Załącznik - Urząd Gminy Polkowice

Transkrypt

Sprawozdanie z działalności Ośrodka Pomocy Społecznej w Polkowicach w zakresie pomocy społecznej w 2004 roku
Sprawozdanie z działalności Ośrodka Pomocy Społecznej w Polkowicach w
zakresie pomocy społecznej w 2004 r.
Ośrodek Pomocy Społecznej w Polkowicach zgodnie ze swoim Statutem realizuje zadania
państwowej i samorządowej polityki socjalnej.
Zadania te obejmują w szczególności:
1. przyznawanie i wypłacanie przewidzianych ustawą świadczeń,
2. analizę i ocenę zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia pomocy społecznej,
3. tworzenie warunków organizacyjnych funkcjonowania pomocy społecznej, w tym rozbudowę
niezbędnej infrastruktury socjalnej,
4. pobudzanie społecznej aktywności w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych osób
i rodzin,
5. pracę socjalną, rozumianą jako działalność zawodową, skierowaną na pomoc osobom
i rodzinom we wzmocnieniu lub odzyskaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie
oraz tworzenie warunków sprzyjających temu celowi.
Ośrodek Pomocy Społecznej w Polkowicach realizował zadania wynikające z:
•
ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz.U. z 2004r Nr 64
poz.593),
•
ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (Dz. U. 1997r. Nr 123 poz.776 z późniejszymi zmianami),
•
ustawy z dnia 23 stycznia 2003r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu
Zdrowia (Dz.U. z 2003r Nr 45 poz.391 z późniejszymi zmianami),
•
ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.
nr 137/98poz.887 z późniejszymi zmianami),
•
ustawy z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U.z 1994rNr 111,poz.535
z późniejszymi zmianami),
•
ustawy z dnia 1 grudnia 1994r. o zasiłkach rodzinnych i pielęgnacyjnych (tekst jednolity Dz.U.
z 1998r Nr 102 poz.651 z późniejszymi zmianami),
•
ustawy z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jednolity Dz.U.Nr 228
poz.2255 z późniejszymi zmianami),
•
ustawy z dnia 10 czerwca 1994r. o zamówieniach publicznych ( tekst jednolity Dz.U.z 2002r
Nr 72 poz.664 z późniejszymi zmianami),
1
•
ustawy z dnia 26 listopada 1998r o finansach publicznych (Dz.U.1998r Nr 155 poz.1014
z późniejszymi zmianami),
•
ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(Dz. U.z 1998r Nr 162 poz.1118 z późniejszymi zmianami),
•
ustawy o z dnia 26 października 1982. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (Dz.U. z 1982 r. Nr 35 poz.230),
•
ustawy o zatrudnieniu socjalnym z dnia 13 czerwca 2003r. (Dz.U.Nr 122 poz.1143).
Cele pomocy społecznej
Pomoc społeczna ma na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych
sytuacji życiowych, których nie są w stanie pokonać, wykorzystując własne środki, możliwości
i uprawnienia.
Podstawowymi przesłankami udzielenia osobom i rodzinom wsparcia w ramach pomocy
społecznej jest znalezienie się w trudnej sytuacji życiowej i niemożność jej pokonania mimo
uprzedniego wykorzystania własnych środków, możliwości i uprawnień. Trudna sytuacja życiowa
to, w szczególności zaistnienie jednej z okoliczności wymienionych w art.7 ustawy przy
uwzględnieniu kryterium dochodowego z art.8. ustawy, który mówi, że dochód na osobę
w rodzinie nie może przekroczyć 316 zł, a dochód osoby samotnej 461 zł.
Przez własne środki, możliwości i uprawnienia należy rozumieć nie tylko sytuację materialną, ale
także właściwości psychofizyczne, kwalifikacje zawodowe, aktywność w rozwiązywaniu własnych
i rodzinnych problemów oraz gotowość współdziałania w tym celu z innymi.
Osoby
i
rodziny
korzystające
z
pomocy
społecznej
mają
obowiązek
współudziału
w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej (art. 4).Należy rozumieć to szeroko, np. jako
współpracę z jednostkami pomocy społecznej i pracownikami socjalnymi, aktywne poszukiwanie
pracy, wniesienie powództwa o alimenty itp. Brak współdziałania może stanowić podstawę do
odmowy przyznania lub wstrzymania świadczeń pieniężnych (art.6). Nie stanowi to jednak
podstawy odmowy udzielenia pomocy osobom upośledzonym umysłowo, chorym psychicznie
i innym niezdolnym do realizacji ustaleń zawartych w kontrakcie.
Tak więc zgodnie z ustawą:
1. Celem pomocy społecznej jest zaspakajanie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin oraz
2
umożliwienie im bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka. Pomoc
społeczna powinna w miarę możliwości doprowadzić do życiowego usamodzielnienia osób
i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.
2.Celem pomocy społecznej jest także zapobieganie powstawaniu sytuacji określonych
w art. 2 ust.1.
3.Rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających
udzielenie pomocy. Świadczenie pomocy społecznej powinno służyć również umacnianiu
rodziny.
4. Potrzeby osoby i rodziny korzystającej z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli
odpowiadają celom i możliwościom pomocy społecznej.
Naczelna zasada, którą kieruje się pomoc społeczna to zasada subsydialności (pomocniczności),
zgodnie z którą państwo może jedynie wspierać, a nie wyręczać obywateli w zaspakajaniu ich
potrzeb życiowych.
Struktura organizacyjna Ośrodka Pomocy Społecznej
Struktura organizacyjna OPS w Polkowicach została w 2004 roku rozszerzona o dział świadczeń
rodzinnych, w którym pracują 2 osoby.
W 2004r. Ośrodek zatrudniał łącznie 51 pracowników na 51 etatach w tym :
11 pracowników socjalnych, których rejon działania obejmował 2 412 mieszkańców.
Baza lokalowa Ośrodka jest odpowiednio przygotowana do obsługi osób zgłaszających się
o pomoc.
W skład Ośrodka wchodzą :
•
Budynek administracyjny - Punkt przyjmowania zainteresowanych
•
Stołówka
•
Centrum Usług Socjalnych
•
Dom Dziennego Pobytu
•
Świetlica Środowiskowa „Światełko”
•
Dom dla bezdomnych
3
4
30000
25000
20000
15000
ilość osób korzystających
z pomocy w 2004 r.
10000
ilość mieszkańców gminy w 2004 r.
5000
0
Pomocą społeczną w 2004 roku było objętych 1032 rodzin, w których żyło 2867 osób, co stanowi
10,8 % mieszkańców gminy. Ilość osób korzystających z pomocy w 2004 roku w porównaniu
z rokiem 2003 zmniejszyła się o 120 rodzin tj. o 344 osoby. Związane to jest ze zmianą przepisów
uprawniających do przyznania pomocy i wystąpienie nowej formy wsparcia rodziny – dodatku dla
osób samotnie wychowujących dziecko dla osób uprawnionych do pobierania zasiłku rodzinnego
oraz usamodzielnieniu się kilku rodzin poprzez podjęcie pracy lub uzyskanie własnych źródeł
dochodu. Zwłaszcza widoczny jest spadek rodzin niepełnych, głównie tych osób, które otrzymują
takie świadczenie, jak renta rodzinna i alimenty oraz na dodatek podstawie ustawy.
Do 30.04.2004 r. prawo do świadczeń pieniężnych przysługiwało osobom i rodzinom,
których dochód netto nie przekraczał:
- na osobę samotnie gospodarującą 461 zł
- na pierwszą osobę w rodzinie 418 zł
- na drugą i dalsze powyżej 15 lat 294 zł
- na każdą poniżej 15 lat 210 zł
Od 1 maja 2004 r. niezmienione pozostało tylko kryterium dochodowe dla osoby samotnie
gospodarującej (461 zł), natomiast dla rodziny kryterium określane jest w jednej kwocie,
a mianowicie 316 zł na osobę w rodzinie.
5
Budżet Ośrodka w 2004 roku
Na realizację zadań pomocy społecznej i działalność Ośrodka przeznaczony był w 2004
roku budżet w kwocie 6 012310 zł wykonaliśmy 6 012310 zł, co stanowi 100% wykonania
budżetu ogółem. Budżet zadań zleconych wyniósł 3 101 617 zł, w tym na realizację
świadczeń rodzinnych przeznaczono kwotę 2 620456 zł.
Budżet zadań własnych 2 910693zł.
7000000
6000000
wydatki na pomoc
w 2004 r.
wydatki na zadania
własne
wydatki na zadania
zlecone
wydatki na świadczenia
rodzinne
5000000
4000000
3000000
2000000
1000000
0
Zadania własne z zakresu pomocy społecznej realizowane przez Gminę zgodnie z ustawą :
Zadania własne o charakterze obowiązkowym (art. 17.1) :
1. opracowywanie i realizacja gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych ze
szczególnym
uwzględnieniem
programów
pomocy
społecznej,
profilaktyki
i rozwiązywania problemów alkoholowych i innych, których celem jest integracja osób
i rodzin z grup szczególnego ryzyka.
2. sporządzanie bilansu potrzeb gminy w zakresie pomocy społecznej,
3. udzielanie schronienia, zapewnienie posiłku oraz niezbędnego ubrania osobom tego
pozbawionym,
4. przyznawanie i wypłacanie zasiłków okresowych,
5. przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych,
6. przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków powstałych w wyniku
zdarzenia losowego,
7. przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków na świadczenia
zdrowotne osobom bezdomnym oraz innym osobom nie mającym dochodu i możliwości
6
uzyskania
świadczeń
na
podstawie
przepisów
o
powszechnym
ubezpieczeniu
w Narodowym Funduszu Zdrowia,
8. przyznawanie zasiłków celowych w formie biletu kredytowanego,
9. opłacanie składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na osobę, która zrezygnuje
z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania pośredniej, osobistej opieki nad
długotrwale ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie nie zamieszkującym matką,
ojcem, lub rodzeństwem,
10. praca socjalna,
11. organizowanie
i
świadczenie
usług
opiekuńczych
w
tym
specjalistycznych,
w miejscu zamieszkania z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób
z zaburzeniami psychicznymi,
12. prowadzenie i zapewnienie miejsc w placówkach opiekuńczo – wychowawczych wsparcia
dziennego lub mieszkaniach chronionych,
13. tworzenie gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną,
14. dożywianie dzieci,
15. sprawienie pogrzebu, w tym osobom bezdomnym,
16. kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańca
w tym domu,
17. sporządzanie sprawozdawczości oraz przekazywanie jej właściwemu wojewodzie, również
w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu informatycznego,
18. utworzenie i utrzymywanie ośrodka pomocy społecznej, w tym zapewnienie środków na
wynagrodzenia pracowników.
Zgodnie z art. 17.2 ustawy o pomocy społecznej do zadań własnych z zakresu pomocy społecznej,
realizowanych przez gminy należą:
1. prowadzenie domów pomocy społecznej, ośrodków wsparcia o zasięgu lokalnym oraz
2. kierowanie do nich osób wymagających opieki,
3. przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych i specjalnych celowych,
4. przyznawanie pomocy rzeczowej,
5. przyznawanie pomocy w naturze na ekonomiczne usamodzielnienie,
6. przyznawanie i wypłacanie zasiłków i pożyczek na ekonomiczne usamodzielnienie,
7. inne zadania z zakresu pomocy społecznej wynikające z rozeznanych potrzeb gminy.
7
Zadania zlecone z zakresu pomocy społecznej realizowane przez Gminę (art.18.1) :
1. przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych;
2. opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne określonych w przepisach o ubezpieczeniu
w Narodowym Funduszu Zdrowia;
3. przyznawanie i wypłacanie zasiłku
celowego na wydatków powstałych w wyniku klęski
żywiołowej lub ekologicznej;
4. świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych zgodnie z ustawą o zdrowiu psychicznym,
5. zadania wynikające z rządowych programów pomocy społecznej.
Formy przyznanej pomocy z zadań zleconych:
W 2004r. Ośrodek objął pomocą w formie świadczeń w ramach zadań zleconych 138 osób
(liczba osób, którym decyzją przyznano świadczenie) w rodzinach.
Łącznie ze świadczeń tych korzystało 378 osób ( liczba osób w rodzinach)
Struktura świadczeń zleconych :
1. zasiłki stałe - 133 świadczenia na kwotę 5 5082 - do 30.04.2004r
2. zasiłki stałe wyrównawcze - 54 – na kwotę 52 287 zł do 30.04.2004r.
3. zasiłki okresowe gwarantowane – 18 świadczeń na kwotę 6 658zł – do 30.04.2004r
4. zasiłki okresowe macierzyńskie – 27 osób – 87 świadczeń na kwotę 24 993 zł
5.specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami
psychicznymi – 15 osób – 3 703 świadczeń na kwotę 33 200 zł
6. zasiłki rodzinne - 24 świadczenie na kwotę 1 020zł - do 30.04.2004r
7. zasiłki pielęgnacyjne – 52 świadczenia na kwotę 7 435zł do 30.04.2004r
8
Formy przyznanej pomocy finansowej i rzeczowej z zadań własnych:
FORMY POMOCY
Zasiłki celowe na opłacenie gazu,
energii
Obiady dzieci w szkole
Obiady dla dorosłych
LICZBA ŚWIADCZEŃ
KWOTA ŚWIADCZEŃ W ZŁ
279
36 657
59 327
154 534
20 127
25 137
39
5 462
114
42 825
91
16 323
16
4 280
840 rodzin
497 694
79
17 779
923
24 307
1752
4 801
23
4 280
167 rodzin
16 856
6
3 713
533
55 000
53
17 773
Zasiłki celowe specjalne
Zasiłki na zakup węgla
Zasiłki celowe zwrotne
Opłata obozu , kolonii
Zasiłki celowe – m.in. na zakup
żywności, odzież
Zasiłki na zakup artykułów
szkolnych
Paczki świąteczne dla dzieci
Obiady dzieci
środowiskowej
Zielona szkoła
w
świetlicy
Leczenie, leki
Zasiłek
z
powodu
zdarzenia
losowego
Zasiłek okresowy
Paczki żywnościowe dla rodzin
wielodzietnych
Razem
927 421
Pomoc finansowa na zakup żywności jest najważniejszym świadczeniem realizowanym przez
9
Ośrodek ze względu na brak w wielu rodzinach środków na zabezpieczenie tej podstawowej
potrzeby. Skierowano ją głównie do środowisk bezrobotnych, wielodzietnych, samotnych matek,
niezaradnych życiowo i innych rodzin bez dochodu, bądź z bardzo niskim dochodem.
Ponadto wzorem lat ubiegłych pomocą objęto znaczną grupę emerytów, rencistów i inwalidów,
których wspierano głównie pomocą w postaci zakupu leków i opału na zimę:
•
zakup lekarstw – 412 świadczeń na łączną kwotę 46 178 zł,
•
zakup węgla – 58 rodzin na kwotę 21 365 zł.
Przyczyny zgodne z artykułem 7 ustawy z powodu, których udzielana jest
pomoc:
•
Ubóstwo,
•
Sieroctwo,
•
Bezdomność,
•
Bezrobocie,
•
Niepełnosprawność,
•
Długotrwała choroba,
•
Przemoc w rodzinie,
•
Potrzeba ochrony macierzyństwa i wielodzietności,
•
Bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa
domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
•
Alkoholizm i narkomania,
•
Trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego,
•
Zdarzenie losowe i sytuacje kryzysowe,
•
Klęska żywiołowa lub ekologiczna.
10
Problemy, z którymi najczęściej zgłaszają się świadczeniobiorcy do Ośrodka.
Liczba rodzin objętych pomocą
Powód trudnej sytuacji życiowej
w 2004 roku
Ubóstwo
671
Bezrobocie
618
Długotrwała choroba
442
Niepełnosprawność
410
Bezdomność
26
Potrzeba ochrony macierzyństwa
95
Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych
199
w rodzinach :
- niepełnych
160
- wielodzietnych
53
Problem alkoholowy
30
Trudności w przystosowaniu po opuszczeniu
21
zakładu karnego
Narkomania
3
Tabela nr 2
Dominującym problemem w rodzinach korzystających z pomocy Ośrodka od lat jest ubóstwo,
często spowodowane bezrobociem członków rodziny. W najtrudniejszej sytuacji znajdują się
rodziny, w których kilka osób nie ma pracy. Klienci Ośrodka najczęściej są to osoby, które mają
niskie wykształcenie i nie mają dodatkowych uprawnień. Ponadto mają oni bardzo niskie aspiracje
w zakresie zatrudnienia, często nie są konsekwentni w poszukiwaniu pracy czy też jej utrzymaniu.
Rodzaje pomocy społecznej świadczonej przez Ośrodek:
1. Pomoc finansowa (zasiłki finansowe, bezzwrotne i zwrotne),
2. Pomoc rzeczowa ( nieodpłatny gorący posiłek, zapewnienie odzieży, użyczenia sprzętu
rehabilitacyjnego),
3. Pomoc w usługach (usługi obiadowe, usługi opiekuńcze w zaspokajaniu codziennych
potrzeb życiowych),
11
4. Pomoc instytucjonalna (Dom Dziennego Pobytu, Świetlice Środowiskowe, zapewnienie
bezdomnym schronienia),
5. Praca socjalna skierowana na:

Rodzinę,

Grupę,

Środowisko lokalne,
6. Poradnictwo specjalistyczne: prawne i pedagogiczne.
Pomoc finansową przyznaje się na podstawie ustalenia sytuacji bytowej rodziny po
przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego i zebraniu niezbędnej dokumentacji do wydania
decyzji w 2004 roku wpłynęło 3523 wniosków o przyznanie różnego rodzaju pomocy na
podstawie ustawy o pomocy społecznej, łącznie wydano 5933 decyzje. Natomiast o przyznanie
pomocy w formie świadczeń rodzinnych wpłynęło 1365 wniosków a wydano 1583 decyzje.
Pomoc rzeczową również przyznaje się na podstawie ustalenia sytuacji bytowej rodziny
po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego i zebraniu niezbędnej dokumentacji do wydania
decyzji. Z wyjątkiem wypożyczenia sprzętu rehabilitacyjnego, który wypożycza się po spisaniu
protokołu i zebraniu informacji w Ośrodku.
Ponadto pracownicy pośredniczą w przekazywaniu używanej odzieży i sprzętu domowego od
ofiarodawców.
Pomoc w usługach przyznaje się na podstawie ustalenia sytuacji bytowej rodziny
o przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego i zebraniu niezbędnej dokumentacji do wydania
decyzji.
Praca socjalna dotyczy niemal każdej rodziny zgłaszającej się o pomoc do Ośrodka . Poza
pomocą finansową udzielaną przez Ośrodek odgrywa ona ogromne znaczenie. Jest to jedna
z bardzo ważnych i pracochłonnych form pomocy, polegająca przede wszystkim na dotarciu do
świadomości klienta, że pracownik chce i może mu pomóc, pod warunkiem, że on sam zaangażuje
się w proces zmian. Dlatego pracownicy socjalni działają na rzecz zmiany życia indywidualnych
osób oraz rodzin, którym służą, w przypadkach nagłych sytuacji kryzysowych jak i codziennych,
osobistych, społecznych problemów. Pracownik socjalny często pełni funkcję „pogotowia
12
ratunkowego” będąc po części prawnikiem, pedagogiem, psychologiem, pielęgniarką, doradcą czy
po prostu cierpliwym słuchaczem.
Praca socjalna jest ukierunkowana na przywrócenie utraconej lub ograniczonej zdolności
samodzielnego funkcjonowania osoby lub rodziny. Fakt zgłoszenia się o pomoc jest sygnałem, że
dany człowiek, czy też rodzina nie potrafi poradzić sobie we własnym zakresie z zaspakajaniem
podstawowych potrzeb i rozwiązywaniem istniejących problemów. Pracownik socjalny jest osobą,
która po zdiagnozowaniu potrzeb i problemów służy pomocą, tworząc odpowiednie warunki
służące rozwojowi jednostki do samodzielności. Ostatecznym celem pracy socjalnej jest
umożliwienie osobom i rodzinom kierowanie własnym postępowaniem oraz zdobycie
niezależności w zabezpieczaniu warunków niezbędnych dla realizacji egzystencji godnej
człowieka. Praca socjalna polega na wyprowadzeniu z grupy ryzyka i usamodzielnieniu klienta
w każdym przypadku, jeśli jest to tylko możliwe.
Praca socjalna jest działaniem odnoszącym się do klienta i wymaga jego obecności.
Podopieczny współuczestniczy w działaniu na równi z pracownikiem socjalnym, który wraz z nim
angażuje się w proces prowadzący do zmian. Pracownik socjalny jest odpowiedzialny za
kontrolowanie, analizę, wyjaśnianie i wybór odpowiednich działań.
Praca socjalna zatem to nie tylko swoista forma pomocy w przezwyciężaniu trudnych sytuacji
życiowych, ale również działalność wychowawcza ukierunkowana na pobudzanie aktywności
i zaradności podopiecznego.
Na pracę socjalną składają się:
•
poradnictwo
•
informowanie
•
wszelkie interwencje czynione na rzecz i w interesie osób znajdujących się w kręgu
oddziaływania służb socjalnych.
W roku 2004 kompleksową pracą socjalną objęto osoby indywidualne oraz rodziny
wieloproblemowe, rodziny z uzależnieniami oraz rodziny nieporadne w prowadzeniu
gospodarstwa domowego i w sprawach opiekuńczo – wychowawczych.
Efektem tej pracy były działania mające na celu niwelowanie problemów rodzin zgłaszających się
do pracownika socjalnego.
13
Działalność Działu Usług
Centrum Usług Socjalnych stanowi bazę realizacji zadań pomocy społecznej określonych
w ustawie o pomocy społecznej głównie w zakresie usług opiekuńczych, obiadowych,
noclegowych, kulturalno-rekreacyjnych, pielęgniarskich, kąpielowych,
w zakresie wsparcia
psychologicznego i pedagogicznego. W ramach CUS funkcjonuje Dom Dziennego Pobytu, Dom
dla Bezdomnych, Świetlica Środowiskowa „Światełko”.
Usługi obiadowe oraz usługi opiekuńcze zarówno o charakterze podstawowym, jak
i specjalistycznym świadczone są od kilku lat i stanowią najszerszy obszar działalności CUS.
Usługi obiadowe
Obiady przygotowywane przez pracowników stołówki OPS, przyznawane są jako pomoc
pozafinansowa po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego. Mogą to być obiady bezpłatne lub
częściowo odpłatne. Pomoc w takiej formie udzielana jest przede wszystkim osobom, które
z przyczyn niepełnosprawności, wieku lub złego stanu zdrowia nie są w stanie zaspokoić w pełni
swoich potrzeb żywieniowych. W roku 2004 z usług obiadowych skorzystało łącznie 170 osób.
W całym roku wydano 21879 obiadów. Zaznaczyć należy, że część z klientów Ośrodka obiady
miało dostarczane bezpośrednio do domów. Liczba przygotowywanych obiadów z roku na rok
stale rośnie. Wzrasta również ilość osób nieporadnych życiowo lub będących w poważnych
sytuacjach konfliktowych w rodzinie, co uniemożliwia im korzystanie z samodzielnie
przygotowywanych posiłków we własnym domu.
Usługi opiekuńcze
Usługi opiekuńcze świadczone były klientom przede wszystkim z powodu długotrwałej
choroby uniemożliwiającej funkcjonowanie w środowisku, niepełnosprawności i inwalidztwa lub
nieporadności w prowadzeniu gospodarstwa domowego. W roku 2004 z tej formy pomocy
skorzystało łącznie 59 osób, w tym z usług specjalistycznych 10 osób. Opiekunki domowe
przepracowały na rzecz klientów łącznie 10530,5 godzin, z czego 1281 godzin stanowi praca
14
opiekunki w zakresie usług specjalistycznych świadczonych na rzecz osób z zaburzeniami
psychicznymi. Jednym z poważnych problemów osób korzystających z usług opiekuńczych jest
niemożność zapewnienia opieki przez rodzinę. Najczęściej dzieci czy inni bliscy pracują czy uczą
się i starsza lub niepełnosprawna osoba pozostawiona jest bez opieki. W takich sytuacjach pomoc
świadczona przez opiekunki jest nieodzowna. W najtrudniejszej sytuacji znajdują się jednak osoby,
które wymagają opieki wszechstronnej i długotrwałej również w wymiarze dziennym i nocnym.
Jeżeli Ośrodek nie może zapewnić opieki w wystarczającym zakresie wówczas osobie takiej
przysługuje prawo do ubiegania się o umieszczenie w Domu Pomocy Społecznej. W roku 2004
z takiego prawa skorzystały dwie osoby. Jedna z nich nadal przebywa w placówce, druga z tych
osób zmarła.
Wiele z osób korzystających z tej formy pomocy uczestniczyło również w zajęciach
organizowanych przez Dom Dziennego Pobytu. Wspólnie spożywane na stołówce posiłki dla
wielu naszych klientów były początkiem nowych znajomości, sympatii i przyjaźni. Oczekując na
obiad seniorzy korzystali z usług pielęgniarskich polegających na dokonaniu pomiaru ciśnienia
i wagi. Dla wielu z nich jest to często jedyna okazja, by podzielić się swoimi troskami,
zmartwieniami, by wyżalić się, by poczuć się wysłuchanym.
Dom Dziennego Pobytu
Dom prowadzi działalność kulturalno-oświatową i terapię zajęciową z młodzieżą i osobami
dorosłymi niepełnosprawnymi oraz upośledzonymi umysłowo i/lub z zaburzeniami psychicznymi
oraz seniorami. Pobudza różnorodne formy zainteresowań, łagodzi skutki samotności, zapewnia
utrzymanie więzi ze społeczeństwem, sprzyja nawiązywaniu nowych i utrzymanie starych
znajomości towarzyskich. Celem DDzP jest pomoc osobom w wieku emerytalnym, rencistom,
osobom
samotnym,
inwalidom
w
zaspokajaniu
potrzeb
kulturalnych,
towarzyskich,
emocjonalnych. Do Domu Dziennego Pobytu na różnorodne zajęcia przyszło w roku 2004 około
120 osób.
Różnorodne zajęcia, spotkania i pogadanki dostosowane są do potrzeb seniorów i osób
niepełnosprawnych zgodnie z miesięcznym harmonogramem zajęć kulturalno-oświatowych.

Kółko
komputerowe
–
skierowane
do
seniorów
i
młodzieży,
dorosłych
niepełnosprawnych. Na zajęciach uczestnicy mieli możliwość poznania podstawowej
obsługi komputera, programów komputerowych i ich obsługi. Zajęcia odbywały się 3
razy tygodniowo po 2 godziny w sali komputerowej Domu Dziennego Pobytu.
W każdych zajęciach uczestniczyło średnio 5 osób.
15

Zajęcia muzyczne zespołu „Srebrne Nutki” – skierowane do grupy seniorów. Zespół
„Srebrne Nutki” jest zespołem amatorskim, gromadzącym osoby chcące i lubiące
śpiewać. Zajęcia odbywały się systematycznie 2 razy w tygodniu po 3 godziny,
a w razie potrzeb nawet do 4 razy po 3 godziny. W zajęciach uczestniczyło średnio 21
osób.

Kółko robótek ręcznych – skierowane było do grupy seniorów. Zajęcia miały na celu
organizację czasu wolnego, wymianę doświadczeń i umiejętności wyszywania,
szydełkowania, robienia na drutach. Zajęcia odbywały się 1 raz w tygodniu po 2
godziny. W zajęciach uczestniczyło średnio 3 osoby.

Koło miłośników rowerów – zajęcia były skierowane
do
jako alternatywa do zajęć gimnastycznych na sali
gimnastycznej. Zajęcia były
powiązaniem
miejsc,
ćwiczeń
gimnastycznych
parków krajobrazowych,
i możliwością
aktywnych
zwiedzenia
seniorów,
ciekawych
zabytków znajdujących się na terenie powiatu
polkowickiego. Zajęcia były prowadzone 1 raz w tygodniu w wymiarze 5 godzin.
W zajęciach uczestniczyło średnio 19 osób.

Kółko poetyckie – skierowane było do nielicznej, ale bardzo zaangażowanej grupy
seniorów DDzP. Wśród seniorów jest wiele osób piszących wiersze, skecze, teksty
piosenek. Zajęcia były prowadzone 1 raz w tygodniu w wymiarze 2 godzin.

Zajęcia plastyczne – skierowane do liczniejszej grupy seniorów i młodzieży, osób
dorosłych niepełnosprawnych. Na zajęciach osoby uczestniczące mogli poznać nowe
techniki plastyczne, uczyli się wykonywania ozdób, kartek okolicznościowych,
malowania, rysowania. Zajęcia były realizowane w wymiarze 2 godzin tygodniowo.

Zajęcia kulinarne, komputerowe, ogrodnicze, arterapii, kosmetyczne, higieniczne –
skierowane do młodzieży i osób dorosłych z zaburzeniami i/lub upośledzeniem
umysłowym. Zajęcia były prowadzone w ramach realizacji projektu „Samodzielny, lecz
nie sam”. Zajęcia odbywały się przez 6 miesięcy w wymiarze 8 godzin tygodniowo.

16
W roku 2004 oprócz stałych zajęć zorganizowane były również:
1. SPOTKANIA OKOLICZNOŚCIOWE
¾ Tłusty czwartek – 19.02.2004r. – 25 osób
¾ Dzień Kobiet i Mężczyzn – 5.03.2004r. – 50 osób
¾ „Prima Aprilis” – 1.04.2004r. – 21 osób
¾ Spotkanie Wielkanocne – 7.04.2004r. – 50 osób
¾ Dzień Matki i Ojca – 27.05.2004r. – 28 osób
¾ Dzień Seniora – 12.10.2004r. – 54 osoby
¾ Spotkanie Mikołajkowe – 7.12.2004r. – 43 osób
¾ Spotkanie Wigilijne – 21.12.2004r. – 60 osób
2. SPOTKANIE INTEGRACYJNE
¾ Występ kabaretu w wykonaniu seniorów DDzP z Lubina – 16.03.2004r. – 50 osób
¾ Międzypokoleniowe spotkanie z młodzieżą Gimnazjum nr 1 w Polkowicach – 24.05.2004r. – 5
osób
¾ II Międzypokoleniowy Przegląd piosenki Biesiadnej w DDzP w Głogowie – 3.06.2004r. – 12
osób
¾ Dni Seniora w DDzP w Głogowie – 13.10.2004r. – 11 osób
¾ Dnia Seniora w Domu Seniora „Nad strumykiem” w Głogowie – 21.10.2004r. – 3 osoby
3. WYCIECZKI
¾ Wycieczka do Karpacza – 20.05.2004r. – 23 osoby
¾ Wycieczka do Sławy – 15.07.2004r. – nie odbyła się z powodu braku chętnych
¾ Wycieczka do Lubiatowa – 19.08.2004r. – 23 osoby
¾ Wycieczka do Zagórza Śląskiego – 16.10.2004r. – nie odbyła się z powodu braku chętnych
¾ Wycieczka do Zagórza Śląskiego – 18.11.2004r. – nie odbyła się z powodu braku chętnych
4. WYCIECZKI ROWEROWE
¾ Wycieczka do Grodowca – 15.04.2004r. – 13 osób
¾ Wycieczka do Owczar – 5.05.2004r. – 13 osób
¾ Wycieczka do Jędrzychowa – 19.05.2004r. – 11 osób
¾ Maraton rowerowy z okazji Dnia Dziecka organizowany przez Komendę Policji
w Polkowicach – 1.06.2004r. – 8 osób
¾ Wycieczka do Rudnej - 8.06.2004r. – wycieczka nie odbyła się z powodu braku chętnych
¾ Wycieczka krajobrazowa – 7.09.2004r. – 8 osób
¾ Wycieczka krajobrazowa – 14.092004r. – 11 osób
17
5. GRILL, PIKNIKI, OGNISKA
¾ Grill z okazji Pierwszego Dnia Wiosny – 22.03.2004r. – 40 osób
¾ Ognisko na ścieżce zdrowia – 5.05.2004r. – 14 osób
¾ Piknik Senior w Żelaznym Moście- 17.06.2004r. – nie odbył się z powodu braku chętnych
¾ Grill w ogrodzie – 22.07.2004r. – 28 osób
6. PLENERY
¾ Plener plastyczny „Wiosenna przygoda” – 14.04.2004r. – nie odbył się z powodu braku
chętnych
7.
Uczestnictwo w SPEKTAKLACH I FILMACH
¾ Film „Pasja” – 25.04.2004r. – 15 osób
¾ Spektakl „Po latach o tej samej porze” PCA – 23.10.2004r. – 15 osób
¾ Spektakl „Drzewej bywało-Lubin Księcia Ludwika” DDzP w Lubinie – 27.10.2004r.- 10 osób
8. WYSTAWY PCA
¾ „Ale jaja” wystawa konkursu etnograficznego – 28.04.2004r. – 10 osób
¾ Zdjęcia Jerzego Kośnika oraz Akty Piotra Tatarynowicza – 09.11.2004r. – 5 osób
9. ZABAWY
¾ Zabawa Walentynkowa – 11.02.2004r. – 31 osób
¾ Zabawa Muzyczne Przywitanie Lata – 23.06.2004r. – 30 osób
¾ Zabawa Muzyczne Pożegnanie Lata – 2.09.2004r. – 26 osób
¾ Zabawa Muzyczne Wróżby Andrzejkowe – 24.11.2004r. – 34 osoby
10. WYSTĘPY ZESPOŁU MUZYCZNEGO „SREBRNE NUTKI”
¾ Występ w Klubie Kwadransowych Grubasów – 26.03.2004r. – 19 osób
¾ Występ dla dzieci z Domu Socjalizacyjnego „Skarbek” – 18.05.2004r. – 17 osób
¾ Występ w Kinie z okazji Dnia Jubilata PZERiI w Polkowicach – 4.06.2004r. – 12 osób
¾ Udział w I regionalnym Festiwalu Piosenki Osób Niepełnosprawnych „Śpiewaj z Nami”
Dalków – 6.06.2004r. – 12 osób
¾ Występ w Szkole Podstawowej nr 1 w Polkowicach z okazji III Turnieju Świetlic pod hasłem
„Na Ludową Nutkę” – 8.06.2004r. – 11 osób
¾ Występ z okazji Dni Polkowic – 19.06.2004r. – 19 osób
¾ Występ na V Przeglądzie Form Artystycznych Seniorów w Lubinie – 20.10.2004r. – 17 osób
¾ Występ z okazji Dnia Pracownika Socjalnego – 22.11.2004r. – 18 osób
¾ Występ podczas Ogólnopolskiej Akcji Charytatywnej „Pomóż Dzieciom Przetrwać Zimę” –
28.11.20004r. – 18 osób
¾ Występ z okazji spotkania Wigilijnego dla PZERiI w Polkowicach – 17.12.2004r. – 12 osób
18
¾ Występ z okazji spotkania Wigilijnego dla DZINR w Polkowicach – 17.12.2004r. – 127 osób
11. POKAZY
¾ Pokaz produktów rehabilitacyjno – zdrowotnych – 25.03.2004r. – 15 osób
12. POGADANKI MEDYCZNE
¾ Konferencja medyczna PCUZ „Grypa” – 27.05.2004r. – 3 osoby
¾ Pogadanka medyczna „Cukrzyca” – 2.06.2004r. – 7 osób
¾ Badanie jakości skóry i pokaz makijażu – 22.09.2004r. – 7 osób
¾ Bezpłatne badanie kości przeciw osteoporozie PCUZ – 29.11.2004r. – 9 osób
13. ZAJĘCIA KULINARNE
¾ Zajęcia kulinarne – 23.06.2004r. – 6 osób
¾ Zajęcia kulinarne – 25.08.2004r. – 4 osoby
14. ODWIEDZINY U CHORYCH
¾ Odwiedziny – 24.03.2004r. – 2 osoby
15. ŚWIĘTO ZMARŁYCH
¾ Wyjście na cmentarz, zapalenie zniczy, wspominki – 5.11.2004r. – 5 osób
16. OSTATNIE POŻEGNANIE
¾ Pogrzeb – 9.06.2004r. – 30 osób
Usługi pielęgniarskie i terapia ruchowa w DDZP świadczone były w następujący sposób:
Działalność z zakresu pielęgniarstwa:
•
codziennie klienci Ośrodka Pomocy Społecznej, w godzinach od 1200 do 1300 mieli możliwość
korzystania z następujących usług medycznych :
-
pomiary ciśnienia tętniczego krwi – notowane w rejestrze pomiarów i indywidualnie na
karcie pomiarów dla każdego klienta, do wglądu lekarza w calu diagnostycznym
19
i terapeutycznym. Dla dokładniejszej kontroli ciśnienia w ciągu doby, osobom posiadającym
ciśnieniomierz, udzielano instruktarzu obsługi aparatu i interpretacji wyników pomiarów.
-
kontrola wagi ciała – w celach profilaktyki zdrowotnej, szczególnie u osób otyłych
i z nadwagą, z zaleceniem pomiaru przynajmniej raz w miesiącu.
-
pomiary poziom cukru we krwi kapilarnej przy pomocy glukometru w szczególnych
przypadkach, w ramach profilaktyki p/cukrzycowej u osób ze stwierdzoną i zagrożonych
chorobą cukrzycową, z ewentualnym zaleceniem wykonania dokładniejszego badania
laboratoryjnego.
Osobom
posiadającym
aparat
udzielano
instruktażu
jego
obsługi
i interpretacji wyników pomiarów.
-
indywidualne porady medyczne z zakresu profilaktyki w zależności od potrzeb zdrowotnych
klientów. Najczęstsze tematy dotyczyły:
-
farmakoterapii – przekonywanie o ważności stosowania się do zaleceń lekarza względem
częstości i dawki leku,
-
higieny żywienia – szczególnie u osób z cukrzycą, propozycje schematów odżywiania
wg WHO,
-
higieny psychiki – sposoby radzenia sobie ze stresem
-
higieny fizycznej – zachęcanie do aktywnego trybu życia przez rekreację ruchową np.
w tutejszej sali gimnastycznej itp.
W ciągu roku zanotowano 1920 obecności – dziennie około 13 osób korzystających
z powyższych usług, z czego w większości przypadków to stali podopieczni Ośrodka. Najczęściej
są to osoby zgłaszające się tu z powodu choroby nadciśnieniowej i różnych zaburzeń pracy serca,
ale także osoby, u których przypadkowo wykryto stan nadciśnienia wymagający diagnozy
lekarskiej, przez co stała kontrola pomiarów ciśnienia tętniczego i notowanie ich wyników do
wglądu lekarza okazały się bardzo pomocne. Inne schorzenia związane z wiekiem
a w szczególności cukrzyca, miażdżyca, zmiany zwyrodnieniowe stawów itp. zgłaszane są przez
podopiecznych równie często.
Ponadto wykonywano gazetki ścienne na tematy dotyczące potrzeb zdrowotnych pensjonariuszy
a w szczególności: ciśnienia tętniczego krwi, sezonowych dolegliwości, diety w wieku
geriatrycznym, wpływu sportowego ruchu na zdrowie itp.
W poniedziałek każdego tygodnia dzieciom z tutejszej świetlicy środowiskowej „Światełko”
przeprowadzano kontrolę czystości skóry i głowy w ramach profilaktyki
p/wszawicowej
i p/świerzbowej. W zaistniałej sytuacji rozpoznania wszawicy u jednego z dzieci zorganizowano
akcję p/wszawicową. Raz w miesiącu wykonywano pomiary wagi ciała dzieci. Dokonywano
20
zakupów środków pierwszej pomocy i uzupełniano nimi apteczki znajdujące się na teranie
Ośrodka i Domu dla Bezdomnych. Udzielano pierwszej pomocy klientom i pracownikom OPS.
Organizowano toaletę ciała i ubiór dla podopiecznych OPS w szczególnej sytuacji socjalnej. Z tej
formy wsparcia skorzystało w trakcie kilkunastu wizyt - 9 osób.
Działalność z zakresu terapii ruchowej:
•
Codziennie, wg harmonogramu zajęć, na sali gimnastycznej odbywały się:
-
gimnastyka ogólnie usprawniająca w grupach 6 – osobowych (3 grupy dziennie)
z zastosowaniem ćwiczeń profilaktycznych zespołów bólowych kręgosłupa i pasa barkowego
oraz zwiększających siłę mięśni i ruchomość stawów, przy pomocy sprzętu tj. : laseczki,
obciążniki na kończyny, piłki lekarskie, drabinki itp.
-
ćwiczenia indywidualne tj. :
-
trening wydolności krążeniowo – oddechowej na ergometrach zgodnie ze schematem programu
kardiologicznego WHO,
-
ćwiczenia
zwiększające
zakres
ruchomości
stawów
w
odciążeniu,
przy
użyciu
Rehabilitacyjnego Urządzenia Przyłóżkowego, dla osób z zaawansowaną chorobą reumatyczną
i z niewydolnością ruchową kończyn (np. po zabiegach, wypadkach itp.).
Osoby zgłaszające się na zajęcia najczęściej skarżyły się na dolegliwości bólowe kręgosłupa
i stawów kończyn. Większość uczestników ma problemy z ciśnieniem tętniczym (częściej
nadciśnienie). Jako główny powód udziału w zajęciach ruchowych podawano konieczność
„zrzucenia” wagi i zwiększenia sprawności fizycznej.
W ciągu roku zanotowano1437 obecności, średnio dziennie ćwiczyło 14 osób.
Ponieważ wielu klientów Ośrodka wymagających rehabilitacji ruchowej nie ma możliwości
korzystania z powyższych zajęć ze względu na schorzenia zmuszające do pozostania w łóżku,
istnieje potrzeba rozszerzenia zakresu fizjoterapii o terapię ruchową w domu podopiecznych.
zajęcia ruchowe dla dzieci z Świetlicy Środowiskowej „Światełko”, organizowane w każdy
piątek w dwóch grupach 4 – 5 osobowych.
Terapia ruchowa dzieci odbywa się przeważnie w formie zabawy z uwzględnieniem elementów
korekcji postawy w celu wyrobienia odruchu prawidłowej postawy. Celowi temu często służy
lustro korekcyjne.
Ważną formą terapii jest stosowana tu metoda „ruchu rozwijającego” wg Veroniki Sherborne,
dzięki której dzieci mają większą łatwość poznania ruchu i wyczucia swojego ciała w przestrzeni.
21
Zajęciom towarzyszy muzyka dostosowana do celu i potrzeb. W celu uatrakcyjnienia zajęć
wykorzystuje się przyrządy rehabilitacyjne takie jak wałki, kliny, materace, różnej wielkości
gumowe piłki.
Świetlica Środowiskowa dla dzieci „Światełko”
Rozpoczęła swoją działalność w maju 2001 r. cieszy się więc ponad trzyletnim
doświadczeniem.
Opieką placówki objęte są dzieci w wieku 4-7 lat, będące w trudnej sytuacji materialnej lub
społecznej ( w szczególności, na skutek niedostatecznego pełnienia funkcji opiekuńczowychowawczej przez rodziców). Rodzice dzieci są klientami Ośrodka Pomocy Społecznej
w Polkowicach.
Nabór dzieci do placówki przebiegał w ubiegłym roku
trzytorowo. Najczęściej
wychowankowie kierowani byli do placówki przez pracownika socjalnego współpracującego
z rodziną dziecka (48 %). W kilku przypadkach dzieci trafiły do świetlicy na prośbę kuratora
rodzinnego. Coraz częstszym zjawiskiem jest inicjowanie umieszczenia dziecka w świetlicy przez
samych rodziców, mających pozytywne doświadczenie z lat poprzednich, kiedy to starsze ich
dzieci lub dzieci sąsiadów uczestniczyły w zajęciach „Światełka”.
Pierwszeństwo przyjęcia do placówki mają dzieci wychowujące się w rodzinach objętych
nadzorem kuratorskim, dzieci z rodzin wielodzietnych oraz zamieszkałe w dzielnicach najbardziej
zagrożonych patologią (w szczególności mieszkańcy ul. Dąbrowskiego 28).
Rodziny dzieci są rodzinami wieloproblemowymi. Głównymi problemem jest ubóstwo
wynikające z braku pracy rodziców. Między rodzicami często dochodzi do konfliktów kończących
się interwencją policji. Nierzadko dzieci są świadkami przemocy fizycznej i psychicznej
stosowanej w domu. Znaczna część rodziców (głownie ojców) nadużywa alkoholu. 35 % rodzin
objętych pomocą świetlicy ma wyznaczonego kuratora.
Problemem dotykającym
prawie wszystkie rodziny są kłopoty mieszkaniowe. Liczne,
wielodzietne rodziny zamieszkują w ciasnych mieszkaniach, często o zaniżonym standardzie.
70 % dzieci zamieszkuje w specyficznych rejonach Polkowic. Osiedla Dąbrowskiego,
Hubala (do którego należy również ulica Legnicka) znacznie różnią się od pozostałych części
miasta.
Osoby w większości trafiają tam na skutek eksmisji z poprzednich mieszkań.
22
W szczególności
domy przy ul. Dąbrowskiego to miejsce, gdzie w jednej społeczności
zamieszkują alkoholicy, osoby dotknięte przestępczością, kobiety żyjące z nierządu, chorzy
psychicznie, niepełnosprawni intelektualnie itp. Dzieci tam zamieszkujące, nie mające
odpowiednich perspektyw w domu, natrafiają na jeszcze większe przeszkody na podwórku.
Zajęcia w świetlicy prowadzone są przy wykorzystaniu metod polecanych w terapii pedagogicznej
- Metoda Dobrego Startu
W 2004 r. rozszerzono zakres stosowania Metody Dobrego Startu. Wychowawca świetlicy odbył
trzystopniowy kurs w Polskim Towarzystwie Dysleksji w Gdańsku, prowadzony pod kierunkiem
autorki metody prof. Marty Bogdanowicz.
W czasie zajęć w świetlicy dostosowano metodę do potrzeb dzieci, które traktowane są jako dzieci
ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, co ma naturalnie związek z wcześniejszymi
zaniedbaniami środowiskowymi.
Założeniem Metody Dobrego Startu jest jednoczesne rozwijanie funkcji językowych,
funkcji spostrzeżeniowych: wzrokowych, słuchowych, dotykowych, kinestetycznych (czucie
ruchu) i motorycznych oraz współdziałania miedzy tymi funkcjami, czyli integracji percepcyjnomotorycznej. Są to funkcje, które leżą u podstaw złożonych czynności czytania i pisania.
W roku 2004 odbyło się 18 spotkań prowadzonych Metodą Dobrego Startu.
Elementy programu intensywnego wspomagania rozwoju dzieci – edukacja
matematyczna.
Zajęcia te prowadzone są w myśl metody opracowanej przez Edytę Gruszczyk-Kolczyńską oraz
Ewę Zielińską. Program polega na organizowaniu kształcących sytuacji – zabaw, zadań do
wykonania i ćwiczeń, w których dziecko może gromadzić wartościowe doświadczenia.
Do czerwca 2004 r.
wychowawca opierał się
na programie przygotowanym dla dzieci
trzyletnich oraz dzieci starszych wolniej rozwijających się. Zabieg ten był celowy, gdyż dzieci
przychodzące do świetlicy w większości nie spełniają wymagań norm rozwojowych stosownych
do wieku ( wynika to z zaniedbań środowiska rodzinnego). Program cieszył się dużym
zainteresowaniem dzieci.
Od września 2004 r. zastosowano
najświeższą propozycję E. Gruszczyk-Kolczyńskiej
„Wspomaganie rozwoju umysłowego czterolatków i pięciolatków”. Dla połowy dzieci
uczęszczających
do świetlicy zajęcia były kontynuacją poprzedniego programu. Nowe treści
przyjmowane były przez te dzieci bardzo entuzjastycznie.
Drugą połowę grupy stanowiły jednak dzieci, które dopiero rozpoczęły uczęszczanie na zajęcia
„Światełka” Mimo metrykalnej zbieżności z założeniami autorek programu, co do wieku dzieci,
23
maluchy nie radziły sobie z proponowanymi treściami, dlatego tez w tej grupie powróciliśmy do
programu dla dzieci trzyletnich.
Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne
W listopadzie 2004 r., po uzyskaniu przez wychowawcę świetlicy uprawnień do stosowania
Metody Ruchu Rozwijajacego wprowadzono pełen zakres ćwiczeń prowadzonych tą metodą.
Udział w ćwiczeniach metodą Weroniki Sherborne ma na celu stworzenie dziecku okazji do
poznania własnego ciała, usprawnienia motoryki, poczucia swojej siły, sprawności i w związku
z tym możliwości ruchowych. Podczas ćwiczeń dziecko zaczyna mieć zaufanie do siebie, zyskuje
przez to poczucie bezpieczeństwa. W przypadku dzieci
objętych działaniami świetlicy
zastosowanie metody sprzyja budowaniu więzi społecznych oraz redukcji zaburzeń występujących
u tych dzieci w sferze emocjonalnej. Na uwagę zasługuje fakt, iż do udziału w zajęciach zachęcani
są rodzice dzieci. Naszym założeniem jest dostarczenie dzieciom pozytywnych doświadczeń
w kontakcie z własnym rodzicem lub innym dorosłym. Dla rodziców (co wynika z opinii od nich
uzyskanych) udział w zajęciach jest forma oderwania się od problemów dnia codziennego.
Przeprowadzono 8 zajęć z zastosowaniem Metody Ruchu Rozwijającego.
W zajęciach uczestniczy rehabilitant zatrudniony w Ośrodku.
Głośne czytanie bajek - dla wielu dzieci świetlica jest pierwszym miejscem, gdzie mogły spotkać
się ze słowem czytanym, w domu bowiem, najczęstszym zajęciem jest oglądanie bajek
proponowanych przez telewizję (w tym bajek zawierających elementy przemocy), początkowo
dzieci słuchają bajek niechętnie lub wręcz odmawiają udziału w słuchaniu, stopniowo jednak
przyzwyczajają się do tej formy zajęć, wręcz same proponują wychowawcy swoje ulubione
książeczki;
Zajęcia komputerowe – zajęcia pozwalają dzieciom zdobyć podstawowe umiejętności z zakresu
obsługi komputera;
Projekcja bajek bez przemocy – raz w tygodniu zachęcamy dzieci do obejrzenia jednej bajeczki
nie zawierającej elementów przemocy, obserwowalnym już od kilku lat zjawiskiem jest zmiana
upodobań bajkowych maluchów. Z zachwytem przyjmują możliwość obejrzenia „Krecika”,
„Kubusia Puchatka”, „Sąsiadów”, czy „Bolka i Lolka”;
Zabawy w salce terapeutycznej „Jedyneczka” –główną atrakcja sali jest suchy basen – dający
możliwość rozładowania napięcia emocjonalnego. W czasie zajęć w „Jedyneczce” prowadzone są
ćwiczenia rozwijające motorykę dużą dziecka oraz ćwiczenia relaksujące.
24
Zbiórki zuchowe – są nowa formą zajęć praktykowaną od września 2004 r. W wyniku współpracy
z harcerzami hufca ZHP, co poniedziałek, dzieci maja możliwość poznania pląsów i piosenek
zuchowych. Celem zajęć jest zachęcenie dzieci do takiej formy aktywności jako alternatywy
zachowań niepożądanych w przyszłości.
Ponadto codziennie dzieci mają możliwość swobodnej ekspresji plastycznej – wszelkie materiały
plastyczne są dzieciom dostępne w specjalnie dostosowanym kąciku.
Pozostałe kąciki (wzorowane na proponowanych w szkołach i przedszkolach M. Montessorii):
poznawania świata, lalek, fryzjerski, klocków, warsztat samochodowy, czytania bajek, muzyczny
również sprzyjają twórczej aktywności dziecka uwzględniającej aktualny, indywidualny jego
rozwój.
Zajęcia w świetlicy „Światełko” odbywają się w sposób cykliczny, w poszczególne dni tygodnia –
zapewnia to poczucie bezpieczeństwa wychowankom.
Celebracja świąt i uroczystości – ogromną wagę w świetlicy przywiązuje się do obchodów
urodzin poszczególnych dzieci. Wyprawiane jest z tej okazji huczne przyjęcie, w czasie którego
dziecko ma szansę czuć się osoba ważną i wyjątkową. Do pomocy w przygotowaniu urodzin
zapraszamy rodziców i rodzeństwo dziecka. Poprzez udział w przygotowaniach do uroczystości
dziecka i jego rodziny, kształtowane są alternatywne formy zachowania dla tych, które obowiązują
w domach.
Poprzez inny wystrój sali oraz zwyczaje
dzieci
przygotowywane są do obchodów
ważnych w ciągu roku świąt: Bożego Narodzenia, Wielkanocy, Dnia Matki, Dnia Dziecka itp.
Wszystkie pomoce (ozdoby, wypieki) dzieci wykonują samodzielnie.
W minionym roku wzbogacono również obchody Dnia św. Mikołaja. Dzieci, jak co roku,
napisały listy do św. Mikołaja. Tym razem dostały jednak dokładnie to, o czym marzyły. We
współpracy ze Stowarzyszeniem Animacji Twórczej SATiDA znaleziono sponsorów, którzy
zrealizowali marzenia maluchów.
Podstawową zasadą działania świetlicy jest indywidualne podejście do każdego dziecka
w czasie zajęć. Dzięki temu wychowawca ma możliwość dotarcia do każdego dziecka, wspiera go
w rozwoju indywidualnych zdolności oraz wyrównuje braki wynikające
z nieprawidłowego
funkcjonowania rodziny.
Współpraca z rodzicami stanowi fundament pracy świetlicy środowiskowej „Światełko”.
Dzieje się tak od pierwszych dni funkcjonowania świetlicy. Kontaktowi z rodzicem dziecka
sprzyja
codzienne
odprowadzanie
i
przyprowadzanie
umiejscowienie świetlicy w Ośrodku Pomocy Społecznej.
25
maluchów
przez
rodzica
oraz
W początkowej fazie współpracy wychowawca udaje się z wizytą do domu rodzinnego
dziecka celem zdiagnozowania sytuacji opiekuńczej dziecka. Diagnoza ma charakter diagnozy
pozytywnej. Wizyty środowiskowe w późniejszym okresie praktykowane są w celu ustalenia
sytuacji rodziny w przypadku podejrzenia występowanie nowych, niekorzystnych dla dziecka
czynników lub wyjaśnienia się przedłużającej nieobecności dziecka na zajęciach.
Kolejną formą współpracy jest udział rodziców w zajęciach otwartych organizowanych
w związku z przypadającym świętem – urodzinami, Dniem Matki, Wiglilią, zabawą karnawałową
itp. W przypadku urodzin dziecka rodzin proszony jest o wcześniejszą pomoc w przygotowaniu
święta.
Nowością jest cykliczny udział rodziców lub starszego rodzeństwa w zajęciach
prowadzonych Metodą ruchu rozwijającego Weroniki Sherborne. Celem zaproszenia rodziny do
zajęć jest wzmacnianie więzi między członkami rodziny.
Praktykowana od początku funkcjonowania świetlicy formą współpracy z rodzicami są codzienne
dialogi z wychowawcą przy okazji przyprowadzania i odprowadzania dziecka ze świetlicy.
W dialogach tych wychowawca ma okazję rozmawiać o codziennych sprawach rodziny dziecka,
zachęcić do kontaktu ze specjalistami z zakresu pomocy rodzinie, przedstawić
aktualne
osiągnięcia i stan rozwoju dziecka.
„Uniwersytet Podwórkowy”
Wakacje minionego roku różniły się od poprzednich, praktykowanych w świetlicy.
Przeprowadzono bowiem program, którego celem podstawowym była profilaktyka niedostosowań
społecznych poprzez pracę z dziećmi w środowisku otwartym – na ulicy, podwórku, ogródku
jordanowskim.
Program był współfinansowany przez Wojewodę Dolnośląskiego oraz Ośrodek Pomocy
Społecznej w Polkowicach. Idea pracy na podwórkach została zaczerpnięta z doświadczeń (za
porozumieniem) Krajowego Komitetu Wychowania Resocjalizującego.
W miesiącach lipcu i sierpniu objęliśmy oddziaływaniem rejon ul. Dąbrowskiego – część
Polkowic najbardziej zagrożoną patologią społeczną.
W pierwszej połowie lipca prowadziliśmy prace przygotowawcze polegające na
promowaniu idei wśród osób pracujących na co dzień z rodzinami zagrożonymi oraz wśród
samych zainteresowanych rodzin.
26
Inauguracja „Uniwersytetu Podwórkowego” miała miejsce 19 lipca 2004 r. Na pierwsze zajęcia
zgłosiło się 35 „studentów”. Wszystkim chętnym dzieciom rozdano indeksy i ustalono zasady
zdobywania wpisów. Od pierwszego dnia w zajęciach uczestniczyło również kilkoro rodziców,
którzy później wiernie, przez całe wakacje przychodzili do parku razem z najmłodszymi dziećmi.
Zakończenie programu odbyło się 31.08.2004 r. Była to dla dzieci i wychowawców wielka
uroczystość.
Program „Uroczystości Absolutoryjnej” wzorowany był na uroczystościach
organizowanych w prawdziwych uczelniach. Mali studenci otrzymali DYPLOMY. Każdemu
dziecku nadano tytuł MISTRZA w zakresie poszczególnych umiejętności.
Wyróżniono
„Dyplomami uznania” najbardziej aktywnych rodziców.
Mali studenci otrzymali nagrody za wytrwałe uczestnictwo i osiągnięcia – gry edukacyjne oraz
sprzęt sportowy (które mogły sobie samodzielnie wybrać). Pomoce te umożliwią dzieciom
samodzielne kontynuowanie idei „Uniwersytetu”.
W ostatnim tygodniu września przeprowadzono podobną akcję na innym osiedlu Polkowic
- przy ul. Hubala.
Adresowana ona była do dzieci mieszkających przy ul. Hubala, Wojska
Polskiego, Legnickiej – terenie skupiającym również wiele rodzin zagrożonych patologią. Zabawy
podwórkowe przyjmowane były przez dzieci tam zamieszkujące równie entuzjastycznie, jak przez
dzieci z ul. Dąbrowskiego. Ze względu na rozpoczęty rok zarówno w świetlicy, jak i w szkołach
zajęcia trwały tylko dwie godziny dziennie. Dzieci bardzo chętnie uczestniczyły w proponowanych
zajęciach plastycznych (takich, jak, malowanie kredą na chodniku, uczyły się nowych piosenek,
wyliczanek, pląsów, brały udział w rozmaitych rozgrywkach sportowych. Najmłodsi mieszkańcy
z wielkim zapałem budowali konstrukcje z piasku.
Wychowawcy świetlicy pozostają w ścisłej współpracy z pracownikami socjalnymi
zatrudnionymi
w
OPS.
Konsultują
z
nimi
wszystkie
ważniejsze
decyzje
związane
z oddziaływaniem na rodzinę dziecka (celem ujednolicenia wpływów).
Ponadto świetlica „Światełko” współpracuje z:
¾ Polkowickim Stowarzyszeniem Pomocy Dzieciom Specjalnej Troski ( z którym
współużytkujemy salę)
¾ Kuratorem zawodowym oraz kuratorami społecznymi pełniącymi nadzór nad rodzinami
dzieci
¾ Parafią M. B. Królowej Polski w Polkowicach
¾ współpraca z młodzieżą parafialną w zakresie doposażenia dwójki dzieci (absolwentów
świetlicy) wyjeżdżających na kolonie letnie.

Powiatową Komendą Policji

Strażą Miejską w Polkowicach
27

Świetlicą środowiskową „Przylądek Dobrej Nadziei

Świetlicą Terapeutyczną przy Poradni Psychologiczno – pedagogicznej w Polkowicach

Przedszkolem Miejskim nr 3 w Polkowicach

Policealnym Studium Pracowników Socjalnych w Lubinie

Wyższą Szkołą Zawodową w Legnicy

Dolnośląską Wyższą Szkołą Edukacji

Hurtownią Artykułów Papierniczych „PapLand”

Harcerskim Ośrodkiem Wodnym „Zatoka” we Wrocławiu

Gimnazjum nr 1 w Polkowicach

Stowarzyszeniem Animacji Twórczej SATiDA
Praca wychowawców świetlicy wspierana jest pracą wolontariuszy. W minionym roku działo się to
zarówno w czasie codziennych zajęć dydaktycznych, jak i w czasie trwania „Uniwersytetu
Podwórkowego”. Wolontariusze pozyskiwani byli spośród studentów odbywających praktyki
w OPS studentów kierunków pedagogicznych wyrażających chęć współpracy z placówką, uczniów
szkół średnich, uczniów gimnazjum. Chęć pomocy w świetlicy wyrażali także uczniowie szkół
podstawowych stanowiący w przeważającej większości rodzeństwo dzieci uczęszczających do
świetlicy.
W kolejnym roku działalności świetlicy odbywać się będzie
kontynuacja
pracy
z dzieckiem opartej na stosowaniu metod proponowanych w terapii pedagogicznej, co umożliwi
dobry start dziecka w edukacji szkolnej, organizacja w okresie wakacyjnym kolejnej edycji
„Uniwersytetu Podwórkowego”, poszerzenie zakresu oddziaływania o kolejne ulice miasta,
zachęcenie do współpracy pozostałych wychowawców świetlic działających w Polkowicach oraz
innych osób zainteresowanych dobrem dziecka i rodziny, współpraca z rodziną dziecka,
poszerzenie współpracy o starsze rodzeństwo dzieci, promowanie wśród nich idei wolontariatu,
szerzenie idei głośnego czytania dzieciom.
Dom dla Bezdomnych przy ul. Spokojnej
Dom funkcjonuje już od kilku lat. W roku 2004 z prawa do pobytu w noclegowni
skorzystało 19 osób. Osoby te korzystały z wszystkich dostępnych form pomocy świadczonej
zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, adekwatnie do potrzeb i własnego zaangażowania
w rozwiązywanie swoich problemów. W ciągu roku mieszkańcy noclegowni podejmowali różnego
rodzaju prace dorywcze. Kilku z w/w pomagało przy pracach malarskich i porządkowych
28
w Ośrodku. Dwóch klientów podjęło zatrudnienie na czas określony. Dwie osoby usamodzielniły
się i przestały korzystać pobytu w Domu dla Bezdomnych.
Jednym z
podstawowych problemów mieszkańców wspomnianej placówki jest
uzależnienie od alkoholu. W trakcie prowadzonej z w/w pracy przez pracownika socjalnego oraz
konsultanta ds. resocjalizacji 6 osób podjęło terapię w zakresie uzależnienia. Abstynencja klientów
trwała różnie długo. Cechą charakterystyczną tej grupy odbiorców usług socjalnych jest
cykliczność powrotu do uzależnienia. Wymagają oni stałego wsparcia i motywowania do pracy na
płaszczyźnie swoich problemów. Bezdomność łączy się również z osłabieniem lub wręcz
zerwaniem więzi rodzinnych. Ma to istotny wpływ na reakcję klienta na własną bezdomność.
Poczucie straty i odrzucenia jest często hamulcem jakichkolwiek pozytywnych zmian. Stąd praca
osób wspierających ogniskowana jest także na tym obszarze zaburzeń.
Od lutego 2002 r. w ramach CUS funkcjonuje stanowisko konsultanta ds. resocjalizacji.
W pierwszym okresie miejscem pracy konsultanta była siedziba budynku OPS. Wówczas jego
praca koncentrowała się wokół problemu osób kierowanych bezpośrednio przez pracowników
socjalnych. Były to osoby związane z kręgiem problemów alkoholowych, ale również osoby
z obniżoną motywacją do działania i nie rozwiązanymi problemami życiowymi, osoby będące
stałymi klientami Ośrodka zaliczone do jej trudnych klientów czy w końcu osoby związane
w mniejszy lub większym stopniu z noclegownią przy ulicy Spokojnej. Osób które dobrowolnie
zgłosiły się po poradę było w tym czasie niewiele - 2 osoby.
Konsultant współpracując z pracownikami socjalnymi uczestniczył w mediacjach w niektórych
kontaktach (właśnie odbywających się) lub wizytach u klienta – 4 osoby.
Praca indywidualna z klientami była głównie próbą motywowania ich do podjęcia zmian
w życiu, złagodzenia lub osłabienia stosowania przez nich mechanizmów obronnych, okazywaniu
wsparcia w ich trudnych sytuacjach życiowych. Konsultacje w których uczestniczyło jednocześnie
dwóch klientów realizowane były w przypadku dwuch par. Odbyło się jedno spotkanie mające
charakter mediacji w trudnej sytuacji między eks-partnerami w kontekście poprawy ich strategii
wychowawczej (dwa spotkania indywidualne, jedno spotkania wspólne). Druga sytuacja miała
charakter konsultacji małżeńskich w związku z kryzysem rozstaniowym (spotkanie indywidualne1, spotkania wspólne-4).
W drugim okresie
pracy (siedziba w CUS)
zmniejszyła się liczba osób kierowanych na
konsultacje z 71,4% na 28%. Konsultant rozpoczął pracę z osobami korzystającymi z pomocy
w formie pobytu w Domu dla Bezdomnych. Jednym z aspektów tej pracy było opracowywanie
indywidualnych programów wychodzenia z bezdomności.
29
W związku z realizacją na terenie CUS programu dla osób niepełnosprawnych
„Samodzielny lecz nie sam”, konsultant przeprowadził spotkania z rodzicami osób uczestniczących
w programie. Spotkania miały przygotować rodziców do stworzenia grupy samopomocowej.
W oparciu o przeprowadzone ankiety, doświadczenie i literaturę została przygotowana propozycja
spotkania dla tej grupy. W trakcie swojej pracy konsultant współpracował z następującymi
instytucjami: Szkołami Podstawowymi i Gimnazjami w Polkowicach, Poradnią Uzależnień,
Psychiatryczną i Pediatryczną na terenie CUZ w Polkowicach, Sądem Rejonowym w Lubinie,
Fundacją Pomocy Wzajemnej „Barka”.
W okresie sprawozdawczym konsultant odbył 79 konsultacji.
Dla 21 osób uczestniczących w konsultacjach, głównym problemem był problem
alkoholowy, dla 7 osób problemy o charakterze depresyjnym, dla 4 osób problemy o charakterze
psychiatrycznym, a dla 4 osób problemy rodzinne.
W roku 2005 praca konsultanta będzie koncentrowała się na dotychczasowych obszarach.
Planowane jest rozszerzenie działalności poprzez zorganizowanie szczególnego wsparcia dla osób
i rodzin z zaburzeniami psychicznymi.
Wsparcie dla klientów i pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej oferował również konsultant
ds. psychologii.
W zakresie pracy w/w były następujące obszary pracy:
1. Doradztwo psychologiczne dla klientów OPS:
•
interwencja kryzysowa
•
pomoc w trudnościach rodzinnych i osobistych(konflikty w rodzinie, trudności wychowawcze,
zaburzenia kontaktów interpersonalnych, uzależnienia, itp.)
•
krótkoterminowe oddziaływania terapeutyczne w związku z problemami osobowościowymi
•
psychoedukacja
2. Doradztwo psychologiczne dla pracowników OPS:
•
pomoc w rozwiązywaniu trudności w pracy z klientami OPS
•
pomoc w rozwiązywaniu trudności we współpracy z innymi pracownikami OPS
•
pomoc w problemach osobistych
3. Kierowanie klientów OPS do odpowiednich placówek pomocy psychologicznej (nie prowadzi
się ewidencji takich klientów).
4. Współtworzenie i koordynacja programu wspierania w rozwoju młodzieży i dorosłych osób
z zaburzeniami psychicznymi i upośledzeniem umysłowym „Samodzielny, lecz nie sam”:
•
Tworzenie części merytorycznej projektu
30
•
koordynacja programu
•
prowadzenie zajęć arteterapeutycznych w wymiarze 3 godz. Tygodniowo metodą
videotreningu
•
poradnictwo psychologiczne dla młodzieży objętej programem
•
poradnictwo psychologiczne dla rodzin osób objętych programem
•
tworzenie dokumentacji działań
5. Prowadzenie rejestru świadczonych usług.
6. Próba organizacji spotkań teamowych dla pracowników socjalnych.
W okresie sprawozdawczym konsultant przyjął łącznie 47 osób, w tym z poradnictwa
psychologicznego skorzystało 18 osób, w programie „Samodzielny, lecz nie sam” wzięło udział
29 osób.
Można wyróżnić następujące rodzaje problemów zgłaszanych przez klientów lub u nich
zaobserwowanych (u jednej osoby może występować więcej, niż jeden problem):
•
konflikty rodzinne: 19 osób
•
problemy z przystosowaniem się: 13 osób
•
kłopoty osobowościowe: 9 osób
•
zespoły nerwicowe: 6 osób
•
kłopoty uczuciowe i ze znalezieniem partnera: 9 osób
•
alkoholizm i inne nałogi: 5 osób
•
współuzależnienie: 8 osób
•
kłopoty wychowawcze: 8 osób
•
kryzys i nadmierny stres: 11 osób
•
bezrobocie: 3 osoby
•
choroba psychiczna: 5 osób
•
depresja i obniżenie nastroju: 12 osób
•
inwalidztwo: 5 osób.
W roku 2005 konsultant ds. psychologii będzie kontynuował swoją pracę. Jednocześnie planuje
się zorganizowanie wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi.
W CUS od kilku lat funkcjonuje również wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego. W roku
2004 udzielono pomocy w formie użyczenia sprzętu w następującej ilości:
-
2 łóżka ortopedyczne,7 balkoników, 9 basenów, 5 kaczek, 28 wózków inwalidzkich, 2 krzeseł
sanitarnych z basenem,132 kul inwalidzkich. Zaobserwowano wzrost wypożyczeń w stosunku
do lat poprzednich głównie kul inwalidzkich oraz wózków .
31
Świadczenia rodzinne
Od 1.05.2004r. Ośrodek otrzymał do realizacji nowe zadanie zlecone, które obejmuje
przyznawanie i wypłacanie świadczeń rodzinnych zgodnie z ustawą z dnia 28 listopada 2003r
(Dz.U.Nr 228 Nr 2255 z 30 grudnia 2003r z późniejszymi zmianami).
A. Wydatki na świadczenia rodzinne
Lp.
1.
Wyszczególnienie
2.4.
Zasiłki rodzinne
Dodatki do zasiłków rodzinnych
w tym z tytułu:
urodzenia dziecka
opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu
wychowawczego
samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do
zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego
okresu jego pobierania
samotnego wychowywania dziecka
2.5.
kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego
2.
2.1.
2.2.
2.3.
2.5.1.
2.5.2.
2.6.
2.7.
2.7.1.
2.7.2.
3.
4.
5.
6.
7.
kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego do
5 roku życia
kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego
powyżej 5 roku życia
rozpoczęcia roku szkolnego
podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem
zamieszkania:
na pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w
miejscowości, w której znajduje się szkoła
na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do
miejscowości, w której znajduje się szkoła
Zasiłki rodzinne z dodatkami
(w.1 + w.2)
Zasiłki pielęgnacyjne
Świadczenia pielęgnacyjne
Świadczenia opiekuńcze
(w.4 + w.5)
Razem (w.3 + w.6)
Wydatki na
świadczenia
541 908
Liczba
świadczeń
11 693
1 756 632
9 989
27 500
55
224 999
536
8 507
22
1 335 386
7 108
47 910
725
7 100
142
40 810
583
88 290
981
24 040
562
3 120
39
20 920
523
2 298 540
21 682
134 928
108 626
937
262
243 554
1 199
2 542 094
22 881
W ramach odzyskania świadczeń nienależnie pobranych Ośrodek pozyskała kwotę 2 538 947 zł.
32
B. Wydatki na składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne
Lp.
1.
2.
3.
Wyszczególnienie
Liczba
świadczeń
226
158
384
wydatki
Składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
Składki na ubezpieczenie zdrowotne
Razem (w.1 + w.2)
30 680
5 425
36 105
Na obsługę powierzonego zadania przeznaczono kwotę stanowiącą 2% wartości zrealizowanych
świadczeń.
Świadczenia rodzinne zastąpiły część świadczeń z pomocy społecznej m.in. zasiłek stały dla osób
rezygnujących z zatrudnienia ze względu na opiekę nad dzieckiem chorym, zasiłek okresowy
gwarantowany.
W momencie rozpoczęcia realizacji zadania obsługą osób zgłaszających się o pomoc zajmowało
się poza zatrudnionymi 2 pracownikami jeszcze 7 osób z pozostałej kadry Ośrodka.
Rozpoczęcie obsługi świadczeniobiorców zrodziło potrzebę zmiany struktury Ośrodka, ponadto,
aby w terminie rozpatrzyć wnioski pracownicy musieli zostawać po godzinach pracy, a nawet
przychodzić w dniach wolnych od pracy.
Wypłata świadczeń rozpoczęła się już w miesiącu maju, nie było problemów z realizacją na
bieżąco tego zadania.
Pomimo dobrej bazy lokalowej w początkowym okresie składania wniosków o świadczenia
rodzinne na korytarzach Ośrodka panował duży tłok. Mając na uwadze to, iż w przyszłości
świadczenia rodzinne będą obejmowały szerszy krąg uprawnionych zasadne jest rozpatrzenie
zmiany siedziby Działu Świadczeń Rodzinnych.
W toku realizacji świadczeń kadra Ośrodka napotkała szereg utrudnień związanych
z
niedostosowaniem
przepisów,
nieprecyzyjnym
nazewnictwem,
np.
osoby
samotnie
wychowującej dziecko. W wyniku zmian w ustawie dopuszczalne jest przeprowadzenie wywiadu
z rodzicami dziecka w celu określenia czy rzeczywiście osoba samotnie wychowuje dziecko.
Rozpoczęcie procedury kontrolnej spowodowało szereg konfliktów ze strony klientów oraz
podjęcie procedury odwoławczej.
33
Realizacja Gminnego Programu Profilaktyki
i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych za 2004 r.
Ośrodek Pomocy Społecznej w 204 została realizatorem części zadań wynikających
z Gminnego Programu Profilaktyki Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
OPIS ZADANIA REALIZOWANEGO Z ZAKRESU
PROFILAKTYKI UZALEŻNIEŃ W 2004 r.
CAŁKOWITY
KOSZT
REALIZACJI
ZADANIA
Zorganizowanie wakacyjnego obozu terapeutycznego dla dzieci z rodzin
dysfunkcyjnych:
Uczestnikami obozu było 15 uczniów wskazanych przez pedagogów szkolnych oraz
terapeutów z PCUZ; obóz trwał 11 dni; koszt uczestnictwa 1 dziecka wraz z
dojazdem wyniósł 547,46zł.
8 212,00 zł
Zorganizowanie półkolonii terapeutycznej dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych:
Półkolonia prowadzona była przez ZHP w Polkowicach, uczestniczyło w niej 50
dzieci, które do uczestnictwa wskazane były przez pedagogów szkolnych, Gminną
Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz pracowników socjalnych
OPS.
Półkolonia trwała 12 dni, uczestnicy podczas zajęć mogli spożywać 1 gorący posiłek
przygotowywany w szkole nr 3. Koszt na 1 dziecko wyniósł 169,88zł.
8 494,00 zł
Realizacja przez Aquapark Zakład Rehabilitacji Leczniczej Sp. z o.o.
programów
terapeutycznych dla dzieci i młodzieży pochodzących z rodzin patologicznych
Program obejmuje 80 dzieci- 80 uczniów szkół podstawowych i gimnazjum, zajęcia
prowadzone są w wymiarze 3 godzin dziennie od poniedziałku do piątku; obejmują
pracę grupową i indywidualną z dzieckiem.
Ponadto realizowane były zajęcia na terenie Szkoły Podstawowej w Jędrzychowie
w wymiarze 3 godziny co 2-gi tydzień;
zajęcia profilaktyczne w Gimnazjum nr 2, w ramach których zorganizowany został
koncert o tematyce profilaktyki uzależnień.
34
73 977,00 zł
Realizacja kompleksowego programu leczenia uzależnień w poradni odwykowej 180 900,00 zł
w Polkowickim Centrum Usług Zdrowotnych:
Prowadzenie kompleksowej terapii osób uzależnionych i ich rodzin w formie
konsultacji indywidualnych i grupowych. Ponadto orzecznictwo na zlecenie Gminnej
Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz prowadzenie zajęć
edukacyjno-warsztatowych dla nauczycieli i pracowników socjalnych.
Terapią objętych w 2004 było 499 osób.
Prowadzenie zajęć terapeutycznych w świetlicach terapeutycznych dla dzieci
59 023,00 zł
i młodzieży z zagrożonych środowisk:
Zajęcia prowadzone w świetlicy terapeutycznej dla dzieci przez Powiatowy Ośrodek
Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznegoi Doradztwa Metodycznego. Celem
świetlicy byłot zapewnienie opieki opiekuńczo-wychowawczej, udzielanie pomocy
w nauce, prowadzenie pracy psychologicznej oraz dożywianie. Działalność świetlicy
nastawiona była na profilaktykę uzależnień, agresji i przemocy. W zajęciach od
poniedziałku do piątku w godzinach od 9-17ºº uczestniczyło 30 dzieci skierowanych
przez pedagogów szkolnych i inne osoby.
Realizacja programu profilaktyki alkoholowej w
Profilaktyki i Wczesnej Terapii Uzależnień w Lubinie:
Miejskim
Ośrodku
20 000,00 zł
W 2005 r. została zawarta umowa z Ośrodkiem, która objęła swoim działaniem osoby
nietrzeźwe z terenu Gminy Polkowice. Zgodnie z wykazami przesłanymi przez
Ośrodek w okresie od 01.03- 15.11.2004 r. skorzystało z tych usług 98 osób, koszt
uczestnictwa 1 osoby w programie wynosi 250 zł - w związku z zawarciem umowy
ryczałtowej koszt 1 osoby uległ zmniejszeniu.
Realizacja kompleksowego programu multimedialnego o zachowaniach młodzieży
Program rozpowszechniany wśród szkół podstawowych i gimnazjów z Gminy
Polkowice, obejmuje on zagadnienia profilaktyki uzależnień, zdrowego stylu życia
i bezpiecznych zachowań.
35
6 100,00 zł
POTRZEBY W ZAKRESIE POMOCY SPOŁECZNEJ NA 2005 ROK
Rok 2004 był okresem wielu zmian w pomocy społecznej ze względu na zmianę stanu
prawnego oraz realizację nowych zadań. Do tej pory pomimo odległego już terminu wprowadzenia
ustawy nie ogłoszono zmian w zakresie aktów wykonawczych, pracownicy socjalni nadal
sporządzają wywiady na starych drukach wywiadu, co często utrudnia im pracę. Ponadto ustawa
narzuca stosowanie takiego narzędzia pracy jakim jest kontrakt socjalny, jednak również nie ma
do niego stosownego rozporządzenia.
Naczelną potrzebą w 2005 roku jest opracowywanie gminnej strategii rozwiązywania
problemów społecznych ze szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej,
profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i innych, których celem jest integracja
osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka. Strategia powinna być spójna z przyjętą już „Strategią
zrównoważonego rozwoju Gminy Polkowice ”, powinna mieć cechy dokumentu otwartego
podlegającego aktualizacji jej celów, określone cele strategiczne powinny przekładać się na
programy realizacyjne oraz powinna być poddana konsultacji społecznej oraz ocenie ekspertów.
36