EDUKAC JA DOROSŁYCH WOBEC SPOŁECZNEGO WYKLUCZENIA:
Transkrypt
EDUKAC JA DOROSŁYCH WOBEC SPOŁECZNEGO WYKLUCZENIA:
Akademickie Towarzystwo Andragogiczne „Ateneum-Szkoła Wyższa” w Gdańsku BIBLIOTEKA EDUKACJI DOROSŁYCH Tom 44 EDUKAC JA DOROSŁYCH WOBEC SPOŁECZNEGO WYKLUCZENIA: PRZESZŁOŚĆ I TERAŹNIEJSZOŚĆ pod red. Tomasza Maliszewskiego, Józefa Żerko (red. serii: Agnieszka Stopińska-Pająk) Warszawa-Gdańsk 2012 SERIA WYDAWNICZA: Biblioteka Edukacji Dorosłych, tom 44 Komitet Wydawniczy „Ateneum-Szkoły Wyższej” w Gdańsku: prof. zw. dr hab. Edmund Kotarski (przewodniczący), prof. nadzw. dr Hanna Dubrzyńska, prof. nadzw. dr hab. Marcin Krawczyński, prof. nadzw. dr hab. Henryk Olszewski, prof. zw. dr hab. Waldemar Tłokiński, prof. nadzw. dr Józef Żerko, dr Małgorzata Godlewska, dr Maja Wojciechowska. Rada Redakcyjna „Biblioteki Edukacji Dorosłych” dr hab., prof. UŚ Agnieszka Stopińska-Pająk (przewodnicząca); prof. zw. dr hab. Tadeusz Aleksander; dr hab., prof. UŁ Elżbieta Dubas; prof. zw. dr hab. Alicja Kargulowa; prof. zw. dr hab. Józef Kargul; dr hab., prof. UO Eleonora Sapia-Drewniak; dr hab., prof. UW Ewa Skibińska; prof. zw. dr hab. Ewa Solarczyk-Ambrozik, prof. zw. dr hab. Eugenia A. Wesołowska Redaktor naukowa serii wydawniczej BED: dr hab., prof. UŚ Agnieszka Stopińska-Pająk Recenzent tomu: dr hab., prof. UMK Hanna Solarczyk-Szwec Redaktorzy naukowi BED, tom 44: dr Tomasz Maliszewski, prof. nadzw. dr Józef Żerko ISBN 978-83-61079-17-0 © Copyright by „Ateneum-Szkoła Wyższa” w Gdańsku, 2012. © Copyright by Akademickie Towarzystwo Andragogiczne and authors, 2012. Adres Redakcji: „Ateneum – Szkoła Wyższa” ul. Wały Piastowskie 1 80-855 Gdańsk e-mail: [email protected] Wydawnictwo Ateneum – Szkoła Wyższa w Gdańsku Korekta Tomasz Maliszewski, Józef Żerko, Monika Żmudzka-Brodnicka Przygotowanie do druku Violetta Pastwa Projekt okładki Katarzyna Krawczyńska Druk i oprawa SOWA Sp. Z o.o. 01-209 Warszawa, Hrubieszowska 6a Spis treści Agnieszka Stopińska-Pająk (Uniwersytet Śląski), Wprowadzenie od redaktorki serii ........... 5 * * * Słowo wstępne – Tomasz Maliszewski, Józef Żerko .............................................................. 7 Część I. Z historii pracy oświatowej na rzecz przeciwdziałania wykluczeniu Jindra Kulich (University of British Columbia), Obraz oświaty dorosłych w dziewiętnastowiecznej beletrystyce niemieckiego obszaru językowego.................................. 13 Mirosława Bednarzak-Libera (Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach), Alfabetyzacja Polaków rekrutowanych do sił zbrojnych Austro-Węgier stacjonujących w autonomicznej Galicji ............................................................................................................. 27 Józef Żerko („Ateneum-Szkoła Wyższa” w Gdańsku), Stan umiejętności czytania i pisania u byłych absolwentów kursów nauczania początkowego i kursów repolonizacyjnych (1948-1951) z gmin Kolbudy i Sierakowice po trzydziestu latach ............................................. 49 Część II. W kręgu dziejów polskich uniwersytetów ludowych Eleonora Sapia-Drewniak (Uniwersytet Opolski), Uniwersytet ludowy w życiu społeczności Śląska Opolskiego w I połowie XX w. .................................................................. 61 Iwona Błaszczak (Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie), Miejsce Towarzystwa Uniwersytetów Ludowych RP w upodmiotowieniu polskiej wsi w latach 1945-1948 ................................................................................................................................... 71 Joanna Janik-Komar (Uniwersytet Opolski), Działalność kulturalno-oświatowa Uniwersytetu Ludowego w Błotnicy Strzeleckiej ........................................................................ 93 Tomasz Maliszewski (Akademia Pomorska w Słupsku), Relikt przeszłości? O losach polskich uniwersytetów ludowych w latach 1939-2010............................................................ 105 Część III: Teraźniejszość zakotwiczona w przeszłości Beata Cyboran (Uniwersytet Jagielloński), Miejsce popularyzacji wiedzy w przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu. O kształtowaniu kompetencji interpretacyjnych w edukacji dorosłych ................................................................................... 141 Małgorzata Rosalska (UAM w Poznaniu), Katolickie uniwersytety ludowe we współczesnej Polsce............................................................................................................. 161 Małgorzata Stopikowska („Ateneum-Szkoła Wyższa” w Gdańsku), Rozwój oświaty etnicznej jako jedna z form przezwyciężania wykluczenia społecznego (na przykładzie polskiej mniejszości narodowej na Białorusi) .......................................................................... 173 Część IV: Wokół doświadczeń edukacyjnych za granicą Jelle Zwart (Folkshegeskoalle Schylgeralân), Przeciw wykluczeniu holenderskich Fryzów: o historii i współczesności Wyższej Szkoły Ludowej na wyspie Terschelling........................... 195 Thorbjörg Árgeirsdóttir (Learning Centre in Akureyri), Edukacja dorosłych w Islandii – wybrane aspekty........................................................................................................................ 207 Artur Fabiś (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Oświęcimiu), Wyrównywanie szans edukacyjnych priorytetowym zadaniem edukacji dorosłych w Szwajcarii ..................... 215 Elisabetta Cannova (Speha Fresia S.C.a r.l. – Roma), Współczesność edukacji dorosłych we Włoszech.............................................................................................................................. 227 Część V: Od praktyki do teorii: teoretyczne rozważania nad społecznym wykluczeniem Katarzyna Górniak (Politechnika Warszawska), Ekskluzja społeczna w perspektywie koncepcji socjo-kulturowych .................................................................................................... 239 Małgorzata Malec (Uniwersytet Wrocławski), Społeczne konstruowanie (nie)pełnosprawności................................................................................................................ 255 Lucjan Turos (Uniwersytet Warszawski, prof. em.), Edukacja dorosłych wobec problemów wykluczenia społecznego .......................................................................................................... 265 * * * Informacja o autorach ............................................................................................................... 273 * * * „Biblioteka Edukacji Dorosłych” – wykaz opublikowanych tomów serii............................... 274