SZLAK NA WYSPIE ALMÖ (Almöleden)

SZLAK NA WYSPIE ALMÖ (Almöleden)
Długość: 5,7 km. Oznaczenie w terenie: niebieskie tabliczki ze strzałką i nazwą
szlaku oraz pomarańczowe oznaczenia na słupkach.
Trasa niemal w całości płaska, z pojedynczym krótkim podejściem.
1. Hajvar
Proponowana trasa rozpoczyna się na parkingu Hajvar w południowej części wyspy Almö. Na tym odcinku wybrzeża znajduje się kilka
kąpielisk a samo Hajvar to najsłynniejsze w okolicy kąpielisko dla naturystów… Obok parkingu zabudowania wojskowe. Z parkingu szlak
prowadzi na północ dawną drogą wzdłuż wybrzeża, oferując świetne widoki na skaliste i bezludne wyspy i wysepki oraz półwysep Tromtö,
przez chwilę widać również w oddali Karlskronę (widoczne dźwigi stoczniowe należą do stoczni Saab, dawnej stoczni wojskowej).
Ta część trasy prowadzi przez charakterystyczne dla Almö, usiane głazami i porośnięte jałowcami nadbrzeżne łąki. Do dziś wykorzystywane
są one jako pastwiska, co tak naprawdę pozwala zachować bogactwo gatunków (uwaga - przez większość roku ostrzeżenie przed
krowimi minami).
Po krótkiej chwili dochodzimy do wybiegającego w morze kamiennego pirsu, zwanego „Przystanią Amerykańską” (Amerikabryggan)
– dla chętnych miejsce na piknik, po prawej stronie ciekawy skalisty fragment wybrzeża. Od tego momentu zaczynają się też pojawiać
rozłożyste dęby, na całej wyspie jest ponad 550 drzew o obwodzie pnia powyżej 2,5 m. Po ok. 1200 m od startu, przy jednym z najstarszych
dębów, szlak odbija w lewo w stronę zachodniego wybrzeża wyspy, przecinając szosę (uwaga – należy zawsze zamykać za sobą
furtki/bramki).
2. Zatoka Släthammar
Popularne kąpielisko na zach. brzegu wyspy Almö. Miejsce na piknik oraz widok na archipelag Listerby (również rezerwat przyrody,
wszystkie wyspy bezludne i dostępne jedynie własną łodzią). Po prawej stronie ścieżki imponujące dęby, znajdujące się zresztą
w herbie regionu Blekinge i będące w Szwecji od średniowiecza do poł. XIX w. własnością królewską. Dochodzimy do parkingu
z jedynymi na trasie toaletami. Tu szlak odbija od brzegu morza i przecina wyspę w kierunku północnym (dalsza trasa przez furtkę
i wąską ścieżką przez las).
3. Brändamo
Po przejściu kilkuset metrów od parkingu natrafiamy nagle w lesie na małą dzwonnicę i ułożony z kamieni ołtarz przy starym
dębie… Jest to „kościół na świeżym powietrzu”, z którego korzystają harcerze, w pobliżu znajduje się miejsce obozów harcerskich.
Zaraz potem jedyne podejście na trasie – schody prowadzą nas na mały skalny płaskowyż (ok. 20 m n.p.m.), gdzie świetnie widać
oszlifowane przez lodowiec prekambryjskie skały, z których zbudowana jest większość Szwecji (uwaga – może być ślisko). Po chwili
na wprost widok na morze, podczas gdy szlak odbija ostro w prawo i prowadzi wąską ścieżką w dół do zatoki Brändamoviken.
4. Zatoka Brändamoviken
Dochodząc do zatoki przecinamy jeden z wielu nieczynnych małych kamieniołomów – miejscowe drobnoziarniste gnejsy i granity
były stąd na przełomie XIX i XX w. wywożone przede wszystkim do Niemiec. Potem ścieżka prowadzi wzdłuż brzegu morza między
wysokimi jałowcami, mijając fundamenty pochłoniętych przez las zabudowań i fragmenty kamiennych murków, odgradzających
kiedyś pastwiska od pól uprawnych, ślady po dawnych mieszkańcach wyspy. Po chwili widzimy po prawej stronie 18-dołkowe
pole golfowe Carlskrona Golfklubb, założone już w latach 50-tych, jedno z kilku położonych w pobliżu Karlskrony – golf nie jest
w Szwecji sportem elitarnym i stał się dla wielu sposobem spędzania wolnego czasu. Szlak biegnie słabo widoczną ścieżką przez
trzciny i cały czas brzegiem morza wzdłuż pola golfowego (uwaga - może być mokro). Po minięciu ostatniego „dołka” dochodzimy
do drogi gruntowej – skręcamy w prawo a po przejściu krótkiego odcinka w lewo przy tabliczce z nr 2. Zaraz potem szlak odbija
od drogi i prowadzi prosto, doprowadzając nas do parkingu Hammar.
5. Cmentarzysko Hjortahammar
Szlak Almöleden koczy się na parkingu Hammar, podczas gdy my proponujemy przejść z parkingu wzdłuż szosy mostkiem na ląd stały
(uwaga – nie ma pobocza) i przy pierwszych domach dostać się przez furtkę po lewej stronie na teren cmentarzyska Hjorthammar.
Hjortahammar to miejsce pochówku zarówno z wczesnej epoki żelaza, jak i tzw. epoki wikingów (IX-poł. XI w.). Jest to jeden z najsłynniej
-szych w tej części Szwecji zabytków prehistorycznych, składający się z ponad 100 zachowanych grobów. Widoczne kamienie ułożone są
w różne kształty, symbolizujące ówczesne wierzenia o świecie zmarłych. Proponujemy poszukać kamieni/głazów ułożonych w kształt
łodzi z wysokim pionowym skalnym blokiem na „dziobie”. Łódź zabierała zmarłego wikinga do Valhalli, gdzie pod kierownictwem boga
Odyna wojownicy ucztowali i ćwiczyli, przygotowując się do ostatecznego starcia z potworami i olbrzymami, czyli do Ragnarök.
Na drugim końcu cmentarzyska parking – koniec wędrówki albo początek drugiej części trasy, szlaku wokół półwyspu Tromtö (ok. 6,2 km).