VIII Światowy Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób

VIII Światowy Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób
Zawodowych
Światowy Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych organizowany jest przez ruch związkowy od
1996 r. Koordynacją zajmuje się Międzynarodowa Konfederacja Wolnych Związków Zawodowych (International
Confederation of Free Trade Unions).
Celem obchodów jest zwrócenie międzynarodowej uwagi na ogrom problemu i wpływanie na rządy, inwestorów i właścicieli
przedsiębiorstw.
Międzynarodowa Organizacja Pracy (ILO - International Labour Organisation) w tym samym dniu obchodzi dzień pod nazwą
"Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy" jako swego rodzaju wsparcie w realizacji wspólnego celu obchodów
jakim jest zwrócenie międzynarodowej uwagi na ogrom problemu i że promocja oraz "tworzenie kultury bezpiecznej pracy"
może zredukować liczbę osób zmarłych w związku z warunkami pracy.
W przeszłości związki zawodowe na świecie organizowały z okazji 28 kwietnia duże wiece, strajki branżowe, imprezy
edukacyjne i lobbingowe oraz akcje informacyjne. Wiele organizacji starało się włączyć w te obchody także ceremonię
palenia świec, krótkie przemówienia okolicznościowe, chwilę ciszy.
Guy Ryder Sekretarz Generalny Międzynarodowej Konfederacji Wolnych Związków Zawodowych wezwał związki zawodowe
do pomocy w rozpoczęciu procesu mającego na celu uznanie przez rządy państw 28 kwietnia jako oficjalnej daty obchodów
Światowego Dnia Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych. Dotychczas sześć państw przyjęło akty prawne
dotyczące tego dnia (Dominikana, Hiszpania, Kanada, Peru, Portugalia i Tajwan).
"Chcielibyśmy, aby w 2003 roku w każdym kraju zorganizowano przynajmniej jedne główne obchody uzupełnione
mniejszymi imprezami wszędzie tam, gdzie jest to możliwe" powiedział Guy Ryder.
***
Każdego roku są ustalane dodatkowe podtematy związane z obchodzonym dniem. W tym roku są to "Odpowiedzialność
pracodawcy za bezpieczeństwo pracy i ochronę zdrowia pracowników" oraz "Poprawa zdrowia publicznego przez
wzmocnienie bezpieczeństwa i higieny pracy".
W roku 2002 były tematami były "Przeciwdziałanie HIV/AIDS poprzez akcje podejmowane w miejscu pracy" oraz "Systemy
monitorowania i kontroli miejsca pracy".
Temat "Odpowiedzialność pracodawcy za bezpieczeństwo pracy i ochronę zdrowia pracowników" został wybrany po to aby
ukazać rosnące znaczenie odpowiedzialności pracodawcy w obecnych czasach globalizacji. Podjęcie tego tematu z okazji
28 kwietnia ma służyć poszerzaniu wiedzy w tej kwestii wśród pracowników. Nie powinno się jednak tego traktować jako
akcję tylko w tym dniu, lecz jako pracę na rzecz stopniowego i długoterminowego wzrostu poparcia dla związków
zawodowych.
Rządy są równocześnie pracodawcami i wykonawcami państwowych regulacji dotyczących także sektora prywatnego. W
niektórych krajach pracodawcy sektora publicznego nie są związani krajowymi przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i
higieny pracy i ta zasada powinna być kwestionowana.
Należyty poziom ochrony pracowników także pracowników sektora publicznego powinien być wszędzie kwestią zasadniczą.
Problemy dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa w przedsiębiorstwach prywatnych są różnorodne, uzależnione od kontekstu
krajowego lub regionalnego oraz przyjętych priorytetów.
Z okazji 28 kwietnia należy w szczególności ukazać postęp jaki dokonał się w wyniku dialogu społecznego na rzecz
rozszerzenia odpowiedzialności pracodawców oraz kształtowania właściwych stosunków w przedsiębiorstwie opartych na
pełnym szacunku dla swobody stowarzyszania się i prawie do toczenia sporów zbiorowych.
Drugim zagadnieniem związane z dniem pamięci jest "Poprawa zdrowia publicznego przez wzmocnienie bezpieczeństwa i
higieny pracy". Stan bhp w miejscu pracy jest wskaźnikiem jakości życia i zdrowia większości ludzi w każdym
społeczeństwie. Ubiegłoroczny Światowy Szczyt ds. Zrównoważonego Rozwoju (WSSD) wezwał rządy do popierania i
promowania programów Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO) i Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) mających na celu
ograniczanie liczby wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych a także łączenia zdrowia w pracy i ochronę zdrowia
publicznego. 28 kwietnia może być okazją do wywierania nacisku na rządy aby wprowadziły tę politykę w kontekst
państwowy.
***
Według Europejskiej Agencji do Spraw Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy w ostatnich dekadach nastąpił znaczny wzrost
bezpieczeństwa pracy. Liczba poważnych urazów zmalała - niektórzy mogą uważać wypadki za rozwiązany problem.
Wydaje się, że media często prezentują ideę że problem ten należy już do przeszłości i obecnie na pracownicy są narażeni
na zupełnie inne rodzaje ryzyka.
Statystyki mówią jednak co innego. W UE 5 500 ludzi rocznie traci życie, a u ponad 75 tysięcy następuje całkowita utrata
zdolności do pracy w wyniku wypadków w pracy.
W okresie od 1991 i 2000 przeprowadzono trzy badania, które wskazały, że pracownicy doświadczają coraz więcej
technicznych problemów związanych z pracą, takich jak np. ręczne przenoszenie ciężarów. I to mimo faktu, że gospodarkę
państw Unii Europejskiej cechuje łatwość i dostępność nowoczesnego sprzętu i wyposażenia, oraz jego obecność w
przedsiębiorstwach.
Okazuje się, że problem fizycznej organizacji miejsca pracy i urazów z tym związanych nie został do tej pory rozwiązany
nawet w tak rozwiniętych krajach jak członkowie UE.
***
Liczba poszkodowanych wypadkach przy pracy w 2002
w Polsce
w woj. pomorskim
80 494
4 777
Liczba poszkodowanych ciężko w wypadkach przy pracy w 2002
w Polsce
w woj. pomorskim
1 037
68
Liczba osób zmarłych w wyniku wypadków przy pracy
w Polsce
520
w woj. pomorskim
41
w Unii Europejskiej około 5 500
***
Materiały:
●
●
●
●
●
Z.R. Gdańsk NSZZ "Solidarność",
Strony internetowe ICFTU, ILO,
Raport Europejskej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Miejscu Pracy "Nowe kierunki zapobiegania wypadkom wywołane
zmianami świata pracy" Luxembourg 2002,
OIP Gdańsk,
Urząd Statystyczny w Gdańsku.
Opracowanie: Hubert Bogusławski
OIP Gdańsk