Wyrok Nr Sygn. akt IV SA/Wr 593/11 z dnia 14 grudnia 2011 r.

Wyrok Nr Sygn. akt IV SA/Wr 593/11 z dnia 14 grudnia 2011 r.

DZIENNIK URZĘDOWY
WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO
———————————————————————————————————————————
Wrocław, dnia 8 marca 2012 r.
Elektronicznie podpisany przez:
2012.03.08 11:21:27
Agnieszka Augustynowicz
Poz. 971
WYROK NR SYGN. AKT IV SA/WR 593/11
Public key:
WOJEWÓDZKIEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO WE WROCŁAWIU
Data: 2012-03-08
z dnia 14 grudnia 2011 r.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
w składzie następującym:
Przewodniczący
Sędziowie
Sędzia NSA Jolanta Sikorska (spr.)
Sędzia WSA Lidia Serwiniowska
Sędzia WSA Alojzy Wyszkowski
Protokolant
Jolanta Pociejowska
po rozpoznaniu w wydziale IV na rozprawie w dniu 14 grudnia 2011 r.
sprawy ze skargi Prokuratora Prokuratury Rejonowej dla Wrocławia Krzyki Zachód
na uchwałę Rady Gminy Żórawina
z dnia 28 listopada 2008 r. nr XIX/141/08
w przedmiocie ustalenia opłat za świadczenia przedszkoli, których organem prowadzącym jest Gmina
Żórawina
I. stwierdza nieważność § 2 zaskarżonej uchwały;
II. nie orzeka w przedmiocie wykonania zaskarżonej uchwały.
Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego
—2—
Poz. 971
—————————————————————————————————————————————————————————————
Uzasadnienie
Prokurator Prokuratury Rejonowej dla Wrocławia – Krzyki Zachód wniósł w niniejszej sprawie skargę na
uchwałę Rady Gminy Żórawina z dnia 28 listopada 2008 r. nr XIX/141/08 w sprawie ustalenia opłat za
świadczenia przedszkoli, których organem prowadzącym jest gmina Żórawina.
Powołując się na przepis art. 3 ust. 1 pkt 3 oraz art. 42 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze
(tekst jednolity Dz. U. 1994 r. Nr 109, poz. 70 ze zm.) oraz art. 50 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. −
Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), wniósł
o stwierdzenie nieważności § 2 zaskarżonej uchwały, zarzucając jej naruszenie art. 14 ust. 5 w związku z art. 6
pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty poprzez ustalenie w § 2 opłaty za zajęcia
opiekuńczo-wychowawcze i zajęcia dydaktyczne inne niż przewidziane w podstawie programowej prowadzone
ponad tą podstawę w wysokości 1,2 zł za godzinę bez sprecyzowania, jakie konkretnie świadczenia
wykraczające poza podstawę programową wychowania przedszkolnego, określoną w załączniku nr 1 do
rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 25 lutego 2002 r. w sprawie podstawy
programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach, uzasadniają
wprowadzenie takiej odpłatności.
W uzasadnieniu podał, że ww. uchwałą nr XIX/141/08 z dnia 28 listopada 2008 r., ogłoszoną w Dz. Urz.
Woj. Dolnośląskiego z 2008 r. Nr 323, poz. 4290, w sprawie ustalenia opłat za świadczenia przedszkoli,
których organem prowadzącym jest gmina Żórawina, Rada Gminy ustaliła opłatę za zajęcia opiekuńczo-wychowawcze i zajęcia dydaktyczne inne niż przewidziane w podstawie programowej określonej
w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy
programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół,
prowadzone ponad podstawę. W § 1 uchwały ustalono, że usługi świadczone przez przedszkola, dla których
organem prowadzącym jest gmina Żórawina w zakresie podstawy programowej określonej w cytowanym
rozporządzeniu realizowane są bezpłatnie w wymiarze 5 godzin dziennie.
Rada Gminy Żórawina, wprowadzając odpłatność za zajęcia opiekuńczo-wychowawcze i dydaktyczne
ustaliła, że opłata dotyczy zajęć innych niż przewidziane w podstawie programowej i prowadzonych ponad tą
podstawę. Ustalono opłatę stałą wysokości 1,2 zł za godzinę.
Organ skarżący podał, że oceniając zgodność z ustawą zakwestionowanej uchwały brał pod uwagę stan
prawny obowiązujący w dniu podjęcia uchwały. Obowiązująca w dniu uchwalenia aktu prawa miejscowego
ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty w art. 6 ust. 1 pkt 1 wskazuje, że przedszkolem
publicznym jest przedszkole, które prowadzi bezpłatne nauczanie i wychowanie co najmniej w zakresie
podstawy programowej wychowania przedszkolnego. Art. 14 ust. 5 tej ustawy dał kompetencje radom gminy
do ustalania opłat za świadczenia przedszkoli, z zastrzeżeniem art. 6 ust. 1 ustawy. Oznacza to, że pobieranie
opłat jest dozwolone jedynie za te świadczenia, które przekraczają podstawę programową. Organ skarżący
podał, że mimo zmiany w czasie obowiązywania zaskarżonej uchwały brzmienia, m. in. artykułów 6 i 14,
których naruszenie podniesiono, niezmiennym pozostaje idea przedszkola publicznego, w którym obowiązuje
zasada bezpłatnego nauczania i wychowania w zakresie co najmniej podstawy programowej wychowania
przedszkolnego. Wszystkie świadczenia objęte podstawą programową są udzielane bezpłatnie niezależnie od
czasu realizacji.
W świetle tak rozumianych przepisów ustawa wymusza na organie gminy precyzyjne określenie, jakich
konkretnie świadczeń dotyczy opłata ustalona na podstawie art. 14 ust. 5 ustawy o systemie oświaty. Powołując
się na orzecznictwo sądów administracyjnych Prokurator Rejonowy podniósł, że obowiązkiem gminy jest
wykazanie, że wysokość opłaty pozostaje w związku z oferowaną usługą oraz wynika z kalkulacji
ekonomicznej i zasady ekwiwalentności.
Mając na względzie orzecznictwo sądów administracyjnych, oczywistym − zdaniem skarżącego − jest, że
w uchwale konieczne jest precyzyjne określenie wymiaru i jakości świadczeń niejako w formie cennika, tym
bardziej, że opłaty za świadczenia przedszkoli mają charakter cywilnoprawny. Dopiero wyspecyfikowanie
świadczeń faktycznie oferowanych, które pozostają poza normatywną podstawą programową i przypisanie do
nich konkretnych opłat realizuje warunek podjęcia uchwały w trybie art. 14 ust. 5 ustawy o systemie oświaty.
Prokurator Rejonowy podniósł, że zaskarżona uchwała jako akt prawa miejscowego została wydana na
podstawie upoważnienia ustawowego zawartego w ustawie o systemie oświaty, lecz nie jest z nią zgodna we
wskazanym zakresie, w związku z czym konieczne jest stwierdzenie nieważności jej § 2.
W odpowiedzi na skargę Rada Gminy Żórawina wniosła o jej oddalenie chociaż, przesyłając ją do Sądu,
w piśmie z dnia 11 sierpnia 2011 r. podała, że w związku z wniesioną przez Prokuratora Rejonowego
w niniejszej sprawie skargą, przygotowany zostanie stosowny projekt uchwały, który zostanie przedstawiony
Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego
—3—
Poz. 971
—————————————————————————————————————————————————————————————
radnym, a następnie będzie przedmiotem obrad najbliższej sesji Rady Gminy zaplanowanej na koniec sierpnia
2011 r.
W toku postępowania Rada Gminy nadesłała przy piśmie procesowym z dnia 14 października 2011 r.
uchwałę Rady Gminy Żórawina z dnia 30 września 2011 r. nr X/64/11 w sprawie opłat za świadczenia
w przedszkolach i oddziałach przedszkolnych prowadzonych przez Gminę Żórawina. Zgodnie
z postanowieniem § 10 owej uchwały, wchodzi ona w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku
Urzędowym Województwa Dolnośląskiego z mocą obowiązującą od dnia 1 listopada 2011 r.
Na rozprawie w dniu 14 grudnia 2011 r. Prokurator Rejonowy podtrzymał skargę.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
Skarga podlegała uwzględnieniu.
Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. − Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U.
Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne są właściwe do badania zgodności z prawem zaskarżonych
aktów administracyjnych. Uchwała rady gminy jest zgodna z prawem, jeżeli jest zgodna z przepisami prawa,
które zawierają upoważnienie do jej wydania oraz określają tryb postępowania prawodawczego. Zgodnie
z art. 3 § 2 pkt 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. − Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
(Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) zwanej dalej p.p.s.a., sądy administracyjne zostały powołane do orzekania
w sprawach skarg na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego.
Nie ulega wątpliwości, że zaskarżona uchwała Rady Miejskiej Żórawina z dnia 28 listopada 2008 r.
nr XIX/141/08 w sprawie ustalenia opłat za świadczenia przedszkoli, których organem prowadzącym jest
gmina Żórawina, ogłoszona w Dz. Urz. Woj. Dolnośląskiego z 2008 r. Nr 323, poz. 4290, jest aktem prawa
miejscowego.
Skoro zaskarżona uchwała ma charakter aktu prawa miejscowego, powinna spełniać wymogi prawne
ustanowione dla tej kategorii aktów źródeł prawa. Punktem wyjścia tych wymogów jest regulacja art. 87 ust. 2
Konstytucji RP, zgodnie z którym źródłami powszechnie obowiązującego prawa w Rzeczypospolitej Polskiej
są na obszarze działania organów, które je ustanowiły, akty prawa miejscowego.
Artykuł 94 Konstytucji RP stanowi, że organy jednostek samorządu terytorialnego oraz terenowe organy
administracji rządowej, na podstawie ustaw i w granicach upoważnień zawartych w ustawie, ustanawiają akty
prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów, a zasady i tryb wydawania aktów prawa
miejscowego określa ustawa. Naczelną zasadą prawa administracyjnego jest zakaz domniemania kompetencji.
Ponadto normy kompetencyjne powinny być interpretowane w sposób ścisły, literalny. Jednocześnie zakazuje
się dokonywania wykładni rozszerzającej przepisów kompetencyjnych oraz wyprowadzania kompetencji
w drodze analogii.
W rozdziale 4 „Akty prawa miejscowego stanowione przez gminę" ustawy z dnia 8 marca 1990 r.
o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) dokonano podziału owych aktów na dwie
kategorie, a mianowicie na akty wykonawcze (do ustawy o samorządzie gminnym i do innych ustaw) oraz na
akty porządkowe. Zaskarżona uchwała jest wykonawczym aktem prawa miejscowego. Została bowiem wydana
z powołaniem się i w wykonaniu upoważnienia ustawowego zawartego w art. 14 ust. 5 ustawy z dnia
7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.), zwanej dalej
ustawą o systemie oświaty.
Przesłanki zgodności z prawem uchwały rady gminy określone zostały w art. 91 ust. 1 ustawy z dnia
8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Zgodnie z owym przepisem prawa, uchwała lub zarządzenie organu
gminy sprzeczne z prawem są nieważne. Podstawą stwierdzenia nieważności takiego aktu jest zatem uznanie,
że doszło do istotnego naruszenia prawa. Postanowienia uchwały rady gminy w sprawie ustalenia opłat za
świadczenia przedszkoli, których organem prowadzącym jest gmina Żórawina, będąc aktem prawa
miejscowego, nie mogą naruszać nie tylko przepisów ustawy zawierających delegację do ich podjęcia, ale
również przepisów Konstytucji RP oraz innych ustaw pozostających w pośrednim, bądź bezpośrednim związku
z regulowaną materią.
Dokonując oceny legalności we wskazany wyżej sposób zaskarżonego przez Prokuratora Rejowego
postanowienia § 2 uchwały Rady Gminy Żórawina z dnia 28 listopada 2008 r. nr XIX/141/08 w sprawie
ustalenia opłat za świadczenia przedszkoli, których organem prowadzącym jest gmina Żórawina, zgodzić się
należy ze stanowiskiem Prokuratora Rejowego, że § 2 owej uchwały narusza w sposób istotny przepisy prawa
wskazane w skardze.
W § 1 zaskarżonej uchwały postanowiono, że: „Usługi świadczone przez przedszkola, dla których
organem prowadzącym jest gmina Żórawina, w zakresie podstawy programowej określonej w rozporządzeniu
Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2002 r. Nr 51, poz. 458 ze
zm.) są realizowane bezpłatnie w wymiarze 5 godzin dziennie.”
Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego
—4—
Poz. 971
—————————————————————————————————————————————————————————————
Zapis § 2 owej uchwały stanowi: „Ustala się opłatę za zajęcia opiekuńczo-wychowawcze i zajęcia
dydaktyczne inne niż przewidziane w podstawie programowej, o której mowa w § 1, prowadzone ponad tą
podstawę, realizowane na rzecz dziecka w przedszkolu w wysokości 1,2 zł za godzinę.”
W podstawie prawnej zaskarżonej uchwały Rada Gminy Żórawina powołała, obok art. 18 ust. 2 pkt 15
ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, także przepis art. 14 ust. 5 w związku z art. 5 ust. 5
ustawy o systemie oświaty. Przepis art. 14 ust. 5 ustawy o systemie oświaty, w brzmieniu obowiązującym
w dniu podjęcia zaskarżonej uchwały, upoważnia radę gminy do ustalania opłat za świadczenia prowadzonych
przez gminę przedszkoli publicznych wykraczające poza podstawę programową. Zgodnie zaś z art. 5 ust. 5
tejże ustawy, także w brzmieniu obowiązującym w dniu jej podjęcia, zakładanie i prowadzenie publicznych
przedszkoli, w tym z oddziałami integracyjnymi oraz przedszkoli specjalnych, szkół podstawowych oraz
gimnazjów, w tym z oddziałami integracyjnymi, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych i gimnazjów
specjalnych, szkół artystycznych oraz szkół przy zakładach karnych, zakładach poprawczych i schroniskach dla
nieletnich, należy do zadań własnych gmin. Z kolei art. 5 ust. 7 ustawy stanowił, że: "Organ prowadzący szkołę
lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy
w szczególności:
1) zapewnienie warunków działania szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków
nauki, wychowania i opieki;
2) wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie;
3) zapewnienie obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej szkoły lub placówki;
4) wyposażenie szkoły lub placówki w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do pełnej realizacji
programów nauczania, programów wychowawczych, przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów oraz
wykonywania innych zadań statutowych.".
Na mocy art. 5a ustawy w brzmieniu obowiązującym w dniu podjęcia uchwały: „1. Zadania oświatowe
jednostek samorządu terytorialnego finansowane są na zasadach określonych w odrębnych ustawach.
2. Zapewnienie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej, jest zadaniem
oświatowym:
1) gmin - w przedszkolach oraz szkołach, o których mowa w art. 5 ust. 5;
2) powiatów - w szkołach i placówkach, o których mowa w art. 5 ust. 5a;
3) samorządów województw - w szkołach, placówkach, zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia
nauczycieli oraz kolegiach pracowników służb społecznych, o których mowa w art. 5 ust. 6. 2a. Zadaniem
oświatowym gminy jest także zapewnienie dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego, o której mowa
w art. 94a ust. 4. 3. Środki niezbędne na realizację zadań oświatowych, o których mowa w ust. 2, w tym na
wynagrodzenia nauczycieli oraz utrzymanie szkół i placówek, zagwarantowane są w dochodach jednostek
samorządu terytorialnego."
Według brzmienia powołanych przepisów zakładanie oraz prowadzenie przedszkoli, w tym z oddziałami
integracyjnymi oraz przedszkoli specjalnych, należy do zadań własnych gmin.
Obowiązek ten wiąże się niewątpliwie z wymogiem zapewnienia warunków technicznych oraz
finansowych w celu zapewnienia odpowiednich warunków nauki, opieki i wychowania dzieci w wieku
przedszkolnym. Środki materialne i finansowe na realizację powyższych zadań oświatowych obciążają przede
wszystkim budżet gminy.
Zgodnie z powołanym wyżej art. 14 ust. 5 ustawy o systemie oświaty, opłaty za świadczenia
prowadzonych przez gminę przedszkoli publicznych ustala rada gminy, a w przypadku innych przedszkoli
publicznych − organy prowadzące te przedszkola, z uwzględnieniem art. 6 pkt 1.
Z mocy ustawy zwolnione z opłat, a zatem bezpłatne, są świadczenia nauczania i wychowania w zakresie
co najmniej podstawy programowej wychowania przedszkolnego, co stanowi jedną z cech przedszkola
o charakterze publicznym (art. 6 pkt 1 ustawy).
Należy zauważyć, że kierując się zasadą ekwiwalentności świadczeń, opłatę wnosi się za konkretne
świadczenia, przekraczające podstawę programową. Z powyższego wynika, że rodzice lub opiekunowie prawni
dziecka są zobowiązani do poniesienia opłaty w takiej części, w jakiej odpowiada to zakresowi świadczeń,
z jakich skorzystało dziecko. W wyroku z dnia 8 czerwca 2006 r., sygn. akt IV SA/Wr 94/06 (opubl. w NZS
2006/6/113), Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wskazał, że: „Kierując się zasadą
ekwiwalentności świadczeń opłatę za świadczenia przedszkoli publicznych wnosi się za konkretne
świadczenia, przekraczające podstawę programową. W ustawie o systemie oświaty nie przewidziano pojęcia
"opłaty stałej". Uprawnienie rady gminy obejmuje zatem jedynie ustalenie opłat za świadczenia prowadzonych
przez gminę przedszkoli publicznych, przekraczające podstawę programową."
Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego
—5—
Poz. 971
—————————————————————————————————————————————————————————————
Tymczasem Rada Gminy w § 2 zaskarżonej uchwały wprowadziła opłatę stalą za świadczenia przedszkola
w zakresie prowadzenia zajęć opiekuńczo-wychowawczych i zajęć dydaktycznych innych niż przewidziane
w podstawie programowej określonej w jej § 1, prowadzonych ponad tą podstawę.
Takie ogólnikowe ujęcie powoduje nieuchronnie przyjęcie jednej tylko, a przy tym sztywnej opłaty, która
w istocie nakłada na rodziców (opiekunów) obowiązek jej ponoszenia w każdym przypadku korzystania przez
dziecko z wychowania przedszkolnego, niezależnie od tego czy konkretne przedszkole oferuje jakiekolwiek
inne świadczenia (poza realizacją podstawy programowej wychowania przedszkolnego), rozmiaru i jakości
tych dodatkowych świadczeń, i bez związku z tym, czy konkretne dziecko korzysta w ogóle z owych
dodatkowych świadczeń, a jeśli nawet tak, to w jakim rozmiarze.
W związku z tym należy zwrócić uwagę, że sądy administracyjne wielokrotnie podkreślały
niedopuszczalność praktycznej realizacji przez rady gmin kompetencji przewidzianej w art. 14 ust. 5 ustawy
o systemie oświaty wyłącznie w postaci ustalania opłat o charakterze „stałym” (por. np. wyroki tut. Sądu z dnia
8 sierpnia 2006 r., sygn. IV SA/Wr 94/06 i z dnia 30 maja 2007 r., sygn. IV SA/Wr 122/07 oraz z dnia 5 lutego
2008 r., sygn. III SA/Wr 622/07). Taki charakter ma bez wątpienia wysokość opłaty ustalonej w zaskarżonym
§ 2 przedmiotowej uchwały. Zwrócić należy uwagę, że sądy administracyjne dawały też niejednokrotnie wyraz
zapatrywaniu o konieczności konkretyzowania w uchwałach świadczeń, za które przedszkola mają prawo
pobierać opłaty, w celu realizacji zasady ekwiwalentności tych świadczeń i opłat (zob. zwłaszcza uzasadnienie
powołanego wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 30 maja 2007 r., sygn. IV SA/Wr 122/07).
Zdaniem składu orzekającego w niniejszej sprawie w zakwestionowanym zapisie § 2 omawianej uchwały
brak takiej konkretyzacji. Wymogu tego nie spełnia określenie, że opłata dotyczy świadczeń, za „zajęcia
opiekuńczo-wychowawcze i zajęcia dydaktyczne inne niż przewidziane w podstawie programowej, o której
mowa w § 1, prowadzone ponad tą podstawę”. Zgodnie z zasadami techniki prawodawczej, akt normatywny,
a takim jest przedmiotowa uchwała, powinien zawierać próbę zdefiniowania danego określenia, jeżeli jest ono
wieloznaczne lub nieostre, a jest pożądane ograniczenie jego nieostrości albo znaczenie danego określenia nie
jest powszechnie zrozumiałe.
W uzasadnieniu powołanego już wyżej wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu
z dnia 5 lutego 2008 r., sygn. III SA/Wr 622/07 wskazano, że powinność precyzowania przez rady gmin
świadczeń udzielanych przez przedszkola i wysokości opłat odpowiadających każdemu z tych świadczeń jest
oczywista z co najmniej dwóch powodów. Po pierwsze dlatego, że tylko w ten sposób można zweryfikować,
czy opłatą nie są objęte świadczenia bezpłatne według art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty, do którego
ustawodawca odesłał przecież wprost w ramach delegacji z art. 14 ust. 5. Zakres takich bezpłatnych świadczeń
wyznaczony był w dacie podjęcia zaskarżonej uchwały przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji
Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego
oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, poz. 458 ze zm.), powołanego w § 1
zaskarżonej uchwały. Obowiązek organizowania w tym zakresie bezpłatnego nauczania i wychowania oznacza,
że gmina nie może pobierać od rodziców (opiekunów) dzieci korzystających z przedszkoli publicznych opłat za
zajęcia, które mieszczą się w ramach wyznaczonych w załączniku Nr 1 do wspomnianego rozporządzenia
MENiS. Opłaty mogą zatem dotyczyć wyłącznie świadczeń w załączniku tym nie wymienionych. Drugi
powód, dla którego istnieje potrzeba konkretyzowania w uchwałach podejmowanych na podstawie art. 14 ust. 5
ustawy o systemie oświaty odpłatnych świadczeń przedszkoli (a także wysokości samych opłat w stosunku do
każdego z takich świadczeń dodatkowych), to czytelność usług opiekuńczo-wychowawczych i odpowiadający
im cennik, co ma niebagatelne znaczenie dla rodziców (opiekunów) dziecka przy wyborze poszczególnych
świadczeń dodatkowych (odpłatnych), odpowiadających jego potrzebom oraz ich możliwościom zarobkowym
i majątkowym.
W ocenie Sądu orzekającego w niniejszej sprawie, tych wymogów nie spełnia opłata, której wysokość
określono w § 2 zaskarżonej uchwały. Ustalenie tej opłaty na sztywnym poziomie nie pozwala bowiem na
kontrolę, czy w jej ramach mieszczą się wyłącznie świadczenia przekraczające podstawy programowe
wychowania przedszkolnego. Taki zabieg zmusza też w istocie do ponoszenia wyznaczonej opłaty w każdym
przypadku, niezależnie od rozmiaru (czasu korzystania) i charakteru dodatkowych usług opiekuńczo-wychowawczych świadczonych przez konkretne przedszkole publiczne. W konsekwencji takiej regulacji
doszło zatem niewątpliwie do istotnego naruszenia art. 14 ust. 5 ustawy oświatowej.
Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela stanowisko przyjęte w powołanym wyżej wyroku.
Zauważyć ponadto należy, że stanowisko zaprezentowane w powołanym wyżej wyroku jest zgodne z ze
stanowiskiem przyjętym przez sądy administracyjne orzekające w podobnych sprawach w tym samym stanie
prawnym (por. np. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 21 maja 2008 r. sygn. IV SA/Wr 150/08, lex nr 519092,
wyrok WSA w Lublinie z dnia 29 maja 2008 r. sygn. III SA/Lu 167/08, lex nr 459329, wyrok WSA
Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego
—6—
Poz. 971
—————————————————————————————————————————————————————————————
w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 30 lipca 2009 r. sygn. II SA/Go 290/09, lex nr 553042, wyrok NSA z dnia
3 marca 2009 r. sygn. I OSK 1189/08, lex nr 599368 oraz wyroki powołane w uzasadnieniu skargi skardze).
W związku z przedstawioną wyżej argumentacją, Sąd na podstawie art. 147 § 1 p.p.s.a. stwierdził
nieważność § 2 zaskarżonej uchwały (pkt I wyroku).
Sąd nie orzekł w przedmiocie wykonania zaskarżonej uchwały z uwagi na to, że uchwała ta utraciła moc
od dnia 1 listopada 2011 r. w związku z wejściem w życie uchwały Rady Gminy Żórawina z dnia 30 września
2011 r. nr X/64/11 w sprawie opłat za świadczenia w przedszkolach i oddziałach przedszkolnych
prowadzonych przez Gminę Żórawina.