pobierz program - Specjalny Ośrodek Szkolno

Program kształcenia ogólnego dla uczniów gimnazjum
z niepełnosprawnością intelektualną
w stopniu umiarkowanym lub znacznym
w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Pucku
w oparciu o podstawę programową kształcenia ogólnego dla uczniów
z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym
określoną Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół
( Dz. U. 2012 poz. 977 z póź. zm.)
Nr programu 29/GIM/2014/2015
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 1
Program
nauczania
opracowany
został
dla
uczniów
gimnazjum
z niepełnosprawnością intelektualną w stopniach umiarkowanym lub znacznym.
Program zawiera treści ogólne, które powinny zostać dostosowane do indywidualnych
możliwości
uczniów
w
ramach
konstruowania
Indywidualnych
Programów
Edukacyjno-Terapeutycznych.
Cele edukacyjne:
Celem edukacji uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub
znacznym jest rozwijanie autonomii ucznia niepełnosprawnego, wdrażanie go do
funkcjonowania społecznego, rozumienia i uznawania norm społecznych, a w szczególności
wyposażenie go – stosownie do jego możliwości – w takie umiejętności i wiadomości, które
pozwolą mu na postrzeganie siebie jako niezależnej osoby oraz, aby:
1) mógł porozumiewać się z otoczeniem w najpełniejszy sposób, werbalnie lub
pozawerbalnie;
2) zdobył maksymalną samodzielność w zakresie zaspokajania podstawowych potrzeb
życiowych:
3) był zaradny w życiu codziennym, adekwatnie do indywidualnego poziomu sprawności
i umiejętności oraz miał poczucie decydowania o sobie;
4) mógł uczestniczyć w różnych formach życia społecznego na równi z innymi członkami
danej zbiorowości, znając i przestrzegając ogólnie przyjętych norm współżycia,
zachowując prawo do swojej inności.
Zadania szkoły:
1. Tworzenie warunków niezbędnych do zapewnienia uczniowi komfortu psychicznego,
poczucia bezpieczeństwa i akceptacji, nawiązania pozytywnego kontaktu emocjonalnego
nauczyciela z uczniem.
2. Dokonywanie wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia i na jej
podstawie opracowywanie i modyfikowanie indywidualnego programu edukacyjnego.
3. Rozwijanie u ucznia motywacji do porozumiewania się z drugą osobą (rówieśnikiem,
dorosłym), komunikowania potrzeb i stanów emocjonalnych.
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 2
4. Tworzenie sytuacji edukacyjnych i wykorzystywanie sytuacji życiowych do rozwijania
umiejętności komunikacyjnych uczniów, w tym także umiejętności czytania i pisania, jak
również elementarnych umiejętności matematycznych.
5. Wdrażanie do samodzielnego wykonywania czynności związanych z samoobsługą,
budzenie chęci pomocy innym.
6. Tworzenie sytuacji wychowawczych umożliwiających doświadczanie relacji społecznych,
przygotowanie do pełnienia ról społecznych, wzmacnianie pozytywnych przeżyć
związanych z pełnionymi rolami.
7. Uczenie zasad współżycia społecznego (w szczególności pomoc sąsiedzka i inne
zachowania prospołeczne, poszanowanie godności osobistej drugiego człowieka,
uprzejmość i życzliwość).
8. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w różnych sytuacjach społecznych, uczenie
umiejętności rozwiązywania sytuacji konfliktowych.
9. Uczenie umiejętności kierowania swoim postępowaniem, rozwijanie umiejętności
dokonywania wyboru i budzenie poczucia odpowiedzialności za własne decyzje, uczenie
obowiązkowości i kształtowanie niezależności uczuciowej.
10. Tworzenie sytuacji sprzyjających poznawaniu otoczenia, w którym przebywa uczeń,
instytucji i obiektów, z których będzie w przyszłości korzystał.
11. Umożliwianie uczniowi udziału w różnych wydarzeniach społecznych i kulturalnych
w roli odbiorcy i twórcy kultury, uczenie przy tym wyrażania swoich przeżyć i emocji.
12. Przybliżanie tradycji i obyczajów lokalnych, narodowych, rozbudzanie poczucia
przynależności do społeczności lokalnej, regionu, kraju.
13. Umożliwianie poznawania środowiska przyrodniczego, budzenie zainteresowania
i szacunku dla otaczającej przyrody i wychowanie do życia w harmonii z przyrodą.
14. Wspieranie rozwoju sprawności psychofizycznej uczniów, prowadzenie zajęć
niezbędnych do rozwoju psychoruchowego.
15. Tworzenie warunków do uprawiania przez uczniów różnych dyscyplin sportu, udziału
w zawodach sportowych, turystyce i krajoznawstwie.
16. Tworzenie warunków do zdobywania umiejętności technicznych i wykorzystywania ich
w różnych sytuacjach życiowych. Umożliwianie korzystania z urządzeń technicznych,
ułatwiających funkcjonowanie w życiu.
17. Zapewnienie uczniowi udziału w różnych zajęciach rewalidacyjnych wspierających
rozwój i mających wpływ na możliwości kształcenia ogólnego oraz realizację treści
podstawy programowej.
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 3
Zajęcia rewalidacyjne są prowadzone w celu:
1) wspomagania rozwoju ucznia;
2) rozwijania psychofizycznej sprawności ucznia oraz zdolności do odniesienia sukcesu;
3) rozwijania zainteresowań (w szczególności muzycznych, teatralnych, tanecznych, śpiewu
i sportowych), sprawności manualnej oraz zdolności plastycznych;
4) usprawniania funkcjonowania ucznia oraz jego kondycji fizycznej;
5) wspomagania samodzielności społecznej;
6) wdrażania do aktywności ruchowej i kształtowania umiejętności samodzielnego
organizowania wypoczynku i rekreacji.
Zajęcia rewalidacyjne są ustalane na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia
specjalnego.
Metody pracy:

metoda dobrego startu Bogdanowicz;

kinezjologia edukacyjna Paula Denissona;

metoda ruchu rozwijającego Weroniki Sherborne;

metoda Rudolfa Labana z elementami pedagogiki zabawy;

zabawy z chustą według Anny Wasilak;

metoda Domana;

metoda alternatywnej komunikacji: język obrazków i piktogramów;

terapia wspierająca z wykorzystaniem technologii komputerowej;

drama i psychodrama;

metody samodzielnych doświadczeń;

metody zadań stawianych do wykonania;

metody ćwiczeń utrwalających;

zabawa inscenizowania z wykorzystaniem treningu autogennego;

stymulacja polisensoryczna, czyli poznawanie przez patrzenie, słuchanie, dotykanie;

metoda przyjaznego zakątka, czyli strzeżonego terytorium;

metoda ośrodków zainteresowań;

ćwiczenia porusz umysł Doroty Fridel-Rudzińskiej;

elementy programu rozwijające percepcję wzrokową i słuchową;

metoda stymulacji usprawniania;

ćwiczenia relaksujące;
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 4

gry stymulacyjne;

gry planszowe i komputerowe;

organizacja wystaw prac;

naśladownictwo pozytywnych postaw i zachowań;

wycieczki krajoznawcze, przyrodoznawcze i ekologiczne;

ćwiczenia doskonalące percepcję wzrokowa, słuchową, umiejętność czytania i
rachowania;

ćwiczenia logopedyczne;

ćwiczenia poprawiające orientację w terenie;

obcowanie z książką, prasą dziecięcą, telewizją i komputerem;

karty pracy i karty ćwiczeń.
Formy pracy:
 indywidualna zróżnicowana;
 zbiorowa zindywidualizowana.
Treści nauczania :
Zakres treści nauczania i wychowania w kształceniu uczniów z upośledzeniem
umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym odpowiada indywidualnym potrzebom
edukacyjnym i możliwościom psychofizycznym ucznia. Przy realizacji treści nauczania
i wychowania należy wykorzystać możliwości, jakie stwarza środowisko społecznokulturowe ucznia oraz baza materialno-dydaktyczna szkoły. Zakres treści nauczania
i wychowania ulega poszerzaniu w miarę nabywania przez uczniów wiadomości,
umiejętności i sprawności.
FUNKCJIONOWANIE W ŚRODOWISKU:
1. Umiejętność samoobsługi:
1) kształtowanie sprawności niezbędnych w codziennym życiu, dotyczących ubierania się,
jedzenia, higieny osobistej, czynności fizjologicznych, ochrony organizmu przed
szkodliwymi czynnikami;
2) kształtowanie nawyków i postaw ogólnie akceptowanych w tym zakresie.

utrwalanie i poszerzanie nabytych sprawności z zakresu higieny osobistej: codziennie
myje ciało; dba o schludny wygląd; myje ręce po wyjściu z toalety; dostrzeganie
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 5
konieczność profilaktycznych wizyt u lekarza i stomatologa; dostosowanie ubiór do
warunków pogodowych i okoliczności;

samodzielne i staranne wykonanie drobnych prac domowych tj.: ścieli łóżko, układa
odzież w szafce – uczy się prasować, zamiata, odkurza, myje podłogę, dba o ład w swoim
otoczeniu;

prawidłowe zachowanie podczas trudnych warunków atmosferycznych( burza, śnieżyca);

właściwe zachowanie się w kontaktach z nieznajomymi osobami i zwierzętami;

stosowanie się do zasad BHP podczas zajęć szkolnych i poza nimi;

wykonanie prostego opatrunku przy drobnym skaleczeniu (przemywanie ranę wodą
utlenioną, przykładanie tamponu z wyjałowionej gazy, owijanie bandażem lub zaklejanie
plastrem z opatrunkiem);

przestrzeganie podstawowych zasad bezpiecznego poruszania się po drogach publicznych,

rozpoznawanie sygnałów alarmowych i znaków informacyjnych,

przestrzeganie zasad bezpiecznego wypoczynku;

organizowanie czasu wolnego w bezpieczny sposób;
2. Dbałość o zdrowie:
1) przyjmowanie prawidłowej pozycji ciała, w szczególności podczas nauki;
2) utrwalanie podstawowych nawyków higienicznych i żywieniowych;
3) unikanie czynników szkodliwych dla zdrowia;
4) korzystanie z pomocy medycznej.

utrwalenie i rozwijanie nabytych umiejętności troski o zdrowie własne i innych osób;

poznawanie i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa;

wyrabianie nawyków zdrowego stylu życia;

rozwijanie ogólnej sprawności ruchowej i orientacji w schemacie ciała

wyrabianie nawyku zasięgania porady lekarskiej w momencie symptomów choroby;

uświadomienie znaczenia szczepień ochronnych;

podkreślenie roli właściwego odżywiania: zachęcanie do spożywania zdrowych
produktów, dużej ilości warzyw i owoców;

rozumienie znaczenia umiaru w jedzeniu niezdrowej żywności;

bezpieczne dla siebie i innych posługiwanie się narzędziami i przyborami;

wyrabianie zamiłowania aktywności ruchowej jako źródła zdrowia i radości;

znajomość numerów telefonów alarmowych oraz schematu udzielania pierwszej pomocy;
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 6

uświadamianie zagrożenia środków uzależniających oraz substancji chemicznych.
3. Umiejętność porozumiewania się z otoczeniem, w tym:
1) wykorzystywanie komunikatów pozawerbalnych;
2) poznawanie wspierających lub alternatywnych metod komunikacji (w stosunku do uczniów
napotykających trudności w słownym porozumiewaniu się);
3) doskonalenie słownictwa ucznia i umiejętności formułowania wypowiedzi;
4) doskonalenie wymowy.

kształtowanie umiejętności poprawnego wypowiadania się;

prowadzenie w sposób kulturalny rozmowy z rówieśnikami i osobami dorosłymi;

adekwatnie stosowanie zwrotów grzecznościowych w trakcie rozmowy;

prawidłowe budowanie prostych zdań;

poznawanie pozawerbalnych sposobów komunikowania się( mimika, gest, postawa
ciała);

poznanie czynników, zachowań ułatwiających porozumiewanie się;

kształtowanie umiejętności konstruktywnego porozumiewania się z innymi;

uświadomienie roli aktywnego słuchania w procesie porozumiewania się;

poznawanie barier komunikacyjnych i ich wpływu na proces porozumiewania się;

uświadamianie znaczenia niewerbalnego porozumiewania się;

rozwijanie niezbędnych w nauce mowy aspektów, takich jak: sprawność narządów
mowy, poprawna artykulacja;

kształcenie pojęcia “ja” osobowego, znajomość własnego imienia i nazwiska, adresu,
wieku, daty i miejsca urodzenia, wyrabianie poczucia szacunku do własnej osoby.

doskonalenie umiejętności autokontroli, np. poprzez zabawy, do których trzeba się
włączyć w odpowiednim momencie;

znajomość imion rodziców, rodzeństwa, dalszych krewnych, znajomość zawodu
i miejsca pracy rodziców, umacnianie poczucia więzi z rodziną, nazywanie i wyrażanie
uczuć wobec jej członków, kształcenie poczucia odpowiedzialności i poświęcenia dla
rodziny;

znajomość imion, nazwisk kolegów z klasy i z innych oddziałów, a także osób
z najbliższego i dalszego otoczenia (np. nauczycieli, pracowników obsługi, księdza
sąsiadów i in.), budzenie poczucia integracji z grupą i współodpowiedzialności poprzez
wspólne działanie i opiekę nad młodszymi;
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 7

kształtowanie uczuć szacunku i sympatii do innych osób, sposobów kulturalnej ekspresji
tych uczuć (np. przy okazji imienin, świąt, sytuacji kryzysowych);

umiejętność współczucia i dzielenia się radością;

utrwalanie poczucia swojej i cudzej własności;

nauczenie prawidłowej reakcji w sytuacjach trudnych: obrona siebie i innych przed
agresją, radzenia sobie tak w sytuacji porażki jak i w sytuacji sukcesu;

kształtowanie postaw patriotycznych uczniów.
4. Rozwijanie percepcji wzrokowej i spostrzegania:
1) podczas obserwacji rzeczywistości i na obrazkach;
2) przez manipulowanie przedmiotami i porządkowanie przedmiotów;
3) przez wyszukiwanie różnic i podobieństw oraz zauważanie zmian w otoczeniu.

samodzielne układanie historyjek obrazkowych złożonych z części według kolejności
wydarzeń;

zauważanie różnic między obrazkami pozornie identycznymi;

właściwe wyszukiwanie par identycznych obrazków, kształtów podobnych, podobieństw
między obrazkami;

umiejętne dobieranie w pary takich samych znaków;

trafne dobieranie liter drukowanych i pisanych, wielkich i małych;

dopasowanie wyrazu do schematu okienkowego;

samodzielne lub z pomocą kolorowanie obrazka według zapamiętanej odpowiedniej
barwnej ilustracji;

prawidłowe wyliczanie jak największej liczby zapamiętanych wzrokowo przedmiotów,
które znajdują się na obrazku lub w otoczeniu;

zapamiętanie kolejności wykonywanych czynności.
5. Rozwijanie percepcji słuchowej przez:
1) ćwiczenia wrażliwości słuchowej;
2) ćwiczenia rytmiczne;
3) ćwiczenia słuchu fonematycznego;
4) analizę i syntezę słuchową.

rozpoznawanie i naśladowanie odgłosów zwierząt, pojazdów i innych
dźwięków
dochodzących z otoczenia;
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 8

określenie charakteru słyszanej muzyki (wesoła, smutna, skoczna);

określanie kierunku z którego dochodzi dźwięk;

rozróżnianie ciągłości dźwięków (długie, krótkie, ciągłe);

identyfikowanie za pomocą słuchu słyszanego dźwięku z odpowiadającą mu czynnością;

nazywanie barwy głosu (głos męski, kobiecy, dziecięcy, zachrypnięty);

rozpoznawanie kolegów po głosie;

czytanie wyrazów sylabami, wyklaskiwanie wypowiadanych sylab;

dobieranie w pary rymujących się wyrazów;

różnicowanie słów podobnie brzmiących;

podawanie sylab i wyrazów na określoną głoskę;

dzielenie zdań na wyrazy;

liczenie głosek i sylab w wyrazach.
6. Ćwiczenia pamięci, w szczególności dotykowej, ruchowej i słownej.

dopasowywanie przedmiotów o różnych kształtach do identycznych z nimi otworów;

przewlekanie sznurków przez otworki w tekturkach po linii;

kolorowanie ilustracji wg. podanego kodu;

montowanie konstrukcji z gotowych elementów np.; klocków, krążków, patyczków;

rysowanie według wzoru i instrukcji słownej;

łączenie kropek i kolorowanie wnętrza konturu wg. instrukcji;

nawlekanie koralików o różnych kształtach i identycznych otworach wg. koloru;

poprawianie linii kolorowym pisakiem bez odrywania ręki;

wodzenie palcem po śladzie;

rysowanie według wzoru oraz z pamięci szlaczków i figur;

opanowanie krótkich tekstów pamięciowych;

opowiadanie treści usłyszanych bajek, opowiadań;

zapamiętywanie krótkich rymowanek i wierszyków.
7. Nauka czytania i pisania z wykorzystaniem ćwiczeń:
1) usprawniania spostrzegania wzrokowego i słuchowego;
2) rozwijania orientacji przestrzennej;
3) rozwijania sprawności manualnej i umiejętności pisania ręcznego;
4) usprawniania koordynacji wzrokowo-ruchowej;
5) usprawniania innych obszarów zgodnie z potrzebami ucznia.
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 9

wzbogacanie biernego i czynnego słownictwa dzieci w trakcie realizowania
poszczególnych pozycji programowych,;

wprowadzanie umownych symboli graficznych – etykietowanie;

wyrabianie spostrzegawczości wzrokowo – ruchowej oraz sprawności słuchowej;

symbole graficzne liter, pisanie po śladzie, odwzorowywanie, pisanie samodzielne;

posługiwanie się klawiaturą komputerową;

łączenie liter w sylaby (sylaby dwuliterowe i bardziej złożone);

pisanie po śladzie;

pisanie ze słuchu;

utrzymywanie pisma w liniaturze;

układnie zdań z pojedynczych wyrazów;

stosowanie podstawowych zasad pisowni (wielką literą, znaki interpunkcyjne);

przepisywanie tekstu z uzupełnianiem brakujących liter, sylab, wyrazów;

czytanie za pomocą określonych umownych symboli i znaków;

czytanie poznanych liter, sylab i wyrazów;

czytanie krótkich tekstów;

czytanie ze zrozumieniem.
Biorąc pod uwagę indywidualne uwarunkowania uczniów, którzy nie nabędą umiejętności
pisania ręcznego, należy, w miarę możliwości, przygotować ich do posługiwania się
klawiaturą komputerową.
8. Elementarne umiejętności matematyczne:
1) porównywanie;
2) odwzorowywanie;
3) porządkowanie zbiorów przedmiotów;
4) liczenie i posługiwanie się pieniędzmi;
5) mierzenie długości, objętości, ciężaru, czasu – z zastosowaniem prostych przyrządów
pomiarowych.

dostrzeganie cech przedmiotu i posługiwanie się określeniami (mały– duży, wysoki –
niski, ciężki – lekki );

orientacja w przestrzeni (góra – dół, wyżej – niżej, w przód – w tył, pod – nad, obok,
na, prawa – lewa);
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 10

monografia cyfry (na konkretach), etykietowanie, wprowadzenie obrazu graficznego
cyfry, pisanie po śladzie, próby samodzielnego pisania;

dodawanie i odejmowanie, różnymi sposobami;

porównywanie liczb z użyciem znaków (<, >, =);

porządkowanie liczb według ustalonego kryterium;

liczby rzymskie i arabskie;

mnożenie dzielenie;

zastosowanie komputera w kształtowaniu pojęć matematycznych;

tworzenie zbiorów, porządkowanie w kolejności wzrastającej i malejącej;

określanie długości przy pomocy przyrządów kreślarskich odmierzanie;

mierzenie ciężarów bez użycia odważników, ważenie na wadze elektronicznej;

figury geometryczne, bryły – poszerzanie wiadomości, zastosowanie w praktyce;

pojęcia kalendarzowe;

znajomość pieniędzy – odróżnianie wartości bilonu od banknotów, siła nabywcza
danego nominału, umiejętność odliczania określonej sumy;

umiejętności posługiwania się zegarem elektronicznym i cyfrowym;

odczytywanie temperatury.
9. Poznawanie najbliższego otoczenia:
1) szkoły;
2) urzędów i innych instytucji;
3) placówek kulturalnych;
4) sklepów, punktów usługowych.

korzystanie z planu miasta – odnajdywanie na mapie wybranych obiektów
i miejsc związanych z tradycjami regionalnymi;

znajomość nazw najbliższego miasta, siedziby gminy, i powiatu. budzenie uczuć
przywiązania do własnych okolic;

znajomość nazwy kraju i stolicy;

znajomość symboli narodowych;

kształcenie poczucia przynależności do narodu, dumy narodowej np. poprzez udział
w uroczystościach, oglądanie zawodów sportowych;

wyrabianie postaw obywatelskich i współodpowiedzialności za małą i dużą ojczyznę;
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 11

zapoznanie ze strukturą władzy w zakresie możliwości uczniów. pojęcia: sołtys, wójt,
burmistrz, prezydent, premier, sejm etc. znaczenie policji i wojska;

orientacja w zakresie działania kilku instytucji, np. urząd gminy, poczta, ośrodek
zdrowia, sąd;

kształtowanie właściwych postaw wobec otoczenia przyrodniczego: miłości, szacunku
i odpowiedzialności wobec zwierząt i roślin. wyrabianie nawyków proekologicznych;

organizacja imprez środowiskowych we współpracy ze szkołami i instytucjami
funkcjonującymi na terenie powiatu;

korzystanie z wystaw plastycznych i tematycznych organizowanych na terenie powiatu;

reprezentowanie ośrodka w konkursach, zawodach, imprezach na szczeblu lokalnym,
wojewódzkim i ogólnopolskim;

miejsca pamięci narodowej – wiadomości historyczne;

wdrażanie do samodzielnego korzystania z punktów usługowych;

poznanie przeszłości i tradycji polskiej, budzenie świadomości narodowej poprzez
poznanie historii i odwiedzenie najbliższych miejsc tradycji i kultury narodowej;

rozbudzanie
dumy
narodowej
poprzez
poznawanie
miejsc
związanych
z chwalebnymi dziejami Ojczyzny tj. Piaśnica, Hel, Westerplatte;

zapoznanie się z różnorodnością legend, mówiących o powstaniu państwa polskiego;

poznanie postaci, które cieszą się autorytetem środowiska;

zapoznanie z twórczością Polaków, głoszących tradycje narodowe, sławiących imię
Polski w świecie;

kształtowanie
umiejętności
funkcjonowania
w
grupie,
wyrabianie
potrzeby
respektowania zasad społecznego współżycia; uczenie tolerancji wobec poglądów
i potrzeb innych;

rozwijanie szacunku dla tego, co wspólne, propagowanie zachowań prospołecznych.
10. Poznawanie najbliższego środowiska społeczno-kulturowego:
1) aktywne uczestniczenie w różnych formach życia społecznego i kulturalnego;
2) przygotowanie ucznia do pełnienia różnych ról społecznych (w tym roli dorosłej kobiety
i dorosłego mężczyzny);
3) wdrażanie do kulturalnego, społecznie akceptowanego sposobu bycia.
 zapoznanie z regionem i jego tradycjami;
 przybliżenie uczniom twórczości ludowej i zabytków regionu;
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 12
 korzystanie z instytucji kulturalnych;
 korzystanie przez uczniów w praktyczny sposób z punktów gastronomicznych;
 udział w imprezach środowiskowych; integracja ze społeczeństwem;
 przestrzeganie ogólnie przyjętych zasad i norm społecznych w środowisku;
 nawiązanie ścisłej współpracy z rodzicami celem formowania prawidłowych postaw;
 przygotowanie ucznia do aktywnego uczestnictwa w różnych formach życia szkolnego
i społecznego. Uczestniczenie w życiu społeczności lokalnej;
 uwrażliwienie na potrzeby innych. Poszanowanie innych ludzi, tolerancja. Wybór
pożądanych postaw;
 przestrzeganie zasad dobrego wychowania. Poznanie mechanizmu uzależnień.
odpowiedzialność za swoje czyny;
 poznajemy swoją dzielnicę, region, obyczaje, ciekawych ludzi. Budzenie tożsamości
narodowej;
 przygotowanie do odbioru dzieł kultury i sztuki. Czynne uczestnictwo w życiu
kulturalnym szkoły, miasta i regionu;
 poszanowanie swojej rodziny, świadome kultywowanie tradycji rodzinnych;
 zapoznanie z regionem i jego tradycjami;
 udział w imprezach środowiskowych;
 przestrzeganie ogólnie przyjętych norm społecznych.
11. Poznawanie przyrody:
1) zapoznawanie z różnymi środowiskami naturalnymi;
2) prowadzenie hodowli i upraw;
3) kształtowanie postaw proekologicznych w kontaktach z przyrodą.
 znajomość pór roku,
 odżywcze, pojęcie witaminy;
 podział drzew (iglaste, liściaste); kolejność występowania;
 kierunki świata;
 Europa i świat – praca z mapą;
 podstawowe wiadomości geograficzne;
 znajomość kalendarze (miesiące i dni tygodnia), dopasowywanie miesięcy do pór
roku, wyszukiwanie określonej daty w kalendarzu;
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 13
 zegar – ćwiczenia znajomości pory dnia, łączenia jej z zajęciami i godzinami na
zegarze, wprowadzenie pojęcia minuty i sekundy (indywidualnie);
 znajomość zjawisk atmosferycznych (deszcz, burza, śnieg itp.), przyporządkowywanie
ich do określonej pory roku;
 zwierzęta domowe;
 zwierzęta dzikie (rodzime i egzotyczne);
 potrzeba opieki nad zwierzętami;
 owoce i warzywa – rozróżnianie nazw, wartości
 drzewa owocowe;
 drzewa, krzewy, kwiaty – umiejętność rozróżniania, nazewnictwo – systematyczne
poszerzanie zakresu wiedzy;
 poszanowanie środowiska naturalnego, działania proekologiczne.
TWÓRCZOŚĆ ARTYSTYCZNA:
1) kontakt z dziełami muzycznymi, plastycznymi, filmowymi i teatralnymi;
2) aktywność muzyczna, plastyczna i taneczna;
3) umiejętne stosowanie różnych środków artystycznego wyrazu;
4) rozwijanie specjalnych uzdolnień i zainteresowań kulturalnych.
PLASTYKA
 ukazywanie uczniom, w jaki sposób różne materiały mogą stać się pożytecznym
narzędziem w pracy, nauce i zabawie;
 kształtowanie postawy bezpiecznego posługiwania się narzędziami typu: nożyczki,
druty, szpilki, igły itp.
 rozwijanie u uczniów zainteresowań plastycznych;
 kształtowanie uzdolnień manualnych;
 kształtowanie postawy poznawczej i twórczej;
 poznawanie i rozumienie otaczającego świata;
 kształtowanie umiejętności prawidłowej oceny przydatności wykonywanych wyrobów
w życiu codziennym;
 możliwości wykorzystania materiałów już niepotrzebnych – rozwijanie świadomości
ekologicznej;
 kształtowanie postawy szacunku dla własności innych;
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 14
 kształtowanie umiejętności współpracy i współdziałania w grupie;
 pogłębianie wiadomości na temat właściwości substancji w celu uzyskania
przedmiotów o odpowiedniej trwałości, pożądanej barwie i estetycznym wyglądzie;
 kształtowanie
umiejętności
bezpiecznego
posługiwania
się
urządzeniami
elektrycznymi, materiałami o wysokiej temperaturze oraz substancjami lotnymi
podczas wykonywania wyrobów okolicznościowych;
 poznanie technik wytwarzania materiałów wykorzystywanych podczas prac.
MUZYKA
 rozbudzanie pozytywnego stosunku do muzyki;

kształtowanie osobowości twórczej i aktywnej;
 rozwijanie wrażliwości artystycznej i emocjonalnej;
 rozbudzanie i rozwijanie zainteresowań uzdolnień muzycznych;
 rozwijanie umiejętności słuchania muzyki i jej analizowania pod kątem np. tempa,
rytmu, melodii, dynamiki, artykulacji;
 zapoznawanie dzieci z dziełami muzycznymi poprzez grę na instrumentach
i percepcję muzyki;
 poznawanie wiadomości o muzyce i muzykach oraz ciągłe ich poszerzanie;
 kształtowanie umiejętności wykonawczych poprzez poprawny śpiew, grę w stopniu
elementarnym na instrumentach, tworzenie akompaniamentu do piosenek, wyrażanie
muzyki ruchem;
 poszerzanie doświadczeń muzycznych poprzez różne formy aktywności twórczej.
WYCHOWANIE FIZYCZNE
1) zabawy i gry ruchowe służące rozwijaniu sprawności psychofizycznej;
2) ćwiczenia gimnastyczne i korekcyjne niezbędne do rozwoju psychoruchowego;
3) udział w zawodach sportowych, turystyce i krajoznawstwie;
4) wykorzystywanie nabytych umiejętności ruchowych w życiu codziennym;
5) przygotowanie do aktywnego spędzania wolnego czasu.
 wyrobienia przekonania o potrzebie aktywności ruchowej - rekreacyjnej, zdrowotnej
i sportowej w życiu codziennym;
 przekazania takiego zasobu wiedzy i umiejętności, który umożliwi uczniom racjonalny
dobór środków do wszechstronnego rozwoju fizycznego;
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 15
 uświadomienia potrzeby prowadzenia zdrowego stylu życia i dbałości o prawidłową
postawę ciała;
 harmonijny rozwój organizmu ucznia;
 kształtowanie pożądanych postaw osobowościowych;
 rozwijanie inwencji twórczej ucznia;
 uświadomienie potrzeby dbałości o bezpieczeństwo własne i innych;
 wyrobienie w uczennicach poczucia własnej wartości;
 wdrażanie do przestrzegania zasady "fair play" i pomocy uczniom słabszym;
 wytworzenie pozytywnych postaw wobec środowiska naturalnego;
 opanowanie podstawowych umiejętności objętych programem szkolnym;
 korygowanie powstających nieprawidłowości rozwojowych poprzez stosowanie
ćwiczeń korekcyjnych;
 wdrożenie do samokontroli;
 kształtowanie poczucia rytmu poprzez nauczanie podstawowych kroków tańca
współczesnego;
 wyposażenie uczennic w niezbędny zasób wiedzy o kulturze fizycznej.
TECHNIKA
1) poznawanie materiałów i produktów codziennego użytku, ich właściwości i zastosowań;
2) korzystanie z prostych narzędzi;
3) korzystanie z urządzeń socjalnych i technicznych powszechnego użytku, zgodnie z ich
przeznaczeniem;
4) kształtowanie zachowań proekologicznych w trakcie posługiwania się narzędziami,
korzystania z urządzeń socjalnych i technicznych.
technika - papier
 wydzieranki (po linii prostej, krzywej, wzdłuż linii perforowanej, oraz bez linii
pomocniczej);
 umiejętność posługiwania się nożyczkami - cięcie na sieczkę, po linii, wycinanie
konturów;
 łączenie elementów papierowych (za pomocą kleju, zszywacza itp.);
 tworzenie elementów płaskich i przestrzennych;
 origami i stemplowanie.
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 16
technika - gotowanie
 przygotowywanie prostych posiłków (smarowanie chleba, krojenie chleba, wędliny,
obieranie ziemniaków, krojenie owoców);
 posiłki z półproduktów (kisiel, budyń, zupy w proszku), przygotowanie wg instrukcji
obrazkowych;
 obróbka termiczna produktów z zachowaniem zasad BHP (gotowanie, smażenie,
pieczenie);
 obsługa urządzeń AGD (czajnik bezprzewodowy, kuchenka, mikser);
 racjonalne gospodarowanie w kuchni (ład, porządek, oszczędne wykorzystywanie
produktów, mycie naczyń z użyciem środków chemicznych);
 sposoby przechowywania i konserwowania żywności;
 pranie ręczne i z wykorzystaniem sprzętu mechanicznego, używanie środków
piorących,;
 prasowanie (posługiwanie się żelazkiem z termoregulatorem);
 czyszczenie odzieży wierzchniej, obuwia, drobne naprawy;
 sprzątanie z wykorzystaniem sprzętu tradycyjnego (miotła, ścierka) i mechanicznego
(odkurzacz, froterka), oraz przy użyciu środków czyszczących.
technika - szycie
 doskonalenie umiejętności nawlekania igły i robienia supełka;
 wyszywanki bez igły;
 ściegi: na okrętkę, fastrygowy, za igłą;
 przyszywanie guzików;
 zszywanie dwóch części materiału;
 drobne naprawy odzieży;
 obrębianie i wyszywanie serwetek;
 elementy pracy szydełkiem (łańcuszek, półsłupki);
 próby szycia na maszynie.
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 17
RELIGIA
Według
odrębnych
przepisów
prowadzenie
religii
dla
uczniów
z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym na III etap
edukacyjny (gimnazjum)
Osiągnięcia
Ze względu na specyficzny charakter edukacji uczniów z upośledzeniem umysłowym
w stopniu umiarkowanym lub znacznym, a także indywidualne tempo i zakres nauki każdego
ucznia, osiągnięcia w poszczególnych sferach oddziaływań pedagogicznych rewalidacyjnych
są planowane indywidualnie. Dokonywana okresowo przez nauczycieli i specjalistów
wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia umożliwia modyfikowanie
indywidualnego programu edukacyjnego i dostosowanie poziomu oczekiwanych osiągnięć
ucznia do jego możliwości.
Materiały nauczania:
Nauczyciele podczas zajęć korzystają z samodzielnie przygotowanych i dostosowanych
kart pracy do możliwości nauczania uczniów z niepełnosprawnością intelektualną. Korzystają
również ze specjalistycznych podręczników, w formie karty pracy oraz ćwiczeń do zajęć,
które wybierane są indywidualnie przez nauczycieli zgodnie z obowiązującą podstawą
programową, a zatwierdzone przez dyrektora szkoły.
Ponadto wykorzystywane są następujące środki dydaktyczne: szablony, literatura,
wzory ,prasa, autentyczne przedmioty, modele, obrazki, symbole, piktogramy, przybory
szkolne , plastyczno-techniczne sprzęty gastronomiczne, przybory nietypowe na zajęcia
z wychowania fizycznego, przybory i akcesoria do szycia, prezentacje multimedialne,
komputer, kalkulator, mapa, globus, zegar, termometr, układanki, rebusy, krzyżówki
dydaktyczne, gry planszowe, liczmany, relaksacyjne teksty oraz muzyka.
Procedury osiąganych celów:
Ocenianie poziomu funkcjonowania, wszechstronna analiza zachowania uczniów
w sytuacjach szkolnych oraz życia codziennego, jak również w sytuacjach trudnych, pozwoli
na wnikliwe poznanie wychowanków. Procedury te dokonywane są przez zespół specjalistów
- wykwalifikowanych nauczycieli i terapeutów.
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 18
Wyniki uczenia się:
Podstawą oceniania i sprawdzania osiągnięć uczniów jest nie tylko badanie
efektywności kształcenia, ale przede wszystkim ocena ich poziomu funkcjonowania
społecznego zgodnie z realizacją treści zawartych w indywidualnych programach edukacyjnoterapeutycznych dla ucznia w danym roku szkolnym.
Ocena może pełnić funkcję motywującą do dalszej pracy. Uczeń powinien wierzyć w swe
możliwości i osiągać w miarę swych możliwości sukces. Sprawdzianem możliwości ucznia
będzie: obserwacja jego działalności edukacyjnej i zachowania się podczas różnych imprez,
uroczystości i konkursów na szczeblu szkolnym i lokalnym.
Sprawdzenie postępów
w sytuacjach praktycznych w trakcie wykonywanych i przydzielonych zadań w terenie np.
w urzędzie (wyrabianie dowodu osobistego). Ocena powinna uwzględniać wkład pracy
ucznia, dotyczyć konkretnych umiejętności i wiadomości ucznia. Ma mu dać poczucie
sukcesu i przekonanie, że zdobyta wiedza będzie przydatna w życiu. Krytyczne uwagi
powinny podane być w formie nie naruszającej godności ucznia. Mają one głównie na celu
mobilizowanie do pracy, a nie zniechęcenie.
Ewaluacja programu:
Przeprowadzona ewaluacja będzie służyła ocenie efektów i przydatności opracowanego
programu. Oceny skuteczności programu można dokonywać podczas okresowej diagnozy
postępu rozwoju edukacyjnego i społecznego ucznia. Wyniki obserwacji uczniów posłużą
do przeprowadzenia ewaluacji programu.
Program opracowały:
mgr D. Heyducka
mgr L. Heyducka
mgr K. Olszewska
mgr B. Tutaj
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Pucku
Strona 19