prezentacja kandydatów na patrona szkoły

Transkrypt

prezentacja kandydatów na patrona szkoły
KANDYDACI NA PATRONA
SZKOŁY PODSTAWOWEJ W LUBISZYNIE
Jan Paweł II (Karol Wojtyła) urodził się 18 maja 1920 r. w Wadowicach. Jego ojciec był
zawodowym wojskowym. Matka - Emilia z Kaczorowskich - zajmowała się domem. Starszy
o 12 lat od Karola brat Edward uczył się w wadowickim gimnazjum, a później studiował
medycynę w Krakowie. 13 kwietnia 1929 r. zmarła matka Karola. Dziewięcioletnim
chłopcem zajął się ojciec.
We wrześniu 1930 r. Karol zdał egzamin do męskiego Państwowego Gimnazjum Śląskiego
im. Marcina Wadowity. W 1938 r. rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie
Jagiellońskim, przerwane wybuchem wojny. W czasie okupacji pracował jako robotnik w
kamieniołomach w Zakrzówku i w fabryce "Solvay" w Krakowie. W 1941 r. zmarł mu ojciec.
Do połowy 1943 roku Karol był związany z konspiracyjnym Teatrem Rapsodycznym. W
1942 r. rozpoczął studia na tajnym Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego,
ukończył je po wojnie w 1946 roku i z rąk Kardynała Adama Sapiehy otrzymał święcenia
kapłańskie. Do 1948 roku odbywał studia na Papieskim Uniwersytecie Dominikańskim w
Rzymie.
Pierwszą duszpasterską placówką księdza Karola była mała wiejska parafia Niegowić
niedaleko Bochni. W 1949 roku arcybiskup Sapieha przydzielił Karolowi Wojtyle parafię św.
Floriana na Kleparzu w Krakowie. Młody wikary nawiązał szybki kontakt z młodzieżą
akademicką. Chodził z młodymi na wycieczki, do teatru, dyskutował i umiał ich słuchać. W
1953 roku obronił rozprawę habilitacyjną na Uniwersytecie Jagiellońskim, po czym podjął
wykłady z katolickiej etyki społecznej i filozoficznej w krakowskim Seminarium
Duchownym oraz na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Sakrę biskupią otrzymał w 1958
roku. W 1964 roku został arcybiskupem krakowskim, a w 1967 kardynałem. Brał aktywny
udział w Soborze Watykańskim II.
Po śmierci Jana Pawła I, 16 października 1978 roku został wybrany na papieża i przyjął
imiona Jan Paweł II. Był pierwszym od 455 lat papieżem nie-Włochem i pierwszym Polakiem
na Stolicy Piotrowej. Pontyfikat Jana Pawła II upływał pod znakiem posługi na rzecz
ekumenizmu, cywilizacji miłości, wolności wzorowanej na Eucharystii. Odwiedził większość
krajów świata - z tej racji zwany jest "papieżem pielgrzymem" - odbył ponad 100
zagranicznych podróży duszpasterskich..
Papież jest autorem wierszy ogłaszanych głównie pod pseudonimem - Andrzej Jawień.
Jan Paweł II zmarł 2 kwietnia 2005 roku o godzinie 21:37. Po śmierci papieża wielu
duchownych i wiernych dodało mu nowy przydomek, nazywając go Janem Pawłem Wielkim.
Tylko trzech papieży w historii kościoła katolickiego nosiło taki przydomek. Jan Paweł II
został pochowany 8 kwietnia 2005 roku w Watykanie.
ORZEŁ BIAŁY
Według popularnej legendy, założyciel państwa Polan, Lech, podczas postoju w okolicach
Poznania ujrzał pod wieczór sporych rozmiarów gniazdo na drzewie. Znajdował się w nim
biały orzeł z dwoma pisklętami. Gdy Lech przyglądał się mu, orzeł rozpostarł skrzydła na tle
nieba czerwonego od zachodzącego słońca. Lech zachwycił się, postanowił tam osiąść,
umieścił orła w swym herbie, a miejsce na pamiątkę nazwał Gniezdnem (obecnie Gniezno) od
słowa gniazdo. Historia ta będąca częścią legendy o Lechu, Czechu i Rusie pierwszy raz
spisana została w Kronice wielkopolskiej napisanej po łacinie w 1273[9] oraz w "Kronice
Dalimila" spisanej w języku czeskim w 1319.
W legendzie tej upatruje się[kto?] aluzję do podania o założeniu Rzymu przez Romulusa i
Remusa. Jej elementem jest auspicjum, starożytny rytuał wnioskowania z lotu ptaków
drapieżnych (np. orła) o aprobacie bogów dla podjętych zamierzeń.
Mniej romantyczna wersja zakłada, że Polanie mogli przyjąć emblemat orła jako symbol
mocy (orzeł był towarzyszem Jowisza i nosicielem jego piorunów) wzorując się na cesarstwie
rzymskim, lub po 800 roku jego następcy, Świętym Cesarstwie Rzymskim, od którego
symbol orła przejęło wiele europejskich państw. Znak był znany wśród Polan głównie ze
zdobnictwa celtyckiego lub rzymskich monet, docierających na ich ziemie szlakiem
bursztynowym
Historia
Denar Princes Polonie
Orzeł na pieczęci majestatycznej Przemysła II, 1295
Król Polski w stroju turniejowym, Herbarz Złotego Runa, XV w.
Arras
Orzeł w koronie widnieje już na denarach Bolesława Chrobrego – to jego najwcześniejszy
zachowany wizerunek. Jest to najprawdopodobniej bielik (charakterystyczne kropki
odzwierciedlają białe lotki widoczne w naturze na jego złożonych skrzydłach). Stylizowany
wygląd ptaka przedstawionego na monecie powodował spory między uczonymi, mającymi
trudności z ustaleniem, czy jest to rzeczywiście orzeł, czy może kogut, gołąb lub paw. Prof.
Suchodolski w artykule "Orzeł czy paw," ze zbioru Inter orientem et occidentem przychyla
się raczej do poglądu, że jest to paw, który jest symbolem św. Wojciecha a nie Polski[10].
Orzeł występował na monetach i pieczęciach książąt piastowskich, tarczach i chorągwiach od
XII wieku. Początkowo funkcjonuje w herbach śląskich linii Piastów. Po raz pierwszy jako
godło książęce pojawia się na pieczęci konnej Kazimierza opolsko-raciborskiego w 1222 r.[11]
Później stopniowo jest przejmowany jako herb przez kolejne linie Piastowskie, najpóźniej
pojawia się na pieczęciach książąt mazowieckich, bo dopiero po 1271 r. [8] Jako oficjalny herb
całego państwa polskiego zaczął być używany od 1295 przez Przemysła II, który po raz
pierwszy użył ukoronowanego orła jako godła państwa na rewersie pieczęci majestatycznej z
1295 r.[8]
Forma graficzna orła zmieniała się przez wieki. Dzisiejsza jego forma, przyjęta w 1927
(projekt profesora Zygmunta Kamińskiego), jest wzorowana na orle z epoki Stefana Batorego.
Trzeba zauważyć, że projekt ten jest w zasadzie bardziej przystosowany do pieczęci lub
tarczy okrągłej niż do prostokątnej (heraldycznej).
Zmieniała się także cała tarcza – w Rzeczypospolitej Obojga Narodów tarcza stała się
czwórdzielna, z naprzemiennymi wizerunkami polskiego Orła i litewskiej Pogoni.
Jednocześnie królowie używali też własnych herbów, zwykle umieszczając je w tarczy
sercowej herbu państwowego (np. Snopek Wazów).
Po rozbiorach wiele utworzonych przez zaborców guberni, prowincji i województw polskich
otrzymało nowe herby – nadal przewijał się na nich biały orzeł, bez korony albo z koroną,
albo z głową odwróconą na lewą część czoła; gdzieniegdzie występowała też Pogoń mimo
wygasłej Unii. Najczęściej były to herby złożone z godłem zaborcy (np. Wielkie Księstwo
Poznańskie miało herb z czarnym, pokrzyżackim orłem tak jak inne prowincje pruskie, ale z
tarczą sercową czerwoną, na której widniał polski orzeł w koronie).
Po powstaniu listopadowym carowie, tytułujący się również królami Polski, przejęli polski
Order Orła Białego z niebieską wstęgą, który odtąd cieszył się w Rosji uznaniem.
Na herbie z okresu powstania styczniowego widnieje, oprócz orła i Pogoni, Archanioł Michał
– patron Rusi.
Po rozbiorach ludność polska skrzętnie zbierała przedrozbiorowe grosze i inne polskie
monety z herbem Rzeczypospolitej (Orzeł Biały oraz Pogoń na czterech polach tarczy
heraldycznej). Oczywiście nie mogło zabraknąć orła na sztandarach i emblematach
powstańczych, często nadal z Pogonią litewską.
W 1916 Austria i Niemcy przystały na odnowienie Królestwa Polskiego. W 1917
wyemitowano pierwsze banknoty polskie z orłem w koronie na tarczy niepodzielnej. Po
odzyskaniu niepodległości Orzeł Biały został uprawomocniony jako godło państwowe
uchwałą sejmową w 1919[12]. Oficjalny wizerunek godła przypominał orła Stanisława
Poniatowskiego i był używany do 1927, kiedy powstała nowa wersja według projektu
Zygmunta Kamińskiego. Odrzucono tradycyjną formę, zastępując ją nową (Zobacz też sekcje:
Tradycja heraldyczna, Błędy i krytyka), m.in. usunięto krzyż z korony, dodano dwie
pięcioramienne rozety[13].
Pod koniec II wojnie światowej, w 1944 roku komunistyczne władze reprezentowane przez
PKWN usunęły koronę z głowy orła. Usunięcie potwierdzono dodatkowo dekretem w roku
1955[14]. Rząd RP na uchodźstwie w odpowiedzi Dekretem Prezydenta Rzeczypospolitej z
dnia 11 listopada 1956 r. umieścił na głowie orła zamkniętą koronę zwieńczoną krzyżem[15].
Sejm PRL X kadencji przywrócił orłowi koronę według wzoru z roku 1927 [5].
Współcześnie jest to chroniony prawem symbol państwa polskiego. Jego wizerunek widnieje
na budynkach administracji państwowej wszystkich szczebli. Jest obecny w szkołach oraz
sądach. Ponadto jest reprezentowany na awersach polskich monet, a także koszulkach
sportowców reprezentujących Polskę[16][17].
Niemniej jednak w Polsce pojawia się wiele pytań o granicę eksponowania oraz dowolnego
interpretowania symbolu narodowego, a także traktowania jako pamiątkowy gadżet.
Orzeł Biały na znakach narodowych na przestrzeni wieków.

Orzeł Biały

Herb z rewersu pieczęci majestatycznej króla Polski – Przemysła II z 1295

Orzeł Biały, 1367, grosz krakowski, rewers

Arras wawelski z herbem Królestwa Polskiego

Sztandar wojsk polskich Królestwa Polskiego

Orzeł na sztandarze powstańczym z Dąbrówki Wielkiej, 1919

Orzeł z lat 1916-19 (z pieczęci Rady Regencyjnej)

Herb Polski z lat 1919-1928

Wersja Herbu Polski Zygmunta Kamińskiego z 1927 r.

Herb Rzeczypospolitej Polskiej według wzoru z 1927 r.

Herb Rzeczypospolitej Polskiej ustanowiony w 1956 r. przez Rząd na uchodźstwie

Stosowane od 1944, zalegalizowane w 1952 Godło PRL, obowiązywało do 21 lutego
1990

Wzór Godła Polski z Dz. U. z 2005 r. Nr 235, poz. 2000