KARTA PRZEDMIOTU

KARTA PRZEDMIOTU
1.
NAZWA PRZEDMIOTU: Fizjologia
2.
KIERUNEK: Sport
3.
POZIOM STUDIÓW1: I stopień – studia stacjonarne
4.
ROK/ SEMESTR STUDIÓW: II rok/III semestr
5.
LICZBA PUNKTÓW ECTS: 5
6.
LICZBA GODZIN: 30/30
7.
TYP PRZEDMIOTU2: obowiązkowy
8.
JĘZYK WYKŁADOWY: polski
9.
FORMA REALIZACJI PRZEDMIOTU3: wykłady/ćwiczenia
10.
KOD
S/I/st/4
WYMAGANIA WSTĘPNE I DODATKOWE (np. przedmioty poprzedzające):
Anatomia, Biochemia, Biochemia sportu, Biologiczne uwarunkowania wysiłku w sporcie
11.
1
CEL PRZEDMIOTU: Przekazanie studentowi podstawowej wiedzy na temat:
- funkcjonowania narządów i układów czynnościowych człowieka,
Stacjonarny, niestacjonarny, e-learning
Obowiązkowy, fakultatywny.
3
Wykłady, ćwiczenia, laboratoria, projekty, warsztaty, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta.
2
- fizjologicznych adaptacji organizmu do wysiłku fizycznego,
- uwarunkowań aktywności fizycznej w zależności od wieku, płci i stanu zdrowia,
- oceny fizjologicznych odpowiedzi organizmu na wysiłki fizyczne o różnej
charakterystyce (rodzaj, intensywność, czas trwania) jednorazowe i powtarzane,
- metod oceny wydolności fizycznej,
- zależności między objętością i intensywnością treningu a procesami superkompensacji i
zmęczenia.
12.
PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA4
P_W01. Zna i rozumie podstawy budowy i
funkcjonowania narządów i układów czynnościowych
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
(symbol)
K_W01
K_W10
człowieka. Potrafi przedstawić podstawowe zmiany
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
(symbol)
M1_W01
M1_W02
M1_W09
M1_W10
adaptacyjne w organizmie zachodzące pod wpływem
wysiłku. Prawidłowo definiuje podstawowe zjawiska
fizjologiczne
takie
jak
wydolność
fizyczna,
tolerancja wysiłkowa, przemęczenie, przetrenowanie,
superkompensacja, wydatek energetyczny i inne.
P_W02. Posiada wiedzę o procesach zmęczenia i
wypoczynku
indywidualnego
oraz
o
doborze
programu
K_W02
M1_W01
M1_W02
M1_W03
M1_W05
K_W08
M1_W06
M1_W07
K_U07
M1_U02
M1_U08
optymalnego,
treningo-wego.
Zna
metody oceny poziomu wydolności fizycznej osób
nietrenujących i wytrenowanych oraz rozumie
zmiany w jej poziomie w zależności od rodzaju
uprawianej aktywności ruchowej lub dyscypliny
sportowej.
P_W03. Potrafi wymienić i ocenić wpływ wybranych
czynników środowiskowych takich jak cykl dobowy,
temperatura, wilgotność, wysokość nad poziomem
morza, nawodnienie na reakcje wysiłkowe organizmu.
Zna zasady przyjmowania płynów w czasie wysiłku
fizycznego.
P_U01.
4
Posiada
umiejętność
wykonywania
Efekty kształcenia w zakresie wiedzy (P_W), umiejętności (P_U) i kompetencji społecznych (P_K).
podstawowych
pomiarów
fizjologicznych
oraz
interpretacji wyników i diagnozo-wania możliwości
wysiłkowych organizmu.
Potrafi
P_U02.
dostosować
indywidualny program
potrzeb
rozwojowych
odpowiedni,
treningowy pod
człowieka
w
kątem
K_U16
K_U17
M1_U01
M1_U04
M1_U05
M1_U10
M1_U11
K_K04
M1_K02
M1_K05
M1_K06
K_K07
M1_K01
zakresie
aktywności ruchowej.
P_K01. Wykazuje aktywność w samodzielnym
podejmowaniu zadań z zakresu oceny wydolności
fizycznej.
P_K02. Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i
umiejętności
w
zakresie
prawidłowego
funkcjonowania organizmu w spoczynku i wysiłku.
Rozumie
potrzebę
zawodowego
i
ciągłego
rozwoju
dokształcania
osobistego.
się
Rozumie
potrzebę korzystania z dorobku różnych nauk.
13.
5
METODY OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
Symbol
przedmiotowego
efektu kształcenia
P_W01
Metody (sposoby) oceny5
Typ oceny6
Forma
dokumentacji
zaliczenie pisemne
podsumowująca
praca pisemna.
P_W02
zaliczenie pisemne
podsumowująca
praca pisemna
P_W03
formująca
praca pisemna
P_U01
ocenianie ciągłe oraz zaliczenie
pisemne
ocenianie ciągłe
formująca
P_U02
ocenianie ciągłe
formująca
protokół testu
wysiłkowego
praca pisemna
P_K01
zaliczenie pisemne
podsumowująca
praca pisemna
P_K02
zaliczenie pisemne
podsumowująca
praca pisemna
Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć), śródsemestralne zaliczenie pisemne, śródsemestralne
zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne, końcowe zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny,
praca semestralna, ocena umiejętności ruchowych, praca dyplomowa, projekt, kontrola obecności
6
Formująca, podsumowująca.
14. TREŚCI PROGRAMOWE
Treść zajęć
Forma zajęć7
(liczba godz.)
1. Pojęcie
wydolności
wysiłkowej.
fizycznej
Fizjologiczna
i
adaptacja
zdolności
układu
Symbol
przedmiotowych
efektów
kształcenia
wykłady
(2)
P_W01
wykłady
(2)
wykłady
(2)
P_W01
wykłady
(2)
P_W01
wykłady
(2)
wykłady
(2)
P_W01, P_W02
wykłady
(2)
wykłady
(2)
P_W01, P_U01,
P_K02
P_W01, P_W03,
PU_02
wykłady
(2)
wykłady
(2)
P_W01
wykłady
(2)
P_W01, PU_02
wykłady
(2)
P_W01, PU_02
wykłady
(2)
P_W02, PU_01,
PK_01
wykłady
(2)
P_W02, PU_02
wykłady
(2)
P_W02, PU_02
mięśniowego do wysiłku fizycznego.
2. Nerwowa kontrola ruchu.
3. Fizjologiczna adaptacja układu krążenia do wysiłku
fizycznego.
4. Fizjologiczna adaptacja układu oddechowego do
wysiłku fizycznego.
5. Energetyka skurczu mięśnia i wysiłku.
6. Stężenie mleczanu we krwi i próg beztlenowy jako
wskaźniki w diagnostyce wysiłkowej.
7. Optymalna masa ciała sportowców.
8. Fizjologiczne efekty różnych form aktywności
ruchowej.
9. Hormonalna regulacja wysiłku fizycznego.
10. Znaczenie reaktywnych form tlenu i azotu w stanach
fizjologicznych i patologii.
11. Starzenie się jako uwarunkowanie w sporcie i
wysiłku fizycznym.
12. Płeć jako uwarunkowanie w sporcie i wysiłku
fizycznym.
13. Przydatność metody pośredniej szacowania pułapu
tlenowego (Polar Fit Test) do oceny wydolności
P_W01
P_W02, P_U01,
P_K01
P_W01
fizycznej. Przyjmowanie płynów w czasie wysiłku
fizycznego.
14. Fizjologiczne uwarunkowania treningu dzieci i
młodzieży: trening kondycyjny.
15. Fizjologiczne uwarunkowania treningu dzieci i
młodzieży: trening oporowy.
7
Wykłady, ćwiczenia, laboratoria, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia i
sposobami
ich
weryfikacji,
ćwiczenia
(2)
P_W01
ćwiczenia
(2)
P_W03, P_U01
ćwiczenia
(2)
P_W03, P_U01
ćwiczenia
(2)
P_W03, P_U01
ćwiczenia
(2)
P_W01, P_U01,
P_U02, P_K02
ćwiczenia
(2)
P_W02, P_U01,
P_K01
ćwiczenia
(2)
P_W02, P_U01,
P_K01
wykonywania
ćwiczenia
(2)
P_W01
Praktyczne
ćwiczenia
(2)
P_W02, P_U01,
P_K01
ćwiczenia
(2)
P_W01, P_U01,
P_U02
ćwiczenia
(2)
P_W02, P_U01,
P_K01
ćwiczenia
(2)
P_W02, P_W03,
P_U02
ćwiczenia
(2)
P_W02
ćwiczenia
(2)
P_W01, P_W02
treściami
progra-
mowymi, literaturą oraz sprawami organizacyjnymi.
Wprowadzenie do fizjologii sportu.
2. Charakterystyka odpowiedzi organizmu na wysiłek
fizyczny.
3. Charakterystyka odpowiedzi organizmu na wysiłek
fizyczny cd.. Stan równowagi czynnościowej.
4. Ocena
intensywności
rejestrację
częstości
wysiłku
skurczów
w
oparciu
serca.
o
Metody
pomiaru, interpretacja wartości.
5. Zastosowanie sport-testerów i oprogramowania
komputerowego do analizy obciążeń wysiłkowych.
Sprawdzian częściowy.
6. Wybrane metody oceny wydolności fizycznej:
pośrednie metody szacowania VO2max (spoczynkowa i wysiłkowa). Praktyczne wykonanie i
interpretacja wyników próby Astrand – Ryhming i
Polar Fit Test.
7. Wybrane metody oceny wydolności fizycznej cd.:
(praktyczne wykonanie i interpretacja wyników
testu: PWC170 i Ruffiera.
8. Fizjologiczne
uwarunkowania
wysiłków o maksymalnej mocy.
9. Ocena
wydolności
beztlenowej.
wykonanie i interpretacja wyników Testu Wingate.
10. Metody oceny należnej masy ciała. Pomiar tkanki
tłuszczowej metodą BIA.
11. Fizjologiczna kontrola treningu sportowego –
wskaźniki wysiłku i restytucji.
12. Fizjologiczne podstawy indywidualnego programu
treningowego.
13. Reakcje organizmu na wysiłki wykonywane z
udziałem kończyn dolnych i górnych.
14. Trening mięśni oddechowych, jego fizjologiczne
efekty i zasady stosowania.
15. Końcowe zaliczenie pisemne.
15.
ćwiczenia
(2)
P_K02
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE:
1. Komputer osobisty, rzutnik multimedialny.
2. Cykloergometr, metronom, stopery, rejestratory częstości skurczów serca.
3. Urządzenie do treningu mięśni oddechowych.
16.
WARUNKI ZALICZENIA:
zaliczenie na ocenę pozytywną sprawdzianów cząstkowych oraz kolokwiów końcowych,
sporządzenie protokołu z przebiegu i oceny prób wysiłkowych, aktywny udział na zajęciach
17.
PRZYKŁADOWE ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE (ZALICZENIOWE):
1. Rola układu nerwowego w regulacji narządu ruchu.
2. Opisz mechanizm skurczu mięśnia szkieletowego i scharakteryzuj systemy
energetyczne organizmu.
3. Przedstaw zagrożenia zdrowotne braku aktywności ruchowej.
4. Wydolność fizyczna w ontogenezie.
5. Wyjaśnij zasadność stosowania prób i testów wysiłkowych u ludzi uprawiających
systematyczną aktywność fizyczną i w sporcie wyczynowym.
18.
LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA8:
1. Birch K. i inni (2008). Fizjologia sportu. Krótkie wykłady. Wydawnictwo Naukowe PWN
SA, Warszawa.
2. Górski J. (red.) (2010). Fizjologia człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
3. Górski J. (red.) (2011). Fizjologia wysiłku i treningu fizycznego. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
4. Halicka-Ambroziak H. D. i inni (1996). Wskazówki do ćwiczeń z fizjologii dla studentów
wychowania fizycznego. Wydawnictwo AWF Warszawa.
5. Jaskólski A. (red.) (2002). Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego z zarysem fizjologii
człowieka. Wydawnictwo AWF Wrocław.
6. McLaughlin D. i inni (2008). Fizjologia człowieka. Krótkie wykłady. Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa.
7. Ronikier A.(2001). Fizjologia sportu. Centralny Ośrodek Sportu. Biblioteka trenera,
Warszawa.
8. Silbernagl S., A. Despopoulos (2010). Ilustrowana fizjologia człowieka. Wydawnictwo
Naukowe PWN SA, Warszawa.
9. Traczyk W. Z. (2006). Fizjologia człowieka w zarysie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
10. Wilmore J. H., D. L. Costill (2004). Physiology of sport and exercise. Human Kinetics.
8
Dostępna w czytelni, bibliotece, Internecie.
19. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności
Liczba godzin
na zrealizowanie
aktywności w semestrze
30
a) Realizacja przedmiotu: wykłady
c) Realizacja przedmiotu: laboratoria
d) Egzamin
e) Inne godziny kontaktowe z nauczycielem
Łączna liczba godzin zajęć realizowanych z
udziałem prowadzącego (pkt. a +b + c + d + e)
f) Przygotowanie się do zajęć
h) Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia
końcowego
i) Wykonanie zadań poza uczelnią
24
6
2
10
72
23
Samokształcenie
g) Przygotowanie się do zaliczeń/kolokwiów
Zajęcia wymagające udziału
prowadzącego
b) Realizacja przedmiotu: ćwiczenia
15
15
0
Łączna liczba godzin zajęć realizowanych we
własnym zakresie (pkt. f + g +h + i)
53
Razem godzin
125
(zajęcia z udziałem prowadzącego + samokształcenie)
Liczba punktów ECTS
20.
5
PROWADZĄCY PRZEDMIOT (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL,
KATEDRA, ZAKŁAD, NR POKOJU)
1. Dr hab. prof. nadzw. Andrzej Klusiewicz [email protected] (Katedra
Nauk Przyrodniczych, Zakład Fizjologii i Biochemii, Pokój 14)
2. Prof. Dr hab. Benedykt Opaszowski; e-mail: [email protected]
Katedra Nauk Przyrodniczych, Zakład Fizjologii i Biochemii, nr pokoju 22
3. Dr Barbara Długołęcka; e-mail: [email protected]; Katedra Nauk
Przyrodniczych, Zakład Fizjologii i Biochemii, nr pokoju 14.