BUDOWA KABLI ELEKTROENERGETYCZNYCH

BUDOWA KABLI ELEKTROENERGETYCZNYCH
W ogólnym przypadku można wyróżnić następujące elementy konstrukcyjne kabli
elektroenergetycznych:
a) żyły,
b) izolacje żył,
c) ekran indywidualny,
d) powłoka,
e) ekran ogólny,
f) pancerz,
g) osłona ochronna.
Żyły
Rodzaje żył kabli elektroenergetycznych ze wzgl. na spełniane funkcje:
• Robocze
• Ochronne
• Kontrolne
Do budowy żył kabli elektroenergetycznych wykorzystuje się pojedyncze druty oraz linki
miedziane i aluminiowe.
Przekroje żył kabli mogą mieć kształt:
• Okrągły
• Sektorowy (wycinek koła)
Izolacja
Izolacja żył w kablach może być wykonana z następujących materiałów oznaczonych w
symbolu kabla wg niżej podanych zasad:
a) papier nasycony syciwem zwykłym (brak symbolu),
b) papier nasycony syciwem trudno ściekającym (n),
przypadki a) oraz b) dotyczą starszych typów kabli elektroenergetycznych
c) polwinit (Y),
d) polietylen termoplastyczny (X),
e) polietylen usieciowany (XS).
W zakresie stosowania izolacji powinny być spełnione następujące zalecenia:
a) w nowych instalacjach prowadzonych w wyrobiskach o dużych narażeniach mechanicznych
należy przewidywać kable z izolacją polwinitową,
b) w nowych instalacjach prowadzonych w wyrobiskach o niekorzystnych warunkach dla
układu elektroizolacyjnego sieci jak np. podwyższona temperatura, duża wilgotność, należy
przewidywać kable z izolacją z polietylenu usieciowanego (XS),
c) izolacja polietylenowa wykonana tak z polietylenu termoplastycznego (X) jak i z polietylenu
usieciowanego (XS) może być stosowana wyłącznie w kablach z ekranami indywidualnymi (H),
d)w nowych instalacjach, ze względu na wyższą obciążalność prądową długotrwałą
korzystnym jest stosowanie kabli z izolacją z polietylenu usieciowanego.
Ekran indywidualny
Ekrany indywidualne, oznaczone literą (H) w symbolu kabla, są wykonane z obwoju z taśm
miedzianych względnie z obwojów z taśmy niemetalowej przewodzącej i taśmy lub drutów
miedzianych oraz z siatki z drutów.
Powłoka
W kablach wykonana jest z polwinitu jako wytłaczana i wypełnia wnęki między żyłami w
ośrodku kabla. Kable z powłoką ołowianą nie są dopuszczone do stosowania w nowych
instalacjach o napięciu do 1000V.
Ekran ogólny
W kablach górniczych ekran ogólny (ek) jest wykonywany w postaci obwoju z taśm
miedzianych. W kablach z ekranem ogólnym a bez ekranów indywidualnych (kabel typu YKGF
(o, p, t, tl-3,6/6kV) ekran ten należy traktować jako żyłę ochronną i uziemić.
W kablach z dwoma ekranami ekran ogólny w zależności od stopnia zabezpieczenia
ziemnozwarciowego, może być wykorzystywany jako ochronny względnie kontrolny. W
przypadku, gdy ekran ogólny nie jest wykorzystywany jako kontrolny musi być połączony z
ekranem indywidualnym i uziemiony. Gdy ekran ogólny pracuje jako kontrolny wówczas jest
izolowany od ziemi.
Pancerz
a) taśma stalowa zwykła (Ft) lub lakierowaną (Ftl),
b) druty stalowe okrągłe (Fo),
c) druty stalowe płaskie (Fp).
W nowych instalacjach zalecone jest instalowanie kabli w pancerzach z drutów stalowych.
Powłoka rozdzielająca
W kablach posiadających ekran ogólny oraz pancerz stosowana jest dodatkowa powłoka
oddzielająca ekran od pancerza. Powłoka rozdzielająca (nie oznaczana w symbolu kabla) jest
wykonywana jako wytłoczona warstwa z polwinitu oponowego.
Osłona ochronna
Osłona w kablach powinna być wykonana jako wytłoczona warstwa z polwinitu oponowego (y)
lub z polwinitu o zwiększonej odporności na rozprzestrzenianie się płomienia (yn). W kablach o
napięciu 3,6/6kV osłona posiada barwę czerwoną.
Na osłonie ochronnej, zgodnie z wymaganiami są wytłaczane podstawowe dane:
a) znak dopuszczenia,
b) typ kabla, liczbę i przekrój żył,
c) napięcie znamionowe kabla,
d) nazwę producenta,
e) rok wykonania kabla.
Symbolika i oznaczenie elektroenergetycznych kabli górniczych.
Przykłady oznaczeń:
1) Elektroenergetyczny kabel górniczy: Y H K G X e k y
Powłoka polwinitowa - Y
Elektroenergetyczny kabel górniczy z ekranami indywidualnymi o żyłach miedzianych ( nie
oznacza się) - HKG
Izolacja żył polietylenowa termoplastyczna - X
Ekran ogólny nałożony na powłokę - ek
Osłona ochronna z polwinitu oponowego - y
2) Elektroenergetyczny kabel: K n F p y
Elektroenergetyczny kabel o żyłach miedzianych ( nie oznacza się) - K
Izolacja żył papierowa nasycona syciwem trudno ściekającym - n
Powłoka ołowiana (nie oznacza się)
Pancerz z drutów stalowych płaskich - Fp
Osłona ochronna polwinitowa - y
3) Kable typu Y H K G X S ( F t l , F p , F o ) e k y n , Y H K G X S ( F t I , F p , F o ) y n - to:
kable elektroenergetyczne (K) górnicze (G), z żyłami roboczymi miedzianymi, w izolacji z
polietylenu usieciowanego (XS), w ekranach indywidualnych o polu promieniowym (H), w
powłoce polwinitowej (Y), w ekranie ogólnym (ek), w pancerzu z: taśm stalowych
lakierowanych (Ftl) lub nielakierowanych (Ft) lub drutów stalowych ocynkowanych okrągłych
(Fo), w osłonie polwinitowej nierozprzestrzeniającej płomienia (yn) na napięcie 3,6/6kV
(temperatura pracy 90°C)
Powłoka
S
y
m
b
ol
Materiał
-
ołów
y
polwinit
Żyły
S
y
m
b
ol
-
Materiał
miedź
Rodzaj kabla
Sy
mb
ol
-
K
Elektroenergetyczny
HK
Elektroenergetyczny
z ekranami
indywidualnymi
Izolacja żył
S
y
m
b
ol
-
Materiał
Ekran
S
y
m
b
ol
papier nasycony
ek ekran ogólny
syciwem
zwykłym
H
n
Materiał
Pancerz
Sy
m
bo
l
Ft
ekran
indywidualny Ftl
na izolacji żył
Materiał
S
y
m
b
o
l
Materiał
taśma
stalowa
zwykła
y
polwinit
oponowy
polwinit o
zwiększonej
taśma
odporności
stalowa
yn na rozprzelakierowana
strzenianie
się
płomienia
papier nasycony
syciwem
trudno
ściekającym
Fp
Osłona
druty stalowe
płaskie
KG
Elektroenergetyczne
kable
górnicze
Y
polwinit
Fo
Elektroenergetyczne
kable
HKG górnicze z
ekranami
indywidualnymi
X
polietylen
termoplastyczny
XS
polietylen
usieciowany
druty stalowe
okrągłe
Przekroje znamionowe żył roboczych i ochronnej:
Przekrój znamionowy
Żyły robocze
Żyła ochronna
2
mm
3 x 25
3 x 35
3 x 50
25
3 x 70
3 x 95
3 x 120
3 x 150
30
3 x 185
4) Kable górnicze szybowe (s) o izolacji polwinitowej ekranowane na napięcie 3,6/6kV typu
YHKGsYFpy. (temperatura pracy 70°C)
Przekroje znamionowe żył roboczych i ochronnej:
Przekrój znamionowy
Żyły robocze
Żyła ochronna
mm2
25
3 x 70
3 x 95
30
3 x 120
30
3 x 150
30
3 x ] 85
30
3 x 240
30
5) Kable górnicze o izolacji polietylenowej ekranowane na napięcie 3,6/6kV typu: YHKGXFty,
YHKGXFpy, YHKGXFoy, YHKGXeky, YHKGXekFty, YHKGXekFpy, YHKGXekFoy
(temperatura pracy 70°C).
Przekroje znamionowe
żył roboczych
mm2
3 x 25
3 x 35
3 x 50
3 x 70
3 x 95
3 x 120
3 x 150
żyły ochronnej
mm2
25
30
6) Kable górnicze o izolacji polwinitowej ekranowane na napięcie znamionowe 3,6/6kV typu:
YHKGYekFty, YHKGYekFpy, YHKGYekFoy, YHKGYFty, YHKGYFpy, YHKGYFoy (temperatura
pracy 70°C).
Przekroje znamionowe żył roboczych i ochronnej:
Przekrój znamionowy
Żyły robocze
Żyła ochronna
mm2
3 x 35
3 x 50
25
3 x 70
3 x 95
3 x 120
3 x 150
3 x 185
30
7) Kable górnicze o izolacji polwinitowej na napięcie znamionowe 3,6/6kV typu:
YKGYFpy, YKGYFoy, (temperatura pracy 70°C).
Przekroje znamionowe żył roboczych i ochronnej:
Przekrój znamionowy
Żyły robocze
Żyła ochronna
mm2
3 x 25
14
3 x 35
16
3 x 50
18
3 x 70
18
3 x 95
20
3 x 120
22
3 x 150
24
3 x 185
27
3 x 240
30
YKGYFty,