rekomendacje zmian w obszarze prawa

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Państwowa jednostka budżetowa podległa Ministrowi Pracy i Polityki Społecznej
Al. Jerozolimskie 65/79 Warszawa 00-697
tel. 0 22 237 00 00, fax. 0 22 237 00 99,
www.crzl.gov.pl
Rekomendacje
Wskazanie obszarów przepisów prawa, stosowanych rozwiązań prawnych i systemowych
mających wpływ na sytuację materialną i społeczną rodzin wielodzietnych.
Wskazanie możliwych kierunków zmian.
1. KARTY DUŻYCH RODZIN
1. sytuacja
obecna
(na
terenie
miasta
i
powiatu
poznańskiego)
obecnie w Polsce funkcjonują różnorodne KDR (karty dużych rodzin) o
różnorodnym zasięgu, ofercie i różnym beneficjencie
1. KARTA OGÓLNOPOLSKA
1. beneficjent - Prawo do posiadania Karty przysługuje członkowi rodziny
wielodzietnej, przez którą rozumie się rodzinę,w której rodzic (rodzice) lub
małżonek rodzica mają na utrzymaniu co najmniej troje dzieci:
1. w wieku do ukończenia 18. roku życia;
2. w wieku do ukończenia 25. roku życia – w przypadku gdy dziecko uczy
się w:
1. szkole – do dnia 30 września następującego po końcu roku
szkolnego,
2. szkole wyższej – do końca roku akademickiego
3. w którym jest planowane ukończenie nauki zgodnie z
oświadczeniem, o którym mowa w art. 10 ust. 4 pkt 4;
4. bez ograniczeń wiekowych – w przypadku dzieci legitymujących
się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu
niepełnosprawności.
3. Rodzic, któremu przyznano Kartę, nie traci prawa do jej posiadania
mimo wystąpienia zmian mających wpływ na istnienie tego
uprawnienia, z zastrzeżeniem art. 4 ust. 3 i 4.
4. Dziecko, któremu przyznano Kartę, nie traci prawa do jej posiadania
odpowiednio przez okres, o którym mowa
w art. 4 ust. 1, mimo utraty tego uprawnienia przez rodzica lub zmniejszenia się liczby dzieci,
które wchodziły w skład rodziny wielodzietnej.
2. Zasięg – teren Rzeczypospolitej Polskiej
3. oferta podstawowa:
1. ulga 37% przy przejazdach środkami publicznego transportu
zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych, pospiesznych i
ekspresowych, na podstawie biletów jednorazowych
2. ulga 49% przy przejazdach środkami publicznego transportu
zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych i pospiesznych, na
podstawie imiennych biletów miesięcznych
3. Nie pobiera się opłat za wstęp do parku narodowego lub na niektóre
jego obszary
4. obniżenie opłaty za wydanie paszportu w przypadku dzieci 75% a
rodziców 50%
5. zwolnienie z opłaty za odpisy skrócone wydawane w sprawach
dokumentów stwierdzających tożsamość oraz wydawane w sprawach
Karty Dużej Rodziny;
4. oferta dodatkowa (partnerzy – skrót):
1. Centrum Nauki Kopernik w Warszawie
2. Kopalnia Soli Bochnia Sp. z o.o.
3. Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum Rezydencja Królów i
Rzeczpospolitej
4. Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie
5. Muzeum Narodowe w Krakowie
w Poznaniu:
6. Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT - Brama Poznania ICHOT
7. Machyński Ruszkiewicz i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni
Spółka Partenerska Poznań – siedziba
8. ATAS Biuro Wyjazdów Językowych Warszawa, Biuro Sprzedaży
ATAS w Poznaniu;
9. „Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha” Sp. z o.o.
10. Scanmed Multimedis S.A. Centrum medyczne w Poznaniu
5. pełna
oferta
na
stronie:
https://rodzina.gov.pl/sites/default/files/pliki_do_pobrania/ofertapartnerow_v_09.12.2014.pdf
2. WIELKOPOLSKA KARTA DUŻEJ ROSDZINY
1. beneficjent:
1. rodzica/rodziców/małżonków/opiekunów prawnych dzieci oraz ich
dzieci prowadzących wspólne gospodarstwo domowe z minimum
trojgiem dzieci w wieku do 18 roku życia lub 26 roku życia w
przypadku kontynuowania nauki; bez ograniczeń wiekowych − w
przypadku dzieci legitymujących się orzeczeniem o stopniu
niepełnosprawności; do członków rodziny nie zalicza się dziecka
pozostającego
w
związku
małżeńskim
lub
samodzielnie
wychowującego własne dziecko/dzieci; w tym: rodzinę zastępczą
zamieszkałą pod wspólnym adresem na terenie województwa
wielkopolskiego, sprawującą prawną formę opieki rodzicielskiej,
rodzinny dom dziecka
2. Rodzic, który już nabył uprawnienia wynikające z Programu, nie traci
tych uprawnień, pomimo wystąpienia zmian mających wpływ na
uprawnienie do korzystania z Programu
3. Dziecko, które nabyło uprawnienia wynikające z Programu, zachowuje
prawo do korzystania z Programu odpowiednio przez okres, o którym
mowa w § 3, pomimo zmian w liczbie dzieci wchodzących w skład
rodziny wielodzietnej.
4. Uprawnienia wynikające z Programu przysługują dziecku, które
osiągnęło pełnoletność, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub szkole
wyższej, odpowiednio do końca roku szkolnego lub akademickiego, w
którym planowane jest ukończenie nauki w danej placówce, nie dłużej
jednak niż do ukończenia 26 roku życia.
2. Zasięg – teren WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO
3. Wydawane przez poszczególne samorządy z terytorium województwa
wielkopolskiego własne karty rodzin wielodzietnych honorowane będą
przez podmioty wymienione w katalogu prowadzonym przez
Województwo Wielkopolskie po zawarciu porozumienia partnerskiego
Samorządu z Województwem Wielkopolskim w tym zakresie.
4. oferta podstawowa:
1. Teatr im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie
2. Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT Brama Poznania ICHOT
3. Teatr Nowy im. Tadeusza Łomnickiego w Poznaniu
4. Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu
5. Polski Teatr Tańca w Poznaniu
6. Muzeum Okręgowe w Koninie
7. Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie
5. oferta dodatkowa (partnerzy – skrót):
1. Lapiss MAGDALENA ANTKOWIAK
2. Firma Optyczna PIOTR DZIADOSZ
3. TO I OWO Barbara Pilarczyk
2
4. BERPO s.c.
5. www.uroczyprezent.pl
6. „KORALIANKI”
7. „La Battega dei Fiori”
8. „Melman”
9. Cukiernia „Cafe Tęcza”
10. Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych TUW
11. „TOFFI – MODNY PSIAK”
12. „CORN”
3. KARTY SAMORZĄDOWE:
1. Poznańska Karta Dużej Rodziny
1. beneficjent:
Program dotyczy poznańskich rodzin wielodzietnych, zameldowanych oraz zamieszkałych
na terenie miasta Poznania, prowadzących wspólne gospodarstwo domowe z minimum
trojgiem dzieci do ukończenia 18 roku życia (a w przypadku dziecka kontynuującego naukę
do ukończenia 24 roku życia lub 26 roku życia w przypadku dziecka niepełnosprawnego
legitymującego się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności lub któremu wydłużono czas
edukacji), niezależnie od sytuacji materialnej, w tym również rodzin zastępczych, rodzinnych
domów dziecka i placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego.
2. Zasięg – teren miasta Poznania
3. oferta podstawowa:
1. Teatr Muzyczny
2. Teatr Animacji
3. Teatr Polski
4. Dom Kultury "Stokrotka"
5. Młodzieżowy Dom Kultury Nr 3
6. Centrum Kultury "Zamek"
7. Wydawnictwo Miejskie "Posnania"
8. Poznańskie Ośrodki Sportu i Rekreacji - Oddz. Chwiałka
9. Poznańskie Ośrodki Sportu i Rekreacji - Oddz. Malta
10. Poznańskie Ośrodki Sportu i Rekreacji - Oddz. Ośrodek Przywodny
Rataje
11. Poznańskie Ośrodki Sportu i Rekreacji - Oddz. Młodzieżowy Ośrodek
Sportowy
12. Pływalnia Miejska "Atlantis"
4. oferta dodatkowa (partnerzy – skrót):
1. Zdajprawko.pl
2. Dyzio P.H. Marek Pawlak
3. Szkoła Pływania Fregata Swimming
4. Cafe Bebe
5. Zagroda Bamberska
6. Kandulski Sp. Jawna
7. Termy Maltańskie
8. Poznańskie Stowarzyszenie Taksówkarzy 519-519
9. Studio fotograficzne w butelce
10. Malta Ski
11. Leader School Szkoła językowa
12. Kino Muza
13. Centrum Sztuki Dziecka
14. INEA Stadion
15. KOMANDOR WIELKOPOLSKA S.A. Salon firmowy
16. CHATA POLSKA S.A.
2. PROBLEMY ZWIĄZANE Z KARTAMI DUŻYCH RODZIN:
3
1. niezrozumiała dla beneficjentów struktura i zakresy różnorodnych kart
2. wielość kart
3. różnorodność definicji beneficjentów (rodzin wielodzietnych)
4. utrata uprawnień po zmniejszeniu się ilości członków rodziny (karty gminne)
5. brak koordynacji pomiędzy kartami (wyjątkiem jest województwo a gminy)
6. duża dysproporcja oferty pomiędzy gminami (duże miasta – małe gminy)
3. Przykładowe sposoby rozwiązania problemu:
1. stworzenie ustawy ustalającej reguły powstawania KDR na wszystkich
poziomach określające mi. :
1. wspólną definicję rodziny wielodzietnej
2. wspólne określenie czasu objęcia dzieci i rodziców programem
3. określające wspólnego koordynatora KDR
4. zasady współpracy pomiędzy KDR różnych szczebli
5. zasady współpracy pomiędzy KDR tego samego szczebla,
6. zasady zawierania porozumień z partnerami
2. Stworzenie jednej karty z informacjami umożliwiającymi realizację programów
różnych szczebli np. poprzez umieszczenie na ogólnopolskiej KDR informacji
o terenie obowiązywania karty (gmina, powiat, województwo)
w wersji nieco utrudnionej jest to możliwe już przy obowiązującym wzorze KDR – na karcie w
numerze karty zawarta jest informacja o miejscu zamieszkania (numer TERYT). Dzięki temu
można zidentyfikować miejsce zamieszkania właściciela karty.
Dostosowując program lokalny
1. albo określając uczestnika programu zgodnego z programem
ogólnopolskiej karty dużej rodziny;
2. albo gdy program lokalny ma szerszą definicję rodziny wielodzietnej pozwalając identyfikować uczestnika programu za pomocą karty lokalnej
lub ogólnopolskiej
Możemy zmniejszyć ilość kart w portfelu rodziny.
3. zawarcie
porozumień
pomiędzy
przedstawicielami
poszczególnych
operatorów kart (np. na wzór województwa wlkp.) i wzajemne honorowanie
kart
2. BON OPIEKUŃCZY I WYCHOWAWCZY
W chwili obecnej Państwo Polskie zapewnia opiekę dla dzieci w wieku do 1 roku poprzez
urlopy macierzyńskie i ojcowskie. Od momentu ukończenia 3 roku życia dziecku przysługuje
miejsce w przedszkolu publicznym. W okresie pomiędzy końcem 1 roku a ukończeniem 3
roku życia rodzice mogą skorzystać z opieki żłobkowej, która jest droga zarówno dla
rodziców jak i samorządów. Dodatkowo pojawia się problem równego traktowania obywateli,
gdyż system dotowania żłobków powoduje różnice pomiędzy osobami które dostają dotacje
oraz tymi którzy na nie się nie załapią (miejsce w żłobku publicznym). Są również rodzice,
którzy postanawiają te dwa lata oddać swoim dzieciom rezygnując z pracy zawodowej – więc
nie maja szansy na skorzystanie z dotacji które oferują samorządy.
Przykładowym rozwiązaniem może być Bon opiekuńczy, który przysługiwałby wszystkim
rodzicom dzieci w wieku 1-3 lat. To rodzice decydowaliby jak spożytkować środki w
przyznane w ramach bonu – czy przeznaczyć na dofinansowanie do żłobka, opiekunki, czy
na bezpośrednią opiekę rodzica.
Takie rozwiązanie pozwoli bardziej sprawiedliwie
przyznawać środki finansowe
przeznaczone na opiekę dzieci w wieku 1-3 lat, zwiększy konkurencyjność różnych form
opieki nad dziećmi oraz uprości funkcjonujący system przyznawania dotacji do miejsc w
żłobkach.
System bonu opiekuńczego może funkcjonować na poziomie ogólnopolskim jak i
samorządowym.
Podobny system można stworzyć na potrzeby dzieci starszych (3-5 lat) – bon wychowawczy
dotyczyłby opieki przedszkolnej.
4
3. MIESZKANIA
jednym z największych problemów rodzin w Polsce jest problem mieszkaniowy. Jest on
szczególnie wyraźny dla rodzin wielodzietnych a trudności wraz z ilością dzieci przybywa w
tempie geometrycznym.
Oczywiście jednym z najlepszych rozwiązań byłoby posiadanie własnego domu z dużym
ogrodem, ale to rozwiązanie dotyczy tylko nielicznych.
1. Wielkość mieszkania
1. teoretycznie rodzina wielodzietna, zwłaszcza wysoce wielodzietna potrzebuje
stosunkowo dużej powierzchni mieszkalnej.
2. W praktyce – rodziną wielodzietną nie staje się od razu i nie pozostaje się też
do końca życia więc duże mieszkanie potrzebne jest tylko w pewnym okresie
życia.
3. Zatem rodzinom wielodzietnym potrzebna jest mobilność mieszkaniowa
pozwalająca dostosowywać się do aktualnych potrzeb (wielkość a cena)
2. Zakup mieszkania – ze względów podanych wyżej rodzinie (nawet od samego
początku planującej liczne potomstwo) trudno jest zdecydować się na zakup
dużej powierzchni mieszkalnej (koszty zakupu, koszty utrzymania, plany nie
zawsze udaje się realizować). Duże mieszkanie po dorośnięciu i wyprowadzeniu
się dzieci również może być problemem (koszty utrzymania, sprzątania, problemy
ze zbyciem)
Problemy z zakupem mieszkania:
1. jeśli rodzina na początku swojej drogi zakupi niewielkie mieszkanie na kredyt i
po roku czy dwóch odczuje „na własnej skórze” rzeczywiste problemy
związane ze spłatą długoterminowego kredytu (spłata kredytu w wakacje,
przed świętami, finansowe wypadki losowe, utrata pracy itp.) będzie trudno jej
zdecydować się na kolejne dziecko i zamianą mieszkania na większe
(droższe, większy kredyt, dłuższy czas spłaty) – myślę że w tej sytuacji z
dużym prawdopodobieństwem możemy zapomnieć o rodzinie wielodzietnej.
2. A jeśli rodzina jest już wielodzietna i poszukuje większego mieszkania z
zakupem wiążą się też problemy z pozyskaniem środków finansowych
zwłaszcza kredytów:
1. dostęp do kredytu maleje wraz z wielkością środków (duże mieszkanie –
wysoka cena, duży wkład własny)
2. dostęp do kredytu maleje wraz z wielkością rodziny (wysokie koszty
utrzymania)
3. koszt kredytu – wysoki kredyt – wysoka rata i całkowity koszt kredytu.
4. po zakupie mieszkania rodzina zostaje z dużą powierzchnia do utzrymania
nawet jeśli dzieci opuszczą już „gniazdo rodzinne”
3. Wynajem mieszkania wydaje się w takiej sytuacji najprostszym rozwiązaniem i
pozwalającym stosunkowo łatwo reagować na potrzebę chwili.
1. mieszkania na wolnym rynku
1. mała ilość lokali o dużej powierzchni nie będąca luksusowymi
apartamentami
2. wysoka cena
3. umowy pozwalające łatwo wypowiedzieć umowę najmu
2. Mieszkania z zasobów komunalnych:
1. socjalne lub mieszkalne:
1. procedura:
1. składanie wniosku (do ok czerwca)
2. osoby spełniające kryteria (brak zapewnionej potrzeby
mieszkaniowej i odpowiednie kryterium dochodowe) – dostają się
na listę (decyzja ok listopada)
3. uzyskanie lokalu – realizacja zapotrzebowanie przez wskazanie
5
lokalu przez ZKZL od stycznia następnego roku
2. uwagi:
1. długa procedura
2. brak pewności otrzymania lokalu
3. brak możliwości wyboru lokalizacji i wielkości mieszkania
4. zaleta – mieszkania nadają się do zamieszkania
5. dotyczy głównie mieszkań do 80 m2
6. kryterium dochodowe liczone dla rodzin wielodzietnych
(wysokowielodzietnych) często klasyfikuje te rodziny w lokalach
socjalnych (bardzo niski czynsz ok 2,5m2 jednak powoduje to też
że przyznawane są im lokale o niskim standardzie i minimalnych
powierzchniach.
7. kryterium nie zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych dotyczy
rodzin które zamieszkują na powierzchni do 5m2 na osobę
(np. rodzina 10 osobowa na 50m2)
8. kryterium dochodowe uprawniające do uzyskania lokalu
socjalnego:
średni miesięczny dochód w gospodarstwie wieloosobowym nie przekracza 125%
kwoty najniższej emerytury (tj. 1.055,56 zł) w okresie 6-ciu miesięcy poprzedzających
dzień ustalenia projektu listy mieszkaniowej oraz bezpośrednio poprzedzających
dzień zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.
9. kryterium dochodowe uprawniające do uzyskania lokalu
mieszkalnego:
średni miesięczny dochód w gospodarstwie wieloosobowym nie przekracza 175% kwoty
najniższej emerytury (tj. 1.477,79 zł) w okresie 6-ciu miesięcy poprzedzających dzień
ustalenia projektu listy mieszkaniowej oraz bezpośrednio poprzedzających dzień zawarcia
umowy najmu lokalu mieszkalnego na czas nieoznaczony.
2. lokale do remontu
1. procedura
1. wniosek o lokal do remontu może składać osoba nie mająca
zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych,
2. wykaz lokali do remontu podawany jest do publicznej wiadomości
w siedzibie ZKZL sp. z o.o. oraz na stronie internetowej
http://www.zkzl.poznan.pl,
3. pierwszeństwo w przyznaniu prawa do przeprowadzenia adaptacji
poddasza lub pomieszczeń niemieszkalnych na lokale mieszkalne
przysługuje osobom, które:
1. nie posiadają tytułu prawnego do innego lokalu lub budynku
mieszkalnego jednorodzinnego położonego na terenie Miasta
Poznania,
2. spełniają kryterium dochodowe powyżej (dla gospodarstw
większych niż
3 osób) od 150% minimalnego
wynagrodzenia za pracę przypadającego na jednego
członka rodziny (2625 zł/osobę), obowiązującego w roku, w
którym rozpatrywane są wnioski.
4. pierwszeństwo w przyznaniu prawa do wykonania remontu lokalu
przysługuje osobom znajdującym się na liście realizacyjnej
Prezydenta Miasta Poznania.
UWAGI:
1. wysoka cena remontu
2. kryterium dochodowe dla rodzin wielodzietnych jest trudne do
osiągnięcia:
(np. rodzina 6 osobowa – dochód miesięczny brutto 15.750 zł,
6
rodzina 10 osobowa – dochód miesięczny brutto 26.250 zł)
2. Lokal powyżej 80m2 powierzchni użytkowej – przetarg ofertowy:
1. pisemną ofertę najmu lokalu mieszkalnego umieszczanego na
wykazie za zapłatą czynszu wolnego może składać:
- osoba fizyczna, która na dzień podpisania umowy najmu nie
posiada tytułu prawnego do innego lokalu lub budynku
mieszkalnego jednorodzinnego położonego na terenie Miasta
Poznania,
- podmiot prowadzący działalność gospodarczą – w celu
podnajmowania swoim pracownikom dla zaspokojenia ich potrzeb
mieszkaniowych,
2. wykaz lokali przeznaczonych na wynajem w trybie przetargu
ofertowego podawany jest do publicznej wiadomości w siedzibie
ZKZL
sp.
z
o.o.
oraz
na
stronie
internetowej
http://www.zkzl.poznan.pl,
3. o wyborze oferty decyduje ofertowa stawka czynszu.
4. UWAGI 1. o wyborze decyduje oferowana stawka czynszu –
pierwszeństwo dla bogatych
2. w rozporządzeniu Prezydenta wskazano grupę preferencyjną
wśród której w pierwszej kolejności rozdysponowuje się lokal a
w której znajdują się: studenci, absolwenci i pracownicy
naukowi a nie uwzględniono w niej rodzin wielodzietnych.
3. lokale w większości wymagają remontu (duży koszt)
4. Aby poprawić sytuację mieszkaniową rodzin wielodzietnych z uwzględnieniem
wysokowielodzietnych proponujemy:
1. Docelowo stworzyć i uruchomić program tanich, dużych i wyremontowanych
mieszkań komunalnych przeznaczonych dla rodzin wielodzietnych, z
możliwością ich zamiany.
2. Działania, które można by wdrażać przed uruchomieniem programu:
1. Duże mieszkania z zasobów komunalnych przeznaczone na aukcje – w
regulaminie przeprowadzania przetargu rodziny wielodzietne wpisać do
grupy Preferencyjnej (zwłaszcza że grupa preferencyjna w postaci
studentów, absolwentów i doktorantów nie potrzebuje mieszkań dużych)
2. Podobne działanie można wpisać w regulaminach przyznawania mieszkań
do remontu.
3. Aby pomóc rodzinom wielodzietnym utrzymać duże mieszkania należy z
regulaminu przyznawania dodatku mieszkaniowego usunąć maksymalną
wielkość mieszkania lub uznać że nie dotyczy ona rodzin wielodzietnych.
4. W budżecie miasta przeznaczyć środki na wsparcie remontów mieszkań
dla rodzin wielodzietnych.
5. obniżyć kryterium dochodowe dot. mieszkań do remontu przez rodziny
wielodzietne
6. zmienić kryterium metrażu niezaspokojonych potrzeb mieszkaniowych
4. KOMUNIKACJA
1. Sytem Viatoll
Zgodnie z Ustawą o autostradach płatnych oraz Krajowym Funduszu Drogowym kierowcy
pojazdów samochodowych oraz zespołów pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej ≤ 3,5
tony, są zobowiązani do uiszczania opłaty za przejazd po niektórych drogach i autostradach.
W związku z tą ustawą rodziny wielodzietne z 8 lub większą ilością dzieci aby poruszać się
po polskich drogach w jednym samochodzie (mikrobus powyżej 9 osób) muszą ponosić
7
dodatkowe opłaty za przejazd. Dla takich rodzin sytuacja jest wielokrotnie nie korzystna
ponieważ:
1. zakup samochodu mikrobusu jest wydatkiem zdecydowanie większym niż
standardowego samochodu osobowego.
2. Aby kierować takim pojazdem należy zdobyć prawo jazdy o kategorii wyższej
niż B tj. A lub A1 (czas, koszt, ilość formalności)
3. No i dodatkowo są zobowiązani do opłacania przejazdów niektórymi drogami i
autostradami.
Aby poprawić sytuacje proponujemy:
wyłączenie pojazdów użytkowanych w celach prywatnych (lub z wyróżnieniem dla rodzin
wielodzietnych) z systemu i dopuszczenie ich do poruszania się po drogach bez opłat,
niezależnie od rodzaju. - zmiana wymaga ingerencji w ustawę o autostradach płatnych o
Krajowym Funduszu Drogowym, a co za tym idzie w systemie poboru opłat
2. Komunikacja kolejowa
Ustawa o Karcie Dużej Rodziny wprowadziła zniżkę ustawową na przejazdy koleją dla
rodziców posługujących się kartą Dużej Rodziny w wysokości 37 % uzupełniając zniżkę,
którą przysługiwała dzieciom i studentom. Można założyć w uproszczeniu, że cała rodzina
posługuje się zniżką 37%.
Dodatkowo niektórzy operatorzy przyznali dodatkowe upusty w ramach zniżek handlowych:
1. PKP INETCITI – 25% dla rodziny podróżującej razem (min. 3 osoby)
2. Koleje Małopolskie 30 %
Należy jednak zwrócić uwagę że powyższy system poprawia sytuacje gównie wtedy gdy
członkowie rodzin podróżują samodzielnie lub w małych grupach (np. małe rodziny
wielodzietne). Analiza kosztów wykazuje że podróż dużej rodziny (np. 9 osobowej)
korzystniejsza jest prywatnym samochodem.
przykładowo podróż Poznań-Warszawa
koszt podroży samochodem
374 km (omijanie autostrad płatnych),
podróż tam i z powrotem,
spalanie paliwa dużego samochodu -10 l/100km,
cena paliwa 4,7PLN/l
to 351,56 PLN
podróż pociągiem
bilet TLK dla 1 osoby
zniżka ustawowa 37%
zniżka handlowa IC 25%
podróż tam i z powrotem
podróż 7 osób
60 PLN
37,8 PLN,
28,35PLN ,
56,7 PLN
396,9 PLN
więc dla rodziny od 7 osób podróż koleją przestaje być opłacalna, a przy podróży EIC gdzie
cena podstawowa biletu wynosi 129 PLN już przy 3 osobach podróż jest nieopłacalna.
PROPONUJEMY:
powiększenie ustawowej ulgi dla osób korzystających z KDR (zarówno dzieci jak i dorosłych)
zaproszenie kolejnych „spółek kolejowych” do włączenia się do programu i zaoferowanie
korzystnych ulg handlowych
3. Komunikacja miejska
W mieście Poznań funkcjonuje zniżka dla rodzin wielodzietnych z 4 i więcej dzieci na zakup
biletów sieciowych okresowych. Zniżka jest wysoka ok 95 % i dzięki temu rodziny
wielodzietne mogą zakupić bilet sieciowy (strefy ABC) na okres:
8
1. 30 dni w cenie 5,60 PLN
2. 150 dni w cenie 28 PLN
Rozwiązanie jest korzystne choć posiada kilka niedogodności:
1) definicja rodziny wielodzietnej jest tak skonstruowana, że dotyczy tylko rodzin
aktualnie wychowujących 4 dzieci co powoduje:
2) że rodzina która wychowała już kilkoro dzieci a w domu zostało mniej niż 4
traci ulgę (czyli najmłodsze dzieci w rodzinie nie korzystają z ulg) a miasto
jakby zapomniało o „zasługach” rodziny
3) utrudnia przedłużanie biletów zwłaszcza gdy dzieci kończą 18 lat i
kontynuują naukę – należy wtedy przy każdorazowym przedłużaniu
ważności biletów okazywać dokumenty całej rodziny (udowodnić że w
rodzinie aktualnie jest 4 dzieci do 18 roku życia lub uczących się do 24)
PROPONUJEMY (Rada Miasta Poznania)
1. Zmienić zapis dotyczący definicji rodziny wielodzietnej w taki sposób aby
rodzina wychowująca min. 4 dzieci otrzymywała dożywotnio status rodziny
wielodzietnej i dzięki temu możliwość zakupu biletów ulgowych dla wszystkich
dzieci (w wieku określonym przez uchwałę)
a rodzicom dożywotnio.
Rozwiązanie takie:
1. w sposób znaczący uprości wydawanie biletów i przyznawanie ulgi
2. uhonoruje rodziny wielodzietne i ich rodziców, a nie będzie tylko pomocą
w czasie gdy aktualnie wychowują min. 4 dzieci.
3. ze względu na niedużą ilość rodzin nie wpłynie to w sposób znaczący na
budżet miasta
2. W miarę możliwości finansowych miasta poszerzyć ilość beneficjentów
programu przez włączenie rodzin wychowujących min. 3 dzieci (tak jak KRD):
1. przez bezpośrednie włączenie do programu
2. przez włączenie na odrębnych zasadach np. z zniżką mniejszej wartości
(pozwoli to w określić skalę przedsięwzięcia i docelowo dostosować do
aktualnych możliwości finansowych miasta)
2. PROGRAMY WSPIERAJĄCE ze środków publicznych.
Uważamy że przy tworzeniu programów wspierających, przeciwdziałających itp. należałoby
zwrócić większą uwagę na duże rodziny i dostosować te programy do specyfiki rodzin
wielodzietnych.
Jako przykład chcielibyśmy przedstawić program przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu w
ramach którego rodziny wykluczone cyfrowo otrzymywały komputery z dostępem do
internetu. Program z zasady przyznawał jeden komputer na rodzinę, niezależnie od ilości
członków rodziny i tak komputer dostawał osoba samotna i tak samo jeden komputer
przypadał na rodzinę wielodzietną z np. 7 dzieci (6 uczących się). Przyznając rodzinie
wielodzietnej dwa komputery skuteczność programu i tak byłaby zdecydowanie większa niż
jeden komputer na rodzinę 3 osobową.
Proponujemy aby programy i ich zasady konsultować z organizacjami pozarządowymi, lub
Komisjami Dialogu Obywatelskiego co pozwoli lepiej dostosować je do potrzeb obywateli, nie
tylko rodzin wielodzietnych.
3. Zasiłek rodzinny z dodatkami
Pomimo iż zasiłek rodzinny przysługuje rodzinom najniżej uposażonym (kryterium
dochodowe) często traktowane jest jako element polityki prorodzinnej a nie pomocy
społecznej. Aby stał się on rzeczywistym elementem wsparcia dla rodzin należałoby:
1. zlikwidować kryterium dochodowe
1. zasiłek będzie wspierał rodziny, a nie jak do tej pory rodziny najbiedniejsze
2. ułatwi to procedury przyznawania, wypełniania wniosków
9
2.
3.
4.
5.
6.
7.
3. pozwoli zlikwidować okres zasiłkowy wspólny dla wszystkich (brak kolejek
przy składaniu wniosków we wrześniu i październiku)
zmienić wzór wniosku, który jest mało logiczny, trudny do zrozumienia i
wypełnienia
1. np. w kilku miejscach wypisuje się wszystkich członków rodziny (rubryka 2,
rubryka 3, w dodatkowym dokumencie „dochody członków rodziny...” oraz
przy każdym dodatku
2. miejsce na wpisanie ilości członków rodziny jest różne w różnych miejscach
(rodzina 9 osobowa w niektórych rubrykach się mieści w innych nie)
3. w innym miejscu wypisujemy dane do dodatku o który się staramy w innym
podpisujemy oświadczenie dotyczące tego dodatku
4. ilość podpisów – tak jakby jeden nie wystarczył
ułatwić wypełnianie wniosków na kolejne lata przez np. generowanie wniosku z
danymi z zeszłego roku, wskazywanie we wniosku tylko zmian w stosunku do
zeszłego roku itp.
jeśli w rodzinie jest więcej niż 3 dzieci i występuje o zasiłek rodzinny to dodatek z
powodu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej powinien być naliczany z
automatu, po co wnioskować o nie osobno i jeszcze wypisywać imiona i nazwiska
dzieci , których to dotyczy.
wnioskowanie o dodatek z okazji rozpoczęcia roku szkolnego na następny rok
szkolny a potem we wrześniu przynoszenie zaświadczenia że dziecko rozpoczęło
rok szkolny (np. liceum), dodatek na rozpoczęcie roku szkolnego dla dzieci w
wieku w którym występuje obowiązek szkolny powinien również być naliczany z
automatu,
jeśli kryterium dochodowe pozostanie w jakiekolwiek formie to:
1. ujednolicić i uprościć sposób jego obliczania (nie zawsze zaświadczenie z
Urzędu Skarbowego o wysokości dochodu jest zgodne z dochodem
obliczonym zgodnie z wymaganiami wniosku)
2. zamiast wymagać aby osoba składająca wniosek sama obliczała swój dochód
i składała oświadczenie można w wniosku upoważnić organ do wystąpienia
do US o przekazanie informacji o wysokości osiągniętego dochodu
podnieść kwotę zasiłku, aby był porównywalny do zasiłków w innych krajach EU.
1
0