Dowiedz się więcej

Informacja dotycząca adekwatności kapitałowej
HSBC Bank Polska S.A.
na 31 grudnia 2015 r.
PUBLIC
Spis treści:
1.
Wstęp ............................................................................................................................. 3
2.
Cele i strategie w zakresie zarządzania ryzykiem ........................................................... 3
3.
Informacje w zakresie funduszy własnych .....................................................................10
4.
Informacje w zakresie przestrzegania wymogów kapitałowych ......................................15
5.
Ekspozycja na ryzyko kredytowe ...................................................................................16
6.
Informacja w zakresie ryzyka kredytowego kontrahenta ................................................19
7.
Informacja w zakresie ryzyka operacyjnego ..................................................................19
8.
Informacje w zakresie ryzyka płynności .........................................................................20
9.
Bufory kapitałowe ..........................................................................................................22
10.
Informacje w zakresie ryzyka stopy procentowej w portfelu bankowym......................22
11.
Informacje dotyczące instrumentów kapitałowych w portfelu bankowym ....................23
12.
Informacje w zakresie wskaźnika dźwigni finansowej.................................................23
13.
Informacje dotyczące polityki wynagrodzeń ...............................................................24
14.
Oświadczenie Zarządu ..............................................................................................26
PUBLIC - 2
1. Wstęp
Dokument stanowi realizację Polityki Informacyjnej w zakresie ogłaszania przez HSBC Bank
Polska S.A („Bank”) informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących
adekwatności kapitałowej oraz zakresu informacji podlegających ogłaszaniu, wynikającej z
postanowień Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26
czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm
inwestycyjnych.
O ile nie podano inaczej, wszystkie dane liczbowe w dokumencie zaprezentowano według
stanu na dzień 31 grudnia 2015 roku, w tys. zł, w ujęciu jednostkowym.
W procesie wyliczenia wymogów kapitałowych na dzień 31 grudnia 2015 roku ujęto dane
dotyczące jedynie Banku – ze względu na brak podmiotów zależnych nie zachodzi
konieczność obliczania wymogów kapitałowych w ujęciu skonsolidowanym.
2. Cele i strategie w zakresie zarządzania ryzykiem
Wszelkie działania Banku, w różnym stopniu, dotyczą pomiaru, oceny, akceptacji oraz
zarządzania ryzykiem.
Struktura zarządzania ryzykiem, wprowadzona na wszystkich szczeblach organizacji,
zapewnia, że profil ryzyka Banku pozostaje konserwatywny i zgodny z zaakceptowanym
apetytem na ryzyko oraz strategią Banku.
W oparciu o Strukturę Zarządzania Ryzykiem w Banku funkcjonuje System Zarządzania
Ryzykiem, który jest sformalizowany, przejrzysty oraz scentralizowany.
Strukturę i organizację funkcji zarzadzania ryzykiem przedstawia poniższy wykres
PUBLIC - 3
Rada Nadzorcza Banku sprawuje ogólny nadzór nad zarządzaniem ryzykiem w Banku oraz
określa politykę w zakresie działalności kredytowej, a także polityki zarządzania wybranymi
rodzajami ryzyka.
Zarząd Banku jest odpowiedzialny za skuteczność działania Systemu Zarządzania Ryzykiem,
w szczególności poprzez zatwierdzanie polityk i procedur regulujących zarządzanie istotnymi
rodzajami ryzyka zidentyfikowanymi przez jednostki odpowiedzialne za zarządzanie ryzykiem.
Ponadto Zarząd Banku wprowadza podział realizowanych w Banku zadań, który zapewnia
niezależność funkcji pomiaru, monitorowania i kontrolowania ryzyka od działalności
operacyjnej, z której wynika podejmowanie ryzyka przez Bank.
Członkowie Zarządu Banku są bezpośrednio odpowiedzialni za zarządzanie poszczególnymi
rodzajami i obszarami ryzyk, stosownie do przypisanego zakresu odpowiedzialności oraz
uczestniczą w posiedzeniach komitetów odpowiedzialnych za zarządzanie poszczególnymi
rodzajami ryzyk.
Komitet Zarządzania Ryzykiem oraz Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami (ALCO)
ponoszą odpowiedzialność wykonawczą za bieżący monitoring, ocenę i zarządzanie ryzykiem
ze szczególną uwagą poświęconą polityce ryzyka, apetytowi na ryzyko i przeglądowi
znaczących koncentracji ryzyka.
Menadżerowie wyższego szczebla z poszczególnych linii biznesowych odpowiadają za
codzienne działania związane z zarządzaniem ryzykiem.
Odpowiedzialnością Komitetu Zarządzania Ryzykiem jest:
 Ustalanie kierunków i rozwiązywanie problemów w odniesieniu do polityki oraz
zarządzania ryzykiem;
 Dokonywanie przeglądu istotnych rodzajów ryzyka wpływających na
funkcjonowanie Banku w ujęciu systematycznym, dla zapewnienia adekwatnej
kontroli umożliwiającej efektywne zarządzanie tymi rodzajami ryzyka oraz dla
osiągania zwrotów adekwatnych do ponoszonego ryzyka;
 Analiza głównych ekspozycji na ryzyko, obecnych i potencjalnych, wobec
gwałtownie zmieniających się uwarunkowań ekonomicznych i politycznych;
 Dokonywanie przeglądów informacji, które umożliwiają identyfikację specyficznych
i instytucjonalnych rodzajów ryzyka;
 Sprawowanie nadzoru i monitorowanie zarządzania znaczącymi rodzajami ryzyka;
 Propagowanie odpowiedniej kultury ryzyka:
o Demonstrowanie etyki i wartości Grupy HSBC;
o Komunikowanie celów i odpowiedzialności;
o Udostępnianie wiedzy i informacji; oraz
o Promowanie kompetencji i odpowiedzialności.
Odpowiedzialnością Komitetu ALCO jest:
 Wyznaczanie kierunków strategicznych i taktyczna weryfikacja struktury bilansu
oraz zapewnienie spójności wykonania ze strategią i polityką;
 Koordynacja procesu zarządzania ryzykiem struktury bilansu;
 Zarządzanie procesem ICAAP;
 Zarządzanie ryzykiem płynności i kapitałowym (z uwzględnieniem testów
warunków skrajnych);
 Pozyskanie i alokacja funduszy;
 Planowanie z uwzględnieniem prognozowanego kształtowania czynników
zewnętrznych oraz przegląd scenariuszy awaryjnych;
 Ocena potencjalnych strategii cenowych, produktowych oraz rozkładu struktury i
terminów zapadalności/wymagalności składników bilansu;
PUBLIC - 4

Zapewnienie zgodności z przepisami i wymogami regulacyjnymi.
Proces i procedury dotyczące Zarządzania Ryzkiem
Zarządzanie ryzykiem w Banku realizowane jest na podstawie polityk i procedur dotyczących
identyfikacji, pomiaru, monitorowania i kontroli ryzyka, opracowanych w formie pisemnej i
zatwierdzonych przez Zarząd Banku. Procedury te podlegają regularnej weryfikacji w celu ich
dostosowania do zmian profilu ryzyka Banku i otoczenia gospodarczego, w którym Bank
działa.
Identyfikacja i pomiar ryzyka związanego z działalnością Banku dostosowane są do profilu,
skali i złożoności ryzyka, a stosowane metody (modele) lub systemy pomiaru ryzyka, w
szczególności ich założenia, są poddawane okresowej ocenie wewnętrznej.
Zasady zarządzania ryzykiem uwzględniają kluczowe ryzyka wymagające szczególnej uwagi,
takie jak: ryzyko kredytowe i kontrahenta, ryzyko koncentracji, ryzyko operacyjne, ryzyko
biznesowe, ryzyko płynności, ryzyko zachowania zgodności, ryzyko rynkowe, w tym ryzyko
stopy procentowej i ryzyko walutowe.
Ryzyko kredytowe
Ryzyko kredytowe oznacza niepewność odnośnie wywiązania się przez klienta z zawartych
umów z zakresu jego finansowania, czyli spłaty w określonym czasie kapitału i odsetek.
Głównym celem polityki kredytowej realizowanej przez Bank jest wdrażanie ram zarządzania
ryzykiem kredytowym, które umożliwiłoby maksymalizację rentowności działalności
kredytowej, odpowiednio do pożądanego poziomu ryzyka oraz jakości portfela.
Pion Ryzyka Kredytowego zarządza wszystkimi aspektami ryzyka kredytowego dotyczącymi
segmentu bankowości przedsiębiorstw i bankowości detalicznej, a także monitoruje ryzyko
operacyjne we wszystkich departamentach Banku.
Codzienny proces zarządzania ryzykiem w banku obejmuje:
1) ocenę ekspozycji kredytowych w stosunku do planów i parametrów zdefiniowanych w
zasadach „Apetytu na Ryzyko”;
2) budowanie wysokiego poziomu świadomości ryzyka kredytowego wśród pracowników
Banku oraz pracowników podmiotów współpracujących. Odbywa się to poprzez
organizowanie szkoleń i treningów, oraz stosowanie motywacyjnych systemów
wynagradzania skierowanych na utrzymanie dobrej jakości wniosków kredytowych oraz
generowanego portfela kredytowego;
3) tworzenie i aktualizację wewnętrznych procedur i procesów, mając na celu osiąganie
założonych planów w zakresie jakości portfela kredytowego;
4) monitorowanie poziomu ryzyka kredytowego na poziomie poszczególnych produktów
kredytowych Banku, koncentracji sektorowej, koncentracji dużych ekspozycji kredytowych
oraz na poszczególnych pracowników kluczowych z punktu widzenia procesu kredytowego
(pracownicy komórek sprzedaży oraz pracownicy podejmujący decyzje kredytowe);
5) szybkie reagowanie na zagrożenia, które mogą powodować niekontrolowany wzrost
ryzyka kredytowego, oraz bieżące zarządzanie zdarzeniami powodującymi popełnienie lub
podejrzenie popełnienia czynu zabronionego;
6) stosowanie zaawansowanych metod statystycznych i metod eksperckich w procesie oceny
ryzyka kredytowego;
7) ocenę zdolności kredytowej w oparciu o rating klienta, rating i rodzaj produktu, okres spłaty
oraz informacje pozyskane z zewnętrznych źródeł takich jak Biuro Informacji Kredytowej
czy wywiadownie gospodarcze;
PUBLIC - 5
8) okresową ocenę jakości i wielkości portfela kredytowego, oraz dokonywanie ewentualnych
zmian w procedurach i procesach kredytowych na podstawie uzyskanych wyników oceny
oraz zmian zachodzących na rynku kredytów;
9) okresową ocenę skuteczności działań weryfikacyjnych podejmowanych przez udzieleniem
kredytu i skuteczności działań windykacyjnych, oraz dokonywanie ewentualnych zmian w
procedurach i procesach kredytowych na podstawie uzyskanych wyników oceny oraz
zmian zachodzących na rynku kredytów.
Bank stosuje metodę standardową (zgodnie z przepisami CRR) do oceny ryzyka kredytowego.
Każdy wniosek kredytowy jest oceniany odrębnie na podstawie zdolności kredytowej
Kredytobiorcy (lub innego Dłużnika), proponowanej struktury transakcji (łącznie z oferowanym
zabezpieczeniem) i innych rodzajów ryzyka towarzyszących transakcji. Nadawany metodą
ekspercką rating CRR traktowany jest wyłącznie jako użyteczne narzędzie służące do
porównywania kondycji finansowej Kredytobiorców.
Ryzyko rozliczeniowe
Ryzyko rozliczeniowe występuje wówczas, gdy Bank wykona nieodwołalną płatność w imieniu
klienta a środki pokrywające płatność nie wpłynęły jeszcze na rachunek klienta lub gdy środki
pokrywające znajdujące się na rachunku klienta mogą być wypłacone lub wytransferowane
przed obciążeniem kwotą płatności. Ryzyko rozliczeniowe znika, gdy transakcja zostanie
całkowicie rozliczona. W sytuacji, gdy klient nie dokona rozliczenia danej transakcji ryzyko
rozliczeniowe zamienia się w ryzyko kredytowe. Podczas gdy produkty związane z ryzykiem
rozliczeniowym są generalnie uznawane jako obarczone niskim ryzykiem, powinny być one
rozważane dla rzetelnych i godnych zaufania klientów.
Ryzyko rozliczeniowe może być:
1) Intra-day (jednodniowe): istnieje w ciągu jednego roboczego dnia (włączając jednodniowe
overdrafty);
2) Krótkoterminowe: np związane z tradycyjnym cyklem rozliczeniowym i ryzykiem wymiany
walutowej.
Ryzyko rynkowe
Ryzyko rynkowe polega na tym, że wartość składnika aktywów lub pasywów może się zmienić
na skutek zmian kursów/cen rynkowych. Za główne czynniki ryzyka rynkowego można uznać:
stopy procentowe, kursy wymiany walut, spready kredytowe i ceny akcji. Bank posiada głównie
ekspozycję na ryzyko walutowe i ryzyko stopy procentowej, w tym ryzyko stopy procentowej
w księdze bankowej, który został opisany w punkcie 10 niniejszej Informacji.
Kluczowym celem zarządzania ryzykiem rynkowym Banku jest zapewnienie pełnej
świadomości i gruntownego zrozumienia ekspozycji Banku na ryzyko rynkowe oraz skuteczne
zarządzanie tym ryzykiem przy jednoczesnym utrzymaniu profilu rynkowego w przedziale
zgodnym z apetytem na ryzyko.
Główne rodzaje ryzyka rynkowego identyfikowane w działalności Banku to:
a. ryzyko walutowe – podejmowane uznaniowo w oczekiwaniu na dodatkowe zyski z
tytułu zmian kursów rynkowych;
b. ryzyko stopy procentowej w portfelu handlowym – podejmowane uznaniowo przez
pozycje w obligacjach/bonach, transakcje zamiany stopy procentowej (IRS) lub
pochodne transakcje walutowe (typu fx forward lub fx swap);
PUBLIC - 6
c. składnik ryzyka rynkowego ryzyka stopy procentowej w portfelu bankowym –
częściowo jest to strukturalna pozycja wynikająca z oferowania produktów bankowych
klientom (kredyty i pożyczki, lokaty klientów), aktywnie zarządzana przez BSM.
Miary wykorzystywane w Banku do pomiaru i kontroli ryzyka rynkowego mają na celu uchwycić
wszystkie ekspozycje z tytułu ryzyka rynkowego, przy uwzględnieniu dokonanej w Banku
oceny ich istotności.
Miary te obejmują:
a. wartości nominalne pozycji (np. pozycji walutowych);
b. wartość bieżącą punktu bazowego (PVBP);
c. wartość narażoną na ryzyko (VaR);
d. inne miary wykorzystywane na potrzeby pomiaru ryzyka stopy procentowej w portfelu
bankowym.
Zgodnie ze statutową rolą odgrywaną w Banku, Rada Nadzorcza odpowiada za dostosowanie
polityki zarządzania ryzykiem rynkowym do zatwierdzonej strategii Banku, a także za nadzór
nad nią w oparciu o okresowe informacje przekazywane przez Zarządu Banku.
Komitet zarządzania ryzykiem (RMC) Banku zatwierdza apetyt na ryzyko rynkowe w formie
oficjalnego oświadczenia o apetycie na ryzyko (RAS) oraz monitoruje dostosowywanie
ekspozycji/profilu ryzyka rynkowego do oświadczenia o apetycie na ryzyko Banku.
Zarząd odpowiada za zapewnienie skutecznego systemu zarządzania ryzykiem poprzez
regularną aktualizację Polityki ryzyka rynkowego oraz bardziej szczegółowych Instrukcji, które
określają procesy i obowiązki w zakresie pomiaru, monitorowania i raportowania ryzyka
rynkowego, jak również zapewnienia ich zgodności ze strategią Banku.
Zarząd przekazuje odpowiedzialność za zarządzanie ryzykiem rynkowym Komitetowi
zarządzania aktywami i pasywami (ALCO).
Ryzyko koncentracji
Koncentracja ryzyka kredytowego powstaje, gdy pewna liczba kontrahentów lub zaangażowań
posiada porównywalne cechy ekonomiczne lub gdy tacy kontrahenci są zaangażowani w
podobną działalność lub działają na tych samych obszarach geograficznych lub w takich
samych segmentach branżowych, co powoduje, że zmiany warunków ekonomicznych,
politycznych i innych mają jednakowy wpływ na ich wspólną zdolność do wypełniania
zobowiązań umownych lub gdy ryzyka związane z jednym kontrahentem lub skoncentrowaną
grupą kontrahentów tworzą istotną część portfela.
Bank stosuje szereg mechanizmów kontroli i działań zmierzających do ograniczenia
nadmiernej koncentracji zaangażowań w portfelach Banku w danym sektorze, kraju i grupie
klientów. Należą do nich limity dla portfela i kontrahentów, kontrole zatwierdzeń i przeglądów
oraz testy warunków skrajnych.
Zarządzanie ryzykiem koncentracji koordynuje Pion Ryzyka. Bank skupia się na ryzyku
koncentracji generowanym głównie przez indywidualne duże zaangażowania kredytowe. Bank
kalkuluje wymogi kapitałowe wynikające z ryzyka koncentracji dużych zaangażowań
kredytowych i wybranych sektorów gospodarki:
 Mechanizm aktywujący zaangażowanie w duże podmioty wiąże się z łącznymi
przyznanymi limitami kredytowymi i stanowi 10% kapitałów;
 Zaangażowanie w duże sektory (ponad 30% Portfela Bankowości Korporacyjnej) dotyczy
wybranych sektorów.
Ryzyko płynności
PUBLIC - 7
Ryzyko płynności oznacza zagrożenie terminowego wywiązywania się z zobowiązań lub utraty
zdolności do finansowania aktywów, zarówno w toku normalnej działalności bankowej, jak i w
innych, dających się przewidzieć warunkach, powodujące konieczność poniesienia
nieakceptowanych strat.
Bank kontynuuje politykę zapewnienia silnej pozycji płynnościowej oraz zarządzania profilami
płynności aktywów, zobowiązań oraz zobowiązań pozabilansowych w sposób zapewniający
bilansowanie przepływów pieniężnych, ocenianych pod kątem różnych scenariuszy warunków
skrajnych w taki sposób, że potencjalne zobowiązania zostają uregulowane w momencie ich
wymagalności.
Ryzykiem płynności na poziomie operacyjnym zarządza w Banku Pion Skarbu,
z uwzględnieniem informacji z Pionu Finansów dotyczących oczekiwanych przepływów
pieniężnych i wykorzystania limitów zatwierdzonych przez Zarząd Banku.
Proces zarządzania ryzykiem płynności nadzoruje Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami.
Bank zarządza ryzykiem poprzez ocenę miar oraz ustalenie odpowiednich limitów, zarówno
wewnętrznych jak i regulacyjnych.
Ryzyko operacyjne
Ryzyko operacyjne definiowane jest jako ryzyko wystąpienia straty wynikającej z
niedostosowania lub zawodności procesów wewnętrznych, ludzi i systemów lub ze zdarzeń
zewnętrznych, obejmując również ryzyko prawne. Ryzyko prawne obejmuje, ale nie jest
ograniczone do kar sądowych, nadzorczych jak również wszelkiego rodzaju ugód.
Głównym celem zarządzania ryzykiem operacyjnym jest ograniczenie aktualnie ponoszonych
strat operacyjnych i ochrona Banku przed stratami w przyszłości.
Bank postrzega poniższe obszary jako główne źródła ryzyka operacyjnego:
 awarie systemów – bank używa istotnej ilości systemów w celu wsparcia swojej oferty
kierowanej do klientów;
 błędy ludzkie / procesowe – historia zdarzeń z tytułu ryzyka operacyjnego dowodzi, że
niektóre procesy operacyjne są w dalszym ciągu niedoskonałe lub zawodne z uwagi
na błędy ludzkie;
 oszustwa wewnętrzne – mimo oczekiwania, że zdarzenia z zakresu oszustw
wewnętrznych (które historycznie związane były z działalnością detaliczną) ulegać
będą zmniejszeniu ilościowemu i kwotowemu, bank w dalszym ciągu może oczekiwać
materializacji tego rodzaju ryzyka;
 zlecanie czynności na zewnątrz – skala zlecania czynności na zewnątrz uznawana jest
przez bank za istotną i w związku z tym oczekuje się w tym obszarze materializacji
ryzyka.
Bank monitoruje i kontroluje profil ryzyka operacyjnego dla każdego obszaru działalności, w
oparciu o wyniki oceny ryzyka z wykorzystaniem Kluczowych Wskaźników Ryzyka, Oceny
Ryzyka i Kontroli, wyjaśnianie incydentów skutkujących stratą i analizę przyczyn
występowania incydentów.
W ramach Banku ryzykiem operacyjnym zarządza wyznaczony departament – Departament
Ryzyka Operacyjnego i Kontroli Wewnętrznej, który jest odpowiedzialny za całościowy nadzór
i weryfikację prawidłowego zarządzania ryzykiem operacyjnym przez obszary biznesowe i
funkcje w Banku. Departament raportuje w cyklach miesięcznych poszczególne,
zidentyfikowane ryzyka i słabości kontroli do Komitetu Zarządzania Ryzykiem. Cyklicznie
przedstawia też Radzie Nadzorczej informacje dotyczące efektywności zarządzania ryzykiem
operacyjnym.
PUBLIC - 8
Za bieżące zarządzanie ryzykiem operacyjnym odpowiada kierownictwo Banku na wszystkich
poziomach organizacyjnych, pod nadzorem właściwych Menadżerów ds. Kontroli Ryzyka
Biznesowego (BRCM).
Nadzór nad procesem zarządzania ryzykiem operacyjnym sprawowany jest przez Komitet
Zarządzania Ryzykiem. Komitet formalnie spotyka się w cyklach miesięcznych i
odpowiedzialny jest między innymi za promowanie świadomości ryzyka oraz proaktywne nim
zarządzanie poprzez nadzór oraz uwzględnianie wymogów Grupy HSBC w lokalnych
politykach i procedurach.
Następnym etapem po identyfikacji ryzyka jest ocena jego wpływu na Bank. Dokonuje się jej
uwzględniając dwa aspekty ryzyka: bezwzględny poziom ryzyka i ekspozycję na ryzyko.
Przy pomocy tej metodologii dokumentuje się profile Kluczowych Ryzyk dyskutowanych w
czasie posiedzeń Komitetu Zarządzania Ryzykiem. Następnie sporządza się Ocenę Ryzyka i
Kontroli w celu ograniczenia zidentyfikowanego ryzyka.
Rejestracja i raportowanie ryzyka operacyjnego oraz zdarzeń mogących skutkować stratą
dokonywane są w dedykowanym systemie informatycznym. Wszystkie straty są dokładnie
wyjaśniane, tak aby określić przyczyny ich wystąpienia i zapobiec ich powtórzeniu.
Ponadto w Banku funkcjonuje system przeciwdziałania nadużyciom. Zakłada on centralizację
obowiązków z zakresu prewencji, detekcji i analizy w Departamencie Ryzyka Operacyjnego i
Kontroli Wewnęrznej. System zakłada również ścisłą współpracę jednostek Banku, polegającą
na wymianie informacji, które mogą być przydatne w eliminowaniu zdarzeń mających
znamiona oszustwa – a także ścisła współpracę z lokalnymi organami wymiaru
sprawiedliwości. Dodatkowo, Bank poprzez działania wspomnianej jednostki, realizuje
politykę oraz strategię związaną z bezpieczeństwem informacji a także ryzykiem zachowania
ciągłości biznesu. Oba obszary zakładają funkcjonowanie restrykcyjnych procedur i narzędzi
kontrolnych, regularną rewizję procesów a także budowanie świadomości pracowników
Banku.
Ryzyko biznesowe
Ryzyko biznesowe to potencjalny niekorzystny wpływ na zyski i kapitał w wyniku
niezrealizowania przez Bank celów strategicznych, określonych w rocznym planie
operacyjnym (ROP), wskutek nieprzewidzianych zmian w otoczeniu biznesowym i
regulacyjnym, narażenia na cykle ekonomiczne i zmiany technologiczne.
Bank zarządza i ogranicza ryzyko biznesowe poprzez planowanie działalności i procesy
testowania warunków skrajnych, aby zapewnić, że model biznesowy Banku i planowane
działania mają pokrycie w odpowiednich zasobach (w szczególności kapitałowych) w
otoczeniu komercyjnym, gospodarczym i ryzyka. Celem zarządzania ryzykiem biznesowym
jest zapewnienie, aby potencjalna podatność planów biznesowych Banku na ryzyko była
identyfikowana na wczesnym etapie, aby można było proaktywnie podjąć działania
ograniczające.
Ryzykiem biznesowym zarządzają w pierwszym rzędzie Dyrektorzy linii biznesowych. Zarząd
Banku odpowiada za nadzór nad procesem. ALCO odpowiada także za monitorowanie ryzyka
w zakresie takim, w jakim ryzyko biznesowe negatywnie wpływa na strukturę
aktywów/pasywów.
Ryzyko zachowania zgodności
PUBLIC - 9
Ryzyko braku zgodności jest zdefiniowane jako potencjalne negatywne konsekwencje braku
zgodności działania Banku z obowiązującymi normami prawa, regulacji wewnętrznych oraz
uznanym kodeksem postępowania. Bank zarządza ryzykiem braku zgodności poprzez jasną
strukturę organizacyjną procesu ustaloną i opisaną w odrębnych regulacjach wewnętrznych.
Wpływ negatywnych zdarzeń ryzyka braku zgodności jest pokryty buforem kapitałowym w
ramach Filaru II.
3. Informacje w zakresie funduszy własnych
Fundusze własne Banku składają sie z nastepujących elementów:
1. Kapitał podstawowy Tier I, obejmujący m.in. instrumenty kapitałowe i powiązane ażio
emisyjne, zyski zatrzymane, skumulowane inne całkowite dochody, pozostałe kapitały
zapasowe, fundusze ogólne ryzyka bankowego;
2. Kapitał dodatkowy Tier I, obejmujący m.in. instrumenty kapitałowe, o których mowa w
art. 52 Rozporządzenia 575/2013 oraz ażio emisyjne związane z tymi instrumentami;
3. Kapitał Tier II, obejmujący m.in. instrumenty kapitałowe i pożyczki podporządkowane.
Wszystkie wymienione kapitały podlegają korektom z tytułu pomniejszeń oraz mającym
zastosowanie filtrom ostrożnościowym.
PUBLIC - 10
Na 31.12.2015 r. na fundusze własne Banku składał się kapitał podstawowy Tier I.
Szczegółowe informacje na temat poszczególnych elementów funduszy własnych Banku na
dzień 31 grudnia 2015 roku zaprezentowano poniżej (zgodnie z zapisami Rozporządzenia nr
1423/2013, załącznik nr 6).
Kapitał podstawowy Tier 1: Instrumenty i kapitały rezerwowe
1 Instrumenty kapitałowe i powiązane ażio emisyjne
2 Zyski zatrzymane
3 Skumulowane inne całkowite dochody
4 Fundusze ogólnego ryzyka bankowego
5 Kapitał podstawowy Tier 1 przed korektami regulacyjnymi
Kapitał podstawowy Tier 1: korekty regulacyjne
1 Wartości niematerialne i prawne
Korekty regulacyjne dotyczące niezrealizowanych zysków i start
2 zgodnie z art. 467 i 468;
2a w tym: filtr dla niezrealizowanej straty
2b w tym: filtr dla niezrealizowanego zysku
3 Całkowite korekty regulacyjne w kapitale podstwowym Tier 1
4 Kapitał podstawowy Tier 1
Kapitał dodatkowy Tier 1: Instrumenty
Kapitał dodatkowy Tier 1: korekty regulacyjne
Kapitał Tier II: instrumenty i rezerwy
1 Całkowite korekty regulacyjne w kapitale Tier II
2 Kapitał Tier II
3 Łączny kapitał (kapitał Tier I + Kapitał Tier II)
4 Aktywa ważone ryzykiem
Współczynniki i bufory kapitałowe
1
2
3
Kapitał podstawowy Tier I (wyrażony jako odsetek kwoty
ekspozycji na ryzyko)
Kapitał Tier I (wyrażony jako odsetek kwoty ekspozycji na ryzyko)
Łączny kapitał (wyrażony jako odsetek kwoty ekspozycji na
ryzyko)
Kwota w dniu
ujawnienia (tys.
PLN)
471 970
0
1 817
0
473 787
-3 949
-1 137
-1 137
-8 144
465 643
0
0
0
0
0
465 643
2 890 118
16,1
16,1
16,1
Wymóg bufora dotyczący kapitału podstawowego Tier I zgodnie z
art. 92 ust. 1 lit. A) powiekszony o wymogi utrzymania bufora
zabezpieczajacego i antycykilcznego, jak również bufor ryzyka
systemowego oaz bufor instytucji o znaczeniu systemowym
4 wyrażony jako odsetek kwoty ekspozycji na ryzko
4a w tym: wymóg utrzymania bufora zabezpieczajacego
4b w tym: wymóg utrzymania bufora antycyklicznego
4c w tym: wymóg utrzymania bufora ryzyka systemowego
0
0
0
0
w tym: bufor globalnych instytucji o znaczeniu systemowym lub
4d bufor innych instytucji o znaczeniu systemowym
0
PUBLIC - 11
Instrumenty kapitałowe i powiązane ażio emisyjne
W pozycji Instrumenty kapitałowe i powiązane ażio emisyjne uwzględniono kapitał akcyjny, ażio
emisyjne i pozostały kapitał zapasowy na dzień 31 grudnia 2015 roku.
Instrumenty kapitałowe i powiązane ażio emisyjne
w tys. PLN
Opłacone instrumenty kapitałowe
Ażio
Pozostałe kapitały zapasowe
Razem
393 207
19 149
59 614
471 970
Instrumenty kapitałowe HSBC Banku Polska S.A. tworzy kapitał akcyjny Banku w kwocie 393
207 mln zł. zgodnie ze statutem i wpisem do rejestru przedsiębiorcow.
Akcjonariuszem 100% akcji na dzień 31 grudnia 2015 roku jest HSBC Bank plc.
Główne cechy instrumentów kapitałowych przedstawiono poniżej.
Główne cechy instrumentów kapitałowych
1
2
Emitent
HSBC Bank Polska SA
Unikatowy identyfikator ( np. ISIN)
-
3
Prawo lub prawa właściwe, którym podlega
instrument
Polskie
Ujmowanie w kapitale regulacyjnym
-
4
Zasady przejściowe okreslone w rozporządzeniu CRR Kapitał podstawowy Tier 1
5
Zasady przejściowe okreslone w rozporządzeniu CRR
Kapitał podstawowy Tier 1
po okresie przejściowym
6
Kwalifikowalne na poziomie jednostkowym lub
(sub)skonsolidowanym/na poziomie jednostkowym
oraz (sub)skonsolidowanym
Poziom jednostkowy
7
Rodzaj instrumentu(rodzaje określone przez każdy
system prawny)
Akcje zwykłe (seria A-I,L-Z) , Art. 28 CRR
Akcje uprzywilejowane (seria J i K), Art. 28 CRR
Kwota uznana w kapitale regulacyjnym (waluta w mln,
według stanu na ostatni dzień sprawozdawczy)
seria A 50 000,00
seria B 600 000,00
seria C 380 000,00
seria D 25 000,00
seria E 7 945 000,00
seria F 6 000 000,00
seria G 4 000 000,00
seria H 5 000 000,00
seria I 6 100 000,00
seria J 6 300 000,00
seria K 10 000 000,00
seria L 12 000 000,00
seria M 10 000 000,00
seria N 15 000 000,00
seria O 30 000 000,00
seria P 14 000 000,00
seria R 10 807 000,00
seria T 110 000 000,00
seria U 25 000 000,00
seria W 100 000 000,00
seria Z 20 000 000,00
8
PUBLIC - 12
9
9a
Wartość nominalna instrumentu
Cena emisyjna
9b Cena wykupu
10 Klasyfikacja księgowa
Pierwotna data emisji
11
12 Wieczyste czy terminowe
13 Pierwotny termin zapadalności
1,00 PLN
W zalezności od serii
Nie dotyczy
Kapitał własny
seria A 16.03.1990
seria B 31.05.1991
seria C 31.05.1991
seria D 20.02.1992
seria E 14.01.1994
seria F 06.10.1997
seria G 30.12.1997
seria H 22.07.1998
seria I 22.07.1998
seria J 11.05.1999
seria K 28.12.1999
seria L 27.10.2000
seria M 11.01.2001
seria N 25.09.2001
seria O 23.01.2003
seria P 18.02.2004
seria R 29.10.2004
seria T 16.05.2006
seria U 10.07.2009
seria W 23.06.2010
seria Z 31.05.2012
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Opcja wykupu na żądanie emitenta podlegajaca
14 wcześniejszemu zatwierdzeniu przrze organy nadzoru Nie dotyczy
Termin wykupu opcjonalnego, terminy wykupu
15 warunkowego oraz kwota wykupu
Nie dotyczy
16 Kolejne terminy wykupu, jesli dotyczy
Nie dotyczy
Kupony/dywidendy
17 Stała lub zmienna dywidenda/stały lub zmienny kupon Nie dotyczy
18 Kupon odsetkowy oraz dopwolny powiązany wskaźnik Nie dotyczy
Instnienie zapisanych praw do niewypłacenia
19 dywidendy
W pełni uznaniowe, cześciowo uznaniowe czy
20a obowiązkowe (pod wzgledem terminu)
W pełni uznaniowe, cześciowo uznaniowe czy
20b obowiązkowe (pod wzgledem kwoty)
Istnienie opcji z oprocentowaniem rosnacym lub innej
21 zachęty do wykupu
22 Nieskumulowane czy skumulowane
23 Zmienne czy niezmienne
Jeżeli zmienne, zdarzenie lub zdarzenia wywołujące
24 zmianę
25 Jezeli zmienne, w pełni czy częściowo
26 Jeżeli zmienne wskaźnik konwersji
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
PUBLIC - 13
Jeżeli zmienne, zamiana obowiązkowa czy
27 opcjonalna
Jeżeli zmienne, należy określić rodzaj instrumentu, na
28 który można dokonać zamiany
Jeżeli zmienne, należy określić rodzaj instrumentu, na
29 który dokonuje się zamiany
30 Odpisy obniżające wartość
W przypadku odpisu obniżającego wartość, zdarzenie
31 lub zdarzenia wywołujące odpis obniżajacy wartość
W przypadku odpisu obniżającego wartość, w pełni
32 czy częściowo
W przypadku odpisu obniżającego wartość, trwale lub
33 tymczasowo
W przypadku tymczasowego odpisu obniżającego
34 wartość, opis mechanizmu odpisu obniżającego
wartość
35
Pozycja w hierarchia podporządkowania w przypadku
likwidacji (należy określić rodzaj instrumentu
bezpośrednio uprzywilejowanego w odniesieniu do
danego instrumentu)
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
36 Niezgodne cechy przejściowe
Nie dotyczy
37 Jeżli tak, nalezy okreslić niezgodne cechy
Nie dotyczy
Ażio emisyjne
Ażio emisyjne powstaje z nadwyżki osiągniętej przy emisji akcji Banku powyżej wartości
nominalnej pozostałej po pokryciu kosztów emisji, z przeznaczeniem na pokrycie strat, jakie
mogą powstać w związku z działalnością Banku, pomniejszonemu o kwotę strat pokrytych z
funduszu zapasowego.
Pozostały kapitał zapasowy
Pozostały kapitał zapasowy tworzy się z odpisów z zysku do podziału, według zasad
zawartych w Statucie.
Skumulowane inne całkowite dochody
W pozycji Skumulowane inne całkowite dochody zaprezentowano niezrealizowane zyski i
straty z tytułu instrumentów dłużnych zakfalifikowanych jako dostępne do sprzedaży tj.
obligacje rządowe oraz bony pieniężne znajdujące się w portfelu Banku.
Poniżej przedstawiono strukturę skumulowanych innych całkowitych dochodów Banku na
dzień 31 grudnia 2015 roku.
Niezrealizowane zyski i straty
Niezrealizowane zyski
Niezrealizowane straty
Razem
w tys. PLN
1 894
-77
1 817
PUBLIC - 14
KOREKTY REGULACYJNE
Wartości niematerialne i prawne
Zgodnie z Art. 37 Rozporządzenia CRR, wartości niematerialne uwzględniane są w rachunku
kapitału podstawowego Tier I. Na dzień 31 grudnia 2015 roku uwzględniono kwotę 3 949 tys.
zł z tytułu wartości niematerialnych.
Korekty regulacyjne dotyczące niezrealizowanych zysków i strat
Niezrealizowane zyski i straty na instrumentach dłużnych i kapitałowych dostępnych do
sprzedaży są ujmowane w funduszach własnych zgodnie z wytycznymi zawartymi w
Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013
r. oraz w wytycznych przekazanych przez Komisję Nadzoru Finansowego, tj.:
- niezrealizowane zyski są usuwane z funduszy własnych w 60%;
- niezrealizowane straty są usuwane z funduszy własnych w 100%.
Wartość korekt wyniosła 1 137 tys. zł.
Bank stosuje podejście ostrożnościowe i zakłada, że kapitał krótkoterminowy wynosi zero.
4. Informacje w zakresie przestrzegania wymogów kapitałowych
Kapitał wewnętrzny to szacowana przez Bank wielkość kapitału niezbędna do pokrycia
wszystkich zidentyfikowanych istotnych rodzajów ryzyka występujących w działalności
bankowej.
Bank dostosowuje wielkość funduszy własnych do poziomu i rodzaju ryzyka, na jakie jest
narażony, oraz do charakteru, skali i złożoności prowadzonej działalności. W tym celu Bank
opracował i wdrożył proces oceny adekwatności kapitału wewnętrznego – tzw. proces ICAAP
(Internal Capital Adequacy Assessment Process), który służy utrzymaniu funduszy własnych
na poziomie adekwatnym do profilu i poziomu ryzyka działalności Banku.
Ze wględu na brak uwzględnienia efektu dywersyfikacji ryzyk w roku 2015 roku kapitał
wewnętrzny Banku szacowany był na poziomie wyższym niż suma wymogów kapitałowych z
tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka uwzglednianych w Filarze I. Dodatkowe wartości
kapitału wewnętrznego tzw. Filar II szacowane są z tytułu:
 ryzyko stopy procentowej w portfelu bankowym
 ryzyko dużych zaangażowań kredytowych i wybranych sektorów gospodarki
 inne ryzyka istotne
Łącznie według stanu na koniec 2015 roku wartość kapitału wewnętrzego była równa 240 750
tys. zł.
Bank oblicza łączną ekspozycję na ryzyko z tytułu poniższych rodzajów ryzyka:
1. ryzyka kredytowego – metoda standardowa;
2. ryzyka operacyjnego – metoda standardowa;
3. ryzyka rynkowego;
a) ryzyka ogólnego stóp procentowych (pozycji) – metoda terminów
zapadalności;
b) ryzyka walutowego – metoda podstawowa;
4. dużych ekspozycji przekraczających limity dużych ekspozycji;
PUBLIC - 15
5.
6.
korekty wyceny kredytowej instrumentów pochodnych (CVA – Credit Valuation
Adjustment) – metoda standardowa
ryzyka rozliczenia, ryzyka rozliczenia i dostawy w późniejszym – metoda wyceny
rynkowej.
STRUKTURA REGULACYJNYCH WYMOGÓW KAPITAŁOWYCH NA 31.12.2015
Regulacyjne wymogi kapitałowe
w tys. PLN
1. Ryzyko kredytowe oraz kontrahenta
2. Ryzyko rynkowe:
-ryzyko pozycji
- ryzyko cen towarów
3. Ryzyko walutowe
4. Ryzyko rozliczenia, dostawy
5. Ryzyko operacyjne
6. Ryzyko związane z korektą wyceny kredytowej
(CVA)
Całkowity wymóg kapitałowy
Łączny kapitał (kapitał Tier I + kapitał Tier II)
Łączny współczynnik kapitałowy (%)
206 219
697
697
0
0
0
23 290
1 003
231 209
465 643
16,1
WYMÓG KAPITAŁOWY Z TYTUŁU RYZYKA KREDYTOWEGO ORAZ KONTRAHENTA W
PODZIALE NA KLASY EKSPOZYCJI NA 31.12.2015
Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego i
kontrahenta według klas ekspozycji
Ekspozycje wobec rządów i banków centralnych
Ekspozycje wobec instytucji
Ekspozycje wobec przedsiębiorstw
Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na
nieruchomościach
Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie
zobowiązania
Inne pozycje
RAZEM
w tys. PLN
0
5 457
144 209
52 052
1 107
3 394
206 219
Wymóg kapitałowy na ryzyko kredytowe kontrahenta (ujęty w łącznym wymogu kapitałowym
z tytułu ryzyka kredytowego) wyniosł na dzień 31 grudnia 2015 r. 5 322 tys. zł.
5. Ekspozycja na ryzyko kredytowe
Bank kwalifikuje należności zagrożone jako te, które spełniają jedno z dwóch kryteriów:
- należność jest opóźniona w spłacie o więcej niż 90 dni;
- pomimo braku opóźnienia w spłacie lub istnienia opóźnienia mniejszego niż 90 dni analiza
dłużnika wskazuje na ryzyko braku terminowej spłaty należności Banku w pełnej wysokości,
bez egzekucji z zabezpieczenia.
PUBLIC - 16
Przez wartość ekspozycji w tabelach poniżej należy rozumieć wartość ustaloną zgodnie z
wymogami Rozporządzenia CRR dla potrzeb adekwatności kapitałowej: wartość bilansową
(na podstawie Polskich Standardów Rachunkowości) i wartość ekwiwalentu bilansowego
zobowiązań warunkowych oraz transakcji pozabilansowych (wycenianych według metody
wyceny rynkowej).
STRUKTURA GEOGRAFICZNA EKSPOZYCJI WEDŁUG KRAJÓW NA 31.12.2015
Rozkład geograficzny ekspozycji według
krajów
w tys. PLN
Polska
5 443 855
Wielka Brytania
187 514
Pozostałe kraje
282 639
Razem
5 914 008
CAŁKOWITA I ŚREDNIA KWOTA EKSPOZYCJI Z TYTUŁU RYZYKA KREDYTOWEGO I
KONTRAHENTA WEDŁUG KLAS EKSPOZYCJ
Typ kontrahenta
Klasa ekspozycji
Średnia
kwota
ekspozycji w
w tys. PLN*
Wartość
ekspozycji w
tys. PLN
Rządy i banki
centralne
Ekspozycje wobec rządów i
banków centralnych
2 411 865
2 694 111
Instytucje
Ekspozycje wobec instytucji
216 740
301 995
2 504 359
1 955 965
689 385
447 030
13 834
13 914
17 716
13 573
Przedsiębiorstwa
Ekspozycje wobec przedsiębiorstw
Ekspozycje zabezpieczone
hipotekami na nieruchomościach
Ekspozycje, których dotyczy
niewykonanie zobowiązania
Ekspozycje zabezpieczone
hipotekami na nieruchomościach
Osoby fizyczne
Ekspozycje, których dotyczy
niewykonanie zobowiązania
Pozostałe
Inne pozycje
Razem
0
60 109
27 593
5 914 008
5 454 181
*Średnia kwota ekspozycji została wyliczona jako średnia arytmetyczna wartości ekspozycji
przypadającej na ostatni dzień każdego kwartału kalendarzowego.
PUBLIC - 17
STRUKTURA EKSPOZYCJI WG OKRESÓW ZAPADALNOŚCI W PODZIALE NA KLASY
EKSPOZYCJI
Zapadalność ( lata)
Klasy ekspozycji
Ekspozycje wobec
rządów i banków
centralnych
Ekspozycje wobec
instytucji
Ekspozycje wobec
przedsiębiorstw
Ekspozycje
zabezpieczone
hipotekami na
nieruchomościach
Ekspozycje, których
dotyczy niewykonanie
zobowiązania
Inne pozycje
Razem
do roku
od 1 do 5
powyżej 5
Razem
w tys. PLN
%
w tys. PLN
%
w tys. PLN
%
w tys.
PLN
1 241837
51,16
1 170 013
48,20
15
0,00
2 411 865
80 329
46,80
136 411
62,94
0
0,00
216 740
1 153 298
46,05
133 118
5,32
2 504 359
1 217 943 48,63
372 132
52,63
316 804
44,80
18 165
2,57
707 101
0
0,00
0
0,00
13 834
100,00
13 834
0
0,00
60 109
100,00
0
0,00
60 109
2 836 635
47,96
165 132
2,79
5 914 008
2 912 241 49,24
Na dzień 31.12.2015 r. Bank posiadał ekspozycje z rozpoznana utratą wartości wobec
przedsiebiorstw w wartości 117 547 tys.zł. Szczegóły dotyczace ruchów na rezerwach
przedstawiono poniżej.
Saldo rezerw, bilans otwarcia
87 214
Utworzone odpisy
15 572
Rozwiązane odpisy
-13 946
Inne korekty
-17 546
Saldo rezerw, bilans zamknięcia
71 294
Informacje dotyczące stosowanych technik ograniczania ryzyka kredytowego
Zgodnie z przyjętą polityką Bank stosuje metodę standardową w zakresie redukcji ryzyka
kredytowego zastępując wagę ryzyka kontrahenta wagą ryzyka instrumentu, w pełni lub
częściowo zabezpieczającego ekspozycję, zgodnie z odpowiednimi przepisami KNF.
W metodzie standardowej aktywa zabezpieczone uzyskują wagę ryzyka odpowiednią dla
wystawcy zabezpieczenia - rzeczywista lub nierzeczywista ochrona kredytowa. Metoda uznaje
częściowe zabezpieczenie transakcji kredytowej, dla części należności niezabezpieczonych
należy przypisać wagę ryzyka właściwą kredytobiorcy. Nie dopuszcza się niedopasowania
terminów rozliczeń.
PUBLIC - 18
Rzeczywista ochrona ryzyka kredytowego występuje, gdy Bank posiada prawo do upłynnienia,
dokonania transferu lub przejęcia bądź zatrzymania określonych aktywów lub kwot
stanowiących zabezpieczenie transakcji kredytowej.
Następujące zabezpieczenia stanowią podstawę ochrony ryzyka kredytowego:
 zabezpieczenie finansowe;
 inne rodzaje ochrony kredytowej rzeczywistej.
Nierzeczywista ochrona ryzyka kredytowego występuje, gdy zmniejszenie ekspozycji
kredytowej Banku wynika ze zobowiązania strony trzeciej do zapłacenia należnych kwot. Do
technik nierzeczywistej ochrony kredytowej zalicza się:
 gwarancje i regwarancje;
 kredytowe instrumenty pochodne;
 inne formy ochrony nierzeczywistej (w tym ubezpieczenia).
W metodzie standardowej zabezpieczenie w postaci hipoteki nie stanowi techniki ograniczenia
ryzyka kredytowego, gdyż ten rodzaj zabezpieczenia uwzględniony jest w wyodrębnionym
segmencie ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie.
Informacje z zakresu stosowania zewnętrznych ocen wiarygodności kredytowej
Bank wykorzystuje zewnętrzne ratingi agencji Moody’s, S&P oraz Fitch Group w celu oceny
wiarygodności kredytowej w przypadku następujących klas ekspozycji:
 rządy i banki centralne;
 instytucje;
 przedsiębiorcy;
 pozycje związane z sekurytyzacją;
 krótkoterminowe roszczenia wobec instytucji i przedsiębiorców;
 jednostki samorządu terytorialnego i władz lokalnych;
 wielostronne banki rozwoju.
6. Informacja w zakresie ryzyka kredytowego kontrahenta
Wymóg z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta jest wyliczany na podstawie metody wyceny
rynkowej.
Bank stosuje różne zabezpieczenia ryzyka kredytowego kontrahenta, z którym zawiera
transakcje pochodne. Najczęściej stosowanymi zabezpieczeniami są kaucja, blokada
rachunku rozliczeniowego lub blokada lokaty.
W przypadku limitów na transakcje skarbowe Bank w ramach decyzji kredytowej ustala
każdorazowo wysokość akceptowanego dla klienta negatywnego poziomu zaangażowania
(MtM) oraz kwoty minimalnej (MTA) w oparciu o wiedzę ekspercką, standing klienta i
zapotrzebowanie na produkty zabezpieczające ryzyko kursowe. Przekroczenie progów MtM /
MTA wg aktualnej wyceny oznacza konieczność ustanowienia przez klienta kaucji pieniężnej
w wymaganej wysokości.
Według stanu na koniec 2015 roku wpływ przyjetych zabezpieczeń był niematerialny z punktu
widzenia całkowitego wymogu kapitałowego.
7. Informacja w zakresie ryzyka operacyjnego
PUBLIC - 19
HSBC Bank Polska S.A. przyjmuje standardowe podejście do kalkulacji wymogów
kapitałowych w odniesieniu do ryzyka operacyjnego.
Bank stosując metodę standardową dokonuje podziału całej działalności na następujące linie
biznesowe:
- działalność dealerska,
- bankowość komercyjna,
- bankowość detaliczna,
Podstawowe założenia:
1. Bank wylicza wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego na podstawie pełnego
wyniku rocznego.
2. Bank zakłada, że poziom wymogu kapitałowego nie zmienia się w ciągu roku
obrotowego, chyba, że w okresie poprzedzającym zatwierdzenie sprawozdań
finansowych dochodzi do korekty wyniku.
Na dzień 31 grudnia 2015 r. wymog kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego wyniósł 23 290
tys. zł.
Zbiorcze informacje dotyczące sumy strat brutto z tytułu ryzyka operacyjnego odnotowane w
2015 roku, w podziale na kategorie zdarzeń w ramach rodzaju zdarzenia, przedstawia
następująca tabela:
Rodzaj zdarzenia
Kategoria zdarzenia
Kwota strat
brutto (tys.
PLN)
Klienci, produkty i praktyki
operacyjne
Wady produktów
17
Zakłócenia działalności
banków i awarie systemów
Systemy
0,05
Wykonanie transakcji,
dostawa i zarządzanie
procesami operacyjnymi
Wprowadzanie do
systemu,
wykonywanie,
rozliczanie i obsługa
transakcji
194
Działania mitygujące
Została dokonana
zmiana konstrukcji
produktu.
Analiza przyczyn
powstałego błędu oraz
wprowadzenie
usprawnień systemu.
Usprawnienie
procedur i procesów z
uwzględnieniem
poszerzenia zakresu
kontroli.
8. Informacje w zakresie ryzyka płynności
Ryzyko płynności oznacza zagrożenie terminowego wywiązywania się z zobowiązań lub utraty
zdolności do finansowania aktywów, zarówno w toku normalnej działalności bankowej, jak i w
innych, dających się przewidzieć warunkach, powodujące konieczność poniesienia
nieakceptowanych strat.
Zarządzanie ryzykiem płynności w Banku ma na celu utrzymywanie odpowiedniego poziomu
aktywów płynnych pozwalających na zapewnienienie zdolności do generowania płynności w
odpowiednich terminach i po optymalnym koszcie oraz zapewnienie stabilnej i odpowiednio
zdywersyfikowanej bazy finansowania pozwalającej na zrównoważony, określony w ramach
planów strategicznych, rozwój, przy jednoczesnym uodpornieniu na nieoczekiwane wzrosty
zapotrzebowania na finansowanie.
PUBLIC - 20
Zarządzając ryzykiem płynności Bank kieruje się w szczególności przestrzeganiem zapisów
Rozporządzenia CRR, Rozporządzenia Delegowanego Komisji UE 2015/61, nowych
nadzorczych norm płynności LCR i NSFR, Uchwały KNF 386/2008, wytycznych EBA i
Komitetu Bazylejskiego oraz Rekomendacji KNF.
Zarząd Banku deleguje do Komitetu ALCO odpowiedzialność wykonawczą za bieżący
monitoring, ocenę i zarządzanie ryzykiem oraz efektywność polityk dotyczących zarządzania
ryzykiem płynności i finansowania.
W celu efektywnego zarządzania ryzykiem płynności Komitet ALCO deleguje bieżące
monitorowanie raportowanie z częstotliwością dzienną oraz operacyjne zarządzanie do
wyspecjalizowanych jednostek: Zintegrowane Zarządzanie Ryzykiem i Kapitałem oraz
Balance Sheet Management, przy wsparciu innych jednostek organizacyjnych, przy
zastrzeżeniu, że strategiczne decyzje dotyczące płynności strukturalnej oraz finansowania
pozostają w odpowiedzialności Komitetu ALCO.
Bank zalicza do nadwyżki płynności jedynie niezablokowane instrumenty dłużne. Dodatkowo
w celu odzwierciedlenia rzeczywistej, możliwej do uzyskania kwoty z portfela obligacji
skarbowych Bank stosuje korektę wartości (haircut) zgodną z poziomem akceptowanym przez
NBP.
W skład nadwyżki płynności (2.112.315 tys.PLN) na dzień 31 grudnia 2015r. weszły
następujące pozycje:
 kasa (17.684 tys. PLN),
 nadwyżka na rachunku w NBP ponad poziom wymaganej rezerwy obowiązkowej,
 wysokiej jakości jakości obligacje rządowe i bony pienieżne NBP (1.937.012 tys.PLN).
Podstawowym źródłem finansowania działalności Banku jest baza zobowiązań terminowych
oraz środków na rachunkach bieżących klientów korporacyjnych. Ponadto Bank pozyskał
długoterminowe finansowanie od podmiotów powiązanych, a na wypadek realizacji
scenariuszy skrajnych Bank dysponuje przyznaną linią płynnosciową od podmiotu
dominującego.
W ramach procesu zarządzania ryzykiem płynności Bank w szczególności dokonuje
identyfikacji najistotniejszych rodzajów ekspozycji na ryzyko płynnosci,a także opracowuje
zestaw scenariuszy dla przeprowadzanych testów warunków skrajnych (szczegółowe
monitorowanie horyzontów przeżycia w poszczególnych scenariuszach testów warunków
skrajnych pozwala optymalnie kształtować obowiązujący w Banku awaryjny plan utrzymania
płynności).
Ponadto Bank monitoruje szereg wskaźników wczesnego ostrzegania mając na celu właściwe
kształtowanie struktury bilansu i nadwyżki płynnościowej, nie tylko w kontekście przyjętych
planów rozwoju (gdzie element premii za płynnosć stanowi istotny element polityki
wewnętrznych cen transferowych), ale również zapewniając odporność Banku na wybrane
sytuacje skrajne.
Poziom nadzorczych miar płynnosci na 31.12.2015
-M1:
916.725 tys. PLN
-M2:
157%
-M3:
1187%
-M4:
159%
PUBLIC - 21
-LCR: 130%
Ocena ryzyka
Zdolność Banku do realizacji zobowiązań zarówno w krótkim, średnim jak i długim okresie jest
wystarczająco zabezpieczona przez utrzymywany portfel aktywów płynnych wysokiej jakości.
W krótkim okresie podstawowa nadwyżka płynności jest w stanie zabezpieczyć płynność
również w przypadku wystąpienia większości rozpatrywanych przez Bank scenariuszy
skrajnych.
Na podstawie wyników stress-testów Bank identyfikuje główne zagrożenie dla pozycji
płynnościowej jako znaczący odpływ depozytów korporacyjnych połączony z czynnikami
stresowymi wpływającymi na europejski system bankowy. Bank posiada zdolność do
odpowiedniego kształtowania pozycji płynnościowej w tym scenariuszu jednak kosztem
pogorszenia wyniku odsetkowego.
W warunkach normalnych Bank nie widzi zagrożeń dla wyniku i funduszy własnych. Ponadto
finansowanie w walutach obcych zapewnione zostało na korzystnych warunkach na najbliższe
3 lata.
Utrzymywana baza depozytowa, skadająca się w połowie ze stabilnych osadów na
rachunkach bieżących, pozwala na znaczny przyrost portfela kredytowego. Długoterminowe
finansowanie pozyskane od podmiotu dominującego zapewnia stabilną relację pozycji bilansu
w walutach obcych.
9. Bufory kapitałowe
W 2015 roku Bank nie był objety obowiązkiem obliczania buforu antycyklicznego.
10. Informacje w zakresie ryzyka stopy procentowej w portfelu bankowym
Ryzyko ogólne stóp procentowych w portfelu bankowym definiuje się jako ryzyko strat
wynikających z niekorzystnych zmian stóp procentowych, które prowadzą do spadku
przychodów odsetkowych, wzrostu kosztów odsetkowych lub zmniejszenia wartości bieżącej
netto pozycji wrażliwych na zmiany stóp procentowych (dotyczy również pozycji
zabezpieczających te pozycje). Ryzyko stopy procentowej wynikające z działalności innej niż
handlowa wynika z następujących źródeł:




niedopasowania terminów zmiany oprocentowania aktywów, pasywów oraz pozycji
pozabilansowych (ryzyko terminów przeszacowania),
zmian w relacjach między krzywymi dochodowości, które wpływają na ustalanie
oprocentowania instrumentów znajdujących się w portfelu banku i powodują zmiany
relacji pomiędzy oprocentowaniem tych instrumentów (ryzyko bazowe),
zmieniających się relacji między oprocentowaniem dla poszczególnych terminów
zapadalności/wymagalności krzywej dochodowości (ryzyko zmiany kształtu krzywej
dochodowości),
opcji związanych z oprocentowaniem, zawartych w produktach bankowych, np. opcja
wcześniejszej spłaty (ryzyko opcji).
PUBLIC - 22
Ryzyko stopy procentowej w portfelu bankowym jest w Banku mierzone:
a) Wartością bieżącą punktu bazowego (PVBP),
b) Kwotami wartości narażonej na ryzyko („VaR”),
c) Analizą luki umownej,
d) Analizą luki zbehawioryzowanej,
e) Symulacją dochodu odsetkowego netto (NII) w ramach przynajmniej następujących
scenariuszy:
i.
Nagła zmiana poziomu stóp procentowych o:+/-50, +/-100, +/-200 p.b.,
ii.
Stopniowa zmiana poziomu stóp procentowych o +/-100, +/-200 p.b.,
iii.
Przewidywane zmiany stóp procentowych,
f) Wrażliwością wartości ekonomicznej kapitału przy założeniu nagłej i nieoczekiwanej
zmiany poziomu stóp procentowych o +/- 200 p.b.
11. Informacje dotyczące instrumentów kapitałowych w portfelu bankowym
W 2015 roku Bank nie posiadał instrumentów kapitałowych w księdze bankowej.
12. Informacje w zakresie wskaźnika dźwigni finansowej
Podział miary ekspozycji całkowitej stosowanej do wyliczenia wskaźnika dźwigni i wartość
wskaźnika dźwigni na 31.12.2015 r. przedstawia poniższa tabela:
EKSPOZYCJA
w tys. PLN
Ekspozycja z tytułu transakcji finansowania papierów
wartościowych
Instrumenty pochodne: wartość rynkowa
0
59 898,00
Instrumnty pochodne: metoda wyceny narzutu według
wartości rynkowej
54 504,00
Pozycje pozabilansowe podlegające korekcie z tytułu
preferencyjnego traktowania na potrzeby dźwigni fiannsowej
Innne pozycje pozabilansowe
Inne aktywa
Kapitał
Kapitał Tier I
Korekty regulacyjne
Wskaźnik dżwigni
Wskaźnik dźwigni za miesiąc grudzień 2015 r.
Wskaźnik dżwigni obliczony jako prosta średnia arytmetyczna
miesięcznych wskaźników dźwigni w ciągu ostatniego
kwartału 2015 r.
262 751,00
37 523,00
4 989 078,00
465 643,00
-8 144,00
8,62%
8,62%
W celu uodpornienia Banku na nieoczekiwane negatywne zmiany gospodarki Bank określa
akceptowany poziom wskaźnika dźwigni, którego wartość jest brana pod uwagę przez Komitet
Zarządzania Aktywami i Pasywami Banku przy analizie struktury i potencjalnego przyszłego
zapotrzebowania na kapitał
PUBLIC - 23
Ryzyko nadmiernej dźwigni finansowej
Bank definiuje ryzyko nadmiernej dźwigni jako ryzyko wynikające z podatności Banku na
zgrożenia z powodu dźwigni finansowej lub warunkowej dźwigni finansowej , które może
wymagać podjęcia niezamierzonych działań korygujących plan biznesowy, w tym awaryjnej
sprzedaży aktywów mogąceych przynieść straty lub spowodować konieczność korekty wyceny
pozostałych aktywów. Jest ono monitorowane poprzez kalkulację i analizę miary ‘leverage
rato’ – wskaźnika dźwigni.
Za nadzór i zarządzanie ryzykiem nadmiernej dźwigni odpowiada Komitet Zarządzania
Ryzkiem i Komitet ALCO.
13. Informacje dotyczące polityki wynagrodzeń
Bank definiuje następujące stanowiska, jako kierownicze w rozumieniu Uchwały Nr 258/2011
Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 4 października 2011 roku:
 Członkowie Zarządu;
 Dyrektor Zarządzający Pionem Skarbu;
 Dyrektor Zarządzający Pionem Bankowości Komercyjnej;
 Dyrektor Zarządzający Pionem Technologii i Wsparcia Biznesu;
 Dyrektor Zarządzający Pionem Ryzyka;
 Dyrektor Zarządzający Pionem Finansów;
 Dyrektor Zarządzający Pionem Prawnym i Regulacyjnym;
 Dyrektor Zarządzający Pionem Audytu;
 Dyrektor Zarządzający Pionem Zapewnienia Zgodności;
 Dyrektor Zarządzający Pionem Zarządzania Zasobami Ludzkimi.
Bank również określił zasady ustalania, przyznawania i wypłaty zmiennych składników
wynagrodzenia dla pracowników mających istotny wpływ na profil ryzyka w Banku. Kryteria
według których Bank określa czy dany pracownik ma istotny wpływ na profil ryzyka w Banku,
określone zostały w obowiązującej Polityce.
Zmienne składniki wynagrodzenia są ustalane i przyznawane na zasadzie uznaniowej za
Okresy Oceny na podstawie realizacji Zrównoważonych Kart Wyników odnoszących się do
odpowiednich okresów rocznych.
W przypadku osób pełniących jednocześnie funkcję Członka Zarządu, decyzja w sprawie
zmiennych składników wynagrodzenia należy do Rady Nadzorczej, natomiast w przypadku
pozostałych osób zajmujących stanowiska kierownicze lub mających istotny wpływ na profil
ryzyka w Banku, decyzję w sprawie zmiennych składników wynagrodzenia podejmują
Członkowie Zarządu w ramach nadzorowanych jednostek organizacyjnych.
Zmienne wynagrodzenie przyznane osobie zajmującej stanowisko kierownicze lub mające
istotny wpływ na profil ryzyka w Banku składa się z:
1) świadczenia pieniężnego – stanowiącego 50% wartości przyznanego zmiennego
wynagrodzenia,
2) Instrumentu Niepieniężnego – stanowiącego 50% wartości przyznanego zmiennego
wynagrodzenia.
PUBLIC - 24
Instrument Niepieniężny to stworzony na potrzeby realizacji Polityki instrument odpowiadający
akcjom w tym zakresie, że jego wartość ulega zmianie wraz ze zmianą Wskaźników
obliczanych dla kolejnych lat obrotowych.
Instrument Niepieniężny po obliczeniu jego wartości w oparciu o zmienioną wartość
Wskaźników podlega wypłacie w formie pieniężnej.
Bank ustala następujące miary, jako wskaźniki determinujące wartość instrumentu
niepieniężnego:
 zysk przed opodatkowaniem (PBT)
 stosunek poziomu kosztów do przychodów (C/I)
 zwrot na Aktywach Ważonych Ryzykiem (RORWA)
Wartość wskaźników obliczana jest na podstawie zaudytowanych sprawozdań finansowych
za kolejne lata obrotowe.
Bank po zakończeniu Okresu Oceny ustala wartość Wskaźników na ostatni dzień Okresu
Oceny.
Przed dokonaniem wypłaty z tytułu Instrumentu Niepieniężnego Bank:
1) ustala wartość Wskaźników na koniec ostatniego roku obrotowego,
2) ustala zmianę wyrażoną procentowo dla każdego Wskaźnika
3) ustala średnią arytmetyczną zmiany (wyrażoną w procentach) Wskaźników,
4) oblicza wartość Instrumentu Niepieniężnego podlegającego wypłacie korygując jego
wartość o obliczoną średnią arytmetyczną zmiany Wskaźników.
Oprócz kryteriów ilościowych, determinujących wartość instrumentu niepieniężnego Bank
stosuje także kryteria jakościowe, w szczególności przyznanie zmiennych składników
wynagrodzenia jest warunkowe i uzależnione od niewykrycia po Okresie Oceny zdarzeń
 zakwalifikowanych jako tzw. Znaczne Ryzyko (High Risk) w raportach Pionu Audytu
Wewnętrznego, Audytu Grupowego, Pionu Zapewnienia Zgodności lub Departamentu
Kontroli Wewnętrznej i Ryzyka Operacyjnego, dotyczących nadzorowanego obszaru,
 podjęcie decyzji skutkujących nałożeniem na Bank sankcji administracyjno-prawnych,
 podjęcie decyzji lub działań niezgodnych z wewnętrznymi procedurami Banku
wpływającymi negatywnie w znacznym stopniu na profil ryzyka Banku, lub uznanych
za niezgodne ze standardami wartości i zachowania w Grupie HSBC.
W 2015 łączne koszty wynagrodzeń ukształtowały się na poziomie jak poniżej:
Koszty wynagrodzeń 2015
Pion Rynków Globalnych
Pion Bankowości Korporacyjnej i Globalnej
W
roku
kwota
w tys. PLN
5 975,50
22 076,65
Pion Ryzyka
2 663,17
Pion Finansów
1 957,16
Pion Wsparcia
6 685,17
Pion HR
1 273,52
Pion Prawny
3 442,02
Inne obszary
1 602,23
Zarząd Banku
5 514,65
HSBC Bank Polska SA
2015
łączna
51 190,07
zmiennych składników wynagrodzenia osób zajmujących stanowiska kierownicze w
rozumieniu Uchwały Nr 258/2011 wyniosła 3 246 tys. zł w tym:
PUBLIC - 25
a) przyznane: 60% kwoty;
b) przyznane, których płatność została odroczona: 30% kwoty;
c) jeszcze nie przyznana: 40% kwoty .
Zbiorcze informacje ilościowe na temat wynagrodzeń osób zajmujących kierownicze
stanowiska zostały zaprezentowane poniżej:
I Członkowie Zarządu, osoby podległe bezpośrednio członkowi zarządu bez względu na
podstawę ich zatrudnienia
LP
Informacje dotyczące
Wartość
Komentarz
1
Liczba osób
11
Pensja, honoraria, dodatek
2
Wynagrodzenie stałe wypłacone
5 081 samochodowy
Wynagrodzenie zmienne za 2015 r.
podlegające zasadom Uchwały
3
258/2011 KNF, przyznane w 2015
roku
2 504
Przyznany składnik nieodroczony, w
4
tym
4.1 Świadczenie pieniężne
1 252
4.2 Instrument Niepieniężny
1 252
Naliczony i jeszcze nie przyznany
5
składnik odroczony (na okres trzech
kolejnych lat)
1 753
5.1 Świadczenie pieniężne
501
Kwota uwzględnia okres
5.2 Instrument Niepieniężny
1 252 2017-20
II Pozostałe osoby zajmujące kluczowe stanowiska
LP
Informacje dotyczące
Wartość
1
Liczba osób
8
2
Wynagrodzenie stałe wypłacone
Wynagrodzenie zmienne za 2015 r.
podlegające zasadom Uchwały
3
258/2011 KNF, przyznane w 2015
roku
Przyznany składnik nieodroczony, w
4
tym
4.1 Świadczenie pieniężne
4.2 Instrument Niepieniężny
Naliczony i jeszcze nie przyznany
5
składnik odroczony (na okres trzech
kolejnych lat)
5.1 Świadczenie pieniężne
5.2 Instrument Niepieniężny
Komentarz
Pensja, honoraria, dodatek
2 869 samochodowy
742
371
371
519
148
Kwota uwzględnia okres
371 2017-20
14. Oświadczenie Zarządu
PUBLIC - 26
Niniejszym Zarząd HSBC Bank Polska S.A. oświadcza, że ustalenia opisane w Ujawnieniach
są adekwatne do stanu faktycznego, a stosowane systemy zarządzania ryzykiem są
odpowiednie z punktu widzenia profilu i strategii Banku.
Michał H. Mrożek
Prezes Zarządu Banku
Martin Reichel
Członek Zarządu Banku
Agata Mroczek
Członek Zarządu Banku
Rafał Dziura
Członek Zarządu Banku
Dariusz Kucharski
Członek Zarządu Banku
PUBLIC - 27