Rural Heritage Promoter - Tourismusakademie Ostbayern

Transkrypt

Ten projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym
Komisji Europejskiej. Projekt lub publikacja odzwierciedlają
jedynie stanowisko ich autora i Komisja Europejska nie ponosi
odpowiedzialności za umieszczoną w nich zawartość
merytoryczną.
Partnerstwo Grundtvig
« Rural Heritage Promoter »
Katalog dobrych praktyk
w zakresie mobilizowania/uwrażliwiania obywateli
do podejmowania aktywnej roli w
budowaniu przynależności terytorialnej
oraz promowaniu zasobów dziedzictwa
PROJEKT PARTNERSTWO GRUNDTVIG
« RURAL HERITAGE PROMOTER »
KATALOG DOBRYCH PRAKTYK
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
2
Spis treści
Spis treści .................................................................................................................................................................. 3
Wprowadzenie.......................................................................................................................................................... 5
Dobre praktyki z naszych krajów europejskich......................................................................................................... 7
Francja : Koncepcja Ścieżek Dziedzictwa .............................................................................................................. 7
Francja : Animacja – ścieżki dziedzictwa ............................................................................................................10
France : PETRA PATRIMONIA ..............................................................................................................................13
Francja : Promowanie/rozwój dziedzictwa.........................................................................................................16
Belgia : « Verviers & Moi » .................................................................................................................................19
Niemcy : « Wszystko zaczęło się w lesie bawarskim » .......................................................................................21
Słowacja : Odbudowa i konserwacja dziedzictwa ..............................................................................................24
Hiszpania : Plan rozpowszechniania w obiekcie archeologicznym - Cerro (Wzgórze) de las Cabezas ...............27
Hiszpania : Plan Rozpowszechniania w Muzeum Miejskim ................................................................................32
Włochy : Balkon widokowy “skok księcia Ventimiglia” .....................................................................................37
Portugalia : Przewodnicy z Geoparku Arouca.....................................................................................................40
Portugalia : Konkurs « Najlepszy chleb domowej roboty » ................................................................................42
Szkocja : Odnowa krajobrazu w Cally .................................................................................................................44
Polska : «Śladami przeszłości po gminie Podedwórze. Monografia historyczna. »............................................47
Podsumowanie .......................................................................................................................................................49
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
3
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
4
Wprowadzenie
Wiele terytoriów europejskich, w szczególności obszarów wiejskich podjęło wysiłek zrealizowania programów odnowy
dziedzictwa i jego promowania. Projekty te są głównymi osiami rozwoju, wspieranymi przez Komisję europejską poprzez takie
programy jak LEADER.
Jednakże lokalna społeczność w niewielkim tylko stopniu bierze udział w ich rozwijaniu i utrzymaniu trwałości. Często jest
pozostawiana poza zasięgiem animacji, działań związanych z zarządzaniem i promocją swojego dziedzictwa, pomimo tego, że
stanowi żywy trzon danego obszaru.
Dzisiaj wydaje się zasadne zrzeszanie zarówno organizacji jak i obywateli, angażowanie ich od zarania projektów oraz
w trakcie działań skoncentrowanych na promowaniu zasobów dziedzictwa, na utożsamianiu się ze swoim terytorium
(w wymiarze kulturowym, historycznym, architektonicznym, przyrodniczym etc.), w taki sposób by lokalni mieszkańcy stali się
rzeczywistymi podmiotami rewitalizacji dziedzictwa oraz świadomie utożsamiali się ze swoim terytorium.
Projekt Rural Heritage Promoter ma za zadanie przeniesienie obywateli ze świata wiejskiego do serca projektów ochrony
dziedzictwa. Projekt będzie kładł nacisk na wypracowanie pewnych synergii wśród podmiotów, stworzenie partnerskiej dynamiki
« wspólnego działania » oraz wspólne budowanie działań lokalnych na danym obszarze, integrujących pokolenia (młodych,
osoby szukające pracy oraz seniorów). Będzie oferował działania towarzyszące powrotowi do poczucia przynależności,
działania szkoleniowe i edukacyjne związane z promowaniem dziedzictwa i ożywianiem terytorium, tak aby wpisały się trwale
do wspólnego rozwoju mieszkańców i ich obszaru. Projekt pozwoli na stworzenie ram dla europejskiej wymiany oraz
popularyzacji dobrych praktyk lokalnych.
Celem niniejszego katalogu dobrych praktyk jest zaprezentowanie oraz popularyzacja w Europie dobrych praktyk lokalnych
związanych z mobilizowaniem i uwrażliwianiem obywateli do podejmowania aktywnej roli w budowaniu przynależności
terytorialnej oraz promowaniu zasobów dziedzictwa. Partnerzy projektu zachęcają czytelników do korzystania z tych dobrych
praktyk, które już zostały z powodzeniem zastosowane w kilku regionach Europy.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
5
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
6
Dobre praktyki z naszych krajów europejskich
Francja : Koncepcja Ścieżek Dziedzictwa
Nazwa dobrej praktyki :
Koncepcja Ścieżek Dziedzictwa
Instytucja i / lub osoba :
Kontakt :
Office de l’Environnement de la Corse
Nazwisko : Charles Antoine Pasqualini
Adres : O.E.C.
Avenue Jean Nicoli
20250 Corte
Tel : 04 95 45 04 00
Mail : [email protected]
Streszczenie praktyki :
« Ścieżki dziedzictwa » to koncepcja związana z promowaniem dziedzictwa macierzystego jako składnik oferty skierowanej do
ogółu ludności, a w szczególności do turystów. Produkt ten adresowany jest zarówno do miejscowej ludności jak i do turystów.
Co więcej, stanowi on siłę napędową rozwoju lokalnego, poprzez odzyskanie dawnej wiedzy oraz wytworzenie wartości
dodanej na poziomie jednostek terytorialnych, które chcą się wpisywać w strategie związane z zachowaniem dziedzictwa
dotychczas bagatelizowanego, jego pokazaniem oraz komercjalizacją.
Trasy wycieczkowe wiodące poprzez miasteczka i otaczające obszary wiejskie powinny zawierać wiele elementów
tradycyjnego dziedzictwa : budowle kamienne będące wyznacznikami wiejskich ciągów komunikacyjnych, elementy dotąd nie
chronionego dziedzictwa (piece, sadzawki, pralnie...), miejsca symbolizujące wydarzenia historyczne, religijne i świeckie oraz
wszystko to, co może świadczyć o sztuce życia na danym terytorium i oddać lokalnego ducha tych miejsc.
Takie przedstawienie tematu wymaga przygotowania miejsc do zwiedzania w sposób szczególny, z wyjątkową starannością,
tak aby odwiedzający je turysta miał satysfakcję, ale by same eksponaty nie doznały uszczerbku, a przyciągały kolejnych
turystów zapewniając przychody dla lokalnej gospodarki.
Realizacja koncepcji « Ścieżek dziedzictwa » wygląda następująco :
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
7
-
Rozwój lokalny : opracowanie baz danych terytorialnych,
Turystyka : określenie tras « ścieżek dziedzictwa »,
Dziedzictwo i szkolenia : inwentaryzacja zasobów dziedzictwa, wycena kosztów oraz metod odbudowy.
Fazy wykonawcze opracowane przez zespół ekspertów wyglądają następująco :
- Opracowanie programu wykonawczego oraz przedstawienie go do akceptacji lokalnym podmiotom
- Opracowanie strategicznego planu zachowania dziedzictwa, określenie wyposażenia niezbędnego do realizacji
produktu turystycznego
- Monitorowanie realizacji planu wykonawczego
- Wymiar komunikacyjny : stworzenie narzędzia multimedialnego oraz narzędzi komunikacji o przeznaczeniu
publicznym.
Trasy zrealizowane w ramach programu « ścieżki dziedzictwa » znajdują się w miejscowościach : Lama, Lumio, Luri, Penta di
Casinca, San Petru di Venaco, Serra di Scopamena, Sorio di Tenda, Veru.
Kontekst realizacji :
« Ścieżki dziedzictwa » to koncepcja związana
z promowaniem dziedzictwa macierzystego jako
składnik oferty skierowanej do ogółu ludności,
a w szczególności do turystów. W związku z tym
wpisują się w założenia osi 3 programu FEADER
(Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju
Obszarów Wiejskich) przeznaczony na zachowanie
dziedzictwa na poziomie lokalnym.
Odbiorcy :
-
Ludność/ mieszkańcy regionu
Podmioty lokalne i regionalne
Uczniowie / młodzież
Gminy i związki gmin
Podmioty gospodarcze działające w branży środowiska,
rzemiosła, rolnictwa i turystyki
Odnośnie realizacji projektu przez OEC, w zakresie
ewaluacji, zatwierdzenia i finansowania : OEC
zapewnia środki na przeprowadzone prace,
oznakowanie oraz zarządzanie projektem w ramach osi
3 FEADER przeznaczonej na zachowanie dziedzictwa
na poziomie lokalnym.
W tym celu, organizacja wyznaczyła za własne środki
wielodyscyplinarny zespół złożony z ekspertów
z dziedzin :
turystyka,
dziedzictwo,
szkolenia,
komunikacja i rozwój lokalny, aby opracowana
koncepcja uwzględniała wszystkie te zagadnienia;
realizuje to zadanie poprzez wcześniej podjęte kroki
związane z zatwierdzeniem programu, badania,
monitorowanie realizacji, animację aż po opracowanie
koncepcji oraz monitorowanie realizacji oficjalnego
oznakowania « ścieżek dziedzictwa » (zgodnie
z deklaracją).
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
8
Cele przedsięwzięcia :
-
-
-
-
Pokazać i ułatwić zrozumienie tego, co do tej
pory było niedostępne lub niezrozumiałe.
Czasem oba problemy naraz.
Zorganizować trasy odkrywcze na małych
odcinkach, łatwych do pokonania.
Zjednoczyć,
usystematyzować
i sharmonizować działania gmin, które chciały
chronić i promować swoje dziedzictwo, aby
ożywić miejsca, wokół których istniały różne
inicjatywy jednakże rozproszone i niespójne.
Wspierać tworzenie i rozwój działalności
gospodarczej w dziedzinie środowiska,
rzemiosła, rolnictwa i turystyki
Ożywiać i dynamizować «Korsykę środkową»
Rezultaty :
-
-
-
-
Szybka identyfikacja « Ścieżki dziedzictwa » przez ludność
Zapewnienie jakości trasy i sprawienie, że odwiedzający
ma chęć zobaczyć kolejną
Znacząca poprawa częstotliwości zwiedzania tras dzięki
ścieżkom dziedzictwa(ludność miejscowa i turyści)
Utożsamianie się ludności lokalnej z miejscami
i przestrzenią bezpośrednio związanymi z terytorium;
utożsamianie w sensie związku « miejsca » z « ludnością »
Odkrycie przez zwiedzających miejsc dotychczas mało
rozpowszechnionych
Działania szkoleniowe skierowane do szerokiego grona
odbiorców
Zwiedzanie z przewodnikiem
Tworzenie i rozwój działalności gospodarczej w dziedzinie
środowiska, rzemiosła, rolnictwa i turystyki
Ożywienie mikro-regionów na terenie środkowej Korsyki,
dotychczas defaworyzowanych, w przeciwieństwie do
rozwijanych obszarów nadbrzeżnych i równinnych.
Ponowne otwarcie przestrzeni i zakątków zamkniętych
przez naturę
Dobra widoczność i czytelność przekazu dotyczącego
dziedzictwa poprzez zbiór działań dydaktycznych
i komunikacyjnych.
Wydanie dokumentacji poświęconej dziedzictwu
Perspektywy dla zastosowania i rozpowszechniania: Działania powiązane :
-
-
Podjęcie
działań
uwrażliwiania
i komunikowania o projekcie « Ścieżki
dziedzictwa » wobec potencjalnych podmiotów
zainteresowanych produktem : organizacja
zwiedzania tras z przewodnikiem, obsługa
grup szkolnych, organizacji dni szkoleniowych
i informacyjnych, wydawanie publikacji,
realizacja narzędzi interaktywnych.
Tworzenie i rozwój sieci regionalnej.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
-
-
Działania promujące i rozpowszechniające informacje
o ścieżkach dziedzictwa
Używanie języka korsykańskiego przy okazji różnych
działań (zwiedzanie z przewodnikiem po korsykańku dla
lokalnych odbiorców, wydanie dwujęzycznych publikacji)
Działanie szkoleniowe na temat ochrony środowiska
i technik odnawiania budynków metodą tradycyjną,
przeznaczone
dla
pracowników
przedsiębiorstw
budowlanych, urzędników gminnych, artystów, rolników
oraz osób w czasie reintegracji społecznej, kobiet oraz
innych odbiorców.
9
Francja : Animacja – ścieżki dziedzictwa
Animacja – ścieżki dziedzictwa
Kontakt :
Coop Eco Patrimoine
Nazwisko : Dogaru Ramona
Adres : Palais Brogniard, Paris
Streszczenie dobrej praktyki :
Ta praktyka opiera się na ekspertyzie « ścieżek dziedzictwa » (ścieżki dydaktyczne w górach) zrealizowanej przez organizację
na rzecz rozwoju zatrudnienia « Sud Concept ». Sud Concept działa w dziedzinie zarządzania, animacji i odnowy zasobów
dziedzictwa w ramach polityki zarządzania dziedzictwem oraz realizacji wieloletniego planu tworzenia « ścieżek dziedzictwa »
przez Office de l’Environnement de la Corse (OEC).
Stanowi ona element pionierskich działań w zakresie uwrażliwiania, animacji, poszukiwania i tworzenia narzędzi promowania
dziedzictwa architektonicznego i krajobrazowego terytoriów. Praktyka ta jest włączona do projektów związanych z animacją
i szkoleniami mającymi na celu powiązanie lokalnych mieszkańców i turystów, tak aby skutkowało ono znaczącym rozwojem
lokalnych działań.
W ten właśnie sposób z inicjatywy OEC zrealizowano projekt LAB NET+ (program « Morski » 2007-2013) oraz « Spotkania
wokół żywego Dziedzictwa » (2011/2012), w których punktem wyjścia były zasoby dziedzictwa, pojmowane nie jako bierny
podmiot, ale jako żywa i dynamiczna materia, mająca wiele wspólnego z życiem codziennym oraz projektami mieszkańców
terytorium, jako « pole doświadczalne » utożsamiania się z przeszłością oraz projekcji na przyszłość.
W rezultacie, nasze miasteczka, nasze trasy, nasze krajobrazy mówią o nas. W nich zachowana jest istota danej wspólnoty,
przechowywana jest pewna pamięć zbiorowa, świadcząca o tożsamości danego obszaru. Te elementy to nasze dziedzictwo
i nasze miejsce na ziemi.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
10
Opisane działania oraz dobra praktyka były
realizowane w projekcie LAB NET +, prowadzonego
przez OEC w ramach programu « Morskiego » 20072013 – program współpracy transgranicznej KorsykaSardynia- Toskania – Liguria.
W ramach tego projektu, OEC było odpowiedzialne za
realizację pilotażowych warsztatów animacji i szkoleń
na terenie 5 regionów Korsyki (Alta Rocca – Serra
di Scopamena, Balagne- Lama, Casinca-Penta
di Casinca, Haute-Gravona- Vero, Nebbiu- Sorio).
Na bazie tego narzędzia stworzono i zrealizowano
« Spotkania wokół żywego Dziedzictwa » w 2011/2012
roku.
Odbiorcy :
-
Podmioty terytorialne i lokalne
Ludność / mieszkańcy lokalni
Zrzeszone podmioty, w związku z animacją ścieżek
dziedzictwa :
 Rolnicy, sadownicy, leśnicy, specjaliści w zakresie
dawnej wiedzy powiązani z promowaniem ścieżek
dziedzictwa
 Stowarzyszenia, szczególnie stowarzyszenia na rzecz
kultury, związane z historią regionu / obszaru
i z promowaniem dziedzictwa danego terytorium…
 Centra szkoleniowe
 Lokalne władze
 Struktury związane z rozwojem lokalnym
W obu przypadkach dziedzictwo jest przedmiotem
badań i konkretnym polem pilotażowych działań.
Bardziej niż historia, ta nauczana w szkole czy
książkach, dziedzictwo wprowadza jednostkę do świata
pamięci zbiorowej, ponieważ należy do jej codziennej
rodzinnej rzeczywistości. Historia dziedzictwa może
współgrać z historią danej rodziny, dziedzictwo jest
więc nie tylko spojrzeniem w przeszłość, staje się
szerokim polem doświadczeń, które otwiera się na
wiele różnych tematyk : architektura, archeologia,
legendy, dawna wiedza...
Opisana praktyka, oferując żywe podejście
sensoryczne pozwala na dołączenie do niej ważnego
czynnika jakim jest działanie, to które towarzyszy
refleksji i pobudza zaangażowanie jednostki w projekt.
Od wczoraj do dzisiaj jak postrzegamy nasze miejsce
do życia, nasze dziedzictwo ? Jak « żyjemy » i jak
« ożywiamy » nasze terytorium ? Czego możemy się
nauczyć i co możemy dać naszemu regionowi ? To
w tym sposobie myślenia umiejscawia się nasze
działanie animacyjne na ścieżkach dziedzictwa.
Cel przedsięwzięcia :
Rezultaty :
Współtworzenie programów animacji z lokalnymi - Uczestnictwo odbiorców w działaniach animacyjnych ( w formie
podmiotami.
warsztatów).
Chodzi o włączenie w działania radnych, stowarzyszeń, - Wydarzenia i animacje oparte na działaniach uwrażliwiających,
władz lokalnych i mieszkańców w taki sposób,
szkolenia teoretyczne i praktyczne.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
11
by zapewnić jak najlepsze warunki diagnozy potrzeb - Ponowne odkrycie przez mieszkańców dawnej wiedzy i technik
animacji danego obszaru.
związanych z tożsamością i przynależnością terytorialną,
- Stworzenie diagnozy terytorium z udziałem
dziedzictwem lokalnym ze wszystkimi jego składowymi poprzez
wszystkich podmiotów uwzględniającej ich
proponowane działania (działania uwrażliwiające i szkoleniowe,
oczekiwania i spostrzeżenia
przyjaźnie spędzony czas...) skierowane do różnych odbiorców:
- Opracowanie programu animacji
 Radni i specjaliści
- Wydanie
materiałów
reklamowych
 Personel zarządzający obiektami (dni szkoleniowe
i informacyjnych
poświęcone technikom utrzymania obiektów i ich
- Realizacja dynamicznych programów animacji
odnawiania)
Chodzi o wzbudzenie lokalnej dynamiki pozwalającej
 mieszkańcy (uwrażliwianie, wprowadzenie do tematu)
szerokiej publice zobaczyć, wiedzieć, zrozumieć i wziąć
 uczniowie i młodzież (edukacja, wprowadzenie do tematu)
udział, tak by projekt zyskał wymiar społeczny - Dynamizacja terytorium w duchu odnowionej praktyki
i kulturowy.
« wspólnego działania »
Założony cel : uwrażliwić mieszkańców, zapewnić
szerokie rozpowszechnienie i informację o dziedzictwie
(ścieżki dziedzictwa), wspierać rozwój trwałych działań
edukacyjnych i kulturowych, inicjować tworzenie
działań społeczno-ekonomicznych w regionie.
Zasadniczą kwestią jest uwzględnienie specyfiki
lokalnej oraz oczekiwań mieszkańców.
Perspektywy dla zastosowania i rozpowszechniania : Powiązane działania :
Wsparcie partnerstwa lokalnego we « wspólnym
działaniu » tzn. w budowaniu wspólnie programu
animacji (wydarzenia i szkolenia) oraz w poszukiwaniu
wspólnie środków na rozwijanie działań.
Sprawdzone w ramach projektu LAB.NET+ biuro OEC zostało
powołane do zrealizowania « pilotażowych warsztatów animacji
i szkoleń » w 5 regionach Korsyki w dziedzinie dziedzictwa
architektonicznego i krajobrazowego, skierowanych do
mieszkańców tych regionów.
Przeistoczenie terytorium w laboratorium, miejsce nauki Biuro OEC połączyło siły i doświadczenia z Coop Eco Patrimoine,
i rozpowszechniania żywej wiedzy o dziedzictwie, aby zrealizować działania związane z uwrażliwianiem, animacją,
poprzez ścieżki dziedzictwa, « pola doświadczeń » poszukiwaniem i opracowaniem narzędzi do promowania
ponowne odkrywanie pamięci, projekcji na przyszłość.
dziedzictwa architektonicznego i krajobrazowego danych regionów.
Ponowne odkrycie i konkretne użycie dawnych technik
w codziennym życiu mieszkańców : szczepienie drzew,
budowa murów z kamienia suchego, użycie
aromatycznych roślin w kuchni, tradycyjna budowa
ogrodzeń, zastosowanie narzędzi i dawnej wiedzy...
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
12
France : PETRA PATRIMONIA
PETRA PATRIMONIA
Kontakt :
Spółdzielnia pracy Petra Patrimonia
Nazwisko : Marie-Louise CLÉMENT
Adres : Lieu-dit Lugo
202131 VENACO
Tel : 04 95 31 59 52
mail : [email protected]
Poprzez stworzenie spółdzielni na rzecz rozwoju zatrudnienia w branży eko-budowlanej, odnowy/rozwoju dziedzictwa region
wzbogacił się o strukturę z dziedziny ekonomii społecznej. Jej zadaniem jest rozwój projektów budownictwa ekologicznego
oraz związanych z odnawianiem i rozwojem dziedzictwa z zapewnieniem dostępu do tej nowej branży dla osób z niskimi
kwalifikacjami, powracających na rynek pracy oraz dla kobiet - poprzez zastosowanie testowego okresu zatrudnienia.
Założenie spółdzielni pracy w sektorze budownictwa ekologicznego /odnowy / rozwoju dziedzictwa architektonicznego
pozwoliło na :
- promowanie rozwoju « budownictwa zrównoważonego » (o neutralnym wpływie na środowisko i pozytywnej energii)
- odnowę istniejących budynków z uwzględnieniem poprawy ich oddziaływania na środowisko (zmniejszenie poboru
energii)
- wprowadzenie nowych norm w nowych budynkach (z czasem staną się one obowiązkowe)
- promowanie oznaczeń i znaków jakości (HQE i innych...)
- wsparcie dla przedsiębiorstw z branży w dostosowaniu się do zmian w sektorze (nowe technologie, szkolenia
pracowników, strukturyzacja sektora, etc.)
- rozwój lokalnych kompetencji
Spółdzielnia na rzecz rozwoju zatrudnienia w branży eko-budowlanej, odnowie/rozwoju dziedzictwa jest oparta na czterech
działach :
- Testowy okres zatrudnienia, w którym istnieją dwie możliwości : praca na podstawie bezpiecznej umowy (forma
zatrudnienia w prawie francuskim zbliżona do pracy subsydiowanej) lub jako przedsiębiorca z umową o pracę.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
13
-
Dział związany z sektorem usług
Dział innowacji i eksperymentów
Polega to na :
- realizacji próbnej działalności dla liderów projektów w dziedzinie budownictwa ekologicznego, odnowy/rozwoju
dziedzictwa architektonicznego,
- rozwoju nowej formy zatrudnienia w sektorze budownictwa ekologicznego, odnowy/rozwoju dziedzictwa
architektonicznego,
- stworzeniu centrum rozwoju przedsiębiorczości i zrównoważonego rozwoju, poprzez dział innowacji i eksperymentów,
który ma być wsparciem w zakresie inżynierii, opracowywania, testowania i rozpowszechniania informacji oraz
organizować szkolenia w dziedzinie budownictwa ekologicznego, odnowy/rozwoju dziedzictwa architektonicznego.
- wspieraniu w tworzeniu synergii kompetencji i wiedzy branżowej pozwalającej na lepszą adaptację do zmian
rynkowych
- wspieraniu powrotu na rynek pracy osób zagrożonych wykluczeniem
- uczestniczeniu w profesjonalizacji sektora : szkolenia, programy mentorskie, spotkania spółdzielców...
- stworzeniu modelu ekonomicznego, który umożliwia umocnienie i wymianę doświadczeń oraz wspiera trwałość
przedsiębiorstwa
- realizacji rozwiązań finansowanych z hybrydowym źródeł (publiczne/prywatne ; komercyjne/niekomercyjne)
- umożliwieniu przedsiębiorcom zaangażowanie się próbne w projekty uwzględniające zagadnienia zrównoważonego
rozwoju (tworzenie kapitału społecznego ze wskazaniem na oddziaływanie gospodarcze, społeczne i środowiskowe
ich przedsiębiorstwa).
Kontekst jej realizacji :
Sektor budownictwa ekologicznego, odnowy/rozwoju
dziedzictwa oraz cała branża budowlana są ściśle
związane z zagadnieniem zrównoważonego rozwoju i
ich oddziaływania na środowisko :
- poprzez fakt używania dużej ilości surowców,
materiałów
budowlanych,
wytwarzanie
odpadów, emisję szkodliwych substancji do
powietrza i wody ;
- pośredni wpływ budynków na środowisko
poprzez pobór energii (ogrzewanie, ciepła
woda,
klimatyzacja...)
emisję
gazów
cieplarnianych, zajmowaną powierzchnię...
Analiza zebranych danych ekonomicznych i
społecznych dotyczących terytorium pozwoliła określić
potrzeby lokalne w zakresie odnowy/rozwoju
dziedzictwa architektonicznego i budownictwa
ekologicznego a dzięki temu również pozwoliła poznać
potencjał rozwoju dla powstającej spółdzielni w tej
branży.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
Odbiorcy :
-
-
-
-
osoby chcące rozwijać się zawodowo w branżach
związanych z odnową lub rozwojem dziedzictwa
architektonicznego i krajobrazowego jak również te już
związane z budownictwem ekologicznym (liderzy
projektów, kobiety wracające na rynek pracy, bezrobotni,
młodzież),
właściciele przedsiębiorstw i samozatrudnieni z sektorów
dotkniętych trudnościami, którzy szukają alternatywy
rozwoju
przedsiębiorstwa z sektora, które mają coraz większe
trudności ze znalezieniem fachowców i rekrutacją
pracowników,
lokalne społeczności chcące rozwijać swoje dziedzictwo
oraz ożywiać region (organizacja « dni obywatelskich »)
14
-
-
-
Wzmocnienie atrakcyjności mikro regionu,
uwzględniające
ochronę
środowiska,
respektowanie człowieka i jego rozwoju oraz
zachowanie dynamiki ekonomicznej.
Działanie w sposób odpowiedzialny, udział
w tworzeniu praktyk na rzecz zrównoważonego
rozwoju.
Wykreowanie pewnej dynamiki na poziomie mikro
regionu, która sprawi, że społeczności, obywatele,
organizacje i przedsiębiorstwa będą działać
w porozumieniu i synergii.
Rezultaty :
-
Testowanie funkcjonowania przedsiębiorstwa społecznego ze
wsparciem w zakresie tworzenia, produkcji, prowadzenia
przedsiebiorstwa.
-
Ograniczenie izolacji liderów projektów i dostarczenie wsparcia
na poziomie szkoleń, wymiany doświadczeń i strukturyzacji ich
projektów oraz mentoring.
Szerzej,
o
Propozycja nowatorskiego modelu ekonomicznego, wiążącego
zatrudnienie, rozwój społeczny, wyniki ekonomiczne i dbałość
o środowisko.
o
Stworzenie w tym miejscu laboratorium, centrum szkoleń
i rozpowszechniania informacji na temat zrównoważonego
rozwoju w MŚP w ramach profesjonalnego wsparcia.
Co
więcej,
spółdzielnia,
poprzez
swój
dział
innowacji/eksperymentów odgrywa ważną rolę w zakresie
uwrażliwiania na zagadnienia zrównoważonego rozwoju wszystkich
podmiotów i mieszkańców regionu : dostęp do materiałów
w centrum informacji, organizacja wydarzeń tematycznych,
warsztatów, wizyt w budynkach zrównoważonych...
Perspektywy dla zastosowania i rozpowszechniania : Działania powiązane :
W kontekście kryzysu gospodarczego, sektor
budowlany : budownictwo ekologiczne, odnowa/rozwój
dziedzictwa architektonicznego może być postrzegane
jako
alternatywa
dla
bezrobocia
osób
marginalizowanych a zainteresowanych tą dziedziną
i możliwość utworzenia miejsc pracy.
Spółdzielnia pełni również rolę przedsiębiorstwa na rzecz kultury,
gdyż jej celem jest ochrona i rozwój dziedzictwa. Wymaga to
również nowych kompetencji, tak jak uwrażliwianie społeczeństwa
i mieszkańców regionu. Aby dotrzeć do szerokiego grona odbiorców
organizowane są konferencje tematyczne przeznaczone dla
specjalistów, ale i do ogółu społeczeństwa. W szkołach odbywają
się warsztaty praktyczne. Inicjatywy te dają mieszkańcom możliwość
Budownictwo ekologiczne, czynnik zrównoważonego zaangażowania się w ochronę i rozwój ich dziedzictwa. Co więcej,
rozwoju jest również odpowiedzią na wymagania taka praktyczna nauka pozwala na większe uwrażliwienie
wynikające z Karty Środowiskowej. Sektor ten stanowi wszystkich podmiotów i lepsze poznanie zrównoważonych technik
ważny potencjalny rynek oraz oferuje możliwości odnowy/rozwoju dziedzictwa.
zatrudnienia i rozwijania nowych kompetencji dla osób,
które chcą otwierać działalność dospodarczą.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
15
Francja : Promowanie/rozwój dziedzictwa
Promowanie/rozwój dziedzictwa
Instytucja i /lub osoba :
Kontakt :
Institut pour le Développement et la Formation
Nazwisko : Ramona DOGARU
Adres : Institut pour le Développement et la Formation
2, Chemin de l’Annonciade
20200 Bastia
Tel : 04 95 38 01 03
Streszczenie praktyki:
L’Institut pour le Développement et la Formation (Instytut Rozwoju i Szkoleń) wypracował dobrą praktykę w oparciu o różne
szkolenia, które prowadzi w dziedzinie promowania/rozwoju dziedzictwa, a w szczególności dotyczące kwalifikacji wstępnej
« Technik rzeczoznawca dziedzictwa » oraz szkolenia certyfikowane « Rzeczoznawca dziedzictwa ».
Działania te pozwalają odbiorcom (osoby szukające pracy, szkolenia na warsztatach szkolnych):
- zrealizować prace
- promować, oprowadzać po obiekcie dziedzictwa, uwrażliwiać odbiorców
- rozwijać lokalne zatrudnienie
- stworzyć, pilotować, zarządzać projektem promowania dziedzictwa
- rozszerzyć zakres swoich kompetencji i działań
- wyspecjalizować się i nabyć nowe uzupełniające kompetencje, tak by byli w stanie brać udział w odnawianiu lub
utrzymaniu dawnego budynku z użyciem specyficznych materiałów i dawnej wiedzy,
- wybrać techniki budowlane oraz materiały uwzględniając historię i otoczenie obiektu
- zarejestrować swoje działania zgodnie z prawem francuskim
- samemu poprowadzić budowę lub odbudowę obiektów z kamienia suchego
Działania takie pozwalają jednocześnie na realizację prac, które będą podnosiły wartość danego obiektu (budowa lub
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
16
odbudowa obiektów z kamienia suchego, zwłaszcza dzięki zastosowaniu technik pokrycia i bielenia wapnem) oraz na
rozwijanie umiejętności animowania takich przestrzeni i uwrażliwiania odbiorców na kwestie związane z dziedzictwem.
Poziom specjalizacji « rozwój/promocja dziedzictwa » sytuuje się pomiędzy kierownikiem budowy a robotnikiem
kwalifikowanym. Zakres jego pracy określa siępomiędzy budową, kierownikiem budowy lub architektem, rzeczoznawca
monituruje realizację projektu. Jako osoba zaznajomiona z tradycyjnymi technikami odbudowy, respektującymi reguły fachu,
rzeczoznawca działa autonomicznie, ale również w zespole.
Opisywana dobra praktyka oraz to działanie wpisały się w rzeczywiście wykonaną pracę partnerów przeprowadzoną
w projekcie wspólnie z Office de l’Environnement de la Corse w ramach programu RACINE (2009-2011) « międzynarodowe
działania innowacyjne », które zostały prawnie zatwierdzone jako szkolenia : * kwalifikacja wstępna « Technik rzeczoznawca
dziedzictwa », zrealizowane w Sorio i w Luri w 2010 r. ; * szkolenie certyfikowane « Rzeczoznawca dziedzictwa »,
zrealizowane w Sorio w 2011 r. i w Penta di Casinca w 2012 r .
Zarządzanie, animacja i odnowa dziedzictwa są dzisiaj
w centrum zagadnień związanych z rozwojem
regionalnym.
Co za tym idzie, rozwój gospodarczy terytoriów
sprawia, że pojawiają się nowe działalności i nowe
miejsca pracy
Jednak oprócz zachowania krajobrazów coraz
ważniejsza staje się atrakcyjność danego miejsca, jego
poczucie odrębności i żywotność.
Klasyczne podejście do przekazywania wiedzy dzisiaj
powinno
być
rozszerzone
przez
podejście
wielodyscyplinarne.
Stworzenie koncepcji « rzeczoznawcy dziedzictwa »
podkreślając znaczenie zasobów terytorialnych
pozwala na wykreowanie nowego modelu rozwoju.
Realizacja tej praktyki wpisuje się w kontekst
mobilizacji partnerów i pracy w partnerstwie.
Odbiorcy :
-
Poszukujący pracy (praca w powiązaniu z Rejestrem
Pracy- odpowiednik rejestru bezrobotnych)
Specjaliści z branży budowlanej
Każda osoba chcąca kontynuować/rozwinąć swój własny
projekt w powiązaniu z wymaganiami dotyczącymi
dziedzictwa i konieczności dostosowania się do przepisów
z nimi związanych.
Rezultaty :
- Szkolenie do zawodu technik « rzeczoznawca
dziedzictwa » dla osób bezrobotnych pozwalające na
uzyskanie kwalifikacji potwierdzających umiejętności
zawodowe (certyfikacja)
- Wprowadzenie certyfikacji zawodowej przyznawanej
przez
Federację
Szkolenia
Zawodowego
(potwierdzenie kompetencji) pozwalającej każdemu
stażyście, po zakończeniu toku szkolenia, uzyskać
certyfikat zawodowy ułatwiający powrót na rynek
pracy.
- Ukazanie wartości/promowanie lokalnych zasobów
dziedzictwa poprzez koncepcje « rzeczoznawcy
Przeprowadzone prace pozwoliły na stworzenie narzędzi animacji
terytorialnej (przewodnik dydaktyczny, metoda oceny kompetencji...)
poprzez seminaria dotyczące animacji i krzyżowej ekspertyzy co do
organizacji prac budowlanych w ramach powrotu na rynek pracy,
szkolenia i animacji terytorialnej.
Ta dobra praktyka spowodowała :
- mobilizację podmiotów lokalnych odnośnie wprowadzenia
szkoleń certyfikowanych « rzeczoznawca dziedzictwa »
- ożywienie regionalne, wpisujące się w ramy odnowionej praktyki
« Wspólnego działania »
- ponowne przyswojenie przez odbiorców docelowych dawnej
wiedzy i technik związanych z odnową lokalnego dziedzictwa,
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
17
dziedzictwa », promowanie nowego modelu rozwoju
terytorialnego opartego na potencjale dziedzictwa architektonicznego i krajobrazowego gmin.
- Współudział w rozwijaniu zatrudnienia lokalnego poprzez szkolenia/kwalifikacje, w ramach tej dobrej
praktyki.
jego wpływu na region jako czynnika identyfikacji terytorialnej.
Szkolenie/kwalifikację odbiorców docelowych, powrót na rynek
pracy
Rozwój lokalnego zatrudnienia
Perspektywy zastosowania i rozpowszechniania :
Działania powiązane :
Zdobyte doświadczenie pozwoli rzeczoznawcy na
robienie
postępów
ku
pełnieniu
funkcji
współpracownika osób kierujących przedsiębiorstwami,
zwłaszcza w organizacjach rzemieślniczych, których
główną działalnością jest odnowa i odbudowa
dziedzictwa.
Polityka zarządzania dziedzictwem prowadzona przez (CTC –
Wspólnota Terytorialna Korsyki), realizacja wieloletnich programów
zagospodarowania
takich
jak
« Ścieżki
Dziedzictwa »,
zapotrzebowanie ze strony gmin i związków gmin pokazują
rzeczywiste potrzeby w zakresie zachowania i odnowy dziedzictwa.
Co więcej, po uzupełnieniu szkoleń z zakresu
zarządzania specjalista taki będzie mógł stworzyć lub
poprowadzić małe przedsiębiorstwo
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
Ta dobra praktyka dostarcza konkretnych rozwiązań związanych
z tymi potrzebami.
Obecnie polityki zarządzania terytorialnego uwzględniają
rozszerzenie tej dobrej praktyki, szczególnie w zakresie rozwijania
kwalifikacji na danym obszarze i powiązania jej z pragnieniem gmin
odnośnie nadania znaczenia ich dziedzictwu.
18
Belgia : « Verviers & Moi »
« Verviers & Moi »
Instytucja i /lub osoba:
Kontakt :
Centre d’Information et d’Education populaire de
Verviers – Centrum informacji i edukacji powszechnej w
Verviers
Nazwisko : Philippe Taquet
Adres : Rue du centre 81,
4800 Verviers
Tel : 0479/64 58 38
Miasto Verviers posiada niezaprzeczalnie bogate dziedzictwo zarówno architektoniczne, kulturowe, przyrodnicze i historyczne.
Verviers jest piątym miastem walońskim pod wzgledem klasyfikacji dóbr. Projekt « Verviers & Ja » zainicjowany przez CIEP
ma na celu wspólne stworzenie aplikacji audioprzewodnika w celu promowania najcenniejszych miejsc zwiazanych
z dziedzictwem. Grupa złożona z mieszkańców i mieszkanek Verviers pod kierownictwem CIEP ma za zadanie wybór różnych
znaczących budynków (dziedzictwo architektoniczne) i jednej lub dwóch oznakowanych ścieżek (dziedzictwo przyrodnicze)
posiadających atuty turystyczne.
Celem jest stworzenie aplikacji audioprzewodnika na smartfony, który byłby aktualny, udostępniany za darmo każdej
zainteresowanej osobie (mieszkańcowi Verviers lub turyście) chcącej odkrywać skarby dziedzictwa Verviers. Po ściągnięciu
aplikacji na telefon komórkowy, użytkownik może się udać na wirtualną wycieczkę po Verviers i otaczających je terenach.
Projekt pozwala na promowanie dziedzictwa Verviers w celach turystycznych, mobilizując jednocześnie mieszkańców
w programie, który podkreśla ich kompetencje osobiste oraz zainteresowanie własnym miastem. Obecnie grupa projektowa
spotyka się regularnie by opracowywać nowe trasy, a wiele tras miejskich zostało już opracowanych.
Miasto Verviers jest dawnym międzynarodowym
centrum produkcji wełny, którego rozwój rozpoczął się
w czasie pierwszej rewolucji przemysłowej. Wiele
budynków i zabudowań miejskich świadczy o tej
przemysłowej bogatej historii, co należy podkreślić,
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
Odbiorcy :
-
Mieszkańcy regionu
Turyści
Uczniowie i młodzież
Podmioty gospodarcze, społeczne, organizacje działające
w dziedzinie edukacji, szkoleń, ochrony środowiska,
19
również w sposób negatywny wpłynęło na lokalne
środowisko. Na skutek kryzysu w latach 70-tych
i koniec przemysłu produkcji wełny Verviers zubożało
i stało się miastem o wysokim poziomie bezrobocia
i ze znaczącym udziałem ludności obcego
pochodzenia. Obecnie cierpi na tym wizerunek miasta,
zarówno postrzeganie go przez własnych mieszkańców
jak i z zewnątrz. W związku z tym, miasto Verviers
zamówiło wykonanie badania, które ma określić jego
współczesny wizerunek i tożsamość, zwłaszcza wobec
bliskiego sąsiada – miasta Liege, które pretenduje do
miana regionalnej metropolii.
-
-
-
Promowanie dziedzictwa przyrodniczego
i architektonicznego Verviers na bazie
kompetencji i zainteresowania mieszkańców
własnym miastem ;
Propozycja tras wycieczkowych, które są dość
krótkie i łatwe do pokonania ;
Użycie nowych technologii (audioprzewodnik)
jako narzędzia promowania dziedzictwa ;
Stworzenie sieci kompetencji związanych
z rozwojem turystyki kładąc nacisk na udział
czynnika obywatelskiego ;
Ożywienie
i
aktywizacja
Verviers,
przywrócenie mieszkańcom poczucia dumy
z własnego miasta, chęci inwestowania w nie
i jego promowanie.
Perspektywy zastosowania i rozpowszechniania:
-
-
-
powiadomienie o naszych działaniach agencji
turystycznych i propozycja zastosowania
naszego modułu audioprzewodnika;
obrona
założenia
o
konieczności
zaangażowania mieszkańców (podejście
partycypacyjne) w promowanie dziedzictwa
regionalengo ;
kontynuacja opracowywania tematycznych
tras z przewodnikiem oraz użycie
audioprzewodnika ;
tworzenie i rozwój regionalnej sieci
promowania
dziedzictwa.
Specjalizacja
w podejściu obywatelskim.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
rolnictwa i turystyki.
Rezultaty :
-
Świadomość konieczności zaangażowania obywateli ;
świadomość wartości promowania dziedzictwa jako dźwigni
rozwoju społeczno-gospodarczego regionu ;
stworzenie aplikacji audioprzewodnika ;
zorganizowanie obywatelskiej grupy chcącej promować
dziedzictwo swojego miasta ;
poczucie przynależności terytorialnej u lokalnej ludności ;
odkrycie przez zwiedzających miejsc dotąd nie
promowanych ;
stworzenie oferty uzupełniającej dla dotychczas istniejącej
a związanej z dziedzictwem ;
podkreślenie wagi istniejących inicjatyw promowania
dziedzictwa ;
powiązanie działań w sieć ;
dobre informowanie o naszych działaniach.
-
Działania
promujące
grupy
projektowej
oraz
rozpowszechnianie naszych tras z przewodnikiem ;
Wpisanie się do sieci agencji turystycznych ;
Rozwój kompetencji eksperckich w zakresie rozwoju
regionalnego.
20
Niemcy : « Wszystko zaczęło się w lesie bawarskim »
Nazwa praktyki :
Książka kieszonkowa :
« Wszystko zaczęło się w lesie
bawarskim » - Spacery i wypoczynek
w okręgu Cham
-
Tourismusakademie Ostbayern
Betriebsgesellschaft mbH
Volkshochschule im Landkreis Cham e.V.
(Finansowana z Funduszu Społecznego
(Regionalna edukacja dorosłych – turystyka
zrównoważona w okręgu Cham)
Kontakt :
Nazwisko : Alfons Klostermeier-Stahlmann
Adres :
Tourismusakademie Ostbayern Betriebsgesellschaft mbH
Pfarrer-Seidl-Str. 1
93413 Cham
Allemagne
Tel : +49+ 9971 8501 26
W książce kieszonkowej zaprezentowano trasy typowych wycieczek oraz hoteli wraz z ich ofertą, łącznie opracowanie zajmuje
64 strony, a każda trasa zajmuje 2-4 stron. Każda trasa prezentuje jeden z regionów w okręgu Cham, zarówno trasa jak i
hotele są opatrzone licznymi zdjęciami.Książka zawiera również mapę oraz niezbędne adresy dla uzyskania informacji.
Książka została wydana po wcześniejszej publikacji « Kulinarische Streifzüge ». Wydana w 2006 r. służyła za podstawę
budowania współpracy pomiędzy restauracjami, dostawcami oraz punktami obsługi turystycznej. Pierwsza publikacja kładła
akcent na specjalności kulinarne okręgu Cham, kolejna natomiast koncentruje się bardziej na ofercie turystycznej związanej z
trasami turystycznymi i wypoczynkiem zdrowotnym. Publikacja była możliwa dzięki środkom finansowym z funduszu
społecznego oraz koordynację prac przez Akademię Turystyki.
Książka powstała jako wspólne narzędzie promowania
turystyki zdrowotnej w regionie obejmując trasy i hotele.
Nad jej przygotowaniem pracowały różne osoby
z branży turystycznej oraz przedstawiciele okręgu
Cham.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
Odbiorcy :
-
Mieszkańcy lokalni, opinia publiczna okręgu Cham
Turyści krajowi i zagraniczni (w szczególności z Bohemii
i Republiki Czech)
Podmioty terytorialnei lokalne
Gminy i związki gmin
Podmioty gospodarcze działające w dziedzinie rzemiosła,
21
W środku opracowania znajdują się teksty i zdjęcia, są
one uzupełnione informacjami oraz mapą regionu.
Cele praktyki :
-
-
-
-
-
Książka kieszonkowa reprezentuje jedną
z pierwszych wspólnych inicjatyw podjętych
w celu komercjalizacji firm turystycznych,
specjalności oraz tradycji regionalnych
w okręgu Cham.
Komercjalizacja wydarzeń turystycznych oraz
specjalności tradycyjnych / informacje
Promocja regionu ze szczególnym akcentem
na oferty i tradycje (Unique Selling Point!) –
unikalne punkty sprzedaży
Poprawa
znajomości
typowych
tras
turystycznych wśród lokalnych mieszkańców
Poprawa
znajomości
typowych
tras
turystycznych wśród turystów
Połączenie sił gmin chcących promować swoje
dziedzictwo – nawet z jedną trasą w Bohemii
(Republika Czech).
Pokazanie miejscowej ludności oferty
wycieczkowej i zdrowotnej istniejącej w całym
regionie.
Zachęcenie firm turystycznych do aktywnego
promowania swojej oferty dotyczącej turystyki
pieszej i zdrowotnej.
Informowanie
lokalnych
mieszkańców
i turystów o istnieniu pewnych tradycji (np.
krzyże cmentarne typowe w regionie)
Zachęcanie ludności lokalnej do bycia
ambasadorami swojego terytorium, którzy
przekazują wiedzę o dziedzictwie
Perspektywa zastosowania i rozpowszechniania :
-
-
rolnictwa i turystyki
Rezultaty :
-
-
-
Dzięki książce można ocenić dane miejsce i jego ofertę
dotyczącą turystyki zdrowotnej zarówno w kontekście
prywatnym jak i zawodowym.
Książka jest atrakcyjnym wydaniem, pełnym zdjęć, może
pełnić rolę przykładu dla grupy docelowych odbiorców
i łatwo ją zabrać w podróż.
Po raz pierwszy udało się wydać opracowanie, które jest
ponad pojedynczymi firmami i kładzie akcent przede
wszystkim na charakterystykę regionu, tradycje
i specjalności.
Współpraca przy tym opracowaniu zapoczątkowała
powstanie nowych organizacji w okręgu Cham, które
z kolei podjęły się nowatorskich i niezależnych inicjatyw
Wspólna i ujednolicona komunikacja podnosi poziom
rozpoznawalności
Akcentując to co jest wyjatkowe w ofercie (= Unique
Selling Point) jest możliwe wypromowanie wielu produktów
odpowiadających
na
światowe
zapotrzebowanie
w turystyce (specjalizacja w wybranych dziedzinach,
połączenie turystyki i zdrowia może stać się produktem
regionalnym).
Książka służy nie tylko do promocji krajowej Publikacja stanowiła podstawę dla przyszłych projektów, które
i międzynarodowej, ale również oswaja lokalną promują region i jego specyficzne tradycje:
ludność z oferta regionalną. Poza sezonem, to
- « Mit Stahlrössern zu Burgen und Schlössern im Landkreis
klienci regionalni stanowią podstawę
Cham » (Zwiedzanie zamków na rowerze)
przychodów dla obiektów turystycznych. Co
- « Radeln und Rasten in Bayern und Böhmen » (Rowerowe
więcej miejscowa ludność może zwielokrotnić
trasy turystyczne i noclegi w Bawarii i Bohemii)
zyski
rekomendując
produkty
swoim
- « Wandern und Einkehren im Lamer Winkel » (Wycieczki
przyjaciołom i gościom.
piesze i noclegi w regionie Lam)
Sposoby rozpowszechniania :
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
22




Ulotki informujące o projekcie
Prezentacje w internecie
Prasa regionalna
Darmowe wydanie i dystrybucja książek
o przez księgarnie regionalne
o oprzez organizacje turystyczne
o przez biura turystyczne
o przez
wydarzenia
turystyczne
(np. wystawy krajowe i międzynarodowe)
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
23
Słowacja : Odbudowa i konserwacja dziedzictwa
Odbudowa i konserwacja dziedzictwa
(szczególnie ruin zaimków warownych)
Kontakt :
Združenie hradu Bystrica
Nazwisko : Miroslav TICHÝ
Adres : Združenie hradu Bystrica
Považské Podhradie 117
017 04 Považská Bystrica, Slovaquie
Tel : 00421/949 240 188
mail: [email protected]
Przetarg ogłoszony w 2014 przez Ministerstwo kultury sprawił, że Stowarzyszenie na rzecz zamku Bystrica (Združenie hradu
Bystrica) złożyło projekt na organizację prac i konserwację ruin zamku Bystrica. Członkowie stowarzyszenia i wolontariusze
pracowali nad tym projektem od 2008 roku. Zainspirowało ich działanie młodych wolontariuszy, którzy starali się ocalić inny
zamek w regionie Považie centralne, zamek Lietava.
Projekt został przyjęty (1 na 36 projektów) i przyznano dotację, która zapewnia stowarzyszeniu środki finansowe na zakup
pewnych elementów wyposażenia, materiały i wynagrodzenie jednego koordynatora prac. Jednocześnie, Ministerstwo Pracy,
spraw społecznych i rodziny Republiki Słowackiej, poprzez swoje lokalne urzędy pracy, zapewnia siłę roboczą,
15 bezrobotnych na okres 6 miesięcy, którym ten kontrakt zapewnia możliwość powrotu do aktywności zawodowej,
podniesienie lub utrzymanie kwalifikacji i otrzymanie płacy minimalnej. Ministerstwo pracy przydzieliło stowarzyszeniu pomoc
wartą około 60 tysięcy euro (wynagrodzenia pełnoetatowe bezrobotnych, przez wszystkie dni robocze przez 6 miesięcy).
Działanie to w skali krajowej pomaga zachować dziedzictwo architektoniczne przez dłuższy czas zaniedbane oraz
zaangażować do programu osoby bezrobotne, licznych wolontariuszy, studentów, amatorów i wielbicieli budynków i obiektów
historycznych.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
24
Odbiorcy :
Ministerstwo Kultury Republiki Słowackiej we Podczas konserwacji:
współpracy z Ministerstwem pracy, spraw społecznej
- Ochotnicy/Miejscowa ludność/ mieszkańcy lokalni
i rodziny wprowadziły w 2011 roku pilotażowy projekt,
- Władze i podmioty terytorialne i lokalne
w którym osoby bezrobotne brały udział w odnawianiu
- Młodzież
dziedzictwa architektonicznego. Dwa zamki warowne
(w ruinie) zostały w ten sposób odrestaurowane (Šariš Po konserwacji :
- Miejscowa ludność/ mieszkańcy lokalni
w Słowacji wschodniej i Uhrovec w Słowacji centralnej).
- Turyści
Ministerstwo pracy miało na celu zapewnienie osobom
- Młodzież
długotrwale bezrobotnym i o niskim poziomie
- Odbiorcy wydarzeń kulturalnych
wykształcenia, możliwości rozwinięcia podstawowych
umiejętności i niektórych zawodowych kompetencji
w dziedzinie renowacji i konserwacji dziedzictwa
o znaczeniu terytorialnym. W trakcie realizacji projektu
wybrano 50 uczestników programu spośród
249 kandydatów.
Sukces projektu pilotażowego skłonił ministerstwa
słowackie do kontynuowania przetargów i kolejne
związane z renowacją i konserwacją zamków
warownych zostały ogłoszone w 2012, 2013 i również
w 2014 roku. Obecnie, oba ministerstwa są w trakcie
decydowania czy działanie będzie kontynuowane
(możliwe, że projekt będzie skierowany do innych
odbiorców).
Działanie to spowodowało utworzenie ministerialnego
projektu pod nazwą « Udział bezrobotnych w ochronie
dziedzictwa », który został zapoczątkowany w 2012
roku.
Całkowity koszt działania wyniósł w 2013 roku
1 859 305,00 euro a w całej Słowacji, wzięło w nim
udział 478 osób.
-
-
-
Konserwacja i ochrona ruin zamku warownego
z początku XIV wieku (1316), który chronił
ważny szlak Váh, a pozostawał w ruinie od
1698 roku,
Przeprowadzenie prac archeologicznych,
Odnowa strażnicy wejściowej i przebudowa jej
na salę wystawienniczą poświęconą historii
zamku i prezentującą znalezione przedmioty,
Stworzenie miejsca do zwiedzania dla lokalnej
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
Rezultaty :
-
-
Prace są w toku, ale można już zauważyć pewne postępy
(obiekt został oczyszczony z krzaków i chwastów),
Konserwacja części murów i strażnicy,
Stworzenie strony internetowej i strony na facebook’u, aby
opinia publiczna mogła śledzić postęp prac oraz do
zapraszania ochotników do wzięcia udziału w pracach,
Podświetlenie ruin na wzgórzu o wysokości 497 m,
Badania archeologiczne trwają
Zwiedzanie nie jest jeszcze dozwolone, chyba, że na
25
-
ludności i młodzieży,
Stworzenie miejsca na wydarzenia kulturalne.
Perspektywa zastosowania i rozpowszechniania :
-
-
-
Według
osób
odpowiedzialnych
w stowarzyszeniu prace mogą się zakończyć
za 10 lat,
Miejsce będzie służyło do organizacji
wydarzeń kulturalnych miasta Považská
Bystrica, na szczeblu regionalnym, celem
propagowania
i
rewitalizacji
miejsc
historycznych,
Zachęta do tworzenia i rozwoju inicjatyw
gospodarczych w dziedzinie środowiska,
rzemiosła i tyrystyki we współpracy z lokalnymi
podmiotami.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
-
własne ryzyko,
Współpraca z władzami lokalnymi i innymi organizacjami
działającymi na rzecz zachowania tego typu dziedzictwa.
-
-
na drodze do zamku oznakowano ścieżkę dydaktyczną,
postawiono 4 tablice informujace o historii zamku, jego
właścicielach i dotyczącej go legendzie,
u podnóża wzniesienia odrestaurowano dawne siedlisko
mieszczańskie (Pałac nazywany Burg),
działania promujące dziedzictwo wraz z urzędem miasta
Považská Bystrica, które od 2007 roku jest właścicielem
zamku.
26
Hiszpania : Plan rozpowszechniania w obiekcie archeologicznym - Cerro (Wzgórze)
de las Cabezas
Plan rozpowszechniania
w obiekcie archeologicznym
Cerro (Wzgórze) de las Cabezas
(Plan de Diffusión en Conjunto Arqueológico
Cerro de las Cabezas)
Austostrada Andalucía km. 207.200
Valdepeñas (Ciudad Real)
Kontakt :
Manuel López Rodríguez
Radny ds. kultury handlu i turystyki
Wydział Kultury, Handlu i Turystyki Ayuntamiento de (Concejal del Área de Cultura, Comercio y Turismo).
Valdepeñas. (Urząd Miasta Valdepeñas)
Gema Candelas Piña
Przewodnik po muzeum i dziedzictwie miejskim
Ciudad Real, Castilla la Mancha, Spain.
(Guía de Museos y Patrimonio Municipal)
W celu zachowania, pokochania i respektowania naszego dziedzictwa musimy je najpierw zrozumieć. Dlatego właśnie Urząd
Miasta Valdepeñas zdecydował o poparciu projektu rozpowszechniania w obiekcie archeologicznym Cerro de las cabezas.
Chodzi o wykopaliska archeologiczne pochodzące z czasów Kultury Iberyjskiej (VII – III w p.n.e.), położone na zboczu
niewielkiego wzgórza o powierzchni 14 h i obwodzie 1600 metrów bieżących.
W 2003 r. miała miejsce inauguracja Centrum Edukacji, którego głównym celem jest promowanie i przekazywanie wyników
prowadzonych tam badań archeologicznych. Od tego momentu rozpoczęto realizację Planu Rozpowszechniania w obiekcie
archeologicznym (wykopaliska i centrum edukacyjne).
Poeta senegalski Baba Dioum mawiał: « zachowujemy tylko to co kochamy, kochamy to, co rozumiemy». Z tego powodu
w pierwszej kolejności ustalono Plan Oprowadzania, w którym zostały zawarte cele dotyczące Poznania, Postawy
i Zachowania opisane poniżej.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
27
Cele poznawcze :
- zrozumieć najważniejsze cechy kultury iberyjskiej, skonkretyzowane i zmaterializowane w obiekcie archeologicznym
Cerro de las Cabezas.
- Zrozumieć metodę prac archeologicznych, dzięki którym możemy odtworzyć ślady naszej tożsamości i przynależności
terytorialnej, poprzez dziedzictwo archeologiczne i konkretnie w obiekcie archeologicznym.
- Zrozumieć i pamiętać o konieczności zachowania dziedzictwa archeologicznego : odtwarzania, metodologii, celów
i rezultatów.
- Poznać strategie promocji i konserwacji, które Urząd Miasta Valdepeñas realizuje w obiekcie archeologicznym Cerro
de las Cabezas.
Cele szczegółowe Poznania :
- Urbanizacja Iberyjska : Protourbanizm do prehistorii, epoka brązu i urbanizm w epoce iberyjskiej. Pojawienie się formy
kwadratowej w siedliskach i jej znaczenie gospodarcze, społeczne i polityczne. Systemy budowania, drogi, ulice place
i ich złożoność.
- Systemy produkcji w epoce iberyjskiej, odkryte w obiekcie archeologicznym Cerro de las Cabezas : garncarstwo,
produkcja tkanin, metalurgia, rolnictwo, hodowla, przestrzenie związane z produkcją : strychy, sklepy, systemy
dekantacji, stanowiska pracy, młyny i piece wielofunkcyjne.
- Systemy ideologiczne i społeczne. Siedlisko, struktura, definicja. Pomieszczenia siedliska jako miejsca społecznego.
Architektura władzy – znaczenie i kontekst. Model społeczny,który ją utrzymuje. Miejsca kultu : znaczenie, definicja
rytuału i jego wyraz przestrzenny. Religijność iberyjska w obiekcie archeologicznym. Śmierć, nekropolia, rytuały,
znaczenie społeczne i odzwierciedlenie archeologiczne : stan nekropolii w obiekcie archgeologicznym Cerro de las
Cabezas. Pogrzeb i znalezienie dwóch osób poza murami : śmierć poza strefą wspólnotową.
- Metodologia archeologiczna : eksploracja archeologiczna naoczna i techniki teledetekcji ; radar do poszukiwań
w ziemi i sejsmiczny. Wykopaliska archeologiczne ; system Wheeler kontra system Harris. Wykopaliska
archeologiczne na wzniesieniu , pod gołym niebem i nomenklatura stref. System zapisu. Zeszyt prac
archeologicznych i karty analiz stratygraficznych. Systemy pomiarów. Teodolit i stacja zautomatyzowana,
fotogrametria i informatyzacja zapisów.
- Metodologia restaurowania : podstawy prawne, które rządzą restauracją archeologiczną w obiekcie Cerro de las
Cabezas. Dogłębne zrozumienie zabytku, wcześniejsze badania, analiza terenu, próby geologiczne. Reintegracja
zapraw i hermetyzacja. Reintegracja i zrozumienie prezentacji obrazowej restauracji archeologicznej. Drenaż warstwy
archeologicznej : problemy i metodologia. Ocena rezultatów. Ocena procesu restaurowania przez odwiedzających
obiekt.
Cele Postawy :
- Wzmocnienie procesów empatii zwiedzających wobec kultury iberyjskiej : jej ludzie i jej życia.
- Wzmocnienie wrażliwości zwiedzających wobec kontekstu środowiskowego do świata iberyjskiego z wczoraj (ponad
2400 lat) i dzisiaj.
- Poruszenie i zaskoczenie zwiedzających poprzez konfrontację z zakresu moralności, religijności i strefy społecznej
społeczeństwa iberyjskiego w porównaniu z aktualnymi danymi.
Cele Zachowania (ochrony) :
- Zakaz podnoszenia materiału archeologicznego z ziemi, a jeśli zwiedzający to uczyni prośba o natychmiastowe
odłożenie na miejsce.
- Unikanie rzucania jakichkolwiek śmieci przez zwiedzających ani żadnego typu odpadków w miejscu wykopalisk.
- Zakaz wspinania się na mury z powodu niebezpieczeństwa dla samych zwiedzających, z obawy przed uszkodzeniem
murów i ze względu na zaprawy z gliny.
- Zachęcanie do zachowania postawy ochrony środowiska i zapobiegania skutkom zanieczyszczenia podczas wizyty
w obiekcie i poza nim.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
28
Wszystkie te cele główne i szczegółowe Planu Oprowadzania są przestrzegane w trakcie objaśniania i podczas wizyt
z przewodnikiem.
Wizyta z przewodnikiem w obiekcie archeologicznym Cerro de las Cabezas :
Wizyta jest najlepszym sposobem rozpowszechniania informacji i celem naszej dobrej praktyki. (wizyta z autoprzewodnikiem
również jest możliwa, ponieważ na miejscu znajdują się odpowiednie urządzenia w wielu językach i tablice objaśniające).
Istnieją badania potwierdzające największą skuteczność przekazu w trakcie komunikacji interpersonalnej, kiedy przekazywana
jest bezpośrednio duża ilość wiedzy i wartości dotyczące dziedzictwa i oczywiście poprzez kontakt z drugim człowiekiem.
Wizyta z przewodnikiem obejmuje wiele różnych części, odwołań i metodologii, ktorą wyjaśnimy za chwilę. Przeanalizujemy
również kilka oderwanych przypadków wizyt schematycznych (specjalna publika – grupy kobiet doświadczających przemocy
fizycznej, więźniarek, osób niepełnosprawnych etc.)
Najpierw należy dowiedzieć się czegoś o zwiedzających (typ, oczekiwania, pochodzenie regionalne, kraj etc.). Oczywiście
ważna jest informacja skąd się dowiedzieli o centrum. Te informacje są niezbędne ponieważ przewodnik chce zaspokoić
potrzeby zwiedzających, trzeba zatem je znać. Dla celów naszej dobrej praktyki, trzeba wcześniej poznać naszych
zwiedzających, czy jest wśród nich ktoś niepełnosprawny – to jest bardzo ważne do zaplanowania czasu wizyty i określenia
pomocy jakimi będziemy się posługiwać.
Aby osiągnąć doskonałość, staramy się zorganizować kilka spotkań z grupą jeszcze przed zwiedzaniem, wtedy ustalamy datę
wizyty, znamy typ zwiedzających, klimat, wiemy jaki ton nadać zwiedzaniu. Jeśli wcześniej wiemy, że warunki pogodowe będą
niekorzystne, podpowiadamy co zwiedzający powinni zabrać (odzież, buty, krem do opalania) tak by czuli się komfortowo
i otrzymali wszystkie potrzebne informacje.
Przede wszystkim musimy wiedzieć jakim czasem dysponujemy. Często goście mają również inne plany, więc należy tak
zorganizować wizytę, abyśmy skończyli na czas. Dlatego, musimy dobrze zorganizować czas zwiedzania i czas na przejazdy.
Zwiedzanie rozpoczyna się w Centrum dydaktycznym, gdzie witamy gości. Pokazujemy im wideo z prezentacją, wyjaśniamy
proces akulturacji pomiędzy końcem ery brązu a epoką iberyjską ; krajobraz, rolnictwo, koło garncarskie. Dzięki filmowi
zwiedzający poznaje najważniejsze cechy charakterystyczne dla tego regionu.
Druga oś tematyczna to środowisko naturalne. Wyjaśniamy zwiedzającym jak to miejsce wyglądało 2400 lat temu i w jaki
sposób kształtował je człowiek. Używamy zdjęć lotniczych innych miast iberyjskich analizując to co charakterystyczne dla
obiektu Cerro de las Cabezas ; dawne miasto iberyjskie nigdy nie podbite przez inne kultury.
Trzecia oś tematyczna to odnowa jednego z domów : domu garncarza.Jest to bardzo emocjonujące ponieważ opowiadamy
o wszystkim co dotyczy życia rodzinnego. Zapraszamy do wyobrażenia sobie struktury domostwa iberyjskiego.
Czwarta oś to Architektura i Zabytki : wprowadzamy zwiedzających do zrekonstruowanego domu, a dzieki kilku sprytnym
zabiegom możemy sprawić, że czują sie jakby byli we wnętrzu domu sprzed 2400 lat.
Piąta oś tematyczna to Archeologia Śmierci. Pokazujemy gościom inny film o pogrzebie wojownika i rozmawiamy o ich
własnych doświadczeniach.
Szósta oś jest poświęcona wymianie doświadczeń. W tym momencie przeprowadzamy « drugą ocenę » lub « pierwszą ocenę
w czasie wizyty z przewodnikiem ». Dla nas ewaluacja jest nieodzowna do poznania tego co robimy dobrze a co źle.
Przeprowadzamy cztery ewaluacje : pierwszą, pośrednią, końcową i diachroniczną. Ocena początkowa i pośrednia są ustne,
ocena końcowa jest wykonywana pisemnie. Ewaluacja diachroniczna jest wykonywana poprzez obserwację i notatki.
Po chwili przerwy przechodzimy do zwiedzania wykopalisk. Zwiedzający znajdują się naprzeciw murów miasta iberyjskiego.
Dokonujemy rekonstrukcji życia za czasów iberyjskich. Przechodzimy wzdłuż murów, mówimy o gospodarce, społeczności,
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
29
terytorium. Następnie przechodzimy do strefy miejskiej, tłumaczymy historię wykopalisk. Tutaj można dobrze zrozumieć jak
niewielka odległość od trasy Madryt-Andaluzja wpłynęła na wykopaliska.
Co ważne, nie ma jednego rodzaju wizyty czy identycznego modelu zwiedzania. Zwiedzanie jest podzielone na tematy
i spersonalizowane. Wybieramy działania i informacje zależnie od przypadku i charakterystyki gości.
Po zwiedzaniu stanowiska wykopalisk wykonujemy ewaluację końcową. Goście wyrażają swoje opinie, podziękowania
i wątpliwości, wtedy wypełniamy ankietę. Rezultaty ankiet są analizowane w cyklach miesięcznych, kwartalnych i półrocznych.
Jest to ważne ponieważ częścią składową doskonałości jest ewaluacja, przestudiowanie wyników w celu wprowadzenia
udoskonaleń.
Pracujemy też ze specjalnymi odbiorcami, takimi jak osoby niepełnosprawne czy kobiety zagrożone wykluczeniem
społecznym, ofiary przemocy seksualnej. W przypadku osób niepełnosprawnych dostosowujemy trasę zwiedzania do ich
możliwości, używamy też materiałów centrum dydaktycznego by wyjaśnić im to czego nie będą mogli obejrzeć na
wykopaliskach. W przypadku osób niepełnosprawnych umysłowo dostosowujemy treść przekazu, używając technik
wizualnych, dotykowych (reprodukcje ceramiki) wprowadzamy też elementy odgrywania ról, aby grupa mogła szybciej
postępować w zwiedzaniu. W przypadku kobiet zagrożonych lub ofiar przemocy, dostosowujemy przekaz tak by wzmacniał
poczucie własnej godności. Mieliśmy piękne doświadczenia z takimi odbiorcami w czasie wizyt tematycznych, kiedy
poruszaliśmy kwestie roli kobiety w Starożytności, w świecie iberyjskim i w naszych czasach.
Odbiorcy :
Valdepeñas jest miastem o znaczącej ofercie
kulturalnej, z dobrymi połączeniami komunikacyjnymi
i dość dobrym natężeniem ruchu turystycznego. Są tu
muzea, galerie sztuki, dziedzictwo architektoniczne
(świeckie i religijne) oraz obiekt archeologiczny. Nawet
dla mieszkańców lokalnych obiekt archeologiczny może
stanowić odkrycie własnej tożsamości.
Goście przyjeżdżają z Valdepeñas i jego okolic, ale również z całego
regionu (Castilla-La Mancha) i innych pobliskich terenów takich jak
Madryt czy Andaluzja. Również z innych regionów i krajów, choć
na mniejszą skalę.
Mamy
do
czynienia
z
grupami
zorganizowanymi
i niezorganizowanymi. Do pierwszej zaliczamy uczniów
z Valdepeñas i okolic, chociaż ostatnio też grupy przybywają
Szczególny kontekst Cerro de las Cabezas polega na z całego regionu Castilla-La Mancha.
tym, że jest to obiekt archeologiczny iberyjski,
wzniesiony w bardzo delikatnej technice. To dlatego Dla takich wycieczek dostosowujemy zawartość informacji.
Plan Rozpowszechniania zawiera informacje co do
konserwacji i zachowania ale i promowania zachowań Dla grup niezorganizowanych, średnia wieku to (25 - 55 lat), są to
sprzyjających ochronie środowiska. Zasięg strefy osoby obu płci, o średnim /wyższym poziomie wykształcenia
przeznaczonej do zwiedzania jest dość duży i chcemy i wysokich wymaganiach.
by była ona dostępna zarówno w sposób rzeczywisty Ten profil pasuje do standardowego zwiedzającego, wizyt
ale i pod względem intelektualnym. Z tego powodu weekendowych i indywidualnych. Odwiedzają nas również grupy
powstał Plan rozpowszechniania, który ma ułatwić lokalne, stowarzyszenia na rzecz kultury etc.
zrozumienie celów zarządzania tym dziedzictwem.
Narzędziem komunikacji z odbiorcami jest Objaśnianie Idealnie by było, rozszerzyć potencjał zwiedzających i docierać do
zagadnień związanych z dziedzictwem.
większej liczby odbiorców, np. do stowarzyszeń działających
w innych regionach, centrach kultury czy szkołach lub przy
uniwersytetach.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
30
-
-
Zrozumienie pewnych metod zarządzania,
stosowanych przez organa, które są
właścicielami dziedzictwa.
Zachęcanie do zrozumienia i pokochania
przeszłości przez część odbiorców.
Określenie cech tożsamości ludności na
zamieszkanym przez nią terytorium poprzez
widzialne ślady odległej przeszłości i nie tak
odległe wydarzenia artystyczne.
Zachowanie szczątków archeologicznych,
materialnych dowodów dawnych kultur
a konkretnie zachowanych przedmiotów
wystawianych w Muzeum Miejskim.
Perspektywy zastosowania i rozpowszechniania
Rezultaty :
W czasie jedenastu lat od udostępnienia obiektu archeologicznego
i po
wprowadzeniu
Planu
Rozpowszechniania
(wizyty
z przewodnikiem) znajomość dziedzictwa architektonicznego i jego
wartości wśród mieszkańców Valdepeñas i okolic znacznie wzrosła,
podobnie jest z mieszkańcami innych regionów Hiszpanii, Europy
i innych kontynentów.
Ale dla nas, najbardziej satysfakcjonujący jest fakt, że każde
dziecko z Valdepeñas wie o Cerro de las Cabezas i często jest
małym przewodnikiem dla całej swojej rodziny. Cieszy również
fakt, że centra dla osób starszych również odwiedzają nas
z zainteresowaniem.
Najważniejszym rezultatem jest dotarcie do odbiorców w sposób
zrozumiały i obudzenie w nim chęci zachowania tego dziedzictwa.
Zauważamy też mniejszą dewastację na miejscu. Goście zbierają
materiał, który następnie oddają w ręce specjalisty z centrum.
Dalsze perspektywy zostaną określone przez działania Zwiedzanie muzeów miejskich : najpierw Wzgórze ( Cerro de las
przyszłych władz politycznych odnośnie centrum Cabezas).
archeologicznego Cerro de las Cabezas.
- Centrum dydaktyczne i wykopaliska – ważne jest
połączenie obu obiektów w celu poznania dziedzictwa
Z naszego punktu widzenia, wizyta z przewodnikiem
i jego kontekstu. W ten sam sposób można łączyć
dostarcza odbiorcom wyjątkowych wrażeń. Nie tylko ze
zwiedzanie sal Muzeum Sztuki Współczesnej.
względu na « podróż w czasie », ale również dlatego że
- Zwiedzanie muzeum Wina (museo del vino). W czasie
są traktowani w szczególny sposób, a ich potrzeby są
przejazdu z miejsca na miejsce można podać trochę
zaspokajane.
informacji na temat uprawy winorośli w epoce iberyjskiej; jej
znaczenia i wpływu na Starożytność. Zwiedzanie muzeum
Cechy, które odróżniają to centrum i dla których warto
Wina daje wgląd na historyczne i współczesne realia
je zobaczyć (dostępność, duży obszar zieleni
Valdepeñas ; miasta związanego z uprawą wina.
z naturalną roślinnością, cieniem drzew, toaletami, etc.)
- Muzeum Fundacji Gregorio Prieto. Kolekcja wielkiego
malarza z Valdepeñas.
- Zwiedzanie miasta; dziedzictwo religijne (Kościół
Wniebowstąpienia, Zakon Trynitarzy, Kaplica Św. Józefa,
Kościół Chrystusa) i dziedzictwo świeckie – spacer wśród
zabudowań z XIX wieku.
- Trasa rzeźbiarzy; pozwala poznać miasto i odkryć żywe
muzeum w środku miasta.
- Winnice do zwiedzania (Arúspide, Corcovo, Dionisos, etc.).
Goście mogą poznać smaki lokalnych win z Valdepeñas.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
31
Hiszpania : Plan Rozpowszechniania w Muzeum Miejskim
Nazwa dobrej praktyki:
Plan Rozpowszechniania
w Muzeum Miejskim.
(Plan de Difusión en el Museo Municipal)
Autovía de Andalucía km. 207.200
Valdepeñas (Ciudad Real)
Kontakt:
Concejalía de Cultura, Comercio y
Turismo. (Wydział kultury, handlu i
turystyki) Urząd Miasta Valdepeñas.
(Mairie de Valdepeñas)
Manuel López Rodríguez
Radny do spraw kultury, handlu i turystyki
(Concejal del Área de Cultura, Comercio y Turismo).
Ciudad Real, Castilla la Mancha, Spain.
Gema Candelas Piña
Przewodnik po muzeum i dziedzictwie miejskim
(Guía de Museos y Patrimonio Municipal)
« Oddać dziedzictwo mieszkańcom» - oto jedno z głównych założeń rozpowszechniania /promocji dziedzictwa. Kiedy
rozpoczynaliśmy pracę w muzeum nie stwierdziliśmy zbyt dużego przywiązania mieszkańców Valdepeñas do ich muzeum.
Realizowano wycieczki szkolne, ale nie było oferty dla dorosłych. Paradoksalnie, pomimo deklarowanej przez mieszkańców
dumy z Międzynarodowej Wystawy Sztuk Plastycznych i zapraszania przez nich przyjaciół i rodziny do galerii sztuki,
podstawowe informacje nie docierały do mieszkańców. Poprzez przeprowadzone badania odkryliśmy, że brak równowagi
pomiędzy chęcią zrozumienia i podziwiania sztuki a rzeczywistą treścią, która dociera do mieszkańców.
Dlatego opracowaliśmy plan rozpowszechniania, chcieliśmy osiągnąć kilka celów (zawartość, kształtowanie postawy, ochrona)
poprzez zastosowanie konkretnej metodologii : Opowiadanie o dziedzictwie jako narzędzie komunikacji z odbiorcami. Oto
definicja interpretacji dziedzictwa : « jest to sztuka dzielenia się znaczeniem dziedzictwa kulturowego czy przyrodniczego
z publiką, zwiedzającymi w taki sposób by zrozumieli, poznali i pokochali, oraz by pojawił się w nich odruch pragnienia
zachowania dziedzictwa ».
W muzeum w Valdepeñas są dwie sekcje. W jednej znajdujemy przedmioty znalezione na wykopaliskach w Cerro de las
Cabezas ; w drugiej są dzieła sztuki (malarstwo, rzeźba, fotografia), które pozostały po Międzynarodowej Wystawie Sztuk
Plastycznych oraz dzieła lokalnych artystów takich jak Óscar García Benedí, Ignacio Crespo Foix i Francisco Nieva, i innych
mniej znaczących artystów.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
32
Oto cele związane z zawartością jakie zadeklarowaliśmy w naszym planie rozpowszechniania:
-
-
Muzeum Miejskie : historia budynku i wydarzenia związane z projektem muzealnym.
Sekcje muzeum. Rozmieszczenie estetyczne i zrozumiałe.
Sale archeologiczne : wykopaliska ze wzgórza (Cerro de las Cabezas).
Charakterystyka historyczna i archeologiczna. Sekcja wykopalisk. Projekt muzealny centrum dydaktycznego.
Pierwsza sala : korzenie kultury iberyjskiej (Cerro de las Cabezas) i z okolic Valdepeñas. Druga Sala : Urbanistyka.
Najważniejsze cechy, które określają urbanistykę na wzgórzu (Cerro de las Cabezas) ; sposób myślenia, organizacji
przestrzeni. Miejsca przeznaczone na produkcję i miejsca do mieszkania. Najważniejsze cechy i ich odzwierciedlenie
na wykopaliskach. Trzecia Sala : Społeczeństwo i gospodarka : Definicja społeczeństwa, hierarchizacja władzy
w epoce iberyjskiej, przedmioty luksusowe jako dowody władzy elity społecznej. Metalurgia i przedmioty z kości
słoniowej. Przedmioty z importowanej ceramiki. Gospodarka : metalurgia, garncarstwo, hodowla i rolnictwo. Czwarta
Sala : ceramika iberyjska jako najlepsze narzędzie poznania kultury.Typologia, ceramika codzienna i kuchenna.
Garnki robione na kole i ręcznie. Garnki malowane : klasy i cechy. Ceramika opieczętowana. Piąta Sala : Sanktuaria.
Religijność w epoce iberyjskiej i jej wpływ na sprawy materialne. Miejsca kultu na wzgórzu (Cerro de las Cabezas):
definicja, lokalizacja i najważniejsze cechy. Elementy wotywne jako dowód religijności. Śmierć na wzgórzu (Cerro de
las Cabezas) : pogrzeb i jego analiza paleoantropologiczna.
Sale malarzy lokalnych : Óscar García Benedí. Życie i dzieło. Cechy jego malarstwa.
Ignacio Crespo Foix. Życie i dzieło. Cechy jego malarstwa. Francisco Nieva. Życie i dzieło. Znaczenie jego
osobowości i najważniejsze cechy jego dzieł malarskich i literackich.
Sale Sztuki Współczesnej : Międzynarodowa Wystawa Sztuk Plastycznych w Valdepeñas. Początki.
Przebieg. Proces powstawania wystawy. Wystawa dzisiaj - znaczenie. Walory artystyczne. Życie i dzieło artystów,
których prace są na wystawie stałej. Malarstwo. Rzeźba. Fotografia.
Cele związane z kształtowaniem postawy:
-
Poruszać, zrozumieć i bawić się w sposób indywidualny, kreatywny i pozytywny wszystkimi zgromadzonymi
w muzeum miejskim dziełami (przedmiotami z wykopalisk jak i sztuką współczesną)
Brać udział we wszystkich wydarzeniach organizowanych przez muzeum Miejskie (zwiedzanie z przewodnikiem,
dzieło miesiąca, noc muzeów, etc.)
Promować poprzez swoich gości działania muzeum (poczta pantoflowa, organizacja spotkań, etc.)
Cele związane z ochroną i konserwacją :
-
Szanować i rozumieć procesy konserwacji – renowacji przedmiotów, które mają zasadnicze znaczenie dla
zachowania dziedzictwa Muzeum Miejskiego.
Nie niszczyć i nie dotykać żadnych eksponatów w muzeum.
Zwiedzanie Muzeum Miejskiego z przewodnikiem.
Zwykle zaczynamy od wizyty w Sali archeologicznej ; ważne jest podkreślenie związku muzeum i wykopalisk ; wiele zależy od
zainteresowania odbiorców. Czasem wizyty przebiegają równolegle, zatem zawsze zaczynamy od krótkiego filmu
o wykopaliskach i pokazując zdjęcia lotnicze staramy się dobrze pokazać lokalizację. Zaczynamy również od oceny wstępnej
i poznania oczekiwań odbiorców. Już omawialiśmy znaczenie tej ewaluacji dla naszego zespołu. Bez tej ewaluacji ciężko
byłoby osiągnąć doskonałość, chcemy spodobać się słuchaczom i sprawić, że się « zakochają » w dziedzictwie.
Przechodzimy przez sale : (Pierwsza sala : korzenie kultury iberyjskiej; Druga Sala : Urbanistyka; Trzecia Sala: Społeczeństwo
i gospodarka ; Czwarta Sala : Ceramika ; Piąta Sala : Sanktuaria).
Ważne jest by publika identyfikowała się z dziedzictwem. Niczemu nie służy techniczne zwiedzanie z masą danych
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
33
naukowych, jeśli nie pozwala to zwiedzającym na rozrywkę i poruszenie, znalezienie powiązań miedzy ich życiem a tym co
oglądają.
Pierwsza sala jest decydująca jeśli chodzi o zrozumienie początków kultury iberyjskiej ; epoka brązu i jej najważniejsze cechy.
Pierwsza urbanizacja, techniki konstrukcji. Garncarstwo ręczne i wielka różnica jaką wprowadziło koło garncarskie w epoce
iberyjskiej. Metalurgia miedziana i w brązie oraz brak żelaza, obecność kamiennych narzędzi i ich użyteczność. Aby
zwiedzający zrozumieli ogromną różnicę miedzy kulturami i mogli sami wyciągnąć wnioski, zazwyczaj pokazujemy dwa
przedmioty z krzemienia i bazaltu i fragment ceramiki zrobionej ręcznie.
Druga sala poświęcona Urbanizmowi jest bardzo interesująca dla zwiedzających, ponieważ znajdujemy tam reprodukcje
oryginalnych kostek brukowych, które można dokładnie obejrzeć. Bardzo ważne jest użycie zmysłów – tutaj zmysłu dotyku.
Zawsze mówimy, że najlepiej byłoby zachęcać zwiedzających do dotykania przedmiotów zamiast im tego zakazywać (jeśli
dysponujemy odpowiednim sprzętem i nie zagraża to konserwacji przedmiotów.
Trzecia Sala poświęcona Społeczeństwu i Gospodarce pozwala na ciekawe rozmowy ze zwiedzającymi. Uruchamiają tu swoje
zwyczaje, przekonania, nawyki, przeżyte doświadczenia, kiedy byli małymi dziećmi (np. omówienie młócenia zboża, młynów,
zbioru winogron etc.Szczególnie emocjonujące są rozmowy z ludźmi starszymi, którzy pracowali w rolnictwie, kiedy mogą się
z dumą wypowiedzieć na temat związany z tym co oglądają, a reszta zwiedzających słucha co robili ludzie w epoce iberyjskiej
2400 lat temu.
Czwarta sala jest omawiana przy użyciu różnych zrekonstruowanych rodzajów ceramiki, której zwiedzający mogą dotykać,
zobaczyć i poczuć. Zwiedzajacy mogą w ten sposób poznać lepiej oglądany przedmiot i zrozumieć jego użyteczność. Mogą też
dotykać fragmentów ceramik oryginalnych, pochodzących z wykopalisk.
Wizyta w Piątej Sali jest również emocjonująca, ponieważ zbliżamy się do przedmiotów związanych z kultem, religijnością,
duchem i rolą kobiet. Należy podkreślić, że pracujemy ze stowarzyszeniami kobiet (Kobiety w gospodarstwie domowym, Ofiary
przemocy domowej etc.), które bardzo dobrze się bawią przy takich spotkaniach. Czytamy razem poezje, odsłuchujemy
występy muzyczne, prowadzimy niekończące się rozmowy o roli kobiet : gospodyń, kobiet ze wsi, kapłanek i choć używamy
danych naukowych, to mówimy o emocjach, poznając ducha przeszłości i teraźniejszości zbliżamy się do przyszłości.
W drugiej sali zwiedzający zaczynają zauważać różnice w stosunku do tego co już widzieli w Sali poprzedniej. Na przykład
dostosowanie formy kwadratowej w konstrukcji domów (od epoki iberyjskiej)) i jej znaczenie dla kształtu budynków i miasta.
Dużo zadowolenia daje obserwacja, że większość zwiedzających uczestniczy w wyjaśnieniach i dyskusjach. Dzieje się tak też
w momencie kiedy omawiamy pojawienie się koła garncarskiego, dużych rozmiarów czy pojawienie się żelaza jako materiału
do różnych narzędzi.
Wizyta w salach sztuki współczesnej zawsze jest wyjątkowym przeżyciem. Na początku, kiedy zaczęliśmy pracę z planem
rozpowszechniania, zauważyliśmy, że zwiedzający nie wchodzą w relację ze swoimi emocjami i z dziełami sztuki.
Zaczęliśmy je więc omawiać tak, by było więcej terminów kluczowych (metody, narzędzia, techniki, następnie kierunki
artystyczne, sztuka klasyczna, figuratywna, awangarda, abstrakcja, postmodernizm). Chcemy osiągnąć zrozumienie dzieła
poprzez indywidualne emocje, chcemy by każdy sobie to dzieło przyswoił.
Podając dane bardzo techniczne na temat dzieła (autor, życie, charakterytyka) stosujemy omówienie, które ostatecznie
prowadzi do bardzo osobistej interpretacji (przesłuchania, teksty, prace praktyczne, które ostatecznie uzupełniają
i personalizują dzieło sztuki. Wtedy sądzimy że zwiedzający CZUJĄ. Należy podkreślić, że takie zajęcia nie są przeznaczone
dla bardzo wykształconej publiki (jest ich wiele gdzie indziej). Nasze działania są skierowane do zwykłego obywatela i również
do grup marginalizowanych, dla których nie organizuje się zbyt wielu takich atrakcji (zwłaszcza w dziedzinie sztuki
współczesnej, która jest bardzo tajna i elitarna). Wielu niedowidzących cieszyło się mogąc dotykać rzeźby Garcia Donaire lub
Adriana Carra. Kobiety, które przeszły raka piersi pisały krótkie teksty, które później czytały na głos jako interpretacje do
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
34
obrazu « Dziewczyna na plaży » A. Lopeza.
Odbiorcy :
Valdepeñas jest miastem o znaczącej ofercie
kulturalnej, z dobrymi połączeniami komunikacyjnymi
i dość dobrym natężeniem ruchu turystycznego. Są tu
muzea, galerie sztuki, dziedzictwo architektoniczne
(świeckie i religijne) oraz obiekt archeologiczny. Nawet
dla mieszkańców lokalnych obiekt archeologiczny może
stanowić odkrycie własnej tożsamości.
Goście przyjeżdżają z Valdepeñas i jego okolic, ale również z całego
regionu (Castilla-La Mancha) i innych pobliskich terenów takich jak
Madryt czy Andaluzja. Również z innych regionów i krajów, choć
na mniejszą skalę.
Zanim
rozpoczęliśmy
działać
z
planem
rozpowszechniania
(dwa
lata
wcześniej)
zaobserwowaliśmy, że publika nie była zadowolona ze
zwiedzania. Ludzie znali bogactwo muzeum i doceniali
je,
lecz
chcieli
czegoś
innego.
Dlatego
przeprowadziliśmy sondaże i badania, które wykazały
brak więzi emocjonalnej i intelektualnej z dziełami
wystawianymi w muzeum.
weekendowych i indywidualnych. Odwiedzają nas również grupy
lokalne, stowarzyszenia na rzecz kultury etc.
Mamy
do
czynienia
z
grupami
zorganizowanymi
i niezorganizowanymi. Do pierwszej zaliczamy uczniów
z Valdepeñas i okolic, chociaż ostatnio też grupy przybywają
Szczególny kontekst Muzeum Miejskiego polega na z całego regionu Castilla-La Mancha.
tym, że znajduje się ono w centrum miasta, dobrze
znanym wszystkim mieszkańcom. W jego wnętrzu Dla takich wycieczek dostosowujemy zawartość informacji.
można znaleźć pozostałości wykopalisk z Cerro de las
Cabezas. Można tam znaleźć dzieła sztuki pochodzące Dla grup niezorganizowanych, średnia wieku to (25-55 lat), są to
z Miedzynarodowej Wystawy Sztuk Plastycznych oraz osoby obu płci, o średnim /wyższym poziomie wykształcenia
dzieła lokalnych artystów : Ignacio Crespo Foix, Óscar i wysokich wymaganiach.
García Benedí i Francisco Nieva.
Ten profil pasuje do standardowego zwiedzającego, wizyt
Idealnie by było, rozszerzyć potencjał zwiedzających i docierać do
większej liczby odbiorców, np. do stowarzyszeń działających
w innych regionach, centrach kultury czy szkołach lub przy
uniwersytetach.
Zwłaszcza dzięki dostępności fizycznej i intelektualnej Muzeum oraz
wydarzeń, które mają w nim swoje miejsce podkreślamy
Jeżeli podchodzimy do definicji dziedzictwa jako do konieczność oferowania naszych usług grupom defaworyzowanym
« czegoś co do nas należy » nic nie miałoby sensu bez (więźniowie, centra opieki dziennej, centra społeczne, instytucje
modelu upowszechniania o wysokiej jakości. Dzięki szkolnictwa specjalnego etc.)
temu modelowi publika może się poczuć związana ze
swoim terytorium i dziedzictwem.
Od początku myśleliśmy o programach na rzezc
dziedzictwa dla grup defaworyzowanych ; zrzeszenia
gospodyń, ofiar przemocy, osób niepełnosprawnych,
które z zasady mają więcej problemów z dostępem do
zasobów dziedzictwa czy to pod względem fizycznym
czy intelektualnym.
Narzędzie wybrane do komunikacji z odbiorcami to
omawianie dziedzictwa.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
35
-
-
-
Zrozumienie pewnych metod zarządzania,
stosowanych przez organa, które są
właścicielami dziedzictwa.
Zachęcanie do zrozumienia i pokochania
przeszłości przez część odbiorców.
Określenie cech tożsamości ludności na
zamieszkanym przez nią terytorium poprzez
widzialne ślady odległej przeszłości i nie tak
odległe wydarzenia artystyczne.
Zachowanie szczątków archeologicznych,
materialnych dowodów dawnych kultur
a konkretnie zachowanych przedmiotów
wystawianych w Muzeum Miejskim.
Znajomość, miłość do dzieł sztuki i radość
z nich – tych zachowanych w Muzeum
Miejskim.
Powiązanie rzeczywiste i intelektualne
pomiędzy
zwiedzaniem
centrum
archeologicznego i Muzeum Miejskiego.
Rezultaty :
W ciągu dwóch ostatnich lat stwierdziliśmy z satysfakcją, że poziom
przywiązania mieszkańców do ich muzeum znacznie wzrósł.
Udział publiki w różnych wydarzeniach jest bardzo
satysfakcjonujący, nie tylko dzięki systemowi ewaluacji (wstępnej,
końcowej i diachronicznej), ale też z innego powodu. Przy wielu
okazjach zachęcamy zwiedzających do « używania » muzeum,
cieszenia się nim, szukania schronienia przed codziennymi
problemami. W ten sposób można wyhamować stres
współczesnego życia. Ciekawe jest stwierdzić przyrost ilości osób,
które kontemplują, zastanawiają się nad dziełem sztuki, być może
w ten sposób je « przyswajają », a to stanowi najlepszy rezultat
naszej pracy.
Pespektywa zastosowania i rozpowszechniania :
Dalsze perspektywy zostaną określone przez działania
przyszłych władz politycznych odnośnie centrum
archeologicznego Cerro de las Cabezas.
Zwiedzanie muzeów miejskich : najpierw Wzgórze ( Cerro de las
Cabezas).
- Centrum dydaktyczne i wykopaliska – ważne jest
połączenie obu obiektów w celu poznania dziedzictwa
i jego kontekstu. W ten sam sposób można łączyć
zwiedzanie sal Muzeum Sztuki Współczesnej.
- Zwiedzanie muzeum Wina (museo del vino). W czasie
przejazdu z miejsca na miejsce można podać trochę
informacji na temat uprawy winorośli w epoce iberyjskiej ;
jej znaczenia i wpływu na Starożytność. Zwiedzanie
muzem Wina daje wgląd na historyczne i współczesne
realia Valdepeñas ; miasta związanego z uprawą wina.
- Muzeum Fundacji Gregorio Prieto. Kolekcja wielkiego
malarza z Valdepeñas.
- Zwiedzanie miasta; dziedzictwo religijne (Kościół
Wniebowstąpienia, Zakon Trynitarzy, Kaplica Św. Józefa,
Kościół Chrystusa) i dziedzictwo świeckie – spacer wśród
zabudowań z XIX wieku.
- Trasa rzeźbiarzy; pozwala poznać miasto i odkryć żywe
muzeum w środku miasta.
- Winnice do zwiedzania (Arúspide, Corcovo, Dionisos, etc.).
Goście mogą poznać smaki lokalnych win z Valdepeñas.
Naszym zdaniem sprawą kluczową jest przeznaczenie
odpowiedniego miesjca w muzeum na kwestie
rozpowszechniania informacji.
Podzielenie się naszą pracą i doświadczeniami
w omawianiu dziedzictwa z innymi muzeami w regionie
lub kraju mogłoby być interesujące i przydatne.
Jesteśmy pewni, że nasze działania mają charakter
innowacyjny a taka technika komunikacji mogłaby być
rozpowszechniona w całym kraju.
Byłoby
dobrze
kontynuować
prace
nad
rozpowszechnianiem informacji i docierać do nowych
grup odbiorców (Uniwersytety, stowarzyszenia na rzecz
kultury, przedsiębiorstwa turystyczne z naszych okolic,
biura podróży).
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
36
Włochy : Balkon widokowy “skok księcia Ventimiglia”
Balkon widokowy :
« skok księcia Ventimiglia” .
Prace na rzecz odnowienia balkonu widokowego
położonego przy ulicy Via Francesco Ventimiglia oraz
udostępnienie przesmyku Mendolilla.
Kontakt:
Miasto Geraci Siculo
e-mail: [email protected]
Mairie : Téléphone 0039 0921643080 e-mail: [email protected]
e-mail: [email protected] M.me Carmela
Musciotto ( architecte) ;
M. Giuseppe Chichi
Prace wykonano w ramach modernizacji miejskiej jednej z najstarszych części Geraci Siculo. Balkon widokowy, z którego
rozpościera się widok na typowy sycylijski krajobraz, znajduje się w ważnym z punktu widzenia historii miejscu. Utworzono tam
centrum informacji turystycznej.
Projekt pozwolił na odkrycie starej historii związanej z Geraci Siculo i wzmocnienie poczucia przynależności i tożsamości
lokalnej ludności.
Użycie języka architektonicznego i nietradycyjnych materiałów sprawiło, że miejsce to jest mocno rozpoznawalne w skali
miejskiej i terytorialnej.
Dzięki temu projektowi wzrośnie liczba turystów i co za tym idzie, miejsc pracy.
Odbiorcy :
Balkon widokowy znajduje się w starej dzielnicy Geraci
Siculo, Vicolo Mendolilla ; jest położony w miejscu
gdzie w 1337 roku, zgodnie z tradycją historyczną,
książę Geraci Franciszek I Ventimiglia, ścigany przez
zastępy króla Piotra II Aragona, rzucił się w przepaść
« Skok Ventimiglia “ i centrum informacji turystycznej pozwalają na
połączenie wątków historycznych i kulturalnych oraz prezentację
przyrodniczego otoczenia miasta ; z balkonu widać wielki i piękny
obszar, który jest częścią Parku Madonii.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
W celu realizacji projektu należało posiadać :
37
wraz ze swoim koniem.
-
znajomość historii ;
wiedzę techniczną i zawodową.
Zachowując charakter dawnych budynków, w projekcie
przebudowano przesmyk, dotąd zagruzowany, na W celu jego promowania potrzebna była znajomość terytorium,
piękny punkt z panoramicznym widokiem na całą historii i kultury lokalnej
dolinę ; z balkonu można zobaczyć szczyt Etny –
najwyższego czynnego wulkanu w Europie.
Zburzono mur, który zamykał przesmyk i wykonano
ścieżkę w szkle sięgającą około trzy metry w przepaść;
co sprawia wrażenie metaforycznego przeżycia skoku
w pustkę Franciszka Ventimiglia.
Obok balkonu widokowego, na parterze budynku
biblioteki miejskiej utworzono centrum informacji
turystycznej, gdzie można również podziwiać
paskorzeźby w ceramice opowiadające historię Geraci.
Jest tam również wyposażenie multimedialne.
Cel przedsięwzięcia:
Rezultaty :
Obiekt jest przeznaczony dla mieszkańców Geraci
Siculo (w szczególności dla młodzieży) oraz dla
turystów, którzy będą mogli poznać historię miasteczka
i jego mieszkańców.
« Skok Ventimiglia“i centrum informacji pozwalają na połączenie
wątków historycznych i kulturalnych oraz prezentację
przyrodniczego otoczenia miasta ; z balkonu widać wielki i piękny
obszar, który jest częścią Parku Madonii.
Celem urzędu miasta Geraci Siculo i autorów projektu
było połączenie aspektów badań historycznych
z modernizacją obiektów w mieście. Założeniem była
również realizacja obiektu publicznego, który już na
etapie opracowania określał jego przeznaczenie
i sposób zarządzania.
Perspektywy zastosowania i rozpowszechniania :
Celem urzędu miasta Geraci Siculo i autorów projektu
było połączenie aspektów badań historycznych
z modernizacją obiektów w mieście. Założeniem była
również realizacja obiektu publicznego, który już na
etapie opracowania określał jego przeznaczenie
i sposób zarządzania.
Centrum informacji znajdujące się obok balkonu widokowego może
nawiązać współpracę z innymi biurami turystycznymi i stać się
etapem na trasie zwiedzania Parku Madonii.
Realizacja obiektu pokazała, że jakościowa architektura
współczesna, która używa form i materiałów nie
zwiazanych z tradycją może współgrać ze starymi
dzielnicami i środowiskiem wiejskim, lub wręcz może
mieć swój udział w ukazaniu ich walorów.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
Ponieważ obiekt powstał jako element modernizacji w starej
dzielnicy, zanim został umieszczony w planie robót publicznych
zasięgnięto opinii mieszkańców i wszystkich zainteresowanych jego
realizacją.
38
Realizacja obiektu pozwoliła na :
- ponowne odkrycie historii i lokalnych tradycji ;
- zrozumienie historiipozwalające na pokazanie
walorów dziedzictwa kulturowego tak aby
mogło cieszyć ;
- modernizację obiektu miejskiego.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
39
Portugalia : Przewodnicy z Geoparku Arouca
Przewodnicy z Geoparku Arouca
Kontakt:
AGA – Associação Geoparque Arouca (stowarzyszenie Nazwisko : António Duarte
Arouca)
Adres : AGA – Associação Geoparque Arouca, Rua Alfredo Vaz
Pinto, 4540-118 Arouca
ADRIMAG – Associação de Desenvolvimento Rural
Integrado das Serras de Montemuro, Arada e Gralheira Mail: [email protected]
(lokalna grupa działania)
Działania szkoleniowe « przewodnicy z Geoparku Arouca » mają za zadanie wykształcić przewodników, którzy potrafią
przekazać wiedzę na temat terytorium w sposób profesjonalny.
Kontekst realizacji:
Odbiorcy:
W ciągu ostatnich lat odnotowano wzrost liczby Specjaliści w zakresie turystyki, hotelarstwa, restauracji i muzeów.
turystów w regionie. Duża część odwiedzin odbywa się
w zorganizowanych grupach, stąd stwierdzono
niewystarczającą ilość przewodników do obsługi
wycieczek z przewodnikiem.
Mamy do czynienia z coraz bardziej wymagającym
i wykształconym odbiorcą, dla którego oferta musi być
bardziej wyspecjalizowana.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
40
Rezultaty:
Zrozumieć i objaśnić dziedzictwo regionu.
Oferta wykwalifikowanych specjalistów « ambasadorów terytorium ».
Promować
zachowanie
i georóżnorodności.
bioróżnorodności
Przedstawić informacje na temat działań kulturalnych
i ekonomicznych w regionie.
Perspektywy zastosowania i rospowszechniania:
-
Działania uwrażliwiające
Prasa lokalna
Biura turystyczne
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
Działania powiązane:
-
Działania szkoleniowe
Wizyty studyjne
Tworzenie rezerwacji turystycznych
41
Portugalia : Konkurs « Najlepszy chleb domowej roboty »
Konkurs « Najlepszy chleb
domowej roboty »
Kontakt:
AGA – Associação Geoparque Arouca (stowarzyszenie Nazwisko : Vera Magalhães
geopark Arouca)
Adres : AGA – Associação Geoparque Arouca, Rua Alfredo Vaz
Câmara Municipal de Arouca (Ratusz)
Pinto, 4540-118 Arouca
ADRIMAG – Associação de Desenvolvimento Rural Mail: [email protected]
Integrado das Serras de Montemuro, Arada e Gralheira
(lokalna grupa działania)
Tradycyjny i niezastąpiony smak chleba domowej roboty, przygotowanego z naturalnych składników i sekrety jego pieczenia,
te elementy były podwalinami dla konkursu « Najlepszy chleb domowej roboty », który ma za zadanie zachęcać do produkcji
tradycyjnego chleba podkreślając znaczenie lokalnego produktu – kukurydzy.
Odbiorcy:
Konkurs wynikł z konieczności zachowania tradycyjnej Mieszkańcy regionu.
formuły pieczenia chleba i zachęcania mieszkańców
regionu Arouca Geopark do podtrzymania tradycji
i pokazania wartości produktów lokalnych.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
42
Rezultaty:
Wprowadzenie działań uwrażliwiających wobec Wzbogacenie lokalnej kuchni.
mieszkańców regionu w celu odzyskania i zachowania
wiedzy lokalnej i dzielenia się nią z młodym Rozwój lokalnej gospodarki.
pokoleniem.
Respekt dla regionalnych tradycji.
Ogłoszenie konkursu jako zachęta do docenienia tego
produktu.
Utworzenie punktu sprzedaży produktów prowadzi do
rozwoju lokalnej działalności gospodarczej.
-
Działania uwrażliwiające
Prasa lokalna
Biura turystyczne
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
-
Punkt sprzedaży
Targi produktów lokalnych
43
Szkocja : Odnowa krajobrazu w Cally
Odnowa krajobrazu w Cally
Kontakt:
Gatehouse Development Initiative
Nazwisko: David Steel
Adres: Gatehouse Development Initiative
56 High Street, Gatehouse of Fleet
Tél: +441557814458
mail: [email protected]
W połowie XVIII wieku rodzina Murray z Broughton wybudowała nowy zamek na swojej posiadłości w Cally, w pobliżu
Gatehouse of Fleet. Przez następne lata rodzina otoczyła zamek wspaniałym krajobrazem w stylu Lancelota «Capability»
Brown. W 1933 roku zamek został sprzedany państwu (The Forestry Commission – Komisja Lasów). Większość powierzchni
parku została zalesiona a ważne aspekty krajobrazu utracone w sercu nowego lasu.
Od 2008, Gatehouse Development Initiative, we współpracy z Forestry Commission i innymi podmiotami lokalnymi, podjęła się
realizacji serii projektów mających na celu odbudowanie idealnego krajobrazu z XVIII wieku, wyjaśnienie jego walorów,
zachęcanie mieszkańców i zwiedzających do odkrywania elementów kluczowych tego krajobrazu. Celem było promowanie
ważnego aspektu dziedzictwa architektonicznego i przyrodniczego tych terenów.
Realizacja koncepcji odnawiania krajobrazu w Cally wygląda następująco :
-
-
W 2008 GDI stworzyła plan zarządzania/zagospodarowania (Designed Landscape of Cally Management Plan). Plan
ten podkreślał założenia GDI i rozpoczęto poszukiwanie środków na jego realizację.
Pierwszym krokiem było wydanie książki na temat historii Cally, Cally Story, która została lokalnie szeroko
rozpowszechniona. Po tym prostym opracowaniu napisano bardziej akademickie artykuły oraz wystąpienia promujące
Cally wśród badaczy/naukowców.
W 2008 GDI sporządziła spis murów z kamienia suchego, który okalał całą posiadłość oraz odnotowała jego
najbardziej widoczne i najciekawsze elementy.
Wolontariusze wykonali wiele prac wstępnych, a później po otrzymaniu funduszy, specjaliści przystąpili do
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
44
-
-
rekonstrukcji murów (Cally Boundaries Project).
W celu uwrażliwienia wolontariuszy, uczniów i innych zainteresowanych pracami oferowano im szkolenia
z rekonstrukcji murów.
W 2010 rozpoczęto rekonstrukcję starej szkoły.
W latach 2012 i 2014 odrestaurowano inne mury z kamienia suchego.
W 2014 rozpoczęto konserwację chronionego budynku, Cally Temple. Przed rozpoczęciem prac wolontariusze
przestudiowali historię budynku i sporządzili dokumentację znalezisk z terenu wokół budynku.
W celu lepszego informowania turystów o różnych elementach krajobrazu Cally wydano broszurę na ten temat,
natomiast szczegóły projektu są udostępnione na wystawie w centrum turystycznym Mill on the Fleet Visitor Centre,
na stronie internetowej Gatehouse of Fleet i na Facebook znajdują się aktualne informacje dla mieszkańców.
Opracowano również program edukacyjny w celu uwrażliwiania lokalnej społeczności na dziedzictwo przyrodnicze
i architektoniczne. Na miejscu pracuje też poeta, którego zadaniem jest inspirowanie odbiorców poprzez warsztaty
poetyckie. Rezultaty tych działań można znaleźć na stronie Gatehouse www.gatehouse-of-fleet.co.uk W opracowaniu
są trasy z przewodnikiem, które mają pomóc szkolić « ambasadorów Cally ».
Odbiorcy:
Cally znajduje się w krajowym wykazie
zaprojektowanych krajobrazów i ogrodów (Inventory of
Designed Landscapes and Gardens). Posiadłość
znajduje się również w strefie narodowych krajobrazów
(Fleet Valley National Scenic Area) oraz w rezerwacie
biosfery (Galloway and South Ayrshire Biosphère).
Komitet zarządzający złożony z lokalnych podmiotów
(Forestry Commission, Cally hoteli inni posiadacze,
GDI, Dumfries and Galloway Council i inne organizacje)
czuwa nad realizacją planu zagospodarowania.
-
Lokalni mieszkańcy i turyści
Podmioty terytorialne i lokalne
Uczniowie i młodzież
Miasto Gatehouse of Fleet
Podmioty gospodarcze działające w branży środowiska,
dziedzictwa architektonicznego i przyrodniczego, rzemiosła,
rolnictwa lub turystyki
GDI była odpowiedzialna za finansowanie projektów.
Subwencje czerpano z programu LEADER oraz
Heritage Lottery Fund.
-
-
-
Wykonanie niezbędnych badań w celu zrozumienia
dziedzictwa
Udostępnienie do zobaczenia i poznania, to co do
tej pory było niedostępne czy to realnie czy po
prostu niezrozumiane, czasem obie te cechy
naraz.
Zachowanie
aspektów
dziedzictwa
architektonicznego i przyrodniczego
Promowanie
lokalnej
turystyki
poprzez
podniesienie atrakcyjności okolic Gatehouse –
opracowanie tras.
Zatrudnienie rzemieślników do odnowy murów
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
Rezultaty :
-
-
Zachowanie ważnych aspektów lokalnego krajobrazu
Utożsamienie się lokalnej ludności z miejscem i przestrzenią,
pozostanie w ścisłym powiązaniu ludzi i miejsca, uświadomienie
znaczenia związku « miejsce » i « ludność »
Odkrywanie przez zwiedzających miejsc dotąd nie
pokazywanych w mediach (mało rozpowszechnionych)
Działania szkoleniowe
Zwiedzanie z przewodnikiem
Dobra widzialność i czytelność dziedzictwa poprzez działania
dydaktyczne i komunikacyjne.
Wydanie publikacji tematycznych
45
-
z kamienia
suchego
oraz
zaoferowanie
wolontariuszon możliwości poznania fachowej
wiedzy na ten temat.
Zatrudnienie budowlańców przy konserwacji
starych budynków z użyciem tradycyjnych technik.
Wykształcenie ambasadorów dziedzictwa, którzy
będą przekazywać innym swoją wiedzę
Perspektywa zastosowania i rozpowszechniania:
Realizacja działań uwrażliwiających i komunikacyjnych wokół koncepcji « Krajobrazy w Cally » wobec
wszystkich podmiotów mogących się posługiwać tą koncepcją : organizacja zwiedzania z przewodnikiem,
obsługa grup szkolnych, uwrażliwianie odbiorców
poprzez warsztaty poetyckie, tworzenie tablic
informacyjnych w Mill on the Fleet, wydawanie
materiałów informacyjnych, używanie takich środków
przekazu jak Facebook.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
Działania promocyjne Fleet Valley National Scenic Area
i Galloway and South Ayrshire Biosphere
Działania szkoleniowe w dziedzinie ochrony środowiska
i technik odnawiania dziedzitwa architektonicznego zgodnych
z tradycjami
46
Polska : «Śladami przeszłości po gminie Podedwórze. Monografia historyczna. »
« Śladami przeszłości
po gminie Podedwórze.
Monografia historyczna. »
Kontakt :
Gmina Podedwórze
Adres : Gminna Biblioteka Publiczna w Podedwórzu
Podedwórze 48/4
e-mail: [email protected]
Gmina Podedwórze posiada bogate dziedzictwo kulturowe historyczne, naturalne i architektoniczne, aczkolwiek trudny dostęp
do dokumentów piśmienniczych (historycznych) i brak znajomości walorów regionu negatywnie oddziałuje na sytuacje
kulturową gminy. Celem projektu było przekazanie tej wiedzy, a także wiedzy starszych mieszkańców gminy znających
i pamiętajacych wydarzenia historyczne oraz ludzi znających walory przyrodnicze, szerszej społeczności (mieszkańcom,
turystom), uwrażliwienie ich na kultywowanie tej tradycji oraz promocja gminy Podedwórze.
Publikacja poświęcona jest gminie Podedwórze, jest to praca naukowa czterech autorów z odpowiednimi kwalifikacjami
i doświadczeniem. W publikacji zawarto następujące działy: geografia i przyroda, dzieje i zabytki, język i kultura, szkolnictwo
i dzieje samorządu. Opisana została bogata historia zabytków architektonicznych, przedstawiono bogata kulturę lokalną,
a także pokazana została nieskazitelna przyroda obfitująca w liczne chronione, rzadkie gatunki zwierząt i roślin. Całość
zawiera 208 stron, w formacie 240×170 mm w twardej, szytej oprawie. Monografia jest udostępniana bezpłatnie wszystkim
odbiorcom, a także dostępna jest w zbiorach Gminnej Biblioteki Publicznej w Podedwórzu.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
47
Odbiorcy :
Projekt powstał w odpowiedzi na problemy istotnie
utrudniające poznawanie dziejów historii, obiektów
zabytkowych, kultury ludowej, cennego lokalnego
dziedzictwa krajobrazowego i przyrodniczego,
szkolnictwa
i
samorządu,
a
mianowicie
niewykorzystany potencjał kapitału ludzkiego
przejawiający się w zanikaniu więzi społecznych,
brakiem dostepu do dokumentów piśmienniczych –
monograficznych oraz braku świadomości o walorach
regionu.
Monografia jest dystrybuowana i udostępniana bezpłatnie
odbiorcom: mieszkańcom gminy, zaproszonym gościom, turystom
odwiedzającym gminę.
Monografia jest również dostępna w ekspozycji zbiorów Gminnej
Biblioteki Publicznej w Podedwórzu, została równiez rozdana do
sąsiednich bibliotek do informacji regionalnej.
Przywołane czynniki negatywnie oddziałują na
sytuacje kulturową regionu i uniemożliwiają należyte
wykorzystanie potencjału turystycznego gminy.
Cele przedsięwzięcia:
Umożliwienie społeczności lokalnej i turystom
kultywowania tradycji historyczno-kulturowej gminy.
Ukazanie najważniejszych obiektów zabytkowych,
promowanie lokalnego dziedzictwa krajobrazowego
i przyrodniczego oraz szkolnictwa i samorządu.
Przekazano egzemplarze do ekspozycji bibliotek
w sąsiednich gminach, bezpłatne egzemplarze znajdują
się w Gminnej Bibliotece Publicznej, a także rozdawane
są turystom odwiedzajacym gminę, gościom,
mieszkańcom oraz podczas wyjazdów celem
promowania regionu.
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
Rezultaty :
- Opracowanie i wydanie publikacji pt. « Śladami przeszłości po
gminie Podedwórze. Monografia historyczna. »
- Wykonanie tablicy promocyjnej.
- Wykonanie roll-up promocyjnego.
- Powstanie plakatów promujacych powstanie publikacji.
- Upowszechnianie i uwrażliwianie informacji na walory
historyczne i turystyczne regionu.
- Zaangażowanie mieszkańców w realizację projektu, zwłaszcza
starszej części społeczeństwa.
- Opracowanie i wydanie publikacji pt. «Dzieje parafii
w Opolu wpisane w dziedzictwo regionu».
- Opracowanie i wydanie publikacji pt. «Cztery Strony gminy
Podedwórze».
48
Podsumowanie
Program “Rural Heritage Promoter“ spotkał się z dużym zainteresowaniem w krajach partnerskich.
« Dobre praktyki » pokazują dużą różnorodność w interpretacji wspólnego zadania : uwrażliwianie mieszkańców obszarów
wiejskich na znaczenie dziedzictwa.
Przykłady « dobrych praktyk » pokazują, że promowanie dziedzictwa jest uniwersalną potrzebą zależną od specyfiki,
charakterystyki i oczekiwań terytorialnych.
Niezależnie od tego czy « dobra praktyka » dotyczy planu lepszego zrozumienia przeszłości, czy opisuje zaangażowanie
szerokiego grona odbiorców w rekonstrukcję terytorium, czy też omawia głębokie zrozumienie tradycji lub opracowanie
publikacji czy audioprzewodnika, wszystkie praktyki mają wspólny cel :
-
Zaangażowanie obywateli do ochrony i promocji swojego dziedzictwa.
Zatem każdy przedstawiciel władz europejskich, który szuka pomysłów na realizację projektu związanego z włączeniem
obywateli do promowania dziedzictwa jest mile widziany i może skorzystać z idei i inicjatyw przedstawionych w niniejszym
opracowaniu « dobrych praktyk ».
Projekt N° 2013-1-FR1-GRU06-49433
49

Rural Heritage Promoter - Tourismusakademie Ostbayern

Transkrypt

Podobne dokumenty

Historie + Animacja pdf - Narodowe Centrum Kultury

Niematerialne dziedzictwo kulturowe w Polsce

Kultura a rozwój - Mazowieckie Obserwatorium Kultury

Młodzi i media

Katalog PDF - Meble

Kultura ludowa. Teorie, praktyki, polityki

WK 33 kolor.indd - Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków

BUF im. I. Kanta

biuletyn