NASZA HISTORIA Związek Nauczycielstwa Polskiego (ZNP) ma 110
Transkrypt
NASZA HISTORIA Związek Nauczycielstwa Polskiego (ZNP) ma 110
NASZA HISTORIA Związek Nauczycielstwa Polskiego (ZNP) ma 110 lat. Gdy wiele podobnych organizacji rozwiązywało się, dzieliło lub przekształcało, ZNP łączył rozproszone stowarzyszenia nauczycielskie, mobilizował do bycia razem, do współpracy. Tak było w latach 30. XX wieku i w pierwszej dekadzie wieku XXI, kiedy do ZNP akces zgłosiły organizacje zrzeszone w Federacji Szkolnictwa Wyższego i Nauki. ZNP przetrwał dzięki ludziom, którzy bez względu na okoliczności byli mu wierni, nawet w najtrudniejszych powojennych latach, kiedy możliwości oddziaływania związków zawodowych na politykę edukacyjną państwa zostały bardzo ograniczone. ZNP przetrwał także dzięki idei powszechnej, publicznej, dobrej edukacji i dzięki przekonaniu, że ten cel „nauczycielstwo polskie może osiągnąć, tylko idąc razem”. 1 października 1905 – w Pilaszkowie koło Łowicza odbyło się zgromadzenie postępowych nauczycielek i nauczycieli, które powołało Związek Nauczycieli Ludowych (ZNL). W krótkim czasie do związku (wówczas nielegalnego) przystąpiło ponad 1 tys. nauczycieli polskich. Musieli oni podpisać deklaracje, że będą nauczać dzieci języka polskiego i w duchu polskim. Spowodowało to represje wobec działaczy Związku ze strony władz carskich, część z nich straciła pracę i została zmuszona do ucieczki do Galicji. 9 grudnia 1905 – powstał Polski Związek Nauczycielski, który wchłonął ocalałych z prześladowań działaczy ZNL. Tego samego dnia powołane zostało Stowarzyszenie Nauczycielstwa Polskiego, które w swoich szeregach skupiało głównie nauczycieli prywatnych szkół średnich. 28 grudnia 1905 – w Krakowie odbyło się zebranie 520 delegatów z Galicji, zwane „Ankietą”, podczas którego utworzono Krajowy Związek Nauczycielstwa Ludowego w Galicji, zrzeszający nauczycieli ze szkół różnego typu w zaborze austriackim. 1906 – ukazał się pierwszy numer nowoczesnego czasopisma pedagogicznego „Nowe Tory”. Głosiło ono hasła postępu społecznego i domagało się demokratycznych reform w szkolnictwie, uwzględniających zdobycze nauki, m.in. psychologii. Jego stałymi współpracownikami byli: S. Kalinowski, S. Sempołowska, L. Krzywicki, A. Szycówna, którzy później stali się autorami czasopism ZNP wydawanych po 1917 r. Kres wydawaniu pisma położył wybuch I wojny światowej. 1913 – z inicjatywy H. Rowida rozpoczęły działalność Wakacyjne Kursy Uniwersyteckie (WKU). Kursy były niezależną instytucją naukową, w której wykładali wybitni profesorowie wyższych uczelni i działacze oświatowi. Odwiedzali je takie osobistości, jak S. Żeromski, J. Kasprowicz, K. Szymanowski czy J. Piłsudski. WKU nie dawały żadnych uprawnień natury formalnej (certyfikaty, awanse) ani materialnej, ale zaspokajały potrzebę pogłębiania wiedzy. W otwartych wykładach mogli brać udział okoliczni mieszkańcy. 1917 – Zjazd Delegatów Związku Polskiego Powszechnych (ZPNSP) podjął uchwałę Nauczycielstwa o budowie Szkół własnego domu nauczycielskiego. czerwiec 1917 – ukazał się pierwszy numer „Głosu Nauczycielskiego”. Najstarsze pismo branżowe w Polsce odegrało istotną rolę w jednoczeniu środowiska nauczycielskiego i w walce o nowoczesną szkołę, niezależną, finansowaną z publicznych funduszy, gwarantującą dobre warunki nauki i pracy. Ideom tym „Głos Nauczycielski” jest wierny do dziś. kwiecień 1919 – w Warszawie obradował Sejm Nauczycielski (Ogólnopolski Zjazd Oświatowy); 802 delegatek i delegatów reprezentowało 44 organizacje i stowarzyszenia nauczycielskie, skupiające 34 tys. nauczycieli, z których ponad połowa należała do ZPNSP (późniejsze ZNP). Celem zjazdu, któremu przewodniczył poeta J. Kasprowicz, było omówienie projektu ustroju szkolnego, władz szkolnych, wykształcenia i statusu nauczycieli szkół powszechnych oraz charakteru szkoły. Podczas dyskusji wyraźnie zarysowały się różnice między zjazdową lewicą (ZNP) i prawicą, które utrzymywały się przez cały okres międzywojenny. 1921 – parlamentarzyści - członkowie związku nie dopuścili do wprowadzenia do konstytucji marcowej zapisu o wyznaniowym charakterze szkoły, co zapoczątkowało trwający cały okres międzywojenny konflikt ZNP z instytucjami Kościoła katolickiego i episkopatem, scementowało to organizację, która pod koniec lat 30. z 54 tys. członkiń i członków stała się największą reprezentacją nauczycielstwa w II RP. sierpień 1921 – rozpoczęła działalność wydawniczą założona przez ZNP spółka akcyjna „Nasza Księgarnia”. 1924 – rozpoczęła się budowa sanatorium dla nauczycieli w Zakopanem. Sanatorium na 180 łóżek wybudowano zgromadzonych w latach 1924-1927. ze składek członkowskich 3 listopada 1925 – z udziałem prezydenta RP S. Wojciechowskiego otwarte zostało sanatorium w Zakopanem. W okresie międzywojennym leczyło się w nim ponad 4 tys. nauczycieli chorych na gruźlicę. 1926 – uchwalona została pierwsza polska ustawa o stosunkach służbowych nauczycieli, zwana też pragmatyką zawodową. Pragmatyka wprowadzała ład w funkcjonowaniu szkół i nauczycieli oraz wspierała proces profesjonalizacji tego zawodu, dając jednocześnie urzędnikom możliwość kontroli pracy nauczycieli. 1927 – władze związku kupiły pierwszą z kilku działek na warszawskim Powiślu i zwróciły się do Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego o wydanie rozporządzenia umożliwiającego potrącanie „daniny” od członków związku w całej Polsce na poczet budowy Domu Nauczycielskiego. Ministerstwo przychyliło się do tej prośby. Przez cały rok członkinie i członkowie związku przekazywali po 1 proc. swojego służbowego uposażenia na fundusz budowy siedziby związku. 1929 – na konkurs architektoniczny na projekt Domu Nauczycielskiego wpłynęło 65 prac autorów pochodzących m.in. z Warszawy, Krakowa, Wilna i Lwowa. 1930 – sąd konkursowy nagrodził cztery projekty, do których prawa zostały zakupione za dodatkowe 10 tys. zł. Zarząd Główny na posiedzeniu w pełnym składzie wybrał do realizacji, jako projekt zasadniczy, dzieło architekta T. Burschego i inż. A. Kowalskiego. 2 lipca 1930 – odbyła się uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod Dom Nauczycielski. Smulikowski. Akt erekcyjny odczytał wiceprezes Związku J. lipiec 1930 – podczas wspólnego zjazdu ZZNPSŚ i ZPNSP, który odbył się w Krakowie, nastąpiło połączenie obu organizacji w jednolity Związek Nauczycielstwa Polskiego (ZNP). 1932 – utworzony został Instytut Pedagogiczny ZNP, pierwsza akademicka szkoła wyższa dla nauczycieli. Koncepcja instytutu krystalizowała się przez wiele lat, m.in. czerpiąc z doświadczeń Wakacyjnych Kursów Uniwersyteckich. Pierwszym dyrektorem instytutu został prof. S. Baley. Wśród wykładowców znaleźli się wybitni uczeni i uczone: M. Grzegorzewska, J. Chałasiński, J. Krzyżanowski, B. Suchodolski, W. Tatarkiewicz. 1932 – we wrześniu oddany został gmach biurowy Domu Nauczycielskiego, do którego wprowadziły się m.in.: drukarnia, ekspedycja wydawnictw, archiwum, redakcje „Płomyka”, „Płomyczka”, „Ilustracji Szkolnej”, „Głosu Nauczycielskiego”. Na wyższych piętrach, w oficynach, ulokowane zostały: biura dla referentów, hala maszynistek, buchalteria, lokal spółdzielni kredytowej, gabinety kierownictwa, sala konferencyjna, poradnia i pokój dla lekarza. Tu także znalazły się pomieszczenia sekcji: oświaty pozaszkolnej, wychowania fizycznego, robót ręcznych i rysunku oraz pedagogicznej, poradni psychotechnicznej, biblioteki i czytelni, sekcji muzycznej oraz sale do prób muzycznych i chóralnych 1933 – na dokupionej działce przy dzisiejszej ul. Smulikowskiego 4 rozpoczęła się budowa siedziby Instytutu Wydawniczego „Nasza Księgarnia” wraz z halą drukarni. 1934 – zakończono prace w części reprezentacyjnej, od Wybrzeża Kościuszkowskiego, z salą zjazdową, salami klubowymi, jadalnią, bufetami i szatnią. 2 marca 1936 – ukazał się numer „Płomyka”, wychwalający piórem W. Wasilewskiej radziecki system edukacji, co przez prawicowe i związane z hierarchią kościelną kręgi uznane zostało za wyraz tendencji komunistycznych. W wyniku przegranego przez ZNP procesu oraz konfiskaty całego nakładu Związek poniósł straty finansowe. Konsekwencją konfliktu było zawieszenie zarządu głównego przez premiera i wprowadzenie kuratora rządowego. Wywołało to falę strajków nauczycielskich w całym kraju, w wyniku których rząd zaprzestał represji. 1938 – Instytut Pedagogiczny ZNP uzyskał takie same prawa jak Państwowy Instytut Nauczycielski. 4 czerwca 1939 – na lotnisku w Świdniku prezes Stanisław Nowak przekazał marszałkowi Edwardowi Śmigłemu-Rydzowi samolot z napisem „Ufundowany przez Związek Nauczycielstwa Polskiego”. Podczas uroczystości ofiarowano armii wiele darów, ale samolot RWD-8 był niewątpliwie najcenniejszy. Prezes ZNP zameldował również marszałkowi, że w ostatnich czasach Związek wpłacił na cele związane z obronnością państwa przeszło milion złotych. wrzesień 1939 – ZNP został zdelegalizowany przez niemieckie władze okupacyjne. październik 1939 – związek przekształcił się w konspiracyjną Tajną Organizację Nauczycielską (TON). Na jej czele stanęła tzw. Centralna Piątka: Z. Nowicki, C. Wycech, K. Maj, W. Tułodziecki, T. Wojeński. TON organizowała tajne nauczanie, pomoc dla nauczycieli, ukrywała poszukiwanych przedstawicieli inteligencji, pomagała osadzonym w obozach koncentracyjnych i więzieniach. Budowała struktury na terenie całego Generalnego Gubernatorstwa oraz oddziaływała na terenach przyłączonych do Rzeszy (Pomorze, Śląsk). Współpracowała z Delegaturą Rządu na Kraj i ze Związkiem Walki Zbrojnej, a następnie z Komendą Główną Armii Krajowej. Mimo grożących kar za nielegalne nauczanie tysiące nauczycieli przez całą II wojnę światową służyło młodzieży. 1945 – TON otrzymała zgodę na przekształcenie się w Związek Nauczycielstwa Polskiego za cenę poszerzenia kierownictwa organizacji o przedstawicieli Polskiej Partii Robotniczej (PPR). 28 marca 1945 – odbyła się pierwsza konferencja prezesów okręgów ZNP, na której ogłoszono przywrócenie działalności ZNP. 1946 – na światowej konferencji nauczycielskich związków zawodowych w Paryżu ZNP przedstawił ideę stworzenia Karty Nauczyciela, zapewniającej nauczycielkom i nauczycielom odpowiednie warunki pracy i płacy oraz gwarantującej prawo do zawodowej autonomii. październik 1949 – krajowa rada aktywu partyjnego w oświacie określa miejsce partii w szkolnictwie i szkoleniu ideologicznym. Po odbyciu szkoleń nauczyciele zdawali egzamin przed komisją, której z reguły przewodniczył pracownik kuratorium. Niezdanie egzaminu wiązało się z różnymi szykanami, od zakazu pełnienia funkcji kierowniczych, nauczanie konkretnego przedmiotu, po usunięcie z zawodu, dotknęły one ok. 118 tys. nauczycieli. 1950 – władze państwowe przejęły Instytut Pedagogiczny ZNP w Warszawie, Katowicach i Wrocławiu. 1950 – państwo przejęło sanatorium w Zakopanem, zapewniając nauczycielkom i nauczycielom pierwszeństwo w dostępie do leczenia; ZNP nadal każdego roku przeznaczał środki finansowe na jego działalność. 1952 – ustanowiono odznaczenie zawodowe „Medal Komisji Edukacji Narodowej”, o który wnioskowało ZNP. 1953 – jubileusz 50-lecia ZNP stał się okazją do wyrażenia krytyki pod adresem władz oświatowych, odnoszącej się to warunków pracy nauczycielek i nauczycieli oraz polityki edukacyjnej państwa. 1954 – „Międzynarodowa Karta Nauczyciela” została proklamowana przez Komitet Porozumiewawczy trzech międzynarodowych federacji związków nauczycielskich. 1956 – ustawa o prawach i obowiązkach nauczyciela zastąpiła przedwojenną ustawę o pragmatyce zawodowej; Rada Ministrów zdecydowała o podwyżkach płac nauczycieli od 1 września. październik 1956 – utworzona została Komisja Rehabilitacyjna oraz dokonano zmian w składzie Prezydium ZG ZNP; do aktywnej działalności powrócili działacze odsunięci po 1947 r. „Głos Nauczycielski” ogłosił konkurs na wspomnienia wojenne „Tajne nauczanie”. 1957 – Światowa Konferencja Nauczycielska, obradująca w Warszawie, ustanowiła Międzynarodowy Dzień Karty Nauczyciela, obchodzony obecnie na świecie 5 października jako Międzynarodowy Dzień Nauczyciela. 4 września 1965 – w Warszawie na Woli otwarto tysięczną szkołę – pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego. W trwającej siedem lat kampanii „1000 szkół na 1000-lecie” ważną rolę odegrał Związek. Członkinie i członkowie ZNP prowadzili zbiórki pieniędzy i darów, organizowali prace społeczne. Przypominając ofiarność i zaangażowanie w budowę szkół nauczycielstwa, prezes Marian Walczak zwrócił uwagę na ogromne potrzeby szkolnictwa zawodowego, konieczność rozbudowy warsztatów i internatów, nawołując do kontynuowania działań mających na celu dalsze inwestowanie w edukację. 5 października 1966 – podczas Specjalnej Konferencji Międzyrządowej w Paryżu została przyjęta „Rekomendacja w sprawie statusu nauczycieli” opracowana przez UNESCO i Międzynarodową Organizację Pracy (MOP). Celem dokumentu było zobowiązanie rządów do zapewnienia nauczycielkom i nauczycielom skutecznej ochrony przed arbitralnymi działaniami oraz do zagwarantowania im warunków pracy odpowiednich do wagi ich udziału w rozwoju osobowości ludzkiej i społeczeństwa. 1972 – została przyjęta „Karta praw i obowiązków nauczyciela”, zastępująca ustawę o prawach i obowiązkach nauczyciela, będąca po części odpowiedzią na „Rekomendacje…”. 31 grudnia 1979 – ZNP, jako prawowity właściciel, odzyskał sanatorium w Zakopanem. Było to efektem wieloletnich starań, a stało się możliwe, ponieważ gruźlica przestała być chorobą społeczną. 17 listopada 1980 – Komisja Resortowo-Wojewódzka z przedstawicielami ZNP i nauczycielskiej „Solidarności” sporządziła protokół ustaleń (zawierający 158 uzgodnień i 22 zapisy odrębne zgłoszone przez ZNP) dotyczących przede wszystkim ustanowienia Karty Nauczyciela i niezastępowania jej układem zbiorowym. 13 grudnia 1981 – został wprowadzony stan wojenny; władze zdelegalizowały wszystkie organizacje związkowe, w tym ZNP. 1982 – ustawa Karta Nauczyciela zastąpiła dotychczasową „Kartę praw i obowiązków nauczyciela”. 5 sierpnia 1983 – ZNP wznowił działalność po zarejestrowaniu statutu przez Sąd Wojewódzki w Warszawie. 1985 – dla uczczenia 80-lecia powstania ZNP postanowiono uhonorować specjalną odznaką członków Związku, którzy podczas okupacji prowadzili tajne nauczanie. Odznakę przyznawano na podstawie udokumentowanych wniosków. W ten sposób powstało jedyne w swoim rodzaju archiwum TON zawierające 5477 nazwisk nauczycielek i nauczycieli. 6 lutego – 5 kwietnia 1989 – przedstawiciele ZNP wzięli udział w obradach Okrągłego Stołu, reprezentując stronę rządową. Owocem prac Podzespołu ds. Oświaty, Szkolnictwa postanowień, które Wyższego stały się i Postępu podwalinami przeprowadzane w okresie transformacji. Technicznego pod reformy była lista edukacji, 6 października 1999 – Zarząd Główny Związku Nauczycielstwa Polskiego podjął uchwałę w sprawie współpracy międzynarodowej i zgłosił akces do Światowej Konfederacji Nauczycieli (ŚKN). 9 listopada 2000 – odsłonięty został w Warszawie w parku Kazimierzowskim na skarpie uniwersyteckiej pomnik Nauczycieli Tajnego Nauczania 1939-1945, znany także jako pomnik Tajnej Organizacji Nauczycielskiej. Szacuje się, że ok. 10 tys. nauczycieli TON zginęło z rąk okupanta. 2002 – z inicjatywy „Głosu Nauczycielskiego” przeprowadzona została pierwsza edycja konkursu Nauczyciel Roku. Konkurs organizowany jest wspólnie z Ministerstwem Edukacji Narodowej. Podczas 13 kolejnych edycji Konkursu zostało wyróżnionych wielu wybitnych nauczycieli inowatorów, a w uroczystościach rozdania nagród, które w ostatnich latach odbywały się na Zamku Królewskim w Warszawie, brały udział, obok kolejnych ministrów edukacji, najwybitniejsze osoby w państwie, m.in. prezydent RP Bronisław Komorowski. 22-27 lipca 2002 – podczas VIII Kongresu Światowej Konfederacji Nauczycieli (ŚKN) w Albenie (Bułgaria) Związek Nauczycielstwa Polskiego został przyjęty w poczet członków tej organizacji. 2003 – Związek Nauczycielstwa Polskiego włączył się w kampanię informacyjną na temat wpływu akcesji do Unii Europejskiej na polski system oświaty. Zorganizował wiele konferencji poświęconych procesowi integracji europejskiej, był współautorem dodatku do tygodnika „Polityka”„Z Unią czy bez Unii” oraz telewizyjnego spotu. Akcje te odbyły się mimo odmówienia przez Państwową Komisję Wyborczą (PKW) prawa ZNP do udziału w kampanii referendalnej w programach radiowych i telewizyjnych. Od decyzji PKW Związek odwołał się do Sądu Najwyższego (SN). 23 kwietnia 2003 – komisarz ds. rozszerzenia Unii Europejskiej Günter Verheugen spotkał się w siedzibie ZNP w Warszawie z działaczami i nauczycielami Związku. Podczas spotkania powiedział m.in.: „Duch narodu kształtowany jest w szkołach i to od polskich nauczycieli będzie zależeć, czy przyszłe pokolenia charakteryzować będzie duch europejski, czy duch narodowy. Im więcej osób będzie miało odpowiednie poglądy w kwestiach Unii Europejskiej, tym lepiej Polska będzie mogła być w niej reprezentowana. Jestem pewien, że uda się nam wychować wiele osób, które staną się Europejczykami”. 8 maja 2003 – SN uznał, że działalność Związku Nauczycielstwa Polskiego wynikająca z celów statutowych jest związana z przedmiotem ogólnokrajowego referendum w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację Traktatu między Rzecząpospolitą Polską a Państwami Członkowskimi Unii Europejskiej. Tym samym SN uznał skargę ZNP na uchwałę PKW za zasadną i zakończył spór wokół udziału Związku w referendum akcesyjnym. 17 marca 2007 – odbyła się manifestacja ZNP, podczas której związkowcy domagali się spełnienia obietnicy ministra edukacji narodowej 5-proc. podwyżki płac ponad inflację, czyli 7 proc. W manifestacji brało udział ponad 12 tys. związkowców. 21-26 lipca 2007 – wobec problemów będących konsekwencją neoliberalnej polityki rządów i zmian cywilizacyjnych, m.in. związanych z prywatyzacją oświaty i szkolnictwa wyższego, światowe konfederacje związków nauczycielskich podjęły decyzję o zjednoczeniu. Podczas V Światowego Kongresu Międzynarodówki Edukacyjnej w Berlinie doszło do połączenia dawnej ŚKN i Międzynarodówki Edukacyjnej; ZNP automatycznie stał się członkiem Międzynarodówki Edukacyjnej. 1 stycznia 2008 – rozpoczął się pierwszy etap podwyżek dla nauczycieli, wynegocjowanych w ramach rozmów ZNP z rządem. Zgodnie z ustaleniami w kolejnych latach – do 2012 r. – wynagrodzenia nauczycieli wzrosły średnio o 50 proc. 27 maja 2008 – odbył się ogólnopolski strajk w dwóch trzecich polskich szkół i przedszkolach. ZNP zablokował próbę zwiększenia nauczycielskiego pensum o cztery godziny. Rozpoczął też starania o przeprowadzenie ogólnopolskich profesjonalnych badań na temat czasu pracy nauczycieli. 2009 – ruszyła akcja ZNP „Chrońmy szkołę dobrą, publiczną i samorządową!”, promująca oświatę publiczną. 1 lipca 2009 – dzięki staraniom ZNP weszła w życie ustawa o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych, będąca następstwem reformy systemu emerytalnego. Ustawa umożliwia nauczycielom spełniającym warunki osiągnięcia określonego wieku i czasu pracy na przejście na wcześniejszą emeryturę. Rozwiązanie zostało wprowadzone m.in. z powodu niżu demograficznego. 4 grudnia 2009 – w Sejmie prezes ZNP Sławomir Broniarz zainaugurował ogólnopolską kampanię ZNP w obronie publicznych szkół prowadzonych przez samorządy „Nie dajmy popsuć naszej szkoły”. 2010 – ZNP nawiązał stałą współpracę z organizacjami pozarządowymi i ruchem kobiecym w celu obrony edukacji przed prywatyzacją. Związek wraz z organizacjami pożytku publicznego domaga się równego dostępu do wysokiej jakości edukacji publicznej, spełniającej międzynarodowe standardy. Włączył się w akcję zbierania podpisów pod inicjatywą obywatelską dotyczącą ustanowienia parytetów wyborczych, a w kolejnych latach uczestniczył we wspólnych demonstracjach, w tym w marcowych manifach protestujących przeciw umowom śmieciowym. 11 maja 2010 – marszałek Sejmu Bronisław Komorowski zarejestrował Komitet Inicjatywy Ustawodawczej, która dotyczyła upowszechnienia edukacji przedszkolnej. Związek Nauczycielstwa Polskiego rozpoczął zbieranie podpisów pod inicjatywą. Projekt poparły liczne organizacje kobiece oraz te działające na rzecz zapobiegania dyskryminacji. Temat edukacji przedszkolnej stał się jednym z priorytetów polityki oświatowej państwa. 19 listopada 2010 – w 105. rocznicę powstania Związku przed gmachem ZNP prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz uroczyście odsłoniła pomnik Ławki Szkolnej oraz tablicę upamiętniającą architektów, autorów zwycięskiego projektu Domu Nauczycielskiego – T. Burszego i A. Kamińskiego. Autorem rzeźby jest Wojciech Gryniewicz. 25 lipca 2011 – prezes ZNP Sławomir Broniarz został wybrany na członka 26osobowego Zarządu Światowego reprezentant nauczycielskich Wschodniej. Międzynarodówka Międzynarodówki związków z Edukacyjna Edukacyjnej, krajów Europy jest największą jako Środkowoglobalną organizacją zawodową na świecie, złożoną z ponad 400 organizacji, zrzeszających ponad 30 mln nauczycielek i nauczycieli z ponad 170 krajów z wszystkich kontynentów. grudzień 2011 – ukazał się „Pakt dla edukacji”, dokument o charakterze programowo-strategicznym, wskazujący najważniejsze problemy w polskiej oświacie oraz kierunki koniecznych zmian. Dokument stanowił podstawę do toczonej w kolejnych latach dyskusji ze stroną rządową i samorządową o kształcie polityki edukacyjnej. Propozycjom zawartym w pakcie towarzyszyły liczne kampanie organizowane w kolejnych latach: „Przedszkole dla każdego” (2010), „Czerwona kartka dla MEN” (2011), „Koniec złych reform! Teraz!” (2012), „Rozmiar klasy ma znaczenie” (2013), „Nauczyciel – uczy, asystent – asystuje” (2014). 1 marca 2012 – prezes ZNP przedstawił w Sejmie projekt obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej na rzecz poprawy dostępu do edukacji przedszkolnej. Problem edukacji przedszkolnej Związek podejmował wielokrotnie, zwracając uwagę na fatalne statystyki. Podczas gdy w krajach Unii średnio blisko 90 proc. dzieci w wieku trzy – sześć lat objętych było edukacją przedszkolną, w Polsce przeciętna ta oscylowała między 35 proc. (wieś) a 50 proc. (miasto). 16 października 2013 – ZNP zaproponował systemowe rozwiązania przeciwdziałające bezrobociu pedagogów: przekwalifikowywanie się nauczycieli, którzy utracili miejsce pracy lub są zagrożeni jego utratą; przekształcanie małych szkół wiejskich w szkoły środowiskowe, czyli centra edukacji i kultury; upowszechnienie doradztwa edukacyjno-zawodowego. 23 listopada 2013 – ponad 20 tys. uczestników manifestacji ZNP przeszło ulicami Warszawy w proteście pod hasłem „Dość tego! Dość niszczenia polskiej szkoły!” Nauczyciele domagali się od rządu wycofania niekorzystnych projektów zmian w ustawie o systemie oświaty oraz w ustawie Karta Nauczyciela. marzec 2014 – prezes ZNP wziął udział w misji Międzynarodówki Edukacyjnej. Jej celem było wyrażenie solidarności nauczycielskich związków zawodowych z całego świata z koleżankami i kolegami na Ukrainie. Podczas pobytu w Kijowie członkowie delegacji zapoznali się ze stratami, jakie poniósł ukraiński związek nauczycieli w wyniku spalenia jego siedziby na Majdanie. Międzynarodówka Edukacyjna zdecydowała o wysokim wsparciu finansowym, jakie udzielone zostanie przy odbudowie infrastruktury związku. wrzesień 2014 – reagując na sankcje Rosji wobec polskich producentów jabłek i warzyw, ZNP zainicjował akcję „Jedz jabłka w szkole i przedszkolu”. Po licznych interwencjach związku Agencja Rynku Rolnego poinformowała, że w odbiorze owoców i warzyw przeznaczonych na bezpłatną dystrybucję mogą uczestniczyć wszystkie szkoły, domy dziecka, domy wychowawcze, przedszkola, obozy dla dzieci. żródło: Folder 110 lat ZNP wydany przez ZNP. Kalendarium ukazało się z dodatku do Głosu Nauczycielskiego nr 49 z dnia 3 .12.2014 r. pt"110 lat ZNP".