Muzykoterapia w pracy z uczniem nadpobudliwym

KONFERENCJA
„PROFILAKTYKA SZANSĄ WSPÓŁCZESNEJ SZKOŁY”
SP nr 1 w Bukownie – 19 maja 2005r
Referat:
mgr Ewa Bogucka, mgr Edyta Werner
 Muzykoterapia w pracy z uczniem nadpobudliwym
Muzyka jest sztuką, która najbardziej fascynuje dzieci i przemawia do ich wyobraźni.
Podstawowy czynnik wpływu, to oddziaływanie na życie temperamentalne dziecka, czyli na
podłoże wszelkich emocji i zdolności. Zajęcia umuzykalniające wpływają w znacznej mierze
na rozwój cech ogólnych takich jak: uwaga, pamięć, spostrzegawczość itp. oraz korygują
występujące wady np. postawy, mowy. Zajęcia takie działają terapeutycznie, eliminują stres
oraz wpływają kojąco na organizm, wzmacniając jego zdrowie fizyczne i psychiczne.
Ogromny wpływ wywiera również rytmika na sferę emocjonalną dziecka, działa
wychowawczo poprzez kontakt z grupą, uczy wspólnego podejmowania trudu /zadań / a także
wspólnego ich rozwiązywania, kształci dyscyplinę.
Szczególną techniką słuchania muzyki jest muzykoterapia w połączeniu z treningiem
relaksującym.
Muzyka (jako jedna z edukacji) spełnia w nauczaniu różnorakie funkcje,
oddziałuje na wszystkie sfery osobowości człowieka, zarówno na sferę emocjonalną, jak
i fizyczną, na intelekt oraz sferę społeczną, poprzez wielostronny kontakt z nią osiągnąć
możemy rozmaite cele.
Muzyka jest elementem scalającym zagadnienia dotyczące innych dziedzin. Może także
znakomicie uzupełniać i rozszerzać te zagadnienia, tworząc wraz z nimi bogatą, interesującą
dla dziecka całość. Dzieje się tak, między innymi dlatego, iż muzyka dysponuje szerokim
wachlarzem form działania, które ze swej natury działają na uczniów aktywizująco (śpiew,
muzykowanie na instrumentach, zabawy muzyczno-ruchowe). Wszystkie wymienione formy
aktywności działają ponadto jako czynnik skutecznie jednoczący grupę.
Muzyka, jak każda dziedzina sztuki, silnie oddziałuje na emocje, a przez to wzmacnia procesy
uczenia się. Nie można pominąć również faktu, że jest dla dzieci źródłem radości i przeżyć
natury estetycznej.
W roku szkolnym 2003/2004 rozpoczęły się zajęcia profilaktyczno-terapeutyczne
o profilu ogólnorozwojowym. Rozpoczęłam wraz z koleżanką
działalność w grupie
nauczycieli pracujących ze swoim programem.
Otrzymałyśmy grupę dzieci, które przejawiały nadpobudliwość psychoruchową
i agresję. Początki były trudne, ale końcowy efekt przyniósł nam wiele satysfakcji.
Uczestnictwo w zajęciach tych dzieci spowodowało zmianę w ich zachowaniu. Stali się mniej
agresywni, spokojniejsi, starali się panować nad swoimi emocjami. Widoczny był też postęp
we współpracy zespołowej uczniów. Zostało też wzmocnione ich poczucie wartości,
doceniono ich zaangażowanie w zajęcia. Dzieci miały możliwość wykazania się własną
inicjatywą i swobodą w dokonywaniu wyboru.
Wybrałyśmy muzykoterapię. Uważamy, że jest to jedna z najbardziej znanych metod
terapii, wpływająca na zdrowie i dobre samopoczucie. Pozwala ona redukować stres, depresję,
lęki i likwiduje zaburzenia związane ze snem. Podczas ćwiczeń przy muzyce poprawiają się
pamięć i koncentracja. Eksperymentalne wykorzystanie dźwięków jest pomocne w leczeniu
zaburzeń słuchu, dysleksji, autyzmu, nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD ) i innych
umysłowych i fizycznych zaburzeń. Pomaga zintegrować wewnętrzny rytm procesów
poznawczych i zewnętrzną aktywność.
Postawiłyśmy sobie w pracy z dziećmi następujące zadania do realizacji:
-
korygowanie wad wymowy ( np. jąkanie );
-
wspomaganie rozwoju ( nawiązywanie kontaktów, porozumiewanie się );
-
wyrównywanie zauważonych deficytów ( wady postawy, wady mowy, słuchu );
-
stworzenie atmosfery bezpieczeństwa, spokoju, komfortu;
-
odstresowanie;
-
nawiązanie kontaktów;
-
rozwijanie poczucia przynależności do grupy;
-
wdrażanie do współdziałania.
Zastosowałyśmy następujące formy aktywności:
1. Śpiew
2. Gra na instrumentach
3. Tworzenie muzyki
4. Rytmizacja
5. Taniec z rekwizytami
6. Improwizacja swobodna i kierowana
Realizowałyśmy na zajęciach następujące treści:
1. Tańce integracyjne
2. Zabawy z piosenką
3. Muzyczne zabawy integracyjne
4. Zabawy z muzyką poważną
5. Zabawy z instrumentami perkusyjnymi
Przygotowanie referatu w oparciu o literaturę:
1) „Zabawy i ćwiczenia przy muzyce” U.Smoczyńska-Nachtman.
2) „Formy ekspresji dziecka” Favez-Bautonier J.
3) „Dziecko i muzyka” Przychodzińska-Kaciczak.
4) „Zabawy i ćwiczenia muzyczno – ruchowe w kl.I-III” K. Przybylska.
5) „Wesołe zabawy rytmiczne” J. Lenartowska.
6) „Tańce i zabawy dla grupy” wydaw. KLANZA.