W 2013 ROKU - Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we

Transkrypt

WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA
51–117 Wrocław, ul. Paprotna 14, tel./fax (071) 322-16-17, 372-13-06
e-mail: [email protected] www.wroclaw.pios.gov.pl
JAKOŚĆ POWIETRZA
NA OBSZARZE MIASTA WROCŁAWIA
W 2013 ROKU
Wrocław, kwiecień 2014
Badania monitoringowe jakości środowiska realizowane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska na terenie Wrocławia są współfinansowane przez:
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu
Materiały zebrano i opracowano w Wydziale Monitoringu Środowiska
Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska we Wrocławiu:
Agnieszka Mikołajczyk
Świętosława Żyniewicz
Oceny jakości powietrza oraz aktualne wyniki pomiarów z wojewódzkiej sieci monitoringu powietrza
dostępne są na stronie internetowej WIOŚ we Wrocławiu: www.wroclaw.pios.gov.pl
Jakość powietrza na obszarze miasta Wrocławia w 2013 r.
I.
2
WSTĘP
Głównym celem działań w zakresie ochrony powietrza jest utrzymanie jakości powietrza
w rejonach, gdzie jest ona dobra i jej poprawa w pozostałych rejonach. Wymaga to prowadzenia stałej
oceny jakości powietrza na całym terytorium kraju w sposób ujednolicony, porównywalny do metod
stosowanych w krajach członkowskich UE.
Monitoring jakości powietrza na terenie miasta Wrocławia realizowany jest przez Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu w ramach dolnośląskiego systemu monitoringu jakości
powietrza, będącego elementem sieci krajowej Państwowego Monitoringu Środowiska (PMŚ). Celem
monitoringu jest uzyskanie informacji o poziomach substancji w powietrzu w odniesieniu do
standardów jakości powietrza, identyfikacja obszarów wymagających poprawy jakości powietrza, a
następnie monitorowanie skuteczności programów naprawczych.
Zagadnienia związane z badaniami i oceną jakości powietrza reguluje ustawa Prawo ochrony
środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 roku (Dz.U. 2008.25.150 z późn. zm.), która odwołuje się do
szczegółowych aktów wykonawczych. Są to głównie:
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów
niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.2012.1031),
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 września 2012 r. w sprawie dokonywania
oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz.U.2012.1032),
W opracowaniu „Jakość powietrza na obszarze miasta Wrocławia w 2013 roku” znajdują się
zestawienia parametrów statystycznych wyliczonych na podstawie wyników monitoringu jakości
powietrza realizowanego w 2013 r. W celu określenia zmian stężeń w wieloleciu poziomy stężeń
średniorocznych z 2013 r. zestawiono z danymi z lat poprzednich.
Dodatkowo do oceny jakości powietrza wykorzystano wyniki matematycznego modelowania
jakości powietrza umożliwiające interpretację danych ze stacji pomiarowych z uwzględnieniem
geograficznego rozkładu stężeń.
II. MONITORING JAKOŚCI POWIETRZA WE WROCŁAWIU
Monitoring jakości powietrza we Wrocławiu w 2013 r. prowadzony był przez Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska za pomocą stacji pomiarowych zlokalizowanych:
- przy ul. Wybrzeże J. Conrada-Korzeniowskiego (stacja „tła miejskiego” – osiedle Kleczków),
- przy skrzyżowaniu al. Wiśniowej z ul. Powstańców Śl. (stacja „komunikacyjna”),
- przy ul. Orzechowej (pobornik pyłu PM10 – osiedle Gaj),
- przy ul. Na Grobli (pobornik pyłu PM2.5 – osiedle Przedmieście Oławskie).
W ocenie uwzględniono następujące substancje: dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, benzen, ozon,
pył zawieszony PM10, pył zawieszony PM2,5 oraz oznaczane w pyle PM10: ołów, arsen, kadm, nikiel
i wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA), w tym benzo(a)piren.
Tabela 1. Wykaz i zakres pomiarowy stacji monitoringu jakości powietrza we Wrocławiu w 2013 r.
Lp.
Nazwa stacji
SO2
Wrocław, Wyb.J.ConradaKorzeniowskiego (os. Kleczków)
Wrocław, ul. Na Grobli
2.
(os.Przedmieście Oławskie)
Wrocław, al. Wiśniowa
3.
(os. Powstańców Śląskich)
4. Wrocław, ul. Orzechowa (os. Gaj)
1.
Substancje, podstawowy czas uśredniania \1
zanieczyszczenia gazowe
zanieczyszczenia pyłowe
Ołów Arsen Kadm Nikiel WWA/
NO2 Benzen Ozon PM10 PM2.5
(Pb) (As) (Cd) (Ni) BaP
1
1
1
1
24
–
i
i
i
i
i
–
–
–
–
–
24
–
–
–
–
–
–
1
–
–
–
1
–
–
–
–
–
–
–
–
–
24
–
i
i
i
i
i
Oznaczenia czasu uśredniania:
1 – dla pomiarów stężeń 1-godzinnych (pomiary automatyczne)
24 – dla pomiarów stężeń 24 godzinnych (pomiary manualne)
i – dla pomiarów z innym czasem poboru prób - pomiary ołowiu, kadmu, niklu, arsenu i WWA w pyle PM10, uśredniane z prób
tygodniowych (pomiary manualne)
1/
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu
zdjęcie: stacja pomiarowa „tła miejskiego” przy
ul. Wyb. J.Conrada-Korzeniowskiego
we Wrocławiu
3
zdjęcie: stacja pomiarowa „tła miejskiego” przy
ul. Na Grobli we Wrocławiu
– pobornik pyłu PM2,5
III. JAKOŚĆ POWIETRZA WE WROCŁAWIU
Badania i oceny jakości powietrza realizowane na terenie Wrocławia wykazały:

poziom zanieczyszczenia powietrza dwutlenkiem siarki, benzenem, ozonem, tlenkiem węgla
i metalami ciężkimi (ołowiem, arsenem, kadmem, niklem) poniżej dopuszczalnych norm,

wysoki poziom zapylenia powietrza – ponadnormatywne wartości stężeń średniodobowych
pyłu zawieszonego PM10, ze zwiększoną częstością przekroczeń w sezonie grzewczym oraz
ponadnormatywne stężenie średnioroczne pyłu zawieszonego PM2,5,

przekroczenie pułapu stężenia ekspozycji pyłu PM2,5 – poziomu dopuszczalnego
określonego dla aglomeracji i miast >100 000 mieszkańców,

wysoki poziom wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w powietrzu –
przekroczenie poziomu docelowego benzo(a)pirenu,

wysoki poziom dwutlenku azotu rejestrowany przez stację „komunikacyjną” – przekroczenie
dopuszczalnego poziomu średniorocznego NO2,

znacznie wyższy poziom zanieczyszczenia powietrza w sezonie grzewczym niż
w pozagrzewczym szczególnie w przypadku wielopierścieniowych węglowodorów
aromatycznych (WWA) – znaczący wpływ źródeł grzewczych na jakość powietrza,

poprawę jakości powietrza w 2013 r. w odniesieniu do lat poprzednich: zmniejszenie
średniorocznego poziomu dwutlenku azotu oraz benzo(a)pirenu.
Uzupełnieniem pomiarów jakości powietrza są metody obliczeniowe, na podstawie których możliwe jest
oszacowanie obszaru występowania przekroczeń poziomów dopuszczalnych. Obliczenia rozkładu
stężeń zanieczyszczeń zostały wykonane dla całego województwa dolnośląskiego na podstawie danych
o wielkości emisji zanieczyszczeń do powietrza oraz danych meteorologicznych za 2012 r. Siatka
obliczeniowa dla miasta Wrocławia to 250m x 250m.
Obliczenia wykonane dla miasta Wrocławia wykazały, że problem ponadnormatywnego
zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym dotyczy prawie całej powierzchni Wrocławia,
natomiast poziom docelowy benzo(a)pirenu przekroczony jest w całym mieście.
Rysunek 1. Stężenia średniodobowe pyłu PM10 (36 max), m.Wrocław, 2012 rok
Norma: 50 g/m3
Rysunek 2. Stężenia średnioroczne benzo(a)pirenu, m.Wrocław, 2012 rok
Norma: 1 ng/m3
4
5
Przekroczenia średniorocznej dopuszczalnej normy dwutlenku azotu występują w rejonach dróg
o znacznym natężeniu ruchu, niskich prędkościach ruchu pojazdów („korki”) oraz o gęstej zabudowie
miejskiej (maksymalne wartości w centralnej części miasta). Są to obszary o znacznie mniejszej
powierzchni niż w przypadku pyłu zawieszonego – szacuje się, że łącznie na terenie miasta obszary
przekroczeń NO2 nie przekraczają 2 km2.
Rysunek 3. Stężenia średnioroczne dwutlenku azotu, m.Wrocław, 2012 rok
Norma: 40 g/m3
Główne przyczyny przekroczeń zanieczyszczeń w powietrzu:

emisja z obiektów zaliczanych do sektora komunalno-bytowego: lokalnych kotłowni
i palenisk domowych, wyposażonych w niskie emitory. Ich eksploatacja jest
najważniejszym czynnikiem wpływającym na wzrost zanieczyszczenia powietrza w sezonie
grzewczym, obserwowanym w przypadku większości mierzonych zanieczyszczeń, przede
wszystkim: WWA, pyłu PM10 i PM2,5. W miesiącach letnich stężenia większości
zanieczyszczeń są znacznie niższe od wartości normatywnych;

emisja związana z ruchem samochodowym, która skutkuje całorocznym wysokim
poziomem dwutlenku azotu (NO2) w powietrzu oraz wpływa na podwyższony poziom pyłu
zawieszonego PM10 i PM2,5 w rejonach dróg o dużym natężeniu ruchu,

emisja napływowa – zanieczyszczenia „napływające” do miast, ze źródeł emisji
zlokalizowanych poza granicami Wrocławia.
Ze względu na przekroczenia wartości dopuszczalnych dwutlenku azotu, pyłu zawieszonego
PM10, pyłu zawieszonego PM2.5 oraz wartości docelowej benzo(a)pirenu, konieczne jest
przeprowadzenie działań naprawczych mających na celu ograniczenie ponadnormatywnych
stężeń zanieczyszczeń powietrza.
Zakres działań naprawczych został określony w „Programie ochrony powietrza dla województwa
dolnośląskiego”, który został przyjęty uchwałą nr XLVI/1544/14 Sejmiku Województwa
Dolnośląskiego z dnia 25 lutego 2014 r.
6
IV. SZCZEGÓŁOWA OCENA DLA POSZCZEGÓLNYCH ZANIECZYSZCZEŃ
POWIETRZA
Dwutlenek siarki
W 2013 r. nie wystąpiły przekroczenia poziomów dopuszczalnych i alarmowego określonych
dla dwutlenku siarki.
Poziom stężeń średniodobowych SO2 we Wrocławiu w ciągu całego roku nie przekroczył 27%
normy, a poziom stężeń 1-godzinnych – 20%. Najwyższe stężenia SO2 wystąpiły w drugiej połowie
stycznia 2013 r. – wtedy też rejestrowano najniższe w 2013 r. temperatury powietrza, które przyczyniły
się do zwiększenia spalania paliw do celów grzewczych.
Analizując wieloletnie zmiany stężeń średniorocznych SO2 widoczne jest utrzymywanie się tego
zanieczyszczenia na niskim poziomie.
Wykres 1. Stężenia średnioroczne SO2 w latach 2005-2013 oraz średnie stężenia w sezonach grzewczym
i pozagrzewczym 2013 r.
*brak normy średniorocznej
Tabela 2. Wyniki pomiarów dwutlenku siarki we Wrocławiu w 2013 r.
µg/m3 µg/m3 µg/m3 µg/m3 µg/m3
Wrocław, Wyb.J.Conrada1. Korzeniowskiego
7
9
4
33
25
–
%
0
91%
µg/m3 µg/m3
69
37
Kompletność serii
pomiarów 1-godz. /4
\3
Liczba przypadków
powyżej poz. dop. \2
Liczba przypadków
powyżej poz. alarmowego
Stężenie
maksymalne (25-te)
Stężenia 1-godzinne SO2
Średnia w sez.
pozagrzewczym
Stężenie
maksymalne (1-sze)
Stężenie
maksymalne (4-te)
Liczba przypadków
powyżej poz. dop. \1
Kompletność serii
pomiarów 24-godz.
Stężenie
maksymalne (1-sze)
Stacja
Średnia w sez.
grzewczym
Lp.
Średnia roczna
Stężenia 24-godzinne SO2
–
–
%
0
0
84%
dopuszczalny poziom 24-godz. SO2 dla obszaru kraju: 125 µg/m3, dopuszczalna liczba przypadków powyżej poziomu dopuszczalnego: 3 razy
dopuszczalny poziom 1-godz. SO2 dla obszaru kraju: 350 µg/m3, dopuszczalna liczba przypadków powyżej poziomu dopuszczalnego: 24 razy
3/ poziom alarmowy 1-godz. SO2: 500 µg/m3
4/ kompletność serii pomiarowej jako % ważnych danych po pomniejszeniu o dane utracone z powodu okresowej kalibracji lub zwykłej
konserwacji sprzętu
1/
2/
7
Dwutlenek azotu
Podobnie jak w poprzednich latach, w 2013 r., pomiary wykazały: przekroczenia
dopuszczalnego poziomu średniorocznego w stacji „komunikacyjnej” (przy skrzyżowaniu al.
Wiśniowej z ul. Powstańców Śląskich) – 135% normy oraz brak przekroczeń w stacji reprezentatywnej
dla osiedli mieszkaniowych miasta (Wyb. J. Conrada-Korzeniowskiego) – 50% normy. Główną
przyczyną przekroczeń NO2 wykazywanych przez stację komunikacyjną jest emisja tlenku azotu
pochodząca ze spalania paliw w silnikach samochodowych. Jest to obecnie, obok emisji ze źródeł
grzewczych, najważniejsze źródło zanieczyszczenia powierza NO2.
Na żadnej ze stacji nie wystąpiły przekroczenia dopuszczalnego i alarmowego poziomu 1godzinnego.
Stężenia średnioroczne NO2 w latach 2005-2013 we Wrocławiu ulegały niewielkim wahaniom.
Od 2005 r. (rozpoczęcie pomiarów) stacja „komunikacyjna” rejestrowała wysoki, ponadnormatywny
poziom średnioroczny NO2 (stężenia w zakresie 54-69 µg/m3). Od 2010 r. – w przypadku stacji
komunikacyjnej oraz od 2011 r. w przypadku stacji tła miejskiego – notuje się obniżanie
średniorocznego poziomu stężeń dwutlenku azotu.
Wykres 2. Stężenia średnioroczne NO2 w latach 2005-2013
* norma średnioroczna Da=40 g/m3
Wykres 3. Stężenia średnioroczne oraz średnie stężenia w sezonach grzewczym i pozagrzewczym NO2 w 2013 r.
8
Tabela 3. Wyniki pomiarów dwutlenku azotu na terenie Wrocławia w 2013 r.
%
µg/m3 µg/m3 µg/m3 µg/m3
20
54
50%
135%
Wrocław, Wyb.J.Conrada-Korzeniowskiego
24
55
18
53
99
172
74
138
Kompletność serii
pomiarowej
Średnia
w sez. grzewczym
µg/m3
Liczba przypadków
powyżej poziomu
dopuszczalnego \2
Liczba przypadków
powyżej poziomu
alarmowego \3
% normy \1
1.
2.
Stanowisko pomiarowe
Średnia roczna
Lp.
Średnia w sez.
pozagrzewczym
Stężenie
maksymalne (1sze)
Stężenie
maksymalne (19-te)
Stężenia 1-godzinowe NO2
–
–
%
0
0
0
0
61%
100%
– przekroczenia wartości kryterialnych
dopuszczalny poziom średnioroczny NO2 dla obszaru kraju: 40 µg/m3
2/ dopuszczalny poziom 1-godz. NO2 dla obszaru kraju: 200 µg/m3, dopuszczalna liczba przypadków powyżej poz. dopuszczalnego: 18 razy
3/ poziom alarmowy 1-godz. NO2: 400 µg/m3
1/
Benzen
Pomiary wykonywane w 2013 r. przy ul. Wyb. J.Conrada-Korzeniowskiego (stacja tła miejskiego)
nie wykazały przekroczenia dopuszczalnej wartości średniorocznej.
Poziom stężeń w sezonie grzewczym był ponad 2-krotnie wyższy od poziomu notowanego
w sezonie pozagrzewczym – co podobnie jak w przypadku SO2, świadczy o znacznym oddziaływaniu
źródeł grzewczych na jakość powietrza w mieście.
Wykres 4. Stężenie średnioroczne oraz średnie stężenia w sezonach grzewczym i pozagrzewczym benzenu w 2013 r.
Tabela 4. Wyniki pomiarów benzenu we Wrocławiu w 2013 r.
Lp.
1.
Wrocław, Wyb.J.ConradaKorzeniowskiego
Średnia
Średnia w sez.
% normy \1
roczna
grzewczym
µg/m3
%
µg/m3
3,6
71%
Średnia w sez.
pozagrzewczym
µg/m3
Kompletność serii
pomiarowej \2
%
2,4
74%
5,1
dopuszczalny poziom średnioroczny benzenu: 5 µg/m3
kompletność serii pomiarowej jako % ważnych danych po pomniejszeniu o dane utracone z powodu okresowej kalibracji lub zwykłej
1/
2/
9
Ozon
W latach 2011-2013 r. nie wystąpiło we Wrocławiu przekroczenie poziomu docelowego
ozonu. Najwyższe stężenia rejestrowane były od kwietnia do sierpnia w dniach o intensywnym
nasłonecznieniu oraz wysokich temperaturach powietrza.
Stężenia ozonu wykazują w ciągu doby charakterystyczną zmienność – niski poziom w godzinach
nocnych i stopniowy wzrost stężeń w ciągu dnia proporcjonalnie do natężenia promieniowania
słonecznego.
W porównaniu do lat poprzednich w 2013 r. zarejestrowano wzrost średniorocznego stężenia ozonu.
Wykres 5. Stężenia średnioroczne ozonu w latach 2005-2013
Tabela 5. Wyniki pomiarów ozonu we Wrocławiu w latach 2011-2013
Kompletność serii
pomiarowej w okresie
letnim \2
Średnia liczba dni
z przekr. poz. docelowego
w latach 2011-2013 \1
Percentyl 93,2
\1
Liczba dni z przekr. poz.
dolecowego w danym roku
Stężenie maksymalne
Rok
Średnia w sez.
pozagrzewczym
Średnia w sez. grzewczym
Lp.
Średnia roczna
Stężenia 8-godzinne kroczące O3
µg/m3 µg/m3 µg/m3
µg/m3
–
µg/m3
–
%
2011
39
33
53
129
3*
40%
1. Wrocław, ul. Bartnicza
2012
52
35
61
140
13
111
8
100%
2013
–
–
–
–
–
–
2011
46
30
59
141
14
99%
Wrocław, Wyb.J.Conrada2.
2012
48
29
62
142
13
112
10
100%
Korzeniowskiego
2013
43
35
54
131
3*
79%
* seria pomiarowa nie spełnia wymogu kompletności do prawidłowego obliczenia normowanych parametrów (rzeczywista liczba przekroczeń
poziomu 120 µg/m3 mogła być wyższa niż wynika z niepełnej serii wyników pomiarów stężeń)
1/ poziom docelowy ozonu: średnia 8-godz.: 120 µg/m3, dopuszczalna liczba dni z przekroczeniami poziomu docelowego uśredniona w ciągu
ostatnich 3 lat: 25 dni (jeżeli brak jest wyników pomiarów z 3 lat, podstawę klasyfikacji mogą stanowić wyniki z dwóch lub jednego roku
z okresu 2011-2013)
2/ wymagana kompletność serii pomiarowej w okresie ciepłym: 90%; dodatkowo musi być spełniony warunek: przynajmniej 5 miesięcy
z okresu od kwietnia do września, spełniających warunki kompletności: 90%, tj. przynajmniej 27 wartości maksymalnych stężeń 8-godzinnych
w miesiącu
10
Pył zawieszony PM10
Pomiary pyłu zawieszonego PM10 w 2013 r. wykazały wysoki poziom zanieczyszczenia
powietrza oraz przekroczenia normy średniodobowej (dopuszczalna liczba dni z przekroczeniami –
35 dni). Ilość dni z przekroczeniami dopuszczalnego stężenia 24-godzinnego we Wrocławiu:
 ul. Wyb. J. Conrada-Korzeniowskiego: 77 dni.
 ul. Orzechowa: 78 dni.
W 2013 r. nie wystąpiły przekroczenia poziomu informowania społeczeństwa o ryzyku
wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego (>200 g/m3).
Przekroczenia średniodobowej wartości normatywnej pyłu zawieszonego PM10 występowały głównie
w sezonie grzewczym. Średnie stężenie pyłu PM10 w sezonie grzewczym było ok. 2-krotnie wyższe niż
w sezonie pozagrzewczym. Pomiary wykonywane w latach 2011-2013 wykazały zbliżony poziom
stężeń średniorocznych – od 36-39 g/m3.
Wykres 6. Stężenia średnioroczne pyłu PM10 w latach 2011-2013 oraz średnie stężenia w sezonach grzewczym
i pozagrzewczym w 2013 r.
1.
2.
Stężenie
maksymalne (36-te)
Liczba przypadków
powyżej poziomu
dopuszczalnego \3
Liczba przypadków
powyżej poziomu
informowania \4
Liczba przypadków
powyżej poziomu
alarmowego \5
Kompletność serii
pomiarów 24-godz.\6
Stężenia 24-godzinowe pyłu zawieszonego PM10
Stężenie
maksymalne (1-sze)
Średnia
w sez. pozagrzewczym
Średnia
w sez. grzewczym
% normy \2
Lp.
Średnia roczna
Tabela 6. Wyniki pomiarów pyłu zawieszonego PM10 we Wrocławiu w 2013 r.
µg/m3 % µg/m3 µg/m3 µg/m3 µg/m3
37 93%
47
26
152
63
Wrocław, ul. Orzechowa
36 90%
47
25
143
66
–
–
77
78
0
0
0
0
dopuszczalny poziom średnioroczny pyłu zawieszonego PM10: 40 µg/m 3
3/ dopuszczalny poziom 24-godz. pyłu PM10: 50 µg/m3, dopuszczalna liczba przypadków powyżej poziomu dopuszczalnego: 35 razy
4/ poziom informowania społeczeństwa o ryzyku wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego dla pyłu PM10: 200 µg/m 3 (stężenie 24godzinne)
5/ poziom alarmowy pyłu PM10: 300 µg/m3 (stężenie 24-godzinne)
2/
%
100%
100%
11
Pył zawieszony PM2.5
Normowany jest:
średnioroczny poziom dopuszczalny – 25 g/m3,
pułap stężenia ekspozycji – 20 g/m3, (norma dla kraju, miast > 100000 mieszkańców oraz
aglomeracji). Ocenę dotrzymania pułapu stężenia ekspozycji dokonuje się osobno dla każdego
miasta i aglomeracji, poprzez porównanie wskaźnika średniego narażenia (WŚN) właściwego dla
danego miasta i aglomeracji z pułapem stężenia ekspozycji.
Pomiary pyłu zawieszonego PM2,5 w 2013 r. wykazały przekroczenie normy średniorocznej
oraz przekroczenie pułapu stężenia ekspozycji.
Stacją wyznaczoną do monitorowania wskaźnika średniego narażenia (WŚN) dla aglomeracji
wrocławskiej jest stacja przy ul. Na Grobli. Wskaźnik ten jest 3-letnią średnią kroczącą obliczaną z 3 lat
poprzedzających rok wykonania oceny i służy do monitorowania redukcji poziomu stężenia pyłu
zawieszonego PM2.5 na poziomie tła miejskiego, na gęsto zaludnionych obszarach miejskich kraju.
Tak jak w przypadku pyłu PM10 wyniki pomiarów pyłu PM2,5 wskazują na źródła grzewcze jako
główną przyczynę ponadnormatywnego zanieczyszczenia powietrza w mieście. Średnie stężenia
w sezonie grzewczym były ok. 2-krotnie wyższe niż w sezonie pozagrzewczym.
Wykres 7. Stężenia średnioroczne pyłu PM2,5 (Wrocław, ul. Na Grobli) oraz wskaźnik średniego narażenia (WŚN) dla
aglomeracji wrocławskiej w 2013 r.
1.
2.
Wrocław, ul. Na Grobli
M
A
28
30
%
112%
120%
µg/m3
µg/m3
38
41
18
20
Kompletność
serii pomiarowej \3
Średnia w sez.
pozagrzewczym
µg/m3
Średnia w sez.
grzewczym
% normy \2
Średnia roczna
Lp.
Metoda
pomiarowa \1
Tabela 7. Wyniki pomiarów pyłu zawieszonego PM2.5 w 2013 r.
%
100%
97%
metody pomiarowe: M – pomiar metodą manualną wagową z separacją frakcji 2.5 µm, A – pomiar automatyczny z separacją frakcji 2.5 µm
2/ docelowy/dopuszczalny poziom średnioroczny pyłu zawieszonego PM2.5: 25 µg/m3
1/
12
Metale ciężkie: ołów, arsen, nikiel, kadm
Monitoring zanieczyszczenia powietrza metalami ciężkimi wykonywany był poprzez oznaczanie
zawartości metali w pyle zawieszonym PM10. Pomiary realizowane były w stacji pomiarowej przy
ul. Wyb. J. Conrada-Korzeniowskiego.
Podobnie jak w latach poprzednich, w 2013 r. stężenia metali ciężkich: arsenu, kadmu, niklu
i ołowiu występowały na poziomach niższych od poziomów normatywnych.
Tabela 8. Stężenia ołowiu, arsenu, niklu, kadmu w pyle PM10 we Wrocławiu w 2013 r.
Lp.
1.
2.
3.
4.
Średnia
% normy
roczna
ng/m3
%
Ołów
25
5%
Arsen
3,1
52%
Kadm
0,7
14%
Nikiel
1,3
7%
średnioroczny poziomu dopuszczalny ołowiu: 500 ng/m3,
średnioroczne poziomy docelowe: arsen 6 ng/m3, kadm 5 ng/m3, nikiel 20 ng/m3
Substancja
Średnia w sez.
grzewczym
ng/m3
33
3,3
0,9
1,5
Średnia w sez.
pozagrzewczym
ng/m3
17
3,0
0,5
1,1
Wykres 8. Poziom stężeń średniorocznych oraz średnich stężeń w sezonach grzewczym i pozagrzewczym metali
ciężkich we Wrocławiu w 2013 r.
Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA)
W ramach systemu Państwowego Monitoringu Środowiska, z grupy wielopierścieniowych
węglowodorów aromatycznych (WWA) monitorowaniu podlega 7 WWA, w tym benzo(a)piren,
traktowany jako znacznik rakotwórczego ryzyka związanego z obecnością WWA w otaczającym
powietrzu.
We Wrocławiu WWA oznaczane są w pyle PM10 pobieranym w stacji „tła miejskiego” przy Wyb.
J. Conrada-Korzeniowskiego. Przy ul. Orzechowej w 2013 r. oznaczany był jedynie benzo(a)piren.
Podobnie jak w poprzednich latach, w 2013 r. wystąpiło przekroczenie poziomu docelowego
B(a)P:
 Wyb. J. Conrada-Korzeniowskiego – 390% normy,
 ul. Orzechowa – 390% normy.
O wysokim, średniorocznym poziomie benzo(a)pirenu zadecydowały bardzo wysokie stężenia
rejestrowane w sezonie grzewczym. Podobnie jak w przypadku dwutlenku siarki poziom stężeń tego
zanieczyszczenia jest silnie zależny od stopnia intensyfikacji procesów grzewczych (8-krotnie wyższe
stężenia w sezonie grzewczym!).
W porównaniu do 2012, w 2013 r. obniżył się średnioroczny poziom WWA w powietrzu, w tym
stężenie benzo(a)pirenu zmniejszyło się o ok. 9%.
13
Wykres 9. Stężenia średnioroczne WWA w pyle PM10 we Wrocławiu w latach 2012-2013
Wykres 10. Stężenia średniodobowe B(a)P w pyle PM10 we Wrocławiu w 2013 r.
Tabela 9. Wyniki pomiarów wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych oznaczanych w pyle PM10 we
Wrocławiu w 2013 r.
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Substancja.
Wrocław, ul. Orzechowa
Benzo(a)antracen
Benzo(b)fluoranten
Benzo(j)fluoranten
Benzo(k)fluoranten
Dibenzo(a,h)antracen Wrocław, Wyb.J.Conrada-Korzeniowskiego
Indeno(1,2,3-cd)piren Wrocław, Wyb.J.Conrada-Korzeniowskiego
Benzo(a)piren
Średnia % wartości Średnia w sez. Średnia w sez.
roczna docelowej 1/ grzewczym pozagrzewczym
ng/m3
%
ng/m3
ng/m3
3,9
390%
6,9
0,9
3,9
390%
6,9
0,9
3,0
–
5,5
0,5
3,9
–
6,6
1,0
2,2
–
4,0
0,4
1,9
–
3,4
0,4
0,7
–
1,3
0,2
2,8
–
4,7
0,9
– przekroczenia wartości docelowej = 1 ng/m3
14
V. STOSOWANE METODY POMIAROWE
Badane cechy
metoda pomiarowa/badawcza
Norma / procedura badawcza
metody automatyczne
dwutlenek siarki
metoda fluoroscencyjna
PN-EN 14212, L/B-01/PPA
tlenki azotu (NO2-NOx)
metoda chemiluminescencyjna
PN-EN 14211,L/B-01/PPA
ozon
fotometria UV
PN-EN 14625, L/B-01/PPA
benzen
automatycznie z wykorzystaniem
chromatografu gazowego
metoda tłumienia promieniowania
beta
pył zawieszony PM2,5
PN-EN 14662-3, L/B-03/PPA
L/B-02/PPA
metody manualne
pobieranie próbek pyłu
zawieszonego
pył zawieszony PM10
pył zawieszony PM2,5
zgodnie z PN-EN 12341:2006
PN-EN 12341:2006
"Jakość powietrza atmosferycznego.
Oznaczanie frakcji PM10 pyłu
zawieszonego. Metoda odniesienia i
procedura badania terenowego do
wykazania równoważności
stosowanej metody pomiarowej z
metodą odniesienia"
PN-EN 12341:2006
grawimetryczna
PN-EN 14907:2006
grawimetryczna
WWA w pyle PM10
metoda wysokosprawnej
chromatografii cieczowej
ołów
metoda absorpcyjnej spektrometrii
atomowej z atomizacją
elektrotermiczną (ETAAS)
kadm
nikiel
arsen
PWR: PN-EN 15549:2008
PJG: PN-EN 14902:2010
PJG: PN-EN 14902:2010
PJG: PN-EN 14902:2010
PJG: PN-EN 14902:2010

W 2013 ROKU - Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we

Transkrypt

Podobne dokumenty

Przekroczenia dopuszczalnych norm pyłu zawieszonego PM10

pobierz stronę jako plik pdf - Urząd Statystyczny we Wrocławiu

ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA

LISTA GOŚCI MŁODZIEŻOWEJ WSZECHNICY DZIENNIKARSKIEJ :

Zobacz tematy

zakup pojazdu specjalnego