Atopowe zapalenie skóry u psów

Lek. wet. Joanna KaraśTęcza
„Dermawet” – Gabinet
Dermatologiczny dla Psów
i Kotów w Warszawie
Atopowe zapalenie
skóry u psów
Atopowe zapalenie skóry u psów oraz syndrom atopowy kotów to choroby, które w ciągu ostatnich
piętnastu lat zdominowały inne choroby alergiczne u tych dwóch gatunków. Szacuje się, że 15% populacji psów choruje na atopowe zapalenie skóry. Do tej pory nie udało się wyodrębnić genu odpowiedzialnego za rozwój tej choroby, choć od dawna wiadomo, że w przypadku psów jest to dziedziczna skłonność do nieprawidłowej odpowiedzi immunologicznej w postaci nadmiernego wytwarzania przeciwciał klasy IgE w stosunku do antygenów powszechnie występujących
w środowisku.
T
aka nieprawidłowa odpowiedź immunologiczna, wynikająca z narażenia na
czynniki zewnętrzne, zapoczątkowuje
proces chorobowy i nierzadko prowadzi do
znacznego uszkodzenia tkanek. Problem nie tylko w tym, że atopia jest chorobą genetyczną,
a populacja atopików wśród psów wzrasta
z roku na rok. Problemem jest również przewlekły i nawrotowy charakter tej choroby skóry.
Podstawowym objawem klinicznym w przebiegu atopii jest świąd i ten objaw jest najczęstszą
Ryc. 1. Ostra postać atopii przejawia się silnym świądem i najczęściej rumieniem lub wykwitami
pierwotnymi w postaci grudek
albo plamek rumieniowych.
1
przyczyną wizyt w gabinecie lekarskim. Nie
wszyscy jednak zdają sobie sprawę, że to stałe
odczucie świądu powoduje u psa ogromne zmęczenie, spadek aktywności i utratę radości życia.
Dlatego też zadaniem lekarza prowadzącego
pacjenta z atopią jest nie tylko kontrola choroby
i zapobieganie jej powikłaniom w postaci zakażeń skóry na tle bakteryjnym i drożdżakowym,
ale przede wszystkim próba podjęcia leczenia
podstawowego choroby, a wręcz zapobiegania
jej. Kluczowym czynnikiem decydującym
Gdy
zastosujesz to m.in.
alergię na roztocze
i pchły wyeliminujesz!
y
tępn rzy
Dos u leka
o
tylk rynarii
e
t
e
w
Spray do stosowania
w Twoim otoczeniu
– produkt zwalczający roztocze,
pchły i alergeny w otoczeniu
np.: dom, legowisko
– eliminuje przyczyny alergii na
roztocze m.in. u psów z atopowym
zapaleniem skóry
– bezpieczny dla wszystkich
domowników m.in. dzieci,
kobiet w ciąży, psów, kotów,
gadów i rybek akwariowych
– działa w sposób mechaniczny
unieruchamiając pchły i roztocze
– wydajny – opakowanie 400 ml
– efekt użycia bez plam i śladów
np.: na przedmiotach, ścianach,
tapicerkach
– działa przez 8 tygodni
– prosty w użyciu, bez potrzeby
wietrzenia i opuszczania mieszkania
skuteczne leczenie
aniMedica Polska Sp. z o.o.
ul. Chwaszczyńska 198 a
81-571 Gdynia,
tel.: 58/572 24 38
fax: 58/572 24 39
www.animedica.pl
Informacje o produkcie wewnątrz numeru.
o tym, czy atopik będzie wykazywał objawy
choroby, jest ekspozycja na alergeny.
Alergeny są białkami lub glikoproteinami.
Dawka alergenów wziewnych potrzebna do wyzwolenia reakcji alergicznej jest bardzo niewielka. W przypadku na przykład alergenów pyłkowych dla człowieka wynosi zaledwie kilka mikrogramów na rok! W przypadku psów jednym
z najistotniejszych alergenów są antygeny roztoczy kurzu domowego – stanowią 60-80%. Należą do nich skórnożarłaczek skryty, czyli Dermatophagoides pteronyssinus, oraz Dermatophagoides farinae, które w dodatku wykazują w ponad
połowie przypadków silne reakcje krzyżowe.
Antygenami roztoczy są enzymy proteolityczne, które niszczą połączenia między komórkami, ułatwiają dalszą penetrację alergenu i kolonizację mikroorganizmów, czyli prowadzą do
powstania najczęstszych powikłań atopowego
zapalenia skóry. Co gorsza wykazano, że antygeny roztoczy polaryzują odpowiedź immunologiczną w kierunku limfocytów th2 poprzez
aktywację mastocytów i obniżenie produkcji interleukin przez komórki dendrytyczne. Następstwem tej sytuacji jest utrwalenie profilu alergicznego osobnika.
U psów często obserwuje się również uczulenia na roztocze magazynowe, takie jak Thyrophagus putrescentiae i Lepidoglyphus destructor,
oraz na Acarussiro. Roztocze magazynowe bytują najczęściej w produktach mącznych, pieczywie, w suchych karmach dla zwierząt, a także w niektórych rodzajach sera. Wśród alergenów sezonowych najczęściej uczulające są pyłki
drzew takich jak brzoza, wierzba, jesion, dąb,
topola, na południu Europy cyprysy, a w Japonii cedry. Warto brać pod uwagę, że większość
psów reaguje na kilka antygenów pyłkowych
jednocześnie.
U części pacjentów występuje nadwrażliwość
w stosunku do kilku grup alergenów naraz, na
przykład zarówno w stosunku do roztoczy kurzu
domowego, pyłków roślinnych, jak i alergenów
pchlich w postaci odchodów, jadu lub samej
osłonki chitynowej pchły. Tacy pacjenci należą
do najtrudniejszych ze względu na brak sezonowości objawów, co można mylnie interpretować
jako objaw alergii pokarmowej, w której przebiegu świąd nie ma charakteru sezonowego.
Współistnienie alergicznego pchlego zapalenia skóry i atopowego zapalenia skóry w stopniu
zmiennym osobniczo udaje się potwierdzić do-
2
Ryc. 2. Największe stężenie alergenów roztoczy kurzu domowego w domu właściciela występuje w sypialni lub na materacu do
spania.
datnim wynikiem testu śródskórnego po podaniu ekstraktu pcheł.
Stwierdzono, że psy urodzone w miesiącach
pylenia częściej zapadają na atopowe zapalenie
skóry, co sugeruje alergizację w pierwszych
czterech miesiącach życia. Nie tylko moment
ekspozycji, ale i jej powtarzalność mają wpływ
na wyzwolenie choroby. Między innymi stałe
przebywanie czworonożnych ulubieńców w domach potęguje ich kontakt z alergenami roztoczy kurzu domowego i innymi alergenami, takimi jak roztocze magazynowe albo naskórek
ludzki, co ma szczególne znaczenie w okresie
szczenięcym. Zaobserwowano, że w przypadku
psów śpiących razem z właścicielami w łóżku
lub też po prostu w sypialni największe natężenie świądu występuje nad ranem lub rano, bo
czas ekspozycji alergenów w postaci roztoczy
kurzu domowego wynosi ponad 5-6 godzin. Ich
stężenie w domu właściciela jest największe
właśnie w sypialni lub na materacu do spania.
W przebiegu ostrej postaci atopii, która przejawia się silnym świądem i najczęściej rumieniem
lub wykwitami pierwotnymi w postaci grudek
albo plamek rumieniowych, ideałem byłoby unikanie czynników wyzwalających tę fazę choroby.
Oczywiście nie jest to możliwe, jeśli takimi czynnikami są pylące rośliny, ale jest możliwe w przypadku alergenów pchlich lub roztoczy kurzu domowego. Lekarz, znając historię pacjenta, powinien wręcz wyprzedzać w swoich zaleceniach
pojawienie się objawów fazy ostrej atopii poprzez
ograniczenie ekspozycji alergenów w środowi-
sku. Przede wszystkim powinien zalecić właścicielowi pacjenta regularne stosowanie sprejów
roztoczobójczych w mieszkaniu. Wskazane jest,
by sypialnia została wyeliminowana z terytorium
dostępnego dla psa, szczególnie w okresie grzewczym. Oczywiście w przypadku wielu psów jest to
niemożliwe ze względu na silne przywiązanie do
właściciela i nawyk snu w jego pobliżu.
W takich przypadkach bardzo przydatny jest
preparat roztoczobójczy Flee firmy aniMedica
w formie oprysku środowiska, w którym przebywa nasz pacjent. Środek ten zasługuje na
szczególną uwagę lekarzy praktyków z kilku
względów. Przede wszystkim jest preparatem
o stuprocentowej skuteczności w zwalczaniu
zarówno alergenów pchlich, jak i roztoczy kurzu domowego. Poza tym jest całkowicie nieszkodliwy zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt,
bo jego substancją czynną jest dimetykon z grupy silikonów, a nie pestycydy. Dlatego też z powodzeniem można wykonywać regularne opryski zarówno posłań naszych pacjentów, jak i naszych łóżek, foteli, zasłon etc.
Po takim oprysku silikony działają przez
osiem tygodni w bardzo prosty sposób – zlepiają mechanicznie i uniemożliwiają najprostsze
czynności życiowe owadów w każdym studium
rozwojowym. Dodatkowo regularne opryski zapobiegają unoszeniu się alergenów i przedostawaniu się drogą powietrzną na naskórek zwierząt oraz ich właścicieli.
Takie działanie preparatu Flee dowodzi, że
unikanie alergenów nie jest czystą teorią, ale
powinno być wprowadzane w praktyce lekarskiej jako podstawowe zalecenie dla pacjenta
z atopowym zapaleniem skóry.
Przed nami sezon grzewczy. Już za kilka tygodni właściciele naszych pacjentów przestaną intensywnie wietrzyć mieszkania, a odkręcone zawory kaloryferów stworzą bardzo przyjazne środowisko dla roztoczy kurzu domowego.
W jesienne, deszczowe dni nasi czworonożni pacjenci nie będą wychodzić na tak długie spacery
jak latem. W ciepłych, niewietrzonych pomieszczeniach drobne skórnożarłaczki zaczną rozmnażać się w szalonym tempie. Każdy lekarz
praktyk powinien skorzystać z innowacyjnych
produktów roztoczobójczych, w przeciwnym razie będzie borykać się ostrą fazą atopii, a przecież
dobrze wiemy, że lepiej zapobiegać niż leczyć.
■
Ryc. – G. Wocial-Ziętek