Tutaj

Transkrypt

Tutaj

EduAkcja. Magazyn edukacji elektronicznej
nr 1 (11)/2016, str. 4—13
Edukacja społecznościowa w szkole podstawowej
na przykładzie systemu blogowego
Jolanta Dobska
Szkoła Podstawowa nr 1 w Ustce
[email protected]
Zbigniew Meger
Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego
[email protected]
Streszczenie: Blogi, jako narzędzie edukacyjne są jeszcze mało docenione. Co prawda stosuje się blogi na wyższych
poziomach edukacji, ale nie podjęto jeszcze próby wprowadzenia ich do kształcenia podstawowego. W tym artykule przedstawiono skuteczną próbę zastosowania blogów w procesie edukacji informatycznej i przyrodniczego na
poziomie szkoły podstawowej. Okazuje się, że uczniowie chętnie podejmują nowe wyzwania, a ich zaangażowanie
– choć musi być wspierane działaniami motywacyjnymi – wpływa pozytywnie na efekty kształcenia. Zastosowana
w tym przypadku metoda projektów prowadzi do wykonania prac, które trudno byłoby uzyskać poprzez inne metody lub techniki nauczania i uczenia się.
Słowa kluczowe: edukacja podstawowa, kształcenie społecznościowe, sieci społecznościowe w edukacji, blogi
w edukacji
1. Wprowadzenie
Portale społecznościowe już na dobre ugruntowały swoją pozycję w codziennych działaniach,
nie tylko dorosłych osób, ale również – a może przede wszystkim – osób młodych, najczęściej
jeszcze uczących się. Funkcjonowanie całych sieci społecznościowych możliwe jest przede
wszystkim dzięki aktywnej postawie internautów, którzy wypełniają treścią udostępnione
w ramach różnych usług struktury. Coraz częściej struktury tego typu – stosowane już od wielu
lat do komunikacji i przekazu prostych informacji – znajdują zastosowania w celach edukacyjnych. Pojawiają się także nowe narzędzia, które są wręcz przeznaczone do realizacji procesów
dydaktycznych (Meger, 2012). W ten sposób komunikacja społecznościowa stała się w szkole
faktem, chociaż jeszcze nie na każdym poziomie edukacyjnym.
2. Komunikacja społecznościowa w szkole
Przegląd technologii sieci web 2.0 – łącznie z technologiami przetwarzania w chmurze (Pang,
2009) – prowadzi do wniosku, że wiele z nich można wykorzystać do działań edukacyjnych.
Należy tu wymienić przede wszystkim portale społecznościowe, pozwalające na stworzenie
strony www, która może służyć zarówno do promowania edukacji, jak też bezpośrednio do
przekazu treści dydaktycznych. Popularne stały się takie usługi, jak Wiki, blog, czy społecznościowe udostępnianie nagrań audio lub wideo. Stwarza to nowe możliwości dla edukacji poprzez
ulepszoną komunikację i sprawny dostęp do zróżnicowanych źródeł.
W pierwszym rzędzie możliwości technik społecznościowych docenili nauczyciele akademiccy (Stachowiak, 2013), którzy poprzez takie serwisy, jak Wiki i blogi mogą rozwijać współpracę naukową. W tym przypadku przydatne mogą być także podcasty z nagraniami, które
można odtworzyć w dowolnym czasie, oraz serwisy kontentowe, zawierające różne nagrania
audio lub wideo, a także obrazy i teksty do zastosowania naukowego i nie tylko. Doceniono
także znaczenie kształcenia studentów kierunków pedagogicznych, którzy dopiero wejdą na
rynek pracy. Dla nich organizuje się zajęcia z wykorzystaniem serwisów społecznościowych,
aby mogli w przyszłości stosować tego typu narzędzia we własnej pracy dydaktycznej (Reupert
Jolanta Dobska, Zbigniew Meger, Edukacja społecznościowa w szkole podstawowej...
i Dalgarno, 2011). Stwierdzono, że wysoko wykwalifikowany personel wykorzystuje dzisiaj
powszechnie nowe narzędzia społecznościowe. Według doniesień w literaturze dotyczyć to
może nawet 64 % sytuacji dydaktycznych, w których stosuje się rozwiązania bazujące na sieciach
Web 2.0 (Cheal, 2011). Nauczyciele pracujący w ten sposób zwracają uwagę, że wiele tego typu
rozwiązań wymaga jeszcze solidnej podbudowy pedagogicznej.
3. Blogi w procesach dydaktycznych
Blogi są rodzajem strony internetowej, zawierającej chronologiczne wpisy właściciela bloga.
Początkowo blogi miały charakter pamiętników, ale obecnie zakres przedstawianych w nich
treści znacznie się rozszerzył. O ile wcześniej blogi pisane były przede wszystkim w pierwszej
osobie, dzisiaj mogą one występować w dowolnej osobie, a przy tym omawiać praktycznie każdy
temat. Uruchomienie usługi typu blog nie stanowi aktualnie problemu, a poprzez dostępne
mechanizmy (np. w systemach CMS) można to zrobić nawet na prywatnym serwerze.
Niekiedy razem z blogami dostępne są specjalizowane usługi, które rozszerzają możliwości blogowania. Należy tu wymienić między innymi audioblogi (z nagraniami dźwiękowymi),
fotoblogi (ze zdjęciami) i wideoblogi (filmy). Blogi mogą być też połączone z innymi elementami sieci (linklogi), a jeżeli są one pisane na zlecenie, mamy do czynienia z flogiem. Blogi
można też dzielić przyjmując inne kryteria, np. kryteria poruszanych treści lub tematów, liczby
autorów, rodzaju zadania albo częstotliwość publikacji (Trojnar, 2010).
Blogi coraz częściej wykorzystywane są w procesach edukacyjnych (Polcyn-Matuszewska,
2014). Nierzadko wykorzystuje się je w kształceniu językowym (Świerczyńska-Kaczor, 2009;
Istifci, 2011; Ying et al., 2013). Niekiedy łączy się blogi z tworzonym przez uczniów portfolio
(Chuang, 2010). Często wykorzystuje się tego typu narzędzia do komunikacji pomiędzy różnymi
szkołami, a nawet krajami o różnych kulturach (Choi, 2007). W ten sposób można na przykład
dokumentować międzynarodowe projekty międzyszkolne (Herrera i Casado, 2015). Jednak
w większości przypadków działania tego typu realizowane są na uczelniach lub w szkołach
wyższych szczebli – w gimnazjach oraz liceach. Praktycznie rzadko spotyka się wykorzystania
narzędzi typu blog do prowadzenia rzeczywistych procesów dydaktycznych.
W Polsce dosyć wcześnie dostrzeżono wartości blogów, jako narzędzi wspomagających
procesy edukacyjne (Janczak, 2008). Do tego celu wykorzystuje się niekiedy dostępne serwisy,
np. bloog.pl, blox.pl, blog.onet.pl, mylog.pl, ggblog.net i inne. Funkcjonują także specjalistyczne edublogi (Janczak, 2008), chociaż ich charakter jest bardziej publicystyczny, dotyczący
problemów edukacji, niż dydaktyczny, wspomagający procesy edukacyjne. Blogi są najczęściej
postrzegane jako przestrzeń wymiany informacji, i to zazwyczaj wśród nauczycieli, a nie uczniów
(Trojnar, 2010). Jeżeli taka wymiana dotyczy także szkół i społeczności uczniowskiej, to niemal
nie dostrzega się tego zjawiska na poziomie szkoły podstawowej. Tymczasem okazuje się, że
blogi potrafią przygotowywać już uczniowie szkoły podstawowej, a uzyskane efekty niekiedy
wręcz zadziwiają.
4. Blogi w szkole podstawowej
Dziecko w młodszym wielu szkolnym jest intensywnie rozwijającym się człowiekiem nie tylko
w sferze poznawczej. Ma ono silne potrzeby bezpieczeństwa, uznania i kontaktu emocjonalnego. Portale społecznościowe nie stwarzają wprost takich możliwości, ale ich implementacja w środowisku edukacyjnym może przynieść pozytywne skutki (Muszyński, 2013). Warto
tu zwrócić uwagę na wysoki stopień akceptowania technik społecznościowych w tym wieku
szkolnym, co obserwowane jest poprzez zakładanie kont na portalach społecznościowych,
aczkolwiek poziom zainteresowania takimi działaniami różni się nieco pomiędzy dziewczętami
i chłopcami (Huang, Hood i Yoo, 2013).
Opinie o używaniu blogów w szkole podstawowej są niekiedy zróżnicowane (Istifci, 2011).
EduAkcja. Magazyn edukacji elektronicznej, nr 1 (11)/2016 , str. 5
Podkreśla się często ich zaletę, polegającą na tym, że rejestrowany jest czas zapisu kolejnych
części bloga. Każdy napisany przez blogera fragment może być niemal natychmiast widziany
w całej sieci Internet. Tym samym blogi zmuszają do systematyczności, aby kolejne części,
oznaczane datą i godziną publikacji, były we właściwym czasie przygotowane. Korzystnym
rozwiązaniem jest także możliwość wyboru w zakresie tworzenia indywidualnego lub zespołowego bloga. W ten sposób rozwijane mogą być nie tylko umiejętności indywidualnej pracy, ale
także kompetencje w zakresie kooperacji w tworzeniu blogów. Tym samy kształtowane mogą
być szerzej rozumiane umiejętności kooperacji i współpracy, które bez wątpienia będą bardzo
przydatne w przyszłym życiu zawodowym, a wcześniej także w życiu szkolnym i w nowoczesnych procesach edukacyjnych.
Właśnie możliwość kształtowania procesów kooperacji stanowić może największą wartość
dydaktyczną blogów. Potrzeba kooperacji w procesach edukacyjnych wynika z nowoczesnej
psychologii konstruktywistycznej, postrzegającej proces poznawczy jako działanie subiektywne
i niepowtarzalne, specyficzne dla każdej jednostki i każdego ucznia. Każdy uczeń, działając
w grupie, może liczyć na wsparcie pozostałych członków grupy w uzupełnianiu luk w wiedzy
i w jej wzbogacaniu, gdyż umożliwia to prawidłową realizację zadań grupowych. W szkole
podstawowej do osiągnięcia takich celów stosuje się odpowiednie scenariusze kooperacji.
5. Scenariusz kooperacji
Technologie społecznościowego internetu rozszerzają możliwości edukacji i pozwalają na stosowanie różnych scenariuszy uczenia się (Posea, 2012). Szczególną rolę odgrywa tutaj scenariusz
realizowany w strategii kooperacji, który (chociaż nie jest całkowicie nowy) może być realizowany poprzez nowoczesne narzędzia sieci Web 2.0 (Do Carmo i Pontes, 2013). Scenariusz
kooperacji ma miejsce we wspomnianych grupach naukowych, które wykorzystują do wymiany
informacji różne technik społecznościowe (Sauer et al., 2005), co prowadzi do wzrostu efektywności działań naukowych. Także w szkole kooperacja rozumiana jako przestrzeń wymiany
informacji (Trojnar, 2010) może wpływać pozytywnie na efektywność kształcenia.
Generalnie w literaturze brakuje prac pokazujących metodologiczną stronę zagadnienia
(Hew i Cheung, 2011), aczkolwiek obserwuje się już wdrożenia niektórych technologii Web
2.0 na poziomie szkół ponadpodstawowych (Meger, 2013 ). Akcentuje się przy tym korzystne
rozwiązania wynikające z założeń psychologii konstruktywistycznej. W tym przypadku zaprezentowano nie tylko konstruktywistyczny scenariusz postępowania wspieranego technologiami społecznościowymi, ale także przedstawiono jego praktyczne zastosowanie w kształceniu
podstawowym.
Aby procesy kooperacji były skuteczne, należy uwzględnić zalecenia psychologii konstruktywistycznej, z której wynika, że najwyższą efektywność kształcenia uzyskujemy wtedy, gdy
uczniowie samodzielnie tworzą (konstruują) nową wiedzę. Stąd też scenariusz kooperacji
należy tak ukształtować, aby prowadził on do samodzielnego tworzenia nowej wiedzy przez
uczniów (Douglas, 2011). Dlatego zadania uczących się osób – chociaż wykonywane w grupie –
powinny być podzielone na poszczególnych członków grupy, aby każdy z nich – spełniając swój
obowiązek grupowy – wykonał przydzielone czynności na stosownym poziomie i we właściwym
czasie. Kontrola grupy będzie w tym przypadku bardziej efektywna niż kontrola nauczyciela, co
stanowić może dodatkowy bodziec do działania i czynnik motywacyjny.
W szkole podstawowej najlepiej sprawdzającym się rozwiązaniem – w odniesieniu do panujących tu warunków – może być scenariusz bazujący na celach (Meger, 2011). W scenariuszu
takim wspiera się przede wszystkim procesy nabywania umiejętności i dochodzenia do faktów.
Dlatego tworzy się cele i wynikające z nich zadania, odzwierciedlające realne problemy, które
spotykamy zazwyczaj poza środowiskiem szkolnym. Ważny przy tym jest moment sformułowania celów do realizacji, określenie roboczego planu działania oraz zasadnicza realizacja zadań.
Chcą prawidłowo zastosować tego typu scenariusz w szkole podstawowej, należy proces dydaktyczny przeprowadzić w czterech etapach:
1. Przedstawienie tematów do realizacji, proponowanie przez uczniów własnych tematów
2. Omówienie tematów, sformułowanie celów, określenie zadań cząstkowych i planu działania
3. Realizacja zadań w grupach
4. Podsumowanie pracy grupowej i jej ocena
Zasadniczą część stanowi oczywiście etap trzeci – realizacji zadań grupowych. W tym czasie
uczniowie samodzielnie przygotowują blog w zakresie wybranego tematu. Zbierają oni materiał,
analizują możliwości i decydują o szczegółach prezentacji. Oczywiście piszą też blog, wykorzystując do tego różne techniki komputerowe, nie tylko zwykły edytor tekstów. W wyniku ich
pracy blog zostaje opublikowany na stronie internetowej i jest udostępniany dla wszystkich
zainteresowanych. Działania tego typu – aby mogły być rzeczywiście zrealizowane – wymagają
gruntownego przygotowania.
6. Przygotowanie platformy blogowej
Do celów dydaktycznych można stosować różne rozwiązania platform blogowych. Przede
wszystkim można bezpłatnie skorzystać z rozwiązań dostępnych w sieciach społecznościowych,
a w szczególności takich światowych platform blogowych, jak: Fotolog, LiveJournal, OpenDiary,
Plurk, Xanga lub wskazanych wcześniej polskich odpowiedników. Jednak takie rozwiązanie
zmusza blogerów do stosowania zasad ogólnie dostępnych serwisów blogowych. Wykonane
blogi zawierają nierzadko reklamy, a przy tym występują tu często ograniczenia techniczne
w zakresie stosowania niektórych narzędzi lub rozwiązań. Ponadto interfejs takiego systemu –
ukierunkowany na dorosłego odbiorcę – często nie jest dostosowany do użytkownika ze szkoły
podstawowej, szczególnie gdy nie jest on dostępny w języku polskim.
Biorąc pod uwagę trudności użycia ogólnie dostępnych systemów blogowych, należy
rozważyć inne rozwiązania, które będą lepiej dostosowane do możliwości uczniów ze szkoły
podstawowej. Często w system blogowy wyposażone są platformy edukacyjne dostępne niekiedy
w szkołach. Jednak dość powszechna w takim przypadku platforma Moodle też nie jest dedykowana młodemu odbiorcy i chociaż istnieją możliwości dostosowania niektórych parametrów tej
platformy, jej ogólna koncepcja jest trudna do wykorzystania na poziomie kształcenia podstawowego. Stąd też należy szukać innych rozwiązań, które będą lepiej dopasowane do modelu
kształcenia w szkole podstawowej.
W tej pracy do przygotowania systemu blogowego wykorzystano system CMS (Content
Management System), który pozwala stworzyć stronę internetową do zarządzania szkolnymi
blogami. Takie rozwiązanie umożliwia łatwe przygotowanie blogów, ich modyfikację oraz ocenę.
Istotne są zaawansowane mechanizmy administracji blogami, które przy dużej liczbie blogów
pozwalają na efektywne nimi zarządzanie. Nie każdy system CMS posiada wystarczająco dobre
mechanizmy, które właściwie odzwierciedlać będą potrzeby szkoły podstawowej i dlatego trzeba
dokonać odpowiedniego wyboru. W tym przypadku wybór padł na system Wordpress, który
należy do najlepiej skonstruowanych systemów CMS na świecie.
Wykorzystanie systemu Wordpress do celów edukacyjnych nie jest nowe, a na jego bazie
budowano już systemy blogowe, które przedstawiały na przykład działania w międzynarodowych
projektach szkolnych (Filipčič, 2010). Tutaj do przygotowania szkolnego systemu blogowego
trzeba było skonfigurować od podstaw serwer internetowy, zaimplementować stosowny system
CMS, przygotować na jego bazie podstawową stronę internetową, a także dodatkowe strony,
które na przykład wyjaśniają zasady przygotowania blogów. W ten sposób powstał portal
blogowy Szkoły Podstawowej Nr 1 w Ustce, który znaleźć można pod adresem www.sp1blog.pl.
7. Blogi w Szkole Podstawowej nr 1 w Ustce
Ustka jest popularną miejscowością wypoczynkową nad Morzem Bałtyckim. Wiele osób wie,
gdzie leży Ustka i gdzie znajdują się jej plaże. Ale ze znajomością innych atrakcji turystycznych
w Ustce już nie jest tak dobrze. Właśnie temat atrakcji turystycznych w Ustce był przedmiotem
pierwszego opracowania, które dzieci miały przygotować w formie blogu. Efekty ich pracy miały
być opublikowane w sieci Internet, co bez wątpienia stanowiło dla nich nie tylko zachętę, ale też
wyzwanie.
Rysunek 1. Portal blogowy Szkoły Podstwowej nr 1 w Ustce
Szkolny portal blogowy (Rys. 1) zawierał przede wszystkim informacje o dostępnych
tematach (zadaniach) do wykonania (Rys. 2). Zrealizowane miały być w pierwszym rzędzie cele
przedmiotów informatycznych – zapoznania się z możliwościami usług internetowych. Można
stwierdzić, że te ogólne cele zostały zrealizowane naprawdę bardzo dobrze, gdyż uczniowie nie
tylko poznali system, ale także praktycznie go zastosowali. Jednak w ramach prezentowanego
systemu blogowego realizowane są także cele konkretnych lekcji, nie tylko z informatyki, ale
także z przyrody lub geografii. Nauczyciele tych przedmiotów proponowali tematy do realizacji,
a uczniowie mogli wybrać dowolny temat lub zaproponować własny.
Szkolny portal blogowy oprócz tematów zawiera szczegółowe informacje o sposobach pracy
nauczyciela i uczniów przy realizacji wspólnego projektu blogowego. Projekt uruchamiany jest
zaraz po wybraniu tematu i utworzeniu zazwyczaj 2–4 osobowej grupy uczniów, którzy będą
dany temat realizować. W tym momencie na szkolnej platformie powstaje zazwyczaj nowy blog,
który udostępniony będzie pierwotnie tylko dla grupy tworzącej. Prawo dostępu do odpowiedniej przestrzeni sieciowej posiadali tylko członkowie danej grupy oraz prowadzący nauczyciel.
Oznacza to, że początkowo, w trakcie tworzenia, blog nie jest dostępny publicznie, a o jego
udostępnieniu (lub nie) decyduje nauczyciel.
Rysunek 2. Przedstawienie w systemie blogowym szkoły przykładowych tematów do realizacji
W czasie pierwszego spotkania nauczyciela z uczniami ustalane są szczegółowe cele wybranego
tematu. Wynikają stąd zadania cząstkowe, które ma zrealizować grupa. Poszczególne zadania
mogą wykonywać wybrane osoby z grupy, chociaż bardziej skomplikowane zadania mogą być
podzielone na dwie lub więcej osób. Jednak przed wykonaniem zasadniczych prac powinien
powstać w miarę precyzyjny plan działania z określeniem szczegółowych zadań, osób wykonujących te zadania oraz terminów realizacji.
Po etapie prezentacji i wyboru tematu oraz po fazie planowania szczegółowych zadań występuje
zasadniczy etap realizacji projektów i tworzenie kolejnych partii blogów. W tym czasie wykonywane są zazwyczaj zadania indywidualne. Mogą one być oczywiście realizowane wspólnie,
w całej grupie przewidzianej dla projektu lub w mniejszym, np. dwuosobowym zespole. Zresztą
nawet przy indywidualnym wykonywaniu uczniowie w tym etapie intensywnie komunikują
sią ze sobą wykorzystując dostępne środki komunikacji, nie tylko tradycyjnej (telefon), ale też
komputerowej, np. Skype lub Gadu Gadu. W ten sposób kolejne części bloga budowane są praktycznie przy intensywnej współpracy wszystkich członków grupy. Nauczyciel stara się nie interweniować w tym procesie, chociaż niekiedy musi ukierunkowywać uczniów, a dość często musi
przypominać o terminach realizacji i motywować do działania.
Po wykonaniu blogów nauczyciel ocenia ich jakość i zaprasza wszystkich do dyskusji na temat
problemów i możliwości realizacyjnych. Nie zapomina się przy tym o zasadniczym temacie
blogów: wskazywane są zarówno problemy wykonania, jak też potencjalne możliwości rozwoju
systemu. Jest to bardzo ważny etap, gdyż każdy uczeń może w tym czasie poznać swoje błędy, co
z pewnością przyczyni się do ulepszenia jego metod pracy. W tym etapie rozbudzana jest także
ciekawość w zakresie dalszych możliwości i celów działania, które mogą stanowić podstawę
dalszej pracy ucznia i grupy. Całość kończy się oceną za zrealizowany blog. Może być ona
wyrażona w sposób opisowy lub w postaci odpowiadającej szkolnemu systemowi oceniania.
W ten sposób poprzez system blogowy Szkoły Podstawowej nr 1 w Ustce rozwijana jest wiedza
z zakresu edukacji informatycznej, regionalnej, przyrodniczej, geograficznej, a po części także
polonistycznej. Przykładowo uczniowie klasy IV wykonują różne zadania z zakresu przyrody.
Zamiast tworzyć (ręcznie) atlas drzew, wykonują oni zdjęcia wybranych drzew, a następnie
umieszczają je i opisują na blogu. W podobny sposób wykonywane są zadania dotyczące atlasu
roślin doniczkowych, a także obserwacje hodowli rzeżuchy i fasoli. Projekty trwają zazwyczaj
2–4 tygodnie, ale oczywiście czas realizacji można kształtować dowolnie.
8. Efekty realizacji
Spośród wielu zrealizowanych blogów można przedstawić efekty tych, które prezentują
naprawdę ciekawe wyniki. Przykładem może być tutaj blog „W jaki sposób uczniowie naszej
szkoły spędzają czas wolny?”. W tym celu przeprowadzono ankietę wśród 178 uczniów (klasa
IV: 60 uczniów, V: 74, VI: 44). Uczniowie samodzielnie zebrali wyniki i je opracowali. Jedynie
ostateczna postać graficzna jest efektem późniejszego przetworzenia tych danych, co obrazuje
Rys. 3.
Rysunek 3. Wyniki ankiety: „w jaki sposób uczniowie naszej szkoły spędzają czas wolny?”
Na przedstawionym diagramie kolor czerwony (po lewej) reprezentuje dziewczęta, a kolor
niebieski – chłopców. Można łatwo zauważyć, , że więcej czasu wolnego mają chłopcy. Dzieci
jednak same nie dochodzą do tego wniosku, nie potrafią na tym poziomie jeszcze tak dobrze
interpretować wyników, ale osiągnięte rezultaty są przecież później interpretowane w rozmowie
z nauczycielem prowadzącym blog. Z całą pewnością tak wykonane przez dzieci badania nie są
jeszcze badaniami naukowymi, ale uwzględniając specyficzne warunki, mogą być pod względem
wielkości próby porównywane z niektórymi działaniami o charakterze naukowym. Właśnie
o stworzenie podstaw naukowego myślenia chodzi przecież w całej edukacji.
Efekty każdego projektu tworzenia bloga są podsumowywane zawsze w czasie końcowego
spotkania, które najczęściej związane jest z ewaluacją osiągnięć. Najlepsze blogi są prezentowane w sieci, co stanowi nagrodę dla tworzących je uczniów. Oceną są także komentarze do
blogów, które wystawiają najczęściej rówieśnicy, koleżanki i koledzy z klasy. Ciekawe spostrzeżenia powstają także w procesie własnej ewaluacji pracy z blogami. Rys. 4 zawiera ciekawy
przykład podsumowania własnej pracy w jednym z projektów.
Rysunek 4. Przykład podsumowania własnej pracy w systemie blogowym
Uczniowie bardzo często mają krytyczny stosunek do własnej pracy i starają się ją ulepszyć.
To bardzo dobry sygnał, wskazujący na pozytywną aktywizację młodych osób. Jednak w ten
sposób można też zauważyć potrzeby młodych osób w zakresie lepszej motywacji oraz lepszego
wsparcia w zakresie planowania pracy kooperatywnej.
Biorąc pod uwagę efekty projektów z blogami, warto zastanowić sią nad skutecznością tej
metody. Oczywiście autorytatywne badania w tym zakresie wymagają dużej próby i dłuższego
czasu realizacji. W tym miejscu przeprowadzono prosty eksperyment porównania wiedzy
uczniów realizujących eksperyment dydaktyczny z blogami oraz uczniów pracujących w tradycyjnej klasie. Wyniki testów po realizacji eksperymentu dydaktycznego przedstawia Rys. 5.
Rysunek 5. Poprawność odpowiedzi w testach wykonanych po realizacji eksperymentu dydaktycznego
Test przeprowadzony był wśród dzieci mieszkających w Ustce, a dotyczył wiedzy na temat
Ustki. Olbrzymią dysproporcję pomiędzy obiema grupami tłumaczyć może jedynie duże zaangażowanie uczniów pracujących z systemem blogowym oraz ich determinacja w zakresie pozyskiwania i prawidłowego wykorzystania źródeł. Oczywiście skuteczność nie może być badana
tylko w testach wykonanych bezpośrednio po realizacji zadania, potrzebne są też pretesty oraz
testy dystansowe. Istotne są także inne czynniki ewaluacji, które zauważają niedociągnięcia oraz
pozwalają na ich szybką poprawę. Jak wykazano, te ostatnie mechanizmy są obecne w prezentowanym systemie blogowym i mogą one wspierać procesy efektywnej edukacji.
9. Podsumowanie
Blogi stanowić mogą ciekawy sposób uczenia się i kształtowania u młodych ludzi bardzo
przydatnych umiejętności. Można przytoczyć tu stare przysłowia: „czym skorupka za młodu
nasiąknie, tym na starość trąci” i „czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał”, które
sprawdzać się będą także na przykładach przedstawionych procesów nowoczesnej edukacji. Im
szybciej zaczniemy działać, tym więcej będziemy w stanie przekazać. Już od szkoły podstawowej powinny być podejmowane wszystkie znane sposoby przekazywania informacji młodym
ludziom. Dzieci lubią podejmować wyzwania, nawet jeśli czasem coś nie wychodzi. Będą działać
tylko wtedy, jeżeli będą wiedzieć, że takie możliwości istnieją. Praca z wykorzystaniem systemu
blogowego nie jest trudna, co udowodnili młodzi ludzie ze Szkoły Podstawowej nr 1 Ustce.
Z przeprowadzonych prac wynika, że aktywność dzieci w różnych, społecznościowych
formach współczesnych sieci komputerowych jest bardzo wysoka, a przy tym niewykorzystana
pod względem edukacyjnym. Dlatego w Szkole Podstawowej nr 1 w Ustce zaproponowano
działania społecznościowe, które wywołały duże zainteresowanie uczniów. Wyniki zrealizowanych projektów tworzenia blogów są niekiedy imponujące. W wielu przypadkach rozwijano
w ten sposób umiejętności pracy grupowej. Co prawda umiejętności kooperacji u młodych ludzi
stanowią ciągle jeszcze słaby punkt, ale należy uznać, że już samo podjęcie tego typu działań
stanowi krok naprzód. Umiejętności takie powinny być już zaszczepiane od szkoły podstawowej, a można to robić właśnie poprzez blogi i inne techniki pracy grupowej. Wykonane badania
udowadniają, że społecznościowe techniki pracy można stosować już w szkole podstawowej.
Warto zwrócić uwagę, że rozwijające się sieci społecznościowe związane są z dużym zaangażowaniem uczniów w procesie pozyskiwania i kreowania nowej wiedzy. Równolegle z narzędziami
społecznościowymi rozwijają się sieci mobilne, które również mają duży potencjał w zakresie
edukacji (Huang, Yang, Huang i Hsiao, 2010). Procesy edukacyjne mogą w ten sposób przeniknąć do codziennych działań młodego człowieka, a tym samy przybliżyć edukację do realnego
świata.
10. Bibliografia
1. Cheal, C. (2011). Teaching and Learning with Social Media. E-mentor, 42(5), 94–98.
2. Choi, C. (2007). A weblog in practice examination of a global telecollaborative project blog. Webist – 3rd International
Conference on Web Information Systems and Technologies, Proceedings. SEBEG, 479-482. Issue EL.
3. Chuang, H.-H. (2010). Weblog-based electronic portfolios for student teachers in Taiwan. Educational Technology
Research and Development, 582), 211–227.
4. Do Carmo, B., Pontes, R. (2013). Collaborative learning concept implementation through Web.2.0 tools: The case
of industrial engineering fundamentals’ discipline. International Journal of Engineering Education, 29 (1), 205–214.
5. Douglas, E. (2011). Student construction of knowledge in an active learning classroom. ASEE Annual Conference and
Exposition. Vancouver, Canada, June, 26–29, 2011.
6. Ekiert-Oldroyd, D. (2010). „Edukacja w sieci” czyli nowy raport OECD. Edukacja, 110(2), 104–111.
7. Filipčič, M. (2010). Weblog as a school project journal. 9th European Conference on eLearning (ECEL) 2010.. Porto,
Portugal, November, 4-5, 2010, 202–210.
8. Herrera Pavo, M., Casado Rodrigo, J. (2015). Interaction analysis of a blog/journal of teaching practice. Internet and
Higher Education, 27, 32–43.
9. Hew, K., Cheung, W. (2011). Using Web 2.0 technologies in K-12 school settings: Evidence-based practice? Communications in Computer and Information Science (CCIS), 177, 319–328.
10. Huang, J., Yang, S., Huang, Y.-M., Hsiao, I. (2010). Social learning networks: Build mobile learning networks based on
collaborative services. Educational Technology and Society, 13(3), 78–92.
11. Huang, W.-H., Hood, D., Yoo, S. (2013). Gender divide and acceptance of collaborative Web 2.0 applications for lear-
ning in higher education. Internet and Higher Education, 16(1), 57–65.
12. Istifci, I. (2011). Opinions of elementary level EFL learners on the use of weblogs. Turkish Online Journal of Distance
Education, 12(1), 21–222.
13. Janczak, D. (2008). Nowe technologie – blog edukacyjny. Meritum, 11(4), 95–97.
14. Meger, Z. (2011). Zmiany w e-edukacji z perspektywy społecznej. Edu@kcja. Magazyn edukacji elektronicznej, 2(1),
27–45.
15. Meger, Z. (2012). Nowe narzędzia w sieciach społecznościowych. W: M. Dąbrowski, M. Zając (Red.), E-learning – narzędzia i praktyka (s. 51–59). Warszawa: Fundacja Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych.
16. Meger, Z. (2013). Kooperatywna edukacja zdalna w kształceniu przyrodniczym. Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.
17. Muszyński, D. (2013). Portale społecznościowe a potrzeby i możliwości rozwojowe dzieci w wieku 9-13 lat. Meritum,
29(2), 64–67.
18. Pang, L. (2009). A survey of web 2.0 technologies for classroom Learning. International Journal of Learning, 16(9),
743–760.
19. Polcyn-Matuszewska, S. M. (2014). Nowe wykorzystanie blogów internetowych. Ewolucja w stronę funkcji dydaktycznej. Kultura – Społeczeństwo – Edukacja, 6(26), 207–220.
20. Posea, V. R.-M. (2012). Social web technologies to enhance teaching and learning. UPB Scientific Bulletin. Series C:
Electrical Engineering, 74(2), 15–26.
21. Reupert, A., Dalgarno, B. (2011). Using online blogs to develop student teachers’ behaviour management approaches.
Australian Journal of Teacher Education, 36(5), 48–64.
22. Sauer, I., Bialek, D., Efimova, E., Schwartlander, R., Pless, G., Neuhaus, P. (2005). „Blogs” and „Wikis” are valuable
software tools for communication within research groups. Artificial Organs 29(1), 82–83.
23. Stachowiak, B. (2013). Nauczyciel akademicki a media społecznościowe. E-mentor, 50(3), 56–60.
24. Świerczyńska-Kaczor, U. (2009). Nauczanie języków obcych z zastosowaniem wirtualnych światów oraz serwisów
społecznościowych. E-mentor, 28(1), 40–50.
25. Trojnar, M. (2010). Blog jako przestrzeń wymiany informacji. Edukacja, 110(2), 104–111.
26. Ying, K.-K., Cheung, M., Leung, K., Kwan, R., Lee, R., Wong, K. (2013). Learning through Blogging: Understanding
Teacher and Student Perceptions towards English Writing Blogs (Conference Paper). Communications in Computer
and Information Science 407 CCIS, 200–211.
Social education at primary school on example of blog system
Summary
Keywords: primary education, social learning, social networking in education, blogs in education
Blogs, as an educational tool are still unappreciated. Admittedly blogs are used at higher levels of education, but
attempts to introduce them into primary education are still not been taken. This article demonstrates a successful
attempt to apply blogs in computer- and science learning on the level of primary school. It turns out, that the pupils
enthusiastic take new challenges, and their commitment – although it must be supported by motivational tools –
has positive influence on learning outcomes. The method of project, which is used in this case, leads to the results,
that would be difficult to obtain through other methods or techniques of teaching and learning.

Tutaj

Transkrypt

Podobne dokumenty

absolwenci-na-walizkach-blog

zaproszenie - Swiss Learning

Le Spose Di Gio Suknie ślubne - Mazowiecka Tablica ogłoszeniowa

Web 2.0 wiosna 2016 - Technologie Informacyjne

Zaproszenie - Swiss Learning