Instrukcja pobierania probek wody do badan

EGZEMPLARZ NIEAKTUALIZOWANY
POWIATOWA STACJA
SANITARNOEPIDEMIOLOGICZNA
w KĘTRZYNIE
I - 03 / PO – SBW - 03
LABORATORIUM
Pobieranie próbek wody do badań bakteriologicznych
INSTRUKCJA
Strona 1 / Stron 1
Edycja 2
Wersja 1
Data obowiązywania:
17.03.2008
Instrukcja określa tryb postępowania podczas pobierania i transportu próbek wody do badań mikrobiologicznych
z zaworów i kurków zainstalowanych na przewodzie wodociągowym oraz z kąpielisk naturalnych i basenów.
Instrukcja obowiązuje wszystkie osoby pobierające próbki do badań.
Nowe lub po remoncie: odcinki sieci, przyłącza, instalacje wodociągowe przed pobraniem próbki naleŜy dokładnie
przepłukać. Do oceny jakości wody wodociągowej sieci rozdzielczej naleŜy pobrać próbkę z wodociągu lub jego zaworu
zamykającego (moŜliwie blisko za licznikiem wody). Do oceny jakości wody, jaka jest dostarczana konsumentowi, naleŜy
pobrać wodę z kurka czerpalnego.
1. Pobieranie próbek
Próbki wody do badań mikrobiologicznych naleŜy pobierać do sterylnych butelek pobranych z LaboratoriumSekretariatu Technicznego SBW i SBMś (pokój nr 25)
Uwagi: − jeŜeli pobierana woda zawiera chlor, naleŜy uŜyć sterylnej butelki z tiosiarczanem
− w czasie pobierania próbki korek naleŜy trzymać w ręce przez kapturek, dolną częścią do dołu,
chroniąc go przed zanieczyszczeniem
− nie dotykać szyjki i wewnętrznej strony butelki i nie odrywać znaczka z datą sterylizacji
− przy zamykaniu butelki nie zacierać szlifu, nie zamoczyć kapturka oraz papieru, w którym zawinięta
jest butelka, próbkę opisać na butelce, nie na papierze
Pobieranie próbek wody z kurków lub zaworów na przewodach wodociągowych
− nie pobierać próbki z zaworów z nieszczelnym zamknięciem, jeśli to moŜliwe, unikać pobierania próbek z kranów
z mieszaczami;
− przed przystąpieniem do pobierania naleŜy zdjąć z kurka wszelkie urządzenia, np. przeciwrozbryzgowe;
− zeskrobać wszelkie zanieczyszczenia zewnętrzne (jeśli są), kran umyć dokładnie mydłem lub detergentem i opłukać
wodą;
− następnie całkowicie otwierając i zamykając zawór kilkakrotnie płukać, do usunięcia ewentualnych zanieczyszczeń;
− dezynfekcja kurka czerpalnego:
•
kran metalowy zdezynfekować przez opalenie płomieniem, np.zapalonym tamponem z waty nasyconej denaturatem.
Uwaga: opalenie kranu zapalniczką lub świeczką jest tylko powierzchowne, niewystarczające.
• -kran plastikowy zdezynfekować zanurzając go na 2-3 min. w roztworze podchlorynu, 70% etanolu lub izopropanolu;
− otworzyć kurek na maksymalny przepływ na 5-10 sekund, następnie zredukować przepływ do połowy i spuszczać wodę
ok. 2-3 minut, do osiągnięcia stałej temperatury;
− bezpośrednio przed pobraniem próbki naleŜy odwinąć butelkę z papieru, odwiązać sznurek z kapturka, wyjąć korek
z butelki ujmując go przez papierowy kapturek i wyrzucić pasek papieru znajdujący się pomiędzy szyjką butelki
a korkiem przez odwrócenie butelki do góry dnem;
− umieścić butelkę pod kranem bez jego zamykania i powtórnego otwierania; woda powinna swobodnie wypływać
z kurka wprost do pojemnika;
− napełnić butelkę do pierwszego przewęŜenia ( pozostawienie wolnej przestrzeni w butelce pozwoli na wymieszanie
próbki przed jej analizą);
− butelkę natychmiast zamknąć korkiem z papierowym kapturkiem, związać sznurkiem, butelkę trwale oznakować
i zawinąć w papier.
Pobieranie próbek wody z basenów kąpielowych
Uwaga: naleŜy uŜyć sterylnej butelki z tworzywa sztucznego, z tiosiarczanem
− uŜywając tyczki do pobierania próbek, powoli poziomo zanurzać butelkę pod powierzchnie wody na głębokość 10-30cm
unikając wypłukania tiosiarczanu, a następnie obracać do pozycji pionowej aŜ do zebrania dostatecznej ilości wody;
− butelkę zamknąć korkiem, trwale oznakować i włoŜyć do opakowania, z którego została wyjęta.
Pobieranie próbek wody z kąpielisk naturalnych
Punkty pobierania próbek powinny być reprezentatywne dla jakości wody i usytuowane w miejscach uŜywanych przez
większość kąpiących się tam, gdzie spodziewane jest największe zanieczyszczenie.
Odwinąć butelkę z papieru. Nie dotykając szyjki, przez papierowy kapturek wyjąć korek i wyrzucić pasek papieru
znajdujący się pomiędzy szyjką butelki a korkiem przez odwrócenie butelki do góry dnem. Butelkę naleŜy wprowadzić pod
powierzchnię wody otworem do dołu na głębokość 20-30cm (zalecana głębokość w miejscu pobrania 1-1,5m); następnie
napełnić butelkę odwracając ją bokiem i wyjąć na wierzch, unikając zanieczyszczenia. Natychmiast zamknąć korkiem z
papierowym kapturkiem, zawiązać sznurkiem, trwale oznakować i zawinąć w papier.
2. Postępowanie z próbkami w czasie pobierania i transportu
− próbki naleŜy dostarczyć do laboratorium natychmiast po pobraniu, (jednak nie później niŜ 7h od momentu pobrania);
− przechowywać i transportować w warunkach chłodniczych ( np. w termotorbie);
− próbki wody o róŜnej temperaturze (np. z sieci wodociągowej i basenu) muszą być transportowane w osobnych
termotorbach;
− próbki naleŜy zabezpieczyć przed uszkodzeniem, rozlaniem, unikać wstrząsania i ekspozycji na działanie światła
słonecznego, zanieczyszczenia zewnętrznych ścian naczyń z próbkami, szczególnie szyjek i korków, zarówno podczas
pobierania jak i transportu.
Instrukcję opracowano na podstawie: PN-EN ISO 19458:2007 Jakość wody. Pobieranie próbek do analiz mikrobiologicznych.