W iadomości

W iadomości
Rury z tworzyw sztucznych: według europejskiego
badania, wywierają niski wpływ na środowisko
Dzięki najnowszym badaniom dotyczącym wpływu
na środowisko oraz śladu ekologicznego najczęściej stosowanych systemów rurowych z tworzyw sztucznych
wysoce prawdopodobne jest, że postrzeganie, a co za
tym idzie zakres stosowania rur z tworzyw sztucznych
w Europie znacznie się poprawi. Badanie przeprowadzone przez Flamandzki Instytut Badań Technologicznych
(VITO) potwierdza niski wpływ na środowisko rur z tworzyw sztucznych w porównaniu z alternatywnymi systemami.
Powyższe badanie, zlecone przez Europejskie Stowarzyszenie Rur i Kształtek z Tworzyw Sztucznych (TEPPFA), pozwoliło na uzyskanie danych technicznych,
a także danych środowiskowych dających podstawy do
przyznania środowiskowej deklaracji produktu EPD (ang.
environmental product declaration). Zdaniem Hansa Telgena, Przewodniczącego TEPPFA, przyniesie to znaczne
korzyści dla branży. „Legislacja dotycząca ochrony środowiska w Europie jest poligonem, na którym mierzy się
efekty w stosunku do zaangażowania. Jesteśmy jedną
z nielicznych branż przemysłowych w Europie, która
w sposób proaktywny zdobywa i dostarcza dowody na
wywierany przez nas wpływ na środowisko.”
„Rury z tworzyw sztucznych są stosowane od 65 lat.
Dzięki swojej trwałości i wszechstronności umożliwiają
one tworzenie rozwiązań dla niezliczonej liczby zastosowań. Chociaż pod lupę wzięliśmy jedynie cztery zasadnicze zastosowania rur z tworzyw sztucznych, należy
pamiętać o tym, że są i będą one również wykorzystywane do wielu innych celów. Warto zauważyć, że najnowsze
zastosowania, takie jak rury z PVC o litych ściankach oraz
PEX wypadają doskonale w porównaniu z systemami
z innych materiałów. Wysoka jakość i ostre kryteria przyjęte podczas prac sprawiły, że badanie otrzyma certyfikat
ISO, zgodnie z rekomendacją Instytutu Denkstatt.”
Cztery konkretne obszary zastosowań, jakie zostały
wybrane na potrzeby Ekologicznej Oceny Cyklu Życia
(LCA) podczas badania prowadzonego przez Instytut
VITO to: system rur z PEX do instalacji gorącej i zimnej
wody wewnątrz budynku; system rur z PP do instalacji
kanalizacyjnych wewnętrznych; system rur wodociągowych z PE oraz system rur kanalizacyjnych z PVC
o ściankach litych.
Pierre Favrot, Dyrektor Generalny TEPPFA, podkreśla zakres i skalę przeprowadzonej oceny cyklu życia
LCA. „VITO stosuje wytyczne w zakresie ekologicznej
oceny cyklu życia LCA zgodnie z ISO 14040/44 w celu
wykazania różnych aspektów ekologicznych związanych
z systemami rurowymi, począwszy od wydobycia surowców aż do końca cyklu życiowego, gdy upłynie już referencyjny okres ich użytkowania.”
Wpływ na środowisko
W porównaniu z systemami rurowymi z innych
materiałów, rury z tworzyw sztucznych wypadają bardzo
dobrze w każdym obszarze zastosowań. „Dla przykładu,
analiza systemu kanalizacyjnego z PVC potwierdziła brak
negatywnego oddziaływania na środowisko – zwłaszcza
w porównaniu z najczęściej stosowanymi rurami z materiałów innych niż tworzywa sztuczne. Obliczenia w zakresie globalnego ocieplenia (emisje równoważne CO2)
powodowane przez 100 metrowy odcinek systemu rurowego z PVC w skali roku (biorąc pod uwagę czas referencyjny wynoszący 100 lat) były znikome w porównaniu
z innymi systemami. Wynosiły one zaledwie dziesięć
62 Księga11_10.indb 62
procent emisji generowanych podczas przelotu jednego
pasażera z Amsterdamu do Lizbony.”
Wnioski w obszarze globalnego ocieplania były
znaczące. Wkład w globalne ocieplenie każdego obszaru
produktowego został porównany na podstawie odległości
przejechanej przez samochód osobowy. Odległości pokonane przez taki pojazd były różne w zależności od różnych obszarów zastosowań i przewidywanego czasu
użytkowania (*):
System produktowy
rurowych z tworzyw sztucznych. Jednakże podobne
oceny LCA/EPD są przeprowadzane w odniesieniu do
innych materiałów budowlanych, takich jak cegły, pokrycia
dachowe czy materiały izolacyjne, jak również urządzenia
energetyczne.
TEPFFA powstała w 1992. Przedmiotem jej działalności jest reprezentowanie producentów i krajowych stowarzyszeń producentów rur z tworzyw sztucznych
w Europie. Organizacja ta w sposób aktywny zajmuje się
Spodziewany
referencyjny czas użytkowania
Ślad ekologiczny
(odległość przejechana przez samochód)
Rury z PEX do wewnętrznych
instalacji gorącej i zimnej wody
50 lat
5 km
Rury z PP do instalacji
kanalizacyjnych wewnętrznych
50 lat
5 km
rura wodociągowa z PE
100 lat
50 km
rura kanalizacyjna z PVC
o ściankach litych
100 lat
160 km
Różnice
Poprzednie próby opracowania wspólnych kryteriów
w zakresie cyklu użytkowania były niespójne. Jednakże
w VITO wykorzystano wiele różnych kategorii mających
wpływ na cykl użytkowania, zalecanych przez Komitet
Techniczny CEN TC350. Do kategorii tych należą: zmiana
klimatu, zakwaszenie środowiska, eutrofizacja, utlenianie
fotochemiczne, zużycie zasobów nieodnawialnych i niszczenie warstwy ozonowej.
Pan Favrot wyjaśnia, że przyjęte przez VITO podejście zakładające pełny cykl użytkowania, ‘od kołyski do
grobu’, różni się od podejścia stosowanego przez producentów rur z innych materiałów, którzy biorą pod uwagę
jedynie krótki okres od ‘narodzin’ do bram zakładu.
Różnice w zakresie celów interpretacyjnych są również wyrażone za pomocą obliczeń CO2. „Producenci rur
z materiałów innych niż tworzywa sztuczne stosują takie
jednostki jak CO2 w odniesieniu do wagi materiału dla
danego produktu. Obliczenia takie obarczone są błędem
w związku z faktem, że rury są wykorzystywane na metry
a nie na wagę. Rury z tworzyw sztucznych wymagają
mniej materiału w przeliczeniu wagi na długość rury. ”
Wszechstronna baza danych stworzona na potrzeby
analizy oceny cyklu życia (LCA) dla tych czterech obszarów zastosowań będzie również służyć jako odpowiedni
roboczy punkt referencyjny dla pięciu kolejnych ocen.
Wiele firm i instytutów miało wkład w prace realizowane w ramach badania realizowanego przez Instytut
VITO, które rozpoczęło się w styczniu 2009 i zostało
ukończone wiosną 2010. Należą do nich Plastics Europe,
TNO, PVC4pipes, Stowarzyszenie PEX, Stowarzyszenie
PE-100+, Vinyl 2010 oraz TEPFFA.
Zaufanie
Hans Telgen jest przekonany, że program oceny
LCA/EPD spowoduje, iż korzyści, jakie niosą ze sobą
systemy rurowe z tworzyw sztucznych będą bardziej
doceniane. „Piękno istnieje w oczach patrzącego. Jesteśmy przekonani, że ci, którzy patrzą, czyli w naszym
przypadku klienci i strony zainteresowane, przyjmą do
wiadomości i docenią referencje ekologiczne naszej branży. W ostatecznym rozrachunku ich wybór opierać się
będzie na zaufaniu.”
Instytut VITO powstał w 1990 w Mol, w Belgii. Ocena
ekologiczna w obszarze zarządzania zrównoważonym
rozwojem to jedna z kluczowych kompetencji instytutu.
W tym przypadku, ocena LCA/EPD dotyczyła systemów
11/2010
promowaniem i wydawaniem aprobat dla tych systemów.
Kwestie związane z ochroną środowiska, które leżą
w centrum jej zainteresowań, to programy zbiórki i recykling odpadów rurowych, koordynacja w zakresie wprowadzania unijnego rozporządzenia REACH w skali branży, oraz pomoc przy uzyskiwaniu EPD, Środowiskowej
Deklaracji Produktu, i przy realizacji LCA, ekologicznej
oceny cyklu życia.
(*) Jednostka funkcjonalna systemu rurowego z PEX do
wewnętrznych instalacji gorącej i zimnej wody została zdefiniowana następująco: „doprowadzanie pod ciśnieniem i przesył gorącej
i zimnej wody do picia od punktu podłączenia do precyzyjnie
określonego mieszkania aż do ujścia z kranu, za pomocą instalacji
do gorącej i zimnej wody do picia z rur PEX w mieszkaniu
o powierzchni 100 m2, na które składa się łazienka, osobna toaleta, kuchnia i umywalnia (przyjmując trwałość eksploatacyjną
instalacji odpowiadającą 50-letniej trwałości eksploatacyjnej
mieszkania), obliczona w skali rocznej”.
Jednostka funkcjonalna systemu rurowego z PP do instalacji kanalizacyjnych wewnętrznych została zdefiniowana następująco: „grawitacyjne wprowadzanie i odprowadzenie ścieków czarnych i szarych z precyzyjnie określonego mieszkania do punku
podłączenia do sieci kanalizacyjnej przez instalację kanalizacyjną
zamontowaną w mieszkaniu o powierzchni 100 m² odprowadzającą ścieki z łazienki, osobnej toalety, kuchni i umywalni (przyjmując trwałość eksploatacyjną instalacji odpowiadającą 50-letniej
trwałości eksploatacyjnej mieszkania) w skali rocznej”.
Jednostka funkcjonalna systemu rurowego z PE została
zdefiniowana następująco: „podziemny przesył wody do picia na
odległość 100 m (od punktu wyjścia z zakładu wodociągowego do
licznika wody w budynku), dla typowego europejskiego publicznego systemu wodociągowego z rur PE (Ø110 cm) przez cały cykl
użytkowania wynoszący 100 lat, obliczony w skali roku.”
Jednostka funkcjonalna dla systemu kanalizacyjnego z rur
PVC o litych ściankach została zdefiniowana następująco: „podziemny grawitacyjny przesył ścieków na odległość 100 m za
pomocą typowego europejskiego publicznego systemu kanalizacyjnego z rur PVC o litych ściankach (Ø250 cm) od punktu podłączenia do systemu kanalizacji publicznej do wejścia do oczyszczalni ścieków, przez pełny cykl użytkowania wynoszący 100 lat,
obliczony w skali roku.”
Dalsze informacje:
TEPPFA, Avenue de Cortenbergh 71,
1000 Bruksela
www.informacjainstal.com.pl
2010-11-10 14:25:56