Leczenie ortodontyczno-implantologiczne z użyciem ICX templant

Leczenie ortodontyczno-implantologiczne z użyciem ICX templant

IMPLANTOLOGIA
4/2013
dr n. med. Przemysław Kopczyński1, Rafał Flieger2, Iwonna Flieger3, Kornela Miś-Kopczyńska4
Leczenie
ortodontyczno-implantologiczne
wrodzonych braków zawiązków z wykorzystaniem
systemu ICX templant
N
ajprostszym sposobem
na uzupełnienie
brakującego zęba jest stałe
uzupełnienie protetyczne,
oparte na sąsiednich zębach
za pomocą cementowanych
koron zespolonych. Jednak
takie rozwiązanie jest
inwazyjne i destrukcyjne
dla tkanek twardych
i miazgi sąsiednich zębów.
TITLE  Orthodontic-implant treatment
of congenital defects buds. With the use
of ICX templant implant system
Słowa kluczowe  hipodoncja,
implanty zębowe, leczenie ortodontyczne
Streszczenie  W ostatnich latach
zastosowanie wszczepów śródkostnych stało
się metodą z wyboru w leczeniu różnych
braków w uzębieniu. Zaburzenia rozwoju
zębów są stosunkowo często występującą
nieprawidłowością mogącą stanowić
przyczynę powikłań w czasie rozwoju
narządu żucia i formowania się zgryzu.
Key words  hypodontia, dental implants,
orthodontic treatment
Summary  In recent years the use
of intra-osseous implants has become
a method of choice in the treatment
of various missing teeth. Disorders of tooth
development are relatively common
abnormality occurring which might cause
complications during the development
of the masticatory system and the formation
of a bite.
W ostatnich latach zastosowanie
wszczepów śródkostnych stało się
metodą z wyboru w leczeniu różnych braków w uzębieniu. Ze względu na długoterminowe efekty tej terapii często decydujemy się na ten
rodzaj rozwiązania protetycznego
jako najkorzystniejszy dla pacjenta.
Zaletą tego typu rozwiązań jest zachowanie nienaruszonej struktury
zębów własnych z jednoczesnym
uzupełnieniem ich braków. Wraz
z wiekiem próchnica oraz choroby
przyzębia stanowią główny czynnik
utraty zębów. Inny problem stanowi grupa pacjentów młodocianych
z wrodzonym brakiem zawiązków
zębów – hipodoncją (1). Zaburzenia rozwoju zębów są stosunkowo
często występującą nieprawidłowością mogącą stanowić przyczynę
powikłań w czasie rozwoju narządu żucia i formowania się zgryzu.
Wyrażają się zmianami ilościowymi
i jakościowymi, które można ująć
w pięć grup: nadliczbowość zębów,
brak zawiązków zębowych, zęby
nietypowe, braki w budowie zębów,
nieprawidłowe ułożenie zawiązków
zębów (2). Hipodoncja jest ważnym
problemem zarówno ze względów
estetycznych, jak i funkcjonalnych.
Zdarzają się również przypadki
z adoncją, wówczas implantoprotetyka stanowi najlepszą metodę leczenia (3). Lekarz podejmujący się zabiegów odtwarzających braki zębów
powinien dysponować odpowiednią
wiedzą na temat zmian dotyczących
rozwoju i jego wpływu na osadzony
implant oraz posiadać umiejętności
zaplanowania odpowiedniej pracy
protetycznej. Pacjent powinien być
objęty kompleksowym leczeniem:
ortodontycznym, pedodontycznym,
protetycznym oraz chirurgicznym
(4).
Najprostszym sposobem na uzupełnienie brakującego zęba jest stałe uzupełnienie protetyczne, oparte
na sąsiednich zębach za pomocą cementowanych koron zespolonych.
Jednak takie rozwiązanie jest inwazyjne i destrukcyjne dla tkanek
twardych i miazgi sąsiednich zębów.
Nie zabezpiecza także kości wyrostka zębodołowego przed jego redukcją. Alternatywą jest zastosowanie
uzupełnienia protetycznego opartego na wszczepach śródkostnych.
Warunkiem do przeprowadzenia
skutecznej i estetycznej implantacji
jest dostępność odpowiedniej ilości
tkanek otaczających i podtrzymujących. Często z powodu znacznego
zaniku kości wyrostka zębodołowego
może być wskazane przeprowadzenie augmentacji tkanek, prowadzącej do zwiększenia ich szerokości
i wysokości. Oznacza to jednak dodatkową interwencję chirurgiczną,
która może powodować więcej nieprzewidzianych komplikacji i wydłużyć czas całego leczenia. Alternaty69
IMPLANTOLOGIA
wą takiego postępowania może być
wszczepienie krótkiego i wąskiego
implantu w atroficzną kość wyrostka
zębodołowego (5).
Implantacja w bocznym odcinku
szczęki jest częstym wyzwaniem dla
implantologów, w szczególności przy
znacznie zmniejszonej wysokości
kości w tym rejonie anatomicznym.
Podniesienie dna zatoki szczękowej
jest często stosowaną metodą, która pozwala na odzyskanie utraconej
kości i ponowne odtworzenie warunków umożliwiających implantację.
Jest to jednak związane z dodatko-
T
wą interwencją chirurgiczną, która
może powodować więcej nieprzewidzianych komplikacji, wydłużyć
czas i koszty całego leczenia. Dotyczy to zarówno zabiegu podniesienia
zatoki szczękowej, jak i augmentacji
z wykorzystaniem bloku kostnego.
Według niektórych badaczy powikłania związane z zabiegiem podniesienia dna zatoki szczękowej mogą wystąpić u 10% pacjentów, a zaburzenia
czucia po zabiegu transpozycji nerwu
zębodołowego dolnego – u 21%. Aby
uniknąć tego typu powikłań, autorzy
sugerują stosowanie krótkich implan-
1
2
1 Pantomogram przed leczeniem 2 Pantomogram w końcowej fazie retencji, przed implantacją
70
w ó j
P
r z e gl ą d
S
tomatologi c z n y
tów, które umożliwiają przeprowadzenie zabiegu bez skomplikowanych
procedur regeneracyjnych (6).
W pracy przedstawiony został przypadek kliniczny pacjentki z wrodzonym brakiem zawiązków pierwszych
zębów trzonowych górnych, leczonej
systemem implantologicznym ICX
templant.
Opis przypadku
Pacjentka, lat 20, zgłosiła się do praktyki implantologicznej z powodu
braku drugiego zęba przedtrzonowego w szczęce po stronie lewej
i przetrwałego mlecznego zęba trzonowego po stronie prawej. W wywiadzie pacjentka podała, że ustawienie zębów przednich jest dla niej
niekomfortowe i stanowi problem
estetyczny. Badanie śródustne wykazało retruzję górnych siekaczy
i występujące szpary między nimi.
Badanie radiologiczne potwierdziło
wrodzony brak zawiązków stałych
zębów przedtrzonowych w szczęce
i obecność przetrwałego mlecznego
zęba trzonowego po stronie prawej
szczęki (ryc. 1). Pacjentce zaprezentowano plan leczenia ortodontyczno-implnantologicznego, który został
przez nią zaakceptowany. Pierwszym
etapem terapii było ortodontyczne
zamknięcie szpar i wyprowadzenie
zębów przednich w szczęce z dopodniebiennego przechylenia przy
użyciu segmentowego stałego aparatu cienkołukowego. W końcowej
fazie retencji usunięto przetrwały
mleczny ząb w szczęce i wykonano
przedimplantacyjne diagnostyczne
badanie radiologiczne. Analiza pantomogramu wykazała wysokość kości
od brzegu wyrostka zębodołowego
szczęki do dna zatoki w miejscu planowanej implantacji 8 mm po stronie
prawej i 9 mm po stronie lewej (ryc.
2). W badaniu śródustnym stwierdzono częściowy zanik kości wyrostka
zębodołowego szczęki w wymiarze
policzkowo-podniebiennym. Mapo-
IMPLANTOLOGIA
wanie kości wyrostka zębodołowego na model gipsowy
umożliwiło precyzyjną ocenę jego geometrii i szerokości, która wynosiła 5-5,5 mm. Pacjentkę poinformowano
o wszystkich możliwościach leczenia, jednak nie wyraziła ona zgody na zabieg augmentacji kości i zabieg podniesienia dna zatoki szczękowej. Wysokie oczekiwania
ze strony pacjentki i bardzo trudne, atroficzne warunki
anatomiczne determinowały wybór systemu implantologicznego. Zespół implantologów wybrał system ICX templant. W okolicy zębów 14, 24 osadzono wąskie wszczepy
ICX-plus o średnicy 3,45 mm, długości 6 mm i unikatowym kołnierzu przezdziąsłowym 1,7 mm, stanowiącym
jednocześnie element późniejszego łącznika protetycznego. Zabieg wykonano małoinwazyjną techniką płata
ograniczonego, a nawiercenie łoża dokonano według
zalecanego protokołu do kości D2/D3 z zastosowaniem
tulejek stopujących. Implant wprowadzono maszynowo,
a moment obrotowy w końcowej fazie dokręcania wynosił 40 Ncm, co pozwoliło uzyskać wysoką stabilizację pierwotną. Światło wszczepu zamknięto śrubą zamykającą
(ryc. 3). Zastosowany małoinwazyjny protokół chirurgiczny pozwolił skrócił okres gojenia i osteointegracji, który
przebiegał bez żadnych powikłań i dolegliwości (ryc. 4).
r e k l a m a
4/2013
Dyskusja
Wady zębowe często występują równolegle z innymi
zespołami genetycznie uwarunkowanymi. Rehabilitacja tego rodzaju pacjentów jest dużym wyzwaniem dla
implantologa. Z reguły są to młodzi pacjenci, dla których zmiana wyglądu zębów jest bardzo ważna, gdyż
bezpośrednio przenosi się na to, w jaki sposób odbierani
są w swoim środowisku. Młody wiek tych pacjentów
zobowiązuje do poszukiwania takich metod terapeutycznych, które z jednej strony zapewniłyby długoczasową
stabilność funkcji narządu żucia, z drugiej zaś w minimalny sposób wymagały preparacji tkanek twardych zębów.
Współcześnie za najlepszy sposób uzupełnienia braku
pojedynczych zębów należy uznać implanty (7).
Analiza piśmiennictwa pokazuje dużą rozpiętość wyników dotyczących udanych implantacji, co jest spowodowane użyciem różnych systemów implantów i różnych
kryteriów oceny u poszczególnych autorów (8).
Ze względu na zalety kliniczne i techniczno-protetyczne
systemy implantologiczne dwu- i wieloczęściowe stosowane są w implantologii znacznie częściej niż implanty jednoczęściowe. W przypadku dwuczęściowych systemów
implantologicznych z wewnętrznym połączeniem śrubowym wysokość kości wokół implantu może różnić się
w zależności od użytego systemu oraz łącznika. Na wysokość kości wokół implantu wpływ mają mechaniczne i mikrobiologiczne aspekty połączenia implantu z łącznikiem.
71
IMPLANTOLOGIA
T
3
w ó j
P
r z e gl ą d
S
tomatologi c z n y
4
3 Fotografia śródustna okołozabiegowa pacjentki – widoczne śruby zamykające 4 Zdjęcie pantomograficzne po zabiegu implantacji
Jak podają badacze, z powodu niedokładnego dopasowania może dojść
pod wpływem obciążeń funkcjonalnych do obluzowania łącznika lub
do złamania w obszarze połączenia
implant – łącznik (9). W aspekcie mikrobiologicznym pewną osobliwość
stanowi mikroszczelina pomiędzy
implantem i łącznikiem. Ze względu
na występowanie mikroruchów można przyjąć, że pod wpływem obciążenia funkcjonalnego ruch wywołuje
działanie pompujące i ruch cieczy,
a bakterie lub ewentualnie ich endotoksyn dostają się przez mikroszczelinę do rowka dziąsłowego. Mikroszczelina może stanowić również
rezerwuar dla bakterii wywołujących
choroby przyzębia (10). W zastosowanych u opisywanej pacjentki implantach ICX połączenie pomiędzy
częścią śródkostną a łącznikiem jest
połączeniem typu stożkowego, przy
którym mikroprzeciek bakteryjny
praktycznie nie istnieje.
Podsumowanie
Skojarzone leczenie ortodontycznoimplantologiczne jest najkorzystniejszym rozwiązaniem terapeutycznym,
jakie możemy zaproponować naszym
pacjentom, szczególnie w młodym
wieku. Unikamy przez to narusze72
nia struktury zębów sąsiednich,
powstrzymujemy zanik wyrostka
zębodołowego. Dodatkowo leczenie
ortodontyczne zapewnia nam właściwą okluzję i prawidłowy kształt
łuku zębowego. Przywracamy estetykę i funkcję bardzo zbliżoną do uzębienia naturalnego, czego nie można zapewnić, stosując rozwiązania
konwencjonalnej protetyki. Istotnym
czynnikiem determinującym leczenie jest również wybór odpowiedniego systemu implantologicznego,
który powinien spełniać wszystkie
wymogi nowoczesnego rozwiązania
protetycznego, pozostając jednocześnie dostępnym finansowo dla
pacjentów. Jak wykazano w prezentacji przypadku, kryteria te spełnia
system ICX templant.
q
Pracownia Miniimplantów przy Katedrze
i Klinice Ortodoncji UM w Poznaniu
kierownik: dr n. med. Przemysław Kopczyński
1-4
Prywatna Praktyka Implantologiczna
1, 2
Kontakt
dr n. med. Rafał Flieger
Poznań, ul. Bukowska 70
tel. 660 446 872
Piśmiennictwo
1.Kalmuk B.: Leczenie ortodontyczno-implantologiczne u pacjentów z hipodoncją – przykłady z własnej praktyki. „Implantologia
w Praktyce”, 2010, 1, 24-29.
2.Dyras M., Jankowska K., Czupryna S.:
Ocena częstotliwości występowania za-
burzeń rozwojowych zębów u pacjentów
leczonych w katedrze ortodoncji instytutu
stomatologii uniwersytetu jagiellońskiego.
„Dent. Med. Probl.”, 2003, 40, 349-354.
3.Goya H.A., Tanaka S., Maeda T., Akimoto
Y.: An orthopanthomographic study of hypodontia in a permanent teeth of japenese
pediatric patients. „J. Oral Sci.”, 2008, 50,
143-150.
4.Fekonja A.: Hypodontia in orthodontically
treated children. „eur. j. orthod”; 27, 457460, 2007.
5.Kopczyński P., Matthews-Brzozowska T.,
Flieger R.: Odbudowa implantoprotetyczna
w przypadku wąskiego wyrostka zębodołowego – opis przypadku. „Magazyn Stom.”,
2012, 7, 8, 60-64.
6.Flieger R., Kopczyński P.: Wartość diagnostyczna radiologii cyfrowej podczas implantacji krótkiego implantu jako alternatywy
dla zabiegu sinus lift – opis przypadku.
„Twój Przegląd Stom.”, 2013, 3, 80-83.
7.Pietruski J., Pietruska M.: Skojarzone leczenie ortodontyczne i implantoprotetyczne
jako rehabilitacja hipodoncji i mikrodoncji.
„Implants.”, 2012, 2, 23-27.
8.Buch R.S., Weibrich G., Wagner W.: Criteria
of success in implantology. „Mund Kiefer
Gesichstchir”, 2003, 7, 1, 42-46.
9.Piattelli A., Scarano A., Paolantonio M.,
Assenza B., Leghissa G.C., Di B.G., Catamo
G., Piccolomini R.: Fluids and microbial
penetration in the internal part of cement-retained versus screw-retained implant-abutment connections. „J.Periodontol.”,
2001, 72, 1146-1150.
10.Dibart S., Warbington M., Su M.F., Skobe Z.:
In vitro evaluation of the implant-abutment
bacterial seal: the locking taper system.
„Int.J.Oral Maxillofac.Implants.”, 2005, 20,
732-737.