kac vegas operacja dunaj g-force
Transkrypt
kac vegas operacja dunaj g-force
KAC VEGASlOPERACJA DUNAJlG-FORCE P AUS ALKOHOLU AR ON KIN TKACH SKU FILMÓW O ICIU 2200 ZU I JEGO R H U ST ZACH J MISTRGU E I C MA ICH ZOŁ WO YM C S O EWN IP INDEKS 251887 IE K C Ś L I I M INN SKIM O OW EJOW K P L O TY O, C IE G NIEZYSTK WS EDZIEĆ WI IN OK . I . G e o J TUJE , A R YNA TAKUJE Ż U A DR KONTRA RNYM W O A K STI KOBRA AJE CZ IA A L P T JAK IZACJA ER ZOS I TRAF ŁADKĘ M Y L M I O T , ORGAN NA MIL AKTERE ASZĄ OK L Y Z T C WIA EN CHAR NA N Ś A SI 26 S. 4kino ZNAKOMITY BARDZO DOBRY NIEZŁY NIEDOSYT 4 SŁABO WSZYSTKO O NOWOŚCIACH KINOWYCH KAC VEGAS (The Hangover) Ktokolwiek widział, ktokolwiek wie 07.08.2009 Todd Phillips Bradley Cooper, Ed Helms, Zach Galifianakis, komedia Warner Bros 40 64 S. 6 TRAILER 78 TELEWIZJA John Travolta, Denzel Washington W paszczy rekina 14 PREMIERY 82 DVD Kac Vegas, Mądrość i seks Chlanie na ekranie 54 MOJE WIELKI GRECKIE WAKACJE Taka miłość to tylko w Grecji Gwiazda kina? Nie, malina! 64 ZAŁOGA G Były sobie świnki trzy… 70 TĘCZOWE KINO Milk i inni ALKOHOLU TKACH SKU ICIU 46 KINO NA RAUSZU 60 MADONNA Sanktuarium ZU AUS Chłopackie sprawy AR 40 KAC VEGAS I INNI 88 TV P ON Movie mówi z… FILMÓW O KIN 32 MACIEJ STUHR 2200 I JEGO Plastic is fantastic Obywatel Milk, Walkiria 26 G.I. JOE S. „Cokolwiek wydarzy się w Vegas, musi pozostać w Vegas” – takie motto przyświeca kolegom, którzy udają się do światowej stolicy hazardu, by tu właśnie urządzić wieczór kawalerski. W „ostatnią drogę” wyrusza zabójczy kwartet – Stu (kapitalny Ed Helms) jest pantoflarzem zdominowanym przez upiorną narzeczoną (Rachael Harris), Phil (Bradley Cooper) ma prezencję wyglancowanego cwaniaka, lecz prowadzi skromne życie szkolnego nauczyciela, zaś o Alanie (Zach Galifianakis) wiemy jedynie, że ma wszystko gdzieś, podejrzanie często chodzi z gołym tyłkiem na wierzchu i prezentuje się jak typowy luj. Przy nich przyszły żonkoś (Justin ZOSTAWIĆ LAS 94 GRY 96 ROZRYWKA 98 FILM MOJEGO ŻYCIA - TEDE LAS VEGAS PARANO VEGAS 1995 r. (Leaving Las Vegas) Scenarzysta-alkoholik jedzie do Vegas, by zapić się na śmierć. Na drodze do zatracenia spotka nie mniej zagubioną Serę. 14 CO SIĘ ZDARZYŁO W LAS VEGAS 2008 r. (What Happens in Vegas) Jeśli brać ślub po pijaku, to tylko w stolicy hazardu. Upojeni Ashton Kutcher i Cameron Diaz wkraczają na nową drogę życia. (Fear and Loathing in Las Vegas) 1998 r. Johnny Depp i Benicio del Toro jako Raoul Duke i dr Gonzo w drodze do Las Vegas. Narkotyczna podróż do serca „amerykańskiego snu”. movie 4 movie 7 dvd ZNAKOMITY BARDZO DOBRY NIEZŁY NIEDOSYT 15 7 SŁABO WSZYSTKO O NOWOŚCIACH NA DVD I BLU-RAY OBYWATEL MILK Kiedy gej staje się obywatelem… Milk 2008 Gus Van Sant Sean Penn, Josh Brolin, Emile Hirsch, James Franco biograficzny, dramat 27.08.2009 Best Film 7 Wielu rzeczy w Polsce nie mamy. Rzetelnej edukacji seksualnej, dofinansowanej pigułki antykoncepcyjnej, rzeczywistych swobód obywatelskich dla osób homoseksualncyh. Po obejrzeniu „Obywatela Milka” nasuwa się gorzka refleksja, że spory dotyczące na przykład corocznych parad wolności są po prostu przeterminowane. W Stanach Zjednoczonych podobne debaty rozpalały polityków i społeczeństwo na dużo większą skalę co najmniej trzydzieści lat temu. Na szczęście „Obywatel Milk”, niezwykle barwna opowieść o Harvey’u Milku (świetna rola Seana Penna nagrodzona w tym roku Oscarem), przywódcy i wizjonerze ruchu gejowskiego w San Francisco lat 70., ma także bardziej pokrzepiający przekaz. Wynika on po części ze sposobu opowiadania Van Santa, który włącza Milka do tworzonej przez siebie od lat galerii outsiderów. Milk to postać szczególna, a jego walka o prawa dla osób homoseksualnych to temat na filmowy samograj. Dzięki kreacji Seana Penna, postać działacza, męczennika ruchu gejowskiego tamtych czasów, Milk jest pełnokrwistym bohaterem walczącym nie tylko o sprawy publiczne, ale zmagającym się także z problemami codzienności. To zresztą największa zasługa Van Santa, który świetnie uchwycił moment, kiedy newralgiczne sprawy dnia codziennego przedstawicieli mniejszości seksualnych, spychanych do tej pory pod polityczne wycieraczki, ROLA MILKA PRZYNIOSŁA SEANOWI PENNOWI OSCARA. CZY ZASŁUŻENIE? pojawiają się nagle na ulicach miast w głośnym i kolorowym korowodzie, którego po prostu nie można zlekceważyć. Reżyser świetnie odtwarza napiętą atmosferę tamtych czasów, pokazuje aktorów przełomowych wydarzeń oraz ich kulisy. Van Sant wykorzystuje w scenariuszu tragiczne dzieje Milka, który został zastrzelony przez politycznego przeciwnika, co przydaje tej historii nieco drażniącego akcentu martyrologicznego. Bohater w pewnej chwili wydaje się Chrystusem wszystkich homoseksualistów. To jednak drobiazg, bo bez względu na nasze polityczne zapatrywania czy preferencje seksualne, „Obywatel Milk” to po prostu dobre, wartkie kino. COS ` PODOBNEGO ZABÓJCZA POLITYKA JFK 1991 r. Oliver Stone opowiada o śledczych na tropie niespójności i zagadek dotyczących sprawy zabójstwa prezydenta Kennedy’ego. Niełatwa, ale satysfakcjonująca spiskowa opowieść o meandrach historii USA. 80 POPIEŁUSZKO 2009 r. Męczennik powinien być wpisany na listę zawodów cieszących się w Polsce największym autorytetem. Niestety, strach przed autorytetem to grzech główny filmu o politycznej działalności i męczeńskiej śmierci księdza Popiełuszki. MALCOLM X 1992 r. Denzel Washington jako Malcolm X, aktywista i duchowy przedstawiciel społeczności Afroamerykanów w latach 60., który spierał się z Martinem Lutherem Kingiem o metodę politycznej walki. movie movie 81 movie 89 PATRON DZIAŁU tv Podróż za jeden uśmiech Blockbustery do słuchania znaleźć Douga i dostarczyć go cało na ślubny kobierzec. Tworząc swoją najnowszą komedię Todd Phillips sięgnął po sprawdzony filmowy przepis – komedie kumpelskie w ostatnich latach cieszą się ogromną popularnością, a wieczory kawalerskie to ich nieodzowny element. Mimo to film zaskakuje świeżością i dowcipem. Reżyser znalazł bowiem komediowy złoty środek – jego film jest głupawy, ale nie głupi; sprośny i frywolny, ale nie przesadnie wulgarny; pokręcony i zwariowany, ale nie przekraczający granic absurdu i niezrozumienia. Phillips urządził sobie przy tym zabawę – w jego filmie roi się od ironicznych cytatów z „Pięknego umysłu”, „Rain Mana”, „Hazardzistów” czy „21”. Ale „Kac Vegas” broni się nie tylko jako postmodernistyczny pastisz, ale przede wszystkim jako smakowita komedia, absurdalna i cudownie relaksująca. COS ` PODOBNEGO VEGAS – MIASTO GRZECHÓW 91 SERIALOWY OLDSCHOOL 92 MUZYKA Bartha) wygląda więc jak wzór przeciętności, facet tak normalny, że wręcz nudny. Nużące nie będą natomiast jego weekendowe przygody. Kiedy na dachu hotelu panowie wypiją toast z dodatkiem narkotyku, efekt będzie łatwy do przewidzenia, ale wyjątkowo trudny do zapamiętania. Rano obudzą się w apartamencie, stwierdzając, że pewnych rzeczy brakuje, a pochodzenie innych jest im zupełnie nieznane. Nie bardzo wiadomo, skąd na ręce jednego znajduje się szpitalna bransoletka, w jaki sposób Stu stracił ząb, ani gdzie podział się jego pierścionek zaręczynowy. Czy tygrys, którego widzą w łazience, jest czymś więcej niż pijackim zwidem? Skąd wziął się pucułowaty niemowlak, wreszcie – gdzie jest przyszły pan młody? Zanim więc wyparują z nich resztki alkoholu, a kac przestanie nimi poniewierać, będą musieli zrekonstruować wydarzenia ostatnich godzin, by SERIALE, KTÓRE MUSICIE ZOBACZYĆ SANKTUARIUM: OŚRODEK DLA NIEZWYKŁYCH UCHODŹCÓW Sanktuarium to niezwykła historia przygód doktor Helen Magnus, w którą wcieliła się Amanda Tapping znana szerszej publiczności z roli Samanthy Carter w serialu „Gwiezdne wrota”... W pierwszym sezonie nowego serialu poznajemy ją jako 157-letnią brunetkę prowadzącą azyl dla tajemniczych stworzeń zamieszkujących naszą planetę. Do jej niezwykłych podopiecznych należą wampiry, wilkołaki, prehistoryczne gady, które uznano za wymarłe i inne niespotykane stworzenia. Pani doktor stara się udzielać schronienia tym, dla których zagrożeniem są ludzie, a także zamykać w Sanktuarium te, które mogłyby okazać się niebezpieczne. Pomagają jej w tym, córka, zdolna łowczyni Ashley, psychiatra Will Zimmerman i spec komputerowy Henry Foss. Poza zespołem badawczym do ekipy dr Magnus należy także Wielka Stopa (Christopher Heyerdahl) neandertalczyk, dawny pacjent dr Magnus. Po wyleczeniu ran postrzałowych nie chciał opuścić Sanktuarium został więc zatrudniony jako specyficzna pomoc domowa (bywa rzeźnikiem, ochroniarzem, szoferem). Zanim poznał 88 movie PIĘĆ OSÓB WCHODZIŁO W SKŁAD TAJEMNICZEGO STOWARZYSZENIA NAUKOWCÓW ZWANEGO „PIĄTKĄ”, DO KTÓREGO NALEŻAŁA DR MAGNUS. DO GRONA TYCH NIEZWYKŁYCH EKSPERYMENTATORÓW NALEŻELI TAKŻE: NIKOLA TESLA, NIGEL GRIFFIN, DR JAME WATTSON, JOHN DRUITT dr Magnus lubił dla zabawy straszyć dzieci. Jego postać to świetny element komediowy tej mrocznej historii. „Sanktuarium” to serial kanadyjski zaprezentowany szerszej publiczności przez stację SyFy, a w Polsce wyświetlany od połowy lipca przez AXN. Serial początkowo był produkcją stworzoną całkowicie na potrzeby widzów internetowych. Ta web-nowela liczyła sobie osiem odcinków i została entuzjastycznie przyjęta przez widzów, co zaowocowało nakręceniem pełnej, trzynastoodcinkowej serii telewizyjnej. Na małym ekranie zadebiutował on w 2008 roku. Pierwszy odcinek przyciągnął przed ekrany trzymilionową publiczność, co dla niewielkiej stacji SyFy było znakomitym otwarciem. Wersja telewizyjna, choć nakręcona ponownie nie odbiega fabułą od wersji internetowej. Podobna jest także technika kręcenia serialu, do którego zdjęcia pierwotnie powstawały całkowicie na tle green screen, a cała serialowa rzeczywistość wykreowana została za pomocą efektów komputerowych. Fabuła serialu skupia się wokół tajemniczej pani doktor i jej niezwykłego ośrodka. Z pomocą swoich współpracowników odnajduje ona niezwykłe stworzenia zamieszkujące naszą planetę. Czasem są to po prostu uzdolnieni ludzie, władający telekinezą czy posiadający inne zdolności, innym razem nieodkryte dotychczas zwierzęta. Bez względu na przypadek dr Magnus stara się chronić swoich podopiecznych, pomagając im uporać się z mocami lub po prostu udzielając schronienia. TERAZ KUPISZ NA STRONIE! www.moviemagazine.pl Teraz możesz zamówić archiwalne i aktualny numer Movie na stronie, a my przyślemy Ci go pocztą :) movie SIERPIEŃ 2009 3 sierpien ADRES REDAKCJI: ul. Niemcewicza 26 m 83 02-306 Warszawa tel. 022 403 53 07 tel. 022 403 53 08 mail: [email protected] www.moviemagazine.pl Redaktor Naczelny: ANDRZEJ IGNATOWSKI [email protected] Sekretarz Redakcji: IWONA IGNATOWSKA [email protected] Dyrektor Artystyczny: BEATA BIAŁOGŁOWSKA-PIWKO [email protected] Fotoedycja: KRZYSZTOF DEMCZYSZAK [email protected] Zespół: REDAGUJE ZESPÓŁ [email protected] WYDAWCA ADRES WYDAWCY: WYDAWNICTWO NEW HOPE ul. Niemcewicza 26 m 83 02-306 Warszawa tel. 022 403 53 07 tel. 022 403 53 08 Sekretariat: ANNA MOWEL tel. 022 403 53 07 tel. 022 403 53 08 [email protected] Promocja: Na zdrowie! „Slainte Mhath!”, czyli po szkocku: „Na zdrowie!”. To również tytuł utworu pochodzącego z jednej najbardziej pijackich płyt w historii rocka – „Clutching At Straws” grupy Marillion. Pewnie z takich pijackich płyt można by zrobić całkiem tłusty ranking. MOVIE nie jest jednak pismem muzycznym, a filmowym, więc pokusiliśmy się o ranking najsłynniejszych filmów z alkiem w tle. Co z tego wyszło? Przeczytajcie. A do tego niecodziennego rankingu skłonił nas film „Kac Vegas”, jedna z najlepszych komedii ostatnich lat w niebanalny sposób opisująca, co nas może czekać w dzień po szalonym wieczorze kawalerskim. O tej i innych komediach, które właśnie zmieniają amerykańskie kino mówi artykuł „Chłopackie sprawy”. Polecam! Dla miłośników kina akcji też coś się znajdzie. Przeczytacie o dwóch komandach bohaterów skutecznie ratujących świat. Pierwsi, to plastikowe figurki żołnierzy, czyli G.I. Joe. Drudzy, to świnki morskie, czyli Załoga G. A że mamy wakacje to zapraszamy na plaże słonecznej Grecji i ekstrawagancką podróż z Madonną. Możecie też z nami przeskoczyć rekina, tak jak to niegdyś zrobił niejaki Fonzie w kultowym serialu „Happy Days”. Zapraszam więc do lektury sierpniowego numeru MOVIE. I do toastu, za Was i za nas. Na zdrowie!, czyli Slainte Mhath! KRZYSZTOF DEMCZYSZAK [email protected] kom. 0 506 377 511 BIURO REKLAMY: Dyrektor Biura Reklamy: Andrzej Ignatowski Redaktor naczelny MAREK GLENC kom. 0501322582 tel. 022 620 04 77 [email protected] [email protected] Druk: ZG TAURUS Kazimierów 13, 05-074 Halinów TEL./FAKS: (22) 783 66 82 TEL. (22) 760 41 66 następny numer: WWW.DRUKARNIATAURUS.PL MITEL AGENCJA WYDAWNICZO-POLIGRAFICZNA Produkcja: . Kolportaż: POL-PRESS SP. Z O.O 4 SIERPIEŃ 2009 movie 1.09 A W NIM SERIALOWE SZALEŃSTWO, BĘKARTY WOJNY I MAGICZNA 9 Zdjęcie na okładce: UIP INDEKS FILMÓW Bruno str. 24 Dzielny Despero str. 86 Epoka Lodowcowa 3 str. 19 G.I. Joe str. 26 Kac Vegas str. 14, 40 Largo Winch str. 21 Mądrość i seks str. 16 Metro strachu str. 21 Miss Marca str. 19 Moja wielka grecka wycieczka str. 54 Obywatel Milk str. 82 Operacja Dunaj str. 39 Ostatni dom po lewej str. 23 Podróż za jeden uśmiech str. 91 Rock’n’rolla str. 85 Różowa Pantera 2 str. 86 Sanktuarium str. 88 Spotkanie w Palermo str. 17 Stary, kocham Cię str. 18 Szybko i wściekle str. 87 Transformers: Zemsta upadłych str. 20 Walkiria str. 84 Wrogowie publiczni str. 22 Załoga G str. 60 [big pikczer] 6 KWIECIEŃ2009 SIERPIEŃ 2009movie movie Tim Burton w krainie czarów movie LIPIEC 2009 movie SIERPIEŃ 7 8 trailer „To, że w ogóle zostałem aktorem – kompletny przypadek. Chciałem być muzykiem.” (Johnny Depp o zawodzie aktora, Twój Styl) 8 WHO’S THAT BOY? ZACH GALIFIANAKIS Ten facet jest inteligentny i zabawny. Tacy ponoć kariery nie robią. A on, owszem, robi ją na naszych oczach! [big pikczer] Tim Burton w krainie czarów TIM BURTON PO RAZ KOLEJNY UDAŁ SIĘ W PSYCHODELICZNE ZAKAMARKI SWOJEGO UMYSŁU I WYCIĄGNĄŁ STAMTĄD POMYSŁ NA EKRANIZACJĘ ZNANEJ WSZYSTKIM BAJKI LEWISA CARROLLA „ALICJA W KRAINIE CZARÓW”... Trzeba przyznać, że Burton jest kandydatem idealnym do ekranizacji tej pokręconej i nieco mrocznej historii. Plastyczna i bajkowa, wyobraźnia reżysera wydaje się być dokładnie tym, czego potrzeba, by ożywić tę niezwykłą powieść, a także odróżnić ją od istniejącej już rysunkowej wersji z 1951 roku. Burton długo jednak czekał na swoją szansę, by móc nakręcić ten film pod szyldem Disneya. Od czasów „Miasteczka Halloween”, na współpracę Burtona z baśniową wytwórnią praktycznie nie było szans, ponieważ jego pomysły nie pasowały do łagodnej stylistyki, jaką propagował Disney. Ostatecznie to sama wytwórnia zgłosiła się do reżysera, dając mu wolną rękę w realizacji wymarzonego projektu. Pierwsze efekty wyobraźni Burtona możemy już podziwiać na zdjęciach przedstawiających głównych bohaterów. Na premierę filmu przyjdzie nam natomiast poczekać do marca przyszłego roku. Zdaje się jednak, że warto, bo film robiony jest technologią performance capture pomieszaną z grą żywych aktorów, a w kinach wyświetlany ma być w formacie 3D. I choć tytułową bohaterkę zagra debiutantka Mia Wasikowska, to w filmie pojawia się także wiele gwiazd, a część z nich stanowi już etatowy zespół Tima Burtona: Johnny Depp jako Szalony Kapelusznik (zdj. str. 6), Anne Hathaway, Helena Bonham Carter jako Królowa Kier (zdj. str. 7), Michael Sheen, Matt Lucas, Crispin Glover, Stephen Fry oraz Alan Rickman. (VADO) info RUSZYŁA PRODUKCJA FANTASTYCZNEGO FILMU O POWSTANIU WARSZAWSKIM „HARDKOR 44”. JEŚLI JEST SIĘ SIOSTRZEŃCEM SZANOWANEGO KONGRESMENA GRECKIEGO POCHODZENIA, NICKA GALIFIANAKISA POWINNO SIĘ MIEĆ JAKIEŚ POWAŻNE ZAJĘCIE I GENERALNIE NIE ROBIĆ WIOSKI. Młody Zach postanowił jednak olać rodzinne wytyczne i zostać artystą, co dla rodziny równoznaczne jest z robieniem wioski właśnie. Ten urodzony w 1969 roku zdolny lekkoduch nie miał jednak tyle szczęścia, by dostać się choćby na przedpokoje sławy. Przez lata grywał epizody w średnich telewizyjnych serialach i programach komediowych. A w kinie grał jeszcze bardziej epizodyczne role. Ktoś jednak zauważył jego wysiłki i Zach zagrał kilka znaczących… epizodów. A potem przyszła rola w „Kac Vegas” i wielki sukces. Niemal z miejsca został okrzyknięty jednym z największych talentów komediowych Ameryki, a co więksi entuzjaści zaczęli go porównywać do Jacka Lemmona. W każdym razie Zach jest dziś gwiazdą i może przebierać w propozycjach, których jest całkiem sporo. Szykuje się więc w najbliższych miesiącach festiwal ról Zacha Galifianakisa. A w tym miesiącu zobaczymy go nie tylko w „Kac Vegas”, ale i w głównej roli ludzkiej w filmie „Załoga G”. (SIDNEY I MANNFRED) ZAŁOGA G w kinach 14 sierpnia ROBERT DE NIRO ZAGRA W „MACHETE” RODRIGUEZA. BĘDZIE AKTORSKI FILM O SMERFACH. FOTO: EAST NEWS 8 SIERPIEŃ 2009 movie movie SIERPIEŃ 2009 9 8 trailer „What a job! What a job I have!” (Denzel Washington o zawodzie aktora, Total Film) TRAVOLTA KONTRA WASHINGTON Wielkie ego razy dwa Jeden po przejściach, drugi z przeszłością... JEDEN MOZOLNIE PRACOWAŁ NA STATUS GWIAZDY. DRUGI ZOSTAŁ NIĄ OD RAZU, BY POTEM SPAŚĆ NA DNO I STAĆ SIĘ NIĄ PONOWNIE. Teraz Denzel Washington i John Travolta prowadzą gwiazdorski pojedynek w filmie „Metro Strachu” Tony’ego Scotta. Tony Scott to, rzec by można, nadworny reżyser Washingtona. Ich wspólne filmy (m.in. „Karmazynowy przypływ”, „Deja Vu” czy „Człowiek w ogniu”) zawsze trzymają poziom i zawsze osiągają frekwencyjny sukces. I to właśnie dzięki tym filmom Denzel Washington osiągnął status największej obok Willa Smitha czarnoskórej gwiazdy amerykańskiego John Travolta GREASE 1978 r. (Look Who’s Talking) 1989 r. 394 mln$ 296 mln$ 8 6 mln$ mln$ Denzel Washington I KTO TO MÓWI FILADELFIA (Philadelphia) 1993 r. CZŁOWIEK W OGNIU (Man on Fire) 2004 r. 213 mln$ 8 BEZ TWARZY (Face/Off) 1997 r. 245 mln$ 80 (Inside Man) 2006 r. GANG DZIKICH WIEPRZY (Wild Hogs), 2007 r. 253 mln$ 60 mln$ AMERICAN GANGSTER 2007 r. 206 mln$ 184 26 70 45 mln$ BUDŻET ZAROBEK mln$ mln$ mln$ 180 „Alex Rider: Misja Stormbreaker” 2006 r. EPOKA LODOWCOWA 3 Whiplasha, groźnego zabijaki, który w walce posługuje się specjalnymi, udoskonalonymi technicznie biczami. Głośno jest również o udziale aktora w spektakularnym projekcie Sylwestra Stallone – „The Expendables”, w którym aż roi się od mocnych nazwisk. Z kolegą z planu – Jasonem Stathamem – Rourke zagra też w filmie „13”. Jednak najbardziej intrygująco brzmi informacja o remake’u znakomitego czarnego kryminału „Mona Lisa” z Bobem Hoskinsem, gdzie główne role zagrają Eva Green i właśnie Rourke. Nie ma co, fani Mickeya powinni czuć się dopieszczeni. (Lew Y. Prawy) Jeśli jeszcze nie widziałeś tych filmów, biegnij szybko do kina, zanim zejdą z afisza BRÜNO Z kogo się śmiejecie? No właśnie! WROGOWIE PUBLICZNI (Public Enemies) Bo to znakomite kino, jakie zdarza się coraz rzadziej 266 mln$ mln$ 75 mln$ 100 info HUGH JACKMAN I MILEY CYRUS ZAGRAJĄ W NOWEJ WERSJI „BODYGUARDA” SIERPIEŃ 2009 movie A WSZYSTKO OCZYWIŚCIE ZA SPRAWĄ „ZAPAŚNIKA”, DZIĘKI KTÓREMU ROURKE ZNÓW STAŁ SIĘ JEDNYM Z NAJBARDZIEJ POŻĄDANYCH NAZWISK HOLLYWOOD. Dość powiedzieć, że w ciągu dwóch najbliższych lat aktor wystąpi w ponad 10 głównych i co najmniej ważnych rolach. Najciekawiej zapowiada się występ w murowanym kasowym hicie przyszłego roku, „Iron Manie 2”. Pamiętny Harry Angel zagra niezwykle istotną dla fabuły postać Ivana Vanko, jednego z przeciwników Tony’ego Starka. Tak, jak Stark zmienia się w Iron Mana, tak on przyjmuje postać IDŹ DO KINA ZANIM ZEJDĄ Choćby po to, by zobaczyć, co wyprawia Wiewiór mln$ 10 http://www.thelastairbendermovie.com/ (Ice Age: Dawn of the Dinosaurs) 130 MICKEY ROURKE Wreszcie ma swój czas Jeszcze niedawno był poza nawiasem. Dziś jest jednym z najbardziej zapracowanych ludzi w branży filmowej mln$ DEJA VU (Déjà Vu) 2006 r. Te trailery musicie koniecznie zobaczyć! Są wyjątkowo smaczne... http://www.jennifersbody.com/ mln$ PLAN DOSKONAŁY ZOBACZ TEN TRAILER http://sherlock-holmes-movie. warnerbros.com/ kina. Niestety, ta zawodowa przyjaźń została ostatnio wystawiona na ciężką próbę. Aktor wycofał się właśnie z nowego wspólnego projektu, bo zaproponowano mu obniżenie gaży. Z 20 do… 16 mln $. Travolta wziąłby taką forsę w ciemno, bo ostatnio wiedzie mu się średnio. Czasy obsadowej hossy po „Pulp Fiction” minęły. Gwiazdor grywa coraz rzadziej i coraz bardziej wrednych typów. Nie pomaga mu też przynależność (wraz z Tomem Cruisem) do powszechnie krytykowanego Kościoła Scjentologicznego. Na szczęście Travolta ma jeszcze jeden zawód, w którym jest równie znakomity – pilota samolotów pasażerskich. (igan) PULP FICION 1994 r. 8 mln$ THE GAME FAWORYTEM DO ROLI B.A. BARACUSA W KINOWEJ „DRUŻYNIE A”. HANNIBALEM MA BYĆ LIAM NEESON movie SIERPIEŃ 2009 11 8 trailer Musisz? Nie musisz! Chcesz? Tego nie wiemy, ale polecamy. W tym miesiącu warto... TRZY NIEZŁE PLAKATY 1 2 6 sierpnia wybrać się w czymś białym lub czerwonym na sobie do Chorzowa. Tam na Stadionie Śląskim jak zawsze zapierający dech w piersiach koncert da „Największy Istniejący Zespół Świata”, czyli U2. Ostatni Władca Wiatru. Opowieść wigilijna (A Christmas Carol ) Forum Film Nowa kinowa trylogia SIERPIEŃ 2009 movie „Operacja Dunaj” Jacka Kondrackiego i Roberta Urbańskiego 10 RZECZY KTÓRE POWINNAŚ/POWINIENEŚ ZROBIĆ W SIERPNIU 3 Wieczni chłopcy, tym razem bez dzieci, powinni koniecznie zobaczyć zabawną i pouczającą komedię kumplowską „Kac Vegas”. (7.08.2009) 5 Zobaczyć na żywo Madonnę. Koncert, a właściwie wielkie widowisko sceniczne królowej popu odbędzie się 15 sierpnia na warszawskim Bemowie 6 From Paris with Love trylogii była amerykańska kreskówka „Avatar: The Last Airbender” (polski tytuł: „Awatar: Legenda Aanga”), która miała swoją premierę w lutym 2005 roku i zdobyła rzesze fanów. Niestety, twórcy filmu musieli usunąć główny trzon nazwy, ponieważ tytuł „Avatar” będzie nosił nowy film Jamesa Camerona, zapowiadany na koniec tego roku. Główną rolę w nowym dziele Shyamalana gra znaleziony podczas ogólnokrajowych castingów debiutant Noah Ringer, a na planie partnerują mu między innymi Jackson Rathbone („Zmierzch”), Nicola Peltz („Wesołych Świąt”) i Dev Patel znany ze „Slumdoga. Milionera z ulicy” jako czarny charakter – książę Zuko. (MANNFRED) Kibicować świnkom morskim i agentowi Mooch ratującym świat w filmie „Załoga G” (14.08.2009) 8 Jennifer’s Body Imperial CinePix info PRAWDOPODOBNIE GEORGE CLOONEY ZAGRA JACKA RYANA W ADAPTACJI KTÓREJŚ Z KSIĄŻEK 12 Przeczytać książkę (wyd. W.A.B), a potem obejrzeć film (14.08.2009) pod tym samym tytułem. To mają być następne „Wojny Gwiezdne”. Tak przynajmniej twierdzi znany amerykański reżyser hinduskiego pochodzenia, M. Night Shyamalan Shyamalan, słynny głównie dzięki znakomitemu debiutowi, filmowi „Szósty zmysł”, nie miał ostatnimi czasy dobrej passy. Jego kolejne filmy okazały się klapami. Trylogia, której pierwsza część „Ostatni Władca Wiatru” („The Last Airbender”) zadebiutuje w kinach w lecie przyszłego roku, a ostatnia w 2015 roku, ma odwrócić złą passę. I rzeczywiście, pierwsze zdjęcia, zwiastuny i przecieki z planu mówią, że mamy do czynienia z produkcją o ogromnym rozmachu, mającą duże szanse, by stać się dużym kinowym hitem. „Ostatni Władca Wiatru” to opowieść o przygodach Aanga, spadkobiercy Avatara – inkarnacji ducha wszechświata i mistrza czterech żywiołów, który musi szybko dojrzeć i porzucić swoje dotychczasowe nieodpowiedzialne zachowanie, aby zapobiec zniewoleniu Ludów Powietrza, Wody i Ziemi przez żądny władzy Lud Ognia. Inspiracją do kinowej 4 Wieczni chłopcy oraz ich dzieci płci męskiej powinni obejrzeć pean na cześć słynnych amerykańskich zabawek czyli film „G.I. Joe” z niegdysiejszym przystojniakiem Dennisem Quaidem i obecnym przystojniakiem Channingiem Tatumem. (7.08.2009) 8 9 Posłuchać utworów z najnowszej płyty grupy Arctic Monkeys noszącej niebezpiecznie prowokacyjny tytuł „Humbug”. (24.08.2009) T. CLANCY’EGO. Wybrać się na najnowszy horror Sama Raimi „Wrota do piekieł”. Znając do- tychczasowe dokonania reżysera będzie i straszno, i śmieszno. (28.08.2009) 7 Obejrzeć aktorski pojedynek – Denzel Washington kontra John Travolta – w nowej wersji starego filmu z Waltherem Mathau – „Metro strachu”. (21.08.2009) 10 Wybrać się 25 sierpnia do Poznania (Park Cytadela) na koncert „Najważniejszego Istniejącego Zespołu Świata”, czyli Radiohead. RYAN REYNOLDS ZAGRA TYTUŁOWĄ ROLĘ W ADAPTACJI „THE GREEN LANTERN” movie SIERPIEŃ 2009 13 4kino ZNAKOMITY BARDZO DOBRY NIEZŁY NIEDOSYT 4 SŁABO WSZYSTKO O NOWOŚCIACH KINOWYCH KAC VEGAS (The Hangover) Ktokolwiek widział, ktokolwiek wie 07.08.2009 Todd Phillips Bradley Cooper, OBSADA: Ed Helms, Zach Galifianakis, komedia GATUNEK: Warner Bros DYSTRYB.: START: REŻYSER: „Cokolwiek wydarzy się w Vegas, musi pozostać w Vegas” – takie motto przyświeca kolegom, którzy udają się do światowej stolicy hazardu, by tu właśnie urządzić wieczór kawalerski. W „ostatnią drogę” wyrusza zabójczy kwartet – Stu (kapitalny Ed Helms) jest pantoflarzem zdominowanym przez upiorną narzeczoną (Rachael Harris), Phil (Bradley Cooper) ma prezencję wyglancowanego cwaniaka, lecz prowadzi skromne życie szkolnego nauczyciela, zaś o Alanie (Zach Galifianakis) wiemy jedynie, że ma wszystko gdzieś, podejrzanie często chodzi z gołym tyłkiem na wierzchu i prezentuje się jak typowy luj. Przy nich przyszły żonkoś (Justin Bartha) wygląda więc jak wzór przeciętności, facet tak normalny, że wręcz nudny. Nużące nie będą natomiast jego weekendowe przygody. Kiedy na dachu hotelu panowie wypiją drinka z dodatkiem narkotyku, efekt będzie łatwy do przewidzenia, ale wyjątkowo trudny do zapamiętania. Rano obudzą się w apartamencie, stwierdzając, że pewnych rzeczy brakuje, a pochodzenie innych jest im zupełnie nieznane. Nie bardzo wiadomo, skąd na ręce jednego znajduje się szpitalna bransoletka, w jaki sposób Stu stracił ząb, ani gdzie podział się jego pierścionek zaręczynowy. Czy tygrys, którego widzą w łazience, jest czymś więcej niż pijackim zwidem? Skąd wziął się pucułowaty niemowlak, wreszcie – gdzie jest przyszły pan młody? Zanim więc wyparują z nich resztki alkoholu, a kac przestanie nimi poniewierać, będą musieli zrekonstruować wydarzenia ostatnich godzin, by znaleźć Douga i dostarczyć go cało na ślubny kobierzec. Tworząc swoją najnowszą komedię Todd Phillips sięgnął po sprawdzony filmowy przepis – komedie kumpelskie w ostatnich latach cieszą się ogromną popularnością, a wieczory kawalerskie to ich nieodzowny element. Mimo to film zaskakuje świeżością i dowcipem. Reżyser znalazł bowiem komediowy złoty środek – jego film jest głupawy, ale nie głupi; sprośny i frywolny, ale nie przesadnie wulgarny; pokręcony i zwariowany, ale nie przekraczający granic absurdu i niezrozumienia. Phillips urządził sobie przy tym zabawę – w jego filmie roi się od ironicznych cytatów z „Pięknego umysłu”, „Rain Mana”, „Hazardzistów” czy „21”. Ale „Kac Vegas” broni się nie tylko jako postmodernistyczny pastisz, ale przede wszystkim jako smakowita komedia, absurdalna i cudownie relaksująca. BARTOSZ STASZCZYSZYN COS ` PODOBNEGO VEGAS – MIASTO GRZECHÓW ZOSTAWIĆ LAS VEGAS 1995 r. (Leaving Las Vegas) Scenarzysta-alkoholik jedzie do Vegas, by zapić się na śmierć. Na drodze do zatracenia spotka nie mniej zagubioną Serę. 14 SIERPIEŃ 2009 movie LAS VEGAS PARANO (Fear and Loathing in Las Vegas) 1998 r. Johnny Depp i Benicio del Toro jako Raoul Duke i dr Gonzo w drodze do Las Vegas. Narkotyczna podróż do serca „amerykańskiego snu”. CO SIĘ ZDARZYŁO W LAS VEGAS 2008 r. (What Happens in Vegas) Jeśli brać ślub po pijaku, to tylko w stolicy hazardu. Upojeni Ashton Kutcher i Cameron Diaz wkraczają na nową drogę życia. movie SIERPIEŃ 2009 15 4kino prawidłom sztuki filmowego opowiadania. Zawodzą przede wszystkim przerysowane postacie, które uosabiają fabularny schemat miejskiego, życiowego rozbitka. Chciałoby się im przyklasnąć, przejąć się ich losami, jednak ich historie nie układają się we wciągającą fabułę. Wydumane egzystencjal- REKLAMA MĄDROŚĆ I SEKS (Filth and Wisdom) ne problemy bohaterów są nieproporcjonalne do teledyskowej formy filmu. „Mądrość i seks” to lektura obowiązkowa fanów grupy Gogol Bordello, jednak na pewno i oni zauważą, że realizacyjnie nie dorównuje on choćby niektórym klipom Madonny. ŁUKASZ KNAP 4 SPOTKANIE W PALERMO (Palermo Shooting) W pogoni za śmiercią 21.08.2009 Wim Wenders Dennis Hopper, OBSADA: Campino, Milla Jovovich, dramat GATUNEK: Gutek Film DYSTRYB.: START: REŻYSER: Wyznacznikiem nieudanego filmu staje się dedykacja zmarłemu mistrzowi kina. Lars von Trier poświęcił swojego „Antychrysta” Tarkowskiemu. Gdy na końcu „Spotkania w Palermo” pojawiła się podwójna dedykacja dla zmarłych w 2007 roku Bergmanowi i Antonioniemu, nie mogłem się powstrzymać od śmiechu. Reakcja była chyba nie na miejscu, bo „Spotkanie w Palermo” to filozoficzna odyseja wokół spraw ostatecznych. Bez wątpienia to także temat podejmowany przez wymienionych twórców, jednak u Wendersa został on potwornie zbanalizowany. Niemiecki reżyser uczynił fabularnym kośćcem swojego filmu pościg za spersonifikowaną śmiercią – mężczyzną w kapturze z łukiem (komiczny w tej roli Dennis Hopper). Próbuje spotkać się z nim hedonistyczny fotograf grany przez Campino (wokalista niemieckiej ikony rocka – grupy Die Toten Hosen), który żyje dla sławy i mocnych wrażeń. Dopiero gdy spotka się ze śmiercią twarzą w twarz (sic!), uchodząc cało z wypadku, zrozumie, że musi spowolnić tempo. Najtrudniejsza w odbiorze „Spotkania w Palermo” jest dosłowność przekazu. Przesłanie jest tu wyłożone bezpośrednio, dyskusje fotografa ze śmiercią… o śmierci męczą dydaktyzmem, niezamierzoną płycizną i przewidywalnymi konkluzjami. W filmie bronią się wysmakowane zdjęcia oraz kilka znanych utworów takich zespołów jak Portishead czy Beirut. Ale jeśli miałbym polecać film Wima Wendersa dla kilku ładnych obrazków i piosenek, to chyba sam reżyser, skądinąd już zasłużony klasyk, by się obraził. Zatem nie polecam. ŁUKASZ KNAP Ruska karuzela z Madonną 07.08.2009 Madonna Eugene Hutz, OBSADA: Richard E. Grant GATUNEK: komediodramat Syrena Films DYSTRYB.: START: REŻYSER: Madonna lansowała się kiedyś z sukcesem na pierwszą jawnogrzesznicę popu. Na film wybrałem się z pamięcią o niewinnym tylko w tytule przeboju „Like a Virgin” i jawnie bluźnierczym „Like a Prayer”. Niestety, po seansie królowa popu kojarzyła mi się już tylko z jej mniej znanym, sentymentalnym kawałkiem „Like a Flower”. „Mądrość i seks” miała być produkcją przebojową, z niebanalnymi bohaterami, którym przewodzi romski muzyk ukraińskiego 16 SIERPIEŃ 2009 movie pochodzenia (w tej roli wokalista zespołu Gogol Bordello), który zarabia na życie jako chłopiec do bicia arystokratycznych angielskich tyłków, niewidomy poeta, baletnica, która z braku laku znajduje pracę w barze ze striptizem. W tle dużo muzyki, przede wszystkim cygański punk rock, czy może raczej biesiadny pop rock, ale też Madonna, która autoironicznie przegrywa na parkiecie z Britney Spears. Eklektyczne filmowe ciasto urozmaicają rodzynki – aforyzmy, które streszczają postawę życiową głównego bohatera, a poniekąd credo Madonny. W założeniu jest więc pieprznie i niebanalnie, seksownie i inteligentnie, ale niestety „Mądrość i seks” grzeszy movie SIERPIEŃ 2009 17 4kino EPOKA LODOWCOWA 3: ERA DINOZAURÓW (Ice Age: Dawn of the Dinosaurs) 4 Bez poślizgu 01.07.2009 Carlos Saldanha OBSADA (GŁOS): Cezary Pazura, Piotr Fronczewski, Piotr Malajkat GATUNEK: kino familijne Imperial-CinePix DYSTRYB.: START: REŻYSER: STARY, KOCHAM CIĘ (I Love You, Man) Polowanie na drużbę 31.07.2009 John Hamburg Paul Rudd, Jason Segel, OBSADA: Rashida Jones, Jon Favreau, GATUNEK: komedia UIP DYSTRYB.: START: REŻYSER: Peter (Paul Rudd) zawsze lepiej rozumiał się z dziewczynami. Inaczej niż w piosence grupy Yugoton rzadko widywany był z chłopakami, a żaden z jego kolegów bliżej się z nim nie zaprzyjaźnił. Nie byłoby to pewnie problemem, gdyby nie fakt, że Peter właśnie oświadczył się Zooey (Rashida Jones) i wkrótce mają wziąć ślub. Trzydziestoletni facet rozpoczyna więc polowanie na drużbę, przyjaciela, który byłby dla niego oparciem w jednym z ważniejszych dni jego życia. Znalezienie odpowiedniego kandydata jest jednak trudniejsze, niż znalezienie towarzyszki życia – kolega z pracy jest obleśnym miłośnikiem porno, a facet jednej z przyjaciółek Zooey, Barry (Jon Favreau) okazuje się gburowatym mrukiem. Peterowi nie pomagają też „męskie randki”, na które umawia go brat – raz towarzyszem okazuje się piłkarski fanatyk o piskliwym głosiku, kiedy indziej zaś gej-elegant, który całuje Petera podczas pierwszego spotkania. Światełko nadziei pojawia się, gdy Peter poznaje Sydneya (Jason Segel), wyluzowanego biznesmana, który na co dzień kultywuje kawalerskie tradycje. Czy tego chcemy, czy nie, dla większości facetów zimne piwo sączone w towarzystwie najlepszego przyjaciela jest niczym ambrozja. Nic nie ma bowiem takiego smaku, jak spotkanie ze starym kumplem, męskie rozmowy i towarzyszące im poczucie bezkarności. Reżyser „Stary, kocham cię”, John Hamburg wydaje się o tym doskonale wiedzieć. Opowieść o dwóch trzydziestolatkach, którzy po latach odnajdują w sobie beztroskich chłopców, ma w sobie czar i potężną dawkę dowcipu. Głównie za sprawą kapitalnie dobranej obsady, w której prym wiedzie Paul Rudd. Aktor znany między innymi z wielu romantycznych komedii oraz filmów Judda Apatowa jest w Hollywood jednym z najwyżej cenionych filmowych komików. Słusznie – bo choć na ekranie Rudd nie dokonuje mimicznej masakry w stylu Jima Carreya, ma urok i wrodzony komiczny talent. U Hamburga towarzyszy mu kilku nie mniej zdolnych aktorów – Jason Segel wywołuje u widza mimowolny uśmiech, a J.K. Simmons (pamiętny ojciec z „Juno”) oraz Jon Favreau uwodzą dyskretnym poczuciem humoru. Na tle tej czwórki nikną kobiece gwiazdy. Nie ma w tym jednak nic dziwnego, bo „Stary, kocham cię” jest filmem o mężczyznach, i zabawnych dylematach. Amerykańscy krytycy określają ten rodzaj filmów mianem „bromances”, romansów kumpelskich. Nie bez przyczyny – film Johna Hamburga ogląda się bowiem jak romantyczną komedię, tyle że pozbawioną miłosnych banałów. Właśnie dzięki takiemu połączeniu „Stary…” okazuje się filmem znakomitym, bezpretensjonalnie lekkim, łatwym i przyjemnym. BARTOSZ STASZCZYSZYN COS ` PODOBNEGO NAJLEPSZY PRZYJACIEL MĘŻCZYZNY KOSMICZNI KOWBOJE 2000 r. (Space Cowboys) Czterej emerytowani piloci NASA otrzymują szansę lotu w kosmos. Wyborny kwartet rusza do dzieła. 18 SIERPIEŃ 2009 movie 40-LETNI PRAWICZEK 2005 r. (The 40 Year-Old Virgin) Gdy koledzy dowiadują się, że Andy wciąż jest prawiczkiem, postanawiają pomóc mu w poznaniu właściwej kobiety. APPALOOSA 2008 r. Ed Harris i Viggo Mortensen jako stróże prawa, którzy spędzili razem pół życia, a których przyjaźń wystawiona zostaje na próbę przez uroczą kokietkę. Powtórki są gorsze od oryginału – mówi popularna teoria, a dowody na jej prawdziwość znajdujemy co rusz na kinowych ekranach. Doskonale wie o tym nie tylko publika, ale również filmowcy, którzy kombinują na potęgę, jak w atrakcyjny sposób jeszcze raz sprzedać znany towar. W przypadku trzeciej części przygód zwierzaków, które opiekowały się już ludzkim dzieckiem i zmagały z ociepleniem, twórcy postanowili ściągnąć widzów do kina zarówno trójwymiarową animacją, jak i nowymi bohaterami w postaci tytułowych dinozaurów. O ile jednak efek- ty 3D w „Epoce lodowcowej 3” nie zachwycają (brak elementów „wychodzących” z ekranu, których można „dotknąć”), to wygenerowane komputerowo triceratopsy, diplodoki i pterodaktyle znakomicie „podkręcają” akcję tego familijnego widowiska. Bo właśnie wątek rodziny i macierzyństwa (ma- muty Maniek i Elka spodziewają się dziecka), a nawet – w przypadku leniwca Sida – tacierzyństwa zdominowały klimat „Ery dinozaurów”. I właśnie zwariowany i „matkujący” rodzince tytułowych tyranozaurów Sid (w mistrzowskim dubbingu sepleniącego Pazury) zgarnia całą pulę tego widowiska. Choć pewnie znajdą się tacy, którym w tej całkiem przyzwoitej i zwyczajnie zabawnej kontynuacji najbardziej spodobają się perypetie wiecznie goniącego za żołędziem Wiewióra, tym razem celnie trafionego strzałą Amora. już się obudzi, wraz z kumplem spróbuje odnaleźć dawną miłość, dziś będącą jednym z króliczków Playboya. Amerykańskie komedie dla młodzieży rządzą się swoimi prawami. Nie ma tu miejsca na subtelne dowcipy, a fabuła ma jedynie być pretekstem dla niewybrednych kawałów. „Miss marca” nie jest wyjątkiem – komedia Creggera i Moore’a razi wulgarnymi dialogami, sztampową opowieścią i koszarowym humorem. Oglądając ich film, łatwo dostrzec, że młodzi aktorzy i zarazem reżyserzy świetnie bawili się podczas realizacji „Miss marca”. Entuzjazm twórców nie udziela się jednak widzom, a zamiast prowokować i śmieszyć, film budzi niesmak i zażenowanie. ARTUR SZKLARCZYK MISS MARCA (Miss March) W pogoni za króliczkiem 17.07.2009 Zach Cregger, Trevor Moore Zach Cregger, OBSADA: Trevor Moore , Tanjareen Martin, GATUNEK: komedia Imperial CinePix DYSTRYB.: START: REŻYSER: Optymiści, którzy wierzyli, że czasy niesmacznych rozporkowych komedii bezpowrotnie minęły, byli w błędzie. Głupawe filmiki wzorowane na serii „American Pie” mają się nieźle, a „Miss marca” jest kolejnym dowodem na to, że filmowe chwasty niełatwo dają się wyplenić z hollywoodzkiego ogródka. Eugene (Zach Cregger) oraz Tucker (Trevor Moore) jako siedmioletni chłopcy znajdują numer „Playboya” ukryty w domu jednego z nich. Od tej chwili życie obu dzieciaków zmienia się nie do poznania. Tucker zostaje młodocianym seksoholikiem, a Eugene postanawia żyć w czystości. Trwa w tym postanowieniu aż do chwili, gdy licealna miłość przekonuje go, by spędzili razem noc. Nastoletniemu młodzieńcowi pisane jest jednak co innego – zanim przeżyje swój pierwszy raz, spada ze schodów i przez następne cztery lata pogrążony jest w śpiączce. Kiedy BARTOSZ STASZCZYSZYN movie SIERPIEŃ 2009 19 4kino 4 METRO STRACHU (The Taking of Pelham 1 2 3) Plan niezbyt doskonały. Film też... 21.08.2009 Tony Scott REŻYSER: Denzel Washington, OBSADA: John Travolta,.James Gandolfini, GATUNEK: thriller UIP DYSTRYB.: START: TRANSFORMERS: ZEMSTA UPADŁYCH (Transformers: Revenge Of The Fallen) Wilgotne usta Megan i zgrzyt blachy 24.06.2009 Michael Bay Shia LaBeouf, OBSADA: Megan Fox, John Turturro, sci-fi GATUNEK: UIP DYSTRYB.: START: REŻYSER: Czego można spodziewać się po typowym amerykańskim, wakacyjnym blockbusterze? Przede wszystkim rozrywki. I tej na pewno w drugiej części „Transformersów” nie brakuje. To naładowane (przeładowane?), skądinąd znakomitymi efektami specjalnymi widowisko wyprodukowane zostało za, bagatela, 200 milionów dolarów. I to widać w każdej minucie tego kinowego monstrum, które fanów (zwłaszcza tych młodszych) zachwyci, ale przypadkowych widzów już niekoniecznie. Ja wyszedłem z kina bardziej zmieszany, niż wstrząśnięty. A na pewno nieco zmęczony zarówno epickością tego „dzieła” (144 minuty!) oraz wspomnianym nagromadzeniem zapierających dech w piersiach (ale tylko z początku), scenach akcji. Z każdą minutą seansu kolejne nawalanki między Transformersami – tymi dobrymi (Autoboty) i złymi (Deceptikony) zaczynają nużyć i męczyć. A co ważniejsze, zamiast tuszować, boleśnie odsłaniają mielizny scenariusza. Dość powiedzieć, że bez merytorycznego przygotowania, o co chodzi w tej całej wojnie robotów, trudno się tak naprawdę połapać. No więc może „żywi” aktorzy ratują sytuację? Również nie do końca. To, co robią w tym filmie Shia LaBeouf i Megan Fox można nazwać aktorstwem użytkowym. Role młodych gwiazdek amerykańskiego kina ograniczają się jedynie do uciekania przed Deceptikonami oraz miłosnego gruchania między sobą. No to może przynajmniej Megan ład- BRAK TU KUNSZTU CHOĆBY „PROJEKT: MONSTER” MATTA REEVESA, KTÓREGO PLAKAT WISI W AKADEMIKOWYM POKOJU SAMA WITWICKY’EGO nie wygląda? A jakże! Błyszczy jak trzeba. Urodą, figurą i... niezniszczalnym błyszczykiem na swoich wielkich, apetycznych i wiecznie rozchylonych ustach. Ale że co za dużo, to nie zdrowo, to i ten wystudiowany (i chyba mocno podrasowany za pomocą skalpela) sex appeal Megan staje się po pewnym czasie irytujący. Zamiast nowej heroiny kina mamy więc hollywoodzką wersję Dody. Bleee... To już kręci mnie bardziej zwariowany humor agenta Simmonsa (w tej roli genialny John Turturro), który kradnie film parze bohaterów zagubionych gdzieś w huku dartej i gniecionej blachy. ARTUR SZKLARCZYK COS ` PODOBNEGO SHIA LABEOUF W DRODZE DO SŁAWY WSZYSCY TWOI ŚWIĘCI 2006 r. (A Guide To Recognizing Your Saints) Opowieść o chłopakach z mrocznej dzielnicy Queens, którzy marzą o wielkim świecie. 20 SIERPIEŃ 2009 movie INDIANA JONES 4 (Indiana Jones And The Kingdom of The Crystal Skull) 2008 r. Shia jako Mutt, syn Indy’ego, który pomaga ojcu nie dopuścić, by komuniści weszli w posiadanie artefaktu. EAGLE EYE 2008 r. Ona i on. Przypadkowi ludzie, których połączy zbuntowany superkomputer, który zamiast stać na straży bezpieczeństwa, postanowił przejąć władzę. „Metro Strachu” to nienajgorszy thriller z doskonałą rolą niezapomnianego Waltera Matthau. Chwila… to remake? O nie, nie ma mowy, nie oglądam, nie recenzuję, bojkotuję powielanie starych pomysłów! Z drugiej strony… Tony Scott nakręcił doskonały… remake, a jakże, „Człowieka w ogniu”, swoją drogą też z Denzelem Washingtonem. Może jednak warto dać temu filmowi szansę? Od razu muszę wyjaśnić jedną sprawę. Najsłabszym elemen- tem w tym thrillerze jest przetłumaczony tytuł. Litości! Nikomu, kto choć raz był w warszawskim metrze i wdrapał się po obskórnych, a przy tym najczęściej nie działających schodach żadna kolej podziemna nie będzie już straszna. No chyba, że tak jak w „The Taking of Pelham 1 2 3” (pozwólcie, że będę używał oryginalnego tytułu) wagon zostanie porwany. I to nie przez byle kogo, bo przez samego Johna Travoltę, i konia z rzędem temu, kto go do razu rozpozna. Nie tylko schudł, ale i zapuścił złowieszczo wyglądającą bródkę, a sam okrasił się kilkoma tatuażami. I w ten oto prosty sposób mamy zupełnie demoniczny czarny charakter! Trochę ironizuję, tak naprawdę LARGO WINCH Business is business 14.08.2009 Jerome Salle Tomer Sisley, OBSADA: Miki Manojlovic, Karel Roden, GATUNEK: przygodowy/sensacyjny Kino Świat DYSTRYB.: START: REŻYSER: W dobie kryzysu i bessy, w czasach bezwzględnej walki o klienta i rynkowe wpływy, korporacyjne metody działania stają się coraz bardziej bezwzględne, a dążenie do celu uświęca wszelkie środki. Jakie czasy, tacy aktorstwo jednego i drugiego pana jest całkiem niezłe, chociaż powaga z jaką kreuje swojego bohatera Denzel Washington wydaje się być lekko przesadzona… Cała fabuła obraca się wokół wspomnianego porwania pociągu metra i okupu w wysokości 10 milionów dolarów. Suma niezbyt imponująca, ale nie zdradzając zbyt wiele powiem, że kryje się w tej sprawie pewne drugie dno. Szkoda tylko, że tak naprawdę ogląda się to wszystko bez specjalnych emocji, bo i nie sposób oprzeć się wrażeniu, że to wszystko widzieliśmy już parędziesiąt, paręset razy. Głównemu bohaterowi ciężko kibicować, bo mimo pewnej rysy na charakterze jest tak naprawdę mocno nijaki i gdyby zginął w połowie filmu to przypuszczam, że nikt specjalnie by się tym nie przejął. Tony Scott nakręcił średni film. Średnie jest tu aktorstwo, scenariusz, a nawet, co się rzadko zdarza, efekty specjalne. Mimo to ogląda się to „patrzydełko” całkiem sympatycznie i jeśli akurat macie wolny wieczór, podobał się Wam „Plan doskonały”, bo „The Taking of…” (to taki jego młodszy, nieco głupszy brat), to możecie śmiało się wybrać do kina. ich bohaterowie. Largo Winch, adoptowany syn multimilionera, namaszczony przez ojca na swojego następcę, w niczym nie przypomina stereotypowego biznesmena. Garnitur i teczkę zastępuje wymięty podkoszulek i dżinsy, rynkowe intrygi ustępują miejsca grom ulicznym, a więcej czasu niż w biurze młody magnat spędza w… więzieniu. Kiedy jednak prezes firmy ginie w niewyjaśnionych okolicznościach, wpajane synowi przez lata zasady, w połączeniu z jego bezwzględnością w ich egzekwowaniu okazują się być receptą na sukces korporacji, na której upadek czekają rynkowe sępy. Jean Van Hamme to belgijski scenarzysta świetnie znany polskim komiksomaniakom ze współtworzonej z Grzegorzem Rosińskim serii „Thorgal”. Innym dzieckiem Brukselczyka jest właśnie „Largo Winch” – cykl książek, który szybko został zaadaptowany na potrzeby opowieści obrazkowych. Zilustrowana przez Philippe’a Francq’a seria prędko dorobiła się fanów, serialu i gry komputerowej, a niedawno także i filmu. Po przygodowy scenariusz ubrany w biznesowo-kryminalną intrygę sięgnął Jerome Salle, który po historii genialnego kryminalisty „Anthony’ego Zimmera” zapragnął zmienić stronę barykady. Do widoku pięknych kobiet i szybkich samochodów poza męską prasą od lat zachęcał cykl o agencie 007. Winch mimo wszelkich podobieństw zamiast licencji na zabijanie, w zanadrzu trzyma bieżący numer Forbes’a, a nad ratowanie świata, ceni własny interes. Ale czy wakacje właśnie to nie najlepszy czas na odrobinę bezmyślnej, egoistycznej przyjemności? ŁUKASZ PYTLIK FILIP KALINOWSKI movie SIERPIEŃ 2009 21 4kino 4 OSTATNI DOM PO LEWEJ (The Last House on the Left) Do rozbiórki chwycają. Jeśli ktoś jednak bierze na warsztat cudzy film musi się liczyć z konsekwencjami. A te mogą przybrać doprawdy drastyczny obrót, kiedy chodzi o film otoczony nabożnym wręcz kultem. Zrealizowany Najważniejsze laury za w 1972 roku „Ostatni dom po film jako całokształt zbiera lewej” Wesa Cravena na pozór zwykle reżyser. Podobnie wpisywał się w nurt eksploatadzieje się, kiedy obraz okazuje cyjnego kina, jakiego pełno było się artystyczną klapą. Niestety, w podrzędnych, przydrożnych nawet najlepszym nie zawsze kinach. Aura skandalu, ingerencje udaje się wzbić na wyżyny. Jeśli cenzury i kontrowersyjna kamprawdziwi wirtuozi ruchomych pania reklamowa robiły jednak obrazów nie za każdym razem mniejsze wrażenie niż wnikliwa potrafią oczarować widzów, obserwacja zależności kat/ofiara nie można mieć pretensji do i gorzkie rozliczenie z erą dzieci debiutantów, że ich pierwsze kwiatów. przymiarki do kinowego fachu3:36 PM Remake autorstwa debiutująceHP_205x134_movie 7/17/09 Page 1 – delikatnie mówiąc – nie zago w Hollywood Dennisa Iliadisa 14.08.2009 Dennis Iliadis Monica Potter OBSADA: Garret Dillahunt, Tony Goldwyn, GATUNEK: horror/thriller UIP DYSTRYB.: START: REŻYSER: WROGOWIE PUBLICZNI (Public Enemies) Słodki drań 17.07.2009 Michael Mann Johnny Depp, OBSADA: Christian Bale, Marion Cotillard GATUNEK: dramat UIP DYSTRYB.: START: REŻYSER: Kino kocha bandziorów. A widzowie kochają filmy o bandytach. Taki odwzajemniony „związek” nie raz owocował filmami wybitnymi, w których całkowicie świadomie „kibicowaliśmy” złym bohaterom w walce ze stróżami prawa. Nie inaczej jest w przypadku najnowszej biografii Johna Dillingera. Zwłaszcza że stosunkowo krótka gangsterska kariera tego Robin Hooda swoich czasów, to wymarzony materiał na film. Choćby dlatego, że Dillinger był romantykiem, kierował się swoistym kodeksem moralnym. W dodatku cieszył się też sympatią tłumów i znalazł wroga w osobie agenta Purvisa, który złapanie bandyty potraktował wyjątkowo ambicjonalnie. Mannowi odświeżenie legendy Dillingera udało się to o tyle łatwo, że do tej roli zatrudnił Johnny’ego Deppa, aktora nie tylko bezdyskusyjnie znakomitego, a w dodatku kojarzącego się raczej z subtelnością niż agresją. I taki właśnie jest sposób Deppa na pokazanie swego bohatera – stonowany, polegający bardziej na grze mimiką, niż na krzykach i wymachiwaniu pistoletem podczas napadów na banki. Trudno więc nie lubić takiego bohatera. Dodatkowe punkty u widowni, a zwłaszcza jej damskiej części, Dillinger zdobywa za to, w jaki sposób zatraca się w miłości dla Billie Frechette (Marion Cotillard). „Wrogowie publiczni” mają też trzeciego bohatera, wspomnianego agenta FBI Melvina Purvisa, którego posągowo zagrał Christian Bale. Za scenę jego pierwszego i ostatniego zarazem spotkania z Dillingerem-Deppem przed kinem warto wydać każde pieniądze i wytrzymać w kinie 140 minut! Nie wiem tylko, czy filmowi Manna pomagają zdjęcia Dante Spinottiego, które kręci kamerą cyfrową „z ręki”, niczym w telewizyjnym reportażu. W konwencji kina noir już chyba lepiej sprawdzają się ciepłe, plastyczne kadry, jak choćby te autorstwa Tonino Delli Colli z „Dawno temu w Ameryce”. ARTUR SZKLARCZYK COS ` PODOBNEGO TRZY OSCAROWE ROLE DEPPA PIRACI Z KARAIBÓW: KLĄTWA CZARNEJ PERŁY (Pirates Of The Caribbean: The Curse Of The Black Pearl) 2003 r. Dredy, kolczyki, pierścienie na palcach, szaleństwo w oczach, zniewieściały chód i zmanierowany sposób mówienia – swoją kreacją kapitana Jacka Sparrowa w tej, jak i dwóch następnych częściach pirackiej sagi Depp na stałe zapisał się w historii kina. 22 SIERPIEŃ 2009 movie MARZYCIEL 2004 r. (Finding Neverland) Fabularyzowana biografia Jamesa Barrie, autora m.in. „Piotrusia Pana”, który tak, jak bohater swojego najsłynniejszego dzieła nie chciał dorosnąć. Wielkie, autentycznie łapiące za sece i krzepiące na duchu, więcej niż familijne kino z koncertowym popisem Deppa. SWEENEY TODD: DEMONICZNY GOLIBRODA Z FLEET STREET 2007 r. (Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street) „Jest mistrzem charakteryzacji i przebrania. A w naszym filmie mówi też innym głosem, co moim zdaniem całkowicie zaskoczy widzów” – mówił Tim Burton o odtwórcy tytułowej roli, który w tym ni to horrorze, ni to musicalu zagrał (dosłownie!) śpiewająco. pozbawiony jest podobnych niuansów. Pokazywana w najdrobniejszych detalach przemoc odarta z desperacji i przerażenia sięgających po nią porządnych obywateli, wstrząsać może co najwyżej dosłownością. Śmierć okazuje się być podróżą z wliczoną w koszta możliwością powrotu. O jakiejkolwiek ambiwalencji ludzkich postaw nie może być nawet mowy. Płaskie aktorstwo idzie w parze z banalnym scenariuszem, podczas gdy z drastyczności nie wynika nic poza kolejnymi ranami i obrażeniami na ciałach bohaterów. FLILIP KALINOWSKI UNIVERSAL MUSIC PRZEDSTAWIA "$#% % ! movie SIERPIEŃ 2009 23 4kino movie BOX OFFICE BRÜNO CHŁOPAKI PO RAZ PIERWSZY Sądząc po wynikach, wszyscy kinomani chcą oglądać „Epokę lodowcową 3”. Choć wynik drugiego weekendu zaskakuje dużym spadkiem. Wyniki reszty słabiutkie. Analne zauroczenie 10.07.2009 Dan Mazer REŻYSER: Sacha Baron Cohen, OBSADA: Josh Meyers, Gustaf Hammarsten, GATUNEK: komedia Monolith DYSTRYB.: START: Był Ali G, był Borat, teraz przyszedł czas na Brüno. Wiadomo więc, czego można się spodziewać po kolejnym filmie, który wyszedł z głowy Sachy Barona Cohena. Dlatego nie rozumiem reakcji tych, których szokuje analny humor największego prowokatora XXI wieku. Jeżeli idąc na film oczekiwali artystycznych uniesień na miarę Bertolucciego, czy innych Wajdów, to sami są sobie winni. Problem z tymi, którzy z całym dobrodziejstwem inwentarza kupują konwencję tego happeningu. Dość powiedzieć, że tak, jak rozebrana kobieta mniej porusza wyobraźnię faceta, niż ta w bikini, tak wybielanie odbytu (tak, wybielanie, a nie depilowanie!) czy podrywanie heteryków przez austriackiego geja przestaje szybko śmieszyć. Mam też za złe Cohenowi, że po pomysły na swoje gagi (bo jego film, niczym pornos, nie ma scenariusza) znów wybrał się do USA, kraju tylko pozornie nowoczesnego i liberalnego. Nie trzeba przecież oglądać westernów, by wiedzieć, że w Teksasie czy Arizonie wciąż można spotkać „rednecków” – prostych kowboi o wręcz starotestamentowym kodeksie moralnym. Wiemy 10.07.2009—12.07.2009 TYTUŁ WIDZÓW WIDZÓW (weekend) 1. EPOKA LODOWCOWA 3: ERA DINOZAURÓW (ICE AGE: DAWN OF THE DINOSAURS) 2. BRÜNO (TRANSFORMERS: REVENGE OF THE FALLEN) (od premiery) CHŁOPAKI PO RAZ DRUGI Hit w Stanach, hit w Zjednoczonym Królestwie! „Kac Vegas” to największa frekwencyjna niespodzianka tego roku na Wyspach. Widocznie i tam populacja wiecznych chłopców jest całkiem spora. 42 700 42 700 G.I. Joe: Czas kobry (G.I. Joe: The Rise of Cobra)/UIP 27 739 368 859 4. NARZECZONY MIMO WOLI (THE PROPOSAL) 23 207 326 148 16 959 222 970 6. COCO CHANEL (COCO AVANT CHANEL) 16 786 125 753 7. HORSEMEN – JEŹDŹCY APOKALIPSY(THE HORSEMEN)8 053 8 053 to już dzięki Boratowi, który omal nie został zlinczowany za sprofanowanie amerykańskiego hymnu podczas rodeo. Cohen, jako Brüno, znów cudem unika soczystego kopa w swoją bezczelną dupę. Ale i tak najmocniejszą sceną w filmie jest ta, w której bohater jako szef agencji reklamowej obnaża porażającą swoja głupotą desperację rodziców, potrafiących zgodzić się na wszystko, by ich dzieci zagrały w reklamie. Znamienne, że publiczność ryczała jednak najgłośniej w scenie, kiedy Harrison Ford rzuca do Brüno soczyste „Wypierdalaj”. A także w finale, który jest wisienką na (Mars Attacks!) Kiedy ani prezydent USA, ani armia nie wiedzą, jak odeprzeć Marsjan, cała nadzieja Ziemian w młodym narkomanie i jego szalonej babci. NAGA BROŃ 1988 r. (The Naked Gun: From The Files Of Police Squad) Angielska królowa ma odwiedzić USA, na co tylko czekają terroryści. Od czego jednak porucznik Frank Drebin któremu sam James Bond mógłby czyścić buty. tym, nie dla wszystkich strawnym, torcie. Parafrazując znaną reklamę można powiedzieć: Pójście do kina na „Brüno” – 20 zł. Popcorn – 10 zł. Zobaczyć Bono, Stinga, Eltona Johna, Chrisa Martina i Snoop Dogga śpiewających idiotyczny utwór o austriackim geju: bezcenne. ARTUR SZKLARCZYK JAJA W TROPIKACH (Tropic Thunder) 2008 r. Ben Stiller zarówno za kamerą (jako reżyser) i przed nią, szarżuje ile wlezie drwiąc z amerykańskich filmów o Wietnamie. Autentycznie zabawne kino rozrywkowe! CHŁOPAKI (?) PO RAZ TRZECI W USA na pierwszym miejscu „Brüno”. Wyniki finansowe i recenzje prawie takie same, jak u „Borata”. Prawie robi wielką różnicę. Nowe dzieło Sachy Barona Cohena nie dorównuje poprzedniemu. 7 657 7 927 9. ANIOŁY I DEMONY (ANGELS & DEMONS) 6 695 1 038 705 10. TRZY KRÓLESTWA (CHI BI) 4 546 19 495 UK POZ. 07.08.2009 Małe sekrety (Vylet)/Vivarto 5. U PANA BOGA ZA MIEDZĄ (EVERYBODY WANTS TO BE ITALIAN) w SIERPNIU 239 438 1 013 321 8. KAŻDY CHCE BYĆ WŁOCHEM MARSJANIE ATAKUJĄ 1996 r. SIERPIEŃ 2009 movie POZ. 3. TRANSFORMERS: ZEMSTA UPADŁYCH COS ` PODOBNEGO AMERYKA SIĘ ŚMIEJE (Z SIEBIE) 24 POLSKA 4 Plastikowe zabawki wkraczają na srebrny ekran Kac Vegas (The Hangover)/Warner Mądrość i seks (Filth and Wisdom)/ Syrena Films sierpień 2009 Rudo i Cursi (Rudo y Cursi)/Best Film 14.08.2009 Załoga G (G-Force)/Forum Film Largo Winch/Kino Świat Operacja Dunaj/Monolith TYTUŁ PRZYCHÓD PRZYCHÓD (weekend w GBP) (od premiery w GBP) 1. BRÜNO 5 000 229 5. 000 229 2. EPOKA LODOWCOWA 3 4 750 720 15 421 531 3. TRANSFORMERS: ZEMSTA UPADŁYCH 1 449 282 23 580 163 Polsko-czeska komedia z czołgiem w tle Ostatni dom po lewej (The Last House on the Left)/UIP 4. KAC VEGAS 1 228 918 16 493 961 5. WROGOWIE PUBLICZNI 1 048 359 4 609 567 21.08.2009 6. FIFTY DEAD MEN WALKING 675 948 4 075 837 7. THE YEAR ONE 242 950 2 637 356 Spotkanie w Palermo (The Palermo Shooting)/Gutek Film 8. NIGHT AT THE MUSEUM 2 106 420 19 475 421 9. KAMBAKKHT ISHQ 104 849 551 294 10. SHORKUT – THE CON IS ON 80 488 80 488 USA POZ. TYTUŁ PRZYCHÓD (weekend w USD) PRZYCHÓD (od premiery w USD) 1. BRÜNO 30,619,130 30,619,130 2. EPOKA LODOWCOWA 3 27,607,497 119,680,193 3. TRANSFORMERS: ZEMSTA UPADŁYCH 24,213,875 339,221,800 4. WROGOWIE PUBLICZNI 13,794,240 66,221,110 5. NARZECZONY MIMO WOLI 10,603,884 113,861,076 6. KAC VEGAS 9,933,238 222,444,906 7. I LOVE YOU, BETH COOPER 4,919,433 4,919,433 8. ODLOT 4,715,746 273,834,761 9. BEZ MOJEJ ZGODY 4,294,382 35,915,782 10. METRO STRACHU 1,543,516 61,437,955 Metro strachu (The Taking of Pelham 1 2 3)/UIP Travolta kontra Washington w sensacji Tonny’ego Scotta Miłość na wybiegu/Kino Świat Bez mojej zgody (My Sister’s Keeper)/Warner Garfield: Koty górą (Garfield’s Pet Force)/Imperial - Cinepix Papryka, sex i rock’n’roll (Made in Hungaria)/Vivarto 28.08.2009 Wrota do piekieł (Drag Me to Hell)/Best Film Sama Raimi doskonały powrót do horroru Wezwani (No-Do)/Hagi 13 dzielnica – ultimatum (Banlieue 13 – Ultimatum)/Epelpol movie SIERPIEŃ 2009 25 G.I. JOE: JOE:CZAS CZASKOBRY KOBRY ON CTI A A Z U NIKOWE H DUS Ł A SZ AST ZYC O G ZE JNE PL ZIEŃC S W D IER KOLE MŁO P OD BYŁY RZĄD Y Ł Ę A O MINHŁOPC ALKĘ E ÓR O C LI W T K H, ŻDEG EGRA C A Z A LAT IEM K ** PR O E P RZEN I. JOE Ż , Ę I MA I, G. S O AŁ KIEDYLEKCJ W O DA *, WY URES I DO WKSKI FIG STACIP KALINO PO FIL ST TEK Ogień, petardy, spadochrony z chusteczek i inne domowe sposoby eksterminacji miniaturowych żołnierzy przetrzebiły szeregi małych bohaterów dotkliwiej, niż najbardziej nawet demoniczne plany złowieszczej organizacji Cobra. Kiedy nikt nie spodziewał się już powrotu militarystycznych zabawek, jednostka do zadań specjalnych wkracza w niewidzianej do tej pory skali na wielki ekran. … BACZNOŚĆ! Kiedy dziewczynki bawiły się do złudzenia przypominającymi męskie „wzorce piękna” Barbie, chłopcom wciąż pozostawały jedynie resoraki, klocki i odlewane z plastiku malutkie żołnierzyki, w których zawsze coś było krzywe, koślawe i niedorobione. Lalki coraz wierniej oddawały wyidealizo- waną rzeczywistość, a „męskie” zabawki nadal wymagały ogromnych nakładów wyobraźni i przymykania oczu na wszelkie ich niedoskonałości. W 1963 roku designer i kreator dziecięcych marzeń Stan Weston poszedł do Dona Levina z firmy Hasbro z pomysłem nowej linii figurek skierowanych do chłopców. Odwieczne zabawy w wojnę toczące się na podwórkach całego świata, patyki służące za karabiny i kamyki rzucane jak granaty stały się podstawą pierwszych, seryjnie produkowanych Action Figures. Prototypowymi postaciami byli piechur Rocky, marynarz Skip i pilot Ace. Jednak miłość Westona do popularnego po wojnie filmu „Żołnierze” skłoniła KU T Ą Z C NA PO I K W A B A BYŁY Z RIA E S A SOW K I M O IK projektantów do rozwinięcia pomysłu i zanurzenia go w bardziej historycznych realiach. 2.02.1964 roku pierwsze dwunastocalowe (305 mm) figurki rozpoczęły inwazję na sklepy z zabawkami. Cała oprawa linii pochodziła z czasów II wojny światowej, niektóre tylko elementy uzbrojenia czy umundurowania wzięły swoje pierwowzory z konfliktu w Korei. Action Soldier (armia), Action Sailor (flota), Action Pilot (lotnictwo) i Action Marine (znane ze swojego bohaterstwa i niezliczonych filmowych przedstawień USMC) błyskawicznie zajęli terytorium „wroga”. * Action Figure – różnej wielkości plastikowe figurki, których wspólną cechą była ruchomość „stawów”, a także dodawane do nich, ułatwiające zabawę zestawy gadżetów, takich jak ubrania, broń czy pojazdy. ** G.I. – to Government Issue, czyli okresowy pobór do wojska amerykańskiego. Skrótem G.I. Joe określa się amerykańskiego żołnierza płci męskiej. Żołnierz kobieta to G.I. Jane. 26 SIERPIEŃ 2009 movie movie SIERPIEŃ 2009 27 G.I. JOE: CZAS KOBRY CEL ŻO ŁNIERZ Y G.J. J NIEUST OE ANNA W ALKA Z COBR A ORGA NIZATIO N Termin Action Figure na stałe wkroczył do języka angielskiego, zestawy kupowanych oddzielnie gadżetów zalewały rynek, a G.I. Joe przypuszczały zwycięskie ataki na coraz to kolejne państwa. Wraz z rozwojem serii pojawiali się żołnierze z innych państw, a nawet przystosowani do walki w kosmosie astronauci. Gadające figurki odnosiły sukces, podczas gdy pierwsza postać płci żeńskiej okazała się komercyjną porażką na trzydzieści lat zamykając drogę kolejnym G.I. Jane’s. W obliczu wojny w Wietnamie seria zmieniła profil z bojowego na bardziej przygodowy, pojawił się pierwszy, oderwany od historycznej rzeczywistości Action Man. Cały czas jednak seria zabawek cierpiała na brak fabularnego tła, wyrazistych postaci i innych wspomagających wyobraźnię smaczków. W międzyczasie nadszedł kryzys paliwowy, a wzrastające ceny plastiku doprowadziły do zaprzestania produkcji trzydziestocentymetrowych figurek. WIEDZA TO POŁOWA ZWYCIĘSTWA W blisko dwadzieścia lat od pierwszego ataku, w 1982 roku nastąpiła druga odsłona G.I. Joe. Plastikowi żołnierze wrócili w zupełnie innej skali. 3 ¾ cala (niecałe 10 cm) do jakiego to rozmiaru przyzwyczajeni są choćby polscy dwudziestokilkulatkowie, którzy swego czasu mieli okazję bawić się figurkami, dla wielu Amerykanów było zawo- dzięki której zabawa żołnierzykami zyskała zupełnie nowy wymiar. Nagle zaczęło przecież rozchodzić się o losy świata. Mitologię dziesięciocentymetrowego świata budowały komiksy wydawane przez oficynę Marvel. W pewnym momencie seria opowiadająca losy superżołnierzy stała się najlepiej sprzedającą się historią obrazkową potentata, który INSPIRACJA HAWK DUKE SCARLETT SNAKE-EYES RIPCORD BREAKER Dowódca G.I. Joe odpowiedzialny za planowanie misji, jak i przyjmowanie rekrutów do oddziału. Szacunek nowo przyjętych zdobywa dzięki swojemu osobistemu zaangażowaniu we wszelkie zadania. Pierwszy sierżant oddziału, nad którego rozkazami zwierzchnictwo sprawuje jedynie Hawk. Odrzucił propozycję pracy w sztabie, bo nie wyobrażał sobie siedzenia w bazie, gdy jego ludzie ruszają na akcję. Genialna specjalistka od zwiadu i informacji. Nieprawdopodobna inteligencja i wiedza pozwoliła jej skończyć liceum w wieku lat dwunastu, co niestety nie ułatwia jej kontaktów z mężczyznami. Niemy ninja, który w szeregach G.I. Joe odpowiada również za nauczanie sztuk walki. Choć jego ulubionym narzędziem są noże do rzucania, samo jego ciało stanowi zabójczą, bezszelestną broń. Czarnoskóry spadochroniarz, specjalista od broni i materiałów wybuchowych, który podejmie się każdego ryzyka. Jako saper i skoczek pomylić się może tylko raz, dlatego zawsze zachowuje zimną krew. Oddziałowy specjalista od łączności i informatyki. Pierwsze bojowe szlify zdobywał w piechocie, z której jego niesamowity talent językowy i znajomość sprzętu szybko przeniosły do zadań specjalnych. (DENNIS QUAID) 28 SIERPIEŃ 2009 movie (CHANNING TATUM) (RACHEL NICHOLS) (RAY PARK) (MARLON WAYANS) (SAID TAGHMAOUI) dem. Szybko jednak możliwości, jakie projektantom stwarzała nowa wielkość zabawek udobruchały fanów zasypywanych nowymi gadżetami i pojazdami. Najistotniejszą zmianą była jednak warstwa fabularna, jaką wreszcie obdarzono serię. Choć wcześniej za przeciwników mogli służyć niemieccy oficerowie, a w 1976 roku pojawiła się seria najeźdźców z kosmosu, którzy swoimi chwytnymi ramionami miażdżyli bohaterskich żołnierzy, dopiero narodziny Cobra Organization stały się prawdziwym zagrożeniem dla plastikowych herosów. G.I. Joe zyskali przeciwnika z prawdziwego zdarzenia, a dzieciaki na całym świecie rozbudowaną historię, ŻOŁNIERZE (The Story of G.I. Joe) 1945 r. – reż. William E. Wellman Nakręcony jeszcze podczas trwania II wojny światowej obraz był dwadzieścia lat później główną inspiracją dla twórców pierwszej serii militarystycznych Action Figures. Historia reportera wojennego, który wraz z jednostką C 18. Pułku Piechoty znosi trudy wojennej tułaczki po frontach Afryki i Włoch powstała w oparciu o zapiski nagrodzonego Pulitzerem dziennikarza Ernie’go Pyle’a. Świetne role Roberta Mitchuma i Burgess Meredith w połączeniu ze wstrząsającym scenariuszem i realizacyjnym kunsztem zaowocowały między innymi czterema nominacjami do Oscara. Celuloidowy hołd złożony żołnierzom poległym w boju wpłynął nie tylko na producentów zabawek, ale też na całe pokolenia reżyserów, w których dziełach można znaleźć nawiązania do klasycznego już, a nieco zapomnianego filmu. movie SIERPIEŃ 2009 29 G.I. JOE: CZAS KOBRY odpowiedzialny jest za tak ikoniczne postaci jak Spider-Man, Punisher czy X-Men. Niedługo też trzeba było czekać na powstanie animowanego serialu. W 1985 roku klasyczna czołówka „G.I. Joe: The Real American Hero” po raz pierwszy pojawiła się na ekranach telewizorów. G.I. Joe to kryptonim amerykańskiej, świetnie wyszko- DESTRO (CHRISTOPHER ECCLESTON) Dowódca M.A.R.S. (Military Armament Research Syndicate) budzi we wrogach strach metalową maską, pod którą ukrywa swoją twarz. By nie martwić się o zbyt broni, którą handluje, sam rozpętuje konflikty militarne. 30 SIERPIEŃ 2009 movie COBRA COMMANDER (J. GORDON-LEVITT) Założyciela i lidera Cobra Organization na drogę zła i występku sprowadziła śmierć brata i jego obsesyjna chęć pomszczenia go. Po wykonaniu swojego morderczego planu nie miał już odwrotu. lonej jednostki specjalnej. Jej celem jest obrona ludzi przed Cobrą, bezlitosną organizacją terrorystyczną chcącą zapanować nad światem. Walka ta toczyła się głównie na pięści i zaawansowaną technicznie, futurystyczną broń, gdyż kierowany do dzieci i młodzieży serial nie mógł pokazywać broni palnej, a tym bardziej zniszczeń jakie ona czyni. BARONESS STORM SHADOW Kiedy Duke zostawił ją przy ołtarzu Baronessa zaczęła planować zemstę. Cobra Organization, w której szeregach pełni rolę szpiega stworzyła jej możliwości spełnienia demonicznego planu. Największy przeciwnik Snake Eyesa, z którym swego czasu dzielił klasztorny rygor w szkole ninja Arashikage. Choć pełni funkcje ochroniarza i zbójcy w Cobra Organization jest najbardziej ambiwalentną postacią w jej szeregach. (SIENNA MILLER) (LEE BYUNG-HUN) W dwa lata później ukończono pierwszy animowany film kinowy, a w 1989 ruszyła druga seria telewizyjnej, odcinkowej opowieści o bohaterskim oddziale. G.I. Joe uznane zostały za najlepiej się sprzedającą zabawkę w historii tego przemysłu, a poza figurkami powstawać zaczęły gry komputerowe i planszowe, plakaty, T-shirty, a nawet latawce. Swoich plastikowych wcieleń dorobili się między innymi Dwight Eisenhower, Colin Powell czy Harrison Ford. Jednak zmierzch klasycznych zabawek nadchodził nieubłaganie. Na przestrzeni lat wracano do poprzedniego rozmiaru żołnierzyków, zamykano niektóre serie, kolejne otwierano, ale G.I. Joe, wraz z pojawianiem się coraz to bardziej zaawansowanych elektronicznych gadżetów, prędko odchodzili na zasłużoną emeryturę. KIEDY WSZYSTKO INNE ZAWODZI… Mimo że figurki sprzedawały się z roku na rok coraz gorzej, a przeważającą większość klientów stanowili sentymentalni duzi chłopcy, co pewien czas pojawiały się kolejne serie komiksów, gier i zabawek, a w 2003 i 2004 kolejne animowane pełnometrażowe filmy. Prace nad pierwszym fabularnym filmem kinowym planowane były już od lat. Pierwsze szkice scenariusza powstały jeszcze w latach 90., a kiedy na początku nowego millenium wydawało się, że lada moment zaczną się przygotowania planu i pierwsze zdjęcia… wybuchła wojna w Afganistanie. Producent filmu Lorenzo di Bonaventura skwitował to w jednym z wywiadów takimi słowami: „Niestety, nasz prezydent postawił nas w dość niewygodnej sytuacji w momencie, w którym chcielibyśmy promować na świecie film o amerykańskich żołnierzach”. G.I. Joe poszli do szuflady, a Hollywood sięgnęło po inną zabawkę z asortymentu Hasbro – Transformers (z którymi zresztą oddział specjalny nie raz spotkał się na kartach komiksów). Kiedy działania wojenne na Bliskim Wschodzie nadal się toczą, lecz nie na pierwszych stronach gazet, zostawiając sobie fantastyczny kontekst jako koło ratunkowe w razie ataku pacyfistów AT L 0 1 ŁO O K O ZA OŃ R B A W EM FILMO T K A F IĘ S E I N STA Paramount Pictures rozpoczął pracę nad filmem. Za scenariusz opowiadający o narodzinach terrorystycznej organizacji Cobra odpowiada znany z „Piratów z Karaibów” czy „30 dni mroku” Stuart Beattie. Reżyseruje autor „Mumii” i „Van Helsinga” Stephen Sommers, który poproszony w jednym z wywiadów o komentarz na temat projektu powiedział, że: „Dla ludzi, którzy nic nie wiedzą o G.I. Joe, film będzie miał sens. Ci, którzy kochają serię, dowiedzą się o samych jej początkach”. Rozgrywająca się za 10 lat od dnia dzisiejszego fabuła pełna jest akcji, pościgów i walk. Niech nikogo nie zwiedzie jednak futurystyczny wygląd ekwipunku i pojazdów. Nad prawdopodobieństwem wszelkich technologii czuwał sztab ekspertów, którzy zajmują się na co dzień maszynami przyszłości i zgodnie przyznają, że przewidywania zrealizowane na potrzeby filmu za mniej niż dekadę będą rzeczywistością. Krócej natomiast będzie trzeba czekać na nową kolekcję figurek opartych dokładnie na podstawie wymiarów zaangażowanych do filmu aktorów. Channinga Tatuma, Dennisa Quaida czy Christophera Ecclestona zeskanował inny sztab ekspertów, na co dzień zajmujących się produkcją zabawek w firmie Hasbro, gdzie 46 lat temu rozpoczęła się wojna w kilkunastocentymetrowej skali. movie SIERPIEŃ 2009 31 Maciej Tu mówi Movie: MACIEJ STUHR Stuhr Zawodowy striptizer Zapotrzebowanie na kabaretowo-konferansjerską adrenalinę znacznie u niego zmalało. Postawił na teatr i film. Czeka go zresztą międzynarodowa kariera. Przynajmniej – jak sam mówi – w Czechach. Przy okazji premiery filmu „Operacja Dunaj” MOVIE rozmawia z Maciejem Stuhrem! ROZMAWIAŁ MICHAŁ KARPA MOVIE: Wie Pan, jakie filmiki z Pana udziałem w serwisie YouTube cieszą się największym zainteresowaniem? STUHR: Kabarety pewnie. To dosyć śmieszne, bo dla mnie w pewnym sensie to już zamknięty rozdział, a widzę, że ilość odsłon skeczy jest dość duża. MOVIE: Mówimy o setkach tysięcy, a niektóre nagrania wrzucone są kilka razy, przez różnych użytkowników. STUHR: Gdyby chociaż za jedno kliknięcie dawali dziesięć groszy, zarobiłbym ładnych parę tysięcy, a tak mogę tylko cieszyć się popularnością. MOVIE: Może dlatego warto wrócić do kabaretu? Ekipa „Po Żarcie” rozwiązała się dziesięć lat temu, zgadza się? STUHR: Policzmy – kabaret przestał istnieć, kiedy zdałem do szkoły teatralnej, ostatni występ mieliśmy pod koniec 1999 roku. Wkrótce faktycznie będzie dziesięć lat. Niesamowite... MOVIE: Dziś określa się Pan przede wszystkim jako aktor, inne aktywności – konferansjerską czy kabaretową – spychając na drugi plan. Nie brakuje Panu tej nieprzewidywalności, improwizowania na scenie? STUHR: Jeśli mi brakuje, to daję się jeszcze namówić na jakieś ekscesy estradowe, ale między innymi owa nieprzewidywalność, bardzo dobrego słowa Pan tu użył, wpłynęła na moje lekkie wycofanie. To ogromny stres, w porównaniu z którym teatr, nie mówiąc już o filmie, jest uroczym przytułkiem dla staruszków. 32 SIERPIEŃ 2009 movie PORTRET FORUM MOVIE: Gdzie zatem adrenalina? STUHR: W pewnym momencie poczułem, że raz na jakiś czas mogę sobie zafundować skok na bungee, ale zawodowym skoczkiem nie chcę być. Staram to sobie jakoś dawkować. Nie tak dawno prowadziłem zakończenie Krakowskiego Festiwalu Filmowego, ale następnego podobnego występu nie mam w planach. Chociaż był okres, kiedy występowałem kilka czy kilkanaście razy w miesiącu. Teraz, jeśli nawet chciałbym zarobić więcej pieniędzy czy pobawić się w coś ekstremalnego, nie za bardzo mam czas. Zajętości teatralne i filmowe dość szczelnie wypełniają mój grafik. Gdyby obraz o stanie wojennym albo Katyniu wyprodukowali Rosjanie, to nie ujmując nic fabule Andrzeja Wajdy, ich film dopiero miałby moc MOVIE: Ale na dubbing zawsze znajdzie Pan chwilę – doliczyłem się jedenastu filmów, w których użyczał Pan głosu animowanym postaciom. Mam wrażenie, że to dla aktora musi być ciężki kawałek chleba – to, co może zagrać gestem czy mimiką, oddane jest już animowanej postaci, jemu zostaje wyłącznie operowanie głosem. movie SIERPIEŃ 2009 33 Tu mówi Movie: MACIEJ STUHR czego sami doświadczamy w życiu. Koterski, który całe życie próbował ugryźć ten temat, w „Dniu świra” osiągnął mistrzostwo. Często jednak owa chęć porozumiewania się z widzem przysłania twórcom to, do czego kino jest stworzone. Myślę, że polscy reżyserzy, a przede wszystkim scenarzyści – niestety te dwie profesje są u nas niebezpiecznie powiązane – czują się zobowiązani do wypowiadania się. A kino nie jest do wypowiadania się, tylko opowiadania. premierze filmu pojawia się minister obrony narodowej. Zresztą niech przyjdzie, ale nie chciałbym, żeby cała impreza miała polityczny kontekst. Bo nie takie były założenia. Mimo że „Operacja Dunaj” wrzucona jest w konkretny epizod historyczny, to jednak scenarzyści – i myślę, że słusznie, choć może nam się za to oberwać – zrezygnowali z ambicji ustosunkowania się do tamtych czasów. Być może dzięki absurdalnej sytuacji, która rozwija się w filmie. Uderza Pan w cały nurt kina moralnego niepokoju. MOVIE: Czy MOVIE: STUHR: Ale taką tezę wygłosił kiedyś Krzysztof Kieślowski i myślę, że miał ogromną rację. Oczywiście, raz na jakiś czas każdy z widzów, który oczekuje od kina czegoś więcej, lubi, jak reżyser zajmie stanowisko w sprawie. Ale to nie może być zasadą kina. A u nas, jeśli film nie jest wypowiedzią na jakiś temat, to krytycy, ludzie ze środowiska, od razu zaliczają go do gorszej kategorii. STUHR: Bez cienia wątpliwości mogę powiedzieć, że dubbing jest dla mnie czystą przyjemnością. Cieszę się za każdym razem, kiedy idę do studia, zwłaszcza jeśli nagrywamy jakąś fajną kreskówkę. I nawet pomimo tych wszystkich ograniczeń – kiedy wydaje się, że wolność artystyczna spada do zera, bo przecież animek jest już ukształtowany, bo ktoś go narysował i dał mu głos w wersji oryginalnej. Ja paradoksalnie mam tu ogromne poczucie wolności, co więcej – wprowadzenie w te ramy jakiegoś autorskiego pierwiastka wymaga ogromnego kunsztu i to właśnie jest strasznie nęcące. MOVIE: Na tym poletku mistrzem jest Pański ojciec, który w „Shreku” przemówił głosem osła. Wiem, że w wywiadach z Panem jednym z najczęściej poruszanych wątków jest właśnie ten rodzinny, zatem w kontekście „Korowodu” i „Pogody na jutro” chciałbym go ograniczyć do pytania o to, jaka jest różnica między sytuacją, kiedy gra Pan u Jerzego Stuhra a u innych twórców? STUHR: Na planie filmowym ta rodzinna relacja przekłada się na fakt, że ojciec jest jednym z niewielu reżyserów, którzy dają mi krytyczne uwagi. Widzi każdą moją słabość i wie, co mogę zrobić lepiej. Trudno więc mówić o sielankowej współpracy. Owszem, jest miło i przyjemnie, ale u niego na planie jestem bardziej wycofany, skupiony, nie żartuję i nie robię kawałów, na które pozwalam sobie, kiedy gram u kogoś innego. MOVIE: Powiedział Pan kiedyś, że nie lubi polskiego kina za to, że czasami chce być 34 SIERPIEŃ 2009 movie mądrzejsze od życia. A co się Panu w polskim kinie podoba? STUHR: Myślę, że to, co każdemu polskiemu widzowi. Ludzie lubią nasze filmy, przede wszystkim aktorów. Mamy swoje ulubione tytuły i postaci. I ja również je mam. Jeżeli widzę Janusza Gajosa w telewizji, to w zasadzie niezależnie od tego, w czym bierze udział, ufam mu na tyle, że nie wyłączam odbiornika. MOVIE: A poza aktorami? STUHR: Myślę, że pewien rodzaj porozumienia z widzem polskie kino dopracowało w czasach PRL-u i coś z tego do dzisiaj zostało. Ale to czasami jest bolączka, a czasami ogromny atut. Najlepszym przykładem jest chyba „Dzień świra”. Film zupełnie afabularny, chociaż nie wiem, jak odbierają go za granicą. Niemniej na pewno nie chodzi w nim o historię, raczej o sytuację, która jest skeczem kabaretowym – główny bohater nie może pracować, bo ktoś dudni mu za oknem. I my wiemy, że nie chodzi tu o opowieść, tylko los polskiego inteligenta, o to, MOVIE: Bo ambitne? kino z założenia musi być STUHR: Myślę, że za bardzo jesteśmy obciążeni tym, że musimy przekazać widzowi jakąś myśl. Może to herezja, może jak te słowa przeczyta Krzysztof Zanussi, to się na mnie obrazi, ale czasami brakuje nam tego, co do perfekcji opanowali Amerykanie, którzy potrafią opowiadać ciekawe historie. Z drugiej jednak strony my też mamy filmy łączące te dwie rzeczy – na przykład „Dług”, który jest wypowiedzią w sprawie bezsilności, braku sprawiedliwość, ale przede wszystkim rewelacyjnie opowiedzianą historią, wciągającą od samego początku do końca. Dzielę się tymi spostrzeżeniami świeżo po realizacji filmu „Mistyfikacja” Jacka Koprowicza, który był spełnieniem moich marzeń nie tylko na poziomie aktorskim, ale w dużej mierze również dlatego, że kiedy siadłem do scenariusza, nie byłem obarczony przeżyciem scenarzysty, tylko pochłonięty fantastyczną opowieścią. MOVIE: „Mistyfikacja”, która premierę będzie miała na jesieni, to już kolejny obraz – bo ma Pan w swoim dorobku także role w „Solidarność, Solidarność...”, a na ekrany właśnie wchodzi „Operacja Dunaj” – o zabarwieniu historyczno-politycznym. Czy tego typu produkcje mają dla Pana jakieś szczególne znaczenie? STUHR: Nie, chciałbym nawet, żeby były wolne od tych obciążeń. Wolałbym, aby „Solidarność, Solidarność...” była po prostu zbiorem ciekawych etiud, a „Operacja Dunaj” dobrym filmem o trudnych czasach, dalekim od publicystyki i sytuacji, w której na ze względu na ową absurdalność „Operację Dunaj” zasadnie porównuje się do filmu „C.K. Dezerterzy”? STUHR: Jestem przeciwny tego typu porównaniom. Widz idzie na film, myśli, że zobaczy drugie „CK Dezerterzy” i może się rozczarować. Mnie w tym scenariuszu ujęło ciepło, z jakim autorzy podeszli do bohaterów. Wbrew temu, o jakich czasach i jakim wydarzeniu jest to opowieść, to jednak przedstawia ludzi, którym ta historia się zdarzyła, która się przez nich w jakiś sposób przewałkowała. Z KAŻDĄ ROLĄ MŁODY STUHR JEST CORAZ LEPSZY MOVIE: Ale ten konkretny kontekst jest ważny. Jiří Menzel, który otoczył „Operację Dunaj” artystyczną opieką, ale także pojawił się na ekranie, powiedział, że „trochę hańbiące jest to, że ten film robią Polacy, a nie Czesi”. STUHR: No i bardzo dobrze, że robią go Polacy. Wydaje mi się, że bardziej hańbiące byłoby to, gdyby „Operację Dunaj” wyreżyserowali Czesi. MOVIE: Bo to my mamy wobec nich dług do spłacenia? STUHR: Myślę, że gdyby to Czesi zrobili taki film, byłoby tak, jak z naszymi fabułami o stanie wojennym. Kręcimy je od czasu do czasu, jedynie rozdrapując swoje rany. Gdyby obraz o stanie wojennym albo o Katyniu wyprodukowali Rosjanie, to nie ujmując nic fabule Andrzeja Wajdy, ich film dopiero miałby moc. Aczkolwiek chcę od razu zaznaczyć, że „Operacja Dunaj” to lekka opowieść, która nie ma zadania rozliczać nasze winy, może jedyną Jerzy Stuhr jest jednym z niewielu reżyserów, którzy dają mi krytyczne uwagi. Widzi każdą moją słabość i wie, co mogę zrobić lepiej. Trudno więc mówić o sielankowej współpracy movie SIERPIEŃ 2009 35 Tu mówi Movie: MACIEJ STUHR jej ambicją jest nieukrywanie niczego. Tak było: tacy chłopcy wsiadali w czołgi i jechali z karabinami do takich wiosek. Czasami zdarzyło się, że rozwalili gospodę, bywało też, że ktoś zginął – pokazując to, mamy nadzieję, że paru osobom damy do myślenia. Ale oprócz tego opowiadamy ciepłą historię o ludziach. No bo ci młodzieńcy w czołgach – jeden wyrzucony ze studiów, drugi pochodzący z małej miejscowości – bali się o swoje życie. Dotarliśmy do wielu materiałów źródłowych, które okazały się wstrząsające. Oni faktycznie myśleli, że jadą na wojnę. Na granicach stały rodziny z obrazami Matki Boskiej i gromnicami, żegnały ich robiąc Może to herezja, może jak te słowa przeczyta Krzysztof Zanussi, to się na mnie obrazi, ale czasami brakuje nam tego, co do perfekcji opanowali Amerykanie, którzy potrafią opowiadać ciekawe historie znak krzyża, a chłopaki trochę trzęśli portkami, bo propaganda była taka, że w Czechosłowacji czekają już tysiące żołnierzy niemieckich. A okazało się, że tam żyją normalni ludzie, są fajne dziewczyny. MOVIE: W „Operacji Dunaj” gra Pan Floriana Sapieżyńskiego – studenta relegowanego z uczelni po wydarzeniach w marcu 1968 – który okazuje się miłośnikiem czeskiej kuchni, poezji i tamtejszych kobiet właśnie. W życiu jest podobnie? STUHR: (śmiech) Muszę powiedzieć, że dzięki „Operacji Dunaj”, która pogłębiła moje związki z Czechami, faktycznie zrobiło się tak, że za naszą południową granicą mam sporo przyjaciół. Chciałbym przy okazji podkreślić, że czescy aktorzy grający w „Operacji Dunaj” to absolutnie pierwsza liga. To tak, jakby u nas na jednym ekranie pojawili się Gajos z Jandą. To dotyczy również młodego pokolenia, na przykład Marty Issovej, która w zeszłym roku na festiwalu w Karlovych Varach dostała nagrodę dla najlepszej aktorki. Jest to naprawdę najlepszy zestaw, jaki mógł dostać Jacek Głomb. MOVIE: Nie tak dawno na ekranach kin gościło polsko-słowackie „Wino truskawkowe”. Czy ta konsekwentna artystyczna współpraca z naszymi południowymi sąsiadami jest świadoma i zamierzona? STUHR: Trochę sprawił to przypadek, ale naprawdę fantastycznie się z nimi pracuje, dobrze czuję się w ich towarzystwie. Pomijam już fakt, że jak Polak z Czechem siądą i zaczną rozmawiać, to już samo brzmienie obu języków wprawia w dobry humor. Mieliśmy wiele świetnych rozmów, ale jedna była wyjątkowo pouczająca. My zaczęliśmy wymieniać czeskie filmy, które znamy, a oni polskie. Zachwycaliśmy się „Samotnymi”, „Kolą” czy „Musimy sobie pomagać”, jednocześnie psiocząc na nasze kinowe poletko. Jakież było nasze zdumienie, kiedy bracia Czesi zaczęli wychwalać pod niebiosa polskie kino, podając takie tytuły jak „Dług” czy „Zmruż oczy”, jednocześnie mówiąc, że u nich nic się nie dzieje. Ta dyskusja dała mi wiele do myślenia. Raz – że cudze chwalimy, swego nie znając, dwa – że w życiu warto zmieniać perspektywę, bo można się czegoś ciekawego dowiedzieć. Nie chciałbym zapeszać, ale chyba mogę już wspomnieć, że na skutek moich czeskich przygód, spotkałem się z wybitnym reżyserem Janem Hřebejkiem, który zamierza kręcić film z polskimi aktorami. Nie wiem, jak to się zakończy, produkcja jest planowana na przyszły rok, ale wszystko wskazuje na to, że jeśli mam na horyzoncie jakąś międzynarodową karierę, to na pewno w Czechach (śmiech). MOVIE: W sumie nie do końca, bo przecież nie tak dawno na ekranach gościły głośne, uhonorowane na festiwalu w Locarno „33 sceny z życia” Małgorzaty Szumowskiej, czyli kooperacja polskoniemiecka. Jak się Panu gra w takich międzynarodowych projektach? STUHR: Film jest bardzo dziwnym zajęciem. W kryminale „V.I.P.” Juliusza Machulskiego, w którym Marek Kondrat gra księcia Poniatow- 36 SIERPIEŃ 2009 movie skiego, jest taka scena: film w filmie. Dźwiękowiec sugeruje Kondratowi, żeby nie uderzał ręką w stół, kiedy mówi, bo zagłusza swoje słowa, operator każe mu chodzić na ugiętych nogach, bo kiedy zadziera kamerę do góry, widzi koniec dekoracji – wszyscy rzucają podobne uwagi, a Kondrat potem to gra. Zresztą strasznie śmiesznie... I tak to właśnie wygląda – plan filmowy jest pełen dziwnych rzeczy, które musimy wykonać, a które muszą wyjść naturalnie. Jedną nich jest właśnie sytuacja, kiedy partner mówi do partnerki po polsku, a ona odpowiada mu po niemiecku czy angielsku, a my zachowujemy się tak, jakbyśmy rozmawiali w jednym języku. Pomyślałem sobie kiedyś, że nie mogę nikogo udawać, muszę być sobą i wykorzystywać swoje atuty tutaj, w Polsce, bo tylko wtedy mam szansę być wiarygodny. Inna sprawa, że aktorom bardzo trudno zaistnieć za granicą – pomijam już warstwę języka, bo film ma do dyspozycji dubbing, ale chodzi o cały odmienny kontekst kulturowy. Widać to chociażby w „33 scenach z życia”, gdzie Julia Jentsch, która jest wybitną aktorką, prezentuje się zupełnie inaczej niż my. Niektórzy nawet uważają, że to jej atut. Na poziomie odbioru widza rozumiemy, co gra Hajewska, Hudziak, Kuna – mamy cały zestaw wyobrażeń wywołanych gestem, reakcją, spojrzeniem, a patrząc na Julię, rodzi się przed nami jakaś tajemnica. Czasami potrafi ona być dobra, bo widz musi wiele rzeczy sobie dopowiadać, ale najczęściej jednak jest tak, że aktor komunikuje całym sobą. Dlatego nasze kariery zagraniczne są bardzo trudne. MOVIE: Czy aktorów? ROLA W „33 SCENACH Z ŻYCIA” TO BODAJ NAJLEPSZA KREACJA MACIEJA STUHRA dotyczy to tylko polskich STUHR: Myślę, że to uniwersalny problem. MOVIE: W „33 scenach z życia”, podobnie jak w sztuce „Anioły w Ameryce” w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego, musi się Pan rozebrać do naga. Czy negliż na deskach teatru jest bardziej krępujący niż ten na filmowym planie? STUHR: Zawsze jest to krępujące. Chciałem już dodać, że zwłaszcza dla mężczyzny, ale płeć chyba nie ma znaczenia. W filmie Szumowskiej to ujęcie trwa zaledwie parę sekund, ale w kinie, na premierze, ta trudna chwila znacznie się wydłuża (śmiech). Z kolei w teatrze mamy „żywego” widza. Muszę jednak powiedzieć, że najtrudniej było mi przełamać tę barierę po raz pierwszy na próbie, gdy wokół movie SIERPIEŃ 2009 37 Tu mówi Movie: MACIEJ STUHR poradzimy... W obu przypadkach – „33 scen z życia” i „Aniołów w Ameryce” – były to tak ważne role, że temat nagości w ogóle dla mnie nie istniał. MOVIE: Żyje Pan jeszcze na dwa miasta? STUHR: Już nie. Od kilku lat mieszkam i pracuję w Warszawie. W zasadzie zaczęło się od serialu „Glina”, musiałem przyjechać tu na pół roku i wynająć mieszkanie. A odkąd zaangażowałem się w teatr, dalsze mieszkanie w Krakowie nie miało żadnego sensu. Żyć na dwa miasta mogą aktorzy, którzy teatr mają u siebie i nie muszą codziennie dojeżdżać na próby czy spektakle. MOVIE: Jest stały zaledwie trzy osoby. Teraz, kiedy przychodzę do teatru, nie myślę o tej scenie. Jak zawodowa striptizerka. I mimo że nagość nie jest łatwa, uważam, że stanowi jakiś wyznacznik profesjonalizmu. Wybrałem taki zawód – aktorzy rozbierają się w kinie od kilkudziesięciu lat. Inna sprawa, że wielokrotnie byłem świadkiem sytuacji, w których wyprawiali jakieś cyrki, mówili, że ktoś im nie powiedział, że oni się na to nie umawiali... Kurczę, to trzeba było zostać listonoszem. Taki zawód, co na to Pan jednak nadal jednym z najbardziej kojarzonych z Krakowem aktorów. Który Kraków jest Panu bliższy – ten, o którym Karolina Gorczyca jako przewodniczka opowiada w „Korowodzie”, czy ten z trylogii Marcina Świetlickiego? STUHR: (śmiech) Kraków Świetlickiego jest niestety bardziej pociągający, o czym miałem się przyjemność i nieszczęście zarazem przekonać kilka razy (śmiech). U niego to miasto narkotyczne, magnetyczne, wciągające, działające podskórnie, w którym można się zatracić. No i chociażby dlatego warto było z niego wyjechać, by móc spojrzeć na to wszystko z dystansu i wejść do tej rzeki tylko wtedy, kiedy się chce. 5 FILMÓW Z MACIEJEM STUHREM, KTÓRE MUSISZ ZOBACZYĆ CHŁOPAKI NIE PŁACZĄ 2000 r. „Wystarczy, że odpowiesz sobie na jedno zajebiście, ale to zajebiście ważne pytanie: co lubię w życiu robić? A potem zacznij to robić”. Zrealizowana przed dekadą „gangsterska komedia” Olafa Lubaszenki to dziś kopalnia kultowych cytatów. Maciej Stuhr jako Kuba powróci jeszcze u tego samego reżysera rok później – w równie udanym „Poranku kojota”. Rola: Film: 38 SIERPIEŃ 2009 movie POGODA NA JUTRO 2003 r. Wyjątkowo trafna diagnoza polskiego społeczeństwa konsumpcyjnego czasów telewizyjnych reality shows i rosnącego w siłę internetu. Stuhr junior po raz drugi (po „Historiach miłosnych”) na planie u swojego ojca. Tym razem w przekonującej roli japiszona i politycznego karierowicza, który po trupach dąży do celu. Rola: Film: KOROWÓD 2007r. To takie „Historie miłosne” z brudną polityczną przeszłością i współczesnym cwaniactwem w tle. IPN-owska żonglerka teczkami jako przyczynek do opowieści o tym, że – jak mówi nasz ulubiony bohater z nieco innego świata – „wszyscy kłamią”. Maciej Stuhr jako niezmordowany uczestnik wycieczek po Krakowie, zakochany w jednej z przewodniczek. Rola: Film: TESTOSTERON 2007 r. Wunderteam Konecki-Saramonowicz w pierwszej polskiej „komedii hormonalnej”, która swój damski odpowiednik znalazła później w „Lejdis”. Wyborowa obsada, cięty dowcip, błyskotliwe obserwacje natury damsko-męskiej, dynamiczne zwroty akcji. Maciej Stuhr jako ten, od którego zaczyna się cała weselna zawierucha. Rola: Film: 33 SCENY Z ŻYCIA 2008 r. Uhonorowany na wielu krajowych imprezach i festiwalu w Locarno dramat Małgorzaty Szumowskiej. Jeden z najbardziej przejmujących filmów minionego roku. Rola Piotra, która pozwoliła Maciejowi Stuhrowi zerwać z wizerunkiem aktora wyłącznie komediowego, została doceniona przez publiczność oraz kapitułę Nagrody im. Zbyszka Cybulskiego. Rola: Film: 20 SIERPNIA W GODZINACH WIECZORNYCH WOJSKA UKŁADU WARSZAWSKIEGO PRZEKROCZYŁY GRANICĘ CZECHOSŁOWACJI I ROZPOCZĘŁY KRÓTKOTRWAŁĄ, ALE BARDZO SKUTECZNĄ PRÓBĘ NAWRÓCENIA CZECHÓW I SŁOWAKÓW NA DROGĘ KOMUNIZMU. WŚRÓD NAWRACAJĄCYCH BYŁO TAKŻE OK. 25 TYS. POLSKICH ŻOŁNIERZY OPERACJA DUNAJ Czyli polsko-czechosłowacki kogel-mogel z czołgiem w tle TEKST JAROSŁAW PIWKO Te dramatyczne wydarzenia są punktem wyjścia dla autorów książki i scenariusza filmu „Operacja Dunaj” Roberta Urbańskiego i Jacka Kondrackiego. Na szczęście nie jest to kolejny gniot historyczno-patriotyczny, tylko lekko napisana książka, która z werwą i humorem (czasem koszarowym, ale tu jak najbardziej na miejscu) opisuje losy załogi czołgu T-34 „Biedroneczka”. „Biedroneczka” czołg–symbol, który równie skutecznie potrafił bić Niemców z załogą jak i bez niej, choć nie tak sławny jak „Rudy 102”, jest chlubą 3. kompanii, małej jednostki zagubionej wśród lasów południowo-zachodniej Polski. Na rozkaz najwyższego dowództwa „Biedroneczka” ma iść na czele ariegrady LWP, czyli w wojskowej terminologii „na przodzie tyłu”. Dowództwo czołgu obejmuje weteran wojenny sierżant Edward Kotwicz, przebiegły, kuty na cztery nogi stary wiarus. Kierowcą czołgu zostaje kapral Romek Kwaśny jednostkowy lovestorant i cwana gapa. Do pomocy mają Floriana Sapieżyńskiego, studenta wyrzuconego z uczelni po wydarzeniach w marcu 1968 roku oraz młodego, naiwnego żołnierza Janka Jamrożego pełnego uwielbienia dla idei socjalizmu i swojego wujka Edka Kotwicza. Taki czołg i taka załoga to katastrofa, ale jakżesz zabawna. Dzielna ekipa już na początku gubi swoją kompanię i drogę na Hradec Kralove. I zamiast na miejscu zbiórki parkuje dosłownie w gospodzie, w małej, sennej czeskiej mieścinie. Ta z pozoru dramatyczna sytuacja jest doskonałym punktem wyjścia do pokazania różnic w charakterze i sposobie myślenia Polaków o Czechach i Czechów o Polakach. W książce znaleźć można takie perełki, jak choćby rozmowa dwóch Czechów o gołębiach: „ – Gołąbek pokoju, a jaka to rasa, bo zapomniałem – Ryś polski – Jak polski to ma gówno wspólnego z pokojem, Polacy to by nas teraz chętnie podusili – Polacy nerwowy naród, mogą podusić” „Operacja Dunaj” to doskonała wakacyjna lektura na plażę, czy długą podróż. Pełna zabawnych powiedzonek i bon motów. Pojawiające się w tekście wulgaryzmy i grube żołnierskie żarty tylko dodają książce uroku. Wydawnictwo W.A.B trafiło w „dziesiąt- kę” z wydaniem fajnej pozycji na lato. Pojawienie się książki w sprzedaży o kilka dni poprzedzi premierę film pod takim samym tytułem. Ekranizacja, której reżyserem jest znany reżyser teatralny, natomiast kinowy debiutant – Jacek Głomb zapowiada się jako superprodukcja i najlepsza polska komedia 2009 roku, w iście gwiazdorskiej obsadzie. Floriana Sapieżynskiego zagra Maciej Stuhr, kapitana Czesława Grążela Zbigniew Zamachowski, a porucznika Jakubczaka Tomasz Kot. Po stronie czeskiej również nie zabraknie gwiazd, bowiem w filmie grają m.in. oscarowy Jiri Menzel jako drużnik filozof, czy Martha Issova jako Petra, jedna z najbardziej utalentowanych czeskich aktorek młodego pokolenia. Jacek Kondracki Robert Urbański OPERACJA DUNAJ Wydawnictwo W.A.B. www.wab.com.pl w sprzedaży od 29 LIPCA movie SIERPIEŃ 2009 39 KAC VEGAS I INNI Koniec z komedią rom antyczną. Teraz rządzi komedia kumplowska! CHŁOPACKIE JEŚLI WAKACJE SĄ W KINIE SEZONEM OGÓRKOWYM, TO „KAC VEGAS” ORAZ „STARY, KOCHAM CIĘ” TRZEBA UZNAĆ ZA OGÓRKI WYJĄTKOWO PYSZNE – LEKKIE, SMAKOWICIE PRZYRZĄDZONE I OSTRO DOPRAWIONE! FILMY TODDA PHILLIPSA I JOHNA HAMBURGA TO JEDNE Z NAJCIEKAWSZYCH NOWOCZESNYCH KOMEDII. ODWAŻNE, DOWCIPNE I WSPÓŁGRAJĄCE Z FILMOWYMI SCHEMATAMI. CHWALONE PRZEZ KRYTYKÓW, LUBIANE PRZEZ PUBLICZNOŚĆ, ŁĄCZĄ INTELIGENCJĘ Z WALORAMI ROZRYWKOWYMI. JESZCZE PRZED OFICJALNĄ AMERYKAŃSKĄ PREMIERĄ FILMU WYTWÓRNIA WARNER BROS. PODJĘŁA DECYZJĘ O STWORZENIU SEQUELA „KAC VEGAS”, GDYŻ PO ZAMKNIĘTYCH POKAZACH FILMU ZARÓWNO DZIENNIKARZE JAK I WIDZOWIE WRÓŻYLI MU WIELKI SUKCES! TEKST BARTOSZ STASZCZYSZYN 40 SIERPIEŃ 2009 movie Ostrzejsza jazda W swej najnowszej komedii Todd Phillips bynajmniej nie wymyślił prochu, za to kapitalnie odnalazł się w konwencji kina kumplowskiego spopularyzowanego niedawno przez Judda Apatowa. Jego „Kac Vegas” to podręcznikowy przykład nowej amerykańskiej komedii – zbudowanej na sytuacyjnym dowcipie, wulgarnym języku oraz przełamywaniu – także seksualnych – tabu. Obraz reżysera „Ostrej jazdy” jest konwencjonalny i niekonwencjonalny zarazem. Co nie zaskakuje, jeśli przyjrzymy się liście twórców odpowiedzialnych za jego kształt. Dwójka scenarzystów, Jon Lucas oraz Scott Moore dali się poznać miłośnikom kina dzięki dwóm błyskotliwym filmom „Czterem gwiazdkom” oraz „Duchom moich byłych”, obrazom lekkim i zaskakująco przyjemnym. Także „Kac Vegas” jest z jednej strony przewidywalną komedią drogi, zaś z drugiej wciąż zaskakuje nas dowcipnymi dialogami, sytuacyjnym humorem i psychologicznym komizmem swych bohaterów. Prezes Warner Bros., Jeff Robinov tak mówił o swojej nowej produkcji: „Film jest zaskakująco słodki (…). Todd chciał nakręcić obraz, który widzowie zechcieliby oglądać”. Bezsprzecznie udała mu się ta sztuka, gdyż „Kac Vegas” uwodzi, jest tak rozkoszny i zabawny, że po jego obejrzeniu mamy ochotę zostać na kolejnym seansie. Opowieść o burzliwym wieczorze kawalerskim, to najlepszy obraz w karierze Phillipsa. Choć młody reżyser znany jest polskim widzom jako twórca „Ostrej jazdy”, „Szkoły dla drani”, czy też „Old School: Niezaliczona”, jego komediowy zmysł i poczucie humoru dopiero w „Kac Vegas” zyskują klarowność i oddziałują z pełną mocą. Jako reżyser Phillips dojrzewa. Podczas gdy jego „Ostra jazda” podobna była do rozporkowych komedii w rodzaju „American Pie”, następne filmy okazywały się inteligentniejsze i bardziej wysmakowane. Przypadek Phillipsa jest zresztą znamienny dla całej współczesnej amerykańskiej komedii – od kilku lat mamy bowiem do czynienia z ewolucją tego gatunku i kształtowaniem się nowego modelu filmowej rozrywki. Ojcem chrzestnym nowej odmiany komedii jest zaś Judd Apatow. „Kac Vegas” zbiera zewsząd znakomite recenzje. JEST TEŻ JEDNYM Z NAJWIĘKSZYCH PRZEBOJÓW KASOWYCH TEGO LATA movie SIERPIEŃ 2009 41 KAC VEGAS I INNI 40-LETNI PRAWICZEK 2005 r. OLD SCHOOL: NIEZALICZONA 2003 r. KAC VEGAS 2009 r. Bohaterowie Jego kumpelska mość nowych Powiedzieć, że nowa komedia wzięła swój początek od Apatowa, byłoby przesadą. Choć amerykański reżyser wniósł wiele świeżości do amerykańskiego kina popularnego, jego twórczość czerpała inspiracje między innymi z kina Kevina Smitha. Apatow zrozumiał, skąd brała się popularność takich filmów Smitha jak „Clerks – sprzedawcy” (nakręconego za marne 30 tysięcy dolarów), czy „W pogoni za Amy” i wyciągnął DZIESIĘCIU Seth Rogen Jeden z ojców założycieli nowej męskiej komedii. Misiowaty Kanadyjczyk stworzył nowy typ bohatera – zblazowanego, autoironicznego młodzieńca bez jakichkolwiek ambicji. 42 SIERPIEŃ 2009 movie NIE AMERYKAŃSKICH KOMEDII TO WIECZNI CHŁOPCY wnioski z komercyjnego sukcesu niewybrednych komedii z serii „American Pie”. Jakkolwiek różne, to właśnie te dwa zjawiska wyróżniały się na tle rozrywkowej hollywoodzkiej konfekcji końca lat dziewięćdziesiątych. Jednocześnie pokazywały one, że współczesna komedia musi porzucić zasady politycznej poprawności, zrezygnować z ugrzecznionych dowcipów i lukrowanych bohaterów, by trafić do publiczności, która nie jest ani poprawna, ani lukrowana. Komedie Judda Apatowa skierowane są właśnie do młodych widzów, którzy dość mają łagodnych, schematycznych dykteryjek. Fanów reżysera nie dziwi, że w 2007 roku Apatow został wybrany przez magazyn „Entertainment Weekly” najmądrzejszym człowiekiem w Hollywood. W komedii amerykańskiej pełni on bowiem funkcję człowieka orkiestry. Reżyseruje („40-letni prawiczek”, „Wpadka”), pisze scenariusze (m.in. „Nie zadzieraj z fryzjerem”) oraz produkuje („Supersamiec”, „Boski chillout”). Niezależnie od pełnionej funkcji odciska na filmach piętno własnego artystycznego stylu. Nikt nie potrafi równie urokliwie łączyć obyczajowej odwagi z wulgarnością języka i frywolnym dowcipem. Apatow szybko odnalazł swoją widownię, zaintrygował ją, gdyż nie bał się mówić jej językiem i przekraczał granice, do których typowe hollywoodzkie komedie nawet się nie zbliżały. KAC VEGAS 2009 r. Jednocześnie kino Apatowa i jego współpracowników odcinało się od prostackiego kloacznego humoru takich twórców jak bracia Farrelly („Głupi i głupszy”), czy bracia Wayans („Straszny film”). Wraz z grupą zaprzyjaźnionych twórców Apatow kręcił komedie agresywne, ale nie pozbawione przesłania, filmy ostre, ale na swój sposób subtelne. WSPANIAŁYCH Michael Cera Typ wiecznego fajtłapy i najbardziej uroczy aktor młodego pokolenia. Jako młodociany przyszły ojciec z „Juno” Jasona Reitmana, czy zakompleksiony nastolatek z „Supersamca” czarował widzów swoją nieporadnością. Jason Segel Z Rogenem i Jamesem Franco występował w serialu Judda Apatowa „Luzaki i kujony”. Spotkał się też z nimi na planie „Wpadki”. Scenarzysta komedii „Chłopaki też płaczą” i Sydney ze świetnego „Stary, kocham cię”. Jonah Hill Należy do grona ulubionych aktorów Judda Apatowa. Wulgarny i tęgi Seth z „Supersamca”, występował także w „40-letnim prawiczku”, „Wpadce” oraz „Chłopaki też płaczą”. Faceci są zmęczeni Szybko stał się ulubionym reżyserem męskiej publiczności. W swych z pozoru błahych komediach twórca „Wpadki” mówił bowiem wiele o dzisiejszych mężczyznach. Przełamywał tym samym kobiecą hegemonię. Koniec lat dziewięćdziesiątych był bowiem w amerykańskiej komedii czasem kobiet, postfeministyczne obrazy w stylu KAC VEGAS 2009 r. NIE GRZESZĄ URODĄ, ANI INTELIGENCJĄ, NIE SĄ TEŻ TOTALNYMI DEBILAMI, KTÓRYCH LOS WYNOSI DO MIANA HEROSÓW. SĄ TYLKO TROCHĘ... NIEPRZYSTOSOWANI Jon Heder Kultowy „Napoleon wybuchowiec” uczynił z niego gwiazdę. Błyszczał później w „Szkole dla drani” oraz „Ostrzach chwały”, w których z Ferrellem tworzył pierwszą męską parę w łyżwiarstwie figurowym. Bill Hader Jeden z najpopularniejszych komediowych aktorów drugiego planu. Zapamiętany jako oficer z „Supersamca”, szeregowiec z „Boskiego chilloutu” oraz Brian z „Chłopaki też płaczą”. Paul Rudd Choć od dawna jest cenionym aktorem, jego komediowy talent odkryto dopiero w ostatnich latach. Występował w obu filmach Judda Apatowa, a także „Wyrolowanych” Davida Waina. Dziś śmieszy „Stary, kocham cię”. Justin Long Miłośnikom komedii znany z takich filmów jak „Przyjęty”, czy „Idiokracja”. W „Zack i Miri kręcą porno” Kevina Smitha brawurowo zagrał gwiazdę gejowskich filmów porno. Steve Carell Najlepszy amerykański komik ostatnich lat. Wcielił się w głównego bohatera „Evana Wszechmogącego” i wujka-samobójcę w świetnej „Małej miss”, wystąpił w „40letnim prawiczku” oraz „Wpadce”. Will Ferrell Mimo że grał u Woody’ego Allena i w znakomitym „Przypadku Harolda Cricka” Marca Forstera, kojarzony jest z mniej wyrafinowanym typem humoru. Gwiazdor „Old School: Niezaliczona” i „Ostrze chwały”. movie SIERPIEŃ 2009 43 KAC VEGAS I INNI ani tak niedojrzali, jak bohaterowie grani przez sympatycznego aktora, część z nich z pewnością dużo by dała za powrót do ucieleśnianej przez niego durnej, lecz bezchmurnej młodości. Kryzys wieku przedśredniego WPADKA 2007 r. Poprawność polityczna TO OSTATNIA RZECZ, JAKĄ ZNAJDZIECIE W TYCH FILMACH STARY, KOCHAM CIĘ 2009 r. SUPERSAMIEC 2007 r. SUPERSAMIEC 2007 r. 44 SIERPIEŃ 2009 movie „Dziennika Bridget Jones” Sharon Maguire, czy seriale podobne do „Seksu w wielkim mieście” opowiadały o nowoczesnych kobietach. Faceci pełnili w nich jedynie rolę tła. Rynek zdominowały wówczas komedie romantyczne i ten rodzaj stał się gatunkiem stricte kobiecym. Apatow i spółka zmienili tę sytuację. Jego „40-letni prawiczek” za warstwą banalnej fabuły i licznych dowcipów skrywał opowieść o dzisiejszych mężczyznach, uciekających przed dojrzałością i rolami narzucanymi im przez społeczeństwo. O męskich kompleksach i różnego kalibru problemach opowiadała „Wpadka” Apatowa, „Supersamiec” Grega Mottoli, czy „Old School: Niezaliczona” Todda Phillipsa. Bohaterowie nowych kumpelskich komedii ucieleśniają kilka typów męskości. Ich niemal pełny zbiór znajdujemy w „Kac Vegas” Phillipsa. Trzech uczestników wieczoru kawalerskiego skrajnie się od siebie różni – Phil jest lowelasem, niechętnie wypełniającym obowiązki statecznego męża i ojca (ciekawa gra z wizerunkiem Bradleya Coopera), Stu (Ed Helms) to pantoflarz zdominowany przez upiorną narzeczoną, zaś Alan (rewelacyjny Zach Galifianakis) jest zaniedbanym grubaskiem z brodą. Są ucieleśnieniem męskich trosk: utraconej wolności, potrzeby władzy, wreszcie – tęsknoty za niewinnością i bezproblemowym życiem. Nie sposób wyobrazić sobie kumpelskich komedii bez tego typu bohaterów. W mniejszych lub większych ilościach odnajdujemy ich zarówno w „Stary, kocham cię”, „Boskim chilloucie”, „Napoleonie Wybuchowcu”, „Old School…”, a także w oscarowej „Juno” (ważne kreacje Michaela Cery i Jasona Batemana). Artystą, który stworzył nowy, ikoniczny typ męskości jest zaś Seth Rogen, przyjaciel i stały współpracownik Apatowa. Misiowaci dwudziestokilkulatkowie, w których wciela się Rogen, są odwrotnością yuppie – pozbawieni ambicji, przerażeni życiem, nie chcą brać udziału w wyścigu szczurów, ani szczególnie intensywnie dążyć do samorealizacji. Nie są metroseksualni, ani nie chcą udawać twardych macho – uciekają przed zaszufladkowaniem, a przede wszystkim – nie chcą dojrzewać. Męska publiczność szybko odnalazła w kreacjach Rogena fragment siebie, co sprawiło, że dziś jest on jedną z największych gwiazd współczesnej komedii. I choć widzowie nie są z pewnością tak nihilistycznie zaniedbani, Popularność Rogena i innych aktorów ze „stajni” Apatowa to fenomen niezwykły. Publiczność kupuje ich filmy nie tylko ze względu na komediowe walory. Oglądając „Wpadkę”, „Old School…”, czy „Stary, kocham cię” dwudziestokilkulatkowie mogą odnaleźć w nich własne problemy, gdyż wybrzmiewa w nich również pewna psychologiczna autentyczność. Także autorzy kumpelskich komedii bez oporów przyznają się do osobistych inspiracji. Gdy aktor Jason Segel rozstał się ze swoją dziewczyną, opowiedział o tym w filmie „Chłopaki też płaczą”. W „Boskim chilloucie” Seth Rogen zwierzał się z zamiłowania do palenia trawki, a we „Wpadce” jego bohater tworzył stronę pornograficzną, które aktor uwielbia ponoć w realnym życiu. W jednym z wywiadów Evan Goldberg i Seth Rogen przyznawali, że scenariusz „Supersamca” zaczęli pisać już jako trzynastoletni chłopcy, bohaterowie filmu nosili więc ich imiona i przeżywali podobne rozterki, co młodociani scenarzyści. Apatow i jego koledzy mówią często o sobie – ich bohaterowie przeklinają, fascynują się „Gwiezdnymi wojnami”, czytają komiksy, przeżywają dziwne erotyczne problemy i wlewają w siebie wielkie ilości piwa. Sukces filmów Rogena i innych młodych gwiazd pokazuje, że amerykańscy komedianci mimowolnie stali się kronikarzami współczesności, łączącymi karykaturalne skłonności ze szczerością i bezkompromisowością. Problemy, które przeżywają faceci z filmów Apatowa, Phillipsa i Rogena, amerykańscy socjologowie nazwali już „kryzysem wieku przedśredniego”. Bohaterowie nowej amerykańskiej komedii boją się dojrzewania. Czy to sponiewierani panowie z „Kac Vegas”, mąż-rockman z „Juno”, wieczny kawaler z „Miłości na zamówienie”, czy też przyszły ojciec z „Wpadki” – wszyscy oni obawiają się dorosłości i związanych z nią konsekwencji. Twórcy kumpelskich komedii, nie tylko pełnią więc role rozkosznych błaznów, ale mówią też wiele o społeczeństwie singli i o tym, jak STARY, KOCHAM CIĘ 2009 r. w zwariowanym świecie przesunęła się granica dorosłości. Na swój dowcipny sposób Apatow, Hamburg i Mottola opisują świat nieudaczników, zagubionych i przegranych ludzi znajdujących się często na społecznym marginesie. I choć ich filmy nie mają wielkiego ciężaru gatunkowego, trafiają do bardzo licznej publiczności, zgrabnie łącząc humorystyczne opowiastki z prawdą o pociesznych, lecz smutnych ludziach. BOSKI CHILLOUT 2008 r. KTÓRE MUSISZ ZOBACZYĆ OLD SCHOOL: NIEZALICZONA (Old School) 2003 r. Zdradzony przez dziewczynę Mitch postanawia wrócić do czasów niewinnej młodości. Zakłada więc bractwo studenckie i rzuca się w wir zabawy. 40-LETNI PRAWICZEK (The 40 Year-Old Virgin) 2005 r. Reżyserski debiut Judda Apatowa zapoczątkował modę na męskie komedie. Steve Carell, Paul Rudd i Seth Rogen to tylko część obsady, która porwała widzów pieprznym humorem. WPADKA (Knocked Up) 2007 r. Piękna ona, brzydki on – czyli Katherine Heigl i Seth Rogen jako przypadkowi kochankowie i przyszli rodzice. Niegłupia, pyszna komedia o strachu przed odpowiedzialnością. SUPERSAMIEC (Superbad) 2007 r. Przed wyjazdem na studia trzech kumplinieudaczników, Seth, Evan i Fogell chce się ostro zabawić. I choć supersamcami nie są, fundują widzom świetną komediową jazdę. BOSKI CHILLOUT (Pineapple Express) 2008 r. Filmy o miłośnikach trawki niczym już nie zaskakują. Chyba że producentem jest Judd Apatow, a w rolach upalonych młodzieńców występują Seth Rogen i James Franco. STARY, KOCHAM CIĘ (I Love You, Man) 2009 r. Peter ma wiele przyjaciółek, ale ani jednego kumpla. Gdy postanawia się ożenić, rozpoczyna poszukiwania przyjaciela, który mógłby być świadkiem na jego ślubie. Słodkie. KAC VEGAS (The Hangover) 2009 r. Wieczór kawalerski w stolicy hazardu nie może skończyć się dobrze. Przekonują się o tym trzej przyjaciele, którzy na kacu spróbują zrozumieć, co wydarzyło się w ciągu upojnej, minionej nocy. movie SIERPIEŃ 2009 45 KAC VEGAS I INNI 19 20 Święto piwa (Beerfest) 2006 r. reż. Jay Chandrasekhar Dwaj pochodzących ze Stanów bracia, jadą na największe europejskie święto piwa – Oktoberfest w Niemczech. Biorą udział w tajnych, liczących wiele lat zawodach dla piwoszy. Jednak pokonać gospodarzy nie jest łatwo. Na ekranie strumieniami leje się niemieckie piwo, niemieckie dziewczęta prezentują swe aryjskie walory i dominuje oczywiście niemiecki humor. Aż chce się pić. Gangsterzy i filantropi 1962 r. reż. Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski Genialny Wiesław Michnikowski w roli ciamajdowatego laboranta, Anastazego Kowalskiego, który wyrzucony z pracy i mając dosyć upierdliwej żony (Hanka Bielicka), idzie zalać robaka do knajpy. Tam, w roztargnieniu, wyciąga alkoholomierz, którym miesza w swojej setce. Dzięki czemu zostaje postrachem stołecznej gastronomii. 17 Wolny TEKST ARTUR SZKLARCZYK „ŚWIAT BYŁBY LEPSZYM MIEJSCEM, GDYBY KAŻDY DZIEŃ ZACZYNAŁ SIĘ OD DWÓCH SZKOCKICH” – MAWIAŁ HUMPHREY BOGART, KTÓRY JAK WIADOMO ZA KOŁNIERZ NIE WYLEWAŁ, A MIMO TO STWORZYŁ WIELE NIEZAPOMNIANYCH KREACJI, NA CZELE Z ROLĄ RICKA W „CASABLANCE”. BO PIĆ TRZEBA UMIEĆ. CO CZASEM UDAJE SIĘ KINOWYM BOHATEROM, A CZASEM WRĘCZ ODWROTNIE. OTO NASZ RANKING NAJWAŻNIEJSZYCH FILMÓW (CZASEM WESOŁYCH I ZABAWOWYCH, A CZASEM POWAŻNYCH I SMUTNYCH), W KTÓRYCH ISTOTNYM ELEMENTEM CZĘSTO NAPĘDZAJĄCYM FABUŁĘ JEST WÓDKA, WHISKY, WINO, A NAWET PIWO! strzelec reż. 18 28 dni 2000 r. (28 Days) reż. Betty Thomas Tak jak do tanga trzeba dwojga, tak najlepiej pije się we dwójkę. Codzienne popijawy dziennikarki Gwen Cummings (Sandra Bullock) i jej przyjaciela Jaspera (Dominic West) kończą się jednak dla niej kacem-gigantem. Miarka przebiera się jednak, kiedy pijuska psuje ślub siostry. Za co trafia do zamkniętego zakładu na cztery tygodnie odwyku. Brrr... 46 SIERPIEŃ 2009 movie na wesoło na poważnie 1981 r. Wiesław Saniewski Macie problem z alkoholem? Obejrzycie sztandarowe dzieło moralnego niepokoju, które działa lepiej niż esperal. A wszystko za sprawą Piotra Garlickiego, który jako ówczesny freelancer musi stanąć na głowie, a raczej wypić morze wódki, by zdobyć sensacyjny materiał na artykuł. A miejsca i okoliczności, w których pije, mogą wywołać odruch wymiotny. cytaty „na bani”: „To alkohol! Największa trucizna!” – mówi As z „Hydrozagadki” wzdragając się przed spożyciem movie SIERPIEŃ 2009 47 P R NA AUS Jak wiadomo, amerykańskie kampusy to siedlisko rozpusty. Każdy bzyka się z każdym, a alkohol leje się strumieniami. Nie inaczej jest w tym filmie, którego bohaterami są studenci stowarzyszenia Delta, którym przewodzi John „Bluto” Blutarski (John Belushi – największy w Hollywood specjalista od używek). A w roli product placementu wystąpiło (nawet na plakacie), cienkie jak siki, ale zaskakująco popularne w Ameryce piwo Budweiser. ALKOHOLU O KIN ZU TKACH U K S FILMÓW O ICIU 2200 I JEGO 14 Piwne rozmowy braci McMullen (The Brothers McMullen) reż. Edward Burns 13 Wieczór kawalerski 1995 r. Złocisty trunek (a raczej ciemny Guinness) jako katalizator rozmów o sprawach wielkich i małych. A rozmawiają przy stole w miejscowym pubie trzej bracia, którzy nie potrafią sobie poradzić z uczuciowo-erotycznym życiem, samotnością, a wreszcie własną tożsamością. Ciepłe, kameralne, damsko-męskie kino do sączenia we dwoje. 16 Menażeria (Animal House) reż. John Landis (Bachelor Party) reż. Neal Israel wulkanem 1984 r. (Under The Volcano) reż. John Huston Zgrabna adaptacja dzieła Malcolma Lowry’ego, czyli jednego z najlepszych studiów na temat skrajnego alkoholizmu. W przejmującej kreacji Alberta Finneya główny bohater, były konsul angielski w Meksyku idzie na dno w takim tempie, w jakim to dno ukazuje się w kolejnych butelkach, które opróżnia. A wszystko to w dusznej, lepkiej atmosferze meksykańskiej prowincji. cytaty „na bani”: 48 SIERPIEŃ 2009 movie „Ale się gorzołeczki zmarnowało...” Hulaj dusza, piekła nie ma! Zwłaszcza kiedy trzeba pożegnać się ze stanem kawalerskim. A że Rick Gassko (Tom Hanks) ma przyjaciół, którzy dla niego zrobią wszystko, więc wieczór zapowiada się naprawdę grubo. Koleżanki także stają na wysokości zadania, przebierając się za call-girls. Na to wszystko wpadają japońscy biznesmeni, którzy traktują imprezę chyba zbyt serio. 1978 r. 15 Pod – Pyzdra do Kwiczoła w scenie, kiedy pęka beczka ze zdobyczną okowitą 1984 r. 12 Kiedy mężczyzna kocha kobietę 1994 r. (When a Man Loves a Woman) reż. Luis Mandoki Z pozoru dramat taki, że można się pochlastać. Bo ona (Meg Ryan) pije, a on (Andy Garcia) tego nie dostrzega. I tak upływa (w jej przypadku również dosłownie) kilka lat małżeństwa. Ale kiedy wyjdzie na jaw, że z nią jest źle, on schowa dumę do kieszeni, by wyciągnąć żonę z nałogu. Mocne, dobre kino o tym, że miłość pokona wszystko. 11 Ćma barowa 1987 r. (Barfly) reż. Barbet Schroeder Z kart powieści Charlesa Bukowskiego, z jego scenariuszem oraz nim samym w scenie, kiedy główny bohater, Henry Chinaski (świetny i młody jeszcze Mickey Rourke) wchodzi po raz pierwszy do baru. W tymże barze zapijaczony, niespełniony pisarzyna spotyka Wandę (Faye Dunaway) – kobietę, której życie również przecieka przez palce, ale także kobietę w jakiś sposób wyjątkową, inną od wszystkich. Między parą zaczyna iskrzyć. Na chwilę również zapala się światełko nadziei, że im się uda, że razem wyjdą z nałogu, że Henry wyda wreszcie swoje teksty... Niestety, sielanka trwa krótko, a finał jest łatwy do przewidzenia – parze tragicznych kochanków zostaje już tylko picie... cytaty „na bani”: „Śniło mi się, że jestem na bezalkoholowym weselu” – obudzony notariusz w „Weselu” Smarzowskiego movie SIERPIEŃ 2009 49 P R NA AUS 10 Nie lubię 9 ALKOHOLU O KIN ZU TKACH U K S FILMÓW O ICIU 2200 poniedziałku I JEGO reż. Tadeusz Chmielewski 1971 r. 7 Popiół i diament 1958 r. reż. Andrzej Wajda + kilka innych dzieł Wajdy Ostatni dzień wojny. Przy akompaniamencie tang i fokstrotów bohater filmu, Maciek Chełmicki (Zbigniew Cybulski), szuka odpowiedzi, jak żyć dalej. Jutro dostanie rozkaz zabicia Szczuki, sekretarza PPR. Ale dziś pije, razem z kompanem z AK, Andrzejem (Adam Pawlikowski). W kultowej już, jednej z najważniejszych w historii polskiego kina, scenie żołnierze zapalają na cześć swoich poległych kolegów „znicze” z kieliszków spirytusu. A więc alkohol jako patriotyczne misterium. Bo w swoim najlepszym filmie Wajda pokazał inną, jakże różną rolę alkoholu w naszej cytaty „na bani”: SIERPIEŃ 2009 movie 1942 r. reż. Michael Curtiz „Z wszystkich barów we wszystkich miastach na całym świecie ona musiała wejść do mojego” mówi Rick (Humphrey Bogart) do Ilsy (Ingrid Bergman) w klasyku kina, którego akcja praktycznie cały czas dzieje się we wspomnianym nocnym klubie, który choć oddalony jest od frontów II wojny światowej to skupia, niczym w soczewce, wszystkie problemy tych niebezpiecznych czasów. Jednak mroczne tajemnice i klimat wojennej okupacji stanowią jedynie tło do opowieści o głębokim i uczuciu i trudnych wyborach życiowych między parą bohaterów. Opowieści w oparach dymu i przy akompaniamencie drinków oraz fortepianu, na którym Sam gra „As Time Goes By”. Klasyka! Pić można, by utopić smutki w alkoholu, ale pić można z czystej potrzeby dobrej zabawy. Taki radosny typ picia reprezentuje bohater Bohdana Łazuki, który wraca do domu wzdłuż torów tramwajowych, używając korby zamiast kompasu. A to wszystko pod okiem przypadkowych przechodniów, którzy z życzliwością i wyrozumiałością przyglądają się „pielgrzymowi”. Takie to były czasy... A jako bonusowy element scenografii wszechobecne zielone kioski oferujące spragnionym robotnikom ożywcze piwo. 50 Casablanca „Przez to śledztwo jestem do tyłu z piciem” – detektyw Nick Charles z „W pogoni za cieniem” W.S. Van Dyke’a kulturze – w scenie „błędnego” poloneza prowadzonego przez sekretarza prezydenta (Bogumił Kobiela) aparatczycy – nowi gospodarze kraju zataczają się w pijackim amoku. Andrzej Wajda to, chcąc nie chcąc, absolutny lider kina z domieszką alkoholu. Naturalistyczna scena chlania i rzygania z „Ziemi obiecanej”, wyciskanie ze szmaty do podłogi ostatnich kropel rozlanej wódy w „Człowieku z żelaza”, transportująca gorzałę ze stolika do ust przy pomocy szalika Krystyna Zachwatowicz w „Człowieku z marmuru”, czy wylewający się wręcz z ekranu przemieszany zapach potu, wódy i zagrychy w ekranizacji „Wesela” Wyspiańskiego to tylko najbardziej spektakularne, ale przecież nie jedyne przykłady wódczanej epopei mistrza Wajdy. 6 Pętla 8 Pijany mistrz 1978 r. (Jui kuen) reż. Woo-ping Yuen Kino spod znaku łubu-du, ale z przymrużeniem oka. Krnąbrny Wong Fei-Hung (w tej roli Jackie Chan) zostaje oddany na naukę do swojego wuja – surowego i wiecznie pijanego mistrza wschodnich sztuk walki, Su Hua Chi (Siu Tien Yuen). Narzuca on uczniowi surową dyscyplinę. Wong nie może tego znieść i ucieka. Zostaje napadnięty i pobity przez wynajętego zabijakę (Jang Lee Hwang). Wściekły, upokorzony chłopak wraca do swojego wuja po wskazówki, dzięki którym mógłby się zemścić na prześladowcy. Nauczyciel udowadnia mu, że stan upojenia jest doskonałą strategią walki. Zamiast jednak kopiować niezdrowy styl nauczyciela, Wong postanawia symulować pijaka, czym wyprowadza w pole swoich przeciwników. Śmieszne! 1957 r. reż. Wojciech Has Trudno walczyć z nałogiem, kiedy każdy napotkany kumpel namawia do picia. Kuba (Gustaw Holoubek), bohater prozy Marka Hłaski, w domu też nie może się ukryć, bo wszystko kojarzy mu się z piciem. Film Hasa jest relacją z jednego, przełomowego dnia w jego życiu: po południu ma się udać wraz z Krystyną, swoją narzeczoną, do lekarza, który zaaplikuje mu środek wspomagający walkę z nałogiem. Kubę męczą jednak samotne oczekiwanie i telefony ciekawskich znajomych. Wychodzi więc na miasto, włóczy się bez celu, spotyka miłość z młodzieńczych lat, wdaje się w bijatykę, aż w końcu nie wytrzymuje i wchodzi do baru „Pod Orłem”, gdzie sięga po kieliszek i prowadzi dysputę o życiu z saksofonistą-alkoholikiem. Ta niezwykła rozmowa, to jednocześnie „last goodbay” Kuby. W finale zakłada na szyję tytułową „Pętlę”. cytaty „na bani”: „Zjadłem jego wątrobę i popiłem chianti” – Hannibal Lecter do agentki Starling w „Milczeniu owiec” movie SIERPIEŃ 2009 51 P AUS ZU 5 Wesele 2004 r. reż. Wojciech Smarzowski I JEGO „To opowieść o miłości i o pieniądzach... a właściwie o miłości do pieniędzy” – mówił reżyser filmu, w którym niezwykle ważną, rzec można – destrukcyjną rolę odgrywa wóda. Ale po kolei... Wojnar, zamożny ogrodnik urządza córce wystawne wesele. Zgodnie z polską tradycją impreza przybiera charakter pokazowy. Kiedy zabawa rozkręca się na całego, panna młoda dostrzega wśród gości weselnych kamerzystę, swojego byłego chłopaka, którego nadal kocha. Wraz z rosnącą ilością promili we krwi weselników, ustalony wcześniej scenariusz imprezy zaczyna wymykać się spod kontroli. Wśród „efektów specjalnych” trzeba wyróżnić zniszczenie audi TT przez Tamarę Arciuch oraz oblanie bigosem Mariana Dziędziela przez Iwonę Bielską. A nawalony jak szpadel Notariusz (Arkadiusz Jakubik) to już klasa sama dla siebie. 2 4 Factotum reż. Bent Wszyscy jesteśmy Chrystusami 2006 r. reż. Marek Koterski cytaty „na bani”: SIERPIEŃ 2009 movie Hamer I znów Bukowski, i znów jego bohater Chinaski. Tym razem jednak w historii, w której rzecz jasna alkohol leje się strumieniami. Czasem nawet poniewiera bohaterem, ale że ten ma dość luźny stosunek zarówno do życia, jak i samego siebie, to oglądając „Factotum” można odnieść wrażenie, że to Hank (Matt Dillon) ma władanie nad gorzałą, a nie ona nad nim. Dlatego Hank to facet, jakim chciałby być każdy mężczyzna – niepokorny, przystojny, błyskotliwy, uwielbiany przez kobiety i mający szczęście w hazardzie. Jest wolny jak ptak i ma tysiące pomysłów na życie oraz jeden nadrzędny cel – chce zostać pisarzem. Ale by zarobić na „chleb”, musi imać się dorywczych prac. I tak wiadomo, że wcześniej czy... wcześniej wszystko spieprzy. „Nikt do mnie nie zadzwoni jak jestem trzeźwy, nikt kurcze, ni chuja, a jak się najebię, to telefony wprost się urywają” – mówi kolega Adasia Miauczyńskiego. To jednak Adam jest głównym bohaterem filmu, który daje po głowie, jak setka wódki na pusty żołądek. Opowieść Koterskiego o kulturoznawcy i alkoholiku 52 2005 r. to tragikomiczna opowieść o ojcu alkoholiku. Narratorem w tej historii jest jego syn, Sylwester, który pamięta z dzieciństwa jedynie picie ojca i swój strach. Opowieść o tym, jak Sylwek modlił się, by powalony delirium ojciec nie wyszedł ze swego pokoju. Jak ojciec odlał się pod drzwiami sąsiadki, a matka dźgnęła go nożem... Wraz z bolesnym wspominaniem syna również w Adamie zaczyna się odwijać taśma własnych wspomnień – jak po pijaku poznał Beatę, jak się przez picie ożenił i na ślub przyszedł prosto z izby wytrzeźwień, jak skopał żonę w ciąży, bo nie chciała jej usunąć, jak próbowała otruć gazem siebie, jego i dziecko. Jak on sam omal nie zginął pijany na torach i jak porąbał po pijaku wigilijną choinkę na oczach struchlałego Sylwusia. Jak przez upicie nie dotarł do Papieża z pielgrzymką w intencji niepicia, chociaż byli już w Rzymie. I jak się przez picie rozwiódł. Jak omal nie udusił po pijaku matki i jak ją opuścił – dla picia – w godzinie śmierci... „Panie, chlejesz pan? Bo ja chleję! Panie, jak ja kocham te nafte!” – sprzedawca (J. Kobuszewski) do inż. Karwowskiego w „Czterdziestolatku” 3 Bezdroża 2004 r. (Sideways) reż. Alexander Payne Tak jak wino jest nektarem bogów, tak dzieło Payne jest filmową ucztą dla tych wszystkich, którzy w kinie szukają prawdziwych emocji i bliskich życia historii. Dwóch przyjaciół przed czterdziestką – Miles (Paul Giamatti) i Jack (Thomas Haden Church) – funduje sobie wspólny, tygodniowy urlop. Powód jest jeden: Jack niedługo się żeni i ostatnie chwile wolności ma zamiar spędzić ze swoim najlepszym kompanem. Niestety Miles najwyraźniej źle odczytał intencje kolegi i z tercetu „dziwki, wino i pianino” zorganizował Jackowi tylko... wino. A dokładniej tournèe po najlepszych kalifornijskich winnicach. Nie żeby Jack nie lubił wina, ale bez przesady – ile go można wypić w towarzystwie tego upierdliwego, zmanierowanego i pretensjonalnego bubka Milesa, który nie pije merlota, za to ubóstwia pinot noir. Peregrynując od winnicy do winnicy nasi bohaterowie poznają jednak smak samotności, niespełnionych marzeń i kaprysów losu. Sprawy komplikują się, gdy Jack zakochuje się w Stephanie (Sandra Oh), a jego przyjaciel spotyka kelnerkę Mayę (Virginia Madsen), która świetnie zna się na winach. Zasłużony Oscar za najlepszy scenariusz adaptowany w 2005 r. 1 FOTO: East News, Medium, archiwum R NA ALKOHOLU O KIN TKACH U K S FILMÓW O ICIU 2200 Zostawić Las Vegas (Leaving Las Vegas) 1995 r. reż. Mike Figgis Przejmująca opowieść o dobrze zapowiadającym się hollywoodzkim scenarzyście Benie (nagrodzony Oscarem Nicolas Cage), który traci wszystko. Pogrążając się coraz bardziej w alkoholowym nałogu i depresji postanawia wyruszyć z Los Angeles do Vegas z zamiarem zapicia się na śmierć. I od pierwszego dnia realizuje swój plan z porażającą konsekwencją, pijąc w hotelowym pokoju i budząc się na zmianę. Niesiony pragnieniem, podczas jednej z wypraw do baru niespodziewanie spotyka Serę, prostytutkę o złotym sercu. Młoda kobieta uciekła właśnie od swego stręczyciela. Oboje nie mają zbyt dużo do stracenia. Dziewczyna staje się dla Bena ukojeniem i jedynym świadkiem jego końca. I pokocha Bena takim, jakim jest naprawdę, nie próbując go zmieniać. „Czy można cię pożądać? Czy nie można ci się oprzeć? Może pomogłoby, gdybyś napiła się ze mną burbona” – mówi Ben do Sery, kiedy już nie jest w stanie się z nią kochać. Wstrząsające, wielkie kino.”Wódko, pozwól żyć!” – chciałoby się powiedzieć. cytaty „na bani”: „Wody!” – woła w „Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz” kobieta widząca leżącego na ziemi człowieka. „Piwa, idiotko!” – odpowiada spragniony obywatel movie SIERPIEŃ 2009 53 MOJE WIELKIE GRECKIE WAKACJE „Sukces tego filmu przekroczył moje najśmielsze oczekiwania” – wspomina dziś Nia Vardalos, TAKA MIŁOŚĆ TO TYLKO W GRECJI 54 SIERPIEŃ 2009 movie Z CZYM KOJARZY SIĘ GRECJA? PRZEDE WSZYSTKIM Z ANTYCZNĄ KULTURĄ, STAROŻYTNYMI ZABYTKAMI, PIĘKNYMI KRAJOBRAZAMI, ZNAKOMITĄ KUCHNIĄ. A CO Z KINEM? CHYBA TYLKO ZATWARDZIALI KINOMANI POTRAFIĄ WYMIENIĆ NAZWISKO JAKIEGOŚ GRECKIEGO REŻYSERA LUB AKTORA. CO INNEGO SAMA HELLADA, KTÓRA CZĘSTO GOŚCIŁA FILMOWCÓW. TAK, JAK CHOĆBY TWÓRCÓW KOMEDII „MOJA WIELKA GRECKA WYCIECZKA”, KTÓRA ZAINSPIROWAŁA NAS DO STWORZENIA FILMOWEJ MAPY GRECJI... TEKST ARTUR SZKLARCZYK gwiazda euforycznie przyjętej na całym świecie komedii „Moje wielkie greckie wesele”. Teraz, osiem lat po tamtej premierze, amerykańska aktorka (ale również scenarzystka i producentka) greckiego pochodzenia przypomina nam o sobie rolą w równie udanym filmie „Moja wielka grecka wycieczka”. „Nie wahałam się ani chwili, kiedy Donald Petrie zaproponował mi rolę w produkcji, której akcja toczy się w ojczyźnie moich rodziców” – dodaje Vardalos. „Ale to nie moje pochodzenie, ani możliwość kręcenia w otoczeniu miejscowych zabytków była najważniejsza. „Spodobała mi się bohaterka. Od siebie dodałam do jej postaci to, że nieustająco się kontroluje, a powinna nauczyć się luzu. Mnie zawsze powtarzano, że jak będę ciężko pracować, to osiągnę to, co chcę. A to nie zawsze się sprawdza. Czasami trzeba się rozluźnić, dać upust uczuciom i śmiać się lub tańczyć! Georgia broni się przed wpuszczeniem do swego życia odrobiny magii, za to mnoży wyimaginowane przeszkody i pielęgnuje rozczarowanie. Musi zmienić spojrzenie na świat. Zresztą dotyczy to i pozostałych bohaterów filmu” – mówi Vardalos o swojej bohaterce. Poznajmy więc Georgię – Amerykankę o greckich korzeniach, wykładowczynię historii starożytnej, która zniechęcona niepowodzeniami w miłości i pracy zawodowej, zamieszkała w Grecji. Tu miała nadzieję odnaleźć pasję i radość życia, którą Grecy nazywają „kefi”. Została przewodniczką wycieczek, jednak codziennie daje się jej we znaki powszechnie panująca beztroska i dezorganizacja. I jak tu odnaleźć swoje „kefi” w kraju, w którym nic nie funkcjonuje jak należy, a temperamentni mieszkańcy spędzają życie na nieustającej „przerwie na kawę”? „Turyści, którymi opiekuje się Georgia, również nie dają jej powodów do satysfakcji. Domagają się wycieczek na plaże i na bazary, z niepojętych przyczyn bez przerwy opychają się lodami, a oglądanie pozostałości po wspaniałym antycznym świecie śmiertelnie ich nudzi” – dodaje Donald Petrie, reżyser, który nigdy nie był wcześniej w Grecji. Dlatego tuż przed zdjęciami zwiedził m.in. Olimpię, Akropol i Delfy. „Georgia postanawia rzucić to wszystko i wrócić do USA, ale musi jeszcze obsłużyć ostatnią wycieczkę. Jej skład to prawdziwa menażeria dziwnych typów: para wiecznie wstawionych Australijczyków, skłócone brytyjskie małżeństwo z nadąsaną córką, napalone rozwódki z Hiszpanii, staruszka–kleptomanka i jej chodzący przy balkoniku mąż i wreszcie dowcipkujący błazen, który uważa się za duszę towarzystwa (Richard Dreyfuss). „Kiedy Georgia dochodzi do wniosku, że już gorzej być nie może i niedługo znajdzie się na krawędzi załamania nerwowego, ktoś nieoczekiwanie pomoże jej odnaleźć urok i radość życia, a wiecznie spięta pragmatyczna perfekcjonistka, zamieni się w istny gejzer uczuć, energii i szalonych pomysłów i wszystko postawi na jedną kartę: miłość” – wyznaje Vardalos, której wybrańcem zostanie, z początku małomówny, zarośnięty i wzbudzający powszechną wesołość swoim imieniem i nazwiskiem, grecki kierowca turystycznego autobusu Poupi Koupas (Alexis Georgoulis). Skąd to znamy? A choćby z „Pięknej i bestii”. Bo, jak przekonamy się w kinie, wybranek Georgii okaże się nie takim znowu brzydalem... movie SIERPIEŃ 2009 55 MOJE WIELKIE GRECKIE WAKACJE å Pocztówka z wakacji czyli 10 filmów z Grecją w tle DZIAŁA NAVARONY 1961 (The Guns Of Navarona) reż.: J. Lee Thompson NIE WIESZ, GDZIE SPĘDZIĆ WAKACJE? W GRECJI! A NAJLEPIEJ O CO CHODZI: Jest rok 1943. ŚLADEM KILKU CIEKAWYCH I ZAPEWNE ZNANYCH CI FILMÓW Grecja. Jedyna droga ewakuacji Filmy te – przeczytasz o nich poniżej – w większości kręcone były na kilkunastu z kilkuset malowniczych, pełnych uroku greckich wysp. Wysp, które zachwycają nie tylko starożytnymi zabytkami, ale też fantastycznymi plażami, cudownym morzem, znakomitym jedzeniem, wyśmienitymi trunkami i niezwykłymi ludźmi. Zapraszamy więc do lektury naszego subiektywnego, filmowego przewodnika, a potem w drogę. Hellada czeka! TEKST GLASSINI dla odciętych od świata żołnierzy brytyjskich wiedzie przez przesmyk na Morzu Egejskim. Dostępu do niego broni bateria potężnych dział na wyspie Navaronie, ukrytych w niezdobytych skałach. Z misją wysadzenia ich wyrusza sześciu zdecydowanych na wszystko komandosów, a od powodzenia akcji zależy los dwóch tysięcy żołnierzy. Genialna obsada (Gregory Peck, David Niven, Anthony Quinn), Oscar za efekty specjalne i sześć innych nominacji – jednym słowem: klasyka! ç í ê ï î ì åë é SIERPIEŃ 2009 movie MAMMA MIA! 2008 reż.: Phyllida Lloyd O CO CHODZI: Kinowa wersja musicalu z 27 piosenkami ABBY. Główną bohaterką jest dziewczyna samotnie wychowana przez matkę na jednej z greckich wysp. MIEJSCE AKCJI: KRETA, niewielka wyspa Charos u wybrzeży Turcji, oraz fikcyjna wyspa Navarona. Zdjęcia jednak powstały głównie na RODOS. WALORY TURYSTYCZNE: Na RODOS, prócz zabudowy miasta Rodos oraz ruin Joannitów m.in. w Lindos i Monolithos nie ma zbyt wiele zabytków. Wyspa słynie natomiast z pięknych plaż (np. Faliraki) oraz... wiatrów, które uczyniły z przesmyku Prasonisi mekkę wind- i kitesurferów. é GREK ZORBA 1964 (Alexis Zorbas) reż.: Michael Cacoyannis O CO CHODZI: Adaptacja powieści Nikosa Kazantzakisa. Basil (Alan Bates), nieśmiały pisarz przybywa z Anglii na piękną grecką wyspę – Kretę. Poznaje tam Alexisa Zorbę (Anthony Quinn), pogodnego, towarzyskiego Greka. Gdy Zorba podejmuje pracę w opuszczonej kopalni Basila, dla Anglika rozpoczyna się ważna lekcja. Z obserwatora świata, staje się powoli jego częścią. Optymizm i zaraźliwa radość życia Zorby są tak silne, że nawet przeciwności losu nie są w stanie zburzyć pogody jego ducha. MIEJSCE AKCJI: KRETA. A zwłaszcza okolice miasta Chania. Dziewczyna nigdy nie dowiedziała się, kto jest jej ojcem. Sama znalazła trzech mężczyzn, którzy mogliby nimi być i postanawia zaprosić ich na swoje wesele. W obsadzie: Meryl Streep, Pierce Brosnan, Colin Firth, Amanda Seyfried. è 56 ç MIEJSCE AKCJI: anonimowa wysepka w Grecji. Pierwsze sceny realizowano przez pięć dni na wyspie SKIATHOS. Kolejnym etapem była SKOPELOS – dwa tygodnie, a następnie wioska DAMOUHARI – pięć dni. WALORY TURYSTYCZNE: SKIATHOS to malutka (48 km kw.) wysepka w Sporadach Północnych. Sąsiaduje z nią równie spokojna SKOPELOS. Z kolei DAMOUHARI to przepięknie położona wioska na półwyspie Pelion w cieniu wulkanu o tej samej nazwie. WALORY TURYSTYCZNE: Największe atrakcje turystyczne Krety to ruiny pałaców minojskich w Knossos, Fajstos, Malii, pozostałości archeologiczne w Gortynie, fortyfikacje wzniesione przez Wenecjan w Rethymnonie i Spinalondze, wreszcie wąwóz Samaria. è TYLKO DLA TWOICH OCZU 1981 (For Your Eyes Only) reż.: John Glen O CO CHODZI: Piąty Bond Rogera Moore’a. Na terytorium wód albańskich tonie brytyjski okręt, na którego pokładzie znajduje się tajny nadajnik – ATAC. Wywiad angielski zleca podwodnemu archeologowi odnalezienie urządzenia. Niestety wkrótce zostaje zabity. Świadkiem morderstwa jest jego córka, która postanawia pomścić ojca. Bond otrzymuje zadanie odnalezienia nadajnika i wyjaśnienia morderstwa. O zdobycie ATACu pokusił się również grecki multimilioner Aris Kristatos. MIEJSCE AKCJI: KORFU (Pałac Achillon) i Meteory WALORY TURYSTYCZNE: Prócz pięknych plaż, śródziemnomorskich krajobrazów (zwłaszcza z góry Pantokrator), na KORFU (inaczej Kerkyra) zwiedzić można zabytki stolicy, w tym Muzeum Bizantyjskie oraz pałac Achillion wybudowany w latach 189091 na polecenie austriackiej cesarzowej Elżbiety (1837-1898), słynnej Sisi, żony Franciszka Józefa. Meteory to pasmo malowniczych, pionowych i stromych ścian skalnych w środkowej Grecji. Na niektórych z nich znajdują się klasztory. movie SIERPIEŃ 2009 57 MOJE WIELKIE GRECKIE WAKACJE ê CHALTE CHALTE – BLISKO SIEBIE 2003 (Chalte Chalte) reż.: Aziz Mirza O CO CHODZI: Priya Chopra (Rani Mukherjee) omal nie zderza się swoim samochodem z ciężarówką Raja Mathura (Shanukh Khan). Mimo iż Priya właśnie ma się zaręczyć ze swym przyjacielem Sameerem (Jas Arora), po wspólnej podróży z przeszkodami do Aten i na MYKONOS, decyduje się poślubić Raja. Ślub odbywa się z wielką pompą i wszystko idzie dobrze, do czasu, gdy Raj popada w kłopoty finansowe. Ciągłe kłótnie, nieporozumienia i narastające problemy sprawiają, że małżeństwo chce się rozwieść... MIEJSCE AKCJI: Większość scen rzekomo przedstawiających MYKONOS została nakręcona w Atenach lub okolicach. Właściwie tylko scena z wiatrakiem powstała na wyspie. Fanom nie umknęło, że – wbrew temu, co pokazano w filmie – z Mykonos do Aten nie można dojechać samochodem. WALORY TURYSTYCZNE: Nazwa tej wyspy wywołuje skojarzenia nie tylko z clubbingiem, ale również swobodą obyczajową. Nic dziwnego, że geje i lesbijki uznali pokrytą wiatrakami, gołębnikami i pięknymi plażami (dla naturystów) MYKONOS za swoją Mekkę. 58 SIERPIEŃ 2009 movie ë UCIECZKA NA ATENĘ 1979 (Escape To Athena) reż.: George P. Cosmatos O CO CHODZI: Trwa II wojna światowa. W jednym z greckich obozów, w którym oprócz przetrzymywania więźniów, zajmowano się wydobyciem starożytnych znalezisk mają miejsce kolejne próby ucieczki. Naczelnikiem obozu jest major Otto Hecht zainteresowany bardziej zyskiem, niż wygraniem wojny. Co cenniejsze wykopaliska przesyła swojej siostrze do Szwajcarii zamiast do Berlina. Tymczasem więźniowie wraz z greckim ruchem oporu organizują podczas występu kabaretowego bunt wewnątrz obozu. MIEJSCE AKCJI: fikcyjna wyspa Atena, którą „zagrało” RODOS. WALORY TURYSTYCZNE: patrz „Działa Navarony” í KAPITAN CORELLI 2001 (Captain Corelli’s Mandolin) reż.: John Madden ì ZNAKI ŻYCIA 1968 (Lebenszeichen) reż.: Werner Herzog O CO CHODZI: Historia miłosna na podstawie powieści Louisa de Bernieres osadzona w realiach wojny z Nicolasem Cage’em i Penelope Cruz w rolach głównych. Jest rok 1940. Na greckiej wyspie KEFALINA wraz ze swoim ojcem doktorem i narzeczonym Mandrasem mieszka piękna Pelagia. Spokój wyspy zakłóca okupacja włoskiej armii. Jeden z jej oficerów, kapitan Corelli osiada w domu doktora. Między nim a Pelagią rodzi się uczucie, które od samego początku skazane jest na porażkę. Ona ma narzeczonego, greckiego partyzanta, on natomiast stanie przed wyborem – być lojalnym wobec armii czy ukochanej kobiety. O CO CHODZI: Pełnometrażowy debiut Herzoga. Niemiecki żołnierz w czasie II wojny światowej zostaje umieszczony na greckiej wyspie KOS daleko od frontu. Tam ma wyle- MIEJSCE AKCJI: Wyspa KEFALINIA, a dokładniej wioska Argostolin. Ale że Argostolin został przebudowany od czasów wojny, filmowcy kręcili w mniejszym miasteczku – Sami. „Nie tylko miało odpowiedni port, ale i scenerię, w której można było wybudować naszą wioskę” – mówi scenograf Jim Clay. czyć się z ran. Bezczynność jednak prowadzi go do szaleństwa, z którego nie może go wyzwolić nawet spotkanie z kobietą. Po bezskutecznym usiłowaniu zburzenia, za pomocą zbudowanej przez siebie rakiety, miasta położonego w pobliżu zostaje w końcu obezwładniony. WALORY TURYSTYCZNE: KEFALINIA (dawniej Kefalonia) leży w archipelagu wysp jońskich. Do lat 80. nie myślano poważnie o turystyce, być może sądząc, że wyspa nie tak łatwo się „sprzeda”. Prawie wszystkie budynki (w tym zabytki kultury weneckiej) uległy zniszczeniu podczas trzęsienia ziemi w 1953r., a przecież to właśnie arcydzieła architektury wnosiły powiew elegancji w ten surowy, górski krajobraz. Obecnie wyspa przeżywa turystyczny boom. Na najwyższym wzniesieniu, górze Enos, utworzono park narodowy. î TOMB RAIDER: KOLEBKA ŻYCIA 2003 (Lara Croft: Tomb Raider: The Cradle of Life) reż.: Jan de Bont O CO CHODZI: Angelina Jolie po raz drugi jako Lara Croft ratuje świat przed zagładą, a widzów (zwłaszcza płci męskiej) raduje swoją urodą (i krótkimi szortami). Tym razem jej celem jest znalezienie w Afryce tzw. puszki Pandory, zanim wpadnie ona w ręce maniakalnego naukowca, zdobywcy nagrody Nobla dr Jonathana Reissa. ï WIELKI BŁĘKIT 1988 (Le Grand Bleu) reż.: Luc Besson O CO CHODZI: Historia dwóch przyjaciół, którzy całe życie rywalizują ze sobą o miano najlepszego. Dla jednego z nich jest to walka o mistrzostwo świata w nurkowaniu bezdechowym, dla drugiego to pasja i miłość do podwodnego świata... MIEJSCE AKCJI: Scena otwierająca zdjęcia do filmu zrealizowana została na rajskiej wyspie SANTORINI, w Grecji. MIEJSCE AKCJI: Zdjęcia kręcono na KOS oraz Rodos. WALORY TURYSTYCZNE: KOS to słynna z bogatej i różnorodnej roślinności wyspa w archipelagu Dodekanez, która prócz walorów naturalnych oferuje weneckie zabytki skupione w stolicy, mieście Kos. Przy wejściu do portu znajduje się XIVwieczna twierdza wzniesiona w 1315 roku przez Joannitów. WALORY TURYSTYCZNE: Ta skolonizowana w 3000 roku przed nasza erą przez przedstawicieli kultury minojskiej wyspa, przybrała swój ostateczny kształt w roku 1450 p.n.e., kiedy to miała miejsce erupcja wulkanu. Często utrzymuje się, że Santorini jest miejscem, gdzie przed wiekami zlokalizowana była Atlantyda. Znana pod nazwą Thira, którą nadali jej Dorianie, mieszkający tu w VIII wieku p.n.e., SANTORINI jest ulubionymi miejscem wypoczynku wielu turystów – wspaniała wyspa z białymi domkami przylepionymi do wulkanicznych klifów, a wszystko to górujące nad piaszczystymi, powulkanicznymi, czarnymi plażami. MIEJSCE AKCJI: wyspa AMORGOS i okoliczne wody WALORY TURYSTYCZNE: na Morzu Egejskim w archipelagu Cyklad i – na cześć filmu Bessona – nazywana jest „wyspą Wielkiego Błękitu”. Prócz plaż i miejsc do nurkowania turystom oferuje kilkanaście nadzwyczajnych klasztorów, w tym wykuty w pionowej skale monastyr Hozoviotissa, liczący ponad 1200 lat. Dzięki temu, że turystyka na wyspie jest obecna dopiero od kilkunastu lat, Amorgos zachowała wiele swych walorów i wciąż w dużej części pozostaje dziewicza. movie SIERPIEŃ 2009 59 MADONNA MADON NA Gwiazda kina? Nie, malina! 15 tyle razy Madonna BYŁA NOMINOWA DO NAGRODY Złota Malina. ZDOBYŁA ŁĄCZNIE 9 statuetek 60 SIERPIEŃ 2009 movie Kiedy potwierdziła się wiadomość o śmierci Michaela Jacksona, ktoś na Blipie napisał: „Z wielkich została już tylko Madge”. ŻYJĄC U BOKU GUYA RITCHIEGO, OD KUCHNI POZNAŁA TAJNIKI ROBIENIA KINA. ZWIĄZEK SIĘ ROZPADŁ, ALE REŻYSERSKIE ASPIRACJE POZOSTAŁY. ŚLEDZĄC FILMOWĄ KARIERĘ MADONNY LOUISE VERONIKI CICCONE PRÓBUJEMY ODPOWIEDZIEĆ NA PYTANIE, DLACZEGO NAJLEPIEJ ZARABIAJĄCA KOBIETA SHOWBIZNESU NIE DAJE ZA WYGRANĄ I PO WIELU NIEUDANYCH KREACJACH AKTORSKICH ZASIADA W REŻYSERSKIM FOTELU… Autobiograficzne paralele. Powiedz- my sobie szczerze – „Mądrość i seks”, opowieść o trójce przyjaciół wspólnie wynajmujących mieszkanie w Londynie, nie wpraTEKST MICHAŁ KARPA PORTRET WARNER MUSIC PL Świat (z wyjątkiem wi w drgania ponad paru polskich krystuletnich fundamentyków) płacze po Jacko, a grupa działaczy LPR tów kina. Filmów poświęconych miejskim wyskupionych w Komitecie Obrony Wiary i Tradycji rzutkom, zagubionym samotnikom, którym Narodowych próbuje bojkotować warszawski w metropolitalnym ferworze trudno znaleźć swokoncert gwiazdy pop. Apele i petycje nic nie je miejsce, widzieliśmy na pęczki. Nie zmieni tego dały, więc „ta obsceniczna artystka” 15 sierpnawet fakt, że każdego z bohaterów Madonna nania – w święto Wniebowzięcia Najświętszej faszerowała epizodami ze swojej biografii. Postać Maryi Panny – wystąpi na bemowskim lotnisku. Julii – pielęgniarki, uzależnionej od prochów nieZ marketingowego punktu widzenia dystrybutor doszłej lekarki, która chce wyjechać do Afryki, by filmu „Mądrość i seks” nie mógł podjąć lepszej opiekować się dziećmi – przypomina artystce decyzji, gdy w momencie ogłoszenia daty polo ciężkich czasach dorastania. Jest też znamienna skiego koncertu Madonny, premierę jej debiutu w kontekście niedawnych informacji o adopcji koreżyserskiego z kwietnia przesunął na sierpień. lejnego dziecka z Czarnego Lądu. Holly, czyli poFilm wchodzi do kin tydzień przed warszawskim czątkująca tancerka, to odzwierciedlenie jednego show Amerykanki. I jeśli nawet wszyscy recenz najtrudniejszych etapów w zawodowej karierze zenci (łącznie z redaktorami MOVIE) przetoczą królowej popu – czasów, kiedy jako 19-latka rzuprzezeń ciężki walec niepochlebnych opinii, sale ciła zapyziałe Bay City w stanie Michigan i stakinowe nie będą świeciły pustkami. wiając wszystko na jedną kartę wyjechała do No- movie SIERPIEŃ 2009 61 MADONNA ŚPIEWAJĄCE AKTORKI Grzechy młodości. Początki kariery Madge CZYLI Z EKRANU NA ESTRADĘ... MARILYN MONROE Każdy prezydent marzyłby o prezencie, jaki z okazji 45. urodzin otrzymał JFK. „Happy Birthday” wyśpiewane przez platynowłosą seksbombę to dziś synonim niebezpiecznych związków wielkiego świata polityki i show-biznesu. Teledysk Madonny do utworu „Material Girl” inspirowany jest sceną z filmu „Mężczyźni wolą blondynki”, gdzie MM zaśpiewała „Diamonds are a Girl’s Best Friend”. LIZA MINNELLI w przypadku królowej musicalu droga estradowa niemal od początku przeplata się z filmowo-teatralną, ale dopiero po kasowym „Kabarecie” Minnelli zintensyfikowała swoją muzyczną aktywność. Warto pamiętać, że to ona pierwsza zaśpiewała „New York, New York”, który później wykonywał Frank Sinatra. SCARLETT JOHANSSON Filmowy świat poznał ją dzięki „Zaklinaczowi koni” Roberta Redforda, a worek z nagrodami otworzył się po „Między słowami” Sofii Coppoli. Rok temu Scarlett wydała „Anywhere I Lay My Head” – album z coverami Toma Waitsa, który skrajnie podzielił krytykę. wego Jorku. Namówił ją do tego Christopher Flynn – w realu nauczyciel baletu, w filmie niewidomy profesor, którym z kolei opiekuje się grany przez Eugene’a Hütza A.K. Ponoć z tą ostatnią postacią – gypsy-punkowgo muzyka (prywatnie lidera cenionej formacji Gogol Bordello), amatora literatury i filozofii, który zarabia na życie spełniając perwersyjne marzenia lepiej sytuowanych panów – łączy Madonnę najwięcej. Jakkolwiek to interpretować. Życiowe prawdy. „Kieruję się dewizą litera- tów, którzy mówią: powinieneś pisać o tym, na czym się znasz. A myślę, że o sobie wiem naprawdę sporo” – tłumaczy autobiograficzne tropy w „Mądrości i seksie” debiutująca reżyserka. „Moim głównym celem było pokazanie paradoksów życia – tego, że nie można osądzać ludzi i wyborów, jakich dokonują, bo sami nie wiemy, co nas kiedyś spotka”. Albo: „Każdy na swojej drodze życia poznaje ludzi, którzy go inspirują”. Wywiady, których udziela był żona Guya Ritchiego, skrzą się życiowymi prawdami. Inna sprawa, że do filmu osadzonego w stuprocentowo brytyjskich realiach Madonna próbuje przeszczepić iście amerykański sen o spełniających się marzeniach. O tym, że nawet jeśli wiatr wieje w oczy, a przed tobą długa PIOSENKA DO KOLEJNEGO BONDA OKAZAŁA SIĘ SUKCESEM. NIESTETY, RÓLKA MADONNY W „DIE ANOTHER DAY” WRĘCZ PRZECIWNIE. PODOBNIE JAK „KREACJA” W „REJSIE W NIEZNANE” 62 SIERPIEŃ 2009 movie i usłana przeszkodami droga, powinieneś jej stawić czoło. I to z uśmiechem na twarzy. Kulturowa kolizja jest więc nieunikniona. Przy okazji tych samych wywiadów jeszcze jedna rzecz dość wyraźnie rzuca się w oczy. Popowa skandalistka, która podczas głośnego światowego tournee „The Sticky & Sweet” dokonuje scenicznego samoukrzyżowania, przed kamerą zachowuje się jak guwernantka. Ręce grzecznie ułożone na kolanach, zero krzykliwych dodatków do garderoby, stonowane wypowiedzi, delikatne kokietowanie dziennikarzy. Gdzie się podziała wyzwolona Madge, która przez ostatnie trzydzieści lat budowała karierę w oparciu o podszyty seksem i skandalem wizerunek? Inspiracje z górnej półki. Wylądowała na drugim biegunie. Przynajmniej jedną nogą, bo „Mądrość i seks” to pragnienie zyskania szacunku opiniotwórczych środowisk, który łagodziłby portret naczelnej prowokatorki. W zeszłym roku najbardziej znana adeptka Kabały obchodziła 50. urodziny, nastała więc odpowiednia chwila, by w historii zapisać się nie tylko jako gwiazda estrady. „Zawsze ceniłam sztukę filmową i umiejętność opowiadania dobrych historii. Po prawie trzech dekadach występowania przed kamerą postanowiłam wreszcie wziąć sprawy w swoje ręce” – mówi Madonna, wskazując jako źródło swych filmowych inspiracji dorobek Godarda, Viscontiego, Pasoliniego czy Felliniego. Najwyższa półka, ale trudno się dziwić, kiedy w parze z tymi nazwiskami idzie także deklaracja: „Ma nadzieję, że pewnego dnia zrobię coś, co zbliży mnie do ich geniuszu”. Póki co jednak filmowa historia Madonny to raczej studium aktorskich upadków, sporadycznie poprzeplatanych wzlotami. były... nagie. Przypomina o tym przede wszystkim niedawna wystawa zdjęć autorstwa Lee Friedlandera. W 1979 roku fotograf zaangażował Madonnę do rozbieranej sesji, za którą zapłacił jej trzydzieści dolarów. Kilka lat później, kiedy wokalistka była już rozpoznawalna, fotki trafiły na łamy „Playboya” i „Penthouse’a”, a ostatnio pewien nowojorski dom aukcyjny sprzedał jedno zdjęcie z pamiętnej sesji za – uwaga! – prawie 40 tys. dolarów. Również aktorski debiut panny Ciccone naznaczony był brakami garderoby. Szmirowata, niskobudżetowa produkcja o biseksualnej „rodzinie kochanków”, z której grana przez Madonnę Bruna próbuje się uwolnić w imię nowo poznanej miłości, została nakręcona w tym samym roku, jednak jej premiera miała miejsce dopiero sześć lat później, kiedy gwiazda konsumowała sukces płyty „Like a Virgin” i życiowo wiązała się z Seanem Pennem. Reżyser „A Certain Sacrifice”, Stephen Jon Lewicki, również postanowił zbić kapitał na sukcesie Madonny. I kiedy to za 5 tys. dolarów chciała odkupić prawa do wstydliwego erotycznego pseudothrillera i zablokować jego emisję, zdecydowanie odmówił. „Usłyszałem wtedy głośne ‘fuck you’” – wspomina Lewicki. Zdecydowanie lepiej było w „Rozpaczliwie poszukując Susan” (1985), gdzie Madonna zagrała u boku Rosanny Arquette. Jednak to ta druga aktorka – grająca znudzoną panią domu z przedmieścia, która dzięki pewnemu zbiegowi okoliczności kompletnie odmienia swoje życie – rzuciła krytykę na kolana. Nominacja do Złotych Globów plus nagroda Brytyjskiej Akademii Sztuk Filmowych i Telewizyjnych musiały wzburzyć krew w żyłach Madonny – tym bardziej, że to ona miała być najważniejszą postacią filmu Susan Seidelman. Ten sam rok przyniósł jeszcze jeden film z Material Girl w tytułowej roli. Ale produkcja „Kim jest ta dziewczyna?” zaliczyła totalną finansową klapę. Madonna – grająca gniewną, oskarżoną o morderstwo Nikki, która próbuje znaleźć prawdziwych przestępców i przy okazji zakochuje się w ułożonym prawniku – zachowała twarz wyłącznie dzięki hitowemu soundtrackowi, z tytułowym „Who’s That Girl” na czele. Ambitna skandalistka. Lata 90. Królowa zainaugurowała niezłą rolą w udanej filmowej adaptacji komiksu „Dick Tracy”. Za kamerą stanął Warren Beatty, który wcielił się także w tytułowego detektywa w żółtym płaszczu, a partnerowali mu m.in. Al Pacino i Dustin Hoffman. W tak doborowym towarzystwie równie łatwo się wybić, co pogrążyć. Jednak zmieniająca co rusz kreacje Madonna tym razem podołała roli – prowo- kująca Breathless w jej wydaniu była naprawdę przekonująca. Chwilę później, kiedy świat żył kontrowersjami związanymi z płytą „Like a Virgin” i Blond Ambition Tour (jedna z najbardziej oprotestowanych tras koncertowych w historii muzyki pop), artystka dolała oliwy do ognia, wydając poświęcony tej trasie dokument „W łóżku z Madonną”, z którego wynika wszystko, tylko nie to, że jest grzeczną dziewczynką. Już wtedy wiedziała, że nic nie sprzedaje się tak dobrze jak skandal. GRAJĄCE PIOSENKARKI Malinowa Evita. W wymiarze aktorskim Za rolę w „Masce” dostała Złotą Palmę w Cannes, a „Wpływ księżyca” w 1987 roku przyniósł jej Oscara za najlepszą kobiecą kreację. Specjalnie na potrzeby filmu „Syreny” przerobiła standard Betty Everett „The Shoop Shoop Song”. pierwsza połowa lat 90. upłynęła jej głównie pod hasłem epizodów. Nie były to może znaczące role, a niektóre – jak ta u Allison Anders w „Czterech pokojach” czy „Brooklyn Boogie” duetu Wang i Auster – na pewno zapadły w pamięci. Zagrała też u Woody’ego Allena („Cienie we mgle”), Spike’a Lee („Dziewczyna nr 6”) czy Abla Ferrary („Niebezpieczna gra”). To wszystko było jednak tylko przygrywką do wydarzeń 1996 roku. Madonna nareszcie mogła odetchnąć z ulgą. Po 17 latach pracy przed kamerą nareszcie odbierała laury. „Evita” Alana Parkera przyniosła jej Złoty Glob za najlepszą rolę, a śpiewana przez nią piosenka „You Must Love Me” zaowocowała Oscarem. Jednak następnymi kreacjami nie zdyskontowała tego sukcesu. Porażka „Rejsu w nieznane” była podwójnie dotkliwa, bo krytyka dała popalić także jej ówczesnemu mężowi. „Ten film jest tak inercyjny, a rola Madonny tak amatorsko sztywna, że trudno na poważnie brać tę opowieść jako alegorię różnic klas i płci” – pisał recenzent amerykańskiego „Newsweeka” o romantycznej komedii Guya Ritchiego. I nie była to najbardziej zjadliwa opinia pod adresem filmu. Deszcz Złotych Malin. Królowa popu imała się różnych zajęć – występowała w teatrze, udzielała się reklamowo, podpisując kontrakty na sumy z sześcioma zerami, pisała też cieszące się sporym zainteresowaniem bajki dla dzieci. Tylko od początku nie miała szczęścia do filmu. Wystąpiła w ponad 20 produkcjach, ale wiele ról uciekło jej sprzed nosa – m.in. w „Hair”, „Fridzie” i „Kasynie” (swoją drogą – ciekawe, czy te filmy odniosłyby taki sukces, gdyby Magde pojawiła się na liście płac). Mimo wszystkich aktorskich dołków i niezbyt pozytywnej recepcji „Mądrości i seksu” w mediach, królowa bez cienia zakłopotania nadal zapewnia: „Mam jeszcze wiele ciekawych historii do opowiedzenia”. Najlepiej zarabiająca kobieta w rozrywce, która w ostatnim rankingu „Forbesa” zdeklasowała m.in. Celine Dion i Beyoncé Knowles, nie podda się więc zbyt łatwo. ...I Z ESTRADY NA EKRAN, CZYLI PIOSENKARKI W FILMIE CHER BEYONCÉ KNOWLES Liderka Destiny’s Child i żona Jaya-Z, ma na koncie m.in. udział w filmach „Austin Powers i Złoty Członek”, „Różowa Pantera” i „Dreamgirls”. Ten ostatni zaowocował nominacją do Złotego Globu. BJÖRK Ekscentryczna Islandka zagrała u Larsa von Triera w „Tańcząc w ciemnościach” i za rolę Selmy odebrała Złotą Palmę na festiwalu w Cannes. Wystąpiła także w artystycznym obrazie „Drawing Restraint 9” Matthew Barneya. Do obu filmów napisała muzykę. movie SIERPIEŃ 2009 63 ZAŁOGA G JAK TWIERDZI SLOGAN Z FILMOWEGO PLAKATU „ŚWIAT NIE POTRZEBUJE POTWORÓW, DZIWYCH BOHATERÓW” I TO NAWET WTEDY, GDY CI BOHATEROWIE SĄ TŁUŚCIUTKIMI 64 SIERPIEŃ 2009 movie ANI OBCYCH. ŚWIAT POTRZEBUJE PRAWDOMOWYMI GRYZONIAMI! TEKST VALERIA DOBRZYNIECKA movie SIERPIEŃ 2009 65 ZAŁOGA G Gryzonie w służbie prawa AGENT BLASTER BROŃ I TRANSPORT R odzice i właściciele sklepów zoologicznych, przygotujcie się na prawdziwy świnkowomorski boom! Bo tym właśnie zaowocować może zbliżająca się premiera „Załogi G”, filmu opowiadającego o niezwykłych przygodach członków specjalnego oddziału FBI, którzy niczym Bond przenikają na teren wroga, szpiegują, sabotują, a często nawet unieszkodliwiają przeciwnika. Niby wszystko to już było, ale czy ktoś widział, aby asami sił specjalnych były świnki morskie?!? I tu zaczyna się cała zabawa z nową produkcją Disneya. Jak twierdzą sami twórcy, choć film jest 66 SIERPIEŃ 2009 movie swego rodzaju bajką, to nie przekłamuje całkiem otaczającej nas rzeczywistości. Od zamierzchłych czasów ludzie wykorzystywali pomoc zwierząt do wojskowych działań. Każdy słyszał o pocztowych gołębiach, policyjnych psach, delfinach szukających min, czy karaluchach z podsłuchem. Większość z nas ma też świadomość, że w wojskowych laboratoriach licznym eksperymentom poddawane są domowe gryzonie, które niejednokrotnie wykazują interesujące ludzi zdolności. Cormac i Marianne Wibberley zaczęli zastanawiać się, co by było, gdyby te rządowe eksperymenty odniosły porażające efekty i stworzyli „Załoga G” nie jest pierwszym filmem Disneya opowiadającym o gryzoniach-agentach pomagającym ludziom. Wytwórnia ma już w swoim dorobku dwie produkcje opowiadające o losach agentów Bernarda i Bianki. Dzielne myszki pomagają najmłodszym wydostać się z tarapatów, a niejednokrotnie uratować także inne zwierzątka. Ten duet pojawił się w dwóch animowanych filmach „Bernard i Bianka” (The Rescuers, 1977) oraz „Bernard i Bianka w krainie kangurów” (The Rescuers Down Under, 1990). Inną disneyowską produkcją opowiadającą o dzielnych myszach jest film „Basil – wielki mysi detektyw” (The Great Mouse Detective, 1986), animowana i mysio-szczurza wersja przygód wielkiego detektywa Sherlocka Holmesa. Pomocne gryzonie pojawiły się także w animowanym serialu „Chip i Dale Brygada RR” (Chip ‘n Dale Rescue Rangers, 19891992), w którym to wiewiórki Chip i Dale, myszka Gadżet, szczur Rockfor i mucha Bzyczek stanowią Brygadę Ryzykownego Ratunku, która pomaga innym zwierzętom, a często ratuje świat przed złym kotem Spaślakiem. Serial emitowany był w ramach niedzielnej wieczorynki, czyli w bloku „Walt Disney przedstawia”. historię „Załogi G” – grupy inteligentnych i specjalnie wyszkolonych świnek morskich, które pomagają niezdarnym ludziom w walce ze złem i występkiem. Przeniesienia tej oryginalnej historii na duży ekran podjął się Hoyt Yeatman, dla którego jest to reżyserski debiut, a produkcją AGENT DARWIN DOWÓDCA ZAŁOGI G movie SIERPIEŃ 2009 67 ZAŁOGA G HURLEY ŚWINKA DEMOLKA AGENTKA JUAREZ zajął się sam Jerry Bruckheimer. SZTUKI WALKI (Z TAJNĄ BRONIĄ) Szczególnie to ostatnie nazwisko wróży filmowi spektakularny sukces, bo w dorobku Bruckheimera zdecydowanie więcej jest megahitów, niż filmowych śred- niaków, a porażek nie ma prawie wcale. Wyjątkowo pomyślnie wyszła mu także ostatnia współpraca z wytwórnią Walt Disney Pictures przy okazji produkcji „Piratów z Karaibów”, którzy wiedli prym w box officowych zestawieniach i łącznie w samych tylko Stanach zarobili dla Disneya około miliarda dolarów. 5 NIEBANALNYCH FILMÓW AKTORSKICH W KTÓRYCH ZWIERZĘTA MÓWIĄ LUDZKIM GŁOSEM BABE – ŚWINKA Z KLASĄ (Babe), 1995 r. Historia błyskotliwej kariery świnki, która zamiast stać się bekonem została psem pasterskim. Pyszne! 68 SIERPIEŃ 2009 movie PAJĘCZYNA CHARLOTTY DOKTOR DOLITTLE STUART MALUTKI Historia przyjaźni ciapowatej świnki Wilbura i empatycznej pajęczycy Charlotty mówiącej głosem Julii Roberts. Wzruszające. Eddie Murphy jako „gadający z niedźwiedziami” i setką innych zwierzaków. Sympatyczna i bardzo luźna adaptacja słynnej powieści. Jak adoptować i pokochać dziecko, znaczy się mysz. Sympatyczne. (Charlotte’s Web), 2006 r. (Dr Dolittle), 1998 r. (Stuart Little), 1999 r. PSY I KOTY (Cats and Dogs), 2001 r. Psio-kocia wojna na kły i pazury z ludzkimi kłopotami w tle. Momentami zabawne. Nowy film jest dla wytwórni nie lada wyzwaniem. Nie dość, że łączy w sobie elementy fabularne z animacją komputerową (w której stworzeni zostali wszyscy główni bohaterowie), to będzie to także pierwsza przygodowa, fabularna produkcja stworzona w formacie 3D. Jest to też pierwszy film 3D w dorobku Bruckheimera. Ale dość o technicznych aspektach filmu bo to, co przede wszystkim ma przekonać widzów do kinowej wyprawy na „Załogę G”, to dobra zabawa, którą obiecują twórcy. A o co właściwie chodzi w tej historii? W skład tajnej jednostki specjalnie wyszkolonych gryzoni wchodzą przywódca Darwin, piękna i niebezpieczna mistrzyni sztuk walki Juarez oraz brawurowy Blaster. Załodze pomaga komputero- wy geniusz kret Speckles oraz mucha Mooch, która zazwyczaj zajmuje się zwiadem terenu. Dodatkowo w czasie misji mającej na celu uratowanie świata i powstrzymanie szatańskich planów miliardera Leonarda Sabera (w tej roli jak zawsze znakomity Bill Nighy). Załoga poznaje nowych przyjaciół – tłustą i gamoniowatą świnkę morską Hurley oraz chomika Bucky’ego i to właśnie z ich pomocą ruszą na misję ratowania świata, a wszystko to dziać się będzie w towarzystwie niezwykłych elektronicznych i mechanicznych gadżetów, które niejednokrotnie przypominają zabawki naszych domowych pupilów. Dodatkowym atutem tej zabawnej produkcji są dubbingujący rzeczone świnki aktorzy. Wśród użyczających głosów znaleźli się między innymi Sam Rockwell jako Darwin, Penelope Cruz jako Juarez, Tracy Morgan jako Blaster, Jon Favareau jako Hurley i Nicolas Cage jak kret Speckles. Warto więc obejrzeć film w oryginalnej wersji językowej, chociażby po to, by zobaczyć włochatą wersję Penelopy, ale widzom kochającym polski dubbing lub wybierającym się do kin w towarzystwie najmłodszych być może wynagrodzi to dobiegający z ekranu głos Ani Przybylskiej, która zastąpiła Cruz w naszej rodzimej wersji. movie SIERPIEŃ 2009 69 TĘCZOWE KINO MILK I INNI Homoseksualizm na ekranach dawno już przestał szokować. Choć do kina przenikał stopniowo i nie bez oporów, dziś wydaje się nieodłączną częścią filmowej rzeczywistości W hollywoodzkim Teatrze Kodaka nie zwinięto jeszcze czerwonych dywanów po ceremonii wręczania Oscarów, gdy rozbrzmiały komentarze o tym, że nagroda dla Seana Penna, najlepszego aktora pierwszoplanowego, przyznana została raczej ze względu na politycznie poprawną tematykę filmu, aniżeli aktorską jakość kreacji gwiazdora. I choć brak nagrody dla Mickeya Rourke’a mógłby w takim przekonaniu utwierdzać, trudno uwierzyć, by „Milk” Gusa Van Santa doceniony został ze względu na podejmowaną w nim tematykę praw homoseksualnej mniejszości. Przyglądając się ostatnim dekadom, łatwo dostrzec, że geje i lesbijki stali się naturalną częścią filmowego pejzażu, czymś równie oczywistym, co nie bulwersującym. Opowieść o Harveyu Milku, homoseksualnym polityku, który otwarcie manifestował seksualną orientację już w 1984 roku uwieczniona została w nagrodzonym Oscarem dokumencie Roba Epsteina „Czasy Harveya Milka”. O ile jednak wówczas można było posądzać liberalną Akademię o wybory polityczne, dziś jest to zarzut anachroniczny. Skłania jednak do uważniejszego przyjrzenia się procesowi, jakim było wprowadzanie homoseksualizmu na kinowe ekrany. Procesu dynamicznego i bardzo złożonego, a liczącego sobie niemal tyle lat, co cała historia kina. TEKST BARTOSZ STASZCZYSZYN 70 SIERPIEŃ 2009 movie movie SIERPIEŃ 2009 71 TĘCZOWE KINO OFIARA 1961 r. TRUDNE POCZĄTKI FILADELFIA 1993 r. Pierwsze obrazy traktujące o homoseksualistach powstawały w studiu Edisona, na samym progu XX wieku. We wczesnych latach kina geje stanowili raczej element komediowego entourage’u, przedstawiani jako zniewieściali panowie śmieszyli widzów przywykłych do oglądania westernowych herosów. Nieco bardziej serio mówili o homoseksualizmie twórcy niemieccy. Za naszą zachodnią granicą w 1919 roku powstał „Inaczej niż inni” żydowskiego reżysera Richarda Oswalda, historia homoseksualisty szantażowanego ze względu na preferencje, a dwanaście lat później zrealizowano tam lesbijski dramat „Dziewczęta w mundurkach” Leontine Sagan. Niemieckojęzyczni twórcy przełamywali schematy także za oceanem. W „Maroko” słynnego Josefa von Sternberga bohaterka grana przez samą Marlenę Dietrich w jednej ze scen całowała kobietę, co nie uszło uwadze purytańskich krytyków. Większy skandal wywołała natomiast w 1933 roku „Królowa Krystyna” Roubena Mamouliana, w której bohaterka grana przez Gretę Garbo zafascynowana była niejaką hrabiną Sparre. Lata trzydzieste nie były jednak złotą erą dla homoseksualnych wątków w kinie. Właśnie wtedy obowiązywać zaczął „Kodeks Haysa”. Cenzorskie zapędy Haysa dotknęły zarówno heteroseksualnych bohaterów, jak i homoseksualistów. Ci ostatni na niemal trzy dekady otrzymali status czarnych charakterów, a ich orientacja seksualna stała się częścią negatywnego wizerunku filmowych postaci w takich filmach jak „Córka Draculi” Lamberta Hillyera, „Rebeka” Alfreda Hitchcocka czy „Sokół maltański” Johna Hustona. Przełomem w kinie gejowskim był legendarny już film „Ofiara” Basila Deardena z 1961 roku z Dirkiem Bogarde w roli adwokata skrywającego swój homoseksualizm (pod koniec życia aktora okazało się, że rola miała autobiograficzny charakter). Przed Deardenem nikt nie podejmował w sposób równie otwarty HOMOBIOGRAFIE SŁYNNYCH ARTYSTÓW WILDE 1997 r. MOJE WŁASNE IDAHO 1991 r. Rozdarcie między rolą męża, ojca i homoseksualnego kochanka – tak wygląda życie Oscara Wilde’a, literackiego geniusza, który za swoje homoseksualizm skazany zostaje na dwa lata robót. BOGOWIE I POTWORY (Gods and Monsters) 1998 r. James Whale, legendarny reżyser „Frankensteina”, usiłuje uwieść młodego ogrodnika. Z czasem między oboma mężczyznami pojawia się nić sympatii. Interesujący, a słabo u nas znany film Billa Condona („Kinsey”). CIOS 2000 r. (Beat) Kiefer Sutherland jako William S. Burroughs, autor „Nagiego lunchu”, beatnik i pisarz skandalista, który prowadzi burzliwe życie pełne homoseksualnych flirtów i romansów. tematyki homoseksualizmu, a jego film nie tylko uruchomił społeczną dyskusję, ale też zapoczątkował serię filmów poważnie traktujących temat seksualnej odmienności („Niewiniątka” Williama Wylera z 1961 r. czy rok późniejsza „Burza nad Waszyngtonem” Otto Premingera). I choć na przestrzeni następnych dekad powstało wiele ciekawych oraz kilka wybitnych obrazów traktujących o homoseksualizmie (m.in. „Querelle” R.W. Fassbindera, skandalizujący „Teoremat” P.P. Pasoliniego, wielka „Śmierć w Wenecji” L. Viscontiego czy kryminalne „Zadanie specjalne” W. Friedkina z Alem Pacino), wielki kinowy coming out miał miejsce dopiero na początku lat dziewięćdziesiątych, kiedy to narodził się nurt zwany New Queer Cinema. Jeden z teoretyków kina queer, Vito Russo w swej książce „Gejowska fabryka marzeń” pisał, iż największym przekłamaniem kina jest chowanie do szafy postaci gejów i lesbijek. Słowa Russo wybrzmiewały w momencie, gdy homoseksualizm na stałe zagościł na ekranach, a postaci gejów ukazywane były nie tylko przez twórców niezależnych, ale też przez reżyserów kina mainstreamowego. I choć queer jest dziś zjawiskiem tak szerokim, że nie sposób krótko nakreślić jego gatunkowych, czy tematycznych granic, w filmowym sposobie ukazywania homoseksualizmu dominują dwie twórcze strategie i dwa typy reżyserów – kinowi publicyści i obserwatorzy odmienności. WYWAŻANIE DRZWI SZAFY Spośród obrazów poruszających tematykę homoseksualizmu, do zbiorowej świadomości przechodzą jedynie te, których twórcy znajdują złoty środek między obyczajową otwartością i formalnym ugrzecznieniem. Najsłynniejszy bodaj film poruszający wątki gejowskie, „Filadelfia” Jonathana Demme’a, nie zdobyłby rozgłosu, gdyby nie delikatność, z jaką twórca „Milczenia owiec” podchodził do tematu odmienności. Zamiast postawy bojownika walczącego o prawa mniejszości, przyjął postawę obserwatora, współczującego człowiekowi stojącemu naprzeciw osobistej tragedii. Jego film poruszał wszystkich, nie tylko widzów zaangażowanych KLATKA DLA PTAKÓW 1996 r. w ideologiczny spór homofobów i homofilów. Nieco bardziej jednoznaczną strategię obierali twórcy licznych stricte publicystycznych obrazów. W głośnym telewizyjnym filmie „Sekret Margarethe Cammermayer” z Glenn Close w roli tytułowej, reżyser Jeff Bleckner opowiadał historię pani pułkownik, której militarna kariera zakończyła się, gdy na światło dzienne wyszły jej lesbijskie skłonności. Gdy w 1996 r. za oceanem trwała dyskusja nad filmem Blecknera, niemal na całym świecie odbywały się pikiety oprotestowujące film Antonii Bird „Ksiądz”. Dzieło brytyjskiej reżyserki to wzorowy przykład filmowej publicystyki. Opowieść o homoseksualnym księdzu wzbudziła sensację, niewiele jednak wniosła do dyskusji o prawach mniejszości seksualnych. Publicystyczne filmy o homoseksualistach w rodzaju „Gdyby ściany mogły mówić 2”, „Kochałam Annabelle”, czy „Homoseksualizm w krainie półksiężyca” Parveza Sharmy, zamiast serio mówić o problemie nietolerancji, używały homoseksualnych bohaterów dla ilustracji oczywistych ideologicznych tez. TĘCZOWE LATA 90. Zdecydowanie ciekawiej wyglądają na tym tle filmy, które określić można jako artystyczne wizje odmienności. Nie są one przypisane do jakiegokolwiek nurtu kina, konkretnej epoki czy kinematografii, lecz powstają w różnych czasach na wszystkich kontynentach. Podczas gdy w 1985 roku István Szabó zgarniał festiwalowe laury dzięki „Pułkownikowi Redlowi”, poruszającej biografii austro-węgierskiego homoseksualnego pułkownika (Klaus Maria Brandauer), Hector Babenco kręcił swój „Pocałunek kobiety pająka” o więzi pomiędzy dwoma osobliwymi więźniami. W tym samym czasie w Wielkiej OSWAJANIE ŚMIECHEM O ile w latach czterdziestych i pięćdziesiątych postaci gejów budziły zawsze negatywne skojarzenia, dziś twórcy filmowi bardzo często ukazują homoseksualizm w dowcipnych tonacjach. W „Klatce dla ptaków” Mike’a Nicholsa z 1996 roku para niemłodych gejów musiała sporo przejść, gdy syn jednego z panów postanowił ożenić się z córką konserwatywnego senatora. Bohater „Plotki” grany przez Daniela Auteuila udawał geja, by nie zostać wyrzuconym z pracy, pocieszni „Państwo młodzi Chuck i Larry” – dwaj dzielni strażacy brali fikcyjny ślub, by dzieci jednego z nich otrzymały odszkodowanie w razie nieszczęśliwego wypadku, a w „Ostrzach chwały” Will Ferrell i Jon Heder tworzyli pierwszą w historii łyżwiarstwa figurowego parę jednopłciową. Komediowych obrazków, które ukazują gejów w sposób ironiczny i tolerancyjny zarazem jest dziś mnóstwo. Na uwagę zasługują hiszpańskie „Królowe” Manuela Gómeza Pereiry, ciepła „Męska historia” Nicholasa Hytnera, „Układ prawie idealny” Johna Schlesingera z Madonną oraz „Bez skazy” Joela Schumachera z gwiazdorami – Philipem Seymourem Hoffmanem i Robertem De Niro. A już w następnym roku na ekranach kin gościć ma kolejna gejowska komedia – „I Love You Phillip Morris”, gdzie w rolach homoseksualnych kochanków zobaczymy niezwykły duet – Jima Carreya i Ewana McGregora. FOTO: Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 72 SIERPIEŃ 2009 movie movie SIERPIEŃ 2009 73 TĘCZOWE KINO ZADANIE SPECJALNE 1980 r. TAJEMNICA BROKEBACK MOUNTAIN 2005 r. SERIALOWY COMING OUT Postaci homoseksualistów coraz częściej pojawiają się we współczesnych serialach. Dzięki znakomitej roli kamuflującego się geja, Michael C. Hall, zdobył nominację do nagrody Emmy. W „Aniołach w Ameryce” Patrick Wilson stworzył jedną z najciekawszych ról w swojej karierze, wcielając się w faceta, który z trudem przyznaje się przed sobą do homoseksualnych skłonności. Z kolei w trzyczęściowym serialu „Linia piękna” Saula Dibba, twórcy opowiadali o młodym Nicku, który odkrywał swój homoseksualizm. Widzowie popularnego za oceanem „The L Word” już od sześciu sezonów śledzą perypetie lesbijskich bohaterek serialowej opowieści, zaś gejowski serial „Queer as Folk” po tym, jak zdobył uznanie widzów na Wyspach, doczekał się amerykańskiego remake’u. 74 SIERPIEŃ 2009 movie Brytanii Stephen Frears realizował debiutancką „Moją piękną pralnię”, zaś rok później – „Nadstaw uszu” z Garym Oldmanem, filmy, którymi przełamywał fabularny stereotyp, nakazujący ukazywać gejów jako postaci ekscentryczne. Gejowskie wątki pojawiały się w kinie z coraz większą częstotliwością. W 1991 roku wielkie wzburzenie wywołało „Moje własne Idaho” Gusa Van Santa z przełomową rolą Keanu Reevesa jako młodocianej męskiej prostytutki, a cztery lata później dużą popularność zdobył piękny melodramat Christophera Hamptona „Carrington” o związku homoseksualnego pisarza i młodej malarki. Świetne zdjęcia, poruszająca muzyka Michaela Nymana i rola Emmy Thompson sprawiły, że film oczarował nie tylko zagorzałych fanów kina queer. Prawdziwy wysyp filmów o tematyce homoseksualnej nastąpił w końcu lat dziewięćdziesiątych. W 1998 roku Lukas Moodysson nakręcił głośne „Fucking Amal”, na ekranach kin gościł już wtedy wspaniały melodramat gejowski z Hongkongu, „Happy Together” Wong Kar-Waia, a Lisa Cholodenko za swoją „Sztukę wysublimowanej fotografii” otrzymała nagrodę podczas festiwalu w Sundance. Koniec lat dziewięćdziesiątych i początek nowego wieku przynio- FUCKING AMAL 1998 r. sły w kinie wiele wybitnych obrazów, które nie tylko poruszały trudne społeczne problemy, ale też ich twórcy imponowali artystyczną konsekwencją. Kimberly Peirce w debiutanckim „Nie czas na łzy” (z niezwykłą Hilary Swank) opowiadała historię chłopaka, który urodził się w ciele kobiety, a Max Färberböck w „Aimee i Jaguar” mówił o miłości, jaka połączyła żonę nazistowskiego żołnierza i Żydówkę mieszkające w ogarniętym wojną Berlinie. W tym samym czasie we Francji Claire Denis kręciła „Piękną pracę” o homoseksualnej miłości w szeregach Legii Cudzoziemskiej, a Chris Cooper stworzył niezapomnianą kreacją ojca-homoseksualisty w „American Beauty” Sama Mendesa. W latach dziewięćdziesiątych wielką karierę robiły także filmy twórców jednoznacznie kojarzonych z kinem homoseksualnym. Na nowo odkrywano twórczość Dereka Jarmana, jednego z czołowych brytyjskich filmowców końca XX wieku, który w swych obrazach („Edwardzie II”, „Caravaggiu” czy „Wittgensteinie”) łączył to, co w kinie łączy się rzadko – walkę o prawa mniejszości seksualnych z plastycznym wysmakowaniem i erudycją. W latach dziewięćdziesiątych rozpoczęła się wielka kariera Pedro Almodóvara, a także Gusa Van Santa. Prócz nich uwagę przykuwali także mniej znani twórcy poruszający w swych filmach problem seksualnej odmienności: Tom Kalin, Terrence Davies, André Téchiné, Todd Haynes czy François Ozon. Ale najgłośniejszy obraz podejmujący wątek homoseksualizmu powstał kilka lat później. „Tajemnica Brokeback Mountain” w 2006 roku zdobyła aż osiem nominacji do Oscara. Film Anga Lee nakręcony za skromne 14 milionów dolarów okazał się ogromnym sukcesem, a dzięki udziałowi w tym gejowskim melodramacie, Heath Ledger i Jake Gyllenhaal zdobyli uznanie całego Hollywood. Film tajwańskiego reżysera w sposób niezrównany łączył komercyjną formułę melodramatu, rozmach i gwiazdorski blask z głębią spojrzenia na poruszane w nim problemy. Lee celowo używał heteroseksualnego gatunku filmowego, jakim jest melodramat i doprawiał go zmaskulinizowanym westernem, by ukazać miłość niemożliwą, stłamszoną przez kulturowe wzorce. HAPPY TOGETHER 1997 r. JAK ONI/ONE ŚPIEWAJĄ?! Ważną funkcję w filmowej rewolucji homoseksualnej odegrały także filmy przedstawiające drag queens, barwne postaci z homoseksualnego światka. Początkowo drag queens, faceci występujący na scenie w odważnych żeńskich przebraniach, przynależeli do homoseksualnego podziemia i występowali wyłącznie w gejowskich klubach. Zmieniło się to w latach siedemdziesiątych za sprawą Danny’ego La Rue, którego klub przy londyńskim Hanover Square był w swoich czasach miejscem kultowym. Odwiedzały go takie gwiazdy jak Judy Garland czy piosenkarka Shirley Bassey, PRISCILLA, KRÓLOWA PUSTYNI 1994 r. NIETYPOWYCH RÓL CZĘSTO PODEJMOWAŁY SIĘ GWIAZDY KINA TWARDA PŁEĆ MOJE PRZYJĘCIE (It’s My Party) 1996 r. Eric Roberts, gwiazdor kina akcji, w roli Nicka, homoseksualisty chorego na AIDS, który przed śmiercią chce wyprawić wielkie przyjęcie. Wzruszające. BENT 1997 r. Clive Owen jako gej, który trafi do nazistowskiego obozu koncentracyjnego. Tu spotyka Horsta i przeżywa trudną miłość. LOVE IS THE DEVIL. SZKIC DO PORTRETU ... ZANIM ZAPADNIE NOC (Love Is the Devil) 1998 r. Film Johna Maybury’ego o związku malarza, Francisa Bacona z młodym kochankiem. W tej roli wystąpił nowy James Bond, żelazny Daniel Craig. (Before Night Falls) 2000 r. Latynoski twardziel, Javier Bardem jako kubański pisarz-gej. Świetna biografia Reinaldo Arenasa i rola, która przyniosła Bardemowi nominację do Oscara. movie SIERPIEŃ 2009 75 TĘCZOWE KINO DZIESIĘĆ NAJLEPSZYCH 10. MOJA PIĘKNA PRALNIA (My Beautiful Laundrette) 1985 r. Debiut Stephena Frearsa to opowieść o romansie pakistańskiego imigranta i angielskiego twardziela. Jeden z przełomowych filmów w karierze Daniela Day-Lewisa. 9. INNE SPOJRZENIE (Egymásra nézve) 1982 r. Młoda dziennikarka zakochuje się w swej bardziej doświadczonej koleżance. Film Karoly Makka był sensacją festiwalu w Cannes głównie dzięki świetnym kreacjom Jadwigi Jankowskiej-Cieślak i Grażyny Szapołowskiej. 8. PRISCILLA, KRÓLOWA PUSTYNI (The Adventures of Priscilla, Queen of the Desert) 1994 r. Dwóch transwestytów i jeden transseksualista przemierzają australijską pustynię w autokarze o wdzięcznej nazwie Priscilla. Pyszna komedia. 7. FILADELFIA (Philadelphia) 1993 r. Gdy chory na AIDS, młody prawnik-gej zostaje zwolniony z pracy, podejmuje próbę walki o swoje prawa. Plus Tom Hanks, Denzel Washington i Antonio Banderas. 6. AIMEE I JAGUAR (Aimée & Jaguar) 1999 r. W Berlinie w 1943 roku zakochują się w sobie żona niemieckiego oficera i piękna Żydówka. Świetna adaptacja książki Eriki Fischer. 76 SIERPIEŃ 2009 movie OBYWATEL MILK 2008 r. „MILK”. KINO GEJOWSKIE? RACZEJ SPOŁECZNIE ZAANGAŻOWANE a sam La Rue występował nawet przed Królową Elżbietą II. To on wydobył ruch drag queens przed światła reflektorów. Między innymi jemu zawdzięczamy serię filmów przedstawiających kolorowe postaci transseksualistów. Choć jeden z pierwszych filmów nawiązujących do problemów transwestytyzmu, „Glen czy Glenda” Edwarda D. Wooda Jr. z powstał już w 1953 roku, postaci drag queens na dobre zawitały na kinowe ekrany dopiero dwadzieścia lat później. W „Rocky Horror Picture Show” Jima Sharmana z 1975 roku postać ekscentrycznego transwestyty była częścią pysznej filmowej zabawy, w której horror łączył się z komedią, musicalem i science-fiction. Kilka lat późniejsza, francuska „Klatka szaleńców” z Michelem Serrault (znana m.in. za sprawą remake’u Mike’a Nicholsa) także ukazywała drag queen w komediowej konwencji. W ten sposób oswajano postać Innego, by stała się naturalną częścią filmowego świata. Filmowe drag queens bywały urocze, niemal zawsze frywolne, dowcipne i zdystansowane. Nic dziwnego, że ich role okazywały się wyzwaniem dla aktorów. W najgłośniejszym filmie o facetach w krzykliwych kieckach, „Priscilli, królowej pustyni” z 1994 roku w drag queens wcielali się twardziele – Guy Pearce Hugo Weaving i Terence Stamp w rok późniejszych „Ślicznotkach” tytułowe bohaterki grane były przez Wesleya Snipesa, Patricka Swayze i Johna Leguizamo, a w „Trylogii miłosnej” Paula Bogarta, jednym z najważniejszych filmów opowiadających o kulturze drag queen, występowali Anne Bancroft i Matthew Broderick. Postaci transwestytów i transseksualistów fascynują nie tylko aktorów, ale też słynnych reżyserów. O takich właśnie bohaterach opowiadał broadwayowski musical Jonathana Larsona „Rent”, który przed czterema laty trafił na kinowe ekrany wyreżyserowany przez Chrisa Columbusa. Transwestytą był Patrick Brady, bohater „Śniadania na Plutonie” Neila Jordana, słodko-gorzkiej opowieści o chłopaku, który rodzi się w niewłaściwym ciele i chce być kobietą. Jedną z ciekawszych postaci drag queen pamiętają zapewne widzowie „Północy w ogrodzie dobra i zła” filmu Clinta Eastwooda o magicznej rzeczywistości amerykańskiego południa. Lady Chablis, słynna drag queen, nie tylko uwodziła bohatera granego przez Johna Cusacka, ale – według anegdot z filmowego planu – próbowała też czarować samego Clinta Eastwooda. Drag queens od dawna nie są już w kinie częścią homoseksualnego folkloru, lecz psychologicznie złożonymi bohaterami. Tak jak w dramacie Karima Ainouza „Madame Sata” o brazylijskim chłopcu, który chce wyrwać się ze slumsów Rio, zostając słynną drag queen. Od czasów „Priscilli…” wszyscy fani kina wiedzą, kim są drag queens, zmieniła się jednak funkcja takich bohaterów. Dziś nie są one jedynie ekranowym dziwadłem mającym szokować widzów, ale konwencjonalnym, choć często bardzo niezwykłym, elementem filmowej rzeczywistości. Nie oburzają, gdyż kino dawno już złamało społeczne tabu, jakim była niegdyś seksualna odmienność. KOCHANKOWIE Z MARONY 2005 r. CAŁKOWITE ZAĆMIENIE W kontekście obalania obyczajowych tabu polskie kino nie ma zbyt wielu powodów do chwały. Homoseksualizm na polskich ekranach pojawia się rzadko, a gdy się pojawia, bohater o odmiennej orientacji jest najczęściej przedmiotem filmowego dowcipu (vide „Rezerwat” Łukasza Palkowskiego). Rzadka obecność wątków homoerotycznych nie powinna szczególnie dziwić. Gdy w najpopularniejszej polskiej telenoweli „M jak miłość” pojawiła się postać geja, jego scenarzystka Ilona Łepkowska żaliła się w jednym z talk-show, że wielu aktorów nie chciało przyjąć tak ryzykownej roli. „Ryzykowne” obyczajowo role nie straszne były natomiast dwóm świetnym polskim aktorkom w mniej liberalnych latach osiemdziesiątych minionego wieku. Jadwiga Jankowska-Cieślak i Grażyna Szapołowska wystąpiły w głośnym wówczas filmie Karoly Makka „Inne spojrzenie” o lesbijskiej miłości młodej dziennikarki do swej koleżanki po fachu. Poruszający film Makka dał Jadwidze Jankowskiej-Cieślak nagrodę na festiwalu w Cannes, ale nie zapoczątkował bynajmniej serii podobnych kreacji polskich aktorów. Wątki homoerotyczne powracały w polskim kinie dość sporadycznie. Agnieszka Holland poza polskimi granicami zrealizowała „Całkowite zaćmienie”, piękną historię związku dwóch dziewiętnastowiecznych poetów, a w „Kochankach z Marony” Izabella Cywińska stworzyła jeden z bardziej poruszających obrazów o homoseksualnej miłości. W tej adaptacji opowiadania Iwaszkiewicza związek dwóch mężczyzn miał w sobie piękno i dramatyczną siłę głównie dzięki znakomitym aktorom – Łukaszowi Simlatowi i Krzysztofowi Zawadzkiemu. To właśnie Simlat stworzył najlepszą w ostatnich latach kreację bohatera homoseksualnego – odartą z banału i dojmująco prawdziwą, a konkurencją dla niego mógłby być jedynie Piotr Adamczyk, który w „Lejdis” duetu Konecki-Saramonowicz wcielał się w postać kamuflującego się geja oraz Rafał Maćkowiak, który stworzył podobną rolę w „Senności” Magdaleny Piekorz. Nadwiślańskie kino wciąż nie oswoiło „innego”. Polski Harvey Milk byłby albo komiczną ciotą, albo zapiekłym wojownikiem o prawa mniejszości niosącym na ustach patetyczne hasła. W wersji Gusa Van Santa okazuje się on człowiekiem z krwi i kości, postacią złożoną i niejednoznaczną. Film amerykańskiego twórcy przedstawia sylwetkę słynnego polityka bez publicystycznego zacięcia, stara się pokazać twarz człowieka, który chce wydostać się z getta wyznaczonego przez społeczne nakazy. Milk Van Santa wzrusza, ale nie szokuje. I w tym tkwi jego wielka siła, siła sztuki, a nie ideologicznej agitki. 5. NIEBIAŃSKIE STWORZENIA (Heavenly Creatures) 1994 r. Peter Jackson opowiada autentyczną historię miłości dwóch nastoletnich uczennic. Poruszający film i jak zawsze świetna Kate Winslet. 4. NIE CZAS NA ŁZY (Boys Don’t Cry) 1999 r. Choć Brandon urodził się w ciele dziewczyny, zawsze czuł się mężczyzną. Walka o własną tożsamość nie jest jednak łatwa. 3. WSZYSTKO O MOJEJ MATCE (Todo sobre mi madre) 1999 r. Po śmierci syna Manuela postanawia odnaleźć jego ojca, dziś transwestytę o imieniu Lola, by poinformować go o tragedii. Jeden z najpiękniejszych obrazów Pedro Almodóvara. 2. HAPPY TOGE- THER (Chun gwong cha sit) 1997 r. Muzyka, rytm, emocje i zmysłowość – Wong Kar Wai, chiński mistrz melodramatu opowiada o pięknym homoerotycznym uczuciu. 1. TAJEMNICA BROKEBACK MOUNTAIN (Brokeback Mountain) 2005 r. Dwóch młodzieńców w kowbojskich kapeluszach zakochuje się w sobie podczas pracy na górze Brokeback. Połączy ich miłość niemożliwa, skazana na niespełnienie. Wielki melodramat. movie SIERPIEŃ 2009 77 S PTHE HA RK IN A TELEWIZJA THE SHA RK Ć KOCZY S E Z R P A REKIN RE KI NA JU MP PRZESKOCZYĆ REKINA RE K M JU ULUBIONY SERIAL ZACZYNA STRASZYĆ ABSURDEM I POŚMIERDUJE NIEŚWIEŻYMI POMYSŁAMI? CÓŻ, BYĆ MOŻE JEGO TWÓRCY WŁAŚNIE PRZESKOCZYLI REKINA. MAM NADZIEJĘ, ŻE TO SAMICA... Wrzesień 1977 roku. Telewizja ABC zaczyna emitować piąty sezon „Happy Days” („Szczęśliwe dni”) – słodkiego sitcomu rozgrywającego się w latach pięćdziesiątych. Producenci już dawno zdążyli zmienić pierwotną koncepcję. Zamiast grzecznych bohaterów na pierwszy plan wysunął się łobuz Arthur „Fonzie” Fonzarelli (w tej roli Henry Winkler). Cechy charakterystyczne: skórzana kurtka, żel na włosach i niedbały styl mówienia. Facet jest mechanikiem, lecz marzy o karierze filmowej. Wyrusza do Kalifornii (odcinek nosi tytuł „Hollywood”) i tam, na słonecznej plaży, spotyka osobnika o pseudonimie California Kid. Cechy charakterystyczne: kabriolet Porsche, nienaganna fryzura i opalenizna. Nabuzowani testosteronem młodzieńcy urządzają konkurs, kto przeskoczy na nartach wodnych rekina uwięzionego między bojami. California Kid tchórzy tuż przed przeszkodą. „Mam nadzieję, że to samica” – mówi Fonzie otoczony wianuszkiem wielbicielek. I skacze. W skórzanej kurtce oczywiście. Naprawdę niezłe nogi Absurd sytuacji wstrząsnął ówczesnymi fanami serialu. Zdenerwowanie pogłębiał fakt, że konwencja lat pięćdziesiątych została złamana nawiązaniem do rządzących w kinach, współczesnych „Szczęk”. Świadomość przegięcia miał zresztą producent, Garry Marshall. Gdy dwadzieścia lat później niejaki Jon Hein użył słów „przeskoczyć rekina” na swojej internetowej stronie o upadłych W paszczy rekina TEKST BARTEK KOZICZYŃSKI 78 serialach, wyrzuty sumienia były już jednak przeszłością. „To zabawne, naprawdę zabawne. Przeskoczyłem rekina w ‘Happy Days’, a serial był hitem przez kolejne sześć lat” – chwalił się producent. Ze swoją rolą w historii pogodzony jest też aktor Winkler: „‘Przeskoczenie rekina’ symbolizuje według mnie Amerykę. Facet użył tego terminu i czy miał rację czy nie, czy cokolwiek to dla kogokolwiek znaczy czy nie, napisał na tej podstawie książkę, wymyślił grę planszową, a my wciąż o tym po latach rozmawiamy. Za każdym razem, gdy ‘skakanie przez rekina’ pojawia się w gazecie, drukują moje zdjęcie. Miałem w tamtym czasie naprawdę niezłe nogi...”. Rzeczywiście, wszyscy na tym nieźle wyszli. Gdy w 1984 roku „Happy Days” schodził z anteny, liczył 11 sezonów, niemal 250 odcinków i wciąż cieszył się rozgłosem na jaki niekoniecznie zasługiwał. Hein wydał natomiast książkę „Jump The Shark: When Good Things Go Bad”, a w 2006 roku przytulił kilka milionów dolarów za sprzedaż strony internetowej koncernowi Gamestar. Masakra na sen Symboliczny rekin może być przeskakiwany na różne sposoby. Kompletnie absurdalny pomysł scenarzystów Pomysł na dobre zakończenie sezonu? Strzelać do wszystkich bohaterów, albo mówić widzowi, że to był tylko sen znajduje się na szczycie listy. Kanonicznym przykładem – finał piątego sezonu „Dynastii” z połowy lat osiemdziesiątych. Córka Blake’a Carringtona bierze ślub z mołdawskim księciem, a tu wpadają rebelianci i tra-ta-ta-ta rozwalają z karabinów wszystkich weselników. Ciała leżą pokotem na podłodze, bicie dzwonów, napisy... Tymczasem w kolejnych odcinkach okazało się, że niemal wszyscy przeżyli. Bezsensowny zabieg rozsierdził fanów – od tego momentu serial staczał się po równi pochyłej. Twórcy konkurencyjnego „Dallas” przeskoczyli rekina metodą „na sen”. Na końcu sezonu siódmego (1984) Bobby Ewing, najmłodszy syn nafciarskich baronów, zginął pod kołami samochodu. Producenci zdecydowali się na taki krok, bo aktor Patrick Duffy nie miał ochoty na dalsze granie. Usunięcie jego postaci oburzyło jednak widzów, więc przywrócono chłopaka pokazując po prostu, że jego partnerka śniła koszmar. Wywróciło to logikę wydarzeń z poprzednich odcinków. Miłośnicy serialu nazywają je odtąd „sezonem snu”. Trudna sztuka połączenia tych dwóch strategii udała się krajowym twórcom w „Magdzie M”. Cały trzeci sezon z 2006 roku oparli na kretyńskim założeniu, że ukochany bohaterki wyjechał za granicę na leczenie, ale fakt ten zataił. Ostatni odcinek zaczyna się natomiast od poczwórnego wesela, które szybko okazuje się snem ciamajdowatej prawniczki i okazją do zrobienia PR-owego szumu w mediach. Niedobrze wychodzi serialom łamanie konwencji. „Trzeci oficer” systematycznie tracił oglądalność, gdy okazało się, że Kruszon, poczciwiec od spraw kryminalnych, ma za zadanie powstrzymanie spisku z wykorzystaniem bomby atomowej. „Pamiętasz Gierka? Edwarda Gierka, tego, co was zadłużył na sto lat” – to wyjaśnienie pochodzenia broni musiało wystarczyć zdumionym widzom pierwszego odcinka. Wypowiedział je do naszego generała szef... Mossadu. W Nicei! Miejmy nadzieję, że skorzystali chociaż filmowcy i że podczas tych wakacji od rozumu pięknie się opalili. Do łóżka albo do wymiany Rekinolodzy wyróżniają wiele pomniejszych kategorii igrania z widzami. Do najbardziej denerwujących należy podmiana aktorów. Specjalizowali się w tym twórcy seriali peerelowskich. Jaskrawym przykładem zamiana Joanny Pacuły na Halinę Rowicką w roli żony głównego bohatera „Domu”. Doszło do tego na początku drugiej serii, w 1982 roku, bo Pacuła wyjechała robić karierę do Stanów. Wcześniej bez skrupułów żonglowano postacią córki inżyniera Karwowskiego w „Czterdziestolatku”. Przez pierwsze kilkanaście odcinków FOTO: EAST NEWS movie SIERPIEŃ 2009 79 S PTHE HA RK TELEWIZJA IN A M JU RE K PRZESKOCZYĆ REKINA Jagodę grała Grażyna Woźniak. Kłopoty rodzinne zmusiły dziewczynę do rezygnacji z roli – interes przejęła Mirella Olczyk. Nieco inną kategorię, za to prawdziwie mistrzowską, reprezentował Bronisław Pawlik w „Stawce większej niż życie”. W zależności od odcinka grał zupełnie inne postaci: antykwariusza, partyzanta lub zegarmistrza. Nie od dziś wiadomo, że serialom, zwłaszcza kryminalnym, dobrze robi zestawienie partnerów obojga płci. Rekina zaliczamy wtedy, gdy spadająca oglądalność zmusza parę do pójścia do łóżka. Pod koniec lat 80. cała Polska ekscytowała się, czy dojdzie do czegoś pomiędzy bohaterami serialu „Dempsey i Makepeace”. Nie doszło, choć całość zakończyła się wyraźną sugestią (aktorzy Glynis Barber i Michael Brandon pobrali się natomiast w realnym życiu). Podobną sugestię zastosowali twórcy „Kryminalnych”, każąc w finale Magdalenie Schejbal czule zajmować się rannym Maciejem Zakościelnym. Odpowiedź na dramatyczne pytanie „co dalej?”, ucięła decyzja TVN o nie kręceniu dziewiątego sezonu. Radykalnie rozegrano sprawę w „Na wariackich papierach”. W drugim sezonie, nadawanym w 1986 roku, Cybill Shepherd i Bruce Willis po raz pierwszy się pocałowali, pod koniec trzeciego uprawiali seks, w czwartym mieliśmy ciążę, a w piątym poronienie. Jednym z elementów skutecznie podtrzymującym oglądalność jest „niekonsumowalny nibyromans” Nie da rady Skakanie przez rekina weszło na stałe do popkultury i niektórzy wykorzystują to dosłownie. Podstarzały Henry Winkler postanowił zażartować ze swojej legendy i przeskoczył rekina (na lądzie) w odcinku sitcomu „Arrested Development”. Twórcy „Z Archiwum X” poszli jeszcze dalej – „Jump The Shark” Atomem w lodówkę Zgrabnego terminu na określenie filmowego absurdu pozazdrościli serialowcom fani dzieł pełnometrażowych. Od ubiegłego roku ich problem został rozwiązany. Mówi się: „ATOMEM W LODÓWKĘ” („NUKING THE FRIDGE”). Słowa zaczerpnięto z czwartego „INDIANY JONESA”, w którym bohater przeżywa eksplozję atomową chowając się w lodówce. „Oczekiwałeś, że ten film będzie tak dobry, jak zapamiętałeś z przeszłości. A przy scenie z lodówką robisz po prostu ‘oooch’...” – mówi Beth Russell, która zarezerwowała odpowiednią domenę w internecie. 80 SIERPIEŃ 2009 movie to tytuł odcinka, w którym uśmiercają obsadę pobocznego serialu „Samotni strzelcy”. Agentka Scully wygłasza na ich pogrzebie wzruszające słowa... Wielkie używanie mają autorzy kreskówek. Przez rekina miał przyjemność przeskoczyć Homer Simpson. Scena była dokładną parodią „Happy Days” – z nartami wodnymi i drapieżnikiem ogrodzonym bojami. Ze starego serialu nabijano się też w „Miasteczku South Park”. Jeden z odcinków czwartego sezonu otwiera streszczenie – oprócz normalnych bohaterów znienacka pojawia się plaża i Fonzie. Rysunkowa postać skacze, ale tym razem ląduje prosto w szczękach rekina, malowniczo tryskając krwią. „Mówiłem, że nie da rady” – komentuje jego przyjaciel. „Wszyscy dyskutujemy, gdy coś w popkulturze zaczyna obniżać poziom. Mam szczęście, że ludzie podchwycili mój termin i używają go do określenia tych momentów. Z telewizyjnymi bohaterami spędzamy co tydzień w naszych domach mnóstwo czasu. Czujemy, że ich znamy, więc gdy dzieje się coś bezsensownego – wkurzamy się. Przeskoczenie rekina to chwila, gdy do tego doszło – mówi Jon Hein. WYTWÓRNIA FILMÓW DOKUMENTALNYCH I FABULARNYCH IN FILM PRAHA ODRA FILM przy współfinansowaniu POLSKIEGO INSTYTUTU SZTUKI FILMOWEJ SAMORZADU WOJEWÓDZTWA DOLNOSLASKIEGO I MIASTA WROCŁAWIA przedstawiaja film zrealizowany w koprodukcji polsko-czeskiej OPERACJA DUNAJ w rolach głównych EVA HOLUBOVÁ JIRI MENZEL MACIEJ STUHR MACIEJ NAWROCKI BOGDAN GRZESZCZAK PRZEMYSŁAW BLUSZCZ BOLEK POLIVKA JAROSLAV DUŠEK ZBIGNIEW ZAMACHOWSKI RUDOLF HRUŠINSKÝ MONIKA ZOUBKOVÁ MARTHA ISSOVÁ JAN BUDAR JOANNA GONSCHOREK MAGDA BIEGANSKA VOJTECH DYK TOMASZ KOT scenografia MAŁGORZATA BULANDA MAREK WARSZEWSKI MILAN BÝCEK kostiumy MAŁGORZATA BULANDA charakteryzacja JANUSZ KALEJA montaz JIRI BROŽEK dzwiek JACEK HAMELA muzyka BARTEK STRABURZYNSKI zdjecia JACEK PETRYCKI P.S.C. kierownictwo produkcji MICHAŁ SZCZERBIC scenariusz JACEK KONDRACKI ROBERT URBANSKI konsultacja artystyczna JIRI MENZEL koproducent RUDOLF BIERMANN producent WŁODZIMIERZ NIDERHAUS rezyseria JACEK GŁOMB dystrybucja MONOLITH FILMS 4 7 dvd ZNAKOMITY BARDZO DOBRY NIEZŁY NIEDOSYT 7 SŁABO WSZYSTKO O NOWOŚCIACH NA DVD I BLU-RAY OBYWATEL MILK Kiedy gej staje się obywatelem… Milk 2008 Gus Van Sant REŻYSER: Sean Penn, Josh Brolin, OBSADA: Emile Hirsch, James Franco biograficzny, dramat GATUNEK: TYTUŁ ORYG. ROK PROD.: FILM: PREMIERA DVD: DYSTRYB.: 27.08.2009 Best Film 7 Wielu rzeczy w Polsce nie mamy. Rzetelnej edukacji seksualnej, dofinansowanej pigułki antykoncepcyjnej, rzeczywistych swobód obywatelskich dla osób homoseksualncyh. Po obejrzeniu „Obywatela Milka” nasuwa się gorzka refleksja, że spory dotyczące na przykład corocznych parad równości są po prostu przeterminowane. W Stanach Zjednoczonych podobne debaty rozpalały polityków i społeczeństwo na dużo większą skalę co najmniej trzydzieści lat temu. Na szczęście „Obywatel Milk”, niezwykle barwna opowieść o Harveyu Milku (świetna rola Seana Penna nagrodzona w tym roku Oscarem), przywódcy i wizjonerze ruchu gejowskiego w San Francisco lat 70., ma także bardziej pokrzepiający przekaz. Wynika on po części ze sposobu opowiadania Van Santa, który włącza Milka do tworzonej przez siebie od lat galerii outsiderów. Milk to postać szczególna, a jego walka o prawa dla osób homoseksualnych to temat na filmowy samograj. Dzięki kreacji Seana Penna, postać działacza, męczennika ruchu gejowskiego tamtych czasów, Milk jest pełnokrwistym bohaterem walczącym nie tylko o sprawy publiczne, ale zmagającym się także z problemami codzienności. To zresztą największa zasługa Van Santa, który świetnie uchwycił moment, kiedy newralgiczne sprawy dnia codziennego przedstawicieli mniejszości seksualnych, spychanych do tej pory pod polityczne wycieraczki, ROLA MILKA PRZYNIOSŁA SEANOWI PENNOWI OSCARA. CZY ZASŁUŻENIE? COS ` PODOBNEGO ZABÓJCZA POLITYKA JFK 1991 r. Oliver Stone opowiada o śledczych na tropie niespójności i zagadek dotyczących sprawy zabójstwa prezydenta Kennedy’ego. Niełatwa, ale satysfakcjonująca spiskowa opowieść o meandrach historii USA. 82 SIERPIEŃ 2009 movie MALCOLM X 1992 r. Denzel Washington jako Malcolm X, aktywista i duchowy przedstawiciel społeczności Afroamerykanów w latach 60., który spierał się z Martinem Lutherem Kingiem o metodę politycznej walki. pojawiają się nagle na ulicach miast w głośnym i kolorowym korowodzie, którego po prostu nie można zlekceważyć. Reżyser świetnie odtwarza napiętą atmosferę tamtych czasów, pokazuje aktorów przełomowych wydarzeń oraz ich kulisy. Van Sant wykorzystuje w scenariuszu tragiczne dzieje Milka, który został zastrzelony przez politycznego przeciwnika, co przydaje tej historii nieco drażniącego akcentu martyrologicznego. Bohater w pewnej chwili wydaje się Chrystusem wszystkich homoseksualistów. To jednak drobiazg, bo bez względu na nasze polityczne zapatrywania czy preferencje seksualne, „Obywatel Milk” to po prostu dobre, wartkie kino. ŁUKASZ KNAP POPIEŁUSZKO 2009 r. Męczennik powinien być wpisany na listę zawodów cieszących się w Polsce największym autorytetem. Niestety, strach przed autorytetem to grzech główny filmu o politycznej działalności i męczeńskiej śmierci księdza Popiełuszki. movie SIERPIEŃ 2009 83 7 dvd ROCK’N’ROLLA Gdzie dwóch się bije... POŚRÓD ZNAKOMITEJ AKTORSKIEJ DRUŻYNY CRUISE WYPADA NAJSŁABIEJ WALKIRIA Widziałem też szlachetnych Niemców 7 Choć od czasów II wojny Valkyrie 2008 Bryan Singer REŻYSER: Tom Cruise, Bill Nighy OBSADA: Kenneth Bra nagh, Tom Wilkinson GATUNEK: dramat historyczny TYTUŁ ORYG. ROK PROD.: FILM: PREMIERA DVD: DYSTRYB.: 25.08.2009 Imperial CinePix 7 światowej minęło przeszło sześć dekad, filmy próbujące ukazywać ją w sposób dwuznaczny, wciąż budzą skrajne emocje – od zdziwienia, po oburzenie i święty gniew. Tak było z „Upadkiem” Olivera Hirschbiegela, głośną komedią Dani Levy’ego „Adolf H. – Ja wam pokażę”, niedawnym „Oporem” Edwarda Zwicka i „Lektorem” Stephena Daldry’ego. Także w przypadku „Walkirii” Bryana Singera nie obyło się bez przesadzonych reakcji i dętych kontrowersji. Nasi zachodni sąsiedzi nie chcieli, by za oceanem powstał film o zamachu na Hitlera zorganizowanym przez niemieckich wojskowych. Nie bardzo wiadomo, czego obawiano się po drugiej stronie Odry, ale film Bryana Singera pokazuje, że strach był zupełnie niepotrzebny. „Walkiria” jest bowiem filmem banalnie heroicznym, pozbawionym półcieni i konwencjonalnym do szpiku kości. Wojna zbliża się ku końcowi, gdy w Afryce pułkownik Stauffenberg (Cruise) zostaje ranny. W wyniku ostrzału traci oko, dłoń i dwa palce. Kiedy okaleczony wróci na łono ojczyzny, wraz z innymi pragmatykami podejmie próbę zamachu na Hitlera. Chce osobiście zabić tyrana w Wilczym Szańcu, by móc rozpocząć pertraktacje pokojowe z aliantami. Problem w tym, że nie wszyscy jego poplecznicy są równie zdecydowani i konsekwentni w swych rewolucyjnych planach. Kiedy Bryan Singer rozpoczynał filmową karierę, zapowiadał się na reżysera wybitnego. Jego „Podejrzani” byli w środku lat dziewięćdziesiątych obrazem, który zrewolucjonizował filmową narrację. Amerykański reżyser szybko rozpoczął jednak flirt z komiksem, realizując kolejno dwie części „X-Mena” oraz film „Superman: Powrót”. Komiksowa jest także jego „Walkiria”, opowieść o pomnikowo szlachetnym człowieku stającym naprzeciw zła. Szkoda tylko, że do pracy przy tak przeciętnym obrazie zaprzęgnięto wielkie aktorskie talenty Kennetha Branagha, Toma Wilkinsona, Thomasa Kretschmanna i Billa Nighy. Zwłaszcza że na ich tle grający pierwsze skrzypce Tom Cruise wygląda jak uczestnik kursu teatralnego, a nie profesjonalny aktor. Rock’n’rolla 2008 Guy Ritchie REŻYSER: Gerard Butler, OBSADA: Thandie Newton,Tom Wilkinson sensacja GATUNEK: TYTUŁ ORYG. ROK PROD.: FILM: PREMIERA DVD: DYSTRYB.: 21.08.2009 Galapagos 7 „Nareszcie!” – cieszyli się fani Ritchiego po jego rozstaniu z Madonną, którą obwiniali o artystyczny uwiąd angielskiego reżysera. Rzeczywiście, autor genialnych „Porachunków” i jeszcze lepszego „Przekrętu” zbłaźnił się „Rejsem w nieznane” i „Revolverem”, ale „Rock’n’rolla” (którą wszak kręcił jeszcze przed rozwodem, ale już chyba uskrzydlony obietnicą wolności) przywraca wiarę w jego talent. Dość powiedzieć, że jego nowy film, który był liderem brytyjskiego box office’u, a u nas wchodzi jedynie na DVD, to pyszny kawałek gangsterskiego kina. Z tym, że egzekucji, końskich głów w łóżku i betonowych „bucików” tu mniej, niż mistrzowskich uników między tymi, którzy kantują, a tymi, którzy chcą wykiwać kantujących! Ale po kolei... Londyński mafioso Lenny (Tom Wilkinson) kręci rynkiem nieruchomości, w który chce zainwestować, wzorowany na Romanie Abramowiczu miliarder Omovich (Karel Roden), właściciel cennego obrazu. Rosjanin ma jednak problem w postaci pazernej i seksownej księgowej (Thandie Newton). Wynajmuje ona lokalnych bandziorów One Two (Gerard Butler) i Mumblesa (Idris Elba), których wydaje się łączyć coś więcej, niż tylko przyjaźń... Zamiast zdradzać zakończenie powiem tylko, że film ten świetnie smakuje w akompaniamencie dobrej whisky. Najlepiej jakiegoś single malta. Choć nie radzę się upijać. Bo wtedy może urwać się Wam film. I przegapicie mistrzowsko rozegrany finał, w którym misternie utkana z kilku wątków akcja zbiega się w zaskakujący sposób. ARTUR SZKLARCZYK BARTOSZ STASZCZYSZYN COS ` PODOBNEGO TOM CRUISE – SZLACHETNY NUDZIARZ OSTATNI SAMURAJ (The Last Samurai) 2003 r. Jankeski żołnierz, Nathan Algren przybywa do XIX-to wiecznej Japonii, by walczyć ze zbuntowanymi samurajami. Wkrótce zostanie jednym z najwierniejszych fanów kodeksu bushido. 84 SIERPIEŃ 2009 movie WOJNA ŚWIATÓW (War of the Worlds) 2005 r. Poczciwy tato próbuje ocalić rodzinę przed inwazją kosmitów. Cruise otrzymuje tu lekcję aktorstwa od Tima Robbinsa oraz młodziutkich gwiazd: Justina Chatwina i Dakoty Fanning. LUDZIE HONORU (A Few Good Men) 1992 r. Wojskowy adwokat Daniel Kaffee wraz z urodziwą współpracowniczką walczy z panującą w armii zmową milczenia. Cruise jako ucieleśnienie dobra i uczciwości. movie SIERPIEŃ 2009 85 7 dvd The Tale of Despereaux 2008 ROK PROD.: Sylvain Chomet, REŻYSER: Sam Fell, Rob Stevenhagen OBSADA (GŁOS): Tomasz Bednarek, Miłogost Reczek, Joanna Kudelska, GATUNEK: kino familijne SZYBKO I WŚCIEKLE TYTUŁ ORYG. FILM: PREMIERA DVD: DYSTRYB.: 20.08.2009 TIM Film Studio 7 Despero Tilling nie jest zwykłą myszą. Ma małe ciałko, wielkie uszy i nie mniejsze serce. Choć rodzice i nauczyciele próbują mu wpoić, że przykładna myszka powinna się wszystkiego bać, on za nic ma ich rady. Ciekawy świata Despero lubi adrenalinę i wyzwania – dla frajdy rozbraja pułapki na myszy, nie boi się noża, ani nawet kotów. Właśnie przez swą odmienność zesłany zostanie do Szczurolandii, ciemnego podziemia zamieszkiwanego przez obrzydliwych mysich wrogów. Wkrótce, wraz Złap mnie, jeśli potrafisz DZIELNY DESPERO Wbrew regułom z podobnym do siebie odszczepieńcem, stanie przed szansą na uratowanie rodzimego królestwa oraz pięknej księżniczki. Po wielkim sukcesie „Shreka” kino animowane zdominowane zostało przez obrazy kierowane raczej do dorosłych niż dzieci. Z jednej strony mieliśmy więc kreskówki autoironiczne, zdystansowane i igrające z widzem, z drugiej – animacje tworzone wyłącznie dla dorosłych („Trio z Belleville”, „Przez ciemne zwierciadło”, „Walc z Baszirem”). Najmłodsi RÓŻOWA PANTERA 2 Głupek na tropie The Pink Panther 2 2009 Harald Zwart REŻYSER: Steve Martin, OBSADA: John Cleese, Jean Reno GATUNEK: komedia TYTUŁ ORYG. ROK PROD.: FILM: PREMIERA DVD: DYSTRYB.: 18.08.2009 Imperial-CinePix 7 Gdy amerykańscy producenci zwęszą szansę na zarobienie pieniędzy, nie wahają się przed niczym. 86 SIERPIEŃ 2009 movie Na pewno nie mają oporów przed sięganiem po klasyczne filmy i kultowe serie, by dzięki sequelom i remake’om przyciągać widzów do kin. Efekt przeważnie jest podobny – zdegustowani fani powtarzają, że pierwowzór został zbezczeszczony, dziennikarze nie szczędzą krytyki, a mimo to odświeżone starocie zarabiają grube miliony. Nie inaczej jest w przypadku „Różowej Pantery 2”, komedii Haralda Zwarta, która przywraca widzowie mogli szukać rozrywki gdzie indziej. Właśnie o dziecięcych widzach pomyśleli twórcy „Dzielnego Despero” – stworzyli film staromodny, pozbawiony postmodernistycznych naleciałości i uroczo naiwny. Ich obraz przypomina kreskówki sprzed lat – moralnie jednoznaczne opowiastki o bohaterze, który musi ocalić świat przed złem. Nie znaczy to jednak, że reżyserzy (Chomet odpowiedzialny jest m.in. za wspomniane „Trio z Belleville”) całkowicie do życia postać inspektora Clouseau, znanego z klasycznej serii o gapowatym policjancie. Legendarny złodziej, Tornado, pustoszy zbiory największych światowych muzeów. Kiedy jego łupem padają miecz japońskich cesarzy, całun turyński, diament zwany Różową Panterą oraz papieski pierścień, zwołana zostaje policyjna supergrupa. Śledczy z Ameryki, Włoch oraz Japonii pod dowództwem inspektora Clouseau (Martin) mają złapać słynnego przestępcę. Sęk w tym, że francuski gliniarz-nieudacznik zamienia zrezygnowali z zabawy formą i dowcipnych filmowych nawiązań. Mroczne podziemie zamieszkiwane przez szczury przypomina w ich filmie rzeczywistość „Wodnego świata” lub „Mad Maxa”, przywódca szczurzej gromady wygląda jak źli cesarze z filmów o starożytnym Rzymie, zaś sam Despero niczym gladiator staje na arenie, by walczyć z wygłodzonym kocurem. Na szczęście te niewinne igraszki nie przyćmiewają bajkowej całości – prostolinijnej opowieści o odwadze, poświęceniu i ślicznej myszce, co nie kłaniała się pułapkom. DVD KLASYKA AKIRA KUROSAWA – POTRÓJNA KOLEKCJA Kurosawy nie tylko samuraje 7 Przez długi czas twór- Fast and Furious 2009 Justin Lin REŻYSER: Vin Diesel, Paul Walker, OBSADA: Jordana Brewster, Michelle Rodriguez akcja GATUNEK: TYTUŁ ORYG. ROK PROD.: FILM: PREMIERA DVD: DYSTRYB.: 27.08.2009 TIM Film Studio 7 Samochodowe filmy akcji w gruzy wszystko, czego się dotknie. Jest chodzącą tragedią – zakochany w swej sekretarce nie potrafi wyznać jej uczuć, a jego zawodowe plany torpedowane są przez próżnego inspektora Dreyfusa. Nie zmienia to jednak faktu, że jest najlepszym i najmniej konwencjonalnym policjantem globu. Niekonwencjonalni nie są za to twórcy „Różowej Pantery 2”. Choć w ich filmie znajdziemy kilka śmiesznych gagów i udanych slapstickowych wygłupów Steve’a Martina, nie mogą one zatuszować wszechobecnego fabularnego banału. Zamiast zafundować widzom kilka narracyjnych wolt, Harald Zwart usiłuje oczarować nas gwiazdorską obsadą. Ale nawet aktorska drużyna marzeń, która pojawia się na ekranie rozczarowuje, gdyż w „Różowej Panterze 2” nie ma absolutnie nic do zagrania. mają pewną miłą właściwość – wszystko jest tu podporządkowane formule: „więcej gazu”. „Szybko i wściekle”, czwarta część popularnej serii nie grzeszy może złożonością, ale dynamiczne sceny pościgów i strzelanin nie dają nam chwili wytchnienia, przez co wszelkie niedociągnięcia okazują się mniej bolesne. Dominic (Diesel) to facet przewrotny. Niby prowadzi życie gangstera, widowiskowo kradnie benzynę, ale w gruncie rzeczy jest poczciwym gościem. Nie krzywdzi nikogo bez powodu, ale ten, kto wejdzie mu w drogę, nie będzie miał łatwego życia. Przekonuje się o tym Braga, narkotykowy boss odpowiedzialny za śmierć dziewczyny Dominica. Zrozpaczony twardziel postanawia się zemścić, a podobny cel przyświeca także jego pięknej siostrze (Brewster) oraz jej dawnemu chłopakowi (Walker), który pracuje dla FBI. Choć film ma trochę wad, to jest kawałkiem odprężającego kina akcji. BARTOSZ STASZCZYSZYN BARTOSZ STASZCZYSZYN BARTOSZ STASZCZYSZYN 7 czość Kurosawy była synonimem kina japońskiego. Jego nagrodzony Oscarem „Rashomon” z 1950 roku rozpoczął nie tylko karierę wielkiego mistrza na zachodzie, ale też odkrył przed publicznością kino Kraju Kwitnącej Wiśni. Niestety „Rashomon” nie został dołączony do pakietu 11 filmów wydanych przez Mayfly w trzech osobnych pakietach, jednak to i tak najlepszy komplet dzieł Kurosawy wydany do tej pory w Polsce. Odsłania on nie tylko jego najbardziej znane filmy samurajskie („Siedmiu samurajów”, „Tron we krwi”, „Ukryta forteca”, Straż przyboczna”, „Sanjuro-samuraj znikąd”, „Rudobrody”), ale też udowadnia, że Kurosawa to zręczny twórca kina gansterskiego („Pijany anioł”, „Zbłąkany pies”) oraz dramatów obyczajowych („Piętno śmierci”, Niebo i piekło”, „Dodes’ka-den”). Należy pochwalić Mayfly za dołączenie do pakietu dokumentu tłumaczącego inspiracje Kurosawy Zachodem oraz Zachodu… Kurosawą. Ze swojej miłości do japońskiego reżysera tłumaczy się m.in. Andrzej Wajda i Clint Eastwood. Okazuje się, że George Lucas w swoich „Gwiezdnych wojnach” inspirował się montażem i technikami dźwiękowymi z „Ukrytej fortecy”. Dzięki wywiadom poznajemy kuchnię japońskiego reżysera od środka oraz dowiadujemy się, dlaczego po nakręceniu „Dodes’ka-den” ŁUKASZ KNAP PIJANY ANIOŁ, ZBŁĄKANY PIES, PIĘTNO ŚMIERCI, SIEDMIU SAMURAJÓW TRON WE KRWI, UKRYTA FORTECA, STRAŻ PRZYBOCZNA, DOKUMENT ROK PROD.: ROK PROD.: ROK PROD.: OBSADA: 1957-1961 r. Toshirô Mifune, Isuzu Yamada, Takashi Shimura, Misa Uehara, Tatsuya Nakadai, SANJURO – SAMURAJ ZNIKĄD, NIEBO I PIEKŁO, RUDOBRODY, DODES’KA-DEN OBSADA: OBSADA: FILM: FILM: 1948-1954 r. Takashi Shimura, Toshirô Mifune, Keiko Awaji, Reisaburo Yamamoto, Yoshio Inaba, FILM: PREMIERA DVD: DYSTRYB.: 05.2009 Mayfly PREMIERA DVD: DYSTRYB.: 05.2009 Mayfly próbował popełnić samobójstwo za pomocą brzytwy i co sprawiło, że następny film mistrz kina japońskiego musiał nakręcić w Rosji… „Dodes’ka-den” z 1970 roku to ostatni film w pakiecie. Na moje oko z filmów z okresu twórczości 1970-2007 można ułożyć kolejne dwa pakiety, trzymam więc kciuki za dalszą edycję. Plus za estetykę opakowań. 1962-1970 r. Toshirô Mifune, Tatsuya Nak adai, Keiju Kobayashi, Kyôko Kagawa, Toshiyuki Tonomura PREMIERA DVD: DYSTRYB.: 05.2009 Mayfly movie SIERPIEŃ 2009 87 PATRON DZIAŁU tv SERIALE, KTÓRE MUSICIE ZOBACZYĆ SANKTUARIUM: OŚRODEK DLA NIEZWYKŁYCH UCHODŹCÓW Sanktuarium to niezwykła historia przygód doktor Helen Magnus, w którą wcieliła się Amanda Tapping znana szerszej publiczności z roli Samanthy Carter w serialu „Gwiezdne wrota”... W pierwszym sezonie nowego serialu poznajemy ją jako 157-letnią brunetkę prowadzącą azyl dla tajemniczych stworzeń zamieszkujących naszą planetę. Do jej niezwykłych podopiecznych należą wampiry, wilkołaki, prehistoryczne gady, które uznano za wymarłe i inne niespotykane stworzenia. Pani doktor stara się udzielać schronienia tym, dla których zagrożeniem są ludzie, a także zamykać w Sanktuarium te, które mogłyby okazać się niebezpieczne. Pomagają jej w tym, córka, zdolna łowczyni Ashley, psychiatra Will Zimmerman i spec komputerowy Henry Foss. Poza zespołem badawczym do ekipy dr Magnus należy także Wielka Stopa (Christopher Heyerdahl) neandertalczyk, dawny pacjent dr Magnus. Po wyleczeniu ran postrzałowych nie chciał opuścić Sanktuarium został więc zatrudniony jako specyficzna pomoc domowa (bywa rzeźnikiem, ochroniarzem, szoferem). Zanim poznał 88 SIERPIEŃ 2009 movie PIĘĆ OSÓB WCHODZIŁO W SKŁAD TAJEMNICZEGO STOWARZYSZENIA NAUKOWCÓW ZWANEGO „PIĄTKĄ”, DO KTÓREGO NALEŻAŁA DR MAGNUS. DO GRONA TYCH NIEZWYKŁYCH EKSPERYMENTATORÓW NALEŻELI TAKŻE: NIKOLA TESLA, NIGEL GRIFFIN, DR JAME WATTSON, JOHN DRUITT dr Magnus lubił dla zabawy straszyć dzieci. Jego postać to świetny element komediowy tej mrocznej historii. „Sanktuarium” to serial kanadyjski zaprezentowany szerszej publiczności przez stację SyFy, a w Polsce wyświetlany od połowy lipca przez AXN. Serial początkowo był produkcją stworzoną całkowicie na potrzeby widzów internetowych. Ta web-nowela liczyła sobie osiem odcinków i została entuzjastycznie przyjęta przez widzów, co zaowocowało nakręceniem pełnej, trzynastoodcinkowej serii telewizyjnej. Na małym ekranie zadebiutował on w 2008 roku. Pierwszy odcinek przyciągnął przed ekrany trzymilionową publiczność, co dla niewielkiej stacji SyFy było znakomitym otwarciem. Wersja telewizyjna, choć nakręcona ponownie nie odbiega fabułą od wersji internetowej. Podobna jest także technika kręcenia serialu, do którego zdjęcia pierwotnie powstawały całkowicie na tle green screen, a cała serialowa rzeczywistość wykreowana została za pomocą efektów komputerowych. Fabuła serialu skupia się wokół tajemniczej pani doktor i jej niezwykłego ośrodka. Z pomocą swoich współpracowników odnajduje ona niezwykłe stworzenia zamieszkujące naszą planetę. Czasem są to po prostu uzdolnieni ludzie, władający telekinezą czy posiadający inne zdolności, innym razem nieodkryte dotychczas zwierzęta. Bez względu na przypadek dr Magnus stara się chronić swoich podopiecznych, pomagając im uporać się z mocami lub po prostu udzielając schronienia. movie SIERPIEŃ 2009 89 TV SERIALOWY OLDSCHOOL PODRÓŻ ZA JEDEN UŚMIECH 1972 r. Gdy Adam Bahdaj zabierał się w na początku lat 60. za pisanie kolejnej powieści dla młodzieży, PRL przeżywał apogeum szaleństwa zwanego autostopem. Dyskretne kontrolowanej przez władzę mody na podróżowanie „okazją”. Reglamentacja specjalnych książeczek pozwalała ogarnąć skalę zjawiska. W 1962 roku zarejestrowano 30 tysięcy autostopowiczów, większość w wieku poniżej 21 lat. Pomysł narzucał się sam... 8 ODCINKÓW TYLE LICZYŁA SOBIE INTERNETOWA WERSJA SERIALU „SANKTUARIUM”. PO WYKUPIENIU PRAW PRZEZ STACJĘ SYFY NAKRĘCONO PEŁNY 13 ODCINKOWY SEZON W pierwszym sezonie poznajemy historię życia tej wiekowej badaczki. Dowiadujemy się, że założycielem Sanktuarium był ojciec doktor Magnus, a sama pani doktor należała w przeszłości do grupy niezwykłych badaczy, tak zwanej „Piątki”. Poddawali się oni kuracji z wampirzej krwi. Dzięki tym zastrzykom każdy z nich wykształcił w sobie specjalne umiejętności. Dr Magnus stała się długowieczna oraz odporna na choroby i mimo swojego podeszłego wieku zachowała zdrowie i urodę. Dzięki swoim cechom jest świetnym strażni- kiem Sanktuarium i jego tajemnic. Pierwsza seria liczy sobie jedynie 13 odcinków, ale SyFy zapowiedziało już emisję drugiego, również 13-odcinkowego sezonu. WALERIA DOBRZYNIECKA EMISJA: SOBOTA 22.00 AXN PIATKA KTÓRA ZNA TAJEMNICE SANKTUARIUM DR HELEN MAGNUS (Amanda Tapping) 157-letnia, angielska pani doktor jest lekarzem medycyny i badaczem, a przede wszystkim spadkobierczynią wielkiej tajemnicy. Prowadzi ona założone przez jej ojca Sanktuarium, które jest schronieniem dla niezwykłych i tajemniczych stworzeń zamieszkujących Ziemię, o których istnieniu większość ludzi nie ma pojęcia. 90 SIERPIEŃ 2009 movie DR WILL ZIMMERMAN (Robin Dunne) Psychiatra i specjalista medycyny sądowej. Jest niezwykle spostrzegawczy i precyzyjnie potrafi opisać miejsce zbrodni. Nie ustrzegło go to jednak przed wydaleniem z FBI. Pracował dla policji, jednak jego koledzy traktowali go pobłażliwie. Zwerbowany przez dr Magnus odnalazł swoje miejsce. Pomaga w poszukiwaniu i dogadywaniu się z nowymi mieszkańcami Sanktuarium. ASHLEY MAGNUS (Emilie Ullerup) Córka Dr Magnus i Johna Druitta znanego szerszej publiczności, jako Kuba Rozpruwacz. Ashley jest nieustraszonym, zawodowym łowcą potworów i innych dziwnych stworzeń. Pomaga matce w prowadzeniu Sanktuarium i w unieszkodliwianiu groźnych istot. Jej brawura i pewność siebie często są zarzewiem konfliktów między nią a doktor Helen. HENRY FOSS (Ryan Robbins) Złota rączka Sanktuarium. Pomocnik dr Helen, utalentowany komputerowiec i projektant broni dla Ashley. Na co dzień zajmuje się systemem zabezpieczeń w Sanktuarium i dba o to by wszystko działało. Należy do „specjalnie uzdolnionych”, jest wilkołakiem. JOHN DRUITT (Christopher Heyerdahil) Czarny charakter, z wykształcenia prawnik. Ma zdolność teleportacji w czasie i przestrzeni. Niestety podróże te powodują trwałe zmiany w jego mózgu, co czyni z niego psychopatycznego mordercę. Jest winny między innymi morderstw przypisywanym Kubie Rozpruwaczowi. Dawny kochanek dr Magnus i ojciec Ashley. „Autostop to nie podróż z wycieczką orbisowską do Złotych Piasków. Tu trzeba mieć móżdżek elektronowy i kombinować” – to kwestia z powieści „Podróż za jeden uśmiech” wydanej w 1964 roku. Mówi ją Poldek, nastolatek o charakterze dobrodusznego cwaniaka. Towarzyszy mu pierdołowaty osobnik w typie kujona, o czym świadczy już imię: Duduś (by pominąć nazwisko: Fąferski). Na skutek rodzinnego nieporozumienia chłopcy muszą samodzielnie dostać się nad morze... Wyraziste postaci i motyw drogi aż prosiły się o ekranizację. Bahdaj napisał scenariusz, przeniesienia historii na ekran podjął się Stanisław Jędryka. Reżyser sprawdzony – panowie mieli już na koncie seriale „Do przerwy 0:1” (1969) oraz „Wakacje z duchami” (1970). W tym drugim pojawił się Henryk Gołębiewski i tym razem zaproszony na plan. „Henio był pupilkiem całej ekipy” – wspominał reżyser. „Świetnie sobie ułożył życie, ale początki miał trudne, trudne było środowisko, z którego się wywodził”. Naturszczyk z warszawskiego podwórka, wydawał się wręcz stworzony do roli Poldka. Dostał równie dobranego partnera – Filipa Łobodzińskiego, który zaczynał karierę dziecięcego aktora w dubbingu, bo „ładnie czytał”. Jędryka: „Filip grał fajtłapę i maminsynka, ale prywatnie wcale nim nie był. Wręcz przeciwnie, energiczny, wesoły chłopak”. Zdjęcia realizowano od lata do października 1971 roku, w malowniczych plenerach: od Kartuz po Kazimierz Dolny. Czarno-biały serial trafił do telewizji w styczniu 1972 roku. Składał się z siedmiu odcinków liczących około 30 minut. Dwa miesiące później wprowadzono do kin zmontowaną z nich wersję pełnometrażową. Gościła na ekranach przez kolejne lata – pamiętajmy, że poza telewizyjnymi powtórkami nie było wtedy innej możliwości ponownego obejrzenia ulubionych bohaterów (nikt nie marzył o magnetowidach, nie mówiąc już o DVD). Obie formy dystrybucji cieszyły się wielkim powodzeniem. „Dwa razy wybierać się musiałem na ‘Podróż za jeden uśmiech’. Za pierwszym razem nie dostałem biletu. Chociaż seans się właśnie zaczynał, przed kasą stała jeszcze ogromna kolejka. To o czymś świadczy” – relacjonował ówczesny dziennikarz. Były jednak i głosy krytycznego niezadowolenia, uznające film za „apoteozę jednej z najgorszych postaw moralnych, jaką jest cwaniactwo”. Nie przeszkodziło to twórcom w otrzymaniu Nagrody Przewodniczącego Komitetu d/s Radia i Telewizji. Doszło do tego w 1973 roku, gdy Adam Bahdaj i Stanisław Jędryka przygotowali jeszcze jeden serial – „Stawiam na Tolka Banana”. Na ekranie znów pojawiają się Gołębiewski i Łobodziński, CO ZA DUET! KUTY NA CZTERY NOGI I CWANY POLDEK I LALUSIOWATY , ALE INTELIGENTNY DUDUŚ u schyłku już dziecięcej kariery. Pierwszy zerwał z showbiznesem aż do udanego powrotu w filmie „Edi” (2002). Drugi został dziennikarzem, tłumaczem i muzykiem. „Podróż”, „Wakacje z duchami” i „Tolek” to klasyka produkcji dla młodzieży. Kultowa, ponadczasowa. „Świat wokół nas jest może trochę inny, ale młodzi ludzie sprzed trzydziestu lat podobnie czują jak młodzi dziś. Może inaczej kontaktują się ze sobą. Gdy kręciliśmy ‘Podróż’, nie było telefonów komórkowych, internetu, ale przyjaźń, miłość przeżywają tak samo” – podsumowuje Jędryka. Tym bardziej dziwi, że wszystkie tytuły przez lata istniały tylko w obiegu telewizyjnym. Premiery DVD doczekały się dopiero w tym roku, zebrane w kolekcji. BARTEK KOZICZYŃSKI movie SIERPIEŃ 2009 91 tylowka MUZYKA Blockbustery do sluchania PRZEDSTAWIAMY PŁYTY Z MUZYKĄ DO NAJWIĘKSZYCH LETNICH HITÓW Wilki MTV UNPLUGGED CD+DVD Pomaton/EMI Akustyczna sfora PO KAYAH I GRUPIE HEY TERAZ WILKI NAGRAŁY ALBUM UNPLUGGED To już (albo może dopiero) trzeci polski wykonawca dający koncert w sprawdzonej przez MTV formule. Wilki nie szukały jakiejś specjalnej formuły. Na scenie wystąpił po prostu grający w miarę akustycznie rockowy band z liderem, Robertem Gawlińskim zdecydowanie wysuniętym do przodu. W tle natomiast pobrzmiewał wyjątkowej urody kwartet smyczkowy oraz skromne, ale smacznie ubarwiające nagrania dęciaki. Warto też wyróżnić występ Smolika – stałego członka zespołu, ale jednak autonomicznej gwiazdy, który podczas koncertu zagrał na „prawie wszystkim”, dodając koncertowi smaku. Podobnie, jak goście specjalni: dziewczynka z gitarą, czyli Kasia Kowalska i akompaniująca sobie i Robertowi na fortepianie Reni Jusis. Wilki zagrały tego wieczoru niemal wszystkie swoje najważniejsze utwory. Co ciekawe, z każdym kolejnym numerem koncert nabierał rumieńców doprowadzając do znakomitego finału, który wypełniły energetyczne wersje „N’avoie” i „Son of the Blue Sky”. Co do strony wizualnej zarejestrowanego koncertu, można by określić ją następująco – rzetelnie, ale bez ekstrawagancji. (iGAN) 3 plyty na lato TĘ MUZYKĘ WARTO ZABRAĆ NA WAKACJE Chickenfoot Gossip Rob Thomas Warner Music Sony Music Atlantic CHICKENFOOT Chad Smith z Red Hot Chili Peppers, Joe Satriani, Michael Anthony i Sammy Hagar – niegdyś w Van Halen. Tych czterech dojrzałych panów o rockandrollowych duszach wydało właśnie płytę. Płytę w stu procentach rockową, wręcz oldskulową. Przywołali ducha przełomu lat 60-70 i wyszło im to znakomicie. W samochodzie sprawdza się idealnie. 92 SIERPIEŃ 2009 movie MUSIC FOR MEN No i gdzie ta słaba płeć? Dwie panie (plus pan) dają czadu aż miło. Rockowe granie z tanecznym „drajwem” jest dziś modne, ale nie każdy potrafi robić to z takim wdziękiem i klasą, jak Beth Ditto and Co. Ci, którzy byli na Open’erze wiedzą o co chodzi. Reszta powinna natychmiast poznać tę płytę, a już na pewno numer „Love Long Distance” CRADLESONG Rob Thomas gwiazdą jest! Bez dwóch zdań! Na pewno w Stanach. I obojętne, czy śpiewa w grupie Matchbox 20, gościnnie u Carlosa Santany, czy wydaje solowy album. Dobrym przyczynkiem, by podzielić entuzjazm Amerykanów jest nowy, drugi solowy krążek wokalisty. Muzyka na nim to rock o popowej melodyce zaśpiewany jak zawsze perfekcyjnie i z tym czymś niezwykłym w barwie głosu. Ścieżka dźwiękowa do filmu „Terminator: Ocalenie”, skomponowana przez Danny’ego Elfmana nie zawodzi, ale też nie zaskakuje. Tematy „siedzą” w filmie, czasem tworząc wartość dodaną. Nie zabrało słynnego motywu wyróżniającego serię, a jako bonus pojawił się klasyk grupy Alice In Chains „Rooster”. Jednak o jakimś szczególnym uniesieniu podczas słuchania nie ma mowy. Jeśli chodzi o momenty uniesienia rzecz ma się podobnie w przypadku płyty z muzyką do obrazu „Harry Potter i książę półkrwi”. Mamy tu do czynienia z bardzo rzetelną muzyką ilustracyjną bez wpadek, ale i bez szczytów. No, może poza jednym wyjątkiem – kojarzącym się z „Adagiem” Barbera utworem „Dumbledore’s Farewell”, w którym pracujący po raz drugi przy potterowskim cyklu brytyjski kompozytor Nicholas Hooper pokazał, że drzemią w nim spore kompozytorskie możliwości. Soundtrack do filmu „Transformers: Zemsta upadłych” natomiast, to zestaw 13 rockowych numerów (osobno wydano tzw. Score, czyli płytę z muzyką ilustracyjną), w tym kilku premierowych. Album promuje, radzący sobie nieźle na listach przebojów, nowy numer Linkin Park – „New Divide”, nazbyt jednak przypominający inny hit grupy – „What I’ve Done”. Wśród pozostałych wykonawców na krążku znajdziecie numery m.in. Green Day, The Fray, Nickelback, Theory Of a Deadman, Staind i Avenged Original Soundtrack TERMINATOR: SALVATION Warner Music Original Motion Picture Soundtrack HARRY POTTER AND THE HALF-BLOOD PRINCE Universal The Album TRANSFORMERS: REVENGE OF THE FALLEN” Warner Music Sevenfold oraz jedną z najlepszych na albumie – piosenkę „Let it Go” absolutnych debiutantów z grupy Cavo. (LEW Y. PRAWY) movie LIPIEC 2009 93 tylowka GRY Epoka lodowcowa 3: Era dinozaurów NIEZŁE DOPEŁNIENIE FILMU DLA TYCH, KTÓRZY NIE ZAPOMNIELI CZYM JEST „ZRĘCZNOŚĆ”. SZKODA TYLKO, ŻE JEST MAŁO ŚMIESZNIE 26. 06. 2009 Platformy: PC, X360, PS3 WYMAGANIA SPRZĘT. PC: PC: procesor 1,8 GHz, 512 MB RAM, karta graficzna 256 MB, Windows XP/Vista Cena: PC – 99,90 zł X360 – 199,90 zł PS3 – 199,90 zł X360 – 800 Xbox Live Points Rodzaj gry: gry: zręcznościowa Dystrybutor: LEM Ghostbusters: The Video Game TEKST BARNABA „b-side” SIEGEL Transformers: Zemsta upadlych PO SALACH GĘSTO LATAJĄ DUCHY, PROMIENIE FOTONU I NIEUMYŚLNIE NISZCZONE MEBLE. JEST LEPIEJ NIŻ MOŻNA BYŁO SIĘ SPODZIEWAĆ WYKONYWANIE W KÓŁKO TYCH SAMYCH ZADAŃ, PRZY UCIĄŻLIWYM STEROWANIU I INNYCH PROBLEMACH, SZYBKO PRZESTAJE BYĆ WYZWANIEM. CHYBA ŻE KTOŚ NAPRAWDĘ KOCHA GRAĆ ROBOTEM WYMAGANIA SPRZĘT. PC: procesor 2,13 GHz, 1 GB RAM, karta graficzna 256 MB, Windows XP/Vista Cena: PC – 119,99 zł X360 – 239,99 zł PS3 – 239,99 zł Rodzaj gry: zręcznościowa/akcja Dystrybutor: LEM 94 SIERPIEŃ 2009 movie 01. 07. 2009 Platformy: PC, X360, PS3 Gra o Wolverinie (na podstawie cyklu „Origins”) pokazała, że wirtualne adaptacje filmów mogą być fantastyczne. „Transformers” to równie wdzięczny i oczywisty temat, który niestety został potraktowany bardzo po macoszemu. Wcielenie się w robota to świetna sprawa, ale przyjemność z gry odbierają takie rzeczy, jak niewygodne sterowanie, głupie zachowania czy wręcz wyraźne błędy w sztucznej inteligencji przeciwników. I w końcu to, że każda misja opiera się na podobnym schemacie – anihilacji wszystkich wrogów dookoła. Co samo w sobie jeszcze nie jest takie złe, gdybyśmy byli chociaż trochę emocjonalnie zaangażowani w fabułę. A tu jest jej wyraźnie zbyt mało. Zabrakło podczas misji tak oczywistych rzeczy jak wstawki filmowe i tłumaczenie co? i dlaczego? właśnie atakujemy albo chronimy. Gra broni się w zasadzie jednym elementem. Robotami. Wcielając się w nie można poczuć moc, a w ciągu dwóch (krótkich) kampanii poznamy cały szereg ich specjalnych umiejętności czy unikatowych rodzajów ataków. Niedługa zabawa dla wytrwałych maniaków tematu, którzy nie nastawiają się na zbyt wiele. Fabuła gry pokrywa się z tą filmową. Pierwszy etap to fikcyjna przygoda pełniąca rolę samouczka. Później na zmianę wcielamy się w kolejnych głównych bohaterów i zaczynamy wkraczać w świat dinozaurów. Chociaż to gra przeznaczona przede wszystkim dla młodszej młodzieży, nie jest przy tym wcale dziecinna. Kolejne plansze są naprawdę ciekawie zaprojektowane, a ich przechodzenie wymaga odrobinę spostrzegawczości i sporo zręczności. Szkoda tylko, że atmosfera jest cokolwiek drętwa. Jest za to dobra wiadomość dla fanów wiewiórów – pojawiają się na kilku etapach, oczywiście prześcigając się w poszukiwaniu żołędzia. 16. 06. 2009 Platformy: PC, X360 WYMAGANIA SPRZĘT. PC: PC: procesor 2,6 GHz, 1 GB RAM, karta graficzna 256 MB, Windows XP/Vista Cena: PC – brak X360 – brak PS3 – 249, 00 zł X360 – 800 Xbox Live Points Rodzaj gry: zręcznościowa/akcja Dystrybutor (PS3): Sony Computer Entertainment Polska Do ekipy łapaczy duchów przyłączamy się jako kadet. Nie trzeba długo czekać na szkolenie, od razu dostajemy tajemniczy plecak z bojową maszynerią i jedziemy z ekipą zwalczać duchy. Najczęściej w monumentalnych, rozbudowanych lokacjach. Gra jest fajnie dawkowana. Duchy często się wymykają, trzeba trochę się za nimi naganiać albo szukać przy pomocy specjalnego noktowizora. Podczas samego łapania jest sporo zabawy, a fotonowy promień osmala ściany, rozwala meble i strąca wszystkie mniejsze przedmioty. Wisienką na koniec jest klimatyczny panel pełen informacji i ulepszanie własnego sprzętu. Warto! movie SIERPIEŃ 2009 95 tylowka QUIZ KRZYZOWKA MovieQUIZ Papierowe testy na alkoholizm zawsze zawierają instrukcję, że jeśli odpowiesz poprawnie na trzy z poniższych pytań jesteś na najlepszej drodze do uzależnienia. My nie będziemy sprawdzać, jak wysokie jest Twoje spożycie, ale pozwolimy się przekonać, jak wiele wiesz o pijackim kinie. Bo oglądać każdy może – i pijus, i abstynent, i członek AA… 1. Co widzi Dumbo po upadku do beczki pełnej alkoholu? a. Bańki mydlane b. Czarne kruki c. Różowe słonie 6. Jaki trunek piją ciągle bohaterowie filmu „Bezdroża”? a. Whisky b. Wino c. Wódkę 2. Kto partneruje i wyciąga z nałogu 7. Co daje w prezencie Benowi zagra- Meg Ryan w filmie „Kiedy mężczyzna kocha kobietę”? a. Dennis Quaid b. Andy Garcia c. Russell Crowe nemu przez Nicolasa Cage prostytutka Sera w filmie „Zostawić Las Vegas”: a. Butelkę Burbona b. Piersiówkę c. Korkociąg 3. Jakiej piosenki, popijając drinka słucha w swoim barze Rick z Casablanki? a. „Over the Rainbow” b. „As Time Goes By” c. “Raindrops Keep Fallin’ On My Head” 8. „Pętla” to film o alkoholiku nakręcony na podstawie opowiadania: a. Marka Hłaski b. Tadeusza Konwickiego c. Jerzego Andrzejewskiego 4. W którym filmie Wajdy miała miejsce 9. Kieliszkowe znicze ze spirytusu scena wyciskania ostatnich kropel rozlanej wódki ze szmaty do podłogi? a. „Człowiek z żelaza” b. „Człowiek z marmuru” c. „Popiół i diament” zostały zapalone przez bohaterów w filmie Andrzeja Wajdy: a. „Wesele” b. „Popiół i diament” c. „Człowiek z żelaza” 5. W pijackich filmach Charlesa Bukow- 10. Gdzie koledzy z filmu „Kac Vegas” wznieśli toast, który sprowadził na nich wszystkie późniejsze kłopoty a. W kasynie b. W apartamencie dla nowożeńców c. Na dachu hotelu skiego w rolę Henry Chinaskiego nie wcielił się: a. Mickey Rourke b. Matt Dillon c. John Belushi POZIOMO 7) „…: Koty górą” 8) grał go Robert Downey Jr., … Man 9) film z Johnem Travoltą, „… 8.” 10) „Tristan i …” 11) jest nim terminator 13) gra Martę w „Tataraku”, Krystyna … 16) Ridley i Tony … 18) montażysta „Slumdoga. Milionera z ulicy”, Chris … 21) film Boba Fossa, „Cały ten …” 23) np. „Krąg” 25) francuski aktor, Jean … 26) reżyser „The Limits of Control”, Jim …. PIONOWO 1) … Blanchett 2) serial z Borysem Szycem 3) jest żoną Antonio Banderasa, … Griffith 4) gra w „Wyobraź sobie”, … Murphy 5) aktorka, … Ryder 6) wcielił się w rolę Indiany Jonesa, Harrison … 12) „… w muzeum” 14) „… Juan DeMarco” 15) gra w „Mądrości i seksie”, … E. Grant 17) aktorka, Charlize … 19) sąsiad Pawlaka 20) film z Janem Machulskim, „Ostatnia …” 22) „… Zorba” 24) „… - ósmy pasażer Nostromo” Rozwiązanie utworzą litery z pól ponumerowanych w prawych dolnych rogach NAGRODA W MOVIE KRZYŻÓWCE Nagrodami w Movie krzyżówce (sierpień 2009) są 3 zestawy książek, które ukazay się nakładem wydawnictwa W.A.B. Zostaną one przesłane pocztą w terminie 30 dni od daty opublikowania listy zwycięzców na stronie internetowej www.moviemagazine.pl. W sytuacji od siebie niezależnej, zastrzegamy sobie prawo do przesłania laureatom podobnych nagród o tej samej wartości rynkowej. Hasło należy przesłać SMS-em na numer 71121 do dnia 30.08.2009 r. Koszt wysłania SMS-a to 1 zł + VAT (1,22 zł z VAT). W treści wpisz: SPONSOREM NAGRÓD DO KRZYŻÓWKI JEST MK.haslo.imie.nazwisko.adres Treść SMS-a nie może przekraczać 160 znaków (wliczając odstępy między wyrazami). Nie używaj polskich znaków. Serwis działa we wszystkich polskich sieciach telefonii komórkowej. Biorąc udział w konkursie zgadzam się na podporządkowanie zapisom Regulaminu Konkursu, który jest dostępny do wglądu w redakcji, a także na przetwarzanie danych osobowych przez Wydawnictwo New Hope, Warszawa, ul. Niemcewicza 26 m 83, w celu niezbędnym dla rozwiązania krzyżówki. Zgadzam się na otrzymywanie informacji handlowej środkami komunikacji elektronicznej. Podanie danych jest dobrowolne. Przysługuje mi prawo dostępu do treści danych i prawo do ich poprawiania. ODPOWIEDZI: 1-c; 2-b; 3-b; 4-a; 5-c; 6-b; 7-b; 8-a; 9-b; 10-c 96 SIERPIEŃ 2009 movie movie SIERPIEŃ 2009 97 tylowka FILM MOJEGO ZYCIA „Zezowate szczescie” forever! FILM JEGO ŻYCIA JESZCZE PRZED NIM. NATOMIAST NAJGORSZE DZIEŁO FILMOWE JUŻ WIDZIAŁ, ZNACZY SIĘ „WIEDŹMINA” 1. Film mojego dzieciństwa NIEWĄTPLIWIE „AKADEMIA PANA KLEKSA”:). NO I „GWIEZDNE WOJNY” RZECZ JASNA TEDE BRAK AKTUALNYCH DANYCH:) czyli Jacek Graniecki. Artysta hiphopowy, znany powszechnie ze swojej działalności solowej. Ma też na swoim koncie współpracę z innymi znakomitościami polskiej sceny hiphopowej. Niedawno, wraz z Numerem Raz reaktywował słynną formację Warszafski Deszcz. Efektem tego czynu jest bardzo dobrze przyjęta przez fanów płyta „Powrócifszy…”. Ciekawostka dla modnisiów: ma swoją hiphopową linię ciuchów. BAŁEM SIĘ, JAK PIERWSZY RAZ OGLĄDAŁEM „EGZORCYSTĘ” . Najlepszy film, jaki widziałem „MIŚ” I „ZEZOWATE SZCZĘŚCIE” 9. Najgorszy film, jaki widziałem ZŁEGO GESTAPOWCA:) 2. Pierwszy dorosły film TOTALNA TRAUMA W MOIM ŻYCIU, JAK BYŁEM BARDZO MŁODY TO W TV LECIAŁY CIĘŻKIE FILMY RODZIMEJ PRODUKCJI I ZAPAMIĘTAŁEM NA CAŁE ŻYCIE TAKI GNIOT PSYCHOLOGICZNY PT. „ŚWIERSZCZ”. OKRUCIEŃSTWO, PŁAKAŁEM JAK BÓBR:) 3humoru . Film na poprawienie (na doła) „ZEZOWATE SZCZĘŚCIE” ZAWSZE!!!!! 4. Film, na którym płaczę 5 . Film, na którym się boję 6. Idealny film do oglądania z partnerką 8 NIE WIDZIAŁEM JESZCZE 11 . Rola, którą chciałbym zagrać (już istniejąca lub nie) 12. Rola, którą chciałbym 7nia. Idealny film do oglądazagrać w filmie 10. Film, który mógłbym animowanym w męskim gronie oglądać w kółko „50 PIERWSZYCH RANDEK” PIERWSZE TRZY CZĘŚCI „AMERICAN PIE” BEZAPELACYJNIE „WIEDŹMIN” (albo scena z filmu) NIE CHCIAŁBYM:) FOTO: Tomek Żak 98 SIERPIEŃ 2009 movie
Podobne dokumenty
Meryl Streep Kiefer Sutherland
do tego numeru. A jest ich kilka. Przede wszystkim nasz TOP 20, tym razem poświęcony właśnie długometrażowym kreskówkom, z których te najlepsze z powodzeniem konkurują z aktorskimi hitami. Przykład...
Bardziej szczegółowo