GRA W SAMORZĄD
Transkrypt
GRA W SAMORZĄD
GRA W SAMORZĄD J AUTORKI Anna Jurewicz | Lidia Pasich SCENARIUSZ DLA KLAS 4-6 SP CZAS REALIZACJI PROJEKTU 20 godzin UZASADNIENIE REALIZACJI PROJEKTU PROJEKT został przygotowany w grupie projektów dotyczących kompetencji społecznych, ale materiał (treści), na którym będą pracować uczniowie dotyczy kompetencji obywatelskich – działania samorządu uczniowskiego. Istotnym założeniem projektu jest oparcie go na ulubionych grach uczniów, co pozwoli im uświadomić sobie edukacyjną wartość gier i zabaw. Ostateczny efekt – przygotowanie kilku gier, których motywem przewodnim będzie funkcjonowanie samorządu uczniowskiego – będzie mógł być wykorzystywany w przyszłości, do podnoszenia wiedzy w zakresie samorządności i kształtowania właściwych postaw i oczekiwań w tym zakresie. CELE OGÓLNE PROJEKTU zz lepsze zrozumienie przez uczniów roli i zadań samorządu uczniowskiego, jednej lub kilku gier planszowych, których tematyka jest związana z funkcjonowaniem samorządu uczniowskiego. zz opracowanie CELE SZCZEGÓŁOWE zz poznamy różne gry planszowe i ich wartość edukacyjną, umiejętność opracowania własnej gry, której tematyka jest związana z funkcjonowaniem samorządu uczniowskiego, zz zdobędziemy wiedzę na temat uprawnień samorządu uczniowskiego, roli i zadań jego przedstawicieli, składu zarządu. zz rozwiniemy GŁÓWNE KOMPETENCJE KLUCZOWE ROZWIJANE PODCZAS REALIZACJI PROJEKTU zz wyrażanie własnej opinii oraz udział w procesach decyzyjnych, informacji w różnych źródłach i selekcja/porządkowanie ich, zz umiejętność planowania działań (pracy, nauki). zz poszukiwanie CELE EDUKACYJNE SĄ ZGODNE Z podstawą programową kształcenia ogólnego II etapu edukacyjnego w zakresie przedmiotów: język polski oraz historia i społeczeństwo. PRODUKTY KOŃCOWE PROJEKTU GRY PLANSZOWE, których tematyka jest związana z funkcjonowaniem samorządu uczniowskiego. Dodatkowym produktem będzie turniej, podczas którego członkowie społeczności szkolnej i inne zaproszone osoby będą grać w gry, przygotowane przez biorących udział w projekcie. Turniej będzie formą prezentacji opracowanych gier. W wydarzeniu mogą uczestniczyć również dorośli, członkowie społeczności lokalnej – rodzice, nauczyciele i inne osoby. PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO 1 J GRA W SAMORZĄD OPIS DZIAŁAŃ W PROJEKCIE PROJEKT MOŻE BYĆ realizowany w dowolnym czasie roku szkolnego. Wydaje się, że lepsze będą miesiące jesienne i zimowe. Podane godziny przy poszczególnych etapach mogą być modyf ikowane w zależności od potrzeb grupy. harmonogram działań ETAP PROJEKTU DZIAŁANIA/OPIS SFORMUŁOWANIE PROBLEMU I CELÓW PROJEKTU. ÆÆ [J1] STARTER. Nasze ulubione gry Uczniowie przynoszą na pierwsze spotkanie swoje ulubione gry planszowe. Prezentują je innym, wspólnie grają. Odpowiadają na pytania: czego możemy nauczyć się grając? CZAS 6 godz. TERMINY (DZIEŃ I MIESIĄC) od . do . ÆÆ [J2] Poszukiwanie informacji. Jaki powi- DZIAŁANIA UCZNIÓW PREZENTACJA ÆÆ [J3] Jaką grę przygotujemy? 3 godz. Uczniowie podzieleni na grupy planują przygotowanie gry planszowej. Decydują, jaka to będzie gra, co będzie im potrzebne do jej wykonania, jak będzie przebiegało wykonanie, kto za co będzie odpowiadał. ÆÆ [J4] Wykonanie gry Uczniowie realizują zaplanowane działania; przygotowują grę planszową. ÆÆ [J5] Prezentacja przygotowanych gier na forum grupy projektowej Uczniowie prezentują przygotowane przez siebie gry. Dokonują oceny spełniania przyjętych kryteriów przez poszczególne gry. 3 godz. 6 godz. od . do . od . do . od . do . turnieju „Gra w samorząd” Uczniowie przeprowadzają turniej, podczas którego wykorzystane zostaną wszystkie przygotowane gry. ÆÆ [J7] Podsumowanie projektu Uczniowie podsumowują realizację projektu, dokonują samooceny, refleksji dotyczącej pracy zespołowej. Praca w grupach Praca w grupach J4 - Uczestniczy cały zespół projektowy J5 - Uczestniczy cały zespól projektowy oraz zaproszeni goście ÆÆ [J6] Zorganizowanie i przeprowadzenie REFLEKSJA J1 - Praca w grupach oraz praca indywidualna J2 - Praca w grupach, praca indywidualna, praca całego zespołu nien być samorząd uczniowski Uczniowie zbierają, porządkują informacje na temat samorządu uczniowskiego. Decydują, co (jakie informacje) powinno znaleźć się w grze planszowej. PLANOWANIE DZIAŁAŃ UWAGI 2 godz. od . do . Uczestniczy cały zespół projektowy 2 PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO GRA W SAMORZĄD J SFORMUŁOWANIE PROBLEMU I CELÓW PROJEKTU 3 GODZ. CEL: poznanie przez uczniów różnych gier planszowych J1 STARTER. Nasze ulubione gry POMOCE: gry planszowe POPROŚ UCZNIÓW, aby na pierwsze spotkanie przynieśli swoje ulubione gry planszowe. Mogą to być gry wszelkiego rodzaju. Dobrze by było, abyś i ty również przyniósł kilka gier, które lubisz, szczególnie nowszych, tak by uczniowie mieli rzeczywiście dobry wzór do dalszej pracy. Można również skorzystać z opisu nowoczesnych gier edukacyjnych zamieszczanych w Internecie, np. gra planszowa „Chłopska Szkoła Biznesu” opracowana przez Małopolski Instytut Kultury przy współpracy z Towarzystwem Miłośników Andrychowa (www.mik.krakow.pl/chlopska-szkola-biznesu.html ) lub może np. gra: www.farmland-thegame.eu/home_pl.html . Bardzo proste edukacyjne gry planszowe, które mogą stać się inspiracją do tworzenia własnych znajdziecie na stronie: www.miedzykulturowa.org.pl/cms/gry-planszowe.html . PODCZAS PIERWSZEGO SPOTKANIA, po przypomnieniu zasad pracy grupy projektowej uczniowie prezentują przyniesione przez siebie gry. Nauczyciel stawia pytania: co sprawia, że właśnie ta gra jest twoją ulubioną? Odpowiedzi zapisuj na plakacie, który zachowasz (będzie Ci potrzebny przy ustalaniu kryteriów przygotowania gry przez uczniów). ZAPLANUJ CZAS, aby dzieci mogły pograć w przyniesione gry. Jak to zorganizujesz, zależy od liczebności grupy, zainteresowania uczniów poszczególnymi grami itp. [ PYTANIA KLUCZOWE ] Jaką rolę odgrywają gry w życiu ludzi? Jakie gry lubimy najbardziej? Czego możemy się nauczyć grając? ODPOWIADAJCIE WSPÓLNIE. Kieruj dyskusją tak, by podkreślać, że dobra gra to nie tylko miłe spędzanie czasu, ale też nauka. Dobre gry planszowe posiadają dużą wartość edukacyjną i dobrze łączą zabawę z nauką. POINFORMUJ UCZNIÓW, że celem projektu jest opracowanie gry planszowej, której tematyka opierać się będzie na funkcjonowaniu samorządu uczniowskiego. Liczba gier, które powstaną, zależeć będzie od wielkości grupy projektowej. Opracowaniem jednej „gry w samorząd” powinien się zajmować zespół nie większy niż 5-6 osób. 3 PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO J GRA W SAMORZĄD SFORMUŁOWANIE PROBLEMU I CELÓW PROJEKTU 3 GODZ. CEL: przypomnienie podstawowych informacji o samorządzie uczniowskim w szkole J2 Poszukiwanie informacji. Jaki powinien być samorząd uczniowski ZACZNIJCIE PRACĘ OD zastanowienia się nad tym jak jest, czyli: Co ty wiesz o samorządzie? Jak działa i co robi samorząd uczniowski w naszej szkole? Poproś uczniów o przygotowanie plakatu, „mapy” informacji o samorządzie w waszej szkole. Zaproponuj, by zapisywali wiadomości na samoprzylepnych kartkach, pracując w parach lub indywidualnie. Kolejny krok to zadanie pytania: Jak być powinno? Co stanowi prawo? Uczniowie poszukują materiałów wskazujących, jak powinien funkcjonować dobry samorząd uczniowski. Sprawdzają, kto wchodzi w skład samorządu, jakie są cele jego istnienia, jaki powinien być skład zarządu samorządu, jacy powinni być członkowie zarządu, jak wybierany jest opiekun SU, jakie działania na rzecz społeczności uczniowskiej może i powinien podejmować samorząd itd. POMOCE: dostęp do Internetu, publikacje na temat SU UCZNIOWIE MOGĄ szukać samodzielnie, np. w Internecie. MOŻNA PRZYJĄĆ TEŻ założenie, że uczniowie poszukują informacji nt. SU nie podczas wspólnego spotkania tylko jest to ich zadanie do wykonania samodzielnie lub w małych grupach, na które mają np. tydzień. Wyniki swoich poszukiwań prezentują podczas następnego spotkania. INNYM WARIANTEM może być praca grup na materiale informacyjnym wydrukowanym już ze strony CEO lub z platformy www.samorzaduczniowski.org [ KLUCZOWE JEST POSTAWIENIE PYTAŃ ] Co jest najważniejsze w działaniach SU? Co uczniowie powinni wiedzieć o funkcjonowaniu samorządu? OSTATECZNYM EFEKTEM TEGO ETAPU będzie opracowanie listy zagadnień, które muszą być poruszone w grze. Ta lista potem posłuży też do oceny przygotowanych gier. Np.: zz samorząd stanowią wszyscy uczniowie szkoły, zz Regulamin Samorządu Uczniowskiego został uchwalony przez uczniów w powszechnym, równym i tajnym głosowaniu, zz samorząd uczniowski ma prawo do przedstawiania opinii i wniosków do rady szkoły, dyrektora i rady pedagogicznej we wszystkich sprawach szkoły, zz uczniowie w demokratycznych wyborach wybierają swoich przedstawicieli zasiadających w organach samorządu uczniowskiego, zz władze szkoły zasięgają opinii SU w pewnych sprawach, np. skreślenie ucznia z listy uczniów, wprowadzenie jednolitego stroju dla uczniów lub rezygnacja z niego itd. 4 PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO GRA W SAMORZĄD J PLANOWANIE DZIAŁAŃ 3 GODZ. CEL: zaplanowanie wykonania gry POMOCE: papier, pisa- J3 Jaką grę przygotujemy? ki, długopisy, ew. tabela kroków milowych UCZNIOWIE WSPÓLNIE WYPRACOWUJĄ KRYTERIA, jakie musi spełniać gra, np. co najmniej 4 graczy, zabawne akcenty, uczestnicy muszą wykazywać różne aktywności (myślimy, wykazujemy aktywność f izyczną itp.), by znalazły się wszystkie ustalone kryteria merytoryczne, etc. Przy wypracowaniu kryteriów odnieś się do tego, co mówili uczniowie przedstawiając swoje ulubione gry. Niech to, co sprawiało, że lubią tę grę, stanie się kryterium oceny ich gry. WARTO PODKREŚLAĆ, że gra dydaktyczna to nauka i zabawa. Podkreślaj, że gra powinna być wesoła, dowcipna, zaskakująca i ciekawa. KRYTERIA MOGĄ WYGLĄDAĆ NASTĘPUJĄCO: Merytoryczna zawartość gry: zz Gracz dowie się, kto w szkole tworzy samorząd. zz Gracz dowie się, dlaczego w szkole działa samorząd. Czy chodzi po podstawy prawne? A może raczej „po co”? zz Gracz dowie się, w jaki sposób samorząd jest wybierany. zz Gracz dowie się, co może zgłosić samorząd do konsultacji szkolnych. zz Gracz dowie się, do kogo samorząd może się zwrócić ze swoimi propozycjami. zz Gracz dowie się, że ma wpływ na skład władz samorządu, uczestnicząc w wyborach. zz Gracz dowie się, że władze szkoły powinny pytać uczniów o zdanie w ważnych szkolnych sprawach. Czytelność i atrakcyjność gry: zz Gra jest estetycznie wykonana, np. sztywne kartony, kolorowa itp. zz Uczniowie mają szansę wykonać różnorodne czynności: myślą, biegają, wykonują ćwiczenia, opowiadają, pokazują, śpiewają, rysują, grają na instrumentach itp. zz Opisy zadań odnoszące się do poszczególnych miejsc planszy są zrozumiałe (zachęcają do ich wykonania). zz System nagród za wykonanie poszczególnych zadań jest jasny. zz Gra zawiera element niespodzianki – zaskoczenia dla graczy. zz Po zakończeniu gry ma się chęć zagrać w nią jeszcze raz. PO WYPRACOWANIU i spisaniu na jednym plakacie kryteriów, grupa projektowa dzieli się na zespoły, które będą opracowywać gry. Każdy zespół tworzy ogólną koncepcję swojej gry, opracowuje jej zasady, pisze plan pracy nad wykonaniem gry. Można tu wykorzystać tabelę kroków milowych (patrz załącznik nr 1 ). W każdej grupie powinien zostać wyłoniony lider, który będzie koordynował pracę grupy i komunikował się z nauczycielem. Niezbędne jest, aby każdy członek zespołu miał do wykonania jakieś zadanie. NAJPROSTSZA GRA PLANSZOWA składa się z planszy, na której zaznaczone są pola, po których poruszają się pionki. Na planszy powinno się znajdować nie mniej niż 100 pól. Potrzebne są też pionki, którymi poruszać się będą po planszy gracze. Kostka do gry – gracze kolejno rzucają kostką i przesuwają się o tyle pól, ile wskazała kostka. Plansza powinna być atrakcyjna plastycznie, ale pomysły, jakie ma być tło to sprawa grupy opracowującej grę. Na niektórych polach (ok. 10-15) zaznaczone są numerki lub symbole. Do każdego oznaczonego pola napisany jest opis, np. pole nr 1 – startujesz w wyborach do władz SU, przygotowujesz kampanię wyborczą. Opuszczasz jedną kolejkę rzutów, aby mieć na nią czas, pole nr 2 – dopilnowałeś, aby w szkole uchwalono regulamin SU, w nagrodę masz dodatkowy rzut kostką, pole nr 3 –, roznosisz ulotki wyborcze, powinieneś zadbać o swoją kondycję, więc obiegnij salę, w której gracie trzy razy, pole nr 4 – twój kandydat wygrał wybory na przewodniczącego SU – wykonaj kilka okrzyków wyrażających radość z tego powodu, przeskakujesz o 10 miejsc do przodu. Pionki przesuwają się o tyle pól, ile wskazała rzucona kostka do gry. Jeśli pionek stanie na oznaczonym numerem polu, gracz wykonuje to, co jest przypisane temu polu. PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO 5 J GRA W SAMORZĄD MOŻLIWE JEST TEŻ wykonanie jednej gry przez całą grupę, ale w wersji „gigantycznej”, czyli plansza, pola do przemieszczania się będą tak duże, by gracze sami mogli się na nich zmieścić. Gracze będą pionkami. Wtedy pola mogą być wycięte z kartonu i ułożone na podłodze w sali. Reszta odbywa się podobnie – rzut kostką, przesunięcie „gracza-pionka” i wykonanie poleceń przypisanych danemu polu. OCZYWIŚCIE MOŻNA SKORZYSTAĆ z innych gier jako wzorców (np. „Activity”). To zależy od tego, jakie gry znają uczniowie, od możliwości Twojej grupy, jej kreatywności i zaangażowania. DZIAŁANIA UCZNIÓW 3 GODZ. CEL: przygotowanie gry POMOCE: kartony, papier kolorowy, klej, nożyczki, kolorowe gazety, papier pakowy, papier A4 itp.; wszystko, z czego uczniowie będą wykonywać swoje gry J4 Wykonanie gry TEN ETAP MOŻE odbywać się częściowo podczas wspólnych spotkań, częściowo w ramach pracy samodzielnej poszczególnych zespołów. ZESPOŁY WYKONUJĄ GRĘ zgodnie z przyjętymi założeniami. Ważne, aby każdy z członków zespołu miał przydzielone zadanie, za które odpowiada, np. wykonanie planszy, stworzenie opisów zadań, które będą mieli do wykonania uczestnicy gry (np. na polu nr 18 – nie spełniłeś obietnic wyborczych, wracasz na początek gry, na polu nr 24 – jako przewodniczący samorządu wynegocjowałeś z radą rodziców dof inansowanie szkolnej wycieczki dla wszystkich uczniów – przesuwasz się o 7 pól do przodu itp.). UCZNIOWIE POWINNI też zastanowić się, czy mają kostki do gry, pionki, ew. inne potrzebne akcesoria, a jeśli nie, to jak je zdobyć lub wykonać. PREZENTACJA 3 GODZ. CEL: zaprezentowanie wykonanych gier na forum grupy, wybór gier do turnieju „Gra w samorząd” POMOCE: gry przygo- towane przez uczniów, plakat z wcześniej opracowanymi kryteriami, jakie gry powinny spełniać 6 J5 Prezentacja przygotowanych gier na forum grupy projektowej KAŻDA GRUPA przedstawia opracowaną przez siebie grę. Uzasadnia, dlaczego wykonała ją w taki właśnie sposób, przedstawia przebieg prac nad przygotowaniem gry. Wskazuje, co ich zdaniem udało im się szczególnie dobrze, a co zmieniliby, gdyby takie zadanie mieli do wykonania jeszcze raz. Zespół projektowy wspólnie sprawdza, czy przygotowana gra spełnia określone wcześniej kryteria. Każda z grup otrzymuje szansę dokonania ewentualnych poprawek. Następnie uczniowie grają w gry, by lepiej je poznać. Zasadą jest, że nie gramy w gry, które sami opracowaliśmy. DOKONUJEMY WYBORU GIEr, które zostaną wykorzystane podczas turnieju. PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO GRA W SAMORZĄD J [ UWAGA ] Podczas prezentowania gier i weryfikacji spełniania przez nie kryteriów stosuj zasady OK, czyli nie dopuszczaj do oceniania przy pomocy ogólnikowych przymiotników typu: ładna, dobra, piękna, świetna. Pilnuj odnoszenia się do kryteriów. Zrób wszystko, co możesz, aby nie dopuścić do rywalizacji między grupami. Podkreślaj, że każda gra ma swoje plusy, że ważne jest spełnianie kryteriów, że wszyscy są zwycięzcami, bo wykonali swoje gry! ZESPOŁY PROJEKTOWE GRAJĄ w gry przygotowane przez inne grupy. Po zakończonej grze odnoszą się do kryteriów opracowanych przed wykonaniem gry (patrz etap: planowanie działań). Jest to spojrzenie każdej grupy na grę innej grupy, nie na swoją. Dzięki temu uczniowie nabierają dystansu i uczą się ref leksji w działaniu. PREZENTACJA 3 GODZ. CEL: zaprezentowa- nie przygotowanych gier uczniom młodszej grupy, rodzicom, społeczności lokalnej, wykorzystanie walorów edukacyjnych gier POMOCE: gry przygo- J6 Zorganizowanie i przeprowadzenie turnieju „Gra w samorząd" NA „WIELKI TURNIEJ GRY W SAMORZĄD” uczniowie zaproszą kolegów z klas młodszych, rodziców, ew. innych członków społeczności lokalnej. Formę zaproszenia opracujecie sami. towane przez uczniów W SALI PRZYGOTUJĄ STOLIKI, na których rozłożą wszystkie gry przygotowane przez uczniów. Po przybyciu zaproszonych gości, twórcy gier krótko zaprezentują każdą z nich. Następnie zaproszą przybyłych, aby wybrali, w którą grę chcą grać. Utworzą się grupy, które rozpoczną swoje gry. Reprezentanci grup tworzących gry będą czuwać nad prawidłowym przebiegiem rozgrywek przy poszczególnych stolikach. Po zakończeniu zwycięzca każdej gry będzie wymieniany i nagradzany brawami. Wszyscy uczestnicy mogą otrzymać pamiątkowy dyplom (wystarczy format A5), poświadczający, że osoba xxxx uczestniczyła w „Wielkim turnieju gry o samorząd uczniowski” zorganizowanym przez Szkołę xxxx w ramach projektu „Z Małej Szkoły w Wielki Świat” OCZYWIŚCIE DROBNY POCZĘSTUNEK w formie herbatki i ciasteczek byłby mile widziany. 7 PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO J GRA W SAMORZĄD DZIAŁANIA UCZNIÓW 2 GODZ. CEL: dokonanie podsumowania realizacji projektu J7 Podsumowanie projektu POMOCE: duże arkusze papieru, pisaki NARYSUJ na dużym arkuszu papieru tarczę, jak wyżej. Poproś uczniów, aby każdy narysował taką tarczę na kartce papieru i zaznaczył 4 punktami własną ocenę. Następnie uczniowie zaznaczą swoje oceny na wspólnym plakacie. Porozmawiajcie o tym kto, z czego jest szczególnie zadowolony i dumny, jak pracował zespół, jakie wnioski można wyciągnąć na przyszłość. SAMOOCENA indywidualna i zespołowa mogłaby wyglądać tak: ZAPROPONUJ, aby uczniowie skomentowali wynik grupy ujęty na tarczy: zz Wykonałem swoje zadania, np. świetnie, ponieważ …………………………………………………… zz Byłem zaangażowany w pracę zespołu, np. dobrze, ponieważ ………………………………………… zz Gra mojego zespołu, np. mogłaby być lepsza, ponieważ ………………………………………………… zz Moim zdaniem ostateczny efekt jest świetny, ponieważ ………………………………………………… ZACHĘĆ ICH, aby wyrażali swoje kwestie w sposób zdecydowany i pełnym zdaniem z podaniem konkretnego uzasadnienia. 8 PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO GRA W SAMORZĄD J [ ZAŁĄCZNIK NR 1 ] TABELA KROKÓW MILOWYCH ZADANIE: przygotowanie „Gry w samorząd” LP. ZADANIE ODPOWIEDZIALNY CZAS WYKONANIA 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 9 PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO