiczną
krytykę), lecz również z rozluźnieniem polityki dotyczącej polityki
demograficznej. Już 19 z 31 prowincji zliberalizowało podobne regulacje.
Rząd prowincji Shandong, w której mieszka 100 mln ludzi, jest jednym z tych,
który wprowadził takie zmiany w ostatnim czasie. W Chinach pojawiają się
coraz częstsze głosy, że należy już odjeść od polityki jednego dziecka.
Źródło: Caijing.
Rodzicielska emigracja
Coraz więcej chińskich rodziców decyduje się na dołączenie do swoich dzieci, które po
ukończeniu edukacji na zagranicznych uczelniach zdecydowały się pozostać zagranicą.
Blisko 40% emigrantów chińskich przybywających do Nowej Zelandii stanowią ludzie
powyżej 50-go roku życia. Przybywający z ojczyzny dziadkowie zajmują się głównie
opieką nad najmłodszą generacją rodziny, co pozwala rodzicom skupić się na życiu
zawodowym. Emigracja bywa często trudna dla starszego pokolenia. Jednakże, silne w
kulturze chińskiej przywiązanie do rodziny żyjącej wspólnie (bądź w pobliżu) oraz fakt, że
kraje, do których emigrują Chińczycy oferują lepszy standard życia, sprawia, że coraz
więcej ludzi decyduje się na opuszczenie kraju przodków będąc już w zaawansowanym
wieku.
źródło: Xinhua
Bo Xilai oficjalnie oskrażony o korupcję
Bo Xilai, były szef partii w mieście Chonqing, został oficjalnie oskarżony o
korupcję, sprzeniewierzenie środków publicznych oraz nadużycie władzy.
Oskarżenie twierdzi, że gdy pełnił funkcję urzędnika państwowego,
wykorzystywał ją dla uzyskania korzyści materialnych. W kwietniu 2012 roku
jego członkostwo w Centralnym Komitecie Biura Politycznego zostało
zawieszone w związku z pojawiającymi się oskarżeniami. Natomiast we
wrześniu zeszłego roku został on wyrzucony z partii. Kłopoty Bo Xilaia wiąża
się z zamieszaniem jego małżonki w morderstwo brytyjskiego biznesmena
Neila Heywooda.
Źródło: China daily
© cityanimal - Fotolia.com
www.gochina.gov.pl
5
ROZMOWA Z AMBASADOREM CHRL W POLSCE, PANEM XU JIAN
Wejście Polski do strefy euro nie będzie miało znaczenia dla chińskich
inwestorów. Liczy się stabilność i przewidywalność polskiej gospodarki
powiedział w rozmowie z EurActiv.pl Ambasador Chińskiej Republiki Ludowej
w Polsce Xu Jian.
EurActiv.pl: Zarówno Unia Europejska jak i Chiny są postrzegane jako
ważni gracze na światowej arenie wpływów. Jak Chiny postrzegają Unię
jako rywala, czy strategicznego partnera?
Ambasador Chińskiej Republiki Ludowej w Polsce Xu Jian: Jak ujął to
przewodniczący Rady Europejskiej Herman Van Rompuy podczas
zeszłorocznej wizyty w Chinach, jesteśmy partnerami strategicznymi, nie
rywalami. Zgadzam się z nim w tej kwestii. Nawiązaliśmy dialog na wysokim
szczeblu w trzech dziedzinach: strategicznej, ekonomicznej i międzyludzkiej.
W sferze politycznej, przedstawiciele Europy i Chin spotykają się co roku, aby
omówić najważniejsze tematy. Jeśli chodzi o gospodarkę, nie możemy sobie
pozwolić na niewystarczającą współpracę. UE jest przecież największym
partnerem handlowym Chin, a Chiny są drugim największym partnerem
handlowym UE.
Z roku na rok, intensyfikuje się też wymiana w dziedzinie kultury i edukacji.
Podsumowując, chciałbym powiedzieć, że jest to współpraca dwustronna, na
wielu poziomach.
Nie mamy tu do czynienia z grą o sumie zerowej, ale z dwustronną
współpracą, z której zarówno Chiny, jak i UE niewątpliwie czerpią korzyści.
Nasza współpraca przyczynia się również do większej stabilności na świecie.
Jest zatem niezwykle ważne, abyśmy dalej ją rozwijali.
Do którego z przedstawicieli władz UE mógłby zadzwonić prezydent
Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinping? Do Van Rompuya? Catherine
Ashton? Barroso?
Organizacja UE jest bardzo skomplikowana. Jednak dla nas nie jest ważne to,
do kogo zadzwonimy, ważne jest osiągnięcie zamierzonych celów.
Współpraca UE-Chiny funkcjonuje na wielu poziomach, zatem nasza
komunikacja przebiega bardzo sprawnie. Nie ma znaczenia, z kim
rozmawiamy tak długo, jak długo nie wpływa to niekorzystnie na naszą
współpracę.
Co Pan sądzi o współpracy z Unią Europejską? Które państwa
członkowskie najbardziej korzystają ze współpracy gospodarczej i
politycznej? Jakie są najważniejsze dla Chin sektory działalności w UE?
Współpracę z Unią opiszę w trzech zdaniach: rozwija się bardzo szybko,
przejawia ogromny potencjał i ma przed sobą świetlaną przyszłość. Bardzo
ciężko jest określić, które państwo jest dla Chin najważniejszym partnerem
każde współpracuje z nami w inny sposób. Pod względem ekonomii to
oczywiste, że im większe państwo, tym większe jest jego znaczenie. Mam tu na
myśli np. Niemcy. Chiny są zainteresowane współpracą opartą na
wzajemnych korzyściach ze wszystkimi państwami członkowskimi UE.
Jeżeli chodzi o obszary naszej współpracy, trudno jest wskazać jeden czy dwa
najważniejsze. Chiny współpracowały z UE w czasie europejskiego kryzysu
zadłużenia. Mamy też duży potencjał współpracy w takich dziedzinach jak
handel, inwestycje, finanse, urbanizacja, zrównoważony rozwój, itp. W
ostatnich latach zakres współpracy w każdej dziedzinie znacznie wzrósł i uległ
intensyfikacji.
Czy mówi Pan o UE jako o całości, czy ma Pan na myśli poszczególne
państwa członkowskie?
Dla Chin UE jest całością. Pogłębianie relacji z państwami członkowskimi
przekłada się na pogłębienie relacji z całą Unią. I vice versa.
Sama Polska także cieszy się rosnącym zainteresowaniem ze strony
chińskich inwestorów. Tylko w lipcu Polskę odwiedziło 12 chińskich
delegacji. Poziom inwestycji z Chin rośnie. Jak przewiduje Pan rozwój
polsko-chińskich kontaktów biznesowych w przyszłości?
Myślę, że delegacji mogło być nawet więcej niż 12, jednak nie wszystkie
poinformowały ambasadę o swoim przybyciu. Muszę przyznać, że
współpraca z Polską rozwija się niezwykle szybko. Tylko w 2012 r. wolumen
transakcji wyniósł 14,4 mld USD i wzrósł o 10,8 proc. w stosunku do 2011 r.
Odnotowaliśmy również znaczący wzrost wzajemnych inwestycji: w zeszłym
roku Chiny zainwestowały w Polsce 234 mld USD, a Polska w Chinach - 120
mln USD.
Chiny aktywnie współpracują z Polską w sektorach produkcji maszyn,
lotnictwa, energetyki, finansów i infrastruktury. Przejęcie cywilnej części Huty
Stalowa Wola i wykupienie Zakładu Łożysk Tocznych w Kraśniku, to ciekawe
przykłady chińskich inwestycji. We Wrocławiu, chińska firma SINOHYDRO
buduje system przeciwpowodziowy na Odrze. W 2009 r., Chiny uruchomiły
międzynarodowe połączenie kolejowe Chongqing-Xinjiang-Europe, które
przebiega również przez Polskę. Dla nas jest to dopiero początek
długoterminowej współpracy gospodarczej.
Co sądzi Pan o środowisku biznesowym i regulacyjnym dla inwestycji? Czy
robienie interesów w Polsce jest proste, czy raczej skomplikowane i
trudne?
Inwestowanie w Polsce ma wiele zalet. Po pierwsze, siła robocza jest tu
relatywnie tania, a dobrze wykwalifikowana. Obowiązują niskie podatki od
przedsiębiorstw. Ponadto Polska jest dużym rynkiem konsumenckim. Muszę
jednak przyznać, że kilka chińskich przedsiębiorstw zgłosiło się do ambasady i
skarżyło się złe funkcjonowanie urzędów. Wierzę, że dzięki stworzeniu
przyjaznego środowiska gospodarczego przyciągniecie do Polski jeszcze
więcej inwestorów nie tylko chińskich.
Jak wejście Polski do strefy euro wpłynie na współpracę gospodarczą
Polski i Chin? Czy zmieni to obraz Polski jako lokalizacji chińskich
inwestycji bezpośrednich?
Zdaję sobie sprawę z toczącej się dyskusji. Obecny polski rząd dąży do
spełnienia kryteriów konwergencji. Ma to bez wątpienia dobry wpływ na
zrównoważony rozwój polskiej gospodarki. Najważniejsze jest jednak
stworzenie przyjaznego otoczenia dla biznesu. Oznacza to, że dla chińskich
inwestorów najważniejsze nie jest to, czy Polska wprowadzi euro, ale czy
polska gospodarka będzie rozwijać się stabilnie.
www.gochina.gov.pl
Wywiad w Ambasadzie ChRL
6
ROZMOWA Z AMBASADOREM CHRL W POLSCE, PANEM XU JIAN
Podczas swojej ostatniej wizyty w Polsce były premier Chin Wen Jiabao
zapowiedział wprowadzenie programu „12 kroków”* w regionie Europy
Środkowej i Wschodniej (Central and Eastern Europe CEE). Jak ocenia
Pan dotychczasowe wdrażanie planu i jego skutki? Co już udało się
zrobić?
Wszystko zmierza w dobrym kierunku. Funkcjonuje już finansowany przez
obie strony Fundusz Współpracy, którego zadaniem jest wzmocnienie relacji
między Chinami a Europą Środkowo-Wschodnią. Założyliśmy również linię
kredytową w wysokości 10 mln USD. Kolejnym krokiem było powołanie
Sekretariatu ds. Współpracy Chin z Europą, którego siedziba znajduje się w
chińskim ministerstwie spraw zagranicznych, a którego zadaniem jest
wspieranie wielostronnej współpracy. Realizacja pozostałych kroków również
jest zaawansowana.
Chiny wysłały także wiele delegacji, m.in. do Polski, aby omówić możliwości
współpracy. W najbliższych pięciu latach planujemy utworzenie strefy
ekonomicznej w Europie Środkowo-Wschodniej. Chiny już rozpoczęły
negocjacje na ten temat z kilkoma krajami, w tym z Polską. Na przykład, Bank
of China, a także Industrial and Commercial Bank of China utworzyły swoje
oddziały w Warszawie. Pogłębiamy także dialog w dziedzinie kultury, edukacji
i turystyki.
W kwietniu w Gdańsku odbyło się pierwsze polsko-chińskie forum współpracy
regionalnej, a w lipcu w Chongqing zorganizowaliśmy pierwsze spotkanie
liderów regionalnych Chiny-CEE, które wzmacnia naszą współpracę
regionalną. Ogólnie rzecz biorąc, każdy z etapów został wdrożony lub jest
właśnie wdrażany. Kładziemy duży nacisk na utrzymanie i rozwój wzajemnych
stosunków.
Jak ocenia Pan możliwości rozpoczęcia rozmów na temat umowy o
wolnym handlu między Chinami a UE, zwłaszcza biorąc pod uwagę
porozumienie TTIP (transatlantycka umowa o wolnym handlu), które ma
zostać podpisane przez UE i USA przed końcem 2014 r.?
Chiny już podpisały taką umowę ze Szwajcarią i Islandią. Jesteśmy otwarci na
tego typu współpracę. Zdaje się jednak, że podpisanie takiej umowy z całą
Unią byłoby bardzo długim procesem. Pojedyncze państwa członkowskie nie
mogą negocjować z Chinami wprowadzenia strefy wolnego handlu, która
obejmowałaby wiele aspektów, np. inwestycje, prawo własności
intelektualnej, zatrudnianie, ochronę środowiska itp. UE nie uznaje chińskiej
gospodarki rynkowej, często zdarzają się spięcia podczas transakcji. Te oraz
inne elementy stanowią przeszkody, których usunięcie zajmie sporo czasu.
Chiny rozpoczęły ekspansję gospodarczą w pobliżu wschodniej granicy
UE. Białoruś podpisała z Chinami gigantyczny, wart 5 mld euro, kontrakt
na budowę parku przemysłowego niedaleko Mińska. Dlaczego akurat
tam? Czy Chiny planują podobne inicjatywy w innych krajach Partnerstwa
Wschodniego?
Mamy nadzieję, że nasza współpraca z Białorusią pobudzi gospodarkę
regionalną. Jesteśmy gotowi do współpracy z wszystkimi partnerami, jeśli
tylko będą spełniać odpowiednie warunki. Chiny nawiązały współpracę m.in.
z Nigerią, Rosją, Wietnamem i Tajlandią. W 2012 r. ówczesny premier Chin
Wen Jiabao zaproponował wspólne budowanie stref przemysłowych we
wszystkich krajach Europy Środkowej i Wschodniej, także w Polsce. Aktualnie
strony rozważają możliwości realizacji takiego projektu.
Szukamy partnerów nie tylko poza naszym krajem. Razem z Singapurem i
Malezją współtworzymy strefę przemysłową również w Chinach.
Badanie przeprowadzone przez Komisję Europejską wykazało, że chińskie
firmy sprzedawały w Europie panele fotowoltaiczne za 12 proc. ich
normalnej ceny rynkowej, co bardzo zaszkodziło europejskim
producentom. Dlatego 4 czerwca 2013 r. KE wprowadziła taryfy
antydumpingowe 11,8 proc. przez dwa pierwsze miesiące, a następnie
47,6 proc. W ten sposób chce cofnąć szkodliwe skutki chińskich cen na
producentów i rynek pracy z sektora paneli PV w UE. Z kolei Chiny
ostrzegają o dochodzeniu w sprawie wina importowanego z UE. Jakie jest
stanowisko Chin dotyczące decyzji KE? **
okazali dużo dobrej woli. Premier Chin Li Keqiang pracował nad tym
osobiście. Co do decyzji KE, nasze trzy stanowiska nie uległy zmianie. Po
pierwsze, zdecydowanie sprzeciwiamy się nadużywaniu środków
ograniczających handel, ponieważ taki rodzaj opodatkowania nie jest fair. Po
drugie, chcemy rozwiązywać nieporozumienia w drodze negocjacji i
konsultacji. Po trzecie jesteśmy zdeterminowani, aby chronić interesy naszego
narodu oraz przemysłu i przedsiębiorstw zajmujących się produkcją paneli PV.
W przypadku wina, chodzi
o zwykłe dochodzenie handlowe, które
przeprowadzimy na prośbę naszego przemysłu winiarskiego, zgodnie z
obowiązującymi w Chinach przepisami i procedurami. Będzie ono zgodne
również z przepisami Światowej Organizacji Handlu. Tak jak zapowiedziano,
dochodzenie zakończy się przed 1 lipca 2014 r. Chińskie władze
przeprowadzą je zgodnie z prawem, w sposób uczciwy, sprawiedliwy i
przejrzysty.
W UE coraz popularniejsze stają się odnawialne źródła energii. W Polsce
dzieje się to wolnej, ponieważ nasza produkcja energii jest ściśle związana
z wykorzystaniem węgla. Wierzymy, że w celu osiągnięcia znaczących
wyników w walce ze zmianami klimatycznymi należy myśleć i działać
globalnie, a ambitne cele UE, która samotnie wprowadza kosztowne
sposoby obniżenia emisji gazów cieplarnianych, są jak walka Don Kichota
z wiatrakami. Podczas COP21 w Paryżu mamy nadzieję na osiągnięcie
globalnego porozumienia w tej sprawie. Z kolei podczas COP19, która
odbędzie się w listopadzie w Warszawie, Polska chciałaby przybliżyć
członków ONZ do tego porozumienia. Co Pan sądzi o ambitnej polityce
Unii z zakresie zmian klimatycznych?
Popieramy walkę ze zmianami klimatu i zarządzenie tym problemem na skalę
światową. Podjęliśmy zobowiązania w tym zakresie w polityce przemysłowej i
środowiskowej. Chiny biorą aktywny udział w międzynarodowym dialogu.
Dla nas zmiany klimatyczne wpływają nie tylko na środowisko, ale i na
przemysł. Dlatego też dla nowego rządu kwestie związane ze środowiskiem są
jednym z priorytetów.
Wspieramy ekologiczny rozwój i kierujemy się zasadami „wspólnej, ale
zróżnicowanej odpowiedzialności” i uczciwości. Wzmacniamy dialog o czystej
energii. W 2005 r. utworzone zostało europejsko-chińskie partnerstwo na
rzecz przeciwdziałania zmianom klimatu. Przeprowadziliśmy głębokie
zmiany i rozwinęliśmy współpracę w niektórych dziedzinach, takich jak
oszczędzanie energii, transport, czy rozwój niskoemisyjny.
Kładziemy również nacisk na owocną współpracę z Polską. Chińska
delegacja będzie obecna podczas COP19 w Warszawie.
Czy to oznacza, że Chiny podpiszą protokół post-Kioto?
Nie. Istnieje zbyt wiele przeszkód i nie leżą one po stronie Chin.
Rozmawiały Karolina Zbytniewska i Anna Bogumił
* Program 12 kroków został ogłoszony przez b. premiera Chin Wen Jiabao
podczas wizyty w Warszawie w dniach 25-26 kwietnia 2013 r. Program ma na
celu intensyfikację wymiany handlowej Państwa Środka z państwami regionu
Europy Środkowej i Wschodniej (CEE).
** 27 lipca 2013 r. komisarz UE ds. handlu Karel De Gucht poinformował o
kompromisie zawartym przez UE i Chiny ws. importu chińskich paneli
słonecznych. Chińscy eksporterzy paneli słonecznych mają utrzymywać ceny
powyżej minimalnego poziomu ustalonego na 56 eurocentów za jeden wat.
Wywiad ukazał się również na ogólnoeuropejskiej stronie EurActiv.com:
www.euractiv.com/global-europe/xu-jian-eu-china-cooperation-zerinterview-529586
Chiński rząd i przedstawiciele sektora dołożyli wszelkich
starań, aby rozwiązać ten problem. Zorganizowali rozmowy i konsultacje,
www.gochina.gov.pl
7
ZBLIŻAJĄCE SIĘ TARGI
The 11th China Int'l Meat Industry Exhibition (CIMIE)
Termin: 21 - 23 października
Miejsce: Qingdao
Opis: Międzynarodowa wystawa światowego przemysłu mięsnego jest
organizowana przez Międzynarodowy Sekretariat Mięsa oraz Chińskie
Stowarzyszenie Mięsa, naprzemiennie w Pekinie i Qingdao (prowincja
Shandong). Tegoroczna edycja odbędzie się w Qingdao. W trakcie imprezy
prezentowane będą kierunku rozwoju rynku mięsa na świecie. CIMIE stanowi
też platformę spotkań profesjonalistów z branży w celu wymiany informacji,
nawiązania współpracy, w dużej mierze polegającej na pozyskaniu rynków
zbytu. W wydarzeniu uczestniczą zarówno międzynarodowe podmioty z
branży mięsnej jak i firmy sektora małych i średnich przedsiębiorstw. W
poprzednich edycjach Polska była reprezentowana przez producentów oraz
organizacje branżowe.
WPHI w Pekinie uczestniczy w tym wydarzeniu jako wystawca. Stoisko
promocyjne udostępniane będzie wszystkim polskim podmiotom
zainteresowanym uczestnictwem w targach i prezentacją swojej oferty.
Uprzejmie prosimy o zgłaszanie chęci udziału do 15 września na adres
[email protected]
Dane organizatora targów:
Add： Room 615, Building No.2, Xianglong Business Mansion, No.311
Guanganmen Nei St. Xicheng District, Beijing,100053 ,P.R.China
Attn: Michelle Hu　Tel: 86-10-61816125
Attn: Shirley Huang Tel: 86-10-68029319
Fax: 86-10-51661769
E-mail: [email protected]
http://www.cimie.com/en
The 15th China Coal and Mining Expo
Termin: 22 - 25 października
Miejsce: Pekin, National Agriculture Exhibition Center
Opis: Targi te są największym i najważniejszym wydarzeniem
wystawienniczym dla branży wydobywczej na terenie Chin. Organizatorem
jest China National Coal Association wspólnie z China National Coal Group
Corp. Zakres tematyczny wystawy obejmuje prezentację najnowszych
technologii w górnictwie, wystawę maszyn i urządzeń wydobywczych,
systemów transportu podziemnego i naziemnego, energetyki, technologii
przetwórstwa węgla, systemów i urządzeń bezpieczeństwa pracy a także
usługi dla górnictwa.
WPHI w Pekinie uczestniczy w tym wydarzeniu jako wystawca. Nasze stoisko
promocyjne udostępniamy wszystkim polskim podmiotom zainteresowanym
uczestnictwem w targach i prezentacją swojej oferty. Uprzejmie prosimy o
zgłaszanie chęci udziału do 15 września na adres [email protected]
Krajowa Izba Gospodarcza, w ramach promocji polskiego przemysłu
wydobywczego, organizuje misję biznesową na te targi. Podmioty, które są
zainteresowane grupowym uczestnictwem w targach, proszone są o kontakt z
Panią Katarzyną Kaniewską [email protected]
Dane organizatora targów:
Together Expo Limited (organizator wykonawczy)
Tel: +86 10 8451 0267/0263/0286
Fax: +86 10 8451 0263
Email: [email protected]
http://www.chinaminingcoal.com/web/
Adres:
No. 5008 Xinhe Bldg,
San Yuan Li St., Chaoyang District,
Beijing 100027, P.R. China
CHINA INTERNATIONAL LEISURE INDUSTRY EXPOSITION HANGZHOU
Termin: 1 - 4 listopada
Miejsce: Hangzhou
Opis: Impreza organizowana jest przy współpracy China Council for the
Promotion of International Trade (CCPIT) Hangzhou Sub-Council, Hangzhou
West-Lake Expo Organizing Committee oraz Hangzhou Tourism Committee.
Sponosrem jest Hangzhou Municipal Government. Tragi odbędą się w
Hangzhou Peace International Exhibition & Convention Center (158 Shaoxing
Road, Hangzhou). Hangzhou to miasto położone nad przepięknym jeziorem
Xihu (Westlake) i jest nazywane orientalną stolicą wypoczynku. Miejsce to
przyciąga rocznie rzesze turystów z całego świata. Tragi World Leisure EXPO
Hangzhou są jedną z największych imprez w swojej kategorii. Każdego roku
do uczestnictwa zapraszani są przedstawiciele ponad 150 krajów, rządów
lokalnych i firm z branży. Grupa docelowa imprezy to firmy związane z
szeroko rozumianą branżą wypoczynkową m.in. firmy mające w swoim
portfolio wszelkiego rodzaju wyroby turystyczne, produkty kempingowe,
wędkarskie, producenci odzieży sportowo-turystycznej, biżuterii, rękodzieła,
wyposażenia wnętrz oraz wyborów spożywczych, przypraw, kawy i wina. W
poprzedniej edycji w targach uczestniczyła również polska firma produkująca
luksusowe jachty - Sunreef Yachts. Polskie jachty cieszyły się ogromnym
zainteresowaniem wszystkich uczestników przyciągając liczne grono
zainteresowanych współpracą firm.
WPHI w Szanghaju zaprasza do kontaktu wszystkie firmy z branży turystycznej,
sportów wodnych, sprzętu sportowego i wędkarskiego
([email protected]) i do udziału w targach. Istniej możliwość przesłania
na targi swoich materiałów reklamowych, które zostaną wystawione na
stoisku, a także skorzystania z powierzchni wystawowej WPHI Szanghaj.
Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej: http://en.wlexpo.com/news01_112.html
© fkruger - Fotolia.com
www.gochina.gov.pl
8
DYŻUR EKSPERTA
JAK WEJŚĆ NA RYNEK CHIŃSKI?
Zapraszamy do zapoznania się z pytaniami, które zostały nadesłane podczas
ostatniego Dyżuru Eksperta GoChina, poświęconego rozpoczęciu
działalności na rynku chińskim.
Na Państwa pytania odpowiadała Pani Hanna Trębicka, współzałożycielka i
menedżer projektów na rynku chińskim w nowopowstałej agencji marketingu
międzynarodowego Berry Fish.
Hanna Trębicka
Hanna Trębicka zajmuje się profesjonalnie Chinami. Przez dwa i pół roku na
stałe mieszkała w Chinach. Jako dyrektor ds. rozwoju biznesu w fimie
Lancaster Investment Consulting w Szanghaju realizowała projekty doradcze
dla małych i średnich przedsiębiorstw poszukujących wsparcia w wejściu na
rynek chiński. Projekty dotyczyły analiz wykonalności projektów
inwestycyjnych, strategii marketingowych (kanały dystrybucji,
pozycjonowanie produktu, analiza konkurencji), jak również strategii
zwiększenia wyników sprzedaży.
kontakt: [email protected]
PYTANIE 1
Moja firma inicjuje kontakty biznesowe między partnerami polskim i
chińskim, chcielibyśmy pośredniczyć w eksporcie produktów
żywnościowych z Polski do Chin. Jako spółka pośrednicząca mamy już
kontakt z inwestorem po stronie chińskiej, który chce kupić wybrany
produkt i sprzedawać go w Chinach do punktów detalicznych. Z kolei
spółka polska nawiązuje kontakty, przygotowuje analizy rynku,
współpracuje przy działaniach marketingowych, ustala warunki
współpracy z kontrahentami wśród producentów polskich, chętnych do
sprzedaży wspomnianych produktów do Chin.
Występując jako pośrednik w obrocie towarem chcielibyśmy jak
najefektywniej zorganizować współpracę między 3-ma stronami, aby
zabezpieczyć nasze cele biznesowe. W związku z powyższym mielibyśmy
następujące pytania:
- W jaki sposób moglibyśmy zabezpieczyć prawo do prowizji, jeśli faktury
są wystawiane importerowi przez eksportera?
- Jakie narzędzia możemy wykorzystać, aby prawnie zapewnić sobie
przestrzeganie uzgodnionych ustaleń i ich egzekwowalność? Czy lepiej,
abyśmy występowali wobec strony polskiej jako pośrednik (który tylko
kontaktuje firmę polską z chińską) czy jako przedstawiciel strony chińskiej
(który podpisuje z eksporterem umowę w imieniu chińskiej strony
kupującej)?
- Jakie są typowo stosowane poziomy prowizji w takim modelu
pośrednictwa?
- Jak zapewnić sobie pełną wiedzę na temat wszystkich dokonanych przez
strony transakcji?
- Czy wystawianie faktury chińskiej stronie przez nas, wiąże się z
płaceniem podatków w Chinach? Jak duży jest ten podatek i jakie są
wymogi jego płacenia (czy zawsze? Od czego zależy jego wielkość?) . Czy
do tego trzeba doliczyć także podatek od działalności gospodarczej płatny
w Chinach?
- Czy i jak można się zabezpieczać przed sprzedażą podróbek równolegle
do prowadzonego obrotu towarami?
Odpowiedź:
Pytanie dotyczy nietyle działalności na rynku chińskim, a raczej kwestii
prawnych organizacji modelu biznesowego uwzględniającego eksport do
Chin. Jak rozumiem, w opisanym modelu, będą Państwo występować de facto
jako agent handlowy, reprezentujący więcej niż jeden podmiot zainteresowanych producentów artykułów spożywczych z Polski. Faktury będą
wystawiane bezpośrednio przez eksporterów (z Polski), importerowi (z Chin).
Zastanawiają się Państwo jak w tym przypadku zorganizować współpracę czy
lepiej, ze względu na zabezpieczenie Państwa celów biznesowych,
reprezentować polskie firmy czy tego konkretnego chińskiego importera.
Jeśli będą Państwo występować jako reprezentant strony polskiej mogliby
Państwo zawrzeć umowy agencyjne z konkretnymi polskimi firmami i w nich
bardzo dokładnie sprecyzować zakres usług, przede wszystkim w zakresie
uprawniającym Państwa do zawierania umów z partnerami chińskimi na
rzecz i w imieniu eksporterów, uprawnienie do prowizji od każdej
zrealizowanej przez Państwa sprzedaży, jak i sposób postępowania na
wypadek sporów i niewywiązania się z umowy. Wydaje się, że bezpieczniejszą
opcją, jeśli chodzi o zabezpieczenie Państwa prawa do prowizji byłaby
właśnie umowa z podmiotami z Polski. Egzekwowalność takiej umowy, lub
wyjaśnienie ewentualnych kwestii spornych byłoby również łatwiejsze, bo na
gruncie prawa polskiego i unikając barier językowych i kulturowych.
Jeśli będą Państwo występowali jako reprezentant strony chińskiej i przez tę
stronę będą Państwo wynagradzani, możliwe, że dojdzie do sytuacji, w której
chiński partner podejmie próbę pominięcia Państwa i zwrócenia się
bezpośrednio do polskiego eksportera. Wszystko oczywiście zależy, jakie
relacje mają Państwo z tym partnerem i jaką wartość dodaną przynosi
Państwa pośrednictwo i jak bardzo ów chiński partner ceni sobie współpracę z
Państwem.
W przypadku, gdyby polska strona chciała dokonać takiego pominięcia i
złamie warunki umowy, łatwiej bedzie wyegzekwować postanowienia umowy.
Pytanie o ryzyko i egzekwowalność jest w gruncie rzeczy wynikiem zaufania
oraz relacji, jakie macie Państwo z partnerami. Ewentualnie, warto byłoby
zasięgnąć opinii kancelarii prawnej lub instytucji finansowej i poszukać
rozwiązania, w którym to Państwo wystawialiby faktury chińskiemu
kontrahentowi.
Takim oczywistym rozwiązaniem byłaby działalność na na zasadach spółki
dystrybucyjnej. Niemniej jednak, mogą istnieć inne mechanizmy
umożliwiające Państwu bezpośrednie pobieranie płatności.
W przypadku gdyby chcieli Państwo reprezentować stronę chińską, sugeruję,
żeby umowa zawarta została na gruncie prawa polskiego. Choć nie jest to
gwarancją, że chiński kontrahent będzie respektował postanowienia umowy,
to wejście w spór prawny w Polsce może nie być w jego interesie, może
utrudnić mu przyszłe kontakty biznesowe.
Z mojej wiedzy wynika, że stawki w takim międzynarodowym modelu
agencyjnym wynoszą od 5% do 10%. Wyższy procent jest uzgadniany dla
produktów o wyższej wartości.
Gdyby rozważyli Państwo działalność na zasadach dystrybutorskich, wówczas
to Państwo działaliby jako eksporter i zyskali kontrolę nad przebiegiem
wszystkich transakcji z partnerem chińskim. W umowie agencyjnej natomiast
można zawrzeć zapis o wyłączności. Nie przestrzeganie tekiego zapisu
groziłoby naruszeniem warunków umowy.
Sytuacje, w których polskie przedsiębiorstwo podlega podatkowi w Chinach z
tytułu uzyskiwania dochodów od świadczonych przez nie usług na rzecz
chińskiej firmy, zostały sprecyzowane w umowie o unikaniu podwójnego
opodatkowania zawartej pomiędzy Polską a Chinami (tekst można znaleźć tu:
http://www.przepisy.gofin.pl/przepisy,4,15,135,71,,,umowa-miedzyrzadem-polskiej.html )
www.gochina.gov.pl
9
DYŻUR EKSPERTA
Umowa mówi ta, że warunkiem opodatkowania zysków polskiego
przedsiębiorstwa w Chinach jest powstanie tzw. „zakładu” tego
przedsiębiorstwa w Chinach.
Określenie „zakład” obejmuje również: „świadczenie usług, włączając usługi
konsultacyjne świadczone przez przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa
[Polski] za pośrednictwem pracowników albo innego personelu w drugim
Umawiającym się Państwie [Chinach], pod warunkiem że taka działalność, w
ciągu jakiegokolwiek okresu 12 miesięcy, będzie prowadzona w stosunku do
tego samego przedsięwzięcia lub związanego z nim w okresie lub okresach
trwających łącznie dłużej niż 6 miesięcy.”
Czyli, aby doszło do opodatkowania tzw. „podatkiem u źródła” musieliby
Państwo świadczyć usługi w Chinach za pośrednictwem swoich pracowników
lub innych osób, przez okres dłuższy niż 6 miesięcy w każdym 12 miesięcznym
okresie (np. od marca 2013 do marca 2014).
W opisanym modelu, usługi świadczone przez Państwa byłyby raczej
skoncentrowane na rynku polskim wyszukiwanie eksporterów w Polsce,
analizy rynku polskiego etc. Zatem nie doszłoby do powstania „zakładu” w
Chinach. Spotkałam się z opinią, że pomimo wyżej występujących warunków,
w praktyce chińskie władze z reguly postrzegają każdą usługę wykonaną
przez zagraniczne firmy na rzecz chińskiego przedsiębiorstwa jako
podlegającą opodatkowaniu w Chinach nawet, jeśli usługa była całkowicie
wykonana poza terytorium Chin.
Jeśli zatem doszłoby do opodatkowania, to stawka ta, na mocy ww. umowy,
wynosiłaby 10 %. W praktyce jednak, panuje duża dowolność chińskich władz
podatkowych w ustalaniu kwoty podatku (nawet do 30%). Zagraniczni
przedsiębiorcy sprzedający usługi na rzecz chińskich firm często zaskakiwani
są faktem, że otrzymana zapłata nigdy nie jest w pełnej wysokości faktury, co
wynika z pobranych w Chinach danin. Należy jednak pamiętać, że oprócz
podatku dochodowego, Chiny mają także podatek od transkacji tzw.
business tax - BT. Podatek ten w wysokości zwykle 5%, nakładany jest również
na przedsiębiorstwa nie posiadające siedziby w Chinach, a świadczące usługi
na rzecz chińskich przedsiębiorstw.
Niemniej jednak od 2013, w większości prowincji (głównie Szanghaju,
Pekinie, Anhui i Jiangsu), podatek BT został „pilotażowo”, zastąpiony
podatkiem VAT. W niektórych przypadkach (wybranych usługach takich jak
np. konsultingowe), gdy usługa świadczona jest przez przedsiębiorstwonierezydenta na rzecz firmy w Chinach, ale wykorzystana całkowicie poza
terytorium Chin, usługa nie podlega opodatkowaniu. Warto zasięgnąć opinii
prawnej co do prawidłowego zdefiniowania usługi, tak aby mieściła się ona w
kategorii zwolnionej od podatku VAT.
Co do dokonywania płatności podatku: kontrahent przedstawia Państwa
fakturę w lokalnym biurze podatkowym (bądź banku, który działa jako agent
płatnik), które zadecyduje o pobraniu bądź nie podatków i wystawi
odpowiedni dokument: „tax paid certificate” (podatek do zapłaty), bądź „tax
cleared” (brak konieczności zapłaty podatku).
Kontrahent działa jako płatnik w imieniu zagranicznego przedsiębiorstwa, i
za pośrednictwem banku dokonuje zapłaty podatku do urzędu podatkowego,
zanim dokona przelania kwoty faktury na rzecz usługodawcy. Faktura nie
może zostać zapłacona dopóki podatek nie zostanie skalkulowany i
zapłacony. To może znacznie wydłużyć okres realizacji płatności.
Ponadto, w Chinach obowiązuje ograniczona wymienialność walut.
Zakładając, że Państwa kontahent uzyskał zgodę instytucji SAFE State
Administration of Foreign Exchange, na dokonywanie rozliczeń w innej
walucie, procedura może się wydłużyć. Państwa kontrahent, aby dokonać
zapłaty wystawionej przez Państwa faktury w walucie obcej, będzie musiał
przedłożyć bankowi szereg dokumentów (kontrakt, fakturę, ww. tax certificate
itd.). Choć nie jest to wymagane, czasem bank może zarządać tłumaczenia
na język chiński lub przedstawienia dodatkowych dokumentów.
W przypadkach, gdy zagraniczne przedsiębiorstwo ma długie i dobrze
wypracowane relacje z chińskim kontrahentem, strony mogą dojść do
porozumienia i zawrzeć w kontraktach specjalne ustalenia, na mocy których
chińska strona odpowiedzialna jest za uiszczanie wszelkich podatków, a
kwoty za wystawione faktury płacone są w całości tzn. bez potrąceń. Nie
wszyscy chińscy partnerzy chcą jednak godzić się na takie ustalenia.
Zanim podejmą Państwo ostateczne decyzje i rozpoczną współpracę z
chińskim kontrahentem, lepiej jest zasięgnąć bardziej szczegółową opinię od
kancelarii podatkowej / prawnej, doświadczonej w opodatkowaniu transkacji
w Chinach oraz dokładnie omówić tę kwestię w negocjacjach z partnerem
chińskim.
Zabezpieczyć się przed podróbką towarów można tylko w jeden sposób:
poprzez zarejestrowanie znaków handlowych wszystkich sprzedawanych
marek. Im szybciej Państwo to zrobią tym lepiej. Najbezpieczniej jest
rozpocząć procedurę jeszcze przed rozpoczęciem negocjacji z kontrahentem
chińskim. W przeciwnym razie może się okazać, że ten zrobi to pierwszy.
Znane są przypadki, w których zagraniczne firmy zmuszone były do
odkupowania swoich znaków handlowych.
PYTANIE 2
Obecnie jesteśmy na etapie opracowywania strategii naszej obecności na
rynku chińskim, a nasze plany idą coraz bardziej w stronę eksportu
naszych towarów do Chin (maszyny rolnicze). W związku z tym chciałbym
zapytać, czy mogliby nam Państwo udzielić mi informacji nt. ewentualnych
kosztów, z jakimi firma musi się liczyć planując eksport do Chin.
Dodatkowo czy wg Państwa wiedzy i doświadczenia możliwe (i zasadne
oraz opłacalne) jest rozpoczynanie działalności z Polski i prowadzenie jej
poprzez lokalnego dystrybutora/przedstawiciela, czy raczej trzeba założyć
oddzielną firmę w Chinach? Jakie formalności są wówczas niezbędne?
Odpowiedź
W kwestii uzupełnienia dotychczas zebranych informacji (głównie dane o
rynku, informacje o branży, kwestie produktowe i marketingowe) musieliby
Państwo zlecić takie badanie w ramach osobnego projektu. Rynek chiński, jak
Państwo wiedzą, jest ogromny i zróżnicowany. Dokładne badania rynku
pozwoliłyby Państwu wybrać region Chin, o największym potencjale, a
następnie zrobić dalsze rozpoznanie branży pod kątem produktów i
konkurentów w tej konkretnej lokalizacji.
Trudno jest do końca oszacować, z jakimi kosztami należy się liczyć w
przypadku eksportu do Chin. Do kosztów takich należy zaliczyć koszty
związane z samym przygotowaniem strategii oraz wejściem na rynek: np.
badanie rynku w zależności czy robią to Państwo sami czy poprzez
specjalistyczną firmę
w obu przypadkach jest to koszt kilkunastu
kilkudziesięciu tysięcy PLN. Podobnie ze znalezieniem potencjalnych
partnerów dystrybutorów. Jest to proces czasochłonny. Jedna wizyta w
Chinach nie zagwarantuje powrotu do kraju z wynegocjonowanym
zamówieniem. Konieczne może być odbycie co najmniej kilku (a nawet
kilkunastu) spotkań z dystrybutorem w Chinach - to kolejne koszty rzędu
kilkudziesięciu tysięcy złotych.
Może również okazać się, że Państwa produkt musi zostać poddany
modyfikacjom, aby na przykład pasował do chińskiego systemu
instalacyjnego, często już przestarzałego lub lepiej odpowiadał obecnym
trendom rynkowym.
Chiny są krajem drogim, jeśli chodzi o koszty logityki. Według danych Banku
Światowego, średni koszt eksportu do Chin jednego kontenera 20stopowego, to ok. 500 USD uwzględniający przygotowanie dokumentacji,
koszty administracyjne odprawy celnej, opłaty agencyjne, opłaty terminalowe
oraz transportu wewnątrz kraju. Koszty te nie uwzględniają ceł i podatków
(średnio 10% dla dóbr przemysłowych i 17% VAT). Choć koszty te ponosi
głównie importer, są one na tyle wysokie, że mogą mieć wpływ na Państwa
cenę wyjściową. Chińscy konsumenci często kierują się ceną przy wyborze
produktu. Dystrybutorzy natomiast chcą zagwarantować sobie jak najwyższe
marże, to powoduje mocne windowanie cen producenta w dół, zwłaszcza
przy wprowadzaniu kompletnie nowego produktu.
W końcu, powinni się Państwo liczyć, że dystrybutorzy często oczekują
udziału w ponoszeniu kosztów marketingu i promocji nowych marek na
targach branżowych itp.
www.gochina.gov.pl
10
DYŻUR EKSPERTA
Oczywiście zasadne jest rozpoczynanie działalności z Polski przez lokalnego
dystrybutora. Wiele firm tak właśnie działa, choć nie zawsze wyniki takiej
działalności są satysfakcjonujące. Również jeden dystrybutor nie jest w stanie
zapewnić znaczącego udziału w rynku, a rozbudowa sieci sprzedaży oraz
zarządzanie nimi jest trudne bez lokalnych struktur.
Nawet tylko przy eksporcie, w pewnym stopniu lokalizacja sprzedaży jest
czynnikiem koniecznym. Np. ze względów serwisowych i gwarancyjnych lub
choćby zapewnienia ewentualnego wsparcia produktowego dla
dystrybutorów czy przedstawicieli handlowych. Państwa lokalny dystrybutor /
przedstawiciel może wymagać aktywnego wsparcia w tym zakresie. Łatwiej
takie wsparcie zapewnić mając lokalne biuro.
Kolejną kwestią jest sam eksport do Chin oraz logistyka. Z uwagi na specyfikę
dystrybucji w Chinach, nie każdy dystrybutor ma licencję eksportowoimportową. Kwestię dostaw, magazynowania i dystrybucji musieliby Państwo
być może powierzyć kilku podmiotom. Posiadanie lokalnego biura ułatwia
koordynację i zmniejsza ryzyko poprzez zapewnienie sobie kontroli nad
łańcuchem dostaw. Własna spółka handlowa może dokonywać importu, ma
kotrolę nad budowaniem wizerunku marki (poprzez przykładowo bardzo
dobrą obsługę klienta czy szybkość dostaw ważny element przewagi
konkurecyjnej), jak również co warto wspomnieć, ma możliwość wystawiania
faktur w RMB co w kraju takim jak Chiny jest bardzo istotnym elementem
skutecznego zdobywania rynku.
Lista formalności przy otwarciu własnego biura w Państwa przypadku byłoby
to tzw. FICE Foreign Invested Commercial Enterprise, jest długa. Proces trwa
około 3-5 miesięcy. Kapitał zakładowy wynosi ok 500,000 RMB (250,000
PLN).
Proces różni się w zależności od lokalizacji, ale w ogólnym zarysie wygląda
następująco:
A: Rejestracja nazwy nowego przedsiębiorstwa
A1: Otwarcie tymczasowego rachunku bankowego
B: Znalezienie lokalizacji / biura <paradoks chińskiego prawa wymaga
uprzedniego podpisania umowy najmu, aby móc zarejestrować działalność;
podpisanie umowy najmu może jedynie dokonać już zarejestrowana spółka;
tu pomocne są kancelarie dokonujące procesu rejestracji
C: Złożenie formularza rejestracyjnego wraz ze statutem spółki, analizą
wykonalności projektu i innymi dokumentami
D. Wydanie Licencji biznesowej (Business License) przez Biuro Administracji i
Handlu => na tym etapie spółka formalnie istnieje
E. Wydanie zezwolenia na pieczęć firmową (official chops) przez Biuro
Bezpieczeństwa Publicznego
F. J. Kolejne etapy wymagają zarejestrowania w biurze podatkowym, celnym,
statystycznym, a także otwarcia oficjalnego rachunku bankowego, rejestracji
dla celów wymiany walutowej, oraz wniesienia kapitału zakładowego.
Wszystkie dokumenty wypełnia się w języku chińskim, a dodatkowe
dokumenty firmowe tłumaczy na język chiński.
Proces rejestracji powinien być zlecony profesjonalnej firmie w Chinach.
Niemniej jednak, zakładanie własnego biura przy nieznajomości rynku jest
przedsięwzięciem ryzykownym. Są jednak alternatywne rozwiązania:
outsourcing procesów, zarówno produkcji jak i sprzedaży firmie zewnętrznej.
Innym stosowanym rozwiązaniem jest rekrutacja lokalnego pracownika, który
stopniowo będzie realizował strategię Państwa firmy na miejscu (badania
rynku, poszukiwanie i kontakty z dystrybutorami, marketing). Posiadanie
takiego pracownika, nie wymaga zakładania działalności można dokonać
zlecenie procesu rekrutacyji i zatrudnienia takiego pracownika specjalnym
firmom, które mają biura w Chinach (zagranicznym bądź lokalnym). Firmy
takie za opłatą, udostępniają biuro oraz dokonują wszelkich formalności
zatrudnienia takiego dedykowanego pracownika, który na rzecz Państwa
rozwija sieć sprzedaży w Chinach.
Ponieważ rekrutacja i zatrzymanie pracowników to jedna z bardzo dużych
przeszkód na drodze do osiągnięcia sukcesu w Chinach, dobrze jest
skompletować najpierw dobry zespół i założyć własne biuro dopiero kiedy
dobrze wyczujemy rynek z reguły po trzech pięciu latach.
PYTANIE 3
Produkuję elementy wyposażenia mieszkań i zastanawiałem się na
rozszerzeniem działalności na rynek chiński. Rozważałem skorzystanie z
usług agenta handlowego. Czy jest to dobry pomysł? Jak znaleźć
rzetelnego agenta?
Odpowiedź
Małe i średnie przedsiębiorstwa, które nie są gotowe do poniesienia kosztów
nowej inwestycji w Chinach, często korzystają z lokalnych dystrybutorów czy
agentów handlowych w Chinach. Dystrybucja w Chinach jest jednak wciąż
rozdrobiona i często oznacza to, że w łańcuchu dostaw występuje wiele
podmiotów. Z reguły, firmy handlowe zajmują się formalnościami eksportowo
importowymi, następnie dystrybutorzy odpowiadają za rozwój sieci sprzedaży
i logistykę wewnątrz kraju, a poddystrybutorzy sprzedają towar końcowym
konsumentom. Trudno jest znaleźć firmę, która zajmie się wszystkimi
aspektami dostaw.
Na działalność eksportowo-importową oraz dystrybucję potrzebne są dwie
osobne licencje. Dlatego też niektórzy dystrybutorzy nie posiadają licencji
importowych i zajmują się tylko dystrybucją wewnątrz kraju, a przy
zorganizowaniu odprawy celnej współpracują z importerami.
Dlatego skorzystanie z pomocy agenta handlowego jest dobrym pomysłem.
Przez agenta rozumiem tu lokalną lub zagraniczną firmę lub osobę fizyczną,
która będzie jako Państwa przedstawiciel handlowy, w Państwa imieniu
budowała sieci sprzedaży w Chinach, czyli szukała odbiorców dla Państwa
produktów w zamian za prowizję od zrealizowanych transakcji sprzedaży.
Taka osoba może również dostarczać wsparcia technicznego przed i
posprzedażowego.
Jeśli będą Państwo odbierać zamówienia od wielu dystrybutorów, mogą
Państwo skorzystać z usług zewnętrznej firmy logistycznej tzw. 3PL, która
dokona procedur importowych, magazynowania oraz dystrybucji do
konkretnych odbiorców.
Jak znaleźć rzetelnego agenta? Na to pytanie trudno jest odpowiedzieć.
Raczej nie powinna to być firma czy osoba przypadkowa, ale ktoś z kim mają
Państwo jakieś relacje. Potencjalnych partnerów można znaleźć na targach
branżowych. W każdym przypadku, warto poświęcić trochę czasu na
poznanie partnera (np. poprzez zorganizowanie wizyty w siedzibie Państwa
firmy) i zapewnienie odpowiedniego przeszkolenia oraz wsparcia w
rozwijaniu marki.
Można też skorzystać z pomocy firm lub osób, które spędziły w Chinach trochę
czasu i mają sieć zaufanych kontaktów i mogą kogoś polecić. W Chinach
działa wiele firm międzynarodowych, które świadczą usługi rozwijania sieci
sprzedaży. Niektóre mają biura również w Europie. Zrobienie dokładnego
„due dilligence” daje dodatkową gwarancję wybrania rzetelnego partnera.
W Chinach, przy zawieraniu kontaktów biznesowych liczy się przede
wszystkim cierpliwość oraz „chemia” pomiędzy parterami. Należy poświęcić
czas na znalezienie i rozwinięcie dobrych relacji.
© Jenner - Fotolia.com
www.gochina.gov.pl
11
DYŻUR EKSPERTA
PYTANIE 4
Jestem zainteresowana eksportem suplementów diety do Chin. Gdzie
można znaleźć informację dotyczącą tego, jak dokonać klasyfikacji
produktów, co jest to potrzebne do zarejestrowania produktu na rynku. Do
jakich instytucji należy się zwrócić, jakie dokumenty są potrzebne i jakie są
koszty rejestracji?
Odpowiedź
Suplementy diety w Chinach zaliczane są do tzw. kategorii Health Food.
Produkty, które uzyskały odpowiednią licencję, oznaczone są
charakterystycznym niebieskim logo. Niemniej jednak szacuje się, że wiele
suplementów diety dostępnych na rynku zostało wprowadzonych na rynek
jako po prostu produkty żywnościowe.
Jeśli chodzi o ten kanał oficjalny Health Food: trzy instytucje sprawują
kontrolę nad rejestracją produktów: SFDA
State Food and Drug
Administration, która wydaje licencje (główna instytucja rejestracyjna),
Ministerstwo Zdrowia, które nadzoruje SFDA oraz nadzoruje licencje
wydawane przy zupełnienie nowych składnikach oraz AQSIQ Administration of Quality Supervision Inspection and Quarantine, która
nadzoruje cały import i eksport odbywający się wewnątrz kraju.
Główną instytucją jest SFDA. Jeśli chodzi o Szanghaj, jest to oddział SFDA w
Szanghaju: wszystkie dane kontaktowe do poszczególnych działów można
z n a l e ź ć
t u :
http://www.shfda.gov.cn/gb/node2/node3/node2045/node2052/userobje
ct1ai21248.hml
Rejestracja suplementów diety jest dość złożonym i czasochłonnym procesem,
gdyż wymaga wykonania testów importowanych produktów (również tych na
zwierzętach), które mogą trwać nawet do 12 miesięcy. Chińskie władze
wyznają zasadę, że tylko produkty jednoskładnikowe są „bezpieczne”. W
przypadku więcej niż jednego składnika (czyli prawie zawsze) wymagają
wykonywania testów.
„Klasyfikacji” więc dokonuje SFDA, decydując jakie testy dla danego produkty
mają być przeprowadzone. Więcej o testach (jakie testy są wymagane) mogą
Państwo przeczytać tutaj: http://www.sfdachina.com/info/73-1.htm
Szacuje się, że cały proces dla jednego rodzaju produktu wynosi ok 2 lat i
kosztuje około 50 tys. USD.
Import suplementów diety jako artykułów żywnościowych jest znacznie krótszy
i mniej skomplikowany i odbywa się głównie poprzez AQSIQ. Niemniej
jednak, w tym przypadku może się zdarzyć, że Państwa produkty nie zostaną
dopuszczone do rynku, lub w przypadku późniejszej kontroli zostaną usunięte
z półek sklepowych.
Poniżej przedstawiam procedurę rejestracji. Zagraniczne przedsiębiorstwo
musi skorzystać z pomocy agenta (udzielić pełnomocnictwa lokalnej firmie),
który w imieniu firmy złoży wniosek do SFDA. Takim agentem może być
Państwa przyszły dystrybutor, lub inna firma z siedzibą w Chinach. Na rynku
działają też lokalne i międzynarodowe firmy (agenci), które specjalizują się w
procedurach rejestracji (tych produktów, które wymagają specjalnego
procesu rejestracji, czyli m.in. kosmetyków, produktów medycznych,
chemicznych czy suplementów diety).
Dodatkowo SFDA może zarządać przeprowadzenia dodatkowej inspekcji na
miejscu produkcji oraz pobrać dodatkowe próbki do zbadania. Decyzję o tym
czy inspekcja jest konieczna czy nie, SFDA podejmuje indywidualnie, w
zależności od sytuacji.
Szczegółowe koszty jak i czas procedury zostały podane w poniższej tabeli:
Źródło: http://www.sfdachina.com/info/122-1.htm
Lista dokumentów wymaganych do przedstawienia jest długa i zawiera m.in:
1. dokument potwierdzający rejestrację reprezentanta w Chinach (agenta),
2. potwierdzenie uznania nazwy chińskiej produktu,
3. kopię rejestracji na potrzeby obrotu handlowego,
4. formułę i skład rejestrowanych produktów,
5. inne dokumenty dotyczące działania i specjalistycznych opinii czy
wykonanych testów na danym produkcie,
6. Informacje o materiałach użytych przy produkcji takich jak warstwa
zewnętrzna
7. wzór opakowania i instrukcji użycia,
8. potwierdzenie z kraju pochodzenia, że produkt został dopuszczony do
sprzedaży i jest na rynku przez przynajmniej 1 rok.
9. Trzy próbki produktu
Listę wszystkich dokumentów można znaleźć pod tym adresem:
http://www.sfdachina.com/info/89-1.htm
Formularz aplikacyjny w języku angielskim, można znaleźć pod adresem:
http://www.shfda.gov.cn/gb/node2/node3/node2045/node2054/userobje
ct1ai21274.html
www.gochina.gov.pl
© Xuejun li - Fotolia.com
© c - Fotolia.com
© George Wada - Fotolia.com
12