Pobierz materiał
Transkrypt
Pobierz materiał
ROLA PIELĘGNIARKI W BADANIACH KIEROWCY KAT.C ROLA PIELĘGNIARKI W BADANIACH PROFILAKTYCZNYCH PRACOWNIKÓW NA STANOWISKU KIEROWCY KAT. C ROLE OF NURSES IN THE STUDIES OF PREVENTIVE DRIVERS POSITION NO. C lic. Anna Morawska Gdański Uniwersytet Medyczny Medical University of Gdańsk ul. M. Skłodowskiej – Curie 3a 80-210 Gdańsk, Polska [email protected] 506127392 Natalia Morawska Politechnika Gdańska Gdańsk University of Technology ul. Narutowicza 11/12 80-233 Gdańsk, Polska [email protected] 505271242 Michał Stawicki Politechnika Gdańska Gdańsk University of Technology ul. Narutowicza 11/12 80-233 Gdańsk, Polska [email protected] 507646569 WSTĘP Pielęgniarka jest ogniwem łączącym pracownika z lekarzem specjalistą z dziedziny medycyny pracy. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie roli, jaką pełni pielęgniarka medycyny pracy w sprawowaniu opieki profilaktycznej w ochronie zdrowia pracowników, pracujących na stanowisku kierowcy kat. „C”, rozpoznanie najczęstszych problemów zdrowotnych, z jakimi borykają się pracownicy oraz zaplanowanie procesu ich pielęgnowania. W punkcie 1 zostanie omówiona rola pielęgniarki podczas badań wstępnych, bądź okresowych. Następnie zostanie scharakteryzowane stanowisko pracy, jakie wykonują kierowcy pojazdu samochodowego o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5t, odpowiadającej kat. „C”. W kolejnym etapie należy przeanalizować dokumentacje pacjenta, obejmującą konsultację okulistyczną, laryngologiczną, neurologiczną, psychotechniczną, Po rozpoznaniu problemów, dolegających Pacjentowi, można przejść do zaplanowania procesu jego pielęgnowania oraz ustalenie metod postępowania, zostały one omówione w punkcie 4 i 5. Przy opracowaniu pracy zostały wykorzystane publikacje książkowe, czasopisma naukowe, informacje zawarte w biuletynach medycyny pracy, dokumentacja medyczna konkretnego stanowiska pracy w przykładowym zakładzie pracy oraz materiały dostępne w internecie. 1. Rola pielęgniarki podczas badań wstępnych, bądź okresowych Pielęgniarka bierze udział wraz z lekarzem – podczas badań wstępnych lub okresowych – w ocenie, czy stan zdrowia pozwala na wykonywanie danego rodzaju pracy. W trakcie badań stanu zdrowia dokonuje pomiaru podstawowych parametrów np.: - pomiar ciśnienia tętniczego; - tętno; - masa ciała; - temperatura ciała; oraz pobiera materiał biologiczny do analizy. [2,4] 2. Charakterystyka stanowiska pracy: kierowcy o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5t. Zakres obowiązków: pojazdu samochodowego Przewożenie sprasowanych balotów surowców wtórnych oraz luźnych surowców wtórnych, takich jak: złom, makulatura, szkło czy inne materiały; Utrzymywanie pojazdu w stałej gotowości eksploatacyjnej oraz używanie go wyłącznie zgodnie z jego przeznaczeniem; Tankowanie pojazdu w siedzibie zakładu pracy; Sporządzanie dziennego raportu z tankowań pojazdów i przekazywanie ich przełożonemu; Przestrzeganie ustalonego w zakładzie czasu pracy i wykorzystywanie go w sposób jak najbardziej efektywny, zabezpieczający prawidłowe i terminowe wykonanie zleceń; Przestrzeganie Regulaminów zakładowych, przepisów i zasad BHP, przepisów przeciwpożarowych, zgodnie z Kodeksem Pracy oraz przepisów, wynikających z Kodeksu Ruchu Drogowego; Przestrzeganie przepisów w zakresie tajemnicy służbowej i handlowej Obsługiwanie tachografu, zgodnie z instrukcją, jego przeznaczeniem i przepisami prawa; Przestrzeganie przepisów o ruchu drogowym, transporcie drogowym, czasie pracy kierowców, przepisów w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym; Warunki pracy: Czas pracy: praca 8 godzin dziennie w systemie jedno lub dwuzmianowym; Stopień samodzielności: stanowisko samodzielne; Miejsce pracy: 100% czasu pracy - w terenie; Warunki uciążliwe: wielogodzinna praca w pozycji siedzącej, stres, przeciążenie wzroku; Warunki szkodliwe występujące na stanowisku pracy: drgania, hałas, zmienne oświetlenie, mikroklimat, narażenie na oddziaływanie czynników chemicznych i biologicznych; 3. Analiza dokumentacji Pacjenta oraz wywiad z Pacjentem Analiza dokumentacji pacjenta w przypadku badań profilaktycznych wykonywanych dla pracownika na stanowisku kierowcy kat. „C” obejmuje konsultację: okulistyczną – w trakcie której badana jest ostrość wzroku oraz widzenie barw; laryngologiczną – w trakcie której wykonuje się audiometryczne badanie słuchu; neurologiczną – w trakcie której sprawdza się prawidłowość odruchów neurologicznych; psychotechniczną – w trakcie której sprawdza się widzenie zmierzchowe i zjawisko lśnienia blaskowego oraz ogólną sprawność psychoruchową. W trakcie wywiadu pacjenci najczęściej zgłaszają poniższe dolegliwości zdrowotnie: przewlekłe bóle kręgosłupa, skurcze mięśni w kończynach dolnych, dolegliwości bólowe odbytu spowodowane żylakami, nadwaga. 4. Zaplanowanie procesu pielęgnowania Metodą, która służy do zaplanowania procesu pielęgnowania jest wywiad z pacjentem, analiza dokumentacji, obserwacja, pomiary parametrów funkcji życiowych. 1. Problem: bóle kręgosłupa odcinka lędźwiowo – krzyżowego Cel pielęgnowania: odciążenie kręgosłupa; złagodzenie dolegliwości bólowych; Działania pielęgniarskie: zalecenie robienia przerw w pracy w celu wykonywania ćwiczeń rozluźniających napięte mięśnie pleców; poinformowanie o konieczności prawidłowego ustawienia siedziska i zagłówka w pojeździe; wskazanie zalecanych ćwiczeń wzmacniających mięśnie kręgosłupa; szczególnie pływanie na pływalni; zalecanie unikania nadmiernego wysiłku fizycznego zaraz po opuszczeniu kabiny pojazdu; poinformowanie o unikaniu nagłych zmian temperatur (kabina/otoczenie); poinformowanie o konieczności spania na materacu o odpowiedniej twardości i sprężystości; zalecenie skorzystania z poradni ortopedycznej lub rehabilitacyjnej; Ocena działań: Na przykładzie Pacjenta M.S., można stwierdzić, że zastosowanie się do zaleceń spowodowało zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz poprawę samopoczucia. 2. Problem: zaparcia i guzki krwawnicze Cel pielęgnowania: regulacja wypróżnień; złagodzenie dolegliwości bólowych i dyskomfortu z powodu żylaków odbytu; poprawa samopoczucia. Działania pielęgniarskie: edukacja pacjenta, dotycząca produktów żywnościowych, powodujących zaparcia; edukacja na temat produktów bogatych w błonnik (np.: brokuły, buraki, jabłka pieczywo razowe, itp.); pomoc w ułożeniu jadłospisu; zalecenie zwiększenia spożycia ilości wody niegazowanej; toaleta okolicy odbytu po każdym opróżnieniu; w przypadku nasilenia objawów zalecenie wizyty kontrolnej u proktologa; zminimalizowanie czasu spędzonego w pozycji siedzącej; zwiększenie aktywności ruchowej. Ocena działań: Pacjent K.S. dostosował się do wskazań, zmodyfikował dietę, a dolegliwości zmniejszyły się. 3. Problem: skurcze mięśni kończyn dolnych. Cel pielęgnowania: zmniejszenie dolegliwości bólowych; poprawa samopoczucia. Działania pielęgniarskie: wskazanie konieczności wykonywania systematycznych przerw w trakcie długotrwałej jazdy samochodem; zalecenie w trakcie przerw wykonywania ćwiczeń poprawiających krążenie w kończynach dolnych (np.: przysiady, spacer, skłony itp.); odpoczynek po pracy z nogami uniesionymi powyżej linii serca, w celu poprawy krążenia; unikanie siedzenia w chwilach odpoczynku w pozycji: „noga na nogę”; zalecany masaż kończyn dolnych u fizjoterapeuty; Ocena działań: Na przykładzie Pacjenta M. M., który dostosował się do zaleceń, dolegliwości bólowe zmniejszyły się. 4. Problem: nadwaga. Cel pielęgnowania: zmniejszenie masy ciała; poprawa samopoczucia. Działania pielęgniarskie: zapoznanie Pacjenta ze współczynnikiem BMI oraz z konsekwencjami nadwagi; zapoznanie Pacjenta z listą produktów niskokalorycznych oraz o niskim wskaźniku glikemicznym; unikanie spożywania posiłków późnym wieczorem (do 3 godzin przed snem); zalecenie zwiększenia aktywności fizycznej (np.: basen, jazda rowerem, spacer); zalecane jest spożywanie 5-6 posiłków w mniejszych ilościach niż 2-3 w większych ilościach; wskazanie potrzeby włączenia do diety większej ilości warzyw i owoców oraz produktów z dużą zawartością błonnika; okresowa kontrola masy ciała. Ocena działań: Pacjent L.K. zaakceptował plan modyfikacji diety oraz zmianę sposobu spędzania wolnego czasu. Akceptacja zaleceń wskazanych w procesie pielęgnowania spowodowana jest pozytywnym nastawieniem pacjenta, chęcią zmiany sposobu spędzania wolnego czasu oraz chęcią walki z dolegliwościami. 5. Ustalenie celów i metod postępowania Celem zaplanowanego procesu pielęgnowania jest pokazanie Pacjentom szkodliwych dla zdrowia zachowań oraz wskazanie i nauczenie go tych prozdrowotnych, które powinni stosować w życiu codziennym, by zminimalizować skutki szkodliwego wpływu siedzącej pracy, jaką wykonuje się na stanowisku kierowcy kat. „ C”. Przedstawiony proces pielęgnowania oparty jest na modelu pielęgnowania Nancy Roper, który skupia się na: a) aktywności życiowej, podejmowanej przez pacjenta oraz wspólne rozpoznanie z pacjentem aktualnych i potencjalnych problemów; b) zebraniu informacji, a następnie wspólnie z pacjentem dokonaniu ich weryfikacji polegającej na komunikowaniu się z nim; c) zastosowanie tego modelu odnosi do pacjentów w otwartej opiece zdrowotnej [3]. Funkcja edukacyjna jest nieodłącznym elementem w działaniach pielęgniarki i obejmuje to wszystko, co zmierza do kształtowania prawidłowych zachowań zdrowotnych pacjenta. Pielęgniarka pokazuje Pacjentom jak mają przygotować się do samoopieki, pielęgniarka wykonując zadania zawodowe, wypełnia funkcję edukacyjną jako nauczyciel w środowisku pracy, poprzez kształtowanie prawidłowych postaw sprzyjających zdrowiu. Poprzez promocję zdrowia dąży do tego, aby każdy człowiek umiał i chciał chronić oraz ratować zdrowie swoje i innych. [2] Piśmiennictwo 1. Dawydzik L.T.: Opieka zdrowotna nad pracownikami w ujęciu kodeksu pracy i przepisów wykonawczych do kodeksu. wyd. Oficyna Wydawnicza Instytutu Medycyny Pracy im. Prof. J. Nofera, Łódź, 1997 2. Kopias J.; Sakowski P.: Pielęgniarstwo w opiece zdrowotnej nad pracującymi. Koncepcja zarządzania zdrowiem w miejscu pracy; wyd. Ministerstwo Zdrowia Warszawa 2001 3. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K., (red.): Podstawy pielęgniarstwa – Tom I.; wyd. Czelej, Lublin, 2004 4. Zimna T.: Pielęgniarki Medycyny Pracy. L.M.P., 2011, nr 11, str. 6-9.