Załącznik do Protokołu Nr I DEFINICJE

Załącznik do Protokołu Nr I
DEFINICJE
ZAKAŻENIE – odpowiedź zapalna organizmu na obecność drobnoustrojów lub inwazja
przez drobnoustroje jałowych tkanek gospodarza
BAKTERIEMIA – obecność żywych bakterii we krwi bez objawów klinicznych i laboratoryjnych wykładników zakażenia
ZESPÓŁ OGÓLNOUSTROJOWEJ REAKCJI ZAPALNEJ (SIRS - Systemic
Inflammatory Response Syndrome) – niespecyficzny proces zapalny w następstwie urazu,
oparzenia, infekcji lub innych chorób.
Powinny wystąpić co najmniej dwa spośród wymienionych poniżej objawów, przy czym
jednym z nich powinna być nieprawidłowa liczba leukocytów lub zaburzenia termoregulacji
Temperatura głęboka ciała (mierzona w odbytnicy) > 38,5 °C lub < 36 °C
Liczba leukocytów:
> 34 G/L lub < 5 G/L w pierwszym tygodniu życia
> 19,5 G/L lub < 5 G/L od drugiego do czwartego tygodnia życia
> 17,5 G/L lub < 5 G/L od drugiego do dwunastego miesiąca życia
lub > 10% niedojrzałych neutrofilów
Tachykardia: czynność serca > 180/min. przy braku zewnętrznych bodźców, wpływu
leków lub bodźców bólowych, wady serca; lub niewyjaśnione utrzymywanie się
podwyższonej czynności serca w ciągu 0.5 – 4 godzin
LUB
Bradykardia: czynność serca < 100/min. przy braku zewnętrznej stymulacji nerwu
błędnego, stosowania β – blokerów lub obecności wrodzonej wady serca; lub
niewyjaśniona w inny sposób wolna czynność serca utrzymująca się ponad
0.5 godziny
Tachypnoe: średnia częstość oddechów
> 50/min. w pierwszym tygodniu życia
> 40/min. od drugiego do czwartego tygodnia życia
> 34/min. od drugiego do dwunastego miesiąca życia
lub potrzeba sztucznej wentylacji nie związana z chorobą nerwowomięśniową lub
znieczuleniem ogólnym
ZESPÓŁ PŁODOWEJ REAKCJI ZAPALNEJ (FIRS –Fetal Inflammatory Response
Syndrome) - może być rozpoznawany do 72 godziny życia u noworodka, który prezentuje
dwa lub więcej spośród wymienionych niżej objawów:
Tachypnoe (częstość oddechu > 60/min.) oraz stękanie/ wysiłek oddechowy
lub nieprawidłowa saturacja
Zaburzenia termoregulacji (temperatura głęboka ciała > 38,5 °C lub < 36 °C)
Nawrót włośniczkowy > 3 s
Liczba leukocytów > 34 G/l lub < 5 G/l
CRP > 10 mg/L
SEPSA (POSOCZNICA) - wynik kompleksowej interakcji pomiędzy patogenem i
organizmem ludzkim. Rozpoznawana jest wówczas, gdy obecne są objawy SIRS lub FIRS i
przyczyną jest proces infekcyjny potwierdzony dodatnim posiewem krwi.
CIĘŻKA SEPSA (CIĘŻKA POSOCZNICA) - u noworodków definiowana jest jako sepsa
plus niewydolność oddechowa plus dysfunkcja co najmniej jednego narządu lub obecność
hipoperfuzji lub hipotensji.
WSTRZĄS SEPTYCZNY – nagłe pogorszenie stanu pacjenta w przebiegu posocznicy. U
noworodków często jest następstwem znacznej redystrybucji i utraty (do trzeciej przestrzeni)
płynu wewnątrznaczyniowego, zwykle bez spadku ciśnienia tętniczego aż do późnego okresu.
Wstrząs u noworodków jest lepiej wyrażony i rozpoznawany klinicznie w postaci tachykardii
(czynność serca powyżej 180/min.), objawów obniżonej perfuzji (mierzonych różnie, np.
opóźniony nawrót włośniczkowy > 3 s lub hipotensja ≥ 2 SD poniżej normy dla wieku), przez
zmniejszone tętno obwodowe w porównaniu z centralnym (mierzonym metodą inwazyjną),
marmurkowate lub chłodne kończyny, obniżoną diurezę.
USZKODZENIE WIELONARZĄDOWE W NASTĘPSTWIE SEPSY – wstrząs
septyczny przebiegający z objawami wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC), ostrej
niewydolności oddechowej, niewydolności nerek i wątroby oraz zaburzeniami czynności
ośrodkowego układu nerwowego.
UWAGA – do badania bakteriologicznego pobieramy jedną próbkę krwi z naczyń
obwodowych lub centralnych (podczas cewnikowania naczyń pępowinowych) w objętości od
0.5 ml do 3 ml w zależności od masy ciała i stanu pacjenta. Drugą próbkę krwi pobieramy
jedynie wtedy, kiedy zgłaszany jest wzrost we krwi u noworodka obserwowanego w kierunku
zakażenia, będącego w dobrym stanie klinicznym, przy ujemnych wynikach pozostałych
badań dodatkowych w kierunku infekcji, nie leczonego antybiotykiem.
Protokół obowiązuje od 23.08. 2011 r.
Zatwierdzono:
Kierownik Kliniki Neonatologii
Lekarze Nadzorujący
……………………………
…………………………………………
……………………………
Kierownik Kliniki Zakażeń Noworodków
……………………………
…………………………………………..
……………………………
……………………………
Opracowanie: dr n. med. Anna Jaworska