Pobierz artykuły opublikowane na www.infoon.pl

Transkrypt

www.infoon.pl
Materiał przygotowany dla www.infoon.pl, opublikowany w okresie 09.2014r. - 03.2015r.
SPIS TREŚCI
PRACA ................................................................................................... 7
Uprawnienia pracownicze osób z niepełnosprawnością .................................................................................. 7
Czas pracy osób niepełnosprawnych - od lipca 2014r. .................................................................................... 11
Alternatywne metody zatrudnienia................................................................................................................. 13
praca na czas określony ................................................................................................................................ 14
praca na zastępstwo...................................................................................................................................... 14
praca w niepełnym wymiarze czasu pracy .................................................................................................... 14
praca nakładcza ............................................................................................................................................. 15
praca tymczasowa ......................................................................................................................................... 15
praca na wezwanie........................................................................................................................................ 16
job-sharing .................................................................................................................................................... 16
job-rotation ................................................................................................................................................... 16
umowa zlecenie ............................................................................................................................................ 17
umowa o dzieło ............................................................................................................................................. 17
Telepraca .......................................................................................................................................................... 18
Jak napisać CV ? ................................................................................................................................................ 23
List motywacyjny .............................................................................................................................................. 28
Rozmowa kwalifikacyjna .................................................................................................................................. 32
część I: Jak przygotować się do spotkania z potencjalnym pracodawcą? ..................................................... 32
część II: Autoprezentacja podczas rozmowy kwalifikacyjnej ........................................................................ 36
część III: Najczęstsze pytania, jakie zadają przyszli pracodawcy. .................................................................. 39
Savoir vivre w pracy ......................................................................................................................................... 43
Savoir vivre w pracy: ubiór ............................................................................................................................ 43
Savoir vivre w pracy: powitanie .................................................................................................................... 45
Savoir vivre w pracy: telefonowanie ............................................................................................................. 47
Jak i gdzie szukać pracy? .................................................................................................................................. 54
1
artykuły opublikowane na www.infoon.pl, w okresie 09.2014r. - 03.2015r.
www.infoon.pl
Jak uzyskać dotację na podjęcie działalności gospodarczej ? ......................................................................... 62
Refundacja składek na ubezpieczenie społeczne ............................................................................................ 70
Zakłady Aktywności Zawodowej ....................................................................................................................... 74
Zakłady Pracy Chronionej .................................................................................................................................. 83
PRAWO ............................................................................................. 105
Prawa osób niepełnosprawnych - podstawowe regulacje prawne, dokumenty ............................................ 105
System orzecznictwa i stopnie niepełnosprawności ....................................................................................... 111
Prawa pacjenta................................................................................................................................................ 120
System Rejestrów Prawnych: zmiany w urzędach od 1 marca 2015r. ............................................................ 132
Uprawnienia wyborców niepełnosprawnych.................................................................................................. 135
Karty parkingowe dla osób niepełnosprawnych - nowe zasady od 1 lipca 2014r. .......................................... 142
Komornik nie może zająć sprzętu niepełnosprawnym.................................................................................... 147
Zmiana przepisów konsumenckich - od 25.12.2015r. ..................................................................................... 150
Jak złożyć zawiadomienie o przestępstwie? ................................................................................................... 156
Od 1 marca 2015r.: nowe dowody osobiste ................................................................................................... 158
Monitoring obywatelski Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami............................................. 160
FINANSE ............................................................................................ 164
ULGI I UPRAWNIENIA ..................................................................................................................................... 164
Zwolnienia od opłat abonamentu RTV ........................................................................................................ 164
Uprawnienia i ulgi pocztowe ....................................................................................................................... 167
Ulgi na przejazd PKP i PKS ........................................................................................................................... 170
Ulgowa opłata paszportowa ....................................................................................................................... 173
Zwolnienie z opłaty od posiadania psa ....................................................................................................... 175
ŚWIADCZENIA ................................................................................................................................................. 179
Świadczenia z pomocy społecznej ............................................................................................................... 179
Dodatek mieszkaniowy ............................................................................................................................... 190
Obniżka czynszu .......................................................................................................................................... 195
Zryczałtowany dodatek energetyczny ......................................................................................................... 199
2
www.infoon.pl
Renta rodzinna ............................................................................................................................................ 202
Renta socjalna ............................................................................................................................................ 208
Renta z tytułu niezdolności do pracy .......................................................................................................... 213
INNE ................................................................................................................................................................ 218
Płaca minimalna w 2015roku ...................................................................................................................... 218
Karta Dużej Rodziny .................................................................................................................................... 219
Ogólnopolska Karta Seniora ........................................................................................................................ 222
Refundacja składek na ubezpieczenie społeczne ........................................................................................ 224
Dofinansowanie nauki języka migowego .................................................................................................... 228
Zmiana wysokości świadczenia pielęgnacyjnego od 1 stycznia 2015r. ....................................................... 234
Nie daj się nabrać na szybkie pożyczki ........................................................................................................ 235
Audiodeskrypcja banknotów....................................................................................................................... 238
Wstępnie wypełnione zeznanie podatkowe ............................................................................................... 240
Jak przekazać 1 % podatku? ........................................................................................................................ 243
ZDROWIE I REHABILITACJA ............................................................... 248
Leczenie uzdrowiskowe z NFZ ......................................................................................................................... 248
Turnus rehabilitacyjny ..................................................................................................................................... 256
Uzdrowiska w Polsce ....................................................................................................................................... 262
Zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze..................................................................... 273
Zintegrowany Informator Pacjenta ................................................................................................................. 278
Wyszukiwarka w Zintegrowanym Informatorze Pacjenta............................................................................... 280
Leki refundowane ........................................................................................................................................... 283
Szybka terapia onkologiczna. .......................................................................................................................... 284
Zasady postępowania pacjenta przy rejestracji w placówce medycznej ........................................................ 289
Przeglądarka skierowań na leczenie uzdrowiskowe ....................................................................................... 292
Wyższe dopłaty do turnusów rehabilitacyjnych, likwidacji barier oraz zakupu sprzętu (od stycznia 2015r.). 294
Karta stomika .................................................................................................................................................. 296
Leczenie lasem ................................................................................................................................................ 303
Muzyka leczy ciało i duszę............................................................................................................................... 305
3
www.infoon.pl
Słuchaj i słysz - o sztuce słuchania................................................................................................................... 310
Terapia przez sztukę, cz.I ................................................................................................................................ 314
Terapia przez sztukę, cz. II............................................................................................................................... 320
PSYCHOLOGIA ................................................................................... 324
Ja jestem OK, Ty jesteś OK .............................................................................................................................. 324
Asertywny sposób na krytykę ......................................................................................................................... 328
O gniewie ........................................................................................................................................................ 335
Jak radzić sobie ze stresem? ........................................................................................................................... 340
IT ....................................................................................................... 345
APLIKACJE BEZ BARIER ................................................................................................................................... 345
b-Link - mrugnij do komputera, żeby nim sterować. .................................................................................. 345
SymWord: prosty, mówiący edytor tekstu.................................................................................................. 348
„Moje Leczenie” .......................................................................................................................................... 351
RoboBraille.org: tłumaczenia tekstów z zastosowaniem alfabetu Braille’a ................................................ 354
Neuroforma - program komputerowy wspierający rehabilitację neurologiczną ........................................ 356
Audiolingo.pl - internetowe kursy językowe dla osób niewidomych i niedowidzących. ............................ 358
www.krainaoza.pl - platforma internetowa dostosowana dla osób z autyzmem ...................................... 362
List polecony z komputera .......................................................................................................................... 367
BAZA WIEDZY.................................................................................... 371
PRZYDATNE ADRESY ....................................................................................................................................... 371
Ministerstwa i urzędy .................................................................................................................................. 371
Wypożyczalnie sprzętu rehabilitacyjnego ................................................................................................... 374
Pomoc materialna ....................................................................................................................................... 389
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie ....................................................................................................... 392
Telefony zaufania ........................................................................................................................................ 427
Poradnie przeciwbólowe ............................................................................................................................. 429
Warsztaty Terapii Zajęciowej ...................................................................................................................... 452
Hospicja i zespoły opieki paliatywnej .......................................................................................................... 473
4
www.infoon.pl
Kluby sportowe osób niepełnosprawnych .................................................................................................. 531
Ośrodki szkolenia niepełnosprawnych kierowców ..................................................................................... 543
728 112 112 - numer alarmowy dla osób niesłyszących i niedosłyszących................................................. 551
Bezpłatne porady obywatelskie .................................................................................................................. 553
Ogólnopolski telefon zaufania dla osób starszych ...................................................................................... 562
Pełnomocnicy do spraw osób niepełnosprawnych w urzędzie miasta ....................................................... 564
STRONY INTERNETOWE.................................................................................................................................. 570
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych ..................................................................... 570
Rzecznik Ubezpieczonych: www.rzu.gov.pl ................................................................................................ 572
Polskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego .......................................................................................... 576
Vademecum pacjenta ze stwardnieniem rozsianym - SM24.pl .................................................................. 579
Niepełnosprawnik ....................................................................................................................................... 583
INNE ................................................................................................................................................................ 586
Pogotowie migowe ..................................................................................................................................... 586
Pomoc w przemieszczaniu się po dworcach i w podróży ............................................................................ 587
Salony urody przyjazne chorym dermakologicznie ..................................................................................... 589
Usłyszeć niewidoczne - animacje w wersji dla niewidomych i niedowidzących ......................................... 591
SŁOWNIK........................................................................................... 594
audiodeskrypcja .......................................................................................................................................... 594
aplikacja mobilna ........................................................................................................................................ 594
arteterapia .................................................................................................................................................. 594
asertywność ................................................................................................................................................ 594
Curriculum Vitae ......................................................................................................................................... 595
edytor tekstu ............................................................................................................................................... 595
Karta Dużej Rodziny .................................................................................................................................... 595
konsument .................................................................................................................................................. 595
list motywacyjny ......................................................................................................................................... 595
pacjent ........................................................................................................................................................ 596
pomoc de minimis ....................................................................................................................................... 596
5
www.infoon.pl
pomoc społeczna......................................................................................................................................... 597
refundacja ................................................................................................................................................... 597
savoir vivre .................................................................................................................................................. 597
sylwoterapia ................................................................................................................................................ 598
turnus rehabilitacyjny ................................................................................................................................. 598
wirtualna rzeczywistość .............................................................................................................................. 598
6
www.infoon.pl
PRACA
UPRAWNIENIA PRACOWNICZE OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ
Jeśli jesteś osobą niepełnosprawną, przysługują Ci w pracy dodatkowe uprawnienia.
Podstawa prawna
Prawa osób niepełnosprawnych gwarantowane są w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997
r. (Dziennik Ustaw Nr 78, poz. 483 z późniejszymi zmianami.). Konstytucja stanowi, że nikt
nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z
jakiejkolwiek przyczyny. Ustawa nakłada też na władze publiczne obowiązek zapewnienia
szczególnej opieki zdrowotnej osobom niepełnosprawnym, a także obowiązek pomocy tym
osobom w zabezpieczeniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji
społecznej.
Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, uchwalona przez Sejm Rzeczypospolitej w
dniu 1 sierpnia 1997r. przypomina, że osoby niepełnosprawne mają prawo do:
„pracy na otwartym rynku pracy zgodnie z kwalifikacjami, wykształceniem i możliwościami
oraz korzystania z doradztwa zawodowego i pośrednictwa, a gdy niepełnosprawność i stan
zdrowia tego wymaga - prawo do pracy w warunkach dostosowanych do potrzeb
niepełnosprawnych”.
Osoby z niepełnosprawnościami podlegają takim samym zasadom w zakresie
podejmowania pracy jak każda inna osoba.
Podstawowym dokumentem określającym
prawa i obowiązki pracowników i pracodawców jest Kodeks Pracy.
7
www.infoon.pl
Dodatkowo, wybrane aspekty związane z pracą osób z niepełnosprawnością określa
Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Uprawnienia pracowników z niepełnosprawnością
Ustawa o
rehabilitacji
zawodowej
i
społecznej
oraz
zatrudnianiu
osób
niepełnosprawnych wprowadza dodatkowe, szczególne prawa dla osób, które przedstawią
pracodawcy orzeczenie o niepełnosprawności.
Do dodatkowych uprawnień pracowniczych zaliczamy:
- skrócony czas pracy,
- dodatkową przerwę w pracy,
- dodatkowy urlop wypoczynkowy,
- zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu uczestniczenia w
turnusie rehabilitacyjnym,
- zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu w celu wykonania
badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu
zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy.
Skrócony czas pracy
Czas pracy osoby posiadającej orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności nie
może przekraczać 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo.
Osoby
posiadające
orzeczenie
o
znacznym
lub
umiarkowanym
stopniu
niepełnosprawności nie mogą pracować dłużej niż 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo.
UWAGA: Krótszy wymiar czasu pracy osoby zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego
stopnia niepełnosprawności nie powoduje obniżenia przysługującego wynagrodzenia.
Dodatkowo: osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej i w
godzinach nadliczbowych.
Dodatkowa przerwa w pracy
Osoba niepełnosprawna ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy. Czas przerwy
wynosi 15 minut i jest wliczany do czasu pracy. Przerwę można przeznaczyć na gimnastykę
usprawniającą lub na dowolną formę odpoczynku.
Dodatkowy urlop
8
www.infoon.pl
Pracownik, który posiada orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu
niepełnosprawności, ma prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 10
dni roboczych w roku kalendarzowym.
Prawa do dodatkowego urlopu nie nabywa się z dniem uzyskania orzeczenia o
stopniu niepełnosprawności, ale dopiero po przepracowaniu 1 roku od dnia zaliczenia osoby
do danego stopnia niepełnosprawności.
Dodatkowy urlop wypoczynkowy udzielany jest na takich samych zasadach jak zwykły
urlop wypoczynkowy. Pracownik nie przeznacza go na rehabilitację, może go wykorzystać na
wybraną przez siebie formę odpoczynku.
Celem takiego urlopu jest wypoczynek pracownika. Dodatkowy urlop wypoczynkowy
musi być udzielony pracownikowi w naturze. Wypłata ekwiwalentu pieniężnego jest możliwa
tylko w sytuacjach przewidzianych w kodeksie pracy, na przykład: w przypadku rozwiązania
lub wygaśnięcia umowy o pracę.
21 dni urlopu na turnus rehabilitacyjny
Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do
zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w wymiarze do 21 dni
roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, jednak nie częściej niż raz w
roku.
UWAGA: Łączny wymiar urlopu dodatkowego i zwolnienia od pracy na udział w
turnusie rehabilitacyjnym nie może przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym.
Oznacza to na przykład, że jeśli pracownik wykorzysta w danym roku kalendarzowym 10 dni
urlopu dodatkowego, to na udział w turnusie rehabilitacyjnym pozostanie mu 11 dni. I
odwrotnie: jeśli pracownik skorzysta najpierw z turnusu rehabilitacyjnego, np. w wymiarze
14 dni, oznacza to, że do wykorzystania z dodatkowego urlopu wypoczynkowego pozostanie
mu 7 dni.
Żeby wykorzystać urlop przysługujący na turnus rehabilitacyjny należy przedstawić
pracodawcy wystawione przez lekarza skierowanie na taki turnus. Podstawą wypłaty
wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy w związku z przebywaniem na turnusie
rehabilitacyjnym
jest
przedłożenie
pracodawcy
dokumentu,
wystawionego
organizatora turnusu, potwierdzającego pobyt na turnusie.
9
przez
www.infoon.pl
Wynagrodzenie za ten czas jest obliczane tak samo jak ekwiwalent pieniężny za urlop
wypoczynkowy.
Zwolnienie od pracy w celu wykonania badań
Pracownikowi z niepełnosprawnością w stopniu znacznym lub umiarkowanym, o ile
poniższe czynności nie mogą być wykonane poza godzinami pracy, przysługuje zwolnienie od
pracy w celu:
- wykonania badań specjalistycznych,
- poddania się zabiegom leczniczym lub usprawniającym,
- uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy.
Za czas zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia
obliczonego tak jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. Nie ma ograniczeń
dotyczących maksymalnego, łącznego wymiaru liczby dni roboczych takiego zwolnienia.
Podstawa prawna
- Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 r. (Dziennik Ustaw Nr 78, poz. 483 z późniejszymi
zmianami.).
- uchwała Sejmu RP z dnia 1 sierpnia 1997r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych (M.P.
z13.08.1997r. Nr 50 poz. 475)
- ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.)
- ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn.
zm.)
- rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 maja 2003 r. w
sprawie szczegółowych zasad udzielania zwolnień od pracy osobom o znacznym lub
umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w celu uczestniczenia w turnusie
rehabilitacyjnym (Dz. U. Nr 100, poz. 927)
10
www.infoon.pl
CZAS PRACY OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH - OD LIPCA 2014R.
Zmianie uległy przepisy dotyczące czasu pracy osób niepełnosprawnych. Będą mogły one
pracować 7 godzin na dobę i 35 tygodniowo w ramach pełnego czasu pracy.
Zmiany w zakresie pracy osób niepełnosprawnych
Nowe regulacje wynikają z wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia
13 czerwca 2013 r. (Dz. U. poz. 791). Oznacza to, że od 10 lipca każda osoba ze znacznym lub
umiarkowanym stopniem niepełnosprawności będzie pracowała 7 godzin na dobę oraz 35
godzin tygodniowo nie na podstawie zaświadczenia lekarskiego, jak dotychczas, lecz z mocy
prawa. Nie jest więc już konieczne dokonywanie badań lekarskich i przedstawianie
pracodawcom zaświadczeń. Wystarczy przedstawienie orzeczenia o niepełnosprawności.
Mimo zmian w przepisach pracownik o umiarkowanym lub znacznym stopniu
niepełnosprawności może na własną prośbę zgłosić się do lekarza i uzyskać od niego
zaświadczenie dopuszczające wykonywanie pracy w pełnym wymiarze godzin. Oznacza to, że
jeśli lekarz wyrazi zgodę, pracownik niepełnosprawny może pracować tak jak pozostali
pracownicy - 8 godzin dziennie.
Uprawnienie do skróconego czasu pracy nie dotyczy osób niepełnosprawnych
zatrudnionych przy pilnowaniu oraz pracowników z orzeczonym lekkim stopniem
niepełnosprawności.
Skrócenie norm czasu pracy osób niepełnosprawnych nie może wpłynąć na obniżenie
ich wynagrodzenia (art. 18 ustawy o rehabilitacji), bez względu czy pracownik ma
11
www.infoon.pl
wynagrodzenie stałe czy stawkę godzinową. Pracodawca nie może zmieniać wynagrodzenia
tylko dlatego, że pracownicy niepełnosprawni zgodnie z nowymi przepisami będą pracować
krócej.
Praca w nadgodzinach i porze nocnej
Nie zmieniają się przepisy dotyczące zakazu pracy w porze nocnej i godzinach nadliczbowych.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 10 czerwca 2014r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej
oraz o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych ( Dz.U. poz 877).
12
www.infoon.pl
ALTERNATYWNE METODY ZATRUDNIENIA
Nie możesz lub nie chcesz pracować tradycyjnie „od-do”? Sprawdź jakie są alternatywy dla
tradycyjnego sposobu zatrudnienia.
W kodeksie pracy nie funkcjonuje termin „elastyczne zatrudnienie”, jednak
określenie to jest niezwykle popularne zarówno wśród pracowników jak i pracodawców.
Alternatywne formy zatrudnienia charakteryzują się elastycznością czasu oraz miejsca pracy,
różnorodnymi formami stosunku pracy, relacji pracownika z pracodawcą, a także rodzajem
wynagrodzenia i zakresem pracy. Alternatywne formy zatrudnienia kojarzone są często z
pracobiorcami dotkniętymi różnoraką niepełnosprawnością. „Elastyczność” rozumiana jest
jako zdolność przystosowania się do nowych warunków przez obydwie strony zawierające
porozumienie o pracę. Indywidualne uregulowanie czasu i miejsca pracy wynika głównie z
sytuacji osobistej i zdrowotnej potencjalnego pracobiorcy.
Za elastyczne uznawane są wszystkie formy świadczenia pracy, z wyłączeniem tej
najbardziej tradycyjnej - umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Za elastyczne uznaje
się między innymi:
- pracę na podstawie umowy na czas określony,
- pracę na zastępstwo,
- pracę w niepełnym wymiarze czasu,
13
www.infoon.pl
- telepracę,
- pracę nakładczą,
- pracę tymczasową,
- job-sharing,
- umowy cywilno-prawne: umowa zlecenie, umowa o dzieło.
Poniżej opisujemy najczęściej spotykane formy:
PRACA NA CZAS OKREŚLONY
Umowa w takim przypadku zawierana jest na czas wykonania konkretnego zadania. Musi
precyzyjnie określać rodzaj prac, jakie mają być wykonane oraz informację co w
rzeczywistości warunkuje zakończenie tej umowy. Umowę na czas określony można
zawierać/przedłużać z tym samym pracodawcą kilka razy. Kodeks pracy ogranicza jednak
ilość powtórzeń tej umowy. Trzecia kolejna umowa na czas określony jest traktowana jak
umowa na czas nieokreślony. Czyli umowę na czas określony z jednym pracownikiem można
zawrzeć maksymalnie dwa razy, bo trzecia umowa będzie traktowana już jako umowa na
czas nieokreślony, lub pomiędzy kolejnymi umowami należy zachowywać minimum miesiąc
przerwy.
PRACA NA ZASTĘPSTWO
Jest to szczególna forma umowy na czas określony, która zawierana jest w celu zapewnienia
zastępstwa za pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności. Dłuższa
nieobecność może być w na przykład spowodowana przedłużającą się chorobą, urlopem
macierzyńskim, urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym. Pracodawca, który chce
zadbać o normalny tok pracy w zakładzie podczas nieobecności pracownika, może na ten
czas na jego stanowisko zatrudnić innego pracownika.
Umowy na zastępstwo nieobecnego pracownika można zawierać wielokrotnie.
Trzecia umowa okresowa na zastępstwo nie przekształci się z mocy prawa w umowę na czas
nieokreślony.
PRACA W NIEPEŁNYM WYMIARZE CZASU PRACY
Praca w niepełnym wymiarze to praca świadczona w czasie krótszym niż normalny,
wynikający z ogólnych przepisów prawnych, czyli poniżej 40 godzin tygodniowo. Praca może
14
www.infoon.pl
być wykonywana w niepełnym dziennym lub tygodniowym wymiarze czasu pracy oraz
w ramach różnych systemów czasu pracy, na przykład: skróconego tygodnia pracy,
równoważnego czasu pracy, zadaniowego czasu pracy.
Pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy korzysta z takich samych
uprawnień jak pracownicy pełnoetatowi. Różnice pojawiają się jedynie w rozliczaniu
wymiaru urlopu wypoczynkowego (jest on proporcjonalny do wymiaru czasu pracy) oraz
pracy w godzinach nadliczbowych.
PRACA NAKŁADCZA
Praca nakładcza nazywana jest potocznie „pracą chałupniczą”. Pracownik (wykonawca ) sam
wybiera miejsce wykonywania pracy, najczęściej jest to jego mieszkanie. Praca nakładcza
polega na wytwarzaniu przez pracownika przedmiotów z powierzonego przez pracodawcę
(nakładcę) materiału lub na świadczeniu usług na polecenie i rachunek zlecającego.
Pracodawca jest zobowiązany zapewnić wykonawcy: surowce, materiały, narzędzia, maszyny
oraz urządzenia niezbędne do wykonywania pracy nakładczej, jak również utrzymywać je w
należytym stanie technicznym.
Umowa o pracę nakładczą, w formie pisemnej, powinna zawierać ustalenie: rodzaju
pracy, terminu jej wykonania, zasad wynagradzania oraz maksymalną i minimalną ilość
pracy, ponieważ wykonawca otrzymuje wynagrodzenie za rzeczywiście wykonaną pracę.
PRACA TYMCZASOWA
Praca tymczasowa to forma zatrudnienia, w którą zaangażowane są trzy podmioty:
pracownik, agencja pracy tymczasowej oraz pracodawca. Jest to swoistego rodzaju leasing
pracowniczy, który polega na zatrudnieniu pracownika na umowę o pracę na czas określony
przez agencję pracy tymczasowej, a następnie „wypożyczeniu” go pracodawcy do wykonania
określonej pracy na z góry określony czas (na przykład od kilku dni do kilku miesięcy) lub na
okres potrzebny do ukończenia konkretnego zadania. Podmiotem zatrudniającym jest
agencja pracy tymczasowej, która deleguje pracowników do wypełnienia na rzecz
pracodawcy ustalonych zadań. Kwestie administracyjno-prawne realizacji umowy, takie jak
naliczanie,
wypłacanie
wynagrodzenia,
odprowadzanie
podatku
i
składek
ubezpieczeniowych, udzielanie urlopów, itp. leżą po stronie agencji pośredniczącej. W ciągu
trzech lat u jednego pracodawcy w ramach pracy tymczasowej można przepracować
15
www.infoon.pl
maksymalnie osiemnaście miesięcy. Ponowne skierowanie do pracy u tego samego
pracodawcy może nastąpić nie wcześniej niż po upływie trzech lat.
PRACA NA WEZWANIE
Praca na wezwanie, w odróżnieniu od typowego modelu zatrudnienia, nie jest świadczona w
sposób ciągły. Ta forma zatrudnienia jest najczęściej stosowana w sytuacji, kiedy
przedsiębiorstwo nie jest w stanie przewidzieć, kiedy będzie miało miejsce świadczenie
pracy. Pracownik ma obowiązek pozostawać do dyspozycji pracodawcy, który może w każdej
chwili wezwać pracownika do wykonania określonego zadania. Taka forma zatrudnienia jest
korzystna dla pracodawcy, który nie jest w stanie określić dokładnie zapotrzebowania na
pracę, gdyż jest ono zależne od czynników zewnętrznych. Praca na wezwanie jest często
wykorzystywana w wielu sektorach przemysłu, handlu, usług, w transporcie powietrznym, w
hotelarstwie i turystyce. Jest to forma zatrudnienia, która nadal nie ma jednoznacznego
uregulowania w przepisach prawa.
JOB-SHARING
To rodzaj pracy polegający na dzieleniu stanowiska. Dwóch lub więcej pracowników
zatrudnionych jest w niepełnym wymiarze czasu, ale wykonują jednakowe obowiązki w
ramach jednego stanowiska. Najbardziej popularnym rozwiązaniem jest podział czasowy
50:50. Jo-sharing stosowany jest na stanowiskach, które umożliwiają wykonywanie tych
samych czynności przez różne osoby w innym czasie. Najpopularniejsze zastosowanie to:
praca przy taśmie montażowej, ochrona obiektów, obsługa punktów kontaktu z klientami.
Taki rodzaj pracy to idealne rozwiązanie dla wszystkich tych osób, które nie mogą pracować
w pełnym wymiarze czasu.
JOB-ROTATION
Job rotation to praca rotacyjna. Pracownicy systematycznie przechodzą przez różne
stanowiska pracy w przedsiębiorstwie, dzięki czemu rozwijają i pogłębiają swoje kwalifikacje
i nabywają nowych doświadczeń. Często spotyka się również definicję job-rotation jako
zatrudnienie na krótki okres osób bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego po to, żeby
stali pracownicy mogli wziąć w tym czasie udział w różnego rodzaju kursach doskonalenia
zawodowego i szkoleniach.
16
www.infoon.pl
UMOWA ZLECENIE
Obok umowy o pracę jest to jest najczęściej zawierana umowa. „Przez umowę zlecenia
przyjmujący zlecenia zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla
dającego zlecenie” - artykuł 734 Kodeksu Cywilnego. Przedmiotem zlecenia są przede
wszystkim usługi wykonywane na rzecz dającego zlecenie (zleceniodawcy). Swoboda w
zakresie rozwiązania umowy zlecenia, regulacji czasu pracy czy wynagrodzenia oraz korzyści
finansowe (niższe obciążenia publiczno-prawne) są dla zatrudniających czynnikami
decydującymi o wyborze i podpisywaniu tego typu umów.
Umowę zlecenia określa się jako umowę starannego działania i przeciwstawia się
umowie o dzieło określanej umową rezultatu. Oznacza to, że w umowie zlecenia ważne jest
praca, czyli samo wykonywanie czynności na rzecz zleceniodawcy, która niekoniecznie będzie
prowadzić do określonego rezultatu, co jest przedmiotem umowy o dzieło. Wynagrodzenie z
umowy zlecenia przysługuje za samo „działanie”, a nie za jego rezultat. Należy jednak
pamiętać, że jeżeli z treści umowy zlecenia wynika konieczność wykonywania pracy w
warunkach podporządkowania, osobiście oraz odpłatnie, w określonym miejscu i czasie, to
umowa ta jest w rzeczywistości umową o pracę. Zleceniodawca jest zobowiązany do
odprowadzenia składek ZUS, jeśli umowa zlecenia zostaje zawarta z obecnym pracownikiem
lub z osobą, która nie ma żadnego innego tytułu rodzącego obowiązek ubezpieczenia.
UMOWA O DZIEŁO
Umowa o dzieło, podobnie jak umowa zlecenia, jest jedną z atrakcyjniejszych dla
pracodawcy form zatrudniania pracowników. Z uwagi na fakt, że do umowy nie mają
zastosowania przepisy kodeksu pracy, wykonawcy dzieła przysługują tylko prawa
bezpośrednio wynikające z treści umowy, a powstałe w wyniku realizacji umów spory
rozpatrują sądy cywilne.
Umowa o dzieło oznacza wykonanie w oznaczonym czasie przez przyjmującego
zamówienie pewnej pracy materialnej bądź niematerialnej na rzecz zamawiającego. Jest to
tak zwana umowa skutku, często również określana umową rezultatu. Rezultatem umowy o
dzieło może być na przykład: napisanie artykułu, stworzenie grafiki, wykonanie remontu, i
tym podobne. Osoby wykonujące pracę na podstawie umowy o dzieło, nie mają takiej
ochrony i uprawnień do świadczeń, jakie zapewnia umowa o pracę. Umowa o dzieło nie daje
prawa do urlopów, odpraw emerytalnych czy świadczeń z funduszu socjalnego. Umowa o
17
www.infoon.pl
dzieło nie podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu ani zdrowotnemu, chyba że
jest zawarta z własnym pracownikiem. Z tytułu umowy o dzieło nie można ubezpieczyć się
dobrowolnie.
TELEPRACA
Praca z wykorzystaniem komputera, Internetu oraz telefonu, bez konieczności opuszczania
domu.
Elastyczna forma zatrudnienia
Telepraca jest jedną z elastycznych form zatrudnienia. Zazwyczaj to pojęcie kojarzy
się z telemarketingiem, ale telepraca to każda praca wykonywana na odległość, poza siedzibą
firmy, której rezultaty przesyła się do pracodawcy pocztą elektroniczną lub przekazuje mu
przez telefon. Najczęściej jest to praca wykonywana z miejsca zamieszkania, za
pośrednictwem telefonu, komputera z dostępem do internetu i innych narzędzi
komunikacyjnych lub specjalistycznego oprogramowania.
Telepraca stanowi bardzo korzystne rozwiązanie przede wszystkim dla osób
niepełnosprawnych, którym bariery architektoniczne uniemożliwiają normalną egzystencję,
dla osób zamieszkujących miejscowości dotknięte szczególnym bezrobociem, osób z terenów
wiejskich, z których jest utrudniony dojazd do siedziby firmy oraz osób wychowujących małe
18
www.infoon.pl
dzieci lub zajmujących się przewlekle chorymi lub członkami rodziny, którzy wymagają
specjalnej troski. Ten rodzaj pracy umożliwia dopasowanie czasu pracy do własnego rytmu
pracownika, jego własnych potrzeb lub potrzeb jego rodziny.
Przy większości form telepracy nie ma potrzeby codziennych dojazdów do miejsca
pracy. Pracownik unika w ten sposób problemów z przemieszczaniem się do odległego biura
i zaoszczędza czas i pieniądze niezbędne na codzienne podróże do i z pracy.
Rodzaje telepracy
Główne rodzaje telepracy to telepraca domowa i telepraca przemienna.
Najpowszechniej występujący rodzaj - telepraca domowa - wykonywana jest w domu lub
mieszkaniu pracownika. Natomiast telepraca przemienna to częściowe świadczenie pracy w
domu i częściowe jej wykonywanie w biurze. Pracownik na przykład w wybrane trzy dni
tygodnia wykonuje pracę zdalnie - w domu, w pozostałe dni zaś pracuje w siedzibie firmy.
Telepraca może być również świadczona poza domem i poza miejscem pracy, na
przykład w telecentrum lub mobilnie.
Telecentrum to pomieszczenia biurowe, które mieszczą się z dala od siedziby firmy.
Mogą być własnością samego pracodawcy lub innej firmy, od której pracodawca je
wynajmuje.
Najczęściej są one zlokalizowane w rejonach atrakcyjnych pod względem
kosztów ich utrzymania, na przykład na obrzeżach miast.
Telepraca mobilna to forma przeznaczona głównie dla osób przemieszczających się
przez większość czasu,
polega na wykonywaniu pracy poza siedzibą firmy przy
wykorzystaniu technik teleinformatycznych (telefon, internet).
Każdy rodzaj telepracy może być wykonywany na pełen etat lub w niepełnym
wymiarze godzin.
Dla kogo telepraca?
Telepracownikiem może zostać każdy, kto ma możliwość wykonywania swoich
obowiązków przy pomocy telefonu oraz komputera z dostępem do internetu. Telepracownik
powinien umieć posługiwać się sprawnie komputerem i niezbędnym oprogramowaniem, być
osobą samodzielną, potrafiącą pracować bez nadzoru oraz umiejącą efektywnie
komunikować się zdalnie ze swoim pracodawcą oraz współpracownikami.
Telepraca umożliwia wykonywanie większości obowiązków biurowych, takich jak:
19
www.infoon.pl
- sporządzanie baz danych,
- pisanie i redagowanie tekstu,
- tłumaczenia,
- opracowania projektów graficznych,
- prowadzenie marketingu,
- administrowania siecią komputerową.
Najpopularniejsze branże, w których można znaleźć zatrudnienie w formie telepracy to:
- przetwarzanie danych,
- programowanie komputerowe,
- consulting,
- usługi finansowe,
- księgowość,
- sprzedaż,
- marketing,
- tak zwane „wolne zawody”: projektanci, architekci, dziennikarze, tłumacze, redaktorzy,
graficy.
Zalety i wady telepracy
Zalety:

swobodne gospodarowanie i decydowanie o czasie, w którym wykonuje się
powierzone zadania i obowiązki:
Telepraca ułatwia łączenie pracy z innymi obowiązkami, na przykład zapewnienie
opieki członkom rodziny lub pogodzenie pracy zawodowej z obowiązkami
rodzicielskimi.

zaoszczędzenie czasu przeznaczonego na dojazdy:
Telepraca umożliwia pracę dla firm z całego kraju bez wychodzenia z domu. Nie ma
znaczenia jak odległe od miejsca zamieszkania jest biuro pracodawcy.

brak konfliktów pojawiających się w dużych grupach pracujących w jednym miejscu:
Telepraca domowa umożliwia wykonywanie pracy w spokojnej atmosferze i
skupieniu.
20
www.infoon.pl
Wady:

konieczność samodzielnego organizowania stanowiska i samej pracy:
Brak zewnętrznego nadzoru wymaga przede wszystkim samodzielności i dużej
samodyscypliny.

trudności z wyraźnym oddzieleniem czasu prywatnego od służbowego:
Wykonywanie pracy w domu może kolidować z życiem rodzinnym.

brak bezpośredniego kontaktu ze współpracownikami:
Odosobnienie może źle wpływać na psychikę pracownika, rodząc poczucie
wykluczenia. Brak kontaktów społecznych ze współpracownikami.
Obowiązki pracodawcy w stosunku do telepracownika
Podstawowym obowiązkiem pracodawcy w stosunku do telepracownika jest
zapewnienie mu sprzętu niezbędnego do wykonywania pracy, na przykład komputera oraz
telefonu. Pracodawca powinien także pokryć koszty związane z ubezpieczeniem takiego
sprzętu, jego instalacją i serwisem oraz odpowiednio przeszkolić pracownika w zakresie
obsługi powierzanego sprzętu.
Pracownik może również wykorzystywać do pracy własny sprzęt, ale taka informacja
powinna zostać zawarta w umowie, razem z określeniem wysokości i sposobu wypłacenia
ekwiwalentu pieniężnego za wykorzystanie sprzętu pracownika.
Pracodawca ma prawo do przeprowadzania kontroli w miejscu wykonywania pracy
przez telepracownika. Kontrola może dotyczyć wykonywania pracy, inwentaryzacji sprzętu,
bezpieczeństwa i higieny pracy. Jeśli praca jest wykonywana w domu pracownika, to
pracodawca ma prawo przeprowadzić kontrolę dopiero po uzyskaniu wcześniejszej zgody
pracownika wyrażonej na piśmie (podstawa prawna: art. 6714 §2 KP).
Pracodawca może również kontrolować pracownika za pomocą innych środków, na
przykład komunikacji elektronicznej lub telefonicznej.
Prawa telepracownika
Pracownik świadczący pracę na podstawie umowy o telepracę ma prawo do równego
traktowania z pozostałymi pracownikami w zakresie:
- nawiązania i rozwiązania stosunku pracy,
- warunków zatrudnienia,
21
www.infoon.pl
- ścieżek awansu,
- dostępu do szkoleń pomagających podnieść jego kwalifikacje pracownicze.
Kodeks Pracy stanowi, że pracownik „nie może być w jakikolwiek sposób
dyskryminowany z powodu podjęcia pracy w formie telepracy, jak również odmowy takiej
pracy” (podstawa prawna: art. 6715 §2 KP).
Telepracownik ma również prawo do zachowania prywatności, to znaczy, że
przeprowadzenie kontroli w domu lub mieszkaniu telepracownika, czyli miejscu, w którym
jest świadczona praca, nie może naruszać prywatności pracownika i jego rodziny.
Pracodawca jest również zobowiązany zapewnić telepracownikowi, na takich samych
zasadach, jakie dotyczą pozostałych pracowników, możliwość przebywania na terenie firmy,
korzystania z pomieszczeń i urządzeń pracodawcy oraz kontaktowania się z pozostałymi
pracownikami.
Jeśli powierzenie telepracy następuje w trakcie zatrudnienia, pracownik może
zrezygnować z wykonywania tej pracy w formie telepracy w terminie 3 miesięcy. Wówczas
pracownik musi złożyć do pracodawcy wniosek o zaprzestanie wykonywania pracy w formie
telepracy i przywrócenie poprzednich warunków, na jakich był zatrudniony. Pracodawca, w
miarę możliwości, powinien uwzględnić taki wniosek (podstawa prawna: art. 678 §1 KP).
Sprawdź aktualne oferty pracy dla osób niepełnosprawnych: http://infoon.pl/oferty-pracy/
22
www.infoon.pl
JAK NAPISAĆ CV ?
Pracodawcy zazwyczaj wymagają złożenia dwóch dokumentów aplikacyjnych: Curriculum
Vitae oraz listu motywacyjnego. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje
dotyczące Curriculum Vitae, czyli życiorysu.
Ostateczny kształt życiorysu będzie zależał zarówno od tego jakiej pracy szuka osoba
aplikująca i do kogo kieruje swoje CV, jak również od jej wykształcenia, umiejętności oraz
doświadczenia zawodowego. O tym, czy informować w CV przyszłego pracodawcę o swojej
niepełnosprawności, musi zadecydować sama osoba niepełnosprawna. W dużej mierze
zależy to od rodzaju jej niepełnoprawności. Z pewnością należy uprzedzić pracodawcę w
przypadku znacznej niepełnosprawności, o której wiadomo, że będzie wymagała na przykład
odpowiedniego przystosowania stanowiska pracy. Osoby posiadające lżejsze stopnie
niepełnosprawności powinny poinformować pracodawcę o swojej niepełnosprawności, jeżeli
chcą skorzystać z przysługujących im ulg i uprawnień.
Wygląd CV
Życiorys należy napisać na białej kartce formatu A4. Najlepiej napisać go na
komputerze, dbając o estetykę oraz zachowanie zasad poprawnej pisowni, gramatyki i
ortografii.
CV jest swojego rodzaju wizytówką kandydata oraz dokumentem, który informuje o
kandydacie i równocześnie reklamuje/promuje go na dane stanowisko. Pracodawca ma
kontakt z CV jeszcze przed spotkaniem z kandydatem, dlatego warto zadbać, żeby wyglądało
ono:
23
www.infoon.pl

przejrzyście (informacje przedstawione zwięzłym, prostym językiem, układ blokowy),

schludnie (napisany na komputerze lub maszynie do pisania, wydruk na czystej, białej
kartce),

bezbłędnie (napisany poprawną polszczyzną, bez zabarwienia emocjonalnego,
zwrotów potocznych czy żargonowych, należy wystrzegać się również błędów
ortograficznych i interpunkcyjnych).
Forma CV
Współczesny życiorys zawodowy, czyli CV, powinien mieć formę blokową. To
zasadnicza różnica pomiędzy Curriculum Vitae a tradycyjnym życiorysem, który był pisany w
formie dłuższej wypowiedzi przedstawiającej chronologicznie życie zawodowe (niczym
szkolne wypracowanie).
W CV, w poszczególnych blokach, należy przedstawić następujące informacje:
- dane personalne,
- wykształcenie,
- doświadczenie zawodowe,
- kursy oraz szkolenia,
- umiejętności,
- zainteresowania.
Dane personalne
Dane personalne powinny zawierać:
- imię i nazwisko,
- wiek lub datę urodzenia,
- miejsce zamieszkania,
- telefon kontaktowy,
- adres email.
Imię i nazwisko można umieścić na górze dokumentu, zamiast standardowego napisu
„Curriculum Vitae”.
24
www.infoon.pl
Ważne jest, żeby zamieścić w CV aktualny adres zamieszkania, nawet jeżeli jest to
adres tymczasowy, pod którym nie jesteśmy zameldowani. Dla pracodawcy może mieć
istotne znaczenie odległość z miejsca zamieszkania przyszłego pracownika do miejsca pracy.
Zawsze należy sprawdzić, przed wydrukowaniem CV, czy podany przez nas numer
telefonu i adres są poprawne. Nie należy używać służbowego adresu z obecnego miejsca
pracy, czy też enigmatycznego adresu mailowego, w stylu: misiu73@.... Przygotuj
profesjonalny adres e-mail, który będzie składał się z twojego imienia i nazwiska.
Obok danych personalnych warto zamieścić zdjęcie. Fotografia wzbogaci CV, a po
rozmowie kwalifikacyjnej pomoże rekruterowi skojarzyć CV z konkretną osobą i przebiegiem
rozmowy.
Zdjęcie powinno być małej wielkości, najlepiej takich wymiarów jak to, którego
używamy w dowodzie czy legitymacji, nie powinno zajmować połowy CV. Oczywiście musi to
być zdjęcie w stroju oficjalnym, na neutralnym tle. Niedopuszczalne są zdjęcia z wakacji czy
innych prywatnych sytuacji (w stylu: imieniny cioci, spacer w parku, wizyta na basenie).
Wykształcenie
W tej części CV należy podać wszystkie ukończone szkoły, zaczynając od tej, która
została ukończona jako ostatnia.
Jeżeli skończyłeś studia wyższe, a profil twojej szkoły średniej nie ma żadnego
znaczenia z punktu widzenia oferty pracy, na którą aplikujesz, to nie musisz jej podawać.
Obowiązkowe są natomiast:
- daty rozpoczęcia i ukończenia nauki (miesiąc i rok),
- nazwa uczelni lub szkoły,
- wydział, kierunek studiów, ewentualnie specjalność.
Warto wpisać również temat pracy licencjackiej, inżynierskiej, czy magisterskiej, o ile
ma on związek z ogłoszeniem, na które aplikujesz.
Jeśli nie ukończyłeś jeszcze szkoły czy studiów, zamieść informację o planowanym
terminie ukończenia. Dla pracodawcy będzie to stanowić ważną informację, od kiedy
będziesz w pełni dyspozycyjny.
Doświadczenie zawodowe
25
www.infoon.pl
Doświadczenie zawodowe to wszelkiego rodzaju praca zarobkowa i niezarobkowa,
która pozwoliła ci zdobyć oraz rozwinąć umiejętności, które chcesz przedstawić
potencjalnemu pracodawcy.
W tej części CV należy wymienić wszystkie dotychczasowe prace na etacie, prace na
zlecenie, umowy o dzieło, a także staże, praktyki i wolontariat. Jeśli prowadziłeś
samodzielnie działalność gospodarczą to w tym miejscu należy również zamieścić o tym
informację. Prace wpisujemy od tych wykonywanych ostatnio i cofamy się do starszych,
każdorazowo podając miesiąc i rok rozpoczęcia oraz zakończenia. Dodatkowo należy wpisać
nazwę pracodawcy (jeżeli nie jest to znana firma, warto dopisać jaką branżę reprezentuje),
nazwę zajmowanego stanowiska oraz opis tego stanowiska. Ważne, żeby w tej części opisać
zakres obowiązków za które byłeś odpowiedzialny lub czynności, które wykonywałeś. Opis
powinien być jak najbardziej zwięzły
Jeśli nie masz jeszcze dużego doświadczenia zawodowego, ponieważ jesteś w trakcie
studiów lub krótko po nich, pamiętaj, żeby pochwalić się wszelką działalnością studencką, na
przykład udziałem w konferencjach, badaniach naukowych i innych projektach studenckich.
Wskaż w jaki sposób twoje działania poza obowiązkowym programem studiów pozwoliły ci
rozwijać i nabywać nowe umiejętności. Pamiętaj też o stypendiach naukowych i
publikacjach.
Kursy, szkolenia
Jeżeli ukończyłeś jakiekolwiek kursy czy szkolenia, które wzbogaciły twoją wiedzę
zawodową, czy też tzw. umiejętności miękkie (na przykład interpersonalne), warto o tym
napisać. Podaj nazwę szkolenia, organizatora oraz uzyskany certyfikat, czy tytuł. Jeżeli nie
otrzymałeś zaświadczenia/certyfikatu poświadczającego udział w takim kursie, nie rezygnuj z
wpisywania tej pozycji do CV. Pracodawca może dopytać podczas rozmowy kwalifikacyjnej
jakie umiejętności zdobyłeś podczas szkoleń. Fakt, że dzięki szkoleniom posiadasz jakąś
konkretną wiedzę czy umiejętności może okazać się dla niego cenniejszy niż zaświadczenie
na papierze.
Umiejętności
Głównym celem twojego CV jest zachęcenie potencjalnego pracodawcy do tego, żeby
odbył z tobą rozmowę kwalifikacyjną. Każdy blok CV musi zawierać prawdziwe, wartościowe
26
www.infoon.pl
i wymagane informacje. Jednym z najważniejszych dla pracodawców bloków jest ten, który
dotyczy twoich umiejętności.
Rekruter chce wiedzieć przede wszystkim, co możesz zrobić dla jego firmy oraz co do
niej wniesiesz. Dlatego, żeby dobrze sprzedać siebie, musisz opisać swoje umiejętności i
pokazać, w jaki sposób zamierzasz wesprzeć potencjalnego pracodawcę. Zanim zaczniesz
wpisywać umiejętności w CV, poświęć trochę czasu i zrób bilans swoich umiejętności.
Postaraj się zrozumieć, jakie są te wymagane lub pomocne na stanowisku, o które się
ubiegasz.
Najczęściej pracodawców będą interesowały trzy kategorie umiejętności:
1. Umiejętności uniwersalne: takie umiejętności, które zdobyłeś na innych stanowiskach lub
w innej pracy, które łatwo możesz wykorzystać u przyszłego pracodawcy (np. praca
zespołowa, nastawienie na rozwiązywanie problemów, elastyczność),
2. Umiejętności specjalistyczne: umiejętności, które są ściśle związane ze specyfiką zawodu
(np. znajomość konkretnego oprogramowania komputerowego, obsługa konkretnych
urządzeń, maszyn),
3. Umiejętności adaptacyjne: umiejętności, których nie można udowodnić opierając się na
doświadczeniu, ponieważ odnoszą się do cech osobowości.
Pamiętaj, żeby określać poziom swoich umiejętności. Na przykład zaznaczając
znajomość języka obcego określ na jakim poziomie się nim posługujesz, czy są to podstawy
czy też płynnie porozumiewasz się w tym języku. Podobnie w przypadku znajomości
programów komputerowych. Wskaż stopień znajomości, możesz również uzupełnić to
informacją o tym jak długo, gdzie i w jakim zakresie posługiwałeś się danym programem.
Zainteresowania
Unikaj zbyt obszernego opisywania zainteresowań w CV. Pamiętaj, że ta część CV to
tylko dodatek do twojego doświadczenia i umiejętności. Ogranicz się do opisania dwóch lub
trzech hobby. Staraj się nie wpisywać ogólnych zainteresowań, takich jak czytanie książek czy
słuchanie muzyki, postaraj się je bardziej uszczegółowić, w taki sposób, żeby zaciekawić
czytającego (zamiast czytanie książek możesz wpisać literatura francuska, książki Tolkiena,
itp., zamiast słuchanie muzyki - muzyka klasyczna, koncerty rockowe, itd.). Jeżeli nie masz
oryginalnego hobby, wpisz zainteresowania, którymi naprawdę się pasjonujesz i jesteś w
27
www.infoon.pl
stanie o nich opowiedzieć. Nie wpisuj rzeczy, na których się nie znasz. Pracodawca może
przecież zapytać o nie podczas rozmowy kwalifikacyjnej.
LIST MOTYWACYJNY
Pokaż pracodawcy swoją motywację do pracy na konkretnym stanowisku.
List motywacyjny to pismo, które przede wszystkim powinno mówić o tym dlaczego
interesuje nas dana oferta pracy oraz dlaczego uważamy się za dobrego, odpowiedniego
kandydata na to stanowisko. Na podstawie listu motywacyjnego pracodawca decyduje kogo
zaprosić na rozmowę kwalifikacyjną, zwłaszcza jeżeli kandydaci mają bardzo podobne
kwalifikacje.
List motywacyjny służy rozwinięciu informacji, które zawarłeś już w CV. Przede
wszystkim powinien on być odpowiedzią na konkretne ogłoszenie i nawiązywać do treści
tego ogłoszenia. W liście pokaż pracodawcy swoją motywację do pracy na danym stanowisku
oraz chęć dalszego rozwoju, co jest szczególnie cenne, jeśli nie posiadasz jeszcze
doświadczenia zawodowego. Przekonaj pracodawcę do swojego zaangażowania i chęci do
pracy.
Pamiętaj, żeby nie tylko pisać o tym, czego oczekujesz od przyszłej pracy na danym
stanowisku, ale również o tym, co możesz zaproponować od siebie. Opisując swoje cechy
popieraj je odpowiednimi przykładami, opisami sytuacji z poprzedniej pracy lub z życia.
Najważniejsze zasady, jakimi warto kierować się przy pisaniu listu:
•
nie kopiuj gotowego listu, który znalazłeś w Internecie - nie wzbudzi on zaufania,
pracodawca szybko zauważy, że nie napisałeś go od siebie,
•
list motywacyjny nie powinien przekroczyć jednej strony A4,
•
powinien być napisany czytelną czcionką,
•
najważniejsze informacje możesz wytłuścić lub pogrubić, tak żeby pracodawca
zwrócił na nie uwagę w pierwszej kolejności,
•
używaj poprawnego języka.
Jak zacząć?
Obowiązkowe pozycje w liście to oczywiście twoje dane kontaktowe oraz dane
kontaktowe firmy, do której aplikujesz.
28
www.infoon.pl
W pierwszym akapicie napisz na które stanowisko aplikujesz oraz z jakiego źródła
dowiedziałeś się o tej ofercie pracy.
W kolejnym akapicie wyjaśnij dlaczego zainteresowało cię akurat to ogłoszenie,
stanowisko lub pracodawca. Może wiąże się to ściśle z twoimi umiejętnościami,
zainteresowaniami, doświadczeniem lub kierunkiem szkoły, studiów. Używaj konkretnych
argumentów, żeby przekonać pracodawcę, że jesteś kandydatem wysoce zmotywowanym
do pracy właśnie na tym stanowisku i właśnie w tej firmie. Pamiętaj o ogłoszeniu, na które
odpowiadasz. Zastanów się jakie wynikają z niego potrzeby i oczekiwania pracodawcy, co jest
dla niego najważniejsze. Odnieś się dokładnie do wymagań opisanych w ofercie pracy.
Możesz również sprawdzić na stronie internetowej firmy, jakie ma oczekiwania w stosunku
do pracowników i jak wygląda ścieżka ich kariery. Spróbuj znaleźć jak najwięcej argumentów,
które przemawiają za tym, że jesteś właściwym kandydatem.
Opisz w jaki sposób zdobyłeś umiejętności, których oczekuje pracodawca. Możesz
wspomnieć o praktykach, stażach, udziale w konkretnych projektach zawodowych.
Wybierz dwie lub trzy swoje najmocniejsze strony. Napisz w jakich sytuacjach miałeś
okazję się nimi wykazać, na przykład jeśli piszesz, że jesteś świetnym organizatorem, opisz
jakieś konkretne zadanie, które sam od początku do końca zorganizowałeś.
W ostatnim akapicie podziękuj pracodawcy za czas poświęcony na zapoznanie się z
twoim CV i listem motywacyjnym, wyraź gotowość przybycia na rozmowę w czasie
odpowiadającym pracodawcy.
Jeśli składasz aplikację osobiście lub wysyłasz pocztą
tradycyjną - podpisz się odręcznie. W przypadku wysyłania dokumentów mailem wystarczy
podpis elektroniczny.
Pamiętaj o dodaniu klauzuli, w której wyrazisz zgodę na przetwarzanie danych
osobowych do celów rekrutacji.
Najczęściej popełniane błędy
Pisząc list motywacyjny unikaj takich błędów jak:
- używanie szablonowego listu motywacyjnego, niedostosowanie do konkretnego nadawcy i
oferty,
- powtarzanie informacji z CV,
- podawanie zbyt małej ilości faktów,
- zbytnia skromność lub przesadzony opis zalet,
29
www.infoon.pl
- używanie skrótów,
- brak nazwy i adresu pracodawcy,
- umieszczania nieaktualnych danych (na przykład: adresu mailowego, numeru telefonu),
- popełniania błędów ortograficznych, gramatycznych i stylistycznych,
- braku odręcznego podpisu pod zgodą na przetwarzanie danych osobowych.
Przydatne
Poniżej przedstawiamy listę czasowników, które mogą być przydatne podczas tworzenia
opisu własnej osoby w liście motywacyjnym:

































analizowałem,
aranżowałem,
budowałem,
byłem liderem,
decydowałem,
dotrzymywałem terminów,
gromadziłem,
inicjowałem,
kierowałem,
kontrolowałem,
kontaktowałem,
konsultowałem,
nadzorowałem,
nawiązywałem kontakty,
ochraniałem,
odnawiałem,
odpowiadałem za,
oferowałem,
organizowałem,
przeglądałem,
realizowałem,
reprezentowałem,
rozprowadzałem,
sporządzałem,
szacowałem,
testowałem,
uczyłem się,
ukończyłem,
usprawniłem,
wybierałem,
wyjaśniałem,
wykładałem,
wykonywałem,
30
www.infoon.pl












wymyśliłem,
planowałem,
poprawiłem,
posiadam rekomendacje,
prezentowałem,
prowadziłem prace budowlane,
wyszukiwałem,
wzmocniłem,
zakładałem,
zdobywałem,
zmieniłem,
zredukowałem.
31
www.infoon.pl
ROZMOWA KWALIFIKACYJNA
CZĘŚĆ I: JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO SPOTKANIA Z POTENCJALNYM PRACODAWCĄ?
Rozmowa kwalifikacyjna to podstawowe narzędzie w procesie selekcji kandydatów.
Jej głównym celem jest nawiązanie bezpośredniego kontaktu z kandydatem, który stara się o
pracę na danym stanowisku.
Osoba rekrutująca, poprzez dobór odpowiednich pytań,
weryfikuje jego doświadczenie zawodowe, merytoryczne oraz motywację do podjęcia pracy.
Dla kandydata rozmowa kwalifikacyjna stanowi natomiast dobrą okazję, żeby dowiedzieć się
więcej o firmie i specyfice stanowiska, na które aplikuje.
Zaproszenie Cię na rozmowę oznacza, że na podstawie informacji, jakie przedstawiłeś
w CV, stałeś się dla pracodawcy osobą, która w dużym stopniu spełnia wymagania firmy.
Zapewne nie jesteś jednak jedyną osobą, którą zaproszono do dalszego etapu rekrutacji.
Dlatego musisz zadbać o to, żeby zrobić dobre wrażenie i zaprezentować się jak najlepiej
przedstawiając swoje doświadczenie zawodowe i kwalifikacje.
Rozmowa kwalifikacyjna dla wielu osób jest bardzo stresującym przeżyciem.
Podstawową pomocą w tej sytuacji jest dobre przygotowanie. Pewności dodasz sobie też
zadbanym wyglądem i odpowiednim strojem.
Są rzeczy, na które nie masz wpływu – posiadasz określone doświadczenie,
wykształcenie i tego nie zdążysz zmienić przed rozmową, na którą już zostałeś zaproszony,
ale możesz zwiększyć swoje szanse, odpowiednio przygotowując się i zbierając informacje.
ZBIERZ INFORMACJE O FIRMIE
32
www.infoon.pl
Im więcej wiesz o firmie, do której aplikujesz, tym korzystniej wypadniesz podczas
rozmowy kwalifikacyjnej. Kiedy padną podstawowe pytania dotyczące wiadomości na temat
firmy, będziesz już dobrze przygotowany do udzielenia odpowiedzi.
Aby poznać lepiej firmę skorzystaj z Internetu, wyszukiwarek, serwisów
gospodarczych, itp.
Informacje na temat firmy znajdziesz również w magazynach branżowych i materiałach
marketingowych. Dobrą okazją do zweryfikowania tych informacji są targi karier oraz
rozmowy ze znajomymi i pracownikami firmy.
Sprawdź przede wszystkim:
- podstawowe wiadomości: adres, telefon, dojazd,
- czym firma się zajmuje,
- jaką pozycję firma ma na rynku,
- w jakiej fazie rozwoju,
- jaką pozycję ma na rynku krajowym i zagranicznym,
- jakich ma konkurentów,
- ilu zatrudnia pracowników,
- jaką ma politykę szkoleniową i personalną,
- jacy ludzie tam pracują,
- jaką ma opinię w mediach.
Możesz dodatkowo sprawdzić rachunek zysków i strat, przychody oraz pozycję na giełdzie jeśli firma tam zaistniała.
ZBIERZ INFORMACJĘ NA TEMAT STANOWISKA, O KTÓRE SIĘ UBIEGASZ
W tym przypadku także kopalnią wiedzy może okazać się Internet: serwisy
informacyjne oraz fora dyskusyjne. Przede wszystkim uważnie przeczytaj ogłoszenie, z
którego dowiedziałeś się o naborze. Jest ono cennym źródłem informacji o oczekiwaniach
pracodawcy względem pracownika. Sprawdź w ogłoszeniu na czym pracodawcy najbardziej
zależy. Zastanów się, jak powinien wyglądać idealny kandydat na to stanowisko, jakie
minimalne wymagania musi spełniać - te elementy na pewno są sprecyzowane w ogłoszeniu.
Wypisz je sobie na kartce papieru.
Sprawdź jakie cechy fizyczne będą niezbędne do pracy na tym konkretnym
stanowisku, jakie są wymagania dotyczące zdrowia, siły fizycznej, wzroku, słuchu, wieku.
33
www.infoon.pl
Jeśli ktoś z Twoich znajomych
pracuje już na takim samym lub podobnym
stanowisku, zapytaj go jak wygląda ta praca i jakie cechy charakteru oraz umiejętności są
najważniejsze.
ZADBAJ O SWÓJ WYGLĄD
Pierwsze wrażenie jest bardzo ważne. Osoba, z którą się spotykasz już po kilkunastu
sekundach wytwarza sobie opinię o Tobie, opartą głównie na wyglądzie oraz na
charakterystycznych cechach zewnętrznych, mowie ciała i zachowaniu.
Ubierz się elegancko, schludnie i skromnie. Dla mężczyzn odpowiedni będzie klasyczny
garnitur, dla kobiet spódnica (nie za krótka, przynajmniej do kolan) i koszula w stonowanych
kolorach. Do stroju dobierz odpowiednie buty, zakrywające palce i pięty.
Odpowiedni ubiór kandydata to bardzo ważny element podlegający ocenie. Strój
powinien być dopasowany do firmy, w której starasz się o pracę. Im bardziej poważna i
sformalizowana pod względem ubioru instytucja (np. bank, urząd), tym większy nacisk należy
położyć na strój klasyczny. Jeśli nie jesteś pewien czy wypada założyć jeansy czy nie,
pamiętaj, że mimo wszystko lepiej przesadzić w stronę stroju formalnego niż luźnego. Biała
koszula zawsze będzie dobrze postrzegana.
Pamiętaj, że istnieje nadrzędna zasada, że strój powinien być przede wszystkim
czysty: ubranie bez plam i wyprasowane, buty umyte i wypastowane.
ZAPLANUJ DROGĘ DO FIRMY
Sprawdź wcześniej jak dojechać do firmy, w której ma odbyć się rozmowa
kwalifikacyjna. W przypadku kiedy nie znasz dobrze okolicy, możesz prześledzić tę trasę
dzień wcześniej. Jeśli poruszasz się na wózku, sprawdzisz przy okazji czy po drodze nie
czekają Cię jakieś przeszkody.
Dzięki wcześniejszemu zaplanowaniu drogi unikniesz
spóźnienia. Spóźnienie na rozmowę kwalifikacyjną dyskwalifikuje i tylko w wyjątkowych
przypadkach może być usprawiedliwione.
SCENARIUSZ ROZMOWY
Każda rozmowa kwalifikacyjna przebiega według ustalonego schematu i porusza zagadnienia
z trzech obszarów: zawodowego, motywacyjnego i osobowościowego.
34
www.infoon.pl
Idąc na rozmowę przypomnij sobie sukcesy i osiągnięcia z poprzednich miejsc pracy.
Zastanów się jakie Ty zadałbyś pytania będąc na miejscu pracodawcy i zastanów się nad
odpowiedziami.
Pomyśl też, czego Ty chciałbyś się dowiedzieć od pracodawcy, o co chciałbyś go
zapytać. Zazwyczaj kandydaci są zainteresowani dodatkowymi wyjaśnieniami dotyczącymi
zakresu obowiązków oraz wysokością wynagrodzenia na stanowisku, o które się ubiegają,
pakietem socjalnym czy możliwościami rozwoju zawodowego. Pytania należy zadawać
dyplomatycznie i w odpowiednim momencie. Mądrze zadane pytania mogą wywrzeć dobre
wrażenie na rozmówcy.
PYTANIA NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PRZEZ PRACODAWCÓW
Przeczytaj zestawienie pytań, jakie najczęściej zadają pracodawcy. Przeanalizuj je i wypisz na
kartce odpowiedzi. W ten sposób przygotujesz się lepiej do rozmowy kwalifikacyjnej.

Czy miał/a Pan/Pani trudności ze znalezieniem siedziby naszej firmy?

Czy napije się Pan/i herbaty, kawy?

Proszę opowiedzieć coś o sobie?

Dlaczego Pan/i chce pracować w naszej firmie?

Jak ocenia Pan/i produkty naszej firmy?

Jakie są Pan/i oczekiwania w związku z zatrudnieniem w naszej firmie?

Jak wygląda Pan/i dotychczasowa kariera zawodowa?

Jakie są Pan/i mocne strony?

Jakie są Pan/i słabe strony?

Jak radzi sobie Pan/i ze stresem towarzyszącym pracy każdego dnia?

Proszę opowiedzieć o sytuacji, w której musiała Pan/i uspokoić zdenerwowanego
klienta.

Co chciałby/chciałaby Pan/i osiągnąć w ciągu najbliższych pięciu lat?

Z jakimi ludźmi lubi Pan/i pracować?

Jak reaguje Pan/i na krytykę?

Proszę przedstawić sytuację kiedy przełożony nie był zadowolony z wykonania
powierzonego Panu/Pani zadania.

Proszę przedstawić sytuację, w której odniósł Pan/i porażkę w pracy?
35
www.infoon.pl

Z jakimi problemami spotkał/a się Pan/i w poprzedniej pracy?

Czym zajmuje się Pan/i w czasie wolnym od pracy?

Czy może Pan/i pracować po godzinach pracy, wieczorami lub w weekend?
PYTANIA DO PRACODAWCY
Podpowiadamy, o co zapytać pracodawcę podczas rozmowy kwalifikacyjnej:

Jakiego pracownika Państwo poszukują?

Jakimi umiejętnościami powinien wykazać się pracownik na tym stanowisku?

Jaki jest zakres obowiązków na tym stanowisku?

Kto będzie moim bezpośrednim przełożonym?

Jakich problemów mogę spodziewać się na tym stanowisku?

Jakie są płace na tym stanowisku?
CZĘŚĆ II: AUTOPREZENTACJA PODCZAS ROZMOWY KWALIFIKACYJNEJ
Przygotuj się do rozmowy kwalifikacyjnej. Zastanów się w jaki sposób przekonasz swojego
rozmówcę, że jesteś najbardziej odpowiednim kandydatem na stanowisko, na które
aplikujesz.
Pamiętaj, że Twój rozmówca będzie oceniał nie tylko to, co o sobie mówisz, ale też to, w jaki
sposób się prezentujesz.
Na ogólne odczucie i odbiór przekazu w komunikacji międzyludzkiej składają się
następujące elementy:
- treść wypowiedzi,
36
www.infoon.pl
- brzmienie głosu (głośność, intonacja, pauzy),
- zachowania niewerbalne (czyli: mimika, gesty, postawa ciała, wygląd zewnętrzny, i tym
podobne),
Te trzy elementy będą składały się na ocenę końcową twojej prezentacji przed przyszłym
pracodawcą.
Zachowanie niewerbalne
Wszystkie
zachowania,
poza
wypowiedziami,
należą
do
klasy
zachowań
niewerbalnych. Człowiek całym sobą: swoim ciałem, wyrazem twarzy, wyglądem, ubiorem,
sposobem poruszania się, a nawet zajmowaniem określonej pozycji w przestrzeni informuje
otoczenie o tym, kim jest lub za kogo chciałby uchodzić, jaki ma stosunek do rozmówcy oraz
jakie uczucia mu towarzyszą w danej chwili.
Zachowania niewerbalne możemy podzielić na następujące kategorie:

mimika - wyraz twarzy informujący głównie o stanach emocjonalnych i postawach (na
przykład: wrogość, sympatia, zaciekawienie).

kontakt wzrokowy - wyraża zainteresowanie drugim człowiekiem. Ułatwia
nawiązywanie i podtrzymywanie rozmowy.

gesty - ruchy ciała (na przykład: rękoma, tułowiem, głową), które służą podkreśleniu
istotnych części wypowiedzi słownej.
Gesty ujawniają zaangażowanie osoby w
rozmowę.

postawa ciała - może wyrazić pozytywny lub wrogi stosunek do partnera.

kontakt dotykowy - używany w różnego rodzaju formach powitań, pożegnań. Wyraża
bliskość partnerów. Kontakt dotykowy jest regulowany normami społecznymi, które
mogą się różnić w zależności od kultury danego kraju.

zachowanie przestrzenne - czyli odległość między partnerami, która świadczyć może
o sympatii lub niechęci, a także o dystansie społecznym między partnerami.

powierzchowność, ubiór, fryzura, makijaż - to elementy, które informują o statusie,
zawodzie, atrakcyjności lub innych cechach.

ton głosu, jego głośność, tempo mówienia, intonacja - świadczą o stanie
emocjonalnym człowieka.
Dodatkowo akcent świadczy o pochodzeniu i
wykształceniu.
37
www.infoon.pl
Dla odbiorcy bardzo ważna jest spójność komunikatów niewerbalnych i werbalnych.
Podświadomie oczekuje on, że nadawca wszystkimi kanałami przekazuje to samo.
Rola komunikacji niewerbalnej w czasie rozmowy kwalifikacyjnej jest bardzo istotna.
Zdaniem wielu psychologów mowa ciała ukazuje wówczas wewnętrzne nastawienie
kandydata. Nie należy jej więc ignorować, bo zachowanie kandydata ma bardzo duży wpływ
na ostateczny wynik rozmowy wstępnej o pracę. Wiedza o niewerbalnych aspektach
zachowania może pomóc osiągnąć zamierzony cel i zdobyć upragnioną pracę.
Zachowania werbalne
Zachowania werbalne to wypowiedzi słowne. Cechuje je duże zróżnicowanie.
Najprościej zachowania werbalne można podzielić na:
- oficjalne - w sytuacjach, kiedy głos jest zabierany publicznie, na przykład podczas
przedstawiania swojej osoby mowa jest bardziej zaplanowana, wypowiadamy się wówczas
staranniej, używamy zdań złożonych, większej liczby przymiotników i rzeczowników.
- nieoficjalne - w sytuacjach, kiedy wypowiedzi mają charakter okazjonalnej pogawędki.
Mniejszą dbałość wówczas przywiązuje się do gramatyki, buduje się prostsze zdania, używa
więcej czasowników i zaimków.
W rozmowie dwóch lub więcej osób można zaobserwować dwa rodzaje wypowiedzi.
Pierwszy z nich to wypowiedzi nieformalne, czyli luźne pogawędki, żarty, plotki, które
pomagają ustanawiać więzi społeczne. Drugi rodzaj to standardowe formalności społeczne,
które wypowiadamy na przykład w sytuacji witania się, przepraszania, czy dziękowania.
Pamiętaj: Rozmowa w sprawie pracy ma jak najbardziej formalny charakter, chociaż
może się zdarzyć, że twój rozmówca będzie chciał wprowadzić elementy mniej oficjalne.
Autoprezentacja podczas rozmowy kwalifikacyjnej
Zacznijmy od początku rozmowy kwalifikacyjnej. Przedstaw się imieniem i
nazwiskiem, poczekaj aż twój rozmówca pierwszy wyciągnie do ciebie rękę. Nie siadaj zanim
gospodarz nie poprosi o to, zaczekaj na wskazanie miejsca przez niego. Jeśli zająłeś już
miejsce, usiądź prosto i patrz na rozmówcę, kontakt wzrokowy jest bardzo istotny.
Jeśli chcesz dobrze wypaść, twoje zachowanie w pierwszym kontakcie z pracodawcą
powinno wyrażać się poprzez:
- okazywanie uwagi rozmówcy: utrzymywanie kontaktu wzrokowego, potakiwanie
38
www.infoon.pl
- zachowanie otwartej postawy ciała: Nie garb się. Siedź prosto i spokojnie. Nie siadaj na
brzegu krzesła - to sprawia wrażenie, że kandydat tylko czeka, żeby uciec z pracy, o którą
właśnie się stara.
- zachowanie prawidłowego dystansu w przestrzeni: Unikaj siedzenia naprzeciw rozmówcy.
Nie siadaj też zbyt daleko, ani blisko. Najlepsze będzie miejsce obok twojego rozmówcy oznacza to chęć współpracy.
- mówienie zrozumiałym językiem: Pokaż, że jesteś przygotowany do rozmowy, używaj
informacji o firmie i branży, ale nie stosuj słów, których znaczenia nie rozumiesz. Nie zarzucaj
też swojego rozmówcy skomplikowaną, szczegółową terminologią ze swojej profesji, staraj
się opisywać wszystko prostymi słowami.
- miły ton głosu,
- spokojne tempo mówienia,
- uśmiech.
Pamiętaj, do porażki mogą doprowadzić następujące zachowania kandydata:
- zadaje zbyt mało pytań,
- jego odpowiedzi są nieścisłe, niezdecydowane,
- nie utrzymuje kontaktu wzrokowego,
- przerywa rozmówcy, nie pozwala mu dokończyć,
- zachowuje się arogancko,
- źle mówi o poprzednich pracodawcach.
Obserwacja twoich zachowań i reakcji jest stałym elementem procesu rekrutacji. Wnioski z
nich będą miały wpływ na ostateczną decyzję o zatrudnieniu. Dlatego też, mimo
zdenerwowania, które jest naturalne w sytuacji rozmowy kwalifikacyjnej, postaraj się
pamiętać o podstawowych regułach dobrego zachowania. Masz wtedy większe szanse na
uzyskanie pracy, o którą zabiegasz.
CZĘŚĆ III: NAJCZĘSTSZE PYTANIA, JAKIE ZADAJĄ PRZYSZLI PRACODAWCY.
Zastanów się wcześniej, jak odpowiesz na pytania, które zada ci rekruter. Dzięki temu
spotkanie nie będzie już tak stresujące.
Najwięcej trudności sprawiają następujące pytania:
39
www.infoon.pl
„Proszę opowiedzieć coś o sobie”
Najczęstszą odpowiedzią, jaką słyszy osoba rekrutująca jest opis życia osobistego:
stan cywilny, sytuacja mieszkaniowa, i tym podobne. Nie opowiadaj rekruterowi szczegółów
na temat swojego życia prywatnego. Osobę rekrutującą interesuje przede wszystkim twoje
doświadczenie zawodowe, sukcesy, poziom posiadanej wiedzy. To dobry moment, by
pochwalić się umiejętnościami i wiedzą, które zdobyłeś podczas studiów, praktyk
zawodowych, staży czy szkoleń. Opowiedz o doświadczeniach, jakie uzyskałeś udzielając się
w kole naukowym, organizacji społecznej, czy podczas stażu. Wykorzystaj potencjał tego
pytania. Odpowiadając na nie możesz przemycić treści, o które nie zostaniesz później
zapytany. Opowiedz o swoich kompetencjach i projektach, w których uczestniczyłeś.
„Dlaczego ma Pani/Pan długą przerwę w życiorysie zawodowym?”
Każda przerwa w życiorysie zawodowym ma swoją przyczynę, a pracodawca będzie
chciał dowiedzieć się, co nią było.
Najczęstszymi, uzasadnionymi przyczynami, które
mieszczą się w granicach rozsądku, są: studia, szkolenia, roczny urlop macierzyński, przerwa
ze względów zdrowotnych czy rehabilitacyjnych. Gorzej brzmi szukanie pracy przez rok czy
problem z określeniem docelowej branży. Taka odpowiedź może sprawić, że pracodawca
oceni kandydata jako niezaradnego. Należy zawsze dobrze umotywować przerwy. Jeśli na
przykład faktycznie długo i bezskutecznie szukałeś pracy lub szukałeś po prostu swojej ścieżki
zawodowej, przedstaw pracodawcy, że nie zmarnowałeś tego czasu, poświęciłeś go na
dodatkowy rozwój, itp. Dobrze uzasadniona przerwa nie będzie stanowić przeszkody, o ile
oczywiście pozostałe kompetencje zgadzają się z wymaganiami przyszłego pracodawcy.
„Co będzie Pani/Pan robiła/robił za 5 lat?”
To pytanie z pozoru nie ma nic wspólnego ze stanowiskiem, na które aplikujesz.
Odpowiedź może jednak bardzo dużo powiedzieć o samym kandydacie. Dzięki niemu
rekruter dowie się, czy planujesz już teraz świadomie swoją ścieżkę rozwoju zawodowego,
czy podchodzisz poważnie do swojej pracy oraz czy posiadasz długofalowe cele zawodowe.
Opowiadając o swoich planach przedstaw je w taki sposób, by były: konkretne, mierzalne,
atrakcyjne, realistyczne i osadzone w czasie (koncepcja formułowania celów według metody
SMART).
„Jakie są Pani/Pana słabe strony?”
40
www.infoon.pl
To pytanie dla wielu kandydatów jest bardzo kłopotliwe. Z pewnością nie możesz
odpowiedzieć, że nie masz wad. Będzie to odebrane jako aroganckie, a przede wszystkim
nieszczere, bo przecież nikt nie jest doskonały. Rozsądny kandydat, który charakteryzowałby
się wadami, które uniemożliwiają mu podjęcie zatrudnienia na danym stanowisku, nie
aplikowałby po prostu na nie. O swoich słabych stronach należy wspomnieć krótko,
przedstawiając je jako elementy własnego charakteru. Jako przykład podaj cechę, która
zmieniała się i teraz jest twoją mocną stroną. Możesz też opowiedzieć, czego nauczyłeś się
dzięki twojej dawnej wadzie i jak przez to wzbogaciłeś swoje doświadczenie życiowe lub
zawodowe.
„Ile chciałaby/chciałby Pani/Pan zarabiać?”
Zanim wejdziesz na spotkanie kwalifikacyjne powinieneś mieć oczywiście
przygotowaną już jakąś wstępną kwotę. Nie musisz podawać dokładnej kwoty, co do
złotówki, wystarczą tak zwane „widełki”, czyli przedział w jakim chcesz, by zmieściło się
twoje wynagrodzenie. (Pamiętaj, o rozróżnieniu wynagrodzenia brutto od netto.) W trakcie
rozmowy zastrzeż sobie możliwość potwierdzenia tej kwoty lub jej zmiany, po tym, jak
zapoznasz się ze szczegółowym zakresem obowiązków i obszarem odpowiedzialności. Od
tych dwóch czynników uzależniony jest ostateczny kształt pensji.
„Czy ma Pani/Pan do mnie jakieś pytania?”
Przygotuj sobie przed spotkaniem pytania, które są dla ciebie ważne. Mogą one
dotyczyć zakresu obowiązków na stanowisku, na które aplikujesz, samej firmy oraz jej
produktów czy też dalszego procesu rekrutacji. To moment, w którym możesz zapytać o
dodatki pozapłacowe, system premiowy oraz konieczność pracy w nadgodzinach. Wiele firm
posiada wewnętrzne ustalenia co do preferowanego codziennego ubioru. Warto, żebyś
poznał je wcześniej, nie będziesz wówczas zaskoczony ograniczeniami np. co do formalnego
stylu czy obowiązujących kolorów. Wyjaśnienie tej kwestii pozwoli ci właściwie przygotować
się do pracy i stworzyć pozytywne wrażenie na pracodawcy oraz współpracownikach. Brak
pytań do osoby rekrutującej może świadczyć o twoim braku przygotowania do rozmowy oraz
małej motywacji do pracy właśnie w tej firmie.
41
www.infoon.pl
Wymienione pytania to tylko ułamek tego, o co możesz zostać zapytany na rozmowie
kwalifikacyjnej. Dodatkowo powinieneś oczywiście przygotować się z obszaru wiedzy
merytorycznej. Przed rozmową przeanalizuj swoje doświadczenie zawodowe, dotychczasowe
osiągnięcia oraz najważniejsze kompetencje. Niech rekruter nie ma wątpliwości, że dobrze
przygotowałeś się do rozmowy.
Ćwiczenie
Odpowiedz na poniższe pytania. Odpowiedzi możesz zanotować na kartce, wówczas
usystematyzujesz sobie przebieg kariery zawodowej. Do takiej notatki szybko wrócisz też
przed kolejnym spotkaniem rekrutacyjnym.
Pytania dotyczące doświadczenia zawodowego i kwalifikacji:
- Jak ocenia Pani/Pan swoje przygotowanie zawodowe?
- Jakie doświadczenie zdobył/a Pani/Pan w ostatnim miejscu pracy?
- Co uważa Pani/Pan za swoje największe osiągnięcie w pracy zawodowej?
- Jak wyglądał Pani/Pana przeciętny dzień pracy w ostatnim miejscu pracy
- Z czym w poprzedniej pracy miał/a Pani/Pan największe problemy?
- Jakie umiejętności wydają się Pani/Panu niezbędne na tym stanowisku?
- Czy posiada Pani/Pan jakieś szczególne umiejętności?
Pytania dotyczące potencjału rozwojowego kandydata:
- Co Pana/Pani zdaniem może być największym problemem w tej pracy?
- Jaki jest Pana/Pani największy sukces?
- Co chciałby Pan/Pani w przyszłości osiągnąć?
- Co zrobił/a by Pan/Pani, gdyby za miesiąc trafiła się ciekawsza oferta pracy?
- Co sprawia Panu/Pani największą radość w życiu?
Pytania dotyczące postaw kandydata:
- Proszę opisać szefa, z którym chciałby/chciałaby Pan/Pani pracować.
- Co oznacza dla Pana/Pani słowo współpraca?
- Kto jest dla Pana/Pani największym autorytetem i dlaczego?
- Co Pana/Panią najbardziej zniechęca do pracy?
Pytania dotyczące cech osobowych kandydata:
- Jak Pani/Pan radzi sobie w trudnych sytuacjach?
- Jak Pani/Pan radzi sobie ze złością?
- Co Pani/Pan robi z agresją lub nieuprzejmością innych ludzi?
- Czy jest jakiś powód, dla którego to właśnie Pani/Pan powinien/powinna dostać tę pracę?
- Z jakim osobami nie chciałaby Pani/Pan pracować?
- Jakie są Pani/Pana zainteresowania i jak spędza Pani/Pan czas wolny?
42
www.infoon.pl
SAVOIR VIVRE W PRACY
SAVOIR VIVRE W PRACY: UBIÓR
W miejscu pracy, w relacjach z przełożonymi, współpracownikami i klientami, znajomość
dobrych manier zawsze popłaca.
Niezgrabne i nieprzemyślane zachowania oraz popełniane gafy mogą być kojarzone z
brakiem kompetencji w życiu zawodowym i niską kulturą osobistą. Każde środowisko,
również to biznesowe, wypracowuje własne reguły postępowania. Jeśli chcesz być
szanowany jako profesjonalista powinieneś te reguły poznać i postępować zgodnie z nimi.
Niepewność wynikająca z braku wiedzy o savoir vivre w wielu sytuacjach powoduje, że
zachowujemy się nienaturalnie, na przykład jesteśmy spięci i małomówni. Nasi
współpracownicy mogą zinterpretować takie zachowanie zupełnie inaczej i odebrać je na
przykład jako aroganckie. Dlatego zachęcamy do przyjrzenia się zasadom etykiety w biznesie
i skonfrontowania ich z własnymi potrzebami i doświadczeniami.
Savoir vivre: wiedzieć, jak żyć
Zwrot „savoir vivre” pochodzi z języka francuskiego. Są to czasowniki oznaczające
kolejno:
- savoir: umieć, potrafić, wiedzieć
- vivre: żyć
43
www.infoon.pl
Zwrot ten często tłumaczony jest jako sztuka życia, czyli wiedzieć jak żyć. Pod tym pojęciem
kryje się znajomość obyczajów, form towarzyskich, reguł obowiązujących w miejscu pracy, a
także umiejętność postępowania w życiu prywatnym i zawodowym oraz zdolność radzenia
sobie w różnych sytuacjach.
UBRANIE W PRACY
Stare porzekadło mówi, że „nie szata zdobi człowieka”.
Chociaż wiele osób
zgodziłoby się z taką opinią, to w świecie biznesu, chcemy tego czy nie, ubiór stanowi ważną
wizytówkę naszego statusu społecznego, powagi reprezentowanej firmy, stanowiska i
szacunku dla naszych zawodowych partnerów.
Ubiór jest istotnym elementem savoir vivre’u. W pracy należy zawsze być zadbanym,
schludnym i eleganckim. Pamiętaj, że swoim wyglądem zewnętrznym budujesz nie tylko swój
autorytet, ale również firmy, którą reprezentujesz.
Wyróżnianie się ubiorem w pracy jest niemile widziane, tak więc nie powinien on być
zbyt ekstrawagancki. Niektóre zawody, szczególnie związane z kręgiem mediów, teatru,
filmu, reklamy, dopuszczają dużą swobodę w doborze ubioru, ale w świecie biznesu zasady
są bardziej konserwatywne.
Klasycznym wyznacznikiem elegancji stroju zakładanego do pracy są przede
wszystkim: umiar, prostota, staranność i dobór ubioru do okoliczności.
Ubiór zależy od stanowiska, na którym dana osoba jest zatrudniona i rodzaju
wykonywanej pracy. Jeśli pracujesz w dziale technicznym i do Twoich obowiązków należą na
przykład prace konserwacyjne, to nikt nie będzie wymagał od Ciebie, żebyś chodził w
garniturze. Inne zasady obowiązują jednak osoby, które zajmują się bezpośrednimi
kontaktami z klientami.
Poniżej przedstawiamy kilka uniwersalnych zasad dotyczących ubioru w pracy.
Zasady doboru stroju dla kobiet
W pracy biurowej lub wymagającej kontaktów z klientami zawsze mile widziany
będzie kostium lub stonowana sukienka z nielejącego się materiału. Unikać należy
44
www.infoon.pl
jaskrawych kolorów. Ramiona powinny być zawsze zakryte. Należy pamiętać, żeby ubiór
dostosowywać do pory dnia.
Unikaj:
- spódnicy mini,
- obfitych dekoltów,
- bluzek na ramiączkach,
- nadmiaru biżuterii (Dobra zasada mówi: im mniej, tym lepiej),
- „oczek” w rajstopach (Staraj się mieć jedną parę rajstop w zapasie).
Zasady doboru stroju dla mężczyzn
Panowie powinni przestrzegać podstawowych kanonów zharmonizowanego stroju,
pamiętając zwłaszcza o tym, by wszystkie elementy stroju były w tym samym stylu, tylko
jeden element stroju był wzorzysty (albo tylko koszula albo tylko krawat), zaś całość stroju
była dopasowana do sylwetki i typu urody.
Najlepszym wyborem jest garnitur lub kombinacja: koszula z długim rękawem, spodnie oraz
marynarka w spokojnych kolorach.
Najczęściej popełniane błędy to:
- noszenie zbyt krótkich skarpetek,
- skarpetki do sandałów,
- sportowe obuwie do garnituru,
- koszula z krótkim rękawem pod marynarką,
- niedoprasowane spodnie,
- niedoczyszczone obuwie.
SAVOIR VIVRE W PRACY: POWITANIE
Wiedza na temat zasad savoir vivre dotyczących przywitania przydaje się w wielu
sytuacjach biznesowych. Od tego jakie wywrzemy pierwsze wrażenie zależą nasze dalsze
kontakty.
POWITANIE: uścisk dłoni
Uścisk dłoni może powiedzieć bardzo wiele o danej osobie, o jej charakterze i
stanowisku. Podczas powitania dłoń należy wyciągnąć w kierunku drugiej osoby energicznie i
45
www.infoon.pl
śmiało, patrząc jej przy tym w oczy. Uścisk powinien być umiarkowany. Za słaby będzie
odebrany jako słabość, zbyt mocny może być zinterpretowany jako umiejętność
manipulowania innymi lub za duża pewność siebie. Dłoń podajemy wyprostowaną, z
kciukiem uniesionym pod kątem około 45 stopni. Rękę należy ściskać nie dłużej niż przez
dwie, trzy sekundy.
Najczęstsze błędy, jakie popełniają kobiety podczas witania się, podawania ręki:
- dyganie jak grzeczna dziewczynka,
- zbyt słaby uścisk dłoni,
- unikanie kontaktu wzrokowego.
Takie zachowanie może być sygnałem dla rozmówcy do potraktowania witającej się osoby
jako niepewnej i wycofującej się.
Najczęstsze błędy jakie popełniają mężczyźni podczas witania się:
- zbyt silny uścisk dłoni,
- uścisk przelotny,
- pomijanie kobiet podczas witania się poprzez podawanie ręki.
Podczas spotkania biznesowego, rękę na przywitanie wyciąga gospodarz spotkania.
Jeśli oprócz gospodarza w spotkaniu uczestniczą jego współpracownicy, to pierwszy z
gościem wita się szef, a następnie kolejne osoby w hierarchii.
Pamiętaj, że nie wolno podawać dłoni przez stół czy biurko. Należy zawsze zza nich wyjść.
Ważne: W relacjach służbowych, zarówno kobiety jak i mężczyźni, przy podawaniu dłoni
wstają z miejsca.
Współcześnie, w naszej kulturze, klepanie po plecach i łapanie kogoś za ramię w
czasie podawania sobie dłoni jest raczej w złym tonie.
Zdarza się tak, że w biurze widzimy te same osoby kilka razy w ciągu dnia pracy. W
takiej sytuacji wystarczy jeśli w czasie mijania jej drugi, a potem trzeci raz, uśmiechniemy się
do niej lub skiniemy głową.
POZDRAWIANIE
46
www.infoon.pl
Pozdrowienie w formie skinienia głową, uśmiechnięcia się i wymiany spojrzeń jest
życzliwym gestem, który pozwala na zbudowanie dobrych relacji. Osoby, które potrafią
pozdrawiać w taki sposób, cieszą się większą sympatią niż osoby zapatrzone w dal, o twarzy
pozbawionej uśmiechu, unikające kontaktu wzrokowego. Pracownicy unikający wymiany
gestów pozdrawiania postrzegani są jako niegrzeczni, aroganccy,
obojętni, czy
niesympatyczni.
Zasady wzajemnego pozdrawiania się obowiązują nie tylko w miejscu pracy, ale też
wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z personelem obsługującym (np. sklep, stacja
benzynowa, hotel, restauracja) oraz w miejscach publicznych, takich jak biura, urząd, winda,
schody, itp.
Kto kogo pierwszy pozdrawia?
Podstawowa zasada pozdrawiania się w miejscu pracy: pracownik niższy rangą kłania się
pracownikowi wyższemu rangą.
Inne zasady:
- mężczyzna kłania się kobiecie,
- młodsza osoba kłania się starszej osobie,
- jedna osoba kłania się grupie osób,
- osoba idąca kłania się osobie stojącej,
- idący schodami w górę kłania się osobie schodzącej w dół,
- osoba wchodząca pozdrawia osoby obecne już w pomieszczeniu.
SAVOIR VIVRE W PRACY: TELEFONOWANIE
Rozmowa telefoniczna jest zazwyczaj pierwszą formą kontaktu z nowym klientem. Od jej
przebiegu często zależy czy osoba po drugiej stronie słuchawki, nasz rozmówca, zdecyduje
się współpracować z nami i naszą firmą.
W czasie rozmowy klient ma możliwość zorientowania się, w jaki sposób będzie
potraktowany i jak w przyszłości może ułożyć się relacja między nim a firmą, z której
przedstawicielem właśnie rozmawia. Jeśli jest to osoba, która już jest naszym klientem, to
od naszych relacji i kontaktów (również telefonicznych) będzie zależała nasza dalsza
47
www.infoon.pl
współpraca. Dlatego tak ważna jest znajomość zasad savoir vivre podczas rozmowy
telefonicznej.
DZWONEK TELEFONU
Zgodnie z zasadami savoir vivre, jeżeli dzwonisz do kogoś w sprawach służbowych, po
usłyszeniu piątego sygnału w słuchawce powinieneś ją odłożyć. Nie możesz dzwonić w
nieskończoność. Dłuższe dzwonienie może zostać odebrane za natrętne. Ponów próbę za
jakiś czas. Być może osoba, z którą chcesz się połączyć jest w tej chwili czymś zajęta lub
znajduje się w innym pomieszczeniu. Podobnie postąp, jeśli słyszysz sygnał zajętości. Nie
dzwoń bez przerwy, ponieważ nie skróci to tamtej rozmowy, a może niepotrzebnie zirytować
twojego przyszłego rozmówcę.
Osoby, do których dzwoni telefon, powinny podnieść słuchawkę najpóźniej po
trzecim dzwonku. Pamiętaj, że ktoś kto dzwoni do tiebie, też może nie mieć czasu na
wyczekiwanie aż podniesiesz słuchawkę. Szanujmy wzajemnie swój czas.
Stosuj dzwonki przyjazne innym. Niedopuszczalne są melodyjki lub śmieszne nagrania
w telefonie służbowym. Bardzo nieprofesjonalnie wygląda poważna osoba, biznesmen lub
sekretarka firmy, której telefon powiadamia o nadchodzącym połączeniu dziecięcą
melodyjką, rymowanym wierszykiem czy śmiesznym dźwiękiem. Najlepiej w telefonach
służbowych sprawdzają się klasyczne brzmienia dzwonków.
PRZYWITANIE
Rozmowę telefoniczną zaczynamy od prawidłowego przedstawienia się. W pracy
dotyczy to zarówno osoby dzwoniącej, jak i odbierającej telefon. Pamiętajmy o kilku
pierwszych sekundach oswojenia się z głosem, które musi pokonać osoba wybierająca
numer. Podniesienie słuchawki jest zawsze związane z pewnego rodzaju stresem, nawet jeśli
wiemy do kogo i w jakiej sprawie dzwonimy.
Odbierając telefon służbowy najpierw powinniśmy odpowiedzieć na pozdrowienie,
następnie należy podać nazwę firmy, jaką reprezentujemy oraz swoje imię i nazwisko. Tylko
taka kolejność jest prawidłowa.
Przykład:
Dzwoni telefon. Odbierasz i słyszysz damski głos:
48
www.infoon.pl

Dzień dobry. Tu Katarzyna Nowak, firma Biuro Market.
Odpowiadasz:

Dzień dobry, biuro rachunkowe Piątka, Krzysztof Kowalski. W czym mogę pomóc?
Rozmowy prywatne mają z reguły inny przebieg, jednakże strona dzwoniąca zawsze powinna
się przedstawić. Kiedy odbierasz telefon w domu prywatnym nie musisz się przedstawiać.
Sytuacja jest podobna do tej, kiedy ktoś puka do twoich drzwi. Otwierając je nie
przedstawiasz się, ale czyni to osoba, która pukała. Kiedy odbierasz rozmowę prywatną,
możesz więc powiedzieć tylko „słucham”. Większość podręczników podaje, że w rozmowach
prywatnych pierwsza przedstawia się osoba dzwoniąca, a nie odbierająca telefon. Ponieważ
często zdarzają się jednak pomyłki, warto żebyś przedstawił się imieniem i nazwiskiem, kiedy
widzisz na wyświetlaczu zastrzeżony lub nieznany numer telefonu. Takie zachowanie,
podobnie jak w rozmowach służbowych, pozwoli dzwoniącemu szybko zweryfikować czy
dodzwonił się we właściwe miejsce, do właściwej osoby.
PODSTAWOWE ZASADY
W trakcie rozmowy telefonicznej warto przestrzegać kilku zasad, które pozwolą nam
nawiązać właściwy kontakt z rozmówcą i wyeliminują nieporozumienia.
Prowadząc rozmowę przez telefon NIE NALEŻY:

zaczynać rozmowy od zdawkowego „Tak, słucham?”
Pamiętaj: przywitaj się lub przedstaw.

rozmawiać równocześnie z innymi osobami obecnymi w pomieszczeniu
Pamiętaj: Jeśli uczestniczysz w spotkaniu, ważniejsze są osoby, z którymi się
spotkałeś, niż ta, która dzwoni. Dlatego, nie powinieneś przerywać spotkania, żeby
odebrać telefon i porozmawiać z osobą dzwoniącą. Może oczywiście zdarzyć się
sytuacja, kiedy czekasz na bardzo ważny telefon. Wówczas, przed spotkaniem,
powinieneś uprzedzić swoich gości o tym fakcie, a kiedy zadzwoni oczekiwany
telefon, przeprosić i opuścić pokój, salę konferencyjną, w której się znajdujesz i wyjść
na korytarz lub do innego pomieszczenia, żeby swobodnie porozmawiać.

łączyć z innymi rozmówcami bez wytłumaczenia, powitania
Wystarczy krótka informacja w stylu: „Dzień dobry, proszę zaczekać, już łączę...”,
„Chwileczkę, przełączę zaraz Panią do gabinetu Pana Kowalskiego...”
49
www.infoon.pl

używać skrótów słownych powszechnych w firmie
Nasz rozmówca nie musi przecież znać naszego specyficznego języka branży, w której
pracujemy.

przerywać rozmówcy przy błędnym połączeniu
Nie odkładaj słuchawki bez wyjaśnienia. Użyj grzecznościowej formuły: „Przepraszam,
pomyliłem się.” lub „Przepraszam, wybrałem błędny numer.”

jeść, pić, palić papierosy, żuć gumę
Takie zachowanie to brak szacunku dla rozmówcy. Pamiętaj, że twój rozmówca,
oprócz twojego głosu, słyszy wszystkie odgłosy towarzyszące waszej rozmowie.
Wykażesz się brakiem dobrych manier, jeśli rozmawiając przez telefon będziesz na
przykład jednocześnie pracować przy komputerze (dźwięki stukania w klawiaturę).
PROWADŹ NOTATKI
Jeśli twoja praca w dużej mierze wiąże się z odbieraniem telefonów, pamiętaj o tym,
by zawsze mieć pod ręką ołówek i kartkę papieru, tak, żeby od razu zanotować nazwisko
osoby dzwoniącej oraz nazwę firmy z jakiej telefonuje. Później, przy omawianiu szczegółów
te informacje mogą ci umknąć. Niezręcznie będzie po zakończonej rozmowie oddzwaniać i
pytać z kim przed chwilą rozmawiałeś.
Jeżeli w trakcie rozmowy pojawią się trudne lub niejednoznaczne w pisowni nazwiska,
nazwy własne lub inne dane, poproś rozmówcę o ich powtórzenie. Wykorzystuj umiejętność
parafrazowania, tak żeby upewnić się, czy dobrze zrozumiałeś informację.
Przykład:
- Czy dobrze zrozumiałem, że chodzi Pani tym razem o sześć tysięcy sztuk, a nie jak w
poprzednim zamówieniu sześćset sztuk ?...
- Proszę mnie poprawić, jeśli coś źle zapisałem.....
- Czyli ma Pan na myśli, to, że....
ZAKOŃCZENIE ROZMOWY
Każda rozmowa telefoniczna powinna być zakończona podziękowaniem za rozmowę i
pożegnaniem. Tak samo jak w przypadku przedstawiania się i podawania ręki obowiązują tu
zasady pierwszeństwa. Pierwszeństwo zakończenia rozmowy leży zawsze po stronie
50
www.infoon.pl
dzwoniącego. Jeżeli rozmowę chce zakończyć ten, kto odebrał telefon to musi przeprosić i
podać ważny powód.
Przykład:
Rozmawiasz przez telefon z klientem, który składa zamówienie. Jesteś sam w biurze. W
drzwiach staje dostawca z kartonami, za chwilę jeden z nich spadnie mu na podłogę i
wysypie się jego zawartość. Chcesz temu zapobiec.
Mówisz do swojego telefonicznego rozmówcy: „Przepraszam, za chwilę do Pana oddzwonię i
dokończymy rozmowę. Muszę w tej chwili pomóc koledze.”
INNE WSKAZÓWKI
Inne cenne wskazówki dotyczące prowadzenia służbowych rozmów telefonicznych:

mów wyraźnie
W trakcie rozmowy staraj się mówić zwięźle i rzeczowo, używaj krótkich zdań. W
rozmowie telefonicznej to twój głos jest najważniejszy, ponieważ nie widać twoich
oczu, wyrazu twarzy, gestów. Unikaj mówienia szeptem, staraj się również nie
krzyczeć do słuchawki. Pamiętaj, żeby modulować głos odpowiednio do
wypowiadanych treści, mówić ciepłym i spokojnym tonem. Tempo mówienia
powinno być trochę wolniejsze niż w bezpośredniej rozmowie.

jeśli nie możesz rozmawiać - oddzwoń
Kiedy odbierzesz telefon mówiąc, że nie możesz w tej chwili rozmawiać, wówczas zgodnie z regułami dobrego wychowania - zamiast prosić, żeby ta osoba dzwoniąca
skontaktowała się z tobą kolejny raz, ty powinieneś do niej oddzwonić. Takie
rozwiązanie jest wygodne dla obu stron. W przeciwnym wypadku, osoba dzwoniąca
ponownie może usłyszeć od ciebie, że to nadal nie jest dobry moment na rozmowę.
Podobnie powinieneś postąpić, kiedy widzisz w nieodebranych połączeniach numer
telefonu, z którego ktoś próbował się do ciebie dodzwonić. Nie przyjmuj za pewnik
tezy , że „jeśli komuś zależy na kontakcie, to zadzwoni ponownie”. Być może to
właśnie ty coś stracisz nie oddzwaniając.

przerwane połączenie
Pamiętaj, że w przypadku przerwania połączenia, ponownie wybiera numer ta osoba,
która zainicjowała rozmowę. Stosowanie tej zasady pozwoli uniknąć trudności w
51
www.infoon.pl
nawiązaniu połączenia. Często zdarza się, że po zerwaniu rozmowy, niezależnie z
jakiej przyczyny, obie strony próbują równocześnie ponownie się połączyć. W efekcie
obie strony słyszą sygnał zajętości.

dzwoń w godzinach otwarcia, funkcjonowania instytucji
Jeżeli nie dzwonisz do firmy, ale do domu klienta, to zrób to w dni powszechne w
godzinach od ósmej do dwudziestej pierwszej, w dni świąteczne w godzinach od
dziesiątej do dwudziestej pierwszej. Pamiętaj: jeśli sprawa może spokojnie poczekać
do poniedziałku, nie telefonuj w sprawach służbowych w dni wolne od pracy.

pamiętaj o różnicach czasowych w rozmowach międzynarodowych
Zanim zadzwonisz do kontrahenta z innej strefy czasowej, sprawdź, która godzina jest
u niego.

odsłuchuj pocztę głosową, jeśli z niej korzystasz
Pamiętaj o ustawieniu stosownego komunikatu poczty głosowej. Przedstaw się w
nagraniu i podaj nazwę firmy, którą reprezentujesz
TELEFONY KOMÓRKOWE
Etykieta reguluje również zasady korzystania z telefonów komórkowych. Szczególną
uwagę powinieneś zwrócić na sposoby korzystania z komórki w miejscach publicznych.
Zasadniczo rozmowy telefoniczne w takich miejscach nie są w dobrym tonie. Pamiętaj, by w
miejscach publicznych rozmowę prowadzić dyskretnie, na uboczu i możliwie krótko.
Niedopuszczalne jest prowadzenie rozmów służbowych podczas zakupów czy w środkach
transportu publicznego.
Wyłącz telefon komórkowy, kiedy wchodzisz do samolotu, kościoła, muzeum, teatru,
kina, opery, biblioteki i innych miejsc, które wymagają ciszy. Jeśli rozpoczynasz spotkanie z
klientem, zebranie, konferencję, to również powinieneś wyłączyć telefon komórkowy lub
przynajmniej wyciszyć dzwonki. Jeśli zapomnisz o tym, a telefon zadzwoni w trakcie
spotkania, powinieneś przeprosić obecnych i odrzucić rozmowę. Odebrać można jedynie
pilne i ważne rozmowy, po wcześniejszym uprzedzeniu uczestników spotkania.
Jeśli wykonujesz połączenie na telefon komórkowy, to upewnij się, że dzwonisz w
dobrym momencie. Z uwagi na mobilność telefonu, nigdy nie wiesz, gdzie w danej chwili
może znajdować się twój rozmówca. Po przywitaniu i przedstawieniu się, zapytaj czy osoba
do której dzwonisz, może w tej chwili swobodnie z tobą rozmawiać i czy ma w tej chwili
52
www.infoon.pl
wystarczająco dużo czasu, żeby omówić z tobą kilka tematów. Jeśli nie, to umów się na inny
termin.
Niedopuszczalne jest przełączenie telefonu na tryb głośnomówiący, bez uprzedzenia
rozmówcy. Zwłaszcza jeśli świadkami rozmowy mają być osoby postronne.
I na koniec:
Jeśli uczestniczysz w służbowym posiłku (obiad, kolacja, czy też po prostu kawa), bez względu
czy ma to miejsce w restauracji czy też w firmie, nie wykładaj na stół telefonu. Takie
zachowanie jest wyrazem braku dobrych manier. Telefon komórkowy obok talerza z zupą,
sałatką czy ciastkiem nie wygląda elegancko.
53
www.infoon.pl
JAK I GDZIE SZUKAĆ PRACY?
Dowiedz się skąd możesz czerpać informacje o ofertach pracy i jakie sposoby SZUKANIA
PRACY wykorzystać.
Przeglądanie ogłoszeń, przygotowywanie dokumentów aplikacyjnych, udział w
rozmowach kwalifikacyjnych z pracodawcami - to wszystko wymaga sporego zaangażowania
i czasu. Przede wszystkim pamiętaj, że szukanie pracy jest procesem, który musi potrwać.
Czasami trwa miesiąc, trzy, ale bywa, że pół roku lub więcej. Trudności w znalezieniu pracy
nie zawsze będą wynikały z twojej niepełnosprawności, także osoby zdrowe borykają się
aktualnie z podobnymi problemami.
Zanim zaczniesz szukać pracy warto, żebyś znalazł wpierw odpowiedź na następujące
pytania:

Jaką pracę chciałbym wykonywać?

Jaką pracę mogę wykonywać? To znaczy: na jaką pracę pozwala mi zdobyte
wykształcenie, doświadczenie oraz umiejętności?

Na jaką pracę pozwala mi mój obecny stan zdrowia?

Jaką pracę mogę znaleźć w obecnej sytuacji na rynku pracy ?

Jaką pracę mogę znaleźć w interesującej mnie okolicy, regionie?
Doradztwo zawodowe
Jeżeli masz jeszcze problem z dookreśleniem czym chcesz się zajmować lub nie wiesz
jaka praca byłaby dla ciebie najodpowiedniejsza, skorzystaj z pomocy profesjonalnego
54
www.infoon.pl
doradcy zawodowego, który przeanalizuje twoje umiejętności i predyspozycje oraz pomoże
ci określić plan indywidualnego rozwoju zawodowego. Określicie również wspólnie, co już
udało ci się zrobić . Może okazać się na przykład, że trzeba poprawić twoje dokumenty
aplikacyjne czy sposób prezentacji przed potencjalnym pracodawcą.
Aktywizujące warsztaty zawodowe i społecznie, pomoc w znalezieniu pracy, wsparcie
doradcy zawodowego i trenera pracy oferują w twojej okolicy urzędy pracy oraz różnego
rodzaju stowarzyszenia i fundacje.
Jeden
z
Niepełnosprawnych,
przykładów
która
stanowi
prowadzi
Fundacja
punkty
Aktywizacji
Zatrudnienia
Zawodowej
Osób
Wspomaganego
Osób
Niepełnosprawnych. Więcej informacji znajdziesz na stronie internetowej www.popon.pl.
Poniżej przedstawiamy listę punktów, w których świadczona jest pomoc w zatrudnieniu:
województwo kujawsko-pomorskie
ul. Hetmańska 38, 85-039 Bydgoszcz
tel. 52 348 63 83, tel./fax 52 373 11 75
[email protected]
województwo pomorskie
ul. Grunwaldzka 100, 80-244 Gdańsk
tel./fax 58 341 39 46
[email protected]
województwo śląskie
Pl. Grunwaldzki 8/10, 40-950 Katowice
tel. 32/745-27-20, fax 32/745-27-21
[email protected]
województwo wielkopolskie
ul. Wiankowa 3, 61-131 Poznań
tel. 61 875 26 92 wew. 29, fax 61 875 26 92 w. 44
[email protected]
województwo podkarpackie
ul. Rejtana 10, 35-310 Rzeszów
tel./fax 17 857 75 56
[email protected]
województwo mazowieckie
ul. Szpitalna 6 lok. 18-19, 00-031 Warszawa
tel. 22 620 32 02, fax 22 620 32 02 w. 120
[email protected]
55
www.infoon.pl
województwo dolnośląskie
ul. Wita Stwosza 16, 50-950 Wrocław, (pokój 202, II piętro)
tel. 22 620-32-02 wew. 104
[email protected]
Jak szukać pracy?
Metody poszukiwania pracy można podzielić na dwa rodzaje:

aktywne - kiedy sami staramy się różnymi drogami dotrzeć do pracodawcy i
przedstawić mu swoją ofertę ,

pasywne - kiedy odpowiadamy na oferty pracy przedstawiane przez pracodawców.
Sukces zagwarantuje połączenie obu tych metod. Poniżej przedstawiamy kilka sposobów
poszukiwania pracy.
Urząd Pracy
Jeśli jesteś świeżo po ukończeniu szkoły czy studiów, sprawdź w Powiatowym
Urzędzie Pracy, właściwym ze względu na twoje miejsce zamieszkania, oferty staży, które
pomogą ci zdobyć doświadczenie zawodowe. Możesz również samodzielnie poszukać firmy,
w której chciałbyś odbyć staż. Pracodawcę może zachęcić do przyjęcia stażysty fakt, że nie
poniesie on kosztów związanych z jego przyjęciem. Jako stażysta otrzymasz z Urzędu Pracy
stypendium, będziesz też mógł ubiegać się o zwrot kosztów dojazdów lub zakwaterowania,
jeśli staż będzie poza miejscem twojego zamieszkania.
Możesz skorzystać również ze szkoleń finansowanych przez urząd. Przy Urzędach
Pracy funkcjonują również Kluby Pracy, w których na bezpłatnych zajęciach możesz nauczyć
się tworzyć dokumenty aplikacyjne, takie jak CV oraz list motywacyjny. Doradcy zawodowi z
Urzędu Pracy pomogą ci także poznać twoje predyspozycje zawodowe.
Adresy Powiatowych Urzędów Pracy znajdziesz między innymi na stronie internetowej:
www.psz.praca.gov.pl/wybor-urzedu
56
www.infoon.pl
Informacji przydatnych do znalezienia pracy szukaj również na Portalu Publicznych Służb Zatrudnienia:
www.psz.praca.gov
Odpowiadaj na oferty pracy
Podstawową czynnością osoby, która poszukuje pracy powinno być codzienne
przeglądanie miejsc, w których pracodawcy zamieszczają oferty pracy oraz odpowiadanie na
wybrane ogłoszenia.
Najczęściej oferty pracy zamieszczane są:

na portalach internetowych,

w prasie,

na stronach internetowych firm, które szukają pracowników,

w Urzędach Pracy,

na stronach Biur Karier,

na stronach Agencji Pośrednictwa Pracy.
Dokładnie analizuj ogłoszenia, które są publikowane w prasie lokalnej oraz na stronach
internetowych. Odrzucaj ogłoszenia, które budzą twoje podejrzenie na przykład zbyt dużą
atrakcyjnością czy koniecznością wniesienia jakiejkolwiek opłaty. Wiarygodna firma podaje w
ogłoszeniu przynajmniej oczekiwania oraz adres, na który należy złożyć aplikację. Przejrzyj
stronę internetową ogłaszającej się firmy oraz opinie na temat jej działalności.
57
www.infoon.pl
Pamiętaj: Ważne, żeby na wszystkie oferty pracy, które cię zainteresują, odpowiadać
jak najszybciej. Mimo że ważność niektórych ofert może być dosyć długa, może okazać się, że
pracodawca już w początkowym okresie znajdzie odpowiednich kandydatów i ogłoszenie
szybko stanie się nieaktualne.
Podpowiadamy, gdzie szukać ogłoszeń internetowych:

strony internetowe urzędów pracy: www.psz.praca.gov.pl/wybor-urzedu

Centralna Baza Ofert Pracy: www.oferty.praca.gov.pl

Zielona linia: www.zielonalinia.gov.pl

portale ogłoszeniowe, takie jak: www.anonse.com, www.gratka.pl,

strony firm rekrutujących, na przykład: www.hrk.pl, www.adecco.pl,

portale dotyczące pracy, na przykład: www.pracuj.pl,
www.gazetapraca.pl,www.infopraca.pl,

strony pracodawców

portale społecznościowe, na przykład: www.goldenline.pl, pl.linkedin.com
Wykorzystaj sieć kontaktów
Jednym z bardziej skutecznych sposobów na znalezienie pracy jest informowanie o
naszych poszukiwaniach znajomych oraz członków rodziny pracujących w miejscach, którymi
jesteśmy potencjalnie zainteresowani. Pytaj o możliwości zatrudnienia w firmach, w których
pracują twoi znajomi. Pytaj również o znane im firmy, które aktualnie rekrutują. Większość
pracodawców ceni kandydatów, którzy zostali im właśnie zarekomendowani przez ich
pracowników. Osoba polecająca lepiej zna potencjalnego kandydata i może o nim więcej
powiedzieć pracodawcy.
Wypisz sobie listę kontaktów. Powiadom znajomych, że szukasz pracy i określ
dokładnie jakiej pracy szukasz. Poproś, by znajomi przekazywali ci informację, jeśli w ich
firmach będzie prowadzona rekrutacja, możesz również zapytać czy znajomi mogliby polecić
twoją kandydaturę odpowiednim osobom w firmie.
Targi pracy
Bierz udział w targach pracy i odwiedzaj targi branżowe. Targi pracy to miejsca, które
umożliwiają ci bezpośredni kontakt z pracodawcami. Podczas bezpośredniej rozmowy z
58
www.infoon.pl
przedstawicielami konkretnej firmy możesz zdobyć wiele przydatnych informacji i nawiążesz
nowe kontakty. Targi często organizowane są przez Urzędy Pracy, Uczelniane Biura Karier
oraz organizacje i stowarzyszenia. Pamiętaj, żeby idąc na Targi Pracy przygotować się do
rozmowy, zadbać o swoją prezentację i koniecznie zabrać ze sobą swoje CV.
Możesz wziąć również udział w Wirtualnych Targach Pracy, które organizują portale z
ofertami pracy. Wówczas bez wychodzenia z domu będziesz mógł porozmawiać z
pracodawcami o możliwościach zatrudnienia.
Kontaktuj się bezpośrednio z pracodawcą
Inną metodą poszukiwania pracy jest bezpośredni kontakt z przedstawicielami firmy,
którą jesteś zainteresowany. Z potencjalnym pracodawcą możesz skontaktować się
osobiście, telefonicznie lub za pomocą poczty elektronicznej. Aplikacje możesz złożyć nawet
jeśli firma nie ogłosiła rekrutacji. Wykorzystaj internet, żeby znaleźć adresy interesujących
Cię firm. Branżowy spis firm znajdziesz między innymi na stronach internetowych:
- www.pkt.pl,
- www.zumi.pl,
- www.panoramafirm.pl
Gdzie szukać pracy?
Jako osoba niepełnosprawna możesz szukać pracy na tak zwanym rynku chronionym oraz na
otwartym rynku pracy. Możesz również dokonać samozatrudnienia, czyli założyć własną
firmę.
Chroniony rynek pracy
Chroniony rynek pracy tworzą zakłady pracy, które gwarantują miejsca pracy dla osób
niepełnosprawnych, a zatrudnione w nich osoby niepełnosprawne znajdują zatrudnienie w
specjalnych warunkach. Podstawowymi rodzajami przedsiębiorstw na chronionym rynku
pracy w Polsce są:
- zakłady pracy chronionej,
- zakłady aktywności zawodowej,
- warsztaty terapii zawodowej.
59
www.infoon.pl
Pracownicy w Zakładach Pracy Chronionej zatrudniani są na podstawie umów o
pracę, tak więc posiadają takie same prawa, obowiązki i przywileje co pracownicy w pełni
sprawni. Zakłady Pracy Chronionej od firm z otwartego rynku pracy różni to, że zgodnie z
prawem muszą one zapewnić pracownikom odpowiednią opiekę medyczną, rehabilitacyjną
oraz socjalną. Są również zobowiązane do przystosowania miejsc pracy i stanowisk, a także
takiego dobrania technologii produkcji lub rodzaju usług, które będą dostosowane do
potrzeb pracowników z niepełnosprawnościami. (Zobacz artykuł powiązany: Zakłady Pracy
Chronionej.) Więcej informacji na temat Zakładów Pracy Chronionej uzyskasz w Powiatowych
Urzędach
Pracy
oraz
oddziałach
Państwowego
Funduszu
Rehabilitacji
Osób
Niepełnosprawnych.
Celem Zakładów Aktywności Zawodowej oraz Warsztatów Terapii Zajęciowej jest
natomiast przygotowanie osób z niepełnosprawnościami do samodzielnego życia.
Wykonywanie określonych prac w tych firmach traktowane jest głównie jako forma
rehabilitacji. (Zobacz artykuły powiązany: Zakłady Aktywności Zawodowej, Warsztaty Terapii
Zajęciowej.) Więcej informacji na temat Zakładów Aktywności Zawodowej znajdziesz również
w oddziałach Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz
Powiatowych Centrach Pomocy Rodzinie.
Otwarty rynek pracy
Otwarty rynek pracy kieruje się przede wszystkim zasadą konkurencyjności oraz
wydajności pracy. Każde przedsiębiorstwo chce mieć jak najlepsze wyniki i jak najwyższe
dochody, a w tym celu potrzebni są mu wyłącznie jak najlepsi pracownicy. Osoby
niepełnosprawne mogą ubiegać się o pracę na konkretnym stanowisku na takich samych
zasadach jak kandydaci pełnosprawni. Pracodawca na otwartym rynku pracy wybierając
pracownika kieruje się przede wszystkim jego kwalifikacjami i doświadczeniem zawodowym.
Zatrudnienie na otwartym rynku pracy
następuje na takich samych zasadach jak
zatrudnienie pracownika pełnosprawnego. Pracownik niepełnosprawny będzie miał w pracy
takie same obowiązki jak pracownik pełnosprawny.
Na pracodawcy spoczywa jednak zawsze obowiązek przystosowania stanowiska pracy
w sposób, który będzie uwzględniał potrzeby pracownika niepełnosprawnego. Pracownik
niepełnosprawny zatrudniony w przedsiębiorstwie będzie mógł (ale nie musi) skorzystać z
pewnych przywilejów, które przysługują mu na podstawie przepisów dotyczących osób
60
www.infoon.pl
niepełnosprawnych, na przykład: skrócony dzień pracy, dodatkowy urlop (Więcej informacji
w artykule: Uprawnienia pracownicze osób z niepełnosprawnością, Czas pracy osób
niepełnosprawnych).
Własny biznes
Jeśli długo nie możesz znaleźć pracy, która spełniałaby twoje oczekiwania, zastanów
się nad otworzeniem własnego biznesu.
Poradź się kogoś, kto profesjonalnie oceni, czy twój pomysł na działalność
gospodarczą jest dobry.
Informacje i porady na temat prowadzenia działalności
gospodarczej uzyskasz między innymi w:
- Powiatowych Urzędach Pracy: pracownicy urzędu podpowiedzą ci jak wygląda procedura
rejestrowania firmy, przedstawią prawne i finansowe aspekty prowadzenia działalności
gospodarczej. Będziesz mógł wziąć udział w szkoleniach przydatnych do otwarcia własnej
firmy,
- punktach konsultacyjno-doradczych Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości: adresy
lokalnych punktów doradczych znajdziesz na stronie www.parp.gov.pl,
- regionalnych stowarzyszeniach, które zajmują się promocją biznesu.
Jeśli już przeanalizowałeś wszystkie za i przeciw, jesteś pewien, że chcesz założyć własny
biznes, masz już nawet biznesplan - możesz aplikować o dotację na założenie działalności z
Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. (Czytaj artykuł: Jak uzyskać
dotację na podjęcie działalności gospodarczej?)
Pamiętaj: Poszukiwanie pracy to proces, droga, która czasem bywa żmudna. Sytuacja
na rynku nieustannie zmienia się, dlatego nie poddawaj się przy pierwszych nieudanych
próbach. Aplikuj, odpowiadaj na ogłoszenia, wychodź z inicjatywą, bierz udział w Targach
Pracy. Korzystaj z okazji do odbycia stażu czy praktyki. Każde takie doświadczenie wzbogaca
cię o nowe umiejętności. Konsekwentnie dąż do swojego celu.
61
www.infoon.pl
JAK UZYSKAĆ DOTACJĘ NA PODJĘCIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ ?
Zasady dotyczące przyznawania ze środków PFRON osobie niepełnosprawnej środków na
podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni
socjalnej.
Osoba niepełnosprawna, która planuje uruchomić działalność gospodarczą, może
uzyskać ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych dotację
na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni
socjalnej do wysokości piętnastokrotności przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w
dniu podpisania umowy.
Warunki uzyskania dotacji
Jednorazowe środki z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
mogą być przyznane na:
1. podjęcie po raz pierwszy działalności:
a) gospodarczej - w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej,
b) rolniczej - w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, w tym
polegającej na
prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, bez względu na formę
prawną jej prowadzenia,
2. wniesienie po raz pierwszy wkładu do spółdzielni socjalnej,
3. ponowne podjęcie działalności lub ponowne wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej,
jeżeli zgodnie z oświadczeniem osoby niepełnosprawnej upłynęło co najmniej 12 miesięcy od
zaprzestania prowadzenia tej działalności lub ustania członkostwa w spółdzielni socjalnej,
62
www.infoon.pl
pod warunkiem nieotrzymania wcześniej bezzwrotnych środków publicznych na podjęcie
działalności gospodarczej, rolniczej albo wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej.
O dotację może ubiegać się osoba, która:
- posiada status niepełnosprawnej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o
rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych,
- jest zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotna lub poszukująca pracy
niepozostająca w zatrudnieniu,
- nie otrzymała wcześniej bezzwrotnych środków publicznych na ten cel.
Wysokość dotacji
Maksymalna
wysokość
pomocy
wynosi
piętnastokrotność
przeciętnego
wynagrodzenia, to znaczy ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim
kwartale. (Wartość tę można sprawdzić na stronie:
www.stat.gov.pl w zakładce:
„Komunikaty i obwieszczenia”:
http://stat.gov.pl/sygnalne/komunikaty-i-obwieszczenia/18,2014,kategoria.html)
Należy pamiętać, że jest to kwota maksymalna i ostatecznie wysokość dotacji określa
umowa zawierana między starostą a wnioskodawcą. W przypadku działalności rolniczej
wysokość pomocy nie może przekroczyć 7.500 euro.
ZASADY UDZIELANIA DOTACJI
Złożenie wniosku
Osoba niepełnosprawna zainteresowana przyznaniem środków z Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na rozpoczęcie działalności powinna złożyć
wniosek do starosty właściwego ze względu na swoje miejsce zarejestrowania osoby
niepełnosprawnej w powiatowym urzędzie pracy.
Wzór wniosku określony jest w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z
dnia 17 października 2007r. w sprawie przyznania osobie niepełnosprawnej środków na
podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni
socjalnej (Dz. U. Nr 194 poz. 1403 z 2007 r. z późniejszymi zmianami). (Wzór wniosku
możesz pobrać w formie elektronicznej ze strony www.infoon.pl. Patrz na końcu artykułu.)
63
www.infoon.pl
Druk wniosku do wypełnienia można pobrać również z powiatowego urzędu pracy.
Pracownicy urzędu udzielą niezbędnych informacji i pomogą w wypełnianiu formularzy.
Wypełniony wniosek wraz załącznikami należy składać w Powiatowym Urzędzie
Pracy. Dokumenty przyjmowane są przez cały rok.
Do wniosku należy dołączyć:
- plan przedsięwzięcia z uwzględnieniem przewidywanych efektów ekonomicznych,
- dokument dotyczący informacji o lokalizacji planowanej działalności,
- dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe wnioskodawcy,
- dokument potwierdzający niepełnosprawność,
- dokumenty dotyczące zabezpieczenia zwrotu wnioskowanych środków (w formie
poręczenia cywilnego lub blokady rachunku bankowego).
Decyzja o rozpatrzeniu wniosku
Starosta rozpatrując wniosek bierze pod uwagę takie elementy, jak:

przewidywane efekty ekonomiczne przedsięwzięcia, na które mają być przeznaczone
środki,

popyt i podaż lokalnego rynku na planowaną działalność,

kalkulację wydatków na uruchomienie działalności w ramach wnioskowanych
środków,

uprawnienia i kwalifikacje wnioskodawcy,

wysokość środków własnych wnioskodawcy,

wysokość posiadanych środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych przeznaczonych na ten cel w danym roku
Wniosek wraz z kompletem załączników jest sprawdzany pod względem rachunkowym i
formalnym.
W
przypadku
stwierdzenia
nieprawidłowości
wnioskodawca
zostanie
poinformowany o nich w ciągu 14 dni i wezwany do ich usunięcia w terminie 14 dni. W
terminie do 30 dni po usunięciu nieprawidłowości wniosek podlega ocenie merytorycznej.
W tym terminie również starosta pisemnie informuje wnioskodawcę o sposobie
rozpatrzenia
wniosku.
Negatywne
rozpatrzenie
wniosku
wymaga
odpowiedniego
uzasadnienia przez starostę. W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku starosta
64
www.infoon.pl
informuje pisemnie wnioskodawcę o decyzji i jednocześnie wzywa go do negocjacji
warunków umowy.
Celem negocjacji jest ustalenie szczegółowych warunków, np. formy zabezpieczenia,
terminów do rozliczenia uzyskanej pomocy oraz ustalenie wysokości przyznanego wsparcia,
które zostanie przekazane na rachunek bankowy wnioskodawcy.
WAŻNE: Środki na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo wniesienie
wkładu do spółdzielni socjalnej przyznawane są jako pomoc de minimis.
Zawarcie umowy o przyznanie dotacji
Umowa cywilnoprawna pomiędzy osobą ubiegającą się o przyznanie dotacji a
starostą jest zawierana w terminie 14 dni od zakończenia negocjacji.
Umowa o przyznanie dotacji reguluje wzajemne zobowiązania, w szczególności
określa obowiązki osoby otrzymującej pomoc i zobowiązuje do:

prawidłowego wydatkowania przyznanych środków na cel określony w umowie,

rozliczenia otrzymanych środków zgodnie z przeznaczeniem na zakupy określone w
protokole z negocjacji,

umożliwienia przeprowadzenia czynności kontrolnych w trakcie prowadzenia
działalności gospodarczej,

informowania starosty o wszelkich zmianach dotyczących realizacji umowy, w
terminie 7 dni od dnia wystąpienia tych zmian,

zwrotu otrzymanych środków oraz odsetek, naliczonych od dnia ich otrzymania w
wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, w terminie 3 miesięcy od dnia
otrzymania wezwania z Urzędu do zapłaty lub ujawnienia naruszenia co najmniej
jednego z warunków umowy,

zabezpieczenia zwrotu kwoty środków — w formie poręczenia, w tym poręczenia
spółdzielni socjalnej, weksla z poręczeniem wekslowym (awal), gwarancji bankowej,
zastawu na prawach lub rzeczach, blokady rachunku bankowego lub aktu
notarialnego o poddaniu się egzekucji przez dłużnika,

prowadzenia działalności gospodarczej lub członkostwa w spółdzielni socjalnej przez
okres co najmniej 24 miesięcy,
65
www.infoon.pl

przedstawienie po 24 miesiącach dokumentów, takich jak zaświadczenia z Urzędu
Skarbowego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia
Społecznego.
UWAGA: Prawidłowe wypełnienie warunków, które zostaną określone w umowie oraz
szczegółowych zasadach stanowi podstawę bezzwrotnego charakteru pomocy.
Starosta przekazuje środki na wskazany we wniosku rachunek bankowy w terminie 14 dni od
daty zawarcia umowy.
Przed przekazaniem środków na konto wnioskodawca musi przedstawić odpowiednio:

dokument uprawniający wnioskodawcę do prowadzenia działalności gospodarczej,

odpis z Krajowego Rejestru Sądowego,

koncesję, zezwolenie lub zaświadczenie o wpisie do rejestru działalności regulowanej,

decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o podleganiu
ubezpieczeniu społecznemu rolników,

zobowiązanie spółdzielni do przyjęcia wkładu w formie i wysokości planowanej do
wniesienia przez wnioskodawcę.
Wnioskodawca zobowiązany jest do wydatkowania otrzymanych środków w terminie 3
miesięcy do daty ich wpływu na rachunek bankowy. Środki mogą zostać wydatkowane
jedynie zgodnie z przeznaczeniem, muszą zostać również odpowiednio rozliczone i
udokumentowane
wiarygodnymi
dokumentami
finansowymi.
Podstawą
rozliczenia
przyznanej dotacji są faktury VAT oraz rachunki.
Jeśli wnioskodawca w ramach dotacji chce zakupić sprzęt używany dodatkowo musi
przedstawić:
- dokument dotyczący zakupu sprzętu używanego zawierający numer fabryczny i rok
produkcji,
- oświadczenie potwierdzające spełnienie przez używany środek trwały odpowiednich norm
oraz o tym, że jego cena nie odbiega od wartości rynkowej i jest niższa niż cena podobnego,
nowego sprzętu.
Na co można wydatkować przyznanie środki finansowe?
66
www.infoon.pl
Jednorazową dotację ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej lub wniesienie wkładu
do spółdzielni socjalnej należy wydatkować zgodnie z dołączonym do wniosku planem
przedsięwzięcia.
Wyżej wymienione środki udzielane są na zakup:
1. maszyn, urządzeń i innych rzeczy lub przedmiotów, które charakteryzują się dłuższym
okresem użytkowania oraz są zdatne do użytku i używania na potrzeby opisanej działalności,
2. wyposażenia lokalu w przedmioty niezbędne do prowadzenia działalności,
3. samochodu, gdy konieczność jego zakupu w oczywisty sposób pozostaje w związku z
podejmowanym rodzajem działalności.
UWAGA: Wyłącznym właścicielem samochodu musi być osoba, której przyznano środki na
podjęcie działalności. W przypadku, kiedy koszty zakupu samochodu przekroczą kwotę
otrzymanego dofinansowania, to powstała różnica powinna być pokryta z własnych środków
wnioskodawcy,
4. surowców, materiałów oraz towarów koniecznych do uruchomienia działalności,
5. materiałów do wykonania adaptacji lokalu do celów prowadzenia działalności
gospodarczej (do 25% wnioskowanej kwoty).
Środki na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do
spółdzielni socjalnej nie mogą być wykorzystane na:
- zakup akcji, obligacji, udziałów w spółkach, kaucji, leasingu, wydatki inwestycyjne związane
z kosztami budowy oraz remontów i przeróbek maszyn i urządzeń,
- opłaty administracyjne, składki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, wypłaty wynagrodzeń,
itp.
Szczegółowe informacje dotyczące wydatkowania środków można uzyskać w powiatowym
urzędzie pracy właściwym ze względu na miejsce zamieszkania.
Plan przedsięwzięcia
Plan przedsięwzięcia to jeden z najistotniejszych załączników do wniosku o
dofinansowanie.
67
www.infoon.pl
Na jego podstawie oceniane będzie prawdopodobieństwo powodzenia przyszłej działalności
gospodarczej, a także między innymi doświadczenie wnioskodawcy i efekty ekonomiczne
przedsięwzięcia.
Plan przedsięwzięcia składa się z :

charakterystyki przedsięwzięcia (opis branży, produktu, zasoby personalne,
uprawnienia zawodowe, kwalifikacje właściciela),

oceny rynku (analiza popytu, konkurencji, narzędzia marketingu mix),

analizy SWOT (słabe i mocne strony pomysłu na działalność gospodarczą, szanse i
zagrożenia),

analizy finansowej (kalkulacja przychodów, kosztów, sposoby rozliczeń).
Dobrze sporządzony plan charakteryzuje się wiarygodnością i realnością. Plan
przedsięwzięcia powinien być przede wszystkim kompletny, zawierać wyczerpujące opisy
planowanych działań, tak, żeby nie pozostawiał u czytelnika wątpliwości, że planowane
przedsięwzięcie warte jest finansowania. Pamiętaj, że solidnie sporządzony biznesplan to
podstawa udanego przedsięwzięcia.
Poniżej pobierzesz prawidłowy wzór planu przedsięwzięcia oraz inne niezbędne załączniki do
wniosku.
Do pobrania:
1. Wzór wniosku o przyznanie dotacji
2. Informacja osoby niepełnosprawnej
3. Informacja o pomocy de minimis
4. Plan przedsięwzięcia
5. Przewidywane efekty ekonomiczne
6. Wykaz dokumentów dotyczących zabezpieczenia
7. Inne załączniki do wniosku
Podstawa prawna:
- ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (tj. Dz. U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z późniejszymi zmianami),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 października 2007 r. w sprawie
przyznania osobie niepełnosprawnej środków na podjęcie działalności gospodarczej,
68
www.infoon.pl
rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej (Dz.U. Nr 194, poz.1403 z
późniejszymi zmianami),
- rozporządzenie Komisji (WE) nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania
art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 379 z 28.12.2006 str. 5),
- rozporządzenie Komisji (WE) nr 1535/2007 z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie
zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy de minimis w sektorze
produkcji rolnej ( Dz. Urz. UE L 337 z 21.12.2007 str.35),
- rozporządzenie Komisji (WE) nr 875/2007 z dnia 24 lipca 2007 r. w sprawie stosowania art.
87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy w ramach zasady de minimis dla sektora
rybołówstwa i zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 1860/2004 ( Dz. Urz. UE L 193 z
25.07.2007 str.6),
- ustawa z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych (Dz. U. nr 94, poz. 651, z
- ustawa z dnia 16 września 1982 r. – prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848 z
późniejszymi zmianami).
69
www.infoon.pl
REFUNDACJA SKŁADEK NA UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE
Wsparcie samozatrudnienia osób niepełnosprawnych. Odzyskaj koszty poniesione na
opłacenie składek emerytalnych i rentowych.
Osoba niepełnosprawna prowadząca działalność gospodarczą oraz niepełnosprawny
rolnik (lub rolnik zobowiązany do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika)
może skorzystać z pomocy Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w
postaci refundacji obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne. Refundacja oznacza
zwrot kosztów poniesionych wcześniej. Oznacza to, że przedsiębiorca czy rolnik najpierw
powinien samodzielnie opłacić składki, a następnie może starać się o ich zwrot.
Dla kogo refundacja?
Zgodnie z art. 25a ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu
osób
niepełnosprawnych
Państwowy
Fundusz
Rehabilitacji
Osób
Niepełnosprawnych refunduje:
1. osobie niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą:
- obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (do wysokości
odpowiadającej wysokości składki, której podstawą wymiaru jest kwota określona w art. 18
ust. 8 oraz w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych),
2. niepełnosprawnemu rolnikowi lub rolnikowi, który zobowiązany jest do opłacania składek
za niepełnosprawnego domownika składki na ubezpieczenia społeczne rolników:
- wypadkowe,
- chorobowe,
70
www.infoon.pl
- macierzyńskie,
- emerytalno-rentowe.
Warunki uzyskania refundacji
Pomoc w postaci refundacji składek uzyskać mogą osoby, które wykonują działalność
gospodarczą w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności
gospodarczej.
Warunkiem nabycia prawa do refundacji składek jest ich terminowe opłacenie w
całości oraz brak zaległości w zobowiązaniach wobec PFRON przekraczających kwotę 100 zł.
Jeżeli istnieją zaległości, PFRON wyda decyzję o wstrzymaniu refundacji składek na
ubezpieczenia społeczne do czasu uregulowania tych zaległości.
Wysokość refundacji
Wysokość refundacji jest uzależnione od posiadanego przez przedsiębiorcę stopnia
niepełnosprawności. Kształtuje się następująco:
- 100% kwoty obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - w przypadku
osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności,
osób zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
osób zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób prowadzących
działalność pozarolniczą stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60%
prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty
ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego na dany rok kalendarzowy.
Wniosek o refundację
Rejestracja
Osoba niepełnosprawna wykonująca działalność gospodarczą lub niepełnosprawny
rolnik, rolnik zobowiązany do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika, który
zamierza starać się o refundację składek na ubezpieczenia społeczne powinien zarejestrować
się i złożyć odpowiedni wniosek w Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób
71
www.infoon.pl
Niepełnosprawnych. Rejestracji dokonuje się tylko przy składaniu wniosku po raz pierwszy.
Do wniosku należy wówczas dołączyć dodatkowe informacje o wnioskodawcy:

pełną i skróconą nazwę, imię i nazwisko wnioskodawcy,

numery: PESEL, REGON i NIP ( o ile ich nadanie wynika z przepisów prawa),

adres zamieszkania wnioskodawcy,

adres do korespondencji (jeżeli jest inny niż adres zamieszkania),

imię i nazwisko, numery telefonu oraz adres poczty elektronicznej osoby
odpowiedzialnej za kontakty z Funduszem.
Niezbędne dokumenty, które należy dołączyć to:
- kopie dokumentów potwierdzających pełną i skróconą nazwę wnioskodawcy, imię i
nazwisko wnioskodawcy, numery REGON i NIP,
- kopię aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu
niepełnosprawności lub orzeczenia traktowanego na równi z tym orzeczeniem,
- upoważnienie osoby przesyłającej dane lub dokumenty, o których mowa wyżej, do
występowania w imieniu wnioskodawcy.
Wykaz niezbędnych dokumentów, które należy złożyć w celu dokonania rejestracji, znajduje
się
na
stronie
internetowej
www.pfron.org.pl,
w
zakładce
„Rejestracja
osób
niepełnosprawnych wykonujących działalność gospodarczą”.
Złożenie wniosku
Wniosek można przesłać w formie elektronicznej lub złożyć osobiście w postaci
dokumentu pisanego.
Wzory wniosków o refundację zawarte są w załącznikach do rozporządzenia Ministra Pracy i
Polityki Społecznej w sprawie refundacji:
- wniosek Wn-U-G - składa osoba niepełnosprawna wykonująca działalność gospodarczą,
(POBIERZ)
- wniosek Wn-U-A - składa niepełnosprawny rolnika lub rolnik zobowiązany o do opłacania
składek za niepełnosprawnego domownika (POBIERZ).
72
www.infoon.pl
Formularze wniosków pobrać można ze strony www.pfron.org.pl, w zakładce
„Obsługa dofinansowań i refundacji” należy wybrać „ Refundacja składek na ubezpieczenie
społeczne”. Można również skorzystać z wyszukiwarki znajdującej się na stronie głównej.
Terminy
Wniosek o refundację składek musi zostać złożony w terminie do ostatniego dnia
miesiąca, w którym upłynął termin do opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne
(zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych).
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przekazuje na rachunek
bankowy wnioskodawcy kwotę refundacji składek na ubezpieczenia społeczne w terminie 14
dni od dnia otrzymania kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku o wypłatę
refundacji.
UWAGA: Jeżeli refundowana kwota różni się od kwoty wskazanej we wniosku, PFRON
informuje na piśmie o sposobie jej ustalenia.
Pomoc de minimis
Refundacja składek na ubezpieczenia społeczne stanowi pomoc de minimis.
(Zobacz: Słownik: pomoc de minimis)
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późniejszymi
zmianami),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 stycznia 2009 r. w sprawie
refundacji składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 8, poz. 42
z późniejszymi zmianami),
- rozporządzeniu Komisji UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania
art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz. Urz.
UE L 352 z 24.12.2013, str. 1).
73
www.infoon.pl
ZAKŁADY AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ
Zakłady aktywności zawodowej (ZAZ) działają w celach rehabilitacji zawodowej i
społecznej osób niepełnosprawnych. ZAZ to wyodrębniona (pod względem organizacyjnym i
finansowym) jednostka utworzona w celu zatrudnienia osób niepełnosprawnych zaliczonych
do znacznego stopnia niepełnosprawności i osób zaliczonych do umiarkowanego stopnia
niepełnosprawności, u których stwierdzono autyzm, upośledzenie umysłowe lub chorobę
psychiczną.
Podmiotami uprawnionymi do utworzenia zakładu aktywności zawodowej są: powiat,
gmina, fundacja, stowarzyszenie oraz inna organizacja społeczna, której statutowym
zadaniem jest rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych. Aby uzyskać
status zakładu aktywności zawodowej organizator musi spełnić następujące warunki:
1. zatrudniać co najmniej 70 % osób niepełnosprawnych (stan zatrudnienia w zakładach
aktywności zawodowej ustala się w osobach), w szczególności skierowanych do pracy przez
powiatowe urzędy pracy:

zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności,

zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, u których stwierdzono
autyzm, upośledzenie umysłowe lub chorobą psychiczną, w tym osób, w stosunku do
których rada programowa warsztatów terapii zajęciowej zajęła stanowisko uzasadniające
podjęcie zatrudnienia i kontynuowanie rehabilitacji zawodowej w warunkach pracy
chronionej.
Jednakże
stan
zatrudnienia
osób
z
umiarkowanym
74
stopniem
www.infoon.pl
niepełnosprawności nie może być wyższy niż 35% ogółu zatrudnionych,
2. przystosować obiekty i pomieszczenia użytkowane przez zakład aktywności zawodowej do
przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Ważnym elementem jest także
uwzględnienie potrzeb zatrudnionych w zakładzie osób niepełnosprawnych w zakresie
przystosowania ich stanowisk pracy oraz pomieszczeń higienicznosanitarnych (takich jak:
toalety, stołówki, itp.) i ciągów komunikacyjnych,
3. uzyskać pozytywną opinię starosty o potrzebie utworzenia zakładu aktywności zawodowej
na danym terenie.
Wniosek o utworzenie zakładu aktywności organizator składa do marszałka
województwa, z którym również zawiera umowę o dofinansowanie ze środków Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych kosztów utworzenia i działania zakładu.
Maksymalna kwota dofinansowania ze środków PFRON kosztów tworzenia zakładu
aktywności zawodowej nie może przekroczyć 65% tych kosztów. Natomiast w przypadku
dofinansowania działania zakładu aktywności zawodowej nie może przekroczyć 90%.
Zakładowy fundusz aktywności
Organizator zakładu aktywności zawodowej tworzy zakładowy fundusz aktywności, na który
przeznacza:

uzyskane dochody z prowadzonej działalności,

środki pochodzące ze zwolnień z podatków lokalnych (rolnego, leśnego i od
nieruchomości),

środki pochodzące z nieodprowadzanych zaliczek na poczet podatku dochodowego
od osób fizycznych.
Zakładowy fundusz aktywności przeznaczany jest na zaspokajanie potrzeb osób
niepełnosprawnych, między innymi na:

zakup
sprzętu
i
wyposażenia
pomagającego
osobie
niepełnosprawnej
w
samodzielnym życiu i uczestnictwie w życiu społecznym w lokalnym środowisku,

pomoc w przygotowaniu, budowie, remoncie i wyposażeniu indywidualnych i
zbiorowych form mieszkalnictwa chronionego dla osób niepełnosprawnych,

dokształcanie, przekwalifikowanie i szkolenia.
75
www.infoon.pl
Podstawa prawna:
- art. 29 oraz 68 c ust 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z
późn. zm.),
- ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U.
Nr 226, poz. 1475),
- art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób
fizycznych (Dz. U. z 2010 roku Nr 51, poz.307, z późn. zm.),
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 lipca 2012 r. w sprawie
zakładów aktywności zawodowej (Dz.U. z dnia 24 lipca 2012 r., Poz. 850).
Lista zakładów aktywności zawodowej
Najwięcej zakładów aktywności zawodowej powstawało w latach 2004 (16 ZAZ), 2005
(10 ZAZ) i 2007 (9 ZAZ). W dwóch województwach: podlaskim i lubuskim nie powstał ani
jeden zakład aktywności zawodowej. Najwięcej placówek działa natomiast w województwie
wielkopolskim i województwie podkarpackim. Oferta zakładów aktywności zawodowej jest
bardzo szeroka: od towarów, takich jak meble, wyroby wiklinowe oraz rękodzielnicze po
usługi zakresie gastronomii. Poniżej zamieszczono nazwy zakładów aktywności zawodowej
oraz adresy, pod którymi można uzyskać więcej informacji na temat prowadzonej przez nie
działalności.
Jelenia Góra
ZAZ „Rosa” w Jeleniej Górze
adres: ul. Żeromskiego 2, 58-500 Jelenia Góra
telefon: 75 64 95 180
strona internetowa: www.zazrosa.pl
Mikoszów
ZAZ "Celestyn" w Mikoszowie
adres: Mikoszów 9a, 57-100 Strzelin
telefon: 71 392 46 78
strona internetowa: www.zaz.celestyn.pl
Wrocław
Wrocławski Zakład Aktywności Zawodowej
adres: ul. Litomska 10, 53-641 Wrocław
telefon: 71 354 64 22
strona internetowa: www.zaz.wroclaw.pl
Świerzawa
76
www.infoon.pl
„ZAZPOL” ZAZ w Świerzawie
adres: ul. Skowronia Góra 3, 59-540 Świerzawa
telefon: 75 71 34 890
strona internetowa: www.zazpol.pl
Białe Błota
ZAZ „Ośrodek Sportu i Rehabilitacji” w Białych Błotach
adres: ul. Centralna 27a, 86-005 Białe Błota
telefon: 52 349 47 44
strona internetowa: www.zaz.gops.win.pl
Bydgoszcz
ZAZ w Bydgoszczy
adres: ul. Ludwikowo 3, 85-502 Bydgoszcz
telefon: 52 585 98 98
strona internetowa: www.zazdrukbydgoszcz.eu
Drzonowo
ZAZ w Drzonowie
adres: Drzonowo 42, 86-230 Lisewo
telefon: 56 675 89 28
strona internetowa: www.zazdrzonowo.republika.pl
Tuchola
Zakład Aktywności Zawodowej
adres: ul. Świecka 89 a, 89-500 Tuchola
telefon: 52 559 19 69
strona internetowa: www.zaztuchola.pl
województwo lubelskie
Lublin
ZAZ w Lublinie
adres: ul. Głuska 145, 20-385 Lublin
telefon: 81 75 195 01
strona internetowa: www.misericordia.org.pl
Łęczna
Powiatowy ZAZ w Łęcznej
adres: ul. Krasnystawska 52, 21-010 Łęczna
telefon: 81 752 29 20
strona internetowa: www.zaz.leczna.pl
Puławy
Zakład Aktywności Zawodowej przy
Puławskim Stowarzyszeniu Ochrony Zdrowia Psychicznego
adres: ul. A. Mickiewicza 2A, 24-100 Puławy
77
www.infoon.pl
telefon: 81 888 57 95
strona internetowa: www.zaz.pulawy.pl
Stoczek Łukowski
ZAZ w Stoczku Łukowskim
adres: ul. 1 Maja 12, 21-450 Stoczek Łukowski
telefon: 25 797 03 01
województwo małopolskie
Chechło
ZAZ Spółdzielnia Socjalna „OPOKA”
adres: Chechło, ul. Hutnicza 22, 32-310 Klucze
telefon: 32 647 21 50
strona internetowa: www.opokas.pl
Kraków
„U Pana Cogito” Pensjonat i Restauracja
adres: ul. Bałuckiego 6, 30-318 Kraków
telefon: 12 269 72 00
strona internetowa: www.pcogito.pl
Drobin
Rolniczy Zakład Aktywności Zawodowej
adres: Stanisławowo 9, 09-210 Drobin
telefon: 24 260 23 46
strona internetowa: www.fpdn.org.pl
Warszawa
Galeria „Apteka Sztuki”
ZAZ w Warszawie
adres: Al. Wyzwolenia 3/5, 00-572 Warszawa
telefon: 22 622 04 21
strona internetowa: www.aptekasztuki.eu
Siedlce
ZAZ Siedlce
adres: ul. Chopina 10, 08-110 Siedlce
telefon: 25 633 43 15
strona internetowa: www.zaz-siedlce.pl
województwo opolskie
Branice
ZAZ im. Jana Pawła II w Branicach
adres: ul. Szpitalna 18, 48-140 Branice
telefon: 77 48 60 722
strona internetowa: www.zaz.branice.info
78
www.infoon.pl
Opole
ZAZ w Opolu
adres: ul. Mieleckiego 4a, 45-115 Opole
telefon: 77 44 151 51
strona internetowa: www.zaz.opole.pl
Czarne
ZAZ w Czarnem
adres: ul. Zamkowa 19, 77-330 Czarne
telefon: 59 83 33 883
Sztum
ZAZ „Pod dobrym aniołem” w Sztumie
adres: ul. Żeromskiego 8, 82-400 Sztum
telefon: 55 640 35 65
strona internetowa: www.zazsztum.pl
Elbląg
ERKON – ZAZ w Elblągu
adres: ul. Gen. Bema 54, 82-300 Elbląg
telefon: 55 233 80 31
strona internetowa: www.zazerkon.elblag.com.pl
Jarosław
ZAZ w Jarosławiu
adres: ul. Konfederacka 13, 37-500 Jarosław
telefon: 16 627 12 26
strona internetowa: www.jaroslaw.psouu.org.pl/zaz
Malinie
Gminny ZAZ w Maliniu
adres: Malinie 214, 39-331 Chorzelów
telefon: 17 774 37 56
strona internetowa: www.gzaz.pl
Nowa Sarzyna
ZAZ w Nowej Sarzynie
adres: ul. Łukasiewicza 3A, 37-310 Nowa Sarzyna
telefon: 17 240 10 41
strona internetowa: www.zaznowasarzyna.pl
Oleszyce
ZAZ w Oleszycach
adres: ul. Wiejska 114, Stare Oleszyce, 37-630 Oleszyce
79
www.infoon.pl
telefon: 16 631 50 20
www.oleszyce.psouu.org
Wola Żyrakowska
ZAZ w Woli Żyrakowskiej
adres: Wola Żyrakowska 80 b, 39-204 Żyraków
telefon: 14 681 86 58
strona internetowa: www.radosc.debica.pl
Wola Rafałowska
ZAZ w Woli Rafałowskiej
adres: Wola Rafałowska 214, 36-017 Błędowa Tyczyńska
telefon: 17 230 45 46
strona internetowa: www.zaz.trzezwagmina.pl
Rymanów Zdrój
ZAZ w Rymanowie Zdroju
adres: ul. PCK 3, 38-481 Rymanów Zdrój
telefon: 13 43 57 720
strona internetowa: www.zazrymanowzdroj.com.pl
Czarne
ZAZ w Czarnem
adres: ul. Zamkowa 19, 77-330 Czarne
telefon: 59 83 33 883
Sztum
ZAZ „Pod dobrym aniołem” w Sztumie
adres: ul. Żeromskiego 8, 82-400 Sztum
telefon: 55 640 35 65
strona internetowa: www.zazsztum.pl
Elbląg
ERKON – ZAZ w Elblągu
adres: ul. Gen. Bema 54, 82-300 Elbląg
telefon: 55 233 80 31
strona internetowa: www.zazerkon.elblag.com.pl
Bielsko-Biała
Zakład Introligatorsko-Drukarski Stowarzyszenia Teatr Grodzki
adres: ul. St. Sempołowskiej 13, 43-300 Bielsko-Biała
telefon: 33 49 65 219
strona internetowa: www.poligrafia.bielsko.pl
Żory
80
www.infoon.pl
Zakład Produkcyjno-Usługowy „Wspólna Pasja”
adres: ul. Bażancia 40, 44-240 Żory
telefon: 32 43 58 004
strona internetowa: www.wspolnapasja.org
ZAZ Fundacji "Nadzieja - Dzieci"
adres: ul. Hagera 6a, 41-800 Zabrze
telefon: 32 375 07 70
strona internetowa: www.zaz-zabrze.pl
województwo warmińsko-mazurskie
Biskupiec
adres: Aleja Róż 3, 11-300 Biskupiec
telefon: 667180600
strona internetowa: www.zazbiskupiec.pl
Kamionek Wielki
ZAZ w Kamionku Wielkim
adres: Kamionek Wielki 82, 82-340 Tolkmicko
telefon: 55 231 37 67
strona internetowa: www.zaz.kamionekwielki.com.pl
Giżycko
ZAZ w Giżycku
adres: Aleja 1 Maja 30, 11-500 Giżycko
telefon: 87 429 36 64
strona internetowa: www.zaz.mazury.info.pl
Olsztyn
ZAZ w Olsztynie
adres: ul. Paukszty 57, 10-685 Olsztyn
telefon: 89 542 88 02
strona internetowa: www.pzn.org.pl
Gołaszewo
ZAZ „Niezapominajka” w Gołaszewie
adres: 62-291 Gołaszewo 26A
telefon: 61 42 78 789
strona internetowa: www.zazgolaszewo.pl
Koźmin Wielkopolski
ZAZ „Siedem” w Koźminie Wlkp.
adres: Borecka 25, 63-720 Koźmin Wlkp.
telefon: 62 721 91 36
strona internetowa: www.zaz7.com.pl
81
www.infoon.pl
Książenice
ZAZ w Książenicach
adres: ul. Wiejska 34, 63-520 Grabów nad Prosną
telefon: 62 730 58 44
strona internetowa: www.zaz-ksiazenice.pl
Leonów
ZAZ w Leonowie
adres: Leonów 18, 63-810 Borek Wielkopolski
telefon: 65 57 11 020
strona internetowa: www.zazleonow.borekwlkp.pl
Lisków
ZAZ „Swoboda”
Swoboda
adres: 62-850 Lisków
telefon: 62 763 40 33
strona internetowa: www.liskow.pl
Piła
adres: ul. Węglowa 9, 64-920 Piła
telefon: 67 214 43 40
strona internetowa: www.zaz.pila.pl
Posada
ZAZ w Posadzie
adres: Posada, ul. Żeromskiego 11, 13, 62-530 Kazimierz Biskupi
telefon: 63 244 70 12
strona internetowa: www.zazposada.pl
Słupca
Zakład Aktywności Zawodowej w Słupcy
adres: ul. S. Batorego 1, 62-400 Słupca
telefon: 63 213 12 10
strona internetowa: www.zazslupca.com.pl
Żerków
ZAZ "Promyk" w Żerkowie
adres: ul. Jarocina 35a, 63-210 Żerków
telefon: 62 740 20 50
strona internetowa: www.zaz-promyk.pl
województwo zachodniopomorskie
Kołobrzeg
ZAZ w Kołobrzegu
82
www.infoon.pl
adres: ul. Mazowiecka 29, 78-100 Kołobrzeg
telefon: 94 354 06 20
strona internetowa: www.zaz.kolobrzeg.pl
ZAKŁADY PRACY CHRONIONEJ
Zakłady Pracy Chronionej to przedsiębiorstwa, które są przystosowane do
zatrudniania osób z wyższymi stopniami niepełnosprawności. Do głównych celów
funkcjonowania takich przedsiębiorstw należy, oprócz wypracowania zysku - jak w każdej
firmie, aktywizacja zawodowa osób, które nie poradziłyby sobie na otwartym rynku pracy.
Zakłady Pracy Chronionej powstały na podstawie przepisów, które zostały
uchwalonych na początku lat 90-tych. Około roku 2000 r., dzięki różnego rodzaju ulgom
podatkowym oraz dotacjom, było ich w Polsce ponad trzy tysiące. W 2010 roku ich liczba
spadła do mniej niż dwóch tysięcy, a obecnie - w 2015roku - istnieje niewiele ponad tysiąc
takich przedsiębiorstw. Główną przyczyną są zmiany w przepisach, które odbierają tego typu
zakładom dotychczasowe przywileje. Zgodnie z obowiązującą od stycznia 2015r.
znowelizowaną ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych dotację z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
może dostać każdy przedsiębiorca zatrudniający osoby niepełnosprawne, bez względu na
formę prowadzonej działalności.
83
www.infoon.pl
Status Zakładu Pracy Chronionej przyznaje firmie wojewoda w formie decyzji
administracyjnej. Żeby otrzymać taki status przedsiębiorstwo musi spełnić kilka
obowiązkowych warunków:
a) prowadzić działalność gospodarczą przez co najmniej 12 miesięcy,
b) zatrudniać co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na etaty,
c) przez co najmniej 6 miesięcy osiągać następujące wskaźniki zatrudnienia osób
niepełnosprawnych:
- co najmniej 50%, w tym co najmniej 20% ogółu zatrudnionych stanowić muszą osoby
zaliczone do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
- co najmniej 30% w przypadku, gdy pracodawca zatrudnia osoby niewidome lub psychicznie
chore, albo upośledzone umysłowo, zaliczone do znacznego albo umiarkowanego stopnia
niepełnosprawności,
d) posiadać obiekty i pomieszczenia odpowiadające przepisom oraz zasadom bezpieczeństwa
i higieny pracy, spełniające wymagania dostępności do nich i uwzględniające potrzeby
niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higienicznosanitarnych i ciągów komunikacyjnych,
d) zapewnić doraźną i specjalistyczną opiekę medyczną, poradnictwo i usługi rehabilitacyjne.
Zakład pracy chronionej jest zobowiązany do utworzenia Zakładowego Funduszu
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (ZFRON). ZPFRON powstaje ze zwolnień z:
- podatku od nieruchomości, podatku rolnego i leśnego,
- z podatku od czynności cywilnoprawnych,
- opłat z wyjątkiem opłaty skarbowej i opłat o charakterze sanacyjnym,
- części zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych .
Środki ZFRON przeznaczane są na rehabilitację zawodową, społeczną i leczniczą
niepełnosprawnych pracowników zakładu pracy chronionej. Sposób zagospodarowania
środków zgromadzonych na Zakładowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
musi zostać szczegółowo określony w regulaminie. Regulamin jest tworzony w każdym
zakładzie pracy chronionej - w oparciu o obowiązujące przepisy, jak również specyficzne
potrzeby jego niepełnosprawnych pracowników.
84
www.infoon.pl
Zakładom pracy chronionej przysługują szczególne uprawnienia, między innymi
zwolnienia podatkowe oraz dofinansowania z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych.
Podstawa prawna:
- art. 28, 30, 31, 32 i 33 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 z
- ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U.
Nr 226, poz. 1475),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie
zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 245, poz.
1810 z późniejszymi zmianami).
Rejestr zakładów pracy chronionej znaleźć można na stronie internetowej
Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych: www.pfron.org.pl . Wykazy
zakładów pracy chronionej w konkretnym województwie otrzymasz również u
poszczególnych wojewodów.
Poniżej przedstawiamy przykładowe wykazy Zakładów Pracy Chronionej w
województwie wielkopolskim i pomorskim.
Firma ,,ADAM’S”
adres: ul. Nowina 20, Baranowo, 62-081 Przeźmierowo
telefon: (61) 814 16 12
P.P.H.U. ,,ADAS” Sp. z o.o.
adres: ul. Tama kolejowa 5A, 64-100 Leszno
telefon: (65) 520 28 41, (65) 520 33 80
P.P.H.U. ,,ADPAL”
adres: ul. Przemysłowa 1, 63-720 Koźmin Wlkp.
telefon: (62) 721 65 91
Wielkopolskie Zakłady Mięsne ,,AGRICO” Sp. z o.o.
Pawłówek 36, 62-800 Kalisz
telefon: (62) 760 25 95, (62) 760 17 56
,,AJAKS” S.A.
adres: ul. Ostrowska 366/374A, 61-312 Poznań
85
www.infoon.pl
telefon: (61) 870 50 15, (61) 879 86 30
Zakład Odzieżowy ,,ALICE” spółka jawna
adres: ul. Poznańska 56, 63-820 Piaski
telefon: (65) 572 79 44, (65) 572 79 45
,,ALVARETTI” Spółka jawna
adres: ul. Gajowa 14, 62-510 Konin
telefon: (63) 245 47 30
Z.P.H. ,,ANDEX” Sp. z o.o.
adres: ul. Dworcowa 10, Widziszewo, 64-000 Kościan
telefon: (65) 511 01 85
,,ANPAH JANIAK” Spółka jawna
adres: ul. Piwonicka 2, 62-800 Kalisz
telefon: (62) 766 24 47
,,ARTIFEX” Spółka jawna
adres: ul. Podgajska 14, 60-416 Poznań
telefon: (61) 814 38 01, (61) 814 38 03, (61) 814 38 91
,,ASECURA SERVICE” Sp. z o.o.
adres: ul. Władysława IV 3, 64-920 Piła
telefon: (67) 215 35 55, (67) 215 18 21
,,ASPEN” Sp. z o.o.
adres: ul. Batorego 2, 63-200 Jarocin
telefon: (62) 747 36 77
„ AUTO BRUNO” Spółka z o.o.
adres: ul. Opłotki 15, 60-012 Poznań
telefon: (61) 890 06 83
,,AXPOL TRADING” Spółka jawna
adres: ul. Krzemowa 3, Złotniki, 62-002 Suchy Las
telefon: (61) 659 88 00, (61) 659 88 01
P.P.U. ,,BELIN” s.c.
adres: ul. Sucholeska 34/36, 60-479 Poznań
telefon: (61) 822 13 15, (61) 822 13 31, (61) 822 13 47
,,BEMO MOTORS” Sp. z o.o.S.K.
adres: ul. Opłotki 15, 60-012 Poznań
(61) 874 77 00, (61) 874 77 27
,,BENTOM” S.A.
86
www.infoon.pl
adres: ul. Piaskowa 1B, 62-028 Koziegłowy
telefon: (61) 812 99 21, (61) 812 99 00
,,BGW” Wielobranżowe Przedsiębiorstwo Handlowe Sp. z o.o.
adres: ul. Syrenia 9, 60-960 Poznań
telefon: (61) 872 58 00, (61) 821 14 15, (61) 872 58 01
,,BŁYSK”
adres: ul. Żniwna 4A, 61-663 Poznań
telefon: (61) 867 20 62
P.P.H. ,,BYLICKI”
adres: ul. Kamienna 49, 63-400 Ostrów Wlkp.
telefon: (62) 736 87 56, (62) 736 86 89
,,CAR-LIFT SERVICE” Sp. z o.o.
adres: ul. Kamienna 10A, 63-400 Ostrów Wlkp.
telefon: (62) 5 914 900
,,CENOS” Sp. z o.o.
adres: ul. Gen. Sikorskiego 22, 62-300 Września
(61) 43 70 800, (61) 43 70 805
,,CERTUS”
adres: ul. Leśna 21, Cieszyn, 63-435 Sośnie
telefon: (62) 739 34 26, (62) 739 34 27
,,CGS Drukarnia” Sp. z o.o.
adres: ul. Ostroroga 8/2, 60-349 Poznań
(61) 664 75 40, (61) 667 53 06
CHEMOS spółka z o.o.
adres: ul. Szkolna 1, 64-330 Opalenica
telefon: (61) 447 73 51
,,CHEMIA VOX” Sp. z o.o. S.K.A.
adres: ul. Gdyńska 143, 62-004 Czerwonak
telefon: (61) 812 05 11, (61) 812 06 61
„CIESIELCZYK” spółka z o.o.
adres: ul. Szkolna 3, 62-002 Suchy Las
(61) 81 25 211, (61) 81 25 458
,,CLAR SYSTEM” S.A.
adres: ul. Janickiego 20 B, 60-542 Poznań
telefon: (61) 66 49 100, (61) 66 49 129
87
www.infoon.pl
P.Z.M. ,,DAMŁYN” Sp. z o.o.
adres: ul. Wągrowiecka, 62-110 Damasławek
telefon: (67) 26 13 024, (67) 26 15 900
,,DELTA” Spółka jawna
adres: ul. Piaski 29b, 63-300 Pleszew
telefon: (62) 508 32 08
,,DELTA” Sp. z o.o.
adres: ul. Bema 33, 64-100 Leszno
telefon: (65) 529 55 76, (65) 529 93 19
Zakład Stolarsko-Tapicerski ,,DEMINIAK FRANCISZEK”
adres: ul. Antoniewska 22A, 62-085 Skoki
telefon: (61) 812 42 64
Z.P.H.U. ,,DESS”
Łęczyce 22A, 64-330 Opalenica
(61) 44 77 304
Agencja Ochrony ,,DOGMAT”
adres: ul. Jaroczyńskiego 17a, 60-692 Poznań
telefon: (61) 825 35 16 do 17
,,DOMATOR” Sp. z o.o.
adres: ul. Spółdzielców 5, 62-510 Konin
telefon: (63) 245 66 26, (63) 245 66 27
,,DOMCAR” Sp. z o.o.
adres: ul. Spółdzielców 9a, 62-510 Konin
telefon: (63) 242 20 88, (63) 242 31 88
P.P.U.H. ,,DOMEL” Spółka jawna
adres: ul. Słoneczna 6, 63-600 Kępno
(62) 78 299 24, (62) 78 233 30 (fax)
,,DRAMERS” S.A.
adres: ul. Olszynowa 38, Rabowice 62-020 Swarzędz
(61) 62 455 00, (61) 62 455 01 (fax), (61) 62 455 04 (fax)
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe ,,DRUX” Sp. z o.o.
adres: ul. Poznańska 108, 62-040 Puszczykowo
(61) 813 35 95
WOT ,,ECO-PAK-IR” Sp. z o.o.
88
www.infoon.pl
adres: ul. Błonie 2, 63-750 Sulmierzyce
(62) 722 33 99, (62) 722 38 20
,,ECOR PRODUCT” Sp. z o.o.
adres: ul. Lipowa 6A, 62-060 Stęszew
telefon: (61) 81 34 054, (61) 81 34 353
,,EDAL” Spółka jawna
adres: ul. Żychów 41, 62-850 Lisków
telefon: (62) 763 41 66, 602 605 967
Firma Usługowa ,,EFEKT” s.c..
adres: ul. Kosynierów 100, 62-300 Września
telefon: (61) 436 54 50
Centrum Techniki Narzędziowej,,ELEKTRO-SERWIS” Sp. z o.o.
adres: ul. Dziadoszańska 10, 61-248 Poznań
telefon: (61) 875 37 12, (61) 875 83 76
Przedsiębiorstwo Produkcyjne ,,ELKA”
adres: ul. Bielawska 2, 62-400 Słupca
telefon: (63) 275 16 28, (63) 275 40 53
,,EWA SZPOT” Sp. z o.o.
adres: ul. Wrzesińska 174, 62-020 Swarzędz-Jasin
telefon: (61) 652 44 44, (61) 652 44 30
„EXPO-MET” Sp. z o.o.
adres: ul. Starogostyńska 10, 63-800 Gostyń
telefon: (65) 573 99 61
P.P.U.H. ,,EXPORT-IMPORT” R.Kubinka
adres: ul. Nowa 17, 63-900 Rawicz
telefon: (65) 546 16 22
„FIDES" SERVICE Spółka z o.o.
adres: ul. Wergiliusza 42, 60-461 Poznań
tel . (61) 840 70 76
,,FLORENTYNA” Spółka jawna
Korzkwy 31, 63-300 Pleszew
telefon: (62) 594 03 30 , (62) 590 31 09
,,GELG” Sp. z o.o.
Ćmachowo, 64-510 Wronki
telefon: (67) 254 72 79, (67) 254 72 80
89
www.infoon.pl
GIANT -INWEST Sp. z o.o.
adres: ul. B. Krzywoustego 68, 61-144 Poznań
telefon: (61) 878 6 00
Firma ,,GIBOWSKI” Sp. z o.o.
adres: ul. Wiejska 12 B, C, Przyborki , 62-300 Września
telefon: (61) 43 63 097
,,GLUTENEX” Zakład Piekarniczo- Cukierniczy spółka z o.o.
adres: ul. Ludowa 6, 62-080 Sady
telefon: (61) 814 65 37, (61) 814 61 74
,,GOMA” Sp. z o.o.
adres: ul. Tama Kolejowa 5a, 64-100 Leszno
telefon: (65) 520 33 80
Zakład Produkcji Materiałów Instalacyjnych ,,GORGIEL”
adres: ul. Poznańska 10, Karpicko, 64-200 Wolsztyn
telefon: (68) 347 54 00, (68) 347 54 50
P.P.H.U. ,,GRAPIL” Spółka jawna
al. Niepodległości 80, 64-920 Piła
telefon: (67) 215 47 50, (67) 215 47 51
„GREEN HUNTERS" spółka z o.o.spółka komandytowa
adres: ul. Bukowska 114. 62-065 Grodziska Wlkp.
telefon: ( 61 ) 44 21 600, 61 44 26 13
,,GROBUD” Sp. z o.o.
adres: ul. Fabryczna 10, 62-065 Grodzisk Wlkp.
telefon: (61) 44 53 200, (61) 44 53 222
RZEŹNIA URSZULA HEINRICH” Spółka jawna
Biała Wieś 27, 62-065 Grodzisk Wlkp.
telefon: (61) 44 47 158, (61) 44 49 437
„HOME TEXTIL” Spółka Akcyjna
Korzkwy 31, 63-300 Pleszew
telefon: (62) 594 03 30, (62) 59031 09
Grupa ,,HUNTERS” Sp. z o.o.
adres: ul. Bukowska 114, 62-065 Grodzisk Wlkp.
telefon: (61) 44 21 600, (61) 44 21 613
,,INLINE POLAND” Sp. z o.o.
adres: ul. Polna 40, 62-095 Murowana Goślina
90
www.infoon.pl
telefon: (61) 222 41 00
,,INTER GROCLIN AUTO” S.A.
adres: ul. Jeziorna 3, Karpicko, 64-200 Wolsztyn
telefon: (68) 384 27 09, (68) 384 36 92, (68) 384 31 08
,,INWEST-PRO ZPCh” Sp. z o.o.
adres: ul. Majkowska 17a, 62-800 Kalisz
telefon: (62) 767 31 30
P.P.H.U. TEL-POŻ-SYSTEM ,,ISKRA” Sp. z o.o.
adres: ul. Krańcowa 11, 61-022 Poznań
telefon: (61) 873 39 00, (61) 877 04 16
P.H.U. ,,JAWI” Sp. z o.o.
adres: ul. Boranta 6, 61-608 Poznań
telefon: (61) 651 47 47
Agencja Detektywistyczna i Ochrony ,,JOKER” Sp. z o.o.
al. Wielkopolska 36, 60-608 Poznań
telefon: (61) 852 63 32, (61) 852 80 32
,,JOPPOL” Sp. z o.o.
adres: ul. Jeleniogórska 20A, 60-179 Poznań
telefon: (61) 868 99 59, (61) 863 00 12
Z.P.H. ,,JUWAX”
adres: ul. Polna 23, 64-420 Kwilcz
telefon: (61) 29 150 82
P.W. ,,KAL-PAB” Sp. z o.o.
adres: ul. Widok 53, 62-800 Kalisz
(62) 760 12 95, (62) 767 07 14
„PW. KAL -PAP” Sp. z o.o.
adres: ul. Widok 53, 62-800 Kalisz
,,KARLIK-ELEKTROTECHNIK” Sp. z o.o.
adres: ul. Wrzesińska 29, 62-330 Nekla
(61) 438 64 95
„KDC POMORZANKA” Sp. z o.o.
adres: ul. Wysogotowska 15, 62-081 Przeźmierowo
(61) 816 35 00, (61) 816 35 15
„KEMM-WIR" spółka z o.o.
Bystrzyca 7, 62-240 Trzemeszno
91
www.infoon.pl
telefon: (61) 428 25 84
Z.P.H. ,,KERM”
adres: ul. Poznańska 29, 62-510 Konin
telefon: (63) 245 67 34
,,KOMPLEXMŁYN” Sp. z o.o.
adres: ul. Gnieźnieńska 62/64, 62-100 Wągrowiec
telefon: (67) 262 00 87, (67) 262 22 44
,,KOMPRESJAN” Kostrowiccy Spółka jawna
Słupia p/Bralinem 74, 63-642 Perzów
telefon: (62) 786 95 10, (62) 786 95 11, (62) 786 95 19
,,KOS Elektro System” Sp. z o.o.
adres: ul. Wrocławska 43, 62-300 Września
telefon: (61) 438 65 29, (61) 438 63 60
,,KUVERT POLSKA” Sp. z o.o.
adres: ul. Prandoty 150, Przyprostynia, 64-360 Zbąszyń
telefon: (68) 384 67 00, (68) 386 07 58, (68) 386 94 30
Auto Handel Centrum „KROTOSKI CICHY” Spółka jawna
adres: ul. Skórzewska 8, 62-081 Wysogotowo
telefon: (61) 816 38 28, (61) 816 38 26
KSOMAR s.c Przedsiebiorstwo Wielobranżowe
62-800 Kalisz adres: ul. Wrzosowa 2a
LANUA INVESTMENTS POLAND spółka z o.o.
60-542 Poznań, adres: ul. Janickiego 20B
telefon: ( 61 ) 660 11 00
,,LEGE-Opakowania” Sp. z o.o.
adres: ul. Wierzbowa 30, 63-720 Koźmin Wlkp.
telefon: 500 212 904, (62) 721 67 44
„LENROK” Sp. z o.o.
adres: ul. Taczaka 24, 61 - 819 Poznań
telefon: (61) 721 61 99
,,LESPIN” Sp. z o.o.
adres: ul. 17 Stycznia 90, 64-100 Leszno
telefon: (65) 529 49 87, (65) 529 55 44
Hotel, Restauracja ,,LEŚNA”
92
www.infoon.pl
adres: ul. Jeziorna 9, Karpicko, 62-200 Wolsztyn
telefon: (68) 384 24 25
Biuro Usług Detektywistyczno-Ochronnych ,,LEX” Sp. z o.o.
adres: ul. Stawiszyńska 10, 62-800 Kalisz
telefon: (62) 765 32 00, (62) 503 21 11
,,LEXPAS” Sp. z o.o.
adres: ul. Minikowo 2a, 61-355 Poznań
telefon: (61) 830 56 55, 608 015 487, (61) 830 26 09 (
Z.P.H. ,,LITEX PROMO” Sp. z o.o.
adres: ul. Staroprzygodzka 117,63-400 Ostrów Wlkp.
telefon: (62) 737 57 00, (62) 737 57 08 (
,,ŁABIŃSCY” Spółka jawna
adres: ul. Zdrojowa 9, 64-234 Przemęt
telefon: (65) 549 60 96, (65) 549 66 74
„MEDISON" spółka z o.o.
adres: ul. Sienkiewicza 22 , 60-817 Poznań
telefon: (52) 386 51 65 kom.697 100 409
Przedsiebiorstwo Produkcyjno Handlowo Usłaugowe
„MEBLOHAND” Leonard Braun
Jankowy 78H, 63-604 Baranów
telefon: (62) 7 823 822
P.P.H.U. ,,MAKLER”
adres: ul. Polna 19a, 62-510 Konin
telefon: (63) 244 87 05
Z.P.H. ,,MARAS”
adres: ul. Dworcowa 27, 62-230 Witkowo
telefon: (61) 477 89 82
„MARINO” spółka z o.o.
adres: ul. Rzemieślnicza 71, 64-234 Przemęt
telefon: (65) 540 21 92
P.H.Z. ,,MAWA” Spółka jawna
adres: ul. Budowlanych 9, 64-100 Leszno
telefon: (65) 529 93 47, (65) 529 22 82
P.P.H.U. ,,MAX-POL”
adres: ul. Leśna 14, 63-708 Rozdrażew
telefon: (62) 722 13 00, (62) 722 12 87
93
www.infoon.pl
P.U.H.P. ,,MAXI-STARKONSTRUKTOR”
Uścikówiec 4, 64-600 Oborniki
telefon: (61) 29 73 011
MEBLE ,,A-Z” Bożena Skrzypek
adres: ul. Boszkowska 9, Bucz, 64-234 Przemęt
telefon: (65) 549 83 17, (65) 549 87 47
„MEBLOBUK” Spółka jawna
adres: ul. Poznańska 71, 60-185 Skórzewo
telefon: (61) 814 39 33, (61) 814 35 62, (61) 814 88 04
Agencja Ochrony Osób i Mienia ,,MEDUZA” Spółka jawna
adres: ul. Krośnieńska 24, 60-162 Poznań
telefon: (61) 862 05 00, (61) 862 05 02
,,MEPROZET KOŚCIAN” S.A.
adres: ul. Gostyńska 71, 64-000 Kościan
telefon: (65) 512 10 60
,,MERIGRAF” Maria Piechura Spółka jawna
adres: ul. Kaczorowskiego 6, 62-020 Swarzędz
telefon: (61) 817 51 98, (61) 815 90 72
Biuro Ochrony Przedsiębiorstw ,,MERPOL” Sp. z o.o.
adres: ul. Dąbrowskiego 164a, 60-594 Poznań
telefon: (61) 847 50 10
,,METGALEX” Janiak Spółka jawna
adres: ul. Akacjowa 11, 62-300 Września
telefon: (61) 436 71 14, (61) 437 91 24 (fax)
Z.P.H. Fundacji ,,MIELNICA”
adres: ul. Kaliska 15, 62-500 Konin
telefon: (63) 244 22 55
Zakład Wyrobów Cukierniczych ,,MILLANO”
telefon: (61) 816 35 00, (61) 816 35 15
P.P.H. ,,MILTON”
adres: ul. Ogrodnicza 41, 62-002 Suchy Las
telefon: (61) 822 11 85, 601 83 94 68
„MIĘDZYCHÓD NOWICKA” spółka jawna
adres: ul. Hetmańska 91, 60-218 Poznań
94
www.infoon.pl
,,NIEDŹWIEDŹ-LOCK” Spółka jawna
adres: ul. Przemysłowa 6, 62-030 Luboń
telefon: (61) 893 39 14, (61) 893 39 15
P.P.U.H. ,,NORTH ADVENTURE” s.c.
adres: ul. Górecka 31, 60-201 Poznań
telefon: (61) 44 23 163, (61) 44 23 196
,,NOWA FRANCE” Biuro Handlowe
telefon: (61) 896 27 00, (61) 816 10 25
Konsorcjum Usługowo-Handlowe ,,ODYS” Spółka jawna
adres: ul. Kilińskiego 3, 62-400 Słupca
(63) 274 34 66, (63) 274 34 67
,,OPAL” Spółka jawna
adres: ul. Kąkolewska 13, 62-065 Grodzisk Wlkp.
telefon: (61) 444 60 52, (61) 444 60 55, (61) 444 60 53
,,OPTIMA” Słodownia Pneumatyczna Sp. z o.o.
adres: ul. Bałtycka 48, 61-016 Poznań
telefon: (61) 652 95 05
Przedsiębiorstwo Spedycyjno-Transportowe ,,OSTSPED” Spółka jawna
adres: ul. Powstańców Wlkp. 1-5, 62-800 Kalisz
telefon: (62) 501 18 80
Materiały Budowlane ,,PEAMCO” Spółka jawna
adres: ul. Obrońców Lwowa 19, 64-100 Leszno
telefon: (65) 525 52 00
Agencja Ochrony ,,PEWNOŚĆ” . z o.o.
adres: ul. Jackowskiego 52, 64-100 Leszno
(65) 529 90 20
,,PIEKARNIA-CUKIERNIA” M. i A. Liczbańscy Spółka jawna
adres: ul. 28 Czerwca 1956 nr173, 61-515 Poznań
telefon: (61) 833 40 70
EJP HOTELE spółka z o.o.
adres: ul. Foluska 4, 62-240 Trzemeszno
telefon: (61) 415 44 00
MPT ,,PIK” Spółka jawna
adres: ul. Wrocławska 42B, 62-300 Września
95
www.infoon.pl
telefon: (61) 436 77 44, (61) 436 63 50
P.P.U.H. ,,PLANDEX” Spółka jawna
adres: ul. Kwiatowa 12, 62-060 Stęszew
telefon: (61) 813 54 94
,,POFAM-JEDNOŚĆ” Sp. z o.o.
adres: ul. Lindego 6, 60-573 Poznań
telefon: (61) 841 13 40, (61) 847 06 19
Zakład Poligraficzny ,,POL-MAK” Spółka jawna
adres: ul. Słoneczna 6, 62-081 Przeźmierowo
telefon: (61) 814 25 85
,,POLIGRAFIA JANUSZ NOWAK” Sp. z o.o.
adres: ul. Ptasia 24, 60-319 Poznań
telefon: (61) 662 19 38, (61) 861 63 02
,,POLIMASZ” Wituchowski i syn, Spółka jawna
adres: ul. Leśna 16, 64-551 Otorowo
telefon: (61) 291 74 48, (61) 291 72 57
,,POLMECH” Sp. z o.o.
adres: ul. Kurpińskiego 15, 63-900 Rawicz
telefon: (65) 546 12 51, (65) 545 37 10
,,POSTĘP” Spółka z o.o
adres: ul. Wroniecka 56, 62-045 Pniewy
telefon: (61) 29 11 065, (61) 29 11 008
,,POZ BRUK” Sp. z o.o. sj.
adres: ul. Poznańska 43, Sobota, 62-090 Rokietnica
telefon: (61) 814 45 00 , (61) 814 45 05
„POZ-BRUK” Spółka z o.o.
MIĘDZYCHODZKA POMONA S.K.A.
Sobota, adres: ul. Poznańska 43, 62-090 Rokietnica
telefon: (61) 814 45 00 ,(61) 814 45 05
,,POZGUM Paweł i Patryk Paproccy” Spółka jawna
adres: ul. Nad Wierzbakiem 1/1, 60-604 Poznań
telefon: (61) 852 31 26, (61) 851 99 89
,,Program Systemy Komputerowe” Czubiński, Pilarczyk, Spółka jawna
adres: ul. Różyckiego 3, 62-510 Konin
telefon: (63) 244 89 12, (63) 244 89 12
96
www.infoon.pl
Przetwórstwo Ryb-Warzyw ZPCh
adres: ul. Piaskowa 12, 64-212 Siedlec
telefon: (68) 384 80 04, (68) 384 83 60
,,RAK SERVICE” Agencja Ochrony Osób i Mienia
adres: ul. Niska 8, 60-602 Poznań
telefon: (61) 848 46 13, (61) 848 45 33
,,RAKPOL-JACQUOT-POLSKA” S.A.
adres: ul. Chwiałkowskiego 28/8, 61-571 Poznań
telefon: (61) 44 21 830
Zakład Wyrobów Jubilerskich ,,RAVIA”
adres: ul. Ogrodnicza 54, 63-900 Rawicz
telefon: (65) 546 18 25,(65) 546 16 48
,,ROXPOL” Sp. z o.o.
adres: ul. Przemysłowa 85, 62-510 Konin
telefon: (63) 242 22 84
,,RUDOPAL” Sp. z o.o.
Rudniki 109, 64-330 Opalenica
telefon: (61) 44 76 711, (61) 44 76 713
„SAFE HUNTERS” Spółka z o.o Spółka komandytowa
adres: ul. Bukowska 114, 62-065 Grodziska Wlkp.
telefon: (65) 52 05 415
,,SECURA-SECURITY” MONITORING,
W. Bartkowiak & W. Święcichowski s.c.
adres: ul. Wrzesińska 58, 62-200 Gniezno
Firma P.U.H. ,,SEYKOS” Sp. z o.o.
adres: ul. Jastrzębia 18, 64-920 Piła
telefon: (67) 215 01 73
,,SIMET” S.A.
adres: ul. Dworcowa 21, 63-820 Piaski
telefon: (65) 573 90 77, (65) 573 99 83
„SINTUR” Sp. z o.o.
adres: ul. Szadów Pański 34, 62-700 Turek
telefon: (63) 278 45 28, (63) 278 51 95
Zakłady Mięsne „SOBKOWIAK” Sobkowiak
adres: ul. Wolsztyńska 54, 64-212 Siedlec
97
www.infoon.pl
telefon: (68) 384 83 42, (68) 384 86 69
,,SOLCOM-BAYARD” Sp. z o.o.
adres: ul. Janickiego 20B, 60-542 Poznań
P.P.H.U. ,,SOLIDEX” Sp. z o.o.
adres: ul. Łęka Mroczeńska 66, 63-611 Mroczeń
telefon: (62) 78 26 700, (62) 78 26 703
„SPA” Sp. z o.o.
adres: ul. Reymonta 8, 64-030 Śmigiel
telefon: (65) 511 78 03, (65) 511 78 02
Fabryka Mebli ,,SPIN” Spółka jawna
Mnichowo 31, 62-200 Gniezno
telefon: (61) 425 98 27
,,STS” Sp. z o.o.
adres: ul. Rabowicka 6, 62-020 Swarzędz
telefon: (61) 89 75 300, (61) 81 81 389
PPHU "STAMEX"
adres: ul. Raczkowskiego 7, 64-800 Chodzież
telefon: (67) 282 96 27, (67) 282 95 51
PPHiU STANPOL Sp. z o.o.
adres: ul. Zielona 5, 62-600 Koło
telefon: (63) 272 07 74, (63) 272 48 25
PHU STUDNIEWSKI
adres: ul. E. Plater 27, 63-400 Ostrów Wlkp.
telefon: (62) 736 75 40, (62) 735 45 58
SYSTHERM Danuta Gaźińska Sp. jawna
adres: ul. Kowalówki 12, 61-695 Poznań
telefon: (61) 850 75 50, (61) 850 75 55
SZPOT Sp. z o.o.
adres: ul. Wrzesińska 191, 62-020 Swarzędz
telefon: (61) 817 30 11
TARTACZNICTWO-STOLARSTWO Ewa Rzepa
adres: ul. Łąkowa 7, 64-212 Siedlec
telefon: (68) 384 86 74
,,TECHPAK” Sp. z o.o.
98
www.infoon.pl
Białężyce 57, 62-300 Września
telefon: (61) 43 88 410, (61) 43 88 412
Z.P.H.U. ,,TOM-KIL”
adres: ul. Witkowska 29, 62-200 Gniezno
telefon: (61) 426 13 95, 604 284 410 (kom)
,,TRAK” Sp. z o.o.
adres: ul. Sienkiewicza 5, 62-020 Swarzędz
telefon: (61) 817 40 38
P.P.U.H. ,,TRANSPAK”
adres: ul. Langego 12a, 62-041 Puszczykowo
telefon: (61) 282 35 80, (61) 282 35 89
,,VENA STYLE” Sp. z o.o.
adres: ul. Polna 7A, 62-330 Nekla
telefon: (61) 640 36 96, (61) 437 21 58
P.W. ,,VITPOL”
Długa Wieś Pierwsza 14, 62-820 Stawiszyn
telefon: (62) 75 28 550, (62) 75 21 113
Firma P.U.H. ,,WATRA” Spółka jawna
adres: ul. Kościelna 14, 64-100 Leszno
telefon: (65) 529 99 29, (65) 529 99 72, (65) 529 38 17
Przedsiebiorstwo Handlowo Produkcyjne WECHTA Sp. z o.o.
adres: ul. Poznańska 41, 62-400 Słupca
telefon: (61) 86 89 104, (61) 86 85 773
,,WFG” Sp. z o.o.
adres: ul. Bolesława Krzywoustego 72, 61-144 Poznań
telefon: (61) 223 03 21, (61) 223 03 23
„WIELSPIN” spółka z o.o.
adres: ul. Szydłowska 14 a, 60-651 Poznań
telefon: (61) 848 66 34
,,WITROCHEM” Sp. z o.o.
adres: ul. Cisowa 16, Skórzewo, 60-185 Poznań
telefon: (61) 65 40 505, (61) 65 40 515
P.P.H.U. ,,WOJTEX”
adres: ul. Przełęcz 21, 60-115 Poznań
telefon: (61) 665 96 00, (61) 624 25 75
99
www.infoon.pl
,,WYTWÓRNIA OPAKOWAŃ KARTONOWYCH” Marian Górny
Barłożnia Wolsztyńska 5, 64-200 Wolsztyn
telefon: (68) 384 54 96, (68) 347 29 65
,,YORK” Sp. z o.o.
adres: ul. Poznańska 1, 62-005 Bolechowo
telefon: (61) 811 82 00
Zajazd "TARCZA" B.M.G. Rydwańscy
adres: ul. Powstańców Wlkp. 182, 64-920 Piła
telefon: (67) 213 81 89, (67) 213 81 92
,,ZAKŁAD MASARSKI” Gracjan Kiciński
adres: ul. Winnice 7, 64-225 Kopanica
telefon: (68) 384 07 84
,,ZELKA” Sp. z o.o.
adres: ul. Folwarczna 8, Psary Małe, 62-300 Września
telefon: (61) 438 87 11, (61) 438 88 05( fax)
Biuro Inżynierskie „Ziemliński” Ziemliński Roman
adres: ul. Winiary 11, 63-900 Rawicz
telefon: (65) 545 33 03, fax; ( 65) 546 73 03
SPÓŁDZIELNIE INWALIDÓW
Poligraficzna Spółdzielnia Inwalidów ,,ZRYW”
adres: ul. Sienkiewicza 14, 63-300 Pleszew
telefon: (62) 742 77 59, (62) 742 77 60
Spółdzielnia Inwalidów ,,DOZÓR”
adres: ul. Żwirki i Wigury 19A, 62-200 Gniezno
telefon: (61) 428 66 73, (61) 428 66 71
Spółdzielnia Inwalidów im. POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH”
adres: ul. Lotnicza 24-26, 63-400 Ostrów Wlkp.
telefon: (62) 736 44 48
Spółdzielnia Inwalidów ,,IM. DR FRANCISZKA WITASZKA”
adres: ul. Jesionowa 18, 61-432 Poznań
telefon: (61) 835 00 23, (61) 835 00 24
Spółdzielnia Inwalidów ,,JUTRZENKA”
adres: ul. Garncarska 9, 63-700 Krotoszyn
telefon: (62) 725 42 51, (62) 725 30 52
Spółdzielnia Inwalidów ,,KALETNIK”
100
www.infoon.pl
adres: ul. Wałbrzyska 1, 60-198 Poznań
telefon: (61) 867 40 81, (61) 867 40 82, (61) 867 20 11
Spółdzielnia Inwalidów ,METALOWIEC”
adres: ul. Bułgarska 39A, 60-320 Poznań
telefon: (61) 867 60 31
Spółdzielnia Inwalidów ,,NADZIEJA”
adres: ul. Kwiatowa 30, 64-300 Ostrów Wlkp.
telefon: (62) 736 56 76, (62) 736 21 76
Spółdzielnia Inwalidów ,,POWSTANIEC”
adres: ul. Podgórna 16, 64-200 Karpicko k/Wolsztyna
telefon: (68) 384 20 57, (68) 384 34 12
Spółdzielnia Inwalidów ,,PRETOR”
adres: ul. Kolejowa 10, 77-400 Złotów
telefon: (67) 263 25 09
Spółdzielnia Inwalidów ,,PROSNA”
adres: ul. Widok 2a, 62-800 Kalisz
telefon: (62) 760 59 00, (62) 767 34 53
Spółdzielnia Inwalidów ,,PRZYJAŹŃ”
adres: ul. Piastów 2, 62-400 Słupca
telefon: (63) 275 84 00, (63) 275 84 54
Spółdzielnia Inwalidów ,,PRZYSZŁOŚĆ”
adres: ul. Grunwaldzka 18, 64-980 Trzcianka
telefon: (67) 216 20 30
Spółdzielnia Inwalidów „SAN MARCO”
adres: ul. Lindego 4, 60-573 Poznań
telefon: (61) 657 05 30
Spółdzielnia Inwalidów „SINPO”
adres: ul. Żeromskiego 9, 60-544 Poznań
telefon: (61) 848 03 15
Spółdzielnia Inwalidów „START”
adres: ul. Niepodległości 21/27, 64-100 Leszno
telefon: (65) 529 56 64
,,USI” Spółdzielnia Wielobranżowa
adres: ul. Kramarska 17, 61-765 Poznań
telefon: (61) 852 10 41, (61) 852 86 16
101
www.infoon.pl
„WIELKOPOLANKA” Spółdzielnia Inwalidów
adres: ul. Garbary 23, 62-065 Grodzisk Wlkp.
telefon: (61) 44 45 652, (61) 44 45 660
Spółdzielnia Inwalidów „WIOSNA LUDÓW”
adres: ul. Leśna 10, 62-300 Września
telefon: (61) 436 13 62
Wojewódzka Usługowa Spółdzielnia Inwalidów
adres: ul. Dąbrowskiego 29A, 64-980 Trzcianka
telefon: (67) 216 32 01, (67) 216 37 97
Wielobranżowa Spółdzielnia Inwalidów
adres: ul. Gnieźnieńska 38, 62-100 Wągrowiec
telefon: (67) 26 80 900 , ( 67) 26 80 914
Spółdzielnia Inwalidów „METAL”
adres: ul. Miła 26, 77-100 Bytów
telefon: 598 222 062
Zakład Produkcji Odzieży Ochronnej
adres: ul. Słomińskiego 40, 77-130 Lipnica
telefon: 598 218 394
Spółdzielnia Inwalidów im. Derdowskiego
adres: ul. Morozowa 1, 89-600 Chojnice
telefon: 523 975 531
Zakład Produkcji Materiałów Budowlanych inż. K. Ginter
adres: ul. Kolejowa 4, 89-600 Chojnice
telefon: 523 974 046
Chojnicka Spółdzielnia Socjalna
Aleja Matki Bożej Fatimskiej 21, 89-600 Chojnice
telefon: 535 533 367
Spółdzielnia Inwalidów „RÓWNOŚĆ”
adres: ul. Pomorska 10, 89-650 Czersk
telefon: 523 984 524
„STAPOL” Piotr Staszków
adres: ul. Sienkiewicza 48a,77-300 Człuchów
Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe „BARBARA” Kurzelewscy i Niedźwiedź Spółka Jawna
102
www.infoon.pl
adres: ul. Towarowa 7, 77-300 Człuchów
telefon: 598 344 465
ARES SERVICE Sp. z o.o.
adres: ul. Budowlanych 31, 80-298 Gdańsk
telefon: (58) 347 55 10
„PARTNER” Sp. z o.o.
adres: ul. Władysława IV 13 b,80-547 Gdańsk
telefon: (58) 739 51 80
„SEKURITY” Sp. z o.o.
adres: ul. Litewska 11/13, 80-719 Gdańsk
telefon: (58) 326 28 40
„EURO-WENT” Sp. z o.o.
adres: ul. Starogardzka 18, 80-058 Gdańsk
telefon: (58) 305 16 47
Agencja Ochrony „KINGPOL-SEKURITY” Jarosław Czyrson
Al. Gen. J. Hallera 132, 80-146 Gdańsk
telefon: (58) 344 15 78
MIX S.A.
adres: ul. Sobieskiego 14, 80-216 Gdańsk
telefon: 58 344 89 89
MUSI Spółdzielnia Usługowa
adres: ul. Wajdeloty 28, 80-437 Gdańsk
telefon: (58) 341 12 57
Przedsiębiorstwo Produkcyjno- Handlowo-Usługowe „BARA” Sp. z o.o.
adres: ul. Św. Piotra 8, 81-347 Gdynia
telefon: (58) 783 47 70
Spółdzielnia Niewidomych „SINEMA”
adres: ul. Opata Hackiego 8/10, Gdynia
telefon: (58) 623 00 36
„KLIMAWENT” S.A.
adres: ul. Chwaszczyńska 194, 81-571 Gdynia
telefon: (58) 629 64 80
„VECTRA” S.A.
Al. Zwycięstwa 253, 81-525 Gdynia
telefon: (58) 624 83 52
103
www.infoon.pl
Handlowa Spółdzielnia Inwalidów
adres: ul. Sobieskiego 1, 83-110 Tczew
telefon: (58) 531 50 60
Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowe
„PERRY” Sp. z o.o.
adres: ul. Dworcowa 3, 83-132 MORZESZCZYN
pow. Tczew, gm. Morzeszczyn
telefon: (58) 536 27 96, (58) 536 29 44 do 46
104
www.infoon.pl
PRAWO
PRAWA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH - PODSTAWOWE REGULACJE PRAWNE,
DOKUMENTY
Osoby z niepełnosprawnością mogą korzystać z różnego rodzaju ulg oraz
szczególnych przywilejów, które wynikają z ich stopnia niepełnosprawności. (Warunkiem jest
ich potwierdzenie, poprzez posiadane orzeczenie o niepełnosprawności.) Osoby z
niepełnosprawnością mogą również korzystać ze specjalnych programów Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, pobierać rentę czy skorzystać z ulg
podatkowych. Szczególne regulacje prawne dotyczą również niepełnosprawnych, którzy są
zatrudnieni na umowę o pracę albo posiadają zaświadczenie o niezdolności do pracy.
Szczególne uprawnienia osób niepełnosprawnych wynikają z takich dokumentów jak:
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 Nr 78,
poz. 483, z późniejszymi zmianami)
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej:
- zapewnia prawo do niedyskryminacji stanowiąc, że nikt nie może być dyskryminowany w
życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny (art. 32 ust. 2).
- nakłada na władze publiczne obowiązek zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej
osobom niepełnosprawnym (art. 68 ust.3),
105
www.infoon.pl
- nakłada obowiązek pomocy tym osobom w zabezpieczeniu egzystencji, przysposobieniu do
pracy oraz komunikacji społecznej (art. 69).
- Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych z dnia 13 grudnia 2006 r.
(Dz. U. z 2012 r. poz. 1169 - dokument ratyfikacyjny podpisany przez Prezydenta RP w dniu 6
września 2012; Oświadczenie Rządowe z dnia 25 września 2012 r. w sprawie mocy
obowiązującej Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku
dnia 13 grudnia 2006 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 1170)
Konwencja to pierwszy, międzynarodowy aktem prawny, który odnosi się kompleksowo do
osób niepełnosprawnych. Jej celem jest popieranie, ochrona i zapewnienie pełnego i
równego korzystania z praw człowieka i podstawowych wolności przez wszystkie osoby
niepełnosprawne oraz popieranie poszanowania ich przyrodzonej godności (art. 1).
Konwencja definiuje pojęcie „osób niepełnosprawnych” jako osób, które mają długotrwale
naruszoną sprawność fizyczną, umysłową, intelektualną lub w zakresie zmysłów, co może, w
oddziaływaniu z różnymi barierami, utrudniać im pełny i skuteczny udział w życiu
społecznym, na zasadzie równości z innymi osobami.
Zasady ogólne Konwencji to:

poszanowanie przyrodzonej godności, autonomii osoby, w tym swobody dokonywania
wyborów, a także poszanowanie niezależności osoby,

niedyskryminacja,

pełny i skuteczny udział w społeczeństwie i integracja społeczna,

poszanowanie odmienności i akceptacja osób niepełnosprawnych, będących częścią
ludzkiej różnorodności oraz ludzkości,

równość szans,

dostępność,

równość mężczyzn i kobiet,

poszanowanie rozwijających się zdolności niepełnosprawnych dzieci oraz poszanowanie
prawa dzieci niepełnosprawnych do zachowania tożsamości.
106
www.infoon.pl

Konwencja określa również podstawowe obowiązki państwa, do których należą w
szczególności:

zapewnienie i popieranie pełnej realizacji praw człowieka i podstawowych wolności
wszystkich osób niepełnosprawnych, bez jakiejkolwiek dyskryminacji ze względu na
niepełnosprawność

przy tworzeniu i wdrażaniu ustawodawstwa i polityki celem wprowadzenia w życie
niniejszej konwencji, a także w toku podejmowania decyzji w zakresie spraw związanych
z osobami niepełnosprawnymi, ścisłe konsultowanie się z osobami niepełnosprawnymi,
a także angażowanie tych osób, w tym niepełnosprawnych dzieci, w te procesy, za
pośrednictwem reprezentujących je organizacji.
Kolejne artykuły Konwencji (12 - 17) gwarantują osobom niepełnosprawnym:

równość wobec prawa,

dostęp do wymiaru sprawiedliwości na zasadzie równości z innymi osobami,

wolność i bezpieczeństwo osobiste,

wolność od tortur lub okrutnego, nieludzkiego albo poniżającego traktowania lub
karania,

wolność od wykorzystywania, przemocy i nadużyć,

ochronę integralności osobistej.
Pełny tekst Konwencji pobierzesz tutaj:
http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20120001169
- ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997 roku (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z
późniejszymi zmianami )
Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społeczne oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych
stanowi, że rehabilitacja osób niepełnosprawnych oznacza zespół działań (organizacyjnych,
leczniczych, psychologicznych, technicznych, szkoleniowych, edukacyjnych, społecznych),
które zmierzają do osiągnięcia, przy współudziale tych osób, możliwie najwyższego poziomu
107
www.infoon.pl
ich funkcjonowania, jakości życia i integracji społecznej (art.7). Rehabilitacja zawodowa osób
niepełnosprawnych ma natomiast na celu ułatwienie osobom niepełnosprawnym uzyskania i
utrzymania zatrudnienia (służą temu: szkolnictwo zawodowe, poradnictwo i pośrednictwo
pracy). Natomiast rehabilitacja społeczna służy temu, by osobom niepełnosprawnym
umożliwić pełne uczestnictwo w życiu społecznym (art. 8 i 9).
Pełny tekst ustawy przeczytasz tutaj:
- Karta Praw Osób Niepełnosprawnych
Pełny tekst Karty Praw Osób Niepełnosprawnych poniżej:
UCHWAŁA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
z dnia 1 sierpnia 1997 r. (M.P. z 13.08.1997 r. Nr 50 poz. 475)
§1.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uznaje, że osoby niepełnosprawne, czyli osoby, których
sprawność fizyczna, psychiczna lub umysłowa trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub
uniemożliwia życie codzienne, naukę, pracę oraz pełnienie ról społecznych, zgodnie z
normami prawnymi i zwyczajowymi, mają prawo do niezależnego, samodzielnego i
aktywnego życia oraz nie mogą podlegać dyskryminacji. Sejm stwierdza, iż oznacza to w
szczególności prawo osób niepełnosprawnych do:
1. dostępu do dóbr i usług umożliwiających pełne uczestnictwo w życiu społecznym;
2. dostępu do leczenia i opieki medycznej, wczesnej diagnostyki, rehabilitacji i edukacji
leczniczej, a także do świadczeń zdrowotnych uwzględniających rodzaj i stopień
niepełnosprawności, w tym do zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki
pomocnicze, sprzęt rehabilitacyjny;
108
www.infoon.pl
3. dostępu do wszechstronnej rehabilitacji mającej na celu adaptację społeczną;
4. nauki w szkołach wspólnie ze swymi pełnosprawnymi rówieśnikami, jak również do
korzystania ze szkolnictwa specjalnego lub edukacji indywidualnej;
5. pomocy
psychologicznej,
umożliwiającej
rozwój,
pedagogicznej
zdobycie
lub
i
innej
podniesienie
pomocy
specjalistycznej
kwalifikacji
ogólnych
i
zawodowych;
6. pracy na otwartym rynku pracy zgodnie z kwalifikacjami, wykształceniem i
możliwościami oraz korzystania z doradztwa zawodowego i pośrednictwa, a gdy
niepełnosprawność i stan zdrowia tego wymaga - prawo do pracy w warunkach
dostosowanych do potrzeb niepełnosprawnych;
7. zabezpieczenia
zwiększonych
społecznego
kosztów
uwzględniającego
wynikających
z
konieczność
ponoszenia
jak
również
uwzględnienia tych kosztów w systemie podatkowym;
8. życia w środowisku wolnym od barier funkcjonalnych, w tym: dostępu do urzędów,
punktów
wyborczych
i
obiektów
użyteczności
publicznej,
swobodnego
przemieszczania się i powszechnego korzystania ze środków transportu, dostępu do
informacji, możliwości komunikacji międzyludzkiej;
9. posiadania samorządnej reprezentacji swego środowiska oraz do konsultowania z
nim wszelkich projektów aktów prawnych dotyczących osób niepełnosprawnych;
10. pełnego uczestnictwa w życiu publicznym, społecznym, kulturalnym, artystycznym,
sportowym oraz rekreacji i turystyce odpowiednio do swych zainteresowań i
potrzeb.
§2.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej stwierdzając, iż powyższe prawa wynikają z Konstytucji,
Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Konwencji Praw Dziecka, Standardowych Zasad
109
www.infoon.pl
Wyrównywania Szans Osób Niepełnosprawnych, aktów prawa międzynarodowego i
wewnętrznego, wzywa Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i władze samorządowe do podjęcia
działań ukierunkowanych na urzeczywistnienie tych praw.
§3.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wzywa Rząd Rzeczypospolitej Polskiej do składania corocznie,
w terminie do dnia 30 czerwca, informacji o podjętych działaniach w celu urzeczywistnienia
praw osób niepełnosprawnych.
§4.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
110
www.infoon.pl
SYSTEM ORZECZNICTWA I STOPNIE NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI
W Polsce obowiązują dwa rodzaje orzecznictwa o niepełnosprawności. Regulowane są one
odrębnymi ustawami i prowadzone są przez różne instytucje.
Mowa tu o:
1. orzecznictwie dla celów pozarentowych
2. orzecznictwie dla celów rentowych
Orzekanie o zaliczeniu do jednego ze stopni niepełnosprawności
Do CELÓW POZARENTOWYCH orzecznictwo prowadzone jest przez powiatowe/miejskie
zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Ustala się trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki.
Osoba może mieć orzeczony:
- lekki stopień niepełnosprawności
Zalicza się do niego osobę o naruszonej sprawności organizmu, która powoduje w sposób
istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu ze zdolnością, jaką
wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i
fizyczną, lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy
pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.
- umiarkowany stopień niepełnosprawności
Zalicza się do niego osobę o naruszonej sprawności organizmu, niezdolną do pracy albo
zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo
częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.
- znaczny stopień niepełnosprawności
Zalicza się do niego osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo
zdolną do pracy tylko w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról
społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością
do samodzielnej egzystencji.
111
www.infoon.pl
Stopień niepełnosprawności orzeka się na czas określony lub na stałe. Decyduje o tym ocena
możliwości poprawy funkcjonowania osoby zainteresowanej. Orzeczenie o stopniu
niepełnosprawności wydaje się osobie, która ukończyła 16 rok życia.
UWAGA: Orzeczenie o znacznym albo umiarkowanym stopniu niepełnosprawności nie
stanowi przeciwwskazania do podjęcia zatrudnienia na otwartym rynku pracy.
Przydatne adresy
Orzeczenia wydawane są na wniosek osoby zainteresowanej przez powiatowe i
miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. Instancję odwoławczą stanowią
Wojewódzkie Zespoły do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności.
Właściwość miejscową powiatowych i miejskich zespołów ustala się na podstawie
kryterium miejsca stałego pobytu osoby zainteresowanej (zgodnie z przepisami o ewidencji
ludności i dowodach osobistych).
adresy:
Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Poznaniu,
ul. Słowackiego 8, 60-823 Poznań
godziny przyjęć klientów: poniedziałek - piątek: 7:30-17:30
e-mail: [email protected]
telefon: 61 841-07-04, 61 841-07-05, 61 841-07-06
Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w województwie wielkopolskim,
ul. Kazimierza Wielkiego 24/26, 61-863 Poznań
telefon: 61 850 87 60
Potrzebne dokumenty
Podstawą uzyskania orzeczenia jest złożenie przez osobę zainteresowaną, jej
przedstawiciela ustawowego lub przedstawiciela ośrodka pomocy społecznej (za zgodą
wcześniej wymienionych):
- wniosku o wydanie orzeczenia
Formularze wszystkich pism kierowanych do zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności
dostępne są w siedzibach samych zespołów oraz ośrodkach pomocy społecznej. Możesz też
112
www.infoon.pl
pobrać je ze strony internetowej: http://www.bip.powiat.poznan.pl/1359,powiatowy-zespoldo-spraw-orzekania-o-niepelnosprawnosci.html
- zaświadczenia lekarskiego o stanie zdrowia osoby zainteresowanej
Zaświadczenie musi być wydane dla potrzeb zespołu do spraw orzekania o
niepełnosprawności, nie może być datowanego wcześniej niż na 30 dni przed dniem złożenia
wniosku.
- wszelkiej posiadanej dokumentacji, która może mieć wpływ na wydanie orzeczenia, np.
karty leczenia szpitalnego, zaświadczenia i wyniki badań lekarskich, opinie psychologiczne
itp.
Dodatkową dokumentację można złożyć w formie kserokopii, a oryginały powinny
zostać przedłożone do wglądu składu orzekającego w trakcie posiedzenia. W dniu
posiedzenia komisji należy przedstawić też oryginały prześwietleń i klisz rentgenowskich.
Zdarza się, że dokumentacja medyczna złożona razem z wnioskiem okazuje się
niewystarczająca. Wówczas przewodniczący powiatowego/miejskiego zespołu zawiadomi na
piśmie osobę zainteresowaną o konieczności jej uzupełnienia i wyznaczy w tym celu
stosowny termin. Nieuzupełnienie brakującej dokumentacji w wyznaczonym terminie będzie
skutkowało pozostawieniem wniosku bez rozpoznania.
Terminy
Zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności związane są miesięcznym, a w
skomplikowanych przypadkach dwumiesięcznym terminem załatwienia sprawy. Osoba
zainteresowana otrzyma listowne powiadomienie o terminie posiedzenia składu
orzekającego z reguły na dwa tygodnie przed terminem posiedzenia.
Stawiennictwo osób zainteresowanych na posiedzeniu jest obowiązkowe, pod
rygorem pozostawienia sprawy bez rozpoznania.
Jeżeli zaistnieje ważna przyczyna, na przykład zdarzenie losowe, istnieje możliwość
wyznaczenia innego terminu posiedzenia. Jeśli długotrwała choroba uniemożliwia osobie
zainteresowanej osobiste stawiennictwo, a okoliczność ta zostanie potwierdzona
zaświadczeniem lekarskim, wówczas jest możliwość przeprowadzenia badania w miejscu
pobytu osoby zainteresowanej.
Wniosek rozpatrywany będzie przez co najmniej dwuosobowe kolegium pod
przewodnictwem lekarza specjalisty, z udziałem psychologa, doradcy zawodowego,
113
www.infoon.pl
pedagoga. Z przebiegu posiedzenia sporządzony zostanie protokół, na podstawie którego
wydane zostanie orzeczenie. Orzeczenie zostanie doręczone osobie zainteresowanej
najpóźniej w 14 dniu po posiedzeniu.
Od
orzeczenia
powiatowego/miejskiego
Zespołu
do
Spraw
Orzekania
o
Niepełnosprawności można odwołać się do Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o
Niepełnosprawności w terminie 14 dni od daty doręczenia orzeczenia.
Odwołanie od decyzji
Odwołanie składa się za pośrednictwem powiatowego/miejskiego zespołu, który
wydał zaskarżane przez nas orzeczenie. Zespół ten może uznać, że nasze odwołanie w całości
zasługuje na uwzględnienie i zmienić wydane wcześniej orzeczenie lub w terminie 7 dni
przesłać odwołanie do wojewódzkiego zespołu.
Od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności
przysługuje odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych w terminie 30 dni od daty
doręczenia orzeczenia. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem wojewódzkiego zespołu,
który może uznać, że odwołanie w całości zasługuje na uwzględnienie i zmienić zaskarżane
przez nas orzeczenie lub poddać sprawę do decyzji sądu.
Osoba zainteresowana, która odwołuje się od decyzji zespołu wojewódzkiego do
instancji nadrzędnej nie ponosi z tego tytułu kosztów i opłat sądowych.
Nadzór nad orzekaniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności
sprawuje Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych. Jeżeli Pełnomocnik
stwierdzi, że istnieje uzasadniona wątpliwość co do zgodności orzeczenia ze stanem
faktycznym lub co do zgodności jego wydania z przepisami dotyczącymi orzekania o
niepełnosprawności/stopniu niepełnosprawności, może zwrócić się do właściwego organu o
stwierdzenie nieważności orzeczenia lub o wznowienie postępowania.
Korzyści z otrzymanego orzeczenia o niepełnosprawności
Orzeczenie o niepełnosprawności pozwala korzystać z różnych form pomocy i
uprawnień, między innymi:
- w zakresie rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia
114
www.infoon.pl
Jeśli posiadasz orzeczenie, masz możliwość uzyskania odpowiedniego zatrudnienia, np. w
zakładach pracy chronionej i zakładach aktywności zawodowej.
- w zakresie możliwości korzystania ze szkoleń
- w zakresie korzystania z przywilejów pracowniczym osób niepełnosprawnych
Orzeczenie uprawnia między innymi do dodatkowych urlopów, przerw w pracy.
- w zakresie korzystania z ulg, np. podatkowych, komunikacyjnych, zwolnienie z opłat
radiowo-telewizyjnych (abonamentu)
- w zakresie rehabilitacji, np. możliwość uczestniczenia w terapii zajęciowej
- w zakresie korzystania z zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz
pomoce techniczne, ułatwiające funkcjonowanie danej osoby
- w zakresie korzystania z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych, rehabilitacyjnych
świadczonych przez instytucje pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne
placówki
- w zakresie korzystania z uprawnień do zasiłku pielęgnacyjnego i innych świadczeń (np.
dodatków do zasiłku rodzinnego związanych z niepełnosprawnością)
Po uzyskaniu orzeczenia o niepełnosprawności należy postarać się o legitymację,
która jest potwierdzeniem, że dana osoba ma prawo do korzystania z ulg i uprawnień.
Wniosek o wydanie legitymacji osoba zainteresowana powinna złożyć we właściwym dla jej
miejsca zamieszkania powiatowym zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Orzekanie o niezdolności do pracy
Do CELÓW RENTOWYCH orzecznictwo prowadzone jest przez lekarza orzecznika
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) i komisje lekarskie ZUS. Orzecznictwo rentowe
115
www.infoon.pl
prowadzą też lekarze rzeczoznawcy i komisje lekarskie Kasy Rolniczego Ubezpieczenia
Społecznego (KRUS) oraz komisje lekarskie podległe MON i MSWiA.
Orzeczenia wymienionych wyżej organów zawierają ocenę zdolności do pracy osoby
ubezpieczonej oraz jej zdolności do samodzielnej egzystencji.
Orzecznik kwalifikuje osobę jako:
- częściowo niezdolną do pracy
Jest to osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy, zgodnej z poziomem
posiadanych kwalifikacji.
- całkowicie niezdolną do pracy
Jest to osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.
- całkowicie niezdolną do pracy i samodzielnej egzystencji
Jest to osoba, u której stopień naruszenia sprawności organizmu powoduje konieczność
stałej lub długotrwałej pomocy i opieki innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb
życiowych.
Orzeczenie o niezdolności do pracy może mieć formę:
- orzeczenia o trwałej niezdolności do pracy
Takie orzeczenie wydawane jest wówczas, gdy według wiedzy medycznej nie ma rokowań
odzyskania zdolności do pracy. W praktyce funkcjonowania orzecznictwa ZUS wydawanie
takich orzeczeń należy do rzadkości.
- orzeczenia o okresowej niezdolności do pracy
Taki rodzaj orzeczenia wydawany jest wówczas, kiedy według wiedzy medycznej istnieją
rokowania odzyskania zdolności do pracy. Regułą jest, że niezdolność do pracy orzeka się na
okres nie dłuższy niż 5 lat, chyba, że według wiedzy medycznej dana osoba nie rokuje
odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu.
Potrzebne dokumenty
Podstawą wydania orzeczenia o stopniu niezdolności do pracy jest złożenie za
pośrednictwem właściwej dla miejsca zamieszkania jednostki organizacyjnej ZUS wniosku,
który zawierać będzie:
- imię i nazwisko osoby zainteresowanej,
- datę urodzenia,
116
www.infoon.pl
- numer PESEL,
- określenie celu wydania orzeczenia,
- wskazanie okoliczności, które powinien ustalić lekarz orzecznik.
Jako załącznik do wniosku należy przedstawić zaświadczenie o stanie zdrowia wydane
przez lekarza, pod którego opieką znajduje się dana osoba i oraz inną dokumentację
medyczną lub rentowa (np. karta rehabilitacji leczniczej lub zawodowej, dokumenty mające
znaczenie dla wydania orzeczenia, np. wywiad zawodowy dotyczący charakteru i rodzaju
pracy)
Po przeprowadzeniu badania i na podstawie przedłożonej, zgromadzonej
dokumentacji lekarz orzecznik ZUS ustali stopień niezdolności do pracy oraz przewidywany
okres jej trwania, który będzie uwzględniał charakter i stopień naruszenia sprawności
organizmu oraz rokowania odzyskania zdolności do pracy.
UWAGA: Lekarz orzecznik i komisja lekarska mogą wydać orzeczenie również bez
bezpośredniego badania stanu zdrowia osoby, w stosunku do której ma być ono wydane,
jeżeli dokumentacja dołączona do wniosku jest wystarczająca do wydania orzeczenia.
Lekarz orzecznik i komisja lekarska mogą, przed wydaniem orzeczenia, uzupełnić
dokumentację dołączoną do wniosku, w szczególności o opinie lekarza konsultanta lub
psychologa albo o wyniki badań dodatkowych lub obserwacji szpitalnej.
W przypadku niestawienia się osoby wezwanej na badanie bez uzasadnionej
przyczyny, wezwania na badanie w nowo wyznaczonym terminie dokonuje się za zwrotnym
poświadczeniem odbioru, informując równocześnie o skutkach niestawienia się.
Jeżeli stan zdrowia uniemożliwia osobiste zgłoszenie się na badanie i potwierdza to
zaświadczenie lekarskie, badanie może być przeprowadzane w miejscu pobytu osoby, w
stosunku do której ma być wydane orzeczenie.
Niezgłoszenie się na badania lub obserwację bez uzasadnionej przyczyny lub
niewyrażenie zgody na badanie w miejscu pobytu powoduje odstąpienie od postępowania w
sprawie.
117
www.infoon.pl
Adresy
Komisje lekarskie w województwie wielkopolskim:
- ZUS, I Oddział w Poznaniu, ul. Dąbrowskiego 12, 60-908 Poznań,
telefon: 801 400 987, (22) 560 16 00
- ZUS, II Oddział w Poznaniu, ul. Starołęcka 31,61-361 Poznań,
telefon: 801 400 987, (22) 560 16 00
- ZUS, Oddział w Pile, ul. Dr. Drygasa 7, 64-920 Piła,
telefon: 801 400 987, (22) 560 16 00
- ZUS, Oddział w Ostrowie Wielkopolskim, ul. Wysocka 1 b, 63-400 Ostrów Wielkopolski,
telefon: 801 400 987, (22) 560 16 00
Odwołanie od decyzji
Od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS przysługują następujące środki odwoławcze:
- sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika do komisji lekarskiej ZUS
Sprzeciw należy wnieść za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu
na miejsce zamieszkania. Przedmiotem sprzeciwu może być jedynie orzeczenie, nie zaś
decyzja o przyznaniu świadczenia. Termin wniesienia sprzeciwu wynosi 14 dni od daty
otrzymania orzeczenia.
- odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych
Odwołanie może zostać wniesione po wyczerpaniu drogi odwoławczej w ZUS. Należy je
złożyć pisemnie za pośrednictwem oddziału ZUS, który wydał zaskarżoną decyzję w terminie
miesiąca od doręczenia odpisu tej ostatniej. Oddział ZUS może uznać odwołanie za zasadne i
zmienić lub uchylić zaskarżoną decyzję, bez kierowania jej do sądu.
Postępowanie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych wolne jest od opłat sądowych.
- apelacja od decyzji sądu pracy i ubezpieczeń społecznych do Sądu Apelacyjnego
- skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego
Wydane do celów rentowych orzeczenia stanowią podstawę do wydania następujących
świadczeń ubezpieczenia społecznego:
- renta z tytułu niezdolności do pracy,
- renta socjalna,
118
www.infoon.pl
- renta szkoleniowa,
- renta rodzinna,
- renta rodzinna wypadkowa.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, Dz. U. z 2004 r., Nr 39, poz. 353 z późn. zm.,
- Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie orzekania
o niezdolności do pracy, Dz. U. z 2004 r., Nr 273, poz. 2711
- Ustawa z dn. 27 sierpnia 1997 r., o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych, Dz. U. z 1997 r., Nr 123, poz. 776 z późn. zm.,
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dn. 15 lipca 1003 r. w
sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, Dz. U. z 2003 r., Nr
139, poz. 1328,
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dn. 1 lutego 2002 r. w sprawie
kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia, Dz. U. z 2002 r., Nr 17,
poz. 162
119
www.infoon.pl
PRAWA PACJENTA
Poznaj najważniejsze informacje o prawach pacjenta.
Dobrze jest znać swoje podstawowe prawa jako pacjenta. Pozwoli ci to zadbać o
godność oraz komfortowe samopoczucie podczas twojego leczenia lub leczenia chorego,
którym się opiekujesz. Jeśli będziesz świadomy swoich praw, będziesz też mógł oczekiwać
równego i sprawiedliwego traktowania.
Osoby wykonujące zawód medyczny zobowiązane są do stosowania się do
określonych przepisów. Poznaj swoje prawa i odwołuj się do nich, kiedy nie są
respektowane.
Informacja na temat praw pacjenta powinna zostać udostępniona w formie pisemnej w
miejscu udzielania przez dany podmiot świadczeń opieki zdrowotnej. Teksty aktów prawnych
dotyczących praw pacjenta dostępne są również w Dzienniku Ustaw, publikowanym na
stronie internetowej: www.dziennikustaw.gov.pl.
Kto to jest pacjent?
Pacjentem jest każdy człowiek (niezależnie od tego czy jest chory, czy zdrowy), który
korzysta już ze świadczeń zdrowotnych lub dopiero zwraca się o ich udzielenie, na przykład
przez szpital, przychodnię, lekarza, pielęgniarkę, położną.
Do poszanowania i przestrzegania praw pacjenta zobowiązani są:
120
www.infoon.pl
- osoby wykonujące zawód medyczny: lekarze, pielęgniarki, położne, diagności,
fizjoterapeuci, ratownicy medyczni i inni profesjonaliści opieki zdrowotnej oraz każda inna
osoba uczestnicząca w udzielaniu świadczeń zdrowotnych.
- podmioty udzielające świadczeń opieki zdrowotnej oraz współuczestniczące w ich
udzielaniu, takie jak: zakłady opieki zdrowotnej (m.in. szpitale, przychodnie, ośrodki zdrowia,
poradnie, zakłady opiekuńczo-lecznicze, zakłady pielęgnacyjno-opiekuńcze, laboratoria
diagnostyczne, jednostki badawczo-rozwojowe), praktyki lekarskie, pielęgniarskie i
położnicze.
- inne podmioty opieki zdrowotnej, takie jak: organy władzy publicznej właściwe w zakresie
ochrony zdrowia (w szczególności: Minister Zdrowia, wojewoda, jednostki samorządu
terytorialnego wszystkich szczebli: gmina, powiat, województwo), Narodowy Fundusz
Zdrowia, samorządy zawodów medycznych, producenci leków, produktów leczniczych,
wyrobów medycznych oraz apteki.
Podstawowe prawa pacjenta, to prawo:
- do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
- do opinii innego lekarza, pielęgniarki, położnej lub zwołania konsylium lekarskiego
- do informacji,
- do tajemnicy informacji związanych z pacjentem,
- do wyrażenia zgody,
- do dostępu do dokumentacji medycznej
- zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarskiego
- poszanowania intymności o godności
- do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego
- do opieki duszpasterskiej,
- do umierania w spokoju i godności,
- do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie,
- do dochodzenia swoich praw.
Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
121
www.infoon.pl
W ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego pacjent, niezależnie od swojej
sytuacji materialnej, ma prawo do równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych.
Świadczenia opieki zdrowotnej finansowane ze środków publicznych obejmują prawo
do:
- świadczeń zdrowotnych
Świadczenia zdrowotne to wszelkie działania medyczne podejmowane przez osoby
wykonujące zawód medyczny, które służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, poprawie
zdrowia.
- świadczeń zdrowotnych rzeczowych
Świadczenia zdrowotne rzeczowe to leki, wyroby medyczne, w tym przedmioty
ortopedyczne i środki pomocnicze.
- świadczeń towarzyszących, czyli np. zakwaterowania i wyżywienia w zakładzie opieki
zdrowotnej całodobowej oraz usługi transportu sanitarnego.
Do świadczeń opieki zdrowotnej mają prawo:
- osoby ubezpieczone,
- osoby nieubezpieczone, które spełniają kryteria dochodowe do otrzymania świadczeń z
pomocy społecznej,
- osoby, które nie ukończyły 18. roku życia,
- kobiety w okresie ciąży, porodu i połogu.
Pacjentowi przysługuje prawo wyboru świadczeniodawcy, to znaczy:
- lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej,
- lekarza specjalisty (udzielającego ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych),
- lekarza dentysty,
- szpitala.
W ciągu roku kalendarzowego pacjent może dwukrotnie i bezpłatnie zmienić swoją decyzję
co do wyboru świadczeniodawcy.
Bez skierowania pacjent ma prawo do świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie
podstawowej opieki zdrowotnej, w tym nocnej i świątecznej opieki lekarskiej i
122
www.infoon.pl
pielęgniarskiej, udzielanej w formie ambulatoryjnej i wyjazdowej. Skierowanie nie jest
wymagane również w stanach nagłego zagrożenia zdrowia lub życia.
Ponadto skierowanie nie jest wymagane w przypadku ambulatoryjnych świadczeń
specjalistycznych:
- ginekologa i położnika,
- dentysty,
- dermatologa,
- wenerologa,
- onkologa,
- okulisty,
- psychiatry.
Na podstawie skierowania pacjent ma prawo do:
- badań diagnostycznych,
- leczenia uzdrowiskowego,
- rehabilitacji leczniczej,
- leczenia szpitalnego
- ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych.
Udzielanie świadczeń pacjentowi, który nie przedstawi skierowania zwalnia Narodowy
Fundusz Zdrowia z obowiązku ich finansowania i obciąża kosztami świadczeń pacjenta.
W szpitalach i zakładach specjalistycznej opieki zdrowotnej świadczenia opieki
zdrowotnej finansowane ze środków publicznych są udzielane na podstawie listy
oczekujących tworzonej według kolejności zgłoszenia.
Pacjent musi zostać pisemnie poinformowany o terminie planowanego przyjęcia do
szpitala, w tym o terminie planowanego zabiegu operacyjnego i o terminie udzielenia
świadczenia medycznego u specjalisty. Lista oczekujących jest częścią dokumentacji
medycznej prowadzonej przez szpital czy przychodnię.
Pacjent, w celu jednego świadczenia może być wpisany na jedną listę oczekujących w
jednym szpitalu czy jednej przychodni. Pacjent, który w wyznaczonym terminie nie może
poddać się zaplanowanemu zabiegowi lub gdy z niego zrezygnował, ma obowiązek
niezwłocznie powiadomić o tym szpital lub przychodnię.
123
www.infoon.pl
Szpital lub zakład specjalistycznej ambulatoryjnej opieki zdrowotnej może zmienić
ustalony termin tylko w wyjątkowych sytuacjach, które były niemożliwe do przewidzenia w
chwili ustalania terminu. Zmiana terminu zawsze wymaga poinformowania pacjenta w każdy
dostępny sposób i podania przyczyny takiej zmiany.
Jeżeli ze wskazań medycznych wynika, że stan zdrowia pacjenta pogorszył się, ma on
prawo do otrzymania wcześniejszego leczenia niż przewiduje to lista oczekujących. W
nagłych przypadkach pomoc medyczna musi być udzielona z pominięciem listy oczekujących.
Prawo do świadczeń zdrowotnych
Świadczenia zdrowotne to wszystkie działania podejmowane względem pacjenta przez
osoby wykonujące zawód medyczny, służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i
poprawie zdrowia.
Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych udzielanych z należytą starannością i
odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej. Pacjent ma prawo oczekiwać,
że metody podejmowane w procesie udzielania świadczenia zdrowotnego będą najbardziej
aktualne i sprawdzone.
W stanach nagłych pacjent ma prawo do natychmiastowego otrzymania pomocy
medycznej, bez skierowania.
Stan nagły, czyli taki w którym pojawiły się nagle objawy pogorszania zdrowia, którego
następstwem może
być
uszkodzenie
ciała
lub utrata
życia, wymaga podjęcia
natychmiastowych medycznych czynności ratunkowych.
Prawo do opinii innego lekarza, pielęgniarki, położnej
lub zwołania konsylium lekarskiego
Pacjent ma prawo żądać, żeby lekarz zasięgnął opinii innego lekarza albo zwołał
konsylium lekarskie. Pacjent ma także prawo żądać od pielęgniarki lub położnej zasięgnięcia
opinii innej pielęgniarki lub położnej.
Personel medyczny może odmówić zasięgnięcia opinii, a lekarz zwołania konsylium
lekarskiego, jeżeli uznają, że żądanie pacjenta jest bezzasadne.
Żądanie zasięgnięcia opinii lub zwołania konsylium, jak i odmowa jego realizacji, musi
być każdorazowo odnotowana w dokumentacji medycznej pacjenta.
124
www.infoon.pl
Prawo do informacji
Pacjent ma prawo do informacji:
 swoim stanie zdrowia, wynikach przeprowadzonych badań, diagnozie i rokowaniach,
 dokładnego wyjaśnienia proponowanego sposobu diagnozowania i leczenia, łącznie z
 określeniem ryzyka z tym związanego,
 przewidywanych następstwach dla jego zdrowia i życia, w przypadku podjęcia albo
niepodjęcia określonych czynności medycznych.
 skuteczności i przydatności leczenia lub ich braku,
 jego pielęgnacji i zabiegach pielęgniarskich,
 swoich prawach (Informacja taka powinna być umieszczona w miejscu ogólnodostępnym,
natomiast jeśli pacjent nie może się poruszać - udostępniona w pomieszczeniu, w którym
pacjent przebywa.),
 rodzaju i zakresie udzielanych świadczeń w danym zakładzie opieki zdrowotnej lub przez
danego profesjonalistę medycznego, w tym o programach zdrowotnych finansowanych ze
środków publicznych, realizowanych przez dany podmiot,
 w aptece pacjent ma prawo do informacji o leku zastępczym, który jest tańszym
odpowiednikiem leku znajdującego się na recepcie oraz do informacji o sposobie jego
stosowania, przechowywania i ewentualnych interakcjach z innymi lekami.
Prawo do informacji przysługuje pacjentowi, a nie jego rodzinie. To pacjent decyduje
komu i jakie informacje o jego zdrowiu mogą zostać przekazane. Pacjent może również nie
upoważnić nikogo, wówczas lekarze zobowiązani są do przestrzegania jego woli.
Jeżeli pacjent ma powody sądzić, że lekarz ograniczył zakres przekazywanych mu
informacji o jego stanie zdrowia, w tym o niepomyślnym rokowaniu, ma prawo żądać, aby
lekarz przekazał mu pełne i wyczerpujące informacje.
Pacjent ma prawo tak długo pytać personel medyczny, aż informacja mu przekazywana
będzie dla niego całkowicie zrozumiała. Jeżeli pacjent nie mówi powszechnie stosowanym
językiem, ma prawo do otrzymania informacji w zrozumiałym dla niego języku.
Jeśli pacjent nie chce być informowany o swojej sytuacji zdrowotnej, ma również
prawo z tych informacji zrezygnować. Musi wówczas wyraźnie wskazać z jakich informacji
rezygnuje: ze wszystkich czy tylko z wybranych.
125
www.infoon.pl
Pacjent ma prawo upoważnić szpital do poinformowania osób bliskich o śmierci lub o
zagrożeniu jego życia. Takiego upoważnienia może udzielić już w chwili przyjęcia do szpitala
albo w trakcie pobytu. Szpital jest zobowiązany wypełnić życzenie pacjenta niezwłocznie i
skutecznie.
Prawo do tajemnicy informacji związanych z pacjentem
Za objęte tajemnicą uważa się wszystkie informacje o:
- stanie zdrowia pacjenta,
- diagnozach,
- rokowaniu,
- przeprowadzonych czynnościach diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych,
- wszelkie inne informacje związane z pacjentem, uzyskane w związku z wykonywaniem
zawodu medycznego.
Informacje takie traktowane są jako poufne i nie mogą być ujawniane osobom
nieupoważnionym. Wyjątek stanowią sytuacje, w których pacjent wyraźnie się na to zgodzi i
wskaże komu i jakie informacje mają być przekazane.
Dodatkowo: W sytuacjach, w których zachowanie poufności przez osoby wykonujące
zawód medyczny może spowodować niebezpieczeństwo dla zdrowia badanej osoby lub
związane jest z interesem osób trzecich, osoby wykonujące zawód medyczny są zwolnione z
zachowania poufności. Szczegółowe okoliczności takiego zwolnienia z dochowania tajemnicy
lekarskiej określa ustawa.
Prawo do wyrażenia zgody
Pacjent ma prawo do wyrażania zgody na udzielenie określonego świadczenia
zdrowotnego. Zgoda ta musi być świadoma, czyli poprzedzona przekazaniem przez lekarza
lub innego pracownika medycznego pacjentowi wyczerpujących informacji. Pacjent może
zawsze odmówić danego świadczenia lub zażądać zaprzestania jego udzielania.
Zgodę wyraża się PRZED udzieleniem świadczenia zdrowotnego. Pacjent wyraża
odrębne zgody na pobyt w szpitalu, na zabieg operacyjny, metody leczenia, które stwarzają
podwyższone ryzyko oraz na wszystkie inne badania.
126
www.infoon.pl
Zgoda może być wyrażona ustnie lub pisemnie. W przypadku zabiegu operacyjnego
lub zastosowania leczenia, które może stworzyć podwyższone ryzyko dla pacjenta, pacjent
wyraża zawsze pisemną zgodę.
Jeśli pełnoletni pacjent nie może samodzielnie wyrazić zgody, decyzje podejmuje za
niego sąd opiekuńczy. Lekarz może podjąć niezbędne czynności bez zgody sądu
opiekuńczego, ale tylko w sytuacji, gdy są one natychmiast potrzebne dla ratowania życia i
zdrowia pacjenta.
Prawo do dostępu do dokumentacji medycznej
Prawo dostępu do dokumentacji medycznej pacjenta ma on sam, przedstawiciel
ustawowy oraz osoba upoważniona przez pacjenta.
Po śmierci pacjenta prawo wglądu ma osoba, która została upoważniona przez
pacjenta za jego życia.
Pacjent ma prawo do bezpłatnego wglądu w dokumentację medyczną w miejscu jej
przechowywania (przychodnia, szpital, gabinet lekarski) oraz ma prawo do otrzymania
wyciągów, odpisów lub kopii. Za sporządzenie wyciągów, odpisów lub kopii pacjent może
ponieść opłatę.
Dokumentację medyczną przechowuje się przez 20 lat, licząc od końca roku
kalendarzowego, w którym dokonano ostatniego wpisu.
Prawo do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarskiego
Pacjent, lub jego przedstawiciel ustawowy, ma prawo wnieść sprzeciw wobec opinii
albo orzeczenia wydanego przez lekarza orzekającego o stanie zdrowia pacjenta, jeżeli ta
opinia albo orzeczenie ma wpływ na prawa lub obowiązki pacjenta wynikające z przepisów
prawa.
Sprzeciw wymaga uzasadnienia, w tym wskazania przepisu prawa, z którego wynikają
prawa lub obowiązki. W przeciwnym razie sprzeciw nie będzie rozpatrzony.
Sprzeciw wnosi się do Komisji Lekarskiej działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta z
siedzibą w Warszawie w ciągu 30 dni od dnia wydania opinii albo orzeczenia. Komisja na
podstawie dokumentacji medycznej oraz, w miarę potrzeby, po zbadaniu pacjenta wydaje
orzeczenie w terminie do 30 dni od dnia wniesienia sprzeciwu.
127
www.infoon.pl
Sprzeciwu nie można wnieść w przypadku, gdy postępowania odwoławcze od
wydanych opinii i orzeczeń regulują odrębne przepisy (np. odwołanie od orzeczenia lekarza
orzecznika ZUS).
Prawo do poszanowania intymności i godności
Osoby, które udzielają świadczeń zdrowotnych, wykonują zawody medyczne, są
zobowiązane postępować w sposób zapewniający poszanowanie intymności i godności
pacjenta. W trakcie udzielania świadczenia zdrowotnego mogą być obecne tylko te osoby,
które są niezbędne ze względu na rodzaj świadczenia.
Studenci lub członkowie personelu medycznego, których obecność nie jest niezbędna
mogą uczestniczyć przy badaniu wyłącznie za zgodą pacjenta i osoby prowadzącej to
badanie.
Pacjent ma prawo oczekiwać, żeby badanie było wykonywane w osobnym
pomieszczeniu lub w miejscu osłoniętym, w którym nie można pacjenta z zewnątrz ani
oglądać, ani podsłuchać.
Pacjenci przebywający w wieloosobowej sali, unieruchomieni w łóżku, mają prawo
wymagać, żeby badania i zabiegi były przeprowadzane z poszanowaniem ich intymności, na
przykład przy wykorzystaniu odpowiednich parawanów lub innych osłon.
Pacjentowi w trakcie udzielania świadczenia zdrowotnego może towarzyszyć
wskazana przez niego bliska osoba. Osoba udzielająca świadczenia zdrowotnego nie może
sprzeciwiać się jej obecności. Jedynymi okolicznościami, które uzasadniają odmowę
pacjentowi prawa do obecności osób bliskich może być wystąpienie zagrożenia
epidemicznego lub względy bezpieczeństwa zdrowotnego pacjenta. Odmowę uczestnictwa
wskazanej przez pacjenta osoby odnotowuje się każdorazowo w dokumentacji medycznej
pacjenta.
Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego
W trakcie pobytu w szpitalu lub innym zakładzie opieki zdrowotnej pacjent ma prawo
do kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z innymi osobami. Jeżeli
realizacja tych praw skutkuje kosztami poniesionymi przez zakład opieki zdrowotnej, pacjent
ponosi koszty. Informacja o wysokości opłat jest jawna i musi być udostępniona w danym
zakładzie.
128
www.infoon.pl
Korzystanie z praw pacjenta do kontaktu osobistego, telefonicznego lub
korespondencyjnego oraz do dodatkowej opieki może być ograniczone w przypadku
wystąpienia zagrożenia epidemicznego lub ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne
pacjentów.
Pacjent ma również prawo do odmowy kontaktu z innymi osobami.
Prawo do opieki duszpasterskiej
Pacjent ma prawo do opieki duszpasterskiej, zgodnie z wyznawaną przez siebie
religią. Dyskryminacja ze względu na rodzaj wyznawanej religii jest zakazana.
W sytuacji pogorszenia stanu zdrowia lub zagrożenia życia pacjent ma prawo do
kontaktu z duchownym jego wyznania.
Prawo do umierania w spokoju i godności
Pacjent ma prawo do prawdy o swoim stanie zdrowia. Umierający pacjent ma prawo
do:
- profesjonalnej opieki pielęgnacyjnej,
- wsparcia psychologicznego,
- opieki duszpasterskiej,
- dodatkowej opieki osób bliskich,
- utrzymywania kontaktu z osobami z zewnątrz do chwili swojej śmierci.
Pacjent ma prawo do poszanowania jego umierania w spokoju i godności. W razie
zawinionego naruszenia tego prawa małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia
w linii prostej albo przedstawiciel ustawowy pacjenta może wystąpić do sądu cywilnego z
żądaniem zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
Osoba, która nie chce zostać dawcą organów lub tkanek po swojej śmierci, musi za
życia wyrazić sprzeciw w jednej z następujących form:
- zarejestrować wpis w centralnym rejestrze zgłoszonych sprzeciwów,
- przedstawić oświadczenie pisemne zaopatrzone we własnoręczny podpis,
- złożyć oświadczenie ustne w obecności co najmniej dwóch świadków, którzy pisemnie je
potwierdzą.
129
www.infoon.pl
Pacjent może za życia wyrazić sprzeciw wobec przeprowadzenia sekcji zwłok po
swojej śmierci. Sprzeciw taki może złożyć również przedstawiciel ustawowy małoletniego
pacjenta lub osoby ubezwłasnowolnionej.
Sprzeciw najlepiej wyrazić w formie pisemnej (odręcznie lub komputerowo), w której
zawarte będą takie dane jak:
- data i miejsce sporządzenia pisma,
- oświadczenie woli, że po śmierci wyraża sprzeciw wobec sekcji,
- podpis, czyli imię i nazwisko. Podpis musi być złożony pismem odręcznym.0
Oświadczenie o sprzeciwie na przeprowadzenie sekcji zwłok należy przekazać do
dokumentacji
medycznej
prowadzonej
w
szpitalu
lub
bezpośrednio
lekarzowi
prowadzącemu.
Prawo do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie
Pacjent, przebywający w zakładzie opieki zdrowotnej przeznaczonym dla osób
wymagających całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych, ma prawo do
przechowania swoich rzeczy wartościowych w depozycie tego zakładu. Koszty realizacji tego
prawa ponosi zakład opieki zdrowotnej.
Prawo pacjenta do dochodzenia swoich praw
Jeśli prawa pacjenta zostały naruszone, może on (lub osoba go reprezentująca)
zwrócić się do następujących instytucji:

Rzecznik Praw Pacjenta

administracja zakładu opieki zdrowotnej, kierownik zakładu opieki zdrowotnej

Okręgowa Izba Lekarska, Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych, Okręgowa Rada
Aptekarska, Krajowej Rada Diagnostów Laboratoryjnych,

Sąd Powszechny (w celu wynagrodzenia poniesionej szkody),

zakład ubezpieczeń, z którym dana placówka lub osoba udzielająca świadczenia
zdrowotnego ma podpisaną umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej,

organy ścigania (jeśli zachodzi podejrzenie popełnienia przestępstwa),

Rzecznik Praw Obywatelskich,
130
www.infoon.pl

Komitet Praw Człowieka działający w ramach ONZ lub Europejskiego Trybunału Praw
Człowieka Rady Europy (dopiero po wyczerpaniu postępowania przed polskimi
organami wymiaru sprawiedliwości)
Podstawa prawna
- ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z
2012 r., poz. 159),
- ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. Przepisy wprowadzające ustawę o prawach pacjenta i
Rzeczniku Praw Pacjenta, ustawę o akredytacji w ochronie zdrowia oraz ustawę o
konsultantach w ochronie zdrowia (Dz. U. z 2009 r. Nr 76, poz. 641),
- ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 231,
poz. 1375).
Pełne teksty aktów prawnych dostępne są w Dzienniku Ustaw, publikowanym na stronie
internetowej: www.dziennikustaw.gov.pl.
Opracowano na podstawie materiałów:
- Biura Rzecznika Praw Pacjenta: www.bpp.gov.pl
- Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej: www.prawapacjenta.eu
131
www.infoon.pl
SYSTEM REJESTRÓW PRAWNYCH: ZMIANY W URZĘDACH OD 1 MARCA 2015R.
Nowy wzór dowodu osobistego, możliwość odebrania dowodu i odpisów aktów w
dowolnym urzędzie gminy. Ślub w plenerze, nadanie dziecku imienia o obcym brzmieniu.
Sprawdź jakie zmiany wprowadzono w urzędach.
Od 1 marca 2015r. urzędy gmin mają dostęp do zintegrowanego Systemu Rejestrów
Państwowych. System Rejestrów Państwowych (SRP) to jedna, centralna baza danych, która
zawiera między innymi rejestry PESEL, rejestr dowodów osobistych
oraz aktów stanu
cywilnego. Do tej pory każda gmina pracowała w odrębnym systemie, to znaczy, że urzędnicy
mieli dostęp tylko do danych, które dotyczą mieszkańców ich gminy. Po zmianach, urzędnicy
uzyskają dostęp do danych zgromadzonych w kluczowych rejestrach państwowych. Co to
oznacza dla Kowalskiego?
Dowód osobisty, akt urodzenia, ślubu, zgonu – te sprawy załatwisz w każdym urzędzie.
Dzięki temu, że urzędnicy mają dostęp do wszystkich informacji, swoją sprawę
załatwisz w dowolnym urzędzie. Jeśli mieszkasz i pracujesz w jednym mieście, a zameldowany
jesteś w innym mieście, nie musisz jechać specjalnie do urzędu właściwego ze względu na
miejsce zameldowania.
Wniosek o wydanie dowodu osobistego
Od 1 marca 2015roku, żeby złożyć wniosek o dowód osobisty, możesz udać się do
dowolnego, najbliższego urzędu, niezależnie od miejsca zameldowania. Już wkrótce, przez
132
www.infoon.pl
internet, będzie można również sprawdzić czy dowód jest już gotowy do odbioru.
Odpis aktu stanu cywilnego (urodzenia, śluby, zgony)
Dotychczas trzeba było osobiście jechać do miejsca, w którym przechowywany był
nasz akt (w przypadku aktu urodzenia miejscowość, w której przyszliśmy na świat). Dla wielu
osób pozyskanie odpisu oznaczało konieczność długiej podróży i brania urlopu w pracy. Wraz
z uruchomieniem nowego Systemu Rejestrów Państwowych można załatwić to w dużo
prostszy sposób. Z powodu dostępu każdego urzędu do ogólnopolskiej bazy danych, w
sprawach załatwianych w urzędach stanu cywilnego takie odpisy nie będą już nam w ogóle
potrzebne, a w innych przypadkach – można udać się do dowolnego, wybranego urzędu
stanu cywilnego i poprosić o odpis. Jeżeli nasz akt trzeba będzie wprowadzić do systemu, na
odpis być może będzie trzeba poczekać kilka dni, ale nie będziemy musieli już nigdzie jeździć.
Ślub poza urzędem stanu cywilnego
Od 1 marca 2015roku obowiązuje nowa ustawa: Prawo o aktach stanu cywilnego.
Jedną z wprowadzonych przez nią zmian jest możliwość zawarcia małżeństwa poza urzędem
stanu cywilnego. Dotychczas małżeństwo można było zawrzeć w innym miejscu jedynie w
bardzo szczególnych przypadkach, na przykład gdy jedno z przyszłych małżonków przebywało
w szpitalu lub w zakładzie karnym. Nowe przepisy umożliwiają zorganizowanie ceremonii
ślubnej poza urzędem również innym osobom. Para, która chce zawrzeć związek małżeński
poza urzędem stanu cywilnego, musi złożyć wniosek do kierownika urzędu. (Dzięki
zintegrowanemu Systemowi Rejestrów Państwowych wniosek można złożyć w dowolnym
urzędzie na terenie całego kraju.) Wybierając na uroczystość miejsce inne niż urząd, należy
wziąć pod uwagę, że musi być to miejsce, które zagwarantuje zachowanie powagi i
doniosłości ceremonii, a także bezpieczeństwo wszystkich uczestników. Ostateczna decyzja o
tym, czy zaproponowane miejsce spełnia te wszystkie wymogi, należy do kierownika urzędu
stanu cywilnego. Opłata za zorganizowanie uroczystości zawarcia małżeństwa poza urzędem
wynosi 1000 zł.
Od 1 marca możesz nadać dziecku imię obcego pochodzenia
Kolejną zmianą, którą wprowadza ustawa Prawo o aktach stanu cywilnego, jest
ułatwienie rodzicom nadawania dzieciom imion o obcym pochodzeniu. Nadal obowiązuje
133
www.infoon.pl
przepis mówiący, że można nadać maksymalnie dwa imiona oraz że rodzice przy ich wyborze
muszą pamiętać, że imiona nie mogą być zdrobniałe, uwłaczające, ani ośmieszające. Od 1
marca rodzice mogą swoje pociechy nazwać imionami obcego pochodzenia, takimi jak na
przykład: Mercedes, Takahiro czy Liam. Ostateczna decyzja o tym, czy zaproponowane przez
rodziców imię spełnia wymagania przewidziane przez przepisy, będzie należała do kierownika
urzędu stanu cywilnego.
Więcej
informacji
na
stronie
internetowej
Ministerstwa
Spraw
www.msw.gov.pl
134
Wewnętrznych:
www.infoon.pl
UPRAWNIENIA WYBORCÓW NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Skorzystaj ze swoich
niepełnosprawnym.
praw.
Sprawdź
jakie
ułatwienia
przysługują
wyborcom
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 roku Kodeks Wyborczy (Dz.U. nr 21, poz.112)
Podstawowym aktem regulującym uprawnienia niepełnosprawnych wyborców jest ustawa z
dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy.
Zawiera on szczegółowe przepisy dotyczące przeprowadzania wyborów:

parlamentarnych

prezydenckich

samorządowych

wyborów do Parlamentu Europejskiego
Wyborca niepełnosprawny - definicja
Definicja wyborcy niepełnosprawnego w Kodeksie wyborczym nie jest ograniczona
tylko do osób, które legitymują się dokumentem potwierdzającym niepełnosprawność.
Wyborcą niepełnosprawnym jest wyborca o ograniczonej sprawności fizycznej, psychicznej,
umysłowej lub w zakresie zmysłów, która utrudnia mu wzięcie udziału w wyborach (art. 5,
punkt 11 Kodeksu wyborczego).
135
www.infoon.pl
Podstawowe prawa - skrót
Wyborca niepełnosprawny ma prawo do:

uzyskiwania informacji o wyborach,

głosowania korespondencyjnego,

głosowania przez pełnomocnika,

zmiany lokalu wyborczego, na taki, który będzie dostosowany do potrzeb osób
niepełnosprawnych,

skorzystania z nakładki na kartę do głosowania sporządzonej w alfabecie Braille’a,

korzystanie z pomocy innej osoby w trakcie głosowania w lokalu wyborczym.
Prawo do uzyskiwania informacji o wyborach
PRZED WYBORAMI
Wyborca niepełnosprawny ma prawo do uzyskiwania informacji o:

terminie wyborów oraz godzinach głosowania,

właściwym dla siebie okręgu wyborczym i obwodzie głosowania,

lokalach obwodowych komisji wyborczych przystosowanych do potrzeb
osób
niepełnosprawnych,

warunkach dopisania wyborcy do spisu wyborców w wybranym przez niego
obwodzie głosowania, w którym znajduje się lokal obwodowej komisji wyborczej
przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych,

komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz zarejestrowanych
kandydatach i listach kandydatów,

warunkach oraz formach głosowania.
Przekazicielami powyższych informacji są wójt, burmistrz lub prezydent oraz Państwowa
Komisja Wyborcza. Władze samorządowe mają obowiązek uruchomić specjalną infolinię dla
wyborców niepełnosprawnych, przygotować materiały drukowane, które na wniosek
wyborcy zostaną przesłane na adres domowy lub w formie elektronicznej. Kompletną
informację wyborcy niepełnosprawni odnajdą również w Biuletynie Informacji Publicznej
swojej gminy.
OBOWIĄZKI PAŃSTWOWEJ KOMISJI WYBORCZEJ
136
www.infoon.pl
PKW zamieszcza na swojej stronie internetowej, pod adresem: www.pkw.gov.pl,
informacje o uprawnieniach przysługujących wyborcom niepełnosprawnym na podstawie
kodeksu wyborczego. Informacje muszą zostać zamieszczone w formie uwzględniającej
różne rodzaje niepełnosprawności.
Na żądanie wyborcy niepełnosprawnego udostępniony mu zostanie materiał
informacyjny sporządzony w alfabecie Braille’a.
OBOWIĄZKI KOMISJI OBWODOWEJ
Na prośbę wyborcy niepełnosprawnego członek obwodowej komisji wyborczej jest
obowiązany przekazać mu ustnie treść obwieszczeń wyborczych w zakresie informacji o
komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz zarejestrowanych kandydatach i
listach kandydatów.
Prawo do głosowania korespondencyjnego
Wyborca niepełnosprawny, posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym
stopniu niepełnosprawności, może głosować korespondencyjnie.
Uprawnieni do głosowania korespondencyjnego są również wyborcy posiadający
orzeczenie organu rentowego o:

całkowitej niezdolności do pracy

niezdolności do samodzielnej egzystencji;

orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidów;

orzeczenie o zaliczeniu do II grupy inwalidów;

osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym,
którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.

Nie mają prawa do głosowania korespondencyjnego wyborcy przebywający w:

zakładach opieki zdrowotnej,

domach pomocy społecznej,

zakładach karnych i aresztach śledczych oraz ich oddziałach zewnętrznych,

wyborcy głosujący przez pełnomocnika.
137
www.infoon.pl
Zamiar
głosowania
korespondencyjnego
powinien
być
zgłoszony
przez
wyborcę
niepełnosprawnego wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) do 21 dnia przed dniem
wyborów. Zgłoszenie może być dokonane ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie
elektronicznej. Powinno zawierać następujące informacje:

nazwisko i imię (imiona),

imię ojca,

datę urodzenia,

numer ewidencyjny PESEL wyborcy niepełnosprawnego,

oświadczenie o wpisaniu wyborcy do rejestru wyborców w danej gminie,

oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie,

wskazanie adresu stałego zamieszkania, na który ma być wysłany pakiet wyborczy.
Do zgłoszenia należy dołączyć kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu
orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności.
UWAGA: w zgłoszeniu wyborca niepełnosprawny może zażądać przesłania mu wraz z
pakietem wyborczym nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille'a.
Pakiet wyborczy, który wyśle wójt (burmistrz, prezydent) wyborca powinien otrzymać
nie później niż 7 dni przed dniem głosowania, do rąk własnych, za pokwitowaniem odbioru.
Jeśli wyborca nie będzie mógł własnoręcznie pokwitować odbioru, czynność tę może
wykonać doręczający, wskazując przyczynę braku podpisu wyborcy.
Pakiet wyborczy zawiera:

zaadresowaną kopertę zwrotną,

kartę lub karty do głosowania,

kopertę na kartę lub karty do głosowania,

oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania,

nakładkę w alfabecie Braille'a, jeśli wyborca jej zażądał.
Wyborca, po wypełnieniu karty lub kart do głosowania, wkłada ją do koperty na kartę
do głosowania i zakleja kopertę. Zaklejoną kopertę na kartę do głosowania wraz z
podpisanym oświadczeniem umieszcza w kopercie zwrotnej i przekazuje, za pokwitowaniem,
138
www.infoon.pl
pracownikowi Poczty Polskiej, który zgłosi się po jej odbiór najpóźniej ostatniego dnia
roboczego przed dniem wyborów.
Przesyłka ta jest zwolniona z opłat pocztowych. Koperty zwrotne przekazywane są do
właściwej obwodowej komisji wyborczej do zakończenia głosowania.
Prawo do głosowania przez pełnomocnika
Głosować przez pełnomocnika mogą wyborcy, którzy:
- najpóźniej w dniu głosowania ukończą 75 lat ,
- posiadają orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, w tym
także wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego o:

całkowitej niezdolności do pracy,

niezdolności do samodzielnej egzystencji,

orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidów,

orzeczenie o zaliczeniu do II grupy inwalidów,

osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym,
którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.
Pełnomocnikiem może zostać osoba, która jest wpisana do rejestru wyborców w tej
samej gminie, co udzielający pełnomocnictwa do głosowania.
Pełnomocnikiem nie może być osoba wchodząca w skład komisji obwodowej
właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania, a
także mężowie zaufania, jak również kandydaci w danych wyborach.
Pełnomocnictwo można przyjąć tylko od jednej osoby lub od dwóch osób, jeżeli co
najmniej jedną z nich jest wstępny (ojciec, matka, dziadek, babka, itd.), zstępny (syn, córka,
wnuk, wnuczka, itd.), małżonek, brat, siostra lub osoba pozostająca w stosunku
przysposobienia, opieki lub kurateli w stosunku do pełnomocnika.
W celu sporządzenia aktu pełnomocnictwa wyborca jest zobowiązany złożyć wniosek
do wójta (burmistrza, prezydenta) gminy, w której jest wpisany do rejestru wyborców.
Wniosek należy złożyć najpóźniej do dziewiątego dnia przed dniem wyborów.
Wniosek może zostać przesłany pocztą lub złożony osobiście w urzędzie gminy.

pisemną zgodę osoby mającej być pełnomocnikiem na przyjęcie pełnomocnictwa,
139
www.infoon.pl

kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia
niepełnosprawności, jeżeli wyborca udzielający pełnomocnictwa w dniu głosowania
nie będzie miał ukończonych 75 lat.
Akt pełnomocnictwa jest sporządzany w miejscu zamieszkania wyborcy lub w innym miejscu
na obszarze gminy, przed wójtem (burmistrzem, prezydentem) lub przed innym
pracownikiem urzędu gminy upoważnionym przez wójta (burmistrza, prezydenta) do
sporządzania aktów pełnomocnictwa do głosowania.
Wyborca ma prawo cofnąć pełnomocnictwo:

głosując osobiście, jeśli nie zagłosował przed nim jego pełnomocnik (głosowanie
osobiste unieważnia pełnomocnictwo),

składając stosowne oświadczenie: wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi), właściwej
obwodowej komisji wyborczej w dniu głosowania, jeśli nie zagłosował wcześniej jego
pełnomocnik (głosowanie osobiste unieważnia pełnomocnictwo).
Pobierz WNIOSEK O SPORZĄDZENIE AKTU PEŁNOMOCNICTWA
Pobierz ZGODĘ NA PRZYJĘCIE PEŁNOMOCNICTWA
Pobierz WZÓR AKTU PEŁNOMOCNICTWA
Zmiana lokalu wyborczego
Wyborca niepełnosprawny ma prawo do dopisanie się do spisu wyborców w
wybranym przez siebie obwodzie głosowania, w którym znajduje się lokal dostosowany do
potrzeb osób niepełnosprawnych.
Pisemny wniosek
należy złożyć do urzędu gminy najpóźniej w 14 dniu przed dniem
wyborów.
We wniosku należy podać następujące dane:

nazwisko i imię (imiona),

imię ojca,

datę urodzenia,

numer ewidencyjny PESEL,

adres zamieszkania wyborcy.
140
www.infoon.pl
Informacja o lokalach obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb osób
niepełnosprawnych dostępna jest w Biuletynie Informacji Publicznej gminy oraz
w obwieszczeniu wójta (burmistrza, prezydenta miasta) o numerach i granicach obwodów
głosowania, najpóźniej w 30 dniu przed dniem wyborów,
Nakładka na kartę do głosowania sporządzona w alfabecie Braille’a
Wyborca niepełnosprawny może głosować przy użyciu nakładek na karty do
głosowania sporządzonych w alfabecie Braille'a.
Zamiar głosowania przy użyciu nakładek na karty do głosowania sporządzonych w
alfabecie Braille'a powinien być zgłoszony przez wyborcę niepełnosprawnego wójtowi
(burmistrzowi, prezydentowi miasta) do 14 dnia przed dniem wyborów.
Zgłoszenie może być dokonane ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie
elektronicznej. W zgłoszeniu wyborca obowiązany jest wskazać właściwy dla niego obwód
głosowania.
W dniu wyborów obwodowa komisja wyborcza wraz z kartą do głosowania wyda
wyborcy niepełnosprawnemu, na jego prośbę, nakładkę na tę kartę. Po oddaniu głosu
wyborca obowiązany jest zwrócić komisji obwodowej nakładki na karty.
Korzystanie z pomocy innej osoby w trakcie głosowania w lokalu wyborczym
Wyborcy niepełnosprawnemu, na jego prośbę, może pomagać w głosowaniu w lokalu
wyborczym inna osoba, w tym także niepełnoletnia. Osobą tą nie może być jednak członek
komisji ani mąż zaufania. Osoba pomagająca może przebywać z wyborcą za kotarą i udzielić
jej wyłącznie technicznej pomocy przy oddawaniu głosu.
Więcej informacji dotyczących uprawnień wyborców
niepełnosprawnych znajdziesz w
Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej Twojej gminy oraz na stronie
Państwowej Komisji Wyborczej: http://info.pkw.gov.pl/
141
www.infoon.pl
KARTY PARKINGOWE DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH - NOWE ZASADY OD 1 LIPCA
2014R.
Z dniem 30 listopada 2014r. tracą ważność karty wydane na wcześniejszych zasadach.
Informacje ogólne
W związku ze zmianami wprowadzonymi Ustawą z dnia 23 października 2013r. o
zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z
2013r.,poz.1446) od 1 lipca 2014r. obowiązują nowe zasady wydawania kart parkingowych
osobom niepełnosprawnym i placówkom zajmującym się opieką, rehabilitacją lub edukacją
osób
niepełnosprawnych.
(Pełny
tekst
ustawy
dostępny
jest
pod
adresem:
http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20130001446 )
Od dnia 1 lipca 2014 roku organem wydającym kartę parkingową jest przewodniczący
powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności właściwy ze względu na
miejsce stałego pobytu osoby niepełnosprawnej w rozumieniu przepisów o ewidencji
ludności i dowodach osobistych.
142
www.infoon.pl
Zasady wydawania kart parkingowych
Karta parkingowa jest wydawana wyłącznie:
- osobom ze znacznym stopniem niepełnosprawności i znacznie ograniczonymi
możliwościami samodzielnego poruszania się,
-osobom z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, znacznie ograniczonymi
możliwościami samodzielnego poruszania się i kodami w orzeczeniu 04-O (choroby narządu
wzroku) lub 05-R (upośledzenie narządu ruchu) lub 10-N (choroba neurologiczna),
- osobom do 16 roku życia ze znacznie ograniczonymi możliwościami samodzielnego
poruszania się.
Ważne: w przypadku osób, które nie ukończyły 16 roku życia w orzeczeniu o
niepełnosprawności w punkcie 9 musi być zaznaczona przesłanka określona w art. 8 ust. 3a
pkt 1 i 2 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137, z
późn. zm.) o wskazaniu do wydania karty parkingowej.
Niezbędne dokumenty
Do wyrobienia nowej karty parkingowej potrzebny jest:
- wniosek o wydanie karty parkingowej,
- fotografia o wymiarach 3,5 cm x 4,5 cm (Fotografia musi odzwierciedlać aktualny wizerunek
osoby, której wniosek dotyczy: portret bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami.),
- dowód uiszczenia opłaty za wydanie karty parkingowej.
Składając wniosek przedstawia się do wglądu oryginał prawomocnego orzeczenia o
niepełnosprawności, o stopniu niepełnosprawności lub o wskazaniach do ulg i uprawnień wraz ze wskazaniem do karty parkingowej.
Ważne: Osoba z wrodzonymi lub nabytymi wadami narządu wzroku może dołączyć do
wniosku fotografię przedstawiającą ją w okularach z ciemnymi szkłami, a osoba nosząca
nakrycie głowy zgodnie z zasadami swojego wyznania – fotografię przedstawiającą osobę z
nakryciem głowy, pod warunkiem, że fotografia taka jest zamieszczona w dokumencie
potwierdzającym tożsamość tej osoby.
143
www.infoon.pl
Wniosek
należy
złożyć
osobiście
w
Powiatowym
Zespole
ds.
Orzekania
Niepełnosprawności. Wyjątek stanowią:
- osoby, które nie ukończyły 18. roku życia (Wniosek w ich imieniu mogą złożyć rodzice lub
ustanowieni przez sąd opiekunowie.),
- osoby ubezwłasnowolnione całkowicie i pozostające pod władzą rodzicielską (Wniosek
składa jeden z rodziców.),
- osoby ubezwłasnowolnione całkowicie nie pozostające pod władzą rodzicielską lub osoby
ubezwłasnowolnione częściowo (Wniosek składa odpowiednio opiekun lub kurator
ustanowiony przez sąd.).
Osoba odbierająca kartę parkingową potwierdza osobiście jej odbiór. W przypadku
braku możliwości złożenia podpisu, przewodniczący zespołu zamieszcza we wniosku
adnotację o braku możliwości złożenia podpisu.
Opłaty
Od 01.07.2014r. opłata za wydanie karty parkingowej wynosi 21 zł. Od 4 stycznia
2016 r. wraz z opłatą za kartę parkingową będzie pobierana opłata ewidencyjna.
Ważność kart parkingowych
Karty parkingowe wydane na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowują
ważność do dnia określonego jako data ważności karty, nie dłużej jednak niż do dnia 30
listopada 2014 r. Oznacza to, że wszystkie karty parkingowe wydane najpóźniej w dniu 30
czerwca 2014r.. utracą ważność z dniem 1 grudnia 2014 r.. Jeśli karta parkingowa została
wydana przed dniem 1 lipca 2014 r. bezterminowo, to utraci swoją ważność również z dniem
1 grudnia 2014 r.
Od dnia 1 lipca 2014 r. karta parkingowa wydawana jest wyłącznie na czas określony,
to znaczy na okres ważności orzeczenia o niepełnosprawności, jednak nie dłużej niż na 5 lat.
Jakie uprawnienia potwierdza karta parkingowa?
Karta parkingowa upoważnia osoby niepełnosprawne z dysfunkcją narządu ruchu i
przewożących ich opiekunów do:
144
www.infoon.pl
- niestosowania się do niektórych znaków drogowych,
- parkowania samochodu w miejscach wyznaczonych dla kierowców niepełnosprawnych,
tzw. „kopertach” oznaczonych znakami P-20, P-24, T-29.
Znaki drogowe, do których nie muszą stosować się posiadacze kart parkingowych.
Znaki B-1, B-3, B-3a, B-4, B-10, B-35, B-37, B-38 i B-39.
znak
objaśnienie znaku
B-1
„zakaz ruchu w obu kierunkach”
B-3
„zakaz wjazdu pojazdów silnikowych z wyjątkiem motocykli jednośladowych”
B-3a
„zakaz wjazdu autobusów”
B-4
„zakaz wjazdu motocykli”
B-10
„zakaz wjazdu motorowerów”
B-35
„zakaz postoju”
B-37
„zakaz postoju w dni nieparzyste”
B-38
„zakaz postoju w dni parzyste”
B-39
„strefa ograniczonego postoju”
Karta parkingowa obowiązuje na terenie naszego kraju oraz w krajach Unii Europejskiej.
Karta parkingowa co do zasady NIE ZWALNIA z opłat za parkowanie.
UWAGA: Emblemat inwalidzki umieszczony na szybie samochodu NIE JEST
formalnym dokumentem uprawniającym do niestosowania się do wybranych znaków
drogowych. Naklejka jest tylko oznaczeniem pojazdu, którym porusza się osoba
niepełnosprawna.
145
www.infoon.pl
Karta parkingowa musi być umieszczona na przedniej szybie pojazdu, tak aby strona z
numerem i datą ważności była w pełni czytelna dla kontrolerów Strefy Parkowania.
Karty Parkingowe w Poznaniu
W Poznaniu dokumenty należy złożyć osobiście w Starostwie Powiatowym , ul. Zielona 8.
Dokładny adres:
Starostwo Powiatowe w Poznaniu,
Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności.
ul. Zielona 8, 61-851 Poznań,
telefon: 61 8 593 475
Inne informacje
Karta parkingowa jest wystawiona na osobę niepełnosprawną, która sama może
kierować swoim pojazdem lub może być wieziona przez innego kierowcę, innym pojazdem.
Kierowca tego pojazdu, w momencie przewożenia osoby niepełnosprawnej przejmuje
wszystkie przywileje właściciela karty.
Od 1 stycznia 2014r. osoby nieuprawnione, które posługują się kartą bez związku z
przewozem osoby niepełnosprawnej mogą zostać ukarane grzywną w wysokości 2000 zł.
Od 1 stycznia 2016r. zacznie funkcjonować elektroniczna centralna ewidencja kart
parkingowych.
Więcej informacji na temat kart parkingowych: http://www.niepelnosprawni.gov.pl
Informacje dotyczące wydawania kart w Poznaniu:
http://www.bip.powiat.poznan.pl/2511,pz-05.html
146
www.infoon.pl
KOMORNIK NIE MOŻE ZAJĄĆ SPRZĘTU NIEPEŁNOSPRAWNYM
Od 18.09.2014r. przedmioty niezbędne dłużnikowi lub członkowi jego rodziny ze względu
na niepełnosprawność nie podlegają egzekucji komorniczej.
Prezydent podpisał w pierwszej połowie sierpnia nowelizację Kodeksu Postępowania
Cywilnego, która ma na celu zabezpieczenie praw osób niepełnosprawnych. Wprowadza ona
jeden bardzo ważny przepis w katalogu wyłączeń spod egzekucji komorniczej: art. 829, punkt
9, zgodnie z którym: „Nie podlegają egzekucji przedmioty niezbędne ze względu na
niepełnosprawność dłużnika lub członków jego rodziny.”
Ustawa weszła w życie z dniem 18.09.2014r. i ma zastosowanie również do toczących
się już postępowań. Oznacza to, że w przypadku, gdy komornik - na podstawie art. 845 k.p.c.
- zajął dłużnikowi jakieś przedmioty niezbędne ze względu na jego niepełnosprawność, a
przedmioty te nie zostały jeszcze sprzedane, będzie zobowiązany zwrócić je właścicielowi.
Impuls do zmiany przepisów
Prace nad nowelizacją rozpoczęły się po serii ubiegłorocznych artykułów w mediach
opisujących przypadki odbierania dłużnikom, w wyniku sądowego postępowania
komorniczego, wózków inwalidzkich czy komputerów. Były to zazwyczaj sprzęty dające
osobom niepełnosprawnym jedyną możliwość wykonywania swojej pracy zarobkowej.
Najgłośniejsza w mediach stała się historia małżeństwa (oboje ze znacznym stopniem
niepełnosprawności), które zadłużone na wskutek leczenia, nie miało środków na opłacenie
oleju opałowego. W efekcie postępowania komornik zajął sprzęt, dzięki któremu niewidoma
147
www.infoon.pl
kobieta mogła czytać i pisać. Wysokiej rozdzielczości monitor wraz z powiększalnikiem
dofinansowany był w 90% z PFRON. Sprzęt ostatecznie wrócił do właścicielki dzięki dobrej
woli wierzyciela (sprzedawcy opału),który wystąpił z wnioskiem o umorzenie postępowania.
Niezgodność z Konwencją Europejską
Helsińska Fundacja Praw Człowieka (HFPC) zwróciła wówczas uwagę, że przepisy, które
pozwalają na takie traktowanie są niezgodne z Europejską Konwencją Praw Człowieka i
Podstawowych Wolności oraz wskazują na dyskryminację osób z niepełnosprawnością. W
wystąpieniu skierowanym do Ministra Sprawiedliwości HFPC zaleciła zmianę przepisów, tak
by „podczas egzekucji dokonać odpowiedniego wyważenia interesów wierzyciela i dłużnika
w zgodzie z art.6 oraz art. 8 EKPC, a zatem w poszanowaniu prawa do rzetelnego procesu,
prawa do sądu oraz prawa do prywatności i życia rodzinnego. Dokument ten wyraźnie
wskazuje również, że zasoby związane z podstawowymi potrzebami medycznymi (essential
medical needs) powinny być chronione przed egzekucją”. Projekt zmiany przepisów został
przygotowany przez PO. „Chodzi o to, aby mniej było przypadków, w których mówi się, że
komornik działa bez duszy, ale zgodnie z prawem” - mówił, gdy projekt przedstawiano w
Sejmie, sprawozdawca komisji Artur Dunin (PO).
Odbiór społeczny
Dotychczasowe działania Krajowej Rady Komorniczej w zakresie egzekucji komorniczej na
osobach z niepełnosprawnością były bardzo źle oceniane nie tylko przez społeczeństwo.
PFRON również krytykował działanie komornika jako krzywdzące i wyjątkowo szkodliwe z
punktu widzenia rehabilitacji zawodowej i społecznej niepełnosprawnych, którym odbierano
sprzęt.
Warto przypomnieć, że Krajowa Rada Komornicza od początku wspierała prace nad
nowelizacją ustawy i doprowadzeniem do jednoznaczności przepisów w tym temacie.
Przedmioty wyłączone z egzekucji komorniczej
Zgodnie z nowym prawem, komornik nie będzie mógł zlicytować m.in. wózka inwalidzkiego,
samochodu przystosowanego do potrzeb niepełnosprawnego, protezy, czy też sprzętu do
rehabilitacji. Nowelizacja rozszerzyła bowiem katalog przedmiotów wyłączonych spod
148
www.infoon.pl
egzekucji komorniczej o przedmioty, które są niezbędne, ze względu na stan zdrowia, osobie
niepełnosprawnej lub członkowi jej rodziny do codziennego funkcjonowania w
społeczeństwie.
Przypomnijmy, jakie przedmioty nie podlegają egzekucji:
1) przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie codzienne, niezbędne dla
dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a także ubranie niezbędne do
pełnienia służby lub wykonywania zawodu;
2) zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków
jego rodziny na okres jednego miesiąca;
3) jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących
na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych
zbiorów;
4) narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz
surowce niezbędne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia, z wyłączeniem jednak
pojazdów mechanicznych;
5) u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę - pieniądze w kwocie, która odpowiada
nie podlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego terminu wypłaty, a u dłużnika
nie otrzymującego stałej płacy - pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie
przez dwa tygodnie;
6) przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do
wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być
sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość
użytkową;
7) środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym, o którym mowa w art. 36 ust. 4a
ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych (Dz. U. z
2013 r. poz. 50 i 1272);
8) produkty lecznicze w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo
farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271, z późn. zm.) niezbędne do funkcjonowania
podmiotu leczniczego w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej przez okres trzech
miesięcy oraz niezbędne do jego funkcjonowania wyroby medyczne w rozumieniu przepisów
ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. Nr 107, poz. 679 oraz z 2011 r.
149
www.infoon.pl
Nr 102, poz. 586 i Nr 113, poz. 657);
9) przedmioty niezbędne ze względu na niepełnosprawność dłużnika lub członków jego
rodziny.
Pełny tekst ustawy do pobrania tutaj:
ZMIANA PRZEPISÓW KONSUMENCKICH - OD 25.12.2015R.
25 grudnia 2014r. weszła w życie nowa ustawa, która zapewnia większą ochronę praw
konsumenta.
W pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia weszły w życie przepisy ustawy o prawach
konsumenta, które wprowadzają kilka znaczących zmian w zakresie uprawnień
konsumentów oraz obowiązków przedsiębiorców. Przepisy te obejmują wyłącznie umowy
zawarte od 25 grudnia 2014 roku.
Celem wprowadzonej ustawy jest dostosowanie polskiego prawa do unijnej
dyrektywy PE i Rady nr 2011/83/UE w sprawie praw konsumentów, które będą obowiązywać
we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Ujednolicenie przepisów pozwoli przedsiębiorcom
łatwiej działać na rynkach zagranicznych, a przepisy prawa dla konsumenta kupującego
towar w sklepie internetowym mają być co do zasady takie same dla klienta z Polski, Niemiec
czy Francji.
150
www.infoon.pl
Najważniejsze zmiany to:
OBOWIĄZKI INFORMACYJNE PRZEDSIĘBIORCY
Nowa ustawa nakłada na przedsiębiorcę, jeszcze przed zawarciem umowy sprzedaży,
przekazanie konsumentowi jak najbardziej wyczerpujących informacji. Dotyczy to nie tylko
umów zawieranych na odległość, ale również tych w sposób tradycyjny, czyli w sklepach
stacjonarnych. Przedsiębiorca jest zobowiązany do udzielania jasnych, zrozumiałych
informacji w języku polskim. Muszą to być przede wszystkim następujące dane:
– rodzaj rzeczy,
– nazwa producenta lub importera,
– znak bezpieczeństwa i zgodności,
– informacje o dopuszczeniu do obrotu w Polsce,
– określenie energochłonności (gdy rodzaj rzeczy na to pozwala) bądź inne dane jeśli to
konieczne.
W przypadku umowy kupna-sprzedaży zawieranej poza siedzibą firmy
lub na
odległość przedsiębiorca powinien poinformować klienta między innymi o:
– głównych cechach świadczenia, z uwzględnieniem jego przedmiotu i sposobu
porozumiewania się z konsumentem (np. telefonicznie, mailowo),
– swoich danych identyfikujących, w szczególności o firmie i numerze, pod którym została
ona zarejestrowana (KRS lub NIP),
– adresie przedsiębiorstwa (istotnym w razie sporu sądowego), adresie poczty elektronicznej
i numerach telefonu lub faksu (jeżeli są dostępne), dzięki którym konsument może szybko i
efektywnie kontaktować się z przedsiębiorcą,
– adresie, pod którym konsument może składać reklamacje, jeżeli różni się on od adresu
prowadzonej działalności,
– łącznej cenie lub wynagrodzeniu za świadczenie wraz z podatkami, a gdy charakter
przedmiotu świadczenia nie pozwala na wcześniejsze obliczenie ich wysokości – o sposobie,
w jaki będą one obliczane, jak również o istnieniu opłat dodatkowych (np. kosztów dostawy)
oraz ich wysokości lub obowiązku ich uiszczenia (jeżeli nie jest znana wysokość),
– kosztach korzystania ze środka porozumiewania się na odległość (np. telefonu) w celu
zawarcia umowy, jeśli są one wyższe od zwykle stosowanych w przypadku tego środka
porozumiewania się – np. w razie zawarcia umowy przez telefon z inicjatywy konsumenta,
– sposobie i terminie zapłaty,
151
www.infoon.pl
– sposobie i terminie spełnienia świadczenia i stosowanej przez przedsiębiorcę procedurze
rozpatrywania reklamacji,
– sposobie i terminie wykonania prawa odstąpienia od umowy, a także wzorze formularza
odstąpienia od umowy,
– kosztach zwrotu towaru w przypadku odstąpienia od umowy, które ponosi konsument; w
odniesieniu do umów zawieranych na odległość – o kosztach zwrotu rzeczy, jeżeli ze względu
na swój charakter produkt nie może zostać w zwykłym trybie odesłany pocztą,
– obowiązku zapłaty przez konsumenta uzasadnionych kosztów poniesionych przez
przedsiębiorcę, jeżeli kupujący odstąpi od umowy po zgłoszeniu rozpoczęcia świadczenia
usługi, a przed upływem terminu na odstąpienie od umowy,
– przypadkach, w których konsument traci prawo do odstąpienia od umowy,
– obowiązku przedsiębiorcy dostarczenia rzeczy bez wad,
– istnieniu a także treści gwarancji i usług posprzedażnych oraz sposobie ich realizacji,
– kodeksie dobrych praktyk, jeżeli zobowiązał się go przestrzegać, i sposobie zapoznania się z
nim,
– czasie trwania umowy lub sposobie i przesłankach jej wypowiedzenia – jeżeli umowa jest
zawarta na czas nieokreślony lub jeżeli ma ulegać automatycznemu przedłużeniu,
– minimalnym czasie trwania zobowiązań konsumenta wynikających z umowy – np. umowy
polisolokat, w których określono minimalny czas, przez jaki należy płacić składki i nie można
odstąpić od umowy,
– wysokości i sposobie złożenia kaucji lub innych gwarancji finansowych, których konsument
jest zobowiązany udzielić na żądanie przedsiębiorcy,
– funkcjonalności treści cyfrowych i technicznych środkach ich ochrony,
– mających znaczenie interoperacyjnościach treści cyfrowych ze sprzętem komputerowym i
oprogramowaniem, o których przedsiębiorca wie lub powinien wiedzieć,
– możliwości skorzystania z pozasądowych sposobów rozpatrywania reklamacji i
dochodzenia roszczeń oraz zasadach dostępu do tych procedur.
WAŻNE: W przypadku umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa sprzedawca jest
zobowiązany do udzielenia wszystkich obowiązkowych informacji na papierze lub, jeżeli
konsument wyrazi na to zgodę, na innym trwałym nośniku – w sposób czytelny i za pomocą
prostego języka.
152
www.infoon.pl
WAŻNE: Nie jest możliwe zawarcie umowy wyłącznie na podstawie zgody wyrażonej przez
konsumenta podczas rozmowy telefonicznej ze sprzedawcą.
W przypadku zawierania umowy przez telefon sprzedawca ma obowiązek:
– poinformować o celu rozmowy przed jej rozpoczęciem,
– podać swoje dane identyfikujące lub dane osoby/firmy, w imieniu której telefonuje,
– potwierdzić treść proponowanej umowy na papierze lub innym trwałym nośniku.
Oznacza to, że umowę sprzedaży przeprowadzoną poprzez rozmowę telefoniczną
uważa się za zawartą wyłącznie wtedy, jeżeli konsument po otrzymaniu treści tej umowy
wyrazi na nią zgodę na papierze lub innym trwałym nośniku i przekaże ją zwrotnie
przedsiębiorcy.
14 DNI NA ODSTĄPIENIE OD UMOWY
Nowa ustawa o prawach konsumenta wydłuża termin na odstąpienie od umowy
zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub umowy zawartej na odległość z 10 dni do 14 dni
od momentu odbioru towaru – bez podania przyczyn.
Umowy zawarte na odległość dotyczą głównie handlu internetowego oraz umów
zawieranych przez telefon, korespondencyjnie, itp. Nowością jest również możliwość
odstąpienia, bez podania przyczyn, od umowy zawartej w ramach aukcji internetowej, ale
tylko wtedy, kiedy sprzedawcą jest przedsiębiorca, a nie osoba prywatna.
Umowy zawarte poza lokalem przedsiębiorstwa to te, które są dokonywane poza
siedzibą firmy, na przykład podczas prezentacji organizowanych w domach, hotelach,
restauracjach (między innymi pokazy połączone ze sprzedażą garnków, pościeli, elektroniki,
itp.).
Klient musi zostać wyraźnie poinformowany o prawie do odstąpienia od umowy
zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość. Jeśli sprzedawca nie poinformuje o
tym kupującego, wówczas prawo do odstąpienia od umowy wydłuża się dodatkowo o rok.
Klient ma zatem na odstąpienie od umowy łącznie 12 miesięcy i 14 dni od chwili odebrania
towaru. Ustawa jednak daje sprzedawcy szansę na naprawienie błędu. Jeśli sprzedawca
poinformuje swojego klienta, nawet już po przesłaniu mu towaru, o tym, że ma on prawo do
153
www.infoon.pl
odstąpienia od umowy, to termin zostanie skrócony do 14 dni liczonych od otrzymania tej
informacji przez konsumenta.
UWAGA: Opisane wyżej uprawnienia konsumentów nie dotyczą umów zawieranych poza
lokalem przedsiębiorstwa, których wartość nie przekracza 50 zł.
Przykład: Pani Katarzyna w dniu 1 lutego zamówiła w sklepie internetowym pralkę, którą
kurier dostarczył do niej 10 lutego. Termin na odstąpienie od umowy upływa z końcem 24
lutego.
WAŻNE: Aby został zachowany termin wystarczy wysłanie oświadczenia przed jego upływem.
Nie ma znaczenia to, że sprzedawca otrzyma je po upływie terminu.
KOSZTY ODESŁANIA TOWARU
Nowa ustawa reguluje temat kosztów odesłania towaru. W sytuacji, kiedy klient
zrezygnuje z zakupów, poniesie on również koszty odesłania towaru, ale sprzedawca jest
zobowiązany do zwrócenia oprócz ceny produktu także kosztu jego wysłania (do wartości
najtańszego sposobu transportu uwzględnionego w ofercie sprzedawcy).
Oznacza to, że jeśli klient wybierze droższą formę przesyłki/transportu, to nie
otrzyma zwrotu różnicy między wartością wybranej dostawy a najtańszym oferowanym
sposobem transportu.
Przykład: Pan Tadeusz zamówił przez internet zestaw narzędzi malarskich za 78 zł. Z
oferowanych przez sprzedawcę sposobów dostawy wybrał kuriera za 16 zł. Innymi
dostępnymi opcjami była: dostawa do Paczkomatu – 9,90 zł oraz list polecony – 7,50 zł. Po
dwóch dniach pan Tadeusz stwierdził, że narzędzia nie przydadzą mu się, dlatego odstąpił od
umowy. Przedsiębiorca zwróci mu koszt narzędzi 78 zł oraz koszt najtańszego sposobu
dostawy oferowanego w odniesieniu do tej transakcji, czyli 7,50 zł.
REKLAMACJE
154
www.infoon.pl
Dotychczas osoba, która kupiła wadliwy towar miała dwie opcje do wyboru: mogła
żądać naprawy albo wymiany towaru na nowy. Nowa ustawa wprowadza dodatkowo prawa
do żądania obniżenia ceny albo odstąpienia od zawartej umowy.
Jeśli konsument zauważy wadę, może złożyć do sprzedawcy reklamację z tytułu
rękojmi i zażądać jednego z wyżej wymienionych działań.
Jeżeli żądanie złożone przez konsumenta przy reklamacji dotyczy naprawy towaru,
wymiany towaru na nowy lub obniżenia ceny towaru to na przedsiębiorcy spoczywa
obowiązek rozpatrzenia takiej reklamacji w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia jej
złożenia. Jeśli sprzedawca nie dotrzyma tego terminu wówczas uznaje się, że reklamacja jest
zasadna i sprzedawca nie może odmówić spełnienie żądania konsumenta, nawet jeżeli okaże
się, że wada powstała z winy konsumenta (np. poprzez złe użytkowanie).
Przedsiębiorca odpowiada wobec konsumenta za sprzedany towar, jeżeli wada
zostanie stwierdzona w okresie 2 lat od momentu jego wydania.
Przez 12 miesięcy trwania odpowiedzialności sprzedawcy istnieje domniemanie, że
stwierdzona wada lub jej przyczyna istniała już w momencie sprzedaży. Jeśli zareklamujemy
towar w tym okresie to przedsiębiorca będzie musiał udowodnić, że wada powstała z winy
konsumenta. Jeżeli wada zostanie zauważona w późniejszym terminie, pomiędzy 12 a 24
miesiącem od wydania towaru obowiązek udowodnienia, że wada istniała w momencie
zakupu spoczywa na konsumencie.
Konsument na poparcie swoich racji może skorzystać z pomocy specjalistów,
rzeczoznawców, którzy wykażą że wada istniała w momencie zakupu lub jej powstanie
wynika z zastosowania materiałów niskiej jakości, nieprawidłowej produkcji, itp.
UWAGA: Wyjątek od dwuletniego okresu odpowiedzialności za sprzedany towar stanowią
nieruchomości, w przypadku których okres ten jest dłuższy i wynosi 5 lat.
Krótszy termin obowiązuje natomiast w przypadku towarów używanych, przy których
sprzedawca może skrócić okres swej odpowiedzialności do roku.
Więcej informacji
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów opracował specjalną stronę internetową
www.prawakonsumenta.uokik.gov.pl, która przybliża szczegółowo przepisy nowej ustawy o
prawach konsumentów.
155
www.infoon.pl
Najważniejsze zasady zawierania umów z konsumentami
publikacje
zawierają
również
dostępne do pobrania ze strony internetowej Ministra Sprawiedliwości:
www.ms.gov.pl oraz Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów: www.uokik.gov.pl
W sprawach indywidualnych, w zakresie poradnictwa oraz reprezentowania
konsumentów w sporach z przedsiębiorcami, pomoc można uzyskać również:
– u miejskich lub powiatowych rzeczników konsumenckich
– w organizacjach konsumenckich takich jak:
Federacja Konsumentów: www.federacja-konsumentow.org.pl
Stowarzyszenie Konsumentów Polskich: www.konsumenci.org
Europejskie Centrum Konsumenckie: www.konsument.gov.pl
Dodatkowo pomóc może policja. Nie tylko wtedy, kiedy sprzedawca okaże się oszustem, ale
także wówczas, gdy nie dopełni ciążących na nim obowiązków informacyjnych, co stanowi
wykroczenie podlegające karze grzywny.
Podstawa prawna:
– ustawa z dnia 30 maja 2014r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2014r. poz. 827)
JAK ZŁOŻYĆ ZAWIADOMIENIE O PRZESTĘPSTWIE?
Polecamy poradnik opracowany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych oraz Komendę
Główną Policji.
W związku z „Tygodniem Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem” (23-28
lutego 2015r.) Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komenda Główna Policji przygotowały
156
www.infoon.pl
specjalny poradnik „Jak złożyć zawiadomienie o przestępstwie?”. Poradnik dostępny jest w
wersji elektronicznej na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Komendy
Głównej Policji, a także na stronach komend wojewódzkich policji.
Kliknij w ten link, żeby pobrać Poradnik „Jak złożyć zawiadomienie o przestępstwie?”
W poradniku znajdziesz informacje między innymi o tym, gdzie można złożyć zawiadomienie
o przestępstwie, czy można to zrobić anonimowo oraz jakie prawa przysługują osobie w
związku ze złożeniem zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa. Oprócz tego znajdują się
tam porady praktyczne oraz wzory pism.
Zagadnienia omówiono w poszczególnych rozdziałach:
- Kto może złożyć zawiadomienie o przestępstwie?
- Kto ma obowiązek złożenia zawiadomienia o przestępstwie?
- Jakie są formy zawiadomienia o przestępstwie?
- Gdzie można złożyć zawiadomienie o przestępstwie?
- Kiedy jest potrzebny wniosek o ściganie?
- Zgłoszenie anonimowe
- Jakie prawa przysługują Ci w związku ze złożeniem zawiadomienia o przestępstwie?
- Jakie obowiązki wiążą się ze złożeniem zawiadomienia o przestępstwie?
- Odpowiedzialność karna za nieprawdziwe zawiadomienie
- Porady praktyczne
- Złożyłeś zawiadomienie o przestępstwie. Czego spodziewać się później?
- Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa (wzór pisma)
-Wzór pouczenia o uprawnieniach i obowiązkach pokrzywdzonego
w postępowaniu karnym”
WAŻNE:
Każdy funkcjonariusz policji na każdym posterunku, komisariacie i w każdej komendzie ma
obowiązek przyjąć zawiadomienie o przestępstwie, sporządzając protokół przyjęcia ustnego z
tego zawiadomienia. Jeżeli posiadasz informacje o popełnieniu przestępstwa na twoją
szkodę albo byłeś bezpośrednim świadkiem takiego przestępstwa, najlepiej udaj się do
157
www.infoon.pl
najbliższego komisariatu Policji lub jednostki prokuratury. Zawiadomienie możesz złożyć w
wygodniej dla ciebie formie: ustnej lub pisemnej.
Zawiadomienie ustne: polega na opowiedzeniu policjantowi lub prokuratorowi o całym
wydarzeniu. Po złożeniu takiego zawiadomienia możesz zostać od razu przesłuchany w
charakterze świadka. Przedstawione przez ciebie informacje zostaną zapisane w protokole,
który wypełni policjant lub prokurator. Na koniec zostaniesz poproszony o podpisanie tego
protokołu.
Zawiadomienie pisemne: pismo z opisem informacji, jakie chciałbyś przekazać organom
ścigania, możesz zostawić osobiście na komisariacie Policji lub w prokuraturze albo przesłać
je drogą listowną.
OD 1 MARCA 2015R.: NOWE DOWODY OSOBISTE
Od początku bieżącego miesiąca obowiązuje nowy wzór dowodu osobistego. Nie ma w nim
oznaczonego miejsca zameldowania. Dotychczasowe dowody zachowują ważność.
Mniejsza liczba informacji w dowodzie osobistym
Najważniejszą zmianą jest brak na dowodzie informacji o miejscu zameldowania.
Dzięki temu, przy każdej zmianie meldunku nie trzeba będzie wymieniać już dowodu. W
dokumencie nie ma również informacji o kolorze oczu oraz wzroście. Brak również skanu
podpisu posiadacza.
158
www.infoon.pl
Zrezygnowano ze wszystkich informacji, które nie są niezbędne albo polegają na
subiektywnej ocenie obywatela lub urzędnika.
Nowa fotografia do dowodu
Fotografia, która będzie wykorzystywana w dowodzie osobistym będzie taka sama jak
ta, która obowiązuje już teraz w paszportach. Zdjęcie dołączone do wniosku powinno być
wykonane nie wcześniej niż sześć miesięcy przed dniem złożenia wniosku.
Wniosek o nowy dowód
Nowy dowód osobisty można wyrobić w najbliższym urzędzie gminy, niezależnie od
meldunku. Dotychczas wyrobienie dowodu możliwe było tylko w urzędzie właściwym dla
naszego miejsca zameldowania. Nowy dowód osobisty można odebrać w tym samym
urzędzie, w którym złożyliśmy wniosek. Za wydanie odwodu osobistego nie jest pobierana
opłata.
WAŻNE: Dotychczasowe dowody osobiste zachowują ważność do upływu terminów, które są
w nich określone. Nie ma więc konieczności wymiany starego dowodu, jeżeli jest on ważny.
Plakat informujący o nowym wzorze dowodów, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych.
Więcej informacji: www.msw.gov.pl
159
www.infoon.pl
MONITORING OBYWATELSKI KONWENCJI O PRAWACH OSÓB Z
NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Doświadczyłeś albo byłeś świadkiem łamania praw osób niepełnosprawnych? Działa już
„Monitoring obywatelski” - system, który pozwala na zgłaszanie indywidualnych spraw
przez Internet. Informacja o problemach trafia do ekspertów, którzy bezpłatnie pomagają
w ich rozwiązaniu.
Za pośrednictwem strony internetowej www.monitoringobywatelski.firr.org.pl,
przygotowanej przez Fundację Instytut Rozwoju Regionalnego, przyjmowane są zgłoszenia o
naruszeniach przepisów prawa osób niepełnosprawnych w obszarach takich jak:
- praca,
- zabezpieczenie społeczne,
- dostępność informacji,
- wybory,
- ubezwłasnowolnienie,
- psy przewodniki.
Każde zgłoszenie takiej sytuacji jest przyjmowane i rozstrzygane zgodnie z
opracowaną procedurą:
1. Jeśli chcesz zgłosić naruszenie, musisz zarejestrować się w systemie i podać swój adres
mailowy. Za jego pomocą będzie prowadzona później cała korespondencja dotycząca
zgłoszonej sprawy.
2. Po zalogowaniu na stronie www.monitoringobywatelski.firr.org.pl wypełnij formularz
zgłoszeniowy, dokładnie opisz daną sprawę i prześlij ją do systemu.
160
www.infoon.pl
3. Twoją informację otrzyma Sekretarz, który nada sprawie odpowiedni priorytet oraz
przyporządkuje i skieruje ją do konkretnego eksperta.
4. Ekspert, do którego trafi dana sprawa, pomoże ci rozwiązać zgłaszany problem, udzieli
porad dotyczących procedur urzędowych, sądowych, pisania pism oraz odwołań.
5. Jeżeli po otrzymanych poradach nie będziesz w stanie samodzielnie rozwiązać swojej
sprawy, wówczas ekspert podejmie się również bezpośredniej interwencji w twoim imieniu.
Od września 2014 roku zgłoszono już przez stronę ponad trzysta przypadków łamania
praw osób z niepełnoprawnościami. Jak informowali w lutym bieżącego roku organizatorzy
Projektu, spośród wszystkich zgłoszonych przypadków 277 zostało już rozwiązanych, a
pozostałe są w toku.
Na stronie znaleźć można także gotowe wzory dokumentów, które są pomocne przy
zgłaszaniu sytuacji dyskryminacji. Dostępne są między innymi wzory następujących pism:

wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy ,

wniosek o wydanie zaświadczenia o prawie do zasiłku chorobowego świadczenia
rehabilitacyjnego ,

wniosek o wydanie zaświadczenia o przebiegu ubezpieczeń,

wniosek o wydanie zaświadczenia o przedłożeniu wniosku o zasiłek świadczenie
rehabilitacyjne za okres po ustaniu ubezpieczenia,

wniosek o wydanie zaświadczenia o wypłaconych zasiłkach świadczeniach (za okresy
miesięczne roczne),

wniosek o wydanie zaświadczenia o wypłaconych zasiłkach świadczeniach za okres po
ustaniu ubezpieczenia,

wniosek o wydanie zaświadczenia w sprawie świadczeń przyznanych przez,

pismo – informacja o braku dostępności serwisu internetowego i odczuwanej w
wyniku tego dyskryminacji,

wniosek o dowóz do szkoły,

pismo – prośba o wyjaśnienie problemu z wejściem z psem przewodnikiem,

wniosek o ustanowienie kuratora dla osoby z niepełnosprawnością.
161
www.infoon.pl
Ogólne informacje o projekcie „Monitoring obywatelski Konwencji o prawach osób z
niepełnosprawnościami” (źródło www.monitoringobywatelski.firr.org.pl)
Projekt
dotyczy
monitoringu
obywatelskiego
Konwencji
o
prawach
osób
z
niepełnosprawnościami. Zaangażowane osoby – Ambasadorowie Konwencji – otrzymają
wsparcie doradcze (na wzór self-adwokatów), a ich zgłoszenia naruszeń prawa trafią do
odpowiednich instytucji i będą podstawą dla interwencji.
Rezultaty Projektu:

wzrost korzystania z praw przez osoby z niepełnosprawnościami,

zmiana przestrzegania prawa przez administrację,

sieć Ambasadorów Konwencji – społecznych aktywistów spośród osób z
niepełnosprawnościami,

system informatyczny do obsługi monitoringu obywatelskiego,

rekomendacje zmian wynikających z monitoringu,

zbiór dobrych praktyk w zakresie zmian w wyniku interwencji,

wzory pism interwencyjnych.
Opis problemu:
Liczne badania (m.in. BRPO i NIK) potwierdzają, że podstawowe prawa obywatelskie osób z
niepełnosprawnościami są powszechnie łamane, w tym w obszarach dostępności:

przestrzeni publicznej (91% nowooddanych obiektów użyteczności publicznej nie
spełnia przepisów o dostępności architektonicznej),

informacji (76% serwisów internetowych instytucji publicznych nie jest dostępnych
lub są bardzo trudno dostępne dla Osób z Niepełnosprawnościami),

edukacji (72% dzieci z niepełnosprawnościami uczestniczy w edukacji segregacyjnej
zamiast włączającej),

zatrudnienia (1/3 rynku pracy Osób z Niepełnosprawnościami to miejsca na
segregacyjnym rynku pracy, bardzo często z minimalnym wynagrodzeniem),

zabezpieczenia społecznego (sądy w 24% spraw przeciwko ZUS przyznają rację
obywatelom).
162
www.infoon.pl
Polska w 2012 r. ratyfikowała Konwencję o prawach osób z niepełnosprawnościami. Rząd
stoi na stanowisku (m.in. we wniosku ratyfikacyjnym i projekcie sprawozdania do ONZ z br.),
że Konwencja została już wdrożona i prawa Osób z Niepełnosprawnościami są przestrzegane.
Rząd (Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych – BON) nie prowadzi
aktywnej polityki na rzecz Konwencji (potwierdza to korespondencja z RPO), podobnie
poszczególne resorty (obecnie MIR, MAC, MEN czy MPiPS). Na to nakłada się niska
aktywność tej grupy społecznej oraz wciąż ograniczona wiedza o swoich prawach
obywatelskich, w tym o Konwencji. Bez działań ze strony środowiska Osób z
Niepełnosprawnościami i samych tych osób to się nie zmieni.
Projekt „Monitoring obywatelski Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami” jest
realizowany w partnerstwie z następującymi organizacjami: Fundacja Pies Przewodnik,
Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, Fundacja Aktywizacja,
Polski Bank Spółdzielczy, Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych, Politechnika Gdańska,
Polski Związek Głuchych i Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym.
163
www.infoon.pl
FINANSE
ULGI I UPRAWNIENIA
ZWOLNIENIA OD OPŁAT ABONAMENTU RTV
Sprawdź czy musisz płacić abonament.
Osobami uprawnionymi do zwolnienia od opłat abonamentowych są osoby:
- zaliczone do I grupy inwalidów,
Dokument uprawniający do zwolnienia: orzeczenie właściwego organu orzekającego.
- całkowicie niezdolne do pracy, na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz.
1227 j.t., z późn.zm.) ,
- o znacznym stopniu niepełnosprawności, na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997
roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.
U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 - j.t. i Nr 171, poz. 1016),
164
www.infoon.pl
- o trwałej lub okresowej całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, na
podstawie ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008
r. Nr 50, poz. 291, z późn. zm.),
- które ukończyły 75 lat,
Dokument uprawniający do zwolnienia: dowód osobisty.
- które otrzymują świadczenie pielęgnacyjne z właściwego organu realizującego zadania
w zakresie świadczeń rodzinnych jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej lub
rentę socjalną z ZUS lub innego organu emerytalno-rentowego,
Dokument uprawniający do zwolnienia: decyzja właściwego organu realizującego zadania w
zakresie świadczeń rodzinnych albo decyzja jednostki organizacyjnej ZUS lub innego organu
emerytalno-rentowego.
- niesłyszące, u których stwierdzono całkowitą głuchotę lub obustronne upośledzenie
słuchu (mierzone na częstotliwości 2.000 Hz o natężeniu od 80 dB),
Dokument uprawniający do zwolnienia: orzeczenie właściwego organu orzekającego w tej
sprawie lub zaświadczenie wystawione przez zakład opieki zdrowotnej potwierdzające
powyższe parametry.
- niewidome, których ostrość wzroku nie przekracza 15%,
Dokument uprawniający do zwolnienia: legitymacja Polskiego Związku Niewidomych lub
Związku Ociemniałych Żołnierzy RP, orzeczenie właściwego organu orzekającego w tej
sprawie, orzeczenie o zaliczeniu do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności lub
zaświadczenie wystawione przez zakład opieki zdrowotnej potwierdzające powyższe
parametry.
- które ukończyły 60 lat oraz mają prawo do emerytury, której wysokość nie przekracza
miesięcznie kwoty 50% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku
poprzedzającym, ogłaszanego przez Prezesa GUS,
165
www.infoon.pl
- spełniające kryteria dochodowe, określone w ustawie z dnia 28 listopada 2003 roku
o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 j.t., z późn. zm.),
Dokument uprawniający do zwolnienia: decyzja wójta, burmistrza, prezydenta miasta o
przyznaniu zasiłku rodzinnego albo zaświadczenie stwierdzające wysokość dochodu
spełniającego kryteria dochodowe określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych.
- które mają prawo do korzystania ze świadczeń pieniężnych z tytułu ustawy z dnia 12
marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182, z późn. zm.),
Dokument uprawniający do zwolnienia: decyzja jednostki pomocy społecznej o przyznaniu
świadczenia pieniężnego.
- bezrobotne, o których mowa w art. 2 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2013 r. poz. 674, z późn. zm.),
Dokument uprawniający do zwolnienia: zaświadczenie z właściwego urzędu pracy o
posiadaniu statusu bezrobotnego.
- posiadające prawo do zasiłku przedemerytalnego, określonego w ustawie z dnia 20
kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
Dokument uprawniający do zwolnienia: decyzja jednostki organizacyjnej ZUS o przyznaniu
zasiłku przedemerytalnego lub zaświadczenie o jego pobieraniu.
- posiadające prawo do świadczenia przedemerytalnego, określonego w usta-wie z dnia 30
kwietnia 2004 roku o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 170),
Dokument uprawniający do zwolnienia: decyzja jednostki organizacyjnej ZUS o przyznaniu
świadczenia przedemerytalnego lub zaświadczenie o jego pobieraniu.
- otrzymujące zasiłek dla opiekuna określony w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o
ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. 2014 r. poz. 567),
- inwalidzi wojenni i wojskowi na podstawie ustawy z dnia 29 maja 1974 roku
o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2010 r. Nr 101,
poz. 648, z późn. zm.)
166
www.infoon.pl
Dokument uprawniający do zwolnienia: książka inwalidy wojennego lub wojskowego,
wystawiona przez organ emerytalno-rentowy.
Aby uzyskać zwolnienie z opłat abonamentowych należy przedstawić w urzędzie
pocztowym dokumenty potwierdzające uprawnienie do zwolnienia, dowód osobisty oraz
oświadczenie. Wzór oświadczenia do pobrania TUTAJ.
Zwolnienie od opłat abonamentowych przysługuje od pierwszego dnia miesiąca
następującego po miesiącu, w którym dopełniono formalności w urzędzie pocztowym.
UWAGA: Zwolnienie nie przysługuje osobom, które pozostają we wspólnym
gospodarstwie domowym, z co najmniej dwiema osobami, które ukończyły 26 rok życia,
niespełniającymi warunków do uzyskania tych zwolnień.
Więcej informacji na stronie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji: http://www.krrit.gov.pl
UPRAWNIENIA I ULGI POCZTOWE
Udogodnienia związane z usługami pocztowymi to między innymi:
- bezpłatne doręczanie listów, paczek i przekazów bezpośrednio do domu osoby
niepełnosprawnej,
- przyjmowanie przez listonosza w miejscu zamieszkania prawidłowo opłaconej przesyłki
niebędącej przesyłką rejestrowaną (na przykład listem poleconym).
167
www.infoon.pl
List polecony można nadać korzystając z internetowej platformy Poczty Polskiej
www.envelo.pl. Czytaj artykuł: „List polecony z komputera”.
Do udogodnień tych mają prawo osoby:
- z uszkodzeniem narządu ruchu powodującym konieczność poruszania się na wózku
inwalidzkim,
- niewidome lub ociemniałe.
UWAGA: Zapotrzebowanie na usługę należy zgłosić w urzędzie pocztowym właściwym dla
miejsca zamieszkania lub u listonosza, który obsługuje dany rejon.
Osoby niewidome lub ociemniałe mają dodatkowo prawo do całkowitego zwolnienia
z opłat za przesyłki nadawane do innej osoby niewidomej, biblioteki lub organizacji, które
działają na rzecz osób z takim rodzajem niepełnosprawności, oraz przesyłek adresowanych
przez te instytucje do osób niewidzących.
Zgodnie z ustawą operator świadczący powszechne usługi pocztowe powinien
zapewnić osobom niepełnosprawnym dostęp do świadczonych powszechnych usług
pocztowych poprzez:
- organizację pracy placówek operatora umożliwiającą osobom poruszającym się za pomocą
wózka inwalidzkiego korzystanie z usług świadczonych przez te placówki,
- tworzenie w placówkach operatora odpowiednio oznakowanych stanowisk obsługi osób
niepełnosprawnych,
- umieszczanie nadawczych skrzynek pocztowych w sposób i w miejscu umożliwiającym
korzystanie z nich osobie niepełnosprawnej, poruszającej się za pomocą wózka
inwalidzkiego, w szczególności nadawczych skrzynek pocztowych instalowanych w placówce
operatora lub na nieruchomości użytkowanej przez tę placówkę,
- doręczanie osobom z uszkodzeniem narządu ruchu powodującym konieczność korzystania z
wózka inwalidzkiego, osobom niewidomym lub ociemniałym na ich wniosek i bez pobierania
dodatkowych opłat, przesyłek listowych, przesyłek rejestrowanych, w tym przesyłek z
zadeklarowaną wartością oraz kwot pieniężnych określonych w przekazach pocztowych, z
168
www.infoon.pl
pominięciem oddawczej skrzynki pocztowej oraz bez konieczności odbierania przesyłki w
placówce operatora,
- przyjmowanie od osoby niepełnosprawnej w miejscu jej zamieszkania prawidłowo
opłaconej przesyłki nie będącej przesyłką rejestrowaną.
Ponadto ustawa (art. 30 ustawy Prawo pocztowe) przewiduje również zwolnienia od
opłat dla osób niewidomych i słabowidzących, w poniżej opisanych sytuacjach:
Przesyłka będąca przesyłką dla niewidomych nadana przez:
- osobę legitymującą się orzeczeniem właściwego organu orzekającego o znacznym lub
umiarkowanym stopniu niepełnosprawności z tytułu uszkodzenia narządu wzroku, zwaną
dalej „osobą niewidomą lub ociemniałą”, i adresowana do biblioteki lub organizacji osób
niewidomych lub ociemniałych bądź do organizacji, których celem statutowym jest działanie
na rzecz osób niewidomych lub ociemniałych,
- bibliotekę, organizację osób niewidomych lub ociemniałych bądź organizacje, których
celem statutowym jest działanie na rzecz osób niewidomych lub ociemniałych, i adresowana
do osoby niewidomej lub ociemniałej,
- osobę niewidomą lub ociemniałą bądź skierowaną do tej osoby zawierającą wyłącznie
informacje utrwalone pismem wypukłym,
jest zwolniona od opłaty pocztowej za przyjęcie, przemieszczenie i doręczenie przesyłki
niebędącej przesyłką najszybszej kategorii.
Zwolnienie to nie obejmuje opłaty za potwierdzenie odbioru przesyłki rejestrowanej.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 12 czerwca 2003 r. Prawo pocztowe (Dz.U. z 2008 Nr 189, poz. 1159).
169
www.infoon.pl
ULGI NA PRZEJAZD PKP I PKS
Uprawnienia niepełnosprawnych w transporcie kolejowym i autobusowym
UPRAWNIENI DO ZNIŻEK
Osoby niepełnosprawne korzystające z przejazdów środkami transportu PKS i PKP
uprawnione są do ulg ustawowych.
Zniżki przysługują:

osobom niezdolnym do samodzielnej egzystencji – osobom całkowicie niezdolnym do
pracy oraz niezdolnym do samodzielnej egzystencji ( w rozumieniu przepisów o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych) albo posiadającym
znaczny stopień niepełnosprawności ( w rozumieniu przepisów o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych), bądź inwalidom
I grupy (jeżeli orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidzkiej nie utraciło mocy),

dzieciom i młodzieży dotkniętej inwalidztwem lub niepełnosprawnej – do ukończenia
24 roku życia oraz niepełnosprawnym studentom - do ukończenia 26 roku życia,

opiekunom lub przewodnikom – jednej osobie pełnoletniej, a w przypadku
przewodnika osoby niewidomej – osobie, która ukończyła 13 lat.Można również
zakupić zniżkowy bilet dla psa - przewodnika.
RODZAJE ULG
W poniższej tabeli zebrane zostały najważniejsze uprawnienia.
170
www.infoon.pl
Tabela. Uprawnienia do ulg PKP i PKS.
UWAGA: Jeśli chcesz skorzystać z ulgowych przejazdów koleją musisz pamiętać, że ulgowe
przejazdy koleją dotyczą wyłącznie klasy 2 w określonych kategoriach pociągów i na
podstawie określonych rodzajów biletów. Oznacza to, że zajmując 1 klasę trzeba będzie do
171
www.infoon.pl
niej dopłacić według normalnego taryfikatora i pokryć różnicę wynikającą z cen biletów
pomiędzy 2 a 1 klasą.
DOKUMENTY UPRAWNIAJĄCE DO ZNIŻKI
Aby skorzystać z prawa do ulg ustawowych, należy przedstawić dokumenty
potwierdzające stopień niepełnosprawności.
Do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego uprawnia
przedstawienie następujących dokumentów:
• wypis z treści orzeczenia komisji lekarskiej ds. inwalidztwa i zatrudnienia stwierdzający
zaliczenie do I grupy inwalidzkiej;
• legitymacja emeryta - rencisty wojskowego lub policyjnego z wpisem właściwego organu
emerytalnego o zaliczeniu do I grupy inwalidów;
• wypis z treści orzeczenia lekarza rzeczoznawcy KRUS lub komisji lekarskiej KRUS,
stwierdzający niezdolność do samodzielnej egzystencji;
• wypis z treści orzeczenia lekarza orzecznika ZUS, stwierdzający całkowitą niezdolność
do pracy i niezdolność do samodzielnej egzystencji;
• legitymacja dokumentująca znaczny stopień niepełnosprawności, wystawiona przez
uprawniony organ;
• zaświadczenie wystawione przez ZUS lub KRUS, stwierdzające zaliczenie wyrokiem
sądu do I grupy inwalidzkiej lub o uznaniu za osobę niezdolną do samodzielnej egzystencji;
• wypis z treści orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej albo komisji MSWiA o zaliczeniu
do inwalidów I grupy.
PODSTAWA PRAWNA:
- ustawa z dnia 20 czerwca 1992r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami
publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2002r. Nr 175, poz. 1440 z późn. zm.).
172
www.infoon.pl
ULGOWA OPŁATA PASZPORTOWA
Posiadasz orzeczenie o niepełnosprawności? Przysługuje Ci ulgowa opłata za wyrobienie
paszportu.
ULGOWA OPŁATA PASZPORTOWA
Ulgową opłatę paszportową w wysokości 50 % stawki pobiera się między innymi od:
- emerytów,
- rencistów,
- osób z niepełnosprawnością w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o
rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
- współmałżonków osób z niepełnosprawnością, pozostających na ich wyłącznym
utrzymaniu,
- osób przebywających w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych,
- osób korzystających z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych
- kombatantów i innych osób, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 24 stycznia 1991
r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji i okresu
powojennego
- uczniów i studentów.
Dodatkowe informacje dla osób niepełnosprawnych
Ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych stanowi dodatkowo,
że:
- w dokumentach paszportowych wydawanych osobom, które ukończyły 13 lat, nie
zamieszcza się podpisu posiadacza, jeżeli osoby te z powodu niepełnosprawności nie mogą
złożyć podpisu samodzielnie,
173
www.infoon.pl
- w dokumentach paszportowych wydawanych osobom, od których pobranie odcisków
palców jest fizycznie niemożliwe, nie zamieszcza się obrazu linii papilarnych.
ZWOLNIENIA Z OPŁATY PASZPORTOWEJ
Opłaty za wydanie paszportu nie pobiera się natomiast od:
- osób, które w dniu złożenia wniosku o wydanie paszportu mają ukończone70 lat,
- osób przebywających w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych albo
korzystających z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych, jeżeli ich wyjazd za granicę
następuje w celu długotrwałego leczenia lub w związku z koniecznością poddania się
operacji.
Wobec tych osób nie stosuje się również art. 10a ustawy, który mówi, że opłatę za
wydanie nowego paszportu przed upływem terminu ważności dotychczas posiadanego
paszportu podwyższa się o 200 % w stosunku do opłaty za wydanie paszportu obowiązującej
wnioskodawcę w dniu złożenia wniosku o nowy paszport, jeżeli paszport został utracony lub
zniszczony z przyczyn zawinionych przez jego posiadacza.
Opłata paszportowa zostanie również obniżona w przypadku wydania nowego
paszportu przed upływem terminu ważności dotychczas posiadanego paszportu, pod
warunkiem, że wystąpiła jedna z następujących okoliczności:
- właściciel paszportu zmienił nazwisko, imię lub inne dane, które wpisuje się do paszportu
- nastąpiła zmiana wyglądu osoby posiadającej paszport, która może utrudnić ustalenie jej
tożsamości,
- w dotychczas posiadanym paszporcie zabrakło miejsca na umieszczenie w nim stempli lub
wiz oraz pieczęci poświadczających przekroczenie granicy.
Jeśli nastąpiła zmiana danych zamieszczonych w paszporcie, osoba posiadająca ważny
dokument paszportowy jest zobowiązana wystąpić o jego wymianę niezwłocznie, nie później
jednak niż w terminie 30 dni od dnia doręczenia ostatecznej decyzji administracyjnej lub
prawomocnego orzeczenia sądu stwierdzającego zmianę (np. sporządzenia aktu małżeństwa
stwierdzającego zmianę nazwiska, a w przypadku małżeństwa zawartego przed konsulem lub
organem zagranicznym od dnia doręczenia odpisu aktu małżeństwa).
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz. U. z 2006 Nr 146, poz. 1027, z późniejszymi
zmianami)
174
www.infoon.pl
ZWOLNIENIE Z OPŁATY OD POSIADANIA PSA
Osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności są zwolnione z opłat od posiadania psa.
Do 1 stycznia 2008 r. w Polsce obowiązywał jeszcze podatek od posiadania psów. W
obecnym stanie prawnym mówimy o opłacie za posiadanie psa. Podatek miał charakter
obligatoryjny (obowiązkowy), opłata natomiast jest fakultatywna. O tym kto ma płacić opłatę
oraz jaka jest jej wysokość decyduje rada gminy właściwa ze względu na zamieszkanie
właściciela psa. Rady gminy decydują również o wysokości opłat i sposobie ich zapłaty, a
także o zwolnieniach podmiotowych i przedmiotowych. Bardzo dużo gmin zrezygnowało z
pobierania opłaty od posiadania psa. Głównym powodem rezygnacji z pobierania opłaty była
jej nieopłacalność, to znaczy zbyt wysokie koszty administracyjne w stosunku do dochodów.
Nie mniej jednak nadal w niektórych gminach można spotkać się z opłatami od posiadania
psa. Najlepiej sprawdzić tę informację w urzędzie gminy właściwym ze względu na miejsce
zamieszkania.
Obowiązkowa rejestracja psa
Właściciel psa musi zgłosić jego posiadanie w urzędzie gminy lub miasta. Najczęściej
robi się to w wydziale finansowym. W tym samym wydziale należy później zgłaszać każdą
zmianę w posiadaniu psa. Dokumenty wymagane przy rejestracji to:
- dowód osobisty właściciela psa,
- zaświadczenie o szczepieniu psa.
Psy powyżej trzeciego miesiąca życia na obszarze całego kraju podlegają
obowiązkowemu ochronnemu szczepieniu przeciwko wściekliźnie. Posiadacze psów są więc
zobowiązani zaszczepić psy przeciwko wściekliźnie w terminie 30 dni od dnia ukończenia
175
www.infoon.pl
przez psa trzeciego miesiąca życia, a następnie nie rzadziej niż co 12 miesięcy od dnia
ostatniego szczepienia (art. 56 ust.1 i 2 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o ochronie zdrowia
zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt - t.j. Dz. U. 2008 r. Nr 213 poz. 1342 ze
zmianami).
Zwolnienie z opłat od posiadania psa
Z mocy ustawy opłaty od posiadania psów nie pobiera się od:
1. Członków personelu przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych oraz
innych osób zrównanych z nimi na podstawie ustaw, umów lub zwyczajów
międzynarodowych, jeżeli nie są obywatelami polskimi i nie mają miejsca stałego pobytu na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – pod warunkiem wzajemności.
2. Osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o
rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych – z tytułu
posiadania jednego psa.
3. Osób niepełnosprawnych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o
rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z
2008 r. Nr 14, poz. 92, z późniejszymi zmianami) – z tytułu posiadania psa asystującego.
4. Osób w wieku powyżej 65 lat prowadzących samodzielnie gospodarstwo domowe – z
tytułu posiadania jednego psa.
5. Podatników podatku rolnego od gospodarstw rolnych – z tytułu posiadania nie więcej niż
dwóch psów.
Dodatkowo każda gmina czy miasto na mocy uchwały może zwolnić z opłat inne osoby, na
przykład te, które nabędą zwierzę w miejskim/gminnym schronisku dla zwierząt lub
posiadają psy poddane zabiegowi sterylizacji lub kastracji.
W celu zgłoszenia uprawnień do skorzystania ze zwolnień z opłaty od posiadania psa należy
przedłożyć urzędzie miasta lub gminy następujące dokumenty:
1. Osoby przynależące do grupy o znacznym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu
przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
powinny przedstawić:
- oświadczenie złożone pod groźbą odpowiedzialności karnej z art. 233 Kodeksu karnego za
składanie fałszywych zeznań,
176
www.infoon.pl
- orzeczenie o stopniu niepełnosprawności,
2. Osoby niepełnosprawne w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej
oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych – z tytułu posiadania psa asystującego powinny
przedstawić:
- certyfikat potwierdzający status psa asystującego, wydany przez podmiot prowadzący
szkolenie psów asystujących, znajdujący się w rejestrze podmiotów uprawnionych do
wydawania certyfikatów,
3. Osoby w wieku powyżej 65 lat prowadzące samodzielnie gospodarstwo domowe powinny
przedstawić:
4. Podatnicy podatku rolnego od gospodarstw rolnych powinni przedstawić:
- decyzję w sprawie podatku rolnego lub łącznego zobowiązania pieniężnego opłacanego
przez właściciela psa,
5. Osoby, które posiadają psa z wszczepionym identyfikatorem w postaci czipa powinny
przedstawić:
- informację o wszczepieniu psu identyfikatora w postaci czipa,
- dowód rejestracji psa wydany przez lekarza weterynarii,
- dowód osobisty właściciela psa.
177
www.infoon.pl
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz.
849),
- ustawa z dnia 11.03.2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych
zwierząt (t.j. Dz. U. 2008 r. Nr 213 poz. 1342 ze zmianami).
178
www.infoon.pl
ŚWIADCZENIA
ŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ
Kiedy i jaką pomoc przyznaje Ośrodek Pomocy Społecznej?
Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, której celem jest
wspieranie osób niemogących samodzielnie pokonać trudności życiowych.
Pomocy społecznej udziela się z powodu (art. 7 ustawy o pomocy społecznej):

ubóstwa,

sieroctwa,

bezdomności,

bezrobocia,


długotrwałej lub ciężkiej choroby,

przemocy w rodzinie,

potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,

bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa
domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,

braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki
opiekuńczo-wychowawcze,

trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy,

trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,

alkoholizmu lub narkomanii,
179
www.infoon.pl

zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej,

klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Komu przysługuje prawo do świadczeń pomocy społecznej?
Prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje osobom, które posiadają
polskie obywatelstwo, zamieszkują i przebywają na terytorium kraju.
Niektóre grupy cudzoziemców również mogą korzystać ze świadczeń pomocy
społecznej, np.
- osoby posiadające zezwolenie na pobyt stały,
- osoby posiadające status uchodźcy,
- obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, posiadający zezwolenie na się pobyt
stały lub na pobyt tolerowany - jeśli zamieszkują i przebywają na terytorium Polski.
Prawo do świadczeń przysługuje osobom i rodzinom, których dochody nie
przekraczają kryteriów dochodowych ustalonych w oparciu o próg interwencji socjalnej, przy
jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednej z okoliczności przedstawionej w art. 7 ustawy
o pomocy społecznej (patrz wyżej).
W systemie pomocy społecznej pojęcie rodziny rozumie się jako osoby spokrewnione
i niespokrewnione, pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i
gospodarujące.
Kryterium dochodowe wynosi:
- dla osoby samotnie gospodarującej: dochód nie przekraczający kwoty 542 zł,
- dla osoby w rodzinie: kwota 456 zł.
Rada gminy, w drodze uchwały, może podwyższyć kwoty uprawniające do zasiłków
okresowego i celowego.
UWAGA: Kryterium dochodowe zmienia się okresowo. Zawsze warto sprawdzić w ośrodku
pomocy społecznej, jaka jest aktualna jego wysokość.
WAŻNE: Osobie, która odbywa karę pozbawienia wolności nie przysługuje prawo do
świadczeń z pomocy społecznej. Osobie tymczasowo aresztowanej również zawiesza się
180
www.infoon.pl
prawo do świadczeń z pomocy społecznej. Za okres tymczasowego aresztowania nie udziela
się świadczeń (art. 13 ustawy o pomocy społecznej).
Kryterium dochodowe
Wyliczając dochód osoby lub rodziny należy zsumować przychody z miesiąca
poprzedzającego złożenie wniosku. (Na przykład: ubiegając się o pomoc w miesiącu kwietniu,
trzeba przedstawić dochód z miesiąca marca.)
Obliczając dochód w rodzinie należy zsumować przychody wszystkich członków
rodziny. Muszą to być dochody netto, czyli nie uwzględniające:
- podatku od osób fizycznych,
- składek na ubezpieczenie zdrowotne (określonych w przepisach o powszechnym
ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia),
- ubezpieczenia społecznego,
- kwoty alimentów świadczonych na rzecz innych osób.
Do dochodu nie wlicza się:
- jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego,
- wartości świadczeń w naturze,
- wartości świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej (na podstawie przepisów o
promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy) z tytułu wykonywania prac społecznie
użytecznych.
W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, sposób
obliczania dochodu zależy od formy opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej.
Inaczej dochód jest liczony w przypadku odprowadzania podatku dochodowego od osób
fizycznych, a inaczej w przypadku rozliczania się na podstawie zryczałtowanego podatku
dochodowego. Dochód ustala się zazwyczaj na podstawie zaświadczenia wydanego przez
Urząd Skarbowy właściwy ze względu na zamieszkanie i miejsce prowadzenia działalności.
181
www.infoon.pl
W przypadku prowadzenia gospodarstwa rolnego przyjmuje się, że z 1 ha
przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 250zł. Dochody z
gospodarstwa rolnego oraz dochody pozarolnicze należy sumować.
WAŻNE: Jeśli pracownik socjalny stwierdzi dysproporcję pomiędzy udokumentowaną
wysokością dochodu a sytuacją majątkową osoby lub rodziny, wskazującą, że osoba ta lub
rodzina jest w stanie samodzielnie przezwyciężyć trudną sytuację życiową przy
wykorzystaniu własnych zasobów majątkowych (w szczególności w przypadku posiadania
znacznych
zasobów
finansowych,
wartościowych
przedmiotów
majątkowych
lub
nieruchomości), ośrodek pomocy społecznej może odmówić przyznania świadczenia.
Wysokość świadczeń
Kwoty świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej wynoszą:
- minimalna kwota świadczenia pieniężnego na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych
z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej
status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą: w wysokości 531 zł,
- maksymalna kwota świadczenia pieniężnego na utrzymanie i pokrycie wydatków
związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej
Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą: w wysokości 1.260 zł,
- maksymalna kwota zasiłku stałego: w wysokości 529 zł,
Formy pomocy społecznej
Wsparcie z pomocy społecznej może być udzielane w formie pieniężnej oraz niepieniężnej.
Pomoc w formie pieniężnej
Do świadczeń pieniężnych, które można uzyskać w ramach pomocy społecznej należą:

zasiłek stały,

zasiłek okresowy,

zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy,

pomoc dla rodzin zastępczych,

pomoc na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki,

wynagrodzenie dla opiekuna z tytułu sprawowania opieki (przyznane przez sąd).
182
www.infoon.pl
Zasiłek stały
Zasiłek stały przysługuje:
- pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, posiadającej orzeczenie o całkowitej
niezdolności do pracy lub niepełnosprawności (co najmniej w stopniu umiarkowanym), jeżeli
jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej,
- pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku
lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe
od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
Kryterium dochodowe do uzyskania zasiłku stałego to:
- dla osoby samotnie gospodarującej: 542 zł,
- dla rodziny: 456 zł na osobę w rodzinie,
Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie. W przypadku jeśli zbiegają
się uprawnienia do zasiłku stałego i renty socjalnej zasiłek stały nie przysługuje.
Zasiłek okresowy
Zasiłek okresowy nie jest świadczeniem przyznawanym na stałe. Może zostać przyznany
osobom i rodzinom, które znajdą się w szczególnie trudnej sytuacji, której nie mogą pokonać
samodzielnie, na przykład ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność,
bezrobocie. Przyznanie zasiłku okresowego, podobnie jak zasiłku stałego, uzależnione jest od
spełnienia kryterium dochodowego.
Okres na jaki przyznawany jest zasiłek okresowy, uzależniony jest od indywidualnej sytuacji
osoby czy rodziny. Ośrodek pomocy społecznej określa czas przyznawania zasiłku
okresowego na podstawie posiadanego rozeznania w okolicznościach sprawy danej
osoby/rodziny.
WAŻNE: Przy ustalaniu prawa do zasiłków stałego i okresowego w składzie rodziny nie
uwzględnia się dzieci, które wychowywane są w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu
dziecka oraz pełnoletnich wychowanków rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka.
183
www.infoon.pl
Do dochodu rodziny nie wlicza się również dochodów tych dzieci oraz świadczeń na pokrycie
kosztów ich utrzymania i dodatków, które przyznane zostały na podstawie przepisów o
wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Zasiłek celowy
Zasiłek celowy może zostać przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej.
Zasiłek celowy przyznawany jest na konkretny cel, na przykład na zakup leków, leczenie,
remont mieszkania, opał, żywność, niezbędną odzież i przedmioty użytku codziennego,
pokrycie kosztów pogrzebu.
O zasiłek celowy można ubiegać się również w przypadku zdarzenia losowego lub klęski
żywiołowej i ekologicznej. W takich sytuacjach zasiłek celowy może zostać przyznany
niezależnie od spełnienia kryterium dochodowego i może nie podlegać zwrotowi.
Osobom bezdomnym i innym osobom, które nie mają dochodu oraz możliwości uzyskania
świadczeń na podstawie przepisów o Narodowym Funduszu Zdrowia, może zostać przyznany
zasiłek celowy na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne.
W
szczególnie
uzasadnionych
przypadkach
osobie
albo
rodzinie
o
dochodach
przekraczających kryterium dochodowe może zostać przyznany:
- specjalny zasiłek celowy, który nie podlega zwrotowi,
- zasiłek okresowy, zasiłek celowy lub pomoc rzeczowa, pod warunkiem zwrotu części lub
całości kwoty zasiłku lub wydatków na pomoc rzeczową.
Świadczenie dla osób przekraczających kryterium dochodowe ma jednak charakter
uznaniowy i jest uzależnione od okoliczności oraz środków, jakimi dysponuje na tego rodzaju
cele konkretny ośrodek pomocy społecznej.
Pomoc na usamodzielnienie
Pomoc przyznana w celu ekonomicznego usamodzielnienia się osoby lub rodziny ma
przyczyniać się do szeroko pojętej adaptacji zawodowej: uzyskania lub utrzymania przez
wnioskodawcę zatrudnienia oraz do tworzenia przez wnioskodawców własnych miejsc pracy.
184
www.infoon.pl
Pomoc w celu ekonomicznego usamodzielnienia jest przyznawana przez ośrodek pomocy
społecznej w postaci:
- świadczeń w naturze: na przykład udostępnienie maszyn i narzędzi pracy, które stwarza
możliwość zorganizowania własnego miejsca pracy, udostępnianie urządzeń ułatwiających
pracę osobom niepełnosprawnym
- lub w formie pieniężnej: jako jednorazowy zasiłek celowy lub nieoprocentowana pożyczka,
która może zostać umorzona w całości lub częściowo na wniosek zainteresowanego.
Szczegółowe zasady udzielania pomocy na ekonomiczne usamodzielnienie się są ustalane w
drodze uchwały podejmowanej przez radę gminy.
Pomoc na usamodzielnienie się i kontynuowanie nauki
Ten rodzaj pomocy przysługuje, według odrębnych kryteriów, osobom opuszczającym
niektóre rodzaje placówek opiekuńczo-wychowawczych i domów pomocy społecznej,
niektóre placówki resocjalizacyjne oraz rodziny zastępcze, między innymi:
- dom pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie,
- dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz schronisko dla nieletnich,
- zakład poprawczy,
- specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy,
- specjalny ośrodek wychowawczy,
- młodzieżowy ośrodek socjoterapii zapewniający całodobową opiekę,
- młodzieżowy ośrodek wychowawczy.
Warunkiem uzyskania pomocy na usamodzielnienie jest zobowiązanie się przez
wnioskodawcę do realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia, opracowanego
wspólnie z opiekunem usamodzielnienia i zatwierdzonego przez kierownika powiatowego
centrum pomocy rodzinie. Pomoc polega na przyznawaniu specjalnego świadczenia
pieniężnego na usamodzielnienie oraz kontynuowanie nauki oraz pomocy w uzyskaniu
odpowiednich warunków mieszkaniowych, zatrudnienia, a także pomocy rzeczowej.
Wynagrodzenie dla opiekuna z tytułu sprawowania opieki
185
www.infoon.pl
Świadczeniem pieniężnym z pomocy społecznej jest również wynagrodzenie dla opiekuna
prawnego
z
tytułu
sprawowania
opieki
nad
osobą
niesamodzielną,
całkowicie
ubezwłasnowolnioną. Świadczenie przyznaje sąd, ale wypłaca gmina. Świadczenie może mieć
charakter okresowy albo jednorazowy i nie jest przyznawane z urzędu, lecz na żądanie
zgłoszone przez opiekuna.
Za sprawowanie opieki nad osobą niesamodzielną, całkowicie ubezwłasnowolnioną
wypłacane jest wynagrodzenie w wysokości ustalonej przez sąd. Obliczone w stosunku
miesięcznym nie może przekraczać 1/10 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w
sektorze przedsiębiorstw, bez wypłat nagród z zysku, ogłoszonego przez Prezesa Głównego
Urzędu Statystycznego za okres poprzedzający dzień przyznania wynagrodzenia.
Pomoc w formie niepieniężnej
Świadczenia niepieniężne, jakie można uzyskać w ramach pomocy społecznej to:

praca socjalna,

schronienie,

posiłek,

niezbędne ubranie,

usługi opiekuńcze,

interwencja kryzysowa,

mieszkanie chronione,

pobyt i usługi w domu pomocy społecznej,

szkolenia, poradnictwo rodzinne i terapię.
Pomoc społeczna może być również udzielana poprzez opłacanie posiłków sprzedawanych w
barach mlecznych, regulowanie składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz społeczne, szkolne
stypendia, sprawienie pogrzebu.
UWAGA: Świadczenia w postaci interwencji kryzysowej, poradnictwa i pracy socjalnej nie
wymagają wydawania decyzji o przyznaniu świadczenia i nie są uzależnione od poziomu
dochodów wnioskodawcy.
186
www.infoon.pl
Wniosek o pomoc
W pomocy społecznej wniosek o pomoc może mieć formę pisemną, ale pracownicy
socjalni są zobowiązani również przyjąć wniosek składany ustnie, na przykład podczas
rozmowy osobistej lub telefonicznej.
Nie jest warunkiem koniecznym, żeby wniosek opisywał dokładnie oczekiwany zakres
pomocy lub żeby został złożony bezpośrednio przez osobę zainteresowaną. Pomoc społeczna
może zostać udzielana z urzędu, to znaczy z własnej inicjatywy ośrodka pomocy społecznej
po zgłoszeniu dokonanym przez osobę, której sprawa nie dotyczy. Po przyjęciu takiego
zgłoszenia o problemie pracownik socjalny powinien sam rozpoznać potrzeby danej osoby
czy rodziny, zaproponować najkorzystniejszą formę świadczenia i doprowadzić do jej
uzyskania.
We wnioskach, które składane są na piśmie, należy zawrzeć informację o:
- problemie/problemach, w których rozwiązaniu osoba lub rodzina potrzebuje pomocy
(możliwie precyzyjne i szczegółowo określone),
- wszystkich dochodach wspólnie zamieszkujących członków rodziny za ostatni miesiąc,
- wszystkich niezbędnych wydatkach rodziny za ostatni miesiąc (na przykład: opłaty za
mieszkanie, wyżywienie, środki czystości, leczenie i leki, rehabilitację, edukację i inne),
- niezaspokojonych, ważnych życiowo potrzebach rodziny.
Ustawa o pomocy społecznej nie wymienia dokumentów, które należy złożyć wraz z
wnioskiem o przyznanie pomocy. Dopiero podczas wywiadu środowiskowego pracownik
socjalny ma obowiązek zapoznać się z sytuacją osobistą, rodzinną, dochodową i majątkową
wnioskodawcy. Ustali ją między innymi na podstawie dokumentów, które wnioskodawca jest
zobowiązany mu przedstawić do wglądu:
- dowód osobisty lub inny dokument stwierdzający tożsamość,
- skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub książeczka zdrowia dziecka,
- decyzja w sprawie przyznania renty, emerytury, świadczenia przedemerytalnego,
emerytury pomostowej, renty socjalnej,
- orzeczenie o niepełnosprawności,
187
www.infoon.pl
zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy
o dzieło itp.,
- w przypadku osób uczących się: zaświadczenie o kontynuowaniu nauki w gimnazjum, szkole
ponadgimnazjalnej, szkole ponadpodstawowej lub wyższej,
- w przypadku rolników: zaświadczenie urzędu gminy o powierzchni gospodarstwa rolnego
(w hektarach przeliczeniowych), dowód opłacania składek na ubezpieczenie społeczne
rolników,
- w przypadku osób bezrobotnych: decyzja starosty o uznaniu za osobę bezrobotną, o
przyznaniu prawa do zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia szkoleniowego, stypendium,
dodatku aktywizacyjnego albo oświadczenia o pozostawaniu w ewidencji bezrobotnych lub
poszukujących pracy,
- w przypadku cudzoziemców: dokument określających status w Polsce.
Wniosek o pomoc należy złożyć w ośrodku pomocy społecznej, właściwym ze względu na
miejsce zamieszkania. Osoba bezdomna może ubiegać się o pomoc w ośrodku w
miejscowości, w której ostatnio była zameldowana na pobyt stały.
Po złożeniu wniosku, w ciągu czternastu dni, w domu osoby/rodziny wnioskującej o pomoc
złoży wizytę pracownik socjalny, który przeprowadzi wywiad środowiskowy. Wywiad
dotyczyć będzie nie tylko osoby ubiegającej się o pomoc, ale również osób wspólnie
zamieszkujących i gospodarujących, a także członków najbliższej rodziny (rodziców, dzieci czy
też rodzeństwa).W trakcie przeprowadzania wywiadu pracownik socjalny ma prawo żądać
złożenia oświadczenia o dochodach i stanie majątkowym rodziny. Odmowa złożenia tego
rodzaju oświadczenia jest podstawą do negatywnego rozpatrzenia wniosku. Formularz
wywiadu środowiskowego jest wypełniany przez pracownika socjalnego, a po zakończeniu
wywiadu jest przedstawiany do podpisu osobie, która złożyła wniosek o pomoc. Złożenie
podpisu oznacza, że wnioskodawca potwierdza zgodność informacji zawartych w formularzu
ze stanem faktycznym.
UWAGA: Niewyrażenie zgody przez osobę lub rodzinę, która ubiega się o świadczenie z
pomocy społecznej (bądź też korzysta już z takich świadczeń), na przeprowadzenie
rodzinnego wywiadu środowiskowego lub na jego aktualizację stanowi podstawę do
188
www.infoon.pl
odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o jego przyznaniu lub też wstrzymania
świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (zgodnie z nowelizacją ustawy o pomocy
społecznej z dnia 22 lutego 2013 r., która weszła w życie z dniem 11 maja 2013 r.).
W terminie do trzydziestu dni od zakończenia wywiadu środowiskowego zostanie wydana
pisemna decyzja w sprawie realizacji lub odmowy realizacji wniosku. Od decyzji przysługuje
możliwość odwołania się, zgodnie z zawartym w niej pouczeniem.
UWAGA: W sprawach pilnych, wymagających szybkiej interwencji ośrodka pomocy
społecznej
lub
powiatowego
centrum
pomocy
rodzinie,
wywiad
środowiskowy
przeprowadza się w terminie dwóch dni od dnia złożenia informacji o potrzebie przyznania
świadczenia.
Gdzie szukać pomocy ?
Pomocy społecznej udzielają przede wszystkim ośrodki pomocy społecznej oraz powiatowe
centra pomocy rodzinie.
Dodatkowo, na terenie każdego powiatu powinien funkcjonować całodobowy ośrodek
interwencji kryzysowej.
Zadania z zakresu pomocy społecznej realizują również organizacje pozarządowe oraz
Kościoły.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U.2013.182 z późniejszymi
zmianami),
- Rozporządzenie Rady Ministrów z 17 lipca 2012r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów
dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz.U.2012. poz. 823)
189
www.infoon.pl
DODATEK MIESZKANIOWY
Komu się należy?
Dodatek mieszkaniowy to świadczenie pieniężne, które można otrzymać z gminy w
sytuacji, gdy właściciel lub najemca mieszkania nie jest w stanie samodzielnie pokryć
wydatków na utrzymanie mieszkania. Dodatek mieszkaniowy przyznawany jest na wniosek
właściciela lub najemcy mieszkania.
Żeby otrzymać pomoc materialną w postaci dodatku mieszkaniowego należy spełnić
łącznie następujące warunki:
1. posiadać tytuł prawny do lokalu
2. spełnić kryterium dochodowe
3. zamieszkiwać lokal, który spełnia kryterium metrażowe
Tytuł prawny do lokalu
Dodatek mieszkaniowy przysługuje ci, jeśli jesteś:
- najemcą lub podnajemcą lokalu mieszkalnego,
- osobą mieszkającą w lokalu mieszkalnym, do którego przysługuje ci spółdzielcze prawo,
- osobą mieszkającą w lokalu mieszkalnym, znajdującym się w budynku, który stanowi twoją
własność lub właścicielem samodzielnego lokalu mieszkalnego,
- osobą posiadającą inny tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponosisz
wydatki związane z jego zajmowaniem,
- osobą zajmującą lokal mieszkalny bez tytułu prawnego i oczekujesz na przysługujący ci lokal
190
www.infoon.pl
zamienny albo socjalny.
Kryterium dochodowe
Kolejnym warunkiem otrzymania dodatku mieszkaniowego jest udokumentowanie i
przedstawienie swojej sytuacji finansowej.
Aby otrzymać dodatek, średni dochód miesięczny, w przeliczeniu na członka
gospodarstwa domowego (w okresie trzech miesięcy poprzedzających datę złożenia
wniosku) nie może przekroczyć:
- w gospodarstwie jednoosobowym : 175% kwoty najniższej emerytury obowiązującej w dniu
złożenia wniosku (czyli: 1477,79 zł) ,
- w gospodarstwie wieloosobowym: 125% kwoty najniższej emerytury obowiązującej w dniu
złożenia wniosku (czyli: 1055,56 zł)
Najniższa emerytura od dnia 1 marca 2014 r. wynosi: 844,45 zł.
Dochodem są wszystkie przychody po odliczeniu kosztów ich uzyskania oraz po odliczeniu
składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenia chorobowe. Do
dochodu nie są wliczane:
- świadczenia pomocy materialnej dla uczniów,
- dodatki dla sierot zupełnych,
- jednorazowe zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka,
- dodatki z tytułu urodzenia dziecka,
- pomoc w zakresie dożywiania,
- zasiłki pielęgnacyjne,
- dodatki pielęgnacyjne,
- zasiłki okresowe z pomocy społecznej,
- jednorazowe świadczenia pieniężne i świadczenia w naturze z pomocy społecznej,
- dodatek mieszkaniowy oraz zapomoga pieniężna, o których mowa w przepisach o
zapomodze pieniężnej dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenie
przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny w 2007 roku.
Kryterium metrażowe
191
www.infoon.pl
Kryterium metrażowe jest zależne od liczby osób zamieszkujących w lokalu
mieszkalnym. Powierzchnia użytkowa mieszkania osoby, która stara się o dodatek, nie
powinna przekroczyć odpowiedniej normy, która w przeliczeniu na liczbę członków
gospodarstwa domowego wynosi:
- dla 1 osoby: 35 metrów kwadratowych
- dla 2 osób: 40 metrów kwadratowych
WAŻNE: Normatywną powierzchnię lokalu mieszkalnego zwiększa się o: 15 metrów
kwadratowych, jeżeli w lokalu mieszka osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku lub
osoba, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju.
Dopuszczalne jest do celów ubiegania się o dodatek mieszkaniowy przekroczenie
powierzchni normatywnej lokalu o 30 proc. Czyli na przykład dla 1 osoby: 45,5 mkw. (35
metrów kwadratowych plus 30 procent przekroczenia), dla 2 osób: 52 metry kwadratowe (40
metrów kwadratowych plus 30 procent przekroczenia) i tak dalej.
Wymagane dokumenty
Osoby ubiegające się o przyznanie dodatku mieszkaniowego powinny złożyć wniosek
o jego przyznanie osobiście w urzędzie miasta lub gminy właściwym ze względu na miejsce
zamieszkania.
W Poznaniu formularze wniosku otrzymasz w:
Poznańskim Centrum Świadczeń, ul. Wszystkich Świętych 1, 61-843 Poznań,
tel. 61 646 33 44, 61 878 59 49
adres mailowy: [email protected]
strona internetowa: www.pcs-poznan.pl
Formularze wniosku można także pobrać ze strony internetowej:
http://bip.poznan.pl/bip/sprawy/wydzialy/poznanskie-centrum-swiadczen,1918/dodatekmieszkaniowy,105794/
192
www.infoon.pl
Wypełniony wniosek należy potwierdzić u zarządcy swojego budynku lub właściciela lokalu.
Zarządca lub właściciel budynku zobowiązany jest również do:
- podania aktualnego numeru rachunku bankowego,
- podania informacji o stanie zadłużenia czynszowego,
- wypełnienia druku „Informacja zarządcy”, który dotyczy struktury lokalu i wydatków za
mieszkanie z miesiąca złożenia wniosku,
- wypełnienia punktowej karty lokalu.
- dokument, który potwierdza tytuł prawny do lokalu np. wypis z księgi wieczystej lub akt
notarialny, umowę najmu, decyzję o przydziale, spółdzielcze prawo do lokalu, umowę
podnajmu, umowę użyczenia, orzeczenie sądowe o prawie do lokalu lub lokalu socjalnego
lub zamiennego,
- deklarację o wysokości dochodów wnioskodawcy i wszystkich członków gospodarstwa
domowego,
- zaświadczenia potwierdzające osiągnięte dochody zgodnie z wypełnioną deklaracją
dochodową,
- druk oświadczenia wnioskodawcy ubiegającego się o przyznanie dodatku mieszkaniowego,
- informację zarządcy dotyczącą struktury lokalu i wydatków za mieszkanie z miesiąca
złożenia wniosku,
- punktową kartę lokalu (punktową kartę lokalu należy wypełnić w przypadku, gdy stawka
czynszu,
odszkodowania,
eksploatacji,
funduszu
remontowego,
z wyłączeniem
ubezpieczenia, podatku od nieruchomości i opłat za wieczyste użytkowanie gruntu, jest
wyższa niż 4,90 zł/metr kwadratowy),
- jeżeli lokal mieszkalny nie jest wyposażony w instalację centralnego ogrzewania, ciepłej
wody lub gazu przewodowego należy dostarczyć rachunek za energię elektryczną za ostatni
miesiąc rozliczeniowy,
- dokumenty potwierdzające wysokość dochodów osób pozostających we wspólnym
gospodarstwie domowym z trzech pełnych miesięcy kalendarzowych, poprzedzających datę
złożenia wniosku, np.:

zaświadczenie z zakładu pracy o dochodach,

w przypadku emerytury/renty – decyzja ZUS oraz odcinki z trzech miesięcy lub
193
www.infoon.pl
zaświadczenie z ZUS,

w przypadku alimentów – wyrok sądu i zaświadczenie od komornika lub
oświadczenie w przypadku otrzymywania alimentów dobrowolnych,

uczniowie/studenci – zaświadczenie ze szkoły lub uczelni o wysokości uzyskanych
stypendiów lub świadczeń z tytułu praktyk zawodowych,

pomoc MOPR – zaświadczenie określające rodzaj i wysokość uzyskanych świadczeń.
Terminy
Decyzja dotycząca przyznania dodatku mieszkaniowego powinna zostać podjęta w
ciągu 30 dni od złożenia wniosku. W przypadku pozytywnej decyzji pieniądze wpłyną na
konto wspólnoty mieszkaniowej lub administratora.
Dodatek mieszkaniowy jest przyznawany na pół roku. Jeśli po tym okresie sytuacja
materialna wnioskodawcy się nie zmieni, należy ponownie złożyć nowy wniosek.
Od negatywnej decyzji można odwołać
się do Samorządowego Kolegium
Odwoławczego w terminie 14 dni od otrzymania decyzji. Odwołanie należy wnieść za
pośrednictwem Poznańskiego Centrum Świadczeń.
Podstawa prawna
- ustawa z dnia 21 czerwca 2001r. o dodatkach mieszkaniowych (t.j. Dz.U z 2013r., poz. 966 z
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2001r. w sprawie dodatków
mieszkaniowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 156, poz. 1817 z późniejszymi zmianami),
- Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26
kwietnia 2013r. w sprawie sposobu przeprowadzania wywiadu środowiskowego, wzoru
kwestionariusza wywiadu oraz oświadczenia o stanie majątkowym wnioskodawcy i innych
członków gospodarstwa domowego, a także wzoru legitymacji pracownika upoważnionego
do przeprowadzenia wywiadu (Dz. U. z 2013 r. poz. 589).
194
www.infoon.pl
OBNIŻKA CZYNSZU
Lokatorzy mieszkań komunalnych, którzy osiągają niskie dochody, mogą ubiegać się o
obniżkę czynszu.
Obniżka czynszu to pomoc skierowana do osób zamieszkujących lokale komunalne.
Obniżka czynszu przysługuje na wniosek najemcy takiego mieszkania. Decyzję o jej
przyznaniu podejmuje wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Wniosek o przyznanie obniżki
należy złożyć w urzędzie miasta, gminy lub w ośrodku pomocy społecznej właściwych ze
względu na miejsce zamieszkania. Aby otrzymać zniżkę należy spełnić kryterium dochodowe i
metrażowe.
Kryterium dochodowe
Obniżka przysługuje tym najemcom, których średni miesięczny dochód w przeliczeniu
na członka gospodarstwa domowego w okresie trzech miesięcy poprzedzających datę
złożenia wniosku nie przekroczył:
- w gospodarstwie jednoosobowym: 175% kwoty najniższej emerytury obowiązującej w dniu
złożenia wniosku (to znaczy: 1477,79 zł),
- w gospodarstwie wieloosobowym: 125% kwoty najniższej emerytury obowiązującej w dniu
złożenia wniosku (to znaczy: 1055,56 zł)
195
www.infoon.pl
Najniższa emerytura od dnia 1 marca 2014 r. wynosi 844,45 zł.
Obniżka czynszu jest udzielana na okres 12 miesięcy, a jej wysokość jest uzależniona od
wysokości osiągniętego dochodu. Na przykład:
- Jeśli dochód w gospodarstwie wieloosobowym wynosi 110% najniższej emerytury (928,90
zł) obniżka czynszu może wynieść 25%.
- Jeśli dochód w gospodarstwie wieloosobowym wynosi 125% najniższej emerytury (1055,56
zł), obniżka może wynieść 10%.
Szczegółowe i aktualne informacje dotyczące wysokości obniżki można sprawdzić w
Poznańskim Centrum Świadczeń (ul. Wszystkich Świętych 1, Poznań, tel. 61 646 33 44, 61
878 59 49).
Za dochód uznawane się wszystkie przychody, po odliczeniu kosztów ich uzyskania
oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie
chorobowe, określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, chyba że zostały
zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Do dochodu nie wlicza się:

świadczeń pomocy materialnej dla uczniów,

dodatków dla sierot zupełnych,

jednorazowych zapomóg z tytułu urodzenia się dziecka,

dodatku z tytułu urodzenia się dziecka,

pomocy w zakresie dożywiania,

zasiłków pielęgnacyjnych,

zasiłków okresowych z pomocy społecznej,

jednorazowych świadczeń pieniężnych i świadczeń w naturze z pomocy społecznej,

dodatku mieszkaniowego,

zryczałtowanego dodatku energetycznego.
UWAGA: Jeśli najemca złoży deklarację niezgodną z prawdą, zobowiązany będzie do zwrotu
właścicielowi 200% kwoty nienależnie otrzymanego obniżenia czynszu ( zgodnie z art. 7 ust.
196
www.infoon.pl
9 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie
gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, Dz. U. z 2014 r., poz. 150.).
Kryterium metrażowe
Drugi warunek, od którego uzależnione jest przyznanie obniżki czynszu, stanowi
kryterium metrażowe, czyli wielkość lokalu mieszkaniowego i liczba zamieszkujących w nim
osób.
Maksymalne wartości powierzchni normatywnej dla zamieszkiwanych lokali w
zależności od liczby osób zamieszkujących w tych lokalach przedstawiają się następująco:
- dla 1 osoby zamieszkującej w lokalu: 35 metrów kwadratowych
- dla 2 osób zamieszkujących w lokalu: 40 metrów kwadratowych
UWAGA: Jeżeli w lokalu zamieszkuje osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku lub
osoba niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym
pokoju, wówczas normatywną powierzchnię lokalu powiększa się o 15 metrów
kwadratowych.
Obniżka czynszu przysługuje także wtedy, kiedy powierzchnia użytkowa lokalu nie
przekracza normatywnej powierzchni o więcej niż 40% lub 60% pod warunkiem, że udział
powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60%.
Formalności
Aby otrzymać obniżkę czynszu należy złożyć wniosek wraz z załącznikami do Działu
Obsługi Klienta Poznańskiego Centrum Świadczeń (Poznań, ul. Wszystkich Świętych 1).
197
www.infoon.pl
Druki wniosków można pobrać również ze strony internetowej: www.pcs-poznan.pl
Należy złożyć następujące dokumenty:
- deklarację o wysokości dochodów z trzech pełnych miesięcy poprzedzających miesiąc
złożenia wniosku,
- druk potwierdzenia danych przez zarządcę lokalu,
- zaświadczenia potwierdzające osiągnięte dochody zgodnie z wypełnioną deklaracją
dochodową,
-
orzeczenie
o niepełnosprawności
(dotyczy
osób,
które
posiadają
orzeczenie
o niepełnosprawności),
- orzeczenie o niepełnosprawności z wymogiem zamieszkiwania w oddzielnym pokoju
(dotyczy osób, które posiadają orzeczenie o niepełnosprawności).
Decyzja dotycząca przyznania dopłaty do czynszu zostanie podjęta w ciągu miesiąca
od daty złożenia kompletu dokumentów. Termin rozpatrzenia sprawy może ulec wydłużeniu
w przypadku konieczności dostarczenia dodatkowych dokumentów niezbędnych do
rozpatrzenia sprawy.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie
gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz. U. z 2014r., poz. 150) w zakresie dotyczącym
obniżki czynszu w lokalach komunalnych,
- uchwała Nr LXIII/985/VI/2014 Rady Miasta Poznania z dnia 25 lutego 2014 r. w sprawie
programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem Miasta Poznania na lata 2014 - 2018.
198
www.infoon.pl
ZRYCZAŁTOWANY DODATEK ENERGETYCZNY
Od 1 stycznia 2014 r. osobie pobierającej dodatek mieszkaniowy przysługuje również
zryczałtowany dodatek elektryczny. Dodatek elektryczny ma na celu częściową
rekompensatę kosztów zakupu energii elektrycznej .
Dla kogo zryczałtowany dodatek energetyczny?
Zryczałtowany dodatek energetyczny przysługuje odbiorcy wrażliwemu energii
elektrycznej. Odbiorcą wrażliwym energii elektrycznej jest osoba która:
- ma przyznany dodatek mieszkaniowy w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca
2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 966),
- jest stroną umowy kompleksowej lub umowy sprzedaży energii elektrycznej zawartej z
przedsiębiorstwem energetycznym,
- zamieszkuje w miejscu dostarczania energii elektrycznej.
Formalności
Wniosek wraz załącznikami należy złożyć w urzędzie miasta, gminy lub ośrodku
pomocy społecznej właściwych ze względu na miejsce zamieszkania.
W Poznaniu wnioski przyjmuje Dział Obsługi Klienta Poznańskiego Centrum Świadczeń
(Poznań, ul. Wszystkich Świętych 1).
- kopię umowy kompleksowej lub umowy sprzedaży energii elektrycznej (oryginał umowy
należy w momencie składania wniosku okazać do wglądu),
199
www.infoon.pl
- rachunek lub fakturę VAT za zużycie energii elektrycznej (tylko w przypadku wyboru
płatności na rachunek bankowy przedsiębiorstwa energetycznego, z którym zawarto umowę
kompleksową lub umowę sprzedaży energii elektrycznej).
Wysokość dodatku energetycznego
Wysokość zryczałtowanego dodatku energetycznego w okresie od 1 maja 2014 r. do
30 kwietnia 2015 r. wynosi:
- dla gospodarstwa domowego prowadzonego przez osobę samotną: 11,36 zł / miesiąc,
- dla gospodarstwa domowego składającego się z 2 do 4 osób: 15,77 zł / miesiąc,
- dla gospodarstwa domowego składającego się z co najmniej 5 osób: 18,93 zł / miesiąc.
(podstawa prawna: Obwieszczeniem Ministra Gospodarki z dnia 14 kwietnia 2014 r.)
Zryczałtowany dodatek energetyczny wyniesie rocznie nie więcej niż 30% iloczynu
limitu zużycia energii elektrycznej oraz średniej ceny energii elektrycznej dla odbiorcy energii
elektrycznej w gospodarstwie domowym. Wysokość limitu zużycia energii elektrycznej
wynosi:

dla gospodarstwa domowego prowadzonego przez osobę samotną: 900 kWh w roku
kalendarzowym,

dla gospodarstwa domowego składającego się z 2 do 4 osób : 1250 kWh w roku
kalendarzowym,

dla gospodarstwa domowego składającego się z co najmniej 5 osób: 1500 kWh w
roku kalendarzowym
Zryczałtowany dodatek energetyczny wypłacany jest do dnia 10 każdego miesiąca z
góry, z wyjątkiem miesiąca stycznia, w którym zryczałtowany dodatek energetyczny wypłaca
się do dnia 30 stycznia danego roku. Za zgodą odbiorcy wrażliwego energii elektrycznej
dodatek energetyczny może zostać wypłacony na rachunek bankowy przedsiębiorstwa
energetycznego, z którym zawarta jest umowa.
Opłaty
Od decyzji w sprawie przyznania dodatku energetycznego nie pobiera się opłat, zgodnie z
Rozporządzeniem Ministra Finansów opublikowanym w Dzienniku Ustaw z dnia 19 lutego
2014 r. Poz. 224 w sprawie zaniechania poboru opłaty skarbowej.
200
www.infoon.pl
Zaniechanie to ma zastosowanie do decyzji wydawanych na wnioski złożone od dnia 1
stycznia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2014 r.
Osoby, które dokonały opłaty skarbowej za wydanie decyzji w sprawie
zryczałtowanego dodatku energetycznego mogą ubiegać się o jej zwrot.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 10 kwietnia 1997r. - Prawo energetyczne (Dz. U z 2012r. poz. 1059), ustawa z
dnia 26 lipca 2013r. o zmianie ustawy- Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. z 2013r., poz. 984), ustawa z dnia 21 czerwca 2001r. o dodatkach mieszkaniowych
(Dz. U. z 2013r. poz. 966 z późniejszymi zmianami), ustawa z dnia 14 czerwca 1960r.- kodeks
postępowania administracyjnego(Dz. U. z 2013r. poz. 267).
201
www.infoon.pl
RENTA RODZINNA
Renta rodzinna to świadczenie, którego celem jest dostarczanie środków na utrzymanie
dla rodziny w związku z utratą żywiciela rodziny. Otrzymanie renty zależy od spełnienia
kilku warunków.
Bliscy zmarłego otrzymają rentę po osobie, która w chwili śmierci miała prawo do
emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, ale także wówczas, gdy dana osoba nie
miała prawa do wymienionych świadczeń, ale przynajmniej spełniała warunki wymagane do
ich uzyskania. W takim wypadku przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do
pracy.
Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny po śmierci osoby, która:

miała ustalone prawo do emerytury ustalonej na zasadach dotychczasowych albo na
nowych zasadach,

spełniała warunki wymagane do ustalenia emerytury na zasadach dotychczasowych
albo na nowych zasadach,

miała ustalone prawo do emerytury pomostowej,

spełniała warunki wymagane do ustalenia emerytury pomostowej,

miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy,

spełniała warunki wymagane do ustalenia renty z tytułu niezdolności do pracy; przy
ocenie prawa do renty, która przysługiwałaby zmarłemu, przyjmuje się, że osoba
zmarła była całkowicie niezdolna do pracy,

pobierała zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne,

pobierała nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
202
www.infoon.pl

Uprawnieni do renty rodzinnej
Renta rodzinna przysługuje:
1. dzieciom własnym, dzieciom drugiego małżonka oraz dzieciom przysposobionym:

do ukończenia 16 lat,

jeżeli ukończyły 16 lat: do ukończenia nauki w szkole, nie dłużej jednak niż do
osiągnięcia 25 lat życia (jeśli dziecko osiągnęło ten wiek na ostatnim roku studiów w
szkole wyższej, prawo do renty przedłuża się do ukończenia tego roku studiów),

bez względu na wiek, jeżeli dzieci stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do
samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16 lat
lub w czasie nauki w szkole przed osiągnięciem 25 lat życia
2. wnukom, rodzeństwu i innym dzieciom,
przyjętym na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletniości, z wyłączeniem
dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego
domu dziecka, jeżeli spełniają takie warunki jak dzieci własne (dotyczące wieku, nauki lub
stanu zdrowia), a ponadto:

zostały przyjęte na wychowanie i utrzymanie co najmniej na rok przed śmiercią
ubezpieczonego (emeryta lub rencisty), chyba że śmierć była następstwem wypadku,

nie mają prawa do renty rodzinnej po zmarłych rodzicach, a gdy rodzice żyją, jeżeli
nie mogą zapewnić im utrzymania, albo ubezpieczony (emeryt lub rencista) bądź jego
małżonek był ich opiekunem ustanowionym przez sąd,
3. małżonkowi (wdowie, wdowcowi),
który do dnia śmierci współmałżonka pozostawał z nim we wspólności małżeńskiej, jeżeli:

osiągnął wiek 50 lat lub jest niezdolny do pracy, albo

wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty
rodzinnej po zmarłym współmałżonku, które nie ukończyło 16 lat, a gdy kształci się w
szkole -18 lat,

sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do
203
www.infoon.pl

samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty
rodzinnej,

osiągnął wiek 50 lat lub stał się niezdolny do pracy po śmierci współmałżonka

w czasie nie dłuższym niż 5 lat od jego śmierci albo od zaprzestania wychowywania
dzieci, wnuków lub rodzeństwa bądź innych dzieci uprawnionych do renty rodzinnej.
UWAGA: Wdowa/wdowiec, która/y nie spełnia wymienionych warunków wymaganych do
przyznania renty rodzinnej oraz nie posiada niezbędnych źródeł utrzymania, ma prawo do
renty rodzinnej:
- przez okres jednego roku od daty śmierci współmałżonka
albo
- przez okres uczestniczenia w zorganizowanym szkoleniu mającym na celu uzyskanie
kwalifikacji do wykonywania pracy zarobkowej, nie dłużej jednak niż przez okres 2 lat od
śmierci współmałżonka.
Małżonka lub małżonek rozwiedziony albo wdowa lub wdowiec, którzy w chwili śmierci
współmałżonka nie pozostawali z nim we wspólności małżeńskiej, mają prawo do renty
rodzinnej, jeżeli – oprócz spełnienia wymienionych wyżej warunków – mieli w dniu śmierci
współmałżonka prawo do alimentów z jego strony ustalone wyrokiem lub ugodą sądową.
4. rodzicom,
w tym również ojczymowi, macosze oraz osobom przysposabiającym.
Rodzice mają prawo do renty rodzinnej po zmarłym dziecku, jeżeli:

ubezpieczony albo emeryt lub rencista bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się
do ich utrzymania, a ponadto

spełniają podane warunki wymagane do przyznania renty rodzinnej dla wdowy lub
wdowca (wiek, niezdolność do pracy lub wychowywanie małoletnich dzieci albo
sprawowanie pieczy nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do
samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty
rodzinnej).
Składanie wniosku o przyznanie renty rodzinnej
204
www.infoon.pl
Wniosek o rentę rodzinną powinna zgłosić osoba zainteresowana lub jej
pełnomocnik. Wniosek może zostać zgłoszony na piśmie albo ustnie do protokołu, w
oddziale lub inspektoracie ZUS, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania
wnioskodawcy.
W razie śmierci pracownika to pracodawca zobowiązany jest do poinformowania
rodziny o warunkach uzyskania renty rodzinnej oraz przygotowania wniosku o rentę i
przedłożenia go w oddziale lub inspektoracie ZUS.
Wniosek powinien zawierać:
- imię i nazwisko osoby zmarłej, po której ma być przyznana renta rodzinna,
- imiona i nazwisko (a także nazwisko rodowe) członka rodziny ubiegającego się o rentę,
- datę i miejsce jego urodzenia,
- imiona rodziców ,
- stopień pokrewieństwa (powinowactwa) łączący osobę uprawnioną do renty ze zmarłym,
- adres pobytu i adres do korespondencji,
- numer PESEL, a w razie braku numeru PESEL – serię i numer dowodu osobistego albo
paszportu, jeżeli członek rodziny jest pełnoletni,
- wskazanie świadczenia, o które osoba zainteresowana się ubiega,
- podpis osoby uprawnionej do zgłoszenia wniosku.
Wniosek o rentę może zostać sporządzony na gotowych, opracowanych przez ZUS
drukach: ZUS Rp-2 lub ZUS Rp-2a (jeżeli z wnioskiem o rentę rodzinną występują dwie lub
więcej osoby pełnoletnie). Druki wniosków o rentę rodzinną dostępne są nieodpłatnie we
wszystkich terenowych jednostkach organizacyjnych ZUS, a także na stronie internetowej
pod adresem www.zus.pl (w zakładce: formularze ZUS).
Do wniosku o rentę rodzinną należy dołączyć:
- dokument stwierdzający datę zgonu osoby, po której ma być przyznana renta rodzinna,
- dokument stwierdzający datę urodzenia wnioskodawcy,
- odpis skrócony aktu małżeństwa, jeżeli o rentę ubiega się wdowa lub wdowiec,
- zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka, wdowy lub wdowca, wystawione przez lekarza
leczącego, jeżeli przyznanie renty uzależnione jest od niezdolności do pracy,
- zaświadczenie o uczęszczaniu do szkoły, jeżeli dziecko ukończyło 16 lat,
205
www.infoon.pl
- oświadczenie o pozostawaniu we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci współmałżonka, a
w razie gdy takiej wspólności nie było, dokument o ustaleniu prawa do alimentów na
podstawie wyroku lub ugody sądowej,
- oświadczenie stwierdzające nieosiąganie przychodów albo zaświadczenie potwierdzające
wysokość osiąganych przychodów z tytułu zatrudnienia, służby lub innej pracy zarobkowej
albo prowadzenia pozarolniczej działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia
społecznego.
Jeżeli osoba, po której ma być przyznana renta rodzinna, miała ustalone prawo do
świadczeń emerytalno-rentowych, tj.: emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy
albo do zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego albo nauczycielskiego
świadczenia kompensacyjnego – wskazane jest podanie numeru świadczenia.
Jeżeli osoba zmarła nie miała ustalonego prawa do świadczeń emerytalno-rentowych
– do wniosku, oprócz wyżej wymienionych dokumentów, należy dołączyć:
- dokument stwierdzający datę urodzenia i datę zgonu osoby, po której ma być przyznana
renta rodzinna,
- kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych ubezpieczonego (druk
ZUS Rp-6),
- oryginalne dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe ubezpieczonego
(świadectwa pracy, legitymację ubezpieczeniową, zaświadczenia, dyplom ukończenia
studiów lub zaświadczenie uczelni, wyciągi z akt urodzenia dzieci – w razie, gdy korzystała z
urlopu wychowawczego lub bezpłatnego w celu sprawowania opieki nad dziećmi albo nie
pozostawała w ubezpieczeniu z tego powodu, inne dokumenty stwierdzające okresy
składkowe i nieskładkowe),
- zaświadczenie pracodawcy, płatnika składek o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia (na
formularzu według wzoru ustalonego przez ZUS, druk ZUS Rp-7) albo legitymację
ubezpieczeniową zawierającą odpowiednie wpisy dla ustalenia podstawy wymiaru
emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy osoby zmarłej.
W przypadku wniosku o rentę rodzinną po osobie urodzonej po 31 grudnia 1948 r.,
która nie miała ustalonego prawa do emerytury pomostowej, w celu oceny, czy osoba ta
spełniała warunki do takiej emerytury – do wniosku o rentę rodzinną, oprócz dokumentów
wymienionych wcześniej, z wyłączeniem zaświadczenia ZUS Rp-7 należy dołączyć:
206
www.infoon.pl
- wystawione przez płatnika składek zaświadczenie o okresach pracy w szczególnych
warunkach lub o szczególnym charakterze, przebytych po 31 grudnia 2008 r. lub przed 1
stycznia 2009 r.;
- świadectwo pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wystawione
przez pracodawcę, potwierdzające taką pracę przed 1 stycznia 1999 r.
UWAGA: Do wniosku o rentę rodzinną po osobie, która wykonywała pracę w szczególnych
warunkach lub o szczególnym charakterze i spełniała warunki do emerytury pomostowej, nie
jest wymagane zaświadczenie pracodawcy o wysokości wynagrodzenia (druk ZUS Rp-7).
Wysokość renty rodzinnej
Wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna łączna renta rodzinna.
Oznacza to, że w razie konieczności dzielona jest ona w równych częściach między
uprawnionych.
Wysokość renty rodzinnej wynosi:
- dla jednej osoby uprawnionej: 85 procent świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
- dla dwóch osób uprawnionych: 90 procent świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
- dla trzech i więcej osób uprawnionych: 95 procent świadczenia, które przysługiwałoby
zmarłemu.
Jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest sierota zupełna, przysługuje jej dodatek dla
sierot zupełnych. Od 1 marca 2014 r. najniższy dodatek dla sieroty zupełnej 388,62 zł.
Informacje o aktualnych kwotach najniższych świadczeń uzyskać można w każdej
jednostce organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub na stronie internetowej:
www.zus.pl
Rentę rodzinną wypłaca się od dnia powstania prawa do tego świadczenia, nie
wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszony został wniosek o rentę. W razie zgłoszenia
wniosku o rentę rodzinną w miesiącu przypadającym bezpośrednio po miesiącu, w którym
nastąpiła śmierć ubezpieczonego, emeryta lub rencisty, rentę rodzinną wypłaca się od dnia
207
www.infoon.pl
śmierci, nie wcześniej jednak niż od dnia spełnienia warunków do renty przez uprawnionych
członków rodziny.
Renta może być przekazywana za pośrednictwem poczty albo na rachunek w banku
lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.
Osobie uprawnionej, która mieszka poza granicami Polski, renta rodzinna może być
wypłacana na jej rachunek bankowy w Polsce lub do rąk osoby upoważnionej zamieszkałej w
Polsce,
względnie
według
zasad
dotyczących
wypłaty
wynikających
z
umów
międzynarodowych w dziedzinie ubezpieczeń społecznych.
Podstawa prawna
- Ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.),
- Rozporządzenie ministra polityki społecznej z 14 grudnia 2004 r. w sprawie orzekania o
niezdolności do pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2711).
RENTA SOCJALNA
Nie posiadasz żadnego okresu ubezpieczenia? Przeczytaj, jakie dokumenty złożyć, aby
otrzymać rentę socjalną.
Renta socjalna to świadczenie, jakie Zakład Usług Społecznych lub inny organ
emerytalno-rentowy (na przykład Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego) wypłaca
osobom pełnoletnim, niezdolnym do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zamieszkującym na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
208
www.infoon.pl
Kto jest uprawniony do otrzymania renty socjalnej?
O rentę socjalną może ubiegać się osoba, która nie posiada żadnego okresu
ubezpieczenia, jak też osoba, która pozostaje lub pozostawała w ubezpieczeniu społecznym.
Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej, całkowicie niezdolnej do pracy z
powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
- przed ukończeniem 18 roku życia,
- w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższe: przed ukończeniem 25 roku życia,
- w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Za osobę pełnoletnią uważa się każdą osobę, która ukończyła 18 lat oraz kobietę, która nie
ukończyła jeszcze 18 roku życia, ale zawarła związek małżeński po ukończeniu 16 lat.
Oprócz osób posiadających obywatelstwo polskie, przebywających na terytorium
Polski, rentę socjalną otrzymać mogą również:
- cudzoziemcy zamieszkujący i przebywający na terytorium Polski na podstawie zezwolenia
na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich,
zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udzielonego w związku z podjęciem pracy,
studiów lub otwarcia firmy, zgody na pobyt tolerowany lub w związku z uzyskaniem w
Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy,
- obywatele państw członkowskich UE lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu
(EFTA) przebywający na terytorium Polski i posiadający zezwolenie na pobyt.
Kiedy przyznanie renty socjalnej jest wykluczone?
Renta socjalna nie przysługuje osobie, która:
- pobiera świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych,
- jest tymczasowo aresztowana albo odbywa karę pozbawienia wolności,
- ma ustalone prawo do renty rodzinnej (części renty) przez jednostkę organizacyjną Zakładu
lub przez inny niż ta jednostka organ emerytalno-rentowy (np. KRUS), w wysokości
przekraczającej 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
- jest właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym) nieruchomości rolnej w
rozumieniu Kodeksu cywilnego o powierzchni użytków rolnych przekraczających 5 ha
przeliczeniowych lub - jako współwłaściciel - ma udział w takiej nieruchomości, który
przekracza 5 ha przeliczeniowych.
209
www.infoon.pl
Złożenie wniosku o przyznanie renty socjalnej
Wniosek o przyznanie renty socjalnej należy zgłosić w jednostce organizacyjnej
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, właściwej według miejsca zameldowania osoby
ubiegającej się o rentę.
Wniosek składa bezpośrednio osoba zainteresowana albo jej przedstawiciel
ustawowy, osobiście lub za pośrednictwem urzędu pocztowego.
Formularze związane ze sprawą można otrzymać bezpłatnie w oddziale ZUS lub
pobrać ze strony internetowej ZUS:
http://e-inspektorat.zus.pl/pliki.asp?id_profilu=&pomoc=3&menu=&id_typu_pliku=1
Wymagane dokumenty to:
- zaświadczenie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza prowadzącego leczenie,
- wywiad zawodowy dotyczący charakteru i rodzaju pracy (dla osoby pracującej),
- dokumentacja medyczna oraz inne dokumenty, które mają znaczenie dla wydania
orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy,
- zaświadczenie o okresie uczęszczania do szkoły lub szkoły wyższej,
- zaświadczenie jednostki prowadzącej studia doktoranckie o okresie odbywania tych
studiów lub zaświadczenie o okresie odbywania aspirantury naukowej.
Oprócz powyższych dokumentów należy dołączyć w zależności od stanu faktycznego
następujące zaświadczenia:
- zaświadczenie wydane przez płatnika składek na ubezpieczenia społeczne, określające
kwotę osiąganego przychodu oraz okres, na jaki została zawarta umowa, z tytułu której
osiągany jest przychód,
- zaświadczenie o pobieraniu wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku
chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego, i o dacie zaprzestania ich pobierania, jeżeli
osoba ubiegająca się o rentę socjalną pobiera to wynagrodzenie, zasiłek chorobowy lub
świadczenie rehabilitacyjne,
- zaświadczenie właściwego organu jednostki samorządu terytorialnego, określające
powierzchnię (w hektarach przeliczeniowych) użytków rolnych nieruchomości rolnej,
210
www.infoon.pl
- uwierzytelnioną przez organ rentowy lub kierownika ośrodka pomocy społecznej kopię
dokumentu - zezwolenia na osiedlenie się w Polsce, posiadanie statusu uchodźcy lub
zezwolenie na pobyt.
Terminy
Organ rentowy wydaje decyzję w ciągu 30 dni od daty wyjaśnienia ostatniej
okoliczności w sprawie. Od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS osobie zainteresowanej
przysługuje prawo wniesienia odwołania do komisji lekarskiej ZUS - w terminie 14 dni od
dnia doręczenia tego orzeczenia. Od decyzji organu rentowego przysługuje, w terminie
miesiąca od daty doręczenia decyzji, odwołanie do Sądu Okręgowego, Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych, za pośrednictwem organu, który wydał decyzję.
Renta stała lub czasowa
W zależności od staniu zdrowia i charakteru niezdolności do pracy, lekarz - orzecznik
ZUS lub komisja lekarska może przyznać rentę socjalną stałą - jeżeli całkowita niezdolność do
pracy jest trwała, albo rentę socjalną okresową – jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest
stanem przejściowym.
Niezależnie od tego, na jaki okres renta zostanie przyznana, dana osoba musi być
całkowicie niezdolna do pracy. Prawa do renty socjalnej nie nabędzie więc ubezpieczony,
który jest tylko częściowo niezdolny do pracy i nie może wykonywać na przykład cięższej
pracy.
Wysokość renty socjalnej
Renta socjalna przyznawana jest w stałej wysokości. Wynosi ona
84 % kwoty
najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, wynikającej z ustawy o
emeryturach i rentach z FUS (Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).
W sytuacji, kiedy osoba ubiegająca się o rentę socjalną jest równocześnie uprawniona
do renty rodzinnej, której wysokość nie przekracza 200% kwoty najniższej renty z tytułu
całkowitej niezdolności do pracy, przysługuje prawo do otrzymywania obydwu tych
świadczeń. Tym samym osobie uprawnionej do renty socjalnej zostanie przyznana renta
211
www.infoon.pl
rodzinna, której wysokość nie przekracza 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej
niezdolności do pracy.
Łączna wysokość renty rodzinnej i renty socjalnej nie może przekraczać 200% kwoty
najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. W przypadku jednak, gdy łączna
wysokość tych dwóch świadczeń przekracza 200% najniższej renty z tytułu całkowitej
niezdolności do pracy, obniżeniu podlega wysokość renty socjalnej. Kwota obniżonej renty
socjalnej nie może być jednak niższa niż 10% kwoty najniższej renty.
Renta socjalna, od 1 marca 2014r. wynosi: 709,34 zł
Prawo do renty socjalnej zawiesza się, jeżeli zostały osiągnięte przychody w łącznej
kwocie wyższej niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy
ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS do celów emerytalnych. W związku z tym, kwota
przychodu uzasadniająca zawieszanie rent socjalnych wynosi w okresie od 1 września do 30
listopada 2014r.: 2618,00zł.
Aktualne wysokości stawek można sprawdzić w dowolnym oddziale ZUS oraz na
stronie internetowej www.zus.pl.
Należy pamiętać, że renta socjalna podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym
od osób fizycznych, oznacza to, że potrąca się z niej składkę na ubezpieczenie społeczne oraz
odlicza zaliczkę na podatek dochodowy. Z kwoty renty mogą być także potrącane inne
należności wskazane w art. 139 ust. 1 ustawy emerytalnej, na przykład kwoty nienależnie
pobranych świadczeń, sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie
należności alimentacyjnych czy też na pokrycie należności innych niż alimentacyjne
Podstawa prawna
- Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2013 r. Nr 0, poz. 982),
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 2003 r.
w sprawie przyznawania renty socjalnej (Dz. U. z 2003 r. Nr 170, poz. 1656).
212
www.infoon.pl
RENTA Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY
Sprawdź, czy masz do niej prawo.
Kto może otrzymać rentę z tytułu niezdolności do pracy?
Do renty z tytułu niezdolności do pracy uprawniona jest osoba ubezpieczona, która
spełnia łącznie następujące warunki:
- jest niezdolna do pracy
Niezbędne jest potwierdzenie tego orzeczeniem lekarza orzecznika/komisji ZUS.
- posiada wymagany okres składkowy i nieskładkowy
(Nie dotyczy to osoby, która w wyniku wypadku w drodze do pracy lub z pracy stała się
niezdolna do pracy.)
Posiadanie wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego występuje, kiedy
ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:
1 rok – dla osób, które stały się niezdolne do pracy przed ukończeniem 20 lat,
2 lata – dla osób, które stały się niezdolne do pracy w wieku 20 do 22 lat,
5 lat – dla osób, które stały się niezdolne do pracy w wieku w wieku powyżej 30 lat.
- niezdolność do pracy powstała w określonych ustawą okresach składkowych (to znaczy:
okresie ubezpieczenia lub zatrudnienia) lub nieskładkowych (to znaczy: okresie pobierania
213
www.infoon.pl
zasiłku chorobowego, opiekuńczego, macierzyńskiego, dla bezrobotnych, służby wojskowej)
albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów (Osoba starająca się o rentę
nie musi spełniać tego warunku, jeżeli udowodni, że jej okres składkowy wynosi minimum 20
lat (obowiązujące dla kobiet) lub 25 lat (obowiązujące dla mężczyzn) ).
Do okresów składkowych wlicza się:
- okresy zatrudnienia,
- okres pobierania zasiłku macierzyńskiego,
- czas pobierania zasiłku dla bezrobotnych,
- okres pobierania niektórych zasiłków z pomocy społecznej.
Okresy nieskładkowe to:
- okresy nauki w szkole wyższej,
- czas urlopu wychowawczego w określonej ustawą wysokości,
- czas sprawowania opieki nad całkowicie niezdolnym do pracy i samodzielnej egzystencji
członkiem rodziny.
Rodzaje rent
Jeśli osoba zainteresowana spełni wszystkie powyższe przesłanki przyznana zostanie
jej renta stała lub okresowa.
Renta stała przysługuje ubezpieczonemu, jeśli orzeczono trwałą niezdolność do pracy.
Renta okresowa ma charakter czasowy, przyznawana jest na okres wskazany w decyzji
organu rentowego. W przypadku renty czasowej, po upływie wskazanego okresu
ubezpieczony może wystąpić do ZUS z wnioskiem o przedłużenie prawa do renty na dalszy
okres. Ewentualne kolejne prawo do renty uzależnione jest od wyniku ustaleń zawartych w
orzeczeniu lekarza orzecznika ZUS lub komisji lekarskiej. ZUS jest zobowiązany, nie później
niż na trzy miesiące przed ustaniem prawa do renty okresowej, zawiadomić osobę
zainteresowaną o terminie wstrzymania wypłaty oraz o warunkach przywrócenia prawa do
tego świadczenia.
214
www.infoon.pl
Dodatkowo, jeżeli wobec osoby składającej wniosek o przyznanie renty orzeczono
celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na brak możliwości pracy w
dotychczasowym zawodzie, przyznana może zostać renta szkoleniowa. Renta szkoleniowa
przyznawana jest na okres 6 miesięcy. Okres ten może zostać przedłużony maksimum o 30
miesięcy, o ile jest to niezbędne w związku z uczestnictwem w szkoleniach.
Nieuczestniczenie osoby zainteresowanej w szkoleniach skutkować może ponownym
skróceniem okresu.
Składanie wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy
Ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty szkoleniowej
następuje na podstawie wniosku złożonego przez osobę zainteresowaną lub jej
pełnomocnika. (Odpowiedni druk
ZUS RP-1R można pobrać na stronach ZUS:
http://www.zus.pl/default.asp?p=1&id=1083#p25 )
Wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy może być zgłoszony u płatnika składek
albo w innej jednostce, która jest uprawniona do przyjmowania wniosków, a następnie
przekazany do odpowiedniego organu rentowego. Wniosek może też być zgłoszony
bezpośrednio w organie rentowym, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby
zainteresowanej.
Wniosek można złożyć osobiście lub zgłosić w formie elektronicznej, za pomocą
Internetu, przez elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS. Dokument ten musi być jednak
podpisany za pomocą kwalifikowanego e-podpisu posiadającego certyfikat.
Wniosek powinien zawierać:
- imiona i nazwisko osoby zainteresowanej,
- datę urodzenia,
- imiona rodziców,
- miejsce zamieszkania - zameldowania na pobyt stały,
- adres pobytu i adres do korespondencji (jeżeli są inne niż adres zamieszkania),
- numer PESEL,
- wskazanie rodzaju świadczenia, o które osoba zainteresowana się ubiega,
- podpis wnioskodawcy, jej pełnomocnika lub osoby upoważnionej do podpisu,
215
www.infoon.pl
- jeżeli renta ma być przekazywana na rachunek w banku lub spółdzielczej kasie
oszczędnościowo - kredytowej, należy podać nazwę i adres banku (spółdzielczej kasy
oszczędnościowo - kredytowej) oraz numer tego konta.
Wniosek najlepiej złożyć na odpowiednim, gotowym formularzu (druk ZUS Rp-1R). Inne
niezbędne druki również są dostępne nieodpłatnie w każdej jednostce organizacyjnej ZUS.
Można je również pobrać ze strony internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Do wniosku o przyznanie renty należy dołączyć następujące załączniki:
- kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych (druk ZUS Rp-6),
- dokumenty na potwierdzenie przebytych okresów składkowych i nieskładkowych (mogą to
być: świadectwa pracy, legitymacja ubezpieczeniowa, zaświadczenie szkoły wyższej o
programowym toku trwania ukończonych studiów, wyciągi z aktu urodzenia dzieci),
- zaświadczenie pracodawcy o wysokości osiąganego wynagrodzenia (druk ZUS Rp-7) lub
legitymację ubezpieczeniową, zawierającą wpisy dotyczące zarobków,
- zaświadczenie o stanie zdrowia (formularz ZUS N-9) wydane przez lekarza prowadzącego
leczenie, wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed datą złożenia wniosku,
- inną dokumentację medyczną, która może mieć znaczenie dla wydania orzeczenia przez
lekarza orzecznika ZUS (na przykład: historię choroby, karty informacyjne z leczenia
szpitalnego, kartę badania profilaktycznego, dokumentację rehabilitacji leczniczej lub
zawodowej) ,
- wywiad zawodowy (formularz ZUS N-10),
- ankietę wypełnioną przez płatnika składek
- kartę wypadku w drodze do pracy lub z pracy, jeśli ubezpieczony zgłasza wniosek o rentę z
tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy.
Wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy
Wysokości renty ustala się w następujący sposób:
- renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy:

24% kwoty bazowej,

po 1,3% podstawy wymiaru za każdy rok okresów składkowych, z uwzględnieniem
pełnych miesięcy,
216
www.infoon.pl

po 0,7% podstawy wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych, z uwzględnieniem
pełnych miesięcy,

po 0,7% podstawy wymiaru za każdy rok okresu brakującego do pełnych 25 okresów
składkowych i nieskładkowych, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do
dnia ukończenia przez wnioskodawcę 60 lat, tzw. staż hipotetyczny,
- renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy - wynosi 75% renty z tytułu całkowitej
niezdolności do pracy,
- renta szkoleniowa wynosi 75% podstawy jej wymiaru i jest niezależna od wymiaru stażu
ubezpieczeniowego. Renta szkoleniowa nie może być niższa niż najniższa wysokość renty z
tytułu częściowej niezdolności do pracy.
Kwota bazowa, od 1 marca 2014r., wynosi: 3191, 93 zł
Aktualne wysokości najniższych rent z tytułu niezdolności do pracy dostępne są na stronie
internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych: www.zus.pl ( zakładka emerytury i renty).
Kwoty najniższych gwarantowanych świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2014 r.:

emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i renta rodzinna: 844,45 zł

renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy: 648,13 zł

renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą
zawodową i renta rodzinna wypadkowa: 1013,34 zł

renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą
zawodową: 777,76 zł
217
www.infoon.pl
INNE
PŁACA MINIMALNA W 2015ROKU
Osoby zarabiające najniższą krajową dostaną około 50 zł „na rękę" miesięcznie więcej.
Od 1 stycznia 2015 r. pensja minimalna wzrosła o 70 zł brutto i aktualnie wynosi
1750zł brutto. Po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne
oraz zaliczki na podatek dochodowy pozostanie 1286,16 zł netto, czyli „ na rękę.
W ubiegłym roku płaca minimalna wynosiła 1680 zł brutto, to oznacza, że pracownik
otrzymywał 1237,20 zł netto.
Wynagrodzenie dla rozpoczynających pracę
W 2015r. więcej zarobią osoby, które dopiero rozpoczynają pracę. Ich wynagrodzenie
w pierwszym roku zatrudnienia nie może być niższe niż 80 procent minimalnej pensji, czyli
1400 zł brutto. (W 2014r. było to 1344 zł brutto).
Co to jest płaca minimalna?
Płaca minimalna to określona ustawowo kwota wynagrodzenia minimalnego,
jednolita dla całego kraju, poniżej której pracodawca nie może opłacać pracownika
zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy. W Polsce wysokość najniższej krajowej
ustalana jest w wyniku negocjacji członków Komisji Trójstronnej, czyli: związków
zawodowych, pracodawców oraz strony rządowej.
Czy pracownik musi dostać nową umowę?
Osoby, które w ubiegłym roku zarabiały najniższa krajową, od stycznia powinny
otrzymywać wyższą pensję. Czy to oznacza, że pracodawca musi podpisywać z takimi
pracownikami nowe umowy? Niekoniecznie. Pracodawca nie musi podpisywać nowej
umowy ani dawać podwyżki pracownikowi, który zarabia mniej niż najniższe wynagrodzenie.
Pracodawca ma do wyboru dwie opcje: może zmienić pracownikowi warunki umowy o pracę
równocześnie podwyższając mu pensję albo wypłacić pracownikowi wyrównanie do
wysokości minimalnego wynagrodzenia.
218
www.infoon.pl
Warto przypomnieć, że do płacy minimalnej wliczana jest nie tylko pensja zasadnicza,
ale też różnego rodzaju dodatki i premie. Jeśli zatem łączna kwota wszystkich świadczeń
przewyższa 1750 złotych brutto, pracodawca nie musi wypłacać podwładnemu wyrównania
do najniższej krajowej.
Wyższe odprawy i odszkodowania
Razem ze wzrostem płacy minimalnej wzrosły również inne świadczenia, takie jak:
- odprawa przy zwolnieniu grupowym, wynosząca piętnastokrotność płacy minimalnej, (czyli
aktualnie 26500 zł),
- dodatek za pracę w porze nocnej,
- odszkodowania dla ofiar mobbingu i dyskryminacji w pracy,
- podstawa wymiaru zasiłku chorobowego i macierzyńskiego.
KARTA DUŻEJ RODZINY
Od 1 stycznia 2015 r. dorośli członkowie rodzin wielodzietnych posiadający Kartę Dużej
Rodziny mogą korzystać z ustawowych zniżek na przejazdy kolejowe.
Zniżki na przejazdy kolejowe to nie wszystko, co oferuje Karta Dużej Rodziny.
Sprawdź, ile oszczędzisz dzięki Karcie.
Dla kogo Karta Dużej Rodziny?
Karta Dużej Rodziny przysługuje rodzinom z przynajmniej trójką dzieci, niezależnie od
dochodu.
219
www.infoon.pl
Koszty
Karta jest wydawana bezpłatnie każdemu członkowi rodziny wielodzietnej. Rodzice
mogą korzystać z Karty dożywotnio, dzieci natomiast do 18 roku życia lub do ukończenia
nauki, maksymalnie do osiągnięcia 25 lat. Osoby niepełnosprawne otrzymają kartę na czas
trwania orzeczenia o niepełnosprawności.
W przypadku zagubienia Karty należy zgłosić się do urzędu gminy. Duplikat zostanie
wydany za opłatą w wysokości 8,76zł.
Co oferuje Ogólnopolska Karta Dużej Rodziny?
Ogólnopolska Karta Dużej Rodziny to system zniżek i dodatkowych uprawnień dla
rodzin wielodzietnych. Zniżki oferują nie tylko instytucje publiczne, ale również
przedsiębiorcy prywatni. Liczba instytucji oraz firm, które oferują ulgi dla rodzin
posiadających Kartę systematycznie powiększa się. Już teraz rodziny wielodzietne
korzystające z Karty mogą liczyć między innymi na:
- ulgi w przejazdach komunikacją publiczną,
- zniżki na przejazdy kolejowe: 37 procent ulgi przy przejazdach publicznym transportem
kolejowym na podstawie biletów jednorazowych, 49 procent ulgi dla posiadaczy biletów
miesięcznych.
- tańsze bilety na wydarzenia kulturalne, wystawy, muzea,
- zniżki w opłatach paszportowych: 75 procent dla dzieci, 50 procent dla rodziców,
- darmowe wstępy do parków narodowych.
Posiadacze Karty mogą korzystać z katalogu oferty kulturalnej, rekreacyjnej czy
transportowej na terenie całego kraju. Ogólnopolska Karta Dużej Rodziny jest
uzupełnieniem zniżek, do których uprawnia lokalna Karta Dużej Rodziny.
Lista miejsc wraz z opisem rodzaju zniżek i uprawnień znajduje się na stronie
internetowej www.rodzina.gov.pl i jest na bieżąco aktualizowana.
Sprawdź, jakie instytucje i firmy honorują Kartę Dużej Rodziny: https://rodzina.gov.pl/duzarodzina/uprawnienia?dzial=pliki
Jak korzystać z Karty?
220
www.infoon.pl
Miejsca, które oferują zniżki opatrzone są logo „Tu honorujemy Kartę Dużej Rodziny”.
Żeby skorzystać ze zniżki należy okazać Kartę. Każdy posiadacz Karty może skorzystać
z niej w dowolnym czasie. Oznacza to, że żeby skorzystać z Karty i zniżki, jaka się z nią wiąże,
nie trzeba być całą rodziną w jednym miejscu.
Jak zdobyć Kartę Dużej Rodziny?
Kartę przyznaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta na wniosek członka rodziny
wielodzietnej. Wnioski należy składać w gminach odpowiednich dla miejsca zamieszkania.
Wzór wniosku do pobrania TUTAJ.
221
www.infoon.pl
OGÓLNOPOLSKA KARTA SENIORA
Ukończyłeś 60 rok życia? Zgłoś się po kartę, która uprawnia do zniżek w ponad 150 firmach
Każda osoba, która skończyła 60 lat może bezpłatnie wyrobić własną kartę seniora
przystępując do programu Ogólnopolska Karta Seniora. Wystawiane karty są imiennie. W
poszczególnych miastach karty wydawane są między innymi na Uniwersytetach Trzeciego
Wieku, w Klubach Seniora oraz na targach i wydarzeniach dla seniorów. Liczba użytkowników
Karty wynosi już ponad siedem tysięcy osób.
Ogólnopolska Karta Seniora uprawnia do korzystania ze zniżek na wybrane produkty i
usługi.
Obecnie w program zaangażowało się ponad 160 partnerów. Wśród firm, które przystąpiły
do programu znajdują się między innymi:
- uzdrowiska,
- ośrodki zdrowotno-medyczne,
- ośrodki rehabilitacyjne,
- ośrodki kulturalne (kina, teatry, muzea, klubokawiarnie),
- akademie językowe,
Szczegółowa lista partnerów Karty Seniora znajduje się na stronie internetowej
www.glosseniora.pl.
Jak otrzymać Kartę Seniora?
Ogólnopolska Kartę Seniora można uzyskać na kilka sposobów:
1. Uniwersytet Trzeciego Wieku
222
www.infoon.pl
Jeśli uczęszczasz na zajęcia Uniwersytetu Trzeciego Wieku, możesz poprosić, by
skontaktował się on ze Stowarzyszeniem Manko i przesłał listę seniorów, którzy chcą
otrzymać kartę. O kartę pytaj również w klubach seniora i podczas targów i innych wydarzeń
organizowanych dla seniorów.
2. Odbiór osobisty
Możesz zgłosić się po kartę osobiście lub telefonicznie do biura Stowarzyszenia w Krakowie .
adres: Stowarzyszenie MANKO, ul. Słowackiego 46/30, 30-018 Kraków
telefon: 12 429 37 28
3. Zgłoszenie internetowe lub pocztowe
Wypełnij formularz dostępny na stronie www.glosseniora.pl. Uzupełniony formularz możesz
również przesłać drogą mailową na adres: [email protected] lub pocztą tradycyjną na
adres Stowarzyszenia.
WAŻNE:
Karta Seniora jest bezpłatna oraz bezterminowa. Jedynym warunkiem jej otrzymania jest
ukończone 60 lat.
Więcej informacji o Karcie Seniora oraz listę firm, które przystąpiły do programu znajdziesz
na stronie internetowej: www.glosseniora.pl
223
www.infoon.pl
REFUNDACJA SKŁADEK NA UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE
Wsparcie samozatrudnienia osób niepełnosprawnych. Odzyskaj koszty poniesione na
opłacenie składek emerytalnych i rentowych.
Osoba niepełnosprawna prowadząca działalność gospodarczą oraz niepełnosprawny
rolnik (lub rolnik zobowiązany do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika)
może skorzystać z pomocy Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w
postaci refundacji obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne. Refundacja oznacza
zwrot kosztów poniesionych wcześniej. Oznacza to, że przedsiębiorca czy rolnik najpierw
powinien samodzielnie opłacić składki, a następnie może starać się o ich zwrot.
DLA KOGO REFUNDACJA ?
Zgodnie z art. 25a ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu
osób
niepełnosprawnych
Państwowy
Fundusz
Rehabilitacji
Osób
Niepełnosprawnych refunduje:
1. osobie niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą:
- obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (do wysokości
odpowiadającej wysokości składki, której podstawą wymiaru jest kwota określona w art. 18
ust. 8 oraz w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych),
2. niepełnosprawnemu rolnikowi lub rolnikowi, który zobowiązany jest do opłacania składek
za niepełnosprawnego domownika składki na ubezpieczenia społeczne rolników:
- wypadkowe,
- chorobowe,
- macierzyńskie,
224
www.infoon.pl
- emerytalno-rentowe.
WARUNKI UZYSKANIA REFUNDACJI
Pomoc w postaci refundacji składek uzyskać mogą osoby, które wykonują działalność
gospodarczą w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności
gospodarczej.
Warunkiem nabycia prawa do refundacji składek jest ich terminowe opłacenie w
całości oraz brak zaległości w zobowiązaniach wobec PFRON przekraczających kwotę 100 zł.
Jeżeli istnieją zaległości, PFRON wyda decyzję o wstrzymaniu refundacji składek na
ubezpieczenia społeczne do czasu uregulowania tych zaległości.
WYSOKOŚĆ REFUNDACJI
Wysokość refundacji jest uzależnione od posiadanego przez przedsiębiorcę stopnia
niepełnosprawności. Kształtuje się następująco:
osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności,
osób zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
osób zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób
prowadzących działalność pozarolniczą stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż
60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia
kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego na dany rok
kalendarzowy.
WNIOSEK O REFUNDACJĘ
Rejestracja
Osoba niepełnosprawna wykonująca działalność gospodarczą lub niepełnosprawny
rolnik, rolnik zobowiązany do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika, który
zamierza starać się o refundację składek na ubezpieczenia społeczne powinien zarejestrować
225
www.infoon.pl
się i złożyć odpowiedni wniosek w Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych.
Rejestracji dokonuje się tylko przy składaniu wniosku po raz pierwszy. Do wniosku
należy wówczas dołączyć dodatkowe informacje o wnioskodawcy:
- pełną i skróconą nazwę, imię i nazwisko wnioskodawcy,
- numery: PESEL, REGON i NIP ( o ile ich nadanie wynika z przepisów prawa),
- adres zamieszkania wnioskodawcy,
- adres do korespondencji (jeżeli jest inny niż adres zamieszkania),
- imię i nazwisko, numery telefonu oraz adres poczty elektronicznej osoby odpowiedzialnej
za kontakty z Funduszem.
Niezbędne dokumenty, które należy dołączyć to:
- kopie dokumentów potwierdzających pełną i skróconą nazwę wnioskodawcy, imię oraz
nazwisko wnioskodawcy, numery REGON i NIP,
- kopię aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu
niepełnosprawności lub orzeczenia traktowanego na równi z tym orzeczeniem,
- upoważnienie osoby przesyłającej dane lub dokumenty, o których mowa wyżej, do
występowania w imieniu wnioskodawcy.
Wykaz niezbędnych dokumentów, które należy złożyć w celu dokonania rejestracji,
znajduje się na stronie internetowej www.pfron.org.pl, w zakładce „Rejestracja osób
niepełnosprawnych wykonujących działalność gospodarczą”.
Złożenie wniosku
Wniosek można przesłać w formie elektronicznej lub złożyć osobiście w postaci
dokumentu pisanego.
Wzory wniosków o refundację zawarte są w załącznikach do rozporządzenia Ministra
Pracy i Polityki Społecznej w sprawie refundacji:
- wniosek Wn-U-G - składa osoba niepełnosprawna wykonująca działalność gospodarczą,
(POBIERZ)
226
www.infoon.pl
- wniosek Wn-U-A - składa niepełnosprawny rolnika lub rolnik zobowiązany o do opłacania
składek za niepełnosprawnego domownika (POBIERZ).
Formularze wniosków pobrać można ze strony www.pfron.org.pl, w zakładce
„Obsługa dofinansowań i refundacji” należy wybrać „ Refundacja składek na ubezpieczenie
społeczne”. Można również skorzystać z wyszukiwarki znajdującej się na stronie głównej.
Terminy
Wniosek o refundację składek musi zostać złożony w terminie do ostatniego dnia
miesiąca, w którym upłynął termin do opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne
(zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych).
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przekazuje na rachunek
bankowy wnioskodawcy kwotę refundacji składek na ubezpieczenia społeczne w terminie 14
dni od dnia otrzymania kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku o wypłatę
refundacji.
UWAGA: Jeżeli refundowana kwota różni się od kwoty wskazanej we wniosku, PFRON
informuje na piśmie o sposobie jej ustalenia.
POMOC DE MINIMIS
Refundacja składek na ubezpieczenia społeczne stanowi pomoc de minimis.
Zobacz: Słownik: pomoc de minimis
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późniejszymi
zmianami),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 stycznia 2009 r. w sprawie
refundacji składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 8, poz. 42
z późniejszymi zmianami),
- rozporządzeniu Komisji UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania
UE L 352 z 24.12.2013, str. 1).
227
www.infoon.pl
DOFINANSOWANIE NAUKI JĘZYKA MIGOWEGO
Osoby głuchonieme oraz ich rodziny mogą ubiegać się o dofinansowanie nauki języka
migowego. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych pokrywa
maksymalnie do 95% kosztów szkolenia.
Dofinansowanie z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
obejmuje następujące rodzaje szkoleń:
- kurs polskiego języka migowego (PJM),
- szkolenie z zakresu systemu językowo-migowego (SJM),
- szkolenie sposobów komunikowania się głuchoniewidomych (SKOGN),
- kurs tłumacza-przewodnika.
DLA KOGO DOFINANSOWANIE?
O dofinansowanie mogą ubiegać się osoby uprawnione, członkowie ich rodzin oraz osoby
mające stały lub bezpośredni kontakt z osobami uprawnionymi.
WYSOKOŚĆ DOFINANSOWANIA
Dofinansowanie wynosi:
- dla osoby uprawnionej – nie więcej niż 95% kosztów szkolenia,
- dla członka rodziny osoby uprawnionej oraz osoby mającej z nią stały lub bezpośredni
kontakt – nie więcej niż 90% kosztów szkolenia.
Kwota przekazanego dofinansowania nie może być wyższa od faktycznego kosztu
uczestnictwa wnioskodawcy w szkoleniu.
Dofinansowanie jest przekazywane w formie zwrotu kosztów dopiero po zakończeniu
szkolenia. Oznacza to, że rozliczenie dofinansowania następuje na podstawie faktury lub
228
www.infoon.pl
rachunku wystawionego na wnioskodawcę oraz dokumentu potwierdzającego ukończenie
szkolenia przez wnioskodawcę. Wnioskodawca przekazuje dokumenty rozliczeniowe w
terminie 14 dni od dnia zakończenia szkolenia. Dofinansowanie jest przekazywane na
rachunek bankowy organizatora szkolenia w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania
dokumentów
rozliczeniowych
przez
Państwowy
Fundusz
Rehabilitacji
Osób
Niepełnosprawnych.
FORMALNOŚCI
Procedura uzyskania dofinansowanie nie jest skomplikowana. W skrócie ogranicza się do
realizacji pięciu kroków. Wnioskodawca w następującej kolejności jest zobowiązany, żeby:
krok 1:
Znaleźć najpierw organizatora szkolenia lub kursu i zebrać odpowiednie informacje o nim.
krok 2:
Wypełnić właściwy wniosek i złożyć go we właściwym ze względu na miejsce zamieszkania
oddziale Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
krok 3:
Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku podpisać umowę.
krok 4:
Złożyć oświadczenie organizatora.
krok 5:
Po zakończeniu kursu dostarczyć do PFRON rachunek lub fakturę oraz dokument
potwierdzający ukończenie kursu.
Wniosek o dofinansowanie
Wniosek o dofinansowanie kosztów szkolenia języka migowego składa się do
Oddziału Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych właściwego ze
względu na miejsce zamieszkania osoby aplikującej o dofinansowanie.
229
www.infoon.pl
Wniosek można składać w formie papierowej lub elektronicznej opatrzonej
bezpiecznym
podpisem
elektronicznym
weryfikowanym
za
pomocą
ważnego
kwalifikowanego certyfikatu w rozumieniu ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie
elektronicznym (Dz. U. Nr 130, poz. 1450, z późniejszymi zmianami).
Wzory wniosków można pobrać w formie elektronicznej ze strony www.pfron.org.pl.
Należy wybrać w menu sekcję „Programy i zadania PFRON”, następnie zakładkę „Programy
realizowane obecnie” i kliknąć punkt 3. „Dofinansowanie kosztów szkolenia, o którym mowa
w art. 18 ustawy o języku migowym i innych środkach komunikowania się”.
Formularze wniosków dostępne są również w oddziałach PFRON oraz do pobrania
poniżej tego artykułu.
Pierwszym krokiem jest odnalezienie odpowiedniej instytucji, która organizuje kursy,
warsztaty czy szkolenia z zakresu języka migowego. Dane instytucji będą potrzebne już na
etapie wypełniania wniosku.
Terminy
Wniosek można złożyć w każdym czasie. Wniosek złożony w okresie od dnia 1
listopada do dnia 31 grudnia danego roku kalendarzowego zostanie rozpatrzony dopiero w
pierwszym kwartale kolejnego roku.
Fundusz ma na rozpatrzenie kompletnego wniosku 30 dni. Warto więc złożyć wniosek
z
odpowiednim
wyprzedzeniem, przed
rozpoczęciem
szkolenia.
W
wyjątkowych
przypadkach, z powodu braku wystarczającej ilości środków na rozpatrzenie wniosków
można czekać nawet pół roku. Decyzja PFRON dotycząca rozpatrzenia wniosku zostanie
przesłana pocztą na podany we wniosku adres korespondencyjny.
UWAGA:
Jeżeli w danym roku osoba składająca wniosek o dofinansowanie kursu skorzystała już z
dofinansowania Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, można być
prawie pewnym, że drugi raz w tym samym roku nie uda się uzyskać dofinansowania, z
powodu wyczerpania środków.
Umowa dotycząca dofinansowania szkolenia
Pozytywnie rozpatrzony wniosek stanowi podstawę do zawarcia umowy z pomiędzy
wnioskodawcą a PFRON.
230
www.infoon.pl
Umowa będzie potwierdzała informacje podanych w złożonym wcześniej wniosku.
Wymienione są w nie następujące elementy:
- strony umowy,
- przedmiot dofinansowania,
- nazwa organizatora szkolenia,
- termin i liczbę godzin szkolenia,
- kwota dofinansowania ,
- termin i tryb przekazania środków.
Wnioskodawca w umowie zobowiązuje się również do pokrycia udziału własnego w
kosztach szkolenia, uczestniczenia w zajęciach oraz dostarczenia potwierdzenia ukończenia
szkolenia. Dodatkowo wnioskodawca zobowiązuje się również przekazać do PFRON
oświadczenie organizatora szkolenia nie później niż na 14 dni przed rozpoczęciem tego
szkolenia. Formularz oświadczenia dołączany jest zazwyczaj do pisma z pozytywną decyzją
Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Zawiera on pytania o:
- adres organizatora,
- NIP oraz numer rachunku bankowego organizatora,
- potwierdzenia zgłoszenia udziału wnioskodawcy w szkoleniu z PJM, SJM, SKOGN lub
tłumacza-przewodnika,
- koszt szkolenia,
- potwierdzenie wpłaty udziału własnego przez wnioskodawcę.
Rozliczenie
Po zakończeniu kursu wnioskodawca musi udać się ponownie do oddziału PFRON,
żeby dopełnić formalności dotyczących rozliczenia dofinansowania.
Wnioskodawca ma 14 dni od momentu zakończenia ostatnich zajęć, żeby dostarczyć
rachunek lub fakturę wystawioną na wnioskodawcę oraz dokument potwierdzający
ukończenie szkolenia.
LISTA INSTYTUCJI SZKOLENIOWYCH
Kursy języka migowego prowadzą między innymi poszczególne oddziały Polskiego Związku
Głuchych. Poniżej dane kontaktowe, które pozwolą odnaleźć odpowiedni kurs w Twoim
regionie:
231
www.infoon.pl
Oddział Dolnośląski
strona internetowa: www.pzg.wroclaw.pl
telefon: 71 3553758
Oddział Kujawsko - Pomorski
strona internetowa: www.pzg-bydgoszcz.manifo.com
telefon: 52 3733962
Oddział Lubelski
strona internetowa: www.pzg.lublin.pl
telefon: 81 5332715
Oddział Lubuski
telefon: 68 3270746
Oddział Łódzki
strona internetowa: www.pzg.lodz.pl
telefon: 42 2313036
Oddział Małopolski
strona internetowa: www.pzg.krakow.pl
telefon: 12 4223994
Oddział Mazowiecki
strona internetowa: www.pzg.warszawa.pl
telefon: 22 6199295
Oddział Opolski
strona internetowa: www.pzgopole.pl
telefon: 774 543 587
Oddział Podlaski
telefon: 85 6534620
Oddział Pomorski
strona internetowa: www.pzggdansk.pl
232
www.infoon.pl
telefon: 58 3419625
Oddział Śląski
strona internetowa: www.pzg.slask.pl
telefon: 32 2048925
Oddział Świętokrzyski
telefon: 41 3431553
Oddział Warmińsko - Mazurski
strona internetowa: www.pzg.olsztyn.pl
telefon: 89 5333411
Oddział Wielkopolski
strona internetowa: www.pzg-wielkopolska.pl
telefon: 61 6497711
Oddział Zachodniopomorski
strona internetowa: www.pzg.szczecin.pl
telefon: 91 4232675
DO POBRANIA:
- wzór wniosku osoby uprawnionej o dofinansowanie (pobi erz),
- wzór wniosku członka rodziny osoby uprawnionej o dofinansowanie (pobierz),
- wzór wniosku osoby mającej stały lub bezpośredni kontakt z osobą uprawnioną o
dofinansowanie (pobierz).
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się
(Dz. U. Nr 209, poz. 1243),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2012 r. w sprawie
dofinansowania kosztów szkolenia polskiego języka migowego, systemu językowomigowego, sposobu komunikowania się osób głuchoniewidomych oraz tłumaczaprzewodnika (Dz. U. Nr 0, poz. 687).
233
www.infoon.pl
ZMIANA WYSOKOŚCI ŚWIADCZENIA PIELĘGNACYJNEGO OD 1 STYCZNIA 2015R.
Świadczenie pielęgnacyjne wynosić będzie 1200 zł miesięcznie.
W 2014 r. wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wynosiła 800 zł, do tej kwoty
doliczane było 200zł ze specjalnego rządowego programu. Dawało to łączną wysokość
wypłacanego świadczenia na poziomie 1000 zł miesięcznie.
W okresie od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015r. świadczenie
pielęgnacyjne wynosić będzie 1200 zł miesięcznie. Od dnia 1 stycznia 2016 r. kwota ta ma
wzrosnąć do 1300 zł miesięcznie (równowartość kwoty najniższego wynagrodzenia netto).
Natomiast od 1 stycznia 2017 roku przewidziana została coroczna waloryzacja wysokości
świadczenia pielęgnacyjnego, polegająca na corocznym wzroście wysokości tego świadczenia
o procentowy wskaźnik, o jaki zwiększać się będzie minimalne wynagrodzenie za pracę.
Osoby, które aktualnie pobierają świadczenie nie muszą składać dodatkowych
dokumentów, żeby od 1 stycznia 2015r. otrzymać świadczenie pielęgnacyjne w kwocie
1200,00zł. Postępowania w sprawie zmiany wysokości świadczenia pielęgnacyjnego będą
podejmowane z urzędu, a więc nie ma konieczności ponownego składania wniosków.
Podwyżka zostanie uwzględniona przy comiesięcznej wypłacie świadczenia.
Dotychczas specjalny zasiłek opiekuńczy przysługiwał tylko osobom, na których ciąży
obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, o ile nie podejmowali zatrudnienia lub innej
pracy zarobkowej lub zrezygnowali z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu
sprawowania stałej opieki nad osobą:
- legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności
lub
- legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności
stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną
możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień
opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Po zmianach wchodzących w życie od 1 stycznia 2015roku, specjalny zasiłek
opiekuńczy może otrzymać także opiekun osoby z niepełnosprawnością, który ze względu na
konieczność sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny nie był wcześniej
aktywny zawodowo. Oznacza to, że od 1 stycznia 2015 r. wniosek o przyznanie świadczenia
mogą złożyć osoby, które ze względu na konieczność sprawowania stałej opieki nad osobą
niepełnosprawną w ogóle nie podjęły zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Dotychczas z
takim wnioskiem mogły występować tylko osoby, które zrezygnowały z zatrudnienia lub
innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki. Na podstawie nowych przepisów o
specjalny zasiłek opiekuńczy będą mogli starać się rolnicy oraz ich małżonkowie lub
domownicy.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 24 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z
2014 poz. 559)
234
www.infoon.pl
NIE DAJ SIĘ NABRAĆ NA SZYBKIE POŻYCZKI
fot. www.zanim-podpiszesz.pl
Jeden nierozważny podpis na umowie może doprowadzić do niekończącej się spirali
pożyczek i zadłużeń, a w konsekwencji do utraty dorobku całego życia.
Na pewno niejednokrotnie widziałeś kampanie reklamowe, w których posługiwano
się hasłami „gotówka od ręki”, pożyczka bez BIK”, „dla osób ze złą zdolnością kredytową”,
„nawet z komornikiem”. Z reguły takie slogany są kierowane do osób, którym banki
odmawiają kolejnego kredytu, ponieważ w przeszłości miały już problemy z terminową
spłatą swoich zobowiązań.
Co roku wiele osób traci swoje oszczędności korzystając z usług instytucji
finansowych, które nie podlegają nadzorowi państwa. Pożyczka w takich firmach jest zwykle
bardzo kosztowna. Osoby zaciągające tak zwane „łatwe pożyczki” są często nieświadome, że
roczne oprocentowanie może sięgać nawet kilkudziesięciu tysięcy procent. Ulegają pokusie
szybkiej gotówki i nie zdają sobie sprawy z konsekwencji podpisania umowy.
Jeśli decydujesz się na zaciągnięcie pożyczki pamiętaj o czających się pułapkach, które
najczęściej objawiają się w postaci zawiłych sformułowań i klauzul. Staraj się ocenić rzetelnie
ofertę. Pomogą ci w tym cztery proste zasady, o których przeczytasz poniżej.
Cztery zasady bezpiecznego zaciągania pożyczki
Jeśli chcesz bezpiecznie pożyczyć pieniądze, to:
1. Sprawdź wiarygodność firmy.
Listę podmiotów, które zostały objęte nadzorem finansowym znajdziesz w internecie
na stronach: www.knf.gov.pl lub www.zanim-podpiszesz.pl.
235
www.infoon.pl
2. Policz całkowity koszt pożyczki.
Sprawdź ile wynosi całkowita kwota do zapłaty. Każdy podmiot udzielający pożyczki
zobowiązany
jest
do
poinformowania
o
wysokości
rzeczywistej
rocznej
stopy
oprocentowania pożyczki (RRSO) oraz o całkowitej kwocie do zapłaty.
Jeśli masz kłopoty z uzyskaniem takiej informacji, możesz samodzielnie policzyć koszt
pożyczki za pomocą kalkulatora dostępnego na stronie internetowej www.zanimpodpiszesz.pl.
3. Dokładnie przeczytaj umowę.
Zwróć szczególną uwagę na następujące elementy:

czy oprocentowanie pożyczki nie jest znacznie wyższe niż inne oferty na rynku,

czy firma wymaga wniesienia wysokiego zabezpieczenia pożyczki zanim pożyczka
zostanie udzielona – brak terminowego spłacania pożyczki może się wiązać z utratą
zabezpieczenia, którego wartość najczęściej znacznie przewyższa kwotę zadłużenia
albo które może mieć dla nas wartość sentymentalną,

czy zapisy umowy uprawniają firmę do wyznaczenia zabezpieczenia w przyszłości,
wedle uznania firmy

czy pojawiają się dodatkowe opłaty zapisane w umowie, na przykład za rozpatrzenie
wniosku, za wydanie decyzji, prowizje, opłaty za wizyty przedstawiciela
pożyczkodawcy w domu, ubezpieczenia – jeśli tak, to policz je, suma tych opłat może
znacznie podwyższać koszt pożyczki (być może firma w ogóle nie zamierza udzielić
pożyczki, a jedynie pobrać opłaty ponoszone przez klienta z góry!).
Jeżeli nie rozumiesz jakiegoś zapisu w umowie, poproś o wyjaśnienie. Warto pytać o
szczegóły. W wypadku wątpliwości należy poprosić o wzorce dokumentów i skonsultować je
z prawnikiem lub inną kompetentną osobą.
4. Nie podpisuj, jeśli nie rozumiesz.
Nie należy korzystać z usług finansowych, których się nie rozumie. Jeśli oferujący
usługi nie chce lub nie potrafi wyjaśnić ci dokładnie ich zasad, lepiej zrezygnuj z takiej
propozycji.
„Nie daj się nabrać. Sprawdź, zanim podpiszesz!”
236
www.infoon.pl
Pod takim hasłem trwa właśnie społeczna kampania, której celem jest zwrócenie
uwagi społeczeństwa na ryzyko związane z zawieraniem umów finansowych, w tym przede
wszystkim z zaciąganiem wysoko oprocentowanych krótkoterminowych pożyczek, tzw.
„chwilówek”.Akcja społeczna jest współorganizowana przez siedem instytucji publicznych:
Bankowy Fundusz Gwarancyjny, Komisję Nadzoru Finansowego, Ministerstwo Finansów,
Ministerstwo Sprawiedliwości, Narodowy Bank Polski, Policję oraz Urząd Ochrony
Konkurencji i Konsumentów.
Bohaterką kampanii jest pani Krystyna, która przed świętami zdecydowała się na
zaciągnięcie pożyczki. Chciała kupić upominki dla całej rodziny, zwłaszcza wnuczki, która
urodziła się kilka miesięcy temu. Pani Krystyna nie miała zdolności kredytowej, dlatego
zdecydowała się na skorzystanie z usług jednej z firm oferujących szybką pożyczkę
gotówkową. Pożyczyła 4000 zł, które miała spłacić w ciągu 12 miesięcy. Nie spodziewała się
jednak, że oprocentowanie tej kwoty będzie rosło tak szybko. Wkrótce potem, żeby spłacić
świąteczny dług, musiała zapożyczyć się u rodziny i znajomych. Wtedy dopiero przeczytała
uważnie umowę i zobaczyła, że dała się oszukać.
Nie popełnij tego samego błędu. Nie daj się nabrać.
Na stronie internetowej kampanii www.zanim-podpiszesz.pl możesz śledzić, jak
każdego dnia rośnie dług pani Krystyny, a wraz z nim jej stres i frustracja. Za pomocą strony
internetowej kampanii możesz zapoznać się też z podstawowymi informacjami na temat
bezpieczeństwa na rynku finansowymi. Dowiedziesz się również, jak niebezpieczne kruczki
prawne stosowane są w umowach, oraz uzyskasz dostęp do podstawowych aktów prawnych
i przydatnych kalkulatorów finansowych.
Akcję wspierają Telewizja Polska oraz Polskie Radio. W czasie kampanii, w mediach
będących partnerami społecznymi akcji, zostaną wyemitowane spoty informacyjne
tłumaczone na język migowy oraz opatrzone wyraźnymi napisami.
Więcej informacji znajdziesz na: www.zanim-podpiszesz.pl
237
www.infoon.pl
AUDIODESKRYPCJA BANKNOTÓW
Opisy banknotów z nowymi zabezpieczeniami.
W kwietniu 2014r. Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu nowe banknoty o
nominałach 10 zł, 20 zł, 50 zł i 100 złotych ze zmodernizowanymi zabezpieczeniami.
Zastosowano między innymi takie zmiany jak: odkryte pole znaku wodnego, wprowadzenie
farby opalizującej i ulepszone zabezpieczenie recto-verso, czyli uzupełniający się druk
obustronny.
Zmiana zabezpieczeń banknotów była operacją techniczną. Nie zmieniły się projekty
graficzne banknotów, ale zastosowanie nowych zabezpieczeń spowodowało, że różnice w
wyglądzie pomiędzy zmodernizowanymi banknotami a tymi dotychczas używanymi są
widoczne.
Aktualnie w obiegu, obok banknotów z nowoczesnymi zabezpieczeniami, są wciąż te
starsze banknoty, które pozostaną prawnym środkiem płatniczym bezterminowo, czyli do
momentu ich naturalnego zużycia. Oznacza to, że banknoty starszej generacji zostaną
wycofane dopiero, kiedy się zniszczą lub uszkodzą.
Narodowy Bank Polski przygotował dla osób niewidomych i niedowidzących pliki
dźwiękowe z opisem nowych banknotów. Można je odsłuchać pod następującymi linkami:
- opis banknotu o nominale 10 zł: https://soundcloud.com/nbp-nie-wyklucza/banknot-10-pln
238
www.infoon.pl
- opis banknotu o nominale 100 zł: https://soundcloud.com/nbp-nie-wyklucza/banknot-100pln
- opis banknotu o nominale 200 zł: https://soundcloud.com/nbp-nie-wyklucza/banknot-200pln
Przy okazji warto przypomnieć
podstawowe zasady rozpoznawania autentyczności
banknotów.
Przede wszystkim zapoznaj się z zabezpieczeniami autentycznych banknotów. Zawsze
sprawdzaj otrzymywane banknoty. Przy ocenie ich autentyczności skorzystaj z czterech
prostych kroków:
1. dotknij,
2. popatrz,
3. przechyl,
4. sprawdź.
Sprawdzaj zawsze kilka zabezpieczeń równocześnie, na przykład uzupełniający się
druk obustronny i obecność nitki zabezpieczającej. Jeśli banknot jest uszkodzony lub
zniszczony, zachowaj ostrożność. W razie wątpliwości porównaj go z innym banknotem, co
do którego masz pewność, że jest autentyczny. Jeśli porównanie nie rozwiąże twoich
wątpliwości, udaj się do najbliższego banku, żeby sprawdzić autentyczność banknotu.
Pamiętaj, żeby nie wprowadzać fałszywych banknotów do obiegu.
Więcej informacji na temat banknotów oraz ich zabezpieczeń znajdziesz na stronie:
www.nbpniewyklucza.pl. Strona zawiera informacje przygotowane w języku migowym,
artykuły przystosowane dla osób niewidomych i niedowidzących i teksty łatwe do czytania.
239
www.infoon.pl
WSTĘPNIE WYPEŁNIONE ZEZNANIE PODATKOWE
Od połowy marca 2015 r. na stronie Ministerstwa Finansów dostępna jest nowa usługa dla
podatników - wstępnie wypełnione zeznanie podatkowe (PFR – Pre-Filed tax Return)
PIT-37.
Celem usługi wstępnie wypełnionego zeznania jest ograniczenie do minimum
obowiązków podatnika związanych z rozliczeniem rocznym. Wstępnie wypełnione zeznanie
podatkowe pozwoli uniknąć błędów związanych między innymi z przepisywaniem danych z
informacji od płatników. Korzystanie z usługi jest wygodne, bardzo proste i szybkie.
PFR (wstępne wypełnione zeznanie podatkowe) w pierwszej kolejności jest adresowane do
tych podatników, którzy rozliczają się na formularzu PIT-37, czyli do osób fizycznych
uzyskujących w roku podatkowym dochody za pośrednictwem płatników ze źródeł
przychodów
położonych
na
terytorium
Rzeczypospolitej
Polskiej
podlegających
opodatkowaniu na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej. Usługa dostępna
jest zarówno dla podatników:
- rozliczających się indywidualnie,
- rozliczających się wspólnie z małżonkiem,
- rodziców samotnie wychowujących dziecko.
Dzięki usłudze podatnik nie musi wypełniać sam zeznania podatkowego, zrobi to za
niego administracja podatkowa. Nie polega to jednak na tym, że to administracja podatkowa
240
www.infoon.pl
złoży za nas zeznanie, jest to bardziej propozycja, z której podatnik może skorzystać lub nie.
Nadal dostępne pozostają formy składania zeznania PIT-37 na dotychczasowych zasadach,
czyli drogą elektroniczną do systemu e-Deklaracje lub złożenie dokumentów papierowych w
Urzędzie Skarbowym.
UWAGA: Wstępnie wypełnione zeznanie podatkowe przygotowane jest wyłącznie na
podstawie informacji pochodzących z informacji PIT-11, PIT-8C i PIT-R za 2014 r.otrzymanych
od płatników. Nie obejmuje ono przychodów otrzymywanych od organów rentowych (np.
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych). Jeżeli więc podatnik otrzymał przychody od organów
rentowych musi je dopisać samodzielnie w zeznaniu.
PFR - jak to działa?
Zanim przystąpisz do uzupełniania
i wysłania wstępnie wypełnionego zeznania
podatkowego (PFR) przygotuj kilka niezbędnych informacji. Potrzebne będą:
- twój identyfikator podatkowy – PESEL lub NIP,
- imię i nazwisko,
- data urodzenia,
- kwota przychodu za 2014 r. – sumę przychodów z posiadanych informacji PIT-11, PIT-8C,
PIT-R ,
- kwota przychodu za 2013 r. – niezbędna do wysyłki zeznania,
- adres e-mail – na który dostaniesz „kod autoryzujący” numer identyfikacyjny zeznania
pozwalający na odszukanie zeznania w systemie i pobranie UPO.
Jeśli masz już pod ręką niezbędne informacje, wejdź na stronę www.finanse.mf.gov.pl i
kliknij na zakładkę „Pobierz PFR PIT-37”.
241
www.infoon.pl
Aplikacja jest bardzo prosta w obsłudze, na każdym etapie pojawiają się stosowne
podpowiedzi. W kolejnych krokach będziesz musiał:
- dokonać wyboru sposobu rozliczenia: zaznaczyć czy rozliczasz się indywidualnie czy
wspólnie z małżonkiem),
- dokonać uwierzytelnienia: Zostaniesz poproszony o wprowadzenie takich danych, jak: twój
identyfikator podatkowy PESEL albo NIP, nazwisko, pierwsze imię, datę urodzenia, kwotę
przychodu uzyskanego w 2014 r. (sumę wszystkich przychodów wykazanych w PIT-11, PIT8C, PIT-R).
Ważne: Jeśli wprowadzisz błędne dane, wówczas po 5 próbach nastąpi automatyczna
blokada dostępu do usługi PFR i wyświetli się komunikat:
„Błąd pobrania wstępnie
wypełnionego zeznania podatkowego (PFR)…". Wówczas pozostanie ci skorzystać z innych
metod złożenia zaznania podatkowego, czyli w formie papierowej lub przez E-deklaracje.
Jeśli zalogujesz się poprawnie do systemu, wyświetlą się informacje o dokumentach
źródłowych, na podstawie których przygotowano PFR PIT-37.(Powinny znaleźć się tam
wszystkie formularze PIT, które wystawili tobie twoi pracodawcy: PIT-11, PIT-8C i PIT-R.)
Możesz pobrać wstępnie wypełnioną deklarację i edytować wszystkie pole formularza.
Sprawdź przede wszystkim czy:
- wszystkie wprowadzone dane są poprawne,
242
www.infoon.pl
- deklarację uzupełniono o wszystkie niezbędne elementy (na przykład ulgi, załączniki,
przychody z organów rentowych, przekazanie 1% podatku na organizację pożytku
publicznego)
Po uzupełnieniu zeznania trzeba je jeszcze podpisać Bezpiecznym Podpisem
Elektronicznym albo danymi autoryzującymi, to znaczy poprzez wpisanie kwoty przychodu
uzyskanego w 2013 roku. System zweryfikuje wysłane zeznanie i nada mu określony status.
Informację otrzymasz na podany przez siebie adres e-mail, na który zostanie wysłany kod,
który jest niezbędny do sprawdzenia statusu przetworzenia przesłanego zeznania. Jeżeli
dokument otrzyma status „200" wówczas będziesz mógł pobrać UPO, czyli Urzędowe
Poświadczenia Odbioru. UPO stanowi dowód poprawnego złożenia zeznania w formie
elektronicznej. Należy je zachować, w formie elektronicznej lub wydrukować.
JAK PRZEKAZAĆ 1 % PODATKU?
Przekazanie jednego procenta podatku organizacjom pożytku publicznego (OPP) jest
bardzo proste. Nic nie tracisz. Sam wybierasz organizację i cel, na jaki przeznaczyć
pieniądze.
W ubiegłym roku kalendarzowym ponad dwanaście milionów podatników przekazało
jeden procent podatku organizacjom pożytku publicznego. Otrzymały one w sumie ponad
506 mln złotych. Pieniądze te zasiliły trzeci sektor, czyli organizacje pozarządowe, które
działają na rzecz wspólnego dobra.
Kto może przekazać 1 procent podatku?
243
www.infoon.pl
Prawo do przekazania jednego procenta podatku mają wszyscy podatnicy rozliczający
w danym roku przychody podlegające opodatkowaniu, które nie są z podatku zwolnione.
Z takiego przekazania części podatku skorzystać mogą więc podatnicy, którzy są
opodatkowani:
- na zasadach ogólnych, czyli na podstawie skali podatkowej (niezależnie od źródła
dochodów, na przykład: umowy o pracę, zlecenia, praw autorskich, zbycia akcji),
- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
- podatnicy rozliczający przychody ryczałtowe wskazane w ustawie o PIT – zbycie
nieruchomości, kapitały pieniężne, prawa majątkowe,
- podatkiem liniowym 19% - od działalności gospodarczej.
Uwaga: emeryci i renciści, którzy chcą przekazać 1% muszą samodzielnie wypełnić PIT
Jeśli pobierasz świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, otrzymasz PIT-40A,
który ZUS przekazuje również do odpowiedniego urzędu skarbowego. Zakład Ubezpieczeń
Społecznych nie uwzględnia jednak w rozliczeniach ulg (na przykład rehabilitacyjnej) ani też
tego, czy podatnik chce przekazać jeden procent podatku wybranej organizacji pożytku
publicznego. Dlatego emeryt lub rencista, który chce przekazać jednego procenta dla OPP,
musi sam wypełnić deklarację podatkową PIT-36 lub PIT-37, na podstawie druku, który
prześle mu Zakład Zabezpieczeń Społecznych. ZUS wysyła podatnikom wypełnione
formularze do końca lutego. Podatnik ma czas na złożenie deklaracji do 30 kwietnia.
Emeryci i renciści, którzy dodatkowo zarabiali, otrzymują z Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych zamiast PIT-40A formularz PIT-11A. Na podstawie tego dokumentu również
samodzielnie wypełniają PIT-36 lub PIT-37, w których będą mogli wskazać wybraną przez
siebie organizację pożytku publicznego.
Jeśli deklarację wypełnia za ciebie pracodawca, masz również możliwość przekazania
1 % podatku. Przesłaną przez pracodawcę deklarację potraktuj jedynie jako informację o
zaliczkach na dany rok i jeszcze raz sam złóż zeznanie podatkowe we wskazanym terminie w
Urzędzie Skarbowym. Wypełniając samodzielnie PIT wystarczy, że uzupełnisz dane dotyczące
organizacji, której chcesz przekazać 1 % podatku.
244
www.infoon.pl
Ile można zyskać? Ile stracić?
Przekazanie jednego procentu podatku nie stanowi ulgi podatkowej. Nie zmniejszysz
w ten sposób swojej daniny dla fiskusa, ale możesz w pewnym stopniu zadecydować o jej
przeznaczeniu. Przekazując jeden procent z własnego zeznania rocznego samodzielnie
wybierasz, na czyją konkretnie rzecz i na jaki cel zostanie przekazana ta kwota. Przekazując
jeden procent z własnego PIT, nie stracisz ani złotówki, ponieważ jedynie rozdysponowujesz
kwotę podatku, którą i tak musiałbyś przekazać na rzecz Skarbu Państwa. Nic nie zyskujesz,
ale też nic nie tracisz. Twoim zyskiem staje się możliwość wpływania na to, do kogo trafią
pieniądze z twoich podatków.
Jak przekazać 1 % organizacji pożytku publicznego?
Aby przekazać swój jeden procent podatku musisz tylko podać - w składanym przez
ciebie zeznaniu podatkowym - dane, które pozwolą na zidentyfikowanie organizacji pożytku
publicznego, której konto chcesz zasilić.
Roczna deklaracja podatkowa zawiera dwa pola, które są niezbędne, żeby przekazać 1%
rocznego podatku. W pola te trzeba wpisać numer Krajowego Rejestru Sądowego (KRS)
organizacji (rubryka nr 124) oraz przekazywaną kwotę, która nie może przekroczyć 1%
(rubryka nr 125).
Ważne: sprawdź dokładnie dane organizacji. Jeśli popełnisz błąd przy wpisywaniu numeru
KRS organizacji, pieniądze nie zostaną przekazane na rzecz tej organizacji.
Wypełniając PIT, możesz zaznaczyć, czy chcesz przekazać swoje dane osobowe
organizacji, na której rzecz przekazujesz pieniądze. Jeśli wyrazisz zgodę na przekazanie tych
informacji, do organizacji pożytku publicznego trafią następujące dane:
- dane identyfikacyjne, takie jak: imię, nazwisko i adres,
- wysokość kwoty przekazanej na rzecz tej organizacji,
- cel szczegółowy: przeznaczenie kwoty przez organizację pożytku publicznego.
Te informacje mogą posłużyć organizacji do podziękowania podatnikowi za przekazane
wsparcie.
Jeżeli wolisz jednak pozostać anonimowy i nie chcesz ujawnić swoich danych, nie musisz
przekazywać i wyrażać zgody na udostępnieni danych.
245
www.infoon.pl
W deklaracji PIT możesz również wskazać konkretny cel, na który chcesz przekazać
1% podatku. Celem może być na przykład ratowanie życia konkretnej osoby, realizowane
poprzez daną organizację, wsparcie konkretnej placówki, czy wsparcie danego pionu
działalności statutowej (na przykład na działalność związaną z rehabilitacją dzieci).
Jeśli wpiszesz cel szczegółowy, wówczas razem z kwotą organizacja otrzyma
informację na jaki cel powinna przeznaczyć uzyskane od podatnika pieniądze. Nie jest to
jednak dla organizacji informacja zobowiązująca, ponieważ organizacja nie musi rozliczyć się
z przekazania darowizny na cel konkretnej osoby, ale wystarczy, że realizuje cele statutowe.
Każda organizacja pożytku publicznego jest zobowiązana do składania sprawozdania
ze swojej działalności, dlatego przed wpisaniem numeru KRS i przekazaniem wsparcia, warto
sprawdzić czy wybrana przez ciebie fundacja/stowarzyszenie dopełniła formalności w tym
względzie w roku ubiegłym. Stosowne sprawozdania znajdziesz na stronie internetowej
konkretnej organizacji, a także na stronie internetowej Departamentu Pożytku Publicznego
Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
Jak obliczyć kwotę, jaką można przekazać OPP w zeznaniu rocznym?
Zgodnie z przepisami kwota wsparcia nie może przekroczyć jednego procenta
podatku należnego. Kwotę tę należy wyliczyć i wpisać w PIT 2014.
Jeśli rozliczasz się na formularzu PIT-37 i chcesz przekazać 1% podatku, obliczysz go mnożąc
podatek należny (kwota z pola o numerze 120) przez 1%. Pamiętaj, że wynik należy
zaokrąglić do pełnych dziesiątek groszy w dół.
Jeśli korzystasz z komputerowych programów
do rozliczenia PIT, program na
podstawie wcześniej wprowadzonych danych automatycznie wyliczy wysokość 1% twojego
podatku.
Kto i do kiedy wpłaca 1%?
Jeden procent podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego na wniosek
podatników przekazują urzędy skarbowe. Nie musisz więc samodzielnie wpłacać kwoty,
którą wykazujesz w rocznym rozliczeniu PIT. Wystarczy, żebyś w deklaracji podał właściwy
numer KRS organizacji, którą chcesz wesprzeć.
246
www.infoon.pl
Pieniądze z 1% powinny zostać wpłacone na rachunek bankowy organizacji nie
później niż w trzecim lub w czwartym miesiącu, licząc od końca miesiąca, w którym upłynął
termin do złożenia zeznania podatkowego.
Organizacje uprawione do otrzymania 1 % podatku
Wykaz organizacji pożytku publicznego uprawnionych do otrzymania 1 % podatku
dochodowego od osób fizycznych za rok 2014 zamieszcza na swojej stronie internetowej
Departamentu Pożytku Publicznego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Listę możesz
przejrzeć lub pobrać klikając w link: http://www.pozytek.gov.pl/Wykaz,OPP,2015,3639.html
W bazie dostępnej pod adresem http://bopp.pozytek.gov.pl/szukaj.do
można skorzystać z wyszukiwarki organizacji. Organizacje można uporządkować według
typów działalności. Znajdują się tu również podstawowe informacje na temat wszystkich
organizacji pożytku publicznego, między innymi takie jak:
- pełna nazwa organizacji,
- adres siedziby,
- adres internetowy,
- sprawozdanie z wykorzystania jednego procenta.
Podstawa prawna:
- ustawa z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. Nr
96, poz. 873 z późniejszymi zmianami),
- ustawa z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z
- ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr
51, poz. 307 z późniejszymi zmianami).
247
www.infoon.pl
ZDROWIE I REHABILITACJA
LECZENIE UZDROWISKOWE Z NFZ
Dla kogo pobyt w uzdrowisku dofinansowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia?
Jakie są koszty pobytu w sanatorium? Ile trzeba czekać na miejsce?
Leczenie
uzdrowiskowe
stanowi
kontynuację
leczenia
szpitalnego
albo
ambulatoryjnego. Celem takiego leczenia jest przede wszystkim rehabilitacja, leczenie
chorób przewlekłych a także profilaktyka.
O wyjazd do uzdrowiska dofinansowany z Narodowego Funduszu Zdrowia mogą
starać się osoby, które cierpią na:
 choroby reumatologiczne (reumatologia),
 choroby górnych dróg oddechowych (laryngologia),
 choroby kardiologiczne i nadciśnienie (kardiologia),
 chorobę ortopedyczno-urazową (ortopedia),
 choroby układu nerwowego (neurologia),
 choroby naczyń obwodowych (angiologia),
 choroby dolnych dróg oddechowych (pulmonologia),
 choroby układu trawienia (gastroenterologia, hepatologia),
 choroby oka i przydatków oka (choroby okulistyczne),
 choroby krwi i układu krwiotwórczego (hematologia),
 cukrzycę (diabetologia),
248
www.infoon.pl
 otyłość,
 choroby endokrynologiczne,
 osteoporozę,
 choroby skóry (dermatologia),
 choroby kobiece (ginekologia),
 choroby nerek i dróg moczowych (nefrologia).
Leczenie uzdrowiskowe polega na wykorzystaniu naturalnych surowców leczniczych oraz
właściwości leczniczych klimatu i mikroklimatu:
- wody mineralne: kąpiele lecznicze, kuracje pitne, inhalacje, ćwiczenia w basenach,
- borowiny: kąpiele borowinowe, okłady, tampony,
- inne bodźce klimatoterapeutyczne.
W lecznictwie uzdrowiskowym wykorzystywana jest również fizjoterapia:
- hydroterapia: kąpiele, natryski, bicze szkockie, masaże wirowe, wibracyjne, podwodne,
- fizykoterapia pod postacią ciepłolecznictwa, ultradźwięków, magnetoterapii, laseroterapii,
krioterapii, masażu leczniczego,
- kinezyterapia: gimnastyka indywidualna i zbiorowa.
Obowiązkowe skierowanie
Leczenie uzdrowiskowe przysługuje ubezpieczonemu na podstawie skierowania
wystawionego przez lekarza, które następnie wymaga potwierdzenia przez oddział
wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia właściwy ze względu na miejsce zamieszkania
pacjenta.
Oznacza to, że w pierwszej kolejności osoba starająca się o wyjazd do uzdrowiska
dofinansowany przez NFZ powinna udać się do lekarza, który ma podpisaną umowę z NFZ.
Lekarz, zanim wystawi skierowanie, może zlecić dodatkowe badania specjalistyczne
potwierdzające rozpoznanie zasadnicze, czyli określające na co pacjent choruje i w jakim celu
jedzie do sanatorium.
Wystawiając skierowanie na leczenie uzdrowiskowe lub rehabilitację uzdrowiskową
dla dorosłych, lekarz bierze pod uwagę zalecaną częstotliwość korzystania z tych świadczeń:
nie częściej niż raz na 18 miesięcy.
249
www.infoon.pl
Lekarz może w skierowaniu wskazać proponowane miejsce i rodzaj leczenia
uzdrowiskowego, ale nie jest to wiążące dla Narodowego Funduszu Zdrowia.
Akceptacja Narodowego Funduszu Zdrowia
Skierowanie wystawione przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego nie gwarantuje, że
pacjent będzie mógł leczyć się w uzdrowisku. Skierowanie takie musi zostać potwierdzone
przez oddział wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia właściwy ze względu na miejsce
zamieszkania pacjenta. (Jeżeli nie można ustalić miejsca zamieszkania: przez oddział
wojewódzki Funduszu właściwy dla siedziby świadczeniodawcy, który wystawił skierowanie.)
Lekarz ubezpieczenia zdrowotnego przesyła skierowanie do oddziału wojewódzkiego NFZ.
Może ono także zostać przesłane także przez pacjenta, którego dotyczy.
Skierowanie jest rozpatrywane w terminie 30 dni.
Zasadność
leczenia
uzdrowiskowego
ocenia
lekarz
specjalista
z
dziedziny
balneoklimatologii i medycyny fizykalnej lub rehabilitacji medycznej zatrudniony w oddziale
wojewódzkim NFZ. Jeśli zaopiniuje skierowanie pozytywnie, wówczas na podstawie
informacji zawartej w skierowaniu wystawionym przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego,
dokumentacji medycznej i dołączonej karty leczenia szpitalnego ocenia on rodzaj i miejsce
leczenia uzdrowiskowego.
Potwierdzone skierowanie określa:
- rodzaj leczenia uzdrowiskowego i jego tryb,
- odpowiedni zakład lecznictwa uzdrowiskowego,
- datę rozpoczęcia leczenia i czas jego trwania.
Potwierdzone skierowanie przesyłane jest na adres ubezpieczonego listem poleconym w
terminie 30 dni. Pacjent otrzymuje również informacje o zakresie, profilu leczenia oraz
orientacyjnym okresie oczekiwania.
Uwaga! Narodowy Fundusz Zdrowia nie ma obowiązku zapewnić małżonkom wspólnego
wyjazdu w tym samym terminie i do tego samego uzdrowiska. Wyjątek stanowi sytuacja, w
której jedno z małżonków ma ukończone 65 lat lub orzeczony znaczny stopień
niepełnosprawności. Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia nie pośredniczy również w
250
www.infoon.pl
rezerwacji określonego rodzaju pokoju oraz nie gwarantuje wspólnego zakwaterowania
małżonków czy znajomych. Kwestie te należy uzgadniać bezpośrednio z sanatorium czy
szpitalem uzdrowiskowym.
Brak akceptacji Narodowego Funduszu Zdrowia
Jeżeli skierowanie nie uzyska akceptacji Narodowego Funduszu Zdrowia, zostanie
odesłane lekarzowi, który je wystawił. Narodowy Fundusz Zdrowia poinformuje również
pacjenta na piśmie o odmowie i jej przyczynach. Od tej decyzji nie przysługuje odwołanie.
Odmowa może zostać udzielona tylko i wyłącznie ze względów medycznych. NFZ może
również powiadomić o braku miejsca w sanatorium. Wówczas pacjent trafia na listę
oczekujących.
Skierowanie jest weryfikowane co 18 miesięcy od daty wystawienia. Jeżeli w tym
czasie leczenie nie zostało rozpoczęte, Narodowy Fundusz Zdrowia odsyła skierowanie do
świadczeniodawcy, który je wystawił, w celu weryfikacji. Gdy jest ona negatywna, w ciągu 30
dni od dnia otrzymania skierowania, lekarz zawiadamia o tym fakcie zarówno pacjenta, jak i
właściwy oddział NFZ. Skierowanie pozytywnie zweryfikowane przez lekarza, powinno zostać
przesłane w ciągu 30 dni od dnia otrzymania z powrotem do oddziału NFZ, gdzie zostanie
ono poddane ponownej ocenie. W przypadku, kiedy jest ona pozytywna, pacjent nie traci
swojego miejsca na liście oczekujących.
Czas oczekiwania
Na leczenie w sanatorium osoba dorosła oczekuje powyżej 12 miesięcy, w szpitalu
uzdrowiskowym od 3 do 5 miesięcy.
Prawo do leczenia uzdrowiskowego poza kolejnością mają wyłącznie:
 inwalidzi wojenni i wojskowi,
 kombatanci,
 świadczeniobiorcy posiadający tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub
„Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”.
(Podstawę prawną stanowi dokonana w dniu 24 sierpnia 2007 r. zmiana Ustawy z dnia 27
sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
(Dz.U. 210 poz. 2135 z późniejszymi zmianami).
251
www.infoon.pl
W celu skorzystania z uprawnień do leczenia poza kolejnością należy przedstawić oddziałowi
wojewódzkiemu NFZ dokument potwierdzający przysługujące uprawnienia.
Leczenie uzdrowiskowe jest prowadzone przez cały rok kalendarzowy. Narodowy
Fundusz Zdrowia nie gwarantuje leczenia w terminie wskazanym przez ubezpieczonego, czyli
na przykład tylko w miesiącach wakacyjnych lub podczas ferii zimowych. Narodowy Fundusz
Zdrowia nie gwarantuje również, że pacjent zostanie skierowany do uzdrowiska wskazanego
przez siebie lub lekarza. Ostateczną decyzję co do miejsca leczenia uzdrowiskowego
podejmuje zawsze lekarz orzecznik zatrudniony w oddziale NFZ.
W zawiadomieniu, które przesyła NFZ, znajduje się numer w kolejce na liście
oczekujących i przybliżony okres oczekiwania na potwierdzenie skierowania. Numer
skierowania umożliwia również monitorowanie czasu oczekiwania w internecie na stronie
www.skierowania.nfz.gov.pl.
(Czytaj więcej: Przeglądarka skierowań na leczenie uzdrowiskowe.)
Leczenie uzdrowiskowe: ambulatoryjnie lub stacjonarnie
Świadczenia leczenia uzdrowiskowego są realizowane w warunkach ambulatoryjnych
lub stacjonarnych.
Uwaga! Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z leczenia w uzdrowisku można
skorzystać raz na 18 miesięcy. To jednak tylko zalecenie. O tym, ile razy i z jaką
częstotliwością pacjent może korzystać z wyjazdu, decyduje ostatecznie lekarz na podstawie
przebiegu choroby i dokumentacji medycznej.
Szpitalne leczenie uzdrowiskowe dla dorosłych trwa 21 dni. Pobyt w szpitalu i leczenie jest
bezpłatne. Takie leczenie jest przeznaczone dla osób, które są po leczeniu szpitalnym.
Skierowanie dostają w dniu wypisania ze szpitala. Pacjent ponosi jedynie koszty dojazdu na
leczenie do miejscowości uzdrowiskowej i z powrotem. Liczba zabiegów: nie mniej niż trzy
zabiegi dziennie przez sześć dni w tygodniu. Osoba pracująca otrzymuje w tym czasie
zwolnienie lekarskie.
252
www.infoon.pl
Sanatoryjne leczenie uzdrowiskowe dla dorosłych trwa 21 dni. Pobyt dziecka jest bezpłatny,
natomiast pobyt osoby pracującej jest częściowo odpłatny. Oznacza to, że samo leczenie jest
bezpłatne, ale pacjent ponosi koszty:
- dojazdu do miejscowości uzdrowiskowej i z powrotem do miejsca zamieszkania,
- koszty opłaty klimatycznej,
- częściową odpłatność do kosztów wyżywienia i zakwaterowania (uzależnioną od standardu
pokoju określoną w rozporządzeniu Ministra Zdrowia).
Osoba pracująca odbywa leczenie sanatoryjne w ramach urlopu wypoczynkowego.
Uzdrowiskowa rehabilitacja dla dorosłych w szpitalu uzdrowiskowym trwa 28 dni.
Rehabilitacja jest bezpłatna i odbywa się w ramach zwolnienia lekarskiego. Zabiegi odbywają
się przez 6 dni w tygodniu w dwóch cyklach dziennych - przedpołudniowych i
popołudniowych, przez 5 dni oraz w sobotę w 1 cyklu. Rehabilitacja obejmuje nie mniej niż
pięć zabiegów fizykalnych dziennie, ukierunkowanych na leczenie schorzenia zasadniczego,
które jest podstawą skierowania pacjenta do uzdrowiskowej rehabilitacji.
Uzdrowiskowa rehabilitacja dla dorosłych w sanatorium uzdrowiskowym trwa 28 dni.
Rehabilitacja w sanatorium jest częściowo odpłatna i odbywa się w ramach urlopu
wypoczynkowego.
Ambulatoryjne leczenie uzdrowiskowe dorosłych i dzieci trwa 6 do 18 dni.
Ważne! Na leczenie uzdrowiskowe mogą zostać skierowani jedynie pacjenci wystarczająco
sprawni, żeby odbyć podróż do uzdrowiska, zdolni do samoobsługi i korzystania z zabiegów
leczniczych. Leczenie uzdrowiskowe jest leczeniem bodźcowym, dlatego też niektóre
schorzenia pod jego wpływem mogą ulegać zaostrzeniu.
Niezbędne dokumenty
Wyjeżdżając do uzdrowiska należy zabrać ze sobą:
 skierowanie na leczenie uzdrowiskowe potwierdzone przez oddział NFZ,
 dowód osobisty,
 dokument potwierdzający ubezpieczenie w Narodowym Funduszu Zdrowia,
253
www.infoon.pl
 dokumentację medyczną określoną przez lekarza kierującego, np. wyniki badań
dodatkowych, konsultacji specjalistycznych, karty informacyjne z leczenia szpitalnego,
które mają związek z pobytem w sanatorium;
 leki przyjmowane przewlekle w ilości wystarczającej na czas pobytu,
 pieniądze w ilości wystarczającej do częściowego pokrycia kosztów zakwaterowania i
wyżywienia,
 strój kąpielowy, czepek,
 strój gimnastyczny, dres, obuwie sportowe,
 w przypadku dzieci w wieku szkolnym: podręczniki i przybory szkolne.
Koszty
Pierwszy koszt, jaki trzeba będzie ponieść w związku z wyjazdem do sanatorium, to
sam dojazd do ośrodka (oraz późniejszy powrót stamtąd).
Pacjent pokrywa także koszty zakwaterowania i wyżywienia. Kwoty te są ustalane
przez ministra zdrowia i obowiązują we wszystkich sanatoriach podpisujących kontrakty z
Narodowym Funduszem Zdrowia. Ceny różnią się w zależności od terminu. Taniej jest w tak
zwanym pierwszym sezonie rozliczeniowym, czyli w okresie od 1 października do 30
kwietnia, drożej będzie w drugim sezonie, czyli w terminach od 1 maja do 30 września.
Wysokość opłaty zależy też w dużej mierze od standardu pokoju.
Ceny zakwaterowania i wyżywienia za jeden dzień pobytu kształtują się następująco:
 pokój jednoosobowy z pełnym węzłem higieniczno-sanitarnym: od 28,80zł do 36,10 zł
 pokój jednoosobowy w studiu: od 23,00zł do 33,00zł
 pokój jednoosobowy bez pełnego węzła higieniczno-sanitarnego: od 22,00zł do 29,300zł
 pokój dwuosobowy z pełnym węzłem higieniczno-sanitarnym: od 17,3 zł do 24, 10zł
 pokój dwuosobowy w studiu: 14,60zł do 22,00zł
 pokój dwuosobowy bez pełnego węzła higieniczno-sanitarnego: od 12,50zł do 17,30zł
 pokój wieloosobowy z pełnym węzłem higieniczno-sanitarnym: od 11,00zł do 13,10zł
 pokój wieloosobowy w studiu: od 10, 50zł do 12,00zł
 pokój wieloosobowy bez pełnego węzła higieniczno-sanitarnego: od 9,40zł do 10,50zł.
254
www.infoon.pl
Dokładne, aktualne ceny można sprawdzić na stronie Ministerstwa Zdrowia: www.mz.gov.pl
lub w pliku: Poziom finansowania przez pacjenta kosztów wyżywienia i zakwaterowania w
sanatorium uzdrowiskowym za jeden dzień pobytu
Żadnych opłat za wyżywienie i zakwaterowanie nie poniosą:
 dzieci i młodzież do lat 18,
 młodzież ucząca się albo studiująca do 26 lat,
 dzieci w znacznym stopniu niepełnosprawne,
 dzieci uprawnione do renty rodzinnej.
Wyżej wymienione osoby obowiązuje jednak opłata uzdrowiskowa oraz samodzielne
uiszczenie kwoty za przejazd do i z sanatorium.
Narodowy Fundusz Zdrowia nie finansuje:
 kosztów przejazdu na leczenie uzdrowiskowe i z leczenia uzdrowiskowego,
 kosztów częściowej odpłatności za zakwaterowanie i wyżywienie w sanatoriach
uzdrowiskowych zgodnie z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia
23 lipca 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu lecznictwa
uzdrowiskowego (z późniejszymi zmianami),
 kosztów zakwaterowania i wyżywienia podczas korzystania z leczenia ambulatoryjnego w
sanatorium,
 kosztów zabiegów przyrodoleczniczych i rehabilitacyjnych w szpitalach uzdrowiskowych,
sanatoriach uzdrowiskowych i przychodniach uzdrowiskowych nie związanych z chorobą
podstawową będącą przyczyną skierowania na leczenie uzdrowiskowe,
 kosztów zakwaterowania i wyżywienia opiekuna świadczeniobiorcy,
 dodatkowych
opłat
obowiązujących
w
miejscu
położenia
zakładu
lecznictwa
uzdrowiskowego, na przykład opłat klimatycznych.
Podstawa prawna:
 rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 lipca 2013 r. w sprawie świadczeń
gwarantowanych z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego (Dz.U. poz. 931),
 rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 lipca 2011 r. w sprawie kierowania na leczenie
uzdrowiskowe albo rehabilitację uzdrowiskową (Dz.U. Nr 142, poz. 835),
 rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie sposobu kierowania i
kwalifikowania pacjentów do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego (Dz.U. poz. 14).
255
www.infoon.pl
TURNUS REHABILITACYJNY
Co to jest turnus rehabilitacyjny? Jak uzyskać dofinansowanie? Gdzie i jakie dokumenty
złożyć?
Co to jest turnus rehabilitacyjny?
Turnus rehabilitacyjny to forma aktywnej rehabilitacji, połączona z elementami
wypoczynku. Jej zadaniem jest
przede wszystkim ogólna poprawa sprawności
psychofizycznej, rozwijanie umiejętności społecznych uczestników, pobudzanie i rozwijanie
zainteresowań. Program turnusu rehabilitacyjnego powinien zawierać elementy rehabilitacji
zgodnej z rodzajem schorzenia osoby niepełnosprawnej oraz obejmować zajęcia kulturalnooświatowe, sportowo-rekreacyjne oraz inne wynikające ze specjalistycznego rodzaju
turnusu, z uwzględnieniem zajęć indywidualnych i grupowych.
Turnus rehabilitacyjny odbywa się w zorganizowanej grupie, liczącej nie mniej niż 20
uczestników i trwa nie krócej niż 14 dni. Turnusy takie prowadzić mogą jedynie ośrodki
wyłącznie na terenie kraju. posiadające wpis do rejestru wydany przez odpowiednie organy
administracyjne.
Turnusy rehabilitacyjne organizowane są przy udziale środków Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Uczestnictwo w turnusie rehabilitacyjnym należy, według ustawy o rehabilitacji, do
podstawowych form aktywności wspomagającej proces rehabilitacji zawodowej i społecznej
osób niepełnosprawnych.
256
www.infoon.pl
Kto może skorzystać z dofinansowania do uczestnictwa w turnusie?
Z dofinansowania do turnusów rehabilitacyjnych mogą korzystać wszystkie osoby
niepełnosprawne, to znaczy osoby, które posiadają ważne jedno z poniższych orzeczeń o:
- zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności
- całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy na podstawie odrębnych przepisów
- niepełnosprawności, wydane przed ukończeniem 16 roku życia.
Osoba niepełnosprawna może ubiegać się o dofinansowanie pod warunkiem, że:
- została skierowana na turnus na wniosek lekarza, pod którego opieką się znajduje,
- w roku, w którym ubiega się o dofinansowanie, nie uzyskała na ten cel dofinansowania ze
środków PFRON,
- turnus rehabilitacyjny odbywa się w ośrodku wpisanym do rejestru ośrodków,
prowadzonego przez wojewodę lub poza takim ośrodkiem, w przypadku gdy turnus jest
organizowany w formie niestacjonarnej,
- nie będzie pełniła funkcji członka kadry na tym turnusie ani nie będzie opiekunem innego
uczestnika tego turnusu,
- zobowiąże się do przedstawienia na turnusie, podczas pierwszego badania lekarskiego,
informacji o stanie zdrowia sporządzonej nie wcześniej niż na 3 miesiące przed datą
rozpoczęcia turnusu, wystawionej przez lekarza, pod którego opieką się znajduje,
- złoży oświadczenie o wysokości dochodu wraz z informacją o liczbie osób pozostających we
wspólnym gospodarstwie domowym i spełni kryterium dochodowe.
Osoba niepełnosprawna może ubiegać się o dofinansowanie ze środków PFRON
uczestnictwa w turnusie, jeżeli jej przeciętny miesięczny dochód, w rozumieniu przepisów o
świadczeniach rodzinnych, podzielony przez liczbę osób we wspólnym gospodarstwie
domowym, obliczony za kwartał poprzedzający miesiąc złożenia wniosku, nie przekracza
kwoty:
a) 50% przeciętnego wynagrodzenia na osobę we wspólnym gospodarstwie domowym,
b) 65% przeciętnego wynagrodzenia w przypadku osoby samotnej.
W przypadku kiedy powyższe kwoty są przekroczone, dofinansowanie będzie
pomniejszone o wielkość przekroczenia tych kwot. W przypadkach uzasadnionych trudną
257
www.infoon.pl
sytuacją materialną lub losową osoby niepełnosprawnej dofinansowanie ze środków
Funduszu uczestnictwa w turnusie tej osoby lub dofinansowanie uczestnictwa jej opiekuna
może zostać przyznane bez pomniejszania kwoty dofinansowania, pomimo przekroczenia
powyższych kwot dochodu. Decyzję w tym zakresie podejmują wówczas odpowiednie centra
pomocy.
Osobie
niepełnosprawnej
niepełnosprawności
(albo
ze
posiadającej
znacznym
lub
orzeczenie
umiarkowanym
równoważne)
oraz
stopniem
osobie
niepełnosprawnej w wieku do 16 lat może być przyznane również dofinansowanie pobytu
opiekuna, pod warunkiem, że lekarz wypisując wniosek uzasadni konieczności pobytu
opiekuna. Opiekun musi spełnić kilka warunków:
- nie może pełnić funkcji członka kadry na tym turnusie rehabilitacyjnym,
- nie jest osobą niepełnosprawną wymagającą opieki innej osoby,
- ukończył 18 lat lub
- ukończył 16 lat i jest wspólnie zamieszkującym członkiem rodziny osoby niepełnosprawnej.
Z dofinansowania do turnusu rehabilitacyjnego osoby niepełnosprawne mogą
skorzystać tylko raz w roku kalendarzowym. Pod uwagę brana jest data rozpoczęcia turnusu.
Jak uzyskać dofinansowanie?
Turnusy rehabilitacyjne dofinansowywane są przez centra pomocy rodzinie ze
środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. O dofinansowanie
może wystąpić osoba niepełnosprawna zamieszkała w miejscowości znajdującej się na
obszarze działania danego powiatowego centrum pomocy rodzinie, a także bezdomna osoba
niepełnosprawna przebywająca na terenie tego powiatu.
Wniosek o dofinansowanie należy złożyć osobiście lub za pośrednictwem opiekuna
lub organizatora turnusu rehabilitacyjnego.
Adres Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Poznaniu:
ul. Cześnikowska 18, 60-330 Poznań,
telefon: 61 860-99-00, 61 860-99-01
Dostęp dla niepełnosprawnych: parter bez ograniczeń, piętro - schody
258
www.infoon.pl
Godziny pracy:
poniedziałek od 7.30 do 16.00
wtorek, środa, czwartek od 7.30 do 15.30
piątek od. 7.30 do 15.00
Na stronie internetowej www.mopr.poznan.pl sprawdzić można kontakt do filii MOPR w
poszczególnych dzielnicach miasta Poznania.
Wzór wniosku można pobrać ze strony internetowej MOPR:
http://www.mopr.poznan.pl/index.php/druki-do-pobrania.html lub otrzymać w siedzibie
MOPR, na parterze, w pokoju numer 9.
- kopię orzeczenia o niepełnosprawności
- wniosek lekarza, pod którego opieką znajduje się osoba niepełnosprawna, o skierowanie na
turnus rehabilitacyjny.
PCPR w terminie 10 dni od dnia złożenia wniosku informuje wnioskodawcę o
ewentualnych uchybieniach, które powinny być usunięte w terminie 30 dni od dnia
otrzymania od PCPR informacji na ten temat. Nieusunięcie ich w wyznaczonym terminie
powoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia.
Wnioski rozpatrywane są w terminie 30 dni od dnia złożenia kompletnej
dokumentacji. W przypadku, jeśli zaistnieją wątpliwości w sprawie wnioskowanego
dofinansowania (w szczególności dotyczyć może to wysokości dochodów i liczby osób
pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym), mające wpływ na przyznanie
dofinansowania, PCPR powiadomi wnioskodawcę o konieczności złożenia w wyznaczonym
terminie, nie dłuższym niż 14 dni od dnia otrzymania wezwania, wyjaśnień w tej sprawie lub
dostarczenia niezbędnych dokumentów.
Wysokość dofinansowania
Wysokość dofinansowania wynosi:
259
www.infoon.pl

27%
przeciętnego
wynagrodzenia
–
dla
osoby
ze
znacznym
stopniem
niepełnosprawności, osoby niepełnosprawnej w wieku do 16 roku życia oraz osoby
niepełnosprawnej w wie ku 16-24 lat uczącej się i niepracującej, bez względu na
stopień niepełnosprawności,

25% przeciętnego wynagrodzenia – dla osoby z umiarkowanym stopniem

23% przeciętnego wynagrodzenia – dla osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności,

18% przeciętnego wynagrodzenia – dla opiekuna osoby niepełnosprawnej,

18% przeciętnego wynagrodzenia – dla osoby niepełnosprawnej zatrudnionej w
zakładzie pracy chronionej, niezależnie od posiadanego stopnia niepełnosprawności.
W
przypadku
uzasadnionym
szczególnie
trudną
sytuacją
życiową
osoby
niepełnosprawnej dofinansowanie dla tej osoby lub dofinansowanie pobytu jej opiekuna na
turnusie rehabilitacyjnym może zostać podwyższone do wysokości 35% przeciętnego
wynagrodzenia. Podwyższenie dofinansowania pobytu opiekuna może nastąpić, jeżeli
opiekun pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z osobą niepełnosprawną lub
osoba ta ponosi koszty uczestnictwa opiekuna w turnusie.
W przypadku znacznego niedoboru środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji
Osób Niepełnosprawnych w danym roku w stosunku do istniejących potrzeb w tym zakresie,
PCPR może obniżyć wysokość dofinansowania, nie więcej jednak niż o 20% kwot, o których
mowa powyżej, albo przyjąć zasadę przyznawania dofinansowania tej samej dorosłej osobie
niepełnosprawnej raz na dwa lata.
Wybór ośrodka rehabilitacyjnego
Osoba niepełnosprawna, w terminie 30 dni od otrzymania powiadomienia o
przyznaniu dofinansowania, nie później jednak niż na 21 dni przed dniem rozpoczęcia
turnusu, przekazuje do centrum pomocy rodzinie informację o wyborze turnusu. Powiatowe
Centrum Pomocy Rodzinie, po otrzymaniu informacji o wyborze turnusu, w terminie 7 dni
sprawdza:
- czy wybrany przez osobę niepełnosprawną ośrodek i organizator posiadają odpowiedni
wpis do rejestru ośrodków i organizatorów, obejmujący okres trwania turnusu,
260
www.infoon.pl
- czy ośrodek, w którym odbędzie się turnus, jest uprawniony do przyjmowania osób
niepełnosprawnych z określonymi w orzeczeniu lub we wniosku lekarskim dysfunkcjami lub
- czy organizator jest uprawniony do organizowania turnusu wybranego przez osobę
niepełnosprawną z określonymi w orzeczeniu lub we wniosku lekarskim dysfunkcjami lub
schorzeniami.
W przypadku niespełnienia któregokolwiek z tych warunków centrum pomocy rodzinie w
terminie 7 dni informuje osobę niepełnosprawną o konieczności dokonania wyboru innego
ośrodka lub organizatora turnusu rehabilitacyjnego, pod rygorem nieprzekazania
przyznanego dofinansowania.
Wykaz placówek rehabilitacyjnych dostępny jest pod adresem internetowym, w
Centralnej Bazie Danych Ośrodków i Organizatorów Turnusów dla Osób Niepełnosprawnych:
https://empatia.mpips.gov.pl/web/piu/dla-swiadczeniobiorcow/turnusy/wyszukiwarkaosrodkow
Baza ta zawiera aktualizowane przez wojewodów informacje o ośrodkach i organizatorach,
posiadających wpis do odpowiedniego rejestru wojewody.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych (tekst jednolity Dz. U. Nr 127, poz.721 z 2011r.z późniejszymi
zmianami),
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 listopada 2007 r.
w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz.U. nr 230 poz.1694).
Zobacz też:
Instrukcja wypełniania wniosku o dofinansowanie uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym
w języku migowym:
http://milczacyprzewodnik.likejon.pl/movies/aa/aa/aaaa16f2_small.mp4
261
www.infoon.pl
UZDROWISKA W POLSCE
Sprawdź gdzie i na co leczą?
Uzdrowiskiem, w rozumieniu ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie
uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach
uzdrowiskowych, jest:
- obszar, na terenie którego prowadzone jest lecznictwo uzdrowiskowe,
- obszar wydzielony w celu wykorzystania i ochrony znajdujących się na jego terenie
naturalnych surowców leczniczych.
Obszarowi nadawany jest status uzdrowiska jeśli spełnia wymienione niżej wymogi,
to znaczy posiada:
- klimat lokalny o walorach leczniczych,
- unikalne, naturalne złoża surowców uzdrowiskowych,
- zakłady opieki zdrowotnej udzielające świadczeń z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego
przez wysoko wykwalifikowane kadry medyczne,
- obiekty szpitalne i sanatoryjne z pełnym zapleczem, o wysokim standardzie,
- urządzenia przeznaczone do korzystania z uzdrowiskowych zasobów naturalnych,
- wymagania określone w przepisach prawa o ochronie i kształtowaniu środowiska,
- odpowiedni obszar pozwalający na wyodrębnienie stref ochrony uzdrowiskowej,
262
www.infoon.pl
- pełną infrastrukturę techniczną,
- znaczenie ponadlokalne.
W Polsce znajduje się 45 miejscowości, które posiadają taki status uzdrowiska.
Warunki jakie musi spełniać gmina, żeby uzyskać status uzdrowiska dla swej miejscowości
reguluje Ustawa z 28 lipca 2005 o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach
ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych. (zobacz ustawę na stronie
internetowej: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20051671399 )
Uznanie miejscowości za uzdrowisko następuje po wystąpieniu o to przez Gminę, która musi
również opracować szczegółowy operat uzdrowiskowy, pozwalający stwierdzić spełnienie
wymagań zawartych w ustawie uzdrowiskowej. Status uzdrowiska lub obszaru ochrony
uzdrowiskowej daje podstawy prawno-organizacyjne do prowadzenia na danym obszarze
lecznictwa uzdrowiskowego oraz działalności wypoczynkowej i turystycznej.
Najogólniej polskie uzdrowiska można podzielić ze względu na:
1. ich położenie geograficzne:
- uzdrowiska nizinne (położone do 200 m n.p.m),
- uzdrowiska nadmorskie (położone w odległości nie większej niż 3 km od brzegu morza),
- uzdrowiska podgórskie (położone od 200 do 400 m n.p.m),
- uzdrowiska górskie (położone od 400 do 800 m n.p.m),
2. występujące w obrębie uzdrowiska naturalne surowce lecznicze:
- zdrojowiska: uzdrowiska posiadające wody lecznicze,
- uzdrowiska borowinowe: oparte na leczeniu borowiną,
- uzdrowiska mieszane: posiadające wody lecznicze i borowinę.
Uzdrowiska nizinne to: Augustów, Krasnobród, Busko Zdrój, Nałęczów, Ciechocinek, Połczyn
Zdrój, Goczałkowice Zdrój, Przerzeczyn Zdrój, Gołdap, Solec Zdrój, Uniejów, Horyniec Zdrój,
Supraśl, Inowrocław, Swoszowice, Konstancin, Swoszowice, Wieniec Zdrój.
Uzdrowiska nadmorskie to: Kamień Pomorski, Świnoujście, Kołobrzeg, Ustka, Sopot, Dąbki.
263
www.infoon.pl
Uzdrowiska podgórskie to: Cieplice Zdrój, Piwniczna Zdrój, Czerniawa Zdrój, Polanica Zdrój,
Długopole Zdrój, Polańczyk, Duszniki Zdrój, Rymanów Zdrój, Iwonicz Zdrój, Szczawno Zdrój,
Kudowa Zdrój, Ustroń, Muszyna Zdrój, Wapienne.
Uzdrowiska górskie to: Jedlina Zdrój, Szczawnica, Krynica Zdrój, Świeradów Zdrój, Lądek
Zdrój, Wysowa Zdrój, Rabka Zdrój, Żegiestów Zdrój.
Regionem o największej liczbie uzdrowisk jest województwo dolnośląskie. Znajduje się tam
aż 11 uzdrowisk.
Kierunki lecznicze poszczególnych uzdrowisk przedstawiają się następująco:
Augustów:
- choroby ortopedyczno-urazowe,
- choroby reumatologiczne,
- choroby naczyń obwodowych;
- osteoporoza.
Busko-Zdrój:
- choroby układu nerwowego,
- choroby kardiologiczne,
- choroby skóry;
- nadciśnienie,
- osteoporoza.
Ciechocinek:
- choroby kardiologiczne i nadciśnienie ,
- choroby naczyń obwodowych ,
- choroby górnych dróg oddechowych;
- cukrzyca,
- otyłość ,
- osteoporoza,
- choroby kobiece.
Dąbki:
264
www.infoon.pl
- choroby kardiologiczne i nadciśnienie,
- choroby górnych i dolnych dróg oddechowych,
- choroby endokrynologiczne.
Duszniki-Zdrój:
- choroby naczyń obwodowych,
- choroby dolnych dróg oddechowych,
- choroby układu trawienia ,
- osteoporoza,
- choroby kobiece.
Goczałkowice-Zdrój:
- choroby ortopedyczno-urazowe
- osteoporoza.
Gołdap:
- choroby kobiece.
Inowrocław:
- choroby układu trawienia,
- choroby układu nerwowego.
Iwonicz-Zdrój:
- choroby reumatologiczne ,
- choroby górnych dróg oddechowych,
265
www.infoon.pl
- otyłość ,
- osteoporoza,
- choroby skóry,
- choroby kobiece.
Jedlina – Zdrój:
- choroby ortopedyczno – urazowe,
- choroby nerek i dróg moczowych.
Kamień Pomorski:
- choroby neurologiczne,
- choroby dolnych dróg oddechowych.
Kołobrzeg:
- cukrzyca,
- otyłość,
- endokrynologiczne,
- osteoporoza,
- choroby skóry.
Konstancin-Jeziorna:
- choroby górnych dróg oddechowych.
Krynica-Zdrój:
266
www.infoon.pl
- cukrzyca,
- choroby kobiece,
- choroby nerek i dróg moczowych,
- krwi i układu krwiotwórczego.
Kudowa-Zdrój:
- choroby endokrynologiczne,
- krwi i układu krwiotwórczego.
Latoszyn:
- choroby ortopedyczno urazowe,
- choroby neurologiczne.
Lądek-Zdrój:
- osteoporoza,
- choroby skóry,
- choroby kobiece.
Muszyna-Złockie:
- endokrynologiczne.
Nałęczów:
- choroby kardiologiczne i nadciśnienie.
Piwniczna:
267
www.infoon.pl
- układu trawienia.
Polanica-Zdrój:
- układu trawienia.
Polańczyk:
- cukrzyca.
Połczyn – Zdrój:
- otyłość,
- osteoporoza,
- choroby kobiece.
Przerzeczyn – Zdrój:
- choroby ortopedyczno - urazowe,
- choroby reumatologiczne.
Rabka-Zdrój:
- choroby skóry,
- cukrzyca.
Rymanów -Zdrój:
268
www.infoon.pl
Solec-Zdrój:
- osteoporoza,
- choroby skóry.
Sopot:
- osteoporoza.
Supraśl:
- choroby górnych i dolnych dróg oddechowych.
Swoszowice:
- osteoporoza,
- choroby skóry.
Szczawnica:
- otyłość.
269
www.infoon.pl
Szczawno-Zdrój:
- cukrzyca,
- otyłość,
- osteoporoza,
Świeradów – Zdrój:
- choroby skóry,
- choroby kobiece,
- osteoporoza,
- cukrzyca.
Świnoujście:
- otyłość,
- osteoporoza,
- choroby skóry.
Uniejów:
- choroby skóry.
270
www.infoon.pl
Ustka:
- choroby endokrynologiczne.
Ustroń:
- cukrzyca,
- otyłość,
- osteoporoza.
Wapienne:
- choroby reumatologiczne.
Wieliczka:
- choroby skóry.
Wieniec – Zdrój:
- osteoporoza.
Wysowa:
271
www.infoon.pl
- cukrzyca,
- otyłość,
- osteoporoza,
Żegiestów – Zdrój
Nie wszystkie sanatoria w Polsce przypominają te rodem z PRL-u. Niektóre w ciągu
ostatnich lat przeprowadziły gruntowne remonty. Od kilku lat również coraz więcej
sanatoriów za dodatkową opłatą wprowadza do listy oferowanych świadczeń elementy usług
typu SPA (między innymi zabiegi odnowy biologicznej, zabiegi kosmetyczne). W wielu
polskich uzdrowiskach sanatoria, kliniki i szpitale uzdrowiskowe świadczą również usługi
pełnopłatne, oferują pobyty lecznicze, rehabilitacyjne oraz wypoczynkowo - rekreacyjne dla
osób, które chcą korzystać z pobytów uzdrowiskowych poza skierowaniami.
Wykaz uzdrowisk w Polsce, wraz z ich szczegółową prezentacją można sprawdzić na stronach
internetowych:
- www.e-kurort.pl,
- www.uzdrowiska.pl,
- www.uzdrowiska.pgu.pl,
- www.sanatoria.com.pl.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach
ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r.,
poz. 651).
272
www.infoon.pl
ZAOPATRZENIE W PRZEDMIOTY ORTOPEDYCZNE I ŚRODKI POMOCNICZE
Zasady dofinansowania.
Przedmioty ortopedyczne to sprzęty, które pomagają osobie niepełnosprawnej lub
chorej w poruszaniu się. Są to na przykład: protezy, kule, balkoniki, wózki. Przedmioty
ortopedyczne zostały szczegółowo skatalogowane i stanowią załącznik do stosownego
rozporządzenia ministra zdrowia. W rozporządzeniu zawarte są określone limity
finansowania każdego przedmiotu w ramach ubezpieczenia, dlatego procentowe wskaźniki
dofinansowań ze środków PFRON odnoszą się wprost do tych limitów.
Środki pomocnicze to środki, które pomagają osobom niepełnosprawnym radzić
sobie z chorobą lub niepełnosprawnością, pomagaj a przebywać wśród ludzi i kontaktować
się z nimi. Środkami pomocniczymi są na przykład: pieluchomajtki, aparaty słuchowe,
soczewki okularowe, cewniki, worki urologiczne, obuwie ortopedyczne i inne.
UWAGA: Nie każdy wyrób medyczny jest traktowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia jako
przedmiot ortopedyczny lub środek pomocniczy. Minister zdrowia w odrębnych
rozporządzeniach określa wykaz świadczeń gwarantowanych, tj. wykaz wyrobów
medycznych będących przedmiotami ortopedycznymi oraz środkami pomocniczymi. Pełen
spis przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych dostępny jest na stronie
http://www.nfz.gov.pl
273
www.infoon.pl
Narodowy Fundusz Zdrowia może udzielić pomocy finansowej na zakup przedmiotów
ortopedycznych lub środków pomocniczych. Warunkiem otrzymania pomocy jest posiadanie
ubezpieczenia zdrowotnego oraz opinia lekarza specjalisty, który stwierdzi, że pacjent musi
korzystać z określonego przedmiotu ortopedycznego lub środka pomocniczego. Na
specjalnym formularzu lekarz specjalista wystawa pacjentowi „zlecenie na zaopatrzenie w
wyrób medyczny będący przedmiotem ortopedycznym lub środkiem pomocniczym".
Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje środki ortopedyczne i wyroby medyczne do
wysokości limitu ceny, określonego w przepisach ministra zdrowia – 100 %, 70% lub 50 %.
Różnicę pomiędzy określonym przez rozporządzenie ministra zdrowia limitem a ceną
właściwą produktu pacjent musi sfinansować sam. Osoba posiadająca orzeczenie o
niepełnosprawności może ubiegać się o dofinansowanie w Powiatowym Centrum Pomocy
Rodzinie lub organizacjach pozarządowych, które świadczą pomoc materialną w tym
zakresie.
Kto może skorzystać z dofinansowania ?
Dofinansowanie
ze
środków
Państwowego
Funduszu
Rehabilitacji
Osób
Niepełnosprawnych do przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych może zostać
przyznane, jeśli:
- wnioskodawca ma status osoby niepełnosprawnej,
- przedmioty ortopedyczne lub środki pomocnicze zostały przyznane na podstawie
odrębnych przepisów (chodzi o sprzęt przyznany na podstawie ubezpieczenia zdrowotnego,
co potwierdza Narodowy Fundusz Zdrowia),
-przeciętny miesięczny dochód, w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
podzielony przez liczbę osób we wspólnym gospodarstwie domowym obliczony za kwartał
poprzedzający miesiąc złożenia wniosku nie przekracza kwoty:

50% przeciętnego wynagrodzenia na osobę we wspólnym gospodarstwie domowym,

65% przeciętnego wynagrodzenia w przypadku osoby samotnej,
- dofinansowanie nie przysługuje w przypadku zaległości wobec Państwowego Funduszu
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub gdy w okresie 3 lat przed złożeniem wniosku
została rozwiązana umowa o dofinansowanie ze strony PFRON z przyczyn leżących po stronie
wnioskodawcy.
Jak uzyskać dofinansowanie?
274
www.infoon.pl
W pierwszej kolejności osoba starająca się o dofinansowanie powinna udać się do
swojego lekarza specjalisty, który wystawi, zgodne ze schorzeniem, zlecenie na zaopatrzenie
w sprzęt ortopedyczny lub środki pomocnicze. Na formularzu lekarz wskaże jakie przedmioty
ortopedyczne lub środki pomocnicze są niezbędne choremu.
Zlecenie wystawione przez lekarza należy potwierdzić w najbliższym oddziale
Narodowego Funduszu Zdrowia. (W Poznaniu oddział Narodowego Funduszu Zdrowia
znajduje się przy ulicy Grunwaldzkiej 158 oraz przy ulicy Piekary 14/15). Pracownik NFZ
decyzję o przyznaniu części pieniędzy na zakup wskazanych przedmiotów zapisze na
zleceniu.
Z tak uzupełnionym zleceniem możesz już udać się do sklepu, w którym chcesz kupić
potrzebne przedmioty ortopedyczne czy środki pomocnicze. Musi to być świadczeniodawca,
który ma podpisaną umowę z NFZ. Ważne jest, by dokonując zakupu, zabrać od sprzedawcy
fakturę, na której będzie informacja, ile pieniędzy za twoje zakupy zapłacił Narodowy
Fundusz Zdrowia, a jaką część kosztów pokryłeś ty. Jeżeli nie masz pieniędzy, żeby kupić
potrzebny ci sprzęt - poproś w sklepie o fakturę pro-forma, na której będzie informacja,
jakiej kwoty potrzebujesz, by nabyć sprzęt.
Dopiero z fakturą lub fakturą pro-forma możesz zwrócić się o dofinansowanie
twojego wkładu do powiatowego centrum pomocy rodzinie.
Wniosek o dofinansowanie należy złożyć do powiatowego centrum pomocy rodzinie,
właściwym dla miejsca zamieszkania osoby niepełnosprawnej. (W Poznaniu jest to Miejski
Ośrodek Pomocy Rodzinie, z siedzibą przy ul. Cześnikowskiej 18. Adres internetowy MOPR w
Poznaniu: www.mopr.poznan.pl ).
We wniosku powinny być obowiązkowo podane następujące informacje:
- imię, nazwisko, adres zamieszkania,
- numer NIP,
- cel dofinansowania,
- nazwa banku i numer rachunku bankowego.
Do wniosku należy dołączyć następujące dokumenty:
- kopię aktualnego dokumentu stwierdzającego niepełnosprawność,
- oryginał dokumentu stwierdzającego niepełnosprawność - do wglądu,
- dowód osobisty do wglądu,
275
www.infoon.pl
- oświadczenie o miesięcznych dochodach w rodzinie osoby niepełnosprawnej lub dziecka
niepełnosprawnego w przeliczeniu na jednego członka wspólnego gospodarstwa domowego.
- faktury (określające kwotę w ramach NFZ oraz kwotę udziału własnego ).
- komplet dokumentów potwierdzających zakup danego przedmiotu ortopedycznego lub
środków pomocniczych, to znaczy kopię zrealizowanego zlecenia na zaopatrzenie w
przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze potwierdzoną za zgodność przez
świadczeniodawcę realizującego zlecenie lub kopię zlecenia na zaopatrzenie w przedmioty
ortopedyczne
i
środki
pomocnicze,
fakturę
pro-forma
lub
ofertę
cenowa
(określająca ramach NFZ oraz kwotę udziału własnego).
Druki wniosków o dofinansowanie zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki
pomocnicze znajdują się w wersji do pobrania i uzupełnienia na stronie internetowej
Miejskiego
Ośrodka
Pomocy
Rodzinie:
http://mopr.poznan.pl/index.php/druki-do-
pobrania.html
Szczegółowe informacje na temat dofinansowania można uzyskać również
bezpośrednio w siedzibie Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie, przy ul. Cześnikowskiej 18 w
Poznaniu, telefon: 61 860 99 32.
Wysokość dofinansowania
Dofinansowanie wynosi:

do 100% udziału własnego osoby niepełnosprawnej w ustalonym limicie ceny, jeśli
taki udział jest wymagalny,

do 150% sumy ustalonego limitu ceny oraz wymaganego udziału własnego osoby
niepełnosprawnej, jeśli cena zakupu jest wyższa niż ustalony limit.
W przypadku osób przebywających w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej
wysokość dofinansowania zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze
oblicza się przez odjęcie od uzyskanej sumy kwoty, o której mowa w pkt b, opłaty
ryczałtowej i częściowej odpłatności do wysokości limitu ceny pokrywanej przez jednostkę
organizacyjną pomocy społecznej.
Podstawa prawna:
276
www.infoon.pl
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych (tekst jednolity Dz. U. Nr 127, poz.721 z 2011r.z późniejszymi
zmianami)
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25.06.2002 r. w sprawie
określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. (tekst jednolity Dz.U. z 8 października
2013 r.poz.1190 z późniejszymi zmianami).
277
www.infoon.pl
ZINTEGROWANY INFORMATOR PACJENTA
Jak uzyskać dostęp do ZIP?
Zintegrowany Informator Pacjenta to ogólnopolski serwis, który udostępnia
zarejestrowanym użytkownikom dane o ich leczeniu i finansowaniu leczenia. Dane te
gromadzone są od 2008 roku przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Po zalogowaniu, w systemie
ZIP, możesz sprawdzić informacje dotyczące twojego leczenia. W systemie znajdziesz
informację dotyczące między innymi tego:
- gdzie się leczyłeś i ile za to zapłacił NFZ (dane od 2008 roku),
- czy NFZ potwierdza twoje prawo do świadczeń, czyli czy jesteś zarejestrowani w systemie
eWUŚ),
- gdzie i kiedy wykupiłeś refundowaną receptę i ile Narodowy Fundusz Zdrowia dopłacił do
twoich leków,
- gdzie złożyłeś deklarację do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ),
- kiedy otrzymałeś refundowane przedmioty ortopedyczne, na przykład: wózek, protezę,
aparat słuchowy,
- gdzie możesz leczyć się bezpłatnie - listę placówek medycznych, które zawarły umowę z
Narodowym Funduszem Zdrowia, informacje godzinach pracy tych placówek, dojeździe itp.
- kiedy i gdzie korzystałeś z leczenia uzdrowiskowego, a także na jakim etapie realizacji
znajduje się złożony w Narodowym Funduszu Zdrowia wniosek do sanatorium
Ważne: Zintegrowany Informator Pacjenta nie wymaga instalacji oprogramowania na
domowym komputerze. Dostępny jest online, codziennie, 24 godziny na dobę. Korzystanie z
systemu nie wymaga opłat, jest bezpłatne.
278
www.infoon.pl
Serwis dostępny jest pod adresem: www.zip.nfz.gov.pl
Warunki dostępu do Zintegrowanego Informatora Pacjenta
Żeby zalogować się do Zintegrowanego Informatora Pacjenta potrzebne są dane
dostępowe, czyli login oraz hasło, które są wydawane przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Wniosek o wydanie danych dostępowych mogą złożyć:
- osoby ubezpieczone (w tym członkowie rodzin),
- osoby ubezpieczające się dobrowolnie,
- osoby nieubezpieczone uprawnione do świadczeń,
- osoby nieubezpieczone, ale mające prawo do świadczeń w przeszłości.
Jeśli chcesz uzyskać dostęp do systemu ZIP masz dwie możliwości:
1. Możesz zarejestrować się samodzielnie na stronie internetowej www.zip.nfz.gov.pl, a
potem odebrać login i hasło we wskazanej siedzibie Narodowego Funduszu Zdrowia.
2. Możesz od razu udać się do wojewódzkiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia i
podpisać tam wniosek na korzystanie z systemu.
Aby otrzymać dane dostępowe, należy okazać w siedzibie NFZ swój dowód tożsamości
(dowód osobisty lub paszport).
Założenie konta w Zintegrowanym Informatorze Pacjenta trwa kilka minut. Z systemu można
korzystać już następnego dnia. Podczas pierwszego logowania zostaniesz zidentyfikowany za
pomocą otrzymanego w NFZ loginu i hasła, a po pierwszym zalogowaniu system poprosi o
zmianę tych danych.
Uwaga: Jeżeli nie możesz przyjechać osobiście do Narodowego Funduszu Zdrowia, żeby
odebrać dane dostępowe do Zintegrowanego Informatora Pacjenta, albo nie masz dostępu
do internetu, możesz pisemnie poprosić o przesłanie historii leczenia. Informację otrzymasz
listownie w ciągu 14 dni.
Bezpieczeństwo danych w Zintegrowanym Informatorze Pacjenta
Po zalogowaniu do systemu zobaczysz tylko swój login i historię leczenia. W systemie
nie ma podanych danych osobowych, takich jak nazwisko, adres zamieszkania czy numeru
279
www.infoon.pl
telefonu. Dzięki temu, nawet jeżeli ktoś obcy uzyska dostęp do twojego konta, nie będzie w
stanie ocenić na czyje konto się zalogował.
Zintegrowany Informator Pacjenta powstał we współpracy z Generalnym
Inspektorem Ochrony Danych Osobowych, co ma zagwarantować użytkownikom całkowite
bezpieczeństwo.
WYSZUKIWARKA W ZINTEGROWANYM INFORMATORZE PACJENTA
Sprawdź gdzie się leczyć w ramach Funduszu Zdrowia. Skorzystaj z prostej, ogólnopolskiej
wyszukiwarki.
Korzystanie z wyszukiwarki „Gdzie się leczyć?” na portalu www.zip.nfz.gov.pl nie
wymaga od użytkownika rejestracji w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz uzyskania loginu i
hasła. Wyszukiwarka dostępna jest bez konieczności logowania. Stanowi prosty i szybki
sposób na uzyskanie listy miejsc, w których każdy pacjent może otrzymać pomoc medyczną
w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.
Wyszukiwarka obejmuje następujące kategorie:
- przychodnie i szpitale
- nagła pomoc doraźna
- apteki,
- punkty zaopatrzenia,
- programy profilaktyczne,
Przychodnie i szpitale
W tym dziale znajdują się informacje o adresach, telefonach, lokalizacji oraz
godzinach otwarcia:
280
www.infoon.pl
- przychodni podstawowej opieki zdrowotnej,
- przychodni specjalistycznych,
- szpitali.
Dodatkowo znaleźć tu można informacje o świadczeniodawcach, którzy udzielą świadczeń w
domu pacjenta oraz kontakty do stomatologów oraz placówek prowadzących badania
diagnostyczne.
Wyszukiwanie jest bardzo proste. Wystarczy wpisać województwo lub miejscowość, w której
szukamy placówki.
Nagła pomoc doraźna
Tutaj znajdziesz informacje, gdzie zgłosić się w razie nagłego wypadku (adresy,
telefony i zaznaczona na mapie lokalizacja Izb przyjęć oraz Szpitalnych Oddziałów
Ratunkowych).
Apteki
W tej zakładce znajdziesz adresy, telefony i lokalizacje aptek, które posiadają umowę
z Narodowym Funduszem Zdrowia.
281
www.infoon.pl
Po kliknięciu na przycisk MAPA ukaże się lokalizacja wybranego punktu.
Punkty zaopatrzenia
W tej części wyszukiwarki możesz sprawdzić, gdzie najbliżej możesz zrealizować
zlecenie w zakresie zaopatrzenia w:
- przedmioty ortopedyczne,
- środki pomocnicze,
- w zakresie protetyki słuchu,
- w zakresie optyki okularowej.
Programy profilaktyczne
W dziale Programy profilaktyczne można odnaleźć informacje o adresach, telefonach,
lokalizacji oraz godzinach otwarcia placówek, które realizują badania w ramach programów
profilaktycznych.
Więcej informacji: www.zip.nfz.gov.pl
282
www.infoon.pl
LEKI REFUNDOWANE
Od 1 marca obowiązuje nowa lista leków refundowanych
Na liście leków refundowanych jest 66 nowych produktów. Dla 70 leków obniżono
urzędowe ceny zbytu. Obniżki wyniosą od 2 gr do 324 zł.
Refundowany został między innymi stosowany u hemodializowanych pacjentów lek
zawierający parykalcytol. Minister Zdrowia objął refundacją lek zawierający parykalcytol w
ramach nowego programu lekowego „Leczenie parykalcytolem wtórnej nadczynności
przytarczyc u pacjentów hemodializowanych”. Ma to poszerzyć zakres opcji terapeutycznych.
Sprawdź aktualną listę leków refundowanych.
http://www.bip.mz.gov.pl/legislacja/akty-prawne/obwieszczenie-ministra-zdrowia-z-dnia-20lutego-2015-r.-w-sprawie-wykazu-refundowanych-lekow,-srodkow-spozywczych-specjalnegoprzeznaczenia-zywieniowego-oraz-wyrobow-medycznych-na-dzien-1-marca-2015-r.
283
www.infoon.pl
SZYBKA TERAPIA ONKOLOGICZNA.
Na czym polegają zmiany, którą mają zostać wprowadzone 1 stycznia 2015r.
Od stycznia 2015r. zaczną obowiązywać zmiany dotyczące sposobu sprawowania
opieki medycznej nad pacjentami onkologicznymi i prowadzenia list oczekujących,
zaproponowane przez Ministra Zdrowia w ramach pakietu kolejkowego i pakietu
onkologicznego.
Zbyt długie oczekiwanie na diagnostykę powoduje wiele komplikacji zdrowotnych u
pacjentów, u których zdiagnozowano chorobę nowotworową. Przeżywalność pacjentów
onkologicznych jest uzależniona przede wszystkim od wczesnego wykrycia raka w jak
najwcześniejszym jego stadium. Jednym z najistotniejszych rozwiązań zawartych w projekcie
nowelizacji ustawy jest zapewnienie pacjentom kompleksowej opieki na każdym etapie
choroby nowotworowej oraz poprawienie dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej. Projekt
ustawy kolejkowej przewiduje również przepisy, które mają usprawnić zarządzanie listami
oczekujących na świadczenia zdrowotne oraz mają zmienić sposób zarządzania samym
procesem zawierania umów o udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej oraz poprawę
funkcjonowania Narodowego Funduszu Zdrowia. (Więcej informacji: www.mz.gov.pl)
Pakiet onkologiczny
Pakiet onkologiczny to określenie wszystkich aktów prawnych, które wprowadzają
szybką terapię onkologiczną. W ramach pakietu onkologicznego powstanie odrębna
kategoria pacjentów oczekujących na udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu
onkologii.
Szybka terapia onkologiczna jest przeznaczona dla wszystkich tych pacjentów, u
których lekarze podejrzewają lub stwierdzą nowotwór złośliwy. Ministerstwo Zdrowia ani
284
www.infoon.pl
Narodowy Fundusz Zdrowia nie kwalifikują pacjentów do udziału w szybkiej terapii
onkologicznej. Szczegółowe informacje między innymi o placówkach, w których pacjenci
będą się mogli leczyć w ramach szybkiej terapii onkologicznej zostaną podane dopiero w
styczniu 2015 r.
Szybka terapia onkologiczna ma poprawić dostępność diagnostyki i leczenia
nowotworów złośliwych i usystematyzować proces diagnostyczno-terapeutyczny. Będzie to
możliwe dzięki wprowadzeniu karty diagnostyki i leczenia onkologicznego oraz wyznaczeniu
maksymalnych terminów na realizację poszczególnych etapów leczenia. Zniesienie limitów
na diagnostykę i leczenie nowotworów ma usprawnić ten proces.
Od stycznia 2015 roku lekarze podstawowej opieki zdrowotnej będą mieli poszerzony
katalog badań diagnostycznych, które mogą zlecić po to, aby szybciej wykrywać choroby
nowotworowe.
Przewidziano również maksymalny termin na wykonanie diagnostyki onkologicznej
od momentu zgłoszenia się pacjenta w celu wykonania badań do chwili postawienia
rozpoznania. Docelowo będzie to siedem tygodni - od 2017 roku. W 2015 roku diagnostyka
ma trwać nie dłużej niż dziewięć tygodni, a w 2016 roku maksymalnie osiem tygodni.
Zmieszczenie się w tym terminie będzie warunkiem rozliczenia przez Narodowy Fundusz
Zdrowia ponadlimitowych świadczeń onkologicznych.
Jak rozpocząć leczenie w ramach szybkiej terapii onkologicznej?
Pierwszym krokiem do leczenia w ramach szybkiej terapii onkologicznej jest
zgłoszenie się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, który przeprowadzi dokładny
wywiad i oceni dolegliwości pacjenta. Lekarz pierwszego kontaktu w razie potrzeby zleci
również wykonanie niezbędnych badań. Jeśli na tej podstawie stwierdzi podejrzenie
nowotworu złośliwego, skieruje pacjenta do specjalisty właściwego ze względu na
umiejscowienie nowotworu lub do onkologa. W tym celu lekarz podstawowej opieki
zdrowotnej wystawi pacjentowi kartę diagnostyki i leczenia onkologicznego.
Kartę diagnostyki i leczenia onkologicznego będzie mógł wydać również:
- lekarz specjalista w poradni ambulatoryjnej - jeśli zdiagnozuje nowotwór złośliwy u
pacjenta, którego leczy,
285
www.infoon.pl
- szpital - jeśli w wyniku hospitalizacji, nawet
niezwiązanej z chorobą nowotworową,
zostanie u niego wykryty nowotwór złośliwy. W takim przypadku warunkiem wydania karty
będzie potwierdzenie diagnozy.
Kartę diagnostyki i leczenia onkologicznego mogą otrzymać również pacjenci z
chorobą nowotworową, którzy rozpoczęli leczenie przed 1 stycznia 2015 roku. W ich
przypadku kartę będzie wystawiał lekarz prowadzący leczenie w szpitalu.
Jakie informacje zawiera karta diagnostyki i leczenia onkologicznego?
Kartę otrzyma każdy pacjent z podejrzeniem lub rozpoznaniem nowotworu
złośliwego. Dzięki karcie wszystkie informacje o przebiegu leczenia będą zebrane w jednym
miejscu, a wgląd do nich będą mieli wszyscy lekarze zaangażowani w proces diagnostyki i
leczenia.
W karcie znajdą się rubryki, które będą uzupełniać właściwi lekarze na
poszczególnych etapach procesu diagnostyczno-terapeutycznego. W karcie znajdą się:
- wykaz badań diagnostycznych, które zostały wykonane pacjentowi,
- diagnoza, a w przypadku rozpoznania nowotworowego również informacja o stopniu
zaawansowania choroby,
- plan leczenia.
Karta będzie własnością pacjenta, a zawarte w niej informacje będą dokumentować
cały proces diagnostyki i leczenia, aż do powrotu pacjenta do lekarza podstawowej opieki
zdrowotnej po zakończeniu leczenia. Świadczeniodawca będzie miał obowiązek nieodpłatnie
przekazać pacjentowi oryginał karty oraz przechowywać jej kopię.
Konsylium opracuje plan leczenia pacjenta
Zgodnie z nowymi zasadami, w ciągu dwóch tygodni od zgłoszenia się pacjenta do
szpitala, będzie musiało w jego sprawie zebrać się Konsylium, czyli zespół specjalistów. W
składzie tego zespołu muszą znaleźć się lekarze następujących specjalizacji:
- onkologii i hematologii dziecięcej - jeśli pacjentem będzie dziecko, hematologii - w
przypadku leczenia nowotworów krwi lub układu chłonnego lub onkologii klinicznej- w
pozostałych przypadkach,
- radioterapii, radioterapii onkologicznej, lub medycyny nuklearnej – w przypadku
nowotworów leczonych z wykorzystaniem medycyny nuklearnej,
286
www.infoon.pl
- chirurgii onkologicznej lub ogólnej, lub w innej dziedzinie zabiegowej odpowiedniej dla
danego rodzaju lub umiejscowienia nowotworu (nie dotyczy to nowotworów krwi lub układu
chłonnego), a w przypadku leczenia dzieci – chirurgii dziecięcej,
- rentgenodiagnostyki lub radiologii, lub radiodiagnostyki, lub radiologii i diagnostyki
obrazowej.
Konsylium jest niezbędne do rozpoczęcia leczenia. Zespół lekarzy będzie konsultował
wyniki badań pacjenta i na tej podstawie zakwalifikuje go do dalszego, właściwego leczenia.
W skrócie
Pakiet onkologiczny zakłada:
- zniesienie limitów na badania diagnostyczne i leczenie nowotworów,
- wyznaczenie maksymalnych terminów realizacji dla poszczególnych etapów leczenia,
Czas od zgłoszenia się pacjenta do specjalisty do momentu rozpoznania nowotworu będzie
wynosił docelowo 7 tygodni. W okresie przejściowym będzie to: 9 tygodni w 2015 roku oraz
8 tygodni w 2016 roku.
- skrócenie kolejek dla pacjentów z podejrzeniem raka i wprowadzenie tak zwanej szybkiej
terapii onkologicznej,
- wprowadzenie dla pacjentów Zielonej Karty Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego
- promowanie interdyscyplinarnego leczenia onkologicznego,
W ciągu dwóch tygodni od zgłoszenia pacjenta do lekarza ma zebrać się Konsylium, czyli
zespół lekarzy różnych specjalności, który opracuje dla danego chorego szczegółowy plan
jego leczenia.
- wprowadzenie funkcji Koordynatora leczenia, czyli asystenta pacjenta.
Po określeniu przez Konsylium ścieżki terapii dla danego chorego wyznaczy ono mu
Koordynatora. Będzie on nadzorował proces leczenia, wspierał pacjenta
w zakresie
informacji, administracji oraz będzie pomagał mu komunikować się z poszczególnymi
lekarzami.
- możliwość zakwaterowania w hostelu, który znajduje się blisko placówki ochrony zdrowia
dla pacjentów poddawanych chemioterapii lub radioterapii, którzy do tej pory byli
hospitalizowani stacjonarnie z powodów innych niż zdrowotne (np. w związku z odległym
miejscem zamieszkania).
287
www.infoon.pl
Więcej informacji
Szczegółowe informacje na temat pakietu onkologicznego można znaleźć na stronie
internetowej uruchomionej przez Ministerstwo Zdrowia: www.pakietonkologiczny.gov.pl
288
www.infoon.pl
ZASADY POSTĘPOWANIA PACJENTA PRZY REJESTRACJI W PLACÓWCE MEDYCZNEJ
Rzecznik Praw Pacjenta przypomina kilka zasad, o których warto pamiętać, kiedy udajesz
się do przychodni lub poradni, żeby umówić się na wizytę lekarską.
Brak rejonizacji
Przy udzielaniu świadczeń powoływanie się na rejonizację jest niedopuszczalne.
Oznacza to, że jeśli ktoś mieszka we Wrocławiu, może leczyć się w Warszawie, Poznaniu lub
innym, dowolnie wybranym mieście. Pacjent nie może zostać odesłany do miejsca swojego
zamieszkania w sytuacji, kiedy dokonał wyboru świadczeniodawcy na podstawie uzyskanego
skierowania do leczenia w rodzaju: ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (poradnie
specjalistyczne),
- leczenia szpitalnego,
- rehabilitacji leczniczej,
- leczenia uzależnień,
- opieki psychiatrycznej,
- opieki długoterminowej i hospicyjno - paliatywnej.
Rejestratorka medyczna nie ma prawa odmówienia nam zapisania do wybranego
przez nas lekarza, podając jako powód miejsce zamieszkania.
Pracownik rejestracji nie ma prawa zadawać szczegółowych pytań dotyczących choroby
Pracownik rejestracji nie jest osobą upoważnioną do zadawania pytań dotyczących
choroby, jej przebiegu, przyczyn, itp. Może on zapytać jedynie o nasze dane osobowe: imię i
nazwisko, pesel, adres zamieszkania, ewentualnie numer telefonu w celu potwierdzenia
289
www.infoon.pl
wizyty. W rejestracji powinniśmy także uzyskać kompletne informacje na przykład o
adresach miejsc wykonania zleconych badań diagnostycznych, zasadach udostępniania
dokumentacji medycznej oraz inne informacje dotyczące pracy przychodni, terminów przyjęć
lekarzy.
Pacjent podczas rejestracji, na prośbę rejestratora, powinien także okazać dokument
potwierdzający ubezpieczenie zdrowotne.
Zapisy w konkretnym terminie niezgodne z prawem
Ustalanie przez świadczeniodawcę konkretnego dnia lub wyznaczenie godzin zapisów
do lekarza, jest niezgodne z prawem. Rejestracja powinna odbywać się w sposób ciągły, a nie
tylko w wyznaczone dni i godziny. Pacjent ma prawo zapisać się dowolnie wybranego dnia, w
godzinach pracy rejestracji - zgodnie z § 13 "ogólnych warunków umów o udzielanie
świadczeń opieki zdrowotnej", stanowiącym załącznik do Rozporządzenia MZ z dnia 6 maja
2008 r. (Dz. U. Nr 81, poz. 484).
Pacjent nie może być zmuszany do osobistego dokonania rejestracji
Zgodnie z prawem, pacjent w celu rejestracji do lekarza może: zgłosić się osobiście,
telefonicznie, za pośrednictwem osoby trzeciej, a jeżeli placówka dysponuje odpowiednim
oprogramowaniem, również drogą elektroniczną. Pracownik rejestracji natomiast ma
obowiązek poinformowania o dacie i godzinie wizyty.
Termin wizyty kontrolnej, ustalamy na bieżącej wizycie
W sytuacji, kiedy pacjent jest objęty leczeniem specjalistycznym, termin wizyty
kontrolnej powinien zostać ustalony podczas bieżącej wizyty u lekarza. To lekarz powinien
zapewnić i zadbać o ciągłość leczenia, a nie pracownicy rejestracji. Oznacza to, że jeśli lekarz
poinformuje nas, że kolejna wizyta ma się odbyć za miesiąc, to pracownik rejestracji nie
może zarejestrować nas dopiero na wizytę, która odbędzie się za 4 miesiąca, ale musi to
uczynić w terminie wskazanym przez lekarza. Traktowanie tych pacjentów na równi z
pacjentami oczekującymi na pierwszą wizytę lekarską zapisanymi na liście kolejkowej jest
działaniem niezgodnym z zasadami udzielania świadczeń zdrowotnych.
Aktualizacja skierowania jest nieuzasadniona
290
www.infoon.pl
Żądanie od pacjenta aktualizacji skierowania jest niezgodne z przepisami. Realizacja
pierwszej wizyty u specjalisty odbywa się zawsze na podstawie skierowania, które stanowiło
podstawę pierwszorazowej porady specjalistycznej. Jeśli idziemy do specjalisty w konkretnej
sprawie zdrowotnej, to każda następna wizyta dotyczące tej samej sprawy nie wymaga już
skierowania,
niezależnie
od
terminu.
Dotyczy
to
wszystkich
kolejnych
porad
specjalistycznych udzielonych pacjentowi z przyczyny wskazanej w skierowaniu, zarówno w
danym roku kalendarzowym jak i w dalszym okresie.
W przypadku nieobecności lekarza, pacjent powinien zostać poinformowany o
sposobie zorganizowania opieki specjalistycznej w tym okresie. Informacja taka powinna
zostać udostępniona w miejscu udzielania świadczeń, a także w siedzibie świadczeniodawcy.
Informacja o zmianie terminu
Świadczeniodawca, jeśli przekłada wykonanie świadczenia, powinien poinformować
pacjenta o zmianie terminu udzielenia świadczenia. Natomiast pacjent, jeśli nie może stawić
się na wizytę w umówionym terminie, również powinien poinformować o tym
świadczeniodawcę, biorąc pod uwagę dobro innych oczekujących na świadczenie pacjentów.
Pamiętaj: W razie wątpliwości, co do praw pacjenta, zawsze możesz zwrócić się z zapytaniem
do Biura Rzecznika Praw Pacjenta. Bezpłatna infolinia 800 190 590 czynna jest od
poniedziałku do piątku, w godzinach od 9:00 do 21:00. Więcej informacji na stronie
internetowej : www.bpp.gov.pl
291
www.infoon.pl
PRZEGLĄDARKA SKIEROWAŃ NA LECZENIE UZDROWISKOWE
Sprawdź na stronie: www.skierowania.nfz.gov.pl na jakim etapie jest twój wniosek o
sanatorium.
Nie wszystkich stać na wyjazdy do sanatoriów finansowane z własnej kieszeni. Koszty
pobytu w fachowych ośrodkach leczniczych często przerastają możliwości domowego
budżetu. Emeryci i przewlekle chorzy, a więc osoby najbardziej potrzebujące rehabilitacji i
specjalistycznych kuracji, muszą nadal liczyć na leczenie finansowane z Narodowego
Funduszu Zdrowia. Mimo, że Narodowy Fundusz Zdrowia nie pokrywa wszystkich kosztów
zakwaterowania i wyżywienia stanowi alternatywę dla większości potrzebujących. Niestety
kolejka oczkujących na skierowanie do sanatorium jest bardzo długa, a czas oczekiwania
sięga wielu miesięcy. W zależności od oddziału NFZ oraz rodzaju schorzenia, czasy
oczekiwania mogą się różnić dość znacznie. Dla wszystkich oczekujących na wyjazd,
Narodowy Fundusz Zdrowia uruchomił internetowy system o nazwie przeglądarka skierowań
na leczenie uzdrowiskowe.
Po złożeniu wniosku o przydzielenie miejsca w sanatorium został on zarejestrowany,
a twój lekarz przekazał ci numer skierowania. Numer tego skierowania jest równocześnie
loginem do przeglądarki skierowań. Za pośrednictwem internetu możesz kontrolować na
jakim etapie jest twoje skierowanie. W tym celu należy wejść na stronę internetową
www.skierowania.nfz.gov.pl, a następnie w górnym okienku wpisać numer skierowania,
które chcemy sprawdzić.
Po wpisaniu numeru wyświetlą się następujące informacje dotyczące skierowania:
- data wystawienia skierowania przez lekarza,
- termin wpłynięcia wniosku do oddziału NFZ
- rodzaj leczenia,
- numer w kolejce oczekujących,
- miejsce i termin planowanego leczenia sanatoryjnego (uzdrowisko, jego nazwa, dokładny
adres, profil leczniczy).
292
www.infoon.pl
Do osób, które nie mają dostępu do internetu, Narodowy Fundusz Zdrowia wysyła
informację o skierowaniu do sanatorium pocztą, z reguły na dwa miesiące przed
planowanym terminem przydzielonego turnusu.
293
www.infoon.pl
WYŻSZE DOPŁATY DO TURNUSÓW REHABILITACYJNYCH, LIKWIDACJI BARIER ORAZ
ZAKUPU SPRZĘTU (OD STYCZNIA 2015R.)
W 2015 roku dopłaty do turnusu rehabilitacyjnego mogą wynieść nawet 40%
przeciętnego wynagrodzenia, czyli do 1512 zł (prawie 200zł więcej niż dotychczas). Większe
jest także dofinansowanie do likwidacji barier architektonicznych oraz na zakup sprzętu
rehabilitacyjnego.
Poziom
maksymalnego
dofinansowania
na
zakup
sprzętu
rehabilitacyjnego zwiększa się z 60% do 80%. Zgodnie z przepisami zwiększa się również do
95% kwotę dofinansowania do:
- likwidacji barier architektonicznych dla osób niepełnosprawnych (np. przystosowanie
łazienki),
- likwidacji barier komunikacyjnych dla osób niepełnosprawnych,
- likwidacji barier technicznych dla osób niepełnosprawnych.
Maksymalnie dofinansowanie, o jakie można się ubiegać nie może jednak przekroczyć
piętnastokrotności przeciętnego wynagrodzenia, czyli 56 715 zł.
Dla kogo i jakie dopłaty?
Od 1 stycznia 2015r. możliwe jest uzyskanie dofinansowania w następującej wielkości:
 osoby
niepełnosprawne
ze
znacznym
stopniem
osoby
niepełnosprawne w wieku do 16. roku życia oraz osoby niepełnosprawne w wieku 16-24
lat uczące się i niepracujące, bez względu na stopień niepełnosprawności - mogą otrzymać
dofinansowanie w wysokości do 30% przeciętnego wynagrodzenia, czyli do 1134 zł,
294
www.infoon.pl
 osoby niepełnosprawne z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności - mogą otrzymać
dopłatę do wysokości 27% przeciętnego wynagrodzenia, czyli do 1021 zł,
 osoby niepełnosprawne z lekkim stopniem niepełnosprawności- mogą otrzymać dopłatę
do wysokości 25% przeciętnego wynagrodzenia, czyli do 945 zł,
 opiekun osoby niepełnosprawnej oraz osoba niepełnosprawna zatrudniona w zakładzie
pracy chronionej, niezależnie od posiadanego stopnia niepełnosprawności, może
otrzymać dofinansowanie w wysokości do 20% przeciętnego wynagrodzenia, czyli do 756
zł.
Jak ubiegać się o dopłatę?
Osoby, które chcą ubiegać się o dofinansowanie do turnusu rehabilitacyjnego
powinny złożyć pisemny wniosek do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie właściwego ze
względu na miejsce zamieszkania. Szczegóły w artykule: Turnus rehabilitacyjny .
Więcej informacji - infolinia PFRON
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych uruchomił specjalny
numer infolinii 22 50 55 670, pod którym można otrzymać informacje dotyczące
dofinansowań do turnusów rehabilitacyjnych.
Infolinia czynna jest od poniedziałku do piątku, w godzinach: 9:00 - 15:30.
295
www.infoon.pl
KARTA STOMIKA
Karta ma ułatwić stomikom funkcjonowanie w podróży, na przykład podczas kontroli
granicznych, odpraw lotniczych czy konieczności zmiany sprzętu stomijnego poza domem.
Stomia jest chirurgicznie wytworzonym połączeniem części jelita z powierzchnią ciała.
Do jej wyłonienia dochodzi w wyniku chorób układu pokarmowego. Szacuje się, że w Polsce
jest obecnie około 40 tysięcy stomików. Liczba ta stale rośnie, ponieważ rak jelita grubego
jest u nas najczęściej diagnozowanym nowotworem, uleczalnym, ale zaleca się czasowe
wyłonienie stomii. Badania wskazują,że w Polsce nadal istnieje niska świadomość społeczna
dotycząca stomii, dla wielu pacjentów jest to temat tabu.
Polskie Towarzystwo Stomijne POL-ILKO, Fundacja im. dr Macieja Hilgiera oraz Polskie
Towarzystwo Wspierania Osób z Nieswoistymi Zapaleniami Jelita „J-elita” zorganizowały
kampanię „STOMAlife. Odkryj stomię”, której celem jest przełamywanie tabu związanego ze
stomią. W ramach kapanii prowadzone są działania edukacyjne pomagające budować
zrozumienie i wsparcie społeczne dla stomików.
Organizatorzy proponują również osobom ze stomią kartę stomika, która ułatwi im
funkcjonowanie w problematycznych sytuacjach, na przykład podczas podróży, zwłaszcza w
sytuacji kontroli granicznych, odpraw lotniczych oraz momentach, kiedy konieczna jest
zmiana sprzętu stomijnego.
Podczas kontroli lotniczej, kiedy pasażer musi okazać wszystkie przedmioty, które ma
w bagażu podręcznym, brak wiedzy osoby kontrolującej na temat stomii może sprawić, że
będzie ona domagać się także odklejenia worka stomijnego. Jego odklejenie oraz ingerencja
osób niewykwalifikowanych może spowodować rozszczelnienie się sprzętu stomijnego, co
296
www.infoon.pl
skutkuje wyciekaniem treści jelitowej lub moczu. Posiadanie przy sobie karty stomika oraz
zaświadczenia lekarskiego może pomóc zapobiegać takim sytuacjom.
Karta może przydać się również w chwili, kiedy konieczna stanie się zmiana sprzętu
stomijnego. Pomoże uzasadnić potrzebę skorzystania z miejsca do parkowania dla osób
niepełnosprawnych, czy pomieszczenia dla matki z dzieckiem, które jako jedyne daje
możliwość wygodnej i bezpiecznej wymiany woreczka stomijnego.
Jak otrzymać kartę stomika?
To proste. Jeśli chesz otrzymać kartę stomika oraz formularz zaświadczenia
medycznego to wystarczy, że wyślesz wiadomość na adres mailowy: [email protected] lub
adres pocztowy: ul. Karola Dickensa 27/27, 02- 383 Warszawa.
Karty stomika są również dostępne w punktach konsultacyjno-szkoleniowych
„STOMAlife. Odkryj stomię” oraz w regionalnych oddziałach Polskiego Towarzystwa
Stomijnego POL-ILKO (lista oddziałów poniżej artykułu).
Jak wygląda karta?
Karta stomika posiada poręczny format, podobny do kartykredytowej czy dowodu
osobistego. Z łatwością zmieści się w portfelu czy kieszeni. Do karty dołączony jest formularz
zaświadczenia medycznego, który powienien uzupełnić lekarz prowadzący stomika (lekarz
podstawowej opieki zdrowotnej, w celu poświadczenia przez niego faktu posiadania stomii.
Treść zaświadczenia:
Niniejszym zaświadczam, że mój(a) Pacjent(ka) Pan/Pani..............., urodzony(a) w
dniu..............., seriai numer paszportu/dowodu osobistego (niepotrzebne skreślić)
...............PESEL...............ma wyłonioną stomię i cały czas musi nosić worek stomijny. Stomia
jest chirurgicznie wytworzonym połączeniem światła jelita z powierzchnią ciała, przez które
dochodzi do oddawania gazów, stolca lub moczu wprost do worka stomijnego. W związku z
tym osoba powinna być traktowana w sposób szczególny (chodzi o zapewnienie intymności)
m.in. w czasie kontroli przez służby graniczne i celne oraz mieć prawo do
spowodować rozszczelnienie sprzętu skutkujące wyciekaniem treści jelitowej lub moczu poza
worek stomijny. Osoba z wyłonioną stomią musi mieć prawo do posiadania przy sobie
(w bagażu podręcznym) sprzętu stomijnego, na który składają się:
297
www.infoon.pl
- worki stomijne, płytki stomijne;
- środki do pielęgnacji skóry wokół stomii niezbędne podczas wymiany sprzętu, takie jak:
• pasta uszczelniająco-gojąca,
• zmywacz do pielęgnacji skóry wokół stomii – może występować w spray’u,
• nasączone chusteczki,
• pierścienie uszczelniające,
•zapinki, klipsy do systemu otwartych worków,
• pas stomijny, mogący zawierać metalowe części,
- rękawiczki jednorazowe i ręczniki papierowe.
Ze względu na specyfikę pielęgnacji stomii, jak również utrudnioną dostępność powyższych
elementów poza miejscem zamieszkania, zwracam się z prośbą o zgodę na zabranie ich jako
podręcznego bagażu mojego Pacjenta oraz o niewymaganie od niego zdejmowania worka
stomijnego w czasie kontroli. W przypadku dodatkowych pytań proszę o kontakt pod
numerem telefonu................ Z poważaniem...............Pięczątka i podpis lekarza.
karta stomika - awers i rewers
298
www.infoon.pl
Zaświadczenie do karty stomika musi potwierdzić lekarz.
Ponieważ karta stomika może przydać się najbardziej w trakcie podróży, treść zaświadczenia
została przetłumaczona w siedmiu językach. Ze strony www.stomalife.pl możesz pobrać
zaświadczenie przetłumaczone na:
- język angielski,
- język francuski,
- język niemiecki,
- język hiszpański,
- język rosyjski,
- język włoski,
- język greckim.
Regionalne oddziały Polskiego Towarzystwa Stomijnego POL-ILKO
Tutaj możesz pytać o kartę stomika:
Białystok
299
www.infoon.pl
siedziba: ul. Świętojańska 22/1 (Centrum Współpracy), 15-950 Białystok, telefon: 085 74506-53
Kontakt: Danuta Skutnik, tel. 0604 967-220, e-mail: [email protected]
Bydgoszcz
siedziba: ul. Ujejskiego 75, 85-168 Bydgoszcz
adres korespondencyjny: Jan Łosiakowski, ul. Leszczyńskiego 111/34, 85-137 Bydgoszcz,
telefon: 787131278, e-mail: [email protected]
Gorzów Wielkopolski
siedziba: ul. Jana Dekerta 1, 66-400 Gorzów Wielkopolski
adres korespondencyjny: Mirosława Pękosz, ul. Widok 24/51, 66-400 Gorzów Wielkopolski,
telefon: 095 725-80-00, e-mail: [email protected]
Katowice
siedziba: Wojewódzka Przychodnia Specjalistyczna w Katowicach, Katowice 40-038, ul.
Powstańców 31, III piętro, pok. 341
kontakt: Janina Szczepanowska, tel. kom. 506 139-877, e-mail: [email protected]
Kielce
siedziba: ul. Artwińskiego 3C, 25-734 Kielce
adres korespondencyjny: Eugeniusz Kotlarski, ul. Jana Nowaka Jeziorańskiego 137/3, 25-433
Kielce, telefon: 041 331-87-06, tel. kom. 517 467 597, e-mail: [email protected].
Konin
siedziba: ul. 11 Listopada 9, 62-500 Konin
adres korespondencyjny: Stanisław Stencel, Grochowy 59, 62-574 Rychwał, tel. dom. 63 24836-17, e-mail: [email protected]
Koszalin
siedziba: Oddział Regionalny Koszalin, 75-501 Koszalin ul. Piłsudskiego 11-15, pokój 126
adres korespondencyjny: Kwiryn Buzalski, ul. M. Karłowicza 46B/1, 75-563 Koszalin tel. kom.
693-581-103, e-mail: [email protected]
Kraków
siedziba: ul. Pomorska 1, 30-039 Kraków, Salon Medyczny Life+
adres korespondencyjny: Grażyna Włodarczyk, ul. Stachiewicza 17/102, 31-303 Kraków,
telefon: 0502 338-436, e-mail: [email protected]
Lublin
300
www.infoon.pl
adres korespondencyjny: Stanisław Majewski, 21-017 Łęczna, ul. Obrońców Pokoju 11/VI,
telefon: 0501 59 39 45, e-mail: [email protected]
Ostrowiec Świętokrzyski
siedziba: ul. Żabia 23, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski
adres korespondencyjny: Zofia Skrok, ul. Polna 37/72 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski,
Płock
siedziba: ul. Medyczna 19, 09-400 Płock
adres korespondencyjny: Barbara Krakowska, ul. Wyszyńskiego 27/37, 09-500 Gostynin
tel. kom. 606 217-126, e-mail: [email protected]
Poznań
siedziba: ul. Przybyszewskiego 49, 60-355 Poznań
adres korespondencyjny: Alicja Smolarkiewicz, Poznań, Os. Lecha 18 m 30, telefon: 061 87777-36, e-mail: [email protected]
Rzeszów
siedziba: ul. Dąbrowskiego 85, 35-040 Rzeszów, telefon: 012 854-07-45
adres korespondencyjny: Krzysztof Bryndza, Poraż 111/2, 38-540 Zagórz, tel. kom. 512 823367, e-mail: [email protected]
Szczecin
siedziba: Al. Papieża Jana Pawła II 42; 70 - 415 Szczecin (wejście od ul. Śląskiej, 1 piętro)
adres korespondencyjny: Jolanta Matalewska, ul. Chodkiewicza 1/15, 70-344 Szczecin,
Tarnobrzeg
adres korespondencyjny: Zygmunt Bogacz, ul Sandomierska 85, 39-432 Gorzyce, telefon: 015
836-25-91, tel. kom. 694 312-007, e-mail: [email protected]
Warszawa
siedziba: Szpital Bielański Oddział Chirurgii Ogólnej, ul. Cegłowska 80, 01-809 Warszawa,
pawilon H, pok. 232, telefon: 22 115 10 47
spotkania: "Ośrodek Nowolipie", ul. Nowolipie 25b, Warszawa, każda ostatnia środa
miesiąca (oprócz grudnia), w godzinach 13.00-15.00.
adres korespondencyjny: Dorota Kaniewska, Al. Niepodległości 137/141 m. 38, 02-570
Warszawa, telefon: 022 646 27 05, 0691 739 924, e-mail: [email protected]
Włocławek
301
www.infoon.pl
adres korespondencyjny: Włodzimierz Mańkowski, ul. Kaliska 83a/25, 87-800 Włocławek,
telefon: 054 234-56-51, 0601 897-009, e-mail: [email protected]
Wrocław
adres korespondencyjny: Jan Drajczyk, ul. Komorowsaka 12/5, 54-436 Wrocław, telefon: 071
788-14-22, 0604 848-433, e-mail: [email protected]
Zielona Góra
siedziba: ul. Zyty 26, 65-046 Zielona Góra,
adres korespondencyjny: Waldemar Maniak, ul. Zielonogórska 61, 67-100 Nowa Sól, telefon:
068 387-52-39, e-mail: [email protected]
Więcej informacji o stomii na stronach: www.stomialife.pl, www.polilko.pl.
302
www.infoon.pl
LECZENIE LASEM
Spróbuj drzewoterapii. Poznaj przewodnik leśny dla niepełnosprawnych.
Wiadomo od dawna, że śpiew ptaków koi skołatane nerwy, a leśny spacer oraz
wypoczynek wśród drzew przywracają siły. Wiara w dobroczynny wpływ lasu na
samopoczucie człowieka sprawia, że lekarze coraz częściej uzupełniają o drzewoterapię swój
zestaw tradycyjnych metod leczenia.
Do lasu po zdrowie
Terapia lasem polega na pobudzaniu organizmu do samoleczenia poprzez jego
kontakt z drzewami. W wielu krajach drzewoterapia jest wykorzystywana w leczeniu
autyzmu, depresji, niepełnosprawności i leczeniu zaburzeń związanych ze starzeniem się
organizmu. Badania Japończyków przeprowadzone pod koniec lat 90-tych udowodniły, że
nawet krótkotrwale przebywanie w lesie powoduje spadek hormonu stresu. Spacer po lesie
nie tylko poprawia nastrój, ale również wymusza aktywność fizyczną. To wzmacnia nasz
układ odpornościowy i pobudza organizm do jego odbudowy. Sprawia, że czujemy się lepiej i
zdrowsi.
Lasy publiczne to doskonałe miejsce do odpoczynku rodzinnego i indywidualnego,
także dla osób starszych i niepełnosprawnych. Na leczniczych właściwościach lasu opiera się
wartość większości ośrodków sanatoryjnych.
Sylwoterapia, czyli przytulanie do drzew
Drzewa wytwarzają jony ujemne, które neutralizują niekorzystne dla organizmu jony
dodatnie powstające w wyniku wielu chorób lub emitowane przez otaczający nas ze
303
www.infoon.pl
wszystkich stron sprzęt elektroniczny. Olejki drzew zawierają również fitoncydy, czyli
substancje hamujące rozwój bakterii i grzybów. W niektórych krajach, takich jak na przykład
Japonia czy Stany Zjednoczone, sylwoterapia znajduje coraz bardziej powszechne
zastosowanie w leczeniu i profilaktyce zdrowotnej.
Jak skorzystać z dobroczynnego promieniowania drzew? Wystarczy udać się do
najbliższego lasu lub parku i przytulić się do odpowiedniego drzewa. Musi ono być zdrowe,
czyli pozbawione wszelkich narośli, huby drzewnej lub jemioły. Przytulić można się na kilka
sposobów, na przykład stanąć przodem do pnia drzewa, przyłożyć do niego czoło i objąć je
gołymi rękoma lub oprzeć się o drzewo plecami i tyłem głowy równocześnie dotykając pnia
gołymi rękoma. Innym sposobem jest położenie się pod drzewem i oparcie o nie bosych
stóp. (Więcej informacji na temat drzewoterapii znajdziesz w książce napisanej przez
niemieckiego przyrodnika i badacza Manfreda Himmel’a „ Drzewa pomagają leczyć”.)
Przytulanie do drzewa pomaga leczyć dolegliwości psychiczne oraz fizyczne, między
innymi: stres, depresję, bóle głowy, zaburzenia krążenia, schorzenia reumatologiczne.
Przewodnik leśny dla osób niepełnosprawnych
Coraz częściej można spotkać w lasach ścieżki, trasy edukacyjne i obiekty rekreacyjne,
które są dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych ruchowo. Osoby z różnymi
rodzajami niepełnosprawności mogą w otoczeniu leśnym spędzać wolny czas, rozwijać swoje
zainteresowania i leczyć się. Las jest miejscem przyjaznym zarówno dla osób zdrowych, jak i
dla osób niepełnosprawnych - taka idea przyświecała wydawcy przewodnika „Las dla
niepełnosprawnych”. Forum Rozwoju Inicjatyw Lokalnych wydało tę publikację w ramach
projektu „Lasy dla życia - rekreacja i rehabilitacja osób niepełnosprawnych”.
Przewodnik przedstawia kilkanaście atrakcyjnych przyrodniczo oraz, co najważniejsze,
łatwo dostępnych miejsc zlokalizowanych w pobliżu największych małopolskich miast:
Krakowa, Tarnowa i Nowego Sącza. Publikacja zawiera najbardziej przydatne informacje oraz
porady ułatwiające zorganizowanie indywidualnych, czy też zorganizowanych wycieczek do
podmiejskich lasów.
Pobierz przewodnik „Las dla niepełnosprawnych” ze strony: http://lasydlazycia.info/przewodnik/
304
www.infoon.pl
MUZYKA LECZY CIAŁO I DUSZĘ
Badania wskazują, że w profilaktyce niektórych chorób, takich jak choroby serca, udar, a
nawet nowotwory, skuteczna może okazać się muzykoterapia.
Od dawna wiadomo, że słuchanie muzyki nie jest obojętne dla naszej psychiki.
Pozwala oderwać się od wszystkich ważnych spraw i przynosi chwilę wytchnienia. Słuchanie
muzyki stanowi niezbędny element dla zachowania naszej higieny psychicznej. Potrafi nas
pobudzać (czasem bardzo silnie), uspokajać, a nawet usypiać. Odpowiednio dobrane utwory
muzyczne zwiększają wydajność pracy, a nawet chęć dokonywania zakupów, co skutecznie
wykorzystują sprytni handlowcy i menadżerowie. Muzyka w połączeniu z tańcem pozwala
nam się „zresetować” po całym dniu pracy i stresu, angażuje umysł do tego stopnia, że
potrafimy oderwać się od ciągłego myślenia o niezałatwionych sprawach czy czekających nas
obowiązkach.
Z poczuciem rytmu przychodzimy na świat. Osiemdziesiąt razy na minutę wybija go
serce matki, któremu przysłuchujemy się już w życiu płodowym, a potem nasze własne.
Przyspieszony rytm w muzyce powoduje nasz niepokój, a rytm zgodny z biciem serca koi i
relaksuje. Dlatego muzykoterapeuci podzielili muzykę na dwa typy: uspokajającą oraz
pobudzającą. W zależności od stanu, w jakim się znajdujemy, tylko jeden typ będzie wpływał
na nas korzystnie. Zakres działania muzyki na nasz organizm jest ogromny. Wpływa na:
 układ krwionośny, skutecznie obniżając ciśnienie i tętno,
 układ hormonalny, zwiększając wydzielanie endorfin, czyli tak zwanych hormonów
szczęścia, a obniżając wydzielanie hormonów stresu,
305
www.infoon.pl
 mięśnie, skutecznie je rozluźniając.
Muzyka stanowi więc doskonałe, tanie oraz ogólnodostępne lekarstwo, niestety długo była
niedoceniana przez naukę.
Stosowanie muzyki w terapii jest tradycją znaną ludziom od wieków. Jeden z
najstarszych tekstów medycznych pochodzący z 1500 roku przed naszą erą, spisany na tak
zwanym Papirusie Ebersa, zawiera wiele śpiewanych wskazówek dla lekarzy starożytnego
Egiptu, którzy stosowali je w celu uzdrowienia chorych. W Biblii młody Dawid gra na harfie,
by ukoić duszę króla Saula, cierpiącego na depresję, zaś w mitologii Apollo – patron muzyki,
jest jednocześnie patronem medycyny. W czasach plemion pogańskich szaman stosował
śpiew, grę na instrumentach i taniec w czasie wykonywania rytuałów leczniczych. Jednak
świat nauki na serio zainteresował się fenomenem uzdrawiających właściwości muzyki
dopiero po drugiej wojnie światowej. Naukowcy odkryli wówczas to, co dla szamana było
jasne już setki lat wcześniej: muzyka poprawia nastrój oraz ogólną kondycję fizyczną i
psychiczną, pozwala na odreagowanie napięć i negatywnych emocji, a także wpływa na
rozwój kreatywności.
Efekt Mozarta
Zaczęło się od pewnego sympatycznego francuskiego laryngologa, specjalisty chorób
uszu, profesora Alfreda Tomatisa. Dowiódł on, że ludzkie ucho służy nie tylko do słuchania,
ale - ze względu na połączenia nerwowe - ma związek również z całym ciałem i ma spory
udział w tym jak postrzegamy otoczenie, jak odczuwamy i reagujemy. Badania doktora
pokazały, że ucho odgrywa kluczową rolę w kontroli głosu i mowy, wpływa na świadomość
ciała i kontroluje równowagę. Idąc dalej prof. Alfred Tomatis odkrył, że słuchanie muzyki
może poprawić rozwój psychiczny, zdolność wyrażania siebie i komunikowania się z innymi.
Rezolutny doktor postanowił wykorzystać to odkrycie: wraz z kolegami przeprowadził wśród
dzieci badania, które potwierdziły, że słuchanie utworów Mozarta poprawia koncentrację,
pracę serca, zwiększa kreatywność i pamięć, synchronizuje obie półkule mózgowe i dodaje
energii. Ciekawemu odkryciu nadano nazwę „efektu Mozarta”. Dziś wiadomo, że słuchanie
muzyki Mozarta ułatwia wykonywanie zadań matematycznych i ćwiczeń wymagających
skupienia uwagi i logicznego myślenia, dlatego wiele szkół, na przykład w Wielkiej Brytanii na
stałe wprowadziło utwory tego kompozytora do programu zajęć. Tak oto odkrycia profesora
Alfreda Tomatisa i jego kolegów stały się zalążkiem dziedziny zwanej muzykoterapią. Na
306
www.infoon.pl
szczęście dla nas, pacjentów, obecnie coraz więcej lekarzy docenia korzystny wpływ, jaki
wywiera muzyka na stan ludzkiego zdrowia.
Muzykoterapia aktywna i receptywna
W muzykoterapii najważniejszym środkiem oddziaływania jest oczywiście muzyka.
Muzykoterapeuta to wykwalifikowany specjalista, który musi posiadać rozległą wiedzę z
zakresu psychologii, medycyny, pedagogiki, psychoterapii oraz innych dziedzin. Sensem
muzykoterapii jest przede wszystkim wykorzystanie dobroczynnego wpływu dźwięków
muzyki na ludzki organizm. Są dwa rodzaje muzykoterapii: aktywna, podczas której pacjent
śpiewa, gra na instrumentach, porusza się w rytmie muzyki oraz receptywna, która polega po
prostu na biernym słuchaniu muzyki. Aby muzykoterapia przynosiła pożądane efekty, musi
być prowadzona przez odpowiednio wykwalifikowanego muzykoterapeutę, tak samo jak
operację chirurgiczną powinien przeprowadzać chirurg specjalista. Ma to ogromne
znaczenie, ponieważ tylko specjalista jest w stanie dobrać odpowiedni rodzaj muzyki,
dostosowany do schorzenia i osobowości pacjenta. Muzyka właściwie dobrana do schorzenia
pomaga na przykład obniżyć ciśnienie krwi i poziom hormonów stresu. Działa również
znieczulająco, podnosi sprawność intelektualną, chęć powrotu do zdrowia oraz pobudza do
pracy. Podczas regularnych sesji z muzykoterapeutą najpierw słucha się utworów
muzycznych, a następnie prowadzi się rozmowę o odczuciach i emocjach, które towarzyszyły
podczas słuchania. W ten sposób leczy się między innymi depresje, nerwice oraz załamania
psychiczne. Muzykoterapię jako metodę psychoterapii wykorzystuje się zarówno w terapii
indywidualnej, jak i grupowej.
Muzyczne eksperymenty
Kilka lat temu przeprowadzono ciekawe badania dotyczące leczenia wrzodów
żołądka. Wcześniej wykazano, że jest to choroba, która posiada podłoże lękowe. W
badaniach porównano koszty leczenia wrzodów żołądka - farmakologicznie oraz poprzez
uczestnictwo chorych w sesjach muzykoterapii. Sesje z muzykoterapeutą miały na celu
usunięcie przyczyn leżących w psychice pacjentów. Okazało się, że w wielu przypadkach
zdecydowanie można zastąpić leczenie farmakologiczne muzykoterapią, tym samym
znacznie obniżając koszty tego leczenia. Wszystko bowiem zależy od pacjenta – od tego, czy
podejmie on trud dotarcia do przyczyn choroby i ich usunięcia.
307
www.infoon.pl
Ciekawy jest też eksperyment, któremu poddano trzydziestu sześciu amerykańskich
studentów. Eksperyment polegał na pomiarze ilorazu inteligencji, którego dokonywano po
wysłuchaniu trzech płyt. Na jednej z nich zarejestrowano absolutną ciszę, na drugiej tekst
relaksacyjny, a na trzeciej muzykę Wolfganga Amadeusza Mozarta. Po wysłuchaniu ostatniej,
nawet studenci, którzy nie przepadali za tym kompozytorem, osiągali najlepsze wyniki.
Interesujące, że podobnych wysokich wyników nie odnotowywano na skutek słuchania
muzyki folkowej czy rockowej. W ten sposób wysnuto tezę, że złożone formy muzyczne (w
których specjalizował się przecież Mozart) zwiększają sprawność intelektualną. A zatem:
Mozart górą!
Dla kogo terapia muzyką?
Stosowanie muzykoterapii zaleca się na przykład kobietom w ciąży. Muzyka ma
bowiem korzystny wpływ na samopoczucie matki i dziecka oraz na prawidłowy rozwój
maluszka. Co ciekawe, dzięki zdolnościom muzyki do łagodzenia bólu, muzykoterapia coraz
częściej znajduje swoje zastosowanie również na porodówkach. Muzyka relaksacyjna
sprawia, że układ nerwowy się regeneruje, a mięśnie rozluźniają. Według badań,
muzykoterapia może też pomagać w stymulacji wcześniaków. Wykazano, że maluszki, które
słuchają muzyki, znacznie szybciej przybierają na wadze.
Muzykoterapia odgrywa również istotną rolę w rehabilitacji pacjentów. U osób po
przebytym wylewie przyspiesza postępy w nauce mowy, a u osób poddawanych rehabilitacji
ruchowej zwiększa motywację i wytrzymałość. Pozwala też zmniejszyć ilość podawanych
leków nasennych i przeciwbólowych. W terapii osób cierpiących na nowotwór,
muzykoterapia zmniejsza natomiast intensywność skutków ubocznych chemioterapii, takich
jak mdłości oraz poprawia ogólny nastrój pacjentów.
Naukowcy udowodnili, że muzyka relaksacyjna może złagodzić ból, na przykład
podczas zabiegu dentystycznego, porodu czy migreny. Istnieją instrumenty, których dźwięki
mają niezwykle dobroczynny wpływ na ciało, umysł i poziom energii człowieka. Misy
tybetańskie, gongi, dzwoneczki tybetańskie, harfa, flet – ich dźwięk normuje ciśnienie krwi i
poprawia nastrój. Natomiast muzyka, której towarzyszą bębny, a więc wyraźny rytm,
pobudza pracę serca, podnosi ciśnienie krwi oraz rozbudza energię do życia i działania.
Uwaga: żadnego rodzaju muzyki nie należy słuchać zbyt głośno. Dowiedziono, że hałas
obniża poziom koncentracji, zwiększa stres, podnosi ciśnienie krwi, zaburza sen, a nawet - w
308
www.infoon.pl
przypadku kobiet ciężarnych - zwiększa ryzyko przyjścia na świat wcześniaków o małej masie
urodzeniowej.
Zostań swoim własnym muzycznym terapeutą
W jaki sposób można korzystać z dobroczynnych właściwości muzyki bez pomocy
fachowca? To proste. Każdy z nas lubi słuchać muzyki odpowiadającej jego gustowi.
Podkręcamy głośniej radio, nastawiamy ulubioną piosenkę, śpiewamy „w duecie”. Inny
rodzaj muzyki sprawia nam przyjemność rano, a jeszcze inny wieczorem. Warto jest
budować własne „muzyczne menu”. W takim menu powinny znajdować się jak najbardziej
różnorodne utwory: takie, które relaksują oraz takie, które nas aktywizują i wspomagają
naszą koncentrację. W doborze odpowiedniej muzyki należy być przede wszystkim
cierpliwym i kierować się intuicją: dobre będzie dla nas to, co nam się spodoba. Gust
muzyczny kształtuje się w przeciągu całego naszego życia. Warto nieustannie korzystać ze
swojego „muzycznego menu” - pamiętając na przykład, że słuchanie spokojnej muzyki przed
snem jest doskonałym sposobem relaksacji i wprowadzania umysłu w stan odprężenia.
Dzięki temu zmniejszamy ryzyko wystąpienia problemów z zasypianiem i poprawiamy jakość
naszego snu. Najważniejsze jest słuchanie i odczuwanie, przeżywanie utworu muzycznego.
Muzyka sama w sobie podnosi nas na duchu, a o to przecież chodzi.
Na poprawę poprawę nastroju polecamy posłuchać:
P. Czajkowski - walc ze „Śpiącej królewny”:
https://www.youtube.com/watch?v=C7ocJ5BQQKk
J. Strauss – walc „Nad pięknym modrym Dunajem”:
https://www.youtube.com/watch?v=osa8X95vSEY
P. Czajkowski – „Walc Kwiatów” z „Dziadka do orzechów”:
https://www.youtube.com/watch?v=GC7PycSBILc
W.A. Mozart, serenada G-dur, „Eine Kleine Nachtmusic”, cz. I
https://www.youtube.com/watch?v=BU-tPfegmtE
Na poprawę koncentracji najlepsze są utwory:
A. Vivaldi - koncert C-dur na mandolinę:
https://www.youtube.com/watch?v=L8O-DVpJprc
A. Vivaldi - 6 koncertów na flet Op.6:
309
www.infoon.pl
https://www.youtube.com/watch?v=J2yLXKARsDk
J.S. Bach - Largo:
https://www.youtube.com/watch?v=Fo0K_n3VLG4
J.S. Bach - koncert F-dur na harfę:
https://www.youtube.com/watch?v=j5InKaaiqoU
W.A. Mozart, Sonata D-dur na dwa fortepiany
https://www.youtube.com/watch?v=tT9gT5bqi6Y
SŁUCHAJ I SŁYSZ - O SZTUCE SŁUCHANIA
„NATURA DAŁA NAM DWOJE OCZU, DWOJE USZU, ALE TYLKO JEDEN JĘZYK PO TO,
ABYŚMY WIĘCEJ PATRZYLI I SŁUCHALI, NIŻ MÓWILI.” (SOKRATES)
Sztuka słuchania
Potrafisz słuchać? A czy wiesz, co to jest słuchanie aktywne? To niezwykle ważna
umiejętność w codziennej komunikacji. Sztuka aktywnego słuchania to znacznie więcej niż
grzecznościowe milczenie bez przerywania, podczas kiedy druga strona mówi. Aktywne
słuchanie to umiejętność, która polega na pełnym zainteresowaniu rozmówcą, na ogromnej
koncentracji, na uważnym rejestrowaniu nie tylko tego, co do Ciebie ktoś mówi, ale również
tego, co chce Ci powiedzieć.
Podstawowe warunki aktywnego słuchania to:
310
www.infoon.pl
 akceptowanie rozmówcy,
 pełna tolerancja dla jego emocji,
 szacunek dla rozmówcy.
Czemu to służy ?
Aktywne słuchanie pozwala wytworzyć między rozmówcami poczucie wzajemnego
zaufania oraz akceptowania drugiej osoby - takiej, jaką jest. Może również dostarczać
poczucia wsparcia. Umiejętne słuchanie zachęca do większej otwartości, zwierzenia się ze
wszystkich problemów, co być może uświadomi Twojemu rozmówcy, gdzie tkwi źródło jego
trudności.
Słuchając uważnie umożliwiasz drugiej osobie swobodne wypowiedzenie się na dany
temat, „wyrzucenie” z siebie danego problemu, pozwalasz zmniejszyć tym samym napięcie
psychiczne osoby, która z Tobą rozmawia. Dajesz swojemu rozmówcy możliwość konfrontacji
jego wyobrażeń z rzeczywistością oraz ich korekty. Stajesz się dla niego cennym źródłem
informacji zwrotnych. Aktywne słuchanie umożliwia Ci prześledzenie toku rozumowania
drugiej osoby, jej sposobu myślenia oraz wnioskowania.
Werbalnie i niewerbalnie
Aktywne słuchanie jest procesem, który wymaga przede wszystkim skupienia uwagi
na drugim człowieku, jest próbą wejścia w świat myśli i uczuć innego człowieka. Poprzez
czynne uczestniczenie w opowieści drugiej osoby, bycie obok, wyrażasz zainteresowanie,
dajesz drugiemu człowiekowi to, czego on w danym momencie najbardziej potrzebuje.
Aktywne słuchanie może mieć formę werbalną oraz niewerbalną. Co to oznacza?
Potakiwanie, aprobata, uśmiech, grymas twarzy, zdziwienie i inne uczucia okazywane
wzrokiem – to wszystko to sygnały niewerbalne, świadczące o tym, że aktywnie słuchasz.
Natomiast werbalnymi przejawami aktywnego słuchania będzie Twoja wypowiedź,
zadawanie rozmówcy dodatkowych pytań, słowne okazywanie empatii.
Jak umiejętnie słuchać ?
Umiejętność dobrego słuchania wyraża się głównie w skupieniu uwagi na osobie
partnera oraz na treści prowadzonej rozmowy. W dużej mierze wymaga kontrolowania i
odpowiedniego kierowania własnymi zachowaniami niewerbalnymi – mimiką, gestami.
311
www.infoon.pl
Poniżej przedstawiamy kilka najważniejszych cech, jakie powinien wyrobić w sobie dobry
słuchacz.
Dobry słuchacz:
 zwraca się w stronę rozmówcy,
 utrzymuje kontakt wzrokowy,
 przejawia zainteresowanie wypowiedzią rozmówcy za pomocą mimiki i gestów,
 delikatnie zachęca do kontynuowania wypowiedzi,
 jest cierpliwy,
 powstrzymuje się od komentowania,
 nie przeszkadza i nie rozprasza rozmówcy .
Jeśli chcesz wyrazić zainteresowanie swojemu rozmówcy, stawiaj pytania otwarte, czyli takie,
na
które trzeba odpowiedzieć więcej niż „tak” lub „nie”. Mogą to być pytania zaczynające się
od:
- co...?,
- kto...?,
- dlaczego... ?,
- co sądzisz o...?.
Słuchaj uważnie odpowiedzi, ale jednocześnie zwracaj uwagę na wszystkie informacje, które
dostarczają Ci wiedzy o rozmówcy. W rozmowie ujawniaj też niektóre informacje o sobie,
dzięki temu pozwolisz partnerowi zorientować się, że rozmowa jest dla Ciebie interesująca, a
jej temat nie jest Ci obojętny. To ważny element budowania wzajemnego zrozumienia.
Techniki aktywnego słuchania
Stosuj techniki aktywnego słuchania, takie jak: odzwierciedlenie, parafrazowanie,
klaryfikację.
Odzwierciedlanie to mówienie rozmówcy o tym, jakie według Ciebie przeżywa uczucia.
Możesz zastosować poniższe zwroty:
- „Mam wrażenie, że Cię niepokoi, że …” ,
312
www.infoon.pl
- „Czuję, że bardzo Cię to boli…”,
- „Wydaje mi się, że jesteś zadowolony…”.
Parafrazowanie oznacza powtarzanie własnymi słowami tego, co powiedział rozmówca.
Upewnisz się, czy dobrze zrozumiałeś rozmówcę, jeśli w rozmowie użyjesz zwrotów:
- „Jeśli dobrze Cię rozumiem, to…”,
- „Uważasz, że…”
Ostatnia technika - klaryfikacja - oznacza zwrócenie się do rozmówcy z prośbą o
skoncentrowanie się na najważniejszych sprawach. Na przykład:
- „Wiem, że to wszystko jest ważne dla Ciebie, ale co zamierzasz…”.
Zasady przekazywania informacji zwrotnej
Jeśli chcesz doskonalić sztukę aktywnego słuchania, pamiętaj przede wszystkim, żeby:
 mówić o odczuciach, jakie wywołują w Tobie zachowania i słowa rozmówcy,
 nie oceniać, nie dawać rad, nie narzucać swoich poglądów. Skup się na tym, co widzisz i
słyszysz. Podawaj tylko fakty.
 wypowiadać się o zachowaniu rozmówcy, a nie o tym, jaki on jest. Nie oceniaj swojego
rozmówcy jako człowieka, ustosunkuj się tylko do jego aktualnego zachowania.
 unikać uogólnień: „zawsze”, „nigdy”. Mów konkretnie.
 eksponować to, co można zmienić, mówić o tych sprawach, na które rozmówca ma realny
wpływ.
Najczęściej popełniane błędy
Najczęściej popełnianymi błędami podczas prowadzenia rozmów są:
 brak koncentracji na tym, co mówi rozmówca,
 okazywanie znudzenia,
 komentowanie, wtrącanie uwag,
 dawanie rad, narzucanie swoich poglądów,
 przeskakiwanie na inne tematy,
 ocenianie rozmówcy.
313
www.infoon.pl
Słowa nie zawsze są potrzebne. Czasem wystarczy wysłuchać drugiego człowieka,
wykazać zainteresowanie jego problemami bez udzielania porad czy zbędnych komentarzy.
Jeśli uda Ci się wypracować zwyczaj aktywnego słuchania, odniesiesz ogromne korzyści.
Staniesz się osobą bardziej lubianą, godną zaufania. Większość ludzi woli rozmawiać niż
słuchać, szukają więc zwykle dobrego słuchacza. Aktywnie słuchając zachęcisz innych do
dalszego mówienia.
TERAPIA PRZEZ SZTUKĘ, CZ.I
Terapia przez sztukę może dostarczyć Ci wielu cennych informacji o Tobie. Możesz poznać,
uporządkować i zrozumieć własne emocje, odreagować napięcie emocjonalne, a także
wyrazić swój nastrój.
Czy czujesz potrzebę tworzenia? Podobno drzemie ona w każdym z nas. Jest
sposobem na wyrażenie siebie, swoich emocji oraz pragnień. Terapia przez sztukę, zwana
również arteterapią, pomaga w odkrywaniu nowych sposobów widzenia, dzięki czemu
możesz samodzielnie oceniać i interpretować nowe zjawiska pojawiające się w Twoim
świecie.
Dawno, dawno temu…
Terapia przez sztukę znana jest człowiekowi właściwie od zawsze. Już życie ludzi
pierwotnych było nieustającą arteterapią. Wyrażali oni swoją ekspresję poprzez rytuały i
wytwarzanie własnymi rękami wszystkiego, co było im niezbędne do codziennego
funkcjonowania, a swoje przeżycia ilustrowali na ścianach jaskiń. W starożytnej Grecji
arteterapia również była znana i praktykowana. Pitagoras na przykład wykorzystywał taniec i
muzykę do leczenia psychicznie chorych pacjentów. Platon uważał ją za lek dla duszy,
314
www.infoon.pl
wnoszący ład, piękno i dyscyplinę – gdy dusza traciła tę harmonię, taniec i muzyka
przywracały ją.
Nasi przodkowie od wieków praktykowali leczenie przez sztukę, nie nazywając tej
rzeczy jeszcze po imieniu.
Łacińskie słowo „arte” oznacza wykonanie czegoś doskonale i pochodzi od słowa
„ars”- sztuka. Pojęcie „terapia” jest najbliższe greckiemu „therapeuein”- opiekować się i w
szerszym kontekście oznacza leczenie. Termin arteterapia po raz pierwszy pojawił się w
literaturze anglojęzycznej w latach 40 XX wieku. W Polsce pojęcie to zaczęło funkcjonować
nieco później. Początkowo było używane wymiennie ze słowami kulturoterapia, autoterapia
czy plastykoterapia. Jego sens jednak pozostał ten sam: leczenie poprzez sztukę.
Rodzaje arteterapii
W zależności od stosowanych technik i narzędzi, do odmian arteterapii zaliczane są:
– muzykoterapia – leczenie dźwiękiem,
– plastykoterapia/terapia plastyczna – leczenie twórczością plastyczną,
– choreoterapia – leczenie ruchem, tańcem,
– biblioterapia (dla dzieci bajkoterapia) – leczenie poprzez głośne czytanie, słuchanie tekstów
biblioterapeutycznych, poradnictwo biblioteczne,
– teatroterapia – tworzenie i oglądanie spektakli,
– filmoterapia – projekcje filmowe i dyskusje wokół nich, tworzenie filmów,
– estezjoterapia – połączenie zajęć malarstwa, rzeźby, rysunku, teatru i filmu.
Najbardziej powszechną formą arteterapii jest terapia plastyczna, która daje radość
tworzenia, dotykania, manipulowania, oglądania i doświadczania świata zewnętrznego.
Jakie techniki mają na nas zbawienny wpływ?
Wszystko zależy od indywidualnych upodobań każdego człowieka. W terapii
plastycznej nie ma bowiem jednej metody na przezwyciężanie trudności, każdy wybiera
własną ścieżkę i nią podąża. Oczywiście można zmienić zdanie w trakcie zajęć i zamienić
technikę na inną – to zależy wyłącznie od uczestnika. W plastykoterapii stosuje się szereg
różnorodnych technik, takich jak:
315
www.infoon.pl
– rysunek: rysownie kredkami ołówkowymi, świecowymi, pastelami, ołówkiem, węglem,
kredą,
– malowanie: zarówno pędzlem, jak i palcami, stopami itd.; malować można tuszem,
akwarelą, farbami: plakatowymi, olejnymi, witrażowymi, do szkła,
– grafika: gipsoryt (żłobienie rysunku w płycie gipsowej), linoryt (żłobienie rysunku w
linoleum), drzeworyt (żłobienie rysunku w drewnie)
– rzeźba: prace z masy plastycznej (masa solna, papierowa, glina, modelina plastelina, wosk,
itp.), rzeźbienie w drewnie i innych twardych materiałach, papieroplastyka, orgiami,
– sztuki użytkowe: witraż (na okna, drzwi, szklane naczynia, itp.), fotografia, plakat, collage
(wycinanie, wyklejanie, wydzieranie z papieru i tworzenie pracy łączącej różne techniki
plastyczne),
– zdobnictwo i dekoratorstwo: decupage (naklejanie na odpowiednio spreparowaną
powierzchnię wzoru wyciętego z papieru lub serwetki papierowej i pokrywanie go wieloma
warstwami lakieru tak, aby wtopił się całkowicie i wyglądał jak namalowany), ikebana
(układanie kompozycji z suszonych i żywych kwiatów, roślin, owoców i darów natury: kory,
szyszek, mchu, drewna, piór, itp. – w wazonach, ramach obrazów, koszykach; dekoracje
mogą być okolicznościowe lub świąteczne, np. stroiki bożonarodzeniowe), haft dekoracyjny.
Wybór formy działania jest ważny dlatego, że pozwala na spontaniczne tworzenie,
ekspresję naszych problemów, uczuć, lęków i pragnień w bezpieczny sposób. Tworząc,
wyrażamy często rzeczy nieuświadomione i wcześniej ukryte. Rysowanie, malowanie,
rzeźbienie pomaga nam bardziej skoncentrować się na wewnętrznych przeżyciach. Techniki
te dają szansę na zmniejszenie napięcia i niepokoju, pomagają nam w szukaniu nowych
metod radzenia sobie ze zmartwieniem, lękiem czy depresją.
Nie musisz być Picassem
Nie trzeba posiadać zdolności artystycznych ani wcześniejszych doświadczeń, aby
spróbować terapii przez sztukę. Wystarczą jedynie dobre chęci i zaangażowanie. Terapeuta
nie koncentruje się na wartościach estetycznych Twojego dzieła. Kluczową rolę odgrywa
tutaj relacja terapeutyczna zachodząca między Tobą i Twoim dziełem. Ta forma terapii może
być szczególnie pomocna dla osób, które mają trudności z wyrażeniem swoich myśli i uczuć
za pomocą słów. Bo przecież nie zawsze potrafimy opowiedzieć o swoich emocjach innym. W
czasie zaplanowanych zajęć terapeutycznych istnieje możliwość nawiązania kontaktu z
316
www.infoon.pl
terapeutą i innymi uczestnikami, bycia częścią grupy, w której można samodzielnie
podejmować decyzje i eksperymentować, a przede wszystkim odreagować i zrelaksować się.
Podczas zajęć można samemu decydować o doborze technik plastycznych odpowiednich do
swoich możliwości, preferencji i czasu potrzebnego na wykonanie zadania. Taka aktywność
plastyczna wyzwala radość i poczucie spełnienia. Nie należy oceniać wartości estetycznej
wytworów, nie podlegają one żadnym zewnętrznym standardom. Nie o to tutaj chodzi.
Terapia przez sztukę może dostarczyć Ci wielu cennych informacji o Tobie. Możesz poznać,
uporządkować, wyrazić i zrozumieć własne emocje, odreagować napięcie emocjonalne, a
także wyrazić swój nastrój.
Korzyści z arteterapii
Aktywne uczestnictwo w zajęciach plastycznych doprowadza do szeregu pozytywnych
zmian, takich jak:
– usprawnienie manualne,
– rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej,
– poprawienie koncentracji uwagi,
– wyrównywanie braków i ograniczeń psychofizycznych,
– rozwój osobowości,
– wzrost kreatywności,
– leczenie oraz zapobieganie pogłębianiu się istniejących stanów chorobowych,
– obniżenie napięć nerwowych, uspokojenie i wyciszenie,
– łatwiejsze zrozumienie problemów życia codziennego,
– pełniejsze i swobodne wypowiadanie się,
– pobudzanie i rozwój wyobraźni,
– uświadomienie sobie własnych przekonań i uczuć oraz lepsze poznanie siebie,
– uwolnienie od przykrych wspomnień i niepokojów,
– uwolnienie i odreagowania nagromadzonych emocji,
– rozwijanie własnych działań twórczych,
– porozumiewanie się bez słów,
– uzewnętrznienie świata własnych przeżyć i odczuć,
– zaspokojenie potrzeby akceptacji, bezpieczeństwa, bycia rozumianym i docenianym,
– wielozmysłowe poznania świata,
317
www.infoon.pl
– akceptacji siebie i innych,
– wzmocnienie poczucie sprawstwa,
– akceptacja siebie,
– kreowanie przestrzeni, poznawanie dystansu i granic,
– tworzenie pozytywnych nawyków i reakcji.
Można powiedzieć, że aktywne uczestnictwo w arteterapii pozytywnie wpływa na rozwój
emocjonalny, motoryczny, poznawczy i społeczny osób niepełnosprawnych. Arteterapia nie
tylko wspomaga proces leczenia, ale jest również metodą rozwoju osobistego. Stosowana
jest między innymi w leczeniu:
– lęków,
– depresji,
– innych zaburzeń afektywnych,
– nerwic,
– uzależnień,
– problemów w relacjach rodzinnych, w przypadkach przemocy domowej i nadużycia
seksualnego,
– problemów społecznych i emocjonalnych związanych z niepełnosprawnością i chorobą.
Arteterapia jest również pomocna w traumach i przeżyciach straty, przy problemach
fizycznych, poznawczych i neurologicznych, oraz trudnościach związanych z chorobami
nowotworowymi. Coraz częściej wykorzystuje się ją również w profilaktyce społecznej, w
tym w pracy z osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym.
Dla kogo terapia przez sztukę?
Arteterapia może być stosowana niezależnie od wieku, poziomu wykształcenia,
zdolności czy stanu zdrowia. Każdy może uczestniczyć w zajęciach organizowanych przez
placówki organizujące specjalne kursy plastyczne, decoupage’u czy inne. Warto również
sprawdzić lokalną ofertę warsztatów terapii zajęciowej prowadzonych przez fundacje i
stowarzyszenia osób niepełnosprawnych. Wystarczy chcieć i przestrzegać prostych zasad:
– okazywać każdemu uczestnikowi szacunek i akceptację,
– dawać wsparcie,
– pozwalać na spontaniczność i swobodę,
318
www.infoon.pl
– nie komentować i nie oceniać,
– doradzać, a nie narzucać.
Arteterapia korzysta z różnych metod (technik plastycznych, muzycznych, literackich
czy teatralnych) zarówno do celów leczniczych, jak i rozwojowych czy edukacyjnych. Wspiera
proces poznawania siebie i samoakceptacji, pomaga radzić sobie z własnymi emocjami.
Pozwala wyrazić trudne przeżycia i emocje w bezpiecznych warunkach, w formie mówienia
„nie wprost”. Wyzwala spontaniczność i swobodę ekspresji, uczy technik skutecznej
komunikacji. Pozwala na zaspokajanie tak ważnych potrzeb jak akceptacja, bezpieczeństwo,
bycie rozumianym i docenianym. Uwalnia twórczą energię drzemiącą w każdym z nas,
otwiera nas na świat doświadczeń i potrzeb zarówno własnych, jak i innych ludzi. Terapia
przez sztukę to także wsparcie dla tych, którzy pragną pełniej i bardziej twórczo przeżywać
własne życie, tworzyć pozytywne nawyki i reakcje, odczuwać relaks, przyjemność i
odpoczynek. We wspierającym środowisku, jakim jest grupa terapeutyczna, uczestnik
arteterapii może tworzyć i dzielić się swoją twórczością z życzliwymi mu osobami. Dzięki
temu lepiej rozumie siebie i naturę swoich trudności, a to może prowadzić do pozytywnej,
trwałej zmiany w postrzeganiu siebie.
Arteterapeuta opiekuje się uczestnikiem, który tworzy własne dzieło. Wspiera go na
każdym etapie procesu twórczego, ułatwia poznawanie nowych technik. Uczestnik nadaje
swojemu dziełu osobistego znaczenia, na przykład poprzez tworzenie historii o nim, jego
opis, interpretację jego znaczenia.
Funkcje arteterapii
Funkcje arteterapii zależą od celu jej zastosowania. Można wyróżnić następujące
funkcje:
– rekreacyjna: tworzenie warunków do odpoczynku, regeneracja sił w przezwyciężaniu
problemów i trudności,
– edukacyjna: dostarczanie uczestnikom informacji przydatnych do ponownej interpretacji
sensu i celu życia,
– korekcyjna: umożliwienie przemiany szkodliwych mechanizmów na bardziej wartościowe,
– diagnostyczna i rokownicza: wytwory artystyczne uczestnika opisują jego stan
psychofizyczny,
319
www.infoon.pl
– terapeutyczna: oddziaływanie sztuki jako lekarstwa, kształtowanie osobowości człowieka,
pomoc w odnalezieniu celu i sensu życia, ułatwienie komunikacji interpersonalnej,
– ekspresyjna: wpływ na ujawnienie emocji, umożliwienie odreagowania tych niekorzystnych
dla zdrowia i psychiki,
– pragmatyczna: zaspokajanie podstawowych potrzeb jednostki,
– kompensacyjna: umożliwienie realizacji niezaspokojonych celów,
– poznawcza: nauka rozpoznawania, nazywania i wyrażania uczuć,
– relaksacyjna, odprężająca i stymulująca: budzenie korzystnych emocji, pozytywny wpływ
na samopoczucie,
– regulacyjna – zaspokajanie potrzeby samorealizacji.
Polecamy:
Posłuchaj relacji uczestników arteterapii:
https://www.youtube.com/watch?v=d8k23B3Urcc
Zobacz jakie prace powstają na warsztatach terapii zajęciowej:
https://www.youtube.com/watch?v=Dmr9OeXA5go
TERAPIA PRZEZ SZTUKĘ, CZ. II
Poczuj radość z kreatywnego myślenia i tworzenia. Zrób to sam dla siebie.
Terapia plastyczna jest sposobem na wyrażenie siebie. Sprawia radość, odpręża,
pozwala spojrzeć z dystansu na trapiące Cię sprawy. Leczy duszę i przywraca harmonię.
Rysunek, rzeźba, sztuki użytkowe czy coś innego? Odkryj własne uzdolnienia i preferencje w
dziedzinie szeroko pojętej sztuki. Spróbuj sam, w domu, odnaleźć przyjemność w obcowaniu
ze sztuką.
Poniżej przedstawiamy kilka pomysłów na prace plastyczne do samodzielnego
wykonania. Przystępne instrukcje ze wszystkimi istotnymi wskazówkami pozwolą ci bez
przeszkód zrealizować wybrane projekty. Dobrej zabawy!
320
www.infoon.pl
Obrazek z pisanką z guzików
Święta Wielkanocne za progiem, czas więc przygotować dekoracje świąteczne!
Proponujemy do wykonania prosty, elegancki obrazek z guzikową pisanką.
Potrzebne materiały:
- ramka na zdjęcia 20x25 cm,
- kanwa o wymiarach 20x25 cm ,
- papier kolorowy w odcieniu pasującym do koloru guzików (20x25 cm),
- pistolet z klejem na gorąco,
- zestaw kolorowych guzików w różnych rozmiarach, ale harmonizujących odcieniach,
- papier pergaminowy,
- biała kartka A5, pisak, nożyczki, klej w sztyfcie,
- stara szczoteczka do zębów lub ściereczka(opcjonalnie).
Sposób wykonania:
1. Narysuj pisankę. Powinna mieć mniej więcej taką wielkość, żeby zmieściła się na stronie o
formacie A5 (format zeszytowy). Wytnij narysowaną pisankę.
2.Nanieś na pisankę odrobinę kleju w sztyfcie. Przyklej ją do nieco większego kawałka
papieru pergaminowego (np. takiego jak stosujesz do pieczenia). Papier pergaminowy
sprawi, że klej nie będzie przeciekał przez kanwę.
3. Ułóż kanwę na pisance w taki sposób, żeby pisanka znalazła się dokładnie na środku
kanwy. Dzięki siateczkowej strukturze kanwy pisanka będzie przez nią prześwitywać. Papier
pergaminowy ochroni natomiast stół przed śladami kleju.
321
www.infoon.pl
4. Teraz zacznij przyklejać na kanwie przygotowane wcześniej guziki. Przyklejając kieruj się
od zewnętrznej krawędzi jajka w stronę jego środka. Kiedy klej, którym przymocowałeś
pierwszą warstwę guzików, całkowicie wyschnie, naklej kolejną warstwę. Dzięki temu nadasz
swojej pracy bardziej przestrzenny wygląd. Naklejając drugą warstwę guzików nie zasłaniaj
wszystkich guzików z pierwszej warstwy, ale tylko niektóre z nich. W analogiczny sposób
możesz przykleić trzecią warstwę. Na koniec usuń resztki zaschniętego kleju starą
szczoteczką do zębów lub ściereczką.
5. Czas umieścić tak przygotowany obrazek w ramce. Na szybce ramki połóż kanwę z pisanką
i przysłoń ją kawałkiem kolorowego papieru, który będzie delikatnie prześwitywał spod
kanwy. Na koniec zamknij i zabezpiecz ramkę. Dekoracja gotowa.
Zdobienie pisanki metodą decoupage
Potrzebne materiały:
- jajka,
- ozdobne serwetki lub papier do decoupage,
- klej do decoupage,
- werniks,
- pędzelek.
Robienie pisanek metodą decoupage nie jest skomplikowane. Zacznij od ugotowania jajek na
twardo. Nim przystąpisz do dekorowania ich, poczekaj, aż całkowicie ostygną. Możesz
322
www.infoon.pl
również użyć wydmuszek, ale pamiętaj, że musisz wówczas zachować szczególną ostrożność.
Zbyt mocne przyciśnięcie jajka może sprawić, że skorupka pęknie.
W sklepach dostępne są również różnej wielkości jajka drewniane lub ze styropianu. One
także doskonale nadają się do dekorowania tą metodą.
Sposób wykonania:
1. Z ozdobnej, papierowej serwetki lub papieru do decoupage’u wytnij elementy, którymi
chcesz ozdobić pisanki. Najlepiej nadają się do tego białe serwetki z kolorowymi motywami.
Białe tło serwetki w połączeniu z białym kolorem jajek sprawi, że serwetka będzie prawie
niewidoczna, na pierwszy plan wybije się natomiast jej wzór.
2. Ostrożnie nanieś na kawałek jajka cienką warstwę kleju do decoupage. Przyciśnij do niej
elementy wycięte z serwetki. Dociśnij je lekko, a następnie nanieś drugą, cienką warstwę
kleju. Upewnij się, że pod przyklejonymi elementami nie utworzyły się żadne pęcherzyki
powietrza. Jeśli tak, delikatnie je poprzyciskaj, najlepiej przez jakąś ściereczkę. Poczekaj, aż
klej dobrze wyschnie.
3. W taki sam sposób przyklej pozostałe wzory na inne jajka. Jeżeli chcesz, żeby zachowały
one trwałość, a pisanki miały elegancki połysk, kiedy klej wyschnie, nanieś na nie cienką
warstwę werniksu.
323
www.infoon.pl
PSYCHOLOGIA
JA JESTEM OK, TY JESTEŚ OK
Słowo „asertywność” jest dziś bardzo popularne. Zazwyczaj kojarzymy je potocznie z
umiejętnością mówienia „nie”. Asertywność to jednak więcej niż tylko umiejętność
odmawiania, to styl zachowania i postawa życiowa.
ASERTYWNOŚĆ - definicja
ASERTYWNOŚĆ: z języka angielskiego - assert - stanowczo twierdzić, domagać się
uznania, z języka łacińskiego - assertivus – twierdzący niewzruszenie.
Życie między ludźmi, a także praca związana z kontaktami z innymi, wymagają
liczenia się z potrzebami drugiego człowieka. Nie powinno to jednak oznaczać rezygnacji z
własnych praw i potrzeb. Pomocny może okazać się styl zachowania, który określa się
właśnie mianem asertywności.
Prawo do wyrażania siebie, swoich potrzeb i oczekiwań oraz równoczesne pozwalanie
innym na czynienie tego samego to podstawowe elementy tej sztuki. Asertywność to
zdolność otwierania się na drugiego człowieka, zapraszania go do naszego świata
wewnętrznego w taki sposób, by mógł on nas zrozumieć i uszanować, a równocześnie
skorzystać z bogactwa naszej historii i osobowości.
Asertywność to takie zachowanie, które umożliwia człowiekowi działanie w jego
własnym interesie i obronę swoich praw - bez odczuwania lęku. To także wyrażanie myśli,
uczuć i pragnień w sposób, który nie narusza praw innych ludzi.
Asertywność w pracy to przede wszystkim umiejętność organizowania relacji
interpersonalnych w sposób pozwalający na sprawne i efektywne funkcjonowanie: w miłej
atmosferze, pozbawionej negatywnych emocji i stresów.
324
www.infoon.pl
PRAWA FENSTERHEIMA
Istnieje wiele propozycji określenia osobistych praw człowieka dotyczących
bezpośredniego kontaktu jednej osoby z drugą, wyznaczających w takiej relacji dopuszczalne
zachowania i komunikaty. Jedną z ciekawszych propozycji przedstawił Albert Fensterheim,
amerykański psycholog, prekursor idei i treningu umiejętności asertywnych. Jego zdaniem
wystarczy pięć praw, które uregulowałyby granice wzajemnych zachowań.
5 asertywnych praw wg Herberta Fensterheima (1976r.)
1. Masz prawo do robienia tego co chcesz, do wyrażana swoich opinii, potrzeb i uczuć dopóki nie rani to kogoś innego.
2. Masz prawo do wyrażania siebie poprzez asertywne zachowanie - nawet jeśli to rani kogoś
innego - dopóki Twoje intencje nie są agresywne lecz asertywne.
3. Masz prawo do przedstawiania innym swoich próśb - dopóki uznajesz, że druga osoba ma
prawo odmówić.
4. Istnieją takie sytuacje między ludźmi, w których prawa nie są oczywiste. Zawsze jednak
masz prawo do przedyskutowania tej sprawy z drugą osobą i wyjaśnienia jej.
5. Masz prawo do korzystania ze swoich praw.
TRENING CZYNI MISTRZA
Asertywne zachowania bliższe są osobom świadomym samych siebie, rozumiejącym
swoje potrzeby i towarzyszące im emocje. Takie umiejętności nie są wrodzone, ale można się
ich nauczyć. Służą temu specjalne warsztaty, treningi przeprowadzane pod okiem trenera,
podczas których uczestnicy uświadamiają sobie zjawisko funkcjonowania w kontaktach
społecznych i mechanizmy rządzące relacjami międzyludzkimi w zakresie komunikowania się.
Założenie takich warsztatów opiera się na przeświadczeniu, że procesy uświadomione i
wyćwiczone w warunkach całkowicie bezpiecznych (sala treningowa) mogą być później z
dużym sukcesem wprowadzane w życie codzienne. Bezcenna okazuje się możliwość
przećwiczenia umiejętności mówienia „nie”, formułowania negatywnych komunikatów w
sposób uwzględniający uczucia odbiorcy, czy zwracania się o pomoc w warunkach, kiedy nie
jesteśmy oceniani, ale otrzymujemy merytoryczną informację zwrotną.
325
www.infoon.pl
Trening czyni mistrza. Aby zwiększyć świadomość swoich postępowań, sprawdzić w
jaki sposób się komunikujesz i przećwiczyć umiejętność zachowań asertywnych, polecamy na
końcu artykułu fachową literaturę. Znajdziesz w niej nie tylko teoretyczne podstawy, ale też
praktyczne przykłady z życia prywatnego i zawodowego oraz ciekawe ćwiczenia do
samodzielnego wykonania. Trening asertywności wymaga czasu i skupienia. Jednak już
opanowanie kilku podstawowych zasad może spowodować pozytywną zmianę w
codziennych sposobach funkcjonowania w społeczeństwie
DLACZEGO OPŁACA SIĘ BYĆ ASERTYWNYM?
Dzięki asertywnemu sposobowi porozumiewania się z innymi zwiększysz szacunek do
samego siebie i sprawisz, że inni będą Cię bardziej szanować. W dłuższej perspektywie
zauważysz, że masz wpływ na swoje życie poprzez kontakty z innymi.
Asertywność przekłada się na dobre samopoczucie, dzięki temu, że wyrażasz zarówno
pozytywne, jak i negatywne emocje. Taka postawa pomaga też ustanowić swoje granice,
samodzielnie sterować własnym życiem, kierując się przede wszystkim swoim interesem przy
podejmowaniu decyzji, ale jednocześnie dbając, by nie krzywdzić innych.
W kontaktach zawodowych zmaleje ryzyko konfliktów zarówno między Tobą i
przełożonym, jak i Tobą i pracownikami. Będziesz bardziej konkretny w rozmowach z ludźmi
z pracy. Mniej czasu zajmą Ci negocjacje i rozmowy handlowe, ponieważ szybciej będziesz
mógł doprowadzać do porozumień zadowalających obie strony.
Asertywność to także metoda przeciwdziałania stresowi, tak więc zmniejszy się Twoje
napięcie nerwowe i zwiększy pewność siebie.
WARUNKI ASERTYWNOŚCI
Przeczytaj listę zaleceń, jakimi warto kierować się w komunikacji z drugim
człowiekiem, zwłaszcza przy wyrażaniu i przyjmowaniu krytyki.
Siedem warunków asertywności (według H. Hamer)
1. Dawanie innym ludziom tych samych praw, co sobie (np. do błędów, niewiedzy, do
zabawy, do wypoczynku, do zapominania i inne).
2. Dbałość o zwięzłość i precyzję wypowiedzi.
3. Stosowanie komunikatów typu „Ja”.
326
www.infoon.pl
4. Przyjazna i zdecydowana mowa ciała.
5. Spójność mowy ciała ze słowami.
6. Naturalne zachowanie się bez „maski” i udawania.
7. Uprzejmość bez okazywania wyższości czy dominacji
Człowiek, który reprezentuje postawę asertywną wychodzi z założenia, że sam jest w
porządku, ale inni również są w porządku: „Ja jestem OK, Ty jesteś OK”.
Zobacz artykuł powiązany: „Asertywny sposób na krytykę”
Polecamy literaturę:
- H. Fensterheim, J.Baer, „Nie mów „TAK”, gdy chcesz powiedzieć „NIE”. Jak nauczyć się
asertywności”,
- T. Gillen, „Asertywność”,
- T. A. Harris, „Ja jestem OK - Ty jesteś OK”,
- H. Hamer, „Dojrzała asertywna komunikacja społeczna”, w: „Rozwój umiejętności
społecznych”,
- M. Król - Fijewska, „Trening asertywności”,
- M. Król - Fijewska, „Łagodnie, stanowczo i bez lęku”,
- G. Lindeenfeld, „Asertywność, czyli jak być otwartym, skutecznym i naturalnym”,
- P. Mansfield, „Jak być asertywnym”,
- J. Mellibruda, „Ja-Ty-My. Psychologiczne możliwości ulepszania kontaktów
międzyludzkich”,
- S. Bishop, „Asertywność”,
- S. Rees, R.S.Graham, „Bądź sobą. Trening asertywności”,
- A. Townend, „Jak doskonalić asertywność. Praktyczny podręcznik asertywności dla
menadżerów”.
327
www.infoon.pl
ASERTYWNY SPOSÓB NA KRYTYKĘ
Nikt z nas nie lubi być krytykowany. Krytyka kojarzy nam się z negatywną oceną i atakiem.
W zmianie sposobu postrzegania krytyki i reagowania na nią pomoże nam wyćwiczona
postawa asertywna.
MODELE ZACHOWAŃ
Zachowania asertywne to zachowania interpersonalne, które wyrażają uczucia,
postawy, potrzeby, opinie danego człowieka w sposób stanowczy, bezpośredni, respektujący
uczucia, postawi i prawa drugiego człowieka. Zachowanie asertywne jest przeciwieństwem
zachowania biernego, manipulacyjnego, czy agresywnego.
Postawa agresywna: Ja jestem OK, Ty NIE jesteś OK.
Osoba agresywna jest krytycznie nastawiona do świata. Uważa, że jeżeli coś jest złe,
to jest to jej otoczenie. Charakteryzuje ją zawyżona, nieadekwatna, samoocena. Nie potrafi
słuchać i zadawać pytań, nie jest zainteresowana cudzymi myślami i uczuciami.
Przekaz osoby wyrażającej postawę agresywną brzmi:
- Ja tak uważam, a ty jesteś głupi, skoro myślisz inaczej.
- Takie są moje uczucia, twoje uczucia się nie liczą.
Kluczowe słowa pojawiające się w postawie agresywnej to:
- lepiej byłoby, gdybyś...,
- jeśli nie, to...,
- uważaj,
328
www.infoon.pl
- powinienieś,
- niedobrze,
- bzdura.
W zachowaniu osoby agresywnej pojawiają się liczne sygnały niewerbalne, takie jak:
podniesiony głos, krzyk, wskazywanie palcem, założone ręce.
Postawa bierna: Ja NIE jestem OK, Ty jesteś OK.
Osoba bierna zakłada, że świat i otaczający go ludzie są wspaniali, natomiast ona
sama jest do niczego. Charakteryzuje ją niska samoocena i brak motywacji do podejmowania
inicjatywy. Bardzo często czuje się winna i zachowuje się wobec innych ulegle.
Przekaz w postawie biernej brzmi:
- Liczy się to, co ty myślisz, nie to, co ja o tym sądzę.
- Liczą się twoje odczucia, a nie moje.
Kluczowe słowa pojawiające się w rozmowie z osoba o postawie biernej to:
- zastanawiam się, czy...,
- myślę, że....,
- czy nie zechciałbyś, żeby...,
- tak mi przykro,
- przepraszam,
- a jeśli...
W postawie biernej nie przedstawiamy własnych potrzeb, poglądów i uczuć, lekceważymy
własne prawa, pozwalając innym je naruszać, unikamy przyjmowania odpowiedzialności.
Niewerbalne sygnały bierności to: uległy, proszący ton głosu, zaciśnięte pięści, oczy
zwrócone w dół, pochylona sylwetka.
Postawa manipulacyjna: Ja NIE jestem OK, Ty NIE jesteś OK.
W tej postawie osoba zachowuje dużą ostrożność w stosunku do innych.
Charakteryzuje się niską samooceną i brakiem pewności siebie. Jest skłonna do przekręcania
i zniekształcania cudzych wypowiedzi. Jej zachowania są zmienne i trudne do przewidzenia.
329
www.infoon.pl
Przekaz w tej postawie brzmi:
- Skoro on jest nieuczciwy, to je też mogę nie być w porządku.
- Ludzie są głupi i można ich wykorzystywać.
- Wszyscy tak robią.
- Zawsze tak jest.
Komunikacja werbalna i niewerbalna nie idą w parze. Bywa na przykład, że osoba
prezentująca postawę manipulacyjną przekazuje wesoły komunikat przy zachowaniu
smutnego wyrazu twarzy.
Postawa asertywna: Ja jestem OK, Ty jesteś OK.
Asertywność to przekonanie, że świat i ludzie są w porządku. Osoba asertywna broni
swoich poglądów uznając równocześnie prawa innych. Rozmówca o takiej postawie jest
zainteresowany myślami i odczuciami innych osób. Jest uczciwy i bezpośredni.
Jego przekaz brzmi:
- Takie jest moje zdanie.
- Tak to odczuwam.
- Tak widzę tę sytuację.
- Chciałbym usłyszeć jak ty się z tym czujesz. Może uda nam się znaleźć rozwiązanie
zadowalające obie strony.
Kluczowe zdania i słowa to:
- ja,
- uważam, że...,
- czuję, że...,
- chcę,
- zróbmy to razem,
- jak to możemy rozwiązać,
- co ty na to?
- co ty o tym myślisz?
330
www.infoon.pl
Sygnały niewerbalne, jakie podczas rozmowy, wysyła osoba o asertywnym nastawieniu to:
spokojny głos, swobodna postawa, wyprostowana pozycja ciała, bezpośredni kontakt
wzrokowy, uśmiech.
ASERTYWNA ODMOWA
Techniki asertywne pomagają w radzeniu sobie z manipulacją ze strony innych ludzi.
Jednym z narzędzi w radzeniu sobie z takimi naciskami jest umiejętnie zastosowana
asertywna odmowa. Polega ona na stanowczym, wyraźnym przedstawieniu niezgody na
jakieś zachowanie czy stwierdzenie. W asertywnej odmowie powinny być zawarte trzy ważne
elementy:
1. musi paść słowo „NIE”
2. musi być zawarta w niej jasna deklaracja, na co się nie zgadzamy, czego się nie
podejmujemy, itp.
3. musi być wyrażone krótkie uzasadnienie naszej odmowy, bez usprawiedliwień, wykrętów,
czy pouczeń
Przykłady asertywnej odmowy:
- Nie, nie spotkam się dzisiaj z Panem, bo nie chcę zmieniać swoich planów.
- Nie, nie podpiszę tego dokumentu, bo nie dołączył Pan do niego istotnego załącznika.
- Nie, nie zrobię za ciebie tego zadania, bo chcę w tym czasie napisać sprawozdanie ze
spotkania.
SIŁA INFORMACJI ZWROTNEJ
Często bywa tak, że Twój znajomy, współpracownik, czy podwładny, nie zdaje sobie
sprawy z konsekwencji swojego postępowania. Nie wie, że swoimi wypowiedziami lub
zachowaniem wprowadza nas w zakłopotane, czy też uraża naszą godność. Jeśli nikt mu tego
jeszcze nie uświadomił, warto przedstawić mu informację zwrotną.
Przykłady asertywnej informacji zwrotnej:
- Kiedy mi Pan przerywa, denerwuje mnie to i utrudnia ponowne zebranie myśli.
- Proszę pozwolić mi skończyć moją prezentację.
331
www.infoon.pl
WYZNACZANIE GRANIC
Jeśli wyraźna informacja zwrotna nie skutkuje, trzeba mocno i stanowczo wyznaczyć
granice i przedstawić, jakie zachowania i sformułowania dopuszczasz, a które są już
przekroczeniem wyznaczonej przez Ciebie granicy. Ważne jest, żeby oprócz wyrażenia
sprzeciwu, określić sankcje, jakie zastosujemy, jeśli nasz rozmówca nie potraktuje poważnie
naszego sprzeciwu.
Przykład:
- Nie życzę sobie, żeby Pani mi przeszkadzała. Domagam się, żeby wysłuchała mnie Pani do
końca. Jeżeli będzie mi Pani przerywała, zakończę tę rozmowę.
SPOSÓB NA KRYTYKĘ
Każdy z nas obawia się krytyki. Kiedy ktoś nas krytykuje, używając ocen, które nas
deprecjonują - wycofujemy się z rozmowy albo stajemy do walki. Asertywne radzenie sobie z
krytyką polega przede wszystkim na otwartej rozmowie o zarzutach. Kiedy usłyszysz
krytyczne uwagi ogólnego typu, na przykład: Ostatnio się nie dogadujemy..., Zazwyczaj mało
się starasz..., Twoje metody są nie do przyjęcia... , dopytaj o co konkretnie chodzi Twojemu
rozmówcy. W ten sposób zdobędziesz cenne informacje. Nie poddasz się destruktywnej
ocenie, ale otworzysz sobie pole do zweryfikowania opinii krytykującej Cię osoby.
Powiedz na przykład:
- Co masz mi konkretnie do zarzucenia?
- Ostatnio, to znaczy kiedy, w jakich sytuacjach?
- Jakie metody masz na myśli?
ROZWIJANIE ZASŁONY DYMNEJ
Oczywiście zdarza się, że zdajemy sobie sprawę z tego, że w przedstawianych nam
zarzutach tkwi jakieś ziarno prawdy. Przyzwoitość nakazuje wówczas przyznać naszemu
rozmówcy część racji.
Asertywnym sposobem na wyrażenie takiej samokrytyki jest technika nazywana
rozwijaniem zasłony dymnej. Przyznajemy w wówczas, że nie jesteśmy bez wad i
dopuszczamy możliwość popełnienia błędu.
332
www.infoon.pl
Przykład:
- Być może mogłabym lepiej się postarać. Porozmawiajmy o tym.
- Chyba faktycznie ostatnio gorzej pracowałem. Przynajmniej tak to mogło wyglądać.
Proponuję, żebyśmy o tym w tej chwili porozmawiali.
UPRZEDZANIE KRYTYKI
Kiedy nasze relacje z drugą osobą nie układają się tak, jak byśmy sobie tego życzyli i
mamy świadomość, że część odpowiedzialności za taki stan rzeczy leży po naszej stronie warto uprzedzić krytykę. Będzie to nic innego jak zaproszenie do rozmowy o popełnionych
przez nas błędach. Taka rozmowa pozwoli złożyć wyjaśnienia drugiej stronie, oczyści
atmosferę i przygotuje grunt do poprawy relacji, czy też współpracy.
Przykład:
Marta, mam wrażenie, że nasza dotychczasowa współpraca nie układała się najlepiej. Bardzo
mi zależy na konstruktywnych kontaktach z Tobą, dlatego chciałabym Ci zaproponować w tej
chwil, żebyśmy porozmawiały o tej dotychczasowej współpracy. Powiedz mi co Ci w niej nie
odpowiadało, żebyśmy mogły lepiej współpracować w przyszłości.
SAM KRYTYKUJ ASERTYWNIE
Jeśli sam chcesz przekazać komuś krytyczną uwagę, staraj się zachować zasady
asertywnego krytykowania. Polecamy w tym celu zastosowanie prostego modelu FUKO.
Asertywna krytyka to taka, która odnosi się do faktów, ustosunkowuje się do nich i wyraża
oczekiwania
F: FAKTY - przedstawiamy fakty, konkretne zachowanie, bez negatywnych uogólnień
U: USTOSUNKOWANIE - przedstawiamy nasze emocje, opinię
K: KONSEKWENCJE - opisujemy efekty takiego zachowania
O: OCZEKIWANIA - wyrażamy oczekiwania dotyczące tych zachowań, czego chcemy od
rozmówcy,
Przykład:
333
www.infoon.pl
FAKT: Jarku, od czterech dni przygodzisz do pracy o pół godziny później.
USTOSUNKOWANIE: Irytuje mnie to,
KONSEKWENCJA: ponieważ mamy przez to opóźnienia w realizacji projektu.
OCZEKIWANIA: Oczekuję, że od jutra będziesz w pracy punktualnie.
Polecamy literaturę:
- T. Gillen, „Asertywność”,
- H. Hamer, „Dojrzała asertywna komunikacja społeczna”, w: „Rozwój umiejętności
społecznych”,
- M. Król - Fijewska, „Trening asertywności”,
- G. Lindeenfeld, „Asertywność, czyli jak być otwartym, skutecznym i naturalnym”,
- P. Mansfield, „Jak być asertywnym”,
- J. Mellibruda, „Ja-Ty-My. Psychologiczne możliwości ulepszania kontaktów
międzyludzkich”.
Zobacz artykuł powiązany: „Ja jestem OK, Ty jesteś OK”.
334
www.infoon.pl
O GNIEWIE
Czym jest gniew? Jak radzić sobie z tym uczuciem?
Gniew na ogół źle nam się kojarzy: z agresją, wybuchami złości, z fizyczną lub słowną
przemocą. Ale to są tylko negatywne objawy gniewu. Tymczasem gniew, jak każde uczucie,
sam w sobie nie jest ani zły, ani dobry. Co więcej: dobrze wykorzystane uczucie gniewu,
może zaowocować zmianą na lepsze. Gniew bywa czasami bardzo twórczy. Człowiek
ogarnięty nim potrafi zrobić dużo dobrego - pod warunkiem, że nikogo nie skrzywdzi, a wręcz
przeciwnie: z furią wystąpi w obronie drugiego człowieka.
Czym jest gniew ?
Gniew jest jednym z wielu uczuć. Według słowników to uczucie złości, silnego
niezadowolenia z czegoś lub z kogoś. Według psychologii - to świadomość bycia
niezrozumianym, poczucie krzywdy i niezaspokojenia potrzeb, gdy nie dostajemy tego, na co
liczyliśmy. Uczucie gniewu rodzi się w nas, kiedy czujemy, że nie zostaliśmy zrozumiani lub
jest owocem poczucia krzywdy, kiedy ktoś przekracza nasze granice wbrew naszej woli.
Gniew trzeba rozumieć wielostopniowo: może narastać, nabrzmiewać i prowadzić do wielu
negatywnych zachowań. Zazwyczaj w pierwszej fazie pojawia się pewien smutek: dlaczego
nas nie zrozumiano, czy już tak zostanie? Później przychodzi strach oraz niezgoda. Mówimy:
„ja tak nie chcę”, „ja sobie tego nie życzę”, „nie tak się umawialiśmy”. Czujemy nadchodzącą
335
www.infoon.pl
zmianę w relacji, która nam się zdecydowanie nie podoba i wtedy właśnie zaczynamy mówić
o gniewie.
Gniew jest dla psychiki tym, czym ból dla naszej fizjologii: to sygnał, że dzieje się coś
niebezpiecznego, co wymaga dojścia do źródeł i uleczenia. Możemy zastanowić się, co się
dzieje, dojść do źródeł nieporozumienia i znaleźć rozwiązanie, które zażegna konflikt.
Możemy też pójść inną drogą: pogniewać się permanentnie i tkwić zapiekle w gniewie: nie
słuchać, nie rozmawiać, nie szukać kontaktu z osobą, na którą się gniewamy. Ale trwając w
takim zamknięciu, bez próby poszukania rozwiązania, sami odcinamy sobie drogę do zmiany.
Uparte tkwienie w gniewie może doprowadzić do tego, że obrośniemy dodatkowo w
pogardę i cynizm, pojawi się chęć odwetu i zemsty. A stąd już tylko krok do utraty, być może
ważnej dla nas, relacji z drugą osobą. Zatwardziałość nie wnosi niczego dobrego i
konstruktywnego, sieje wyłącznie zniszczenie.
Gniew sam w sobie nie jest zły. Nie podlega ocenie jako uczucie, do którego mamy
pełne prawo. Ocenie natomiast podlega postawa oraz zachowanie, które jest wynikiem tego
gniewu. Uczucia są spontaniczne, nie dają się kontrolować naszej woli i u każdej osoby
funkcjonują nieco inaczej - w zależności od indywidualnie rozwiniętych mechanizmów
obronnych, progu wrażliwości i odporności na stres. W bliskich związkach wzajemnie uczymy
się tych różnic w funkcjonowaniu uczuć po to, aby nie ranić się.
Odczuwając gniew, dojrzały człowiek powinien postawić przede wszystkim na
cierpliwość, dać sobie czas, żeby ochłonąć. Cierpliwość to podstawa do zrozumienia i dialogu.
Według filozofii buddyjskiej, wszystkie współczesne problemy to efekt zatrucia ludzi trzema
truciznami: mieszanką niewiedzy i niezrozumienia, gniewem i pożądliwością.
Jak radzimy sobie z gniewem?
Mimo, że gniew jest bardzo silnym uczuciem, wciąż jest stosunkowo mało poznany.
Jeżeli nie umiemy sobie z nim radzić, może nam przysporzyć problemów w relacjach z innymi
ludźmi. Z jednej strony jesteśmy uczeni, że gniew to niewłaściwe, niebezpieczne i
niepożądane uczucie, że powinniśmy starać się nie odczuwać go. Z drugiej strony,
niekontrolowane wybuchy gniewu często bywają przyczyną przemocy fizycznej i psychicznej,
powodują wiele cierpienia w relacjach międzyludzkich. Każdy na swój sposób stara się radzić
336
www.infoon.pl
sobie z własnym gniewem. Reakcje bywają skrajne. Najczęściej spotykane to tłumienie lub
wybuchowość.
W pierwszym przypadku boimy się, że gniewając się na jakąś osobę zranimy ją, nie
zostaniemy właściwie zrozumiani i potraktowani. Być może jako dzieciom nie dawano nam
prawa do wyrażania negatywnych uczuć, prawa do mówienia „nie” oraz bycia asertywnym.
Być może nie respektowano po prostu naszych potrzeb czy granic, na zasadzie „dzieci i ryby
głosu nie mają”. Może koronnym argumentem w dyskusji było stwierdzenie, że dopóki nie
jesteśmy „na swoim” to nie mamy prawa głosu. W efekcie, jako dorośli ludzie nadal
wycofujemy się i tłumimy swoje uczucia. Cena takiej postawy jest bardzo wysoka.
W związku tłumienie uczuć prowadzi do izolacji, do poczucia samotności, mimo
obecności partnera. Skrywany przez lata gniew rośnie i czasem - z jakiegoś pozornie błahego
powodu - gwałtownie wybucha. Wówczas najczęściej słyszymy komentarz, że nie radzimy
sobie z emocjami albo wręcz histeryzujemy. Czujemy wstyd i ponownie zamykamy w sobie
gniew. Aż za którymś razem nie wytrzymujemy i ponownie wybuchamy, uwalniając tłumione
emocje. I tak w kółko. Wyprowadzeni z równowagi potrafimy zamienić się w furiatów,
których nic nie zatrzyma, furiatów, którzy mogą doprowadzić do nieodwracalnych szkód w
relacjach z innymi ludźmi.
Tłumiony latami gniew szkodzi nie tylko naszej psychice, ale powoduje też wiele
problemów zdrowotnych. Może prowadzić do:
- wrzodów żołądka,
- problemów jelitowych,
- choroby wieńcowej,
- chorób nowotworowych,
- depresji,
- chronicznego zmęczenia,
- migren,
- bólu mięśni i stawów.
Fundacja Zdrowia Psychicznego stwierdziła, że w Polsce gniew jest głównym czynnikiem
rozwijających się problemów psychicznych i psychiatrycznych z przyczyn społecznych. Na
337
www.infoon.pl
dwa tysiące przebadanych dorosłych, co trzecia osoba wykazała wyraźne problemy z
kontrolą gniewu i złości. Smutna statystyka.
Drugi najczęstszy sposób radzenia sobie z gniewem to wybuchowość. Ktoś, kto długo
tłumił gniew w przeszłości, reaguje wybuchem na niespełnione oczekiwania. Tak na przykład
zachowują się między innymi dorosłe dzieci alkoholików. Dorosła córka alkoholika prosi męża
o wyniesienie śmieci. Jeżeli w odpowiedzi usłyszy: „zaraz”, to bardzo prawdopodobne jest, że
zareaguje gniewem albo wręcz wpadnie w furię. To nic innego jak wylanie gniewu za
wszystkie doświadczone przez nią w życiu negatywne emocje, spowodowane nałogiem ojca.
Ona nie umie czekać i ufać, że dla innych jej potrzeby są ważne – z tej prostej przyczyny, że
nikt wcześniej jej tego nie nauczył.
Kiedy ktoś narusza nasze granice albo pozbawia należnych praw, wyrażenie gniewu
jest reakcją w pełni uzasadnioną, zdrową i wręcz pożądaną. Jeżeli nie damy sobie do niego
prawa, stłumimy go – wówczas gniew skumuluje się i zaszkodzi nam potrójnie, odbierając
zdrowie oraz radość życia. Energia, zatrzymana wewnątrz, obróci się w końcu przeciwko
nam. Bywa, że gniew, ze strachu przed konsekwencjami wyrażenia go wprost, zostaje
wyrażony biernie. W jaki sposób? W takich zachowaniach jak zapominanie, spóźnianie się,
złośliwość. Nie jest to dobry sposób na wyrażanie emocji – szkodzi nam i naszym relacjom.
Nagle zauważamy, że wokół nas robi się pusto.
Co zatem zrobić z gniewem, który odczuwamy? Przede wszystkim zaakceptować go,
dać sobie prawo do odczuwania go, na podobieństwo innych naszych uczuć. Warto prosto i
bezpośrednio wyrazić swój gniew, bez przypisywania komuś winy za tę emocję. Wtedy
znajdzie on bezpieczne ujście. Dzięki temu bez obciążeń będziemy mogli wyrażać również
inne uczucia: miłość, troskę czy zadowolenie, które nie będą już „nadgryzane” przez tłumiony
gniew. Proste i bezpośrednie wyrażenie gniewu, na przykład słowami „złości mnie, że ...”,
„nie zgadzam się na to, żebyś ....” spowoduje, że poczujemy kontrolę nad własnymi
emocjami, a nasze otoczenie dostanie jasny sygnał, na co się zgadzamy, a na co nie.
Gniew wraca ze zdwojoną siłą
Pewien humorystyczny rysunek przedstawia następującą sytuację: prezes krytykuje
podwładnego, podwładny daje reprymendę swojej sekretarce, sekretarka krzyczy na
338
www.infoon.pl
praktykantkę, praktykantka policzkuje gońca, a goniec kopie psa. Na końcu rozwścieczony
pies gryzie prezesa. Zabawne? Byłoby, gdyby nie smutna prawda, którą ilustruje ten rysunek:
gniew nie znika, ale krąży i wraca do nadawcy ze zdwojoną siłą. Badania pracowników
odnośnie gniewu i irytacji wykazały, że statystycznie ponad osiem osób na dziesięć było
świadkiem sytuacji, w której bliska im osoba straciła panowanie nad sobą i zareagowała
wybuchem gniewu. Takie sytuacje rzadziej zdarzały się na północy Europy, niż na południu.
Co wywołuje gniew pracowników? Na zachodzie przede wszystkim marnotrawienie czasu na
zbyt długie i bezowocne narady, poza tym złe maniery współpracowników, złe warunki
pracy, takie jak wyposażenie, klimatyzacja, itp., a dopiero w dalszej kolejności
nieprzygotowanie współpracowników. W Polsce najczęściej wściekłość i gniew wywołują
zasady panujące w miejscu pracy, na kolejnym miejscu warunki pracy i złe maniery
współpracowników, a marnotrawienie czasu na zbyt długie narady znalazło się dopiero na
czwartym miejscu. Z powyższych badań wynika, że na zachodzie Europy ludzie maja większą
świadomość tego, że sami mogą kształtować swoją rzeczywistość, zamiast szukać winnych
sytuacji, w której się znaleźli. Zupełnie odwrotnie niż my, Polacy. Do takiego myślenia
musimy dopiero dojrzeć.
Masz prawo do gniewu
Pamiętaj, że gniew nie zawsze jest zły. Bywa, że jest jedyną właściwą reakcją na
złamanie zasad. Gniew jest słuszny, konieczny, sprawiedliwy i oczyszczający. Nie ma lepszego
wyboru wdanej sytuacji. Ileż to razy oburzamy się na dziejącą się na naszych oczach
niesprawiedliwość, niegodziwość. Mamy ochotę wtargnąć w taką sytuację z impetem i w
wykrzyczeć co myślimy temu, który krzywdzi drugiego człowieka albo zwierzę. Śmiało,
zróbmy wówczas to, co dyktuje nam nasze święte oburzenie. Gdy widzimy katowane
dziecko, odnieśmy się do rodzica używając siły gniewu, aby powstrzymać go, zareagować na
zło, pokazać niezgodę na to, co się na naszych oczach dzieje. Kiedy widzimy
nieodpowiedzialnego człowieka, który wyrzuca psa na drogę, przywiązuje do drzewa w lesie
albo bije i głodzi – także reagujmy zdecydowanie i radykalnie, wykorzystajmy nasz twórczy,
święty gniew, aby głośno zaprotestować przeciwko głupocie i niegodziwości. To jest jedyne
słuszne użycie gniewu, który jest reakcją na złamanie fundamentalnych zasad. Taki gniew nie
jest bezmyślnym odwetem, tylko upomnieniem, sprawiedliwą karą dla osób, które
świadomie złamały podstawowe prawa innych istot. Przypomnijmy sobie wówczas scenę z
Biblii, w której Chrystus z gniewem i furią poprzewracał stragany poustawiane przez
339
www.infoon.pl
faryzeuszy w świątyni. W świątyni, która powinna być miejscem na schronienie, spokój i
modlitwę, a nie na podszyte chciwością, bezczelne kupczenie w imię Boga. Faryzeusze nie
mieli skrupułów, więc Chrystus się rozgniewał i powywracał im stragany. Miał prawo. Każdy
ma prawo do gniewu, Ty też.
JAK RADZIĆ SOBIE ZE STRESEM?
Stres jest nieuniknionym składnikiem życia, ale można go kontrolować.
Rozmaite ośrodki edukacyjne oferują kursy mające pomóc ludziom w radzeniu sobie
ze stresem. Niektóre z nich uczą łagodzić siłę stresu za pomocą medytacji, relaksacji, ćwiczeń
fizycznych. Inne uczą planować życie tak, aby stresów było jak najmniej lub pojawiały się
wyłącznie wtedy, kiedy jesteśmy na nie fizycznie i psychicznie przygotowani.
Większość ludzi ma przeciętne umiejętności radzenia sobie ze stresem, które
wymagają doskonalenia. Stres jest nieuniknionym składnikiem życia, ale można go
kontrolować. Należy w tym celu wypracować odpowiednie podejście do siebie, życia,
problemu i skuteczne strategie radzenia sobie ze stresem.
Poniżej przedstawiamy przykładowe strategie radzenia sobie ze stresem:
PLANUJ
Planuj swoje zajęcia w taki sposób, żeby ograniczyć lub wyeliminować czynniki
powodujące stresujące sytuacje. W życiu codziennym, prywatnym i zawodowym,
napotykamy na wiele stresujących sytuacji. Korki w godzinach szczytu, brak możliwości
340
www.infoon.pl
koncentracji, hałas, konieczność szybkiego podejmowania decyzji w sprawach zawodowych,
krytyka jakości wykonywanej przez nas pracy, kłótnie.
Niektóre z tych sytuacji są nieuniknione, często jednak można zmniejszyć skalę takich
wydarzeń. Jeśli na przykład uda nam się wcześniej zaczynać i kończyć pracę, to unikniemy
podróżowania w korkach. Jeśli przyjdziemy do pracy przed innymi, to będziemy mieli więcej
czasu na podjęcie decyzji i przygotowanie do zadań nadchodzącego dnia.
Zaplanuj swoje działania w taki sposób, żeby stresory pojawiały się wtedy, kiedy to
dla Ciebie najwygodniejsze. To samo wydarzenie w określonym czasie może wywołać
silniejszą reakcję niż w innej chwili. Zwykle irytuje nas, kiedy ktoś lub coś przeszkadza nam w
wykonaniu zaplanowanej czynności. Przypomnij sobie, kiedy pracowałeś nas ważnym
zadaniem, a koleżanka wpadała do pokoju na pogaduchy albo zza drzwi dochodził
rozpraszający hałas. Staranne planowanie może wyeliminować takie źródła stresu. Czasami
wystarczy odłożyć słuchawkę telefonu, poprosić współpracowników, żeby nie przeszkadzali.
Często okazuje się, że kiedy skończymy wykonywaną czynność, te same rozpraszające nas
zdarzenia zupełnie nas nie denerwują.
RELAKSUJ SIĘ MIĘDZY ZAJĘCIAMI
Niektórzy ludzie, mimo napiętego dnia, przeżywają mniejszy stres niż inne osoby.
Duże znaczenie ma osobowość człowieka, ale nie mniejszą rolę odgrywa rytm pracy.
Okresowe relaksowanie się pomaga zapanować nad stresem. Stres jest szczególnie dolegliwy
po przekroczeniu pewnego progu intensywności. Jeśli co pewien czas go nie rozładujemy, to
będzie się kumulował, co będzie negatywnie wpływać na nasze zdrowe fizyczne i psychiczne.
Możemy złagodzić jego siłę, relaksując się pomiędzy poszczególnymi zajęciami.
Zdecydowanie łatwiej jest złagodzić stres słaby niż silny. W stanie silnego stresu wydaje nam
się, że jesteśmy już bezradni i nie panujemy nad wydarzeniami, wpadając w błędne koło.
TRAKTUJ STRES JAK WYZWANIE
Stresujące wydarzenia często wymagają naszej reakcji. Czasami jest to strach, innym
razem bezradność lub przeciwnie: stawanie w gotowości do walki.
Naucz się traktować stres jak wyzwanie. Kiedy podchodzimy do czynników
wywołujących stres jak do wyzwania, nasz organizm wydziela norepinefrynę, która
przygotowuje nas do walki, pozwala zaopatrzyć się w potrzebną energię i wywołuje
341
www.infoon.pl
pozytywny stan emocjonalny. To pomaga radzić sobie ze stresem. Żeby jednak uzyskać
dostęp do tej magicznej substancji chemicznej trzeba podnieść rękawicę, czyli potraktować
stresor jako okazję do wypracowania takich reakcji.
SKUP SIĘ NA PROBLEMIE
Badania naukowe dowodzą, że musimy nauczyć się panować nad naszymi
wątpliwościami na własny temat, ponieważ jest to warunek panowania nad otoczeniem.
Każdego od czasu do czasu nękają wątpliwości na własny temat, szczególnie w obliczu
porażek. Tych, którzy zwyciężają odróżnia od przegranych sposób postępowania w takich
sytuacjach. Ci drudzy zwykle rozmyślają o własnych słabościach, rozpamiętują poniesione
porażki. Im więcej rozpamiętują, tym gorsza mają samopoczucie i trudniej przychodzi im
rozwiązywanie nękającego ich problemu. Pierwsi zaś przypominają sobie odniesione
wcześniej sukcesy i wymieniają swoje mocne strony.
Naucz się panować nad otoczeniem, skupiając się na problemie, zamiast na sobie i
swoich emocjach. Oddziel emocje od problemu, zdystansuj się od nich i działaj. Aby skupić
się na problemie przypomnij sobie sukces odniesiony w podobnych okolicznościach.
Zastanów się też jak inni odnieśli sukces w podobnej sytuacji. Dzięki temu przestaniesz
skupiać się na sobie. Możesz również poprosić o pomoc w rozwiązaniu problemu innych.
Dzięki temu nawiążesz kontakty społeczne i wykorzystasz niemałe umiejętności innych ludzi.
PRACUJ NAD CECHAMI OSOBOWOŚCI
Osobowość określa stosunek do świata i do siebie. Ludzie zdrowi mają pozytywne
nastawienie do otoczenia, są optymistyczni, akceptują siebie. Czują się odpowiedzialni za
własne życie i wybory, mają duże poczucie humoru i dobre stosunki z ludźmi.
Nie jest możliwa zmiana osobowości z dnia na dzień. Warto jednak pracować nad
kształtowaniem jej nowych cech. Stres nie jest nieuchronny, ale możemy trzymać go w
ryzach, jeśli jesteśmy gotowi stworzyć środowisko sprzyjające harmonii, współpracy i
wzajemnemu wsparciu.
POPRAW SOBIE NASTRÓJ
Zapewne masz już jakieś wypracowane, własne metody na radzenia sobie ze stresem
czy zmęczeniem zawodowym.
342
www.infoon.pl
Jeśli szukasz wciąż nowych sposobów na chwilę wytchnienia w walce ze stresem,
podpowiadamy jakimi prostymi metodami poprawić sobie nastrój.
Poniżej przedstawiamy listę przyjemnych zajęć, które mają wpływ na nastrój całego ciała
(badania naukowe z 1973r: Lewinsohn i Graf). Większość tych drobnych przyjemności nie
wymaga wielkich pieniędzy i jest ogólnie dostępna.
Związane z innymi ludźmi:

Przebywanie wśród szczęśliwych, rozbawionych osób.

Zainteresowanie ze strony ludzi.

Przebywanie z przyjaciółmi.

Adoracja ze strony płci przeciwnej.

Całowanie się.

Wyznawanie miłości.

Pieszczoty, gra wstępna.

Bycie z kimś, kogo się kocha.

Mówienie komplementów.

Bycie poproszonym o pomoc i radę.

Seks.

Poznanie kogoś atrakcyjnego.
Wykonywane samotnie:

Śmiech – oglądanie komedii.

Poczucie odprężenia.

Myślenie o czymś dobrym.

Myślenie o ulubionych osobach.

Oglądanie pięknych krajobrazów.

Oddychanie świeżym powietrzem.

Przebywanie w ciszy i spokoju.

Siedzenie na słońcu.

Wolny czas poświęcony na hobby.

Mocny sen w nocy.

Słuchanie muzyki.

Uśmiechanie się do ludzi.
343
www.infoon.pl

Obserwowanie, że bliskim się dobrze powodzi.

Poczucie obecności Boga w życiu.
Związane z własnym rozwojem:

Realizacja projektu na własny sposób.

Czytanie książek.

Planowanie lub organizacja czegoś.

Umiejętne prowadzenie samochodu.

Powiedzenie czegoś wprost.

Uczenie się czegoś nowego.

Słuchanie komplementów.

Dobre wykonanie jakiejś pracy.
Różne:

Jedzenie dobrego posiłku.

Wyjście do restauracji.

Przebywanie ze zwierzętami.
Źródła:
- Robert E. Franken „Psychologia motywacji”,
- Robert B. Cialdini, Douglas Kendrick, Steven Neuberg „Psychologia społeczna. Rozwiązanie
i tajemnice”,
- Jan Strelau (red.) „Psychologia. Podręcznik akademicki”,
- Peter M. Lewinsohn, M. Graf „Pleasant activities and depression” (Journal of Consulting
and Clinical Psychology, Vol 41(2), Oct 1973).
344
www.infoon.pl
IT
APLIKACJE BEZ BARIER
„Aplikacje bez barier” to cykl, w którym prezentujemy oprogramowanie dedykowane dla
osób z niepełnosprawnością. Przedstawiamy aplikacje zwiększające komfort pracy na
komputerze, ułatwiające komunikację czy poruszanie się w przestrzeni miejskiej.
B-LINK - MRUGNIJ DO KOMPUTERA, ŻEBY NIM STEROWAĆ.
„Motyl i skafander”
Pamiętacie film „Motyl i skafander”? To opowieść, która powstała na podstawie
autobiograficznej powieści Jeana-Dominique’a Bauby’ego. Po udarze mózgu, całkowicie
sparaliżowany redaktor czasopisma „Elle”, leży w szpitalu. Jedyny sposób w jaki może
komunikować się z otoczeniem to poruszanie lewą powieką. Reszta ciała jest bezwładna.
W ten sposób, tylko przy pomocy mrugnięć, powstaje autobiografia bohatera. Jego
asystentka czyta mu specjalnie ułożony alfabet, a kiedy wypowiada żądaną literę Jean mruga
lewym okiem.
345
www.infoon.pl
Ta historia stała się inspiracją dla dr inż. Aleksandry Królak z Politechniki Łódzkiej do
wymyślenia oprogramowania, dzięki któremu osoby sparaliżowane mogłyby korzystać z
komputera. Chodziło o metodę, w której chory samodzielnie, bez angażowania innej osoby,
będzie mógł posługiwać się komunikatorami internetowymi, wysyłać pocztę elektroniczną,
przeglądać strony internetowe i obsługiwać edytor tekstu. Tak powstał b-Link.
b-Link - działanie
Do obsługi programu nie potrzeba skomplikowanych urządzeń. Wystarczy komputer i
kamera internetowa, która będzie śledzić ruchy powiek. Pomoc osoby pełnosprawnej
potrzebna będzie w momencie instalacji programu i włączenia komputera. Po instalacji
program uruchamia się każdorazowo z autostartu Windows.
Konfiguracja programu odbywa się poprzez skanowanie twarzy. Po usłyszeniu
dźwięku trzeba ustawić twarz naprzeciwko obiektywu kamery i przez moment nie ruszać się.
W tym czasie aplikacja wykrywa twarz i położenie naszych oczu. Kolejny sygnał dźwiękowy
informuje, że możemy rozpocząć pracę.
Na ekranie monitora pojawia się specjalna klawiatura z podglądem naszej twarzy. Po
klawiaturze przesuwa się cały czas zielone podświetlenie. Podświetlenie zatrzymujemy na
wybranej kolumnie poprzez mrugnięcie. Po takim wyborze podświetlenie zaczyna przesuwać
się w dół po klawiszach. Kolejne mrugnięcie zatrzymuje je na wybranym przez nas przycisku.
W ten sposób możemy pisać w edytorach tekstowych (np. Word) oraz korzystać z
komunikatorów (np. Gadu-Gadu, Skype).
infON, zrzut ekranu
346
www.infoon.pl
Jeśli sama klawiatura nie wystarczy, możemy otworzyć narzędzie działające na
podobnej zasadzie jak mysz. Klawisze ze strzałkami umożliwiają poruszanie się po stronach
internetowych. Mrugnięcie zatrzymuje podświetlony klawisz i wywołuje kryjącą się za nim
funkcję.
infON, zrzut ekranu
b-Link pozwala również na utworzenie własnych skrótów, dzięki którym łatwo
uruchomimy potrzebne programy czy strony internetowe. Szczegółową instrukcję obsługi
programu możesz pobrać TUTAJ.
b-Link - w praktyce
Oprogramowanie
wymaga
wciąż
udoskonalenia.
Trafienie
mrugnięciem
w
odpowiedni moment, żeby zatrzymać przemieszczające się podświetlenie, nie jest łatwe i
wymaga dużej wprawy. Napisanie jednego wyrazu za pomocą dedykowanej klawiatury
ekranowej zajmuje dłuższą chwilę. Trzeba naprawdę dużej cierpliwości i skupienia, żeby
opanować obsługę komputera za pomocą tego programu.
Z pewnością pomocna może okazać się tu dobra kamera. Im lepsza rozdzielczość i
jasność obiektywu tym dokładniejsze śledzenie ruchów powiek.
Program nie ma dużych wymagań sprzętowych. Wystarczy:
- procesor Intel Core2Duo lub szybszy
- 1 GB pamięci RAM
347
www.infoon.pl
- karta graficzna z min. 128 MB pamięci
- system Microsoft Windows XP, Windows Vista lub Windows 7
- NET Framework 3.5
Niezbędna jest oczywiście kamera, wbudowana lub podłączona do komputera.
Program dostępny jest na licencji Open Source. Można pobrać go bezpłatnie ze
strony: http://b-link.sourceforge.net
SYMWORD: PROSTY, MÓWIĄCY EDYTOR TEKSTU
SymWord to mówiący edytor tekstu dla osób, które wymagają alternatywnej komunikacji.
Program jest doskonałym narzędziem zarówno dla osób, które posługują się przyciskami
lub innymi urządzeniami tego typu (na przykład urządzeniem reagującym na dmuchanie i
zasysanie), jak również dla osób, które nie znają pisma i porozumiewają się przy pomocy
symboli.
Podstawowe informacje
Program umożliwia pisanie za pomocą:
- dostarczonych symboli,
- pełnych słów (pisanie globalne),
- liter.
348
www.infoon.pl
SymWord umożliwia również obsługę komputera za pomocą myszy, klawiatury i przycisków.
Posiada również tryb skanowania pól planszy. W zestawie znajduje się program do tworzenia
i edycji plansz GridEd oraz biblioteka rysunków do użycia w komunikacji alternatywnej.
Tryb skanowania pól planszy
Ten tryb polecany jest szczególnie osobom, które posługują się jednym przyciskiem.
Skanowanie pól planszy polega na podświetlaniu kolejnych pól planszy. Jeśli użytkownik chce
wybrać odpowiednie pole, symbol, znak czy słowo wystarczy, że kliknie w momencie, kiedy
jest ono podświetlone. Skanowanie może być regularne lub grupowe. W skanowaniu
regularnym odbywa się wszystko po kolei, każde pole jest osobno podświetlane. Skanowanie
grupowe przyśpiesza procesu wyboru.
Najważniejsze cechy programu
Najważniejsze funkcje programu to:







możliwość użycia przycisków (jednego lub dwóch) do pisania,
wysoka jakość mowy syntetycznej RealSpeak (głos Agata), wsparcie standardu SAPI 5,
wymawianie wszystkich funkcji,
symbole wspomagające mowę,
możliwość zamiany tekstu na symbole,
możliwość pisania za pomocą symboli,
predykcja (czyli podpowiadanie listy słów pasujących do tych liter, które użytkownik
już wybrał),
 załączony edytor plansz (GridEd),
 zmienna konfiguracja od łatwego pisania symbolami do pisania literami,
 klawiatura ekranowa (znakowa, wyrazowa lub z symbolami) umożliwiająca
wpisywanie do innych aplikacji.
Program sprawdza się również jako narzędzie edukacyjne oraz komunikator (program do
komunikacji alternatywnej).
Dodatkowo:
Program dostępny jest również w wersji z bazą symboli PCS (Picture Communication Symbols
firmy Mayer-Johnson). Program w tej wersji posiada zintegrowaną bazę z programem
SymWord i pozwala używać znanych powszechnie symboli z bardzo bogatego zbioru. Baza
349
www.infoon.pl
PCS dołączana do programu zawiera wszystkie zbiory symboli: zbiór podstawowy oraz
wszystkie uaktualnienia dostępne w danej chwili.
Cena: ok. 1500 zł
350
www.infoon.pl
„MOJE LECZENIE”
fot.: mat.prasowe, www.moje-leczenie.pl
Bezpłatna aplikacja mobilna, która pamięta za Ciebie o regularnym przyjmowaniu leków.
Co trzeci Polak nie leczy się poprawnie, główne dlatego, że pomija ważne dawki
leków. A przecież systematyka w zażywaniu leków oraz ścisłe przestrzeganie zaleceń
lekarskich mają kluczowe znaczenie dla efektów terapii. Aplikacja „Moje leczenie” oferuje
nową formę kontroli nad przebiegiem leczenia.
Twoje zdrowie
Aplikacja „Moje leczenie” ma przejrzysty i prosty interfejs. Na początku musisz
wybrać z listy (lub wpisać) lek przepisany przez lekarza i zaznaczyć podstawowe parametry,
takie jak:
- czas przyjmowania kolejnych dawek
- wielkość dawek
- jednostki dawek (tabletka, łyżeczka, gram)
Kiedy wprowadzisz te dane, lek pojawi się w Twoim planie dnia, gdzie będziesz potwierdzać
przyjęcie dawki.
Do kalendarza możesz wprowadzić też dodatkowe informacje, np. terminy wizyt
lekarskich i badań. Od tej pory aplikacja będzie automatycznie monitorować przebieg
leczenia i przypominać o konieczności przyjmowania leków.
351
www.infoon.pl
Dla rodziny
Ważnym elementem aplikacji jest funkcja udostępniania. Dzięki niej możemy
sprawdzać, czy bliska osoba nie pominęła zalecanej dawki.
Twórcy aplikacji nie wykluczają, że ten moduł zostanie w przyszłości rozbudowany
tak, żeby mógł się stać elementem wirtualnej karty pacjenta. „Chcemy, aby szpitale i
przychodnie były przygotowane i wyposażone w nowoczesne narzędzie umożliwiające
zdalne monitorowanie przebiegu terapii pacjenta.” – tłumaczy Igor Gnot, pomysłodawca
aplikacji. „W ten sposób leczenie będzie mogło przynosić maksymalnie dobre skutki i
dostarczać wystarczających wniosków do modyfikacji kolejnych etapów.” – kontynuuje i
podkreśla, że „Moje Leczenie” jest przeznaczone nie tylko dla osób będących w trakcie
kuracji, bądź hospitalizacji, lecz także dla tych, którzy regularnie przyjmują suplementy diety.
Prywatność
Aplikacja nie zbiera żadnych danych osobowych. Współdzielenie recepty, czy
śledzenie zażytych leków przez członków rodziny, jest zaprojektowane w taki sposób, żeby
można było je monitorować bez podawania adresu e-mail czy numeru telefonu.
Dostępność
Aplikacja „Moje Leczenie” jest dostępna dla użytkowników systemów iOS i Android.
Program jest bezpłatny. Można go pobrać poprzez Sklep GooglePlay lub AppStore.
Więcej informacji na stronie: http://www.moje-leczenie.pl/
352
www.infoon.pl
fot. : www.moje-leczenie.pl
Zrzut ekranu z aplikacji.
Zakładka statystyki pozwala śledzić ilość pominiętych dawek leków.
fot. : www.moje-leczenie.pl
Zrzut ekranu z aplikacji.
W prosty sposób dodasz nowy lek do listy.
353
www.infoon.pl
ROBOBRAILLE.ORG: TŁUMACZENIA TEKSTÓW Z ZASTOSOWANIEM ALFABETU BRAILLE’A
RoboBraille to darmowa usługa internetowa, dzięki której można przekształcić dokumenty
tekstowe na pliki audio w formacie mp3 lub pliki tekstowe w języku Braille’a.
Jest to międzynarodowy projekt mający na celu pomoc osobom niewidomym i
niedowidzącym w łatwiejszym dostępie do tłumaczeń na język Braille'a. RoboBraille jest
dostępny przez 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Serwis jest bezpłatny dla wszystkich
użytkowników niekomercyjnych.
Korzystanie ze strony www.RoboBraille.org nie jest skomplikowane.
krok 1:
Wejdź na stronę www.robobraile.org.
Aby twój dokument został przekształcony w wybrany format wybierz najpierw, co chcesz
przekształcić:
- plik,
- URL,
- wpisany tekst.
Maksymalna objętość pliku to 32 MB. Obsługiwane są pliki typu: . doc, .docx, .pdf, .ppt,
.pptx, .txt, .xml, .html, .htm, .rtf, .tiff, .tif, .gif, .jpg, .bmp, .pcx, .dcx, .j2k, .jp2, .jpx, .djv i .asc.
krok 2:
Wybierz format docelowy w jaki chcesz przekształcić podany tekst.
Opcje do wyboru to:
- mp3
- język Braille’a
krok 3:
354
www.infoon.pl
Jeśli zaznaczysz, że chcesz otrzymać plik mp3, będziesz musiał określić w jakim języku ma być
przeczytany tekst. Tłumaczenia są dostępne w kilku językach, między innymi w języku
polskim, włoskim, angielskim, niemieckim, duńskim.
Dodatkowo do wyboru są różne tempa, na przykład: normalny, wolny, szybki, najszybszy.
Jeśli wybierzesz opcję tłumaczenia tekstu na język Braille’a, również pojawi się lista z
językami do wyboru oraz formatami plików do wyboru.
Transkrypcja dokumentów zapisanych skrótami lub integrałem, możliwa jest w
następujących językach:
- duńskim,
- angielskim brytyjskim i amerykańskim,
- włoskim,
- francuskim,
- greckim,
- niemieckim,
- islandzkim,
- norweskim,
- portugalskim,
- słowackim ,
- hiszpańskim.
Dokumenty mogą zostać sformatowane łącznie ze stronicowaniem i dostarczone jako pliki
gotowe do druku na wybranej drukarce brajlowskiej.
krok 4:
Podaj swój adres mailowy. Po kilku minutach otrzymasz maila z przetłumaczonym tekstem.
Będzie to link do pliku audio lub załącznik z tekstem zapisanym w języku Braille’a - w
zależności od opcji, którą wybrałeś.
Wśród użytkowników strony, oprócz osób niewidomych i niedowidzących, są też inni
użytkownicy, którym serwis przydaje się do uzyskiwania dostępu do cyfrowych dokumentów
tekstowych w alternatywnych formatach.
355
www.infoon.pl
Przesłane dokumenty mogą zostać zapisane między innymi w formatach czytników
elektronicznych EPUB i Mobi. Publikacje w formacie EPUB mogą zostać przetworzone do
postaci Mobi i na odwrót.
Więcej informacji: www.robobraille.org
NEUROFORMA - PROGRAM KOMPUTEROWY WSPIERAJĄCY REHABILITACJĘ
NEUROLOGICZNĄ
źródło: http://www.neuroforma.pl
Trening ruchowy wykorzystujący elementy wirtualnej rzeczywistości. Wypróbuj w domu.
Neuroforma to łatwy w obsłudze program komputerowy do ćwiczeń ruchowych i
poznawczych, tworzony przez ekspertów z dziedziny neurorehabilitacji i neuropsychologii we
współpracy z pacjentami.
Dla kogo ?
Neuroforma
skierowana
jest
do
pacjentów
ze
schorzeniami
i
urazami
neurologicznymi. Wspiera rehabilitację pacjentów po przebytym udarze czy urazie mózgu,
chorobą Parkinsona oraz pacjentów ze stwardnieniem rozsianym.
Przyjazna forma, możliwość kontrolowania postępów i opieka rehabilitanta mają za zadanie
umożliwić pacjentom wykonywanie właściwych i angażujących ćwiczeń bez wychodzenia z
domu.
356
www.infoon.pl
Jak działa Neuroforma ?
Program nie ma dużych wymagań technicznych. Potrzebny sprzęt to komputer
osobisty z wbudowaną lub przenośną kamerą internetową.
Neuroforma działa w oparciu o technologię Motion Capture oraz Augmented Reality,
które umożliwiają analizę obrazu z kamery internetowej oraz tworzenie wirtualnego
środowiska.
Po uruchomieniu programu, użytkownik widzi na ekranie swoje lustrzane odbicie. W
zależności od ćwiczenia kieruje swoim odbiciem w taki sposób, by złapać, przesunąć lub
uderzyć pojawiające się na ekranie obiekty.
Poszczególne ćwiczenia poprzedzone są filmami instruktażowym z komentarzem, który
ułatwia prawidłowe przygotowanie się do ćwiczenia.
źródło: http://www.neuroforma.pl
Kamera rejestruje wszystkie ruchy, a komputer monitoruje rezultaty ćwiczeń. Dane z
każdej sesji ćwiczeniowej są automatycznie zapisywane i analizowane, a następnie
prezentowane w postaci krótko i długookresowych podsumowań. Program codziennie
przypomina pacjentowi o sesji ćwiczeniowej, co pomaga zachować systematyczność
rehabilitacji.
Zobacz film:
https://www.youtube.com/watch?v=bHgQsa5mpvg&feature=player_embedded
O twórcach
Twórcy oprogramowania, polska firma Titanis, nagrodzona została w konkursie
„Innowator Mazowsza 2014”.
Program Neuroforma powstaje we współpracy z ekspertami z dziedziny
neurorehabilitacji i neuropsychologii z Centrum Neurorehabilitacji im. Zofii i Józefa
357
www.infoon.pl
Dziurkowskich
oraz
z
ekspertami
z
Uniwersytetu
Medycznego
im.
Kazimierza
Marcinkowskiego w Poznaniu.
Neuroforma testowana jest w Krajowym Ośrodku Mieszkalno-Rehabilitacyjnym dla
Osób Chorych na Stwardnienie Rozsiane w Dąbku oraz w Centrum Rehabilitacji SM im. Jana
Pawła II w Bornym Sulinowie.
Neuroforma otrzymała patronat Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego.
Cena
Ceny kształtują się nastepująco:
- ośrodki rehabilitacyjne: ok. 11.000 zł netto.
- klienci indywidualni: dostęp roczny - ok. 500zł netto, program na własność: ok.700zł netto
Po zarejestrowaniu na stronie internetowej http://www.neuroforma.pl/ można
wypróbować bezpłatną wersję demonstracyjną.
Więcej informacji o programie: http://www.neuroforma.pl
AUDIOLINGO.PL - INTERNETOWE KURSY JĘZYKOWE DLA OSÓB NIEWIDOMYCH I
NIEDOWIDZĄCYCH .
Poznaj program, który umożliwi Ci rozwój zdolności lingwistycznych oraz podniesienie
kwalifikacji zawodowych i zwiększenie szans na rynku pracy.
Dla kogo Audiolingo.pl ?
Audiolingo.pl to serwis internetowy, który stworzony został w odpowiedzi na
potrzeby osób, które chciałyby nauczyć się języka obcego, ale mają utrudniony dostęp do
materiałów z powodu dysfunkcji wzroku.
358
www.infoon.pl
Serwis
zawiera
kursy
pięciu
języków
obcych:
angielskiego,
niemieckiego,
francuskiego, hiszpańskiego oraz włoskiego. Wszystkie kursy dostępne są na trzech
poziomach
zaawansowania:
dla
początkujących,
średniozaawansowanych
i
zaawansowanych.
Osoba niewidoma czy niedowidząca, może korzystać z kursów samodzielnie, bez
pomocy osób trzecich. Wystarczy komputer lub telefon komórkowy z dostępem do
internetu.
Działanie serwisu
Nawet początkujący użytkownik komputera nie będzie miał problemów z obsługą
strony www.audiolingo.pl. Twórcy strony internetowej zadbali o to, żeby szata graficzna nie
ograniczała możliwości poruszania się po stronie osób niewidomych i niedowidzących.
Interfejs strony jest bardzo skromny. Nieliczne grafiki, które znajdują się w serwisie,
posiadają alternatywne opisy.
Serwis oprócz tego, że został zaprojektowany zgodnie z normami dostępności,
zawiera również szereg własnych innowacji. Strona umożliwia użytkownikom swobodne
poruszanie się za pomocą klawisza Tab i klawiatury numerycznej. Do prostego menu
przyporządkowane zostały proste skróty numeryczne, które można zapamiętać już po kilku
sesjach z programem. Poruszanie po stronie www.audiolingo.pl jest łatwe i szybkie.
Prosty interfejs serwisu www.audiolingo.pl.
359
www.infoon.pl
Możesz skupić się na nauce, zamiast na obsłudze technicznej portalu.
Specjalnie na potrzeby serwisu stworzona została wersja głosowa, która jest świetną
alternatywą dla wszystkich czytników ekranu. Przyjemny tekst lektora odczytuje teksty
poleceń zamieszczonych na stronie oraz wszystkie inne teksty pomocnicze (na przykład
regulamin).To bardzo przydatna funkcja, szczególnie dla tych którym monotonny głos
czytników zdążył się już znudzić.
Kursy Audiolingo oprócz wersji stacjonarnej, dostępne są również w wersji na
smartfony, która jest kompatybilna między innymi z androidowym czytnikiem ekranu
TalkBack. To zdecydowany ukłon w kierunku wszystkich fanów nowych technologii, które w
coraz większym stopniu stają się również dostępne dla osób niewidomych i niedowidzących.
Jak zapewniają twórcy: „Testowanie serwisu w głównej mierze przypadło osobom
niewidomym, a ich cenne uwagi i spostrzeżenia zostały uwzględnione i wprowadzone do
projektu. Dzięki temu użytkownik może teraz korzystać z pełni funkcjonalnego i
przetestowanego produktu.”
Rodzaje kursów
Audiolingo.pl zawiera kursy pięciu, najbardziej popularnych języków obcych:
- angielskiego,
- niemieckiego,
- francuskiego,
- hiszpańskiego,
- włoskiego.
Wszystkie kursy językowe dostępne są na trzech poziomach zaawansowania:
- dla początkujących,
- dla średniozaawansowanych,
- dla zaawansowanych.
Materiał naukowy zostały starannie uporządkowany, a każdy poziom podzielony
został na działy jakimi są:
- słownictwo,
- gramatyka,
- teksty i dialogi ,
- biblioteka dźwięków.
360
www.infoon.pl
Uporządkowanie materiału na www.audiolingo.pl
W każdym dziale znajdują się rozdziały, a w nich poszczególne lekcje. Przejrzysty
układ pozwala użytkownikowi szybko zorientować się w strukturze kursu oraz zdecydować
czego w danej chwili chciałby się pouczyć.
Na przykład: rozdział „słownictwo” służy do przyswajania słówek z różnych dziedzin
życia. Oprócz słówek codziennych oraz przydatnych w podróży znaleźć tutaj można też
słówka z zakresu polityki, kultury czy przyrody.
Cena
Miesięczny dostęp do kursu językowego kosztuje 39zł. Po zarejestrowaniu się w
serwisie (wystarczy podać adres mailowy i wpisać indywidualne hasło/PIN) można skorzystać
z darmowej lekcji i zapoznać się dokładnie ze strukturą serwisu.
Więcej informacji: www.audiolingo.pl
361
www.infoon.pl
WWW.KRAINAOZA.PL - PLATFORMA INTERNETOWA DOSTOSOWANA DLA OSÓB Z
AUTYZMEM
Masz diagnozę autyzmu lub zespołu Aspergera? Odwiedź stronę internetową służącą
aktywizacji społecznej i zawodowej tej grupy osób. Weź udział w szkoleniach. Znajdź pracę
dostosowaną do twoich potrzeb.
„Kraina OZA” to innowacyjny projekt Fundacji Wspólnota Nadziei z Więckowic pod
Krakowem, która od 1998 roku działa na rzecz osób dorosłych z autyzmem i ich rodzin.
Nazwa „Kraina OZA” pochodzi od pierwszych liter słów:
- Kariera,
- Rozwój,
- Aktywizacja,
- Innowacyjność,
- Niezależność,
- Akceptacja Osób Z Autyzmem.
„Kraina OZA” to platforma internetowa, której zadaniem jest włączanie oraz
aktywizacja społeczna i zawodowa dorosłych osób z autyzmem. Platforma składa się z dwóch
stron internetowych:
1. www.krainaoza.pl - przeznaczona jest dla dorosłych osób z autyzmem. Portal stanowi
bezpłatne narzędzie wspomagające rozwój osobisty, samodzielność oraz ich zatrudnienie.
2. www.krainaoza.org - służy informowaniu oraz edukacji pracodawców, studentów,
rodziców, opiekunów oraz całego otoczenia osób z autyzmem i wszystkich zainteresowanych
tą tematyką.
362
www.infoon.pl
www.krainaoza.pl
Treść i forma strony internetowej www.krainaoza.pl została dostosowana do potrzeb
i zainteresowań jej użytkowników. Strona ma prosty, czytelny i zrozumiały układ. Zawiera
liczne piktogramy, uproszczone teksty oraz opcję odczytywania tekstu przez lektora.Na
stronie internetowej zastosowano następujące ułatwienia komunikacyjne:
- piktogramy Sclera,
- piktogramy Widgit,
- specjalnie opracowane teksty,
- opcja audio, czyli odczytywanie tekstu przez lektora,
- możliwość wyboru wielkości liter (zmiana rozmiaru tekstu),
- możliwość wyświetlania strony w wersji kontrastowej,
- możliwość wyboru kolorystyki strony (do wyboru: kolor niebieski, czerwony, zielony).
Podstawowe
działy,
w
jakich
posegregowane
zostały
treści
na
stronie
www.krainaoza.pl, to:
AKTUALNOŚCI
Zakładka dzieli się na:
- serwis wiadomości, w którym prezentowane są informacje w postaci krótkich tekstów, z
ilustracjami i piktogramami,
- dział „Z kraju i ze świata”,
363
www.infoon.pl
- dział „Co u nas?”, czyli wiadomości ze środowiska osób z autyzmem, redagowane na Farmie
Życia w Więckowicach koło Krakowa.
- archiwum, do którego trafiają starsze informacje.
CZAT
Czat umożliwia prowadzenie rozmowy na dwa sposoby: klasycznie, czyli poprzez wpisywanie
tekstu, albo za pomocą piktogramów Sclera.
POCZTA
Po kliknięciu na tę zakładkę możliwe staje się wysyłanie wiadomości i e-kartek do innych
zarejestrowanych użytkowników portalu. W wiadomości można wpisać od razu tekst bądź
wspomagać się piktogramami, które będą automatycznie przekładane na tekst.
CZAS WOLNY
Zakładka dzieli się na:
- „moje sprawy”: znajdują się tutaj artykuły na różne interesujące tematy,również te trudne,
takie jak: samotność, niepełnosprawność.
- „dowiedz się więcej”: teksty o ciekawostkach, zainteresowaniach, hobby.
- „ciekawe miejsca”: opisy i relacje z miejsc, które warto odwiedzić.
- „przepisy kulinarne”: rozpisane krok po kroku, ilustrowane zdjęciami i piktogramami.
- „gry”: w tym dziale znajdują się gry edukacyjne i rozrywkowe, między innymi: labirynt,
puzzle, pasjans i inne.
MOJA PRACA
W tej zakładce znajdują się działy:
- „zawody”: opisy różnych zawodów, takich jak: ogrodnik terenów, zielonych, broker
informacji, pomoc kuchenna, pracownik muzeum, a także opisy cech i umiejętności jakie są
wymagane w danej pracy.
- „moje doświadczenia”: teksty przedstawiające doświadczenia osób z autyzmem związane z
pracą, praktykami zawodowymi i wolontariatem.
- „oferty pracy”: jest to dział z ogłoszeniami zamieszczanymi przez pracodawców z
Małopolski.
364
www.infoon.pl
Portal planuje w przyszłości rozszerzyć ten dział, zachęcając firmy i urzędy z całej Polski do
zgłaszania swoich propozycji.
SZKOLENIA
Dla zalogowanych użytkowników, osób z autyzmem, istnieje możliwość bezpłatnego udziału
w różnych szkoleniach e-learningowych związanych z pracą, na przykład szkolenia: „Warto
pracować”, „Sposoby szukania pracy”, „Przygotowania do rozmowy o pracę” i inne. Po
ukończeniu szkoleń uczestnik otrzymuje się certyfikat, który można wydrukować i dołączyć
do swoich dokumentów rekrutacyjnych.
MOJE KONTO
W tej sekcji znajdziesz pożyteczne funkcje, takie jak:
- ankiety i sonda, za pomocą których możesz podzielić się swoją opinią,
- formularz kontaktowy,
- kreator CV oraz przykładowy List motywacyjny.
Są tu tutaj również przechowywane Certyfikaty ukończenia szkoleń.
www.krainaoza.org
365
www.infoon.pl
Jednym z założeń projektu „Kraina OZA” było stworzenie narzędzia, dzięki któremu
użytkownicy projektu w łatwy sposób będą mogli poszerzyć swoją wiedzę z zakresu autyzmu,
skorzystać z informacji o możliwościach zatrudniania osób z autyzmem, specyfiki ich pracy,
komunikacji z nimi oraz ich funkcjonowania.
Na www.krainaoza.org zainteresowane osoby mogą zamieszczać oferty pracy dla
osób ze spektrum autyzmu, poprzez użycie odpowiedniego skryptu. Oferty pracy są
tłumaczone na język piktogramów, który jest bardziej czytelny dla osób z autyzmem.
Zastosowanie takiego rozwiązania wpływa na
sprawniejszą komunikację pomiędzy
pracodawcami i pracownikami.
Na stronie internetowej www.krainaoza.org znajdują się także obszerne informacje o
przepisach prawa dotyczących zatrudniania osób z autyzmem, akty prawne w tym zakresie,
informacje o aktualnych działaniach podejmowanych w projekcie, dobre praktyki firm , które
już zarządzają różnorodnością poprzez zatrudnianie osób z autyzmem, a także lista miejsc
przyjaznych osobom z autyzmem.
Artykuły i aktualności skierowane są nie tylko do pracodawców zatrudniających
osoby z autyzmem, ale także do ich rodzin i opiekunów.
Ciekawą propozycję stanowi dział „OZA na rynku pracy”, w którym zamieszczone są
filmy przedstawiające przykłady dobrych praktyk w dziedzinie zatrudnienia osób z
autyzmem. Zobacz filmy na stronie: http://krainaoza.org/oza-na-rynku-pracy
Kliknij na obraz, żeby obejrzeć film lub wejdź na:
https://www.youtube.com/watch?v=SVkaIiK2YZ8
366
www.infoon.pl
LIST POLECONY Z KOMPUTERA
Dzięki platformie Poczty Polskiej www.envelo.pl wyślesz kartkę oraz listy bez wychodzenia
z domu.
Za każdym razem kiedy chcesz nadać list polecony, musisz udać się na pocztę, stać w
kolejce, kupić znaczki, wypełnić druki nadania, itd. Wszystko to jest bardzo czasochłonne.
Platforma www.envelo.pl od niedawna ułatwia dostęp do usług pocztowych. Wystarczy
komputer i internet. Dzięki e-rozwiązaniom Poczty Polskiej możesz online wypełnić
potwierdzenie nadania listu poleconego i skorzystać z dodatkowych usług, takich jak
wysłanie kartki pocztowej, listu czy zakup znaczków pocztowych.
To bardzo wygodne rozwiązanie dla wszystkich tych, dla których możliwość szybkiego
przygotowania korespondencji jest zdecydowanym ułatwieniem.
Neolist polecony
Neolist polecony to odpowiednik tradycyjnego listu z „erką”. Wysyła się go przez
internet, a adresat otrzymuje go w kopercie doręczonej przez listonosza. Z usługi może
skorzystać każdy zalogowany użytkownik platformy Envelo. Treść listu poleconego należy
wpisać w edytorze tekstu na platformie lub dodać jako załącznik PDF.
Neolist polecony może zająć maksymalnie 6 kartek, czyli 12 stron, wliczając w to
stronę adresową. List wydrukowany zostanie dwustronnie, a w dodatkowych opcjach
znajdzie się do wyboru wydruk kolorowy lub czarno-biały. Po kliknięciu „Wyślij” i opłaceniu
przesyłki online całość będzie automatycznie wydrukowana i kopertowana, tak aby nie
została naruszona tajemnica korespondencji.
Co można wysłać neolistem poleconym? Osoby prywatne przesłać w ten sposób na
przykład skargi i zażalenia do firm i instytucji, a także różnego rodzaju petycje. Nadadzą w
367
www.infoon.pl
ten sposób także zeskanowane dokumenty oraz wszelkiego rodzaju umowy i formularze.
Osobom prowadzącym działalność gospodarczą neolist polecony daje możliwość wysłania na
przykład ofert handlowych, umów, regulaminów, wezwań do płatności.
UWAGA: Wyjątek stanowią pisma polecone, na których wymagany jest podpis odręczny albo
pieczątki. W takich przypadkach należy wysłać je w sposób tradycyjny, ale dużym
ułatwieniem jest możliwość zakupu neoznaczków na przesyłki polecone i skorzystania z
przypisanych do nich opcji, na przykład wypełnienie elektronicznej książki nadawczej.
Jak wysłać neolist polecony?
krok1: Wejdź na stronę internetową www.envelo.pl i zarejestruj się lub zaloguj do konta
użytkownika.
krok 2: Wybierz zakładkę „skrzynka Envelo”.
krok 3: Kliknij opcję „nowa przesyłka” i wybierz „neolist”, a następnie „drukowany”.
krok 4: Dodaj adresata i wybierz: „list polecony” lub „list polecony + ZPO”.
krok 5: Napisz list w edytorze tekstu lub dodaj załącznik PDF.
krok 6: Kliknij „wyślij” i opłać przesyłkę.
To wszystko. Twój list został wysłany. Aktualny status realizacji usługi możesz zawsze
sprawdzić w skrzynce Envelo.
To jeszcze nie wszystkie udogodnienia. Dotychczas potrzebne do nadania przesyłki
poleconej dokumenty dostępne były tylko w placówce pocztowej. Teraz potwierdzenie
nadania lub książkę nadawczą można wypełnić online podczas zakupów na platformie
www.envelo.pl. Bardzo wygodną opcją, zwłaszcza kiedy nadajemy więcej listów poleconych,
jest załadowanie wszystkich potrzebnych danych do książki adresowej z pliku. Neoznaczki i
druki potwierdzenia nadania zostaną przesłane na pocztę e-mail, pobrać możne je też w
każdej chwili bezpośrednio z platformy.
Neoznaczek
List zwykły oraz polecony (krajowy i zagraniczny) można opłacić neoznaczkiem.
Neoznaczek to znaczek pocztowy, który kupuje się przez internet, do samodzielnego
wydrukowania w domu lub biurze. Dostępny jest w wersji bez grafiki lub z grafiką. Na
368
www.infoon.pl
platformie www.envelo.pl dostępna jest galeria gotowych, rozmaitych wzorów, którymi
można ozdobić neoznaczek. Każdy użytkownik może również dodać do elektronicznego
znaczka własny obrazek, na przykład własną fotografię lub logo firmy.
Neoznaczek drukuje się na etykietach samoprzylepnych, kartce lub bezpośrednio na
kopercie. Na platformie www.envelo.pl dostępna jest również opcja umieszczenia
neoznaczka na kopercie do samodzielnego złożenia, czyli na kartce A4, na której wraz z
opłatą drukowany jest wzór do jej złożenia.
WAŻNE: Cena neoznaczka jest taka sama jak w placówce pocztowej.
Jak kupić neoznaczek?
krok 1: Wejdź na www.envelo.pl i wybierz opcję „Kup znaczek”.
krok 2: Wybierz nominał na list polecony lub skorzystaj z kalkulatora cen.
krok 3: Zaznacz interesujące cię „usługi dodatkowe”.
krok 4: Wybierz rodzaj znaczka z grafiką lub bez oraz formę jego wydruku.
krok 5: Wypełnij dane potrzebne do potwierdzenia nadania/książki nadawczej*.
krok 6: Zapłać za zamówienie, a następnie wydrukuj neoznaczki wraz z potwierdzeniem
nadania.
Przesyłka z naklejonym/wydrukowanym neoznaczkiem jest już gotowa do wysłania.
Wystarczy wrzucić ją do skrzynki pocztowej.
UWAGA: Korespondencję opłaconą neoznaczkiem na przesyłki polecone należy nadać na
poczcie. Dzięki wcześniejszemu przygotowaniu listów: naklejeniu neoznaczków wraz z
kodami R i wypełnieniu wszystkich potrzebnych druków, formalności przy okienku zostają
skrócone do minimum. Pracownik poczty zeskanuje neoznaczek i kod R, żeby zweryfikować
opłatę i zarejestrować przesyłkę w systemie. Na koniec podpisze i postawi stempel na
przygotowanym potwierdzeniu nadania.
Usługi dodatkowe
Na www.envelo.pl możesz także wykupić usługi dodatkowe, takie jak zwrotne
potwierdzenie odbioru, potwierdzenie doręczenia lub zwrotu. Kosztują one tyle samo co w
okienku pocztowym.
369
www.infoon.pl
Więcej informacji: www.envelo.pl
370
www.infoon.pl
BAZA WIEDZY
PRZYDATNE ADRESY
Poniżej przedstawiamy opisy i linki do stron internetowych, które mogą być przydatne dla
osób niepełnosprawnych. Znajdziesz tu adresy internetowe ważnych instytucji, organizacji
oraz portale związane z tematyką niepełnosprawności.
MINISTERSTWA I URZĘDY
Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych
http://www.niepelnosprawni.gov.pl/
Główny Urząd Nadzoru Budowlanego
http://www.gunb.gov.pl/
Główny Urząd Statystyczny
http://www.stat.gov.pl/
Instytut Pamięci Narodowej
http://www.ipn.gov.pl/
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów
http://www.kprm.gov.pl/
Kancelaria Prezydenta RP
http://www.prezydent.pl/
Kancelaria Senatu
http://www.senat.gov.pl/
371
www.infoon.pl
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
http://www.krus.gov.pl/
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
http://www.krrit.gov.pl/
Krajowa Rada Sądownictwa
http://www.krs.pl/
Ministerstwo Edukacji Narodowej
http://www.men.gov.pl/
Ministerstwo Finansów
http://www.mf.gov.pl/
Ministerstwo Gospodarki
http://www.mg.gov.pl/
Ministerstwo Infrastruktury
http://www.mi.gov.pl/
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
http://www.mkidn.gov.pl/
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
http://www.nauka.gov.pl/
Ministerstwo Obrony Narodowej
http://www.mon.gov.pl/
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
http://www.mpips.gov.pl/
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
http://www.minrol.gov.pl/
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
http://www.mrr.gov.pl/
Ministerstwo Skarbu Państwa
http://www.msp.gov.pl/
Ministerstwo Sportu i Turystyki
http://www.msport.gov.pl/
Ministerstwo Sprawiedliwości
http://www.ms.gov.pl/
Ministerstwo Środowiska
http://www.mos.gov.pl/
Ministerstwo Zdrowia
http://www.mz.gov.pl/
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji
http://www.mswia.gov.pl/
Najwyższa Izba Kontroli
http://www.nik.gov.pl/
Narodowy Fundusz Zdrowia
http://www.nfz.gov.pl/
Państwowa Inspekcja Pracy
http://www.pip.gov.pl/
Państwowa Komisja Wyborcza
http://www.pkw.gov.pl/
372
www.infoon.pl
Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa
http://www.prokuratoria.gov.pl/
Rzecznik Praw Dziecka
http://www.brpd.gov.pl/
Rzecznik Praw Obywatelskich
http://www.rpo.gov.pl/
Sąd Najwyższy
http://www.sn.pl/
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej
http://www.sejm.gov.pl/
Trybunał Konstytucyjny
http://www.trybunal.gov.pl/
Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
http://www.udskior.gov.pl/
Urząd Komitetu Integracji Europejskiej
http://www.ukie.gov.pl/
Urząd Komunikacji Elektronicznej
http://www.uke.gov.pl/
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
http://www.uokik.gov.pl/
Urząd Zamówień Publicznych
http://www.uzp.gov.pl/
Zakład Ubezpieczeń Społecznych
http://www.zus.pl/
373
www.infoon.pl
WYPOŻYCZALNIE SPRZĘTU REHABILITACYJNEGO
Sprawdź, gdzie wypożyczysz sprzęt rehabilitacyjny.
Bystrzyca Kłodzka
Sklep Medyczny MEDIPOL
Wypożyczalnia Sprzętu Rehabilitacyjnego
adres: ul. Sienkiewicza 8a, 57-500 Bystrzyca Kłodzka
telefon: 74 811 06 57, 537 333 666
strona internetowa: www.edipol-klodzko.pl
oferta:
Możliwość wypożyczenia sprzętu wraz z dostawą oraz montażem pod wskazanym adresem.
W ofercie między innymi:
– łóżko rehabilitacyjne
– wózek inwalidzki
– koncentrator tlenu
– balkonik
– kule
Polanica Zdrój
Fizjomal
adres: ul. Łąkowa 17/15, Polanica Zdrój
telefon: 501 246 091
strona internetowa: www.dobryfizjoterapeuta.eu
oferta:
Firma prowadzi sprzedaż oraz wypożyczalnię nowego i używanego sprzętu ortopedycznego,
rehabilitacyjnego oraz medycznego. Pomaga w uzyskaniu dofinansowania z NFZ, PCPR i
PFRON oraz wyborze i zorganizowaniu odpowiedniego zaopatrzenia w zależności od potrzeb
pacjenta.
374
www.infoon.pl
Wrocław
Akson Sp.J.
Ogólnopolska Wypożyczalnia Sprzętu Medycznego
adres: ul.Dawida 28/2, Wrocław
telefon: 71 302 69 38
strona internetowa: www.akson.pl
oferta:
Ogólnopolska Wypożyczalnia Sprzętu Medycznego wypożycza m.in. łóżka rehabilitacyjne
elektryczne, wózki inwalidzkie, kule inwalidzkie i podpórki. W sklepach Akson dostępne są
wózki inwalidzkie, pionizatory, materace przeciwodleżynowe, ortezy, łóżka rehabilitacyjne,
poduszki ortopedyczne, sprzęt stomijny, cewniki, sprzęt toaletowy, protezy piersi, peruki,
balkoniki rehabilitacyjne, parapodia, inny sprzęt rehabilitacyjny.
Dimed
adres: ul.Kluczborska 19, ul.Krośnieńska 14, Wrocław
telefon: 71 78 456 07, 508 205 011
strona intrnetowa: www.dimed.pl
oferta:
Firma prowadzi sprzedaż i wypożyczalnię sprzętu medycznego. W ofercie dostępne są: łóżko
rehabilitacyjne, wózek inwalidzki z regulowana podpórką, wózek inwalidzki, koziołek do
ćwiczeń rehabilitacyjnych, rower do ćwiczeń rehabilitacyjnych, materac przeciwodleżynowy,
wózek toaletowy /sanitarny/, kule łokciowe, kule pachowe, podpórka cztero i trójkołowa,
koncentrator tlenu, rotor do ćwiczeń nóg i rąk, podnośnik wannowy, balkonik, trójnóg.
Inowrocław
FLANDRIA Sklep Medyczny i Wypożyczalnia
adres: ul. Świętego Ducha 20, Inowrocław
telefon: 52 353 22 15
strona internetowa: www.flandria.pl
oferta:
W wypożyczalniach FLANDRIA na korzystnych warunkach można wypożyczyć: łóżka szpitalne
zwykłe, łóżka elektryczne, wózki inwalidzkie, balkoniki, czwórnogi, kule i laski, inhalatory,
materace pneumatyczne, krzesła toaletowe.
Placówki wypożyczalni:
* Toruń, ul. Lelewela 33 (BUMAR)
* Inowrocław, ul. Świętego Ducha 20, ul. Poznańska 97 (przy Szpitalu)
* Bydgoszcz, ul. Świętojańska 6
* Włocławek, ul. Chopina 59 (wejście od ulicy Starodębskiej)
375
www.infoon.pl
Toruń
Centrum Pielęgnacji Caritas Diecezji Toruńskiej
adres: ul. Wyszyńskiego 7/9, Toruń
telefon: 56 659 03 97
strona internetowa: www.torun.caritas.pl
oferta:
Centrum Pielęgnacji Caritas działa jako niepubliczny zakład opieki zdrowotnej realizując
zadania z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, opieki nad ciężko i przewlekle chorymi,
opieki paliatywnej domowej, rehabilitacji osób niepełnosprawnych.
W Centrum Pielęgnacji Caritas funkcjonuje gabinet zabiegowy, sala rehabilitacyjnosportowa, punkt wypożyczania sprzętu rehabilitacyjnego i pielęgnacyjnego.
Salon Sprzętu Medycznego i Rehabilitacyjnego ŻYCIE BEZ BARIER
adres: ul.Szosa Chełmińska 84/86
telefon: 56 654 95 45
strona internetowa: www.magmed.net.pl
oferta:
Firma wypożycza: wózki inwalidzkie, wózki inwalidzkie elektryczne, wózki dziecięce,
koncetratory tlenu, inhalatory, ciśnieniomierze, glukometry z osprzętem, termometry,
baseny, kaczki, nasadki sedesowe, podkłady chłonne i nieprzemakalne na łóżko,
pieluchomajtki i wkładki anatomiczne, poduszki, krążki i materace przeciwodleżynowe,
baseniki do mycia głowy w łóżku chorego, kule, laski, balkoniki, kołnierze ortopedyczne,
temblaki, pasy brzuszne, lędźwiowo-krzyżowe, ortezy, przyrządy ułatwiające funkcjonowanie
osobom niepełnosprawnym: chwytaki, łyżki do obuwia, kubki-pojniki,, sprzęt rehabilitacyjny:
masażery, piłeczki, ściskacze dłoni, expandery, linki z bloczkami, rotory, drabinki itp.
Biała Podlaska
Wypożyczalnia Sprzętu Rehabilitacyjnego „Caritas” Diecezji Siedleckiej
adres: ul. Warszawska 15, Biała Podlaska
telefon: 83 342 05 83 wew. 28,83 342 05 73 wew. 28, 24
oferta:
Wypożyczalnia bezpłatna. Sprzęt można wypożyczać na 3 miesiące z możliwością
przedłużenia. Duży wybór sprzętu, m.in.: wózki inwalidzkie, chodziki, balkoniki, laski,
materace przeciwodleżynowe, łóżka ortopedyczne na pilota.
Krasnystaw
Wypożyczalnia i sprzedaż sprzętu rehabilitacyjnego REHARENT
adres: ul. Sobieskiego 4 (Przychodnia Przyszpitalna), Krasnystaw
376
www.infoon.pl
telefon: 604 758 702, 785 196 383
strona internetowa: www.reharent.pl
oferta:
Dostępne są: koncentratory tlenu, łóżka rehabilitacyjne, wózki inwalidzkie, balkoniki,
podpórki, kule, laski, ssaki, inhalatory, podnośniki. Wypożyczalnia oferuje pomoc w doborze
sprzętu, gwarantuje dowóz, montaż i serwis.
Lublin
Wypożyczalnia Sprzętu Medyczno-Ortopedycznego Fundacji ZOFIA
adres: ul. Jana Sawy 9/1, Lublin
telefon: 693 317 555
strona internetowa: www.fundacja-zofia.pl
oferta:
Wypożyczalnia Sprzętu Medyczno-Ortopedycznego funkcjonuje w ramach statutowej
działalności Fundacji ZOFIA Na Rzecz Osób Przewlekle Chorych, Niepełnosprawnych,
Nieuleczalne Chorych i Marginalizowanych Społeczne.
Wypożyczalnia działa na zasadzie bezinteresownej pomocy drugiemu człowiekowi.
Wypożyczalnia nie pobiera opłat dodatkowych, poza symboliczną kaucją zwrotną , która po
ukończeniu okresu użyczenia zostaje w całości zwracania osobie wypożyczającej sprzęt.
Kaucja ta jest jedynie zabezpieczeniem realizacji umowy dotyczącej danego sprzętu.
Diakonia Parafii Ewangelicko-Augsburskiej
adres: ul. I Armii Wojska Polskiego 10, Lublin
telefon: 724 450 345
strona internetowa: www.lublin.luteranie.pl
4 Help Magdalena Malec
adres: ul. Trześniowska 31, Lublin
telefon: 533-185-166
oferta:
W ofercie łóżka rehabilitacyjne, wózki inwalidzkie aluminiowe i stalowe oraz dla osób o
większej wadze, pionizatory, podnośniki wannowe, materace i wiele innych.Sprzęt dowożony
do domu pacjenta, rozkładany. Szkolenie z zakresu obsługi.
Skierbieszów
Fundacja Świętego Kiliana
adres: ul. Parkowa 4, Skierbieszów
telefon: 668 076 740
strona internetowa: www.fundacja-kilian.pl
oferta:
Wypożyczalnia sprzętu medycznego: łóżek rehabilitacyjnych, chodzików, kul, balkoników
oraz wózków inwalidzkich. Sprzęt, którym dysponuje wypożyczalnia udostępniany jest
bezpłatnie nie tylko mieszkańcom gminy Skierbieszów. Członkowie fundacji zachęcają do
377
www.infoon.pl
korzystania ze zgromadzonego sprzętu osoby potrzebujące z terenu powiatu zamojskiego i
okolic.
Zamość
Wypożyczalnia Sprzętu Rehabilitacyjnego Jolmed Lidia Wichowska
adres: ul. Nowy Świat 7, Zamość
telefon: 530 808 230, 501 311 030
strona internetowa: www.jolmed.com.pl
oferta:
Wypożyczane są: łóżka rehabilitacyjne, chodziki/balkoniki, kule, wózki inwalidzkie, materace
przeciwodleżynowe zmiennociśnieniowe.
województwo lubuskie
„Ortopedia – Pokonujemy bariery”
adres: ul. Młodych 16, Gorzów Wielkopolski
telefon: 95 737 17 38
strona internetowa: www.gomedica.pl
Zielona Góra
Wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego „Helmond”
adres: os. Pomorskie 13 (na zapleczu budynku Szkoły Podstawowej nr 21), Zielona Góra
telefon: 068 453 74 14
oferta:
Do korzystania z wypożyczalni uprawnieni są mieszkańcy miasta i powiatu Zielona Góra na
podstawie zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego potrzebę korzystania z określonego
rodzaju sprzętu oraz po opłaceniu kaucji. W ofercie: wózki inwalidzkie, wózki inwalidzkie
dziecięce, balkoniki-standard, dwukołowe, czterokołowe, krzesła sanitarne, stoliki
przyłóżkowe, parapodium dla dorosłych i dla dzieci, podnośniki, podnośniki wannowe, łóżka
szpitalne, kule łokciowe oraz pachowe, materace przeciwodleżynowe, laski metalowetrójnóg, czwórnóg, krzesła pod prysznic, skuter akumulatorowy dla osób niepełnosprawnych,
siedziska wannowe
Fundacja Misericordia, Wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego
adres:
Zielona Góra, ul. Dworcowa 21, tel. 600 991 893
Gorzów Wlkp., ul. Towarowa 6a, tel. 600 991 469
Nowa Sól, przy ul. Sienkiewicza, tel. 604 569 929
oferta:
Wypożyczalnia oferuje: wózki inwalidzkie, łóżka rehabilitacyjne, materace
378
www.infoon.pl
przeciwodleżynowe, koncentratory tlenu, szafki przyłóżkowe, chodziki, balkoniki, kule, laski.
Możliwość zakupu sprzętu na raty.
Żary
Środowiskowa Wypożyczalnia Sprzętu Rehabilitacyjnego i Urządzeń Pomocniczych
adres: ul. Bohaterów Getta 19 (wjazd od ul. Pszennej), Żary
telefon: 68 475 56 03, 68 475 56 05
strona internetowa: www.pcpr.powiatzarski.pl, www.19-stka.mops.zary.pl
oferta:
Sprzęt rehabilitacyjny: wózki inwalidzkie standardowe, aktywne, elektryczne, komfortowe;
laski; kule podłokietnikowe; chodziki; balkoniki; schodołazy; pionizatory; łóżka
rehabilitacyjne i ortopedyczne; parapodium dynamiczne; czworonogi; rampy podjazdowe.
Urządzenia pomocnicze: wózki WC; kamizelki; pasy; krzesełka toaletowe; rowery trójkołowe
rehabilitacyjne; ergometry; fotele kąpielowe i nawannowe obrotowe; kaczki; baseny;
podkłady gumowane; przeciwodleżynowe materace, wałki, poduszki i kręgi; tablice do
ćwiczeń manualnych z oporem i bez oporu; wycinek walca z sandałami; rotor kończyn
górnych i dolnych wolnostojący; rotor kończyn dolnych.
Wypożyczalnia oferuje ponadto naprawy sprzętu i urządzeń, konsultacje z rehabilitantem
oraz pomoc wolontariuszy.
województwo łódzkie
Łódź
Wypożyczalna Sprzętu Rehabilitacyjnego prowadzona przez Konwent Bonifratrów w Łodzi
adres: ul. Przedświt 37 ( obok Szpitala Bonifratrów )
telefon: 42 68 55 176
strona internetowa: www.bonifratrzy.pl
oferta:
Wypożyczalnia oferuje: łóżka elektryczne I, II, III – funkcyjne, łóżka szpitalne zwykłe, balkoniki
przestawne, kroczące, 2-kołowe, 3-kołowe,4-kołowe, materace przeciwodleżynowe, rowery
treningowe, rotory, wózki inwalidzkie, krzesła i wózki toaletowe, podnośnik nawannowy,
kule,laski, baseny, zestawy do inhalacji dla dorosłych i dzieci, statyw do kroplówek i inne.
Wypożyczalnia Sprzętu Rehabiltacyjnego SPERA
adres: ul. Fabryczna 25, Łódź
telefon: 792 984 338, 602 739 750
strona internetowa: www.wypozyczalniaspera.pl
Pabianice
Wypożyczalnia Sprzętu Rehabilitacyjnego GRAM MED
adres: ul. Kasztanowa 13, Pabianice
379
www.infoon.pl
telefon: 506 410 482
strona internetowa: www.wypozyczalniamedyczna24.pl
oferta:
Dostępne: łóżka medyczno – rehabilitacyjne, materace do łóżek rehabilitacyjnych (z
możliwością zakupu nowych), wózki inwalidzkie, kule pachowe, kule łokciowe, balkoniki,
drabinki przyłóżkowe, materace przeciwodleżynowe, rotory rehabilitacyjne.
Firma posiada także bardzo szeroką ofertę wypożyczenia specjalistycznego sprzętu dla
noworodków i niemowlaków.
Kraków
Fundacja Pomoc Krakowskiemu Hospicjum Wypożyczalnia Sprzętu Medycznego
adres: os. Centrum B bl.6, Kraków
telefon: 12 644 65 50, 12 425 75 83
strona internetowa: www.fundacja.krakow.pl
oferta:
W ofercie znajdują się: łóżka szpitalne (różnych typów), kule ortopedyczne, łokciowe,
pachowe, dla schorzeń reumatycznych, laski typu trójnóg, czwórnóg, wózki inwalidzkie,
sedesy jezdne, stojaki pod sedes i nakładki, balkoniki do chodzenia (kroczące, stałe), chodziki
2, 3 i 4 kołowe, z siedziskiem i koszykiem, rowery rehabilitacyjne, rotory rehabilitacyjne,
drabinki przyłóżkowe, materace przeciwodleżynowe (różnych typów). Fundacja prowadzi
także sieć sklepów specjalistycznego zaopatrzenia medycznego „Samarytanka”.
Fundacja na Rzecz Chorych na SM im. bł. Anieli Salawy. Wypożyczalnia i naprawa sprzętu
rehabilitacyjnego
adres: ul. Dunajewskiego 5, Kraków
telefon: 12 422 28 11
strona internetowa: www.fundacja-sm.malopolska
oferta:
W Fundacji wypożyczyć można sprzęt rehabilitacyjny, taki jak: laska, kule łokciowe, trojnóg,
czwórnóg, balkonik, rower rehabilitacyjny, rotor, wózek inwalidzki, wózek toaletowy, lóżko
rehabilitacyjne, materac przeciwodleżynowy, ssak, koncentrator tlenu.
Miechów
Remedium
adres: ul. Wesoła 1c, Miechów
telefon: 41 383 02 74
strona internetowa: www. remedium.sklep.pl
oferta:
380
www.infoon.pl
Szeroka oferta sprzętu medycznego, rehabilitacyjnego i środków pomocnicznych.
Wypożyczalnia i sklep internetowy.
Węgrzyce
Wypożyczalnia Medyczna
adres: Węgrzyce, koło Krakowa, ul. A4/7
telefon: 692 769 360
strona internetowa: www.wypozyczalniamedyczna.pl
oferta:
W asortymencie: łóżka rehabilitacyjno-ortopedyczne, wózki inwalidzkie, wózki inwalidzkie
elektryczne, podnośniki transportowo-przejezdne, pionizatory, balkoniki, kule.
Warszawa
Wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego ORTMED
adres: ul. Baśniowa 3, Warszawa
telefon: 22 658 45 77 lub 22 658 45 41
strona internetowa: www.ortmed.pl
Międzywojewódzka Handlowa Spółdzielnia Inwalidów – Wypożyczalnia sprzętu
rehabilitacyjnego
adres: ul. Jana Pawła II 52/54, Warszawa
telefon 22 831 76 69
strona internetowa: www.mhsi.pl
Wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego ORMEX
adres: ul. Herbsta 1 (Ursynów), przy stacji metra Stokłosy, wejście od podwórza
telefon: 22 644 75 15
strona internetowa: www.ortopedia.waw.pl
Wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego RAMED
adres: ul. Szaserów 128, Wojskowy Instytut Medyczny, wjazd od ul. Wiatracznej (brama nr
2), budynek chorób tarczycy (tył szpitala), Warszawa
telefon: 506-890-143
strona internetowa: www.ramed.waw.pl
381
www.infoon.pl
Wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego Ra-Med
Krapkowice, Kędzierzyn-Koźle, Głubczyce, Opole, Prudnik, Strzelce Opolskie, Nysa, Brzeg,
Olesno, Kluczbork, Namysłów
adres: ul. Podgórna 6, Krapkowice
telefon:77 543 18 43
strona internetowa: www.ra-med.pl, www.wypozyczalnia-lozek.com
oferta:
Wysokiej jakości sprzęt rehabilitacyjny taki jak: łóżka rehabilitacyjne, materace piankowe,
materace przeciwodleżynowe, wózki inwalidzkie, koncentratory tlenu, balkoniki / chodziki,
kule łokciowe.
Dębica
Miejsko-Powiatowa Wypożyczalnia Sprzętu Rehabilitacyjnego i Pomocniczego
adres: ul. Ratuszowa 6 (magazyn MOPS nr 51), Dębica
telefon: 14 681 87 13
strona internetowa: www.mops-debica.pl
oferta:
Sprzęt jest wypożyczany bezpłatnie mieszkańcom Dębicy i powiatu dębickiego od
poniedziałku do piątku w godzinach od 7.30 do 15.30. Wypożyczenie sprzętu
rehabilitacyjnego i urządzeń pomocniczych następuje na podstawie orzeczenia lekarskiego o
konieczności podjęcia rehabilitacji. Okres wypożyczenia to 6 miesięcy, z możliwością
przedłużenia w szczególnych przypadkach.
Rzeszów
Wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego Fundacji Nowe Życie
adres: al. Piłsudskiego 8-10, Rzeszów
strona internetowa: www.fnz.iap.pl
Stalowa Wola
Sklep Medyczny ORTO-MED
adres: ul. Staszica 17, Stalowa Wola
telefon: 15 810 92 24
województwo podlaskie
Białystok
Wypożyczalnia Sprzętu Medycznego im. św. Łukasza przy parafii Św. Kazimierza Królewicza
adres: ul. Św. Kazimierza 2, Białystok
telefon: 660 924 580
382
www.infoon.pl
oferta:
Placówka posiada 45 łóżek rehabilitacyjnych sterowanych pilotem, 5 koncentratorów tlenu,
łóżka szpitalne zwykłe, chodziki, trój- i czwórnogi, wózki.
Drohiczyn
Wypożyczalnia Sprzętu Rehabilitacyjnego Caritas Diecezji Drohiczyńskiej
adres: ul. Kościelna 10, Drohiczyn
telefon: 85-655-77-47
strona internetowa: www.drohiczyn.caritas.pl
oferta:
Wypożyczalnia dysponuje nowoczesnymi łóżkami pielęgnacyjno-rehabilitacyjnymi,
koncentratorami tlenu, odsysaczami, balkonikami, chodzikami i krzesłami toaletowymi –
asortyment jest systematycznie poszerzany. Sprzęt wypożyczany jest za niewielką ofiarą na
rzecz placówki.
Gdańsk
Franciszkański Ruch Ekologiczny, Charytatywny i Historyczny
adres: ul. Starowiślna 3a, Gdańsk Nowy Port
telefon: 604 185 290
ORTMEDYK
adres: ul. Biegańskiego 10/13, 80-809 Gdańsk
telefon: 58 305 69 43
Gdańskie Zakłady Ortopedyczne
adres: ul. Angielska Grobla 24, Gdańsk
telefon: 58 302 09 31, 058 305 16 92
Gdynia
MediExpert s.c.
Sklep medyczny i wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego
adres: ul. Oliwkowa 29, Gdynia
strona internetowa: www.mediexpert.pl
Sopot
Stowarzyszenie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym SPON
383
www.infoon.pl
adres: al. Niepodległości 783, 81-805 Sopot
telefon: 58 551 12 63
Katowice
Caritas Archidiecezji Katowickiej
Archidiecezjalny Dom Hospicyjny im. Jana Pawła II
adres: ul. Różyckiego 14d , Katowice
telefon: 32 609 22 45, 519 546 400
oferta:
Wypożyczane są: wózki inwalidzkie, materace przeciwodleżynowe, kule inwalidzkie, chodziki,
łóżka ortopedyczne, balkoniki, laski inwalidzkie, ssaki elektryczne, inne. Pierwszeństwo w
wypożyczaniu sprzętu mają osoby terminalnie chore.
Ruda Śląska
adres: ul.Halembska7, Ruda Śląska
telefon: 530 730 766
oferta:
Wypożyczalnia w swojej ofercie posiada następujący sprzęt rehabilitacyjny: łóżka
rehabilitacyjne elektryczne, wózki inwalidzkie, balkoniki, kule łokciowe, materace
przeciwodleżynowe, krzesła toaletowe.
Piekary Śląskie
Wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego Schulte-Derne Polska Sp. z o.o.
adres: ul. Sowińskiego 5, Piekary Śląskie
telefon: 32 285 59 50
strona internetowa: www.schulte-derne.pl
oferta:
Firma Schulte – Derne Polska Sp. z o.o. zajmuje się wypożyczaniem oraz dystrybucją sprzętu
dla osób niepełnosprawnych. Posiada w ofercie sprzęty nowe, jak również używane
sprowadzane z Niemiec. Na wszystkie towary udziela gwarancji oraz zapewnia serwis
pogwarancyjny.
województwo świętokrzyskie
Kielce
Sklep Medyczny Ga&Ga s.c.
adres: ul. Żelazna 31, Kielce
384
www.infoon.pl
telefon: 41 366 24 33
strona internetowa: www.medycznygaga.pl
Wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego, ortopedycznego i pielęgnacyjnego Towarzystwa
Dobroczynnego
adres: ul. Turystyczna 1, Kielce
telefon: 41 331 69 91
Wypożyczalnia i sprzedaż sprzętu rehabilitacyjnego Caritas Diecezji Kieleckiej
adres: ul.Wesoła 58, Kielce
telefon: 41 344 23 90
Skarżysko-Kamienna
Wypożyczalnia Medyczna
adres: ul.Reja 47
telefon: 503008353
strona internetowa: www.wypozyczalniamedyczna.pl
oferta:
W asortymencie: łóżka rehabilitacyjno-ortopedyczne, wózki inwalidzkie, wózki inwalidzkie
elektryczne, podnośniki transportowo-przejezdne, pionizatory, balkoniki, kule.
Olsztyn
Wypożyczalnia Sprzętu Rehabilitacyjnego Stowarzyszenia „Niebieski Parasol”
adres: ul. Pstrowskiego 27/3A (obok salonu meblowego Elżbieta), Olsztyn
telefon: 792 33 4747
strona internetowa: www.znamilatwiej.org.pl
Elbląg
Elbląskie Stowarzyszenie Pomocy Humanitarnej im. Św. Łazarza „Lazarus”
adres: ul. Skrzydlata 15 A, Elbląg
telefon: 55 642 70 05 w. 107
strona internetowa: www.lazarus.elblag.com.pl
oferta:
Wypożyczalnia oferuje: Sprzęt rehabilitacyjno – pielęgnacyjny: wózki inwalidzkie
standardowe i z regulacją pochylenia, chodziki kołowe, kroczące oraz z podpaszkami, kule
łokciowe i pachowe, czwórnogi, łóżka rehabilitacyjno-pielęgnacyjne elektryczne i zwykłe,
materace przeciwodleżynowe gąbkowe i pneumatyczne, tablety do łóżek, krzesła sanitarne.
Urządzenia pomocnicze: ergometry rowerowe w tym horyzontalne, rotory do ćwiczeń
385
www.infoon.pl
kończyn górnych i dolnych z sandałem, piłki rehabilitacyjne, masażery, orbitreki, steppery,
lampy sollux.
Sklep Medyczny El Medical
adres: ul. Zielona 1, Elbląg
telefon: 55 232 74 21
strona internetowa: www.elmedical.eu
Poznań
Sklep medyczny EUROMED
adres: ul. Wenecjańska 4 (wejście od ul. Chwaliszewo), 61-101 Poznań
telefon: +48 61 856 01 09, +48 61 221 70 67
strona internetowa: www.euromed-poznan.pl
oferta:
Wypożyczalnia oferuje szeroki wybór sprzętu: łóżka rehabilitacyjne, wózki inwalidzkie,
balkoniki, poduszki przeciwodleżynowe, materac przeciwodleżynowy, kule, cewniki do
odsysania górnych dróg oddechowych, cewniki urologiczne, worki do zbiórki moczu, pieluchy
anatomiczne, pieluchomajtki, podkłady, inhalatory. Firma zapewnia usługę transportu.
Wynajęty sprzęt dostarczany jest pod wskazany adres, wnoszony do pomieszczenia i
przygotowywany profesjonalnie do użycia.
Poznańskie Zakłady Sprzętu Ortopedycznego
adres: ul. Przemysłowa 15/17, 61-579 Poznań (siedziba)
sklepy i punkty obsługi:
 ul. Przemysłowa 15/17, tel. 61 833 14 81,
 ul. Juraszów 7/9, tel. 61 821 23 73 ,
 ul. Szwajcarska 3 (parter, pokój 66), tel. 61 873 90 71
telefon: 61 873 90 00
strona internetowa: www.pzso.poznan.pl
oferta: łóżka ortopedyczne, wózki inwalidzkie, balkoniki i podpórki, aparat na przeprost
kolana, aparat stabilizujący staw nadgarstkowy, aparat stabilizujący staw skokowy, gorset
jewetta, kamizelka ortopedyczna, koc przeciwwstrząsowy, kołnierz stabilizujący, wkładki
ortopedyczne, foteliki stabilizujące, laski inwalidzkie i regulowane, ciśnieniomierze, opaski
stabilizujące.
Piła
Wypożyczalnia sprzętu medycznego REMEDIUM
adres: al.Powstańców Wielkopolskich 62 (pawilon obok „Biedronki”), Piła
telefon: 798 587 487
386
www.infoon.pl
strona internetowa: www.remedium.pila.pl
oddział w Bydgoszczy: ul. Pomorska 7 , tel. 798 587 486
oddział w Chodzieży: ul. Strzelecka 15, tel. 514 323 787
oferta: łóżka ortopedyczne, wózki inwalidzkie, balkoniki i podpórki, koncentrator
tlenu, kule, rowerek, trójnóg, inne. Dodatkowe usługi: doradztwo w kwestii odpowiedniego
dopasowania sprzętu do potrzeb pacjenta, instrukcja montażu, użytkowania i konserwacji
sprzętu, montaż sprzętu w domu pacjenta, transport sanitarny, opieka nad chorymi.
AKSON Sp.J.
adres: ul. Kościuszki 346a, 40-608 Katowice (centrala)
telefon:(32) 201 96 00
strona internetowa: www.akson.pl
oddziały:
Poznań, ul. Garbary 6, tel. (61) 853 35 77
Ostrzeszów, Al. Wolności, tel. (62) 586 11 00
Pleszew, ul. Gałczyńskiego 2 , tel. (62) 508 00 11
Ostrów Wielkopolski, Pl. 23 Stycznia 4B, tel. (62) 738 55 64
Ostrów Wielkopolski ,ul. Lotnicza 24 (w NZOZ Trauma), tel. 605 678 092
Leszno, ul. Kiepury 8, (65) 526 93 41
Krotoszyn, ul. Floriańska 7, tel. (62) 722 61 76
Kościan, ul. Szpitalna 7, tel. (65) 512 17 99
Kalisz, Pl. Św. Józefa 1 (wejście od ul. Kolegialnej), tel. (62) 757 03 52
Oborniki, ul. Łazienkowa 1a, tel. (61) 297 01 63
Kępno, ul. Wawrzyniaka 38, tel. (62) 782 20 59
oferta: łóżko szpitalne, rehabilitacyjne, wózek inwalidzki, kule łokciowe, balkonik /
podpórka, koncentrator tlenu, podnośnik / pionizator. Dodatkowo: produkcja sprzętu
medycznego: wózki dziecięce Kubuś, piankowe poduszki przeciwodleżynowe i profilowane,
temblaki, kołnierze stabilizujące, gorsety Jewetta, wkładki ortopedyczne, sklep internetowy:
http://www.sklep.akson.pl/
województwo zachodnioporskie
Szczecin
Rewest Service
adres: Arkońska 7/1a, Szczecin
telefon: 662 049 288
strona internetowa: www.rewest-service.pl
oferta:
Firma działa na terenie całego województwa zachodniopomorskiego. Oferuje sprzedaż,
wynajem sprzętu rehabilitacyjnego oraz jego serwis.
387
www.infoon.pl
SPONDYLUS Centrum Zaopatrzenia Medycznego
adres: ul. Ściegiennego 7a, Szczecin
telefon:91 485 66 50, 607602268
strona internetowa: www.spondylus.pl
Koszalin
SPONDYLUS Centrum Zaopatrzenia Medycznego
adres: ul. Jana Pawła II 21, Koszalin
telefon: 94 347 11 93, 609 653 853
strona internetowa: www.spondylus.pl
Diakonia Parafii Ewangelicko-Augsburdzkiej w Koszalinie
telefon:505 41 83 04, 94 34 54 670
strona internetowa: www.diakonia-koszalin.pl
oferta:
W ofercie: łóżka szpitalne rehabilitacyjne sterowane elektrycznie za pomocą pilota przez
chorego lub opiekuna, z regulacją wysokości leża, kąta pochylenia wezgłowia ew. regulacją
części nożnych leża i kąta pochylenia leża, materace przeciwodleżynowe, ręczne wózki
inwalidzkie, balkoniki, rolatory, kule. Opłaty: dobrowolna ofiara.
Zakład Sprzętu Ortopedycznego K-ORT Sp. z o.o.
adres: ul. Piłsudskiego 74/4, Koszalin
telefon: 94 345 01 56
strona internetowa: www.k-ort.pl
oferta:
W ofercie wypożyczalni znajdują się: łóżka rehabilitacyjne, koncentratory tlenu, kule, wózki
inwalidzkie, szyna Kinetec Spectra.
Oddziały wypożyczalni w Kołobrzegu, Świdwinie, Darłowie.
388
www.infoon.pl
POMOC MATERIALNA
Lista organizacji, które udziają pomocy materialnej:
Wielkopolskie Stowarzyszenie na Rzecz Rodziny i Osób Niepełnosprawnych
Opis:
Działalność Stowarzyszenia jest skierowana do rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji
materialnej, osób niepełnosprawnych, przewlekle chorych, leżących, samotnych, starszych,
niepełnosprawnych dzieci o wszelkich schorzeniach nabytych lub wrodzonych.
Przekazywana pomoc to głównie żywność, odzież, środki pielęgnacyjne, higieniczne, środki
czystości, materiału opatrunkowe, sprzęt rehabilitacyjny, i inwalidzki.
Kontakt:
adres: ul. Sienkiewicza 10, 60-817 Poznań,
telefon: 61 843 60 28, 61 843 60 28
Chrześcijańska Służba Charytatywna - Filia w Poznaniu
Opis:
Działalność instytucji polega głównie na rozdawaniu odzieży i żywności potrzebującym.
Główne cele to:
- udzielanie pomocy osobom dotkniętym klęskami żywiołowymi i epidemiami zarówno w
Polsce, jak i poza jej granicami,
- pomoc osobom znajdującym się w trudnym położeniu materialnym,
- udzielanie wsparcia i pomocy osobom niepełnosprawnym,
- tworzenie miejsc dziennego pobytu, ośrodków leczniczych i readaptacyjnych,
- realizacja projektów edukacyjnych w zakresie profilaktyki zdrowotnej i ekologii,
- pomoc potrzebującym w znalezieniu pracy.
Kontakt:
strona internetowa: www.chsch.org.pl
adres: ul. Zeylanda 11
60-808 Poznań
telefon: 61 847 59 78
Związek Stowarzyszeń - Wielkopolski Bank Żywności
Opis:
Bank Żywności w Poznaniu dociera rocznie z pomocą żywnościową do około 100 tysięcy osób
potrzebujących ze środowisk pozostających w izolacji społecznej z powodu bezrobocia,
samotności, chorób, niepełnosprawności, starości, czy różnego rodzaju problemów
społecznych i posiadających przez to ograniczony dostęp do świadczeń socjalnych.
389
www.infoon.pl
Bank żywności pozyskuje żywność, która nie nadaje się do sprzedaży, ale nadaje się do
konsumpcji i przekazuje ją osobom najbardziej potrzebującym.
Kontakt:
strona internetowa: www.poznan.bankizywnosci.pl
adres: ul. Borówki 6, 61- 304 Poznań
telefon: 61 830 93 08, 61 830 93 10
Polski Komitet Pomocy Społecznej
Opis:
PKPS zajmuje się:
- organizowaniem usług opiekuńczych w (domach) mieszkaniach podopiecznych,
- organizowaniem i prowadzeniem dożywiania,
- organizowaniem różnorodnych form wypoczynku dla podopiecznych;
- udzielaniem pomocy rzeczowej i, w miarę posiadanych środków, finansowej,
- prowadzeniem poradnictwa prawnego i pomocy prawnej,
- świadczeniem pomocy dla skazanych opuszczających zakłady karne,
- świadczeniem pomocy osobom bezdomnym i bezrobotnym,
- świadczeniem pomocy osobom niepełnosprawnym w zakresie rehabilitacji zdrowotnej,
społecznej i zawodowej,
- udzielaniem pomocy osobom dotkniętym klęskami żywiołowymi i ekologicznymi.
Organizacja prowadzi kluby Seniora, stołówki, jadłodajnie, noclegownie, świetlice i inne
placówki opiekuńcze i opiekuńczo - wychowawcze.
Kontakt:
adres: ul. Przemysłowa 45, 60-695 Poznań
telefon: 61 833 24 74
Polski Czerwony Krzyż
Opis:
Celem Polskiego Czerwonego Krzyża jest zapobieganie cierpieniom ludzkim i ich łagodzenie
we wszelkich okolicznościach i w każdym czasie, przy zachowaniu bezstronności oraz bez
jakiejkolwiek dyskryminacji, zwłaszcza z powodu narodowości, przynależności do grupy
etnicznej, pochodzenia społecznego, rasy, płci, religii lub poglądów politycznych.
Godziny otwarcia: od poniedziałku do piątku 7-15
Kontakt:
strona internetowa: www.pck-poznan.org.pl
adres: ul. Górna Wilda 99 A/B, 61-563 Poznań,
telefon: 61 835 31 79, 61 835 31 80
Caritas Archidiecezji Poznańskiej
390
www.infoon.pl
Opis:
Jedna z największych organizacji charytatywnych działających w Polsce, jak i na świecie.
Nadzór nad nią pełni Konferencja Episkopatu Polski. Celem jest wszelkiego rodzaju pomoc
osobom potrzebującym.
Prowadzone placówki:
Jadłodajnia Caritas pw. Św. Brata Alberta w Poznaniu
ul. Ks. Piotra Ściegiennego 133, tel. 61 867 30 86
Jadłodajnia prowadzona przez Zgromadzenie Sióstr Albertynek.
Czynna od poniedziałku do soboty w godz. 11.00-13.00, w niedziele na zmianę z jadłodajnią u
Sióstr Franciszkanek.
Jadłodajnia Caritas pw. Św. Józefa w Poznaniu
ul. Niegolewskich 23, tel. 061/866 49 85
Czynna od poniedziałku do soboty w godz. 11.00-15.00, w niedziele na zmianę z jadłodajnią u
Sióstr Albertynek.
Jadłodajnia Caritas pw. Św. Urszuli Ledóchowskiej w Poznaniu
ul. Taczaka 7/16, tel. 61 853 72 07
Czynna od poniedziałku do piątku w godz. 12.00-16.30, w soboty w godz. 12.30-15.30, w
niedziele nieczynna.
Świetlica Caritas dla Dzieci
im. Św. Urszuli Ledóchowskiej
ul. Wierzbięcice 45/7, 61-569 Poznań,
tel. 61 833 15 90
Kontakt:
strona internetowa: www.caritaspoznan.pl
adres: Rynek Wildecki 4, 61-546 Poznań
telefon: 61 835 68 50
fax: 61 835 68 61
391
www.infoon.pl
POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE
Znajdź punkt Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w swoim mieście.
Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie są jednostkami organizacyjnymi wchodzącymi w
skład powiatowej administracji zespolonej. PCPR realizują zadania, które mają na celu
poprawę funkcjonowania rodziny, zapobieganie i przeciwdziałanie sytuacjom kryzysowym
oraz dysfunkcjonalności rodzin. Są to zadania z zakresu:
- pomocy społecznej,
- pieczy zastępczej,
- rehabilitacji społecznej oraz zawodowej.
PCPR Bolesławiec
adres: 59-700 Bolesławiec, ul. Zwycięstwa 9
telefon: 75 734 07 62
PCPR Dzierżoniów
adres: 58–200 Dzierżoniów, ul. Piastowska 1
telefon: 74 833 98 95
PCPR Głogów
adres: 67-200 Głogów, ul. Słowiańska 13
telefon: 76 834 10 03
PCPR Góra
adres: 56-200 Góra, ul Armii Polskiej 8
telefon: 65 543 28 96
392
www.infoon.pl
PCPR Jawor
adres: 59-400 Jawor, ul. Szpitalna 12a
telefon: 76 871 14 11
MOPS Jelenia Góra
adres: 58-506 Jelenia Góra, al. Jana Pawła II nr 7
telefon: 75 75 23 951
PCPR Jelenia Góra
adres: 58-508 Jelenia Góra, ul. Podchorążych 15
telefon: 75 647 32 77
PCPR Kamienna Góra
adres: 58-400 Kamienna Góra, ul. Sienkiewicza 6a
telefon: 75 645 02 31
PCPR Kłodzko
adres: 57-300 Kłodzko, ul. Kościuszki 2
telefon: 74 865 81 79
MOPS Legnica
adres: 59-220 Legnica, ul. Poselska 13
telefon: 76 722 18 00
PCPR Legnica
adres: 59-220 Legnica, Pl. Słowiański 1
telefon: 76 72 43 465
PCPR Lubań
adres: 59-800 Lubań, ul. Zawidowska 4B
telefon: 75 77 61 820
PCPR Lubin
adres: 59-300 Lubin, ul. Składowa 3
telefon: 76 847 96 91
PCPR Lwówek Śląski
adres: 59-600 Lwówek Śląski, ul. Szpitalna 4
telefon: 75 782 56 17
393
www.infoon.pl
PCPR Milicz
adres: 56-300 Milicz, Trzebnicka 4B
telefon: 71 384 13 84
PCPR Oleśnica
adres: 56-400 Oleśnica, ul. J. Słowackiego 10
telefon: 71 314 01 74
PCPR Oława
adres: 55-200 Oława, ul. 3 Maja 1
telefon: 71 303 29 87
PCPR Polkowice
adres: 59-100 Polkowice, ul. Św. Sebastiana 1A
telefon: 76 729 92 33
PCPR Strzelin
adres: 57-100 Strzelin, Kamienna 10
telefon: 713 923 016
PCPR Środa Śląska
adres: 55-300 Środa Śląska, ul. Kilińskiego 28
telefon: 71 317 46 32
PCPR Świdnica
adres: 58-100 Świdnica, ul. Wałbrzyska 15
telefon: 74 851 50 10
PCPR Trzebnica
adres: 55-100 Trzebnica, ul. Kościuszki 10
telefon: 71 387 05 96
MOPS Wałbrzych
adres: 58-300 Wałbrzych, ul. Beethovena 1-2
telefon: 74 66 40 800
PCPR Wałbrzych
adres: 58-300 Wałbrzych, Al. Wyzwolenia 20-24
telefon: 74 66 66 300
394
www.infoon.pl
PCPR Wołów
adres: 56-100 Wołów, ul. Inwalidów Wojennych 24
telefon: 71 389 53 00
MOPS Wrocław
adres: 53-611 Wrocław, ul. Strzegomska 6
telefon: 71 78 22 322
PCPR Wrocław
adres: 50-440 Wrocław ul. Kościuszki 131
telefon: 71 72 21 860
PCPR Ząbkowice Śląskie
adres: 57-200 Ząbkowice Śląskie, ul. Bolesława Prusa 5
telefon: 74 815 60 00
PCPR Zgorzelec
adres: 59-900 Zgorzelec, ul. Bohaterów II Armii Wojska Polskiego 8
telefon: 75 77 615 05
PCPR Złotoryja
adres: 59-500 Złotoryja, ul. Al. Miła 18
telefon: 76 878 44 47
PCPR Aleksandrów Kujawski
adres: 87-700 Aleksandrów Kujawski, ul. Słowackiego 8
telefon: 0-54 282 61 54
PCPR Brodnica
adres:87-300 Brodnica, ul. Zamkowa 13a
telefon: 0-56 498 47 69
email: [email protected]
PCPR Bydgoszcz
adres: 85-950 Bydgoszcz, ul. Konarskiego 1/3
telefon: 52 349 74 13 do 415
395
www.infoon.pl
PCPR Chełmno
adres: 86-200 Chełmno, ul. Słowackiego 3
telefon: 56 677 24 46
PCPR Golub-Dobrzyń
87-400 Golub-Dobrzyń, ul. Gerarda Koppa 1
telefon: 56 683 54 76
PCPR Grudziądz
adres: 86-300 Grudziądz, ul. Małomłyńska 1
telefon: 56 462 29 39
PCPR Inowrocław
88-100 Inowrocław, ul. Roosevelta 36
telefon: 52 359 22 55
PCPR Lipno
87-600 Lipno, ul. Mickiewicza 58
telefon: 54 288 66 46
PCPR Mogilno
adres: 88-300 Mogilno, ul. Narutowicza 1
telefon: 52 318 03 05
PCPR Nakło
89-100 Nakło, ul. Dąbrowskiego 46
telefon: 52 386 08 04
PCPR Radziejów
adres: 88-200Radziejów , ul. Kościuszki 20/22
telefon: 54 285 35 43
PCPR Rypin
88-500 Rypin, ul. Dworcowa 2
telefon: 54 280 36 41
PCPR Świecki
adres: Świecie 86-100, ul. Wojska Polskiego 195a
396
www.infoon.pl
telefon: 52 568 32 00
PCPR Toruń
87-100 Toruń, ul. Dekarta 24
telefon: 56 660 83 11
PCPR Tuchola
adres: 89-500 Tuchola, ul. Pocztowa 7
telefon: 0-52 559 20 18
PCPR Wąbrzeźno
87-200 Wąbrzeźno, ul. Wolności 44
telefon: 56 688 24 51 do 57 w. 103
PCPR Więcbork
89-410 Więcbork, ul. Mickiewicza 22a
tel. 52 389 85 01
PCPR Włocławek
87-800 Włocławek, ul. Brzeska 15
telefon: 0-54 231 02 84
PCPR Żnin
88-400 Żnin, ul. Szpitalna 32
telefon: 52 303 01 69
PCPR Biała Podlaska
adres: 21-500 Biała Podlaska, ul. Brzeska 41
telefon: 83 343 29 82
PCPR Biłgoraj
adres: 23-400 Biłgoraj, ul. Boh. Monte Cassino 38
telefon: 84 686 69 49
PCPR Chełm
adres: 22-100 Chełm, Plac Niepodległości 1
397
www.infoon.pl
telefon: 82 562 76 55
PCPR Hrubieszów
adres: Hrubieszów 22-500, ul. Ceglana 58/1
telefon: 84 697 07 83
PCPR Janów Lubelski
adres: Janów Lubelski 23-300,ul. Zamoyskiego 59
telefon: 15 872 03 09, 872 33 45
PCPR Kraśnik
adres: Kraśnik 23-210, ul. Słowackiego 7
telefon: 81 825 58 99
PCPR Krasnystaw
adres: Krasnystaw 22-300, ul. Sobieskiego 3
telefon: 82 576 72 97, 576 72 86 do 88 w.23, 39
PCPR Lubartów
adres: 21-100 Lubartów, ul. Słowackiego 11
telefon: 81 854 33 29
PCPR Opole Lubelskie
adres: 24-300 Opole Lubelskie, ul. Przemysłowa 4a
telefon: 81 827 52 05
PCPR Parczew
adres: Parczew 21-200, ul. Wojska Polskiego 21
telefon: 83 355 15 81
PCPR Powiat Lubelski
adres: Lublin 20-074, ul. Spokojna 9
Sekretariat 81 442-10-21
Sekcja finansowa: 81 442-10-22
Dział ds. Osób Niepełnosprawnych 81 442-10-19
Dział Pomocy Społecznej 81 442-10-19
PCPR Puławy
398
www.infoon.pl
adres: Puławy 24-100, Al. Królewska 3
telefon:0 81 888 04 92
PCPR Radzyń Podlaski
adres: Radzyń Podlaski 21-300, ul. Sitkowskiego 1
telefon: 83 352 72 66
PCPR Ryki
adres: Ryki 08-500, ul. Wyczółkowskiego 10 a
telefon: 81 865 47 06
PCPR Świdnik
adres: 21-040 Świdnik, ul. E. Orzeszkowej 16
telefon: 0-81 751 54 33
PCPR Tomaszów Lubelski
adres: 22-600 Tomaszów Lubelski, ul. Lwowska 68
telefon: 0-84 664 35 90
PCPR Włodawa
adres:22-200 Włodawa, ul. Piłsudskiego 66
telefon: 82 572 57 10
PCPR Zamość
adres: 22-400 Zamość , ul. Przemysłowa 4
telefon: 84 639 23 01, 638 55 16
PCPR Łęczna
adres: 21-010 Łęczna, ul. Górnicza 3
telefon: 81 462 31 11
PCPR Łuków
adres: 21-400 Łuków, ul. Piłsudskiego 14
telefon: 25 798 25 55
PCPR Drezdenko
399
www.infoon.pl
adres: 66-530 Drezdenko, ul. Kościuszki 31
telefon: 95 763 70 41
PCPR Gorzów Wielkopolski
adres: 66-400 Gorzów Wielkopolski, ul. Pankiewicza 5-7
telefon: 95 733 04 58
PCPR Krosno Odrzańskie
adres: 66-600 Krosno Odrzańskie, ul. Piastów 10B
telefon: 68 383 02 02
PCPR Międzyrzecz
adres: 66-300 Międzyrzecz, ul. Przemysłowa 2
telefon: 95 742 84 71
PCPR Nowa Sól
adres: 67-100 Nowa Sól, ul. Piłsudskiego 65
telefon: 68 457 43 30
PCPR Sulęcin
adres: 69-200 Sulęcin, ul. Szpitalna 9
telefon: 95 755 07 43
PCPR Świebodzin
adres: 66-200 Świebodzin, ul. Żaków 3
telefon: 68 475 53 50 do 53
PCPR Słubice
adres: Słubice, Pl. Sienkiewicza 28
telefon: 95 758 21 40
PCPR Wschowa
adres: 67-400 Wschowa, Pl. Kosynierów 1c
telefon: 65 540 17 58, 540 17 59
PCPR Żagań
adres: 68-100 Żagań, ul. Śląska 1
telefon: 68 477 77 96
400
www.infoon.pl
PCPR Żary
adres: 68-200 Żary, ul. Artylerzystów 6
telefon: 68 363 06 80
PCPR Zielona Góra
adres: 65-057 Zielona Góra, ul. Podgórna 5
telefon: 68 452 75 49
PCPR Bełchatów
adres: Bełchatów97-400, ul. Czapliniecka 72/74
telefon: 44 733 04 98
PCPR Brzeziny
adres: 95-060 Brzeziny, ul. Sienkiewicza 16
telefon: 46 874 21 61
PCPR Kutno
adres: 99-301 Kutno, ul. Krzywoustego 11
telefon: 24 355 47 50
PCPR Opoczno
adres: 26-300 Opoczno, ul. Armii Krajowej 2
PCPR Pabianice
adres: 95-200 Pabianice, ul. Traugutta 6a
telefon: 42 215 66 60
PCPR Pajęczno
adres: 98-330 Pajęczno, ul. 1-go Maja 13/15
telefon: 034 311 10 56
PCPR Piotrków Tryb.
adres: 97-300 Piotrków Tryb. , ul. 3-go Maja 33
telefon: 44 732 31 64
401
www.infoon.pl
PCPR Poddębice
adres: 99-200 Poddębice, ul. Łęczycka 16
telefon: 43 678 20 85
PCPR Radomsko
adres: 97-500 Radomsko, ul. Piastowska 21
telefon: 44 683 44 22
fax: 44 683 45 09
PCPR Rawa Mazowiecka
adres: 96-200 Rawa Mazowiecka, ul. Kościuszki 5
telefon: 46 814 57 60
PCPR Sieradz
adres: 98-200 Sieradz, Pl. Wojewódzki 3
telefon: 43 827 18 07
PCPR Skierniewice
adres: 96-100 Skierniewice, ul. Konstytucji 3-go Maja 6
telefon: 43 833 45 14
PCPR Tomaszów Mazowiecki
adres: 97-200 Tomaszów Mazowiecki, ul. Świętego Antoniego 41
telefon: 44 725-14-60
PCPR Wieluń
adres: 98-300 Wieluń, ul. Śląska 23
telefon: 43 843 14 90
PCPR Wieruszów
adres: 98-400 Wieruszów, ul. Rynek 1/7
telefon: 62 783 19 95
PCPR Zduńska Wola
adres: 98-220 Zduńska Wola, ul. Żeromskiego 3a
telefon: 43 824 99 99
402
www.infoon.pl
PCPR Zgierz
adres: 95-100 Zgierz, ul. Sadowa 6a
telefon: 42 719 06 33
PCPR Łask
adres: 98-100 Łask, ul. Narutowicza 17
telefon: 43 675 37 49
PCPR Łęczyca
adres: 99-100 Łęczyca, ul. Kilińskiego 4
telefon: 24 721 61 62
PCPR Łódź
adres: 92-318 Łódź, ul. Piłsudskiego 135
telefon: 42 674 34 87
PCPR Łowicz
adres: 99-400 Łowicz , ul. Stary Rynek 17
telefon: 46 837 03 44
PCPR Bochnia
adres: 32-700 Bochnia, ul. Windakiewicza 9/5
telefon: 14 611 97 40
PCPR Brzesko
adres: 32-800 Brzesko, ul. Wyszyńskiego 6
PCPR Chrzanów
adres: 32-500 Chrzanów, ul. Topolowa 16
telefon: 32 624 11 30
PCPR Dąbrowa Tarnowska
adres: 33-200 Dąbrowa Tarnowska, ul. Berka Joselewicza 5
telefon: 14 642 24 31
PCPR Gorlice
403
www.infoon.pl
adres: 38-300 Gorlice, ul. Słoneczna 7
telefon: 0-18 352 53 80
PCPR Kraków
adres: 30-037 Kraków, Al. Słowackiego 20
telefon: 0-12 634 42 66 w. 569
PCPR Limanowa
adres: 34-600 Limanowa, ul. Józefa Marka 9
telefon: 18 337 58 27
PCPR Miechów
adres: 32-200 Miechów, ul. Sienkiewicza 18
telefon: 41 383 40 84
PCPR Myślenice
adres: 32-400 Myślenice, ul. Kazimierza Wielkiego 5
telefon: 12 274 37 80
PCPR Nowy Sącz
adres: 33-300 Nowy Sącz, ul. Kilińskiego 72 a
telefon: 18 443 75 91; 443 82 51
PCPR Nowy Targ
adres: 34-400 Nowy Targ,ul. Harcerska 1
telefon: 0-18 264 08 07
PCPR Olkusz
adres: 32-300 Olkusz, ul. Gęsicka 25
telefon: 32 643 39 41
PCPR Oświęcim
adres: 32-600 Oświęcim, ul. Bema 4
telefon: 0-33 842 23 29
PCPR Proszowice
adres: 32-100 Proszowice, ul. 3 Maja 72
telefon: 0-12 386 29 60
404
www.infoon.pl
PCPR Sucha Beskidzka
adres: 34-200 Sucha Beskidzka, ul. Kościelna 5b
telefon: 0-33 874 40 31
PCPR Tarnów
adres: 33-100 Tarnów, ul. Narutowicza 38
telefon: 14 621 56 83, 14 621 30 40
PCPR Wadowice
adres: 34-100Wadowice , ul. Batorego 2
telefon: 33 873 98 25
PCPR Wieliczka
adres: 32-020 Wieliczka,ul. Dembowskiego 2
telefon: 12 288 02 10
PCPR Zakopane
adres: 34-500 Zakopane, ul. Chramcówki 15
telefon: 18 200 04 62
PCPR Białobrzegi
adres: 26-800 Białobrzegi, Pl. Zygmunta Starego 9
telefon: 48 613 34 14
PCPR Ciechanów
adres: 06-400 Ciechanów, ul. 17 Stycznia 7
telefon: 23 672 52 16
PCPR Garwolin
adres: 08-400 Garwolin, ul. Sportowa 5
telefon: 0-25 682 43 19
PCPR Gostynin
adres: 09-500 Gostynin, ul. Ozdowskiego 1a
405
www.infoon.pl
telefon: 0-24 235 22 92
PCPR Grodzisk Mazowiecki
adres: 05-825 Grodzisk Mazowiecki, ul. Daleka 11
telefon: 22 724 15 70
PCPR Grójec
adres: 05-600 Grójec, ul. Laskowa 8
telefon: 0-48 670 44 27
PCPR Kozienice
adres: 26-900 Kozienice, ul. Radomska 1
telefon: 48 614 38 21
PCPR Legionowo
adres: 05-119 Legionowo, ul. W. Sikorskiego 11
telefon: 0-22 784 83 33
PCPR Lipsko
adres: 27-300 Lipsko, ul. Iłżecka 6
telefon: 48 378 10 11
PCPR Łosice
adres: 08-200 Łosice, ul. Krasickiego 1
telefon: 83 359 05 51
PCPR Maków Mazowiecki
adres: 06-200 Maków Mazowiecki, ul. Rynek 1
telefon: 29 717 12 74
PCPR Mińsk Mazowiecki
adres: 05-300 Mińsk Mazowiecki, ul. Konstytucji 3-go Maja 16
telefon: 25 759 27 77
PCPR Mława
adres: 06-500 Mława, ul. Rejmonta 4
telefon: 0-23 654 43 56
406
www.infoon.pl
PCPR Nowy Dwór Mazowiecki
adres: 05-100 Nowy Dwór Mazowiecki, ul. Zakroczymska 30
telefon: 0-22 775 24 22
PCPR Ostrów Mazowiecka
adres: 07-300 Ostrów Mazowiecka, ul. Warchalskiego 3
telefon:29 664 32 16
PCPR Ostrołęka
adres: 07-410 Ostrołęka, ul. Szpitalna 35
telefon: 29 764 57 88
PCPR Otwock
adres: 05-400 Otwock, ul. Karczewska 37
telefon: 22 719 48 10
PCPR Ożarów Mazowiecki
adres: 05-850 Ożarów Mazowiecki, ul. Poznańska 129/133
telefon: 22 733 72 50
PCPR Piaseczno
adres: 05-500 Piaseczno, ul. Chyliczkowska 20
telefon: 22 750 66 12
PCPR Pruszków
adres: 05-800 Pruszków, ul. Drzymały 19/21
telefon: 22 738 15 01
PCPR Przasnysz
adres: 06-300 Przasnysz, ul. Św. St. Kostki 5
telefon: 29 752 22 70
PCPR Przysucha
adres: 20-400 Przysucha, Al. Jana Pawła II 10
telefon: 48 675-55-17
407
www.infoon.pl
PCPR Pułtusk
adres: 06-100 Pułtusk , ul. Daszyńskiego 19
telefon: 23 692 54 83
PCPR Płock
adres: 09-400 Płock, ul. Bielska 59
Telefon: 24 262 80 81
PCPR Płońsk
adres: 09-100 Płońsk, ul. Związku Walki Młodych 10
telefon: 23 662 75 49
PCPR Radom
adres: 26-600 Radom, ul. Domagalskiego 7
telefon: 48 365 58 06
PCPR Siedlce
adres: 08-110 Siedlce, ul. Piłsudskiego 40
telefon: 25 644 81 72
PCPR Sierpc
adres: 09-200 Sierpc, ul. Kopernika 9
telefon: 24 275 76 60
PCPR Sochaczew
adres: 96-500 Sochaczew , ul. Ziemowita 10
telefon: 46 864 18 01
PCPR Sokołów Podlaski
adres: 08 - 300 Sokołów Podlaski, ul. Armii Krajowej 4
telefon: 25 787 22 02
PCPR Szydłowiec
adres: 26-500 Szydłowiec, ul. Kościuszki 39a
telefon: 48 617 47 13
PCPR Warszawa
adres: 02-517 Warszawa, ul. Rakowiecka 21
408
www.infoon.pl
telefon: 22 646 53 13
PCPR Węgrów
adres: 07-100 Węgrów, ul. Piłsudskiego 23
telefon: 25 792 49 07
e- mail: [email protected]
PCPR Wołomin
adres: 05-200 Wołomin, ul. Legionów 78
telefon: 22 776 44 95
PCPR Wyszków
adres: 07-200 Wyszków, ul. I Armii Wojska Polskiego 82a
telefon: 29 742 85 22
PCPR Zwoleń
adres: 26-700 Zwoleń, ul. W. Jagiełły 4
telefon: 48 676 36 23
PCPR Żuromin
adres: 09-300 Żuromin, ul. Lidzbarska 27
telefon: 23 657 35 15
PCPR Żyrardów
adres: 96-300 Żyrardów, ul. Limanowskiego 30
telefon: 46 854 20 83
PCPR Brzeg
adres: 49-300 Brzeg, ul. Wyszyńskiego 23
telefon:77 416 95 05
PCPR Głubczyce
adres: 48-100 Głubczyce, ul. Sobieskiego 5
telefon: 77 485 87 83
409
www.infoon.pl
PCPR Kędzierzyn-Koźle
adres: 47-220 Kędzierzyn-Koźle, ul. Skarbowa 4
telefon:77 481 02 82
PCPR Kluczbork
adres: 46-200 Kluczbork, ul. Jagiellońska 3
telefon: 77 414 23 53
PCPR Krapkowice
adres: 47-303 Krapkowice, ul. Kilińskiego 1
telefon: 77 446 60 15
PCPR Namysłów
adres: 46-100 Namysłów, Pl. Wolności 12a
telefon: 77 410 36 95
PCPR Nysa
adres: 48-300 Nysa, ul. Słowiańska 17
telefon: 0-77 448 26 10
PCPR Olesno
adres: 46-300 Olesno, ul. Konopnickiej 8
telefon: 34 350 51 25 do 27
PCPR Opole
adres: 45-005 Opole, ul. Ks. Opolskich 27
telefon: 77 541 50 01
PCPR Prudnik
adres: 48-200 Prudnik, ul. Kościuszki 55a
telefon: 77 406 80 81
PCPR Strzelce Opolskie
adres: 47-100 Strzelce Opolskie, ul. Chrobrego 5
telefon: 77 461 33 81
410
www.infoon.pl
PCPR Brzozów
adres: Brzozów 36-200, ul. 3-go Maja 43
telefon: 13 434 20 45
PCPR Dębica
adres: Dębica 39-200,ul. Strumskiego 1
telefon: 14 680 31 48
PCPR Jarosław
adres: Jarosław 37-500,ul. Jana Pawła II 17,
telefon: 16 624 62 85, 624 62 88
PCPR Jasło
adres: Jasło, Rynek 18
telefon: 0-13 448 34 40
PCPR Kolbuszowa
adres: Kolbuszowa 36-100, ul. 11-go Listopada 10
telefon: 17 227 58 17
PCPR Krosno
adres: Krosno 38-400, ul. Piastów 10b
telefon: 13 437 57 33
PCPR Leżajsk
adres: Leżajsk 37-300, ul. Skłodowskiej 1
telefon: 17 242 82 58
PCPR Lubaczów
adres: Lubaczów 37-600,ul. Kościuszki 141
telefon: 16 632 91 30, 632 91 31
PCPR Mielec
adres: Mielec 39-300, ul. Chopina 16
telefon: 17 78 00 470
PCPR Nisko
411
www.infoon.pl
adres: Nisko 37-400, ul. 3 Maja 8
telefon: 15 841 63 68,
PCPR Przemyśl
adres: Przemyśl 37-700, Plac Dominikański 3
telefon: 16 675 00 11
PCPR Przeworsk
adres: Przeworsk 37-200, ul. Krakowska 11
telefon: 16 649 09 10
PCPR Ropczyce
adres: Ropczyce 39-100,ul. Konopnickiej 5
telefon: 17 222 75 76
PCPR Rzeszów
adres: Rzeszów 35-959, ul. Grunwaldzka 15
telefon: 17 862 75 11 w. 1422, 1423
PCPR Sanok
adres: Sanok 38-500, ul. Jagiellońska 20
telefon: 13 464 35 93, 464 19 70
PCPR Stalowa Wola
adres: Stalowa Wola 37-450,ul. 1 Sierpnia 12
telefon: 15 843 36 68
PCPR Strzyżów
adres: Strzyżów 38-100, ul. Parkowa 4
telefon: 17 276 50 34
PCPR Tarnobrzeg
adres: Tarnobrzeg 39-400, ul. Św. Barbary 6
telefon: 15 822 69 44, 822 13 40
PCPR Ustrzyki Dolne
adres: Ustrzyki Dolne 38-700, Rynek 6
telefon: 13 471 10 80
412
www.infoon.pl
PCPR Łańcut
adres: Łańcut 37-100, ul. Piłsudskiego 72
telefon: 17 225 69 69
PCPR Augustów
adres: Augustów 16-300, ul. Młyńska 52
telefon: 87 643 20 71
PCPR Białystok
adres: Białystok 15-569, ul Borsucza 2
telefon: 85 740 39 10
PCPR Bielsk Podlaski
adres: Bielsk Podlaski 17-100.ul. 3 Maja 17
telefon: 85 833 26 76
PCPR Grajewo
adres: Grajewo 19-200, ul. Mickiewicza 3
telefon: 86 273 87 09
PCPR Hajnówka
adres: Hajnówka 17-200, ul. J. Piłsudskiego 10a
telefon: 85 682 36 42
PCPR Kolno
adres: Kolno 18-500, ul. Wojska Polskiego 69
telefon: 86 278 13 34
PCPR Łomża
adres: Łomża 18-400, ul. Szosa Zambrowska 1/27
telefon: -86 215 69 42
PCPR Mońki
adres: Mońki 19-100, ul. Aleja Niepodległości 3
telefon: 85 716 61 00
413
www.infoon.pl
PCPR Sejny
adres: Sejny 16-500, ul. Piłsudskiego 34
telefon: 87 517 34 15
PCPR Siemiatycze
adres: 17-300 Siemiatycze, ul. Legionów Piłsudskiego 3
telefon: 85 655 25 25, 655 27 11
PCPR Sokółka
adres: Sokółka 16-100, ul. Marszałka Piłsudskiego 8
telefon: 85 711 08 23,
PCPR Suwałki
adres: Suwałki 16-400, ul. Świerkowa 60
telefon: 87 566 46 35
PCPR Wysokie Mazowieckie
adres: Wysokie Mazowieckie 18-200, ul. Ludowa 15a
telefon: 86 275 35 68
PCPR Zambrów
adres: Zambrów 18-300, ul. Fabryczna 3
telefon: 86 271 06 69
PCPR Bytów
adres: Bytów 77-100, ul. Domańskiego 2
telefon: 59 822 80 68
PCPR Chojnice
adres: Chojnice 89-620, ul. Lichnowska 5
telefon: 52 395 07 35 do 39
PCPR Człuchów
adres: Człuchów 77-300, ul. Wojska Polskiego 5
telefon: 59 834 51 47
414
www.infoon.pl
PCPR Gdynia
adres: Gdynia 81-366, ul. Armii Krajowej 44
telefon: 58 782 01 21, 782 01 24
PCPR Kartuzy
adres: Kartuzy 83-800, ul. Mściwoja II 20
telefon: 58 685 33 20
PCPR Kościerzyna
adres: Kościerzyna 83-400, ul. Świętojańska 5d
telefon: 58 686 50 05
PCPR Kwidzyń
adres: Kwidzyń 85-200, ul. Grudziądzka 30
telefon: 55 279 99 15
PCPR Lębork
adres: Lębork 82-500, ul. Czołgistów 5
telefon: -59 862 81 06, 862 48 00
PCPR Malbork
adres: Malbork 82-200, Plac Słowiański 17
telefon: 55 647 15 45
PCPR Nowy Dwór Gdański
adres: Nowy Dwór Gdański 82-100, ul. Zakroczymskiej 30
telefon: 55 247 36 71 wew. 61
PCPR Pruszcz Gdański
adres: Pruszcz Gdański 83-000, ul. Wojska Polskiego 4
telefon: 58 773 20 85
PCPR Puck
adres: Puck 84-100, ul. Mestwina 32
telefon: 58 673 41 93
415
www.infoon.pl
PCPR Starogard Gdański
adres: Starogard Gdański 83-200, ul. Paderewskiego 18
telefon: 58 56 023 20
PCPR Sztum
adres: Sztum 82-400, ul. Mickiewicza 39
telefon: 55 267 74 04
PCPR Słupsk
adres: Słupsk 76-200, Al. Sienkiewicaz 20
telefon: 59 841 43 11
PCPR Tczew
adres: Tczew 83-110, ul. Kołłątaja 5
telefon: 58 532 07 84
PCPR Wejherowo
adres: Wejherowo 84-200, ul. Strzelecka 9
telefon: 58 672 40 63, 672 27 02
PCPR Będzin
adres: Będzin 42-500, ul. Krasickiego 17
telefon: 32 267 81 08
PCPR Bielsko-Biała
adres: Bielsko-Biała 43-300, ul. Piastowska 40
telefon: 33 813 63 13
PCPR Cieszyn
adres: Cieszyn 43-400, ul. Bobrecka 29
telefon: 33 477 71 17
PCPR Częstochowa
adres: Częstochowa 42-200, ul. Tkacka 3/5
telefon: 34 361 95 26, 361 95 28
416
www.infoon.pl
PCPR Gliwice
adres: Gliwice 44-100, ul. Zygmunta Starego 17
telefon: 32 332 66 16
PCPR Kłobuck
adres: Kłobuck 42-100, ul. Skorupki 46
telefon: 34 310 05 23
PCPR Lędziny
adres: Lędziny 43-140, ul. Lędzińska 24
telefon: 32 216 78 19
PCPR Lubliniec
adres: Lubliniec 42-700, ul. Kochcicka 14
telefon: 34 351 01 12 wew.108
PCPR Mikołów
adres: 43-170 Łaziska Górne, ul. Chopina 8
telefon: 22-44-390
PCPR Myszków
adres: Myszków 42-300, ul. Partyzantów 21
telefon: 34 313 02 98, 315 79 08
PCPR Pszczyna
adres: Pszczyna 43-200, ul. Dworcowa 23
telefon: 32 449 01 45
PCPR Racibórz
adres: Racibórz 47-400, ul. Grzonki 1
telefon: 32 415 20 28
PCPR Rybnik
adres: Rybnik 44-200, ul. 3 Maja 31
telefon: 32 422 83 00
PCPR Tarnowskie Góry
adres: Tarnowskie Góry 42-600, ul. Sienkiewicza 16
417
www.infoon.pl
telefon: 32 285 60 90
PCPR Wodzisław Śląski
adres: Wodzisław Śląski 44-300, ul. Bogumińska 15
telefon: 32 455 14 30
PCPR Zawiercie
adres: Zawiercie 42-400, ul. Daszyńskiego 4
telefon: 32 671 07 48
PCPR Żywiec
adres: Żywiec 34-300, ul. Ks. Prałata St. Słonki 24
telefon: 33 861 94 19
PCPR Busko Zdrój
adres: Busko Zdrój 28-100, ul. Mickiewicza 15
telefon: 41 378 81 86
PCPR Jędrzejów
adres: Jędrzejów 28-300, ul. 11 Listopada 83
telefon: 41 386 36 00
PCPR Kazimierza Wielka
adres: Kazimierza Wielka 28-500, ul. Kościuszki 12
telefon: 41 352 42 28
PCPR Kielce
adres: Kielce 25-516, ul. Al. IX Wieków Kielc 3
telefon: 41 342 14 90, 342 15 35
PCPR Końskie
adres: Końskie 26-200, ul. Staszica 2
telefon: 41 372 84 06
PCPR Opatów
adres: Opatów 27-500, ul. Sienkiewicza 17
418
www.infoon.pl
telefon: 15 868 44 09
PCPR Ostrowiec Świętokrzyski
adres: Ostrowiec Świętokrzyski 27-400, ul. Żabia 40
telefon: 41 265 12 40
PCPR Pińczów
adres: Pińczów 28-400, ul. Zacisze 5
telefon: 41 357 60 01 (do 03)
PCPR Sandomierz
adres: Sandomierz 27-600, ul. Mickiewicza 34
telefon: 15 832 32 43 wew. 56
PCPR Skarżysko-Kamienna
adres: Skarżysko-Kamienna 26-100, ul. Tysiąclecia 22
telefon: 41 252 19 53
PCPR Starachowice
adres: Starachowice 27-200, ul. Radomska 70
telefon: -41 275 42 31
PCPR Staszów
adres: Staszów 28-200, ul. Szkolna 4
telefon: 15 864 30 58
PCPR Włoszczowa
adres: Włoszczowa 29-100, ul. Wiśniowa 10
telefon: 41 394 49 93
PCPR Bartoszyce
adres: Bartoszyce 11-200, ul. Pieniężnego 10a
telefon: -89 762 97 50, 762 97 51
PCPR Braniewo
adres: Braniewo 14-500, ul. Kościuszki 82
419
www.infoon.pl
telefon: 55 244 13 19
PCPR Działdowo
adres: Działdowo 13-200, ul. Wł. Jagiełły 15
telefon: 23 697 22 63
PCPR Elbląg
adres: Elbląg 82-300, ul. Komeńskiego 40
telefon: 55 233 71 43, 233 62 82
PCPR Ełk
adres: Ełk 19-300, ul. Piłsudskiego 5
telefon: 87 621 15 50
PCPR Giżycko
adres: Giżycko 11-500, ul. Smętka 5
telefon: 87 429 10 89
PCPR Gołdap
adres: Gołdap 19-500, Pl. Zwycięstwa 14
Email: [email protected]
PCPR Iława
adres: Iława 14-500, ul. 1 Maja 8a
telefon: 89 649 04 50
PCPR Kętrzyn
adres: Kętrzyn 11-400, ul. Sikorskiego 49
telefon: 89 751 09 00
PCPR Mrągowo
adres: Mrągowo 11-700, ul. Młodkowskiego 19
telefon: 89 741 86 70, 741 86 71
PCPR Nidzica
adres: Nidzica 13-100, ul. 3 Maja 2
telefon: 89 625 44 28
420
www.infoon.pl
PCPR Nowe Miasto Lubawskie
adres: Nowe Miasto Lubawskie 13-300, ul. Korczaka 4
telefon: 56 474 31 96, 472 56 00
PCPR Olecko
adres: Olecko 19-400, ul. Gołdawska 23
telefon: 87 520 02 22, 520 24 75
PCPR Olsztyn
adres: Olsztyn 10-546, Plac Bema 5
telefon: 89 535 32 18, 535 02 59
PCPR Ostróda
adres: Ostróda 14-100, ul. Mickiewicza 32
telefon: -89 646 04 07 (05 sekretariat)
PCPR Pisz
adres: Pisz 12-200, ul. Gizewiusza 5
telefon: 87 424 11 38
PCPR Szczytno
adres: Szczytno 12-100, ul. Konopnickiej 70
telefon: 89 624-97-10
PCPR Węgorzewo
adres: Węgorzewo 11-600, ul. Bema 16A
telefon: 87 427 27 32 wew. 13
PCPR Chodzież
adres: 64-800 Chodzież, ul. Wiosny Ludów 1
telefon: 67 282 72 58
PCPR Gniezno
adres: 62-200 Gniezno, ul. Pawła Cymsa 16
telefon: 61 425 52 98
421
www.infoon.pl
PCPR Gostyń
adres: 63-800 Gostyń, ul. Nowe Wrota 7
telefon: 65 572 36 58
PCPR Grodzisk Wielkopolski
adres: 62-065 Grodzisk Wielkopolski, ul. Mossego 14
telefon: 61 444 88 75
PCPR Jarocin
adres: 63-200 Jarocin, ul. Szubianki 21
telefon: 62 505 46 06
PCPR Kalisz
adres: 62-800 Kalisz, ul. Kolegialna 4
telefon: 62 765 72 17, 757 46 47
PCPR Kępno
adres: 63-300 Kępno, ul. Sienkiewicza 26
telefon: 62 782 89 61
PCPR Konin
adres: 62-500 Konin, ul. Aleje 1-go Maja 9
telefon: 63 243 03 07
PCPR Kościan
adres: 64-000 Kościan, ul. Kaźmierczaka 41
telefon: 65 511 01 66, 511 98 32
PCPR Koło
adres: 62-600 Koło, ul. Sienkiewicza 27
telefon: 63 261 78 16, 261 78 74
PCPR Krotoszyn
adres: 63-700 Krotoszyn, ul. Młyńska 2a
telefon: 62 722 88 91, 722 88 92
PCPR Leszno
422
www.infoon.pl
adres: 64-100 Leszno, Plac Kościuszki 4
telefon: 65 529 68 39, 520 80 97
PCPR Międzychód
adres: 64-400 Międzychód, ul. 17 Stycznia 143
telefon: 95 748 23 85
PCPR Nowy Tomyśl
adres: 64-300 Nowy Tomyśl, ul. Poznańska 30
telefon: 61 442 24 11, 442 21 21
PCPR Oborniki
adres: 64-600 Oborniki, ul. Piłsudskiego 76
telefon: 61 297 31 01, 296 65 80
PCPR Ostrzeszów
adres: 63-500 Ostrzeszów, ul. Gen. Sikorskiego 19
telefon: 62 732 07 50
PCPR Piła
adres: 64-920 Piła, ul. Wojska Polskiego 49B
telefon: 67 214 42 54, 214 42 55 (do 57)
PCPR Pleszew
adres: 63-300 Pleszew, ul. Podgórna 14
telefon: 62 742 31 47
Email: [email protected]
PCPR Poznań
adres: 60-823 Poznań, ul. Zielonka 8
telefon: 61 841 07 10
PCPR Rawicz
adres: 63-900 Rawicz, ul. Wały Dąbrowskiego 2
telefon: 65 546 43 33, 546 2211
PCPR Śrem
adres: 63-100 Śrem, ul. Dutkiewicza 5
telefon: 61 283 03 73
423
www.infoon.pl
PCPR Środa Wielkopolska
adres: 63-000 Środa Wielkopolska, ul. Szkolna 2
telefon: 61 285 38 06
PCPR Słupca
adres: 62-400 Słupca, ul. Wojska Polskiego 13
telefon: 63 213 24 44, 213 22 45
PCPR Turek
adres: 62-700 Turek, ul. Łąkowa 1
telefon: 63 289 24 07, 289 24 08
PCPR Wągrowiec
adres: 62-100 Wągrowiec, ul. Wierzbowa 1
telefon: 67 262 76 14, 262 79 33
PCPR Wolsztyn
adres: 64-200 Wolsztyn, ul. 5 Stycznia 5
telefon: 68 384 27 00, 384 35 91, 384 35 38
PCPR Września
adres: 62-300 Września, ul. 3 Maja 3
telefon: 61 437 03 67, 437 03 73
PCPR Złotów
adres: 77-400 Złotów, ul. Szpitalna 28
telefon: 67 263 22 65
PCPR Białogard
adres: 78-200 Białogard, Pl. Wolności 1
telefon: 94 312 88 88
PCPR Choszczno
adres: 73-200 Choszczno, ul. Niedziałkowskiego 22
telefon: 95 765 25 78, 766 22 05
424
www.infoon.pl
PCPR Drawsko Pomorskie
adres: 78-500 Drawsko Pomorskie, ul. Park Chopina 2
telefon: 94 363 37 62, 363 34 64
PCPR Goleniów
adres: 72-100 Goleniów, ul. Pocztowa 43
telefon: 91 418 38 60
PCPR Gryfice
adres: 72-300 Gryfice, ul. Dworcowa 22
telefon: 91 385 68 08
PCPR Gryfino
adres: 74-100 Gryfino, ul. Łużycka 91
telefon: 91 404 55 04
PCPR Kamień Pomorski
adres: 72-400 Kamień Pomorski, ul. Szpitalna 10
telefon: 91 382 33 86
PCPR Koszalin
adres: 75-620 Koszalin, ul. Racławicka 13
telefon: 94 341 81 93, 341 81 94
PCPR Kołobrzeg
adres: 78-100 Kołobrzeg, ul. Kamienna 3
telefon: 94 354 80 66
PCPR Łobez
adres: 73-150 Łobez, ul. Bema 27
telefon: 91 397 68 41
PCPR Myślibórz
adres: 74-300 Myślibórz, ul. Północna 15
telefon: 95 747 23 03, 747 20 61
PCPR Police
425
www.infoon.pl
adres: 72-010 Police, ul. Tarnowska 8
telefon: 91 312 36 66
PCPR Połczyn Zdrój
adres: 78-320 Połczyn Zdrój, ul. Koszalińska 12
telefon: 94 366 48 48
PCPR Pyrzyce
adres: 92-318 Pyrzyce, ul. Lipiańska 4
telefon: 91 570 07 57
PCPR Stargard Szczeciński
adres: 73-110 Stargard Szczeciński, ul. Skarbowa 1
telefon: 91 480 49 08
PCPR Sławno
adres: 76-100 Sławno, ul. Sempołowskiej 2a
telefon: 59 810 49 04
PCPR Wałcz
adres: 78-600 Wałcz, ul. Dąbrowskiego 6
telefon: 67 387 32 06, 258 40 16
426
www.infoon.pl
TELEFONY ZAUFANIA
Gdzie szukać pomocy w trudnych i kryzysowych sytuacjach? Kogo zapytać o pomoc, gdy
czujemy się bezradni i osamotnieni? Przedstawiamy listę ważnych telefonów, które mogą
pomóc.
Stowarzyszenie Klubów Integracyjnych Młodzieży
telefon: 61 832 38 61
czynne: wtorek, czwartek, od godz.16:00 do godz. 19:00
Wielkopolskie Stowarzyszenie na Rzecz Rodziny i Osób Niepełnosprawnych
telefon: 61 843 60 28
Stowarzyszenie Pomocy po Urazach i Udarach Mózgu
Stowarzyszenie prowadzi rehabilitacyjne neuropsychologiczną dla osób po udarze lub
poważnym urazie mózgu. Atrakcyjne zajęcia mają ćwiczyć funkcje poznawcze chorych,
pamięć, koncentrację uwagi, koordynację wzrokowo-ruchową.
czynne: czwartki, od godz. 10:00 do godz. 19:00
telefon: 61 879 71 48, 697 145 582, 61 866 61 82, 608 654 312
Katolicki telefon zaufania
telefon: 61 865 10 00
czynne: poniedziałek - czwartek, od godz. 17:00 do godz. 22:00, piątek i sobota, od godz.
17:00 do godz. 6:00
Telefon zaufania dla osób niewidomych i tracących wzrok
telefon: 61 820 05 12
czynne: poniedziałek - piątek od godz. 8:00 do 15:00, czwartki: od godz. 8:00 do godz. 18:00
Antydepresyjny Telefon Zaufania Fundacji Itaka
telefon: 22 654 40 41
czynne: poniedziałki i czwartki, w godz. 17:00 do 20:00
427
www.infoon.pl
Bezpłatna infolinia dla cukrzyków
telefon: 0 800 401 061
Telefon zaufania dla osób uzależnionych od jedzenia (anoreksja, bulimia, nadwaga)
telefon: 22 632 08 82
czynne: codziennie, w godz. 16.00-20.00
Polskie Stowarzyszenie Pomocy z Chorobą Alzheimera
telefon: 22 622 11 22
czynne: wtorek, czwartek, w godzinach od 15.00 do 17.00
Telefon zaufania Stowarzyszenia Rodzin i Opiekunów Osób z Zespołem Downa „Bardziej
Kochani”
telefon: 22 663 43 90
428
www.infoon.pl
PORADNIE PRZECIWBÓLOWE
Lista poradni leczenia bólu w Polsce:
Bielawa
Poradnia Leczenia Bólu
NZOZ „MEDIDENT”
Bielawa, ul. Piastowska 42/3
telefon: 74 833 40 42
Chojnów
NZOZ „Zdrowo”
Chojnów, ul. Okrzei 11
telefon: 88 999 19 99
Głogów
Poradnia Leczenia Bólu ZOZ
Głogów, ul. Kościuszki 15
telefon: 76 837 33 84
Legnica
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny
Legnica, ul. Iwaszkiewicza 5/0
telefon: 76 721 16 14
Lubin
Poradnia Leczenia Bólu NZOZ Ośrodek Medycyny Pracy
Lubin, ul. Słoneczna 1
telefon: 76 841 02 56
Milicz
NZOZ „Zdrowa Kobieta”
Milicz, ul. Kopernika 3
telefon: 71 383 03 73
Przemków
„Cor-Med” NZOZ M&S Diallo
Przemków, ul. Długa 4
telefon: 76 831 94 09
Świdnica
429
www.infoon.pl
NZOZ "MEDYK"
Świdnica, ul. Gdyńska 25a
telefon: 74 852 72 27
Wołów
NZOZ Joanna Manasterska
Wołów, ul. Wrocławska 3
telefon: 71 389 53 60
Wrocław
NZOZ „Zdrowa Kobieta”
Wrocław, ul. Kamiennogórska 10
telefon: 71 725 57 62
Przychodnia Specjalistyczna
Echo – Med
Wrocław, ul. Przybyszewskiego 17
telefon: 71 372 61 64
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 1
Wrocław, ul. Chałubińskiego 1A
telefon: 71 784 21 51
Ziębice
NZOZ EWA-MED
Ziębice, ul. Wąska 15/17
telefon: 74 819 27 32
Bydgoszcz
Szpital Uniwersytecki AM im. Dr Antoniego Jurasza
Bydgoszcz, ul. Skłodowskiej Curie 9
telefon: 52 585 40 55
Przychodnia Rehabilitacyjno-Reumatologiczna „Reh-Med”
Bydgoszcz, ul. Zapolskiej 18
telefon: 52 340 56 86
430
www.infoon.pl
SPZOZ Wojewódzki Szpital im. J. Bizela
Bydgoszcz, ul. Ujejskiego 75
telefon: 52 365 52 93
Poradnia Walki z Bólem
NZOZ „Gryf-Med”
Bydgoszcz, ul. Wojska Polskiego 46
telefon: 52 320 87 20
Dom Sue Ryder
Bydgoszcz, ul. Roentgena 3
telefon: 52 329 00 94
Grudziądz
Szpital Specjalistyczny
Grudziądz, ul. Rydygiera 17
telefon: 56 450 06 07
Rypin
PSZOZ Szpital
Rypin, ul. 3 Maja 2
telefon: 54 280 54 54
Toruń
Poradnia Bólu Przewlekłego
Toruń, ul. Świętego Józefa 53
telefon: 56 610 14 11
NZOZ „Odnowa”
Toruń, ul. Szosa Chełmińska 254/258
telefon: 56 654 68 98 lub 658 14 99
Lublin
Lublin, ul. Staszica 16
telefon: 81 532 39 35
Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej
Lublin, ul. Jarczewskiego 7
telefon: 81 747 75 11 wew. 113
431
www.infoon.pl
Instytut Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki
Lublin, ul. Jarczewskiego 2
telefon: 81 718 45 01
Świdnik
SPZOZ
Świdnik, Aleja Lotników Polskich 18
telefon: 81 751 40 58
Zamość
Poradnia leczenia Bólu
NZOZ "JOL-OKO"
Zamość, ul. Lwowska 16
telefon: 84 638 11 24
SP Samodzielny Publiczny Szpital Wojewódzki
Gorzów Wielkopolski, ul. Dekerta 1
telefon: 95 733 18 90
Zielona Góra
ALDEMED Centrum Medyczne
Zielona Góra, ul. Niepodległości 1
telefon: 68 353 06 00
Szpital Wojewódzki SPZOZ im. Karola Marcinkowskiego
Zielona Góra, ul. Zyty 26
telefon: 68 329 62 00
Wschowa
NZOZ Nowy Szpital
Wschowa, ul. Ks. A. Kostki 33
telefon: 65 540 27 61
Kutno
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej PRO-MED
Kutno, ul. Sowińskiego 8
432
www.infoon.pl
telefon: 24 362 70 17
Rawa Mazowiecka
SPZOZ
Rawa Mazowiecka, ul. Niepodległości 8
telefon: 46 814 20 65
Sieradz
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Fizjo-Med
Sieradz, ul. Bohaterów Września 61
telefon: 43 827 94 23
Zduńska Wola
SPZOZ
Zduńska Wola, ul. Królewska 29
telefon: 43 824 41 06
Łask
SPZOZ
Łask, ul. Warszawska 62
telefon: 43 675 55 55
Łódź
NZOZ Centrum Medicus
Łódź, ul. Piotrowska 100
telefon: 42 630 93 93
SPZOZ USK Nr 1 im. N. Barlickiego Uniwersytetu Medycznego
Łódź, ul. Narutowicza 96
telefon: 42 677 69 91
Wojewódzki Specjalistyczny Szpital im. Pirogowa
Łódź, ul. Wólczańska 191/195
telefon: 42 636 82 30
ZOZ MSWiA
Łódź, ul. Północna 42
telefon: 42 341 4 41
433
www.infoon.pl
Kraków
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. L. Rydygiera
Kraków, Os. Złotej Jesieni 1
telefon: 12 646 80 00
SPZOZ Szpital Uniwersytecki
Kraków, ul. Śniadeckich 10
telefon: 12 424 70 00
Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie
Kraków, ul. Garncarska 11
telefon: 12 422 99 00
Centrum Medyczne "Ujastek"
Kraków, ul. Ujastek 3
telefon: 12 683 38 78
NZOZ Kraków Południe
Kraków, ul. Kutrzeby 4
telefon: 12 656 18 78
„Klinika Krakowska”
Przychodnia Specjalistyczna
Kraków, ul. Mehoffera 6
telefon: 12 638 38 18
Krynica- Zdrój
NZOZ
Krynica-Zdrój, ul. Kraszewskiego 49
telefon: 18 471 29 71
NZOZ
Krynica-Zdrój, ul. Klęczany 183
telefon: 18 443 36 15
Libiąż
434
www.infoon.pl
Elvita NZOZ Górniczy Zakład Lecznictwa Ambulatoryjnego
Libiąż, ul. Górnicza 5
telefon: 32 627 04 51
Nowy Sącz
Specjalistyczne Centrum Medyczne "NovoMed"
Nowy Sącz, ul. Długosza
telefon: 18 442 12 22
Olkusz
NZOZ Nowy Szpital
Olkusz, Al. Tysiąclecia 13
telefon: 32 758 12 00
Skawina
SKAWMED NZOZ Poradnie Specjalistyczne
Skawina, Ks. J. Popiełuszki 5
telefon: 12 276 79 00
Tarnów
Specjalistyczna poradnia konsultacyjna leczenia bólu
Szpital Wojewódzki im. św. Łukasza SPZOZ
Tarnów, ul. Lwowska 178a
telefon: 14 631 50 00
Zespół Przychodni Specjalistycznych SPZOZ
Tarnów, M. Skłodowskiej Curie 1
telefon: 14 631 02 44
Zakopane
Uniwersytecki Szpital Ortopedyczno-Rehabilitacyjny
Zakopane, O. Balzera 15
telefon: 18 201 42 97
Grodzisk Mazowiecki
Samodzielny Publiczny Specjalistyczny Szpital Zachodni im. Jana Pawła II
Grodzisk Mazowiecki, ul. Daleka 11
telefon: 22 755-91-05, 07
435
www.infoon.pl
Kozienice
SPZZOZ
Kozienice, Al. Wł. Sikorskiego 10
telefon: 48 614 82 34
Nowy Dwór Mazowiecki
SZPZOZ
Nowy Dwór Mazowiecki , ul. Miodowa 2
telefon: 22 775-30-81 wew. 253
Ostrołęka
NZOZ „BETA” Beata Parzychowska
Ostrołęka, ul. Skryta 15
telefon: 29 760 77 89
Ostrów Mazowiecka
Szpital Powiatowy im. Marii Skłodowskiej-Curie SPZZOZ
Ostrów Mazowiecka, ul. Dubois 68
telefon: 29 746 37 11 wew. 170
Piaseczno
Centrum Zdrowia NZOZ
Piaseczno, ul. Czajewicza 5/7
telefon: 22 735 00 36
Płock
Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska Elżbieta Konopa-Kaczmarczyk
Płock, ul. Wyszogrodzka 61B
telefon: 24 262 36 64
Radom
NZOZ Poradnia Leczenia Bólu i Poradnia Opieki Palitywnej
Radom, ul.1905 Roku 20
telefon: 48 360 19 78
Siedlce
Centrum Medyczno-Diagnostyczne
Siedlce, ul. Ks. Niedziałka 14
telefon: 25 633 35 55
436
www.infoon.pl
Warszawa
SP Szpital Kliniczny CMKP
Warszawa, ul. Czerniakowska 231
telefon: 22 584 12 27
Gabinet Leczenia Bólu
Centralna Wojskowa Przychodnia Lekarska „Cepelek” SPZOZ
Warszawa, ul. Koszykowa 78
telefon: 22 429 11 03
SPZOZ Szpital Grochowski im. Rafała Masztaka
Warszawa, ul. Grenadierów 51/59
tel. 22 871 11 09
SPZOZ Solec
Warszawa, ul. Solec 99
telefon: 22 625 05 23
SZPZLO Warszawa Praga Południe
Warszawa, ul. Ostrołęcka 4
telefon: 22 810 33 73
Szpital Praski P.W. Przemienienia Pańskiego SPZOZ
Warszawa, ul. Aleja Solidarności 67
telefon: 22 619 19 93
Wojewódzki Szpital Bródnowski SPZOZ
Warszawa, ul. Kondratowicza 8
telefon: 22 326 52 26, 326 52 59
Wojskowy Instytut Medyczny
Warszawa, ul. Szaserów 128
telefon: 22 681 64 46
Wyszków
NZOZ
Wyszków, ul. Pułtuska 27
telefon: 29 742 33 27
437
www.infoon.pl
Kędzierzyn-Koźle
SPZOZ
Kędzierzyn-Koźle, ul. Harcerska 11
telefon: 77 483 48 23
Nysa
ZOZ
Nysa, ul. Bohaterów Warszawy 23
telefon: 77 408 79 70
Opole
Szpital Wojewódzki
Opole, ul. Katowicka 66
telefon: 77 443 36 79
NZOZ "ORTOPEDIA"
Opole, Licealna 18
telefon: 77 474 32 09
Rzeszów
Szpital Wojewódzki Nr 2 im. Św. Jadwigi Królowej
Rzeszów, ul. Lwowska 60
telefon: 17 86 64 444, 86 64 445
Nowa Dęba
SPZZOZ
Nowa Dęba, ul. M. Curie - Skłodowskiej 1a
telefon: 15 846 26 51
Tarnobrzeg
NZOZ „Centrum Medyczne SBB”
Tarnobrzeg, ul. 1 Maja 1
telefon: 15 641 50 00
Lesko
SPZOZ
438
www.infoon.pl
Lesko, ul. Kochanowskiego 2
telefon: 13 460 82 29
Stalowa Wola
SPZOZ
Stalowa Wola, ul. Kwiatkowskiego 2
telefon: 15 813 54 65
NZOZ „Achilles”
Stalowa Wola, ul. Wojska Polskiego 5
telefon: 15 843 14 18
Leżajsk
SPZOZ
Leżajsk, ul. Leśna 22
telefon: 17 242 71 13
Brzozów
Szpital Specjalistyczny w Brzozowie Podkarpackim
Ośrodek Onkologiczny im. Ks. B. Markiewicza
Brzozów, ul. Bielawskiego 18
telefon: 13 430 95 25
Rzeszów
SPZOZ Nr 1 w Rzeszowie
Rzeszów, ul. Lubelska 6
telefon: 17 861 18 71
Wojewódzki Zespół Specjalistyczny
Rzeszów, ul. Warzywna 3
telefon: 17 859 44 52
Białystok
NZOZ Vitamed im. Edyty Jakubów
ul. Mickiewicza 44 a/5, 15-250 Białystok
Mońki
439
www.infoon.pl
ZOZ w Mońkach
Mońki, ul. Niepodległości 9
telefon: 668 877 530
Suwałki
ZOZ Ośrodek Rehabilitacji w Suwałkach
Suwałki, ul. Waryńskiego 22a
telefon: 87 566 22 33
Gdańsk
Akademickie Centrum Kliniczne - Szpital Akademii Medycznej
Gdańsk, ul. Dębinki 7
telefon: 58 349 26 16, 349 26 17
Pomorskie Centrum Traumatologiczne
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Mikołaja Kopernika
Gdańsk, ul. Nowe Ogrody 1-6
telefon: 58 302 30 31
Gdynia
Zakład Opieki Zdrowotnej Poliklinika „EVI - MED”
Gdynia, ul. Bp Dominika 16-22
telefon: 58 622 95 10
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Przychodnia Dąbrowa - Dąbrówka”
Gdynia, ul. Sojowa 22
tel. 58 669 20 12
Słupsk
NZOZ PAL-MED
Słupsk, ul. Jana Pawła II 1 p. 48a
tel. 59 846 86 49
Sopot
NZOZ Caritas Archidiecezji Gdańskiej
Sopot, ul. Niepodległości 632
telefon: 58 555 78 78
Starogard Gdański
440
www.infoon.pl
NZOZ "MEDYK
Starogard Gdański, ul. Juranda ze Spychowa 2
telefon: 58 560 90 60
Będzin
PZZOZ
Będzin, ul. Małachowskiego 12
telefon: 32 267 46 59
Bielsko-Biała
Szpital Wojewódzki
Bielsko-Biała, al. Armii Krajowej 101
telefon: 33 810 20 33
Beskidzkie Centrum Onkologii im. Jana Pawła II w Bielsku-Białej
Bielsko-Biała, ul. Wyzwolenia 18
telefon: 33 498 40 78
Bytom
NZOZ PRO-MED
Bytom, ul. Łużycka 7
telefon: 32 787 62 66
Indywidualna Praktyka Lekarska
Bytom, ul. Stolarzowicka 39
telefon: 32 283 11 40
NZOZ - Poradnia Opieki Paliatywnej i Hospicjum Domowe „San-Med”
Bytom, Tuwima 5
telefon: 32 282 05 01
Chorzów
NZOZ „ATOMED”
Chorzów, ul. Św. Pawła 11 219
telefon: 32 736 61 51
Czechowice-Dziedzice
441
www.infoon.pl
NZOZ „SALUS”
Czechowice-Dziedzice, ul. Sienkiewicza 8
telefon: 32 214 61 19
Czeladź
NZOZ „ALFA-MED” Sp. z o.o.
Czeladź, ul. Szpitalna 11
telefon: 32 265 37 27
PZZOZ
Czeladź, ul. Szpitalna 40
telefon: 32 265 16 44
Częstochowa
Miejski Szpital Zespolony
Częstochowa, ul. Mirowska 15
telefon: 34 370 22 22
NZOZ Przychodnia lekarska „Piastowska - Med”
Częstochowa, ul. Piastowska 80/82
telefon: 34 365 84 24
NZOZ „NASZA PRZYCHODNIA”
Częstochowa, ul. Wolności 46
telefon: 34 366 96 04
Dąbrowa Górnicza
„PANACEUM”
Dąbrowa Górnicza, ul. Ludowa 7
telefon: 32 262 13 41
Gliwice
Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie Oddział w Gliwicach
Gliwice, Wybrzeże Armii Krajowej 15
telefon: 32 278 81 06
Zakład Lecznictwa Podstawowego i Specjalistycznego „Medicor”
Gliwice, ul. Zubrzyckiego 14
telefon: 32 231 00 47
442
www.infoon.pl
Jaworzno
Elvita NZOZ Centrum Medyczne „Trójka”
Jaworzno, ul. Partyzantów 9
telefon: 32 752 53 34
Katowice
Zespół Wojewódzkich Przychodni Specjalistycznych
Katowice, ul. Powstańców 31
telefon: 32 255 37 60
Szpital im. Stanisława Leszczyńskiego
Katowice, ul. Raciborska 27
telefon: 32 251 52 31
NZOZ REVITAL System Medyczny
Katowice, ul. Boya Żeleńskiego 77
telefon: 32 202 88 25
Kłomnice
NZOZ „Przychodnia Lekarska”
Kłomnice, ul. Strażacka 18
telefon: 34 366 95 27
Knurów
NZOZ „Centrum Medyczne MEDAN”
Knurów, ul. S. Batorego 1
telefon: 32 230 57 25
Mikołów
NZOZ Ośrodek Rehabilitacyjno-Leczniczy
Mikołów, ul. Katowicka 22
telefon: 32 226 32 52, 226 45 63
Mysłowice
NZOZ „ORTO - MEDIC”
Mysłowice, ul. Świerczyny 1
telefon: 32 223 41 73
443
www.infoon.pl
Myszków
SPZOZ
Myszków, ul. Wolności 29
telefon: 34 315 82 46
Piekary Śląskie
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej im.dr J. Daaba
Piekary Śląskie, ul. Bytomska 62
telefon: 32 393 42 29
NZOZ PRO-MED
Piekary Śląskie, ul. Papieża Jana Pawła II 49
telefon: 32 760 02 11
Pszczyna
ZOZ
Pszczyna, ul. Antesa 11
telefon: 32 210 30 21
Ruda Śląska
Szpital Miejski w Rudzie Śląskiej
Ruda Śląska, ul. Główna 11
telefon: 32 344 08 71
Przychodnia Specjalistyczna SPZOZ
Ruda Śląska, ul. Szpaków 33
telefon: 32 242 09 54
Szpital Miejski w Rudzie Śląskiej
Ruda Śląska, ul. Wincentego Lipa 2
telefon: 32 344 07 96
Rybnik
NSZOZ ALGOS
Rybnik, ul. Śląska 1
telefon: 32 739 33 88
Rydułtowy
444
www.infoon.pl
ZOZ
Rydułtowy, ul. Plebiscytowa 47
telefon: 32 459 25 35
Praktyka Lekarza Rodzinnego, Specjalistyczna i Medycyny Pracy
Rydułtowy, ul. Tetmajera 150
telefon: 32 729 40 68
Siemianowice Śląskie
Szpital Miejski
Siemianowice Śląskie, ul. 1 Maja 9
telefon: 32 228 21 27
Sosnowiec
NZOZ „ANET-MED” Centrum Medyczne Aneta Grzegorczyk
Sosnowiec, ul. 11 Listopada 171A
telefon: 32 297 44 88
NZOZ Specjalistyczne Gabinety Lekarskie
Sosnowiec, ul. Kilińskiego 58
telefon: 32 266 52 16
NZOZ UNI-MED Centrum Medyczno-Stomatologiczne
Sosnowiec, ul. Kukułek 45
telefon: 32 785 22 55
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 5 im. Św. Barbary
Sosnowiec, Plac Medyków 1
telefon: 32 368 27 70
Samodzielny Publiczny Szpital Miejski
Sosnowiec, ul. Szpitalna 1
telefon: 32 363 04 65
NZOZ - Praktyka Lekarzy Rodzinnych "ZDROWA RODZINA"
Sosnowiec, ul. Wyszyńskiego 12
telefon: 32 266 44 95
445
www.infoon.pl
Samodzielny Publiczny Szpital Miejski
Sosnowiec, ul. Zegadłowicza 3
telefon: 32 363 04 65
Świętochłowice
ZOZ
Świętochłowice, ul. Chorzowska 36
telefon: 32 245 50 41
Tarnowskie Góry
NZOZ Zakład Pulmonologii
Tarnowskie Góry, ul.Lipowa 3
telefon: 32 285 25 63
SPZOZ - Wielospecjalistyczny Szpital Powiatowy im dr Bronisława Hagera
Tarnowskie Góry, ul. Opolska 21
telefon: 32 285 42 13
Tychy
NZOZ
Tychy, Andersa 6 A
telefon: 32 219 11 77
Zabrze
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1 im. Prof. Stanisława Szyszko SUM
Zabrze, ul. 3 Maja 13-15
telefon: 32 370 43 78
NZOZ „OPIFER” Sp. z o.o.
Zabrze, ul. Pawliczka 20
telefon: 32 271 22 80
NZOZ ALMED Alina Gwóźdź
Zabrze, Plac Krakowski 10
telefon: 32 278 69 67
Kielce
„Artimed" NZOZ
446
www.infoon.pl
Kielce, ul. Ignacego Paderewskiego 4B
telefon: 41 344 40 51
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Św. Rafała w Czerwonej Górze
Kielce, ul. Jagiellońska 72
telefon: 41 366 46 18
Włoszczowa
NZOZ "Nowe Życie"
Włoszczowa, ul. Mleczarska 11
telefon: 41 39 444 06
Konin
Wojewódzki Szpital Zespolony w Koninie
adres: ul. Kardynała S. Wyszyńskiego 1, Konin
telefon: 63 240 44 70
Wielospecjalistyczny NZOZ „Maxmed 1”
adres: ul. Południowa 3, Konin
telefon: 63 241 00 12
Lekarska Poradnia Specjalistyczna „Eskulap”
adres: ul. Szeligowskiego 1, Konin
telefon: 63 242 07 44
Kościan
SPZOZ
adres: ul. Szpitalna 7, Kościan
telefon: 65 512 08 55
Leszno
Wojewódzki Szpital Zespolony
adres: ul. Kiepury 45, Leszno
telefon: 65 52 53 180
Międzychód
SPZOZ
adres: ul. Szpitalna 10, Międzychód
447
www.infoon.pl
telefon: 95 748 20 11 wew. 108
Nowy Tomyśl
NZOZ Chirmed Ryszard Kozieł & Roman Kozieł
adres: ul. Poznańska 30, Nowy Tomyśl
telefon: 61 442 54 41
Ostrów Wielkopolski
ZZOZ
adres: ul. Limanowskiego 20/22, Ostrów Wielkopolski
telefon: 62 595 13 81, 595 13 82
Piła
NZOZ Ars Medical
adres: Al. Wojska Polskiego 43, Piła
telefon: 67 212 53 90, 212 55 03, 212 87 43
NZPS „Puls”
adres: ul. Rydygiera 1, Piła
telefon: 67 210 66 29
Pleszew
„Pleszewskie Centrum Medyczne” NZOZ
adres: ul. Poznańska 125a, Pleszew
telefon: 62 74 20 800
Poznań
NZOZ „Profil”
adres: ul. Marii Magdaleny 8, Poznań
telefon: 61 855 75 29
Rehasport Clinic
adres: ul. Górecka 30, Poznań
telefon: 61 833 89 89
Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola
Marcinkowskiego
adres: ul. Przybyszewskiego 49, Poznań
telefon: 61 869 17 45
448
www.infoon.pl
Centrum Usług Leczniczych i Badań Profilaktycznych NZOZ
adres: ul. Bednarska 4, Poznań
telefon: 61 855 11 76
Szpital Wojewódzki
adres: ul. Juraszów 7-19, Poznań
telefon: 61 821 24 14
Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola
Marcinkowskiego
adres: Os. Rusa 25a, Poznań
telefon: 61 873 83 18
Wielkopolskie Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie
adres: ul. Garbary 15, Poznań
telefon: 61 88 50 557
Puszczykowo
Medicor - Specjalistyczne Poradnie Lekarsko-Stomatologiczne
adres: ul. Kraszewskiego 11, Puszczykowo
telefon: 61 898 42 22
Rawicz
Szpital Powiatowy
adres: ul. Gen. Grota Roweckiego 6, Rawicz
telefon: 65 546 24 13
Wolsztyn
NZOZ Chirmed Ryszard Kozieł & Roman Kozieł
adres: ul. Wodna 6, Wolsztyn
telefon: 60 377 87 60
Ełk
S.C. Zdrowie NZOZ „Vita”
Ełk, ul. Kochanowskiego 68a
telefon: 87 620 05 45
449
www.infoon.pl
Nidzica
ZOZ
Nidzica, ul. Mickiewicza 25
telefon: 89 625 05 10
Olsztyn
Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska Ryszard Dunalski
Olsztyn, ul. Wojska Polskiego 37
telefon: 89 539 82 80
Miejski Szpital Zespolony w Olsztynie
Olsztyn, ul. Mariańska 4
telefon: 89 532 62 98
NZOZ „Dolores”
Olsztyn, ul. Wojska Polskiego 30A
telefon: 508 722 736
Kołobrzeg
Regionalny Szpital
Kołobrzeg, ul. Łopuskiego 31
telefon: 94 353 02 53
Koszalin
ZOZ MSWiA
Koszalin, ul. Szpitalna 2
telefon: 94 347 16 44
Szczecin
NZOZ Amimed
Szczecin, ul. Starzyńskiego 2
telefon: 91 484 35 27
SP Wojewódzki Szpital Zespolony
Szczecin, ul. Arkońska 4
telefon: 91 813 93 77
Szczecinek
450
www.infoon.pl
Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska SPZOZ
Szczecinek, ul. Polna 24
telefon: 94 374 39 11
451
www.infoon.pl
WARSZTATY TERAPII ZAJĘCIOWEJ
Lista placówek, w których prowadzone są terapie zajęciowe:
Wrocław
Warsztat Terapii Zajęciowej
Dolnośląskie Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży z MPDz „Ostoja”
ul. Litomska 10, 53-641 Wrocław
tel. 71 354-44-39
strona internetowa: www.ostoja.org.pl
[email protected]
Warsztat Terapii Zajęciowej „Muminki”
Fundacja im. Brata Alberta
al. Jana Kasprowicza 28, 51-137 Wrocław
tel. 71 352-75-25
strona internetowa: www.wtzmuminki.wroclaw.pl
Warsztat Terapii Zajęciowej „Wspólnota”
Fundacja im. Brata Alberta
ul. Smocza 4, 51-520 Wrocław
tel. 71 347-29-76
strona internetowa: www.fundacja-wro.id.pl
Warsztat Terapii Zajęciowej „U Ojca Damiana”
Fundacja im. Błogosławionego Ojca Damiana
ul. Snopkowa 5, 52-225 Wrocław
tel. 71 373-04-70
strona internetowa: www.uojcadamiana.pl
Legnica
Stowarzyszenie „Jutrzenka”
ul. Witelona 10, 59-220 Legnica
tel. 76 723 80 70
strona internetowa: www.jutrzenka.org.pl
452
www.infoon.pl
Lubin
Warsztat Terapii Zajęciowej „Kameleon”
Stowarzyszenie „Dać Nadzieję”
ul. Kard. St. Wyszyńskiego 6, 56-300 Lubin
tel. 603 102 766
strona internetowa: www.dacnadzieje.cda.pl
Opis:
WTZ „Kameleon” prowadzi rehabilitację w zakresie:
 ergoterapii,
 arteterapii,
 kinezyterapii,
 muzykoterapii.
Zajęcia odbywają się w czterech pracowniach:
 pracownia gospodarstwa domowego,
 pracownia rękodzielnicza,
 pracownia stolarska,
 pracownia ogrodnicza,
 pracownia ceramiczna.
Białe Błota
Warsztat Terapii Zajęciowej „Dąb” przy Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Białych
Błotach
ul. Szubińska 87 D, 86-005 Białe Błota
tel. 52 349-47-11
strona internetowa: www.wtz.gops.win.pl
Brodnica
ul. Wyspiańskiego 13, 87-300 Brodnica
tel. 56 69 70 2 41
Bydgoszcz
453
www.infoon.pl
Warsztat Terapii Zajęciowej „Mega – Art.”
ul. Stawowa 1, 85 – 323 Bydgoszcz
tel. 52 324 69 06
Warsztat Terapii Zajęciowej „Wiatrak”
ul. J. Porazińskiej 9, 85 - 792 Bydgoszcz
tel. 52 343 35 36
e-mail: wtz@wiatrak. org.pl
Warsztat Terapii Zajęciowej „Biały Domek”,
ul. Toruńska 28, 85 – 023 Bydgoszcz
tel. 52 371 95 26
ul. Bernardyńska 3, 85 – 029 Bydgoszcz
tel. 52 342 99 36
e-mail: wtzbernardyń[email protected]
Kowalewo Pomorskie
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Oddział Okręgowy
Warsztaty Terapii Zajęciowej,
ul. Odrodzenia 2, 87 – 410 Kowalewo Pomorskie
tel. 56 684 12 37, 606 948 293
Grudziądz
ul. Śniadeckich 6, 86-300 Grudziądz
tel. 56 463 35 65
Rypin
Warsztat Terapii Zajęciowej „Nadzieja”
ul. Strażacka 1, 87-500 Rypin
tel. 54 280 07 29
Toruń
Warsztat Terapii Zajęciowej „Bratanki”
454
www.infoon.pl
ul. Rydygiera 23, 87-100 Toruń
tel. 56 658 36 72
Żnin
Warsztat Terapii Zajęciowej „Promyk”
ul. Szpitalna 32, 88-400 Żnin
tel. 52 302 88 01
Biała Podlaska
Warsztaty Terapii Zajęciowej
Spółdzielnia Inwalidów „Elremet”
ul. Prosta 35, 21-500 Biała Podlaska
tel. 83 343 25 04
strona internetowa: www.elremet.pl
Lublin
Stowarzyszenie „Źródło” Osób Niepełnosprawnych Umysłowo, ich Rodzin i Przyjaciół
ul. Gospodarcza 32, 20-214 Lublin
tel. 081 52 53 061
strona internetowa: www.zrodlolublin. republika.pl
Teatr im. J. Osterwy
ul. Jastrzębia 3, 20 – 323 Lublin
tel. 081 74 52 187
strona internetowa: www.teatroterapia. lublin.pl
e-mail: [email protected], [email protected]
Charytatywne Stowarzyszenie Niesienia Pomocy Chorym „Misericordia”
ul. Głuska 138, 20-385 Lublin
tel. 81 75 99 299
strona internetowa: www.misericordia.org.pl
e-mail: stowarzyszenie@misericordia
455
www.infoon.pl
Łęczyca
Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym z siedzibą w Warszawie
- Koło w Łęcznej
Janowica, 21-070 Cyców
tel. 82 56 77 064
strona internetowa: www.wtzjanowica.prv.pl
Opole Lubelskie
Stowarzyszenie na Rzecz Osób Niepełnosprawnych i Starszych z siedzibą w Opolu Lubelskim
ul. Fabryczna 16c, 24-320 Poniatowa
tel. 081 820 50 15
strona internetowa: www.wtzponiatowa. weebly.com
Nałęczów
Nałęczowskie Stowarzyszenie Charytatywne
ul. Spółdzielcza 17c, 24-150 Nałęczów
tel. 81 501 51 06
strona internetowa: www.wtznaleczow.pl
Świdnik
Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Świdniku
ul. Kościuszki 8, 21-040 Świdnik
tel. 81 759 10 78
strona internetowa: www.swidnik.psouu.org.pl
Zamość
Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Zamościu
Orlicz-Dreszera 14, 22-400 Zamość
tel. 84 639 23 58
Warsztaty Terapii Zajęciowej przy Fundacji „Złota Jesień”
ul. Walczaka 42, 66-400 Gorzów Wlkp.
tel. 95 7258 776
456
www.infoon.pl
strona internetowa: www.wtz.com.pl
Nowa Sól
Stowarzyszenie Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej „Pomóż, nie będę sam”
ul. Wróblewskiego 9, 67 - 100 Nowa Sól
tel. 68 3874273
strona internetowa: www.wtznowasol.pl
Sulęcin
ul. Lipowa 16c, 69-200 Sulęcin
tel. 95 755 44 84
strona internetowa: www.wtzsulecin.pl
Szprotawa
ul. Jesionowa 3, 67-320 Wiechlice
tel. 68 376 22 55
strona internetowa: www.wtz-szprotawa.kei.pl
Zielona Góra
Warsztaty Terapii Zajęciowej „Tęcza”
ul. II Armii 30-40, 65-736 Zielona Góra
tel. 68 323 07 47
Aleksandrów Łódzki
ul. 1-go Maja 43/47, 95-070 Aleksandrów Łódzki
tel.: 42 712 16 17, 42 276 39 06
Konstantynów Łódzki
ul. 8 Marca 1, 95-050 Konstantynów Łódzki
tel. 42 211 16 42
Łódź
457
www.infoon.pl
Warsztaty Terapii Zajęciowej „Nowa Zorza”
ul. Św. Jerzego 10/12, 91-072 Łódź
tel. 42 632 64 10, 42 630 07 59
strona internetowa: www.zorza.esem.pl
ul. Nawrot 94/96, 90-040 Łódź
tel.42 273 30 31 wew. 25
strona internetowa: www.wtz.pzg.lodz.pl
Pabianice
ul. Jana Pawła II 46/48, 95-200 Pabianice
tel. 42 213 91 00
Zduńska Wola
ul. Zielona 5, 98-220 Zduńska Wola
tel. 43 823 48 93
Zgierz
ul. Cezaka 12, 95-100 Zgierz
tel. 42 716 68 87
Żychlin
ul. Dobrzelińska 6, 99-320 Żychlin
Dąbrowa Tarnowska
ul. Kościuszki 34, 33-200 Dąbrowa Tarnowska
tel. 14 642 55 32
strona internetowa: www.wtz.dt.pl
Kraków
458
www.infoon.pl
ul. Estery 3, 31-056 Kraków
tel. 12 446 65 40
Stowarzyszenie Pomocy Socjalnej Gaudium et Spes
Os. Górali 19, 31-961 Kraków
Katolickie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych i Ich Przyjaciół „Klika”
Os. Złotej Jesieni 9, 31-831 Kraków
Duszpasterskie Stowarzyszenie Osób z Upośledzeniem Umysłowym
Os. Centrum C bl. 7, 31-930 Kraków
tel. 12 425 97 53
Tarnów
Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym - Koło w Tarnowie
ul. Ostrogskich 5b, 33-100 Tarnów
tel. 14 626 84 89
Tymbark
Stowarzyszenie Remedium
Tymbark 158, 34-650 Tymbark
Zakopane
Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym - Koło Terenowe
Kamieniec 32d, 34-500 Zakopane
Grodzisk Mazowiecki
Dziewiarska Spółdzielnia Inwalidów „Malwa”
ul. Traugutta 40, 05-825 Grodzisk Mazowiecki
Warszawa
459
www.infoon.pl
„Nowa Praca Niewidomych” Spółdzielnia Rękodzieła Artystycznego
ul. 29 Listopada 10, 00-465 Warszawa
tel. 22 841 07 83, 22 841 43 42, 22 559 09 30
Bródnowskie Stowarzyszenie Przyjaciół i Rodzin Osób z Zaburzeniami Psychicznymi „Pomost”
Wincentego 85, 03-291 Warszawa
tel. 22 614 16 38, 22 614 16 49
Dom Pomocy Społecznej „Na Przedwiośniu”
ul. Przedwiośnie 1 (Warszawa-Międzylesie), 04-748 Warszawa
tel. 22 815 20 50 wew. 28
Fundacja „Perpetuum Mobile”
ul. Broniewskiego 9, 01-780 Warszawa
tel. 22 633 99 19
Radom
Polski Związek Niewidomych - Koło w Radomiu
ul. Królowej Jadwigi 15, 26-600 Radom
Żyrardów
Międzywojewódzka Usługowa Spółdzielnia Inwalidów „Novum”
ul. 1 Maja 43a, 96-300 Żyrardów
tel. 46 855 30 45, 46 855 38 66, 46 855 31 03
Namysłów
Stowarzyszenie Przyjaciół Chorych „Nadzieja”
ul. Pułaskiego 3/7, 46-100 Namysłów
Olesno
Warsztaty Terapii Zajęciowej w Oleśnie
460
www.infoon.pl
ul. Dworcowa 13a, 46–300 Olesno
tel. 34 35 84 057
strona internetowa: www.wtzolesno.prv
Opole
Fundacja Dom Rodzinnej Rehabilitacji Dzieci z Porażeniem Mózgowym
ul. Szymanowskiego 1, 45-724 Opole
Nysa
Caritas Diecezji Opolskiej Rejon Nysa
ul. Grodkowska, 48–300 Nysa
tel. 77 43 32 464
Jasło
Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym - Koło w Jaśle
ul. Floriańska 170, 38-200 Jasło
tel. 13 448 23 40
Krosno
Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Krośnie
ul. Grodzka 49, 38-400 Krosno
tel. 13 432 71 16
Leżajsk
Caritas Archidiecezji Przemyskiej
ul. Jarosławska 4, 37-300 Leżajsk
tel. 17 240 24 01
Tarnobrzeg
Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Tarnobrzegu
Al. Niepodległości 2, 39-400 Tarnobrzeg
tel. 15 823 41 04
461
www.infoon.pl
Przemyśl
Spółdzielnia Niewidomych „Start”
ul. Stefana Batorego 22, 37-700 Przemyśl
tel. 16 678 69 68
Białystok
Fundacja AC
ul. Storczykowa 7, 15-644 Białystok
tel. 85 811 01 59
strona internetowa: www.wtz.bialystok.pl
Spółdzielnia SNB
ul. Kraszewskiego 26 lok. 2, 15-025 Białystok
tel. 85 741 61 36
Suwałki
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci - Oddział Okręgowy w Suwałkach
Utrata 9, 16-400 Suwałki
tel. 87 566 54 15
Gdańsk
Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym
ul. Bażyńskiego 32, 80-309 Gdańsk
tel. 58 552 11 29
strona internetowa: www.tpg.org.pl
Gdynia
Caritas Archidiecezji Gdańskiej Organizacja Pożytku Publicznego
ul. Jęczmienna 8, 81-089 Gdynia
Gdyńskie Stowarzyszenie Integracyjne „Promyk”
462
www.infoon.pl
ul. Maciejewicza 11, 81-189 Gdynia
Malbork
Dom Pomocy Społecznej
ul. Słowackiego 45, 82-200 Malbork
tel. 55 272 28 73
Słupsk
Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Słupsku
ul. Długosza 22, 76-200 Słupsk
Bytom
Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym
ul. Powstańców Śląskich 17, 41-902 Bytom
tel. 322824623
Gliwice
Spółdzielnia Twórczości ZPCh
ul. Plebańska 18, 44-100 Gliwice
tel. 32 238-22-05
Katowice
AD VITAM DIGNAM
ul. Oswobodzenia 92, 40-405 Katowice
tel. 32 255 89 74
ul. Wojciecha 23, 40-474 Katowice
tel. 32 256 40 97
463
www.infoon.pl
Warsztaty Terapii Zajęciowej „Unikat”
Stowarzyszenie Wspierania Działań Twórczych „Unikat”
ul. Kotlarza 10b, 40-139 Katowice
tel.32 204 22 23
Zabrze
Caritas Diecezji Gliwickiej
ul. Sienkiewicza 30, 41-800 Zabrze
tel. 32 376 70 81
Stowarzyszenie Integracji Zawodowej i Społecznej „Tęcza”
ul. Hagera 4, 41-800 Zabrze
tel. 32 376 11 35
Żory
ul. Piastów Górnośląskich 6, 44-240 Żory
tel. 32 434 16 66
Sandomierz
Stowarzyszenie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym w Zatrudnieniu, Rehabilitacji i
Rewalidacji „Integracja”
ul. Jakubowskiego 5, 27-600 Sandomierz
tel.: 15 832 05 67
strona internetowa: www.wtzintegracja.sandomierz.pl
Stowarzyszenie na rzecz Pomocy Osobom Niepełnosprawnym "Tratwa"
ul. Zawichojska 13, 27-600 Sandomierz
tel. 15 832 27 68
464
www.infoon.pl
Kielce
Dom Pomocy Społecznej
ul. Słoneczna 9, 25-734 Kielce
tel. 41 345 01 65
Stowarzyszenie na rzecz Warsztatu Terapii Zajęciowej „Szansa”
ul. Iłżecka 31, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski
Frombork
Caritas Archidiecezji Warmińskiej
ul. Krasickiego 4, 14-530 Frombork
Elbląg
Dom Pomocy Społecznej „Krokus”
ul. Władysławowo 4, 82-300 Elbląg
tel. 55 232 87 07
Olsztyn
Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym - Koło w Olsztynie
ul. Traktorowa 35, 10-828 Olsztyn
tel. 89 527 80 62
Metalowa Spółdzielnia Inwalidów "Gwarancja"
ul. Metalowa 4, 10-603 Olsztyn
tel. 89 533 06 41
Szczytno
Stowarzyszenie Pomocy na rzecz Osób Niepełnosprawnych w Szczytnie
ul. Wielbarska 4, 12-100 Szczytno
tel.: 89 624 21 88
465
www.infoon.pl
Warsztaty Terapii Zajęciowej „Pomost”
Opis:
Warsztaty prowadzone przez Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem
Umysłowym. Terapia zawodowa i społeczna z uwzględnieniem terapii sztuką, tańcem i
śpiewem. Praca oparta jest o indywidualne programy terapeutyczne.
Zajęcia rehabilitacyjno-terapeutyczne prowadzone są od poniedziałku do piątku w godzinach
od 8.00 do 15.00. Wszyscy uczestnicy przebywają określony czas w każdej pracowni.
Warsztatowicze dowolnie mogą wybrać pracownię i rodzaj pracy, którą chcą wykonywać.
Decyzja o zmianie pracowni jest podejmowana wspólnie z prowadzącym terapeutą.
Pracownie:
- gospodarstwa domowego,
- tkacka,
- motoryki małej,
- sztuki użytkowej,
- socjoterapeutyczna,
- komputerowo-biurowa.
Warsztat prowadzi grupowe i indywidualne praktyki zawodowe, współpracuje również z
Centrum Doradztwa Zawodowego i Wspierania Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie Centrum DZWONI Poznań.
Uczestnicy angażowani są w wiele zajęć o charakterze sportowym i rehabilitacyjnym.
Dodatkowo WTZ organizuje obozy kondycyjne, treningi samodzielności oraz imprezy
integracyjne.
Kontakt:
adres: ul. Św. Trójcy 22, 61-477 Poznań
telefon: 61 832 00 52
Warsztaty Terapii Zajęciowej „Przyjaciele”
Opis:
Warsztaty prowadzone przez Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem
Umysłowym. Zajęcia rehabilitacyjno-terapeutyczne prowadzone są od poniedziałku do
piątku w godzinach od 8.00 do 15.00. Wszyscy uczestnicy przebywają określony czas w
każdej pracowni. Warsztatowicze dowolnie mogą wybrać pracownię i rodzaj pracy, którą
chcą wykonywać. Decyzja o zmianie pracowni jest podejmowana wspólnie z prowadzącym
terapeutą.
Pracownie:
466
www.infoon.pl
- haftu i szycia,
- plastyczna,
- sztuki użytkowej,
- drewna i technik różnych,
- komputerowo-biurowa.
Kontakt:
strona internetowa: www.wtzprzyjaciele.w.interia.pl
adres: Os. Lecha 40, 61-294 Poznań
telefon: 61 877 81 61, 61 877 60 47
Warsztaty Terapii Zajęciowej „Krzemień”
Opis:
Warsztaty prowadzone przez Stowarzyszenie „Na Tak”.
Uczestnicy WTZ, zgodnie z wytycznymi indywidualnych programów terapeutycznych, uczą
się samodzielności, zaradności społecznej i osobistej oraz przygotowują się do podjęcia pracy
zawodowej, zgodnej z ich indywidualnymi możliwościami i preferencjami. Dodatkowo
Pracownia organizuje obozy kondycyjne, treningi samodzielności oraz imprezy integracyjne.
Kontakt:
adres: ul. Ognik 20 C, 60-386 Poznań
telefon: 61 867 36 84, 501 527 300
Warsztaty Terapii Zajęciowej „Przylesie”
Opis:
WTZ „Przylesie” prowadzone są przez Stowarzyszenie Na Tak. Prowadzą terapię zawodową i
społeczną ze szczególnym uwzględnieniem arterapii. Praca oparta jest o indywidualne
programy terapeutyczne. Dodatkowo WTZ realizuje programy wspierające uczestników i ich
rodziny, jest to: dodatkowa rehabilitacja i wsparcie psychologiczne, integracja społeczna,
plenery malarskie, obozy kondycyjne, imprezy integracyjne.
Kontakt:
adres: Os. B.Śmiałego 106, 60-682 Poznań
telefon: 61 823 70 51
Warsztat Terapii Zajęciowej „Amikus”
Opis:
Prowadzone przez Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych i ich Rodzin „Amikus”.
Pracownie:
- umiejętności społecznych,
- komputerowa,
467
www.infoon.pl
- krawiecka,
- plastyczno-tkacka.
Kontakt:
adres: Os. Rusa 6, 61-245 Poznań
telefon: 61 874 96 12
Warsztaty Terapii Zajęciowej „Śmiałek”
Opis:
WTZ prowadzone przez Stowarzyszenie na Rzecz Młodzieży Sprawnej Inaczej „Śmiałek”.
Pracownie:
- umiejętności zawodowych,
- krawiecka,
- plastyczna,
- komputerowa,
- muzykoterapia,
- rehabilitacyjna,
- bukieciarska.
Kontakt:
strona internetowa: www.smialek.org
adres: Os. Marysieńki 25, 60-683 Poznań
telefon: 61 828 11 55, 601 426 397
Warsztaty Terapii Zajęciowej „Koniczynka”
Opis:
WTZ prowadzone przez Stowarzyszenie Ludzi z Epilepsją, Niepełnosprawnych i Ich Rodzin
„Koniczynka”.
Kontakt:
adres: ul. Swobody 22 /24, 60-391 Poznań
telefon: 61 867 30 41
Warsztaty Terapii Zajęciowej „Ognik”
Opis:
WTZ prowadzone przez Stowarzyszenie Przyjaciół Niewidomych i Słabowidzących.
Zajęcia terapeutyczne w pracowniach:
- plastycznej,
- ceramicznej,
468
www.infoon.pl
- komputerowej,
- tkacko-krawieckiej.
Dodatkowo: rehabilitacja ruchowa. Przy WTZ „Ognik” działa zespół muzyczny "Przystań"
Kontakt:
adres: ul. Ognik 20 B, 60-386 Poznań
telefon: 61 868 84 00
fax: 61 868 84 00
Warsztat Terapii Zajęciowej Fundacja Maltańska
Opis:
WTZ prowadzone przez Fundację Polskich Kawalerów Maltańskich. Celem prowadzonych
zajęć jest zdobycie praktycznych umiejętności niezbędnych w codziennym życiu.
Pracownie:
- zajęcia plastyczne,
- gospodarstwo domowe,
- obróbka drewna,
Dodatkowo: terapia indywidualna oraz terapia grupowa.
Kontakt:
adres: ul. Miastkowskiej 128, Poznań
telefon: 61 868 15 67
Nowogard
Zachodniopomorskie Towarzystwo Pomocy Osobom Niepełnosprawnym
ul. Bohaterów Warszawy 71, 72‑200 Nowogard
tel. 91 392 52 82
Kamień Pomorski
Polskie Stowarzyszenie Na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, Koło w Kamieniu
Pomorskim
ul. Kopernika 12, 72‑400 Kamień Pomorski
tel. 91 382 44 41
e-mail: wtz.kamien‑[email protected]
Kołobrzeg
469
www.infoon.pl
Polskie Stowarzyszenie Na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, Koło w Kołobrzegu
ul. Mazowiecka 29, 78‑100 Kołobrzeg
tel. 94 352 53 88
e-mail:[email protected]
Stargard Szczeciński
Polskie Stowarzyszenie Na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Stargardzie
Szczecińskim
ul. Władysława Sikorskiego 16, 73‑110 Stargard Szczeciński
tel. 91 577 60 58
Szczecin
Polskie Stowarzyszenie Na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, Koło w Koszalinie
ul. Wyspiańskiego 4, 75‑323 Koszalin,
tel. 94 345 08 53 25
Warsztat Terapii Zajęciowej Szczecin
Stowarzyszenie Pomocy w Rozwoju Społecznym i Zawodowym Osób Niepełnosprawnych
ul. Przyszłości 21, 70‑893 Szczecin
tel. 91 462 20 90
Jeśli nie znalazłeś powyżej warsztatów terapii zajęciowej w swojej miejscowości, szukaj
informacji na stronie internetowej swojej gminy/miasta, stronie internetowej Regionalnego
Ośrodka Pomocy Społecznej lub sprawdź w wyszukiwarce na stronie www.ngo.pl:
WTZ: województwo dolnośląskie:
http://bazy.ngo.pl/search/wyniki.asp?wyniki=1&kryt_nazwa=warsztaty+terapii+zaj%C4%99c
iowej&kryt_miasto=&kryt_woj=1&kryt_typ_instyt_multi=29&baza=30&szukanie=zaawans1
WTZ: województwo kujawsko-pomorskie:
WTZ: województwo lubelskie:
470
www.infoon.pl
WTZ: województwo lubuskie:
WTZ: województwo łódzkie:
WTZ: województwo małopolskie:
WTZ: województwo mazowieckie:
WTZ: województwo opolskie:
WTZ: województwo podkarpackie:
WTZ: województwo podlaskie:
WTZ: województwo pomorskie:
WTZ: województwo śląskie:
WTZ: województwo świętokrzyskie:
471
www.infoon.pl
WTZ: województwo warmińsko-mazurskie:
WTZ: województwo wielkopolskie:
WTZ: województwo zachodniopomorskie:
472
www.infoon.pl
HOSPICJA I ZESPOŁY OPIEKI PALIATYWNEJ
Bolesławiec
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Opieka Długoterminowa Centrum Promocji Zdrowia
adres: 59-700 Bolesławiec, ul. Masarska 4,
telefon: 75 732 01 84, 606 915 312,
strona internetowa: www.centrumpromocjizdrowia.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „CURATUM” w Bolesławcu
adres: 59-700 Bolesławiec, ul. Spółdzielcza 1 b,
telefon: 603 834 546, 75 732 13 16
adres: 59-500 Złotoryja, ul. Solna 17/1,
telefon: 603 834 546, 609 130 352
strona internetowa: www.curatum.org
Dzierżoniów
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „SAL-MED” s.c.
adres: 58-200 Dzierżoniów, ul. Świdnicka 37 a,
telefon: 74 645 04 88,
Oddział: 58-200 Dzierżoniów, ul. Parkowa 4A-2, telefon: 74 666 18 18
Kowary
Powiatowe Centrum Zdrowia Spółka z o.o. w Kowarach
adres: 58-530 Kowary, ul. Sanatoryjna 15, telefon: 75 641 57 21,
strona internetowa: www.pcz-kowary.pl
Milicz
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej GAJA
473
www.infoon.pl
adres: 56-300 Milicz, ul. Wojska Polskiego 21,
telefon: 71 384 10 60,
Hospicjum Domowe (baza): 56-320 Krośnice, ul. Parkowa 5, telefon: 71 384 10 30,
Jastrzębie-Zdrój
Hospicjum Domowe im. Ks. Eugeniusza Dutkiewicza SAC przy parafii św. Katarzyny
adres: 44-335 Jastrzębie-Zdrój, ul. św. Katarzyny 1,
telefon: 32 47-40-710
strona internetowa: www.hospicjum-jastrzebie.pl
Jelenia Góra
Wojewódzkie Centrum Szpitalne Kotliny Jeleniogórskiej
adres: 58-506 Jelenia Góra, ul. Ogińskiego 6,
telefon: 75 753 72 01, 75 753 71 00,
strona internetowa: www.spzoz.jgora.pl
Oddział Medycyny Paliatywnej: telefon: 75 64 58 52
Hospicjum Domowe oraz Poradnia Medycyny Paliatywnej telefon: 75 75 37 361
e-mail : [email protected], e-mail : [email protected]
Kłodzko
Zespół Opieki Zdrowotnej w Kłodzku
Formy działania: Oddział Medycyny Paliatywnej (liczba łóżek 8), Poradnia Medycyny
Paliatywnej
adres: 57-300 Kłodzko, ul. Szpitalna 1,
telefon:74 865 12 00, 74 865 12 74,
strona internetowa: www.zoz.klodzko.pl
Legnica
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Legnicy
Formy działania: Oddział Medycyny Paliatywnej, Poradnia Medycyny Paliatywnej
adres: 59-220 Legnica, ul. Iwaszkiewicza 5,
telefon:76 721 17 55, 76 721 16 10, 76 721 16 11
strona internetowa: www.szpital.legnica.pl
Lubin
Regionalne Centrum Zdrowia sp. z o. o.
Formy działania: Hospicjum Stacjonarne, Poradnia Medycyny Paliatywnej
adres: 59-300 Lubin, ul. gen. J. Bema 5-6, telefon: 76 846 14 00 wew. 130,
strona internetowa: www.bip.rcz.lubin.pl
Oława
474
www.infoon.pl
Zespół Opieki Zdrowotnej w Oławie
Forma działania: Hospicjum Stacjonarne
adres: 55-200 Oława, ul. Baczyńskiego 1,
telefon: 71 301 13 47, 71 301 13 11, 663 191 146, 71 301 13 58
strona internetowa: www.zozolawa.wroc.pl
Pieszyce
„Sanatoria Dolnośląskie” Sp. z o.o.
adres: 58-250 Pieszyce, Rościszów 11,
telefon: 74 836 98 77, 74 836 97 11 w. 31
strona internetowa: www.sanatoria-dolnoslaskie.pl
Polkowice
Polkowickie Centrum Usług Zdrowotnych
adres: 59-101 Polkowice, ul. Kard. B. Kominka 7,
telefon: 76 746 08 00, 76 746 08 56
strona internetowa: www.pcuz.pl
Świdnica
Towarzystwo Przyjaciół Chorych HOSPICJUM
adres: 58-100 Świdnica Śląska, ul. Grodzka 19,
telefon:74 852 03 46,
strona internetowa: www.hospicjum.swidnica.pl
Środa Śląska
Polskie Centrum Zdrowia
adres: 55-300 Środa Śląska, ul. Kolejowa 16A,
telefon: 71 317 22 42, hospicjum :600 525 021
strona internetowa: www.pczim.pl
Trzebnica
Ośrodek Medycyny Paliatywnej i Hospicyjnej w Będkowie
adres: 55-100 Trzebnica, Będkowo 1,
telefon: 71 772 29 48, 71 387 29 15,
strona internetowa: www.hospicjumbedkowo.pl
Formy działania: Hospicjum Stacjonarne ,Hospicjum Domowe, Poradnia Medycyny
Paliatywnej
Oddział w Oleśnicy: 56-400 Oleśnica, ul. Gen. Józefa Hallera 25, telefon: 662 848 614
Oddział w Wołowie: 56-100 Wołów, ul. Marsz. Józefa Piłsudskiego 34, telefon:728 228 192
Oddział w Górze Śląskiej: 56-200 Góra Śląska, ul. Armii Polskiej 8, telefon: 696 270 118
Wałbrzych
475
www.infoon.pl
Polskie Towarzystwo Opieki Paliatywnej Oddział wWałbrzychu
adres: 58-309 Wałbrzych, ul. Krasińskiego 8,
telefon: 74 641 97 50, 74 641 97 58,
strona internetowa: www.opiekapaliatywna.hb.pl
Wrocław
Caritas Archidiecezji Wrocławskiej Centrum Opieki Medycznej
50-328 Wrocław ul. Katedralna 7,
telefon: 71 327 13 09
e-mail: wrocł[email protected]
Hospicjum Bonifratrów św. Jana Bożego
adres: 51-128 Wrocław, ul. Poświęcka 8a,
telefon: 71 352-84-00,71 352 84 04,
strona internetowa: www.hospicjumbonifratrow.pl
Ekumeniczna Stacja Opieki - Centrum Pielęgniarstwa Rodzinnego, Rehabilitacji i Opieki
Paliatywnej we Wrocławiu
adres: 52-512 Wrocław, ul. Wysoka 4,
telefon: 605 447 232
strona internetowa: www.eso.wroclaw.pl
Zgorzelec
Wielospecjalistyczny Szpital - Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Zgorzelcu
Formy działania: Hospicjum Domowe
adres: 59-900 Zgorzelec, ul. Lubańska 11-12,
telefon: 75 772 29 00, 75 772 29 04,
strona internetowa: www.spzoz.zgorzelec.pl
Ząbkowice Śląskie
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Elmed” s.c.
adres: 57-200 Ząbkowice Śląskie, ul. B. Chrobrego 6B,
telefon: 693 878 522
województwo kujawsko- pomorskie
Aleksandrów Kujawski
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Przychodnia Rodzinna” Edyta Stafaniak-Monsour
adres: 87-700 Aleksandrów Kujawski, ul. Słowackiego 20 a,
telefon: 54 282 85 11
476
www.infoon.pl
strona internetowa: www.nzoz-rodzinna.pl
Bydgoszcz
Hospicjum im. bł. ks. J. Popiełuszki przy Parafii Św. Polskich Braci Męczenników
adres: 85-862 Bydgoszcz, ul. Ks. prałata Romualda Biniaka 3,
telefon: 52 361 48 50, 52 361 11 45
strona internetowa: www.hospicjum.bydgoszcz.pl
Formy działania: Hospicjum Stacjonarne, Oddział Dziennego Pobytu, Hospicjum Domowe,
Poradnia Medycyny Paliatywnej, Poradnia Żywieniowa.
NZOZ Dom Sue Ryder w Bydgoszczy, Pallmed Sp. z o.o.
adres: 85-796 Bydgoszcz, ul. W. Roentgena 3,
telefon: 52 329 00 95
strona internetowa: www.domsueryder.org.pl
Formy działania: Oddział Medycyny Paliatywnej, Hospicjum Domowe, Hospicjum Domowe
dla Dzieci, Poradnia Medycyny Paliatywnej, Domowe Żywienie Dojelitowe, Zespół
Domowego Leczenia Respiratorem.
Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr. Antoniego Jurasza w Bydgoszczy
adres: 85-094 Bydgoszcz, ul. M. Skłodowskiej-Curie 9,
telefon: 52 585 40 00, 52 585 48 94
strona internetowa: www.jurasza.pl
Grudziądz
Regionalny Szpital Specjalistyczny im. dr Władysława Biegańskiego w Grudziądzu
adres: 86-300 Grudziądz, ul. Szpitalna 6,
telefon: 56 641 34 00, 56 641 48 55 (oddział medycynu paliatywnej), 56 641 48 42
(hospicjum)
strona internetowa: www.bieganski.org
Inowrocław
Publiczny Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Inowrocławiu
adres:88-100 Inowrocław, ul. Poznańska 97,
telefon:52 354 55 00, 52 354 55 21
strona internetowa: www.pszozino.org.pl
Włocławek
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „ULA-MED” Prowadzony Przez Wiesława Fereńca we
Włocławku
adres: 87-600 Lipno, ul. Jaśminowa 12,
477
www.infoon.pl
telefon: 54 413 57 57
Lipno
„Szpital Lipno” Sp. z o. o.
adres: 87-600 Lipno, ul. Nieszawska 6,
telefon: 54 288 04 15
Nakło
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „MEDICUS” sp. z o. o. w Nakle n/ Notecią
89-100 Nakło n/ Notecią, ul.Chrobrego 15,
telefon: 52 385 24 73
strona internetowa: www.nzozmedicus.com.pl
Radziejów
Eskulap. NZOZ. Specjalistyczne przychodnie lekarskie
88-200 Radziejów, ul. Dolna 22,
telefon: 54 285 45 68, 605 553 361
Rypin
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Rypinie
adres: 87-500 Rypin, ul. 3-go Maja 2,
telefon: 54 280 57 41, 54 280 54 53 55
strona internetowa: www.spzozrypin.pl
Sępólno Krajeńskie
Stacja Opieki Długoterminowej Caritas w Sępólnie Krajeńskim – Caritas Diecezji Bydgoskiej
adres: 89-400 Sępólno-Krajeńskie, ul. Kościelna 8,
telefon: 52 388 17 69
Świecie
NZOZ Nowy Szpital sp. z o. o.
adres: 86-100 Świecie, ul. Wojska Polskiego 126, telefon: 52 333 45 74
strona internetowa: www.nowyszpital.pl/swiecie
Toruń
Zespół Opieki Paliatywnej im. Jana Pawła II Hospicjum „ŚWIATŁO” w Toruniu
adres: 87-100 Toruń, ul. Grunwaldzka 64,
telefon: 56 651 14 37, 664 778 574
strona internetowa: www.hospicjumswiatlo.pl
Hospicjum dla dzieci „NADZIEJA”
478
www.infoon.pl
adres: 87-100 Toruń, ul. Włocławska 169 B,
telefon: 56 652 05 49, 56 652 96 67
strona internetowa: www.hospicjumnadzieja.pl, strona internetowa: www.nadzieja.tornet.pl
Centrum Pielęgnacji Caritas Diecezji Toruńskiej w Toruniu
adres: 87-100 Toruń, ul. Kard. S. Wyszyńskiego 7/9,
telefon: 56 659 03 97, 97 085 424
Tuchola
Stowarzyszenie „Hospicjum im. Św. Małgorzaty”, Organizacja Katolicka przy Parafii
Rzymskokatolickiej p.w. Bożego Ciała w Tucholi
adres: 89-500 Tuchola, ul. Świecka 27,
telefon: 52 336 57 67
Więcbork
NZOZ PROVITA Sp. z o.o. w Więcborku
adres: 89-410 Więcbork, ul. Powstańców Wielkopolskich 2A,
telefon: 52 389 71 01
strona internetowa: www.provita-nzoz.pl
Włocławek
Niepubliczny Zakład Pielęgniarsko-Opiekuńczy Włocławek
adres: 87-800 Włocławek, ul. Szpitalna 7,
telefon: 54 411 70 80, 54 411 70 81
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Bł. Ks. Popiełuszki we Włocławku
87-800 Włocławek, ul. Wieniecka 49,
telefon: 54 412 90 00, 54 412 94 45, 54 413 18 70
strona internetowa: www.szpital.wloclawek.pl
NZOZ Zespół Opieki Domowej Polskiego Towarzystwa Opieki Paliatywnej Oddział we
Włocławku
adres: 87-800 Włocławek, ul. Wolność 44,
telefon: 54 412 22 71
strona internetowa: www.ptop.wloclawek.pl
Żnin
NZOZ DOM SUE RYDER Prowadzony Przez PALLMED Sp. z o.o.
Zespół Opieki Domowej Żnin
adres: 88-400 Żnin, ul. Żytnia 1,
479
www.infoon.pl
telefon: 52 329 00 95
Biała Podlaska
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „VITA”
adres: 21-500 Biała Podlaska, ul. Parkowa 11,
telefon: 606 944 657, 83 355 45 86
strona internetowa: www.opiekanadchorymibialapodlaska.pl
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny
adres: 21-500 Biała Podlaska, ul Terebelska 57-65,
telefon:83 342 82 11
strona internetowa: www.szpitalbp.pl
Biłgoraj
Pielęgniarska Opieka Domowa „PIEL-MED”
adres: 23-400 Biłgoraj, ul. Długa 75,
telefon: 84 686 74 05
Chełm
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Chełmie
adres: 22-100 Chełm, ul. Ceramiczna 1,
telefon: 82 562 32 42, 82 562 32 45, 82 562 34 69
strona internetowa: www.szpital.chelm.pl
Stowarzyszenie Hospicjum Domowe im. ks. kan. Kazimierza Malinowskiego
adres: 22-100 Chełm ,ul. Lwowskiej 12/4,
telefon: 82 564 50 11, 667 939 941
strona internetowa: www.hdchelm.cba.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Pielęgniarz”
22-100 Chełm, ul. Łączna 6 B, telefon: 82 565 62 74
Hrubieszów
adres: 22-500 Hrubieszów, ul. Leśmiana 28A,
telwfon: 84 697 27 41, 602 257 142
Krasnystaw
480
www.infoon.pl
Hospicjum Domowe Ewa Ogrodowczyk
adres: 22-300 Krasnystaw, ul. Piłsudskiego 97,
telefon: 502 060 166
Kraśnik
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Kraśniku
adres: 23-200 Kraśnik, ul. Chopina 13,
telefon: 81 825 13 21, 81 825 13 88
strona internetowa: www.spzoz.krasnik.pl
Lubartów
Lubartowskie Stowarzyszenie Hospicjum Św. Anny
adres: 21-100 Lubartów, ul. Lipowa 2 b,
telefon: 81 854 34 86, 81 854 38 61, 502 391 740
strona internetowa: www.hospicjum.lubartow.pl
Lublin
Lubelskie Towarzystwo Przyjaciół Chorych Hospicjum Dobrego Samarytanina
20-109 Lublin, ul Bernardyńska 11 a,
telefon: 81 534 48 21, 81 743 65 55
strona internetowa: www.hospicjum-samarytanin.pl
Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli
adres: 20-090 Lublin, ul. Dr. K. Jaczewskiego 7,
telefon: 81 747 75 11 wew. 293
strona internetowa: www.cozl.pl
Centrum Medyczne LUXMED
adres: 20-080 Lublin, ul. Królewska 11,
telefon: 081 532 37 11
strona internetowa: www.luxmedlublin.pl
Lubelskie Hospicjum dla Dzieci. Małego Księcia
adres: 20-828 Lublin, ul. Lędzian 49,
telefon: 81 537 13 73
strona internetowa: www.hospicjum.lublin.pl, strona internetowa:
www.dommalegoksiecia.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Długoterminowa Opieka Domowa”
adres: 20-078 Lublin,, ul. Staszica 22,
481
www.infoon.pl
telefon: 81 532 01 00
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „GERIAMED”
adres: 20-803 Lublin, Al. Warszawska 54,
telefon: 604 241 461
strona internetowa: www.geriamed.lublin.pl
Łabunie
Hospicjum Santa Galla
adres: 22-437 Łabunie, Łabuńki Pierwsze 1,
telefon: 84 616 73 41, 616 73 42
strona internetowa: www.santagalla.pl
Łęczna
Hospicjum Domowe Ewa Ogrodowczyk
adres: 21-010 Łęczna, ul. Rynek II 8,
telefon: 502 060 166
Poniatowa
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Opolu Lubelskim, Szpital Powiatowy w
Poniatowej
adres: 24-320 Poniatowa, ul. Fabryczna 18,
telefon: 81 820 40 41, 81 820 41 04
strona internetowa: www.spzozopolelubelskie.pl
Puławy
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Puławach
adres: 24-100 Puławy, ul. Bema 1,
telefon: 81 886 42 91
strona internetowa: www.szpitalpulawy.pl
Puławskie Towarzystwo Przyjaciół Chorych HOSPICJUM
adres: 24-100 Puławy, ul. Niemcewicza 2 a,
telefon: 81 886 43 01(stacjonarne), 606 980 970 (domowe), 81 886 62 89
strona internetowa: www.hospicjum-pulawy.pl
Tomaszów Lubelski
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Elmed
adres: 22-600 Tomaszów Lubelski, ul. Sienkiewicza 12,
telefon: 84 664 38 23
482
www.infoon.pl
Włodawa
Włodawskie Towarzystwo Przyjaciół Chorych "HOSPICJUM", Społeczny Zakład Opieki
Hospicyjnej „Hospicjum”
adres: 22-200 Włodawa, Al. J. Piłsudskiego 64,
telefon: 82 572 58 59, 784 096 701
strona internetowa: www.hospicjum-wlodawa.pl
Zamość
adres: 22-400 Zamość, ul. Elizy Orzeszkowej 45,
telefon: 84 627 29 93
Zamojski Szpital Niepubliczny Sp. z o.o.
adres: 22-400 Zamość, ul Peowiaków 1,
telefon: 84 677 50 00, 84 677 50 79
strona internetowa: www.szpital.com.pl
Czerwieńsk
Agia Medica sp. z o.o.
adres: 66-016 Czerwieńsk, ul. Zielonogórska 30C,
telefon: 68 327 87 27, 785 188 299, 785 288 300
strona internetowa: www.agiamedica.pl
Drezdenko
NZOZ „Salus” Opieka domowa nad Chorym Terminalnie
adres: 66-530 Drezdenko, ul. Kopernika 11,
telefon: 95 762 92 04
Hospicjum św. Kamila
adres: 66-400 Gorzów Wielkopolski, ul Stilonowa 21, fax: 95 728 22 25
Hospicjum Stacjonarne : telefon: 95 30 70 209 (czynny całą dobę)
Hospicjum Domowe: telefon: 95 30 70 204 (czynny całą dobę), 511 377 416
strona internetowa: www.hospicjum-gorzow.pl
Zespół Medycyny Paliatywnej „Dotyk Anioła”
adres: 66-400 Gorzów Wielkopolski, ul. Towarowa 6a,
483
www.infoon.pl
telefon: 95 736 86 86, 725 128 181
Gubin
Nowy Szpital Powiatu Krośnieńskiego Przedsiębiorstwo Lecznicze
adres: 66-620 Gubin, ul. Śląska 35,
telefon: 68 359 30 18 wew. 107
Kostrzyn nad Odrą
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Pielęgniarki Środowiskowej Anna Szymaniuk
adres: 66-470 Kostrzyn nad Odrą, ul. Kardynała Wyszyńskiego 23,
telefon: 782 690 581
Międzyrzecz
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Międzyrzecz
adres: 66-300 Międzyrzecz, ul. Konstytucji 3-go Maja 35,
telefon: 95 742 83 00, 95 742 82 82, 95 742 82 53
strona internetowa: www.spzoz-miedzyrzecz.pl
Nowa Sól
Hospicjum domowe „Iter”
adres: 67-100 Nowa Sól, ul. Kuśnierska 5,
telefon: 608 518 450
Słubice
Stowarzyszenie Hospicjum Św. Wincentego a'Paulo w Słubicach
adres: 69-100 Słubice , ul. 1 Maja 31,
telefon: 516 630 870
strona internetowa: www.hospicjumwincentego.fsl24.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Pielęgniarki Środowiskowej Anna Szymaniuk
adres: 69-100 Słubice, Plac Przyjaźni 7,
telefon: 782 690 581
Sulęcin
Przedsiębiorstwo Medycyny Paliatywnej przy Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki
Zdrowotnej Sulęcin
adres: 69-200 Sulęcin, ul. Witosa 4,
telefon: 95 755 96 04, 95 755 96 08, 95 755 96 09
484
www.infoon.pl
Świebodzin
Agia Medica sp. z o.o.
adres: 66-200 Świebodzin, ul. Wałowa 14C,
telefon: 68 327 87 27, 785 188 299, 785 288 300
strona internetowa: www.agiamedica.pl
Wschowa
NZOZ Nowy Szpital we Wschowie
adres: 67-400 Wschowa, ul. Ks. A. Kostki 33,
telefon: 65 540 27 61 wew. 361
strona internetowa: www.nowyszpital.pl/wschowa
Zielona Góra
NZOZ „Palium” Medycyna Paliatywna i Leczenie Bólu
adres: 65-044 Zielona Góra, ul. Wazów 40 lok. 23,
telefon: 604 776 807
strona internetowa: www.hospicjum.zgora.pl
Hospicjum im. Lady Ryder of Warsaw
65-046 Zielona Góra ul. Zyty 26,
telefon: 68 325 43 33
strona internetowa: www.hospicjum.ziemialubuska.pl
Zielonogórskie Towarzystwo Przyjaciół Chorych „Hospicjum Domowe” im. Św. Pawła
adres: 65-385 Zielona Góra, ul. Zyty 26,
telefon: 68 325 43 33
Żagań
NZOZ Poradnia Paliatywna i Hospicjum Domowe
adres: 68-100 Żagań, ul. Dworcowa 49,
telefon: 68 377 58 69
Żary
NZOZ „Hospitium” – opieka długoterminowa
68-200 Żary, ul Strażacka 8a,
telefon: 68 375 00 71
Bełchatów
Szpital Wojewódzki im. Jana Pawła II w Bełchatowie
485
www.infoon.pl
adres: 97-400 Bełchatów, ul. Czapliniecka 123,
telefon: 44 635 82 00
strona internetowa: www.szpital-belchatow.pl
Bogusław Sobolewski Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej, Epione Sp.k.
adres: 97-400 Bełchatów, ul. Topolowa 3,
telefon: 44 633 19 46, 604 124 264
strona internetowa: www.nzozepione.pl
Brzeziny
Poradnia Domowej Opieki Hospicyjnej Stowarzyszenia Hospicjum w Rawie Mazowieckiej
adres: 95-060 Brzeziny, ul. Sienkiewicza 87,
telefon: 46 874 10 87
Kutno
Hospicjum Kutnowskie, Poradnia leczenia Bólu i Opieki Hospicyjnej w Kutnie
adres: 99-300 Kutno, Aleja ZHP 8,
telefon: 24 253 73 10
strona internetowa: www.hospicjum.kutno.net.pl
Łęczyca
Zespół Opieki Zdrowotnej w Łęczycy
adres: 99-100 Łęczyca, ul. Zachodnia 6,
telefon: 24 388 26 29, 24 388 26 01 w. 155
strona internetowa: www.zozleczyca.pl
Łowicz
NZOZ Centrum Pielęgniarstwa środowiskowo-Rodzinnego i Rehabilitacji Caritas Diecezji
Łowickiej w Łowiczu
adres: 99-400 Łowicz, ul Długa 3,
telefon: 46 837 53 52
strona internetowa: www.diecezja.lowicz.pl/caritas
Łódź
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. M. Kopernika w Łodzi
adres: 93-510 Łódź, ul. Ciołkowskiego 2,
telefon: 42 689 54 81, 42 689 54 88
strona internetowa: www.kopernik.lodz.pl
Fundacja GAJUSZ – Centrum Opieki Paliatywnej dla Dzieci
486
www.infoon.pl
adres: 93-271 Łódź, ul. Jarosława Dąbrowskiego 87,
telefon: 42 632 06 06, 606 355 629
e-mail [email protected]
strona internetowa: www.gajusz.org.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Caritas Archidiecezji Łódzkiej
adres: 90-507 Łódź, ul Gdańska 111, telefon: 42 636 24 08
telefon: 607 617 090
strona internetowa: www.caritas.lodz.pl
Adres do korespondencji: 91-473 Łódź, ul. Zgierska 121
Stowarzyszenie „Hospicjum Łódzkie”
adres: 90-251 Łódź, ul. Jaracza 55,
telefon: 42 637 90 24
strona internetowa: www.hospicjum.sns.pl
Szpital Zakonu Bonifratrów św. Jana Bożego w Łodzi
adres: 93-357 Łódź, ul. Kosynierów Gdyńskich 61,
telefon: 42 685 51 62, 42 685 51 82
strona internetowa: www.bonifratrzy.lodz.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Multimed
adres: 90-741 Łódź, ul. 1 Maja 42/44,
telefon: 42 634 24 07
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Łódzkie Hospicjum dla Dzieci i Dorosłych
adres: 91-496 Łódź, ul. Nastrojowa 10,
telefon: 42 656 97 97, 605 736 415
strona internetowa: www.hospicjumdladzieci.org
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej PALIUM
adres: 93-126 Łódź-Górna, ul. Przybyszewskiego 99,
telefon: 662 215 559
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szóstka
adres: 90-273 Łódź, ul Rewolucji 1905 r. 6,
telefon: 42 632 73 98, 602 150 808
strona internetowa: www.szostka-hospicjum.pl
Salve Zakład Opieki Zdrowotnej Sp z o.o.
adres: 90-420 Łódź, ul A. Struga 3,
telefon: 42 633-78-01, 693 933 703
487
www.infoon.pl
e-mail: [email protected],
strona internetowa: www.salve.pl
SP ZOZ Uniwersytecki Szpital Kliniczny im.Wojskowej Akademii Medycznej UM w Łodzi –
Centralny Szpital Weteranów
adres: 90-549 Łódź, ul. Żeromskiego 113,
telefon: 42 639 35 92, 42 639 37 65 32, 42 639 37 11, 42 639 34 65
strona internetowa: www.usk.umed.lodz.pl
Pabianice
Hospicjum w Pabianicach
adres: 95-200 Pabianice, ul. Dąbrowskiego 46,
telefon: 42 215 75 79
strona internetowa: www.hospicjumpabianice.pl
Piotrków Trybunalski
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Medicall
adres: 97-300 Piotrków Trybunalski, ul Wojska Polskiego 77,
telefon: 44 647 12 75, 44 733 60 62, 44 649 77 24
Poddębice
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Moż-Med Spółka Jawna Możdżan
adres: 99-200 Poddębice, ul. Miła 27,
telefon: 43 678 98 99
Radomsko
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Przychodnia Lekarska Medyk w Radomsku
adres: 97-500 Radomsko, ul. Batorego 3,
telefon: 44 685 02 70, 664 034 553
strona internetowa: www.medyk-radomsko.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Zakład Usług Pielęgniarskich AGAMED
adres: 97-500 Radomsko, ul. Mickiewicza 5/7,
telefon: 44 788 48 11, 44 78 38 11
strona internetowa: www.agamed-radomsko.pl
Rawa Mazowiecka
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej NEK-MED s.j.
adres: 96-200 Rawa Mazowiecka, ul. Armi Krajowej 2,
telefon: 46 814 77 15
488
www.infoon.pl
Poradnia Domowej Opieki Hospicyjnej Stowarzyszenia Hospicjum
adres: 96-200 Rawa Mazowiecka, ul Tomaszowska 10 J,
telefon: 46 814 58 59
strona internetowa: www.hospicjumrawa.pl
Sieradz
SPZOZ im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Sieradzu
adres: 98-200 Sieradz, ul. Nenckiego 2,
telefon: 43 827 10 21 wew. 207
strona internetowa: www.spzozsieradz.pl
Skierniewice
Stowarzyszenie Hospicjum im. Anny Olszewskiej
Niepubliczny Zakład Domowej Opieki Hospicyjnej Stowarzyszenie Hospicjum
adres: 96-100 Skierniewice, ul Jagiellońska 28,
telefon: 46 832 11 87
strona internetowa: www.hospicjum-skierniewice.nets.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Paliatywno-Hospicyjnej
adres: 97-200 Tomaszów Mazowiecki, ul. Cekanowska 5,
telefon: 44 724 56 77, 606 876 535
Wieluń
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Wieluń
adres: 98-300 Wieluń, ul. Szpitalna 16, telefon: 43 840 67 00 43 840 68 00, 43 840 67 56
strona internetowa: www.szpital.powiat.wielun.pl
Wieruszów
Powiatowe Centrum Medyczne Sp. z o.o. NZOZ Szpital Powiatowy
adres: 98-400 Wieruszów, ul Warszawska 104,
telefon: 62 784 55 35
Pielęgniarka hospicjum domowego telefon: 693 940 030, 603 479 902
strona internetowa: www.pcm-nzoz-wieruszow.pl
Zduńska Wola
Zakład Opieki Paliatywnej Zduńska Wola
adres: 98-220 Zduńska Wola, ul. Królewska 19,
telefon: 43 824 79 70
Zduńskowolski Szpital Powiatowy Sp.z.o.o.
adres: 98-220 Zduńska Wola, ul. Królewska 29,
489
www.infoon.pl
telefon: 43 824 41 54
strona internetowa: www.szpital-zdwola.info
Zgierz
Niepubliczny Zakład Opieki Paliatywnej przy Stowarzyszeniu Hospicjum im. Jana Pawła II
adres: 95-100 Zgierz, ul. Andrzeja Struga 2-4,
telefon: 42 715 45 23
strona internetowa: www.hospicjumzgierz.w.interia.pl
Bochnia
Hospicjum im. Bł. Edmunda Bojanowskiego
adres: 32-700 Bochnia, ul. Rynek 15, telefon: 14 611 65 98
strona internetowa: www.hospicjumbochnia.pl
Brzesko
Powiatowy Publiczny Zakład Opiekuńczo-Leczniczy w Brzesku
adres: 32-800 Brzesko, ul. Kościuszki 33, telefon: 14 663 01 09
strona internetowa: www.ppzolbrzesko.pl
Chrzanów
Stowarzyszenie Hospicjum Homo-Homini im. Św. Brata Alberta filia Chrzanów
adres: 32-500 Chrzanów, ul. 3 maja 11, telefon: 32 210 91 94
strona internetowa: www.hospicjum-jaworzno.pl
Dąbrowa Tarnowska
Caritas Diecezji Tarnowskiej Hospicjum Św. Br. Alberta
adres: 33-200 Dąbrowa Tarnowska, ul. Św. Br. Alberta Chmielowskiego 16,
telefon: 14 642 44 51
strona internetowa: www.hospicjumalberta.pl
Gorlice
Szpital Specjalistyczny im. H. Klimontowicza w Gorlicach
adres: 38-300 Gorlice, ul. Węgierska 21, telefon: 18 353 71 30
strona internetowa: www.szpital.gorlice.pl
Jastrzębia
NZOZ „PALMED” Centrum Opiekuńczo-Lecznicze s.c.
adres: 33-191 Jastrzębia, Jastrzębia 174, telefon: 14 651 20 23, 796 760 710, 728 533 188
490
www.infoon.pl
Klęczany
SPECJALMED s.c.
adres: 33-394 Klęczany, Klęczany 169, telefon: 12 273 62 62
Kraków
Małopolskie Hospicjum dla Dzieci w Krakowie
adres: 31-711 Kraków , ul. Czerwonego Kapturka 10, telefon 12 643 72 21
email: [email protected] , [email protected], [email protected]
strona internetowa: www.mhd.org.pl
Małopolski Oddział Okręgowy Polskiego Czerwonego Krzyża
adres: 31-116 Kraków-Śródmieście, ul. Długa 38, telefon: 504 140 285
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Alma Spei”
adres: 31-234 Kraków-Krowodrza, ul. Dożynkowa 88a, telefon: 12 446 64 76
strona internetowa: www.almaspei.pl
Towarzystwo Przyjaciół Chorych Hospicjum im. Św. Łazarza
adres: 31-831 Kraków, ul. Fatimska 17, telefon: 12 641 43 30, 12 641 46 59
strona internetowa: www.hospicjum.krakow.pl
NZOZ MARI-MED. Opieka Długoterminowa i Paliatywna
adres: 31-228 Kraków, ul. Nad Sudołem 32, telefon: 12 415 30 90
Krakowskie Hospicjum dla Dzieci imienia księdza Józefa Tischnera
adres: 30-505 Kraków, ul.Różana 11/1, telefon: 12 269 86 20
strona internetowa: www.hospicjumtischnera.org
Opieka Paliatywna w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym
adres: 30- 663 Kraków, ul. Wielicka 267, telefon: 12 657 05 85
strona internetowa: www.zolkrakow.pl
Stowarzyszenie Hospicjum Maryi Królowej Apostołów w Krakowie
adres: 30-611 Kraków, ul. Witosa 15/1a, telefon: 664 961 983, 12 654 32 42
strona internetowa: www.hospicjum.info.pl
NZOZ Zakład Usług Medyczno-Rehabilitacyjnych PCK Domowa Opieka Paliatywna i Oddział
Szpitalny w Krakowie
491
www.infoon.pl
adres: 31-116 Kraków, ul. Studencka 19, telefon: 12 646 81 90, 12 422 04 54
Szpital Uniwersytecki w Krakowie
adres: 31-531 Kraków, ul. Śniadeckich 10, telefon: 12 424 88 81, 12 424 88 84
strona internetowa: .su.krakow.pl, strona internetowa: www.interna-geriatria.pl
Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką
adres: 30-901 Kraków, ul. Wrocławska 1-3, telefon: 12 630 81 24
strona internetowa: www.5wszk.com.pl
Limanowa
Hospicjum Św. Wincentego a Paulo
adres: 34-600 Limanowa, ul. Jana Pawła II 1
Szpital Powiatowy w Limanowej
adres: 34-600 Limanowa, ul. Józefa Piłsudskiego 61, telefon: 18 330 17 65
strona internetowa: www.szpitallimanowa.pl
Maków Podhalański
Szpitala im. ks. Stanisława Czartoryskiego w Makowie Podhalańskim
adres: 34-220 Maków Podhalański, Al. Kasztanowa 17, telefon: 33 877 10 01 w. 23
strona internetowa: www.zozsuchabeskidzka.pl
Miechów
Hospicjum im. Bł. Siostry Bernardyny Jabłońskiej, Caritas Diecezji Kieleckiej
adres: 32-200 Miechów, ul. Szpitalna 1 c, telefon: 41 383 10 38
Niepołomice
NZOZ Niepołomickie Centrum Profilaktyczno – Lecznicze
adres: 32-005 Niepołomice, ul. Stefana Batorego 41c, telefon: 12 281 37 64
strona internetowa: www.ncpl.eu
Nowy Sącz
Towarzystwo Przyjaciół Chorych „Sądeckie Hospicjum”
adres: 33-300 Nowy Sącz, ul. Nawojowska 155A, telefon: 531 900 575, 531 900 558
strona internetowa: www.hospicjum.nowysacz.pl
Nowy Targ
Podhalański Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II, Poradnia Medycyny Paliatywnej
adres: 34-400 Nowy Targ, ul. Szpitalna 14, telefon: 18 263 33 93, 18 263 33 90
492
www.infoon.pl
strona internetowa: www.pszs.eu
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „PULS”
adres: 34-400 Nowy Targ, ul. Wojska Polskiego 14, telefon: 18 261 17 58, 601 411 428
strona internetowa: www.nzozpuls.pl
Olkusz
Nowy Szpital w Olkuszu Sp. z o.o.
adres: 32-300 Olkusz, Aleja 1000-lecia 13, telefon: 32 758 12 78
strona internetowa: www.nowyszpital.pl/olkusz
NZOZ – „JANMED” Olkuskie Hospicjum Domowe
adres: 32-300 Olkusz, ul. Króla Kazimierza Wielkiego 64, telefon: 32 645 44 70, 0 698 887
816
Oświęcim
Fundacja „Pomnik – Hospicjum Miastu Oświęcim”
adres: 32-600 Oświęcim, ul. Wysokie Brzegi 4A, telefon:/fax: 33 842 20 40
strona internetowa: www.hospicjum-oswiecim.pl
Rabka-Zdrój
„Szpital Miejski w Rabce-Zdroju” Sp. z o.o.
adres: 34-700 Rabka-Zdrój, ul. Słoneczna 3, telefon: 18 267 60 40, 18 267 70 01
strona internetowa: www.szpitalwrabce.pl
Stróże
Hospicjum im. Chrystusa Króla
adres: 33-331 Stróże, Stróże 622, telefon: 18 449 85 71, 18 535 17 71
strona internetowa: www.fpon.com.pl
Tarnów
Stowarzyszenie Tarnowskie Hospicjum Domowe im. Bł. Fryderyka Ozanama
adres: 33-100 Tarnów, ul. Krakowska 41, telefon: 14 692 80 19 (od poniedziałku do piątku 16
-18 tej)
strona internetowa: www.hospicjum.net.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej – Przychodnia „MARO-MED” Barbara Malinowska
adres: 33-102 Tarnów, Zagumnie 23A, telefon: 605 537 100
493
www.infoon.pl
Wiśniowa
NZOZ ZDROWIE s.c. Hospicjum Domowe Królowej Apostołów
adres: 32-412 Wiśniowa, Wiśniowa 317, telefon: 12 271 45 30; kom. 509 713 269
strona internetowa: www.hospicjum-wiśniowa.pl
Zakopane
Podhalańskie Stowarzyszenie przyjaciół Chorych
Hospicjum Jezusa Miłosiernego
adres: 34-500 Zakopane, ul. Orkana 5c, telefon: 608 208 521, 608 208 519
strona internetowa: www.hospicjum.podhalanskie.z-ne.pl
Błonie
Ośrodek Działalności Leczniczej Caritas Archidiecezji Warszawskiej w Błoniu
adres:05-870 Błonie, ul. Powstańców 8 a, telefon: 22 214 11 52, 502-178-834
Ciechanów
Specjalistyczny Szpital Wojewódzki w Ciechanowie
adres: 06-400 Ciechanów, ul. Powstańców Wielkopolskich 2, telefon: 23 673 05 61,23 673 05
44
strona internetowa: www.hospicjum-ciechanow.pl
Drobin
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „San-Med” s.c.
adres: 09-210 Drobin, ul. Przyszłość 18, telefon: 24 260 10 21
Gostynin
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Medicus Tadeusz Kozubski Sp. j.
Centrum Medyczne Medicus
adres: 09-500 Gostynin, ul. Wojska Polskiego 35, telefon: 24 235 04 43, 24 235 04 12
strona internetowa: www.medicus.org.pl
Grójec
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Medicus”
adres: 05-600 Grójec, ul. Mszczonowska 35, telefon: 48 670 50 10
Józefów
NZOZ Centrum Pielęgniarstwa Środowiskowo-Rodzinnego Caritas Diecezji WarszawskoPraskiej Stacja Opieki Caritas
494
www.infoon.pl
adres: 05-420 Józefów, ul. Piotra Skargi 24, telefon: 22 789 66 80
Łosice
NZOZ Pielęgniarska Opieka Domowa s.c.
adres: 08-200 Łosice, ul. Majora Zenona 5, telefon: 85 655 42 62
Maków Mazowiecki
Hanna Filipowicz Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Pielęgniarska Opieka Domowa
„RODZINA”
adres: 06-200 Maków Mazowiecki, ul. Zrembowska 3 /3, telefon: 668 290 844
Mińsk-Mazowiecki
Centrum Pielęgniarstwa Środowiskowo-Rodzinnego Caritas Diecezji Warszawsko-Praskiej
Stacja Opieki Caritas
adres: 05-300 Mińsk-Mazowiecki, ul. Kard. S. Wyszyńskiego 54, telefon: 758 89 31, 600 361
567
strona internetowa: www.warszawa-praga.caritas.pl
Mława
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Mławie
adres: 06-500 Mława, ul. Dr Anny Dobrskiej 1, telefon: 23 654 32 35
strona internetowa: www.zozmlawa.internetdsl.pl
Nasielsk
Stacja Opieki – Centrum Pielęgniarstwa Rodzinnego Caritas Diecezji Płockiej w Nasielsku
adres: 06-130 Nasielsk, ul. Żwirki I Wigury 5, telefon: 23 693 14 28
strona internetowa: www.plock.caritas.pl
Nowe Miasto
„Palium” Sp. z. o.o
adres: 09-120 Nowe Miasto, ul. Apteczna 5, telefon: 23 661 42 78
strona internetowa: www.palium.org
Nowy Dwór Mazowiecki
Nowodworskie Centrum Medyczne
adres: 05-100 Nowy Dwór Mazowiecki, ul. Miodowa 2, telefon: 22 775 30 81, 22 765 83 08
strona internetowa: www.szpzozndm.pl
Ostrołęka
495
www.infoon.pl
Caritas Diecezji Łomżyńskiej
adres: 07-410 Ostrołęka, ul. Goworowska 49, telefon: 29 769 33 50
strona internetowa: www.ostroleka.caritas.pl
adres: 07-300 Ostrów Mazowiecka, ul. 3 Maja 67, telefon: 85 655 42 62
Otwock
Mazowieckie Centrum Leczenia Chorób Płuc i Gruźlicy w Otwocku
adres: 05-400 Otwock, ul. Narutowicza 80, telefon: 22 344 64 61, 22 344 64 62, 22 344 64 63
strona internetowa: www.otwock-szpital.pl
Hospicjum Domowe Empatia Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej
adres: 05-400 Otwock, ul. Żeromskiego 6, telefon: 22 710 94 35, 501 060 462
strona internetowa: www.otophospicja.pl
Fundacja Domowe Hospicjum Dziecięce „Promyczek”
adres: 05-400 Otwock, ul. Żeromskiego 6, telefon: 22 788 72 32
strona internetowa: www.anielskaprzystan.pl
Piaseczno
Centrum Zdrowia Psychicznego Dromader
adres: 05-500 Piaseczno , ul. Świętojańska 4, telefon: 22 392 07 85, 504 244 630
Płock
Stowarzyszenie Hospicyjno-Paliatywne Hospicjum Płockie p.w. św. U. Ledóchowskiej
adres: 09-402 Płock, ul. Piłsudskiego 37, telefon: 24 262 00 11
strona internetowa: www.hospicjum.org.pl
Caritas Diecezji Płockiej
adres: 09-400 Płock, ul. Sienkiewicza 34, telefon: 24 262 05 15, 24 266 39 03
Pułtusk
NZOZ Caritas Diecezji Płockiej w Pułtusku
adres: 06-100 Pułtusk, ul. Skargi 4a, telefon: 23 692 55 65
Hospicjum Caritas Diecezji Płockiej w Pułtusku
496
www.infoon.pl
adres: 06-100 Pułtusk, ul. Stare Miasto 2, telefon: 23 692 41 45
Pruszków
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Sokrates”
adres: 05-800 Pruszków, ul. Armii Krajowej 2/4, telefon: 602 432 184
strona internetowa: www.hospicjumsokrates.pl
Przasnysz
NZOZ Caritas Diecezji Płockiej w Przasnyszu
adres: 06-300 Przasnysz, ul. Św. Wojciecha 1b, telefon: 29 756 35 76
Raciąż
Zespół Opieki Długoterminowej Poradnia Rodzinna „ZDROWIE”
adres: 09-140 Raciąż, Kraszewo Czubaki 23a, telefon: 23 679 73 14, 23 679 73 16, 23 679 73
20,
strona internetowa: www.grupazdrowie.pl
Radom
NZOZ Poradnia Leczenia Bólu i Poradnia Opieki Paliatywnej
adres: 26-600 Radom, ul 1905 roku 20, telefon: 48 360 19 78
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Chrobrego”
adres: 26-600 Radom, ul. Chrobrego 54 lok. 6, telefon: 48 364 04 53
strona internetowa: www.essamed.pl
Stowarzyszenie im. O. Pio w Radomiu
adres: 26-600 Radom, ul. Warzywna 3/9, telefon: 48 383 07 88
strona internetowa: www.pio.radom.pl
Hospicyjny Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Gościniec Królowej Apostołów
adres: 26-600 Radom, ul. Wiejska 2, telefon: 48 366 81 44,
strona internetowa: www.hospicjum.radom.pl
Siedlce
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
adres: 08-110 Siedlce, ul. Bema 22, telefon: 25 632 74 63
497
www.infoon.pl
strona internetowa: www.spzoz-siedlce.pl
Sokołów Podlaski
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „St. Vincent Medical Center”
adres: 08-300 Sokołów Podlaski , ul. Skłodowskiej – Curie 14 lok. 72, telefon: 25 644 43 05
strona internetowa: www.stvincentmedical.com.pl
Sochaczew
NZOZ Caritas Diecezji Łowickiej
adres: 96-500 Sochaczew, ul. Staszica 39, telefon: 46 862 98 07
strona internetowa: www.diecezja.lowicz.pl/caritas
Warszawa
Fundacja Warszawskie Hospicjum Dla Dzieci
adres: 03-680 Warszawa, ul. Agatowa 10, telefon: 22 678 16 11, 22 678 17 11
strona internetowa: www.hospicjum.waw.pl
Warszawskie Hospicjum Społeczne
adres: 01-522 Warszawa, pl. Inwalidów 3, telefon: 22 839 23 73, 601 660 301
strona internetowa: www.whs.pl
Archidiecezjalny Zespół Domowej Opieki Paliatywnej
adres: 01-834 Warszawa, Pl. Konfederacji 55, telefon: 22 663 99 40, 663 55 93
strona internetowa: www.hospicjumdomowe.com
Ośrodek Działalności Leczniczej Caritas Archidiecezji Warszawskiej
adres: 00-322 Warszawa-Śródmieście, ul. Krakowskie Przedmieście 62,
telefon: 22 826 02 29, 22 826 56 04
strona internetowa: www.warszawa.caritas.pl
Mokotowskie Hospicjum Świętego Krzyża
adres: 02-652 Warszawa, ul. Magazynowa 14, telefon: 22 646 31 20, 514 259 129
e-mail: [email protected], mokotowskie [email protected]
strona internetowa: www.mokotowskiehospicjum.pl
Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa Praga Południe
adres: 04-102 Warszawa – Praga Południe, ul. Ostrołęcka 4,
telefon: 22 810 15 04, 22 810-20-42 wew. 33, 90
strona internetowa: www.szpzlo.praga-pld.pl
498
www.infoon.pl
Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa Wawer
adres: 04-564 Warszawa, ul. Patriotów 170, telefon: 22 812 00 43, 22 615 70 31
strona internetowa: www.zoz-wawer.waw.pl
Fundacja Hospicjum Onkologiczne św. Krzysztofa
adres: 02-781 Warszawa, ul. Pileckiego 105, telefon: 22 643 57 08, 22 643 57 08, 22 643 38
17
strona internetowa: www.fho.org.pl
Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie
adres: 02-781 Warszawa, ul. W. K. Roentgena 5, telefon: 22 546 20 00,
Stowarzyszenie Apostolstwo Miłosierdzia Hospicjum Domowe p.w. św. Alojzego Orione
adres: 01-637 Warszawa, ul. Szajnochy 11, telefon: 504 304 154
strona internetowa: www.hospicjum.apostolstwomilosierdzia.pl
Ośrodek Hospicjum Domowe NZOZ Zgromadzenia Księży Marianów
adres: 03-545 Warszawa-Targówek, ul. Tykocińska 27/35, telefon: 22 679 67 00
strona internetowa: www.hospicjum-domowe.waw.pl
Węgrów
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „St. Vincent Medical Center”
adres: 07-100 Węgrów, ul. Przemysłowa 7, telefon: 25 644 43 05, 609 800 398
strona internetowa: www.stvincentmedical.com.pl
Wołomin
Hospicjum Opatrzności Bożej Księża Orioniści
adres: 05-200 Wołomin, ul. Piłsudskiego 44, telefon: 22 787 26 66
strona internetowa: www.hospicjumopatrznosci.org
Wyszków
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Caritas Diecezji Łomżyńskiej
adres: 07-200 Wyszków ul. Kościuszki 19, telefon: 29 742 55 38
Zwoleń
Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Zwoleniu
adres: 26-700 Zwoleń, ul. Jagiełły 12, telefon: 48 676 38 11
NZOZ „SOLIMED”
499
www.infoon.pl
adres: 26-700 Zwoleń, ul. Wojska Polskiego 50A, telefon: 505 049 103
Żuromin
Stacja Opieki – Centrum Pielęgniarstwa Rodzinnego Caritas Diecezji Płockiej w Żurominie
adres: 09-300 Żuromin, ul. Kościuszki 2, telefon: 607 222 155, 603 798 551
Samodzielny Publiczny Zespół Zakładowy Opieki Zdrowotnej w Żurominie
adres: 09-300 Żuromin, ul. Szpitalna 56, telefon: 23 657 22 01
strona internetowa: www.szpital-zuromin.pl
Żyrardów
Centrum Zdrowia Mazowsza Zachodniego Sp. z o. o.
adres: 96-300 Żyrardów, ul. Limanowskiego 30, telefon: 46 855 20 11, 46 854 32 67, 46 854
33 23
strona internetowa: www.czmz.szpitalzyrardow.pl
NZOZ Hospicjum Domowe Stowarzyszenia „Nieść Ulgę w Cierpieniu” im. Ojca Pio i Matki
Teresy
adres: 96-300 Żyrardów, ul. Salezjańska 7, telefon: 783 383 220
strona internetowa: www.niesculgewcierpieniu-zyrardow.pl
Biała
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Caritas Diecezji Opolskiej
adres: 48-210 Biała, ul. Stare Miasto 24, telefon: 77 43871 68
strona internetowa: www.caritas.diecezja.opole.pl
Brzeg
NZOZ „Rehabilitacja Błachut i Spółka” s. j.
adres: 49-300 Brzeg, ul. Piastowska 17-19 , telefon: 501 185 333
strona internetowa: e-mail: [email protected]
Byczyna
Stowarzyszenie Hospicjum Ziemi Kluczborskiej św. Ojca Pio
adres: 46-220 Byczyna, ul. Paruszowicka 2, telefon:77 413 43 38, 604 963 419
strona internetowa: www.hospicjumswpio.pl
Dobrodzień
adres: 42-780 Dobrodzień, ul. Opolska 2, telefon: 34 357 54 04
500
www.infoon.pl
Głogówek
adres: 48-250 Głogówek, Aleja Lipowa 6 A, telefon: 77 453 12 41
Głubczyce
Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Głubczycach
adres: 48-100 Głubczyce, ul. Skłodowskiej 26, telefon: 77 480 11 70, 77 480 11 56
Głuchołazy
adres: 48-340 Głuchołazy, ul. J. Pawła II 14, telefon: 77 439 49 49
Grodków
adres: 49-200 Grodków, ul. Otmuchowska 9, telefon: 77 415 50 00
Kędzierzyn Koźle
adres: 47-232 Kędzierzyn-Koźle, ul. B. Krzywoustego 2, telefon: 77 483 86 78
Krapkowice
adres: 47-303 Krapkowice, ul. Moniuszki 6, telefon: 77 466 38 29
Namysłów
Namysłowskie Centrum Zdrowia s. a.
adres: 46-100 Namysłów, ul. Oleśnicka 4, telefon: 77 404 02 48
strona internetowa: www.zoznamyslow.pl
Nysa
Stowarzyszenie Auxilium „Hospicjum św. Arnolda Janssena w Nysie”
adres: 48-304 Nysa, ul. Sienkiewicza 7 b, telefon: 77 433 73 55
501
www.infoon.pl
strona internetowa: www.hospicjum-auxilium.pl
Olesno
adres: 46-300 Olesno, ul. Kościuszki 7, telefon: 34 358 25 20
Opole
adres: 45-010 Opole, ul. Szpitalna 5 a, telefon: 77 453 12 41
Hospicjum: 45-211 Opole, ul. Chabrów 74, telefon: 77 455 33 16
Centrum Opieki Paliatywnej Betania
adres: 45-555 Opole, Plac Kościelny 2, telefon: 77 453 17 71, 608 098 892
strona internetowa: www.hospicjumopolskie.pl
Domowe Hospicjum dla Dzieci w Opolu
adres: 45-367 Opole, ul. Mickiewicza 1, telefon: 77 442 51 08, 77 441 36 55, 501 414 055
strona internetowa: www.hospicjum.opole.pl, strona internetowa: www.hospicjum.logen.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Samarytanin”
adres: 45-272 Opole, ul. Kazimierza Pużaka 11, telefon: 77 400 38 12, 77 400 38 12
strona internetowa: www.samarytanin.opole.pl
Ozimek
EMC Instytut Medyczny S.A. Szpital Św. Rocha w Ozimku
46-040 Ozimek ul. Częstochowska 31, telefon: 77 427 34 00
strona internetowa: www.emc-sa.pl
Stare Siołkowice
Centrum Opieki Paliatywnej Caritas Diecezji Opolskiej
adres: 46-083 Stare Siołkowice, ul. Piastowska 26, telefon: 77 469 29 79, 77 469 29 80
strona internetowa: www.cop-siolkowice.com.pl
Brzozów
Szpital Specjalistyczny w Brzozowie, Podkarpacki Ośrodek Onkologiczny im. Ks. B.
Markiewicza
502
www.infoon.pl
adres: 36-200 Brzozów, ul. Ks. J. Bielawskiego 18, telefon: 13 430 97 05
strona internetowa: www.szpital-brzozow.pl
NZOZ Domowa Opieka Paliatywna Dar-Med
adres: 36-200 Brzozów, ul. Rynek 6 a, telefon: 13 434 31 22, 784 034 922
strona internetowa: www.dar-med.eu
Dębica
Stowarzyszenie Dębickie Hospicjum Domowe im. Jana Pawła II
adres: 39-200 Dębica, ul. Mickiewicza 2, telefon: 507 506 808, 14 690 20 44
strona internetowa: www.hospicjum.debica.net.pl
Górno
Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej „Sanatorium” im. Jana Pawła II w Górnie
adres: 36-051 Górno, ul. Rzeszowska 5, telefon: 17 771 53 00
strona internetowa: www.gorno.eu
Iwonicz
NZOZ Ośrodek Profilaktyki i Rehabilitacji
38-440 Iwonicz, ul. Floriańska 143/A, telefon: 691 181 934, 13 492 70 44
Jasło
Teresa Witusin NZOZ Centrum Domowej Opieki Pielęgniarskiej „Libra”
Przychodnia Nr 1
adres: 38-200 Jasło, ul. Baczyńskiego 29, telefon: 13 448 20 47
Jelicze
Samodzielny Publiczny Gminny Zakład Opieki Zdrowotnej w Jedliczu
adres: 38-460 Jedlicze, ul. Traugutta 3, telefon: 13 438 09 18, 13 421 96 31
strona internetowa: www.zozjedlicze.pl
Korczyna
NZOZ „Ma-Ter” Pielęgniarska Opieka Domowa
adres: 38-420 Korczyna, ul. Parkowa 8, telefon: 13 438 81 71
Krosno
Wojewódzki Szpital Podkarpacki im. Jana Pawła II w Krośnie
adres: 38-400 Krosno, ul. Grodzka 45, telefon: 13 437 88 25, 13 437 88 20
strona internetowa: www.krosno.med.pl
503
www.infoon.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „DOMEK-MED”
adres: 38-400 Krosno, ul. Zagórze 6m, telefon: 692 968 943, 606 677 845
strona internetowa: www.domek-med.krosno.net.pl
Lesko
Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Lesku
adres: 38-600 Lesko, ul. Kazimierza Wielkiego 4, telefon: 13 469 80 71, 668 399 538
strona internetowa: www.spzozlesko.pl
Domowa Opieka Medyczna „DO-MED” Sp. z o. o.
38-600 Lesko, ul. Unii Brzeskiej 24, telefon: 13 461 24 68
strona internetowa: www.do-med.pl
Lubaczów
Zakład Opieki Zdrowotnej R-36 Sp. z o.o. w Lubaczowie
adres: a37-600 Lubaczów, ul. Kopernika 14, telefon: 16 632 13 55
strona internetowa: www.zozr36.pl
Łańcut
Centrum Medyczne w Łańcucie Sp. z o. o.
adres: 37-100 Łańcut, ul. Paderewskiego 5, telefon: 17 224 01 93
strona internetowa: www.cm-lancut.pl
Mielec
Stowarzyszenie Hospicjum przy Parafii Matki Boskiej Nieustającej Pomocy
adres: 39-300 Mielec, ul. ks. H. Arczewskiego 1, telefon: 504 612 973, 604 448 516
Szpital Powiatowy im. Edmunda Biernackiego w Mielcu
adres: 39-300 Mielec, ul. Żeromskiego 22, telefon: 17 780 01 00
strona internetowa: www.szpital.mielec.pl
Niebylec
NZOZ Domowa Opieka Medyczna „Med-Dom”
38-114 Niebylec 224, telefon: 17 277 31 95, 605 428 451
Nowosielce
Medicsan Sp. z o. o.
38-533 Nowosielce 292, telefon: 13 467 20 28
504
www.infoon.pl
strona internetowa: www.nzozmedicsan.pl
Przemyśl
adres: 37-700 Przemyśl, ul. Monte Cassino 18, telefon: 668 183 390
Niepubliczny Zakład Opiekuńczo-Leczniczy i Opieki Paliatywnej San-Med. B&K s. c.
adres: 37-700 Przemyśl, ul. Rogozińskiego 30, telefon: 16 670 59 45
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Nadzieja”
Fundacja Podkarpackie Hospicjum dla Dzieci
adres: 35-301 Rzeszów, ul. Lwowska 132, telefon: 17 853 48 18
strona internetowa: www.hospicjum-podkarpackie.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „BLUEMED”
adres: 35-323 Rzeszów, ul. Kujawska 5, telefon: 793 575 123, 17 779 84 04
strona internetowa: www.zol.rzeszow.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Novum s.c.
adres: 35-215 Rzeszów, ul. Marszałkowska 9, telefon: 17 850 82 70
Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego
adres: 35-026 Rzeszów, ul. Poniatowskiego 4, telefon: 17 852 63 52, 17 852 62 53
strona internetowa: www.wspr.pl
Sanok
Domowa Opieka Medyczna „DO-MED” Sp. z o. o.
adres: 38-500 Sanok, ul. Bliska 5, telefon: 13 464 81 05, 606 970 034
strona internetowa: www.do-med.pl
adres: 38-500 Sanok ul. Daszyńskiego 20A, telefon: 784 034 922
NZOZ Ośrodek Profilaktyki i Rehabilitacji
adres: 38-500 Sanok, ul. Jarosława Iwaszkiewicza 4, telefon: 691 181 934, 13 492 70 44
505
www.infoon.pl
Stalowa Wola
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej AQA Usługi Wielobranżowe s. c.
adres: 37-450 Stalowa Wola, ul. Wojska Polskiego 5, telefon: 15 843 14 18
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Artmed
adres: 38-457 Świerzowa Polska, ul. Składowa 2 H, telefon: 721 721 330
strona internetowa: www.artmed.net
Tarnobrzeg
NZOZ Zakład Pielęgnacyjno-Opiekuńczy; Hospicjum Św. Ojca Pio
adres: 39-400 Tarnobrzeg, ul. Konstytucji 3 Maja 11, telefon: 15 823 17 67, 15 823 78 00
strona internetowa: www.parafiaserbinow.pl
Ustrzyki Dolne
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej MOCZARY Usługi Pielęgniarskie w Domu Pomocy
Społecznej w Moczarach
adres: 38-700 Ustrzyki Dolne, Moczary 44, telefon: 13 461 11 07
strona internetowa: www.dpsmoczary.republika.pl
Suwałki
Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Paliatywnej w Suwałkach
adres: 16-400 Suwałki, ul. Szpitalna 54, telefon: 87 567 69 10
Oddział w Augustowie
16-300 Augustów, ul. 3 Maja 37, telefon: 87 643 61 04
Augustów
Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Długoterminowej
adres: 16-300 Augustów, ul. I Pułku Ułanów Krechowieckich 17, telefon: 607 880 677, 87 643
47 08
strona internetowa: www.hospicjum.webserwer.pl
Białystok
„InterHem” Hospicjum Domowe
adres: adres: 15-748 Białystok, ul Broniewskiego 4 lok. 219, telefon: 85 651 05 34, infolinia
801 333 200,
strona internetowa: www.interhem.pl
NZOZ Białostockie Hospicjum dla Dzieci
adres: adres: 15-691 Białystok, ul. Kleeberga 8, telefon: 85 66 22 003
506
www.infoon.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Vitamed im. Edyty Jakubów
adres: 15-223 Białystok, ul. Mickiewicza 44 a, telefon: 85 732 32 85
strona internetowa: www.vitamed2005.republika.pl
Zakład Opieki Zdrowotnej Hospicjum Domowe
adres: 15-002 Białystok, ul. Sienkiewicza 53 lok. 109, telefon: 85 654 57 75
strona internetowa: www.hospicjum.bialystok.pl
Hospicjum „Dom Opatrzności Bożej” NZOZ Białystok
adres: 15-013 Białystok ul. Sobieskiego 1, telefon: 85 741 72 52, 85 732 00 88
strona internetowa: www.hospicjum.bialystok.pl
Bielsk Podlaski
adres: 17-100 Bielsk Podlaski, ul. Dąbrowskiego 3, telefon: 85 651 05 34
Grajewo
NZOZ MEDICUS s. c. Alicja i Dariusz Leończyk
adres: adres: 19-203 Grajewo, os. Południe 9, telefon: 86 272 43 50 w. 43, 86 272 84 52
strona internetowa: www.medicus.grajewo.com
Hajnówka
adres: 17-200 Hajnówka, ul. Lipowa 190 blok D, telefon: 85 651 05 34, infolinia 801 333 200,
fax 85 811 09 93
Kolno
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Symeon-Rafał Borawski”
adres: adres: 18-500 Kolno, ul. Księcia Janusza 20, telefon: 86 474 04 55
Szpital Ogólny w Kolnie
adres: 18-500 Kolno, ul. Wojska Polskiego 69, telefon: 86 278 23 50
strona internetowa: www.szpitalkolno.pl
Łomża
507
www.infoon.pl
Hospicjum p.w. Świętego Ducha
adres: 18-400 Łomża, ul. Rybaki 3, telefon: 86 216 66 16
strona internetowa: www.hospicjum.lomza.pl
adres: 18-400 Łomża, ul. Wojska Polskiego 161, telefon: 85 651 05 34
Michałowo
Hospicjum Domowe p.w. Proroka Eliasza w Nowej Woli
adres: 16-050 Michałowo, Nowa Wola 89, telefon: 85 667 23 06, 501 132 987
strona internetowa: www.hospicjum.podlasie.pl
Mońki
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Mońkach
adres: 19-100 Mońki, Al. Niepodległości 9 telefon:85 727 81 30, 668 877 548
strona internetowa: www. szpital-monki.pl
Siemiatycze
adres: 17-300 Siemiatycze, ul. Ks. Ściegiennego 2b, telefon: 85 655 42 62
Sokółka
adres: 16-100 Sokółka, ul. 1 Maja 3, telefon: 85 651 05 34
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Sokółce
adres: 16-100 Sokółka, ul. Sikorskiego 40, telefon: 85 722 04 28
strona internetowa: www.szpitalsokolka.pl
Suwałki
Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Paliatywnej w Suwałkach
16-400 Suwałki, ul. Szpitalna 54, telefon: 87 567 69 10
strona internetowa: www.paliatywna.suwalki.pl
Zambrów
adres: 18-300 Zambrów, ul. Jana Pawła II 14, telefon: 85 651 05 34
508
www.infoon.pl
Bytów
Szpital Powiatu Bytowskiego Sp. z o. o.
adres: 77-100 Bytów, ul. Lęborska 13, telefon: 59 822 85 00, 59 822 85 21
strona internetowa: www.szpital-bytow.com.pl
Chojnice
Samodzielna Publiczna Przychodnia Wiejska Gminy Chojnice
adres: 89-604 Chojnice, ul. Kościerska 9, telefon: 52 397 92 97
strona internetowa: www.przychodnia.gminachojnice.com.pl
Hospicjum Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny
adres: 89-600 Chojnice, ul. Strzelecka 89, telefon: 52 396 09 24, 52 396 21 75
strona internetowa: www.fundacjapalium.pl
Towarzystwo Przyjaciół Hospicjum
adres: 89-600 Chojnice, ul. Wysoka 3, telefon: 88 525 36 59
Człuchów
Hospicjum Stacjonarne SPZOZ w Człuchowie
adres: 77-300 Człuchów, ul. Szczecińska 16, telefon: 59 834 22 81 wew. 354
strona internetowa: www.hospicjum-czluchow.pl
Gdańsk
NZOZ im. Św. Judy Tadeusza Jolanta Brzoskowska i Partnerzy Sp. z o.o.
adres: 80-858 Gdańsk, ul. Aksamitna 1, telefon: 58 305 25 45
strona internetowa: www.hospicjumjudytadeusza.pl
Fundacja Pomorskie Hospicjum dla Dzieci
adres: 80-204 Gdańsk, ul. Dębowa 25, telefon: 665 864 242, 665 864 585
e-mail [email protected]
strona internetowa: www.pomorskiehospicjum.pl
Stowarzyszenie Przyjaciół Chorych na Rzecz „Hospicjum Gdańskiego im. Matki Teresy z
Kalkuty”
80-041 Gdańsk, ul. Fieldorfa 23 , telefon: 58 344 09 93, 603 953 425
509
www.infoon.pl
strona internetowa: www.hospicjum.net
Hospicjum im. Ks. Eugeniusza Dutkiewicza SAC w Gdańsku
adres: 80-208 Gdańsk, ul. Kopernika 6, telefon: 58 340 61 00
strona internetowa: www.hospicjum.info
Wojewódzkie Centrum Onkologii
adres: 80-210 Gdańsk, ul. M. Skłodowskiej-Curie 2, telefon: 58 341 93 48
strona internetowa: www.wpo.gda.pl
Gdynia
Stowarzyszenie Hospicjum im. Św Wawrzyńca
adres: 81-109 Gdynia, ul. Dickmana 6, telefon: 58 665 66 55
strona internetowa: www.hospicjum.gdynia.pl
Stowarzyszenie Hospicjum im. św. Wawrzyńca
adres: 81-372 Gdynia , ul. Armii Krajowej 26, telefon: 58 661 55 52
Kartuzy
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Kartuskie Hospicjum Domowe Caritas
adres: 83-300 Kartuzy, Osiedle Wybickiego 35, telefon: 58 681 26 00
Kościerzyna
Szpital Specjalistyczny w Kościerzynie
adres: 83-400 Kościerzyna, ul. A. Piechowskiego 36,
strona internetowa: www.szpital-koscierzyna.pl
Kwidzyn
Hospicjum Kwidzyńskie im. Św. Wojciecha
82-500 Kwidzyn, ul. Malborska 18 a, telefon: 55 613 19 13
strona internetowa: www.hospicjum.ckj.edu.pl
Lębork
NZOZ Hospicjum św. Franciszka z Asyżu w Lęborku
adres: 84-300 Lębork, Aleja Wolności 40 A, telefon: 59 863 31 58
strona internetowa: www.hospicjumlebork.pl
Malbork
Ośrodek Medyczny „Mederi”
adres: 82-200 Malbork, ul. Kotarbińskiego 10, telefon: 55 272 24 91
510
www.infoon.pl
strona internetowa: www.mederi.malbork.net.pl
Nowy Dwór Gdański
NZOZ „Rehosp” Z. Nowak, J. Żyśko, B. Maciejewska
adres: 82-100 Nowy Dwór Gdański, ul. Sienkiewicza 17, telefon: 55 246 01 44
Puck
Puckie Hospicjum p.w. św. Ojca Pio
adres: 84-100 Puck, ul. Dziedzictwa Jana Pawła II 12, telefon: 58 678 04 78, 58 678 03 95
strona internetowa: www.hospitium.org
Słupsk
Towarzystwo Opieki Paliatywnej im. Janiny Różyckiej w Słupsku Hospicjum Miłosierdzia
Bożego
adres: 76-200 Słupsk, ul. Jana Druyffa 2, telefon: 59 841 16 43
strona internetowa: www.hospicjum.slupsk.pl
Sopot
Hospicyjny Zakład Opieki Zdrowotnej im. św. s. Faustyny w Sopocie
adres: 81-785 Sopot, ul. Mieszka I 1/1, telefon: 58 555 11 86
strona internetowa: www.hospicjum-domowe-sopot.vti.pl
NZOZ Caritas Archidiecezji Gdańskiej, Hospicjum im. Św. Józefa w Sopocie
adres: 81-855 Sopot, ul. Niepodległości 632, telefon: 58 555 19 00
strona internetowa: www.hospicjumsopot.caritas.pl
Starogard Gdański
SPZOZ Przychodnia Lekarska
adres: 83-200 Starogard Gdański, ul. Hallera 21, telefon: 58 775 44 99
strona internetowa: www.spzoz-przychodnia.pl
Sztum
Stowarzyszenie Pomocy Osobom Przewlekle Chorym.
Ośrodek Rehabilitacyjno-Opiekuńczy „Dar Serca”
adres: 82-400 Sztum, ul. Reja 12, telefon: 55 277 92 34
strona internetowa: www.darsztum.pl
Szpitale Tczewskie s. a.
adres: 83-110 Tczew, ul. 1 Maja 2, telefon: 58 531 33 19 w. 35, 58 531 30 72
Hospicjum Domowe: telefon: 531 37 02 wewn. 35
511
www.infoon.pl
strona internetowa: www.nzoztczew.pl, www.hospicjum.nzoztczew.pl
Wejherowo
„Hospicjum p.w. Św. Judy Tadeusza”
84-200 Wejherowo, ul. 3 Maja 19, telefon:/fax: 58 672 20 42
strona internetowa: www.hospicjumwejherowo.org
Będzin
Powiatowy Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej
adres: 42-500 Będzin, ul. Małachowskiego 12, telefon: 32 267 44 80, 32 267 30 11
strona internetowa: www.pzzoz.bedzin.pl
Zakład Opieki Zdrowotnej „Pro Salute”
adres: 42-500 Będzin, ul. Sączewskiego 27, telefon: 32 267 32 85, 32 363 41 32
strona internetowa: www.prosalute.home.pl
Bielsko-Biała
„Hospicjum św. Kamila w Bielsku-Białej”
adres: 43-300 Bielsko-Biała, ul. NMP Królowej Polski 15, telefon:/fax: 33 811 03 67
strona internetowa: www.hospicjum.sds.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej DARMED Majdak i Wspólnicy Spółka Jawna
adres: 43–300 Bielsko-Biała, ul. Prusa 61, telefon: 503 607 429
strona internetowa: www.darmedbielsko.pl
Beskidzkie Centrum Onkologii – Szpital Miejski im. Jana Pawła II w Bielsku Białej
adres: 43-300 Bielsko-Biała, ul. Wyzwolenia 18, telefon: 33 816 43 60
strona internetowa: www.onkologia.bielsko.pl
Bytom
NZOZ – Poradnia Medycyny Paliatywnej I Hospicjum Domowe „San-Med”
adres: 41-902, Bytom, ul Tuwima 5, telefon: 32 282 05 01
Cieszyn
Stowarzyszenie Przyjaciół Chorych Hospicjum im. Łukasza Ewangelisty
adres: 43-400 Cieszyn, ul. Wąska 2 a, telefon: 33 851 45 14
strona internetowa: www.hospicjum.home.pl
512
www.infoon.pl
Chorzów
Stowarzyszenie Opieki Hospicyjnej i Paliatywnej „HOSPICJUM” w Chorzowie
adres: 41-506 Chorzów, ul. Szpitalna 24, telefon: 32 249 19 90
strona internetowa: www.hospicjum-chorzow.pl
Czechowice-Dziedzice
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Salus”
adres: 43-502 Czechowice-Dziedzice, ul. Sienkiewicza 8, telefon: 32 214 61 19
strona internetowa: www.salus.org.pl
Częstochowa
NZOZ Specjalistyczne Poradnie Lekarskie s.c.
adres: 42-200 Częstochowa, ul. Kopernika 34, telefon: 34 361 02 91
Zespół Opieki Paliatywnej „Palium”
adres: 42-202 Częstochowa, ul. Krakowska 45a, telefon: 34 360 54 37, 34 360 54 91
strona internetowa: www.hospicjum-czestochowa.pl
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. N.M.P.
adres: 42-200 Częstochowa, ul. Bialska 104/118, telefon: 34 367 30 00 – dyrekcja
42-200 Częstochowa, ul. PCK 7, telefon: 34 325 26 11 – adres oddziału
strona internetowa: www.szpitalparkitka.com.pl
Dąbrowa Górnicza
NZOZ Zespół Medyczno-Opiekuńczy Alicja Kluczna
adres: 41-300 Dąbrowa Górnicza, ul. Kościuszki 27, telefon: 32 261 52 80, 604 535 236
strona internetowa: www.opiekakluczna.com.pl
Niepubliczny Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej „PANACEUM”
adres: 41–300 Dąbrowa Górnicza, ul. Ludowa 7, telefon: 32 260 05 70, 608 458 421
strona internetowa: www.hospicjumdomowedabrowa.pl
Gliwice
Hospicjum Miłosierdzia Bożego
44-101 Gliwice, ul. Daszyńskiego 29, telefon: 32 331 58 83, tel/ fax. 231 04 02,
strona internetowa: www.hospicjum.gliwice.pl
Jastrzębie Zdrój
513
www.infoon.pl
Hospicjum Domowe im. Ks. Eugeniusza Dutkiewicza SAC przy parafii św. Katarzyny
adres: 44-335 Jastrzębie-Zdrój, ul. św. Katarzyny 1, telefon: 32 474 07 10
strona internetowa: www.hospicjum-jastrzebie.pl
Jaworzno
Stowarzyszenie Hospicjum Homo-Homini im. Św. Brata Alberta
adres: 43-600 Jaworzno, ul. Górnicza 30, telefon: 32 753 50 00, 32 753 50 02
strona internetowa: www.hospicjum-jaworzno.pl
NZOZ Elvimed s.c. Zespół Domowej Opieki Paliatywnej w Jaworznie
adres: 43-600 Jaworzno, ul. Gwarków 1, telefon: 32 615 17 63
Katowice
NZOZ Zespół Medyczno-Opiekuńczy Alicja Kluczna
40–160 Katowice, ul. Korfantego 74/2, telefon: 32 201 02 56
strona internetowa: www.opiekakluczna.com.pl
Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny im. Prof. Kornela Gibińskiego
Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
adres: 40-752 Katowice, ul. Medykow 14, telefon: 32 789 40 00
strona internetowa: www.csk.katowice.pl
Archidiecezjalny Dom Hospicyjny bł. Jana Pawła II
adres: 40-589 Katowice, ul. Różyckiego 14 d, telefon: 32 609 22 45, 519 546 400, fax: 32 609
22 44
strona internetowa: www.hospicjumcaritas.pl
Hospicjum w Katowicach
adres: 40-031 Katowice, ul Sienkiewicza 36, telefon: 32 251 70 32, telefon:/fax: 32 204 54 99
strona internetowa: www.hospicjumkatowice.pl
Społeczne Towarzystwo Hiospicjum Cordis
adres: 40-413 Katowice, ul. Teofila Ociepki 2
sekretariat: telefon: 32 608 14 86
hospicjum dla dorosłych: telefon: 603 649 837
Jednostka terenowa: Społeczne Towarzystwo Hospicjum Cordis – Poradnia Opieki
Hospicyjnej
adres: 41-400 Mysłowice, ul. Rynek 8 b
514
www.infoon.pl
strona internetowa: www.hospicjumcordis.pl
Kłobuck
adres: 42-100 Kłobuck ul. Staszica 28, telefon: 514 600 206
Koszęcin
NZOZ „MEDICA” Zespół Domowej Opieki Paliatywnej Jacek Pudlik
adres: 42-286 Koszęcin, ul. Sobieskiego 8, telefon: 783 217 875
strona internetowa: www.hospicjum-koszecin.pl
Lubliniec
adres: 42-700 Lubliniec, ul. Oleska 23, telefon: 34 344 86 12, 692 889 074
Myszków
HOS-MED. Sp. z o. o.
adres: 42-300 Myszków, ul. Strażacka 45, telefon: 502 491 513, 519 304 966
Orzesze
Szpital Chorób Płuc w Orzeszu
adres: 43–180 Orzesze, ul. Gliwicka 20, telefon: 32 221 36 61 wew. 44, 32 221 36 62
strona internetowa: www.szpital-orzesze.pl
Pszczyna
Hospicjum św. Ojca Pio
adres: 43-200 Pszczyna, ul. Skłodowskiej 1, telefon: 32 738 62 62
strona internetowa: www.hospicjumojcapio.pless.pl
Pyskowice
NZOZ Centrum Usług Medycznych AA „Remedium” Awramienko Sp. j.
adres: 44-120 Pyskowice, ul. Paderewskiego 11, telefon: 32 233 87 62,
strona internetowa: www.remedium.net.pl
Racibórz
NZOZ Hospicjum im. św. Józefa Zespół Opieki Paliatywnej
adres: 47-400 Racibórz, ul. Żółkiewskiego 21/1, telefon: 32 415 53 39
515
www.infoon.pl
Ruda Śląska
NZOZ Hospicjum Domowe im. Jana Pawła II
adres: 41-709 Ruda Śląska, ul. Markowej 4, telefon: 32 248 61 56, 501 985 463
strona internetowa: www.hospicjumruda.pl
Rybnik
Hospicjum Domowe im. św. Rafała Kalinowskiego
adres: 44-200 Rybnik, ul. Ks. Brudnioka 5, telefon: 887 858 687, 887 858 686
strona internetowa: www.hospicjum.miastorybnik.pl
Sosnowiec
Hospicjum Sosnowieckie im św. Tomasza Ap.
adres: 41-200 Sosnowiec, ul. 3-go Maja 1, telefon: 32 293 23 13
strona internetowa: www.hospicjum.sosnowiec.pl
Tarnowskie Góry
Zakon Posługujących Chorym Ojcowie Kamilianie
adres: 42–606 Tarnowskie Góry, ul. Bytomska 22, telefon: 32 384 97 56
strona internetowa: www.kamilianie.eu, www.podmiot.kamilianie.eu
Zespół Opieki Hospicyjnej „Królowej Pokoju” w Tarnowskich Górach
adres: 42-600 Tarnowskie Góry, ul. Opolska 26 c, telefon: 32 384 19 11
strona internetowa: www.hospicjumkrolowapokoju.tarnogorski.pl
NZOZ Caritas Diecezji Gliwickiej
42-600 Tarnowskie Góry, ul. Powstańców Śląskich 2, telefon: 32 285 63 48
Tychy
Społeczne Stowarzyszenie Hospicjum im. Św. Kaliksta I
adres: 43-100 Tychy, ul. Nałkowskiej 19, telefon: 32 218 10 13, 509 246 817
strona internetowa: www.hospicjum.tychy.pl
Wilkowyce
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szpital Kolejowy w Wilkowicach-Bystrej
adres: 43-365 Wilkowice, Żywiecka 19, telefon: 33 812 30 98, 33 812 20 20
oddział medycyny paliatywnej (033) 812 20 28 wew. 141
strona internetowa: www.szpital-kolejowy.com
516
www.infoon.pl
Zabrze
Hospicjum im. Matki Teresy w Zabrzu
adres: 41-800 Zabrze, ul. Dworcowa 8a, telefon: 32 271 77 44
strona internetowa: www.hospicjum.zabrze.pl
NZOZ Caritas Diecezji Gliwickiej
adres: 41-807 Zabrze, pl. N. Kroczka 6, telefon: 32 274 30 70
strona internetowa: www.caritas.gliwice.pl
NZOZ „Opifer” Sp. z o.o.
adres: 41-800 Zabrze, ul. Pawliczka 20, telefon:32 271 22 80
Zawiercie
Szpital Powiatowy w Zawierciu
adres: 42-400 Zawiercie, ul. Miodowa 14, telefon: 32 674 02 95
strona internetowa: www.szpitalzawiercie.pl
Żory
NZOZ „Onko-Dent” Spółka Partnerska
adres: 44-240 Żory, ul. Centralna 17 telefon: 32 469 04 25
strona internetowa: www.onko-dent.pl
Stowarzyszenie Przyjaciół Chorych „Hospicjum im. Jana Pawła II”
adres: 44-240 Żory, ul. Promienna 4, telefon: 32 43 50 466
strona internetowa: www.hospicjumzory.pl
Żywiec
Hospicjum Żywieckie im. św s. Faustyny Kowalskiej przy parafii św. Floriana
adres: 34-300 Żywiec, ul. Browarna 3, zgłoszenia poniedziałki w godz. 18.00 – 20.00, telefon:
33 861 11 39, 605 623 204
Jędrzejów
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Diamed w Kielcach
adres: 28-300 Jędrzejów, ul. Kielecka 27, telefon: 413 450 800
NZOZ Szpital Specjalistyczny im. Władysława Biegańskiego w Jędrzejowie
adres: 28-300 Jędrzejów, ul. Małogoska 25, telefon:: 41 386 14 91, 41 386 11 54
517
www.infoon.pl
strona internetowa: www.szpital-jedrzejow.pl
Kielce
Świętokrzyskie Centrum Onkologii w Kielcach
adres: 25-734 Kielce, ul. Artwińskiego 3, telefon: 41 367 42 43, 41 367 42 74
adres oddziału medycyny paliatywnej: 25-734 Kielce, ul. Jagiellońska 74B
strona internetowa: www.onkol.kielce.pl
Katolickie Hospicjum Domowe dla Dzieci i Dorosłych im. św. Franciszka z Asyżu
adres: 25-430 Kielce, ul. Ks. Bp. M. Jaworskiego 22/6, telefon: 41 331-10-16, 604 598 517, email: [email protected], [email protected]
strona internetowa: www.katolickiehospicjumkielce.pl
Niepubliczny Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej Gomed Ostrowiec Świętokrzyski
adres: 25-713 Kielce, ul. Karczówkowska 45, telefon: 41 242 43 48, 515 294 849
strona internetowa: www.gomed.com.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Diamed w Kielcach
adres: 25-502 Kielce, ul. Paderewskiego 48/15A, telefon: 41 345 08 70
Hospicjum Caritas Diecezji Kieleckiej
25-363 Kielce, ul. Wesoła 58, telefon: 882 064 387
strona internetowa: www.hospicjum.kielce.caritas.pl
Niepubliczny Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej Gomed Ostrowiec Świętokrzyski
adres: 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski, ul. Polna 9 F, telefon: 41 263 11 88, 41 247 03 10email: [email protected], [email protected]
strona internetowa: www.gomed.com.pl
Dom Ulgi w Cierpieniu im. Jana Pawła II
adres: 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski, ul. Focha 5, telefon: 41 307 05 01, 530 411 883
strona internetowa: www.hospicjum-ostrowiec.pl
Sandomierz
Szpital Specjalistyczny Ducha Świętego w Sandomierzu
adres: 27-600 Sandomierz, ul. Schinzla 13, telefon: 15 833 06 96, 15 833 05 23
strona internetowa: www.sand.pl
Skarżysko-Kamienna
Towarzystwo Przyjaciół Chorych w Skarżysku-Kamiennej.
518
www.infoon.pl
Hospicjum Domowe Bractwa Matki Bożej Miłosierdzia przy Sanktuarium Matki Bożej
Ostrobramskiej
adres: 26-110 Skarżysko-Kamienna, ul. Apteczna 7, telefon: 603 795 751
Starachowice
Powiatowy Zakład Opieki Zdrowotnej – Starachowice
adres: 27-200 Starachowice, ul. Radomska 70, telefon: 41 273 92 42, 41 273 92 41
strona internetowa: www.szpital.starachowice.pl
Włoszczowa
NZOZ „Nowe życie” we Włoszczowej
adres: 29-100 Włoszczowa, ul. Mleczarska 11, telefon: 41 394 44 06, 394 43 67
Biskupiec
Stowarzyszenie Pomocy Humanitarnej św. Łazarza
adres: 11-300 Biskupiec, ul. Armii Krajowej 4, telefon: 89 715 31 90
strona internetowa: www.opieka.cba.pl
Bartoszyce
Medycyna Paliatywna s. c. Stanisława Marta Kosmala, Ewa Harhaj
adres: 11-200 Bartoszyce, ul. Marksa 10, telefon: 89 762 09 61, 600 990 785, 608 113 370
Działdowo
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Działdowie
adres: 13-200 Działdowo, ul. Leśna 1, telefon: 23 697 22 11
strona internetowa: www.spzoz-dzialdowo.pl
Elbląg
Hospicjum Elbląskie im. Dr Aleksandry Gabrysiak
adres: 82-300 Elbląg, ul. Toruńska 17B, telefon: 55 239 61 51, 55 239 61 50
strona internetowa: www.ehospicjum.pl
Ełk
Niepubliczny Zakład Opieki Paliatywnej i Długoterminowej „NIEBIESKI PARASOL” Małgorzata
Chmielewska
adres: 19-300 Ełk, ul. Orzeszkowej 6, telefon:/fax. 87 621 29 00
strona internetowa: www.niebieskiparasol.pl
519
www.infoon.pl
Giżycko
Stowarzyszenie na Rzecz Chorych z Chorobą Nowotworową „Promyk” w Giżycku
adres: 11-500 Giżycko, ul. Pionierska 11, telefon: 87 428 41 71, 695 200 005, 509 763 209
strona internetowa: www.promyk-gizycko.pl
Gołdap
Samodzielny Publiczny Zakład Pielęgnacyjno – Opiekuńczy w Gołdapi
adres: 19-500 Gołdap, ul. Słoneczna 7b, telefon: 87 615 37 90
Iława
Powiatowy Szpital im. Władysława Biegańskiego w Iławie
adres: 14-200 Iława, ul. Gen. Wł. Andersa 3, telefon: 89 644 97 83, 89 644 96 01
strona internetowa: www.szpital.ilawa.pl
Kętrzyn
NZOZ Poradnie Specjalistyczne w Kętrzynie
adres: 11-400 Kętrzyn, ul. Traugutta 7, telefon: 89 613 28 30, 509 333 047
Korsze
Hospicjum Domowe – Stacja Opieki Caritas
11-430 Korsze, ul. Słowackiego 6, telefon: 509 141 044
strona internetowa: www. hospicjum.artneo.pl
Mrągowo
Hospicjum Domowe im. Św. Wojciecha
adres: 11-700 Mrągowo, ul. Wyspiańskiego 1, telefon: 665 023 397
strona internetowa: www.hospicjum.mragowo.pl
Nidzica
Caritas Archidiecezji Warmińskiej
Centrum Pielęgniarstwa Stacja Opieki Caritas
adres: 13-100 Nidzica, ul. Młynarska 12, telefon: 89 625 48 76, 501 239 204
strona internetowa: www.caritas.nidzica24.pl
Nowe Miasto Lubawskie
Zakład Paliatywny „Światło”Teresa Dębska
adres: 13-300 Nowe Miasto Lubawskie, ul. Grunwaldzka 4/2, telefon: 56 474 29 96, 508 173
100
strona internetowa: www.swiatlo-hospicjum.home.pl
520
www.infoon.pl
Olecko
Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Długoterminowej
adres: 19-400 Olecko, Olecko Kolonia 4, telefon: 87 520 40 32
strona internetowa: www.spzzod.powiat.olecko.pl
Olsztyn
Hospicjum Domowe – Stacja Opieki Caritas
adres: 10-555 Olsztyn, ul. Kościuszki 86, telefon: 89 535 00 50, 501 239 189
strona internetowa: www.hospicjum.artneo.pl
Centrum Opieki Paliatywnej im. Jana Pawła II
adres: 10-226 Olsztyn, Al. Wojska Polskiego 30, telefon: 89 532 61 73, 89 526 47 47, 608 343
412
strona internetowa: www.hospicjum.olsztyn.pl
Olsztynek
NZOZ Usługi Pielęgniarsko-Opiekuńcze i Hospicjum Domowe Małgorzata Bujanowicz
adres: 11-015 Olsztynek, ul. Kajki 3, telefon: 89 519 30 80
Orzysz
Niepubliczny Zakład Opieki Paliatywnej i Długoterminowej „NIEBIESKI PARASOL” Małgorzata
Chmielewska
adres: 12-250 Orzysz, ul. Cierniaka 12, telefon: 87 423 72 96
strona internetowa: www.niebieskiparasol.pl
Ostróda
Niepubliczny Zakład Opieki Paliatywnej Palium
adres: 14-100 Ostróda, ul. Kościuszki 2/101, telefon: 89 642 73 76
Pasłęk
Hospicjum Elbląskie im. Dr Aleksandry Gabrysiak
14-400 Pasłęk, Pl. Grunwaldzki 6, telefon: 692 969 566, 602 748 732
strona internetowa: www.ehospicjum.pl
Pisz
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szpital Powiatowy w Piszu
adres: 12-200 Pisz, ul. Sienkiewicza 2, centrala telefon: 87 425 45 00
strona internetowa: www.szpitalpisz.pl
521
www.infoon.pl
Reszel
Zespół Opieki Zdrowotnej w Reszlu
11-440 Reszel, ul. Słowackiego 3, telefon: 89 752-94-50, 89 752 94 60
Szczytno
Centrum Zdrowia – Hospicjum Domowe
adres: 12-100 Szczytno, ul. Kochanowskiego 2d, telefon: 89 624 30 15
Węgorzewo
Stowarzyszenie na Rzecz Chorych z Chorobą Nowotworową „Promyk” w Giżycku
adres: 11-600 Węgorzewo, ul. 3 Maja 17, telefon: 87 427 00 61, 695 200 130
strona internetowa: www.promyk-gizycko.pl
Czempiń
Centrum Medyczne NZOZ Podstawowej Opieki Zdrowotnej Gabinety Specjalistyczne
Hospicjum Domowe
adres: 64-020 Czempiń, ul. Parkowa 2, telefon: 61 282 66 88
Czarnków
Poradnia Opieki Paliatywnej Hospicjum Domowe im. Sługi Bożej S. Leszczyńskiej w Pile
adres: 64-700 Czarnków, ul. Kościuszki 99, telefon: 602 319 549
Gniezno
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Benmed s.c.
adres: 62-200 Gniezno, ul. Chudoby 16a, telefon: 695 657 292
Zespół Opieki Zdrowotnej
adres: 62-200 Gniezno, ul. św. Jana 9, telefon: 61 426 44 61 wew. 337
strona internetowa: www.zoz.gniezno.pl
Fundacja Na Rzecz Rozwoju Ochrony Zdrowia Zakład Paliatywnej Opieki Zdrowotnej i
Rehabilitacji w Gnieźnie
adres: 62-200 Gniezno, ul. Łącznica 7, telefon: 61 426 42 84
strona internetowa: www.fundacja.gniezno.pl
Jarocin
NZOZ Przychodnia Zespołu Lekarza Rodzinnego JAR-MEDIC
522
www.infoon.pl
adres: 63-200 Jarocin, ul. Hallera 9, telefon: 62 747 84 48, 62 747 80 90
strona internetowa: www.jar-medic.pl
Kalisz
Niepubliczny Zakład Medycyny Paliatywnej
adres: 62-800 Kalisz, ul. Karłowicza 4, telefon: 62 760 33 93
Niepubliczny Zakład Specjalistycznej i Pielęgniarskiej Opieki Zdrowotnej „Medyk”
adres: 62-800 Kalisz, Zagorzynek 34, telefon: 62 501 24 34
Kępno
Niepubliczny Zakład Opieki Paliatywnej i Hospicyjnej – Grażyna Włodarczyk
adres: 63-600 Kępno, ul. Księdz Piotra Wawrzyniaka 42, telefon: 62 791 33 14
Koło
Hospicjum przy parafii św. Krzyża
adres: 62-600 Koło, ul. Kościelna 8, telefon: 63 272 33 23
strona internetowa: www.diecezja.wloclawek.pl
Konin
Spółka M.A.R. Sp z o.o. Wielospecjalistyczny Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej
„MAXMED 1”
adres: 62-510 Konin, ul. Chopina 16 A, telefon: 63 244 04 83
Centrum Medycyny Paliatywnej Maxmed 1
adres: 62-510 Konin, ul.Południowa 3, telefon: 632410012
NZOZ Poradni Specjalistycznych „ALLMED I”
adres: 62-504 Konin, ul. Szpitalna 45, telefon: 63 240 45 26
Kościan
Hospicjum Domowe
adres: 64-000 Kościan, ul. Nacławska 15, telefon: 65 512 02 20
NZOZ Hospicjum Domowe MEL-MED Kościan
adres: 64-000 Kościan, ul. Poznańska 122, telefon: 604 114 430
Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Kościanie
523
www.infoon.pl
adres: 64-000 Kościan, ul. Szpitalna 7, telefon: 65 512 08 55
strona internetowa: www.szpital.koscian.pl
Krotoszyn
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Krotoszynie
adres: 63-700 Krotoszyn, ul. Młyńska 2, telefon: 62 588 04 01
strona internetowa: www.spzoz.krotoszyn.pl
Zakład Opieki Paliatywnej znajduje się przy ul. Dr Wł. Bolewskiego 14,
telefon: 62 588 03 98 wew. 225
Leszno
Onkologiczny Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej ONKO-MED
adres: 64-100 Leszno, ul. Królowej Jadwigi 4, telefon: 65 525 86 80, 65 525 86 96
Luboń
Pielęgniarski Ośrodek Medycyny Środowiskowo – Rodzinnej „Panaceum”
adres: 62-030 Luboń ul. Cieszkowskiego 2 lok. 1B
telefon: 502 089 403, 601 808 317, 61 813 12 11
strona internetowa: www.panaceum.poznan.pl
Międzychód
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Międzychodzie
adres: 64-400 Międzychód, ul. Szpitalna 10, telefon: 95 748 27 11, 95 748 20 11
strona internetowa: www.spzoz-miedzychod.com.pl
Murowana Goślina
Fundacja Hospicjum Onkologiczne św. Franciszka
adres: 62-095 Murowana Goślina, Kamińsko 6, telefon: 61 812 22 54
strona internetowa: www.hospicjum.com.pl
Nowy Tomyśl
Przychodnia Zespołu Lekarza Rodzinnego „PANACEUM”
adres: 64-300 Nowy Tomyśl, ul. Poznańska 30, telefon: 61 442 53 60,61 442 87 24
Oborniki
Stowarzyszenie Wspólnota Wolontariuszy Hospicyjnych „Ludzki Gest” im. Jana Pawła II w
Obornikach
adres: 64-600 Oborniki, ul. Droga Leśna 60, telefon: 609 142 409
strona internetowa: www.ludzkigest.oborniki.pl
524
www.infoon.pl
Opalenica
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Puls”
adres: 64-330 Opalenica, ul. Powstańców Wlkp. 1a, telefon: 501 133 426
Ostrów Wielkopolski
NZOZ „HOSPITIUM” Hospicjum Domowe Wojciech Telega
adres: 63-400 Ostrów Wielkopolski, ul. Dembińskiego 20/5, telefon: 603 773 934
Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej Ostrów Wielkopolski
adres: 63-400 Ostrów Wielkopolski, ul. Limanowskiego 20/22, telefon: 62 595 11 00
strona internetowa: www.szpital.osw.pl
Oddziała Medycyny Paliatywnej znajduje się przy ul 3 Maja 35, telefon: 62 591 59 88
Towarzystwo Przyjaciół Chorych Hospicjum św. Józefa
adres: 63-400 Ostrów Wielkopolski, ul. Raszkowska 39, telefon: 600 530 558
strona internetowa: www.hospicjumswjozefaostrow.pl
Ostrzeszów
Zakład Opieki Paliatywnej „Dobry Samarytanin”
adres: 63-500 Ostrzeszów, ul. W. Grabskiego 2, ul. 62 586 05 00
Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej
adres: 63-500 Ostrzeszów, Al. Wolności 4, telefon: 62 503 22 36
strona internetowa: www.szpital.ostrzeszow.pl
Piła
adres: 64-920 Piła, ul. Rydygiera 1, telefon: 605 951 949, 67 210 63 02
Szpital Specjalistyczny w Pile im. Stanisława Staszica
adres: 64-920 Piła, ul. Rydygiera 1, telefon: 67 210 66 66, 67 21 06 424, 67 210 63 01
strona internetowa: www.szpitalpila.pl
Ars Medical Sp z o.o.
adres: 64-920 Piła, Al. Wojska Polskiego 43, telefon: 67 212 87 33, 67 212 55 03
strona internetowa: www.arsmedical.pila.pl
Pleszew
NZOZ „HOSPITIUM” Hospicjum Domowe Wojciech Telega
525
www.infoon.pl
adres: 63-300 Pleszew, ul. Marszewska 47, telefon: 783 266 598, 627 422 306
Poznań
Hospicjum św. Jana Kantego
adres: 61-431 Poznań, ul. Akacjowa 6, telefon: 61 832 12 11, 61 853 35 54
strona internetowa: www.hospicjumswkantego.archpoznan.org.pl
Wielkopolskie Hospicjum dla Dorosłych i Dzieci
adres: 60-571 Poznań, ul. Bednarska 4, telefon: 61 855 11 76
strona internetowa: www.hospicjum-domowe.poznan.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ośrodek Pielęgniarsko – Opiekuńczy
adres: 60-175 Poznań, ul. Gerberowa 64B , telefon: 660 447 706
Wspólnota wolontariuszy hospicyjnych przy parafii Św. St. Kostki
adres: 60-653 Poznań, ul. Rejtana 8, telefon: 696 451 050
CURATIO Pielęgniarki Klimaszyk Marciniak Spółka partnerska
adres: 60-458 Poznań Jeżyce, ul. Sianocka 151A, telefon: 693 139 572, fax: 61 847 55 77
Hospicjum Domowe
adres: 60-644 Poznań, ul. Sokoła 38, telefon: 61 849 09 65
Wielkopolskie Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii im. Eugenii i Janusza Zeylandów
adres: 60-569 Poznań-Jeżyce, ul. Szamarzewskiego 62, telefon: 61 665 43 11, 61 665 43 12
strona internetowa: www.wcpit.pl
NZOZ Zespół Poradni Specjalistycznych „MEDYK”
adres: 60-375 Poznań – Grunwald, ul. Świt 47, telefon: 61 861 63 84
strona internetowa: www.wsparcie.pl
Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola
Marcinkowskiego w Poznaniu, Hospicjum Palium
adres: 61-245 Poznań-Stare Miasto, ul. Długa 1/2, telefon: 61 854 90 00
e-mail: [email protected],
Hospicjum Stacjonarne i Domowe: 61-245 Poznań, Os. Rusa 25 A, telefon: 61 873 83 13, 61
873 83 00
526
www.infoon.pl
strona internetowa: www.hospicjum-palium.pl
Puszczykowo
NZOZ Szpital w Puszczykowie im. Prof. Stefana Tytusa Dąbrowskiego
adres: 62-041 Puszczykowo, ul. Kraszewskiego 11, telefon: 61 898 40 00
strona internetowa: www.szpitalwpuszczykowie.com.pl
Rawicz
Centrum Pielęgniarsko – Opiekuńcze
adres: 63-900 Rawicz, ul. Grota Roweckiego 9 K, telefon: 65 545 48 73, 65 614 19 65
strona internetowa: www.n.nzozcentrum.com.pl
Słupca
Przychodnia Specjalistyczna ESKULAP
adres: 62-400 Słupca, ul. Sikorskiego 1, Telefon: 63 277 27 15
Stary Licheń
NZOZ Licheń z Oddziałem Hospicjum im. Bł. S. Papczyńskiego
adres: 62-563 Stary Licheń, ul. Klasztorna 4, telefon: 63 270 86 00
strona internetowa: www.hospicjum.lichen.pl
Środa Wielkopolska
Pielęgniarski Ośrodek Medycyny Środowiskowo-Rodzinnej „ELCOR” s.c.
adres: 63-000 Środa Wielkopolska, ul. Niedziałkowskiego 1, telefon: 61 285 48 38
strona internetowa: www.elcor.com.pl, www.elcor.infosroda.pl
Trzcianka
Stowarzyszenie „Hospicjum Trzcianka” im. dr nauk med. Ewy Dipont – Kukawskiej
adres: 64-980 Trzcianka, ul. Mickiewicza 50 telefon: 67 216 63 13
strona internetowa: www.hospicjum-trzcianka.pl
adres: 64-980 Trzcianka, ul Staszica 12, telefon: 606 962 688
Wągrowiec
Hospicjum Miłosiernego Samarytanina w Wągrowcu
adres: 62-100 Wągrowiec, ul. Brzozowa 23, telefon:/fax. 67 268 92 54, telefon: 67 262 15 60
strona internetowa: www.hospicjum.wagrowiec.wlkp.pl
Wolsztyn
527
www.infoon.pl
NZOZ Hospicjum Domowe w Wolsztynie Sp. z o. o.
adres: 64-200 Wolsztyn, ul. Drzymały 18, telefon: 68 384 52 96
strona internetowa: www.hospicjum.wolsztyn.com.pl
Września
Szpital Powiatowy we Wrześni Sp. z o.o.
adres: 62-300 Września, ul. Słowackiego 2, telefon: 61 437 05 00, 61 43 70 616
strona internetowa: www.szpitalwrzesnia.home.pl
Wyrzysk
adres: 89-300 Wyrzysk, ul. Wojska Polskiego 19, telefon: 601 358 606
Złotów
Hospicjum św. Elżbiety Złotów
adres: 77-400 Złotów, ul. Panny Marii 7, telefon: 67 263 28 60, 604 410 733,
strona internetowa: www.hospicjum-zlotow.pl
Szpital Powiatowy im. Alfreda Sokołowskiego w Złotowie
adres: 77-400 Złotów, ul. Szpitalna 28, telefon: 67 263 25 10, 67-263-22-33 wew 401
strona internetowa: www.szpital.zlotow.pl
Białogard
Centrum Pielęgnacyjno – Opiekuńcze "NADZIEJA" w Białogardzie
adres: 78-200 Białogard, Kisielice Duże 30, 94 312 38 63
strona internetowa: www.cponadzieja.pl
Chojna
ZOZ Hospicjum Domowe św. Łukasza
adres: 74-500 Chojna, ul. Kościuszki 5, telefon: 603 354 772
Darłowo
Dom Hospicyjno – Opiekuńczy Caritas im. Biskupa Czesława Domina
adres: 76-150 Darłowo, ul. Wiejska 9, telefon: 606 600 250
strona internetowa: www.hospicjum.darlowo.pl
Gryfice
Zakład Opieki Zdrowotnej „MIL-MED”
528
www.infoon.pl
adres: 72-300 Gryfice, ul. Ks. Stanisława Ruta 8/1, telefon: 91 384 68 50
Adam Majewski – kierownik . 603 278 952
strona internetowa: www.mil-med.pl
Kołobrzeg
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Hospicjum Domowe VICTORIA
adres: 78-100 Kołobrzeg, ul. Kniewskiego 11/4, telefon: telefon:: 94 355 16 14, 506 528 168
strona internetowa: www.hospicjumkolobrzeg.pl
Koszalin
Hospicjum im. św. Maksymiliana Kolbego w Koszalinie
adres: 75-714 Koszalin, ul. Kasprowicza 3A
telefon:/fax.: 94 340 01 89
Hospicyjny Zakład Opieki Zdrowotnej: 75-136 Koszalin, ul. Zdobywców Wału Pomorskiego
80,
telefon: 94 340 36 96, 600 233 822
strona internetowa: www.hospicjum.koszalin.pl
Fundacja Zachodniopomorskie Hospicjum dla Dzieci i Dorosłych
Centrum Opieki Paliatywnej
adres: 75-404 Koszalin , ul. Tadeusza Kościuszki 7, II Piętro pok. 225, telefon: 94 342 35 98
Łobez
Zakład Domowej Opieki Długoterminowej
adres: 73-150 Łobez, ul. Niepodległości 66B, telefon: 509 142 650
Wałcz
Stowarzyszenie Hospicjum Domowe im. Matki Teresy z Kalkuty
adres: 78-600 Wałcz, Nowa Szwecja 8, telefon: 67 258 16 30, 67 387 43 73
Nowogard
Samodzielny Publiczny Szpital Rejonowy w Nowogardzie
adres: 72-200 Nowogard, ul. Wojska Polskiego 7, telefon: 91 392 13 56, 91 392 15 59
strona internetowa: www.szpital.nowogard.pl
Police
Stowarzyszenie Hospicjum Królowej Apostołów
adres: 72-010 Police, ul. Grunwaldzka 13, telefon: 91 312 29 89, 605 410 915, 605 050 915
strona internetowa: www.hospicjum-police.pl
529
www.infoon.pl
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Polvita Sp. z o.o.
adres: 72-010 Police, Siedlecka 2a, telefon: 91 317 88 08, 505 103 037 (lekarz)
strona internetowa: www.opiekazdrowotnapolvita.pl
Stargard Szczeciński
Wielospecjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Stargardzie Szczecińskim
adres: 73-110 Stargard Szczeciński, ul. Wojska Polskiego 27, telefon: 91 577 63 55, 91 578 92
79
strona internetowa: www.zozstargard.pl
Szczecin
Hospicjum św. Jana Ewangelisty w Szczecinie
adres: 71-740 Szczecin, ul. Pokoju 77, telefon: 91 421 50 00, 665 008 444
strona internetowa: www.hospicjum-szczecin.pl
Fundacja Zachodniopomorskie Hospicjum dla Dzieci i Dorosłych
Centrum Opieki Paliatywnej
adres: 70-111 Szczecin, ul. Powstańców Wielkopolskich 66/68, telefon: 91 486 93 30
Zachodniopomorskie Centrum Onkologii
71-730 Szczecin, ul. Strzałowska 22, telefon: 91 425 15 64, 91 425 14 10
strona internetowa: www.onkologia.szczecin.pl
Świnoujście
Hospicjum Domowe PRZYSTAŃ Caritas p.w. św. Faustyny w Świnoujściu
adres: 72-602 Świnoujście, ul. Sosnowa 5 A, telefon: 91 321 20 58, 509 586 986
strona internetowa: www.hospicjum.wyspy.net
530
www.infoon.pl
KLUBY SPORTOWE OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Wojewódzkie Zrzeszenie Sportowe Niepełnosprawnych „START”
Opis:
Celem działania Zrzeszenia jest prowadzenie działalności w zakresie sportu, turystyki,
rekreacji, rehabilitacji i innych form wypoczynku leżących w sferze działań publicznych na
rzecz osób niepełnosprawnych. Sekcje:
 pływanie,
 podnoszenie ciężarów,
 siatkówka rozgrywana na siedząco,
 lekkoatletyka,
 tenis stołowy,
 goal ball,
 koszykówka na wózkach,
 szachy,
 kolarstwo,
 kajakarstwo.
Kontakt:
Wojewódzkie Zrzeszenie Sportowe Niepełnosprawnych „START”
strona internetowa: www.start.wroclaw.pl
adres: ul. Notecka 12, 54-128 Wrocław
telefon: 071 34 302 31
Stowarzyszenie Sportu i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych „Start Bydgoszcz”
Opis:
Zajęcia prowadzą pedagodzy Szkoły LO XV w Bydgoszczy, przy ul. Berlinga 13, oraz
instruktorzy specjaliści danej dyscypliny. Sekcje sportowe:
 tenis stołowy,
 strzelectwo sportowe,
 szachy sportowe,
 kajakarstwo-wioślarskiej,
 pływanie z nurkowaniem,
 fitness sportowe.
Kontakt:
531
www.infoon.pl
Stowarzyszenie Sportu i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych „Start Bydgoszcz”
adres: ul. Gdańska 163, 85-915 Bydgoszcz
telefon: (052)588-08-34
strona internetowa: www.triumfbydgoszcz.republika.pl
Klub Sportowy Alfa Sport Toruń
Opis:
Klub prowadzi sekcje:
 lekkoatletyczna,
 piłkarska,
 pływacka
 siłowa,
 tenisa stołowego.
Kontakt:
adres: Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji, ul. gen. J. Bema 23/29 87-100 Toruń
telefon: 606-612-583
strona internetowa: www.mosir.torun.pl
Integracyjne Centrum Sportu i Rehabilitacji „Start”
Opis:
Integracyjne Centrum Sportu i Rehabilitacji „Start” w Lublinie prowadzi działalność na rzecz
upowszechniania kultury i sportu wśród osób niepełnosprawnych od 1965 roku. Obecnie
prowadzone są szkolenia w następujących dyscyplinach sportowych:
 pływanie,
 tenis stołowy,
 łucznictwo,
 goalball,
 piłka siatkowa na siedząco,
 lekka atletyka.
Klub zaprasza wszystkie zainteresowane osoby, posiadające orzeczenie o
niepełnosprawności związanej z narządem ruchu lub wzroku. Udział w zajęciach jest
bezpłatny.
Kontakt:
adres: Integracyjne Centrum Sportu i Rehabilitacji „Start”, Al. Piłsudskiego 22, 20-011 Lublin
telefon: 81 747 72 83
strona internetowa: www.icsirstart.pl
Klub Sportowy Niewidomych i Słabowidzących „Hetman” Lublin
532
www.infoon.pl
Opis:
Klub zrzesza osoby z dysfunkcją narządu wzroku w stopniu znacznym, umiarkowanym,
lekkim oraz sympatyków jako członków wspomagających lub honorowych. W chwili obecnej
klub liczy ponad 100 członków. Członkowie czynnie uczestniczą w sekcjach sportowych
takich jak:
 bowling,
 brydż sportowy,
 warcaby stupolowe,
 kręgle,
 taniec sportowy,
 kajakarstwo,
 strzelectwo,
 turystyka.
Kontakt:
adres: Klub Sportowy Niewidomych i Słabowidzących „Hetman” Lublin, ul. Głowackiego 35,
20-060 Lublin
telefon: 81 746-77-08 , 663 76-42-09
strona internetowa: www.hetman.lublin.pl
Zrzeszenie Sportowo - Rehabilitacyjne „START” Zielona Góra
Opis:
Stowarzyszenie od wielu lat utrzymuje kontakty międzynarodowe w tenisie stołowym,
strzelectwie sportowym, piłce siatkowej: z Niemcami, Czechami, Słowację, Węgrami,
Chorwację i Ukrainę. Z okazji „Dni Zielonej Góry - Winobrania” przeprowadza imprezy
sportowe, które cieszą się dużym powodzeniem. Zrzeszenie organizuje cykl imprez
integracyjnych, w których rywalizuje młodzież niepełnosprawna i pełnosprawna
zielonogórskich szkół w różnych dyscyplinach sportowych: strzelectwie sportowym, tenisie
stołowym (Grand Prix Zielonej Góry), pływaniu, piłce siatkowej, bowlingu itp.
Stowarzyszenie realizuje działalność w siedmiu sekcjach sportowych:
 lekka atletyka,
 tenis stołowy,
 piłka siatkowa,
 pływanie,
 boccia.
Kontakt:
533
www.infoon.pl
adres: Zrzeszenie Sportowo - Rehabilitacyjne „START” Zielona Góra, ul. Urszuli 14, 65-147
Zielona Góra
telefon: 68 327 08 02
strona internetowa: www.start.zgora.pl
Integracyjny Klub Sportowy ZIELONI
Opis:
Klub powstał z inicjatywy rodziców oraz opiekunów osób z niepełnosprawnością ruchową.
Celem Klubu jest działalność sportowa oraz działalność integracyjna w atmosferze tolerancji i
poszanowania inności fizycznej. W klubie prowadzona jest sekcja sportowa BOCCIA.
Kontakt:
strona internetowa: www.zieloni.zgora.pl
Klub Sportowy Niewidomych „Omega”
Opis:
W klubie działają sekcje:
 szachy,
 turystyka,
 brydż sportowy,
 kolarstwo tandemowe,
 sporty letnie,
 warcaby 100-polowe,
 kręgle,
 pływanie,
 sporty zimowe,
 taniec sportowy,
 strzelectwo.
Spotkania informacyjne klubu odbywają się w każdą drugą środę miesiąca o godz. 15.30 w
świetlicy Zarządu Okręgu Łódzkiego PZN, przy ul. Więckowskiego.
Kontakt:
strona internetowa: www.ksnomega.pl
adres: ul. Więckowskiego 13, 90-721 Łódź
telefon: (+48) 602 627 221
Łódzki Klub Sportowy Głuchych Stowarzyszenie Sportowo-Edukacyjne
Opis:
W klubie działają sekcje:
 bowling,
534
www.infoon.pl
 lekkoatletyka,
 koszykówka męska,
 koszykówka żeńska,
 piłka nożna,
 oldboje,
 siatkówka męska,
 siatkówka żeńska.
Kontakt:
strona internetowa: www.lksg-lodz.pl
adres: ul. Piotrkowska 17, 90-406 Łódź
telefon: (+48) 603 044 376
Łódzkie Towarzystwo Rehabilitacyjno-Sportowe Niepełnosprawnych
Opis:
Organizacja działa na terenie aglomeracji łódzkiej, zajmuje się sportem ludzi poruszających
się na wózkach inwalidzkich. TRSN posiada trzy sekcje:
 pływanie ,
 taniec na wózkach.
Organizacja skupia około 60 osób chcących uprawiać nie tylko sport, ale również udoskonalić
technikę poruszania się na wózku.
Kontakt:
strona internetowa: www.ltrsn.pl
adres: ul. Górnicza 5, 91-848 Łódź
telefon: (+48) 42 659 14 53, 501 524 268
Integracyjny Klub Sportowy „Druga strona sportu”
Opis:
W Klubie prowadzone są sekcje:
 pływanie,
 kolarstwo,
 narciarstwo zjazdowe,
 narciarstwo biegowe,
 nurkowanie.
Kontakt:
adres: Integracyjny Klub Sportowy „Druga strona sportu”, ul. Powstańców 32/11
535
www.infoon.pl
31-422 Kraków
telefon: 508-185-371
strona internetowa: www.drugastronasportu.com
Stowarzyszenie Nautica
Opis:
Stowarzyszenie prowadzi kursy nurkowania dla osób z niepełnosprawnością.
Kontakt:
adres: Stowarzyszenie Nautica, ul. Toruńska 5, 30-056 Kraków
telefon: 12 626 00 19
strona internetowa: www.stowarzyszenie.nautica.pl
Tarnowskie Zrzeszenie Sportowe Niepełnosprawnych START
Opis:
Klub prowadzi trzy sekcje sportowe:
 pływanie,
 lekkoatletykę,
 podnoszenie ciężarów.
Kontakt:
adres: Tarnowskie Zrzeszenie Sportowe Niepełnosprawnych START
telefon: 146 795 141
strona internetowa: www.start-tarnow.pl
Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych
Opis:
Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych „Start” jest największą krajową organizacją
zrzeszającą sportowców z niepełnosprawnością. Od momentu założenia, czyli 1952 roku klub
wychował i wyszkolił kilka tysięcy medalistów najważniejszych międzynarodowych imprez –
Igrzysk Paraolimpijskich, Mistrzostw Świata i Europy oraz prestiżowych turniejów. Ponadto
od początku funkcjonowania „Startu” głównym celem jest rozwijanie aktywności fizycznej w
środowisku osób z niepełnosprawnością i rehabilitacja poprzez sport.
Kontakt:
adres: Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych, ul. Trylogii 2/16, 01-982 Warszawa
telefon: 22 659 30 11
strona internetowa: www.pzsnstart.eu
Fundacja Rozwoju Parajeździectwa Centauri
Opis:
536
www.infoon.pl
Celem Fundacji jest podejmowanie działań na rzecz promocji i rozwoju jeździectwa osób
niepełnosprawnych. Fundacja przygotowuje niepełnosprawnych sportowców do udziału w
krajowych i międzynarodowych zawodach jeździeckich, w tym Mistrzostw Europy, Świata,
Igrzysk Jeździeckich i Igrzysk Olimpijskich. Dodatkowo Fundacja organizuje również imprezy
sportowe, także integracyjne, mające na celu realizację programów rekreacyjnoszkoleniowych, promocję sportu parajeździeckiego, wspieranie programów aktywizacji i
przeciwdziałanie izolacji społecznej osób niepełnosprawnych, wspieranie programów
usamodzielniania się osób niepełnosprawnych, znoszenie barier komunikacyjnych.
Kontakt:
adres: Fundacja Rozwoju Parajeździectwa Centauri, ul. Wiejska 20/19, 00-480 Warszawa
telefon:
strona internetowa: www.centauri.com.pl
Warszawskie Stowarzyszenie Rugby Na Wózkach „FOUR KINGS”
Opis:
Celem Stowarzyszenia jest prowadzenie warszawskiego klubu rugby na wózkach oraz
promocja sportu ON. Stowarzyszenie organizuje wiele eventów i happeningów, takich jak
mecze pokazowe w różnych częściach miasta, na targach motoryzacyjnych, w szkołach, itp.
Stowarzyszenie prowadzi prelekcje w szkołach podstawowych i gimnazjach integrując w ten
sposób młodzież szkolną ze środowiskiem osób niepełnosprawnych, szkoli studentów i
wolontariuszy z zakresu pomocy osobom niepełnosprawnym.
Kontakt:
adres: Warszawskie Stowarzyszenie Rugby Na Wózkach „FOUR KINGS”, ul. Joliot Curie
11a/47, 02-646 Warszawa
telefon: 797 - 594 - 316
strona internetowa: www.fourkings.pl
Klub sportowo-turystyczny niewidomych i słabowidzących
Opis:
Klub prowadzi następujące sekcje:
 warcabowa,
 szachowa,
 kolarska,
 strzelecka,
 kręglarska,
 taneczna,
 goalballa,
 pływacka,
537
www.infoon.pl
 sportów zimowych,
 turystyczna.
Kontakt:
adres: Klub sportowo- turystyczny niewidomych i słabowidzących, ul. Damrota 6, 45-064
Opole
telefon: 77 448 39 90, 603 271 603
strona internetowa: www.crossopole.pl
Zrzeszenie Sportowe Inwalidów ,,START” Rzeszów
Opis:
Sekcje prowadzone w ramach działalności Stowarzyszenia:
 pływanie,
 koszykówka,
 żeglarstwo,
 bilard.
Kontakt:
adres: Zrzeszenie Sportowe Inwalidów ,,START”, ul. Leszka Czarnego 3, 35-615 Rzeszów
telefon: 508246922
strona internetowa: www.start.rzeszow.pl
Rzeszowski Klub Sportów Wodnych
Opis:
Klub prowadzi zajęcia w wodzie dla osób niepełnosprawnych, między innymi:
 grupowe oraz indywidualne lekcje nauki pływania,
 gimnastykę korekcyjną w wodzie,
 zajęcia przy muzyce,
 lekcje z użyciem pomocy wypornościowych.
Kontakt:
adres: Rzeszowski Klub Sportów Wodnych, ul. Matuszczaka 9, 35-083 Rzeszów
telefon: 668 150 777
strona internetowa: www.sportywodne.rzeszow.pl
Podlaskie Stowarzyszenie Sportowe Osób Niepełnosprawnych „Start”
Opis:
Prowadzenie warsztatów terapii zajęciowej dla osób z mózgowym porażeniem i
zaburzeniami narządu ruchu, zajęcia sportowe.
538
www.infoon.pl
Kontakt:
adres: Podlaskie Stowarzyszenie Sportowe Osób Niepełnosprawnych „Start”, Włókiennicza 4,
15-465 Białystok
telefon: 85 6523739
strona internetowa: www.start.bialystok.pl
Pomorska Fundacja Sportu i Turystyki Osób Niepełnosprawnych „Keja”
Opis:
Fundacja działa na rzecz rozwoju sportu i turystyki w społeczeństwie osób
niepełnosprawnych, ze szczególnym uwzględnieniem osób niepełnosprawnych z dysfunkcją
narządu wzroku. Celem Fundacji jest podejmowanie i rozwijanie inicjatyw edukacyjnych,
oświatowo-wychowawczych, kulturalnych, opiekuńczych oraz dotyczących kultury fizycznej i
sportu oraz rehabilitacji osób niepełnosprawnych, polegających na: rozwijaniu i organizacji
powszechnej kultury fizycznej, sportu, rehabilitacji, turystyki i czynnego wypoczynku w
środowisku osób niepełnosprawnych i dzieci z ośrodków szkolno-wychowawczych.
Kontakt:
adres: Pomorska Fundacja Sportu i Turystyki Osób Niepełnosprawnych „Keja”
telefon: 601 141 641
strona internetowa: www.fundacjakeja.org.pl
Stowarzyszenie Rehabilitacyjno - Sportowe „Szansa - Start Gdańsk”
Opis:
Stowarzyszenie działalność opiera na sześciu sekcjach sportowych:
 lekkoatletyka,
 pływanie,
 wioślarstwo,
 tenis stołowy,
 łucznictwo,
 ciężary,
 boccia.
Zajęcia prowadzone są przez wykwalifikowaną kadrę trenerską według opracowanych
planów treningowych, a najlepsi zawodnicy uczestniczą w zawodach sportowych rangi
Mistrzostwa Świata Europy, Polski oraz w Igrzyskach Paraolimpijskich.
Kontakt:
adres: Stowarzyszenie Rehabilitacyjno - Sportowe „Szansa - Start Gdańsk” , ul. Puszkina
8/1A, 80-233 Gdańsk
telefon: 58 300 00 08
strona internetowa: www.szansa-gdansk.pl
539
www.infoon.pl
Fundacja Rozwoju i Edukacji Trefl
Opis:
Fundacja Rozwoju i Edukacji Trefl zajmuje się integrowaniem osób niepełnosprawnych, w
pełni zdrowych i sprawnych. Prowadzi Integracyjny Ośrodek Rehabilitacyjno-Sportowy z
sekcją bilarda oraz SMS w grach zespołowych (koszykówka, siatkówka).
Kontakt:
adres: Fundacja Rozwoju i Edukacji Trefl, ul. Jakuba Goyki 10A/3, 81-715 Sopot
telefon: 58 551 32 21
strona internetowa: www.sport.trefl.com
Wojewódzkie Stowarzyszenie Sportu i Rehabilitacji Niepełnosprawnych START KATOWICE
Opis:
Prowadzone sekcje sportowe:
 pływanie
 tenis stołowy
 podnoszenie ciężarów
 boccia
 łucznictwo
 lekkoatletyka
 narciarstwo
 siatkówka na siedząco
 goalball
 szachy
Kontakt:
adres: Wojewódzkie Stowarzyszenie Sportu i Rehabilitacji Niepełnosprawnych START
KATOWICE, ul. Gliwicka 150, 40-800 Katowice
telefon: 32 241 01 40
strona internetowa: www.startkatowice.pl
Zrzeszenie Sportu i Rehabilitacji „START”
Opis:
Sekcje:
 lekkoatletyka
 łucznictwo,
 pływanie,
540
www.infoon.pl
 narciarstwo zjazdowe.
Reprezentanci Zrzeszenia wielokrotnie reprezentowali nasz kraj na Mistrzostwach Polski,
Europy, Świata i Igrzyskach Paraolimpijskich, gdzie zdobywali liczne medale.
Kontakt:
adres: Zrzeszenie Sportu i Rehabilitacji „START”, ul. Kołątaja 4, 25-715 Kielce
telefon: 41 344 23 60
strona internetowa: www.start-kielce.com
Integracyjny Klub Sportowy „Atak”
Opis:
Klub prowadzi działalność w zakresie rehabilitacji ruchowej i społecznej oraz integracji przez
sport osób niepełnosprawnych, jest największym klubem dla osób niepełnosprawnych
ruchowo w woj. warmińsko-mazurskim. Podstawowym celem jest rehabilitacja poprzez sport
wśród dzieci, młodzieży i osób dorosłych.
Wielokrotny organizator: Mistrzostw Polski, Pucharów Polski, Pucharów Europy 2005 i 2011),
Mistrzostw Europy (2009 i 2013) oraz Turniejów Międzynarodowych w piłce siatkowej na
siedząco, stojąco i hokeja.
Sekcje osób niepełnosprawnych:
 siatkówka na siedząco plażowa,
 siatkówka na stojąco plażowa,
 siatkówka na siedząco halowa,
 siatkówka na stojąco halowa,
 pływanie,
 ciężary,
 rugby na wózkach,
 hokej na slegach,
 siatkówka dla dzieci (dziewczynki i chłopcy).
Kontakt:
adres: Integracyjny Klub Sportowy „Atak”, ul. Robotnicza 68, 82-300 Elbląg
telefon: 55 642 42 55
strona internetowa: www.atak.pl
Klub Sportowy Inwalidów „Start”
Opis:
W Klubie funkcjonuje jedenaście sekcji sportowych:
 rugby na wózkach,
541
www.infoon.pl
 bocci,
 tańca towarzyskiego na wózkach,
 kolarska-handbike,
 wioślarska,
 pływacka,
 tenisa stołowego,
 tenis ziemny,
 siatkówki na siedząco.
Dodatkowo odbywają się zajęcia rehabilitacyjno-sportowe na Miejskim Stadionie
Lekkoatletycznym przy ul. Litewskiej 20.
Kontakt:
adres: Klub Sportowy Inwalidów „Start”, ul. Litewska 20, 71-344 Szczecin
telefon: 91 4315835
strona internetowa: www.start-szczecin.pl
Stowarzyszenie Sportu Niepełnosprawnych „Start Koszalin”
Kontakt:
adres: Stowarzyszenie Sportu Niepełnosprawnych „Start Koszalin”, ul. Jedności 4, 75-401
Koszalin
telefon: 94 343 61 27
Fundacja na rzecz promocji sportu osób niepełnosprawnych „Marzenie”
Opis:
Fundacja prowadzi integrację osób niepełnosprawnych ruchowo i intelektualnie poprzez
organizację bezpłatnych zajęć z tenisa ziemnego i organizację imprez sportowych.
Kontakt:
adres: Fundacja „Marzenie”, ul. M.Konopnickiej 20 C, 71-151 Szczecin
telefon: 606 631 828
strona internetowa: www.fundacja-marzenie.com.pl
542
www.infoon.pl
OŚRODKI SZKOLENIA NIEPEŁNOSPRAWNYCH KIEROWCÓW
Sprawdź, które szkoły prowadzą kursy dla osób niepełnosprawnych ruchowo.
Lista ośrodków kształcenia kierowców dysponujących samochodami dostosowanymi do
potrzeb osób z niepełnosprawnością:
OSK AUTO-MOTOR
adres: ul. Kiepury 38/49, 58-506 Jelenia Góra
telefon: 75 64 13 666, 606 657 227, 606 657 250, 698 533 802
Opis: OSK szkoli jedynie osoby głuchonieme (bez niepełnosprawności ruchowych). Szkoła
zatrudnia instruktorkę kat. B, będącą jednocześnie tłumaczem języka migowego
(legitymującą się certyfikatem Polskiego Związku Głuchych) i służącą swoją pomocą również
podczas egzaminu państwowego w WORD.
OSK Kursant
adres: ul. Tarnogajska 5/9 (wejście od ul. Armii Krajowej), 50-512 Wrocław
telefon: 71 336-78-08
strona internetowa: www.kursant.wroclaw.pl
Ośrodek Szkolenia Kierowców Jan Gawlik
adres: al. Armii Krajowej 49 50-507 Wrocław
telefon: 71 797-55-44, 71 336-75-98
strona internetowa: www.gawlik.wroclaw.pl
Opis: Szkolenia pojazdem z automatyczną skrzynią biegów oraz kursy dostosowane dla osób
niepełnosprawnych.
543
www.infoon.pl
SZKOŁA JAZDY - „MINOTAUR”
adres: XV L.O. Bydgoszcz-Fordon, ul. Berlinga 13, Bydgoszcz -Fordon, ul. Piwnika Ponurego 10
telefon: 600 891 840, 52 518 57 69
strona internetowa: www.szkola-jazdy.bydzia.pl
Opis: Szkolenie osób z dysfunkcją kończyn górnych, dolnych, a także osób niedosłyszących.
Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego
adres: ul. Polna 107/111, 87-100 Toruń
telefon: 56 6559838, 56 6233959
strona internetowa: www.word.torun.pl
Opis: WORD w Toruniu dysponuje samochodem Chevrolet - Aveo, z automatyczną skrzynią
biegów, przystosowanym do nauki jazdy i egzaminów, dla ON z różnymi dysfunkcjami
narządów ruchu.
Ośrodek Szkolenia Kierowców Adam Szala
adres: ul. Osiedlowa 7a, 87-720 Ciechocinek
telefon: 54 283 57 97, 507 041 637
strona internetowa: www.szala.prawojazdy.com.pl
Opis: Ośrodek organizuje turnusy wypoczynkowe z kursem prawa jazdy.
SAJGON Stowarzyszenie Centrum Niezależnego Życia w Ciechocinku
adres: ul. Wojska Polskiego 17, 87-720 Ciechocinek
telefon: 54 283-31-46
strona internetowa: www.cnz.boxpol.com
Opis: Stowarzyszenie jest organizatorem nauki jazdy oraz kursów prawa jazdy dla osób z
niepełnosprawnościami narządu ruchu, w tym także poruszających się na wózkach
inwalidzkich. Zajęcia praktyczne odbywają się na odpowiednio przystosowanym
samochodzie (między innymi: gaz i hamulec obsługiwany ręcznie, automatyczne sprzęgło).
„KULKA”
adres: ul. Hutnicza 28, 20-218 Lublin
telefon: 81 749-60-80
strona internetowa: www.kulka.pl
544
www.infoon.pl
Opis: Budynek, w którym prowadzone są szkolenia, jest parterowy, pozbawiony barier
architektonicznych. Dodatkowo odpowiednio dostosowano stanowiska komputerowe. Do
dyspozycji przystosowano samochód marki Fiat Punto II a także najnowszy model Opla
Corsa. Pojazd jest bogato wyposażony, między innymi w regulację kolumny kierownicy
(wysokość ustawienia do potrzeb kursanta), regulację wysokości fotela (wysokość ustawienia
do potrzeb kursanta), elektryczne ustawienie lusterek zewnętrznych, sekwencyjną i
automatyczną dźwignię zmiany biegów (clip- tronic).
Szkolenie Kandydatów Na Kierowców
adres: ul. Wieniawskiego 57/3, 68-200 Żary
telefon: 68 363-69-33; 601-741-592
strona internetowa: [email protected]
Opis: Ośrodek prowadzi szkolenie osób głuchoniemych i niedosłyszących.
Autoszkoła Władysław Gałka
adres: ul. Pomorska 88, 91-409 Łódź
telefon: 42 678 20 36; 504 542 524
Opis: Szkolenia na samochodzie wyposażonym w specjalistyczne oprzyrządowanie
przeznaczone dla osób nawet o znacznym stopniu niepełnosprawności. Aby prowadzić
pojazd wystarczy sprawna jedna górna kończyna , wszystkie funkcje auta są przystosowane
tak, żeby kierowanie pojazdu przez osobę niepełnosprawną było komfortowe i bezpieczne.
Auto Szkoła „WOTA”
adres: ul. Nawrot 46, Łódź
telefon: 42 676 70 60, 42 674 27 27
strona internetowa: www.wota.com.pl
Opis: Szkoła prowadzi kursy na samochodach z automatyczną skrzynią biegów.
Bezstresowe Szkolenie Kierowców LUZ s. c.
adres: ul. Reymonta 17, Kraków
telefon: 12 632 22 60, 423 22 60, 423 22 61
strona internetowa: www.luz.krakow.pl
Opis: Szkolenie prowadzone jest na samochodzie z automatyczną skrzynią biegów oraz gałką
na kierownicy, jak również na samochodzie klienta, przystosowanym do jego schorzenia.
545
www.infoon.pl
Ośrodek Nauki Jazdy - JBN
adres: ul. Waryńskiego 28 lok. 26, Warszawa
telefon: 22 353 08 09, 609 327 077.
strona internetowa: www.jbn.hg.pl
Opis: Szkoła posiada samochód z automatyczną skrzynią biegów oraz z urządzeniem
umożliwiającym sterowanie wyłącznie ręczne.
Ośrodek Szkolenia Kandydatów na Kierowców i Kierowców „PIK”
adres: ul. Jastrzębowskiego 22 (w budynku spółdzielni mieszkaniowej Ursynów), Warszawa
telefon: 22 644 11 15, 22 423 53 53, 500 207 740, 500 207 710
strona internetowa: www.pik.waw.pl
Opis: Ośrodek posiada przystosowany dla osób niepełnosprawnych samochód marki Opel
Corsa, jak również wykorzystuje się samochód z automatyczną skrzynią biegów Chrysler PT
Cruiser. W zależności od stopnia niepełnosprawności kandydat może odpowiednio dla siebie,
po badaniu lekarskim wybrać pojazd. Istnieje możliwość wypożyczenia samochodu
szkoleniowego na czas egzaminu państwowego.
Ośrodek Nauki Jazdy dla Osób Niepełnosprawnych przy Centrum Kształcenia i Rehabilitacji
Inwalidów Sp. z o.o.
adres: ul. Gąsiorowskiego 12/14, Konstancin-Jeziorna k/Warszawy
telefon: 22 756-32-40
strona internetowa: www.ckir.pl
Opis: Ośrodek posiada samochody Fiat Punto i Fiat Panda (automat) przystosowane do
potrzeb osób niepełnosprawnych. Dojazd do Ośrodka zapewnia komunikacja miejska
pojazdami przystosowanymi do przewozu osób niepełnosprawnych. Ośrodek dla kursantów
oferuje dodatkowo: zakwaterowanie w bazie hotelowej, wyżywienie, możliwość rehabilitacji
leczniczej, doradztwo w zakresie zakupu i oprzyrządowania prywatnego samochodu.
Ośrodek Szkolenia Kierowców i Instruktorów „As”
adres: ul. Skłodowskiej 18 ; ul. Sucha 2, 26-600 Radom
telefon: 48 385 86 03
strona internetowa: www.as.radom.pl
Opis: Ośrodek posiada samochód przystosowany dla osób ze wszelkimi dysfunkcjami
ruchowymi. Automatyczna skrzynia biegów oraz możliwość sterowania pojazdem za pomocą
ręcznej manetki. Szkoła prowadzi doradztwo w uzyskiwaniu dofinansowania PFRON oraz
możliwość badań lekarskich na miejscu.
546
www.infoon.pl
Ośrodek Szkolenia Kierowców „ALFA”
adres: ul. Lutosławskiego 33 (I piętro), Słupsk
telefon: 59 842 83 74, 691 094 795, 601 572 355
strona internetowa: www.alfanaukajazdy.ovh.org
opis: Ośrodek dysponuje samochodem (Mercedes A-klasa) z automatyczną skrzynią biegów,
samochód wyposażony jest w ABS, wspomaganie kierownicy oraz osprzęt umożliwiający
prowadzenie również przy dysfunkcji obu nóg (moduł ręczny gaz-hamulec).
Ośrodek Szkolenia Kierowców - „AUTO RONDO”
adres: ul. Zielona 20, Starogard Gdański
telefon: 58 561 12 03, 605 780 401
strona internetowa: www.osk-rondo.prawojazdy.com.pl
Opis: Prawo jazdy kategorii B, dla osób niepełnosprawnych z dysfunkcją narządów ruchu.
Ośrodek posiada samochód osobowy Mercedes A-klasa z automatyczną skrzynią biegów oraz
moduł ręczny gaz-hamulec.
OSK- Marek Puzdrowski
adres: ul. Mirachowska 114, 83-340 Sierakowice
telefon: 58 684-70-70; 603 876 075
strona internetowa: www.puzdrowski.pl
Opis: Ośrodek dysponuje samochodem Audi A-3 (automat) przystosowanym do szkolenia
osoby z dysfunkcją kończyn dolnych.
Ośrodek Szkolenia Kierowców - OLIWKA
adres: ul. Plac Dworcowy 1 (Budynek Dworca PKP), Gdańsk - Oliwa
telefon: 58 552 00 77
strona internetowa: www.oliwka.net.pl
Opis: Oferta szkolenia skierowana do osób niepełnosprawnych skierowana jest dla osób Dla
osób z dysfunkcja kończyn dolnych. Ośrodek posiada samochód Jeep Cherokee ze
wspomaganiem kierownicy, regulacją ustawienia koła kierownicy, przestronnym wnętrzem,
stosunkowo wysoko umieszczonym siedziskiem ułatwiającym zajmowanie miejsca za
kierownicą, elektryczną regulacją ustawienia fotela, automatyczną skrzynią biegów.
Ośrodek Szkolenia Kierowców AUTOKURS Ewa i Andrzej Wojciechowscy
adres: Racibórz, Ogrodowa 23/2
547
www.infoon.pl
telefon: 32-414-92-39; 603-646-224; 603-755-061
opis: Ośrodek zaprasza na szkolenia osoby niepełnosprawne, słabosłyszące i niesłyszące.
Ośrodek Szkolenia Kierowców „Fiesta”
adres: ul. Batorego 10, 47- 400 Racibórz
telefon: 32 415 0151, 516 359 248, 609 382 225
strona internetowa: www.kursy-prawajazdy.pl
Nauka jazdy „Krzysztof”
adres: ul. Michałkowicka 28, 41-100 Siemianowice Śląskie
telefon: 505 90 90 22
strona internetowa: www.osk-krzysztof.pl
Opis: Do dyspozycji osób niepełnosprawnych jest samochód z automatyczną skrzynią
biegów oraz przystosowaniem do różnego stopnia niepełnosprawności.
„MOTO - SZKOŁA”
adres: ul. Aleja NMP 6, 42-200 Częstochowa
telefon: 34 368 12 59, 601 488 478
Opis: Ośrodek szkoli osoby niepełnosprawne ruchowo na samochodzie kursanta.
Ośrodek szkolenia kierowców „Wołczyk”
adres: ul. Bankowa 1,44-240 Żory
telefon: 32 46 90 390, 601 757 542
strona internetowa: www.oskwolczyk.pl
Opis: Ośrodek prowadzi szkolenia dla osób niepełnosprawnych, niesłyszących i
słabosłyszących. Istnieje również możliwość szkolenia osób z dysfunkcją narządu ruchu, lecz
tylko na własnym samochodzie. Szkoła nie posiada specjalistycznego samochodu.
Babska Szkoła Prawa Jazdy
adres: ul. Chudoby 2/3, 44-100 Gliwice
telefon: 32 300 92 32, 501 635 953, 602 337 687
strona internetowa: www.babska.prawojazdy.com.pl
Opis: Ośrodek szkoli osoby niepełnosprawne z dysfunkcjami ruchu na specjalnie w tym celu
przystosowanym samochodzie.
Ośrodek Szkolenia Kierowców - ZDZ
adres: al. Piłsudskiego 2, 35-959 Rzeszów
548
www.infoon.pl
telefon: 17 86-28-093 wew. 15, 17 86-28-094 wew. 15,kom. 606 703 003
strona internetowa: www.zdz.rzeszow.pl
Opis: Szkolenia dla osób niepełnosprawnych z uszkodzeniami kończyn dolnych oraz osób
głuchoniemych.
OSK „Jagiellonka”, Poznań
adres: 61-362 Poznań ul. Forteczna 17a
telefon: (61) 878-90-78 ; 601-789-078
strona internetowa: www.jagiellonka.poznan.pl
opis: Szkolenie odbywa się na samochodzie Alfa Romeo 156 z automatyczną skrzynią biegów
oraz wspomaganiem układu kierowniczego. Mechanizm sterowania pedałami przeniesiony
został w ręce.
OSK „PRAWKO”, Poznań
adres: ul. Macieja Rataja 10, 61-695 Poznań
telefon: (61) 821 7767, 501 257 294
strona internetowa: www.prawko.com
opis: Auto, na którym prowadzone są szkolenia dostosowane jest dla osób z
niepełnosprawnościami ruchowymi takimi jak:
– niesprawna kończyna dolna prawa
– niesprawna kończyna dolna lewa
– niesprawne obie kończyny dolne
– niesprawna kończyna górna
– niesprawna jedna kończyna dolna i jedna górna
Ośrodek Szkolenia Kierowców „ASIMA”, Leszno
adres: ul. Transportowa 10, 64-115 Święciechowa (koło Leszna)
telefon: 604 895 342
strona internetowa: www.asima.eu
opis: OSK dysponuje samochodem umożliwiającym prowadzenie również przy dysfunkcji obu
nóg.
SZKOŁA JAZDY PIŁA
adres: Bydgoska 59/27, 64-920 Piła
telefon: 512 321 864, (67) 215 73 52
strona internetowa: www.szkolajazdypila.pl
549
www.infoon.pl
opis: Firma posiada nowoczesny, specjalny samochód z oprzyrządowaniem umożliwiającym
osobom z dysfunkcją nóg, kończyny górnej bezpieczne poruszanie się po drogach.
Doświadczony instruktor rozumiej potrzeby i oczekiwania osób niepełnosprawnych.
Dodatkowo firma prowadzi doradztwo w zakupie własnego samochodu i dostosowania go
do rodzaju schorzenia.
Nauka Jazdy
adres: ul. Aleja Wyzwolenia 73, Szczecin
telefon: 91 455 38 07, 91 469 29 78
strona internetowa: www.fedenczak.com.pl
Opis: Szkoła jest przyjazna osobom niepełnosprawnym. Szkolenia prowadzone są na
samochodzie wyposażonym w specjalistyczne oprzyrządowanie. Samochód podstawiany jest
również do Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego celem przeprowadzenia na nim
egzaminu państwowego. Oznacza to, że każdy kursant zdaje egzamin na tym samym
samochodzie na którym się szkolił.
Nauka Jazdy „KAROL”
adres: ul. Monte Cassino 5, 70-464 Szczecin
telefon: 91 852 14 00, 668 520 904
strona internetowa: www.karol.szczecin.pl
Opis: Szkoła dysponuje samochodami z automatyczną skrzynią biegów, samochody są
wyposażone w ABS, wspomaganie kierownicy. Infrastruktura w lokalu, w którym
prowadzone są szkolenia teoretyczne, jest dopasowana dla potrzeb osób o obniżonej
sprawności ruchowej, poruszających się na wózkach.
Szkoła jazdy dla osób niepełnosprawnych „RÓŻA”
adres: Koszalin
telefon: 604 083 538
strona internetowa: www.naukajazdy.ekoszalin.eu
Opis: Szkoła umożliwia naukę osobom, które chciałyby uczyć się jazdy na samochodzie z
automatyczną skrzynią biegów, dodatkowo wyposażonym w układ ręcznego sterowania
hamulcem zasadniczym i przepustnicą.
550
www.infoon.pl
728 112 112 - NUMER ALARMOWY DLA OSÓB NIESŁYSZĄCYCH I NIEDOSŁYSZĄCYCH
Od 1 stycznia 2015r. Centrum Powiadamiania Ratunkowego w Krakowie udostępniło
numer 728 112 112 do odbioru zgłoszeń alarmowych dla osób niesłyszących i
niedosłyszących.
Numer 112 jest jednolitym numerem alarmowym, który obowiązuje na terenie całej
Unii Europejskiej. Służy on wyłącznie do powiadamiania w nagłych sytuacjach zagrożenia
zdrowia, życia lub mienia, takich jak:
 pożary,
 wypadki drogowe,
 kradzieże,
 włamania,
 w przypadku użycia przemocy,
 nagłe omdlenia i utrata świadomości,
 poważne uszkodzenie ciała i silne krwawienie,
 przypadki porażenia prądem,
 rozpoznania osoby poszukiwanej przez Policję,
 inna nagła sytuacja zagrażająca zdrowiu, życiu lub bezpieczeństwu i porządkowi
publicznemu.
Na początku bieżącego roku Centrum Powiadamiania Ratunkowego w Krakowie
udostępniło specjalny numer 728 112 112 do odbioru zgłoszeń alarmowych dla osób
551
www.infoon.pl
niesłyszących i niedosłyszących. Oznacza to, że w województwie małopolskim istnieje
możliwość przekazania zgłoszenia alarmowego w formie wiadomości SMS.
Poniżej przedstawiamy zasady korzystania z telefonu alarmowego przez osoby niesłyszące.
Podczas wysyłania SMS’a na numer Centrum Powiadamiania Ratunkowego w wiadomości
należy:
1. znajdować się w bezpiecznym dla siebie miejscu
2. napisać wiadomość SMS
- na początku SMS’a napisać: Jestem osobą niesłyszącą.
- podać adres zdarzenia: powiat, gminę, miejscowość, ulicę oraz nr domu lub mieszkania,
numer klatki w bloku oraz piętro na którym doszło do zdarzenia.
- napisać: co się stało w formie krótkiej informacji (np. Nieprzytomne dziecko, Pożar),
- podać ilość osób poszkodowanych (Jeżeli są inni poszkodowani poza osobą zgłaszającą
zdarzenie.),
- wskazać ewentualnie, która służba jest potrzebna ( straż pożarna, pogotowie, policja),
- podać swoje imię i nazwisko.
3. Czekać na zwrotnego SMS’a z Centrum Powiadamiania Ratunkowego, który potwierdzi
przyjęcie zgłoszenia.
4. Czekać na służbę ratunkową w zgłoszonym i bezpiecznym miejscu.
UWAGA: numer
małopolskiego.
Szczegółowe
728 112 112
informacje
obowiązuje
znajdują
się
wyłącznie
na
na
stronie
terenie
województwa
Małopolskiego
Urzędu
Wojewódzkiego w Krakowie. Na stronie internetowej znajdują się również filmy
instruktażowe z komunikatami
w języku migowym dotyczącymi zasad korzystania z
numerów alarmowych 112 oraz 728 112 112.
Więcej informacji na stronie: http://muw.pl/default.aspx?page=112_wideo
552
www.infoon.pl
BEZPŁATNE PORADY OBYWATELSKIE
Lista Biur Porad Obywatelskich.
Biura Porad Obywatelskich zrzeszone są w Związku Biur Porad Obywatelskich i
działają w całej Polsce. Udzielają bezpłatnej pomocy poradniczej oraz informacyjnej.
Porady udzielane są między innymi w sprawach:
- mieszkaniowych,
- rodzinnych,
- świadczeń socjalnych,
- świadczeń z ubezpieczenia społecznego,
- zatrudnienia i bezrobocia.
Informacje udzielane są natomiast w sprawach:
- imigracji/ repatriacji,
- finansowych,
- niepełnosprawności,
- obywatela a instytucji,
- pozbawienia wolności,
- spadkowych,
- konsumenckich,
- stosunków międzyludzkich,
- własności.
553
www.infoon.pl
Bezpłatną, anonimową poradę obywatelską można uzyskać przez internet. Wystarczy
wysłać pytanie przez formularz dostępny na stronie www.obywatelskieinfo.ngo.pl. Doradcy
Biura Porad Obywatelskich prześlą odpowiedź w ciągu 14 dni.
Na stronach serwisu www.obywatelskieinfo.ngo.pl, ,obok podstawowych informacji
prawnych znaleźć można również bieżące wiadomości o istotnych problemach społecznych,
o konferencjach, szkoleniach, informacje o zmianach w przepisach prawnych, a także wzorce
najczęściej spotykanych pism.
Oprócz wysłania formularza internetowego, bezpłatną poradę obywatelską możesz uzyskać
kontaktując się telefonicznie lub osobiście. Poniżej przedstawiamy listę Biur Porad
Obywatelskich w Polsce:
Wrocław
Biuro Porad Obywatelskich Wrocław
adres: ul. K. Szajnochy 12, 50 – 076 Wrocław, telefon: 71 344 84 39
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek, czwartek w godz. 10.00 – 18.00, wtorek, środa,
piątek w godz. 10.00 - 16.00.
Wałbrzych
Biuro Porad Obywatelskich Wałbrzych
adres: ul. A. Mickiewicza 29, 58 - 300 Wałbrzych, telefon: 74 665 16 60
strona internetowa: www.obronapraw.pl
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek, wtorek, środa, piątek w godz. 10.00 – 16.00,
czwartek w godz. 10.00-19.00
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Stowarzyszenie Obrona Praw Człowieka
i Obywatela „ST.O.P”
województwo kujawsko – pomorskie
Nakło nad Notecią
Biuro Porad Obywatelskich Nakło nad Notecią
adres: ul. Dąbrowskiego 58, 89-100 Nakło nad Notecią, telefon: 52 385 16 18
e-mail.: [email protected]
strona internetowa: www.bponaklo.pl
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek - czwartek w godz. 15.00 - 20.00.
554
www.infoon.pl
Inne miejsca udzielania porad:
- Urząd Miejski w Kcyni, ul. Rynek 2, wtorek w godz. 16.00-19.00,
- Urząd Miasta i Gminy w Mrocz, ul. Pl. 1 Maja 20, środa w godz. 16.00-19.00,
- Urząd Gminy w Sadkach, ul. Strażacka 11, wtorek w godz. 16.00-19.00,
- Rejonowa Biblioteka Publiczna w Szubinie, ul. Kcyńska 11, czwartek w godz. 16.00-19.00.
- Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Fundacja „CIVITAS”
Zielona Góra
Biuro Porad Obywatelskich Zielona Góra
adres: ul. Aleja Niepodległości 7a/3, 65-048 Zielona Góra, telefon: 68 454 82 47
strona internetowa: www.civis-sum.org.pl
Mieszkańcom woj. lubuskiego biuro udziela porad listownie i poprzez pocztę e-mail. Biuro
nie udziela porad telefonicznie.
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek w godz. 9.00 - 19.00, wtorek w godz. 9.00 19.00, środa w godz. 16.00 - 19.00, czwartek w godz.9.00 - 19.00, piątek w godz. 9.00 14.00, sobota w godz. 9.00 -14.00.
- Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, ul. Długa 13, Zielona Góra, środa w godz. 10.00 –
15.00.
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Stowarzyszenie Wspierania Aktywności
Obywatelskiej „Civis sum”.
Łódź
Biuro Porad Obywatelskich Łódź
adres: ul. Franciszkańska 15, 91 - 433 Łódź, telefon 42 639 72 03
strona internetowa: www.incorpore.org.pl
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek, środa, czwartek, piątek w godz. 11.00 – 14.00,
wtorek w godz. 13.30 – 16.00.
- Pabianice, ul. Partyzancka 31,
- Zbierz, ul. Jana Pawła II 19,
- Łódź, ul. Franciszkańska 15,
- Zakład Karny Łódź nr. 1, ul. Beskidzka 54,
- Areszt Śledczy w Łodzi, ul. Smutna 1,
- Zakład Karny w Płocku, ul. Sienkiewicza 42,
- Zakład Karny w Sieradzu, ul. Orzechowa 5,
- Areszt Śledczy/Zakład Karny Piotrków Trybunalski, ul. Wronia 76/90,
555
www.infoon.pl
- Zakład Karny w Łowiczu, ul. Wiejska 3,
- Zakład Karny w Garbalinie.
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Stowarzyszenie Bezrobotnych i Osób
Działających na rzecz Bezrobotnych „Wszyscy Razem – In Corpore“.
Poddębice
Biuro Porad Obywatelskich Poddębice
adres: ul. Łódzka 27, 99-200 Poddębice, telefon: 43 678 01 07
strona internetowa: www.fundacjakamelot.pl
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek - piątek w godz. 8.00 - 15.00
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Kamelot.
Skierniewice
Biuro Porad Obywatelskich Skierniewice
adres: ul. Batorego 64 H, 96-100 Skierniewice, telefon: 46 833 97 60
strona internetowa: www.bpo-skierniewice.pl
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek w godz. 11.00 -15.00, wtorek w godz. 11.00 15.00, środa w godz. 15.30 -18.00.
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Stowarzyszenie Rodziców i Opiekunów
Dzieci Niepełnosprawnych „Wspólna Troska”.
Kraków
Biuro Porad Obywatelskich Kraków
adres: ul. Batorego 5, 31-135 Kraków, telefon: 12 357 36 91
strona internetowa: www.bpo-krakow.pl
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek, czwartek w godz. 12.00 - 18.00, wtorek, środa,
piątek w godz. 9.00 - 15.00.
- os. Centrum C10, Kraków (budynek MOWIS), wtorek, czwartek w godz. 9.00 – 14.00,
- ul. Szpitalna 1, Miechów (budynek GOPS), poniedziałek w godz. 10.00 – 15.00,
- ul. 3 Maja 2, Proszowice (budynek Caritas), środa w godz. 10.00 – 15.00.
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Stowarzyszenie Dobrej Nadziei
strona internetowa: www.sdn.org.pl
Garwolin
Biuro Porad Obywatelskich Garwolin
adres: ul. Zgoda 2, 08 - 400 Garwolin, telefon: 25 682 20 75
556
www.infoon.pl
strona internetowa: www.bpo-garwolin.pl
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek – piątek w godz. 9.30 – 18.00
- Urząd Miasta i Gminy w Pilawie, Al. Wyzwolenia 158, 08-440 Pilawa,
- Urząd Gminy w Górznie, Górzno 131, 08-404 Górzno.
Punkt czynny jest dwa razy w miesiącu po 2 godziny. Terminy dyżurów doradcy na dany
miesiąc podawane są do Urzędów Gmin w miesiącu poprzedzającym.
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Stowarzyszenie Pomocna Dłoń.
Łosice
Biuro Porad Obywatelskich Łosice
adres: ul. Piłsudskiego 6 pok. 49, 08-200 Łosice
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek w godz. 12.30-14.30, środa w godz. 12.30 –
14.30.
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Łosickie Stowarzyszenie Informacji
Społecznej.
Radom
Biuro Porad Obywatelskich Radom
adres: ul. Mokra 2,26-610 Radom, telefon: 48 360 75 94
Dni i godziny przyjęć klientów: czwartek w godz. 12.00-18.00.
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu
w Radomiu.
strona internetowa: www.wolontariat.org.pl/radom
Warszawa
Biuro Porad Obywatelskich Warszawa
adres: ul. Gałczyńskiego3, 00-362 Warszawa, telefon: 22 828 12 95
e-mail: Biuro Porad Obywatelskich [email protected]
strona internetowa: www.bpo.warszawa.pl
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek w godz. 14.00 - 18.00, wtorek, środa w godz.
9.00 - 13.00, czwartek w godz. 9.00 - 16.00.
Obowiązuje system zapisów w dniu wizyty. Pierwszeństwo mają osoby zapisujące się
osobiście, telefonicznie zapisujemy w miarę wolnych miejsc. Zapisy odbywają się w
następujących godzinach: poniedziałek od godz. 10.00, wtorek, środa od godz. 8.00,
czwartek od godz. 9.00.
Inne miejsca udzielania porad na terenie dzielnic miasta stołecznego Warszawy:
- dla mieszkańców Dzielnicy Bielany: ul. Wrzeciono 48 (Biblioteka Publiczna), poniedziałek w
godz.12.00 - 16.00,
557
www.infoon.pl
- dla mieszkańców Dzielnicy Mokotów: ul. Wiśniowa 37 (Urząd Dzielnicy Mokotów), wtorek
w godz. 11.00 - 15.00,
- dla mieszkańców Dzielnicy Praga Północ: ul. Jagiellońska 56 (Klub Złotego Wieku),
poniedziałek w godz.12.00 - 16.00,
- dla mieszkańców Dzielnicy Wola: ul. Działdowska 6 (Dzielnicowy Dom Kultury), czwartek w
godz. 10.00 do 14.00,
- dla mieszkańców Dzielnicy Praga Południe: ul. Wiatraczna 11 (Ośrodek Pomocy Społecznej),
środa w godz. 10.00 - 14.00,
- dla mieszkańców Dzielnicy Włochy: ul. Chróścickiego 2 (Czytelnia Naukowa nr VI), wtorek w
godz. 11.00 - 15.00.
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Stowarzyszenie Centrum Informacji
Społecznej - CIS.
Krosno
Biuro Porad Obywatelskich Krosno
adres: ul. Portiusa 4 (II piętro), 38 – 400 Krosno, telefon: +48 607 977 651
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Stowarzyszenie Pomocy Niematerialnej
„Szansa”.
Łomża
Biuro Porad Obywatelskich Łomża
adres: ul. Szosa Zambrowska 1/ 27 (I piętro pok. 215), 18 - 400 Łomża, telefon: 86 216 48 79
strona internetowa: www.bpo.lomza.pl
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek w godz. 11.00 – 15.00, wtorek, środa w godz.
9.00 -13.00.
- Powiatowy Punkt Poradnictwa Obywatelskiego w Zambrowie, ul. Wojska Polskiego 49 , 18300 Zambrów, pierwsza środa miesiąca w godz. 10.00 – 13.00.
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Stowarzyszenie Wspierania
Poradnictwa Obywatelskiego.
Brusy
Biuro Porad Obywatelskich Brusy
adres: ul. Armii Krajowej 1 (przy stadionie), 89 - 632 Brusy, telefon 791 530 803
558
www.infoon.pl
strona internetowa: www.bpo-brusy.pl
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Zaborskie Towarzystwo Naukowe
strona internetowa: www.ztn.com.pl
Debrzno
Biuro Porad Obywatelskich Debrzno
adres: ul. Ogrodowa 26, 77 – 310 Debrzno, telefon 59 833 57 50
strona internetowa: www.bpo.stowdeb.pl
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek w godz. 8.00 - 12.00, wtorek w godz. 10.00 12.00, środa w godz. 15.00 - 17.00, czwartek, piątek w godz. 8.00 - 12.00.
- Człuchów: Punkt Poradnictwa Obywatelskiego - Miejski Dom Kultury
ul. Traugutta 2, 77 – 300 Człuchów, czwartek w godz. 16.00 - 18.00,
- Czarne: Punkt Poradnictwa Obywatelskiego - Ośrodek Pomocy Społecznej
ul. Leśna 4, 77 - 330 Czarne, środa w godz. 14.30 - 17.30; Zakład Karny, ul. Pomorska 1, 77 –
330 Czarne, środa w godz. 15.45 – 18.45,
- Sępólno Krajeńskie: Punkt Poradnictwa Obywatelskiego - Stowarzyszenie „Dorośli –
Dzieciom”, ul. Szkolna 8, pokój nr 9, 89 - 400 Sępólno Krajeńskie, środa , czwartek w
godz.14.00 - 16.00,
- Koronowo :Punkt Poradnictwa Obywatelskiego - Zakład Karny, ul. Bydgoska 27, 86 – 010
Koronowo, środa w godz. 14.00 - 17.00,
- Szczecinek: Punkt Poradnictwa Obywatelskiego - Zakład Karny, ul. Bohaterów Warszawy 42
A, 78 – 400 Szczecinek, wtorek w godz. 15.45 - 18.45.
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Stowarzyszenie „Na Rzecz Rozwoju
Miasta i Gminy Debrzno”.
strona internetowa: www.stowdeb.pl
Gdynia
Biuro Porad Obywatelskich Gdynia
adres: ul. Traugutta 2, 81- 388 Gdynia, telefon: 58 661 31 51
strona internetowa: www.ovum.org.pl
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek, wtorek, środa w godz. 12.00-20.00, czwartek,
piątek w godz. 8.00-16.00.
- doradcy Biuro Porad Obywatelskich świadczą również porady w ramach poradnictwa
mobilnego w radach dzielnic. Na stronie internetowe w dziale aktualności podawany jest
grafik dyżurów,
- siedziba Sądu Rejonowego w Gdyni (I p. pokój 109), wtorek w godz. 8.00 – 12.00.
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Stowarzyszenie OVUM.
strona internetowa: www.ovum.org.pl
559
www.infoon.pl
Słupsk
Biuro Porad Obywatelskich Słupsk
adres: ul. Sienkiewicza 21, 76 – 200 Słupsk, telefon: 59 883 800 203
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek- czwartek w godz. 9.00 - 17.00
- Dębnica Kaszubska: w budynku Urzędu Gminy, czwartek w godz. 9.00 - 14.00.
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Słupskie Biuro Porad Obywatelskich.
Ruda Śląska
Biuro Porad Obywatelskich Ruda Śląska
adres: Niedurnego 36 (IV piętro), 41 – 709 Ruda Śląska, telefon: 32 724 29 09
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek, środa w godz. 15.00 - 19.00, piątek w godz. 9.00
- 13.00.
- ul. Floriana 7, 41-705 Ruda Śląska, dzielnica - Godula, telefon 608 119 215, wtorek w godz.
9.00 - 13.00, czwartek w godz. 13.00 - 17.00,
- ul. Kopalniana 22, 41-707 Ruda Śląska, dzielnica - Bykowina, telefon 698 451 777, wtorek w
godz. 14.00 - 18.00, czwartek w godz. 9.00 - 13.00.
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Stowarzyszenie „Rudzkie Konto
Pomocy”.
Zabrze
Biuro Porad Obywatelskich Zabrze
adres: ul. Plac Dworcowy 6, 41-800 Zabrze, telefon: 32 271 75 42
strona internetowa: www.wszechnica.zabrze.pl
- ul. Plac Dworcowy 6, 41-800 Zabrze
Organizacja prowądząca Biuro Porad Obywatelskich: Stowarzyszenie „Misericordia"
strona internetowa: www.wszechnica.zabrze.pl
Biuro Porad Obywatelskich Ostrowiec Świętokrzyski
adres: ul. Sandomierska 26A, 27 – 400 Ostrowiec Świętokrzyski
560
www.infoon.pl
Dni i godziny przyjęć klientów: środa w godz. 12.00 - 16.00.
- gmina Kunów, Urząd Miasta i Gminy w Kunowie, ul. Warszawska 45b, czwartek w godz.
8.40 - 12.40,
- gmina Waśniów, Urząd Gminy w Waśniowie ul. Rynek 24, poniedziałek w godz. 9.00 13.00.
Organizacja prowadząca biuro: Stowarzyszenie na Rzecz Osób Bezrobotnych.
strona internetowa: stowarzyszenienarzeczbezrobotnych.pl
województwo warmińsko – mazurskie
Mikołajki
Biuro Porad Obywatelskich Mikołajki
adres: ul. Jana Pawła II 1, 11 – 730 Mikołajki, telefon: 87 421 50 38, 601 344 313
Dni i godziny przyjęć klientów: wtorek w godz. 10.00 - 15.00, czwartek w godz. 11.00 - 16.00.
Organizacja prowadząca biuro: Mikołajskie Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Lokalnych.
strona internetowa:www.mikołajskie.of.pl
Szczecin
Biuro Porad Obywatelskich Szczecin
adres: ul. Dąbrowskiego 22/24, 70-100 Szczecin, telefon: 91 852 53 56
strona internetowa: www.bpo.szczecin.pl
Dni i godziny przyjęć klientów: poniedziałek w godz. 8.00 - 17.00, wtorek - piątek w godz.
8.00-16.00.
- ul. Jagiellońska 16, Szczecin.
Organizacja prowadząca Biuro Porad Obywatelskich: Stowarzyszenie Polski Komitet Pomocy
Społecznej.
561
www.infoon.pl
OGÓLNOPOLSKI TELEFON ZAUFANIA DLA OSÓB STARSZYCH
Troski i kłopoty dzielone z drugim człowiekiem maleją o połowę.
Stowarzyszenie „mali bracia Ubogich” uruchomiło ogólnopolski telefon zaufania dla
osób starszych: 22 635 09 54. (Koszt połączenia jest zgodny z taryfą operatora.)
Dyżury telefonu odbywają się według poniższego harmonogramu:
 poniedziałki: od godz. 17:00 do godz. 20:00
 wtorki: od godz. 9:00 do godz.12:00
 środy: od godz. 17:00 do godz. 20:00
 czwartki: od godz. 17:00 do godz. 20:00
Dodatkowo w środy od godz.14:00 do godz.16:00 dyżury na temat choroby Alzheimera.
Rozmowy prowadzą eksperci z Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
562
www.infoon.pl
O Stowarzyszeniu „mali bracia Ubogich”:
Stowarzyszenie „mali bracia Ubogich” przeciwdziała marginalizacji osób starszych, łamie
stereotypy na temat starości i alarmuje społeczeństwo o trudnej sytuacji seniorów w Polsce.
Głównym celem Stowarzyszenia
jest poprawa jakości życia osób starszych poprzez
przeciwdziałanie ich izolacji i wyobcowaniu społecznemu. Wolontariusze stowarzyszenia
odwiedzają osoby mieszkające samotnie, troszczą się o ich zdrowie i kondycję psychiczną.
Towarzyszą seniorom na co dzień, rozmawiają, chodzą na spacery, do teatru, na wystawy.
Organizują krótkie wycieczki za miasto. Więcej informacji o stowarzyszeniu na stronie:
www.malibracia.org.pl
563
www.infoon.pl
PEŁNOMOCNICY DO SPRAW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W URZĘDZIE MIASTA
Sprawdź do kogo udać się w Twoim urzędzie miasta w sprawach dotyczących osób
niepełnosprawnych.
Do zadań pełnomocników należy między innymi:

analiza potrzeb osób niepełnosprawnych dotyczących między innymi: możliwości
dostępu do obiektów użyteczności publicznej, uczestnictwa w życiu społecznym i
zawodowym
zgodnie
z
oczekiwaniami,
kwalifikacjami,
wykształceniem
i
możliwościami, leczenia, rehabilitacji i informacji dotyczących swobodnego
przemieszczania się i powszechnego korzystania ze środków transportu,

współdziałanie z instytucjami i organizacjami w zakresie kwestii socjalnych
środowiska osób niepełnosprawnych w mieście,

inicjowanie oraz opracowywanie programów służących poprawie warunków życia i
integracji społecznej osób niepełnosprawnych,

inicjowanie i koordynowanie działań zmierzających do ograniczenia skutków
niepełnosprawności (kampanie społeczne, wystawy, konferencje).

współpraca z przedstawicielami administracji rządowej, jednostkami samorządu
terytorialnego oraz jednostkami pozarządowymi w zakresie problematyki dotyczącej
osób niepełnosprawnych.

współpraca z organizacjami pozarządowymi w celu tworzenia i uczestnictwa w
realizacji programów prospołecznych adresowanych do osób niepełnosprawnych,

inicjowanie i koordynacja realizacji programów oświatowych, kulturalnych i
rekreacyjnych dla dzieci i młodzieży, będących osobami niepełnosprawnymi,

opracowanie i opiniowanie projektów aktów normatywnych stanowionych przez
organy Miasta, dotyczących problematyki osób niepełnosprawnych oraz inicjowanie i
564
www.infoon.pl
koordynowanie działań zmierzających do ograniczenia skutków niepełnosprawności i
likwidacji barier utrudniających osobom niepełnosprawnym funkcjonowanie w
społeczeństwie.
Lista pełnomocników do spraw osób niepełnosprawnych:
Wrocław
Rzecznik ds. Osób Niepełnosprawnych
Bartłomiej Skrzyński
adres: ul. G. Zapolskiej 4, 50-032 Wrocław, piętro III, pok. 342
telefon: +48 71 777 86 99
Rzecznik ds. Osób Niepełnosprawnych spotyka się z mieszkańcami, po wcześniejszym
telefonicznym uzgodnieniu terminu, w każdą środę w godzinach 10.00 - 12.00 przy ul.
G.Zapolskiej 4, piętro III, pok. 342 telefon kontaktowy: +48 71 777 86 99
Zespół ds. Osób Niepełnosprawnych
Kornelia Kasprzyk, Zastępca Dyrektora Wydziału Zdrowia i Spraw Społecznych
adres: ul. G. Zapolskiej 4, III piętro, pokój 349
telefon: +48 71 777 77 26
woj. kujawsko-pomorskie
Bydgoszcz
Pełnomocnik Prezydenta Miasta ds. Osób Niepełnosprawnych: Andrzej Ofczyński
ul. Niedźwiedzia 4, 85-102 Bydgoszcz, pok. 6A
telefon: 52 585 89 13
Toruń
Wydział Zdrowia i Polityki Społecznej, koordynacja działań na rzecz osób z
niepełnosprawnością: Waldemar Katlewski
adres: ul. Fałata 39, 87-100 Toruń, pok. 15
telefon: 56 611 84 53
Włocławek
Pełnomocnik Prezydenta Miasta ds. Osób Niepełnosprawnych: Anna Nowak
adres: ul. Zielony Rynek 11/13, 87-800 Włocławek
telefon: 54 414 40 00
565
www.infoon.pl
Lublin
Pełnomocnik Prezydenta Miasta ds. Osób Niepełnosprawnych: Joanna Olszewska
adres: ul. Stanisława Leszczyńskiego 23, pokój 11 (pierwsze drzwi po lewej stronie od
głównego wejścia do budynku), 20-068 Lublin
telefon: 81 466 2066
Zielona Góra
Biuro ds. osób niepełnosprawnych
adres: ul. Zachodnia 63a, parter, 65-552 Zielona Góra
telefon: 068 453 20 65
Łódź
Rzecznik Osób Niepełnosprawnych: Ewa Ściborska
adres: ul. Piotrowska 104, 90-962 Łódź, pok. 008
telefon: +48 (42) 638-45-74
godziny pracy: poniedziałek, środa, czwartek, piątek 8.00 - 16.00, wtorek 9.00 - 17.00
Kraków
Pełnomocnik Prezydenta Miasta ds. Osób Niepełnosprawnych: Bogdan Dąsal
adres: ul. Stachowicza 18, 30-103 Kraków, pokój 6
telefon: 12 616 50 27
Opole
Wydział Polityki Społecznej Urzędu Miasta
adres: ul. Budowlanych 4, 45-005 Opole
telefon: 77 443 57 50
Rzeszów
Pełnomocnik Prezydenta Miasta Rzeszowa ds. oświaty, opieki społecznej i osób
niepełnosprawnych: Henryk Wolicki
adres: ul. Rynek 1, 35-064 Rzeszów
telefon: 17 875 41 10, 17 875 41 04
566
www.infoon.pl
godziny pracy: poniedziałek – piątek 7.30 - 15.30
Białystok
Referat Profilaktyki i ds. Osób Niepełnosprawnych
adres: ul. Bema 60/1, 15-370 Białystok
telefon: 85 869 65 62, 85 869 65 63, 85 869 65 64
Łomża
Wydział Polityki Społecznej, Naczelnik - Małgorzata Bronowicz - Domańska
adres: ul. Polna 16, 18-400 Łomża
telefon: 86 215-13-49
Gdańsk
Pełnomocnik Prezydenta Miasta ds. Osób Niepełnosprawnych: Maria Podgórniak
adres: ul. Kartuska 5, 80-103 Gdańsk, pokój nr 201
telefon: +48 58 323 67 91
Gdynia
Pełnomocnik Prezydenta Miasta Gdyni ds. Osób Niepełnosprawnych: Beata WachowiakZwara
adres: 81- 382 Gdynia, Aleja Marszałka Piłsudskiego 52/54, pokój: 114
telefon: 66 88 790
Starogard Gdański
Pełnomocnik Prezydenta ds. Organizacji Pozarządowych i Osób Niepełnosprawnych: p.o.
Pełnomocnika Prezydenta ds. Organizacji Pozarządowych i Osób Niepełnosprawnych
Bożena Bielińska
adres: ul. Gdańska 6, 83-200 Starogard Gdański
telefon: 58 5306126
Częstochowa
Pełnomocnik Prezydenta Miasta ds. Osób Niepełnosprawnych: Jolanta Sulema
adres: ul. Śląska 11/13, 42-217 Częstochowa
telefon: (+48) 34 370 76 84
567
www.infoon.pl
godziny pracy:
pn, wt, cz, pt - 7:30 - 14:30
wt - 7:30 - 14:30 (co dwa tygodnie) - 10:00 - 17:00
Katowice
Pełnomocnik Prezydenta ds. Osób Niepełnosprawnych w Katowicach: Stefania Gowda
adres, ul. Rynek 1, VIII piętro, pok. 805A, 40- 003 Katowice
telefon: 32 2593 212 lub 32 2593 207
Przyjmowanie stron: poniedziałek: 11.00 - 14.00, środa: 10.00 - 13.00, piątek: 12.30 - 15.30
Mysłowice
Pełnomocnik Prezydenta ds. Osób Niepełnosprawnych: Krzysztof Marciniak
adres: ul. Powstańców 1, 41-400 Mysłowice, pokój 05
telefon: 32 317 11 40
Ruda Śląska
Pełnomocnik Prezydenta ds. Osób Niepełnosprawnych: Halina Ignor
adres: ul. Markowej 20, pokój nr 1 (parter), 41-709 Ruda Śląska (Nowy Bytom)
telefon: 32 344 03 23, wew. 365
Siemianowice Śląskie
Pełnomocnik Prezydenta ds. Osób Niepełnosprawnych: Edyta Świątczak-Gurzęda
adres: ul. Michałowicka 105, 41-103 Siemianowice Śląskie, pok. D
telefon: 32 760 54 45
Zabrze
Pełnomocnik Prezydenta ds. Osób Niepełnosprawnych: Halina Breczko
adres: ul. Wolności 286, pok. 311, 41-800 Zabrze
telefon: 32 373 34 67
Kielce
Pełnomocnik Prezydenta ds. osób niepełnosprawnych: Anna Sowa
adres: ul. Szymanowskiego 6, p. 28 (poniedziałek 13.30-17.00; wtorek - piątek 12.00-15.30)
telefon: 41-36-76-528, 607-455-574
568
www.infoon.pl
Pełnomocnik Prezydenta ds. osób niepełnosprawnych: Barbara Dyrla
adres: ul. Kosynierów Gdyńskich 42, 82-300 Elbląg, pok. Nr 2
telefon: (55) 239-30-21
Poznań
Pełnomocnik Prezydenta Miasta ds. Osób Niepełnosprawnych: Dorota Potejko
adres: ul. 3 maja 46, 61-728 Poznań
telefon: 61 878 54 75, 61 878 52 22
Koszalin
Pełnomocnik Prezydenta Miasta ds. Osób Niepełnosprawnych: Anna Ginda
adres: ul. Rynek Staromiejski 6-7, 75-007 Koszalin
telefon: 94 34 88 717
Szczecin
Zespół Do Spraw Obsługi Osób Niepełnosprawnych przy Wydziale Zdrowia i Polityki
Społecznej Urzędu Miejskiego, kierownik Zespołu: Beata Andruszkiewicz
adres: ul. Armii Krajowej 1, 70-456 Szczecin
telefon: 91 424 56 70
569
www.infoon.pl
STRONY INTERNETOWE
PAŃSTWOWY FUNDUSZ REHABILITACJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
O Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
PFRON to organ administracji publicznej, który wspiera rehabilitację oraz
zatrudnienie osób niepełnosprawnych.
Środki PFRON przeznaczane są między innymi na:

obniżanie
kosztów
zatrudnienia
osób
niepełnosprawnych
(dofinansowanie
wynagrodzeń osób niepełnosprawnych, refundacja składki na ZUS dla właściciela
firmy)

dofinansowanie składek ZUS dla tych osób które same podejmują działalność
gospodarczą oraz składek KRUS dla niepełnosprawnych rolników i ich domowników
przystosowanie miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych

wsparcie imprez sportowych kulturalnych i rekreacyjnych osób niepełnosprawnych

turnusy rehabilitacyjne

warsztaty terapii zajęciowej i zakłady aktywności zawodowej

zakup sprzętu rehabilitacyjnego i ortopedycznego

likwidację barier

wsparcie edukacji osób niepełnosprawnych

wsparcie organizacji pozarządowych działających na rzecz osób niepełnosprawnych
PFRON w ramach swojej działalności publikuje informator eBIFRON (wcześniej BIFRON) oraz
czasopismo naukowe „Niepełnosprawność - zagadnienia, problemy, rozwiązania”.
570
www.infoon.pl
Dane kontaktowe:
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Al. Jana Pawła II 13, 00-828 Warszawa
tel. 022 50 55 500
Adres portalu: http://www.pfron.org.pl
Opis portalu:
Informacje o dofinansowaniach i zadaniach PFRON, formularze, akty prawne dotyczące
pracodawców, informacje o projektach europejskich, publikacje.
Ułatwienia dostępu:
Oprócz wersji graficznej dostępna jest wersja tekstowa strony o podwyższonym kontraście.
Informator e-BIFRON dostępny pod linkiem: http://www.pfron.org.pl/ebi przygotowany
został w wersji tekstowej oraz mobilnej. Dodatkowo do strony przypisane zostały skróty
klawiszowe ułatwiające poruszanie się po serwisie.
PFRON, Oddział Wielkopolska
Adres: Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Oddział Wielkopolska,
60-573 Poznań, ul. Lindego 4, telefon: (61) 66-64-600, e-mail: [email protected]
Zrzuty ekranu ze strony http://www.pfron.org.pl
571
www.infoon.pl
RZECZNIK UBEZPIECZONYCH: WWW.RZU.GOV.PL
Jeśli uważasz, że zakład ubezpieczeń naruszył twoje prawo, zwróć się o pomoc do
Rzecznika Ubezpieczonych.
Rzecznik
Ubezpieczonych
reprezentuje
interesy
osób
ubezpieczających,
ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków
otwartych funduszy emerytalnych, uczestników pracowniczych programów emerytalnych,
osób otrzymujących emeryturę kapitałową lub osób przez nie uposażonych (art. 5 ust 1
ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz
Rzeczniku Ubezpieczonych, Dz. U. z dnia 16 lipca 2003 r.).
Na stronie internetowej Rzecznika Ubezpieczonych www.rzu.gov.pl znajduje się
vademecum ubezpieczeniowe, encyklopedia ubezpieczeń wyjaśniająca podstawowe hasła i
zagadnienia, a także aktualności z rynku ubezpieczeń oraz opis najbardziej popularnych
zagadnień, które pozwolą poszerzyć wiedzę z zakresu ubezpieczeń gospodarczych i
zabezpieczenia emerytalnego.
Porady ekspertów
Zapytania związane z problematyką ubezpieczeń oraz zabezpieczenia emerytalnego
można zadać poprzez specjalny formularz zapytania: http://rzu.gov.pl/formularz.php lub
przesłać mailem na adres: [email protected]
Czas rozpatrywania zapytań wpływających pocztą elektroniczną wynosi do 2 tygodni.
572
www.infoon.pl
Dyżury telefoniczne
Dyżury telefoniczne ekspertów stanowią profesjonalną i bezpłatną formę pomocy dla
osób, które chcą pilnie uzyskać informację z zakresu ubezpieczeń gospodarczych i
zabezpieczenia emerytalnego. To szybsza metoda uzyskania odpowiedzi niż przesłanie
zapytania drogą mailową. Wątpliwości wyjaśniane są na bieżąco. Dodatkowo telefoniczna
forma kontaktu daje możliwość szybkiego uzyskania informacji oraz porady, zarówno o
charakterze ogólnym, jak i szczegółowym, bez względu na miejsce zamieszkania.
W ramach poradnictwa telefonicznego eksperci udzielają wskazówek, informacji
prawno-ubezpieczeniowych i
przedstawiają stanowisko Rzecznika Ubezpieczonych w
odniesieniu do najczęściej pojawiających się problemów, przekazują również wytyczne co do
dalszego prowadzenia sprawy, a także przykładowe orzeczenia sądów. Informacje te mogą
okazać się dla konsumenta bardzo pomocne w samodzielnym prowadzeniu i załatwieniu
sprawy.
Dyżury telefoniczne ekspertów z zakresu ubezpieczeń gospodarczych, takich jak:
- ubezpieczenia komunikacyjne,
- ubezpieczenia na życie,
- ubezpieczenia NNW,
- ubezpieczenia domów, mieszkań,
- ubezpieczenia turystyczne,
- ubezpieczenia kredytów,
- ubezpieczenia małych i średnich przedsiębiorstw
odbywają się pod nr telefonu 22 333 73 28, od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00 18.00.
Dyżur telefoniczny ekspertów dla:
- członków Otwartych Funduszy Emerytalnych,
- uczestników Pracowniczych Programów Emerytalnych,
- osób korzystających z indywidualnych kont emerytalnych
odbywa się pod numerem telefonu 22 333 73 26 lub 22 333 73 27, od poniedziałku do piątku
w godzinach 11.00-15.00.
573
www.infoon.pl
Najczęstsze pytania i odpowiedzi
Na stronie internetowej Rzecznika Ubezpieczonych w dziale „Najczęstsze pytania”
zebrane i zredagowane zostały w przystępny sposób odpowiedzi na pytania, które są
najczęściej kierowane do Biura Rzecznika Ubezpieczonych. Warto przejrzeć bazę tych pytań
zanim zdecydujemy się na telefoniczny kontakt z Biurem Rzecznika. Być może znajdziemy
tam już wyczerpujące informacje oraz odpowiedź na nurtujące nas zagadnienie z zakresu
prawa ubezpieczeniowego wraz z opisem podobnego przypadku i jego rozwiązania.
Wzory pism
Strona internetowa Rzecznika Ubezpieczonych prezentuje również wzory pism
najczęściej stosowanych w postępowaniach ubezpieczeniowych, między innymi:
- wzór odwołania od stanowiska zakładu ubezpieczeń,
- wzory wezwań do zapłaty odszkodowania kierowane do ubezpieczyciela,
- wzory pozwów o zapłatę (stosowane w postępowaniach zwykłych i uproszczonych),
- wzory wypowiedzeń umowy o ubezpieczenie.
Więcej zobacz pod adresem: http://rzu.gov.pl/serwis-prawny/wzory-pism
Złóż skargę
Jeśli podejrzewasz, że zakład ubezpieczeń, powszechne towarzystwo emerytalne lub
inny podmiot naruszył twoje prawo jako osoby ubezpieczonej, możesz w trybie pisemnej
skargi zwrócić się o pomoc do Rzecznika Ubezpieczonych.
Najczęściej zgłaszanymi problemami z zakresu ubezpieczeń gospodarczych są:
- spory co do wysokości przyznanego odszkodowania lub świadczenia,
- odmowy uznania wnoszonego roszczenia o odszkodowanie lub świadczenie,
- nieterminowe zaspokojenie roszczeń.
Drugą kategorię najczęstszych sytuacji spornych stanowią problemy z zakresu
zabezpieczenia emerytalnego. Problemy takie sygnalizowane są przez członków Otwartych
Funduszy Emerytalnych, uczestników Pracowniczych Programów Emerytalnych oraz osoby
korzystające z indywidualnych kont emerytalnych. Są to między innymi:
- odmowa dokonania transferu środków do nowego OFE,
- zawarcie umowy członkostwa w funduszu emerytalnego pod wpływem błędu (utrata
uprawnień do wcześniejszego przejścia na emeryturę),
574
www.infoon.pl
- nieterminowe przekazywanie składek do otwartego funduszu emerytalnego.
Aby Rzecznik Ubezpieczonych mógł skutecznie podjąć interwencję, należy przesłać do
Biura Rzecznika Ubezpieczonych skargę w formie pisemnej. Należy w niej podać swoje dane,
to znaczy:
- imię i nazwisko,
- adres zamieszkania lub adres do korespondencji,
- nr telefonu,
- w przypadku członka funduszu emerytalnego również numer PESEL, NIP oraz rachunku w
OFE.
Jeżeli osoba skarżąca występuje w czyimś imieniu, wówczas do skargi należy dołączyć
pełnomocnictwo, upoważniające do reprezentowania danej osoby. Wzór pełnomocnictwa
można pobrać ze strony internetowej, znajduje się w Bazie Wzorów Pism.
Skarga, w krótkiej formie, powinna przedstawić stan faktyczny dotyczący sprawy,
działania z nią związane, jak również:
- wskazać zarzuty, które w ocenie osoby skarżącej przemawiają za nieprawidłowym
stanowiskiem zakładu ubezpieczeń/powszechnego towarzystwa emerytalnego,
-
podać
argumenty
potwierdzające
roszczenia
w
stosunku
do
zakładu
ubezpieczeń/powszechnego towarzystwa emerytalnego,
- przedstawić oczekiwania wobec Rzecznika Ubezpieczonych odnoszące się do sposobu
załatwienia sprawy, to znaczy wskazać na przykład czy ma być to podjęcie interwencji w
zakładzie ubezpieczeń/powszechnym towarzystwie emerytalnym, czy też wyłącznie
stanowisko Rzecznika dotyczące przedmiotowej sprawy.
Do
skargi
należy
dołączyć
kserokopię
korespondencji
z
zakładem
ubezpieczeń/powszechnym towarzystwem emerytalnym, lub kopie innych dokumentów,
które są istotne dla sprawy i potwierdzają zgłaszane roszczenia.
Kontakt
adres: Biuro Rzecznika Ubezpieczonych, Al. Jerozolimskie 87, 02-001 Warszawa
telefon: 22 333-73-26,22 333-73-27 (recepcja), fax: 22 333-73-29
e-mail: [email protected], strona internetowa: www.rzu.gov.pl
575
www.infoon.pl
POLSKIE TOWARZYSTWO STWARDNIENIA ROZSIANEGO
O Polskim Towarzystwie Stwardnienia Rozsianego (PTSR)
PTSR to organizacja pozarządowa założona w 1990r.. Od 2004r. ma status organizacji
pożytku publicznego. Misją organizacji jest poprawa życia osób ze stwardnieniem rozsianym,
umożliwienie im dostępu do leków, leczenia, rehabilitacji. PTSR działa w oparciu o struktury
lokalne i ma oddziały we wszystkich większych miastach. W ramach PTSR działa Infolinia o
SM oraz Centrum Informacyjne SM, gdzie można uzyskać informacje o chorobie i leczeniu.
Dane kontaktowe:
Biuro Rady Głównej Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego
Pl. Konstytucji 3/72, 00-647 Warszawa, tel.: 22 856 76 66,
Infolinia: tel. 801 313 333
Adres portalu: http://www.ptsr.org.pl
Opis portalu:
Strona internetowa PTSR zawiera przydatne informacje na temat uprawnień i ulg
przysługujących chorym na SM. Znaleźć można tu również dane kontaktowe do
poszczególnych oddziałów i kół terenowych, informacje o lokalnych rehabilitacjach
grupowych i społecznych, grupach wsparcia, pomocy psychologicznej, prawnej oraz
dostępnych publikacjach.
576
www.infoon.pl
Strona internetowa www.ptsr.org.pl nie jest dostosowana dla osób niewidomych i
słabowidzących. (stan na: 10.2014r.)
PTSR, Oddział Wielkopolska
Adres do korespondencji: Polskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego Oddział
Wielkopolska, ul. św. Rocha 13, 61-142 Poznań
Dyżury telefoniczne:
poniedziałek, godz. 17:00 -19:00, telefon: 725 472 833
wtorek, godz.10.15 – 13.15 , telefon: 605 030 389
środa i czwartek, godz. 15.30 – 17.30, telefon: 724 163 408
strona internetowa: http://www.poznan.ptsr.org.pl/
Zrzuty ekranu ze strony http://www.ptsr.org.pl
577
www.infoon.pl
SMExpress, biuletyn wydawany przez PTSR, można pobrać bezpłatnie w wersji pdf ze strony
internetowej www.ptsr.org.pl
578
www.infoon.pl
VADEMECUM PACJENTA ZE STWARDNIENIEM ROZSIANYM - SM24.PL
Adres portalu: http://www.sm24.pl/
Opis portalu:
Internetowa platforma SM24.pl przygotowana została we współpracy z pacjentami i ich
opiekunami. Jej celem jest dostarczanie wiarygodnych treści, potwierdzonych opinią
ekspertów, oraz materiałów multimedialnych służących do samodzielnego wykorzystywania
przez pacjentów.
Serwis podzielony został na kilka działów:

eSeMowe sprawy

Ćwicz z nami eSeMowcami

Zapanuj nad streSeM

Jedz SMacznie i zdrowo

Kulturalne SM
W poszczególnych działach znajdziemy szczegółowe informacje na temat stwardnienia
rozsianego, wskazówki ekspertów, filmy z instruktażami dotyczącymi samodzielnej
rehabilitacji, ćwiczeń fizycznych oraz usprawniających mowę.
Patronat:
Portal został objęty patronatem Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego, Fundacji
NeuroPozytywni, Fundacji Urszuli Jaworskiej oraz kampanii „SM - Walcz o siebie”.

nawigacja głosowa

możliwość dopasowania czcionki i wersji o wysokim kontraście kolorystycznym

wersja mobilna
Opinia specjalisty:
579
www.infoon.pl
Justyna Żyłka (fizjoterapeutka, ekspert portalu SM24.pl):. „Na pewnym etapie choroby
rehabilitacja jest kluczowym elementem pozwalającym usprawnić ich funkcjonowanie w
codziennym życiu. Nie każdy ma możliwość i motywację do tego, aby regularnie korzystać z
pomocy specjalisty. Dlatego tak ważne jest, aby nasi pacjenci mogli samodzielnie w domu
wykonywać ćwiczenia, które im zalecamy. Stąd pomysł na przygotowanie serii filmików z
instruktażem dotyczącym samodzielnej rehabilitacji. Mam nadzieję, że informacje zawarte
na portalu SM24.pl odpowiedzą na wiele pytań, które zadają sobie osoby chore oraz ich
bliscy, a w miarę rozbudowywania treści, stanie się prawdziwym kompendium wiedzy”.
wygląd strony głównej www.sm24.pl
580
www.infoon.pl
Strona www.sm4.pl zawiera liczne materiały filmowe, które pozwalają na samodzielną
rehabilitację w domu.
Oprócz materiałów filmowych na www.sm24.pl dostępne są kursy e-learningowe.
Inne serwisy www związane z tematyką stwardnienia rozsianego:
581
www.infoon.pl
http://www.ptsr.org.pl/pl/ - strona Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego,
organizacji pozarządowej, która zrzesza osoby chore na stwardnienie rozsiane, ich rodziny i
przyjaciół.
http://www.sm-walczosiebie.pl/ - strona kampanii społecznej „SM - WALCZ O SIEBIE” .
Działania realizowane w ramach kampanii mają na celu kontynuowanie dyskusji na temat
sytuacji pacjentów z SM w Polsce oraz przypominanie samym pacjentom, że właściwe
leczenie i rehabilitacja rozpoczęta we wczesnym etapie choroby daje szanse choremu na
normalne funkcjonowanie.
https://www.facebook.com/twardziele - strona grupy młodych osób ze stwardnieniem
rozsianym działających przy pomorskim oddziale PTSR, na terenie Trójmiasta.
http://www.tacyjakja.pl/sm.html - Ideą tego portalu prowadzonego przez lekarzy jest
edukacja pacjenta w samoobserwacji i kontroli swojej choroby pod nadzorem lekarza.
Użytkownicy portalu, po zarejestrowaniu, mogą anonimowo prowadzić dzienniczki
medyczne, co pozwala efektywniej współpracować z lekarzem prowadzącym.
582
www.infoon.pl
NIEPEŁNOSPRAWNIK
Wejdź na www.niepelnosprawni.eu i zaplanuj swoją codzienną aktywność.
Niepełnosprawnik to internetowa baza, w której zebrane są informacje o
dostosowaniu
obiektów
publicznych
do
potrzeb
osób
z
różnymi
stopniami
niepełnosprawności. To jedyna tego rodzaju baza danych w Polsce.
Audyty miejsc publicznych są przeprowadzane od 2007r. przez pracowników i
wolontariuszy Fundacji TUS. Badane są kina, hotele, szkoły, biblioteki, sklepy, restauracje i
inne miejsca niezbędne dla każdego w codziennym życiu.
Miejsca oceniane i sprawdzane są między innymi pod kątem dostępności miejsc
parkingowych, odległości od przystanków komunikacji miejskiej, jakości podjazdów dla
wózków inwalidzkich, wysokości krawężników, czy szerokości drzwi do toalety. Sprawdzone
zostały obiekty nie tyko dostępne dla niepełnosprawnych ruchowo, ale też dla głuchych i
niedosłyszących oraz niewidomych i niedowidzących.
Niepełnosprawnik opisuje już ponad 10.000 miejsc. Sprawdzisz przystosowanie
obiektów w następujących miejscowościach:

Gdańsk

gmina Izabelin

gmina Kampinos

Kalisz

Komorniki ( koło Poznania)

Kalisz

Konin
583
www.infoon.pl

Kotowo (koło Poznania)

Marki

Pleszew

Poznań

Turek

Warszawa

Wołomin

Wrocław
Informacje na www.niepelnosprawnik.eu dostępne są w języku polskim, angielskim
oraz rosyjskim. Strona dostępna jest w kilku wersjach skontrastowanego tekstu, daje
możliwość powiększenia czcionki oraz odczytywana jest przez syntezatory mowy.
Informacje o obiektach przedstawiane są w postaci prostych piktogramów lub pełnej,
tekstowej informacji.
Istnieje również przejrzysta i łatwa w obsłudze wersja Niepełnosprawnika w postaci aplikacji
na smartfony. Sprawdzanie obiektów jest jednak w aplikacji ograniczone do Warszawy.
584
www.infoon.pl
Niepełnosprawnik - aplikacja na smartfony
Więcej informacji:
Wyszukiwarka internetowa: www.niepelnosprawnik.eu
Aplikacja na urządzenia z systemem Android:
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.dbs.tusns
Aplikacja na urządzenia z systemem iOS: https://itunes.apple.com/hk/app/niepenosprawnik/id760423046?mt=8
585
www.infoon.pl
INNE
POGOTOWIE MIGOWE
Potrzebujesz pilnie tłumacza języka migowego? Chcesz zarejestrować się do lekarza,
załatwić urzędową sprawę? Pogotowie Migowe zaprasza do skorzystania z bezpłatnych
usług.
Pogotowie Migowe to bezpłatna usługa skierowana do osób niesłyszących oraz osób
z ich otoczenia, realizowana przez Stowarzyszenie Rozwoju PITAGORAS w Rzeszowie. W
ramach usługi zapewniony jest dostęp do tłumacza języka migowego on-line przez Internet.
Każda osoba niesłysząca oraz osoby z jej otoczenia, potrzebujące pomocy w sprawach
życiowych, w których potrzebny jest kontakt z osobą słyszącą (na przykład telefon do
przychodni, umówienie spotkania w urzędzie, rozmowa w sklepie) może skontaktować się z
tłumaczem języka migowego świadczącym usługi on-line za pośrednictwem kamery
internetowej oraz komunikatorów.
Pogotowie Migowe zaprasza do kontaktu od poniedziałku do piątku, w godzinach
8.00 do 16.00.
Pomoc uzyskać można za pośrednictwem:
- komunikatora internetowego Skype: resgest,
586
www.infoon.pl
- komunikatora ooVoo: res-gest, pitagorastv,
- poczty elektronicznej: [email protected],
- telefonu: wysyłając SMS pod numer 782-568-450.
Projekt: „Prawo do informacji dla Głuchych” realizowany jest do 31.12.2015 na
terenie całego kraju i skierowany jest przede wszystkim do osób niesłyszących, w tym tych,
które posługują się Polskim Językiem Migowym.
Więcej informacji: www.pitagoras.org.pl
Biuro projektu: „Prawo do informacji dla Głuchych”, ul. Langiewicza 22, 35-085 Rzeszów
POMOC W PRZEMIESZCZANIU SIĘ PO DWORCACH I W PODRÓŻY
Lista dworców kolejowych, na których pracownicy ochrony pomogą podróżnym o
ograniczonej sprawności ruchowej.
PKP S.A. pasażerom niepełnosprawnym lub o ograniczonej sprawności ruchowej
świadczy usługę pomocy w przemieszczaniu się po terenie dworca oraz podczas podróży
(wejście/wyjście z pociągu, zorganizowanie przesiadki).
Aby skorzystać z pomocy podczas podróży należy zgłosić ten fakt 48h przed
planowanym wyjazdem:

osobiście: w kasie biletowej, podczas zakupu biletu

telefonicznie: dzwoniąc na całodobowy numer infolinii: 19 - 757

elektronicznie: [email protected] lub za pomocą formularza na stronie:
http://intercity.pl/pl/site/niezbednik-podroznego/pomocniczy-formularzzgloszeniowy.html
587
www.infoon.pl
Pomoc tylko w zakresie przemieszczania się po terenie dworca można uzyskać
dzwoniąc pod numer telefonu 22 474 13 13. W ciągu 15 minut od przyjęcia zgłoszenia
ochrona na danym dworcu będzie gotowa do udzielenia pomocy
Lista dworców, na których jest świadczona taka pomoc:
 Białystok
 Bielsko-Biała Główna
 Bydgoszcz Główna
 Częstochowa Osobowa
 Elbląg
 Gdańsk Główny
 Gdynia Główna
 Katowice
 Kielce
 Kraków Główny
 Lublin
 Łódź Kaliska
 Malbork
 Poznań Główny
 Radom
 Warszawa Centralna
 Warszawa Śródmieście
 Warszawa Wschodnia
 Warszawa Wileńska
 Wrocław Główny
 Olsztyn Główny
 Gorzów Wlkp.
 Ostrów Wlkp.
 Szczecin Główny
Szczegółowe informacje dotyczące pomocy PKP:
http://pkpsa.pl/pkpsa/nasze-dworce/informacja-dla-osob-niepelnosprawnych.html
Zobacz artykuł powiązany: Ulgi na przejazd PKP i PKS
588
www.infoon.pl
SALONY URODY PRZYJAZNE CHORYM DERMAKOLOGICZNIE
„Derma Friendly” buduje społeczeństwo przyjazne osobom cierpiącym na choroby skóry
oraz przyczynia się do poprawy dostępu do usług pielęgnacji urody dla pacjentów chorych
dermatologicznie.
To program, który przede wszystkim walczy ze stereotypami dotyczącymi takich
chorób jak łuszczyca, grzybica czy kontaktowe zapalenie skóry.
Program „Derma Friendly” realizowany jest w Polsce od 2013r, przy współpracy Unii
Stowarzyszeń Chorych na Łuszczycę, Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego i firmy
Abbvie Polska.
W ramach programu w całej Polsce realizowane są bezpłatne szkolenia
dermakologiczne, którego odbiorcami są pracownicy salonów urody. Uczestnicy kursów
zdobywają nie tylko podstawową wiedzę na temat chorób skóry, ale też uczą się jak
rozmawiać z klientem, który ma problem skórny.
Program przynosi korzyści obu stronom. Pracownicy salonów fryzjerskich i salonów
urody podnoszą swoje zawodowe kwalifikacje, a ich klienci - osoby z dermakologicznymi
schorzeniami - zyskują szerszy dostęp do usług.
Dotychczas w szkoleniu wzięło udział ponad 400 osób. 250 salonów urody, które mają
certyfikat „Derma Friendly” można odnaleźć dzięki stronie www.dermafriendly.pl. Jeżeli
szukasz salonu, w którym ktoś profesjonalnie zajmie się Twoimi włosami czy skórą, przede
wszystkim z uwzględnieniem wymagań Twojej choroby, wpisz swoje miasto w wyszukiwarce
na stronie www.dermafriendly.pl. Jako wynik wyświetli się nazwa salonu, jego dane
adresowe oraz mapka z dojazdem.
589
www.infoon.pl
Wizytówki salonów przyjaznych osobom z chorobami dermakologicznymi na www.dermafriendly.pl.
Na stronie, oprócz informacji o chorobach dermakologiczych, znajdziesz również
adresy poradni dermakologicznych, a także porady psychologa, między innymi jak
przygotować się do wizyty w salonie kosmetycznym.
zrzut ekranu ze strony: http://www.dermafriendly.pl
Więcej informacji: www.dermafriendly.pl
590
www.infoon.pl
USŁYSZEĆ NIEWIDOCZNE - ANIMACJE W WERSJI DLA NIEWIDOMYCH I NIEDOWIDZĄCYCH
Na zdjęciu bohaterowie bajki „Mały Pingwik Pik-Pok”
Od września łódzkie studio Se-ma-for udostępnia bezpłatnie na kanale YouTube swoje
animacje przygotowane specjalnie dla niewidomych i słabowidzących.
Oglądać uchem
Osoby niewidome i słabowidzące zauważane są zazwyczaj jako twórcy, którzy biorą
udział w festiwalach twórczości muzycznej i poetyckiej, wystawach rzeźbiarskich,
kiermaszach rękodzieła. Zdecydowanie rzadziej postrzegane są jednak jako odbiorcy sztuk
wizualnych i plastycznych, a jeśli już to zazwyczaj jako ci, którzy poznają dzieła w głównej
mierze poprzez dotyk.
Audiodeskrypcja
poszerza
możliwość
doświadczania
sztuki
przez
osoby
niepełnosprawne. To zwięzły, słowny opis, który pomaga zrozumieć co dzieje się na
malarskim płótnie, teatralnej scenie, czy też w filmie. Opisywane są ważne informacje, takie
jak mowa ciała aktorów, wyraz ich twarzy, elementy scenerii, kostiumy oraz przebieg akcji.
Technika audioskrypcji sprzyja integracji. Dzięki bezprzewodowym słuchawkom, przez
które podawane są dodatkowe opisy, pozwala osobom niewidomym i słabowidzącym
uczestniczyć w wydarzeniach kulturalnym (galeria sztuki, teatr, kino) na takich samych
zasadach jak osoby widzące.
591
www.infoon.pl
Audiodeskrypcja - początki
Za granicą, w Stanach Zjednoczonych czy Europie Zachodniej, audiodeskrypcja jest
znana od ponad trzydziestu lat. Pierwszy oficjalny system narracji opisowej dla osób z
dysfunkcją wzroku opracowali Margaret i Cody Pfanstiehl . W 1981 r. został on zastosowany
w waszyngtońskim teatrze Arena Stage podczas spektakli na żywo. Dzięki systemowi
widzowie mogli w przerwach między dialogami usłyszeć dodatkowe opisy scen i zachowań
aktorów.
Audiodeskrypcja bardzo szybko została przystosowana do potrzeb telewizji, kin,
galerii oraz stron internetowych.
W Polsce to technika stosunkowo nowa. Jej premiera odbyła się w 2006 roku
podczas pokazu filmu „Statyści” (reż. Michał Kwieciński) w białostockim kinie. Pierwszym
deskrybowanym filmem wydanym dwa lata później na DVD był nominowany do Oskara film
Andrzeja Wajdy „Katyń”.
Oskarowy Se-ma-for
Łódzkie studio filmowe Se-ma-for specjalizuje się od ponad sześćdziesięciu lat w
poklatkowej animacji lalkowej. Powstały w nim kultowe seriale dziecięce, takie jak „Miś
Uszatek”, „Opowiadania Muminków”, „Przygody misia Colargola”, „Mały pingwin Pik Pok”.
Produkcje Se-ma-fora zdobywają do dziś uznanie na całym świecie. Studio może
pochwalić się kilkuset nagrodami, w tym dwoma Oskarami dla najlepszego filmu
animowanego. W 1983 r. ten zaszczytny tytuł otrzymał film „Tango” w reżyserii Zbigniewa
Rybczyńskiego, a w 2007r. statuetka powędrowała do twórców filmu „Piotruś i wilk” (reż.
Suzie Templeton).
Wytwórnia filmowa oprócz pozycji dla najmłodszych, takich jak filmy plastelinowe,
wycinankowe, animacje 3D, przygotowuje również artystyczne filmy eksperymentalne dla
dorosłych. Szeroki przekrój tych prac można oglądać już bezpłatnie w internecie.
Animacje z audiodeskrypcją na YouTube
Ogólnodostępny kanał Se-ma-for TV w YouTube działa od lutego 2014r. Można tu
obejrzeć za darmo ponad 40 filmów animowanych powstałych lub rekomendowanych przez
łódzkie studio. Od września na kanale zamieszczane są również animacje z audiodeskrypcją.
592
www.infoon.pl
„Chcemy, żeby kanał stanowił nie tylko przegląd dokonań Se-ma-fora, ale pokazywał trendy
w światowej animacji stop motion, głównie lalkowej" - mówi Adam Ptak ze studia Se-ma-for.
Animacje z audiodekskrypcją dostępne już teraz na kanale to: „Piotruś i Wilk” (reż. S.
Templeton), „Danny Boy” (reż. M. Skrobecki), „Maska” (reż. Bracia Quay), „Ichtys” (reż. M.
Skrobecki). Do końca października ma pojawić się osiem filmów przystosowanych dla osób z
dysfunkcją wzroku. Kolejne animacje będą pojawiać się w poniedziałki o godzinie 16:00,
zgodnie z harmonogramem: „Miasto płynie” - 29.09., „Snępowina” – 06.10., „Fantastyczny
sklep z kwiatami” – 13.10., „Caracas” – 20.10. Głosy, które usłyszymy w audiodeskrypcji,
możemy znać już z najnowszego serialu Se-ma-fora „Parauszek i przyjaciele”. W nagraniach
udział wzięli aktorzy: Patryk Steczek, Masza Steczek, Wojciech Poradowski, Michał Staszczak,
Jacek Łuczak.
Filmy dostępne są pod linkiem: http://www.youtube.com/user/semafortv
więcej o historii audiodeskrypcji: http://www.acb.org,
http://www.audiodescriptioncoalition.org
593
www.infoon.pl
SŁOWNIK
Słownik przydatnych pojęć
AUDIODESKRYPCJA
z języka łacińskiego: audio oznacza dotyczący słuchu, dźwięku
z języka łacińskiego: descriptio oznacza: związany z rysowaniem, opisywaniem
Audiodeskrypcja to przekazywany osobom niewidomym i słabowidzącym poprzez drogę
słuchową werbalny opis treści wizualnych. Technika audiodeskrypcji pozwala osobom
niewidomym poznawać widzialny dorobek kulturalny z zakresu sztuki plastycznej, teatralnej,
scenicznej oraz filmowej. Audiodeskrypcjja przekazuje słowem ważne, znaczące informacje
wizualne takie jak: język ciała, wyraz twarzy, przebieg akcji, sceneria, kostiumy. (Zobacz
artykuł: „Usłyszeć niewidoczne – animacje w wersji dla niewidomych i niedowidzących”,
„Audiodeskrypcja banknotów”).
APLIKACJA MOBILNA
Aplikacja mobilna to oprogramowanie działające na urządzeniach przenośnych, takich jak
telefony komórkowe, smartfony, palmtopy czy tablety. (Zobacz artykuły: „Aplikacje bez
barier: „b-Link”, „Moje leczenie”).
ARTETERAPIA
Leczenie przez sztukę, z wykorzystaniem sztuk plastycznych, technik związanych z plastyką,
ale również z wykorzystaniem muzyki, tańca, teatru, zabawy. Arteterapia wykorzystuje
media artystyczne jako podstawowy element komunikacji. (Zobacz artykuł: „Terapia przez
sztukę”, „Muzyka leczy ciało i duszę”).
ASERTYWNOŚĆ
z języka angielskiego: assert oznacza stanowczo twierdzić, domagać się uznania,
z języka łacińskiego: assertivus oznacza twierdzący niewzruszenie
Asertywność to takie zachowanie, które umożliwia człowiekowi działanie w jego własnym
interesie i obronę swoich praw – bez odczuwania lęku. To także wyrażanie myśli, uczuć oraz
594
www.infoon.pl
pragnień w sposób, który nie narusza praw innych ludzi. (Zobacz artykuł: „Ja jestem OK- Ty
jesteś OK”).
CURRICULUM VITAE
Curriculum Vitae to życiorys zawodowy pisany przez osobę, która ubiega się o pracę. (Zobacz
artykuł: „Jak napisać CV?”).
EDYTOR TEKSTU
Prosty program komputerowy służący do wprowadzania i modyfikowania tekstu.
Edytor tekstu skupia się wyłącznie na wprowadzaniu samych znaków, nie ma możliwości
formatowania tekstu, czyli nadawania mu odpowiedniej szaty typograficznej (na przykład
poprzez różne kroje pisma, łamy, kolory, łączenie tekstu z grafiką).
(Zobacz artykuł:
„SymWord - prosty, mówiący edytor tekstu”).
KARTA DUŻEJ RODZINY
Karta Dużej Rodziny przyznawana jest rodzinie, która utrzymuje przynajmniej trójkę dzieci.
Dotyczy to także rodzin zastępczych oraz rodzinnych domów dziecka. Karta wydawana jest
bezpłatnie. Oferuje system zniżek oraz dodatkowych uprawnień. (Zobacz artykuł: „Karta
Dużej Rodziny”).
KONSUMENT
Zgodnie z Kodeksem cywilnym konsumentem jest każda osoba fizyczna dokonująca
czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.
(Zobacz artykuł: „Zmiana przepisów konsumenckich”).
LIST MOTYWACYJNY
List motywacyjny jest dokumentem, którego zadaniem jest przekonanie potencjalnego
pracodawcy o tym, że powinien zatrudnić aplikującego kandydata. List motywacyjny
595
www.infoon.pl
stosowany jest pomocniczo w procesie rekrutacji. Ma bardziej osobisty charakter niż CV.
(Zobacz artykuł: „List motywacyjny”).
PACJENT
Pacjentem jest każda osoba, która korzysta ze świadczeń opieki zdrowotnej, niezależnie od
tego czy jest aktualnie zdrowa, czy też chora. (Zobacz artykuł: „Prawa pacjenta w Polsce”).
POMOC DE MINIMIS
de minimis non curat lex (łac.) - prawo nie troszczy się o drobiazgi
Pomoc de minimis jest rodzajem pomocy publicznej, to wsparcie państwa udzielane
przedsiębiorcom, które nie wymaga notyfikacji Komisji Europejskiej, pomoc o niewielkich
rozmiarach nie powoduje naruszenia konkurencji na rynku.
Przedsiębiorca, który korzysta z pomocy de minimis, musi uważać, żeby nie przekroczyć
określonego prawem limitu. Zgodnie z prawem to na nim ciąży odpowiedzialność za
przekroczenie dopuszczalnej wartości tej pomocy. Zgodnie z przepisami, które obowiązują od
1 stycznia 2007 r., pomoc publiczna w wysokości nieprzekraczającej 200 tys. euro lub 100
tys. euro przyznana w ciągu trzech lat nie podlega zgłoszeniu Komisji Europejskiej.
Wartość pomocy brutto trzymanej w okresie obejmującym bieżący rok kalendarzowy oraz
poprzedzające go dwa lata kalendarzowe nie może przekroczyć maksymalnej kwoty pomocy
stanowiącej równowartość:
- 200 tys. euro - w przypadku osoby niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą,
inną niż w sektorze transportu drogowego,
- 100 tys. euro, w przypadku osoby niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą
w sektorze transportu drogowego.
PFRON a pomoc de minimis
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, jako organ udzielający pomocy,
ma obowiązek wydać osobie korzystającej z pomocy zaświadczenie o udzieleniu pomocy de
minimis albo zaświadczenie o pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie.
Zaświadczenia o pomocy de minimis przekazywane są beneficjentom każdorazowo po jej
udzieleniu przez PFRON.
Podstawa prawna:
596
www.infoon.pl
- rozporządzenie Komisji UE nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania
UE L 352 z 24.12.2013, str. 1)
POMOC SPOŁECZNA
Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej (minister właściwy do spraw
zabezpieczenia społecznego, wojewodowie) i samorządowej (marszałkowie województw,
starostowie na poziomie powiatów oraz wójtowie, burmistrzowie (prezydenci miast) na
poziomie gmin. Celem pomocy społecznej jest wspieranie osób i rodzin, które znalazły się w
trudnych sytuacjach życiowych oraz zapobieganie takim sytuacjom. Pomoc społeczna ma
wspierać je w usamodzielnieniu się oraz integracji ze środowiskiem. Kierowana jest
szczególnie do osób oraz rodzin bez dochodów lub o bardzo niskich dochodach, osób
niepełnosprawnych, dotkniętych przemocą w rodzinie czy wykluczonych społecznie, a także
bezdomnych. (Zobacz artykuł: „Świadczenia z pomocy społecznej”, „Powiatowe Centrum
Pomocy Rodzinie”).
REFUNDACJA
Zwrot części lub całości poniesionych przez kogoś kosztów. (Zobacz artykuł: „Leki
refundowane”, „Zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze”, „Wyższe
dopłaty do turnusów rehabilitacyjnych, likwidacji barier oraz zakupu sprzętu”).
SAVOIR VIVRE
z języka francuskiego: savoir – wiedzieć, vivre – żyć, dosłowne tłumaczenie „znajomość
życia”.
Savoir vivre to znajomość obowiązujących zwyczajów, form towarzyskich i reguł grzeczności
obowiązujących w danej grupie. Dotyczy umiejętności radzenia sobie w różnych złożonych
sytuacjach życiowych, w tym również zawodowych. (Zobacz artykuły: „Savoir vivre w pracy:
telefonowanie”, „Savoir vivre w pracy: powitanie”, „Savoir vivre w pracy: ubiór”).
597
www.infoon.pl
SYLWOTERAPIA
Inaczej: drzewoterapia. Jest to pobudzanie własnego organizmu do samoleczenia poprzez
przebywanie w obecności drzew i krzewów. (Zobacz artykuł: „Leczenie lasem”).
TURNUS REHABILITACYJNY
Uczestnictwo w turnusie rehabilitacyjnym należy, według ustawy o rehabilitacji, do
podstawowych form aktywności wspomagającej proces rehabilitacji zawodowej i społecznej
osób niepełnosprawnych. Czas trwania turnusów wynosi co najmniej 14 dni. Istnieje
możliwość dofinansowania ze środków PFRON do turnusu. (Zobacz artykuł: „Turnus
rehabilitacyjny”, „Wyższe dopłaty do turnusów rehabilitacyjnych, likwidacji barier oraz
zakupu sprzętu (od stycznia 2015r.)”, „Uzdrowiska w Polsce”).
WIRTUALNA RZECZYWISTOŚĆ
To technologia, która pozwala na połączenie świata rzeczywistego, realnego ze światem
fikcyjnym, cyfrowym. Wirtualna rzeczywistość polega na multimedialnym stworzeniu
komputerowej wizji przedmiotów, przestrzeni i zdarzeń. (Zobacz artykuł: „Neuroforma –
program komputerowy wspierający rehabilitację neurologiczną”).
598

Pobierz artykuły opublikowane na www.infoon.pl

Transkrypt

Podobne dokumenty

E – handout – 1 - Doskonaleniewsieci.pl