Document 112523

PRACOWNIK
PRACOWNIK
W£AŒCICIELEM
W£AŒCICIELEM
Narodowe Centrum
Własności Pracowniczej
W£AŒCICIELEM
PRACOWNIK
100 NAJWIĘKSZYCH
AMERYKAŃSKICH
SPÓŁEK
PRACOWNICZYCH
PRACOWNIK
Tytuł oryginału: The 100 Largest Majority Employee-Owned
U.S. Companies
Źródło: Employee Ownership Report, July/August 2000
Wyszukał i przetłumaczył: Jan Koziar
Publikowane: Nasz Dziennik, 11 sierpnia 2000 r.
Wrocław 2010
tylko w formie cyfrowej
W£AŒCICIELEM
Wprowadzenie
Narodowe Centrum Własności Pracowniczej w Stanach Zjednoczonych (National
Center for Employee Ownership – NCEO) publikuje co roku w lipcu, listę 100 największych
amerykańskich spółek pracowniczych.
Lista ta, której najnowsze wydanie przedrukowujemy, to wierzchołek góry lodowej
amerykańskiego akcjonariatu. Przedsiębiorstwa figurujące na liście zatrudniają łącznie
tylko ponad pół miliona pracowników. Tymczasem różne rodzaje akcjonariatu w Stanach
Zjednoczonych obejmują ok. 18 mln. pracowników1. Większość z nich pracuje w spółkach
z mniejszościowym udziałem pracowniczym, z których jednak wiele zbliża się do udziału
większościowego.
W artykule „Manifest kapitalistyczny. Kapitalizm Louisa Kelso” (Nasz Dziennik
11 lutego br.) zestawiłem ilość spółek pracowniczych liczących powyżej 5000 zatrudnionych
z roku 1995 i 1999. Było ich odpowiednio: 10 i 18. W roku bieżącym jest ich już 20, a wśród
nich pojawiła się nowa spółka – gigant Hy-Vee ze stanu Iowa. Jest nią sieć supermarketów
zatrudniająca 46 tys. pracowników. Siłą rzeczy właścicielami tych supermarketów są Amerykanie a nie obcy kapitał.
Druga co do wielkości spółka pracownicza United Airlines powiększyła się o 14 tys.
pracowników w stosunku do roku poprzedniego (z 81 tys. do 95 tys.). Wzrost ten miał
miejsce w czasie, gdy europejskie linie lotnicze redukują swój personel.2
Być może nasz LOT też mógłby być spółką pracowniczą, gdyby swego czasu
(rok 1994) Gazeta Wyborcza dopuściła do druku artykuł opisujący pracowniczy wykup
United Airlines.
Lista 100 największych amerykańskich spółek pracowniczych, to najlepsza odpowiedź na uprawianą w Polsce od końca lat 80-tych propagandę, w której twierdzi się m. in.,
że własność pracownicza działa tylko w branży usług i w przedsiębiorstwach małych.
W związku z tym ostatnim twierdzeniem ustalono u nas pułap wielkości tworzonych
spółek pracowniczych tylko na 500 zatrudnionych. Tymczasem największa amerykańska
spółka pracownicza Publix Supermarkets (a więc znowu supermarkety) zatrudnia 109 tys.
pracowników3, czyli jest 218 razy większa od ustanowionego u nas limitu. Trudno o lepszy
przykład rozmijania się z prawdą i rzeczywistością uprawianej u nas, sprzecznej z polskim
interesem, propagandy.
Pierwsze twierdzenie jest również nieprawdziwe, jako że na liście widzimy szerokie
spektrum wszelkich możliwych branż.
Jan Koziar
(marzec 2000 r.)
Obecnie (rok 2010) około 30 mln pracowników [J.K.]
Spółka ta nie przetrwała kryzysu linii lotniczych po ataku na WTC [J.K. - 2010]
3
Obecnie (rok 2010) ponad 141 tys. pracowników [J.K.]
1
2
3
NAZWA
LOKALIZACJA
1.Publix Supermarkets
Lakeland (Floryda)
2.United Airlines
Chicago (Illinois)
3. Hy-Vee
West Des Moines (Iowa)
4.Science Applications
San Diego (Kalifornia) 5.TTC Inc.
Kankakee (Illinois)
6.Dyncorp
Reston (Wirginia)
7.Lifetouch
Minneapolis (Minnesota)
8.Amsted Industries
Chicago (Illinois)
9.Parsons Corp.
Pasadena (Kalifornia)
10. Edward Jones Co.
St. Louis (Missouri)
11.Arrow Electronics
Melville (Nowy Jork)
12.Dillingham Constr.
Pleasanton (Kalifornia)
13. Austin Industries
Dallas (Teksas)
14.AECOM
Los Angeles (Kalifornia)
15.Graybar Electric
St. Louis (Missouri)
16.Journal Communic.
Milwaukee (Wisconsin)
17.W. L. Gore Associates
Newark (Delaware)
18.Ferrell Companies
Liberty (Missouri)
19.Davey Tree Expert Co.
Kent (Ohio)
20. Brookshire Brothers
Lufkin (Teksas)
21.Nypro
Clinton (Massachusets)
22. WinCo
Boise (Idaho)
23.Herff Jones
Indianapolis (Indiana)
24.Treasure Chest Adv.
Clendora (Kalifornia)
25. Charles Machine Works
Perry (Oklahoma)
26.CH2M Hill, Inc
Corvallis (Oregon)
27.Andersen Corp.
Bayport (Minnesota)
28. B.C. Rogers Poultry
Morton (Missisipi)
29.Arthur D. Little
Cambridge (Massachusets)
30. Schreiber Foods
Green Bay (Wisconsin)
31. Columbia Forest Products
Portland (Oregon)
BRANŻA
ILOŚĆ
PRAC.
supermarkety
109 000
linie lotnicze
95 000
supermarkety
46 000
prace badawczo-rozwojowe, komputery 35 000
leasing
26 000
serwis techniczny
17 000
usługi fotograficzne 12 000
przemysł maszynowy 11 800
przemysł maszynowy 11 400
maklerstwo
10 000
dystrybucja sprzętu
elektronicznego
9 700
budownictwo
8 000
budownictwo
7 700
techn. energetyczna
7 000
sprzęt elektryczny
7 000
wyd. prasowe
7 000
materiały Gore-Tex
7 000
dystrybucja gazu
6 000
pielęgnacja drzew
6 000
supermarkety
5 500
tworzywa sztuczne
5 000
supermarkety
5 000
upominki i nagrody
4 600
poligrafia
4 500
pługi
4 300
przemysł maszynowy 4 300
produkcja okien
4 000
drobiarstwo
3 800
konsulting
3 500
supermarkety
3 200
sklejka
3 000
4
32. Capital Mercury Shirt Co. Nowy Jork (Nowy Jork)
33. Houchens Food Store Bowling Green (Kentucky)
34. American Cast Iron Pipe Birmingham (Alabama)
35. Foster and Gallagher
Peoria (Illinois)
36. Medicalodges Coffeyville (Kansas)
37. General Medical Group Richmond (Wirginia)
38. Cameron and Barkley Charleston (Płd. Karolina)
39. Vance International
Oakton (Wirginia)
40. Tandycrafts
Fort Woorth (Teksas)
41. National Spinning Company Nowy Jork (Nowy Jork)
42. Golder Associates
Atlanta (Georgia)
43. Abt Associates
Cambridge (Massachusets)
44. Norcal Waste Systems
San Francisco (Kalifornia)
45. Woodman’s
Janesville (Wisconsin)
46. HDR, Inc.
Omaha (Nebraska)
47. Hensel-Phelps Inc. Greeley (Kolorado)
48. Ericson’s Diversified Corp. Hudson (Wisconsin)
49. Rosauer’s Supermarkets Inc. Spokane (Waszyngton)
50. Merkert Enterprises
Canton (Massachusets)
51. Mathews Intrenational
Pittsburgh (Pensylwania)
52. Rosendin Electric
San Jose (Kalifornia)
53. Greenheck Fan
Schofield (Wisconsin)
54. Aspen Systems Corp.
Rockville (Maryland)
55. Sundt Corp.
Tucson (Arizona)
56. Kolbe and Kolbe
Wausau. (Wisconsin)
57. Rielth-Riley Construction
Goshen (Indiana)
58. Bureau of Natl. Affairs Inc. Waszyngton (DC)
59. Swank Inc.
Attleboro (Massachusets)
60. Stiefel Labs
Coral Gables (Floryda)
61. Acadian Ambulance
Lafayette (Luizjana)
62. Burns & McDonnell Engr. Co.Kansas (Missouri)
63. Tidyman’s Warehouse Foods Spokane (Waszyngton)
64. Bollman Hat
Adamstown (Pensylwania)
65. Hot Dog on a Stick
Solano Beach (Kalifornia)
66. Dahl’s Inc. Des Moines (Iowa)
produkcja koszul
supermarkety
rury żeliwne
reklama bezpośrednia
opieka domowa
sprzęt medyczny
przem. dost. en. elektr.
ochrona osobista
przem. lotniczy
przem. włókienniczy
przem. maszynowy
konsulting
wywózka śmieci
supermarkety
przem. maszynowy
budownictwo
supermarkety
supermarkety
handel art. spoż. urządz. do znakow.
serwis elektryczny
wentylatory przem. usługi komputerowe
budownictwo
produkcja okien
budownictwo
informacja ekonom.
wyroby skórzane
farmaceutyka
pogotowie ratunk.
przem. maszynowy
handel art. spoż. wyrób kapeluszy
bary szybkiej obsługi
supermarkety
3 000
3 000
3 000
2 800
2 600
2 500
2 500
2 400
2 200
2 025
2 000
1 950
1 900
1 800
1 800
1 800
1 775
1 750
1 600
1 600
1 500
1 500
1 500
1 500
1 500
1 500
1 500
1 490
1 470
1 400
1 400
1 250
1 200
1 200
1 200
5
67. Zandex
68. Cranston Print Works
69. BHA Group
70. Ebby Halliday Realtors
71. AIL Systems
72. STV Engineers 73. Mulay Plastics
74. Reliable Stories
75. Okonite Company
76. Crane Cams
77. Mobile Tool International
78. Transhumance Holding Co.
79. Schuck & Sons Construction
80. John McMullen Associates
81. Kleinfelder Walnut
82. Russ’IGA
83. Mayville Engineering
84. Walman Optical
85. Swales Aerospace
86. National Forge
87. Mutual Savings Life
88. Brown and Caldwell
89. Rockford Products Corp.
90. Decorative Surfaces
91. USIS 92. American Exclesior
93. Woodward Communications
94. Roberts Industries
95. The Mosser Group
96. Worzalla Publishing
97. Worcester Textile Co.
98. John Henry Comp.
99. Texas Foundries
100. Fred Weber
Zanesville (Ohio)
Cranston (Rhode Island)
Kansas City (Missouri)
Dallas (Teksas)
Deer Park (Nowy Jork)
Pottstown (Pensylwania)
Addison (Illinois)
Columbia (Maryland)
Ramsey (Nowy Jork)
Daytona (Floryda)
Westminster (Kolorado)
Davis (Kalifornia)
Glendale (Arizona)
Arlington (Wirginia)
Creek (Kalifornia)
Lincoln (Nebraska)
Mayville (Wisconsin)
Minneapolis (Minessota) Beltsville (Maryland)
Irvine (Pensylwania)
Decatur (Alabama)
Concord (Kalifornia)
Rockford (Illinois)
St. Louis (Missouri)
Annandale (Pensylwania)
Arlington (Wirginia)
Dubuque (Iowa)
Des Plaines (Illinois)
Fremont (Ohio)
Stevens Point (Wisconsin)
N. Providence (Rhode Island)
Lansing (Michigan)
Lufkin (Teksas)
Maryland Heights (Missouri)
opieka domowa
druk na tkaninach
filtry powietrza
nieruchomości
sprzęt nawigacyjny
przem. maszynowy
materiały plastyczne
domy towarowe
produkcja kabli
części samochodowe
platformy transport.
konserwy mięsne
budownictwo
przem. maszynowy
przem. maszynowy
supermarkety
tłoczone wyroby met.
handel sprz. optycz.
przem. samolotowy
zakł. metalurgiczne
ubezpieczenia
przem. maszynowy
wyrób śrub
tkaniny pokrywane
ustalanie rodowodów
tartaki
czasopisma
rury stalowe
budownictwo
drukarnie
przem. tekstylny
drukarnie
odlewnie
budownictwo
1 100
1 100
1 025
1 000
1 000
1 000
1 000
1 000
1 000
990
920
850
850
850
850
850
850
830
800
800
800
800
800
750
750
710
700
700
700
700
700
700
650
650
6