RME Hammerfall HDSP9632

TEST
RME Hammerfall HDSP9632
RME Hammerfall HDSP9632
interfejs audio
Dane techniczne
Czêstotliwoœci próbkowania: 32,
44.1, 48, 64, 88.2, 96, 176.4
i 192kHz.
Rozmiary bufora: 1.5ms, 3ms, 6ms,
12ms, 23ms, 46ms, 93ms, 186ms,
wszystkie ustawienia dostêpne w czasie rzeczywistym.
We/wy analogowe: symetryczne,
prze³¹czana czu³oœæ
(LoGain/+4dBu/-10dBV) z poziomu
oprogramowania.
Konwersja: 24-bitowa/192kHz.
Zakres dynamiki: >110dBA.
Wyjœcie s³uchawkowe: impedancja
75Ω, programowa regulacja g³oœnoœci.
Cena
2.290 z³
Dostarczy³
Mono Digital, Warszawa,
tel. (022) 616-13-94,
www.mono-digital.pl
Dodatki\RME
Wnioski z testów
+ najlepiej wyposa¿ony interfejs audio na rynku
+ znakomite, stabilne sterowniki nieobci¹¿aj¹ce
jednostki centralnej
+ pe³ny zestaw z³o¿onych
aplikacji pomiarowych
obs³ugiwanych sprzêtowo
+ zaawansowanie mo¿liwoœci komutacji dostêpnych wejœæ i wyjœæ
+ ³atwa w rozbudowie modularna koncepcja
+ wyjœcie s³uchawkowe
64
Roman Wiœniak
Ju¿ na wstêpie tego testu muszê
przyznaæ, i¿ mia³em do czynienia
z kart¹ audio, któr¹ nale¿a³oby
traktowaæ jako konstrukcjê
wzorcow¹. W istocie RME
HDSP9632 wraz ze swoimi
w³aœciwoœciami i wszystkimi
dostêpnymi opcjami rozszerza j¹cymi jest kompletnym
interfejsem audio, bezkompromi sowym systemem dla ka¿dego
profesjonalnego studia.
Po otwarciu elegancko wykonanego
opakowania, w pierwszym momencie
uwagę zwraca unikalna konstrukcja
karty. Pomimo nazwy, w Hammerfall
DSP na próżno szukać procesorów
sygnałowych. Podstawę konstrukcji
stanowi procesor Xylinx Spartan, czyli
programowalna matryca logiczna
FPGA, która służy do sprzętowej realizacji algorytmów krytycznych czasowo.
Jednostka ta całkowicie odciąża CPU od
obsługi sterowników ASIO. Zadania
wspierane przez procesor Xylinx zależą
od algorytmów zawartych w pamięci
flash. Dzięki aktualizacji firmware
możliwe jest więc całkowite przeprogramowanie karty. Co ważne, każdorazowa operacja update’u oprogramowania karty jest wspierana przez zapasowy BIOS, który uaktywnia się w razie
wystąpienia jakichkolwiek problemów.
Sterowniki i za³¹czone
oprogramowanie
Instalacja sterowników i dodatkowego oprogramowania przebiegła automatycznie i jednoetapowo, idealnie
zgodnie z zamysłem technologii plug
and play. Na pasku startowym obok
zegara pojawiła się nowa ikonka, dzięki
której możliwy jest natychmiastowy
dostęp do wszystkich nastaw interfejsu
audio oraz informacji dotyczących częstotliwości zegara systemowego. Karta
była testowana na taniej płycie głównej
ECS L7VTA opartej na niezbyt udanym
chipsecie VIA KT400, z procesorem
AMD Athlon XP 2400+ i 640MB RAM.
Mimo wszystko eksploatacja sprzętu
wypadła bezstresowo. Bezproblemowo
Estrada i Studio • maj 2004
można było sprawdzić dostępne ustawienia
latencji w przedziale od 1,5 do 186ms. Wszystkie działały bezbłędnie, bez trzasków, dropów
i innych niepożądanych efektów ubocznych.
Pomimo pracy z minimalnym opóźnieniem
1,5ms, obciążenie procesora przy wykorzystaniu
instrumentów VST było prawie niezauważalne.
Podobnie zasilenie projektu kilkunastoma śladami audio nie miało żadnego wpływu na zaangażowanie jednostki centralnej. Przełączanie
latencji następowało szybko i bez „efektów specjalnych” w postaci trzasków. Na uwagę zasługuje wsparcie wszystkich możliwych wariantów
driverów działających pod systemem Windows:
MME (multi-client), ASIO 2.0, GSIF, jak również
obsługa Mac OS X.
Wraz z kartą otrzymujemy zestaw programów
użytkowych służących zarówno do obsługi
wszystkich funkcji interfejsu jak i do szeroko pojętej kontroli toru audio: HDSP Meter Bridge jest
skalowalnym, sprzętowym miernikiem poziomów,
wartości szczytowych i RMS; DIGICheck 4.0 for
Windows to cały szereg aplikacji do wszechstronnego pomiaru sygnału; Totalyser – 30-oktawowy
analizator widma oraz profesjonalny miernik
poziomu obsługujący do 16 kanałów – to znakomite narzędzia wspomagające każdego inżyniera
dźwięku. Dzięki sterownikom multi-client możliwa jest analiza toru audio na bieżąco, np. podczas pracy z edytorem audio lub rejestratorem
wielośladowym. Jedną z ciekawszych funkcji aplikacji Stereo Level Meter jest pomiar sygnału
o poziomie przekraczającym 0dBFS (tryb OVS,
max +3dBFS). Bit Statistics umożliwia kontrolę
stanu każdego bitu w strumieniu cyfrowym,
a Vector Audio Scope jest szczególnie pomocny
w ocenie właściwości sygnału stereofonicznego,
będąc niezbędnym narzędziem w wykrywaniu
błędów fazowych. Co istotne, wymienione aplikacje nie obciążają w znaczącym stopniu pracy CPU,
wszystkie obliczenia potrzebne do analizy
dźwięku wykonywane są przez wspomnianą na
wstępie matrycę FPGA (Xylinx Spartan).
HDSP9632 wyposażona jest w symetryczne,
stereofoniczne wejście i wyjście analogowe
Estrada i Studio • maj 2004
Panel kontrolny HDSP9632 daje pe³n¹ kontrolê nad interfejsem bezpoœrednio z paska startowego. Logicznie pogrupowane funkcje, wszystko w jednej zak³adce – szybko i skutecznie.
przystosowane do pracy z maksymalną częstotliwością próbkowania 192kHz i 24-bitową rozdzielczością. Podobnie rzecz się ma w stosunku
do S/PDIF, obsługuje wszystkie obecnie
dostępne częstotliwości próbkowania w przedziale od 32 do 192kHz. Wejście i wyjście
S/PDIF występuje zarówno w postaci elektrycznej jak i optycznej, zamiennie z ADAT. Wersja
współosiowa złącza cyfrowego podpinana jest
na tzw. kablu „breakout”.
Również gniazda MIDI, pracujące zgodnie
z protokołem High-Speed MIDI, nie znalazły
swojego miejsca na szynie krawędziowej, stąd
występują w osobnym kablu. Bardzo praktycznym dodatkiem, np. w sytuacji gdy nie posiadamy miksera i korzystamy z odsłuchów aktywnych, jest wyjście liniowo-słuchawkowe występujące w postaci gniazda typu TRS 1/4”.
Zintegrowany na szynie krawędziowej
8-kanałowy port wejścia/wyjścia ADAT działa
w 24 bitach, z maksymalną częstotliwością
próbkowania wynoszącą 96kHz. Dzięki zaimplementowaniu technologii ADAT/SMUX II HDSP
może obsługiwać jednocześnie 16 fizycznych
wejść i wyjść.
RME HDSP Meter Bridge – skalowalny, sprzêtowy miernik poziomów wartoœci szczytowych i RMS.
TEST
RME Hammerfall HDSP9632
Patenty i oryginalne rozwi¹zania
RME HDSP9632 jest kontynuacj¹ i rozwiniêciem wielokrotnie
nagradzanej serii RME Hammerfall DSP. Nic wiêc dziwnego, ¿e powsta³o rozwi¹zanie uniwersalne dla
ogó³u sytuacji studyjnych i wszelakich potrzeb dŸwiêkowca. W produkcie zastosowano
szereg patentów, których nie znajdziemy
u konkurencji:
S t e a d y C l o c k – nowa technologia minimalizuj¹ca
jitter przy pe³nej obs³udze varipitch oraz p³ynnej zmianie czêstotliwoœci próbkowania;
D B U ( D y n a m i c B u s U t i l i z a t i o n ) – dynamiczne zarz¹dzanie przepustowoœci¹ szyny PCI, stosownie do iloœci
obs³ugiwanych œladów audio;
A u t o S y n c – inteligentne sterowanie zegarem, automatyczna synchronizacja zegara do pod³¹czonego cyfrowego sygna³u wejœciowego;
B i t c l o c k P L L – utrzymuje stabilnoœæ sygna³u optycznego ADAT, zapobiega wystêpowaniu dropów i klików;
E n h a n c e d Z L M – monitorowanie sygna³u wejœciowego niezale¿ne od trybu pracy zegara systemowego oraz czêstotliwoœci próbkowania;
D I G I C h e c k D S P – nie obci¹¿aj¹cy systemu, profesjonalny miernik poziomów g³oœnoœci;
I n t e l l i g e n t C l o c k C o n t r o l – pomiar i wyœwietlanie wszystkich aktualnych zegarów;
L a t e n c y F a s t C h a n g e – zmiana latencji ASIO „w locie”,
bez resetu czy restartu;
S e c u r e B I O S T e c h n o l o g y – automatyczne przywracanie poprzedniego BIOS-u w razie awarii podczas upgrade’u
firmware;
S y n c A l i g n – synchronizacja wszystkich (zarówno odtwarzanych jak i nagrywanych) kana³ów z dok³adnoœci¹ co do
sampla;
S y n c C h e c k – wyœwietlenie i porównanie statusu zegara
wszystkich dostêpnych wejœæ;
T o t a l M i x – po³¹czenie krosownicy z mikserem pracuj¹cym
w 40-bitowej rozdzielczoœci – wysy³anie sygna³ów wejœciowych do aktywnych wyjœæ oraz totalna kontrola poziomów,
mo¿liwoœæ tworzenia niezale¿nych submiksów;
Z L M (Zero Latency Monitoring) – automatyczne monitorowanie sygna³u wejœciowego z zerow¹ latencj¹.
Hammerfall DSP Mixer, dostêpny tak¿e z paska startowego, przy pomocy programowalnych presetów umo¿liwia dokonanie szybkiej rekonfiguracji przep³ywu sygna³u w interfejsie. Zajmuje
niewiele miejsca w pamiêci
operacyjnej i praktycznie nie
obci¹¿a CPU. Bez zbêdnych
wodotrysków, absolutnie
wszystko co potrzebne profesjonaliœcie.
RME HDSP9632 posiada szerokie
możliwości rozbudowy w stosunkowo
przystępnych cenach. W tym przypadku
również ilość opcji rozszerzających
powinna zadowolić każdego: WCM
– moduł synchronizacji wordclock
(1 wejście/2 wyjścia); AI4S-192
i AO4S-192 – przygotowane specjalnie
dla HDSP9632 symetryczne 4 wejścia
i 4 wyjścia. Poza tym karta bezproblemowo współpracuje również ze starszymi rozszerzeniami posiadającymi
analogowe wejścia
i wyjścia: AEB4/I,
AEB4/O, AEB8/I,
AEB8/O, a także
TDIF Expansion Board – 8-kanałowy
cyfrowy moduł TDIF.
Charakterystyka toru audio karty
Brzmienie wejść i wyjść analogowych
w RME HDSP zachwyca i zaskakuje.
Rzadko zdarza się spotkać tak niskoszumowy zestaw przetworników pracujących wewnątrz komputera: -107dB
(A-ważony). Tor analogowy charakteryzuje również doskonała dynamika na
poziomie 106dB, bardzo niskie zniekształcenia harmoniczne i intermodulacyjne – mniej niż
0,002%, oraz niewielkie
przesłuchy osiągające
przy 10kHz wartość
zaledwie 88dB.
Dodatkowo imponuje bardzo niski jitter,
według danych podawanych przez producenta poniżej 1ns. RME
HDSP9632 bez obaw
można używać z odsłuchami aktywnymi, podAnalizator spektralny – jeden ze sk³adników pakietu aplikacji u¿ytkowych DIGICheck oraz Vector
Audio Scope – zestaw narzêdzi do kontroli bazy
stereo i detekcji b³êdów fazowych.
66
czas włączania i wyłączania komputera nie występują niebezpieczne dla głośników
efekty dźwiękowe.
Podsumowanie
RME HDSP9632 nie jest kartą tanią,
jednak jakość, elastyczność zastosowanych rozwiązań oraz możliwości rozbudowy i konfiguracji powinny przemawiać za jej wyborem. Karta przeznaczona jest do zastosowań ściśle profesjonalnych, nikt więc nie może narzekać na
cenę. Najistotniejsze jest to, iż w zasadzie karta nie posiada konkurencji. Stanowi absolutnie wzorcową, bardzo inteligentnie skonstruowaną i w 100% przemyślaną konstrukcję interfejsu audio.
Nic dziwnego zatem, że karta ta otrzymała nagrodę MIPA 2004 w kategorii
Recording I/O Devices. E i S
Estrada i Studio • maj 2004