ZMIANA PŁACY MINIMALNEJ W POLSCE W 2011 ROKU NA TLE
Transkrypt
ZMIANA PŁACY MINIMALNEJ W POLSCE W 2011 ROKU NA TLE
PŁACA MINIMALNA W POLSCE I W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Kraków, wrzesieo 2011 „Płaca minimalna” Wynagrodzenie minimalne (płaca minimalna) to ustawowo określona kwota wynagrodzenia, jednolita dla całego kraju, poniżej której nie można opłacad pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy. Płaca minimalna w Polsce i Unii Europejskiej (1) Obecnie wynagrodzenie minimalne stosuje dwadzieścia spośród dwudziestu siedmiu krajów Unii Europejskiej. O wysokości wynagrodzenia minimalnego w paostwach Unii decyduje rząd lub rząd wraz z partnerami społecznymi. W Polsce wysokośd wynagrodzenia minimalnego ustalana jest w wyniku negocjacji członków Komisji Trójstronnej, czyli związków zawodowych, pracodawców oraz strony rządowej. W 2011 roku stawka płacy minimalnej w Polsce wynosi 1 386 PLN. Płaca minimalna w Polsce i Unii Europejskiej (2) Unia Europejska pozostawia paostwom swobodny wybór w kwestii kształtowania płacy minimalnej. Wśród krajów Unii Europejskiej, wyodrębniły się 3 drogi ustalania wynagrodzenia minimalnego: • ustawowo, centralnie, • na szczeblu układów zbiorowych pracy, centralnie, • na szczeblu układów zbiorowych pracy, w sposób zdecentralizowany. W praktyce, do krajów posiadających wynagrodzenie minimalne zalicza się tylko te, gdzie definiowane jest ono poprzez ustawę na poziomie centralnym. Wysokośd płacy minimalnej w Polsce w porównaniu do innych paostw członkowskich w 2011 roku Wysokośd płacy minimalnej w krajach UE w I półroczu 2011 roku l.p. kraj 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Luksemburg Irlandia Holandia Belgia Francja Wielka Brytania Grecja Hiszpania Słowenia Malta Portugalia Polska Czechy Słowacja Łotwa Węgry Estonia Litwa Rumunia Bułgaria wysokośd (w EUR) 1 758 1 462 1 424 1 415 1 365 1 139 863 748 748 665 566 349 319 317 282 281 278 232 157 123 kraj UE / Polska (w %) 504 419 408 406 391 326 247 214 214 191 162 100 91 91 81 80 80 66 45 35 Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat Polska zajmuje 12 miejsce na liście dwudziestu krajów europejskich z ustawowo przyjętą płacą minimalną. Najwyższe wynagrodzenie minimalne obowiązuje w Luksemburgu i jest ono ponad pięd razy większe niż w Polsce. Najniższą stawkę przyjęto w Bułgarii, gdzie wynosi ona zaledwie 35% płacy minimalnej w naszym kraju. Wysokośd płacy minimalnej w Polsce w porównaniu do innych paostw członkowskich według parytetu siły nabywczej w 2011 roku Parytet siły nabywczej płacy minimalnej w krajach UE w I półroczu 2011 l.p. kraj 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Luksemburg Holandia Belgia Irlandia Francja Wielka Brytania Grecja Słowenia Malta Hiszpania Portugalia Polska Słowacja Czechy Węgry Łotwa Estonia Litwa Rumunia Bułgaria parytet (w PPS) 1 466 1 342 1 268 1 237 1 220 1 139 903 891 843 774 646 555 445 439 432 407 370 365 272 243 kraj UE/ Polska (w %) 264% 242% 229% 223% 220% 205% 163% 161% 152% 140% 117% 100% 80% 79% 78% 73% 67% 66% 49% 44% Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat Przy uwzględnieniu parytetu siły nabywczej, Polska zajmuje 12 miejsce w UE pod względem wysokości płacy minimalnej. PKB na mieszkaoca wyrażony w PPS w roku 2010 w krajach Unii Europejskiej z ustawową płacą minimalną 283 Luksemburg Holandia Irlandia Belgia Wielka Brytania Francja Hiszpania Grecja Słowenia Malta Portugalia Czechy Słowacja Estonia Węgry Polska Litwa Łotwa Rumunia Bułgaria 133 127 118 114 107 101 89 86 83 81 80 74 64 64 62 58 52 45 44 0 50 100 150 Wśród 20 krajów z płacą minimalną, Polska zajmuje 12 miejsce pod względem wynagrodzenia minimalnego. W przypadku PKB na mieszkaoca jest to miejsce 16. Oznacza to, że 4 kraje o wyższym PKB mają niższe wynagrodzenie minimalne niż w Polsce. 200 Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat 250 300 Wynagrodzenie minimalne w Polsce w 2012 roku Dnia 13 września 2011 roku rząd ustalił wysokośd płacy minimalnej w 2012 rok na poziomie 1 500 PLN. Jest to wzrost o 8,2% w stosunku do roku 2011. Rząd nie spełnił postulatu Związku Zawodowego Solidarnośd, który proponował podnieśd płacę minimalną do wysokości 1 596 PLN. Wzrost płacy minimalnej w krajach UE w latach 2004-2010 Procentowy wzrost nominalnej płacy minimalnej w krajach Unii Europejskiej w roku 2010 w porównaniu do roku 2004 113% 108% 108% 100% Łotwa Słowacja Rumunia Bułgaria Polska Litwa Estonia Czechy Hiszpania Grecja Irlandia Węgry Portugalia Słowenia Malta Luksemburg Belgia Holandia Francja Wielka Brytania 83% 78% 75% 46% 38% 37% 36% 35% 30% 27% 22% 20% 17% 11% 11% Polska znajduje się na 5 miejscu w Europie pod względem dynamiki wzrostu płacy minimalnej (lata 2004-2010). 2% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat 120% Dynamika wynagrodzenia minimalnego w Europie po kryzysie gospodarczym Procentowy wzrost nominalnej płacy minimalnej w krajach Unii Europejskiej w okresie 01.01.2010 – 01.01.2011 25% Słowenia 11% Łotwa 6% Węgry 5% Polska 4% Luksemburg 3% Słowacja 3% Wielka… Portugalia 2% Belgia 2% Francja 2% Hiszpania 1% Holandia 1% Malta 1% Grecja 0% Irlandia 0% Litwa 0% Estonia 0% Czechy 0% 0% Polska zajmuje 4 miejsce w Europie pod względem dynamiki wzrostu wynagrodzenia minimalnego w roku 2011. 10% 20% Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat 30% Udział płacy minimalnej w przeciętnych zarobkach Płaca minimalna jako procent przeciętnego wynagrodzenia w krajach UE w 2009 roku 51% Grecja 48% Francja Luksemburg 45% Malta 45% 44% Holandia Dane z Eurostatu pokazują, że w 2009 roku wśród krajów Unii Europejskiej, udział płacy minimalnej w wynagrodzeniu przeciętnym przekroczył 50% jedynie w przypadku Grecji. 43% Portugalia Słowenia 41% Łotwa 41% Litwa 41% Polska 40% Węgry 39% Wielka Brytania 38% Bułgaria 38% Słowacja 37% Estonia 36% 35% Hiszpania Czechy 34% Rumunia 33% 0% 10% 20% 30% 40% Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat 50% 60% Dynamika udziału płacy minimalnej w przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniu Zmiana udziału płacy minimalnej w przeciętnym wynagrodzeniu miesięcznym w krajach UE w latach 2004-2009 Polska Portugalia Słowacja Belgia Wielka Brytania Hiszpania Słowenia Estonia Łotwa Luksemburg Francja Rumunia Irlandia Malta Holandia Węgry Litwa Bułgaria Czechy Grecja 4,6% 2,8% 2,5% 1,8% 1,7% 1,7% 1,6% 1,0% 0,3% Od roku 2004 do 2009, Polska zanotowała największy wzrost udziału płacy minimalnej w przeciętnym wynagrodzeniu miesięcznym. -0,1% -0,4% -1,1% -1,1% -1,2% -2,0% -2,4% -3,4% -4,6% -5,0% -7,3% -8,0% -6,0% -4,0% -2,0% 0,0% Warto zwrócid uwagę, że w ponad połowie krajów udział minimalnego wynagrodzenia w przeciętnych zarobkach miesięcznych zmalał. 2,0% 4,0% Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat 6,0% Podsumowanie 1. Obecny poziom płacy minimalnej w Polsce, uwzględniając PKB na mieszkaoca, jest stosunkowo wysoki. 2. Stosunek płacy minimalnej do przeciętnych zarobków w naszym kraju ma podobną wartośd jak w innych krajach europejskich. Sugerowana zmiana, by proporcja ta wynosiła 50%, wykracza poza praktyki europejskie. 3. Dynamika udziału płacy minimalnej w przeciętnym wynagrodzeniu w latach 2004-2009 była w Polsce najwyższa wśród 20 krajów europejskich. 4. W 2011 roku większośd krajów europejskich zamroziła bądź tylko minimalnie podniosła wysokośd płacy minimalnej. 5. Od roku 2004 dynamika płacy minimalnej w Polsce rośnie, natomiast w większości krajów Europy Środkowo-Wschodniej – maleje. Opracowane przez wynagrodzenia.pl tel. (12) 423 00 41 e-mail: [email protected]