portfolio rozwoju osobistego i ścieżki zawodowej (prosz)

portfolio rozwoju osobistego i ścieżki zawodowej (prosz)

Zespół Szkół
im. Wincentego Witosa
ul. Spółdzielców 1
34-200 Sucha Beskidzka
PORTFOLIO
ROZWOJU OSOBISTEGO
I ŚCIEŻKI ZAWODOWEJ
(PROSZ)
Instrukcja obsługi
2
I.
Słowo wstępne
Ta broszurka jest wynikiem wielu miesięcy pracy badawczej, twórczego wysiłku nad
zbiorem materiałów, które mają pomóc uczniom, rodzicom i nauczycielom w kształtowaniu
przyszłości. Portfolia rozwoju osobistego oraz portfolia rozwoju ścieżki zawodowej nie są
czymś trudnym do znalezienia w sieci. Internet podaje długą listę źródeł umożliwiających
każdemu zainteresowanemu zapoznanie się z ideą takiego portfolia.
Portfolia tego typu są już od dawna głównym narzędziem ewaluacji w systemach
oświaty na całym świecie. Różnią się wyglądem, formatem oraz zawartością. Stosowane
w końcowym roku jakiegoś etapu kształcenia stały się jego nieodłącznym komponentem.
Niemniej jednak portfolia rozwoju osobistego oraz zawodowego mają za zadanie stać się
skutecznym narzędziem ułatwiającym wybór zawodu, poprzez zaprezentowanie koniecznych
informacji, argumentów i dowodów w celu podjęcia uzasadnionej i trwałej decyzji
dotyczącej wyboru przyszłej kariery zawodowej.
Portfolio rozwoju osobistego i ścieżki zawodowej – PROSZ, jak autorzy tej
książeczki będą je nazywać w skrócie, skierowane jest przede wszystkim do uczniów. Jest to
ich osobiste, dostosowane do indywidualnych potrzeb narzędzie, które ma pomóc
w śledzeniu ich osiągnięć i porażek, talentów i słabych punktów, ich stosunku do otoczenia,
umiejętności oraz obszarów, w których muszą popracować nad brakami w celu zniwelowania
trudności w dążeniu do wyznaczonego celu – zawodu/ kariery wybranych przez siebie.
PROSZ zaadresowany jest również do rodziców. Narzędzie to ma towarzyszyć
uczniowi przez wszystkie jego etapy nauki, począwszy od pierwszych lat szkoły
podstawowej. Rodzice zaś mają za zadanie „wglądnąć” w ten proces. Uczniowie kierowani
przez swoich opiekunów mają okazję poznawać siebie i równocześnie uświadomić sobie
wzrastające znaczenie znajomości własnych umiejętności i braków.
PROSZ wymaga również pomocy ze strony nauczycieli. Portfolio nade wszystko
zajmuje się dziedziną edukacji. Nauczyciele winni pokierować uczniem i w tym celu mogą
skorzystać z istniejącego już portfolia danego ucznia, aby uzyskać o nim informacje
na początku nowego cyklu kształcenia. Dobrze skonstruowane portfolio dostarczy
bezcennych wiadomości na temat umiejętności, osobowości, zainteresowań i osiągnięć
wychowanka, będzie zawierać najbardziej reprezentatywne elementy szkolnej edukacji,
będzie przedstawiał istotne informacje o potencjale ucznia.
II.
Do ucznia
Drogi uczniu, to jest Twoje osobiste portfolio. Prawdopodobnie przeraża Cię swoim
rozmiarem, lecz jeśli poświęcisz trochę czasu na przeczytanie i przeglądnięcie go, dojdziesz
do wniosku, że może ono stać się Twoim bliskim przyjacielem. Teraz, kiedy otrzymałeś go
od swojego rodzica lub nauczyciela, zacznijmy odkrywać go razem. Najpierw ważna
informacja - zaraz na początku jest strefa zaznaczona na niebiesko. Możesz ją dostosować
do siebie, możesz nawet zmienić jej kolor, jeśli nie lubisz niebieskiego. Wpisz tu swoje imię,
przezwisko, jeśli takie masz i je lubisz oraz nadaj swojemu portfolio jakieś imię. To pomoże
Ci zaznajomić się z nim i czuć się bardziej pewnie korzystając z niego. Powierz mu swoje
sekrety, najskrytsze pragnienia i obawy.
3
Zauważ jednak, że Twoje portfolio nie jest pamiętnikiem. Zawiera ono jasne
instrukcje co do tego, jak korzystać z poszczególnych sekcji, kart pracy, testów oraz ankiet,
które będziesz proszony wypełnić. Wszystkie testy i karty pracy mogą być powielane,
ponieważ możesz uznać, że warto je zrobić jeszcze raz. Inne znajdziesz w kilku
egzemplarzach, gdyż Twoje portfolio „wie”, że będziesz chciał/a je powtórzyć. Niektóre
z nich są zabawniejsze niż inne, ale one wszystkie mają za zadanie pomóc Ci poznać siebie
lepiej, poznać swoje mocne i słabe strony, wrodzone talenty i zdobyte umiejętności oraz
zrozumieć lepiej relacje z otoczeniem. To portfolio będzie kształtować Twoją ścieżkę
edukacji, kwestionować Twój standardowy sposób myślenia oraz planować Twoją przyszłość
i karierę zawodową w taki sposób jaki tego pragniesz.
Pamiętaj, że powinieneś szczerze i otwarcie podejść do zawartych tutaj zadań. Nie możesz
czytać interpretacji testów, zanim nie poświęcisz odpowiedniej ilości czasu na udzielenie
szczerych odpowiedzi. Tylko wtedy możesz przeczytać interpretacje testu i uzyskać dalsze
wskazówki. Nie złość się z powodu uzyskania takiej czy innej odpowiedzi. Masz ciągle
wystarczająco dużo czasu, aby poprawić to, czego w sobie nie lubisz lub zdobyć informacje,
których potrzebujesz. Zawsze lepiej jest wiedzieć wcześniej jak wygląda nasz rzeczywisty
obraz.
Dodatkowo postaraj się zaopatrzyć swoje portfolio w kopie własnych świadectw,
dyplomów, szczególnie udanych prac czy projektów, z których jesteś dumny. Równie dobrze
możesz wstawić tu rzeczy, z których nie jesteś zadowolony. One również są częścią Ciebie.
Z biegiem czasu, kiedy zgromadzisz ich całkiem sporo, poświęć trochę czasu, aby
wyselekcjonować tylko te, które według Ciebie są ważne, charakterystyczne i będą
wskazywać talenty, zainteresowania oraz pragnienia odzwierciedlające jaką jesteś osobą.
Możesz przy tym poprosić o radę. Twoi nauczyciele, rodzice lub doradca zawodowy mogą
mieć inne zdanie na ten temat i będą chcieli wskazać Ci może inną drogę – ścieżkę kariery.
Wreszcie, ciesz się swoją wędrówką po ścieżkach edukacji, mając ze sobą własne portfolio.
Podejmij mądrą decyzję, co do wyboru swojej przyszłej kariery. Kiedy w końcu dotrzesz
do zamierzonego celu, spójrz na materiały zawarte w „zielonej” strefie portfolia. Znajdziesz
tutaj pomoc w urzeczywistnieniu własnych marzeń. Życzymy Ci wspaniałej podróży przez
życie!
III. Do rodziców
Jak każda osoba, która poświęciła czas, energię i środki finansowe, by być dobrym
rodzicem, Państwo również chcą tego co najlepsze dla swoich dzieci. Od przyjścia dziecka
na świat od początku wyobrażali sobie Państwo, kim Wasze dziecko będzie w przyszłości
i jaka będzie jego droga kariery. Jako rodzice są Państwo z pewnością świadomi tego,
że dziecko potrzebuje dobrego, gruntownego wykształcenia, by dorastać w harmonii
z otoczeniem, by móc zmierzyć się z niespodziankami, jakie może przynieść życie.
Dajemy Państwu narzędzie, które ma na celu Pomóc państwa dzieciom poznać swój
potencjał, zidentyfikować zainteresowania, talenty, uzdolnienia i umiejętności, jakie dziecko
nabędzie przez lata edukacji. PROSZ jest narzędziem stworzonym właśnie w tym celu.
Pozwoli on zarówno Państwu jak i Państwa dzieciom śledzić rozwój osobisty, identyfikować
problemy, z jakimi trzeba będzie się zmierzyć na pewnych etapach oraz obszary, w których
4
dziecko może odnosić sukcesy lub porażki, określać mocne i słabe strony. PROSZ ma stać się
zwierciadłem ścieżki edukacyjnej dziecka, sposobem orientowania się w relacjach
z otoczeniem, jakie Państwo stworzą dla swojego dziecka. Pomoże ono również ukazać
nastawienie dziecka do świata, jego wyobrażenie co do samego siebie, jego umiejętność
analizy i syntezy oraz bycia obiektywnym, odpowiedzialnym, zorganizowanym
i zdeterminowanym.
Chociaż PROSZ skierowany jest przede wszystkim do dzieci, Państwa pociechy mogą
potrzebować pomocy przy użyciu tego narzędzia. Najlepszym momentem na wykorzystanie
PROSZ jest szkoła podstawowa. Młody człowiek potrzebuje wskazówek w procesie
uzupełniania formularzy czy udzielania odpowiedzi na pierwszy zestaw pytań zawarty
w materiałach. Proszę tego nie traktować jako kolejnego nudnego zadania domowego,
w którym Państwo muszą pomóc dzieciom i nadzorować. Celem PROSZ jest niejako stanie
się przyjacielem dziecka, wiec proszę tak właśnie traktować pracę z materiałami. Poświęćcie
im czas. Wraz z upływem lat Wasze dziecko może potrzebować pomocy w pracy
z poszczególnymi załącznikami tego programu, w związku z czym może ono zwracać się
również z prośbą o pomoc do nauczycieli. W obydwu przypadkach proszę pamiętać,
że PROSZ będzie gromadził elementy ważne dla przyszłości waszego dziecka: wyboru
szkoły, kariery lub zawodu. Proszę pamiętać, że PROSZ zawiera arkusze i testy, które – jeśli
zostaną poprawnie rozwiązane – mogą ukazać Państwu nieznane dotąd fakty o Państwa
potomstwie. Dlatego też radzimy, by od czasu do czasu spędzić trochę czasu, przeglądając
dokumentację, by być świadomym rodzicem i by móc w razie problemów podjąć kroki
zaradcze lub naprawcze.
I rzecz ostatnia – PROSZ ukaże Państwu, jakim Państwa dziecko JEST a nie jakim
Państwo CHCĄ, żeby było. Jest to zwierciadło i nic innego. Są Państwo tu gośćmi mającym
ogromny wpływ, ale ostateczna decyzja należy do Państwa dzieci, jeśli chodzi o wybór
kariery. Dzieci potrzebują przeżyć własne życie a nie życie wymarzone przez ich rodziców,
którzy mogą wykazywać się zbyteczną nadopiekuńczością.
IV.
Do nauczycieli
PROSZ jest nowym narzędziem, jaki proponujemy Państwu i uczniom. Jeśli Państwo
zdecydują się na wykorzystanie tego narzędzia, proszę pamiętać, że zostało ono stworzone
z myślą o monitorowaniu postępów uczniów w trakcie trwania edukacji, jak również o tych
jakże rzadkich momentach, w których motywujące i zabawne ćwiczenia sugerowane przez
nauczycieli pozwalają na zbudowanie prawdziwie bliskich relacji z uczniem. PROSZ jest
stworzony po to, by stać się przyjacielem zarówno uczniów jak i nauczycieli.
Kiedy będą Państwo przeglądać materiały przed udostępnieniem ich uczniom, zauważą
Państwo, że PROSZ zawiera oddzielne obszary. Niektóre odnoszą się do rozwoju dziecka
na poziomie osobistym, inne wymagają od niego wykonania jakichś konkretnych zadań,
a jeszcze inne zwracają się bezpośrednio do Państwa (lub do rodziców) o pomoc, wskazówki
i wyjaśnienia dziecku pewnych zagadnień. Choć PROSZ jest zasadniczo narzędziem
indywidualnym, Państwa ekspertyza będzie mile widziana w wypełnieniu pewnych obszarów,
ich ocenie i wreszcie uformowaniu jasnego obrazu Państwa uczniów opartego na ich
działaniu. Informacje, jakie Państwo dostarczają rodzicom o uczniach i ich postępach
szkolnych, staną się częścią PROSZ. Również wszelkiego rodzaju prace wykonane przez
5
Państwa uczniów, które uważają Państwo za szczególnie cenne lub reprezentacyjne, powinny
stać się częścią tego portfolio zapisaną w formie załączników.
Integralną częścią PROSZ jest kilka testów. Niektóre z nich mogą być mniej lub
bardziej istotne od innych. Proszę używać tych, które uznają Państwo za pomocne, ciekawe,
prowokujące lub znaczące. Wiele arkuszy PROSZ zostało zaprojektowanych z myślą
o pomocy nauczycielom, którzy zajmują się różnego rodzaju doradztwem.
Czasem uczniowie poproszę Państwa o pomoc w uporządkowaniu, wyselekcjonowaniu
lub skompletowaniu ich portfolio. Jest to znak ich zainteresowania własnym rozwojem
osobistym, jak również wskazówką, że uczeń zaczął myśleć o swojej przyszłości. Być może
będą musieli Państwo poświęcić temu więcej czasu, ale ostatecznie, wszystko ma służyć
dobru dziecka. Często to nauczyciel jest jedynym, prawdziwym wsparciem dla dzieci
w procesie podejmowania mądrych decyzji.
Część arkuszy jest skopiowanych wielokrotnie, co pozwala na użycie ich wiele razy,
przez dłuższy okres czasu; inne są tylko w jednej kopii. Uczniowie mogą prosić Państwa
o kopie arkuszy lub testów, które chcą wykonać ponownie. Mają tu Państwo dwie
możliwości: mogą Państwo zawsze trzymać jedną czystą kopię PROSZ, z której będą
Państwo kopiować testy dla potrzebujących uczniów lub – w razie braku czystej kopii - mogą
Państwo skontaktować się z autorami PROSZ, którzy prześlą Państwu wszelkie dostępne
materiały. Jest tez źródło ogólnodostępnych materiałów online pod adresem:
www.btctpro.org oraz na stronie internetowej naszej szkoły www.zsw.powiatsuski.pl.
6
V.
Karty pracy, testy, odpowiedzi i porady
Po otworzeniu PROSZ mogą Państwo zauważyć pierwszy zestaw arkuszy, z których
większość ma po prostu zapewnić zabawę, ale również ma na celu zapoznanie się ze stylem
pracy z portfolio.
1. Karta pracy 1: Samoświadomość – herb osobisty
Każdy słyszał o herbie: graficznej lub symbolicznej reprezentacji najważniejszych cech
wyglądu lub charakteru i osiągnięć szlacheckich rodów lub klanów w przeszłości. TWÓJ
herb ma reprezentować Ciebie, w sposób, w jaki się postrzegasz w połączeniu ze swoimi
zainteresowaniami i światem otaczającym Twoją osobę z uwzględnieniem cech, jakie
uważasz za charakterystyczne dla siebie. Ten arkusz zaprasza Cię do zbudowania takiej
właśnie graficznej i symbolicznej reprezentacji siebie.
Przeczytaj uważnie instrukcję i przemyśl swoją decyzję zanim wybierzesz jakiś symbol
i umieścisz go w wyznaczonym polu. Celem tego zadania jest stworzenie pełnej i przejrzystej
reprezentacji samego siebie jako indywidualisty. Użyj kolorów, które sprawią, że Twój herb
będzie bardziej atrakcyjny, symboliczny, a przede wszystkim odzwierciedlający Ciebie.
2. Karta pracy 2: Samoświadomość – dłoń
Ten arkusz ma za zadanie pomoc w przyzwyczajeniu się do podejmowania decyzji, gdy
pracujesz z port folio. Możesz pracować z nim wielokrotnie i wykonywać go tak często jak
chcesz, ale najlepiej jest, gdy wykonujesz go z 2-3 letnimi przerwami przy jednoczesnym
sprawdzeniu zmian, jakie zaszły w ciągu tego okresu. W portfolio zawarte są 4 kopie tego
arkusza. Jeżeli będziesz uważał, że to za mało, możesz pozyskać arkusze ze źródeł
dostępnych na www.btctpro.org oraz na www.zsw.powiatsuski.pl.
Interpretacja:
Kciuk: pokazuje Ci, jak Ty postrzegasz samego siebie; tu powinna zostać umieszczona
odpowiedź na pyt. nr 3. Jeśli tego nie zrobiłeś, to jest to znak, że nie jesteś pewien swojej
opinii o samym sobie. Ale nie martw się, następnym razem pójdzie lepiej.
Palec wskazujący: ukazuje Ci, jak widzisz siebie w odniesieniu do celów, jakie chcesz
osiągnąć. Tu powinieneś umieścić odpowiedź na pytanie nr 2.
Palec środkowy: związany jest z samodyscypliną i determinacją. Tu powinieneś znaleźć
odpowiedź na pytanie nr 1.
Jeśli Twoje odpowiedzi na pytania nr 1 i 2 pozostają takie same na przestrzeni kilku lat,
oznacza to, że jesteś zdeterminowany, żeby spełnić swoje marzenia i robisz wszystko, by
zbudować karierę, którą dla siebie wybrałeś. Ale nie martw się, jeśli odpowiedzi się zmieniły.
Pamiętaj, że bardzo niewielu ludzi trzyma się swojej pierwszej dziecięcej decyzji.
Palec serdeczny: pokazuje jak bardzo jesteś żarliwy. Tu powinna paść odpowiedź na pytanie
5 lub 6. Choć lepiej, by była to odpowiedź na pytanie 5, ponieważ oznacza to, że miłość, jaką
odczuwasz silniejsza jest od nienawiści. Odpowiedź na pytanie 6 powinna znaleźć się
7
na wnętrzu dłoni, co pokazałoby, że jesteś w stanie pozbyć się swojej nienawiści lub trzymać
ja pod kontrolą.
Palec mały: tu powinna paść odpowiedź na pytanie 4; palec ten reprezentuje sposób w jaki
odnosisz się do otoczenia oraz sposób komunikowania się i postrzegania innych. Jeśli
rzeczywiście umieściłeś tu odpowiedź na pytanie 4, oznacza to, że jesteś osobą towarzyską
i łatwo dostosowujesz się do otoczenia.
3. Karta pracy 3: Samoświadomość – zabawne zdania
Jak powiedzieliśmy, PROSZ ma być również zabawą, ale ma on tez za zadanie odsłonić przed
Tobą pewne fakty o samym sobie. Wyniki tego arkusza, jak i innych, mogą w przyszłości
okazać się przydatne dla Ciebie, jeśli Twoje odpowiedzi będą szczere i opatrzone datą.
Nie ma interpretacji tego arkusza. Jeśli masz mało miejsca na swoje odpowiedzi, możesz
śmiało pisać je z drugiej strony. Jeśli chcesz szczegółowo je objaśniać, jest to także mile
widziane. Po kilku latach, gdy wrócisz to tego arkusza, możesz odkryć ciekawe rzeczy
dotyczące samego siebie.
W skład arkusza 3 wchodzi kilka podarkuszy, które zachęcać Cię będą do wielokrotnych
odpowiedzi. Nie ma jakiegoś wieku lub momentu, w którym powinieneś wykonać zadania
z tego arkusza. Używaj ich przez lata i traktuj, jak dobrego przyjaciela.
4. Karta pracy 4: Test 1: Czy jesteś dobrym słuchaczem?
To jest Twój pierwszy test. Nie martw się, ma on Ci pomóc, a nie krytykować czy oceniać.
Test oferuje Ci trzy możliwe odpowiedzi na każde pytanie, spośród których musisz wybrać
tylko JEDNĄ. Niektóre pytania będą wydawały się dziwaczne, ale nie przejmuj się.
Odpowiadaj na pytania, szczerze i bez obaw. Gdy skończysz test, sprawdź interpretację
i zobacz czy jesteś dobrym słuchaczem.
Interpretacja testu
W tabelce poniżej zaznacz swoje odpowiedzi (jedną literę przy każdej cyfrze). Potem przelicz
w poziomie ilość zaznaczeń i zobacz, która liczba jest największa. W ten sposób odpowiesz
na pytanie, jakim jesteś słuchaczem.
1
2
3
4
5
6
7
8
Jesteś słuchaczem
C
A
B
C
C
B
A
C
Uważnym
B
C
C
A
A
C
B
A
Selektywnym
A
B
A
B
B
A
C
B
Roztargnionym
8
Uważny
Selektywny
Roztargniony
Interesujesz się tym co inni
mają do powiedzenia. Możesz
być skupiony przez długi czas
podczas, gdy inni rozmawiają.
Jesteś dobrym słuchaczem
i przyjaciele często się Tobie
zwierzają. Przyjaciele
doceniają Twoją zdolność
słuchania innych i to, że
potrafisz poświęcić czas i
cierpliwość, aby ich
wysłuchać i pomóc z
problemami. Uważaj, aby
problemy innych Cię nie
przytłoczyły. Potrzebujesz też
czasu dla siebie.
Słuchasz tylko tego, co Ci
pasuje. Trudno Ci się skupić,
kiedy temat rozmowy nie jest
dla Ciebie interesujący.
Powoli Twoje myśli
odpływają i zaczynasz myśleć
o czymś całkiem innym.
Powinieneś skupić się
bardziej, bo tylko wtedy
staniesz się dobrym
słuchaczem.
„Wpada jednym uchem
i wypada drugim”- to
charakteryzuje Cię najlepiej.
Żyjesz w swoim własnym
świecie i nie zauważasz
innych. Masz swoje własne
myśli i marzenia, ale może to
dobry moment. aby się nimi
zacząć dzielić. To może być
początkiem treningu, aby
stać się dobrym słuchaczem.
5. Karta pracy 5: Test 2: Ja kontra inni
To Twój drugi test, który udzieli Ci odpowiedzi na pytanie: jakim jesteś względem swoich
kolegów, rodziców, nauczycieli i innych. Jako że będzie to wymagało dogłębnej analizy
samego siebie, sugerujemy, abyś podjął się testu w wieku 12 lat lub później. Jeśli chcesz go
wykonać wcześniej, możesz poprosić o pomoc rodzica bądź nauczyciela, ponieważ musisz
w pełni zrozumieć znaczenie każdego punktu.
Nie wybieraj danej figury tylko dlatego że jest pokolorowana inaczej. Oczywiście
pokolorowane figury są warte więcej punktów, ale szczerość jest najważniejsza. Poznasz swój
postęp i dowiesz się, w którym miejscu znajdujesz się aktualnie.
Kiedy odpowiesz na 10 pytań sprawdź poniżej jakim typem osoby jesteś. Nie denerwuj się,
jeśli wyniki nie są świetne. Postaraj się poprawić.
Interpretacja testu
Uważaj: zacienione figury są warte podwójną liczbę punktów.
Teraz policz, ile razy zakreśliłeś każdą figurę. Pamiętaj, aby przydzielić sobie podwójną
liczbę punktów za wybór zacienionych figur. Największa ilość punktów pokaże Ci, jaki jesteś
względem innych.
A - najwięcej zakreślonych opcji
□- rozwaga
Jesteś rozważny i zawsze bierzesz pod uwagę zdanie innych ludzi. Okazujesz innym
szacunek. Jesteś otwartą, tolerancyjną osobą, ale nie znosisz ludzi, którzy krytykują
i narzekają. Jesteś wrażliwy na różnice, odmienności, ale nie pozwalasz, aby inni mieli wpływ
na Ciebie. Wiesz, że świadome budowanie osobowości jest bardzo ważne.
9
B - najwięcej zakreślonych opcji
∆- przystosowanie
Potrafisz się przystosować do każdej sytuacji i do każdej osoby, z którą masz do czynienia.
Lubisz naśladować styl ludzi, których lubisz i podziwiasz. To pozwala Ci na stworzenie
dobrych relacji z innymi, poznając ich lepiej. Jednakże, jesteś niekonsekwentny w swych
opiniach, pomimo iż nie cenisz tej cechy u innych. To Twoja samoobrona, ale ludzie tego nie
docenią.
C- najwięcej zakreślonych opcji
◌- szczerość
Za każdym razem, kiedy coś mówisz, jesteś bardzo szczery i bezpośredni. Ludzie wiedzą,
że mogą na Tobie polegać, ale swojej opinii za nic nie zmienisz. Wiesz, jak przekonać innych
i masz zdolności przywódcze. Nikt Cię nie oszuka.
6. Karta pracy 6: Test 3: Co myślą o Tobie inni?
Ten test jest połączony z poprzednim, więc będziesz musiał wykonać je oba, ale nie w tym
samym dniu. Nieważne jak ciekawy jesteś, pozwól, aby upłynęły przynajmniej 3 dni po
arkuszu nr 5 zanim rozwiążesz ten test. Dlaczego to takie ważne, aby te dwa testy ze sobą
powiązać? Głownie dlatego, że Twoje relacje z przyjaciółmi, znajomymi i innymi ludźmi są
dwoiste i musisz sprawdzić czy test nr 2 ujawnił jakieś prawdy o Tobie. Jeśli już rozwiązałeś
i sprawdziłeś wyniki tych dwóch testów i są one rozbieżne, to byłeś nieszczery. A jeśli
uważasz, że byłeś szczery, pomimo iż wyniki są rozbieżne, oznacza to, że nie umiesz
otworzyć się na innych.
Interpretacja testu
- większość odpowiedzi = naturalność. Sposób w jaki szczerze mówisz odpręża innych
ludzi. To oczywiste, że troszczysz się o innych i masz z nimi dobre relacje. Ale czy wiesz,
że niektórzy ludzie wolą zwierzyć Ci się bez otrzymania od Ciebie informacji zwrotnej.
Uważaj, aby nie stać się kaznodzieją. Oni tez potrzebują wiedzieć, że Ty również masz swoje
sprawy i problemy.
- większość odpowiedzi = całkiem zrelaksowany. Inni mogą mieć problem
ze zrozumieniem, o czym w danej chwili myślisz. Jest tak dlatego, iż zachowujesz swoje
myśli dla siebie. Niektórzy doceniają Twoje delikatne nastawienie, ale że rzadko zabierasz
głos mogą pomyśleć, że masz słabą osobowość. Dziel się swoimi poglądami, nawet tymi
negatywnymi. Twoi przyjaciele na pewno woleliby, żebyś był bardziej otwarty.
- większość odpowiedzi = całkiem szorstki i bezpośredni, a nawet brutalny. Mówisz
zawsze to, co myślisz, ale uważaj, aby nie zranić innych. Ludzie mogą Cię postrzegać jako
niewrażliwego lub egoistycznego. A przecież taki nie jesteś, nieprawdaż? Pokaż trochę
współczucia i wdzięczności, a przekonasz do siebie innych.
10
7. Karta pracy 7: Świadomość siebie opisana przymiotnikami
Podążaj za instrukcjami i wypełnij każde koło kolejnymi literami Twojego imienia. Jeśli
brakuje miejsca, dorysuj więcej kół. Jeśli jakieś koła pozostały puste, nie martw się - nie
każdy z nas ma takie długie imię.
Pomyśl o przymiotnikach, które najlepiej opisują Twoje pozytywne i negatywne cechy.
Możesz mieć problem ze znalezieniem odpowiedniej cechy, która zaczynałaby się
na konkretną literę z Twojego imienia. Mamy na to rozwiązanie: wybierz taką cechę, która
zaczyna się na literę najbliższą tej, na którą nie mogłeś znaleźć przymiotnika.
Na koniec byłoby dobrze, abyś pozwolił komuś, komu ufasz, sprawdzić to zadania
i skonfrontować, czy ta osoba zgadza się z tym, jak siebie postrzegasz. To może być Twój
przyjaciel, nauczyciel czy rodzic.
8. Karta pracy 8: Drzewo możliwości
Wszyscy kochają drzewa, a to będzie tylko Twoje. Drzewo jest podzielone na 4 sekcje, każda
reprezentuje inny obszar Twojej osobowości, zainteresowań, umiejętności, oczekiwań, a także
twoją ciekawość, którą masz w tym wieku.
Aby drzewo ożyło, musisz zamieścić na nim liście. Każdy liść reprezentuje jeden wyraz.
Każdy wyraz to cecha Twojej osobowości, Twoje zainteresowania, oczekiwania i ciekawość.
Im więcej liści, tym zdrowsze będzie twoje drzewo.
Nie spiesz się, daj sobie czas i wróć do tego zadania, kiedy tylko będziesz miał ochotę lub
nowe pomysły, aby zapełnić swoje drzewo.
9. Karta pracy 9: Za i przeciw.
Ten arkusz nie jest skierowany do konkretnej grupy wiekowej, ale może być zastosowany dla
konkretnych sytuacji. Może przeżyłeś w życiu dramatyczne zmiany, teraz jest czas, aby
opowiedzieć o tym. Podążaj za instrukcjami, to pozwoli ci podejmować lepsze decyzje.
Jeśli masz więcej argumentów niż jest płatków, po prostu dorysuj więcej. Na odwrocie strony
możesz zrobić notatki, wypisać uzasadnienia swoich decyzji. Możesz zaznaczyć pozytywne
aspekty kolorem zielonym, a te negatywne czerwonym.
10. Karta pracy 10: „Mógłbym być ....”
Ten arkusz, który możesz rozwiązywać już w wieku 12 lat przedstawia Ciebie na tle różnych
zawodów. To zadanie ma Ci pomóc w wyborze profesji, która najbardziej pasuje do Twojej
osobowości.
Dowiesz się, z czym związany jest każdy zawód.
Jeśli masz w głowie pomysły na inne zawody dla siebie, rozbuduj listę, dodając swoje
propozycje. Nie zapomnij jednak uzasadnić wyboru każdego zawodu i tego, co może się
wiązać z każdą profesją.
11
11. Karta pracy 11: Inni postrzegają mnie pozytywnie.
Kiedy osiągasz okres dojrzewania, stajesz się niepewny. Ten arkusz może wydawać Ci się
niepoważny, ale ma on za zadanie pokazać Ci, że jesteś wartościową osobą.
Na początek podaj swoje imię. Pisz same pozytywne rzeczy o sobie. W każdej chmurze
zapisz jedną pozytywną rzecz na swój temat.
12. Karta pracy 12: Jak ambitny jesteś?
Ten test pokaże Ci jak bardzo jesteś ambitny. Składa się on z odpowiedzi tak/ nie, więc
jedyne, co musisz zrobić to skupić się na 9 pytaniach. Poniżej znajdziesz interpretacje
wyników.
Interpretacja testu
Licz jeden punkt za każde „tak” i podlicz swój wynik
9 pkt- Wow! Masz świetną osobowość
7 – 8 pkt - Jesteś bardzo zdeterminowany i osiągniesz wiele
4 – 6 pkt - Masz niski poziom ambicji
1 – 3 pkt - Nie interesuje Cię sukces, ale nie żyjesz całkiem w cieniu.
13. Karta pracy 13: Test 5: W jaki sposób rozumujesz?
Pora, aby odkryć jak się mają Twoje możliwości myślenia. Na pierwszy rzut oka, test może
wydać się dziwny, lecz pomoże Ci odkryć ciekawe rzeczy na temat Twojego sposobu
myślenia. W teście znajduje się pięć różnych kształtów. Należy wybrać dwa kształty, które
najlepiej do nas przemawiają, a następnie nadać im kolejność zgodnie z preferencjami.
Czytamy interpretację znaczenia figury wybranej jako pierwszą. Następnie, zapoznajemy się
z instrukcję dla kształtu, który wybraliśmy jako drugi. Połączenie interpretacji daje
całościowe wyobrażenie na temat Twojego stylu myślenia połączonego z Twoim typem
osobowości.
Interpretacja testu
KWADRATY
Lubią stabilne środowisko. Są konserwatywni i lubią regularne i uporządkowane sytuacje.
Lubią formalne rytuały i rutynę. Kwadraty dążą do czegoś określonego i ostatecznego.
Potrzebują jasnych instrukcji i lubią dostać wytyczne do przeprowadzenia zadania. Będą
pracować, aż ukończą zadanie, nawet jeśli jest ono męczące i niewygodne. Są logiczni
i systematyczni, ale może brakować im kreatywności.
PROSTOKĄTY
Lubią regularność i strukturę. W pracy biorą pod uwagę zasady i paragrafy. Jeśli w grupie
osób coś ma być zorganizowane, to Prostokąty biorą się za to. Dążą do czegoś określonego
i ostatecznego. Są logiczni i systematyczni, ale może brakować im kreatywności. Prostokąty
12
lubią wiedzieć, jak sprawy są zorganizowane i cieszy je, gdy to wszystko rozumieją. Czują się
dobrze, kiedy mają kontrolę.
TRÓJKĄTY
Są zorientowane na osiąganie celów, lubią planować i osiągać sukces. Mają tendencje
do koncentrowania się na problemach długofalowych, lecz mogą przeoczyć szczegóły. Gdy
otrzymują zadanie, ustalą cel i wypracują plan, aby go osiągnąć. Stanowią dobrych
kierowników, ustalając cele i pilnując, by były wypełniane. Trójkąty lubią mieć listę
z punktami do wykonania i czerpią radość z „odhaczania” wykonanych zadań. Jeśli tylko
mają jasny cel, mogą być dość elastyczni pod względem metod jego osiągnięcia. Dążą
do czegoś określonego i ostatecznego. Są logiczni i systematyczni, ale może brakować
im kreatywności.
KOŁA
Są towarzyskie i świetnie sobie radzą z ludźmi. Komunikacja to ich priorytet i koła pilnują
harmonii. Gdy dostaną zadanie, będą o nim dyskutować. Są elastyczne i nie lubią sztywnych
ram i zamkniętych systemów. Są kreatywni, ekstrawertyczni, mają intuicję i są niezależni.
Nie są jednak szczególnie systematyczni. Koła irytują powyższe figury, ponieważ wydają się
być niezdyscyplinowane. Natomiast koła uważają, że powyższe figury są zimne
i ograniczone.
ZAWIJASY
Są kreatywnymi indywidualistami. Najlepiej się czują w obliczu nowych wyzwań i nudzi je
rutyna. Zawijasy myślą kreatywnie, są ekstrawertyczni i posiadają intuicję.
Są komunikatywne, lecz niezbyt systematyczne lub zdyscyplinowane. Są świetne w nowych
zadaniach, szczególnie wymagających rozwiązywania problemów. Potrzebują nowych
wyzwań by nie stracić motywacji. Nie lubią rutyny, planu ani systemu. Z zawijasem trzeba
być elastycznym i pozbyć się utartych wyobrażeń na temat tego, jak skończy się zadanie.
14. Karta pracy 14: Zestaw – cechy wymarzonej pracy.
Ten test pozwala na zagłębienie się w rozważania o pracy, w jakiej się widzisz. Zarówno jeśli
widzisz się jako lekarz, nauczyciel czy sprzedawca, jest wiele cech wstępnie wybranej
profesji, które zauważasz. W teście znajduje się osiem linijek do wypełnienia, więc osiem
cech, to w sam raz tyle, ile powinno się udać wymienić. Jeśli nie potrafisz tyle znaleźć, nie
martw się, może następnego dnia znajdziesz ich więcej lub też odkryjesz profesję, o której
wiesz więcej. Może po prostu nie jesteś jeszcze zdecydowany, ciężko Ci podjąć decyzję
i wahasz się między dwiema, trzema lub większą ilością różnych opcji. Dlatego w PROSZ
znajduje się pięć takich kart.
Istotną sprawą jest ułożenie tych cech w bloki piramidy. Nie spiesz się i zrób to starannie.
Gdy już podejmiesz decyzję, jaką karierę chcesz obrać, należy poprosić o poradę specjalisty,
a Twój doradca przyjrzy się fachowym okiem tym blokom i oceni, czy wybór zawodu jest
odpowiedni, czy może trzeba jeszcze się zastanowić.
13
15. Karta pracy 15. Zestaw – bez nazwy.
To nie jest test ani karta testowa, ale z łatwością można ją w to zmienić. Kopii tego zadania
jest kilka. Twoje wyobrażenia mogą pozwolić specjaliście dostrzec pewne aspekty Twojej
osobowości i określone skłonności zawodowe.
1- Wyobraź sobie Twoją całą rodzinę i znajomych. Są to dorośli ludzie posiadający konkretny
zawód i ustaloną ścieżkę kariery. Pomyśl, jakie konkretne miejsce możesz im przypisać
na rysunku. Następnie zobacz, jakie stanowisko, praca i kariera najbardziej do Ciebie
przemawia. Wtedy zajrzyj znowu do karty testowej 14 i zobacz czy już masz pomysły
na cechy je opisujące.
2- To jest odzwierciedlenie Ciebie i Twojego kręgu przyjaciół i rówieśników. Nadaj każdej
figurze nazwę i przypisz jej najbardziej odpowiednie według Ciebie miejsce na drzewku. Nie
zapomnij umieścić siebie wśród nich. To pomoże Ci lepiej zrozumieć Twoje miejsce
w grupie oraz to, jak widzisz i oceniasz innych.
3- To wyobrażenie społeczeństwa i kariery oraz zatrudnienia, jakie mają jego członkowie.
Przypisz każdej figurze pracę / zatrudnienie / karierę, biorąc pod uwagę symboliczne
znaczenie, zarówno dosłowne, jak i sugerowane. Następnie zobacz, co najbardziej do Ciebie
przemawia. Wtedy zajrzyj znowu do karty testowej 14 i zobacz czy już masz pomysły
na cechy je opisujące.
16. Karta pracy 16: Test 6: Cechy Twojej osobowości.
Rysowanie jest świetnym sposobem na ujawnienie jaki typ osobowości posiada testowana
osoba. Ten test ma postać prostej karty, na której należy rysować, aby dowiedzieć się czegoś
o sobie. Dokładnie wypełnij instrukcję, bądź spontaniczny i przedstaw graficznie ile się tylko
da, ale wyłącznie z przodu każdej figury. Niektóre figury mają już pewne elementy graficzne
zaimplementowane. Można się do nich odnieść, ale nie stawiać ich w centrum
zainteresowania. Trzeba pamiętać, że tylko spontaniczność gwarantuje rzetelne wyniki.
Można używać zwykłego ołówka lub kredek.
1 - WŁASNE WYOBRAŻENIE
Tu należy narysować wyobrażenie samego siebie. Jeśli ludzik ma zabawną buzię, jesteś
łagodny, taktowny i masz poczucie humoru. Wykrzywiona lub brzydka twarz odzwierciedla
trudności w nawiązywaniu stosunków międzyludzkich. Słońce symbolizuje mocną
i dominującą osobowość z dużą pewnością siebie. Kwiatek przedstawia kobiecość - lubisz
być otoczony przyjaciółmi i jesteś dumny ze swojego wyglądu. Jeśli narysowałeś
symetryczny wzorek, jesteś jedną z tych osób, które zawsze się martwią, czy wyłączyły
żelazko lub zamknęły drzwi. Jesteś też wymagający. Oko sugeruje, że jesteś dumny
i podejrzliwy, próbujesz kontrolować swoje życie i relacje z innymi ludźmi. Jeśli narysowałeś
coś jeszcze, powinieneś to samemu zinterpretować. Mogłeś przecież przedstawić siebie jako
bombę lub balon! Dobrze jest też poprosić przyjaciół, aby pomogli i powiedzieli jak Cię
widzą.
14
2 - (w tej samej linii) PRZYJAŹŃ
W tym kwadracie ludzie rysują kilka oddzielnych kształtów, które się wyróżniają. Im więcej
kształtów, tym więcej masz przyjaciół. Rysunki wewnątrz równoległych linii sugerują,
że masz silne relacje w jednej lub wielu wyróżnionych grupach społecznych (rodzina,
środowisko, biuro, szkoła). Z kolei rysunki poza tymi liniami świadczą o słabszych,
przerywanych relacjach i przyjaźniach. Jeśli te kształty są połączone, tęsknisz za trwalszymi
związkami. Jedna linia pomiędzy dwoma liniami sugeruje, że jesteś skryty i egocentryczny.
Jeśli naszkicowałeś skrzynię lub trumnę, jesteś samotnikiem i masz skłonności do humorów.
Kobiety rysujące pionowe równoległe linie, mają w większości przyjaciół płci męskiej i są
bardziej romantyczne. Mężczyźni rysujący okrągłe kształty, szukają towarzystwa kobiet.
Krótkie linie lub "iksy" wewnątrz linii wskazują na to, że cenisz sobie bliskie i długotrwałe
związki. Tacy ludzie nie mają czasu na powierzchowne znajomości.
3 - (poniżej rysunku 1) PEWNOŚĆ SIEBIE
Jeśli rysowałeś ponad linią, czujesz się swobodnie w swoim środowisku. Wiele osób rysuje
łódkę. Jeśli się buja, czujesz się bardzo bezpiecznie. Jeśli rysowałeś pod linią, brakuje Ci
pewności siebie i czujesz się niepewnie. Jeśli rysowałeś nad i pod linią, zdecyduj, co jest
bardziej znaczące. Jeśli narysowałeś kogoś tonącego, obawiasz się przyszłości. Jeśli do tego
narysowałeś wzorek lub łańcuszek, które nie są połączone z linią, jesteś pracowity, sumienny
i rzadko popełniasz błędy.
4 - (poniżej rysunku 2) WAŻNIEJSZE ZAINTERESOWANIA
To, co narysowałeś w tym kwadracie, przedstawia Twoje główne zainteresowania w życiu,
to co dla Ciebie najważniejsze, coś dość skrytego. Będziesz to musiał zinterpretować
samodzielnie. Jednakże, jeśli narysowałeś kogoś swojej płci, sam jesteś centrum
zainteresowania w Twoim życiu. Widok lub martwa natura wskazuje na dar artystyczny. Jeśli
niczego nie narysowałeś, powinieneś otworzyć oczy i zobaczyć, że wokół są jednak
interesujący ludzie i wydarzenia.
5 - (poniżej rysunku 3) ASPIRACJE
Strzałka skierowana bezpośrednio do celu wskazuje na ambitną naturę i zdolność dążenia
do wyznaczonego celu. Jeśli narysowałeś inne linie i strzałki wskazujące do celu, jesteś
ambitny, ale wiesz jak wybierać. Jeśli unikasz symbolu strzałki i celu, a rysujesz coś zupełnie
innego (ptak, wóz, lizak), jesteś niepokorny i niezależny. Jesteś pewien, że zdałeś świetnie
egzaminy i należysz do tego rodzaju ludzi, którzy uważają, że świat należy do tych, którzy
sięgają po jego owoce.
6 - (poniżej rysunku 4) WYOBRAŹNIA
Wiele osób jest zbitych z tropu przez kropkowane kółko w tym kwadracie. Jeśli włączysz
kropki do swojego rysunku ( np. jako ziarno dla ptaka, ogon królika, mrówki), masz żywą
wyobraźnię. Jeśli połączysz kropki w ciągłą linię tworzącą okrąg, jesteś osobą pragmatyczną,
logiczną, obdarzoną zmysłem praktycznym. Jeśli narysowałeś wiele kółek wokół kropek,
obawiasz się, że coś może się wymknąć spod kontroli. Jeśli nic tu nie narysowałeś, nie masz
wyobraźni.
15
UWAGI OGÓLNE
Powracające twarze wskazują na towarzyską naturę. Niektórzy ludzie robią ten test
na szybko, bez zaangażowania. Są to osoby nieśmiałe i zdystansowane, które skrywają
niepokoje pod pozorną nonszalancją. Są zwykle mili, ale też nieco skomplikowani. Ludzie,
którzy stosują napisy lub tytułują swoje rysunki to intelektualiści, którzy myślą abstrakcyjnie.
Lubią także zwracać na siebie uwagę. Rysunki, które wychodzą poza ramki, wskazują
na buntowniczy charakter, natomiast małe i szczegółowe rysunki na zamiłowanie do perfekcji
i wytrwałość. Rysunki z uwzględnieniem perspektywy sugerują umiejętność planowania
naprzód. Linia horyzontu wskazuje na osoby myślące zanim coś zrobią. Osoby rysujące
jedzenie mają wrażenie, że nie są doceniane, oczywiście, jedzenie może również oznaczać
głód. Cienie w jakimkolwiek rysunku wskazują na zmysłową naturę. Oczy, uszy i nosy
oznaczają podejrzliwość. Ubrania, okulary, biżuteria ukazują ludzi przejętych swoim
wyglądem zewnętrznym.
17. Karty pracy 17 i 18: Kwestionariusze/ ankiety na zakończenie roku szkolnego
Zrelaksuj się, to coś więcej niż arkusze ale jednak nie testy. Znajdziesz ich kilka, jeden
na każdy rok edukacji. Możesz uznać to za bezsensowne, ale te kwestionariusze mogą Ci
pomóc podsumować cały rok w kilku zdaniach lub słowach. Twój nauczyciel może poprosić
cię o wypełnienie takiego kwestionariusza na końcu każdego roku szkolnego. Jeśli tak
to możesz porównać swoje odpowiedzi w dwóch różnych momentach następujących po sobie,
albo zrób to tylko raz, jeśli wydaje Ci się, że to wystarczy. Kiedykolwiek i w jakichkolwiek
okolicznościach to zrobisz, daj sobie czas i przemyśl. Odpowiedzi, których udzielisz
reprezentują Ciebie i twoją ewaluację w całym roku szkolnym. Jeśli ciągle jesteś
w szkole podstawowej rodzice mogą Ci z tym pomóc i wyjaśnić wątpliwości. Jednakże
odpowiedzi muszą być Twoje. Powinny też być szczere. Zatrzymaj kwestionariusze
i odpowiedzi w celu wykorzystania ich w przyszłości lub dla samego siebie.
18 . Karta pracy 19: Test 7: Orientacja zawodowa – ankieta
To pierwszy prawdziwy test dotyczący orientacji zawodowej, który wykonasz. Nie ma
do niego interpretacji typowej dla pozostałych testów. Dlaczego właśnie tak? Odkryjesz
to właśnie podczas czytania i odpowiadania na pytania. Ankieta ta ma skłonić Cię
do rozważenia opcji kariery, szkół, zgodności wybranej szkoły z zawodem, który chcesz
wykonywać. Ten test powinieneś wykonać w ostatniej klasie gimnazjum lub w pierwszej
klasie szkoły ponadgimnazjalnej. Pamiętaj, że bardzo ważne jest uzasadnienie Twoich
odpowiedzi. Takie objaśnienia przyczynią się do rozważenia lub przemyślenia Twoich opcji.
19. Karta pracy 20.Test 8. Kwestionariusz umiejętności.
Ten test skupia się na Twoich uzdolnieniach, na rzeczach, które potrafisz wykonać, wiesz
w jaki sposób je wykonać lub jesteś w nich dobry. W porównaniu do testów, z którymi
miałeś do czynienia do tej pory, jest bardziej złożony, stąd też na jego rozwiązanie
potrzebujesz więcej czasu i cierpliwości. Może będziesz potrzebował nawet pomocy
dorosłych aby uzyskać wyjaśnienia odpowiednich pytań. Z pewnością nauczyciel, konsultant
lub rodzice mogą Ci pomóc. Kiedy zrobisz ten test, przeczytaj interpretację i zobacz,
czy wymienione zawody przemawiają do Ciebie czy też nie. Jeśli odpowiedziałeś na
16
wszystkie pytania, policz sumę punktów dla każdego uzdolnienia. Im mniej punktów, tym
większe uzdolnienia. W każdym razie powinieneś rozważyć połączenie Twoich trzech
najlepszych punktów, aby uzyskać kompletny obraz własnego potencjału.
Interpretacja testu
Interpretacja uzdolnień - potencjalne dziedziny
L = zdolność do szybkiego uczenia się, do rozumienia i wnioskowania. Badania i rozwój,
inżynieria, zarządzanie, programowanie, psychologia, socjologia.
V = zdolność rozumowania, użycia słów, szybkość sformułowań, tworzenia pomysłów
i poprawnego użycia informacji. Prawo, edukacja, dziennikarstwo, sprzedaż, turystyka
i zawody dotyczące Public Relations.
N = zdolność do szybkiego liczenia: ekonomia, statystyka, pogoda, handel, mechanika,
pomiary, dokładny nadzór
S = zdolność orientacji w przestrzeni, przekazywania informacji, do orientacji i wyobrażenia
jednostek przestrzennych: architektura, krajoznawstwo, projektowanie, konstruowanie,
krawiectwo, projektant mody, rzeźbiarstwo, produkcja filmowa, fotografia.
P = zdolność do pracy z precyzją, porządkowanie danych, tworzenie dokumentów, poprawa
błędów, znajdowanie informacji, klasyfikowanie i porządkowanie danych: praca
w sekretariacie, asystent, zarządzanie, księgowość, bibliotekarstwo, lektor.
C = zdolność do perfekcyjnej koordynacji wzrokowo-ruchowej i odpowiednia motoryka;
pilot, stomatologia, malarstwo, naprawa i obsługa sprzętu elektronicznego, wyścigi,
mechanika, praca na wysokościach, optyka,
M = zdolność do montowania i demontowania, modelarstwo, konstruowanie, efektywne
wykorzystanie sprzętów i aparatur: projektowanie, moda, stylizacja, zarządzanie, sztuki
piękne, zawody związane ze zdolnościami manualnymi.
D = zdolność do grania na instrumentach, urządzenia cyfrowe, gadżety, przybory, narzędzia:
muzyk, chirurg, jubiler, technik, prace na wysokościach
20. Arkusz 21. Test 9: Ankieta dotycząca typowego dnia w szkole
Postępuj zgodnie z instrukcją i zamaluj na wykresie kołowym odpowiednie kolory
oznaczające różne dziedziny, czynności, jakie wykonujesz w ciągu doby. Nie ma złych czy
dobrych kolorów. Po prostu wybierz z każdego obszaru/ dziedziny kolor, który przedstawia
Twoje odczucia, które towarzyszą określonym aktywnościom czy też porom dnia.
Interpretacja testu
Pomarańczowy:
Kolor pomarańczowy oznacza ciepło i szczęście, to połączenie fizycznej energii i stymulacji
czerwonego z radością żółtego. Pomarańczowy odnosi się do dobrych reakcji i naszych
instynktów jako przeciwieństwo do fizycznej reakcji czerwonego i psychicznej reakcji
żółtego. Pomarańczowy oferuje emocjonalne wsparcie w trudnych chwilach. Pomaga nam
17
stawić czoło rozczarowaniom i rozpaczy, wspiera w pokonaniu smutku i wprowadza
szczęście. Z psychologicznego punku widzenia pomarańczowy wprowadza optymizm,
odmładza naszą duszę. Kolor ten cechuje spontaniczność, pozytywna perspektywa życia,
motywuje, pomaga nam dostrzec jasne/ pozytywne strony życia. Kolor pomarańczowy
ze swoim entuzjazmem do życia odnosi się do przygody, ryzyka, inspiruje fizyczną pewność
siebie, rywalizację i niezależność. Osoby inspirowane kolorem pomarańczowym są zawsze
„w biegu”. Jeśli chodzi o znaczenie kolorów, to osoba lubiąca pomarańczowy jest
ekstrawertykiem, odludkiem, lubi coś prezentować lub pokazywać. Poszukiwacz, sportowiec,
badacz, wynalazca – takie zawody są przypisane temu kolorowi na wykresie kołowym.
Żółty:
Ten kolor odnosi się do zdobytej wiedzy. Jest to barwa, która koresponduje z lewą, logiczną
półkulą stymulacji mózgowej naszych psychicznych możliwości i tworzenia psychicznych
zdolności i percepcji. Będąc najjaśniejszą barwą widma – z psychologicznego punktu
widzenia żółty kolor to wypiętrzenie i iluminacja, sygnalizuje nadzieję, szczęście, radość,
oryginalność i ciekawość. Żółty kolor to kreatywność. To kolor nowych pomysłów,
pomagający znaleźć oryginalne sposoby wykonywania czegoś. Osoba lubiąca kolor żółty
charakteryzuje się praktycznym myśleniem a nie marzycielstwem, dlatego też kolor ten jest
typowym dla entuzjastów, optymistów, osób pewnych siebie, spontanicznych. Żółty kolor
odzwierciedla osobę kochająca zmiany nawet o podłożu psychicznym. Jeśli chodzi
o znaczenie kolorów, barwa ta jest typowa dla negocjatora, osoby kochającej rozmawiać.
Żółty odnosi się do podejmowania decyzji, gdyż kojarzy się z jasnością myśli i pomysłów,
chociaż często jest typowe dla impulsywnych osobowości. Kolor to jest charakterystyczny dla
blogerów, dziennikarzy, dla wszystkich zawodów związanych z komunikacją i sferą
psychologiczną. Osoby lubiące kolor żółty to naukowcy, metodyczni, ciągle analizujący,
rozważający „za” i „przeciw”, przed podjęciem decyzji.
Zielony:
Kolor balansu i harmonii, perfekcyjnej równowagi, pomiędzy rozumem a sercem. Pokazuje
spokój, odległe perspektywy, bezstresowość i pewność siebie. Zmusza do pozytywnego
myślenia. Jest kombinacją żółtego i niebieskiego. Zielony obejmuje psychiczną jasność, żółty
optymizm, a niebieski to spokój; nadzieja i hojność ducha nie typowe dla pozostałych
kolorów. Ten kolor ukazuje osobę, która zdecydowanie potrafi odróżnić dobro od zła, dobrze
wyraża się na temat innych. Pokazuje obydwie strony potrzebne do zachowania równowagi,
ocenia je i przybiera postawę moralną, która pomaga podjąć słuszne decyzje. Z negatywnej
strony charakteryzuje osobowość lubiącą osądzać i odznaczającą się nadmierna wrażliwością.
Osoba lubiąca zielony to obserwator, dlatego typowe dla tego koloru to: pracownik socjalny,
dobry rodzic i pomocny sąsiad.
Niebieski:
Ten kolor symbolizuje zaufanie, uczciwość i lojalność. Osoba lubiącą niebieski jest poważna,
powściągliwa, cicha i nielubiąca robić zamieszania lub zwracać na siebie uwagi. Nie znosi
konfrontacji, lubi robić wszystko sama. Z psychologicznego punktu widzenia niebieski
oznacza solidną i odpowiedzialną osobę, skłonną do mediacji, zadumaną, dającą wewnętrzne
bezpieczeństwo i pewność siebie. Kolor niebieski to kolor idealistyczny, uwydatniający
autoekspresję i zdolność do mówienia o swoich potrzebach i zachciankach. Inspiruje wysokie
18
ideały. W znaczeniu kolorów
niebieski odnosi się do komunikacji bezpośredniej
a w szczególności komunikacji ustnej. Osoba lubiąca niebieski to ta, która mówi prawdę przy
pomocy werbalnej ekspresji. Dotyczy to takich zawodów jak: nauczyciel, mówca, stąd ich
wiedza wymaga wysokiego poziomu inteligencji. Niebieski kolor to pomocnik, ratownik.
Niebieski to osoba, która dużo daje z siebie, a mało bierze od innych. Taka osoba lubi
budować silne, polegające na zaufaniu związki i można ją głęboko zranić, gdy nadużyje się
jej zaufania.
Fioletowy/ purpurowy:
Ten kolor to symbol wyobraźni i uduchowienia. Stymuluje i inspiruje wyższe ideały. To kolor
introspekcyjny, pozwalający nam zrozumieć najskrytsze myśli. Fioletowy nie jest tak
intensywny jak purpurowy, ale jego istota jest podobna. Generalnie ich nazwy są
zamiennikami i ich znaczenie jest podobne. Obydwa zawierają energię i siłę czerwieni,
duchowość i czystość niebieskiego. To jedność ciała i duszy tworząca balans pomiędzy naszą
fizyczną i duchową energią.
Purpurowy lub fioletowy towarzyszy tym, którzy szukają sensu życia i duchowego spełnienia
- powiększają naszą świadomość. Z tego powodu jest kojarzony z przemianą duszy,
filozofami i myślicielami. Kolor fioletowy odnosi się do świata fantazji, potrzeby ucieczki od
codzienności życia. To marzyciel uciekający od rzeczywistości, dlatego najbardziej
charakterystyczne zawody dla tego koloru to: artysta, muzyk, malarz, pisarz.
Szary
Kolor szary jest kolorem bez emocji. Człowiek lubiący ten kolor cechuje się neutralnością,
bezstronnością i niezdecydowaniem – jest oportunista. Z punktu widzenia psychologii kolor
szary jest kolorem kompromisu - nie będący ani czarnym, ani białym, to przejście pomiędzy
dwoma kolorami. Im bardziej szary przypomina czarny, tym bardziej staje się dramatycznym
i tajemniczym. Z kolei im bardziej zbliża się do srebrnego lub białego, tym bardziej staje się
pouczającym i żywym. Będąc zarówno nieporuszonym i bez emocji, szary jest solidny
i stabilny, dający poczucie spokoju i opanowania, zwolnienia w chaotycznym świecie,
w związku z tym ogromna ilość szarości wskazuje na osobę konserwatywną, nudną, szarą
i przygnębiającą z jednej strony, a z drugiej strony to osoba elegancka i formalna, chociaż
nigdy nieczarująca. Osoba nosząca szary jest powściągliwa, brakuje jej energii, witalności,
ekscytacji, z duszą już starzejącą się najprawdopodobniej przedwcześnie. Nigdy nie chce być
w centrum uwagi, jest to najczęściej pracownik fizyczny, robotnik, rzemieślnik, urzędnik lub
funkcjonariusz państwowy.
Czarny
Kolor czarny dotyczy czegoś ukrytego, tajemniczego i nieznanego. Odzwierciedla osobę
duszącą emocje w sobie, ukrytą przed światem zewnętrznym ze względu na stres. Czarny
pokazuje, że powstała bariera między osobą, a światem zewnętrznym, która zapewnia
komfort przy jednoczesnej ochronie własnych emocji i uczuć, sugeruje ukrywanie swoich
słabych stron, bezbronność i brak pewności siebie. Wiele razy, gdy wraca myślami do szkoły
lub godzin spędzonych w domu, może mu przychodzić do głowy pewnego rodzaju trauma,
19
zastraszanie lub obraźliwe zachowania rodzicielskie, tak więc taka osoba powinna być
traktowana ze szczególną uwagą.
Nastolatki często mają psychologiczną potrzebę „noszenia się czarno” na etapie przejścia
od niewinności w dzieciństwie do wyrafinowania w dorosłości. Oznacza to zakończenie
pewnego etapu swojego życia i początek kolejnego, co pozwala ukryć się przed światem,
do momentu odkrycia własnej, niepowtarzalnej tożsamości. Jednak w innych
okolicznościach, użycie czarnego ma niezdrowe skojarzenia i ponownie wymaga starannego
zbadania przyczyn, które spowodowały masowe wykorzystywanie koloru czarnego na
wykresie kołowym.
21. Karta pracy 22: Test 10: Test samooceny ,,GRA TOWARZYSKA”'
Ten test pomoże Ci stworzyć lepsze wyobrażenie o Twojej osobowości, a tym samym
o potencjalnych możliwościach kariery jakie możesz rozważyć, jeśli tylko masz
ukierunkowany zakres swoich zainteresowań. Ponieważ istnieje sześć głównych typów
osobowości,
realistyczny,
badawczy,
artystyczny,
społeczny,
przedsiębiorczy
i konwencjonalny, będziesz musiał odpowiadać zakreślając zdania, z którymi się zgadzasz
i które reprezentują Twój typ myślenia. Potem należy skorzystać z tabeli poniżej i zakreślić
w niej numer zdania, który również zakreśliłeś w teście. Następnie powinieneś policzyć liczbę
odpowiedzi udzielonych dla każdego typu osobowości. Największa liczba reprezentuje
Ciebie. Pozostałe 2 sumy, blisko Twojej najwyższej liczby są także brane pod uwagę. Poniżej
znajdą Państwo zarówno wykres jak i ewentualne możliwości kariery pasujące do każdego
typu osobowości, która może warto rozważyć.
20
Interpretacja testu
Zakreśl liczby, które wybrałeś/aś jako reprezentatywne dla Ciebie w teście:
R
B
A
S
P
K
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
R = REALISTYCZNA, B = BADAWCZA, A = ARTYSTYCZNA, S = SPOŁECZNA, P
= PRZEDSIĘBIORCZA, K = KONWENCJONALNA
Korzystając z niżej wymienionych przykładów, weź kartkę i spróbuj wypisać wszystkie
swoje umiejętności. Zakwalifikować się do jednej z sześciu różnych grup:
1. REALISTYCZNA
4. SPOŁECZNA
2. BADAWCZA
5. PRZEDSIĘBIORCZA
3. ARTYSTYCZNA
6. KONWENCJONALNA
Z każdą grupą związany jest odpowiedni typ osobowości, określony przez charakterystyczne
dla niej cechy psychiczne.
21
REALISTA
Typowi realistycznemu odpowiadają realistyczne zawody, takie jak: mechanik samochodowy,
rolnik, elektryk, kierowca, ślusarz, spawacz – często brakuje mu jednak umiejętności
społecznych. Określany jest jako:

prostolinijny,

zasadniczy,

uczciwy,

wytrwały,

trzeźwo myślący,

praktyczny,

szczery,

nieśmiały,

materialista,

gospodarny,

skromny,

cierpliwy,

naturalny,

pracowity,

pokorny,
TYP BADAWCZY
Typowi badawczemu odpowiadają takie zawody badawcze jak; biolog, fizyk, matematyk,
geolog, meteorolog, często brakuje mu zdolności przyrodniczych. Określany jest jako:

ostrożny,

skierowany na siebie,

analityczny,

metodyczny,

złożony,

skromny,

krytyczny,

pesymista,

niezwykły,

dokładny,

niezależny,

racjonalny,

intelektualista,

odnoszący się z rezerwą,
TYP ARTYSTYCZNY
Typowi artystycznemu odpowiadają zawody artystyczne, takie jak: muzyk, kompozytor,
reżyser, pisarz, dekorator wnętrz, aktor, piosenkarz. Posiada uzdolnienia artystycznoliterackie, plastyczne, muzyczne, ale często brakuje mu umiejętności urzędniczych. Określany
jest jako:

niedbały,

impulsywny,

kreatywny,

oryginalny,

emocjonalny,

intuicyjny,

idealista,

otwarty,

niezależny,


obdarzony wyobraźnią,
skoncentrowany na własnych
przeżyciach,
22
TYP SPOŁECZNY
Typowi społecznemu odpowiadają zawody społeczne, takie jak: nauczyciel, katecheta,
psycholog w poradni psychologiczno-pedagogicznej, doradca zawodowy, ale często brakuje
mu uzdolnień technicznych i naukowych. Określany jest jako:

współczujący,

cierpliwy,

współpracujący,

odpowiedzialny,

przyjazny,

towarzyski,

uczynny,

wyrozumiały,

idealista,

serdeczny,

uprzejmy,

taktowny,
TYP PRZEDSIĘBIORCZY
Typowi przedsiębiorczemu odpowiadają zawody wymagające przedsiębiorczości, takie jak:
sprzedawca, menadżer, kierownik, właściciel firmy. Posiada umiejętności przywódcze,
łatwość wysławiania się, ale często brakuje mu uzdolnień naukowych. Określany jest jako:

władczy,

optymistyczny,

ambitny,

poszukujący przyjemności,

podejmujący ryzyko,

pewny siebie,

energiczny,

towarzyski,

ekstrawertyczny,

popularny,

impulsywny,
TYP KONWENCJONALNY
Typowi konwencjonalnemu odpowiadają konwencjonalne zawody, takie jak: księgowy,
urzędnik, sekretarka, pracownik banku. Posiada uzdolnienia urzędnicze i rachunkowe, ale
czesto brakuje mu uzdolnień artystycznych. Określany jest jako:

sumienny,

skrupulatny,

dokładny,

wytrwały,

skuteczny,

praktyczny,

zorganizowany,

bez wyobraźni,

pedantyczny,

oszczędny,
Teraz przyjrzyj się typom osobowości. Wypisz nazwy typów, które odpowiadają Ci
najbardziej. Jaki typ najbardziej przypominasz?
3
22. Karta pracy 23: TEST 11: Typy inteligencji
Ten test pomoże Ci określić, który typ inteligencji dominuje u Ciebie. Postępuj zgodnie z
instrukcjami i sprawdź swoje odpowiedzi zgodnie ze schematem.
Interpretacja testu.
A teraz podsumuj ewaluacje powyższych twierdzeń w tabelce poniżej, jak to jest pokazane.
Najwyższa suma; a dokładniej 2 lub 3 najwyższe sumy, prezentuje jakie typy inteligencji
dominują i jakie masz zdolności.
TYPY INTELIGENCJI
TWIERDZENIA SUMA EWALUACYJNA
INTERPERSONALNA
9, 17, 25, 28, 32
INTRAPERSONALNA
8, 21, 29, 36, 40
JĘZYKOWA
4, 5, 10, 14, 23
LOGICZNO- MATEMATYCZNA 1, 13, 20, 31, 39
PRZESTRZENNA
3, 16, 24, 27, 34
KINESTETYCZNA
6, 11, 19, 22, 35
MUZYCZNA
12, 15, 26, 30, 37
PRZYRODNICZA
2, 7, 18, 33, 38
Inteligencja interpersonalna: jest to zdolność do komunikowania się w skomplikowanym
środowisku społecznym. Osoba, która ma ten typ osobowości lub u której ten typ osobowości
dominuje, łatwo komunikuje się z ludźmi, lubi przebywać z przyjaciółmi i ma wielu
znajomych. Często ludzie z tym typem osobowości zostają mediatorami i rozwiązują różne
konflikty. Bliskie im są problemy społeczne i zawsze walczą o prawdę. Od dzieciństwa są
otoczeni przez rówieśników i lubią grać w gry zespołowe. Najlepszymi zawodami dla takich
osób są: nauczyciel, polityk, dziennikarz, menadżer, administrator, przewodnik, pracownik
opieki społecznej, sklepowy, kelner itd. Osoby o tym typie osobowości nie czułyby się dobrze
w zawodach, które ograniczałyby ich kontakty z ludźmi, takimi jak księgowy czy
programista.
Inteligencja intrapersonalna: ten rodzaj inteligencji wiąże się z wiedzą o sobie samym.
Ludzie o tego typu inteligencji zastanawiają się nad sensem istnienia. Osoby te cenią sobie
swoje wartości, są świadome swoich uczuć, tak samo jak swoich mocnych i słabych stron,
mają wyznaczone cele, doskonałą intuicję i wewnętrzną motywację. Ludzie o tego typu
inteligencji lubią autoanalizę i indywidualizację. Zachowują się z rezerwą co do innych ludzi
i mogą być postrzegani jako dziwni. Mogą oni wyrazić siebie najlepiej w zawodach dających
pole do popisu dla kreatywności, intuicji i wewnętrznej wolności. Najlepsze profesje dla nich
to: pisarz, psycholog, filozof, żeglarz, artysta lub ksiądz. Bardzo ważnym dla tych ludzi jest
25
zachowanie swojej hierarchii wartości, ponieważ tylko wówczas, gdy wybierają karierę
zgodną z nią, mają dużą wewnętrzną motywację.
Inteligencja językowa: jest to wrażliwość na znaczenie słów, ich szyku w zdaniu, ich
wymowę, akcentu i możliwości zmiany nastroju za jego pomocą; przekonywania
i przekazywania informacji. Niuanse używane przez poetów i pisarzy są bardzo rozwiniętym
wyrazem tego typu inteligencji. Osoba o dominującej inteligencji tego typu łatwo przyjmuje
werbalne informacje, zauważa różne drobne różnice i styl wypowiedzi, a oprócz tego
rozpoznaje także jej nastrój. Łatwe jest dla niej płynne wyrażanie swoich myśli, jej
słownictwo jest bardzo bogate; lubi czytać, pisać i bawić się w gry słowne. Dla ludzi z tym
typem inteligencji zwykle odpowiedni jest zawód prawnika, pisarza, adwokata, wydawcy,
tłumacza, prowadzącego talk show, poety, negocjatora, sekretarki, nauczyciela i inne tego
typu.
Inteligencja logiczno-matematyczna: jest to zdolność do operowania abstrakcyjnymi
symbolami, rozwiązywania puzzli logicznych i szukania związków przyczynowoskutkowych. Osoba o tego typu inteligencji jest w stanie zauważyć strukturę logiczną różnego
rodzaju zjawisk. Lubi dokładność, abstrakcyjne myślenie, obliczenia i pracę z komputerem.
Taka osoba lubi działania dobrze zorganizowane, nie cierpi bałaganu, braku zdecydowania
i bycia podporządkowanym spontanicznym decyzjom. Ludzie z tego typu inteligencją
wybierają zawody postrzegane jako ścisłe, takie jak: astronom, pracownik banku,
programista, księgowy, inżynier, matematyk, mechanik i robotnik zajmujący się pracami
precyzyjnymi.
Inteligencja przestrzenna: jest to zdolność do manewrowania w przestrzeni, konstruowania
lub wyobrażania sobie obiektów trójwymiarowych, jak również ich planów, interpretowania
diagramów, czytania i rysowania map. Osoba o tym typie inteligencji myśli obrazami,
rozumie całą złożoność, dobrze maluje i modeluje, ma doskonałą pamięć wzrokową,
a szczególnie dobrze rozróżnia kolory. Osoby z tego typu inteligencją muszą wybrać profesje,
gdzie te zdolności będą się liczyć, co ma miejsce w zawodach takich jak: architekt, producent,
pilot, choreograf, rzeźbiarz, projektant, stylista, konstruktor itd.
Inteligencja kinestetyczna: jest to perfekcyjna władza nad swoim ciałem. Mówi się o takich
ludziach, że rodzą się z umiejętnością tańca. Są świadomi swojego ciała i ich refleks jest
doskonały. Język ich ciała jest bardziej ekspresyjny niż mowa. Mogą z łatwością wyrazić
swoje myśli i uczucia tańcząc. Ludzie o tego typu inteligencji lubią dotykać rzeczy, jakoże
niewystarczające jest dla nich samo patrzenie. Odnoszą oni sukcesy w rzeczach praktycznych,
takich jak: robienie na drutach, wyszywanie, modelowanie w glinie, kucie metalu i innych
tego typu. Lubią działać i są bardzo wrażliwi na środowisko, pamiętają wydarzenia, w
których brali udział, bardziej niż rzeczy, które słyszeli lub wdzieli. Dla ludzi o tym typie
inteligencji dobrze jest wybrać zawód tancerza, aktora, sportowca, trenera, masażysty, twórcy
ceramiki, kucharza lub szefa kuchni.
Inteligencja muzyczna: jest to zdolność do reagowania z dużą wrażliwością na zmieniające
się dźwięki, rozróżnienia dźwięków określonych instrumentów w melodii, cenienia sobie
improwizowania i zabawy dźwiękami muzyki. Przykładami inteligencji muzycznej są tacy
26
ludzie jak Mozart i inni genialni kompozytorzy. Osoba z inteligencją muzyczną jest wrażliwa
na ton, barwę, rytm, głos i emocjonalny wymiar muzyki. Jest również kreatywna
i uduchowiona. Osoby z tego typu inteligencją muszą wybrać profesje, które pozwolą im
wyrazić ich wrodzone zdolności, takie jak: muzyk, śpiewak/piosenkarz, producent, dyrygent,
nauczyciel w przedszkolu lub w szkole podstawowej.
Inteligencja przyrodnicza: osoby z tego typu inteligencją są pełni szacunku do natury i
opiekuńczy, kochają przyrodę, jak również potrafią o nią zadbać. Jest to wyraz powiązania
człowieka z ziemią, jej cyklami biologicznymi i cyklami życia. Ludzie o tego typu
inteligencji powinni wybrać zawód, który nie zamknie ich w biurze czy drapaczu chmur. Nie
mogą być ograniczeni tylko przez porządkowanie dokumentów. Najlepsze zawody dla nich to
rolnik, ekolog, biolog, chirurg weterynaryjny, leśnik i menadżer turystyki.
Najczęściej ludzie mają dwa lub trzy dominujące typy osobowości, a nie tylko jeden.
Wybierając zawód, trzeba szukać najbardziej optymalnego rozwiązania, gdzie człowiek może
wyrazić swoje wrodzone zdolności w najlepszy sposób. W ten sam sposób, w który
wzmacniamy siłę mięśni, możemy, również wzmacniać i poszerzać swoją mądrość
i umiejętności, ucząc się określonych rzeczy. Na przykład jeśli masz inteligencję
kinestetyczną i muzyczną, ale twoja inteligencja językowa jest słaba, musisz grać w gry
językowe, pisać pamiętnik lub czytać beletrystykę. Z drugiej strony, jeśli nie doskonalisz
zdolności, które masz, mogą one zniknąć. Czyli jeśli na przykład masz wrodzone zdolności
do muzyki, ale nie uczysz się muzyki i nie grasz na żadnym instrumencie, Twój talent może
przepaść.
23. Karta pracy 24: Test 11: Rola jednostki w zespole.
Ten test pomoże Ci dostrzec jakie role możesz odgrywać w zespole. Postępuj zgodnie
z instrukcją i przyznaj punkty zagadnieniom, które znaczą coś dla Ciebie. Pamiętaj, że
całkowita suma dla wybranych zagadnień powinna wynosić 10, tak więc nie przydzielaj
więcej. Wpisz punkty, które przydzielasz dla poszczególnych sekcji i zagadnień do tabelki.
Gdy skończysz, sprawdź jeszcze raz, czy suma dla każdej sekcji wynosi 10.
27
Interpretacja testu.
Tabelka punktacji testu:
SEKCJA/PODPUNKTY
a
b
c
d
e
f
g
h
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
Wpisz swoją punktację do tabelki powyżej, następnie przepisz uzyskane punkty do tabeli
poniżej. Bądź dokładny i wpisz punkty tylko wtedy, jeśli odpowiadają one odpowiedziom po
lewej stronie, a następnie podlicz wyniki.
SEKCJA
IMP
CO
SH
PL
I
g
d
f
c
II
a
b
e
III
h
a
IV
d
V
RI
ME
TW
CF
a
h
b
e
g
c
d
f
h
c
d
f
g
e
b
h
b
e
g
c
a
f
b
f
d
h
e
a
c
g
VI
f
c
g
a
h
e
b
d
VII
e
g
a
f
d
b
h
c
RAZEM
28
A teraz sprawdź w tabelce poniżej swój wynik i zobacz, jaki rodzaj roli/ ról w grupie jest
najbardziej dla Ciebie odpowiedni.
IMP
0-6
WYNIK
NA
ŚREDNIM
POZIOMIE
33-66%
7 - 11
CO
0-6
7 - 10
11 - 13
14 - 18
8,8
SH
0-8
9 - 13
14 -17
18 - 36
11,6
PL
0-4
5-8
9 - 12
13 - 29
7,3
RI
0-6
7-9
10 - 11
12 - 21
7,8
ME
0-5
6-9
10 - 12
13 - 19
8,2
TW
0-8
9 - 12
13 - 16
17 - 25
10,9
CF
0-3
4-6
7-9
10 - 17
5,5
WYNIK
NISKI
0-33%
WYNIK
WYSOKI
66-85%
WYNIK
BARDZO
WYSOKI
85-100%
ŚREDNIA
ILOŚĆ
PUNKTÓW
12 - 16
17 - 23
10
A teraz zobaczmy co powyższe symbole literowe znaczą.
IMP - Realizator (Implementer) - zamienia pomysły innych członków zespołu w czyn. Jest
skuteczny, zdyscyplinowany, kończy pracę w wyznaczonym terminie. Motywuje go lojalność
dla swojego zespołu lub firmy, co oznacza, że często podejmuje pracę, której inni unikają lub
nie lubią. Jednakże, realizatorzy mogą być także odbierani jako ograniczeni
i
nieelastyczni, ponieważ trudno im przychodzi zmiana ich dobrze przemyślanych planów.
CO- Koordynator (Co-Coordinator) - często staje się potencjalnym liderem zespołu,
potrafiącym spojrzeć z dystansu, aby zobaczyć pełniejszy obraz całości. Jest pewny siebie,
zrównoważony i dojrzały oraz bardzo dobry w przydzielaniu pracy do wykonania
odpowiednim osobom, gdyż potrafi określić zdolności innych. Objaśnia decyzje, pomagając
innym skoncentrować się na ich zadaniach do wykonania. Koordynatorzy są często
postrzegani jako manipulatorzy, równocześnie też mają tendencję do przydzielania innym
całej pracy, sobie tym samym nic nie pozostawiając.
SH –Animator (Shaper) - jest skupionym na zadaniu do wykonania, przywódca, który tryska
energią, ma wysoką motywację, aby osiągnąć cel i dla którego wygrana jest najważniejsza.
Doprowadzenie pracy do końca jest dla niego bardzo ważne i dlatego inspiruje innych
do osiągnięcia celów zespołu. Będzie podważać, spierać się i nie zgadzać, jak również
pokazywać agresję, aby osiągnąć cel. Dwóch lub trzech animatorów w zespole może być
źródłem irytacji oraz konfliktów wewnętrznych.
29
PL -Filar (Plant) - są kreatywne i niekonwencjonalne. Stanowią źródło pomysłów. Jeśli
nowatorskie rozwiązanie problemu jest potrzebne, to należy o nie poprosić osobę o roli filaru
w zespole. Dobry filar jest błyskotliwy i niezależny, jeśli chodzi o myślenie. Jednakże ma
tendencje do ignorowania nieprzewidzianych okoliczności oraz unikania angażowania się
w szczegóły. Przypominają przysłowiowego roztargnionego profesora, często również mają
problem z przekazaniem swoich pomysłów innym.
RI- Analityk - Poszukiwacz (Resource Investigator) - nadaje zespołowi przyśpieszenia,
którego źródłem jest entuzjazm związany z rozpoczęciem projektu, energiczną pogonią
za kontaktami oraz sposobnościami do wykorzystania. Jego uwaga jest skierowana na
zewnątrz zespołu, monitorując ciągle świat zewnętrzny. O ile osoba o roli filaru tworzy nowe
pomysły, analityk- poszukiwacz najchętniej ukradłby je od innych firm lub ludzi. Dobry
analityk- poszukiwacz tworzy nowe możliwości oraz jest doskonałym człowiekiem do
nawiązywania kontaktów, ale ma tendencje do tracenia zapału pod koniec projektu oraz
zapominania o detalach.
ME- Obserwator (Monitor Evaluator) - są wnikliwymi i logicznymi obserwatorami,
wyciągającymi wnioski na podstawie tego co sie dzieje. Ponieważ potrafią być obiektywni,
często są tymi, którzy widzą jasno dostępne możliwości. Biorą wszystko pod uwagę; wolno
i wnikliwie podejmują decyzje, które prawie zawsze są odpowiednie. Jednakże mogą
krytykować w nadmierny sposób, niszcząc entuzjazm dla wszystkiego co nie ma logicznych
podstaw, a także trudno jest im zaszczepić pasję do wykonywanej pracy w sobie i innych.
TW- Pracownik Zespołu (Teamworker) - jest smarem czy oliwą dla trybików
napędzających maszynę jaką jest zespół. Jest dobrym słuchaczem i dyplomatą, mającym
talent do rozwiązywania konfliktów i pomagania stronom zrozumieć siebie nawzajem bez
zaogniania sytuacji. Jego dobry wpływ jest często niezauważalny, aż do chwili gdy jest on
nieobecny, a zespól zaczyna się kłócić. Z powodu niechęci do opowiedzenia się po którejś ze
stron, może nie być w stanie podjąć zdecydowanych działań, gdy to jest potrzebne.
CF- Finalizator (Completer Finisher) - jest perfekcjonistą, który często podejmie
dodatkowy wysiłek, ażeby upewnić się, że wszystko jest naprawdę w porządku i można być
pewnym, że rzeczy, za które jest odpowiedzialny były sprawdzone dwa razy, a następnie raz
jeszcze. Ma silną wewnętrzną potrzebę bycia dokładnym, rzadko potrzebując zachęty
od innych, ponieważ próbuje żyć sam według własnych wysokich standardów. Może
frustrować innych członków zespołu martwiąc się nadmiernie o nieważne szczegóły oraz
odmawiając przydzielenia innym zadań, gdy nie mają zaufania, że zostaną wykonane dobrze.
Istnieje jeszcze jeden potencjalny członek zespołu - Specjalista (Specialist). Specjaliści są
pasjonatami, jeśli chodzi o uczenie się w swojej dziedzinie wiedzy. W rezultacie posiadają
najbardziej dogłębną wiedzę i sprawia im przyjemność przekazywanie jej innym. Mądrość,
którą posiadają, jest ciągle modyfikowana. Jeśli istnieje cokolwiek, na co nie mają
odpowiedzi, to z wielką chęcią ją znajdą. Swoim zdyscyplinowaniem wnoszą wysoki stopień
koncentracji, zdolności i umiejętności do zespołu, ale ich wkład tutaj się kończy; szczególnie
ze mają tendencje do bycia niezainteresowanym czymkolwiek, oprócz tego.
30
Poniższa tabelka przedstawia najważniejsze mocne i słabe strony, które każda
z poszczególnych ról wnosi do zespołu.
ROLA
W ZESPOLE
Filar
(Plant)
Koordynator
(Co-Coordinator )
Obserwator
(Monitor
Evaluator )
Realizator
(Implementer)
Finalizator
(Completer
Finisher )
Analityk Poszukiwacz
(Resource
Investigator )
WKŁAD
DO ZESPOŁU
kreatywny, z wyobraźnią,
nowatorski, rozwiązuje trudne
problemy
dojrzały, pewny siebie, dobry lider,
doprecyzowuje cele, wspomaga
podejmowanie decyzji, dobrze
przydziela pracę
zrównoważony, myślący
strategicznie i wnikliwy, widzi
wszystkie możliwości, dobrze
wyciąga wnioski
zdyscyplinowany, można na nim
polegać, konserwatywny,
efektywny, zamienia pomysły na
rzeczywiste działania
pracowity, sumienny, chętny,
poszukuje błędów i pominięć,
terminowy
ekstrawertyk, entuzjasta,
komunikatywny, bada możliwości,
tworzy nowe kontakty
SŁABE STRONY
ignoruje nieprzewidziane
okoliczności; zbyt
zaabsorbowany, aby
komunikować się efektywnie
często może być postrzegany
jako manipulacyjny, zrzuca
swoją pracę na innych
brak chęci i zdolności do
motywowania innych
trochę nieelastyczny, wolno
reaguje na nowe możliwości
ma tendencje do nadmiernego
martwienia się, niechętnie
powierza komuś pracę
nadmiernie optymistyczny;
traci zainteresowanie, gdy
początkowy entuzjazm mija
Ambitny, dynamiczny, stres mu
służy, ma zapał i odwagę, aby
pokonywać przeszkody.
Ma skłonności do prowokacji,
obraża uczucia innych ludzi.
Pracownik Zespołu
(Teamworker)
Współpracujący, łagodny,
spostrzegawczy, dyplomatyczny,
słucha, tworzy, zapobiega
konfliktom.
Niezdecydowany w sytuacjach
kryzysowych.
Specjalista
(Specialist).
Pełen determinacji, zapobiega
konfliktom, bardzo operatywny,
oddany, dostarcza wiedzy i
umiejętności.
Wnosi coś od siebie tylko w
nieznacznym stopniu,
rozwodzi się na temat
szczegółów technicznych.
Animator
(Shaper)
31
24. Karta pracy 25: Test 13: Zacznij swoją samoocenę – absolwenta.
Ten test wymaga dłuższej odpowiedzi i kilku arkuszy papieru, ponieważ poprzednie
odpowiedzi nie powinny się mieszać z nowymi. To w szczególności odnosi się do Twojego
ostatniego roku w szkole średniej. Można przeprowadzić ten test wcześniej, ale nie przed 16
rokiem życia. Wymagane jest, żeby przed przystąpieniem do niego, mieć już ukształtowany
jasny obraz swoich skłonności, umiejętności, mocnych stron, zainteresowań i pomysł co do
potencjalnego zawodu. To jest zarówno przegląd, jak i ćwiczenie na wyobraźnię.
Proponujemy, abyś porównał swoje odpowiedzi z rówieśnikami i sprawdził ich słuszność u
ludzi, którzy Cię dobrze znają, np. nauczyciela. Od tego momentu, Twój wybór zawodu i
kroki w tym kierunku powinny być jasne, a liczba opcji winna być zawężona do paru lub
nawet jednej precyzyjnej. Jeśli tak, to znajdziesz się we właściwym punkcie i będzie to pora,
byś zaczął pracować w tym właśnie kierunku.
VI. W KIERUNKU POMYŚLNEGO ZAKOŃCZENIA
Na końcu portfolio znajduje się plan osobistego rozwoju, który pomoże Ci
kontrolować Twój postęp. Podkreśla ważniejsze punkty, które powinieneś przestrzegać, aby
spełnić swoje marzenia. Da Ci możliwość rozważenia swojej strategii, zaplanowania dalszych
kroków oraz ustalania jasnych celów, zarówno krótko-, średnio- jak i długoterminowych.
Do tego momentu Twój PROSZ powinien zawierać różne dokumenty, które
zebrałeś w ciągu lat szkolnych, takie jak: kopie różnych świadectw szkolnych, nagrody,
certyfikaty, wyniki testów, najlepsze przykłady prac szkolnych z różnych przedmiotów, które
pomogą Ci określić własne kompetencje i będą dowodem osiągnięć. Powinny też się tu
znaleźć dokumenty potwierdzające członkowstwo w organizacjach społecznych,
zaświadczenia i dyplomy z imprez sportowych, prac wakacyjnych, praktyk, listy polecające, a
nawet życiorys.
Pamiętaj, że Twój PROSZ jest środkiem na życie i rozwija się razem z Tobą.
Nawet jeśli masz stałą pracę, możesz potrzebować szybko odszukać pewne dokumenty
zawarte w nim, ponieważ zapragniesz zmienić posadę, kontynuować edukację lub otrzymać
awans. Dlatego wszystko co zachowasz i uporządkujesz w ciągu szkolnych lat, pomoże Ci
w Twojej przyszłej pracy lub karierze i spełni główny cel: pomoże Ci osiągnąć sukces
zawodowy.
32