Kwalifikowanie wydatków w projektach realizowanych w ramach
Transkrypt
Kwalifikowanie wydatków w projektach realizowanych w ramach
Kwalifikowanie wydatków w projektach realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Białystok, 22 września 2011r. Spotkanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1 Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (zwane dalej Wytycznymi) wersja obowiązująca od 1 stycznia 2011r. Zasady finansowania Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (zwane dalej Zasadami) wersja obowiązująca od 1 stycznia 2011r. www.pokl.up.podlasie.pl Zakładka: Dokumenty > Wytyczne 2 Definicje personel projektu – osoby zaangażowane do realizacji zadań w ramach projektu, które osobiście wykonują zadania w ramach projektu, tj. w szczególności osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy (dot. umowy o pracę, mianowania, powołania, wyboru i spółdzielczej umowy o pracę) lub stosunku cywilnoprawnego (umowa zlecenia, umowa o dzieło), osoby samozatrudnione (tj. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą), osoby współpracujące w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. małżonka, dzieci własnych, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobionych, rodziców, macochy i ojczyma oraz osób przysposabiających, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu działalności gospodarczej) oraz osoby wykonujące świadczenia w formie wolontariatu; personel zarządzający projektu –personel określony powyżej, uwzględniony w zadaniu „zarządzanie projektem”. 3 Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą jako personel projektu Jeżeli umowa zawierana jest z osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą jako personelem projektu, możliwe jest nałożenie obowiązku osobistej realizacji umowy na osobę prowadzącą przedmiotową działalność gospodarczą. Należy wówczas w wyraźny i jednoznaczny sposób nałożyć w zapisach umowy obowiązek realizacji umowy przez konkretną osobę. W celu wyeliminowania wszelkich wątpliwości co do osobistej realizacji wykonywanej przez personel projektu umowy należy w sposób jednoznaczny i precyzyjny wyłączyć zarówno możliwość podzlecania usług nią objętych osobom trzecim, jak i wskazać konkretną osobę, która osobiście miałaby wykonywać umowę. Źródło: Pismo IZ z dnia 17.06.2011r., sygn. pisma DZF-IV-82252-351-MU/11. 4 Podstawowe zasady kwalifikowania wydatków w przypadku zmian w prawie krajowym lub wspólnotowym wpływających na wysokość wydatków kwalifikowalnych w projekcie, podmiot będący stroną umowy negocjuje z Beneficjentem ewentualne zmiany w budżecie projektu; w ramach PO KL niedozwolone jest podwójne finansowanie wydatku, tzn. zrefundowanie całkowite lub częściowe danego wydatku dwa razy ze środków publicznych –wspólnotowych lub krajowych (np. VAT, zakup i amortyzacja środka trwałego, rozliczenie tego samego wydatku w kosztach bezpośrednich i pośrednich, wynagrodzenie personelu projektu). 5 13a. Kiedy może wystąpić podwójne finansowanie w przypadku zatrudniania personelu? (Dodano w dniu 17.05.2011 r.) – FAQ MRR - kwalifikowalność Zgodnie z Wytycznymi (dotyczy to zarówno starych, jak i nowych Wytycznych), niedozwolone jest zrefundowanie całkowite lub częściowe danego wydatku dwa razy ze środków publicznych – wspólnotowych lub krajowych W związku z powyższym, jeżeli dana praca finansowana jest dwukrotnie ze środków publicznych (wspólnotowych lub krajowych) – będziemy mówić o podwójnym finansowaniu. Podwójne finansowanie może wystąpić w szczególności w przypadku wykonywania pracy na podstawie dodatkowych umów w czasie urlopu wypoczynkowego. W przypadku, gdy w ramach projektu beneficjent będący jednostką finansowaną z krajowych środków publicznych (np. państwowa jednostka budżetowa lub samorządowa jednostka budżetowa) angażuje do realizacji zadań na podstawie umowy cywilnoprawnej osobę u niego zatrudnioną (która w ramach stosunku pracy nie wykonuje zadań w projekcie) i która jednocześnie przebywa na urlopie wypoczynkowym, to podwójne finansowanie wystąpi w przypadku, gdy w ramach zatrudnienia u beneficjenta osoba ta wykonuje zadania wynikające ze stosunku pracy zawartego z tą jednostką. 6 Dodatkowo należy pamiętać o wszystkich szczególnych wymogach określonych w Wytycznych w odniesieniu do zatrudniania do projektu na podstawie umowy cywilnoprawnej osoby, którą beneficjent jednocześnie zatrudnia poza projektem na podstawie stosunku pracy, tj.: • • • • zgodność z przepisami krajowymi, czyli praca wykonywana w ramach umowy cywilnoprawnej jest rodzajowo różna od pracy wykonywanej na podstawie stosunku pracy; zakres zadań w ramach umowy cywilnoprawnej jest precyzyjnie określony; zaangażowanie w ramach stosunku pracy pozwala na efektywne wykonywanie zadań w ramach umowy cywilnoprawnej; osoba ta prowadzi ewidencję godzin pracy zaangażowanych w realizację zadań w ramach umowy cywilnoprawnej. Mając na uwadze powyższe, w przypadku gdy np. doradca zawodowy zatrudniony w powiatowym urzędzie pracy na podstawie stosunku pracy w trakcie urlopu wypoczynkowego wykonuje zadania związane z doradztwem na podstawie umowy cywilnoprawnej, będziemy mieć do czynienia z podwójnym finansowaniem, a tym samym niekwalifikowalnością wydatku. Gdyby jednak zadania związane z doradztwem były wykonywane podczas urlopu wypoczynkowego w ramach umowy cywilnoprawnej w projekcie innego beneficjenta – w takim przypadku nie występuje podwójne finansowanie, gdyż praca świadczona jest dla innego pracodawcy, a zatem nie mamy do czynienia z tym samym wydatkiem. 7 Przejrzystość i konkurencyjność wydatków Przejrzystość i konkurencyjność wydatków Przy udzielaniu zamówienia w ramach projektu Beneficjent stosuje: ustawę z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych oraz Zasady dotyczące prowadzenia postępowań o udzielenie zamówienia publicznego finansowanych ze środków EFS, stanowiące załącznik nr 1 do Wytycznych, przy czym dotyczy to podmiotów zobowiązanych do stosowania ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych; lub zasadę konkurencyjności w rozumieniu Wytycznych, przy czym zasada konkurencyjności nie dotyczy podmiotów zobowiązanych do stosowania ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.- Prawo zamówień publicznych. 9 Przejrzystość i konkurencyjność wydatków Beneficjent przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców. W przypadku naruszenia przez Beneficjenta zasad dotyczących przejrzystości i konkurencyjności wydatków, podmiot będący stroną umowy lub inny uprawniony organ kontrolny ma prawo zastosować taryfikator korekt określony w umowie o dofinansowanie projektu. 10 Zasada konkurencyjności Zasada konkurencyjności Dotyczy wszystkich zamówień w ramach projektu przekraczających wyrażoną w złotych równowartość kwoty 14 tys. euro netto, tj. bez podatku od towarów i usług (VAT). 12 Zasady konkurencyjności nie stosuje się do: zamówień dotyczących zadań wykonywanych przez personel zarządzający projektu (tj. personel projektu uwzględniony w zadaniu „Zarządzanie projektem”); zamówień dotyczących zadań wykonywanych przez personel projektu, z którym Beneficjent w okresie co najmniej jednego roku przed złożeniem wniosku o dofinansowanie projektu współpracował w sposób ciągły lub powtarzalny; Beneficjentów i partnerów projektu, którzy są zobowiązani do stosowania przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.). W przypadku realizacji projektu w partnerstwie, zasady o których mowa wyżej, odnoszą się również do partnerów projektu, w stosunku do których nie stosuje się wyłączenia, o którym mowa w zdaniu poprzednim. 13 Zasada konkurencyjności Za personel współpracujący uznawany będzie personel związany z Beneficjentem w sposób sformalizowany, np. w formie pisemnej umowy współpracy, który może być uwzględniony w bazie trenerów, ekspertów, wykonawców itp., którą prowadzi Beneficjent. Ważny jest także warunek faktycznej realizacji zamówień przez danego wykonawcę w sposób ciągły lub powtarzalny w okresie co najmniej jednego roku przed złożeniem wniosku o dofinansowanie projektu. 14 Zasada konkurencyjności Przy realizacji zamówień zgodnie z zasadą konkurencyjności należy pamiętać, że: 1 dotyczy ona wszystkich zamówień w ramach projektu przekraczających wyrażoną w złotych równowartość 14 tys. Euro netto1 (tj. bez podatku VAT) wykonywanych na rzecz beneficjenta przez wykonawcę tj. osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia; zamówienie należy rozumieć jako odpłatną umowę zawieraną pomiędzy beneficjentem/partnerem a wykonawcą, której przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane; do opisu przedmiotu zamówienia stosuje się nazwy i kody określone we Wspólnym Słowniku Zamówień, o którym mowa w rozporządzeniu Komisji WE nr 213/2008 z dnia 28 listopada 2007 r. zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 2195/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Wspólnego Słownika Zamówień (CPV) oraz dyrektywy 2004/17/WE i 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące procedur udzielania zamówień publicznych w zakresie zmiany CPV; zamówienia sumowane są w ramach danego projektu realizowanego przez beneficjenta, co oznacza, że beneficjent powinien dokładnie przeanalizować budżet projektu w celu zidentyfikowania tych zamówień, które będą się powtarzać i w których może powstać ryzyko przekroczenia progu, dla którego zasada konkurencyjności jest obowiązkowa; przy sumowaniu zamówień uwzględnia się postanowienia Wspólnego Słownika Zamówień (CPV). Wartość zamówienia , o którym mowa w ust. 1, ustalana jest z średnim kursem złotego w stosunku do euro, o którym mowa w art. 35 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010r. Nr 113, poz. 759, z późn, zm.). 15 Zasada konkurencyjności Beneficjent weryfikując, do których zamówień w ramach projektu zastosowanie ma zasada konkurencyjności, bierze pod uwagę: wszystkie zamówienia danego rodzaju, zgodnie ze Wspólnym Słownikiem Zamówień, w ramach wniosku o dofinansowanie projektu (także w przypadku projektu wieloletniego); ewentualny wzrost wartości zamówienia w przypadku zamówień poniżej określonego progu. 16 Zasada konkurencyjności W celu ustalenia, czy w danym przypadku mamy do czynienia z zamówieniami tego samego rodzaju należy posługiwać się takimi kryteriami jak: tożsamość przedmiotowa zamówienia (usługi, towary tego samego rodzaju i o tym samym przeznaczeniu); tożsamość czasowa zamówienia (możliwe udzielenie zamówienia w tym samym czasie); tożsamość podmiotowa (możliwość wykonania zamówienia przez jednego wykonawcę). Wobec powyższego w sytuacji, gdy planowane do udzielenia w tym samym czasie w ramach projektu zamówienia mają to samo przeznaczenie i mogą być wykonane przez jednego wykonawcę, mamy do czynienia z jednym zamówieniem. Natomiast z odrębnymi zamówieniami mamy do czynienia w sytuacji, gdy przedmiot zamówienia ma inne przeznaczenie lub nie jest możliwe jego nabycie u tego samego wykonawcy w danym czasie. W takim przypadku każde z zamówień stanowi odrębną całość. To, iż dane zamówienia są określone tym samym kodem według Wspólnego Słownika Zamówień (CPV) jeszcze samo w sobie nie przesądza o tym, że mamy do czynienia z jednym zamówieniem. Dopiero, gdy w odniesieniu do danych zamówień są spełnione łącznie trzy ww. kryteria, tj. tożsamość przedmiotowa, czasowa i podmiotowa, można mówić o jednym zamówieniu. 17 W celu zapewnienia zasady konkurencyjności: beneficjent zobowiązuje się do wysłania zapytania ofertowego do co najmniej trzech potencjalnych wykonawców, o ile na rynku istnieje trzech potencjalnych wykonawców danego zamówienia; równocześnie Beneficjent zobowiązany jest do zamieszczenia na swojej stronie internetowej (o ile posiada taką stronę) oraz w swojej siedzibie powyższego zapytania ofertowego; zapytanie ofertowe powinno zawierać w szczególności opis przedmiotu zamówienia, kryteria oceny oferty oraz termin składania ofert, przy czym termin na złożenie oferty powinien wynosić nie mniej niż 7 dni od dnia otrzymania zapytania ofertowego; w przypadku, gdy beneficjent, pomimo wysłania zapytania ofertowego do trzech potencjalnych wykonawców i zamieszczenia oferty na swojej stronie internetowej (o ile taką posiada) oraz w swojej siedzibie, nie otrzymał oferty należy uznać, iż dopełnił wymogów wynikających z umowy o dofinansowania projektu. Beneficjent może wówczas udzielić zamówienia bez ponownego przeprowadzenia postępowania w trybie zasady konkurencyjności. Powinien jednak przechowywać dokumentację potwierdzającą dokonanie powyższych czynności; beneficjent wybiera najkorzystniejszą spośród złożonych ofert, w oparciu o ustalone w zapytaniu ofertowym kryteria oceny, wybór oferty jest dokumentowany protokołem, do którego załączane są zebrane oferty; wszelkie czynności związane z realizacją zamówienia beneficjent dokonuje w formie pisemnej, przy czym dla udokumentowania czynności innych niż zawarcie umowy i sporządzenie protokołu z wyboru najkorzystniejszej oferty, dopuszczalna jest forma elektroniczna i faks; w przypadku, gdy beneficjent stwierdzi, że na rynku nie istnieje trzech potencjalnych wykonawców, może zostać wezwany - na wniosek Instytucji Wdrażającej lub Pośredniczącej lub organów kontrolnych - do przedstawienia uzasadnienia wskazującego na obiektywne przesłanki potwierdzające jego stwierdzenie. Uzasadnienie takie powinno być zawarte w protokole. Źródło: Pismo IZ z dnia 24.03.2011r., sygn. pisma DZF-IV-82252-174-ŁP/11 18 Zasada konkurencyjności W opinii Instytucji Zarządzającej PO KL dopuszczalne jest zamieszczenie przez beneficjenta realizującego projekt w ramach PO KL zapytania ofertowego dotyczącego zasady konkurencyjności na stronie internetowej beneficjenta stworzonej specjalnie dla projektu, nie zaś na stronie podstawowej tego beneficjenta. Źródło: pismo IZ z dnia 17.03.2011r., sygn. pisma DZF-IV-82252144-MRy/11 19 Zasada konkurencyjności termin na złożenie oferty powinien wynosić nie mniej niż 7 dni kalendarzowych od dnia otrzymania zapytania ofertowego; możliwe jest dzielenie zamówienia, tj. powierzenie wykonania danej usługi lub dostawy towarów kilku wykonawcom; gdy suma części zamówienia przekracza 14 tys. euro Beneficjent jest zobowiązany do stosowania zasady konkurencyjności oraz powinien wskazać w zapytaniu ofertowym, iż dotyczy ono realizacji częściowych zamówień przez wykonawców; w przypadku gdy Beneficjent dopuszcza składanie ofert częściowych postępowanie może zakończyć się wyborem kilku wykonawców. 20 Zasada konkurencyjności Dopuszcza się wzrost wartości zamówienia realizowanego z zastosowaniem zasady konkurencyjności w trakcie realizacji zamówienia do wysokości 50% wartości zamówienia określonej w umowie z wykonawcą. W takim przypadku nie jest konieczne ponowne stosowanie zasady konkurencyjności. Przez wzrost wartości zamówienia należy rozumieć np. ilościowy wzrost tego samego zamówienia. Jednocześnie wzrost wartości zamówienia nie może dotyczyć usług lub dostaw, które miałyby inne nazwy i kody określone we Wspólnym Słowniku Zamówień. 21 Zasada konkurencyjności Wprowadzono zapisy na temat protokołu, który jest dokumentem potwierdzającym prawidłowość wyboru wykonawcy zgodnie z zasadą konkurencyjności (forma pisemna) oraz uregulowano zawartość protokołu. Protokół powinien zawierać co najmniej: informację, do których trzech potencjalnych wykonawców Beneficjent wysłał zapytanie ofertowe lub informację o tym, że na rynku nie istnieje trzech potencjalnych wykonawców wraz z uzasadnieniem; informację o sposobie upublicznienia zapytania ofertowego przez Beneficjenta; wykaz ofert, które wpłynęły do Beneficjenta w odpowiedzi na zapytanie ofertowe wraz ze wskazaniem daty wpłynięcia oferty do Beneficjenta oraz z podaniem tych danych z ofert, które stanowią odpowiedź na kryteria oceny ofert; wskazanie wybranej oferty wraz z uzasadnieniem wyboru; datę sporządzenia protokołu i podpis Beneficjenta lub osoby upoważnionej przez Beneficjenta do podejmowania czynności w jego imieniu. 22 Zasada efektywnego zarządzania finansami Zasada efektywnego zarządzania finansami Beneficjent dokonuje wszystkich wydatków w ramach projektu zgodnie z zasadą efektywnego zarządzania finansami, tj. w sposób racjonalny i efektywny; zakup usługi lub towaru o wartości powyżej 20 tys. zł netto jest poprzedzony udokumentowanym rozeznaniem rynku w celu potwierdzenia jego ceny rynkowej; kwota 20 tys. zł dotyczy pojedynczego zakupu w ramach projektu, czyli zakupu danej usługi lub towaru w ramach projektu, bez względu na liczbę sztuk zakupywanych w ramach projektu, przy czym dotyczy to wyłącznie usług i towarów o tożsamych parametrach; rozeznanie rynku nie dotyczy zakupu towaru lub usługi dokonanego zgodnie z ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych lub Zasadą konkurencyjności zawartą w Wytycznych; 24 Zasada efektywnego zarządzania finansami rozeznanie rynku oznacza porównanie cen danego towaru / usługi u co najmniej trzech potencjalnych dostawców towarów lub usługodawców, o ile na rynku istnieje trzech potencjalnych dostawców/usługodawców dla danego towaru / usługi; w przypadku towarów lub usług, dla których porównanie cen nie jest możliwe, Beneficjent dokonuje wyboru wykonawcy zgodnie z procedurą obowiązującą dla zasady konkurencyjności; Beneficjent dokonuje opisu towaru lub usługi z najwyższą starannością uwzględniając wszystkie kryteria mogące mieć wpływ na cenę. 25 Zasada efektywnego zarządzania finansami Beneficjent może stosować inne obowiązujące u niego zasady rozeznania rynku, jeżeli zapewniają one dokonywanie zakupów, w szczególności tych o wartości powyżej 20 tys. zł netto, w sposób racjonalny i efektywny. 26 Reguła proporcjonalności Reguła proporcjonalności Zgodnie z regułą proporcjonalności: rozliczenie projektu pod względem finansowym następuje w zależności od stopnia osiągnięcia założeń merytorycznych określonych we wniosku o dofinansowanie projektu, tj.: kryterium dostępu; kryterium strategicznego; celu projektu wyrażonego wskaźnikami produktu lub rezultatu wskazanymi w zatwierdzonym wniosku o dofinansowanie projektu. 28 Reguła proporcjonalności w przypadku niespełnienia kryterium dostępu w ramach projektu – podmiot będący stroną umowy uznaje wszystkie wydatki dotychczas rozliczone w ramach projektu za niekwalifikowalne; w przypadku niespełnienia kryterium strategicznego w ramach projektu lub nieosiągnięcia celu projektu – wysokość wydatków w dotychczas zatwierdzonych wnioskach o płatność może zostać proporcjonalnie zmniejszona, co jednocześnie oznacza odpowiednie obniżenie kwoty dofinansowania określonej w umowie o dofinansowanie projektu. 29 Reguła proporcjonalności w przypadku niespełnienia kryterium strategicznego lub w przypadku nieosiągnięcia celu projektu wysokość zmniejszenia dofinansowania odpowiada procentowi, w jakim dane kryterium lub wskaźnik nie zostały zrealizowane; zmniejszenie dofinansowania dotyczy kosztów zarządzania projektem, kosztów pośrednich i wydatków związanych z tym zadaniem merytorycznym (zadaniami merytorycznymi), którego założenia nie zostały osiągnięte; ocena stopnia osiągnięcia przyjętych przez Beneficjenta założeń wniosku o dofinansowanie dokonywana jest przez podmiot będący stroną umowy według stanu na zakończenie realizacji projektu na etapie weryfikacji końcowego wniosku o płatność. 30 Reguła proporcjonalności podczas ustalania procentu nieosiągnięcia założeń projektu podmiot będący stroną umowy o dofinansowanie projektu powinien brać pod uwagę m.in.: stopień winy lub niedochowania należytej staranności przez Beneficjenta skutkujące nieosiągnięciem ww. założeń, okoliczności zewnętrzne mające na to wpływ, w szczególności opóźnienia ze strony podmiotu będącego stroną umowy o dofinansowanie projektu. podmiot będący stroną umowy o dofinansowanie projektu może odstąpić od zastosowania reguły proporcjonalności lub obniżyć wysokość środków podlegających regule proporcjonalności, jeśli Beneficjent o to wnioskuje i należycie uzasadni przyczyny nieosiągnięcia założeń, w szczególności wykaże swoje starania zmierzające do osiągnięcia założeń projektu. 31 Reguła proporcjonalności Zastosowanie reguły proporcjonalności: pod warunkiem, że niespełnienie kryterium lub nieosiągnięcie celu projektu wynika z przyczyn leżących po stronie Beneficjenta (w szczególności nie ma zastosowania gdy jest ono wynikiem opóźnień w podpisaniu umowy o dofinansowanie czy przekazywaniu środków na finansowanie projektu); nie ma zastosowania w przypadku wystąpienia siły wyższej. 32 Podstawowe zasady konstruowania budżetu projektu Budżet projektu Budżet dzieli się na: koszty bezpośrednie: • zadania merytoryczne; • koszty zarządzania projektem (ograniczone procentowo); koszty pośrednie, rozliczane na podstawie kosztów rzeczywiście poniesionych albo ryczałtem (ograniczonym procentowo). 34 Koszty zarządzania projektem Wysokość kosztów zarządzania projektem podlega ocenie na etapie wyboru projektu, która obejmuje w szczególności: zasadność i racjonalność poniesienia kosztów zarządzania w wysokości wskazanej we wniosku o dofinansowanie w zależności od stopnia złożoności projektu i okresu jego realizacji; zasadność i racjonalność wydatków związanych z zatrudnieniem personelu zarządzającego projektem, w tym liczby i charakteru zadań przez ten personel wykonywanych; adekwatność i niezbędność dla osiągnięcia celów projektu poniesienia wydatków na działania informacyjnopromocyjne w zależności od specyfiki projektu. 35 Koszty zarządzania projektem Limit kosztów zarządzania projektem Wartość projektu 30% wartości projektu 25% wartości projektu 20% wartości projektu 15% wartości projektu 10% wartości projektu do 500 tys. włącznie* powyżej 500 tys. do 1 mln zł włącznie powyżej 1 mln i do 2 mln zł włącznie powyżej 2 mln i do 5 mln zł włącznie powyżej 5 mln zł (*) Limit kosztów zarządzania projektem o wartości nieprzekraczającej 500 tys. zł może ulec zwiększeniu wyłącznie w przypadku wykazania przez Beneficjenta wysokiej efektywności kosztowej projektu. Wniosek ten podlega negocjacjom na etapie wyboru projektu. 36 Koszty zarządzania projektem W szczególności należy zwrócić uwagę na projekty o wysokiej wartości, w których stopień złożoności jest niewielki, np. projekty dotyczące przyznawania środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Jako wartość projektu należy rozumieć łącznie wartość dofinansowania i wkład własny. Limity obowiązują zarówno na etapie konstruowania budżetu projektu, jak też końcowego rozliczenia projektu. 37 Koszty zarządzania projektem W przypadku projektów realizowanych w partnerstwie ww. limity mogą ulec zwiększeniu o 2 pkt procentowe dla każdego partnera, jednak nie więcej niż łącznie o 10 pkt procentowych w ramach projektu, przy czym przy ustalaniu wysokości zwiększenia limitu podmiot będący stroną umowy uwzględnia zakres zadań przewidzianych do realizacji przez partnera. 38 Koszty zarządzania projektem Wartość projektu według zaakceptowanego wniosku o dofinansowanie wynosi 1 100 000 zł, w tym wartość wydatków na zarządzanie projektem 160 000 zł (14,5%). Ze względu na wartość projektu koszty zarządzania projektem nie mogą przekroczyć limitu 20% całkowitych wydatków projektu. W wyniku oszczędności w projekcie oraz uznaniu części wydatków za niekwalifikowalne, po zakończeniu realizacji projektu, wartość projektu wyniosła 950 000 zł. Wydatki na zarządzanie projektem zostały poniesione w pierwotnie zaplanowanej przez Beneficjenta wysokości, tj. w wysokości 160 000 zł. Według stanu na zakończenie realizacji, gdy znana jest rzeczywista wartość projektu, nadal obowiązuje 20% limit kosztów zarządzania projektem. W związku z tym wartość wydatków na zarządzanie projektem nie może przekraczać kwoty 190 000 zł (tj. 20% z 950 000 zł). Poniesione wydatki na koszty zarządzania projektem mieszczą się w określonym limicie. 39 Zabezpieczenie prawidłowej realizacji umowy W szczegółowym budżecie projektu w ramach zadania Zarządzanie projektem wykazywane są wydatki ponoszone na zabezpieczenie prawidłowej realizacji zadania, jednak wartość tego kosztu nie wlicza się do limitu procentowego określającego maksymalną wysokość zadania Zarządzanie projektem. 40 Podstawowe zasady konstruowania budżetu projektu Beneficjent wskazuje we wniosku o dofinansowanie projektu szacunkowy wymiar czasu pracy personelu projektu (etat / liczba godzin) niezbędnej do realizacji zadania / zadań, co stanowi podstawę do oceny kwalifikowalności wydatków personelu projektu na etapie wyboru projektu; Beneficjent uzasadnia we wniosku o dofinansowanie projektu konieczność poniesienia kosztów związanych z zakupem i amortyzacją sprzętu, w szczególności uwzględnia okres realizacji projektu oraz sprzęt będący w posiadaniu Beneficjenta, jak również sprzęt nabyty w ramach projektów, na zakup którego podmiot będący stroną umowy udzielił Beneficjentowi dofinansowania. 41 Cross – financing Wydatki ponoszone na zakup lub leasing sprzętu o wartości powyżej 350 zł celem przekazania go uczestnikom projektu stanowią cross-financing. Sprzęt należy interpretować zgodnie z ustawą o rachunkowości, tj. rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki (z wyłączeniem w ramach PO KL kwalifikowalności zakupów nieruchomości i gruntów). Sprzęt w tym wypadku nie służy zaspakajaniu potrzeb Beneficjenta lecz uczestników projektu. Wydatki ponoszone w ramach cross-financingu powinny zostać przeznaczone przede wszystkim na zapewnienie realizacji równości szans, w szczególności w odniesieniu do potrzeb osób niepełnosprawnych. 42 Kwalifikowalność uczestników projektu z chwilą przystąpienia do projektu każdy uczestnik projektu podpisuje deklarację uczestnictwa w projekcie, która zawiera co najmniej: – wyrażenie woli uczestniczenia w projekcie; – oświadczenie uczestnika o spełnieniu kryteriów kwalifikowalności uprawniających do udziału w projekcie; – datę i podpis uczestnika projektu; – pouczenie o odpowiedzialności za składanie oświadczeń niezgodnych z prawdą. udział uczestnika w projekcie rozpoczyna się od dnia podpisania przez niego ww. deklaracji. warunkiem kwalifikowania uczestnika projektu jest wyrażenie przez niego zgody na przetwarzanie danych osobowych. 43 Koszty pośrednie Koszty pośrednie mogą być rozliczane na dwa sposoby: ryczałtem; na podstawie rzeczywiście poniesionych wydatków. Uwaga: Beneficjent może wnioskować o zmianę sposobu rozliczania kosztów pośrednich z ryczałtu na koszty pośrednie rozliczane na podstawie rzeczywiście poniesionych wydatków jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach i nie później niż w połowie okresu realizacji projektu. W żadnym przypadku nie jest możliwa zmiana rozliczenia kosztów pośrednich po upłynięciu 3 miesięcy od rozpoczęcia realizacji projektu. 44 Koszty pośrednie Koszty pośrednie stanowią następujące koszty administracyjne związane z funkcjonowaniem Beneficjenta: koszty zarządu (koszty wynagrodzenia osób uprawnionych do reprezentowania jednostki, których zakresy czynności nie są przypisane wyłącznie do projektu, np. kierownik jednostki); koszty personelu obsługowego (obsługa kadrowa, finansowa, administracyjna, sekretariat, kancelaria, obsługa prawna) na potrzeby funkcjonowania jednostki; koszty obsługi księgowej (koszty wynagrodzenia osób księgujących wydatki w projekcie, w tym koszty zlecenia prowadzenia obsługi księgowej biuru rachunkowemu); koszty utrzymania powierzchni biurowych (czynsz, najem, opłaty administracyjne) związane z obsługą administracyjną projektu; amortyzacja aktywów używanych na potrzeby personelu, o którym mowa wyżej; 45 Koszty pośrednie opłaty za energię elektryczną, cieplną, gazową i wodę, opłaty przesyłowe, opłaty za odprowadzanie ścieków w zakresie związanym z obsługa administracyjną projektu; koszty usług pocztowych, telefonicznych, telegraficznych, teleksowych, internetowych, kurierskich związanych z obsługą administracyjną projektu; koszty usług powielania dokumentów związanych z obsługą administracyjną projektu; koszty materiałów biurowych i artykułów piśmienniczych związanych z obsługą administracyjną projektu; koszty ubezpieczeń majątkowych; koszty ochrony; koszty sprzątania pomieszczeń związanych z obsługą administracyjną projektu, w tym środki do utrzymania ich czystości oraz dezynsekcję, dezynfekcję, deratyzację tych pomieszczeń. 46 Koszty pośrednie Wspomniane koszty stanowią katalog zamknięty kosztów pośrednich. Jednocześnie żadna z ww. kategorii nie może zostać wykazana w ramach kosztów bezpośrednich, w szczególności w zadaniu „zarządzanie projektem”. Przykład: W związku z rozliczeniem kosztów pośrednich ryczałtem Beneficjent nie jest uprawniony do wykazania w ramach zadania „Zarządzanie projektem” kosztów materiałów biurowych i artykułów piśmienniczych związanych z administrowaniem projektem, kosztów sprzątania biura projektu ani też kosztów związanych z księgowaniem wydatków projektu. 47 Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem Ryczałt procentowy kosztów pośrednich 9% kosztów bezpośrednich 8% kosztów bezpośrednich 7% kosztów bezpośrednich 5% kosztów bezpośrednich 4% kosztów bezpośrednich Wartość projektu do 500 tys. włącznie powyżej 500 tys. do 1 mln zł włącznie powyżej 1 mln i do 2 mln zł włącznie powyżej 2 mln i do 5 mln zł włącznie powyżej 5 mln zł Koszty bezpośrednie, będące podstawą wyliczenia kosztów pośrednich, nie są pomniejszane o wydatki w ramach cross-financingu; W przypadku zlecania realizacji zadań merytorycznych na zewnątrz podstawa wyliczenia limitu kosztów pośrednich ulega pomniejszeniu (poprzez pomniejszenie wartości kosztów bezpośrednich) o wartość ww. zadań zleconych. 48 Definicja zadania merytorycznego Zadanie merytoryczne należy rozumieć jako szereg powiązanych ze sobą działań zmierzających bezpośrednio do realizacji celu projektu (w szczególności wskazane w podrozdziale 3.4 Wytycznych). Zadania merytorycznego nie stanowią pojedyncze wydatki, np. usługa cateringowa, hotelowa i trenerska. 49 Zlecanie zadań merytorycznych zlecanie zadań merytorycznych oznacza zlecanie całości działań przewidzianych w ramach danego zadania lub istotnej ich części jednemu podmiotowi; Beneficjent powinien udokumentować faktyczną realizację zleconego zadania merytorycznego zgodnie z umową zawartą z wykonawcą poprzez np. pisemny protokół odbioru zadania, przyjęcia wykonanych prac, itp. 50 Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem Przykład ETAP I: Ustalenie całkowitej wartości projektu Koszty bezpośrednie projektu = 495 500 zł. Procentowy ryczałt kosztów pośrednich przysługujący beneficjentowi = 9% (projekt o wartości nieprzekraczającej 500 000 zł ). Beneficjent z listy rozwijalnej wybiera 9%. Beneficjent wskazał, iż zleca na zewnątrz zadania o łącznej wartości 35 000 zł. Podstawa wyliczenia wysokości kosztów pośrednich rozliczanych ryczałtem wyniesie 460 500 zł (495 500 zł – 35 000 zł). Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem wyniosą 41 445 zł (460 500 zł x 9%). Całkowita wartość projektu wynosi 536 945,00 zł (495 500,00 zł + 41 445 zł). 51 Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem Przykład ETAP II: Ustalenie właściwego % kosztów pośrednich rozliczanych ryczałtem Całkowita wartość projektu przekracza kwotę 500 000 zł, w związku z czym Beneficjent musi zmienić procent kosztów pośrednich rozliczanych ryczałtem z 9% na 8% (projekt o wartości od 500 tys. do 1 mln zł włącznie). Nie ulegają zmianie: – wartość kosztów bezpośrednich projektu - 495 500 zł – kwota zadań zleconych na zewnątrz - 35 000 zł – podstawa wyliczenia wysokości kosztów pośrednich rozliczanych ryczałtem 460 500 zł Ponownie wyliczane są koszty pośrednie rozliczane ryczałtem, które po zmianie procentu wynoszą 36 840 zł (460 500 zł x 8%). Ostateczna, całkowita wartość projektu wynosi 532 340,00 zł (495 500,00 zł + 36 840 zł). 52 Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem Przykład (dwa ryczałty procentowe) ETAP I: Ustalenie całkowitej wartości projektu Koszty bezpośrednie projektu = 460 500 zł. Procentowy ryczałt kosztów pośrednich przysługujący beneficjentowi = 9% (projekt o wartości nieprzekraczającej 500 000 zł ). Beneficjent z listy rozwijalnej wybiera 9%. Beneficjent nie wskazał, iż zleca na zewnątrz jakiekolwiek zadania merytoryczne lub ich części. Podstawa wyliczenia wysokości kosztów pośrednich rozliczanych ryczałtem wyniesie 460 500 zł. Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem wyniosą 41 445 zł (460 500 zł x 9%). Całkowita wartość projektu wynosi 501 945,00 zł (460 500,00 zł + 41 445 zł). 53 Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem Przykład (dwa ryczałty procentowe) ETAP II: Ustalenie właściwego % kosztów pośrednich rozliczanych ryczałtem Całkowita wartość projektu przekracza kwotę 500 000 zł, w związku z czym Beneficjent musi zmienić procent kosztów pośrednich rozliczanych ryczałtem z 9% na 8% (projekt o wartości od 500 tys. do 1 mln zł włącznie). Nie ulega zmianie wartość kosztów bezpośrednich projektu, będąca jednocześnie podstawą wyliczenia wysokości kosztów pośrednich rozliczanych ryczałtem: 460 500 zł Ponownie wyliczane są koszty pośrednie rozliczane ryczałtem, które po zmianie procentu wynoszą 36 840 zł (460 500 zł x 8%). 54 Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem Przykład (dwa ryczałty procentowe) ETAP III: Ustalenie całkowitej wartości projektu 497 340 zł (460 500 zł + 36 840 zł) Całkowita wartość projektu ponownie nie przekracza 500 000 zł, w związku z czym Beneficjent z listy rozwijalnej powinien wybrać 9% kosztów pośrednich. Niemniej jednak, wskazanie takiego poziomu spowoduje, iż całkowita wartość projektu ponownie przekroczy kwotę 500 000 zł, co będzie się wiązało z koniecznością wyboru niższego poziomu procentowego kosztów pośrednich. Ostatecznie Beneficjent powinien przyjąć w projekcie niższy poziom kosztów pośrednich, tj. 8%. 55 Personel i umowy w ramach projektów unijnych 56 Umowa o pracę Umowa o pracę – jeden ze sposobów nawiązywania stosunku pracy. Czynność polegająca na złożeniu zgodnych oświadczeń woli przez pracownika i pracodawcę, w których pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie przez niego określonym, a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem (Art. 22 §1 Kodeksu pracy). 57 Praca w rozumieniu Kodeksu pracy charakteryzuje się następującymi cechami: • • • • • jest wykonywana za wynagrodzeniem, jest wykonywana osobiście przez pracownika, jest powtarzalna, czyli nie jest czynnością jednorazową, jest wykonywana w miejscu i czasie wskazanym przez pracodawcę, który dostarcza narzędzia, materiały i inne środki niezbędne do wykonywania obowiązków i zadań, jest świadczona na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy. Łączne spełnienie powyższych cech jest decydujące do zakwalifikowania czynności świadczenia pracy, jako pracy na podstawie stosunku pracy regulowanego przepisami Kodeksu pracy. Nazwa umowy (np. umowa zlecenia) nie ma decydującego znaczenia dla oceny, czy jest to umowa cywilnoprawna, czy też umowa o pracę. Zawsze należy uznać, że kreuje ona stosunek pracy, jeśli praca jest wykonywana w warunkach określonych powyżej. Źródło: Pismo IZ z dnia 27.04.2011r., sygn. pisma DZF-IV-82252-243-MU/11. 58 Umowa zlecenia umowa zlecenia jest jedną z umów zawieranych na czas określony, regulowaną w kodeksie cywilnym; jest to umowa starannego działania, której przedmiotem jest zobowiązanie do wykonania określonej czynności lub szeregu czynności na rzecz dającego zlecenie. W umowie zlecenia brak charakterystycznego dla umowy o pracę podporządkowania i pozostawania w dyspozycji zlecającego, zaś wykonującemu zlecenie przysługują jedynie takie uprawnienia, jakie wynikają z treści zawartej umowy. Ponieważ do umów zlecenia nie mają zastosowania przepisy kodeksu pracy, lecz kodeksu cywilnego, wykonawcy zlecenia nie przysługują uprawnienia pracownicze, takie jak m. in. prawo do urlopu wypoczynkowego. szczegółowe regulacje znajdują się w art. 734-751 Kc; umowa zlecenie może być umową zarówno odpłatną jak i nieodpłatną, w zależności od ustaleń stron. Jeśli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się je wykonać bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie. 59 Umowa o pracę a umowa cywilnoprawna nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną (taką jak np. umowa zlecenia czy umowa o dzieło) przy zachowaniu warunków wykonywania pracy (chodzi o sytuację, w której pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem); zatrudnienie w tych warunkach jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Do podstawowych elementów charakterystycznych dla stosunku pracy zaliczamy osobiste wykonywanie czynności, podporządkowanie organizacyjne i służbowe. O wykonywaniu zatrudnienia w ramach umowy o pracę świadczy między innymi wykonywanie pracy zmianowej, dyspozycyjność i podporządkowanie oraz obowiązek wykonywania poleceń; jeśli dający zlecenie będzie sprawował kierownictwo i nadzór nad zleceniobiorcą, a ponadto wymagać będzie od niego podporządkowania i dyspozycyjności, wówczas cywilnoprawny tytuł umowy na niewiele może się zdać. Przy ocenie charakteru stosunku prawnego łączącego strony (umowa o pracę a umowa zlecenia) należy uwzględniać specyfikę funkcjonowania podmiotu zatrudniającego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 października 1999 r., sygn. akt I PKN 307/99). 60 Umowa o pracę a umowa cywilnoprawna Dla oceny kwalifikowalności wydatków osoby stanowiącej personel projektu zatrudnionych na podstawie stosunku cywilnoprawnego znaczenie ma w szczególności: 1. jaki rodzaj pracy jest wykonywany w ramach umowy o pracę i w ramach umowy cywilnoprawnej, przy czym należy wziąć pod uwagę w szczególności cel istnienia danego stanowiska pracy oraz rodzaj usług świadczonych przez beneficjenta oraz 2. czy w ramach umowy cywilnoprawnej występuje element przyporządkowania osoby stanowiącej personel projektu wobec beneficjenta. 61 Umowa o pracę a umowa cywilnoprawna Z orzecznictwa sądowego wynika, że z tym samym pracodawcą, w zakresie wykonywania pracy tego samego rodzaju, pracownik może pozostawać tylko w jednym stosunku pracy. W związku z tym, umowa zlecenia zawarta przez beneficjenta z osobą, zatrudnioną u tego beneficjenta w pełnym wymiarze czasu pracy na podstawie stosunku pracy, przewidująca wykonywanie przez tę osobę po godzinach pracy, za ustalonym w niej wynagrodzeniem, pracy tego samego rodzaju, co określony w umowie o pracę, stanowi umowę uzupełniającą umowę o pracę. W przypadku zaistnienia szczególnych potrzeb pracodawcy, ma on prawo zlecania pracownikowi dodatkowej pracy, poza ustalonym w umowie czasem pracy, jeśli jest ona zgodna z kompetencjami pracownika. W takiej sytuacji pracownik jest zobowiązany do wykonania takiej zleconej dodatkowej pracy, nawet gdy wykracza to poza zakres prac bądź wymiar jego czasu pracy, określonych w umowie o pracę, z zachowaniem prawa do dodatkowego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Źródło: Pismo IZ z dnia 27.04.2011 r., sygn. Pisma DZF-IV-82252-243-MU/11 62 Umowa o pracę a umowa cywilnoprawna Jeżeli zakres czynności określonych w umowie cywilnoprawnej jest taki sam lub choćby rodzajowo podobny, jak zakres czynności wynikających z umowy o pracę, umowa cywilnoprawna stanowi w istocie uzupełnienie umowy o pracę. W przypadku uznania umowy dodatkowo zawartej z pracownikiem za kontynuację i uzupełnienie umowy o pracę w zakresie obowiązku wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych, pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia w wysokości takiej, jakby wykonywał pracę w godzinach nadliczbowych. Jeśli w umowie cywilnoprawnej wynagrodzenie zostanie ustalone w kwocie takiej samej, jaka byłaby należna pracownikowi z tytułu wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych – postanowienia umowy cywilnoprawnej pozostają ważne. Jeżeli jednak w umowie cywilnoprawnej wynagrodzenie byłoby ustalone na niższym poziomie – postanowienie umowy cywilnoprawnej określające wysokość wynagrodzenia jest nieważne i zamiast niego znajduje zastosowanie art. 1511 § 13 Kodeksu pracy, wypłacanego oprócz normalnego wynagrodzenia. Źródło: Pismo IZ z dnia 27.04.2011 r., sygn. Pisma DZF-IV-82252-243-MU/11 63 Rodzaj pracy • jest niezbędnym elementem umowy o pracę; • musi być określony w akcie będącym podstawą stosunku pracy • nie jest wystarczające wskazanie jako rodzaju pracy ogólnie jakiegoś zawodu. Rodzaj pracy oznacza zespół (typ) czynności, składających się na umówiona pracę, które będą należały do obowiązków pracownika. Rodzaj pracy, jako składnik przedmiotowo istotny, powinien być wskazany w sposób niebudzący wątpliwości poprzez wymienienie konkretnych czynności, do wykonywania których pracownik jest zobowiązany, bądź poprzez określenie pracy wchodzącej w zakres danego zawodu lub funkcji. W akcie będącym podstawą powstania stosunku pracy można określić więcej niż jeden rodzaj pracy. W razie wykonywania na rzecz tego samego pracodawcy kilku rodzajów pracy podporządkowanej należy domniemywać, że strony łączy jeden stosunek pracy. Źródło: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2002r., I PKN 876/00 (OSNP 2004, nr 4, poz. 60). 64 Różnice pomiędzy umową o pracę a umową zlecenia Wynagrodzenie minimalne UOP: ma zastosowanie jeśli pracownik jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy UZ: nie ma zastosowania; wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia może być niższe od minimalnego Urlop chorobowy UOP: przysługuje UZ: brak, siła wyższa może wpływać na warunki wykonania zlecenia Zasiłek chorobowy UOP: pracownik nabywa prawo do zasiłku po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego UZ: przysługuje po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, ale tylko w przypadku dobrowolnego opłacania przez zleceniobiorcę ubezpieczenia chorobowego Zasiłek macierzyński UOP: przysługuje w wysokości 100% wynagrodzenia UZ: przysługuje przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego, ale tylko w przypadku dobrowolnego opłacania przez zleceniobiorcę ubezpieczenia chorobowego 65 Różnice pomiędzy umową o pracę a umową zlecenia BHP – w zakładzie pracy UOP: pracodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy UZ: pracodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, ale tylko w przypadku kiedy zleceniobiorca wykonuje zlecenie w zakładzie pracy Urlop macierzyński UOP: przysługuje UZ: umowa zlecenia nie uprawnia do urlopu macierzyńskiego Urlop wypoczynkowy UOP: przysługuje, wymiar uzależniony od stażu pracy UZ: nie przysługuje 66 Różnice pomiędzy umową o pracę a umową zlecenia Dni na poszukiwanie pracy UOP: pracownik ma prawo do wykorzystania dni wolnych na poszukiwanie pracy tylko, gdy rozwiązuje się z nim umowę za co najmniej dwutygodniowym wypowiedzeniem UZ: nie przysługuje Miejsce wykonywania pracy UOP: w zakładzie pracy bądź miejscu wskazanym przez pracodawcę UZ: zleceniobiorca nie musi wykonywać obowiązków w określonym przez zleceniodawcę miejscu i czasie 67 Umowa o dzieło przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieło (umowa rezultatu), a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia; obok przedmiotu umowy (samego dzieła), jak i należnego wynagrodzenia najistotniejszą kwestią bywa termin wykonania dzieła, jego oddania oraz odbioru. Zamawiający ma obowiązek dzieło odebrać, jeśli jest ono wykonane w sposób zgodny z umową. Jej celem jest osiągnięcie konkretnego efektu i dlatego uznajemy ją za wykonaną z chwilą jego osiągnięcia (dla porównania, w umowie zlecenia realizacja zobowiązania polega na dopełnieniu należytych starań w kierunku uzyskania danego wyniku). 68 Dodatki do wynagrodzenia wynagrodzenie pracownicze mogą uzupełniać różnego rodzaju dodatki związane z warunkami pracy, organizacją pracy bądź też niezwiązane bezpośrednio z rodzajem pracy; dodatki do wynagrodzenia mogą mieć charakter obliagatoryjny lub fakultatywny, stały bądź okresowy. 69 Obowiązkowe dodatki Obowiązkowe dodatki do wynagrodzenia to dodatki, które wynikają z przepisów Kodeksu pracy i innych ustaw, regulujących stosunki pracy. Do obowiązkowych dodatków zaliczamy: dodatek za pracę w nocy; dodatki wyrównawcze; dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych; dodatek za pracę w niedziele i święta; Czas pracy w podstawowym systemie pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nie przekraczającym 4 miesięcy. Pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego. 70 Godziny nadliczbowe Pracą w godzinach nadliczbowych jest: praca ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy; praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy; Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna, jeżeli: jest prowadzona akcja ratownicza w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii; istnieją szczególne potrzeby pracodawcy (np. polecenie świadczenia pracy z powodu choroby innego pracownika). 71 Godziny nadliczbowe Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości: 100% za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w nocy, w niedziele i święta, niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy; 50% za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w dni powszednie, w niedziele i święta będące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy; podstawę obliczenia dodatku do wynagrodzenia stanowi wynagrodzenie zasadnicze pracownika określone stawką miesięczną lub godzinową. Jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony, wówczas za podstawę bierze się 60% wynagrodzenia. 72 Dodatek wyrównawczy Dodatek wyrównawczy jest rekompensatą różnicy pomiędzy dotychczas otrzymywanym wynagrodzeniem a nowym w sytuacjach wskazanych w przepisach prawa. 73 Dodatek wyrównawczy Uprawnionymi do dodatku wyrównawczego są: • pracownice w ciąży lub karmiące dziecko piersią, gdy zmiana warunków pracy na dotychczas zajmowanym stanowisku pracy, skrócenie czasu pracy lub przeniesienie pracownicy do innej pracy powoduje obniżenie wynagrodzenia; • pracownikom przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy, u których stwierdzono objawy wskazujące na powstawanie choroby zawodowej i w związku z tym przeniesiono ich do innych prac, nienarażających ich na działanie czynników wywołujących te objawy, jeśli powoduje to obniżenie wynagrodzenia; • pracownikom przez okres do 6 miesięcy, którzy stali się niezdolni do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, jeżeli przeniesienie do innej pracy powoduje obniżenie wynagrodzenia. 74 Dodatek za pracę w niedziele i święta Pracownikowi, który wykonuje pracę w niedziele i święta niebędące dla niego dniami pracy, przysługuje dzień wolny od pracy udzielony pracownikowi do końca okresu rozliczeniowego, w terminie z nim uzgodnionym. Jeżeli nie jest możliwe udzielenie dnia wolnego od pracy pracownik nabywa prawo do dodatku do wynagrodzenia w wysokości 100% za każdą przepracowaną w niedzielę lub w święto godzinę. 75 Inne dodatki Nieobowiązkowe dodatki do wynagrodzenia mogą zostać wprowadzone w układzie zbiorowym pracy, w regulaminie wynagradzania lub też w umowie o pracę. Mogą być przypisane do danego stanowiska lub powierzonej funkcji. Mogą też zostać przez pracodawcę uzależnione od spełnienia określonych przesłanek przez pracownika. Do najpopularniejszych nieobowiązkowych dodatków do wynagrodzenia zaliczymy: • funkcyjny, • stażowy, • za szczególne umiejętności, • za znajomość języków obcych, • zmianowy, • za niepalenie, • za zdrowie. 76 Koszty związane z zatrudnianiem personelu Zatrudnianie personelu Zasady ogólne wydatki związane z wynagrodzeniem personelu są ponoszone zgodnie z przepisami krajowymi, w szczególności zgodnie z Kodeksem pracy oraz z Kodeksem cywilnym; w ramach wynagrodzenia personelu, zasadniczo są kwalifikowalne wszystkie składniki wynagrodzenia, w szczególności wynagrodzenie brutto, składki pracodawcy na ubezpieczenia społeczne, składki na Fundusz Pracy oraz odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych; w ramach wynagrodzenia personelu, wpłaty dokonywane przez pracodawców zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych nie są wydatkiem kwalifikowalnym; w ramach projektu nie są kwalifikowalne nagrody jubileuszowe dla personelu projektu. 78 Zatrudnianie personelu Zasady ogólne niekwalifikowalne jest wynagrodzenie personelu projektu zatrudnionego jednocześnie w instytucji uczestniczącej w realizacji PO KL, chyba że nie zachodzi konflikt interesów lub podwójne finansowanie. jako instytucję uczestniczącą w realizacji PO KL rozumie się Instytucję Zarządzającą, Instytucję Pośredniczącą, Instytucję Wdrażającą (Instytucję Pośredniczącą II stopnia), Regionalny Ośrodek EFS, Krajowy Ośrodek EFS oraz Krajową Instytucję Wspomagającą. 79 Zatrudnianie personelu Zasady ogólne Wydatki związane z zatrudnieniem osoby zaangażowanej w realizację zadań w więcej niż jednym projekcie są kwalifikowalne, o ile obciążenie z tego wynikające nie wyklucza możliwości prawidłowej i efektywnej realizacji wszystkich zadań powierzonych danej osobie oraz osoba ta: prowadzi ewidencję godzin i zadań realizowanych w ramach wszystkich projektów; udostępnia Beneficjentowi ww. ewidencję w odniesieniu do okresu realizacji projektu Beneficjenta. 80 Zatrudnianie personelu Zasady ogólne koszty związane z wyposażeniem stanowiska pracy personelu są kwalifikowalne w pełnej wysokości tylko i wyłącznie w przypadku wyposażenia stanowiska pracy personelu zatrudnionego na podstawie stosunku pracy w wymiarze co najmniej ½ etatu; w żadnym przypadku koszty wyposażenia stanowiska pracy personelu zatrudnionego w innej formie niż na podstawie stosunku pracy (np. w przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia czy umowy o dzieło, czy osób samozatrudnionych); 81 Zatrudnianie personelu Zasady ogólne w przypadku zatrudnienia osoby poniżej ½ etatu, koszty związane z wyposażeniem jej stanowiska pracy są kwalifikowalne w ramach projektu wyłącznie w proporcji odpowiadającej zaangażowaniu jej czasu pracy w projekcie (np. w przypadku osoby zaangażowanej do projektu na 1/3 etatu, koszty związane z wyposażeniem stanowiska pracy tej osoby są kwalifikowalne w 1/3 poniesionych wydatków); w przpadku zatrudnienia więcej niż jednej osoby w wymiarze poniżej ½ etatu korzystających z tego samego stanowiska pracy, dla oceny kwalifikowalności wydatków związanych z wyposażeniem tego stanowiska należy zsumować wymiar czasu pracy tych pracowników i jeżeli przekracza on ½ etatu, możliwe jest kwalifikowanie całego wydatku związanego z wyposażeniem stanowiska pracy. 82 Zatrudnianie personelu Zasady ogólne ograniczenia, o których mowa powyżej, dotyczą wyłącznie kosztów wyposażenia stanowiska pracy (m. in. biurko, krzesło, komputer, monitor, drukarka), a nie innego sprzętu zakupionego na potrzeby realizacji projektu, służącego zaspakajaniu potrzeb uczestników projektu; przy kwalifikowaniu takich wydatków powinno uwzględniać się projekty realizowane wcześniej przez danego Beneficjenta. 83 Zatrudnianie personelu Zasady ogólne Beneficjent wskazuje we wniosku o dofinansowanie projektu szacunkowy wymiar czasu pracy personelu projektu (etat / liczba godzin) niezbędnej do realizacji zadania / zadań, co stanowi podstawę do oceny kwalifikowalności wydatków personelu projektu na etapie wyboru projektu. 84 Zatrudnianie personelu Umowa o pracę umowa o pracę z osobą stanowiącą personel projektu obejmuje wszystkie zadania wykonywane przez tą osobę w ramach projektu lub projektów realizowanych przez Beneficjenta, co jest odpowiednio udokumentowane postanowieniami umowy o pracę lub zakresem czynności służbowych pracownika lub opisem stanowiska pracy. przez odpowiednie udokumentowanie należy rozumieć m.in. wskazanie w ww. dokumentach wszystkich zadań, które dana osoba będzie wykonywała w ramach projektu. wysokość wynagrodzenia odpowiada stawkom stosowanym u Beneficjenta. 85 Zatrudnianie personelu Stosunek pracy W przypadku gdy osoba będąca personelem projektu jest pracownikiem Beneficjenta, którego umowa o pracę tylko w części obejmuje zadania w ramach projektu (np. na ½ etatu, ¼ etatu w ramach projektu), wydatki związane z wynagrodzeniem w ramach projektu są kwalifikowalne, o ile: zadania związane z realizacją projektu zostaną wyraźnie wyodrębnione w umowie o pracę lub zakresie czynności służbowych pracownika lub opisie stanowiska pracy; 86 Zatrudnianie personelu Stosunek pracy zakres zadań związanych z realizacją projektu stanowi podstawę do określenia proporcji faktycznego zaangażowania pracownika w realizację projektu w stosunku do czasu pracy wynikającego z umowy o pracę tego pracownika; wydatek związany z wynagrodzeniem personelu projektu odpowiada proporcji, o której mowa wyżej. Prawidłowość wyliczenia proporcji faktycznego zaangażowania pracownika w realizację projektu może podlegać kontroli. 87 Zatrudnianie personelu Dodatek do wynagrodzenia podstawowego (pozaprojektowego) Wynagrodzenie za pracę w ramach projektu PO KL może być przyznane w formie dodatku do podstawowego (pozaprojektowego) wynagrodzenia. Wydatkami kwalifikowalnymi związanymi z wynagrodzeniem personelu mogą być dodatki do wynagrodzeń, o ile zostały przyznane zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi lub regulaminem pracy lub regulaminem wynagradzania danej instytucji. Należy pamiętać, że z istoty świadczenia zwanego dodatkiem wynika, że: • powinien być przyznawany jedynie w wyjątkowych sytuacjach, nie mieszczących się w zakresie zadań dotychczas wykonywanych przez daną osobę, • powinien dotyczyć zadań dodatkowych, wykraczających poza zadania, przewidziane w podstawowym zakresie obowiązków danej osoby, które powinny być wyraźnie powierzone przez pracodawcę; wymiar dodatkowych zadań powinien być ukształtowany w taki sposób, aby zapewnić danej osobie możliwość realizacji jej podstawowych zadań, • powinien być przyznawany jedynie w okresie wykonywania dodatkowych zadań, • za kilka zadań dodatkowych, wykonywanych w tym samym czasie przez dana osobę zasadne jest wypłacanie jednego, nie zaś kilku dodatków, • dodatek ma charakter fakultatywny. 88 Zatrudnianie personelu Dodatek do wynagrodzenia podstawowego (pozaprojektowego) Mając na uwadze istotę świadczenia pieniężnego w postaci dodatku należy przyjąć, iż jego wysokość powinna być adekwatna zarówno do rodzaju i zakresu zadań powierzonych danej osobie poza jej podstawowymi obowiązkami, jak i do wynagrodzenia zasadniczego tej osoby. Nie jest dopuszczalna sytuacja, aby dodatek wypłacany był w wysokości równej lub przekraczającej wynagrodzenie za pracę podstawową. Dodatek jest uzupełnieniem wynagrodzenia podstawowego, a nie odwrotnie. Ponadto należy pamiętać, że wydatek poniesiony na wypłatę dodatku powinien spełniać wszystkie warunki kwalifikowalności określone w Wytycznych, w szczególności wymóg racjonalności i efektywności. Źródło: Pismo IZ z dnia 17.06.2011r., sygn. pisma DZF-IV-82252-334-Mli/11 89 Zatrudnianie personelu Stosunek cywilnoprawny Kwalifikowanie wydatków poniesionych na wynagrodzenie osoby zaangażowanej do projektu na podstawie umowy cywilnoprawnej, która jest jednocześnie pracownikiem Beneficjenta zatrudnionym na podstawie stosunku pracy, jest możliwe wyłącznie w uzasadnionych przypadkach, w szczególności gdy charakter zadań wyklucza możliwość ich realizacji w ramach stosunku pracy, o ile spełnione są łącznie cztery wskazane w Wytycznych warunki. 90 Zatrudnianie personelu Stosunek cywilnoprawny Warunki, o których mowa wyżej, to: zgodność z przepisami krajowymi, tj. praca wykonywana w ramach umowy cywilnoprawnej jest rodzajowo różna od pracy wykonywanej na podstawie stosunku pracy; precyzyjne określenie zakresu zadań w ramach umowy cywilnoprawnej; zaangażowanie w ramach stosunku pracy musi pozwalać na efektywne wykonywanie zadań w ramach umowy cywilnoprawnej; dana osoba prowadzi ewidencję godzin pracy zaangażowanych w realizację zadań w ramach umowy cywilnoprawnej. 91 Stosunek cywilnoprawny Zgodność z przepisami krajowymi-uzupełnienie Zatrudnianie na podstawie umowy cywilnoprawnej musi być zgodne z przepisami krajowymi. Beneficjent powinien ustalić, czy w danym przypadku dopuszczalne jest zawarcie umowy cywilnoprawnej; istotne są i wymagają każdorazowo ustalenia takie okoliczności jak: • sposób wykonywania pracy, • zakres podporządkowania i samodzielność osoby ją wykonującej, • osobisty charakter zobowiązania tej osoby, • odpłatność i sposób określenia wynagrodzenia. Zawarcie takiej umowy jest dopuszczalne, jeżeli osoba ją wykonująca: • nie podlega podporządkowaniu pracowniczemu, w szczególności nie ma obowiązku wykonywania poleceń dotyczących sposobu, czasu i miejsca wykonywania pracy wynikającej z umowy cywilnoprawnej, a także podlega nadzorowi sprawowanemu przez beneficjenta; • nie ma obowiązku osobistego świadczenia pracy (np. w razie niemożności jej wykonania może we własnym zakresie zapewnić zastępstwo przez inną osobę). Źródło: Pismo IZ z dnia 23.03.2011r., sygn. pisma DZF-IV-82252-170-ŁP/11 92 Zatrudnianie personelu Stosunek cywilnoprawny W przypadku zaangażowania osoby stanowiącej personel projektu na podstawie więcej niż jednej umowy cywilnoprawnej w ramach projektu, wydatki związane z wynagrodzeniem personelu są kwalifikowalne, jeżeli: obciążenie wynikające z wykonywania wszystkich umów nie wyklucza możliwości prawidłowej i efektywnej realizacji zadań w ramach projektu; osoba ta prowadzi ewidencję godzin zaangażowanych we wszystkie zadania w ramach tego projektu, która może podlegać kontroli; 93 Zatrudnianie personelu Stosunek cywilnoprawny rozliczenie umowy cywilnoprawnej następuje na podstawie protokołu odbioru wskazującego szczegółowy zakres wykonanych czynności oraz liczbę godzin dotyczących realizacji danej umowy; wskazanie liczby godzin w rozliczeniu umowy cywilnoprawnej nie dotyczy umów, w wyniku których następuje wykonanie oznaczonego dzieła, np. raportu z badania lub ekspertyzy. 94 Zatrudnianie personelu Osoby samozatrudnione W podrozdziale 4.5 Wytycznych dodano nową sekcję „Osoby samozatrudnione”, zgodnie z którą: kwalifikowalne jest wynagrodzenie osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą wykonującej osobiście zadania w ramach projektu (gdy Beneficjentem jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą i pełni jednocześnie funkcję personelu projektu, np. koordynatora); wysokość wynagrodzenia takiej osoby wynika ze szczegółowego budżetu projektu; poniesienie wydatku na wynagrodzenie, o którym mowa wyżej, jest dokumentowane dokumentem księgowym, np. notą obciążeniową; 95 Zatrudnianie personelu Osoby samozatrudnione osoba samozatrudniona zaangażowana w realizację więcej niż jednego zadania lub funkcji w ramach projektu prowadzi ewidencję godzin oraz wykonanych czynności w ramach tych zadań lub funkcji; przepisy dotyczące omawianego zagadnienia mają zastosowanie do osób współpracujących w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych; przepisy dotyczące omawianego zagadnienia nie mają zastosowania do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą i wykonujących zadania w ramach projektu na podstawie stosunku cywilnoprawnego. 96 Szczegółowych informacji udziela: Wydział Informacji i Promocji EFS Punkt Informacyjny EFS Czynny: Poniedziałek 8.00 – 16.00 Wtorek – Piątek 7.30 – 15.30 tel.: 85 74 97 247 fax: 85 74 97 209 email: [email protected] www.pokl.up.podlasie.pl 97 Dziękuję za uwagę Marta Michalczuk [email protected] Spotkanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 98