zażalenie

Konstancin-Jeziorna, 21 grudnia 2010 r.
Bogna Janke
(..................)
Sąd Apelacyjny w Warszawie
Pl. Krasińskich 2/4/6
00-207 Warszawa
za pośrednictwem
Sądu Okręgowego w Warszawie
VI Wydział Cywilny RodzinnyOdwoławczy
Al. Solidarności 127
00-898 Warszawa
Sygn. akt: VI Ns 54/10
ZAŻALENIE
na postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie VI Wydział Cywilny RodzinnyOdwoławczy z dnia 6 grudnia 2010 r., sygn. akt VI Ns 54/10, doręczonego wraz z
uzasadnieniem w dniu 16 grudnia 2010 r.
Jako wnosząca protest wyborczy zaskarżam powyższe postanowienie w całości, zarzucając mu:
1. naruszenie przepisu prawa materialnego, a mianowicie przepisu art. 58 ust. 3 Ordynacji
wyborczej do rad gmin, rad powiatów i sejmików wyborczych (tekst jednolity Dz.U. z 2003
r. Nr 159, poz. 1547, z późn. zm., zwana dalej „Ordynacją wyborczą”) poprzez jego błędną
wykładnię i niewłaściwe ustalenie, polegające na przyjęciu, że wnosząca złożyła protest
przeciwko ważności wyboru radnego w okręgu wyborczym w gminie Konstancin-Jeziorna i
z tego względu była zobowiązana do wykazania, że nazwisko składającej w dniu wyborów
było umieszczone w spisie wyborców w obwodzie głosowania na terenie gminy
Konstancin-Jeziorna;
2. naruszenie przepisów postępowania, a mianowicie art. 233 ustawy z dnia z dnia 17 listopada
1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z dnia 1 grudnia 1964 r., zwana dalej
„k.p.c.”) czego rezultatem było bezpodstawne przyjęcie, że wnosząca protest nie wykazała
posiadania legitymacji czynnej do wniesienia protestu wyborczego.
Wobec wskazanych uchybień wnoszę o uchylenie postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie
VI Wydział Cywilny Rodzinny-Odwoławczy z dnia 6 grudnia 2010 r., sygn. akt VI Ns 54/10 oraz o
orzeczenie na podstawie art. 61 Ordynacji wyborczej nieważności wyborów do rady gminy
Konstancin-Jeziorna i o ponowne przeprowadzanie wyborów na podstawie art. 63 Ordynacji
wyborczej.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 6 grudnia 2010 r., sygn. akt VI Ns 54/10, Sąd Okręgowy w Warszawie VI
Wydział Cywilny Rodzinny-Odwoławczy pozostawił protest wyborczy złożony przeze mnie w dniu
3 grudnia 2010 r. przeciwko ważności wyborów przeprowadzonych w dniu 21 listopada 2010 r. do
rady gminy Konstancin-Jeziorna bez dalszego biegu.
W uzasadnieniu Sąd wskazał, że powyższy protest nie może zostać rozpoznany wobec nie
wskazania legitymacji czynnej przez wnoszącą protest. Z przepisu art. 58 ust. 3 Ordynacji
wyborczej wynika, że uprawnienie do wniesienia protestu posiada wyborca, którego nazwisko w
dniu wyborów było umieszczone w spisie wyborców w jednym z obwodów głosowania na
obszarze danego okręgu wyborczego. Ponadto Sąd wskazał, że powyższa okoliczność nie została
przez wnoszącą protest wskazana.
W związku z powyższym, z uwagi na to, że do postępowania w sprawach protestów wyborczych
nie ma zastosowania art. 130 § 1 k.p.c., Sąd na podstawie art. 60 ust. 2 Ordynacji wyborczej
postanowił o pozostawieniu protestu wyborczego bez dalszego biegu.
Z takim rozstrzygnięciem Sądu nie można się zgodzić.
I.
W pierwszej kolejności należy podnieść, że zgodnie z treścią protestu wyborczego z dnia 3 grudnia
2010 r., wniosłam protest przeciwko ważności wyborów do rady gminy Konstancin-Jeziorna z
uwagi na naruszenie przepisów ustawy Ordynacja wyborcza dotyczących głosowania, ustalenia
wyników głosowania lub wyników wyborów (art. 58 ust. 1 pkt 2 Ordynacji wyborczej). Naruszenie
to polegało na złamaniu przepisów dotyczących podziału gminy Konstancin-Jeziorna na okręgi
wyborcze oraz przepisów nakładających na władze samorządowego obowiązek odpowiedniego
poinformowania wyborców o granicach okręgów wyborczych.
Wybory do rady gminy Konstancin-Jeziorna w przedmiotowej sprawie odbyły się w oparciu o
uchwałę Rady Miejskiej Konstancin-Jeziorna z dnia 5 lipca 2010 r., która w świetle prawa nie ma
charakteru obowiązującego aktu prawa miejscowego. Doszło bowiem do naruszenia art. 92 ust. 3
Ordynacji wyborczej. Nie dokonano ogłoszenia uchwały rady gminy w sprawie okręgów
wyborczych w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego oraz nie podano jej do
publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty. Dokonana korekta granic okręgu
wyborczego jest zatem nieważna w świetle prawa. W konsekwencji spowodowało to istotne
zakłócenie wyniku wyborów do rady gminy Konstancin-Jeziorna.
Należy zatem zdecydowanie podkreślić, że przedmiotowy protest wyborczy nie został złożony
przeciwko ważności wyboru radnego w wyborach samorządowych (art. 58 ust. 1 in fine Ordynacji
wyborczej). Z tego względu w niniejszej sprawie nie ma zastosowania przepis art. 58 ust. 3
Ordynacji wyborczej.
Wnosząca protest oparła swoje zarzuty na art. 58. ust 1 pkt 2 Ordynacji wyborczej. Z tego względu
protest ten może być przedmiotem merytorycznego rozpoznania przez sąd w ramach specjalnej
procedury, uregulowanej w rozdziale 10 Ordynacji wyborczej „Protesty wyborcze. Ważność
wyborów” (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 10 stycznia 2007 r., sygn. akt
ACz 1/07, LEX nr 337309).
II.
W świetle powyższego, zgodnie z art. 58 ust. 2 Ordynacji wyborczej protest wyborczy przeciwko
ważności wyborów do rady gminy Konstancin-Jeziorna, którego podstawę stanowi zarzut
naruszenia przez organy wyborcze przepisów ustawy dotyczących ustalenia wyników głosowania
lub wyników wyborów, może wnieść każdy wyborca zamieszkały na obszarze działania tej rady.
Zgodnie z przepisami Ordynacji wyborczej osoba wnosząca protest obowiązana jest nie tylko
sformułować w nim zarzuty, ale również przedstawić dowody, gdy takowe posiada, lub wskazać je,
gdy nie pozostają w jego dyspozycji (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30
stycznia 2003 r., sygn. akt I ACz 130/03, OSA 2003/11/52). Regulacja z art. 59 ust. 2 wyklucza
więc możliwość odpowiedniego stosowania art. 130 k.p.c. i wzywania do wskazania dowodów
(postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 lutego 2007 r., sygn. akt I ACz 102/07,
LEX nr 337295).
Artykuł 59 Ordynacji wyborczej określa wymogi, jakim powinien odpowiadać protest wyborczy
(forma pisemna, konieczność określenia zarzutów i wskazania dowodów) oraz właściwość
rzeczową i miejscową sądu powszechnego do jego rozpoznania. Przepisy Ordynacji wyborczej nie
regulują jednak sposobu wnoszenia protestów wyborczych, w tym szczególnej formy dla
potwierdzenia faktu zamieszkiwania na obszarze działania danej rady gminy. Oznacza to, że należy
stosować odpowiednio przepisy k.p.c. (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30
stycznia 2003 r., sygn. akt I ACz 145/03, OSA 2003/11/53).
W związku z powyższym protest wyborczy powinien odpowiadać wymogom przewidzianym dla
pism procesowych określonych w art. 126 k.p.c. Protest złożony w przedmiotowej sprawie spełnia
ww. przesłanki. Zgodnie z art. 126 ust. 2 k.p.c. jako pierwsze pismo w sprawie zawiera oznaczenie
miejsca zamieszkania wnoszącej protest w lewym górnym roku na pierwszej stronie protestu
wyborczego. Kodeks postępowania cywilnego również nie przewiduje żadnych dodatkowych
wymogów mających na celu potwierdzenie powyższego faktu i wykazanie miejsca zamieszkania w
ściśle określony sposób przed sądem, np. w postaci złożenia odpowiedniego zaświadczenia.
Ponadto należy zwrócić uwagę na fakt, że wnosząca sprzeciw była kandydatką w wyborach
samorządowych w Polsce, które odbyły się w dniu 21 listopada 2010 r. Kandydowała ona z listy
„Porozumienie Obywateli Konstancin-Jeziorna”, w okręgu wyborczym 1, co wynikało z jej miejsca
zamieszkania (miejscowość ta została podzielona w sumie na 4 okręgi). Ostatecznie okazało się, że
wnosząca sprzeciw prowadziła kampanię nie w tym okręgu, z którego w rzeczywistości
kandydowała. Nieporozumienie to było wynikiem przeprowadzenia wyborów w oparciu o
wspomnianą uchwałę Rady Miejskiej Konstancin-Jeziorna z dnia 5 lipca 2010 r., która w świetle
prawa nie ma charakteru wiążącego.
Zgodnie z art. 7 w zw. z art. 5 Ordynacji wyborczej prawo kandydowania w wyborach do rady
gminy, przysługuje wyłącznie osobie posiadającej prawo wybierania do danej rady. Prawo takie
posiada każdy obywatel polski posiadający co najmniej 18 lat oraz stale zamieszkujący na obszarze
działania danej gminy. Fakt, że wnosząca sprzeciw kandydowała w wyborach do rady gminy
Konstancin-Jeziorna stanowi bezwzględnie o tym, że miała ona również czynne prawo wyborcze, a
właśnie jako wyborca wniosła do Sądu protest wyborczy z dnia 3 grudnia 2010 r. będący
przedmiotem niniejszej sprawy.
Mając na uwadze powyższe, nie sposób uznać, że składająca protest dopuściła się jakichkolwiek
uchybień, co do wykazania swojej legitymacji czynnej do złożenia protestu wyborczego. Należy za
to stwierdzić, że składająca protest dopełniła ciążącego na niej obowiązku należytego wskazania
faktu zamieszkiwania na obszarze gminy Konstancin-Jeziorna.
Przeciwne rozumienie przepisów mogłoby stanowić naruszenie prawa wyborczego
zagwarantowanego w art. 62 Konstytucji poprzez uniemożliwienie efektywnego dochodzenia przez
wyborców swoich praw. To zaś w konsekwencji mogłoby doprowadzić do podważenia praw
wyborczych, zarówno biernych jak i czynnych, a także zasady państwa prawnego w zakresie
zaufania obywatela do państwa oraz jawności i przewidywalności prawa.
III.
Zgodnie z art. 60 ust. 1 Ordynacji wyborczej Sąd okręgowy rozpoznaje protesty w postępowaniu
nieprocesowym w składzie 3 sędziów, z udziałem zainteresowanych, komisarza wyborczego i
przewodniczących właściwych komisji wyborczych, stosując odpowiednio przepisy k.p.c.. Zgodnie
z art. 510 § 1 k.p.c., zainteresowanym w sprawie jest każdy, czyich praw dotyczy wynik
postępowania. Przez zainteresowanych należy przede wszystkim rozumieć osoby, które inicjują
odpowiednim wnioskiem wszczęcie postępowania (K.W. Czaplicki, B. Dauter, A. Kisielewicz, F.
Rymarz Komentarz do art.60 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad
powiatów i sejmików województw (Dz.U.10.176.1190), [w:] K.W. Czaplicki, B. Dauter, A.
Kisielewicz, F. Rymarz, Samorządowe prawo wyborcze. Komentarz, ABC, 2010, wyd. II.). W
niniejszej sprawie osobą zainteresowaną jest zatem wnosząca przedmiotowy protest wyborczy z
dnia 3 grudnia 2010 r. przeciwko ważności wyborów w gminie Konstancin-Jeziorna.
W świetle obowiązującego prawa, wnosząca protest jest uprawniona do udziału w posiedzeniu lub
rozprawie Sądu rozpatrującego ww. protest wyborczy. W sytuacji, gdy Sąd Okręgowy w Warszawie
powziął jakiekolwiek wątpliwości, co do legitymacji czynnej wnoszącej protest, istniała możliwość
zweryfikowania tej okoliczność m.in. w postaci dopytania się o miejsce zamieszkania poprzez
zobowiązanie do okazania dowodu osobistego. Z tego względu wydaje się, że automatyczne
odrzucenie protestu wyborczego w niniejszej sprawie było działaniem nieproporcjonalnym do
zaistniałej sytuacji.
***
W związku z powyższym wnoszę jak na wstępie. W niniejszym stanie rzeczy zażalenie jest zasadne
i zasługuje na uwzględnienie.
_____________________
Bogna Janke