Koncepcja pracy psychologa szkolnego

Koncepcja pracy psychologa szkolnego
Jako teoretyczną podstawę mojej pracy na stanowisku psychologa szkolnego przyjmuję
koncepcję psychologii humanistycznej, traktującą człowieka jako podmiotową istotę, dążącą do
rozwoju i realizacji, posiadającą określone potrzeby, prawa oraz system wartości, stanowiący o
jej godności.
Podejmowane przeze mnie działania zawodowe będą opierały się na poszanowaniu praw
człowieka i praw dziecka, zgodnie z Konwencją o Prawach Dziecka z dn. 20.11.1989r. przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne ONZ i Europejską Konwencję o wykonywaniu praw dzieci,
sporządzoną w Strasburgu z dn. 25.01.1996r., będą też elementem programu profilaktycznego
szkoły.
Podstawowy cel to: zapobieganie i przeciwdziałanie różnym formom patologii emocjonalno-społecznej wśród uczniów, w tym uzależnianiu się od substancji psychoaktywnych i zachowaniom agresywnym.
Zakładam następujące cele szczegółowe swojej pracy:
 wśród uczniów objętych zajęciami psychoprofilaktycznymi:
 integrowanie ucznia z zespołem klasowym,
 budowanie grupy sprzyjającej rozwojowi potencjalnych możliwości każdego ucznia,
 zwiększanie poczucia bezpieczeństwa w sytuacji szkolnej,
 eliminowanie stresu szkolnego,
 budowanie poczucia własnej wartości,
 świadomości mocnych i słabych stron,
 rozwijanie zdolności komunikacyjnych,
 kształtowanie postawy asertywnej,
 rozwijanie tolerancji i empatii,
 rozwijanie wrażliwości na potrzeby innych,
 wśród uczniów z trudnościami:
 eliminowanie symptomów zaburzeń, zmniejszanie intensywności i / lub częstotliwości
niekorzystnych zjawisk, np. przeżywanego napięcia w szkole
 dostarczanie pozytywnych wzmocnień, doświadczeń korygujących urazy w ramach indywidualnej opieki psychologicznej
Moja koncepcja pracy zakłada działanie trójtorowe:
 na rzecz uczniów
 na rzecz rodziców
 na rzecz nauczycieli i wychowawców
Głównym adresatem wszelkich działań psychologa w szkole jest uczeń. Psycholog rozpoznaje (diagnoza) potencjalne możliwości uczniów oraz ich sytuację wychowawczą. Takie rozpo-
znanie poprzedza wszelkie działania profilaktyczne, mediacyjne, interwencyjne wobec uczniów,
rodziców i nauczycieli. Praca psychologa szkolnego polega na zbieraniu informacji na temat
klientów ( uczniów, nauczycieli, rodziców), problemów czy zjawisk. Odbywa się to podczas badań psychologicznych, które przyjmują formę: ankiety, rozmowy, obserwacji, testu, kwestionariusza, rysunku, itp. Obok informacji zaczerpniętych z takich badań, psycholog wykorzystuje
informacje pochodzące z innych źródeł : uczniów, nauczycieli dyrekcji, pracowników obsługi
szkoły, rodziców, własnych obserwacji, doświadczeń i odczuć. Właściwe rozpoznanie problemów pomaga opracować koncepcje pracy z klasą czy pojedynczym uczniem oraz współpracy z
rodzicami i nauczycielami i rodzicami. Do innych zadań psychologa w szkole należy organizowanie warsztatów, których celem jest wyposażenie ucznia w niezbędną wiedzę i umiejętności
radzenia sobie w trudnych sytuacjach, w unikaniu zagrożenia, skutecznego odmawiania i szukania pomocy. Podczas zajęć warsztatowych psycholog integruje klasę, pomaga uczniom budować
pozytywne wizerunki własnej osoby i klasy.
Zakres prowadzonych działań
Dla uczniów:
 rozmowy indywidualne, konsultacje psychologiczne, rozpoznawanie i pomoc w przezwyciężaniu trudności
 udzielanie systematycznej pomocy psychologicznej uczniom mającym problemy (wsparcie, interwencja)
 pomoc i mediacja w rozwiązywaniu trudnych spraw wychowawczych
 kierowanie do placówek specjalistycznej pomocy
 prowadzenie zajęć warsztatowych w klasach I-III (tworzenie efektywnego zespołu klasowego) i w klasach IV-VI (socjoprofilaktyka, promocja twórczego stylu życia)

zwracanie uwagi na przestrzeganie postanowień Konwencji o Prawach Dziecka
Dla rodziców:
 konsultacje psychologiczne, rozmowy interwencyjne, wspieranie rodziców dzieci niepełnosprawnych, indywidualne poradnictwo psychologiczne
 psychoedukacja rodziców prowadzona indywidualnie lub podczas wywiadówek (pogadanki, materiały informacyjne )
 kierowanie na badania w PPP i innych placówkach specjalistycznych, informowanie o
procedurach obowiązujących przy kierowaniu dzieci na badania
 motywowanie do współpracy
 motywowanie do podjęcia własnej terapii, leczenia bądź udziału w grupie wsparcia
Dla nauczycieli:
 konsultacje odnośnie zachowania uczniów w klasie, efektów nauczania, kondycji psychicznej uczniów i wspólne podejmowanie działań interwencyjnych





pomoc w ustalaniu strategii postępowania wobec ucznia bądź zespołu klasowego
wymiana informacji i doświadczeń
współuczestniczenie w posiedzeniach zespołów wychowawczych i ds. integracji
współudział w realizacji programu profilaktycznego szkoły
Powyższe zadania wielokrotnie będą wymagały współpracy z wyspecjalizowanymi placówkami: PPP, Sąd Rejonowy, Policja, MOPS, OPiRPA, Zespół ds. przemocy, PCPR,
kluby młodzieżowe, KOP, inne.
Warunki efektywnej i dobrze zorganizowanej pracy psychologa szkolnego:
1. kompetencje osobiste: komunikatywność, łatwość nawiązywania kontaktu, umiejętność
słuchania, otwartość, empatia, poszanowanie godności drugiej osoby (dziecka i dorosłego)
2. warsztat pracy: wieloletnie przygotowanie szkoleniowe i superwizyjne, stałe doskonalenie
zawodowe, dokształcanie się
3. osobne pomieszczenie z wyposażeniem ułatwiającym kontakt z klientem(przytulne, estetyczne wnętrze)
4. jasno określone ramy czasowe pracy i świadczenie pomocy w wyznaczonych godzinach(nieumiejętność pilnowania tych granic nie świadczy dobrze o poziomie kompetencji
zawodowych psychologa)
Zasady pracy psychologa szkolnego:
1. pomagając dziecku i stając po stronie rodziców psycholog nie występuje przeciwko swojej szkole
2. dbałość o potrzeby i prawa dziecka (ucznia)
3. psycholog współpracuje z nauczycielami wychowawcami, nie wypiera ich działań ani nie
wyręcza
4. psycholog jest takim samym członkiem rady pedagogicznej jak pozostali nauczyciele pedagodzy, ma świadomość granic własnych możliwości zawodowych, np .nie należy oczekiwać że poprowadzi szkolenie dla nauczycieli na każdy temat
5. psycholog stale podejmuje wysiłki, by eliminować bieżące problemy, jednak nie należy
każdorazowo oczekiwać szybkiego tempa poprawy objawowej, efekty pracy psychologa
zależą w 50% od jego wkładu i w 50% od wkładu klienta (ucznia, rodzica, nauczyciela)
6. psycholog osiąga satysfakcję z wykonywania swojego zawodu w szkole wtedy, kiedy
uczniowie chętnie przychodzą po pomoc, rodzice są wdzięczni za poradę a nauczyciele
stosują zalecenia psychologa w kwestii prowadzenia zajęć i podejścia do ucznia.
mgr Magdalena Matracka-Paul
psycholog szkolny