Supraskie ofiary - Zespół Szkół Sportowych w Supraślu

Opracowanie historyczne autorstwa nauczycieli historii
Zespołu Szkół Sportowych w Supraślu:
Marka Tołoczko i Henryka Suchockiego, 2014 r.
„Supraskie ofiary Katynia”
Ferdynand Marecki
JAN KLEIN
EDMUND KAROL MŁODECKI
JAN ARCICHOWSKI
EDWARD KLEIN
STEFAN KORZECKI
JÓZEF WUNSCH
WŁODZIMIERZ ZAWADZKI
JÓZEF ŻYLIŃSKI
Kapitan
Ferdynand Marecki
Jako oficer rezerwy został
zmobilizowany 27 sierpnia 1939 r.
Wraz z oddziałem z Białegostoku
wyruszył w kierunku Grodna, a po
przegranej walce z Niemcami i
przekroczeniu
granicy litewskiej
został internowany w obozie w
Birsztanach. Informację o losach
męża otrzymała pani Katarzyna
Marecka od jednego z żołnierzy
szeregowych wypuszczonych na
wolność.
Oficerów
natomiast
skierowano do obozu w Kozielsku.
Stąd też po jakimś czasie przyszła
pierwsza kartka od Ferdynanda
Mareckiego. Z najważniejszą informacją, że żyje, jest zdrowy, tęskni i martwi się o rodzinę.
Również o spotkaniu z Edmundem Młodeckim, bratem pani Katarzyny, osadzonym w tym
samym obozie. Podobne krótkie korespondencje przychodziły jeszcze do marca 1940 roku.
13 kwietnia 1940 r. Katarzyna Marecka z trojgiem dzieci znalazła się w nieogrzewanym
wagonie pociągu jadącego na Syberię. Jak wielu Polaków, zesłano ich do Kazachstanu, w okolice
Powładaru. Od tego czasu nie miała już żadnej informacji o losach męża. Po dwóch latach zmarła
najstarsza córka Marylka mając 15 lat. Po wojnie, po sześciu latach tułaczki rodzinie Mareckiego udało
się wrócić z Syberii do Supraśla w marcu 1946 roku. Dopiero tutaj po raz pierwszy dowiedziała się, że
Ferdynand Marecki figuruje na liście nazwisk polskich oficerów pomordowanych w Katyniu.
Opublikowanej w niemieckiej gazecie z czasów okupacji. Przy jego zwłokach znaleziono legitymację
nauczycielską i telegram od rodziny. Czerwony Krzyż proszony o zwrot pamiątek po zamordowanym
mężu i ojcu, wysłał odpowiedź, że Ferdynand Marecki leży w bratniej mogile na Koziej Górze pod nr
052, a pamiątki są w posiadaniu Niemców i nie ma mowy o ich odzyskaniu. Od tego czasu, aż do 1990
roku Kłamstwo Katyńskie było jedyną oficjalną
wersją władz radzieckich. W okresie PRL - u
nie można było o tym głośno mówić, a tym
bardziej dociekać prawdy.
W wolnej i demokratycznej Polsce
przywrócono pamięć o polskich bohaterach.
Przeprowadzono ponowne badania miejsc
zbrodni, doprowadzono do budowy cmentarzy
wojennych w miejscach kaźni, organizowano
pielgrzymki, uroczystości. Z inicjatywy rodziny
na cmentarzu w Supraślu złożono urnę z
ziemią katyńską. Od 2000 roku naszej
Sportowej Szkole Podstawowej patronuje
Ferdynand Marecki. W 2007 roku władze
państwowe nadały pośmiertnie patronowi
wyższy stopień wojskowy – kapitana.
Pułkownik JAN ALEKSANDER KLEIN
Urodzony w 1892 r. w Łodzi
DOWÓDCA 83 PUŁKU PIECHOTY
PPŁK JAN
ALEKSANDER KLEIN, U
MIEJSCE ŚMIERCI: KATYŃ
Syn Aleksandra Kleina administratora
supraskich posiadłości Buchholtzów. Dwóch
braci z rodziny Kleinów zginęło w Katyniu,
trzeci w wojnie obronnej na początku
września w okolicach Osowca.
Temu Bohaterowi posadzono już DĄB
PAMIĘCI
adres: Gruta 10, 86-330 Mełno
drzewo posadzone przez: Zespół Szkół w Grucie
certyfikat nr 000170/000152/WE/2008
Kapitan Edward Klein
urodzony: 03. 06. 1894
miejsce urodzenia: Łódź
miejsce śmierci: Katyń
Służył w 32 pułku piechoty. Bankowiec, syn
Aleksandra Kleina zarządcy fabryki Buchholtza.
Rodzina Kleinów zamieszkiwała w budynku
obecnie zajmowanym przez Centrum Kultury i
Rekreacji przy ulicy Cieliczańskiej 1. W latach
trzydziestych XX wieku przeniosła się do
Białegostoku.
Temu Bohaterowi posadzono już DĄB PAMIĘCI
adres: Cieliczańska 1, 16-030 Supraśl
drzewo posadzone przez: Stowarzyszenie Kulturalne "Collegium Supresliense" w
Supraślu, certyfikat nr 002664/003040/WE/2010
Kapitan EDMUND KAROL MŁODECKI
Kapitan służby zdrowia WP - dr medycyny
Urodzony 4 października 1903 r., w Jaśle, syn Michała i Marii. Brat
Katarzyny Mareckiej 9 (z domu Młodeckiej). Studia medyczne ukończył we
Lwowie na Uniwersytecie Jana Kazimierza. Był lekarzem wojskowym w
stopniu
kapitana.
Pracował
do
1939
r.
jako
ordynator
oddziału
laryngologicznego 9 Okręgowego Szpitala Wojskowego w Twierdzy Brzeskiej.
W 1933r. kapitan Młodecki poślubił
Marię Sawicką. Wraz z dwójką dzieci
przebywali do 1939 r. w Brześciu nad
Bugiem.
Po
internowaniu
przez
Sowietów kapitan Edmund Młodecki
przebywał w obozie w Kozielsku,
razem
z
Ferdynandem
Mareckim.
Zamordowany w Katyniu
w 1940 r.
Pośmiertnie kpt. dr Młodecki został
odznaczony
krzyżem
Kampanii
Wrześniowej 1939 r.
Temu Bohaterowi posadzono dwa DĘBY PAMIĘCI
1.W miejscu urodzenia: Szkolna 38, 38-200 Jasło
drzewo posadzone przez: Zespół Szkół Miejskich nr 3 - Gimnazjum nr 2 z Oddziałami
Integracyjnymi im. Ignacego Łukasiewicza w Jaśle certyfikat nr 001937/003425/WE/2010
2. Przy Zespole Szkół Sportowych w Supraślu w kwietniu 2010 roku. W maju 2011 roku
odsłonięto pamiątkową tablicę przy DĘBIE PAMIĘCI KAPITANA EDMUNDA
KAROLA MŁODECKIEGO
Porucznik Jan ARCICHOWSKI
Nauczyciel Szkoły Powszechnej w Supraślu
Porucznik rezerwy JAN ARCICHOWSKI,
syn Tomasza i Franciszki z Zielińskich, ur. 12 VI
1910 r. w Wólce Zamkowej k. Drohiczyna.
Absolwent Seminarium Nauczycielskiego im.
Zygmunta Augusta w Białymstoku (1930) i
SPRPiech. nr 5 w Krakowie. Przydzielony do 42
pp. . Nauczyciel, mieszkał na stałe w Dąbrowie
Wielkiej, pow. wysokomazowiecki.
W supraskiej szkole nauczyciel ćwiczeń
cielesnych (wychowania fizycznego), przyrody i
rysunku. W latach 1937-1938 pełnił funkcję
drużynowego I - szej Drużyny Harcerskiej im.
Zawiszy Czarnego. Zmobilizowany w 1939 r.,
dowodził kompanią w okolicy Białej Podlaskiej i
Kowla. Nie znane były dalsze wojenne losy
Arcichowskiego do momentu gdy jego imię i
nazwisko pojawiło się na: Liście jeńców
obozu w Kozielsku zamordowanych w Lesie
Katyńskim w kwietniu i maju 1940 roku,
spoczywających
na
Polskim
Cmentarzu
Wojennym w Katyniu. Tabliczka poświęcona
Arcichowskiemu
jest w Katedrze Polowej
Wojska Polskiego w Warszawie pod nr 198.
Dąb pamięci
poświęcony porucznikowi
Arcichowskiemu
został
posadzony przez VI Liceum
Ogólnokształcące im. Króla
Zygmunta
Augusta
w
Białymstoku
przy
ul.
Warszawskiej (certyfikat nr
002168/004363/WE/2010). W
Supraślu pamięć o dawnym
nauczycielu
uczczono
umieszczając w 2009 roku
jego nazwisko na epitafium
w kościele Św. Trójcy.
Jan Arcichowski - pierwszy z prawej
w gronie nauczycieli i uczniów 1938 r.
Major JÓZEF WUNSCH
Urodzony 5 marca 1892r. w Poznaniu. Syn
Franciszka i Marii z Bocheńskich W latach 1910 –
1918 służył w armii niemieckiej. Wstąpił do
konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej. Od
28 grudnia 1918r. walczył jako podporucznik w
szeregach Powstania Wielkopolskiego. Od 1920r.
bierze udział w obronie Ojczyzny przed nawałą
bolszewicką. Za dzielność i odwagę odznaczony
Krzyżem Walecznych. Po zakończeniu wojny służy
na różnych stanowiskach w Wojsku Polskim m.in.
w Białej Podlaskiej, Czerwonym Borze koło
Zambrowa i Poznaniu. W 1935 jako kapitan zostaje
przeniesiony w stan spoczynku. Powołany zostaje
1 maja 1939r. do czynnej służby wojskowej.
Walczy we wrześniu 1939r. w Armii Łódź. Po
klęsce znalazł się w niewoli sowieckiej, więziony w
obozie w Starobielsku. Polski Czerwony Krzyż
poinformował żonę Marię że został zamordowany
w 1940r. w Charkowie.
Inicjatorką zasadzenia DĘBU PAMIĘCI
, była pani Wanda Wunsch, synowa
bohatera, mieszkająca w Supraślu. Dąb znajduje się na Zespole Szkół Sportowych,
certyfikat nr 002663/002146/WE/2010
Aspirant WŁODZIMIERZ ZAWADZKI
Starszy Przodownik policji Państwowej, urodzony 22.12.1900 w Supraślu
syn Michała i Stefanii. W Wojsku Polskim od 1919 do 1921 r. . Od 1922 w Policji
Państwowej. Od 1929 r. służbę pełnił w woj. białostockim. W latach 1938 -1939 w
wydziale III KG
miejsce śmierci: Twer
Temu Bohaterowi posadzono już DĄB PAMIĘCI
adres: Sienkiewicza 65, 15-003 Białystok
drzewo posadzone przez: Komendę Wojewódzką Policji w Białymstoku
certyfikat nr 003630/008987/WE/2010
STEFAN KORZECKI
Starszy posterunkowy Policji Państwowej
Urodzony 9 grudnia 1905 roku
w Nacewiczach, syn Antoniego i
Agaty. Pełnił
służbę
na
posterunku
w Supraślu. We
wrześniu 1939 roku ewakuowany
ze swoim oddziałem na wschód.
Stracony w Twerze (Miednoje)
JÓZEF ŻYLIŃSKI
Urodzony w 1893 w Augustowie, syn Piotra.
Policjant, aresztowany w kwietniu 1940 r. w Supraślu.
Więziony w Białymstoku. Zaginiony w 1940 r.
Prawdopodobnie figuruje na dotychczas
nieodnalezionej tzw. białoruskiej liście katyńskiej